mmut
SM
5fAD5NÏËUW5
Voorkeur moet tot uitdrukking
komen in de stemming
In heel Nederland wordt naar
olie gezocht
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
WIE IS WILLIAM SMITH?
Afscheid van ds H. Jonker
te Bodegraven
In een moeilijke barragepartij
werd de Belg v. Hassel kampioen
Kiezen onder nieuwe wet in 1952
Candidaat moet zwaarder wegen
dan de partij
Paratvphus te Delfzijl
rillen^
lusteloos
AKKERTJES
Gloeilampenfabriek te
Tilburg uitgebrand
Westlandsc aanrander
gegrepen
Ook in het Duitse grensgebied
wordt hard gewerkt
DAVID LOW
verandert van publiel
Engelands beroemdste politieke
tekenaar naar Labour
k
(T
Vijf ploegen speuren
naar olie
door PATRICIA WENTVVORTH
0>
maandag
■GXZföCmjfJjrj
Zaak Oudenaarden
in cassatie
Thans 12 jaar geëist
AT <0
AAR.
ANNËER.
Dwang en vrijheid in
de opvoeding
Vires-toneelgroep bracht
,.Een of twee vrouwen"
Bevordering van export
naar Amerika
Soerabaja Sue
Predikatie over
om
Rampzalige brand in
Amerikaans ziekenhuis
Om het Europees knmpioenschap 72-2
■I
Peking eist zijn plaats i
de Veiligheidsraad op
Een rustig leven op de
Karei Doorman
Vuurbal in Voorburg
neergekomen
EERSTE RLAD - PAGINA 2
MAANDAG 9 JANUARI 1950.
Sedert haar totstandkoming in 1896 is de Kieswet 22 maal gewijzigd, hetgeen
aan haar vorm met ten goede is gekomen. De tijd is derhalve gekomen aldus
de toelichting op het ontwerp van een nieuwe Kieswet, zoals dat namens het
Centraal Stembureau aan de minister van Binnenlandse Zaken is aangeboden
de wet geheel nieuw op te zetten.
De wet telt thans ca. 150 artikelen, maar daarnaast zijn in de Gemeentewet
een kleine 30, in de Provinciale wet zelfs ruim 30 artikelen te vinden die de
materie rechtstreeks betreffen. Men wil nu tot unificatie overgaan waardoor
een systematischer geheel kan worden verkregen.
Het Nederlandse stelsel van evenredige vertegenwoordiging heeft thans een
practische toepassing van ongeveer dertig jaren achter zich. Hoewel het gedu
rende die jaren herhaaldelijk wettelijke wijzigingen heeft ondergaan, znn de
grondtrekken nochtans onveranderd gebleven.
Het rapport komt tot de conclusie, dat deze grondtrek van ons kiesstelsel
ongewijzigd moet blijven.
Invloed der kiezers op
aanwijzing gekozenen
Het stelsel van de enkelvoudige voor
keur. zoals dit thans geldt, wordt vervan
gen door dat van de facultatieve meer
voudige voorkeur, d.w.z., dat de kiezer
óf kan stemmen op de lijst in haar geheel,
waardoor hij mede de volgorde daarvan
aanvaardt, óf wel die volgorde door num
mering van de candidaten der lijst geheel
naar eigen wens kan wijzigen.
Het is n.l. niet juist de partij-invloed
tot de uitsluitend beslissende te maken.
Het stelsel van de gebonden lijst worde
niet aanvaard. Aan de kiezers moet ook
invloed ten aanzien van de aanwijzing
t^er gekozenen worden toegekend, daar de
grote massa der kiezers geen deel uit
maakt van enige politieke partij.
Ons stelsel is practisch weinig bevredi
gend. daar het er toe leidt, dat de kiezer
in arren moede maar op nummer 1 stemt,
hij kan toch niet zijn werkelijke voorkeur
uitdrukken. Het aantal zg. ..voorkeur
stemmen" .blijft daardoor (afgezien van
raadsverkiezingen, vooral In kleinere ge
meenten) betrekkelijk gering, zodat bij de
verkiezingen voor de Tweede Kamer en
voor de Provinciale Staten geen enkele
candidaat meer tengevolge van ..voorkeur
stemmen" gekozen wordt.
Men wil daarom het atelsel van enkel
voudige voorkeur vervangen door dat van
facultatieve meervoudige voorkeur, waar-
bU de kiezer de keus heeft tuisen het
uitbrengen van een lUatstem (hij vult dan
een atemvak In boven de lijst zijner keuze)
en het uitbrengen van een voorkeurstem,
waarbij hü de clJfera 1, 2, 3. 4 enz. plaatst
In stemvakjes voor de namen van de
candidaten zijner keuze.
De lijstvolgorde geldt echter steeds, voor
tover de kiezer er niet van afgeweken is.
Voorgesteld wordt het facultatieve
nummerstelsel in te voeren voor de ver
kiezingen voor de Tweede Kamer, voor
die der Provinciale Staten en voor die der
grote en middensoort Gemeenteraden. In
de kleine gemeenten, met een Gemeente
raad van zeven of elf leden (dit zijn de
gemeenten met niet meer dan 6000 in
woners) dient nog een stap verder te
worden gegaan.
Verkiezing kleine
Gemeenteraden
Bij verkiezingen var. ae kleine Gemeen
teraden. te weten die met 7 of 11 leden,
verkrijgt de kiezer nog groter vrijheid,
daar hij de bevoegdheid krijgt de num
mering niet tot de candidaten van één
lijst te beperken, maar zijn candidaten
vrij te kiezen uit alle gestelde candidaten.
op welke lijst zij ook voorkomen.
De verkiezing voor de Eerste Kamer,
waarbij het facultatieve nummerstelsel
reeds bestaat, wordt door dit wetsontwerp
niet geraakt.
Inrichting kiezerslijsten
Ook op ander gebied voldoet de'wet niet
meer aan de eisen, welke thans aan haar
gesteld moeten worden. Dit geldt, om
de drie belangrijkste onderdelen met name
te noemen: de inrichting van de kiezers
lijst, het stemmen In een andere gemeen
te en het stemmen bj) volmacht.
Voorgesteld wordt een kiezersreglster
In te stellen, dat na zijn vaststelling verder
zal blijven bestaan en dat zal worden
bijgehouden op dezelfde wijze, als thans
ten aanzien van het bevolkingsregister
geschiedt. Uiteraard zal het nimmer moge
lijk zijn het kiezersregister bij te houden
tot op de dag. waarop de stemming plaats
vindt. Voorgesteld wordt daarna het kies
recht toe te kennen aan al degenen, die
op de dag der candidaatstelling, het begin
van iedere verkiezing, aan de reeds be
staande eisen voldoen.
Het elders stemmen
Wat betreft het elders stemmen, wordt
voorgesteld aan de kiezers op hun verzoek
toe te staan hetzij in de gemeente in
welker kiezersregister zij op de dag der
candidaatstelling zijn opgenomen, hetzij in
een door hen bij het indienen van dat
verzoek aan te wijzen gemeente aan de
«temming deel te nemen. De kiezer moet
dan van beide gemeenten een oproep om
te stemmen ontvangen Hij kan dan op de
dag der stemming zelf bepalen, waar hij
zijn stemrecht zal uitoefenen. Ten einde
te voorkomen, dat de kiezer in beide
gemeenten zijn stem uitbrengt, moet aan
de kiezer slechts één verklaring ter hand
worden gesteld, welke hij bij het in ont-
van zijn stembiljet zal
moeten inleveren.
Wat betreft het stemmen bij volmacht
wordt voorgesteld de mogelijkheid te
openen het verzoekschrift daartoe te
mogen stemmen tot op veertien dagen
voor de dag der stemming in te dienen.
Voorts worden minder vérgaande beper
kingen voorgesteld ten aanzien van de
bevoegdheid om bij volmacht te stemmen.
Het Centraal Stembureau is allengs
naast zijn taak als zodanig een daarvan
volkomen losstaande taak gaan verrichten,
welke noch in de wet, noch ook in zijn
naam tot uitdrukking komt. namelijk die
van voorlichting en advies bij de uitvoe
ring van de kieswet. Voorgesteld wordt
hierin verandering te brengen, door in
art. 1 uitdrukkelijk vast te stellen, dat
een permanent adviescollege aan de mi
nister van Binnenlandse Zaken ten dienste
staat, terwijl het verder door het aan
duiden van dit lichaam met de naam
„kiesraad" deze werkzaamheid nader
accentueert.
Voorgesteld wordt vobrts het uitbrengen
van de stem om practische redenen niet
meer met rood. doch met zwart potlood
te doen geschieden. Vervolgens wordt nog
een uitvoerige toelichting gegeven op de
regelen, die de stemmenoverdracht be
heersen en worden tal van technische
wijzigingen voorgesteld.
Naar w(j vernemen heeft de minister
van Binnenlandse Zaken het boven ver
melde ontwerp aan verschillende Instanties
gezonden. Het ligt in het voornemen van
de minister te bevorderen, dat de Tweede
Kamerverkiezingen van 1952 zullen kun
nen worden gehouden onder een nieuwe
kieswet.
Zes personen te Delfzijl zijn door para-,
typhus aangetast. Twee hunner zijn in de
barakken te Groningen opgenomen. De
vier anderen maken het redelijk wel.
De ziekte heeft de slachtoffers gemaakt
via besmette leverworst. Deze worst is af
komstig van ee'n varken, dat door een
huisslachter in de gemeentelijke slacht
plaats te Delfzijl werd geslacht. Hét vlees
werd goedgekeurd en over cnigeTiamilies
verdeeld. Bij onderzoek is echter geble
ken, dat de slager, die de worst bereidde,
drager van paratyphus-bacillen wtas.
Advertentie
Neem U toch in acht bij de
eerste verschijnselenBestrijdt dadelijk die
opkomende griep! Neem één of twee
AKKERTJES'en ga vroeg naar bedlj
/te/pen direct
Advertentie
w i
De grootste en de bestel
Een voorbijganger nam Zondag een
sterke rookontwikkeling waar bij de
Lumax-gloeilampenfabriek, gelegen langs
de spoorlijn Tilburg-Breda. Hij waar
schuwde de brandweer, die met groot
materiaal uitrukte. Toen deze arriveerde
stond reeds tweederde van het gebouw in
lichter laaie. Het vuur werd met acht
stralen bestreden en na ongeveer drie
kwartier was men het vuur meester.
De schade is zeer aanzienlijk. Verschil
lende kostbare machines werden zeer
zwaar beschadigd, terwijl ook grote voor
raden lampen en grondstoffen verloren
gingen. Van de inventaris kon nog een
en ander gered worden. Het gebouw is
van binnen voor tweederde uitgebrand.
Verzekering dekt de schade.
Eigenaar is de heer M. van der Wouw
te Berkel-Enschot. Er werkte 38 man
personeel. Na Zaterdagmiddag één uur
was niemand meer in de fabriek geweest.
Omtrent de oorzaak van de brand tast
men volkomen in het duister.
MAANDAG 9 JANUARI 1950.
Avondprocramma.
Hllv. I (NCRV) Koorconcert; 6.20 Sport-
rubriek: 6.30 Voor de Strijdkrachten; T
Nieuws; 7 15 Engelse les; 7 30 Gr.pl.; 7 M
Radiokrant; 8 Nieuws; 8.05 Gr.pl.; Ill
Strljkorksi9 Hoorspel: 9.45 Vocaal kwar
tet; 10 Internationaal Evangelisch commen
taar: 10.10 Gr.pl.; 10.15 Reportage; 10.45
Avondoverdenktng; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Hllv. II (VARA) 6 Nieuws; 8.15 Vara-
varia; 6 20 Metropole Orkest; 6.45 De eco
nomische betekenis van de middenstand,
lezing; 7 Strijkkwartet; 7.30 Causerie 7.45
Regeringsuitz.; 8.05 Actualiteiten; 8.15
Sextet: 1.45 Cabaret; 9.20 Amusementsmu
ziek. 9.45 Rondom de 5 procent loonsver
hoging. causerie; 10 Radio Philh Orkest en
soliste; 11 Nieuws; 11.15 Orgelspel; 11.25
Gr.pl.
DINSDAG 19 JANUARI 1150.
Dagprogramma.
Hilv. i (KRO) 7 Nieuws; 7.15 Morgengebed
en liturgische kalender; 7.30 Sluiting; 8.30
Nieuws: 8 40 Gr.pl 9 Weerberichten. 9.03
Gr.pl.; 9 35 Lichtbaken; 10 Voor de kinde
ren: 10.15 Kamerorkest en solist; 10.40 Stu
dentenkoor; 11 Voor de vrouw; 11.30 Dans
muziek; 1150 Godsdienstige causerie; 11
Angelus; 12 03 Lunchconcert; 12.55 Zonne-
1 Nieuws en Katholiek nieuws; 1.20
- Pianorecital; 2.30 Gr.pl.
Lunchconcert;
Radio Philh. Orkest: 3 30 Zlekenlof: 4 Voor
de zieken: 4.30aBluitlng; 5.30 Voor de Jeugd:
5.45 Regeringsuitz.
Hilv. II (AVRO) 7 Nieuws; 7.15 Gr.pl.; 7 30
Sluiting: 8 30 Nieuws; 8 40 Radio ochtend*
blad: 9 Weerberichten; 9 03 Herhaling her
sengymnastiek; 9 30 Waterstanden; 9.35
Voor de vrouw; 9 40 Gr.pl.; 10 Morgenwij
ding: 10 15 Populair concert: 10.50 Voor de
kinderen; 11 Planovoordracht11 30 Voor
de zieken: 12 Gr.pl.: 12 30 Mededelingen;
12.33 Voor het platteland; 12.40 Pianospel:
1-15 Metropole Orkest: 1.45 Gr.pl.;
/rouw; 2.30 Gi.pt.; 4.15 Vooi
5.30 Kim
Nieuws;
2 Voor de
jeugd; 4.30 Sluiting;
inderkoor.
Avondprogramma
Hilv. 1 (KRO) 8 Amusements Orkest; 6 20
Sportpraatje: 6.30 Voor de Strijdkrachten;
7 Nieuws; 7.15 Actualiteiten, 7.25 Causerie
7 40 Gr.pl 8 Nieuws. 8.05 De gewone man;
8 12 A-capella-koor; 8.40 Katholiek overleg,
discussie; 9 05 kamermuziek: 9 50 Concert
gebouw Orkest en solist; to 20 Orgelconcert;
10.45 Avondgebed en liturgische kalender;
11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Hllv. II (AVRO) 6 Nieuws; 9.15 Pianospel:
8 30 Zuid-Amerikaans Orkest: 7 Voor de
kinderen: 7.05 Gr.pl.: 7.15 Koorconcert: 7.40
Paris vous parle; 7.45 Het pijploze orgel; 9
Nieuws: 9.05 Actualiteiten; 8.15 Gevar.
progr.9.30 Surinaamse muziek; 9.45 Bui
tenlands overzicht; 10 Tenor en orgel; 10.30
Viool en plano; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Het is de rijkspolitie van De Lier
Zaterdagavond gelukt een aanrander, die
het Westland lange tijd onveilig maakte,
te Naaldwijk te arresteren.
Vier getuigen hebben de arrestant als
de gezochte aanrander herkend. Onder
meer kwam aan het licht, dat hij bij zijn
duistere praktijken zich voordeed als mo
torpolitieman en zo zijn slachtoffers
dwong af te stappen. Tot nu toe heeft hij
reeds een lange reeks van zijn aanran
dingen bekend. Het onderzoek zal ook
in andere plaatsen worden voortgezet. De
gearresteerde is de 32-jarige G. V. L.,
wonende te Naaldwijk.
(Speciale reportage)
1
Door wijde pijpleidingen, verborgen onder de oppervlakte van het oude Drentse
land, vloeit de bij Schoonebeek gewonnen aardolie, over afstanden van soms
vijftien kilometer en meer. naar d.iopslagplaatsen op het centrale laadstation.
Dagelijks vertrekken van die plaats twee speciale olie-treinen naar Pernis.
Ongeveer 30 pCt. van de Nederlandse behoefte aan aard-olie en de derivaten
daarvan als benzine, petroleum, gas. diesel- en stookolie, wordt door de N.V.
Nederlandse Aardolie Maatschappij (de N.A.M. zegt men ginds) van een diepte
van omstreeks 800 a 900 meter opgepompt uit de lagen, die daar op een terrein
van ongeveer Th bij 2 km zijn aangeboord. Op dit ogenblik is evenwel nog maar
een gedeelte van het huidige concessiegebied (dat 15.000 ha omvat) in exploi
tatie gebracht, naar schatting ongeveer 150Q ha. Of de rest van het gebied ook
olie zal opleveren is intussen met geen mogelijkheid te zeggen en het is dus
ook nog volkomen onzeker, welke perspectieven de oliewinning in Drente'»
Zuid-Oosthoek verder nog openen zal. Stap voor stap moet de ondergrond
worden afgetast.
(Van onze Londense correspondent)
T\E VERHUIZING VAN DAVID LOW
die algemeen beschouwd wordt als
de brillantste politieke tekenaar uit de
moderne tijd, van Beaverbrooks
Evening Standard naar de
Daily Herald, het orgaan van de
Labourpartij, is een feit van belang in
de geschiedenis van de Engelse jour
nalistiek. Low heeft zijn linkse poli
tieke mening nooit onder stoelen of
banken gestoken. Hij genoot bij Bea-
verbrook een absolute persoonlijke
vrijheid. Herhaaldelijk nam hij dan ook
een ander standpunt in dan zijn krant
en herhaaldelijk nam hij Beaverbrook
zelf, die even excentriek is als Low,
in het ootje, vooral als zijn chef met
een of andere politieke stunt voor de
dag k%vam. Deze ruime houding van
Beaverbrook is typisch Engels. In dit
weinig dogmatische land geldt meer
dan waar ook het hoor en wederhoor.
Bovendien kon een dergelijke gedrags
lijn als Beaverbrook volgde ook zake
lijk geen kwaad.
TAAAR ZIEN WE NU TOCH MAAR WEER. dat iemand als
Joris zijn streken nooit verleert! Ieder ander, zou zijn lering
getrokken hebben uit een pak slaag, zoals Bobberbroek het aan
Joris had toegediend, maar hij niet! Nu verstopte hij zich alweer
in de reddingboot van dat mooie schip om zo stilletjes voor
niets naar huis le varen! Maar nu had hij toch buiten de waard
gerekend, dat wil zeggen buiten die twee matrozen, die korte
metten met hem maakten.
„Gooi hem in zee!" riepen die.
„Niet doenach, stoere zeerobben, niet doen!" pleitte hij nog.
„Kom tot u zelve! Denk aan uw geweten!"
Maar zij luisterden niet naar hem en hij zou zó in het water
gevallen zijrf, wanneer Panda hem niet te hulp was gekomen.
Want Panda wist nu wel. dat Joris Goedbloed een lelijkerd was,
maar hij kon toch niet onbewogen aanzien, hoe hij daar de
zee in zou spatten!
„Niet doen! Niet doen!" riep Panda dus. op het laatste nippertje.
„Hij is een schurk en een boef. maarehehtoch
niet doen!"
„Niet doen?" vroeg de eerste zeebonk. „Wie moet er dan voor
zijn overtocht betalen, hè?"
„Noueh. het is een vergissing!" zei Panda vlug. „Ik betaal
wel voor die meneer. Ik betaal alles!"
Dat kostte hem heel veel geld. maar toen lieten ze Joris dan toch
ook lopen.
„Hm", sprak deze. terwijl hij zijn jas recht trok. „Een recht
onaangename ervaring! Beleefdheid en keurigheid zijn u blijk
baar niet door uwe moesjes geleerd, zeemannen! Ik keur uw
optreden jegens een betalend passagier ten scherpste af. Ja! Gij
hebt u onaangenaam gedragen, en ik zal niet nalaten de kapitein
over uw ruwheid in te lichten Laat u dat gezegd zijn!"
En daarna schreed hij met afgemeten passen achter Panda aan
in de richting van de eetzaal.
De Evening Standard leeft im
mers voornamelijk van straatverkoop en
wordt evenals de beide andere bladen
Star en Evening News door mensen
van allerlei richting gelezen.
Low heeft verklaard, dat hij in de beste
vriendschap vertrekt en dat hij na 23 jaar
voor de Standard te hebben gewerkt,
thans verandering van atmosfeer wenst,
hetgeen zijn scheppend vermogen nodig
heeft. Bij de Herald wacht hem een
publiek van twee millioen van een be
paalde politieke overtuiging tegen slechts
800.000 lezers van diverse pluimage bij de
Standard, hoewel zijn tekeningen door de
Londense Standard werden doorverkocht
naar de liberale Manchester Guardian en
sinds kort ook naar de Parijse editie van
Öe New York Herald Tribune, twee bladen
die alom in de wereld worden gelezen.
Low blijft Low
Low zou Low niet zijn, als hij zijn
onafhankelijkheid prijs gaf. Oók bij de
Herald zal hij zichzelf blijven. Reeds vaak
genoeg nam hij de Labourleiders in de
maling en vooral de functionarissen van
de T.U.C., het Britse vakverbond, dat hij
symboliseerde door een log en onhandel
baar paard van enorme afmetingen. Het
dier is inmiddels al in de Daily Herald
verschenen als aankondiging van Low's
komst, met de tekenaar op de rug. Het
pikante is. dat de Herald eigendom is van
de T.U.C., maar alweerwe zijn in
Engeland met de typische sportieve
levenshouding.
Met het °08 op de verkiezingen betekent
Low. die op 1 Februari zijn taak bij de
Herald zal beginnen, voor het blad en
Labour een enorme aanwinst. Een teke
ning van hem is meer waard dan honderd
redevoeringen.
Low, die in 1919 uit Nieuw-Zeeland
kwam. werkte eerst voor de Star. In de
binnenlandse politiek heeft hij voor
niemand ontzag. Hitler en Mussolini wer
den vanzelfsprekend zijn gretige prooi.
Zijn gebundelde prenten vormen een
waarlijk „document humaln" van deze
tijd.
Low hielp tijdens de oorlog op onnavolg
bare wijze de moraal ophouden, vooral in
de donkere dagen van de Blitz, toen hij
zijn Britse Tommy tekende, die als een
rots temidden van het geweld stond of
een onoverwinlijke Churchill, die de nazi's
onbevreesd en uitdagend tegemoet trad.
Onsterfelijk Is Low's „kolonel Blimp",
dik. kaal. met drankneus en een walrus
snor, die de aartsreactionnair in leger
maatschappij symboliseerde, wiens
tesgesteldheid een gevaar voor de
voering betekende. Over „Blimp'
scheen een boek en een film. die met hun
weergaloze humor bevrijdend werkten;
een unieke vorm van zelfcritiek.
leger ,en
ns gcès-
oorlfl
ip" ver-
Delft
Studentenpaviljoen» te Delft. De
tenpavlljoens aan het Duyvelsgat t.
zullen Vrijdag 20 Januari officieel
geopend. Autoriteiten van Rijk. provincie,
gemeente en technische hogeschool
deze plechtigheid uitgenodigd.
Niet alleen In Drente, maar ln geheel
Nederland wordt thans naar olie gezocht.
Dat speuren geschiedt op wetenschappelijk
verantwoorde basis, waarbij men gebruik
maakt van elders opgedane ervaringen,
gecombineerd met de resultaten van een
reeds hier verrichte minutieuze, studie van
fossielen, mineralen en gesteenten in de
vaderlandse bodem. Men vormt zich een
beeld van de structuur van de aardlagen,
de vorm dus der op elkaar gestapelde
formaties, enstuurt seismische en gravi-
metrische ploegen naar bepaalde punten
voor verder onderkoek. Dit onderzoek is
een zeer kostbare zaak en de N.AM legt
er per maand enkele duizenden guldens
aan ten koste; ongeacht nog de bedragen,
welke moeten worden besteed voor boor-,
meet- en luisterinstrumenten, ln totaal
zijn er thans vijf van deze ploejer. in ona
land werkzaam: in de Biesbosch. de Wie-
ringermeer, de Betuwe, bij Ommen en bij
Gouda. Pas daarna, als de deskundigen
van een bepaalde streek een zodanig hel
der beeld hebben gekregen, dat zij de
kaart als een soort kleurenfilm voor zich
kunnen laten afdraaien, met een duidelijk»
vermelding van de bodemgesteldheid en
de loop van de aardlagen, kan er reden
zijn om tot onderzoekingsboringen over
te gaan. Men kijkt dan niet alleen meer
naar de structuur, maar speurt ook naar
stig naar olie en naar gas. Bij een derge
lijke boring in het Drentse Dwingeloo; di»
juist dezer dagen is afgelopen, werd helaaa
geen gas of olie gevonden. Andere borin
gen zijn nog aan de gang bij Gramsbergen,
Voorthuizen en Tubbergen. Gemiddeld
levert slechts een zeer klein percentage
van de onderzoekingsboringen succes op,
maar wanneer er geen tastbaar resultaat
wordt geboekt, wordt toch de kenni» van
de ondergrond verrijkt.
Haast tè modern
Het bedrijf van de Nederlandse Aardolie
Maatschappij, waarvan het kapitaal voor
de helft in handen is van de Bataafsche
en voor de andere helft van de Standard
Oil Company (New Yersey), is voor de
Nederlandse economie van de allergrootste
betekenis. Het zal wellicht nog veel om
vangrijker worden als haar niouwe con
cessie-aanvraag is ingewilligd, waarvoor
het gebied zich uitstrekt tot in de om
geving van de schilderijenbunker te Paas-
Dat alles wetende, moet men echter
over een rijke fantasie beschikken om niet
lichtelijk gedesillusionneerd van een be
zoek aan de Drentse olievelden terug te
keren. Voor onze verbeelding is dit alles
te zakelijk, haast te modern. Misschien
leven in onze herinnering nog te veel de
verhalen over een fantastische ontwikke
ling van de oliegebieden in Texas en
elders, over uit de grond opschietende
steden, over luidruchtig zwoegende en
machtig stampende machines, ove: wouden
van boortorens, die met hun verlichting
bij avond als wonderlijke kerstbomen in
het landschap lijken te itaan
In Drente merkt men van dat alles zo
weinig. Er zijn de twee treinen, die ieder»
dag naar het Westen gaan (één oveh
Zwolle-Amersfoort, en één over Zwolle-
Arnhem). Er staan wat zwarte tanks in
het veld en een kleine honderd groen»
„ja-knikkers" (zoals de Drentenaren de
pompen noemen, die de olie naar boven
Ook Duitsland boort
Met zekere nieuwsgierigheid wendt men
de blik naar de overzijde van de grens,
naar het Duitse bedrijf. Bij dentallen
rijzen de torens daar nog uit het land
schap omhoog. Het is geen fraai, rtiaar
een voor de leek toch wel Indrukwekkend
beeld. Er is leven en bedrijvigheid: tank
auto's rijden af en aan, langs smal spoor
sleuren kleine treintjes hun kostbare
lading weg
Er is een tijd geweest, waarin onze
landgenoten het ook op die manier hebben
gedaan. Nu kent men die verouderde
wijze van werken nauwelijks meer. Sinds
hier de pompinstallaties de olie door de
ondergrondse leidingen naar de meet
stations stuwen envandaar weer verder
tot in de tankwagons op het centrale em
placement Als de put eenmaal in pro
ductie is gebracht, doen de machines hun
werk en kan de toren worden afgebroken,
om elders weer te worden opgebouwd.
De boringen in Drente en ook op Over-
ijsels gebied, zijn gemiddeld weinig dieper
dan achthonderd meter gegaan. De weten
schappelijke staf van de maatschappij is
echter van plan haar onderzoekingen nog
veel dieper uit te strekken, tot zelfs over
afstanden van twee kilometer en meer!
De belangwekkende en misschien hoogst
belangrijke proefboring bij Gramsbergen
is daar een voorbeeld van. Daarover in
een volgend artikel.
62)
Lamb keek haar aan. Zijn ogen waren
bruin van kleur en puilden xigszins uit
z'n hoofd. Hij vroeg:
Waarom gelooft u, dat hij vermoord
werd?"
Hij had zo juist iemand herkend, die
sinds zeven jaar vermist werd en wiens
terugkeer ernstige moeilijkheden zou op
leveren voor de zaak. waar hij werkte.
De inspecteur keek haar vragend aan.
Wel. het lijkt me een beetje vèr-
gezocht. Er gebeuren heel wat ongelukken
op straat met oudere mensen, zonder dat
er sprake is van moord.
Juffrouw Silver kuchte.
Dat is waar. Maar in dit geval zijn
er drie aanslagen te vermelden op het
leven van degene, die meneer Davies
herkende, en misschien zelfs nog een
vierde aanslag. Een van deze aanslagen
heeft Detective Abbott zelf gezien.
Lamb ging wat verzitten in zijn stoel
en wierp een ijskoude blik in de richting
van de elegant uitziende jongeman, die
Frank Abbott te allen tijde was. Zo, jij
bent dus ook in deze zaak betrokken,
merkte hij op onaangename toon op. Dat
had ik eigenlijk wel dadelijk kunnen
bedenken.
Wel, inspecteur
Juffrouw Silver kwam tussenbeide.
„Als ik een opmerking mag maken,
inspecteur Lamben in duidelijke
woorden zette ze zo beknopt en helder
mogelijk het geval van William Smith
uiteen: zijn verlies van geheugen en
identiteit; de herkenning door meneer
Davies, door Katherine, door Frank
Abbott; het ..ongevaF' van meneer Tattle-
combe; de eerste en tweede aanslag op
William en tenslotte het geknoei met het
voorwiel van zijn auto.
Toen ze haar verhaal beëindigd had.
nam Frank 't van haar over: hij beschreef
de Inspecteur evenals hü het indertijd
juffrouw Silver Jiad gedaan, het gehele
voorval, waarvan hij getuige was geweest,
en vertelde erbij, dat hij er zeker van
was. dat een tweede slag, die zeker fataal
geweest zou zijn. in de bedoeling van de
aanvaller had gelegen.
Lamb bromde.
Het is niet veel om op voort te
bouwen, alles bij elkaar.
Juffrouw Silver kuchte en het leek op
een protest.
Het is moeilijk te geloven, dat dit
een serie van toevallige ongelukken is.
Er overkomt meneer Davies een onge
luk. vlak nadat hij William Smith heeft
herkend. Er overkomt meneer Tattle-
combe diezelfde avond een ongeluk en
de omstandigheden wijzen erop. dat de
mogelijkheid bestaat, dat hij aangezien
werd voor William Smith. Er worden
verder twee aanslagen gepleegd op het
leven van William Smith, nadat hij
meneer Tattlecorr^be in Selby Street heeft
opgezocht. Dan is er nog het geknoei met
het wiel van zijn autootje. De moeilijk
heid is, dat er verdenking kan bestaan
zowel ten opzichte van iemand, die met
de firma Eversley verbonden is. als
ten opzichte van iemand uit het huis in
Selby Street. Het is niet verklaarbaar,
hoe iemand van genoemde firma er achter
kon komen, dat William Smith die be
zoeken af zou leggen bü meneer Tattle-
combe. Hij had zelfs niet eens een af
spraak daarvoor gemaakt, en hierdoor
wordé het waarschijnlijk, dat in deze
gevallen Emily Salt de aanvaller is. Zij
schijnt iemand te zijn. die niet helemaal
normaal is en ontstemdheid heeft ge
toond over meneer Tattlecombe's testa.
jn»ntaire beschikkingen ten gunst® van
William Smith Ze moet, naar men mij
verteld heeft, een grote, krachtige vrouw
zijn. Meneer Tattlecombe's regenjas hing
in de hall. Het lijkt me erg moeilijk om
op een donkere, regenachtige avond, zo
als detective Abbott heeft beschreven,
een figuur in regenjas als een man of een
vrouw te onderscheiden. Die eerste aanval
op William Smith had vlakbij hpt huis
van mevrouw Salt plaats. In het tweede
geval kan Emily Salt hem heel gemak
kelijk achterna gegaan zijn. Het is niet
eenvoudig te verklaren, hoe iemand van
de firma daarbij betrokken geweest zou
zijn. Aan de andere kant lijkt het onmo
gelijk Emily Salt te verdenken van de
dood van meneer Davies. of van het on
geluk, dat meneer Tattlecombe overkwam,
aangezien die avond Emily en haar
schoonzuster, mevrouw Salt, aanwezig
waren op een gezellige avond van de
kerk. die op die zevende December
plaats vond. Ik heb een en ander nage
gaan en gehoord, dat mevrouw en juf
frouw Salt bij de voorbereidende werk
zaamheden tussen 5 en 7 uur daar aan
wezig waren en dat ze daarna om acht
uur weer present waren en tot half elf
gebleven zijn. Het is daa
Emily Salt in deze twee
te betrekken, terwijl
rij aan het wiel in bed lag met infli
onder het wakend oog van mevrouw Salt.
Ik. rind het du» onmogelijk te geloven,
daarom niet mogelijk
nee z.g. „ongelukken"
ze tijdens de knoeie-
dat twee los van elkaar staande series
aanslagen op William Smith zijn ge
pleegd. Maar afgaande op hetgeen wij
els concrete aanwijzingen voor ons heb-
b enliggen. is en blijft het moeilijk al
deze daden aan één en dezelfde persoon
toe te schrijven.
De inspecteur lachte.
Als er werkelijk van aanslagen ge
sproken kan worden, juffrouw Silver,
merkte hij droogjes op.
Er heerste even een stilzwijgen, en er
hing iets van ontstemming in de lucht.
Juffrouw Silver maakte hieraan met efen
kuchje een einde en sprak:
Ik vraag u natuurlijk niet conclu
sies te aanvaarden, waarvoor geen com
plete bewijzen aanwezig zijn, en waarmee
ik zelf ook nog niet honderd procent
tevreden ben. Ik zou u alleen willen
vragen enige nasporingen te laten ver
richten. U kunt er misschien achter
komen, of die firmanten Eversley, de
heren Cyril en Brett Eversley. in finan
ciële moeilijkheden verkeren. Ik zou er
niet op aandringen, als ik me niet werke
lijk ernstig bezorgd maakte over de per
soonlijke veiligheid van William Smith.
Lamb keek haar goedmoedig aan.
Omdat William Smith in werkelijk
heid William Eversley Is.
Precies. Hij is bovendien de belang,
rijkst® firmant en heeft het merendeel der
aandelen. Als ik hieraan toevoeg, dat zijn
vrouw* uitkering tijdelijk niet betaald
werd. totdat de derde beheerder Cyril
en Brett Eversley zijn de andere twee
tussenbeide kwam te haren behoeve, dan
ault u het toch wel met me eens zijn, dat
er enige reden is voor mijn bezorgdheid*
Lamb fronste de wenkbrauwen. Hij
herinnerde fcich andere gevallen, waarin
juffrouw Silver zich ook zorgen had
gemaakt, en niet ten onrechte! Hij trom
melde met zijn vingers op de tafel en
zei:
Eversley zal u niet dankbaar zijn als
u moeilijkheden en schandaal in zijn
zaak veroorzaakt
Juffrouw Silver ging nog rechter in
haar stoel zitten.
Dat ben ik ook helemaal niet vpn
plan. En met een van die glimlachjes, die
haar grootste charme waren, voegde ze
eraan toe:
Werkelijk, inspecteur Lamb,
zo'n groot vertrouwen in uw d'
werkwijze, dat ik durf te veronder*
hetgeen u zelf blijkbaar betwijf
dat uw mensen een onderzoek kif
instellen zónder dat er enig schan
ontstaat.
(Wordt vervuiuo»
g JANUARI 19D0.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t
Te Gouda had A. O. Oudenaarden als
hoofd van de politieke dienst Joodse Ne
derlanders gearresteerd en huiszoekingen
hii Joodse Nederlanders verricht. Daar
voor heeft het Bilzondere Gerechtshof te
's Gravenhage hem veroordeeld tot vijf
tien jaar gevangenisstraf met aftrek.
Bi1 de behandeling van deze zaak door
de Biizoridere Raad van Cassatie lichtte
de raadsman, mr D. van den Oever, te
•i; Gravenhage een cassatiemiddel toe.
de straf betreffende, welke hij te zwaar
atDe procureur-fiscaal merkte o a. op.
dat door de politieke politie te Gouda,
welke geheel afzonderlijk stond, te Gouda
200 Joodse Nederlanders zijn gearresteerd.
Reauirant arresteerde ook elders, waar
hit niets te maken had. «Spr. concludeerde
jot twaalf jaar gevangenisstraf met af-
Strafverhoging
G R. Roelofe uit Gouda was door het
Bijzondere Gerechtshof te 's Gravenhage
veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf
met aftrek, omdat hij als lid van de Ne
derlandse landwacht onderduikers heeft
m gearresteerd en bewakingsdiensten heeft
9 verricht en voorts dienst heeft gedaan bij
de „Deutsche Nachrichtentruppen".
Deze zaak heeft voor de Bijzondere
Raad van Cassatie gediend, waar de
raadsman, dr mr J. Smit. te Gouda be-,
toogde dat requirant niet in militaire
dienst 'is geweest, zodat hij deswege niet
kan wor:en veroordeeld. De nlraf vor
de dienstneming bij de landwacht achtte
spr. vee) te hoog.
De procureur-fiscaal, mr baron van
Voorst tot Voorst, bestreed de opvatting,
dat requirant geen deel van het Duitse
leser zou heben uitveinaakt. Requirant
was de meest beruchte w a -man van
Gouda. De opgelegde straf achtte de pro-
c ireur-flrraa! matig, hij concludeerde tnt
een gevangenisstraf van elf jaar met af
trek.
„Een bruid kwam op bezoek"
Uitvoering van P.T.T.-
ontspanningsvereniging
De heren Olivier en Mlddleton hebben
een handig in elkaar gezet blijspel ge
schreven. over een bruid, die op bezoek
kwam bij vrijgezellen, die 'een flat be
wonen. een tante hebben, die vruchteloos
op een man wacht en op een beetje
S'handaal en de familie, een buttler in
dienst hebben, die zo op het oog in niets
afwijkt van die stijfdeftige meubelstukken
in Engelse stijl en een spriet van een
keukenmeid, die niet op haar mondje is
gevallen Deze bruid kwam terecht bij de
Sport en Ontspanningsvereniging „P T T
Gouda" op een voor dé post wat zender-
linge manier, n.l. door het dakvenster. En
nu moest P.T.T. verder maar zien. wat
ze er mee deed. Ze hebben haar Zater
dagavond op de planken van „Concordia"
gezet tot vermaak van een volle zaal.
In het begin wisten de P TT -ers niet
7 recht goed de weg met het cadeautje,
maar langzamerhand ging het beter
Het programma van deze gezellige
avond was net als een brief zonder af
zender: de namen der spelers en speel
sters ontbraken. Is dit bescheidenheid of
moet hier de mantel der onbekendheid
tekortkomingen bedekken? Wanft die
waren er. Fouten in lopen, zitten, klem
toon. uitspraak, tempo (zoals veelal bij
blijspelen te laag) gebaren- en ensemble-
spel. Bij nauwgezette studie is er echter
van dit troepje veel te maken Bij velen
Is de aanleg zeer zeker aanwezig. Van de
gebroeders Travers kon de oudste het
meest bekoren, doch tante Henriëtle mis
te bij al haar vlotheid de nodige klank
schakering. De buttler had wellicht aan
uitdrukking meer gewonnen door een ver
antwoorde grimering. Hij had de goede
stem en houding te pakken. Zowel de
agent in zijn kleine rol (gelukkig geen
caricatuur!) als de inspecteur waren wer
kelijk politiemannen. De zwaarste opgave
had Mary Duquesne. Ze was vooral in
het begin beneden de eisen. Doch mis
schien had zjj haar krachten gespaard
voor de grote scène. Toen kwam zij pre
cies op maat te voorschijn. Alle hulde
daarvoor.
De heer F A. Quint, die de regie voer
de, zal zeer zeker ln staat zijn om uit
dit gezelschap op de duur te halen, wat
ejr ongetwijfeld in zit! Het publiek heeft
*lch kostelijk vermaakt. Wij ook.
Opdrachten van werk
De Genie heeft het éénjarig onderhoud
van de militaire gehouwen en werken te
Gouda, Zevenhuizen en Schoonhoven ge-
V Rund aan het aannemersbedrijf Th. M. F.
Rooft te Haastrecht, laagste Inschrijver
voor 21.968.
B. en W. van Alkemade hebben aan de
t„rm! ,XersluU en Ho' alh'er als laagste
lnschrijfster voor 30.200 gegund het aan
eggen van een straat met riolering voor
e bouw van 36 Oostenrijkse woningen te
Roelofarend«veen.
Bejaarde dame verdronken
Gisteravond om kwart over zes is de
BJ-jarige mevr. de wed. M. van Rooijen-
«oogendoorn, wonende aan de Burge
meester Martenssingel. ter hoogté van de
^outmanstraat, in het water van de singel
gelopen. De 17-jarlge A. W. Kapteijn. die
cnl ?ngeluk hoorde gebeuren, kon haar
spoedig op het droge brengen, terwijl een
LHöo-er door kunstmatige ademhaling
haar bewustzijn deed terugkeren. Zij ls
het Van Itersonziekenhuis vervoerd.
«„aii j even la^er aan de gevolgen is
overleden.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
Ta n» I5 Ja" *eleden
BOH J. a acht is een zangcollege op-
.er leidln« van de heer W. F.
n." voorzanger bij de Ned Herv.
Gemeente aldaar. v
80 Jaar geleden
«,üi!KSchoonhoven; Aan het kantoor van
4 vaa, ,rg voor gouden en zilveren wer-
BoüdtSn 189,9 behandeld 82 916 gram voor
gouden werken en 3.117.040 gram voor
y werken. De belasting bedroeg
1 vT,«, .en het, essayloon 348. Totaal
J 33163 te*en 30.047 in 1898.
25 jaar geleden
alhiArG°U1erak: De veerman M. Koolwijk,
HAnlL op 19 Januari de ddg ge
leden zitnatHhil Vü' ®n twinti* laar ge"
W? a heroep aanving. Al die jaren
vtnH.n I v*erman een bestaan kunnen
maar Jn, de 0Pbrengit van het veer,
lerins «al. ,te 1b da"ln een ken-
««komen door d» passaglersauto's.
T.m. 5 Febr. 19—12.39 en 1.39I u. Museum
„Het Catharina Gasthuis": Tentoonstelling
werken vsn Breitner (Zondi
Maandags en Vrijdags 1.30—4 uur).
9 Jan. uur De Beursklok: K L M.-avond
Ned. Relsverenigtng. vertoning film „Vleu
gels over Caribische stranden".
t Jan. I uur Het Blauwe Kruis: Bijeen
komst vakstudlecluto Gouda grafisch bedrijf,
spreker J. F Sterke over „Inslaan van
oblong-formaat".
9 Jan. 8 uur Rcmonstr. Kerk: Propaganda-
bljeenkomst V.P R.O.
9 Jan. 9 uur Veemarktrestaurant: Film
avond Nat. Chr Geheelonthoudersvereniging,
vertoning „De God der schepping".
IS Jan. 7.30 uur Vr'ile Evang. Gemeente: Bij
bellezing ds J. I. van WIJck.
1» Jan. 8 uur Het Blauwe Kruis: Feestelijke
Jaarvergadering Ned. vereniging van ex-
politieke gevangenen uit de bezettingstijd.
10 Jan. I uur Reünie: Eerste lezing cursus
Max van Praag over „In de spiegel van
het antieke China" voor Humanistisch Ver
bond. t
11 en 12 Jan. 8 uur Aula Museum Het Ca
tharina Gasthuis: Vergadering van de ge
meenteraad.
it Jan. I uur Danlèl: Bijbellezing Evange
lisatie Geref. Kerk.
11 Jan. S uur Het Schaakbord: Openbare
bijeenkomst Ned. Vereniging voor sexuele
hervorming, spreker G. J. Selier over ..Ge
boorteregeling".
11 Jan. I uur Kleine Kerk: Bijbellezing ds
G Boer.
11 Jan. I uur Reünie: Spreekbeurt ds J.
Böiger voor Logos ver band
11 en 12 Jan. I uur Nieuwe Schouwburg)
A V.A.O.-revue met Snip en Snap
12 Jan. 7.31 uur Concordia: Contactavond
Band Nederland-Indonesie. sprekers kolonel
J. W. Sluyter en da Brokken.
12 Jan. 7.45 uur Kazernestraat 14: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en P.
Douma.
12 Jan. I uur Reünie Bioscoop: Filmavond
Volksuniversiteit, vertoning „Er op uit....
de grenzen over".
12 Jan. I uur Thalla Theater: Derde Nuts-
avond, piano-recital Ines Canillo.
Bioscopen
Reünie Bioscoop: Moord te middernacht
(met Bud Abbotl en Lou Costello)
Schouwburg Bioscoop: Red Rver (met
Jo'v, Wayne en Montgomery CUtt).
Thalia Thoaier: Toch schijnt de zon
(mei June Haver en Ray Bolgei)
Aanvang 3. 7 en 9 15 uur (Schouwburg 7 en
9.15 uur).
Apothekersdienst
Steeds geopend des nachts alleen voor
Apotheek G. Paria, Westhaven 14.
De heer F. van Praag sprak
voor Humanistisch Verbond
F.r was eens een dwaas die niet wist in
welke volgorde hij 's morgens z'n kleren
moest aantrekken Daarom nummerde hij
ze op een avond. Toen hij zich de volgende
keer aangekleed had. dacht hij waar ben
ik nu zelf toch Met deze gelijkenis begon
de heer F. v. Praag Zondagochtend in
Reünie z'n lezing voor het Humanistisch
Verbond.
Het blijkt, dat dit verhaaltje niet op zich
zelf staat, maai1 een diepere zin heeft,
n.l. het probleem, dat de mens zichzelf
niet kan vinden in deze wereld en niet
tegen de moeilijkheden op kan. Hiermede
ln direct verband stond het onderwerp
van deze Zondagmorgen n.l. de opvoeding.
,,We moeten het kind een bepaald norm
besef bijbrengen, opdat het het leven aan
zal kunnen' was het uitgangspunt van
de heer Van Praag.
Volgens prof. Kohnstamm is het cen
trale punt van de opvoeding de gewetens
vorming. Maar wat-is het geweten 7 Hoe
komt de mens er aan Hier staan in
hoofdzaak vier richtingen tegenover
elkaar.
jl Ten eerste de Marxistische opvatting, die
^egt, dat het geweten een medeweten is,
met de gemeenschap waarin de mens leeft
en die bepaalde normen heeft. Daar tegen
over staat o a. Nietzsche's opvatting, die
er van uitgaat dat de mens oorspronkelijk
geen geweten had. het was een instinct
wezen Langzamerhand heeft de cultuur
aan de driften beperkingen opgelegd. Het
.surrogaat" voor deze verliezen is het
geweten. Een vrij mens heeft volgens hem
geen geweten. Zo komt hij tot z'n „Ueber-
mensch". Een derde redenering is die van
Freud, het geweten ontwikkelt zich uit
verbondenheid met de ouders. Het besef
van goed en kwaad gaat v. d. ouders op
het kind over.
Tenslotte, gaf spreker nog een religieuze
opvatting:
Het kind wordt geboren met een be
paald voor all*n geldend psychisch bouw
plan. Het geweten is dan een permanent
appèl van wat het kind had moeten wor
den. aan wat het geworden ls. Geen van
deze meningen is bevredigend volgens
spreker, volgens hem zijn er bij de ge
boorte geen twee kinderen gelijk, ledereen
heeft een aangeboren individualiteit. De
vraag is nu, hoe wij als ouders, hier van
uitgaande, staan tegenover dwang en vrij
heid bij de opvoeding.
Dwang is moeilijk te vermijden, in die
zin, dat het kind allicht de normen van
zijn ouders zal overnemen.
Doch voor de humanist is niet gewetens
vorming maar gewetensontwikkeling het
centrale punt' zejde de heer Van Praag.
Het gaat er om. dat het kind z'n eigen
houding tegenover de dingen, z'n eigen
normen, krijgt en niet klakkeloos die van
z'n ouders overneemt. In deze zin is de
vrijheid ln de opvoeding primair. Het
kind komt zeer slecht toegerust ter we
reld. Het heeft ademnood en de hersen
cellen komen dan zuurstof te kort. Een
goede ademhaling bij de baby is dus nodig
voor een goede geestesontwikkeling. Het
„bemoederen" stimuleert deze adem
haling.
Omdat het Wind precies weet wanneer
het behoefte aiA drinken heeft, moet men
niejj regelend éptreden Dus niet om de 3
uur voeden, rtiaar ons instellen op de
behoefte van ieder individueel kind. zei
de spreker. Zo kan men het dwangmatige
element ln de opvoeding tot een mini
mum beperken.
Tot slot wees spreker er op, dat de op
voeding één van d$ wegen is om de we
reld te verbeteren. Garmt Stuiveling zegt
dit in deze woorden: „Deze wereld wordt
wat zij èoor ons zal worden, want wat is
de wereld anders dan wij".
LAAGSTE INSCHRIJVER
B. ep W.van Gennep hebben aanbe
steed het slopen van de rasten der ver
woeste R.K. kerk. Laagste inschrijver was
C. P de Waard, alhier, voor 1.990.
KAASMARKT OUDEWATER.
9 Januari. Aanvoer 17 partijen: lefkwa
liteit ƒ2.31 tot ƒ2.35, 2e kw. ƒ2.25 tot
ƒ2.30 per kg. Handel flauw.
'n Slecht stuk, dat echter
vlot werd gespeeld
Als een goudmijn, juist een paar uur
nadat iemand voor al zijn geld er aan
delen van gekocht heeft, door explosies
onbruikbaar wordt, dan is die persoon
blut. dat ljgt voor de band- Zit iemand vol
komen op zwart zaad en4h(j heeft een
schatrijke oom. die te kennen geeft flink
te willen afschuiven, maar dat, op grond
van principiële overwegingen, stellig niet
zal doen. éls hij weet dat neef gescheiden
en hertrouwd is, dan is het verklaarbaar,
dat de op zwartzaadzitter er toe over te
halen is, die feiten te verdonkeremanen.
Vooral als de ex-echtgenote in 't zelfde
schuitje zit als hij en mee yil profiteren.
Dat de echte echtgenoten van beide par
tijen. niet van de zaak op de hoogte, geen
genoegen nemen met de nieuwe-oude
situatie en kwaad worden, is ook vanzelf
sprekend. Een dazende, opschepperige fan
tast., die allerlei bloederige verhalen ver
telt/kan heel licht, door iemand, die hem
niet kent. voor een ontsnapte, gevaarlijke
krankzinnige gehouden worden, bovendien.
En als men tenslotte al deze dingen door-
elkaar klutst en daarna op dient als to
neelklucht. dan is het heel wel mogelijk,
dat er in het betrokken genre iets van
prima gehalte op de planken komt. Maar
Floor Middag, de schrijver van het toneel
stuk „Eén of twee vrouwen", dat Zater
dag in Kunstmin, op de feestavond van
Vires et Celeritas. door de Vires Toneel
groep werd opgevoerd, heeft blijkbaar niét
voldoende of niet op de juiste wijze ge
klutst. want wat hij uit de grondstoffen
samenstelde, was verre van volmaakt.
Maar het werk bevatte tal van geestig
heden in dialoog en handeling en die wis
ten de Vires toneligten, onder de bekwame
regie van de heer W. van Zevenhoven,
uitstekend uit te buiten Door hun over
het algemeen vdortreffeüjk spel maakten
zij ervan wat er van ♦e maken is. Vooral
mevr. Mien van Zevenhoven en de heren
Wim van Zevenhoven en Fred. Cozak
leverden uitmuntend werk. Oom Sam
werd door de heer C. Key wel iets te ge
agiteerd voorgesteld, terwijl daarentegen
Margaret Marlowe, in verscheidene situa
ties. wat meer bewogenheid had mogen
worden toebedeeld; het leek net of mej.
Ans Wilier, zonder voor dilettante onvol
doende te zijn. er ditmaal niet zo „in"
was. als men dat van haar gewoon is. Het
talriike publiek heeft echter genoten en
overvloedig gelachen. Het toonde zich vol
daan door een ovatieachtig applaus bij het
slot. 0
De voorzitter van Vires' ontspannings
commissie. de heer B. Wirtz. dankte de
spelers(sters) met woorden, bloemen en
sigafetten.
R. C. Peletier t
In'zijn woonplaats Bilthoven is op 87-
larige leeftijd plotseling overleden de
heer E R. C Peletier. oud-onderwijzer bij
het openbaar lager onderwijs te dezer
stede.
De heer Peletier was 27 Januari 1862 in
de voormalige gemeente Broek, nadien bij
Waddinxveen gevoegd, geboren en begon
zijn loopbaan bij het onderwijs op 1
Juni 1881 te Sc+ioonhoven. Met Ingang
van 1 Juli 1882 werd hij benoemd tot
onderwijzer aan de Tussenschool te
Gouda, later de openbare lagere school
no. 3 aan de Nieuwehaven. waaraan hij
was verbonden tot zijn pensionnering op
15 Februari 1921.
Tijdens de eerste wereldoorlog ls de
heer Peletier opgetreden als controleur
bij de brandstoffencommissie. waartoe
hem in October 1917 verlof als onderwij
zer werd verleend.
De teraardebestelling is heden op „Den
en Rust" te Bilthoven geschied.
Op uitnodiging van de minister van
Economische Zaken. prof. dr J. R. M. van
den Brink. Is de heer Arthur C. Kauf-
mann. president van Gimbel Brothers, een
Amerikaans warenhuisconcern, naar Ne
derland gekomen. Zondagmorgen om kwart
over acht. toen het nog stil was op Schip
hol. arriveerde de heer Kaurraann. verge
zeld door de directeuren van economische
zaken »n publiciteit van zijn maatschap
pij. met de K.L.M. Compilation Delft.
De heer Kaufmann. die naar hij ver
telde al meer dan een kwart millioen mijl
heeft gevlogen, werd op het vliegveld na
mens de regering verwelkomd door de
heer L. Smit. directeur vsn de Exportbe
vordering en mr B. J. Geveke. directeur
van het Centraal Instituut ter bevorde
ring van de buitenlandse handel. Voorts
was aanwezig, de heer R. F. Miller, de
Amerikaanse adviseur van de Nederland
se handelscommissie te New York. De heer
Kaufmann. die voor de oorlog reeds ln
Nederland geweest is. vertelde, dat hij
naar ons land is gekomen om te zien wat
de Nederlandse industrie produceert, en
om advies te geven over de bevordering
van onze export naar Amerika, vooral ook
door de verkoop in zijn warenhuizen, die
over geheel Amerika verspreid" zijn. In het
filiaal te Philadelphia zal binnenkort een
tentoonstelling van Nederlandse produc
ten worden gehouden. De heer Kaufmann
hoopt ook een bezoek te brengen aan de
Burgemeester» van Amsterdam. Rotter
dam en Arnhem, die hij in zijn kwaliteit
van president van de Kamer van Koop
handel te Philadelphia reeds ln Amerika
heeft ontmo»t.
De befaamde „Soerabaja Sue", een
Amerikaanse vrouw, die haar bijnaam
verkregen heeft door haar omroepen voor
de radio te Soerabaja, ten behoeve van
de Indonesiërs en tegen de Nederlanders
en de Engelsen, toen deze na de Japanse
bezetting in Indonesië landden, la te
Singapore aangekomen op weg naar Java
Zij noemt zich „Kentoet Tantri';, welke
naam haar zou zijn gegeven door een der
radjahs op Bali. Zij is geboortig uit Schot
land, uit Amerikaanse ouders en is
weduwe. In 1947 vertrok zij uit Indonesië
naar de Verenigde Staten, waar zij aan
universiteiten en voor vrouwenclubs lezin
gen hield, waarin zij aanspoorde tot steun
aan de Indonesiërs. Zij hoopt in Djakarta
president Soekarno te ontmoeten en zal
zich daarna „naar huis" Bali be
geven.
NEDERLAND—INDONESIi
Aicinous p I FinLaterre il Batavia
Bantam I v Soengei Gerorvg te TjllatjaP
Celebas 9 v Singapore te Cheribon
Garoet 7 v Soerabaya te Batavia
Groote Beer 8 v Batavia te Amsterdam
Indrapoera Rott-Java p 8 Socotra
Joh v Oldenbarneveit p 8 Guardefut
Kota Agoeng 7 v Batavia n Rotterdam
Kota Baroe Java-Rott p 8 Malediven
Kota Gede Batavia-Rott 7 v Pont Said
Laartes 7 v Batavia te SeTTVanang
Langkoeas Rott-Batavia 8 te Genua
Mapia Ametei dam-Batavia p 8 Wight
Mataram 8 op 880 mijl O v Gu&rdefut
Modjokerto Londen-Batavia p 8 Dover
Phrontls 9 v Belawan te Colombo
Riouw 8 v Piadjoe n Makassar
Rotti Batavia-Amaterdam p 8 Malta
Tablnta Arnrst-Rata via p 8 Guardefui
Waterman 8 op 330 mijl OZQ van Malta
Willem Buys Rott-Java p 8 Flrvlsterie
Balder lam ia Boes Batavia p 9 Algiers
Bodegraven
„K
Zondagavond nam ds H. Jonker, afscheid
van de Ned. Herv. Gemeente te Bodegra
ven wegens vertrek naar Amsterdam
Het kerkgebouw was overvol toén de
scheidende leraar de kansel betrad en met
votum en zegengroet de godsdienstoefe
ning opende. Na samenzang van Ps 52 7.
deed de gemeente belijdenis van haar ge
loof waarop zij Ps 100 1 zong DS Jonker
las Openb. 22. waarna hij voorging in
gebed.
ln een korte inleiding op de predikatie
haalde de predikant in zijn herinnering
de lange rij van foto's van predikanten
die in de kerkeraadskamer hangen en
waaronder Ieders naam en de data van
intrede en vertrek staan gemeld Vaak had
spreker, wanneer hij die foto's bekeek,
zich afgevraagd hoe zou toen de gemeente
hun woord hebben ontvangen en hoe
brachten zij het Woord Gods Thans komt
daar binnenkort weer een foto te hangen
met zijn intrede op 13 October 1946 en zijn
afscheid op 8 Januari 1950.
Gemeente, wat hebt gij met het Woord
dat ik U bracht, gedaan? Want daarvan
komt ge nimmer vrij. zo zei ds Jonker.
Steeds heeft een predikant te strijden
en critisch te staan tegenover zijn ge
meente. God heeft evenwel, ook in Bode
graven. rijke genade geschonken. Christus
heeft zijn weldaden uitgedeeld Toen
waren er. die hun hart steeds voor Hem
hadden gesloten Bij dit afscheid hebben
we terug te zien en vooruit te z.en doch
boven alles omhoog te zien. en Zijn glorie
rijke toekomst blij te verwachten
Als afscheidspredikatie koos ds Jonker
Openb. 22 17 ..En de Geest en de bruid
zeggen. Kom. En wie het hoort, zegge.
Kóm. En wie dorst heeft, kome: en wie
wil, neme het water des levens om niet".
Het thema voor deze woorden was; ..de
verwachting des Heren, die de kracht
vernieuwd en doet opvaren met der aren
den vleugelen".
Christus is en blijft overwinnaar, ook
waar Zijn gemeente wordt gebonden en
gekneveld, ving spr. aan. De verhouding
Christus en Zijn bru.dskcrk )s het horen
van de stem van Jezus. De bruid hoort en
verstaat die stem. Het evangelie is geer.
theologische beschouwing, een aangename
of onaangename discussie, doch de stem
van Jezus die tot ons komt. Niet de rijken
in z;chzelï horen die stem doch de door de-
nood gedrevenen en vertwijfelden, tot
hen. tot wie Jezus eenmaal sprak ga heen
in vrede, uw geloof heeft te behouden.
De bruid alleen verstaat de stem van
haar bruidegom en ontvangt ook de
bruidschat van zijn heil. Niefalleen de
bruid zegt Kom. doch ook de Geest De
Geest is de wegbereider van Jezus' eerste,
doch tevens van Zijn tweede komst Al
neemt dan. ook in ons vaderland, de ont
kerstening meer en meer toe (in Amster
dam bezoeken 45" der mensen de kerk
niet meer), toch stuwt de Geest de mens
naar de grote dag van Jezus' wederkomst.
Gods grootheid en liefde is dat de. Geest,
staande naast de bruidskerk. zegt: kom
Helaas leeft de Kerk meer In a f wach
ting dan in v e r wachting. Afwachten
doodt, doch verwachten brengt levens
perspectief. Tot die verwachting komt
men wanneer men hoort, dorst, wil en
neemt het water des levens Die vijf werk
woorden behoren te zijn de activiteit van
de bruidskerk. Dat alleen is de rechte
verhouding tot de Bruidegom. Wil dus.
door de nood gedreven, nemen van het
water de» levens Drinkt uit de fontein des
heils. Jezus Christus alleen kan de
dorstenden laven. Christus presenteert zich
en wie uit zijn fontein drinkt zal nimmer
meer dorsten. Wie uit die fontein drinkt,
verjongt zijn leven. Het gifmengsel dezer
wereld brengt slechts teleurstelling en
uiteindelijk de eeuwige dood. De Kerk
wordt steeds jonger, hoe dichter zij komt
bij haar verwachting. Maranatha. Jezus
komt. Halleluja.
Op deze met grote aandacht gevolgde
predikatie zong de gemeente Ps 98 4.
„Hij komt. Hij komt om de aard' de rich
ten".
Vervolgens richtte de scheidende predi
kant zich tot het college van B en W..
de vertegenwoordigers der Geref. Kerk en
Boskoop
Boskoop exposeert ln Rotterdam
Enige kwekers uit deze gemeente heb
ben zich bereid verklaard hun medewer
king te verlenen aan de in April in de
..Diergaarde Blij-Dorp" te Rotterdam te
houden tentoonstelling „Bloem en dier
Gift. De dameskrans „Hulpvaardig
heid" heeft aan de diaconie der Ned
Herv. Gemeente een gift geschonken van
150.-.
Zilveren Jubileum. De heer G. van
Herk vierde zijn zilveren jubileum bij de
kwekersfirma J A Boer De heer J. A.
Boer sprak de jubilaris in waarderende
bewoordingen toe en bood hem een ge
schenk onder couvert aan, terwijl de echt
genote een bloemenhulde kreeg. De heer
Van Dam overhandigde namens het per
soneel een geschenk.
Loonsverhoging? In het boomkwe-
kersbedrijf is nog geen overeenkomst tus
sen de partijen bereikt tot invoering van
de 5*/« loonsverhoging.
Gelijkgespeeld. Voor de competitie
van de Leidse Schaakbond werd te Lei
den gespeeld Vriendenschaar—Inter Nos
5-5.
Haastrecht
Promotie van oud-plaatsgenoot
Onze oud-plaatsgenoot de heer M. C.
Smith, bibliothecaris van de dr A. Kuy-
perstichting te 's-Gravenhage. hoopt 27
Januari aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam te promoveren tot doctor ln de
letteren en wijsbegeerte op een proef
schrift, getiteld: „De verhouding van
Christendom en historie in de huidige R.K.
geschiedenisbeschouwing". Als promotor
treedt op prof. dr H. Smitskamp.
Oudewater
Nieuwe va! van brug. De Rijkswater
staat heeft het vervaardigen etc. van een
nieuwe val ten behoeve van de ophaal
brug over de IJssel alhier opgedragen
aan Kooyman's Constructiewerkplaats te
Sliedrecht voor ƒ9 994.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Bevolkingscijfers. In het afgelopen
jaar werden in deze gemeente honderd
kinderen geboren, 41 huwelijken gesloten
en 37 paartjes begaven zich in ondertrouw.
Overleden zijn 32 personen.
Mannen de baas. Op 1 Januari j.l.
telde deze gemeente 4484 inwoners, van
wie 2255 mannen en 2229 vrouwen
Vergunning voor nog twee woningen.—
Het aan deze gemeente verleende bouw
volume is vergroot van tien tot twaalf
woningen. De aanbesteding zal binnen
kort geachieden.
Burgerlijke stand. Geboren: Pieter
Maarten, z. v. J. Andeweg en A. Schenk;
Jacob Gijsbert, z. v. M. den Toom en Z.
M. Dekker; Johanna Janneke. d. v. P.
Neuen en N. Groenendijk; Johanna Sophia
Chatrina Mariea. dv v. A. Verhoef en J.
S. Sprengelmeyer.
Ondertrouwd: W. Dekker, 36 j. en W. H.
Paul, 20 j.
ds De Haan uit Aarlanderveen die namens
de ring aanwezig was. Met hartelijke
woorden dankte hij zijn collega, ds Roe-
lofsen. voor de wonderlijke, eensgezinde
en vriendschappelijke samenwerking.
Voorts sprak tot de colleges Kerkvoogden,
notabelen. Kerkeraad. koster, organist,
jeugdverenigingen, cathechisanten. school
bestuur en personeel.
Ds Roelofsen. sprekend namens ring en
gemeente dankte ds Jonker voor wat deze
aan de gemeente had gegeven en noemde
hun beider samenwerking als die van
Paul us en Silas, d.w.z. zij vulden elkaar
aan. Ds Jonker werd nog toegezonden de
zegenbede uit Ps 121 4 waarna hij voor
ging in dankgebed Na het zingen van Ps
89 7 en 8 ontving de gemeente de zegen.
Zondag a.s. hoopt ds Jonker zich aan
zijn nieuwe gemeente te verbinden.
Moordrecht
Burgerlijke Stand. Geboren Teunis
Vincent z. v. V. van Adrichem en P Ver
zaal; Adriana d v. M. de Bruin en A.
de Gruijl.
Ondertrouwd: S van der Weijde 29 j.
en C. Tolboom 26 j. te Woerden.
Ten minste 37 doden
De afdeling voor vrouwelijke geestes
zieken in een ziekenhuis te Davenport in
de Amerikaanse staat Iowa Is Zaterdag
door brand verwoest, waarbij, voorzover
thans bekend. 37 mensen om het leven
zijn gekomen. Tot n.ig toe zfin 33 lijken
van slachtoffers geborgen: 32 v»n hen
waren vrouwelijke patiënten. het 33ste
slachtoffer was een verpleegster.
Dat de brand, waarvan de oorzaak nog
onbekend is. zulke rampzalige gevolgen
heeft gehad, is voornamelijk te wijten aan
het feit. dat de ramen van deze afdeling
van tralies waren voorzien. Aangezien de
gangen en trappen bijna onmiddellijk door
het vuur waren afgesloten, stond de
slachtoffers geen enkele weg ter ontsnap
ping meer open. De brandweer kon wei
nig uitrichten, het doorzagen der tralies
kostte zoveel tijd. da* de meeste slacht
offers reeds overleden waren voor men
hen had bereikt Het werk van de brand
weer werd bovendien sterk bemoeilijkt
door de krachtige wind en een tempera
tuur van tien graden onder nul.
West-Dultsland ls weer begonnen met
het charteren van buitenlandse schepen. Het
heeft drie Britse Vrachtbojen gecontraf
voor reizen van' Amerikaanse i
landse en Duitse havens.
Neder-
Ondanks zijn in het begin van het tournooi om het Europees kampioenschap cadre 71/2
opgelopen achterstand heeft de Rotterdammer Piet v. d. Pol tot hét allerlaatste ogenblik
de beslissing In eigen hand gehad en slechts op het nippertje is het kampioenschap, n»
een enerverende beslissingspartij, bij Van Hassel, de befaamde Belgische meester,
terechtgekomen.
De barragepartij werd mogelijk, doordat
de beide leiders. Metz en Vingerhoedt. hun
partijen verloren, waardoor Van Hassel en
Van de Pol om de eerste plaats moesten
strijderi. Een strijd, die door liefhebbers
met vreugde was tegemoet gezien en die
twee uiterst gespannen spelers rond de
tafel met het groene laken bracht.
Met stijgende hoop hadden de beide
eindstrijders de partijen op de andere
tafels gadegeslagen, waarvan het zou af
hangen of zij in dit tournooi nog een kans
zouden krijgen. Na een fraaie overwinning
van v. d. Pol op Vingerhoedt. die bijzonder
nerveus was en van Van Hassel. de felle
doorzetter, op de Hagenaar Metz. die de
vorige dag reeds van Galmtche klop had
gekregen, stonden de beide titanen van dit
tournooi dan eindelijk tegenover elkaai
Beiden vastbesloten het uiterste te gevet
beiden met strakke zenuwen dooj die op
windende laatste twee dagen, waarin de
kans op het kampioenschap steeds groter
was geworden, mede door een overwinning
van Aan de Pol op Hassel en door een zege
van Metz op Vingerhoedt.
Op van de zenuwen
Gezien dé overwinning van Van de Pol
op Van Hassel en het door zijn grote
zenuwachtigheid allerakeligste begin van
Van Hassel was de Nederlander in de
barragepartij de grote favoriet voor de
titel. In de eerste beurt raapte hij een
moeizame 26 bijeen, als antwoord op een
trieste poedel van de Belg. Tegen een arm
zalig serietje van zijn tegenstander plaat
ste Van de Pol een grandioze 113 waarna
Van Hassel. geheel van zijn stak gebracht
door de technische behendigheid van de
Rotterdammer, opnteikw een onverholen
poedel op zijn naam bracht. En daarmee
leek Van de Pol naar zijn zoveelste kam
pioenschap te stevenen.
Maar eilacie! Ook de Nederlander kreeg
dc ballen niet zo gunstig meer en na een
paar eenlingen schoot Van Hassel plotse
ling uit zijn slof met een ferme 75, en
prompt daarop met een formidabele 89.
die hem weer „onder de mensen" bracht.
Mi er wéér liep Van de Pol uit tot op het
n /«ment. dat hij nog maar 16 punten van
de overwinning verwijderd was en
cit.at faalde hij op een eenvoudige stoot,
die hij in normale omstandigheden met de
ogen dicht had kunnen maken. Van Hassel
greep zijn kans en met een voortreffelijke
serie tfan 83. waarbij een gespannen Van
de Pol bij iedere carambole zijn kans op
het kampioenschap zag verminderen,
bracht hij het Europees kampioenschap op
zijn naam.
De uitslagen van de laatste twee ronden:
Metz (N.) 9 1981 122 1 30 16 23
Galmtche (Fr.) 8 1647 132 65 12.47
Reicher (O.) S 1812 148 90 12.41
Wafflart (B.) X 1486 111 108 lï.ï»
Dufetelle (Fr.) 0 1130 116 59 8.74
Barragepartij:
Van Hassel 300 18 89 16.84
v d. Pol285 18 11» 18 «I
Vingerhoedt
300
17
112
17 54
Galmiche
116
17
31
6.82
Metz
300
21
82
14.27
Wafflart
206
21
42
9.81
v. Hassel
204
13
91
15.69
v. d. Pol
300
13
75
23.07
Reicher
300
23
66
13.04
Wafflart
245
23
72
10.85
Vingerhoedt
300
20
71
15.—
Dufetelle
135
20
27
6.75
Galmiche
300
28
60
10 71
Metz
269
28
62
9.60
v. Hassel
300
6
128
50
Galmiche
150
6
85
25.—
Wafflart
300
11
108
27.27
Galmiche
300
17
65
17 64
Reicher
300
27
55
11.11
Dufetelle
175
27
41
6.48
v. d Pol
300
11
72
27.27
Vingerhoedt
153
11
«2
13.90
V. Hassel
300
14
78
21 42
Metz
212
14
70
15.14
v. Hassel
300
18
89
16 68
v d. Pol
285
18
113
15.83
Eindstand:
pnt.
car.
brt
hs
g
Van Hassel (B 10
1982
101
130
19 82
v. d. Pol (N.) 10
1973
114
113
17.30
Vingerhoedt (B) 9
1848
94
113
19.55
in
Het persbureau „Nieuw China" meldt,
dat de regering te Peking de uitzetting
van de nationalistische afgevaardigden uit
de Veiligheidsraad der V.N. heeft geëist,
ia een telegram gericht aan de voorzitter
van de Algemene Vergadering, generaal
Romulo. en ondertekend door Tsjoe En
Lai minister van buitenlandse zaken te
Peking.
Naar verluidt, werken de nationalisten
op Formosa koortsachtig aan de verdedi
ging van het eiland tegen een gevreesde
communistische Invasie. Er is een gedeel
telijke verduistering ingesteld, terwijl de
marine en luchtmacht dagelijks de straat
tussen Formosa en het vasteland verken
nen.
In welingelichte kringen te Hongkong ls
men van oordeel, dat de communisten in
Maart zullen pogen een invasie op Formo
sa te verrichten. Thans is het weer niet
geschikt om met een ermada van kleine
vaartuigen de 160 km brede straat over te
steken.
Want een zwaar programma
staat te wachten
(Van onze corr. a.b. van de
Karei Doorman).
Prins Bernhard heeft Vrijdag zijn
trouwdag gevierd temidden van de offi
cieren van de Karei Doorman. In een
gesprek, dat wij met Z.K.H. hadden, heeft
hij nog eens vooral de nadruk gelegd op
het bijzondere economische belang van
zijn missie. Het reisplan is thans volledig
uitgestippeld. De Prins is zeer verheugd,'
dat hy zijn bezoek aan de West thans kan
herhalen, waarbij de eilanden Saba en
St. Euslatius voor het eerst in de geschie
denis een bezoek van een lid van het
konirtklijk gezin tegemoet zien.
Prins Bernhard staat dagelijks telegra
fisch in contact met Soestdijk en wan
neer» wij straks op de Azoren zijn aan
gekomen, zal tussen de post van de be
manning naar het vaderland ook een
brief van Prins Bernhard naar huis mee-\
gaan.
In het vooruitzicht van het zeer over
laden reisprogramma, waarbij slechts ten
dele van de Dakota gebruik zal worden
gemaakt, omdat anders na de lange vlieg
tochten en de drukke ontvangsten de
tocht te vermoeiend zou worden, neemt
Prins Bernhard aan boord zoveel moge
lijk rust. De Dakota zal op de enkele
reizen, die moeten wot .en afgelegd, reeds
overbelast zijn, zodat de Prins slechts
met een klein gevolg zijn bezoeken zal
afleggen. Het zal daarom ook niet moge
lijk zijn. dat de pers de Prins zal kunnen
vergezellen op zijn vlie6.ochten, wat de
Prins zelf zeer betreurt, omdat hij de
belangstelling van de pers voor zijn rei»
naar de West op hoge prijs stelt. Dit laat
ste blijkt wel uit het feit. dat Prins
Bernhard op zeer informele wijze met de
pers het doel van zijn reis bespreekt.
Naar ooggetuigen ons meedelen ion
Zaterdagmiddag omstreeks drie uur in
Voorburg achter de begraafplaats aan
de Rode Laan. op de grens van de ge
meenten Voorburg en Leidschendam. een
deel van een vuurbal zijn neergekomen.
Men zag de vuurbal uit de lucht Konlen.
Vlak voor of tijdens de aanraking met de
aarde zou de bal in tweeën gespleten zijn.
Het ene deel daarvan verdween, het
andere deel zou op de grond zijn terecht
gekomen en daar werd gedurende kort»
tijd rook waargenomen.
Uit nadere verklaringen van ooggetui
gen valt op te maken, dat men waar
schijnlijk te maken heeft met een me
teooreteen. De ooggetuigen zagen een
vurig lichaam, of zo men wil een vuur
bal, plotseling in de lucht. Het voorwerp
bewoog zich in schuine richting ten op
zichte van het aardoppervlak en het
week, ogenblikkelijk nadat men het had
waargenomen, van zijn baan af. om in een
meer verticale richting naar de aarde te
gaan. Het liet een witte rookbaan na. die
zich over vrijwel het gehele waarneem
bare gedeelte van de baan handhaafde.
Ooggetuigen menen duidelijk te hebben
gezien, dat de vuurbal of het voorwerp
op de grond is terechtgekomen. Geduren
de enige minuten bleef van de plaats
waar de vuurbal is neergekomen rook
opstijgen. Een zuivere bepaling van die
plaats ls niet mogelijk, zolang geen mel
dingen zijn/ binnengekomen van waar
nemers. die de bal van een ander punt uit
hebben gezien.
Ooggetuigen menen, dat de meteoor
steen niet ver van de begraafplaats kan
zijn terechtgekomen. Het was echter nog
al heiig. De plek is bovendien niet ge
makkelijk te bereiken, omdat zich ter
plaatse door de Duitoers aangelegde
verdedigingswerken en een tankgracht
bevinden.
Al» tijdstip van de waarnemingen werd
kwart voor vier opgegeven.
Hitler's „nalatenschap". Het regerings
departement te Berlijn, dat belast ts met d»
registratie van vorderingen en schulden van
de Westdultse staat, heeft bekendgemaakt,
dat de Duitse staat nog een vordering op
wijlen Adolf Hitler heeft van ongeveer vijf
honderd millioen mark, welke dateert uit de
nationaal-socialistische bewind. Daarom ls
beslag gelegd op kapitaal en uitrusting van
de Franz Eher-uitgeverij, waarvan Hitler da
enige eigenaar waa.