mmut SM 5fAD5NÏËUW5 Voorkeur moet tot uitdrukking komen in de stemming In heel Nederland wordt naar olie gezocht PANDA EN DE MEESTER-GIDS WIE IS WILLIAM SMITH? Afscheid van ds H. Jonker te Bodegraven In een moeilijke barragepartij werd de Belg v. Hassel kampioen Kiezen onder nieuwe wet in 1952 Candidaat moet zwaarder wegen dan de partij Paratvphus te Delfzijl rillen^ lusteloos AKKERTJES Gloeilampenfabriek te Tilburg uitgebrand Westlandsc aanrander gegrepen Ook in het Duitse grensgebied wordt hard gewerkt DAVID LOW verandert van publiel Engelands beroemdste politieke tekenaar naar Labour k (T Vijf ploegen speuren naar olie door PATRICIA WENTVVORTH 0> maandag ■GXZföCmjfJjrj Zaak Oudenaarden in cassatie Thans 12 jaar geëist AT <0 AAR. ANNËER. Dwang en vrijheid in de opvoeding Vires-toneelgroep bracht ,.Een of twee vrouwen" Bevordering van export naar Amerika Soerabaja Sue Predikatie over om Rampzalige brand in Amerikaans ziekenhuis Om het Europees knmpioenschap 72-2 ■I Peking eist zijn plaats i de Veiligheidsraad op Een rustig leven op de Karei Doorman Vuurbal in Voorburg neergekomen EERSTE RLAD - PAGINA 2 MAANDAG 9 JANUARI 1950. Sedert haar totstandkoming in 1896 is de Kieswet 22 maal gewijzigd, hetgeen aan haar vorm met ten goede is gekomen. De tijd is derhalve gekomen aldus de toelichting op het ontwerp van een nieuwe Kieswet, zoals dat namens het Centraal Stembureau aan de minister van Binnenlandse Zaken is aangeboden de wet geheel nieuw op te zetten. De wet telt thans ca. 150 artikelen, maar daarnaast zijn in de Gemeentewet een kleine 30, in de Provinciale wet zelfs ruim 30 artikelen te vinden die de materie rechtstreeks betreffen. Men wil nu tot unificatie overgaan waardoor een systematischer geheel kan worden verkregen. Het Nederlandse stelsel van evenredige vertegenwoordiging heeft thans een practische toepassing van ongeveer dertig jaren achter zich. Hoewel het gedu rende die jaren herhaaldelijk wettelijke wijzigingen heeft ondergaan, znn de grondtrekken nochtans onveranderd gebleven. Het rapport komt tot de conclusie, dat deze grondtrek van ons kiesstelsel ongewijzigd moet blijven. Invloed der kiezers op aanwijzing gekozenen Het stelsel van de enkelvoudige voor keur. zoals dit thans geldt, wordt vervan gen door dat van de facultatieve meer voudige voorkeur, d.w.z., dat de kiezer óf kan stemmen op de lijst in haar geheel, waardoor hij mede de volgorde daarvan aanvaardt, óf wel die volgorde door num mering van de candidaten der lijst geheel naar eigen wens kan wijzigen. Het is n.l. niet juist de partij-invloed tot de uitsluitend beslissende te maken. Het stelsel van de gebonden lijst worde niet aanvaard. Aan de kiezers moet ook invloed ten aanzien van de aanwijzing t^er gekozenen worden toegekend, daar de grote massa der kiezers geen deel uit maakt van enige politieke partij. Ons stelsel is practisch weinig bevredi gend. daar het er toe leidt, dat de kiezer in arren moede maar op nummer 1 stemt, hij kan toch niet zijn werkelijke voorkeur uitdrukken. Het aantal zg. ..voorkeur stemmen" .blijft daardoor (afgezien van raadsverkiezingen, vooral In kleinere ge meenten) betrekkelijk gering, zodat bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer en voor de Provinciale Staten geen enkele candidaat meer tengevolge van ..voorkeur stemmen" gekozen wordt. Men wil daarom het atelsel van enkel voudige voorkeur vervangen door dat van facultatieve meervoudige voorkeur, waar- bU de kiezer de keus heeft tuisen het uitbrengen van een lUatstem (hij vult dan een atemvak In boven de lijst zijner keuze) en het uitbrengen van een voorkeurstem, waarbij hü de clJfera 1, 2, 3. 4 enz. plaatst In stemvakjes voor de namen van de candidaten zijner keuze. De lijstvolgorde geldt echter steeds, voor tover de kiezer er niet van afgeweken is. Voorgesteld wordt het facultatieve nummerstelsel in te voeren voor de ver kiezingen voor de Tweede Kamer, voor die der Provinciale Staten en voor die der grote en middensoort Gemeenteraden. In de kleine gemeenten, met een Gemeente raad van zeven of elf leden (dit zijn de gemeenten met niet meer dan 6000 in woners) dient nog een stap verder te worden gegaan. Verkiezing kleine Gemeenteraden Bij verkiezingen var. ae kleine Gemeen teraden. te weten die met 7 of 11 leden, verkrijgt de kiezer nog groter vrijheid, daar hij de bevoegdheid krijgt de num mering niet tot de candidaten van één lijst te beperken, maar zijn candidaten vrij te kiezen uit alle gestelde candidaten. op welke lijst zij ook voorkomen. De verkiezing voor de Eerste Kamer, waarbij het facultatieve nummerstelsel reeds bestaat, wordt door dit wetsontwerp niet geraakt. Inrichting kiezerslijsten Ook op ander gebied voldoet de'wet niet meer aan de eisen, welke thans aan haar gesteld moeten worden. Dit geldt, om de drie belangrijkste onderdelen met name te noemen: de inrichting van de kiezers lijst, het stemmen In een andere gemeen te en het stemmen bj) volmacht. Voorgesteld wordt een kiezersreglster In te stellen, dat na zijn vaststelling verder zal blijven bestaan en dat zal worden bijgehouden op dezelfde wijze, als thans ten aanzien van het bevolkingsregister geschiedt. Uiteraard zal het nimmer moge lijk zijn het kiezersregister bij te houden tot op de dag. waarop de stemming plaats vindt. Voorgesteld wordt daarna het kies recht toe te kennen aan al degenen, die op de dag der candidaatstelling, het begin van iedere verkiezing, aan de reeds be staande eisen voldoen. Het elders stemmen Wat betreft het elders stemmen, wordt voorgesteld aan de kiezers op hun verzoek toe te staan hetzij in de gemeente in welker kiezersregister zij op de dag der candidaatstelling zijn opgenomen, hetzij in een door hen bij het indienen van dat verzoek aan te wijzen gemeente aan de «temming deel te nemen. De kiezer moet dan van beide gemeenten een oproep om te stemmen ontvangen Hij kan dan op de dag der stemming zelf bepalen, waar hij zijn stemrecht zal uitoefenen. Ten einde te voorkomen, dat de kiezer in beide gemeenten zijn stem uitbrengt, moet aan de kiezer slechts één verklaring ter hand worden gesteld, welke hij bij het in ont- van zijn stembiljet zal moeten inleveren. Wat betreft het stemmen bij volmacht wordt voorgesteld de mogelijkheid te openen het verzoekschrift daartoe te mogen stemmen tot op veertien dagen voor de dag der stemming in te dienen. Voorts worden minder vérgaande beper kingen voorgesteld ten aanzien van de bevoegdheid om bij volmacht te stemmen. Het Centraal Stembureau is allengs naast zijn taak als zodanig een daarvan volkomen losstaande taak gaan verrichten, welke noch in de wet, noch ook in zijn naam tot uitdrukking komt. namelijk die van voorlichting en advies bij de uitvoe ring van de kieswet. Voorgesteld wordt hierin verandering te brengen, door in art. 1 uitdrukkelijk vast te stellen, dat een permanent adviescollege aan de mi nister van Binnenlandse Zaken ten dienste staat, terwijl het verder door het aan duiden van dit lichaam met de naam „kiesraad" deze werkzaamheid nader accentueert. Voorgesteld wordt vobrts het uitbrengen van de stem om practische redenen niet meer met rood. doch met zwart potlood te doen geschieden. Vervolgens wordt nog een uitvoerige toelichting gegeven op de regelen, die de stemmenoverdracht be heersen en worden tal van technische wijzigingen voorgesteld. Naar w(j vernemen heeft de minister van Binnenlandse Zaken het boven ver melde ontwerp aan verschillende Instanties gezonden. Het ligt in het voornemen van de minister te bevorderen, dat de Tweede Kamerverkiezingen van 1952 zullen kun nen worden gehouden onder een nieuwe kieswet. Zes personen te Delfzijl zijn door para-, typhus aangetast. Twee hunner zijn in de barakken te Groningen opgenomen. De vier anderen maken het redelijk wel. De ziekte heeft de slachtoffers gemaakt via besmette leverworst. Deze worst is af komstig van ee'n varken, dat door een huisslachter in de gemeentelijke slacht plaats te Delfzijl werd geslacht. Hét vlees werd goedgekeurd en over cnigeTiamilies verdeeld. Bij onderzoek is echter geble ken, dat de slager, die de worst bereidde, drager van paratyphus-bacillen wtas. Advertentie Neem U toch in acht bij de eerste verschijnselenBestrijdt dadelijk die opkomende griep! Neem één of twee AKKERTJES'en ga vroeg naar bedlj /te/pen direct Advertentie w i De grootste en de bestel Een voorbijganger nam Zondag een sterke rookontwikkeling waar bij de Lumax-gloeilampenfabriek, gelegen langs de spoorlijn Tilburg-Breda. Hij waar schuwde de brandweer, die met groot materiaal uitrukte. Toen deze arriveerde stond reeds tweederde van het gebouw in lichter laaie. Het vuur werd met acht stralen bestreden en na ongeveer drie kwartier was men het vuur meester. De schade is zeer aanzienlijk. Verschil lende kostbare machines werden zeer zwaar beschadigd, terwijl ook grote voor raden lampen en grondstoffen verloren gingen. Van de inventaris kon nog een en ander gered worden. Het gebouw is van binnen voor tweederde uitgebrand. Verzekering dekt de schade. Eigenaar is de heer M. van der Wouw te Berkel-Enschot. Er werkte 38 man personeel. Na Zaterdagmiddag één uur was niemand meer in de fabriek geweest. Omtrent de oorzaak van de brand tast men volkomen in het duister. MAANDAG 9 JANUARI 1950. Avondprocramma. Hllv. I (NCRV) Koorconcert; 6.20 Sport- rubriek: 6.30 Voor de Strijdkrachten; T Nieuws; 7 15 Engelse les; 7 30 Gr.pl.; 7 M Radiokrant; 8 Nieuws; 8.05 Gr.pl.; Ill Strljkorksi9 Hoorspel: 9.45 Vocaal kwar tet; 10 Internationaal Evangelisch commen taar: 10.10 Gr.pl.; 10.15 Reportage; 10.45 Avondoverdenktng; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl. Hllv. II (VARA) 6 Nieuws; 8.15 Vara- varia; 6 20 Metropole Orkest; 6.45 De eco nomische betekenis van de middenstand, lezing; 7 Strijkkwartet; 7.30 Causerie 7.45 Regeringsuitz.; 8.05 Actualiteiten; 8.15 Sextet: 1.45 Cabaret; 9.20 Amusementsmu ziek. 9.45 Rondom de 5 procent loonsver hoging. causerie; 10 Radio Philh Orkest en soliste; 11 Nieuws; 11.15 Orgelspel; 11.25 Gr.pl. DINSDAG 19 JANUARI 1150. Dagprogramma. Hilv. i (KRO) 7 Nieuws; 7.15 Morgengebed en liturgische kalender; 7.30 Sluiting; 8.30 Nieuws: 8 40 Gr.pl 9 Weerberichten. 9.03 Gr.pl.; 9 35 Lichtbaken; 10 Voor de kinde ren: 10.15 Kamerorkest en solist; 10.40 Stu dentenkoor; 11 Voor de vrouw; 11.30 Dans muziek; 1150 Godsdienstige causerie; 11 Angelus; 12 03 Lunchconcert; 12.55 Zonne- 1 Nieuws en Katholiek nieuws; 1.20 - Pianorecital; 2.30 Gr.pl. Lunchconcert; Radio Philh. Orkest: 3 30 Zlekenlof: 4 Voor de zieken: 4.30aBluitlng; 5.30 Voor de Jeugd: 5.45 Regeringsuitz. Hilv. II (AVRO) 7 Nieuws; 7.15 Gr.pl.; 7 30 Sluiting: 8 30 Nieuws; 8 40 Radio ochtend* blad: 9 Weerberichten; 9 03 Herhaling her sengymnastiek; 9 30 Waterstanden; 9.35 Voor de vrouw; 9 40 Gr.pl.; 10 Morgenwij ding: 10 15 Populair concert: 10.50 Voor de kinderen; 11 Planovoordracht11 30 Voor de zieken: 12 Gr.pl.: 12 30 Mededelingen; 12.33 Voor het platteland; 12.40 Pianospel: 1-15 Metropole Orkest: 1.45 Gr.pl.; /rouw; 2.30 Gi.pt.; 4.15 Vooi 5.30 Kim Nieuws; 2 Voor de jeugd; 4.30 Sluiting; inderkoor. Avondprogramma Hilv. 1 (KRO) 8 Amusements Orkest; 6 20 Sportpraatje: 6.30 Voor de Strijdkrachten; 7 Nieuws; 7.15 Actualiteiten, 7.25 Causerie 7 40 Gr.pl 8 Nieuws. 8.05 De gewone man; 8 12 A-capella-koor; 8.40 Katholiek overleg, discussie; 9 05 kamermuziek: 9 50 Concert gebouw Orkest en solist; to 20 Orgelconcert; 10.45 Avondgebed en liturgische kalender; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl. Hllv. II (AVRO) 6 Nieuws; 9.15 Pianospel: 8 30 Zuid-Amerikaans Orkest: 7 Voor de kinderen: 7.05 Gr.pl.: 7.15 Koorconcert: 7.40 Paris vous parle; 7.45 Het pijploze orgel; 9 Nieuws: 9.05 Actualiteiten; 8.15 Gevar. progr.9.30 Surinaamse muziek; 9.45 Bui tenlands overzicht; 10 Tenor en orgel; 10.30 Viool en plano; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl. Het is de rijkspolitie van De Lier Zaterdagavond gelukt een aanrander, die het Westland lange tijd onveilig maakte, te Naaldwijk te arresteren. Vier getuigen hebben de arrestant als de gezochte aanrander herkend. Onder meer kwam aan het licht, dat hij bij zijn duistere praktijken zich voordeed als mo torpolitieman en zo zijn slachtoffers dwong af te stappen. Tot nu toe heeft hij reeds een lange reeks van zijn aanran dingen bekend. Het onderzoek zal ook in andere plaatsen worden voortgezet. De gearresteerde is de 32-jarige G. V. L., wonende te Naaldwijk. (Speciale reportage) 1 Door wijde pijpleidingen, verborgen onder de oppervlakte van het oude Drentse land, vloeit de bij Schoonebeek gewonnen aardolie, over afstanden van soms vijftien kilometer en meer. naar d.iopslagplaatsen op het centrale laadstation. Dagelijks vertrekken van die plaats twee speciale olie-treinen naar Pernis. Ongeveer 30 pCt. van de Nederlandse behoefte aan aard-olie en de derivaten daarvan als benzine, petroleum, gas. diesel- en stookolie, wordt door de N.V. Nederlandse Aardolie Maatschappij (de N.A.M. zegt men ginds) van een diepte van omstreeks 800 a 900 meter opgepompt uit de lagen, die daar op een terrein van ongeveer Th bij 2 km zijn aangeboord. Op dit ogenblik is evenwel nog maar een gedeelte van het huidige concessiegebied (dat 15.000 ha omvat) in exploi tatie gebracht, naar schatting ongeveer 150Q ha. Of de rest van het gebied ook olie zal opleveren is intussen met geen mogelijkheid te zeggen en het is dus ook nog volkomen onzeker, welke perspectieven de oliewinning in Drente'» Zuid-Oosthoek verder nog openen zal. Stap voor stap moet de ondergrond worden afgetast. (Van onze Londense correspondent) T\E VERHUIZING VAN DAVID LOW die algemeen beschouwd wordt als de brillantste politieke tekenaar uit de moderne tijd, van Beaverbrooks Evening Standard naar de Daily Herald, het orgaan van de Labourpartij, is een feit van belang in de geschiedenis van de Engelse jour nalistiek. Low heeft zijn linkse poli tieke mening nooit onder stoelen of banken gestoken. Hij genoot bij Bea- verbrook een absolute persoonlijke vrijheid. Herhaaldelijk nam hij dan ook een ander standpunt in dan zijn krant en herhaaldelijk nam hij Beaverbrook zelf, die even excentriek is als Low, in het ootje, vooral als zijn chef met een of andere politieke stunt voor de dag k%vam. Deze ruime houding van Beaverbrook is typisch Engels. In dit weinig dogmatische land geldt meer dan waar ook het hoor en wederhoor. Bovendien kon een dergelijke gedrags lijn als Beaverbrook volgde ook zake lijk geen kwaad. TAAAR ZIEN WE NU TOCH MAAR WEER. dat iemand als Joris zijn streken nooit verleert! Ieder ander, zou zijn lering getrokken hebben uit een pak slaag, zoals Bobberbroek het aan Joris had toegediend, maar hij niet! Nu verstopte hij zich alweer in de reddingboot van dat mooie schip om zo stilletjes voor niets naar huis le varen! Maar nu had hij toch buiten de waard gerekend, dat wil zeggen buiten die twee matrozen, die korte metten met hem maakten. „Gooi hem in zee!" riepen die. „Niet doenach, stoere zeerobben, niet doen!" pleitte hij nog. „Kom tot u zelve! Denk aan uw geweten!" Maar zij luisterden niet naar hem en hij zou zó in het water gevallen zijrf, wanneer Panda hem niet te hulp was gekomen. Want Panda wist nu wel. dat Joris Goedbloed een lelijkerd was, maar hij kon toch niet onbewogen aanzien, hoe hij daar de zee in zou spatten! „Niet doen! Niet doen!" riep Panda dus. op het laatste nippertje. „Hij is een schurk en een boef. maarehehtoch niet doen!" „Niet doen?" vroeg de eerste zeebonk. „Wie moet er dan voor zijn overtocht betalen, hè?" „Noueh. het is een vergissing!" zei Panda vlug. „Ik betaal wel voor die meneer. Ik betaal alles!" Dat kostte hem heel veel geld. maar toen lieten ze Joris dan toch ook lopen. „Hm", sprak deze. terwijl hij zijn jas recht trok. „Een recht onaangename ervaring! Beleefdheid en keurigheid zijn u blijk baar niet door uwe moesjes geleerd, zeemannen! Ik keur uw optreden jegens een betalend passagier ten scherpste af. Ja! Gij hebt u onaangenaam gedragen, en ik zal niet nalaten de kapitein over uw ruwheid in te lichten Laat u dat gezegd zijn!" En daarna schreed hij met afgemeten passen achter Panda aan in de richting van de eetzaal. De Evening Standard leeft im mers voornamelijk van straatverkoop en wordt evenals de beide andere bladen Star en Evening News door mensen van allerlei richting gelezen. Low heeft verklaard, dat hij in de beste vriendschap vertrekt en dat hij na 23 jaar voor de Standard te hebben gewerkt, thans verandering van atmosfeer wenst, hetgeen zijn scheppend vermogen nodig heeft. Bij de Herald wacht hem een publiek van twee millioen van een be paalde politieke overtuiging tegen slechts 800.000 lezers van diverse pluimage bij de Standard, hoewel zijn tekeningen door de Londense Standard werden doorverkocht naar de liberale Manchester Guardian en sinds kort ook naar de Parijse editie van Öe New York Herald Tribune, twee bladen die alom in de wereld worden gelezen. Low blijft Low Low zou Low niet zijn, als hij zijn onafhankelijkheid prijs gaf. Oók bij de Herald zal hij zichzelf blijven. Reeds vaak genoeg nam hij de Labourleiders in de maling en vooral de functionarissen van de T.U.C., het Britse vakverbond, dat hij symboliseerde door een log en onhandel baar paard van enorme afmetingen. Het dier is inmiddels al in de Daily Herald verschenen als aankondiging van Low's komst, met de tekenaar op de rug. Het pikante is. dat de Herald eigendom is van de T.U.C., maar alweerwe zijn in Engeland met de typische sportieve levenshouding. Met het °08 op de verkiezingen betekent Low. die op 1 Februari zijn taak bij de Herald zal beginnen, voor het blad en Labour een enorme aanwinst. Een teke ning van hem is meer waard dan honderd redevoeringen. Low, die in 1919 uit Nieuw-Zeeland kwam. werkte eerst voor de Star. In de binnenlandse politiek heeft hij voor niemand ontzag. Hitler en Mussolini wer den vanzelfsprekend zijn gretige prooi. Zijn gebundelde prenten vormen een waarlijk „document humaln" van deze tijd. Low hielp tijdens de oorlog op onnavolg bare wijze de moraal ophouden, vooral in de donkere dagen van de Blitz, toen hij zijn Britse Tommy tekende, die als een rots temidden van het geweld stond of een onoverwinlijke Churchill, die de nazi's onbevreesd en uitdagend tegemoet trad. Onsterfelijk Is Low's „kolonel Blimp", dik. kaal. met drankneus en een walrus snor, die de aartsreactionnair in leger maatschappij symboliseerde, wiens tesgesteldheid een gevaar voor de voering betekende. Over „Blimp' scheen een boek en een film. die met hun weergaloze humor bevrijdend werkten; een unieke vorm van zelfcritiek. leger ,en ns gcès- oorlfl ip" ver- Delft Studentenpaviljoen» te Delft. De tenpavlljoens aan het Duyvelsgat t. zullen Vrijdag 20 Januari officieel geopend. Autoriteiten van Rijk. provincie, gemeente en technische hogeschool deze plechtigheid uitgenodigd. Niet alleen In Drente, maar ln geheel Nederland wordt thans naar olie gezocht. Dat speuren geschiedt op wetenschappelijk verantwoorde basis, waarbij men gebruik maakt van elders opgedane ervaringen, gecombineerd met de resultaten van een reeds hier verrichte minutieuze, studie van fossielen, mineralen en gesteenten in de vaderlandse bodem. Men vormt zich een beeld van de structuur van de aardlagen, de vorm dus der op elkaar gestapelde formaties, enstuurt seismische en gravi- metrische ploegen naar bepaalde punten voor verder onderkoek. Dit onderzoek is een zeer kostbare zaak en de N.AM legt er per maand enkele duizenden guldens aan ten koste; ongeacht nog de bedragen, welke moeten worden besteed voor boor-, meet- en luisterinstrumenten, ln totaal zijn er thans vijf van deze ploejer. in ona land werkzaam: in de Biesbosch. de Wie- ringermeer, de Betuwe, bij Ommen en bij Gouda. Pas daarna, als de deskundigen van een bepaalde streek een zodanig hel der beeld hebben gekregen, dat zij de kaart als een soort kleurenfilm voor zich kunnen laten afdraaien, met een duidelijk» vermelding van de bodemgesteldheid en de loop van de aardlagen, kan er reden zijn om tot onderzoekingsboringen over te gaan. Men kijkt dan niet alleen meer naar de structuur, maar speurt ook naar stig naar olie en naar gas. Bij een derge lijke boring in het Drentse Dwingeloo; di» juist dezer dagen is afgelopen, werd helaaa geen gas of olie gevonden. Andere borin gen zijn nog aan de gang bij Gramsbergen, Voorthuizen en Tubbergen. Gemiddeld levert slechts een zeer klein percentage van de onderzoekingsboringen succes op, maar wanneer er geen tastbaar resultaat wordt geboekt, wordt toch de kenni» van de ondergrond verrijkt. Haast tè modern Het bedrijf van de Nederlandse Aardolie Maatschappij, waarvan het kapitaal voor de helft in handen is van de Bataafsche en voor de andere helft van de Standard Oil Company (New Yersey), is voor de Nederlandse economie van de allergrootste betekenis. Het zal wellicht nog veel om vangrijker worden als haar niouwe con cessie-aanvraag is ingewilligd, waarvoor het gebied zich uitstrekt tot in de om geving van de schilderijenbunker te Paas- Dat alles wetende, moet men echter over een rijke fantasie beschikken om niet lichtelijk gedesillusionneerd van een be zoek aan de Drentse olievelden terug te keren. Voor onze verbeelding is dit alles te zakelijk, haast te modern. Misschien leven in onze herinnering nog te veel de verhalen over een fantastische ontwikke ling van de oliegebieden in Texas en elders, over uit de grond opschietende steden, over luidruchtig zwoegende en machtig stampende machines, ove: wouden van boortorens, die met hun verlichting bij avond als wonderlijke kerstbomen in het landschap lijken te itaan In Drente merkt men van dat alles zo weinig. Er zijn de twee treinen, die ieder» dag naar het Westen gaan (één oveh Zwolle-Amersfoort, en één over Zwolle- Arnhem). Er staan wat zwarte tanks in het veld en een kleine honderd groen» „ja-knikkers" (zoals de Drentenaren de pompen noemen, die de olie naar boven Ook Duitsland boort Met zekere nieuwsgierigheid wendt men de blik naar de overzijde van de grens, naar het Duitse bedrijf. Bij dentallen rijzen de torens daar nog uit het land schap omhoog. Het is geen fraai, rtiaar een voor de leek toch wel Indrukwekkend beeld. Er is leven en bedrijvigheid: tank auto's rijden af en aan, langs smal spoor sleuren kleine treintjes hun kostbare lading weg Er is een tijd geweest, waarin onze landgenoten het ook op die manier hebben gedaan. Nu kent men die verouderde wijze van werken nauwelijks meer. Sinds hier de pompinstallaties de olie door de ondergrondse leidingen naar de meet stations stuwen envandaar weer verder tot in de tankwagons op het centrale em placement Als de put eenmaal in pro ductie is gebracht, doen de machines hun werk en kan de toren worden afgebroken, om elders weer te worden opgebouwd. De boringen in Drente en ook op Over- ijsels gebied, zijn gemiddeld weinig dieper dan achthonderd meter gegaan. De weten schappelijke staf van de maatschappij is echter van plan haar onderzoekingen nog veel dieper uit te strekken, tot zelfs over afstanden van twee kilometer en meer! De belangwekkende en misschien hoogst belangrijke proefboring bij Gramsbergen is daar een voorbeeld van. Daarover in een volgend artikel. 62) Lamb keek haar aan. Zijn ogen waren bruin van kleur en puilden xigszins uit z'n hoofd. Hij vroeg: Waarom gelooft u, dat hij vermoord werd?" Hij had zo juist iemand herkend, die sinds zeven jaar vermist werd en wiens terugkeer ernstige moeilijkheden zou op leveren voor de zaak. waar hij werkte. De inspecteur keek haar vragend aan. Wel. het lijkt me een beetje vèr- gezocht. Er gebeuren heel wat ongelukken op straat met oudere mensen, zonder dat er sprake is van moord. Juffrouw Silver kuchte. Dat is waar. Maar in dit geval zijn er drie aanslagen te vermelden op het leven van degene, die meneer Davies herkende, en misschien zelfs nog een vierde aanslag. Een van deze aanslagen heeft Detective Abbott zelf gezien. Lamb ging wat verzitten in zijn stoel en wierp een ijskoude blik in de richting van de elegant uitziende jongeman, die Frank Abbott te allen tijde was. Zo, jij bent dus ook in deze zaak betrokken, merkte hij op onaangename toon op. Dat had ik eigenlijk wel dadelijk kunnen bedenken. Wel, inspecteur Juffrouw Silver kwam tussenbeide. „Als ik een opmerking mag maken, inspecteur Lamben in duidelijke woorden zette ze zo beknopt en helder mogelijk het geval van William Smith uiteen: zijn verlies van geheugen en identiteit; de herkenning door meneer Davies, door Katherine, door Frank Abbott; het ..ongevaF' van meneer Tattle- combe; de eerste en tweede aanslag op William en tenslotte het geknoei met het voorwiel van zijn auto. Toen ze haar verhaal beëindigd had. nam Frank 't van haar over: hij beschreef de Inspecteur evenals hü het indertijd juffrouw Silver Jiad gedaan, het gehele voorval, waarvan hij getuige was geweest, en vertelde erbij, dat hij er zeker van was. dat een tweede slag, die zeker fataal geweest zou zijn. in de bedoeling van de aanvaller had gelegen. Lamb bromde. Het is niet veel om op voort te bouwen, alles bij elkaar. Juffrouw Silver kuchte en het leek op een protest. Het is moeilijk te geloven, dat dit een serie van toevallige ongelukken is. Er overkomt meneer Davies een onge luk. vlak nadat hij William Smith heeft herkend. Er overkomt meneer Tattle- combe diezelfde avond een ongeluk en de omstandigheden wijzen erop. dat de mogelijkheid bestaat, dat hij aangezien werd voor William Smith. Er worden verder twee aanslagen gepleegd op het leven van William Smith, nadat hij meneer Tattlecorr^be in Selby Street heeft opgezocht. Dan is er nog het geknoei met het wiel van zijn autootje. De moeilijk heid is, dat er verdenking kan bestaan zowel ten opzichte van iemand, die met de firma Eversley verbonden is. als ten opzichte van iemand uit het huis in Selby Street. Het is niet verklaarbaar, hoe iemand van genoemde firma er achter kon komen, dat William Smith die be zoeken af zou leggen bü meneer Tattle- combe. Hij had zelfs niet eens een af spraak daarvoor gemaakt, en hierdoor wordé het waarschijnlijk, dat in deze gevallen Emily Salt de aanvaller is. Zij schijnt iemand te zijn. die niet helemaal normaal is en ontstemdheid heeft ge toond over meneer Tattlecombe's testa. jn»ntaire beschikkingen ten gunst® van William Smith Ze moet, naar men mij verteld heeft, een grote, krachtige vrouw zijn. Meneer Tattlecombe's regenjas hing in de hall. Het lijkt me erg moeilijk om op een donkere, regenachtige avond, zo als detective Abbott heeft beschreven, een figuur in regenjas als een man of een vrouw te onderscheiden. Die eerste aanval op William Smith had vlakbij hpt huis van mevrouw Salt plaats. In het tweede geval kan Emily Salt hem heel gemak kelijk achterna gegaan zijn. Het is niet eenvoudig te verklaren, hoe iemand van de firma daarbij betrokken geweest zou zijn. Aan de andere kant lijkt het onmo gelijk Emily Salt te verdenken van de dood van meneer Davies. of van het on geluk, dat meneer Tattlecombe overkwam, aangezien die avond Emily en haar schoonzuster, mevrouw Salt, aanwezig waren op een gezellige avond van de kerk. die op die zevende December plaats vond. Ik heb een en ander nage gaan en gehoord, dat mevrouw en juf frouw Salt bij de voorbereidende werk zaamheden tussen 5 en 7 uur daar aan wezig waren en dat ze daarna om acht uur weer present waren en tot half elf gebleven zijn. Het is daa Emily Salt in deze twee te betrekken, terwijl rij aan het wiel in bed lag met infli onder het wakend oog van mevrouw Salt. Ik. rind het du» onmogelijk te geloven, daarom niet mogelijk nee z.g. „ongelukken" ze tijdens de knoeie- dat twee los van elkaar staande series aanslagen op William Smith zijn ge pleegd. Maar afgaande op hetgeen wij els concrete aanwijzingen voor ons heb- b enliggen. is en blijft het moeilijk al deze daden aan één en dezelfde persoon toe te schrijven. De inspecteur lachte. Als er werkelijk van aanslagen ge sproken kan worden, juffrouw Silver, merkte hij droogjes op. Er heerste even een stilzwijgen, en er hing iets van ontstemming in de lucht. Juffrouw Silver maakte hieraan met efen kuchje een einde en sprak: Ik vraag u natuurlijk niet conclu sies te aanvaarden, waarvoor geen com plete bewijzen aanwezig zijn, en waarmee ik zelf ook nog niet honderd procent tevreden ben. Ik zou u alleen willen vragen enige nasporingen te laten ver richten. U kunt er misschien achter komen, of die firmanten Eversley, de heren Cyril en Brett Eversley. in finan ciële moeilijkheden verkeren. Ik zou er niet op aandringen, als ik me niet werke lijk ernstig bezorgd maakte over de per soonlijke veiligheid van William Smith. Lamb keek haar goedmoedig aan. Omdat William Smith in werkelijk heid William Eversley Is. Precies. Hij is bovendien de belang, rijkst® firmant en heeft het merendeel der aandelen. Als ik hieraan toevoeg, dat zijn vrouw* uitkering tijdelijk niet betaald werd. totdat de derde beheerder Cyril en Brett Eversley zijn de andere twee tussenbeide kwam te haren behoeve, dan ault u het toch wel met me eens zijn, dat er enige reden is voor mijn bezorgdheid* Lamb fronste de wenkbrauwen. Hij herinnerde fcich andere gevallen, waarin juffrouw Silver zich ook zorgen had gemaakt, en niet ten onrechte! Hij trom melde met zijn vingers op de tafel en zei: Eversley zal u niet dankbaar zijn als u moeilijkheden en schandaal in zijn zaak veroorzaakt Juffrouw Silver ging nog rechter in haar stoel zitten. Dat ben ik ook helemaal niet vpn plan. En met een van die glimlachjes, die haar grootste charme waren, voegde ze eraan toe: Werkelijk, inspecteur Lamb, zo'n groot vertrouwen in uw d' werkwijze, dat ik durf te veronder* hetgeen u zelf blijkbaar betwijf dat uw mensen een onderzoek kif instellen zónder dat er enig schan ontstaat. (Wordt vervuiuo» g JANUARI 19D0. GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA t Te Gouda had A. O. Oudenaarden als hoofd van de politieke dienst Joodse Ne derlanders gearresteerd en huiszoekingen hii Joodse Nederlanders verricht. Daar voor heeft het Bilzondere Gerechtshof te 's Gravenhage hem veroordeeld tot vijf tien jaar gevangenisstraf met aftrek. Bi1 de behandeling van deze zaak door de Biizoridere Raad van Cassatie lichtte de raadsman, mr D. van den Oever, te •i; Gravenhage een cassatiemiddel toe. de straf betreffende, welke hij te zwaar atDe procureur-fiscaal merkte o a. op. dat door de politieke politie te Gouda, welke geheel afzonderlijk stond, te Gouda 200 Joodse Nederlanders zijn gearresteerd. Reauirant arresteerde ook elders, waar hit niets te maken had. «Spr. concludeerde jot twaalf jaar gevangenisstraf met af- Strafverhoging G R. Roelofe uit Gouda was door het Bijzondere Gerechtshof te 's Gravenhage veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf met aftrek, omdat hij als lid van de Ne derlandse landwacht onderduikers heeft m gearresteerd en bewakingsdiensten heeft 9 verricht en voorts dienst heeft gedaan bij de „Deutsche Nachrichtentruppen". Deze zaak heeft voor de Bijzondere Raad van Cassatie gediend, waar de raadsman, dr mr J. Smit. te Gouda be-, toogde dat requirant niet in militaire dienst 'is geweest, zodat hij deswege niet kan wor:en veroordeeld. De nlraf vor de dienstneming bij de landwacht achtte spr. vee) te hoog. De procureur-fiscaal, mr baron van Voorst tot Voorst, bestreed de opvatting, dat requirant geen deel van het Duitse leser zou heben uitveinaakt. Requirant was de meest beruchte w a -man van Gouda. De opgelegde straf achtte de pro- c ireur-flrraa! matig, hij concludeerde tnt een gevangenisstraf van elf jaar met af trek. „Een bruid kwam op bezoek" Uitvoering van P.T.T.- ontspanningsvereniging De heren Olivier en Mlddleton hebben een handig in elkaar gezet blijspel ge schreven. over een bruid, die op bezoek kwam bij vrijgezellen, die 'een flat be wonen. een tante hebben, die vruchteloos op een man wacht en op een beetje S'handaal en de familie, een buttler in dienst hebben, die zo op het oog in niets afwijkt van die stijfdeftige meubelstukken in Engelse stijl en een spriet van een keukenmeid, die niet op haar mondje is gevallen Deze bruid kwam terecht bij de Sport en Ontspanningsvereniging „P T T Gouda" op een voor dé post wat zender- linge manier, n.l. door het dakvenster. En nu moest P.T.T. verder maar zien. wat ze er mee deed. Ze hebben haar Zater dagavond op de planken van „Concordia" gezet tot vermaak van een volle zaal. In het begin wisten de P TT -ers niet 7 recht goed de weg met het cadeautje, maar langzamerhand ging het beter Het programma van deze gezellige avond was net als een brief zonder af zender: de namen der spelers en speel sters ontbraken. Is dit bescheidenheid of moet hier de mantel der onbekendheid tekortkomingen bedekken? Wanft die waren er. Fouten in lopen, zitten, klem toon. uitspraak, tempo (zoals veelal bij blijspelen te laag) gebaren- en ensemble- spel. Bij nauwgezette studie is er echter van dit troepje veel te maken Bij velen Is de aanleg zeer zeker aanwezig. Van de gebroeders Travers kon de oudste het meest bekoren, doch tante Henriëtle mis te bij al haar vlotheid de nodige klank schakering. De buttler had wellicht aan uitdrukking meer gewonnen door een ver antwoorde grimering. Hij had de goede stem en houding te pakken. Zowel de agent in zijn kleine rol (gelukkig geen caricatuur!) als de inspecteur waren wer kelijk politiemannen. De zwaarste opgave had Mary Duquesne. Ze was vooral in het begin beneden de eisen. Doch mis schien had zjj haar krachten gespaard voor de grote scène. Toen kwam zij pre cies op maat te voorschijn. Alle hulde daarvoor. De heer F A. Quint, die de regie voer de, zal zeer zeker ln staat zijn om uit dit gezelschap op de duur te halen, wat ejr ongetwijfeld in zit! Het publiek heeft *lch kostelijk vermaakt. Wij ook. Opdrachten van werk De Genie heeft het éénjarig onderhoud van de militaire gehouwen en werken te Gouda, Zevenhuizen en Schoonhoven ge- V Rund aan het aannemersbedrijf Th. M. F. Rooft te Haastrecht, laagste Inschrijver voor 21.968. B. en W. van Alkemade hebben aan de t„rm! ,XersluU en Ho' alh'er als laagste lnschrijfster voor 30.200 gegund het aan eggen van een straat met riolering voor e bouw van 36 Oostenrijkse woningen te Roelofarend«veen. Bejaarde dame verdronken Gisteravond om kwart over zes is de BJ-jarige mevr. de wed. M. van Rooijen- «oogendoorn, wonende aan de Burge meester Martenssingel. ter hoogté van de ^outmanstraat, in het water van de singel gelopen. De 17-jarlge A. W. Kapteijn. die cnl ?ngeluk hoorde gebeuren, kon haar spoedig op het droge brengen, terwijl een LHöo-er door kunstmatige ademhaling haar bewustzijn deed terugkeren. Zij ls het Van Itersonziekenhuis vervoerd. «„aii j even la^er aan de gevolgen is overleden. Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde Ta n» I5 Ja" *eleden BOH J. a acht is een zangcollege op- .er leidln« van de heer W. F. n." voorzanger bij de Ned Herv. Gemeente aldaar. v 80 Jaar geleden «,üi!KSchoonhoven; Aan het kantoor van 4 vaa, ,rg voor gouden en zilveren wer- BoüdtSn 189,9 behandeld 82 916 gram voor gouden werken en 3.117.040 gram voor y werken. De belasting bedroeg 1 vT,«, .en het, essayloon 348. Totaal J 33163 te*en 30.047 in 1898. 25 jaar geleden alhiArG°U1erak: De veerman M. Koolwijk, HAnlL op 19 Januari de ddg ge leden zitnatHhil Vü' ®n twinti* laar ge" W? a heroep aanving. Al die jaren vtnH.n I v*erman een bestaan kunnen maar Jn, de 0Pbrengit van het veer, lerins «al. ,te 1b da"ln een ken- ««komen door d» passaglersauto's. T.m. 5 Febr. 19—12.39 en 1.39I u. Museum „Het Catharina Gasthuis": Tentoonstelling werken vsn Breitner (Zondi Maandags en Vrijdags 1.30—4 uur). 9 Jan. uur De Beursklok: K L M.-avond Ned. Relsverenigtng. vertoning film „Vleu gels over Caribische stranden". t Jan. I uur Het Blauwe Kruis: Bijeen komst vakstudlecluto Gouda grafisch bedrijf, spreker J. F Sterke over „Inslaan van oblong-formaat". 9 Jan. 8 uur Rcmonstr. Kerk: Propaganda- bljeenkomst V.P R.O. 9 Jan. 9 uur Veemarktrestaurant: Film avond Nat. Chr Geheelonthoudersvereniging, vertoning „De God der schepping". IS Jan. 7.30 uur Vr'ile Evang. Gemeente: Bij bellezing ds J. I. van WIJck. 1» Jan. 8 uur Het Blauwe Kruis: Feestelijke Jaarvergadering Ned. vereniging van ex- politieke gevangenen uit de bezettingstijd. 10 Jan. I uur Reünie: Eerste lezing cursus Max van Praag over „In de spiegel van het antieke China" voor Humanistisch Ver bond. t 11 en 12 Jan. 8 uur Aula Museum Het Ca tharina Gasthuis: Vergadering van de ge meenteraad. it Jan. I uur Danlèl: Bijbellezing Evange lisatie Geref. Kerk. 11 Jan. S uur Het Schaakbord: Openbare bijeenkomst Ned. Vereniging voor sexuele hervorming, spreker G. J. Selier over ..Ge boorteregeling". 11 Jan. I uur Kleine Kerk: Bijbellezing ds G Boer. 11 Jan. I uur Reünie: Spreekbeurt ds J. Böiger voor Logos ver band 11 en 12 Jan. I uur Nieuwe Schouwburg) A V.A.O.-revue met Snip en Snap 12 Jan. 7.31 uur Concordia: Contactavond Band Nederland-Indonesie. sprekers kolonel J. W. Sluyter en da Brokken. 12 Jan. 7.45 uur Kazernestraat 14: Lezing over de Bijbel door A. Poelman en P. Douma. 12 Jan. I uur Reünie Bioscoop: Filmavond Volksuniversiteit, vertoning „Er op uit.... de grenzen over". 12 Jan. I uur Thalla Theater: Derde Nuts- avond, piano-recital Ines Canillo. Bioscopen Reünie Bioscoop: Moord te middernacht (met Bud Abbotl en Lou Costello) Schouwburg Bioscoop: Red Rver (met Jo'v, Wayne en Montgomery CUtt). Thalia Thoaier: Toch schijnt de zon (mei June Haver en Ray Bolgei) Aanvang 3. 7 en 9 15 uur (Schouwburg 7 en 9.15 uur). Apothekersdienst Steeds geopend des nachts alleen voor Apotheek G. Paria, Westhaven 14. De heer F. van Praag sprak voor Humanistisch Verbond F.r was eens een dwaas die niet wist in welke volgorde hij 's morgens z'n kleren moest aantrekken Daarom nummerde hij ze op een avond. Toen hij zich de volgende keer aangekleed had. dacht hij waar ben ik nu zelf toch Met deze gelijkenis begon de heer F. v. Praag Zondagochtend in Reünie z'n lezing voor het Humanistisch Verbond. Het blijkt, dat dit verhaaltje niet op zich zelf staat, maai1 een diepere zin heeft, n.l. het probleem, dat de mens zichzelf niet kan vinden in deze wereld en niet tegen de moeilijkheden op kan. Hiermede ln direct verband stond het onderwerp van deze Zondagmorgen n.l. de opvoeding. ,,We moeten het kind een bepaald norm besef bijbrengen, opdat het het leven aan zal kunnen' was het uitgangspunt van de heer Van Praag. Volgens prof. Kohnstamm is het cen trale punt van de opvoeding de gewetens vorming. Maar wat-is het geweten 7 Hoe komt de mens er aan Hier staan in hoofdzaak vier richtingen tegenover elkaar. jl Ten eerste de Marxistische opvatting, die ^egt, dat het geweten een medeweten is, met de gemeenschap waarin de mens leeft en die bepaalde normen heeft. Daar tegen over staat o a. Nietzsche's opvatting, die er van uitgaat dat de mens oorspronkelijk geen geweten had. het was een instinct wezen Langzamerhand heeft de cultuur aan de driften beperkingen opgelegd. Het .surrogaat" voor deze verliezen is het geweten. Een vrij mens heeft volgens hem geen geweten. Zo komt hij tot z'n „Ueber- mensch". Een derde redenering is die van Freud, het geweten ontwikkelt zich uit verbondenheid met de ouders. Het besef van goed en kwaad gaat v. d. ouders op het kind over. Tenslotte, gaf spreker nog een religieuze opvatting: Het kind wordt geboren met een be paald voor all*n geldend psychisch bouw plan. Het geweten is dan een permanent appèl van wat het kind had moeten wor den. aan wat het geworden ls. Geen van deze meningen is bevredigend volgens spreker, volgens hem zijn er bij de ge boorte geen twee kinderen gelijk, ledereen heeft een aangeboren individualiteit. De vraag is nu, hoe wij als ouders, hier van uitgaande, staan tegenover dwang en vrij heid bij de opvoeding. Dwang is moeilijk te vermijden, in die zin, dat het kind allicht de normen van zijn ouders zal overnemen. Doch voor de humanist is niet gewetens vorming maar gewetensontwikkeling het centrale punt' zejde de heer Van Praag. Het gaat er om. dat het kind z'n eigen houding tegenover de dingen, z'n eigen normen, krijgt en niet klakkeloos die van z'n ouders overneemt. In deze zin is de vrijheid ln de opvoeding primair. Het kind komt zeer slecht toegerust ter we reld. Het heeft ademnood en de hersen cellen komen dan zuurstof te kort. Een goede ademhaling bij de baby is dus nodig voor een goede geestesontwikkeling. Het „bemoederen" stimuleert deze adem haling. Omdat het Wind precies weet wanneer het behoefte aiA drinken heeft, moet men niejj regelend éptreden Dus niet om de 3 uur voeden, rtiaar ons instellen op de behoefte van ieder individueel kind. zei de spreker. Zo kan men het dwangmatige element ln de opvoeding tot een mini mum beperken. Tot slot wees spreker er op, dat de op voeding één van d$ wegen is om de we reld te verbeteren. Garmt Stuiveling zegt dit in deze woorden: „Deze wereld wordt wat zij èoor ons zal worden, want wat is de wereld anders dan wij". LAAGSTE INSCHRIJVER B. ep W.van Gennep hebben aanbe steed het slopen van de rasten der ver woeste R.K. kerk. Laagste inschrijver was C. P de Waard, alhier, voor 1.990. KAASMARKT OUDEWATER. 9 Januari. Aanvoer 17 partijen: lefkwa liteit ƒ2.31 tot ƒ2.35, 2e kw. ƒ2.25 tot ƒ2.30 per kg. Handel flauw. 'n Slecht stuk, dat echter vlot werd gespeeld Als een goudmijn, juist een paar uur nadat iemand voor al zijn geld er aan delen van gekocht heeft, door explosies onbruikbaar wordt, dan is die persoon blut. dat ljgt voor de band- Zit iemand vol komen op zwart zaad en4h(j heeft een schatrijke oom. die te kennen geeft flink te willen afschuiven, maar dat, op grond van principiële overwegingen, stellig niet zal doen. éls hij weet dat neef gescheiden en hertrouwd is, dan is het verklaarbaar, dat de op zwartzaadzitter er toe over te halen is, die feiten te verdonkeremanen. Vooral als de ex-echtgenote in 't zelfde schuitje zit als hij en mee yil profiteren. Dat de echte echtgenoten van beide par tijen. niet van de zaak op de hoogte, geen genoegen nemen met de nieuwe-oude situatie en kwaad worden, is ook vanzelf sprekend. Een dazende, opschepperige fan tast., die allerlei bloederige verhalen ver telt/kan heel licht, door iemand, die hem niet kent. voor een ontsnapte, gevaarlijke krankzinnige gehouden worden, bovendien. En als men tenslotte al deze dingen door- elkaar klutst en daarna op dient als to neelklucht. dan is het heel wel mogelijk, dat er in het betrokken genre iets van prima gehalte op de planken komt. Maar Floor Middag, de schrijver van het toneel stuk „Eén of twee vrouwen", dat Zater dag in Kunstmin, op de feestavond van Vires et Celeritas. door de Vires Toneel groep werd opgevoerd, heeft blijkbaar niét voldoende of niet op de juiste wijze ge klutst. want wat hij uit de grondstoffen samenstelde, was verre van volmaakt. Maar het werk bevatte tal van geestig heden in dialoog en handeling en die wis ten de Vires toneligten, onder de bekwame regie van de heer W. van Zevenhoven, uitstekend uit te buiten Door hun over het algemeen vdortreffeüjk spel maakten zij ervan wat er van ♦e maken is. Vooral mevr. Mien van Zevenhoven en de heren Wim van Zevenhoven en Fred. Cozak leverden uitmuntend werk. Oom Sam werd door de heer C. Key wel iets te ge agiteerd voorgesteld, terwijl daarentegen Margaret Marlowe, in verscheidene situa ties. wat meer bewogenheid had mogen worden toebedeeld; het leek net of mej. Ans Wilier, zonder voor dilettante onvol doende te zijn. er ditmaal niet zo „in" was. als men dat van haar gewoon is. Het talriike publiek heeft echter genoten en overvloedig gelachen. Het toonde zich vol daan door een ovatieachtig applaus bij het slot. 0 De voorzitter van Vires' ontspannings commissie. de heer B. Wirtz. dankte de spelers(sters) met woorden, bloemen en sigafetten. R. C. Peletier t In'zijn woonplaats Bilthoven is op 87- larige leeftijd plotseling overleden de heer E R. C Peletier. oud-onderwijzer bij het openbaar lager onderwijs te dezer stede. De heer Peletier was 27 Januari 1862 in de voormalige gemeente Broek, nadien bij Waddinxveen gevoegd, geboren en begon zijn loopbaan bij het onderwijs op 1 Juni 1881 te Sc+ioonhoven. Met Ingang van 1 Juli 1882 werd hij benoemd tot onderwijzer aan de Tussenschool te Gouda, later de openbare lagere school no. 3 aan de Nieuwehaven. waaraan hij was verbonden tot zijn pensionnering op 15 Februari 1921. Tijdens de eerste wereldoorlog ls de heer Peletier opgetreden als controleur bij de brandstoffencommissie. waartoe hem in October 1917 verlof als onderwij zer werd verleend. De teraardebestelling is heden op „Den en Rust" te Bilthoven geschied. Op uitnodiging van de minister van Economische Zaken. prof. dr J. R. M. van den Brink. Is de heer Arthur C. Kauf- mann. president van Gimbel Brothers, een Amerikaans warenhuisconcern, naar Ne derland gekomen. Zondagmorgen om kwart over acht. toen het nog stil was op Schip hol. arriveerde de heer Kaurraann. verge zeld door de directeuren van economische zaken »n publiciteit van zijn maatschap pij. met de K.L.M. Compilation Delft. De heer Kaufmann. die naar hij ver telde al meer dan een kwart millioen mijl heeft gevlogen, werd op het vliegveld na mens de regering verwelkomd door de heer L. Smit. directeur vsn de Exportbe vordering en mr B. J. Geveke. directeur van het Centraal Instituut ter bevorde ring van de buitenlandse handel. Voorts was aanwezig, de heer R. F. Miller, de Amerikaanse adviseur van de Nederland se handelscommissie te New York. De heer Kaufmann. die voor de oorlog reeds ln Nederland geweest is. vertelde, dat hij naar ons land is gekomen om te zien wat de Nederlandse industrie produceert, en om advies te geven over de bevordering van onze export naar Amerika, vooral ook door de verkoop in zijn warenhuizen, die over geheel Amerika verspreid" zijn. In het filiaal te Philadelphia zal binnenkort een tentoonstelling van Nederlandse produc ten worden gehouden. De heer Kaufmann hoopt ook een bezoek te brengen aan de Burgemeester» van Amsterdam. Rotter dam en Arnhem, die hij in zijn kwaliteit van president van de Kamer van Koop handel te Philadelphia reeds ln Amerika heeft ontmo»t. De befaamde „Soerabaja Sue", een Amerikaanse vrouw, die haar bijnaam verkregen heeft door haar omroepen voor de radio te Soerabaja, ten behoeve van de Indonesiërs en tegen de Nederlanders en de Engelsen, toen deze na de Japanse bezetting in Indonesië landden, la te Singapore aangekomen op weg naar Java Zij noemt zich „Kentoet Tantri';, welke naam haar zou zijn gegeven door een der radjahs op Bali. Zij is geboortig uit Schot land, uit Amerikaanse ouders en is weduwe. In 1947 vertrok zij uit Indonesië naar de Verenigde Staten, waar zij aan universiteiten en voor vrouwenclubs lezin gen hield, waarin zij aanspoorde tot steun aan de Indonesiërs. Zij hoopt in Djakarta president Soekarno te ontmoeten en zal zich daarna „naar huis" Bali be geven. NEDERLAND—INDONESIi Aicinous p I FinLaterre il Batavia Bantam I v Soengei Gerorvg te TjllatjaP Celebas 9 v Singapore te Cheribon Garoet 7 v Soerabaya te Batavia Groote Beer 8 v Batavia te Amsterdam Indrapoera Rott-Java p 8 Socotra Joh v Oldenbarneveit p 8 Guardefut Kota Agoeng 7 v Batavia n Rotterdam Kota Baroe Java-Rott p 8 Malediven Kota Gede Batavia-Rott 7 v Pont Said Laartes 7 v Batavia te SeTTVanang Langkoeas Rott-Batavia 8 te Genua Mapia Ametei dam-Batavia p 8 Wight Mataram 8 op 880 mijl O v Gu&rdefut Modjokerto Londen-Batavia p 8 Dover Phrontls 9 v Belawan te Colombo Riouw 8 v Piadjoe n Makassar Rotti Batavia-Amaterdam p 8 Malta Tablnta Arnrst-Rata via p 8 Guardefui Waterman 8 op 330 mijl OZQ van Malta Willem Buys Rott-Java p 8 Flrvlsterie Balder lam ia Boes Batavia p 9 Algiers Bodegraven „K Zondagavond nam ds H. Jonker, afscheid van de Ned. Herv. Gemeente te Bodegra ven wegens vertrek naar Amsterdam Het kerkgebouw was overvol toén de scheidende leraar de kansel betrad en met votum en zegengroet de godsdienstoefe ning opende. Na samenzang van Ps 52 7. deed de gemeente belijdenis van haar ge loof waarop zij Ps 100 1 zong DS Jonker las Openb. 22. waarna hij voorging in gebed. ln een korte inleiding op de predikatie haalde de predikant in zijn herinnering de lange rij van foto's van predikanten die in de kerkeraadskamer hangen en waaronder Ieders naam en de data van intrede en vertrek staan gemeld Vaak had spreker, wanneer hij die foto's bekeek, zich afgevraagd hoe zou toen de gemeente hun woord hebben ontvangen en hoe brachten zij het Woord Gods Thans komt daar binnenkort weer een foto te hangen met zijn intrede op 13 October 1946 en zijn afscheid op 8 Januari 1950. Gemeente, wat hebt gij met het Woord dat ik U bracht, gedaan? Want daarvan komt ge nimmer vrij. zo zei ds Jonker. Steeds heeft een predikant te strijden en critisch te staan tegenover zijn ge meente. God heeft evenwel, ook in Bode graven. rijke genade geschonken. Christus heeft zijn weldaden uitgedeeld Toen waren er. die hun hart steeds voor Hem hadden gesloten Bij dit afscheid hebben we terug te zien en vooruit te z.en doch boven alles omhoog te zien. en Zijn glorie rijke toekomst blij te verwachten Als afscheidspredikatie koos ds Jonker Openb. 22 17 ..En de Geest en de bruid zeggen. Kom. En wie het hoort, zegge. Kóm. En wie dorst heeft, kome: en wie wil, neme het water des levens om niet". Het thema voor deze woorden was; ..de verwachting des Heren, die de kracht vernieuwd en doet opvaren met der aren den vleugelen". Christus is en blijft overwinnaar, ook waar Zijn gemeente wordt gebonden en gekneveld, ving spr. aan. De verhouding Christus en Zijn bru.dskcrk )s het horen van de stem van Jezus. De bruid hoort en verstaat die stem. Het evangelie is geer. theologische beschouwing, een aangename of onaangename discussie, doch de stem van Jezus die tot ons komt. Niet de rijken in z;chzelï horen die stem doch de door de- nood gedrevenen en vertwijfelden, tot hen. tot wie Jezus eenmaal sprak ga heen in vrede, uw geloof heeft te behouden. De bruid alleen verstaat de stem van haar bruidegom en ontvangt ook de bruidschat van zijn heil. Niefalleen de bruid zegt Kom. doch ook de Geest De Geest is de wegbereider van Jezus' eerste, doch tevens van Zijn tweede komst Al neemt dan. ook in ons vaderland, de ont kerstening meer en meer toe (in Amster dam bezoeken 45" der mensen de kerk niet meer), toch stuwt de Geest de mens naar de grote dag van Jezus' wederkomst. Gods grootheid en liefde is dat de. Geest, staande naast de bruidskerk. zegt: kom Helaas leeft de Kerk meer In a f wach ting dan in v e r wachting. Afwachten doodt, doch verwachten brengt levens perspectief. Tot die verwachting komt men wanneer men hoort, dorst, wil en neemt het water des levens Die vijf werk woorden behoren te zijn de activiteit van de bruidskerk. Dat alleen is de rechte verhouding tot de Bruidegom. Wil dus. door de nood gedreven, nemen van het water de» levens Drinkt uit de fontein des heils. Jezus Christus alleen kan de dorstenden laven. Christus presenteert zich en wie uit zijn fontein drinkt zal nimmer meer dorsten. Wie uit die fontein drinkt, verjongt zijn leven. Het gifmengsel dezer wereld brengt slechts teleurstelling en uiteindelijk de eeuwige dood. De Kerk wordt steeds jonger, hoe dichter zij komt bij haar verwachting. Maranatha. Jezus komt. Halleluja. Op deze met grote aandacht gevolgde predikatie zong de gemeente Ps 98 4. „Hij komt. Hij komt om de aard' de rich ten". Vervolgens richtte de scheidende predi kant zich tot het college van B en W.. de vertegenwoordigers der Geref. Kerk en Boskoop Boskoop exposeert ln Rotterdam Enige kwekers uit deze gemeente heb ben zich bereid verklaard hun medewer king te verlenen aan de in April in de ..Diergaarde Blij-Dorp" te Rotterdam te houden tentoonstelling „Bloem en dier Gift. De dameskrans „Hulpvaardig heid" heeft aan de diaconie der Ned Herv. Gemeente een gift geschonken van 150.-. Zilveren Jubileum. De heer G. van Herk vierde zijn zilveren jubileum bij de kwekersfirma J A Boer De heer J. A. Boer sprak de jubilaris in waarderende bewoordingen toe en bood hem een ge schenk onder couvert aan, terwijl de echt genote een bloemenhulde kreeg. De heer Van Dam overhandigde namens het per soneel een geschenk. Loonsverhoging? In het boomkwe- kersbedrijf is nog geen overeenkomst tus sen de partijen bereikt tot invoering van de 5*/« loonsverhoging. Gelijkgespeeld. Voor de competitie van de Leidse Schaakbond werd te Lei den gespeeld Vriendenschaar—Inter Nos 5-5. Haastrecht Promotie van oud-plaatsgenoot Onze oud-plaatsgenoot de heer M. C. Smith, bibliothecaris van de dr A. Kuy- perstichting te 's-Gravenhage. hoopt 27 Januari aan de Vrije Universiteit te Am sterdam te promoveren tot doctor ln de letteren en wijsbegeerte op een proef schrift, getiteld: „De verhouding van Christendom en historie in de huidige R.K. geschiedenisbeschouwing". Als promotor treedt op prof. dr H. Smitskamp. Oudewater Nieuwe va! van brug. De Rijkswater staat heeft het vervaardigen etc. van een nieuwe val ten behoeve van de ophaal brug over de IJssel alhier opgedragen aan Kooyman's Constructiewerkplaats te Sliedrecht voor ƒ9 994. Nieuwerkerk a. d. IJssel Bevolkingscijfers. In het afgelopen jaar werden in deze gemeente honderd kinderen geboren, 41 huwelijken gesloten en 37 paartjes begaven zich in ondertrouw. Overleden zijn 32 personen. Mannen de baas. Op 1 Januari j.l. telde deze gemeente 4484 inwoners, van wie 2255 mannen en 2229 vrouwen Vergunning voor nog twee woningen.— Het aan deze gemeente verleende bouw volume is vergroot van tien tot twaalf woningen. De aanbesteding zal binnen kort geachieden. Burgerlijke stand. Geboren: Pieter Maarten, z. v. J. Andeweg en A. Schenk; Jacob Gijsbert, z. v. M. den Toom en Z. M. Dekker; Johanna Janneke. d. v. P. Neuen en N. Groenendijk; Johanna Sophia Chatrina Mariea. dv v. A. Verhoef en J. S. Sprengelmeyer. Ondertrouwd: W. Dekker, 36 j. en W. H. Paul, 20 j. ds De Haan uit Aarlanderveen die namens de ring aanwezig was. Met hartelijke woorden dankte hij zijn collega, ds Roe- lofsen. voor de wonderlijke, eensgezinde en vriendschappelijke samenwerking. Voorts sprak tot de colleges Kerkvoogden, notabelen. Kerkeraad. koster, organist, jeugdverenigingen, cathechisanten. school bestuur en personeel. Ds Roelofsen. sprekend namens ring en gemeente dankte ds Jonker voor wat deze aan de gemeente had gegeven en noemde hun beider samenwerking als die van Paul us en Silas, d.w.z. zij vulden elkaar aan. Ds Jonker werd nog toegezonden de zegenbede uit Ps 121 4 waarna hij voor ging in dankgebed Na het zingen van Ps 89 7 en 8 ontving de gemeente de zegen. Zondag a.s. hoopt ds Jonker zich aan zijn nieuwe gemeente te verbinden. Moordrecht Burgerlijke Stand. Geboren Teunis Vincent z. v. V. van Adrichem en P Ver zaal; Adriana d v. M. de Bruin en A. de Gruijl. Ondertrouwd: S van der Weijde 29 j. en C. Tolboom 26 j. te Woerden. Ten minste 37 doden De afdeling voor vrouwelijke geestes zieken in een ziekenhuis te Davenport in de Amerikaanse staat Iowa Is Zaterdag door brand verwoest, waarbij, voorzover thans bekend. 37 mensen om het leven zijn gekomen. Tot n.ig toe zfin 33 lijken van slachtoffers geborgen: 32 v»n hen waren vrouwelijke patiënten. het 33ste slachtoffer was een verpleegster. Dat de brand, waarvan de oorzaak nog onbekend is. zulke rampzalige gevolgen heeft gehad, is voornamelijk te wijten aan het feit. dat de ramen van deze afdeling van tralies waren voorzien. Aangezien de gangen en trappen bijna onmiddellijk door het vuur waren afgesloten, stond de slachtoffers geen enkele weg ter ontsnap ping meer open. De brandweer kon wei nig uitrichten, het doorzagen der tralies kostte zoveel tijd. da* de meeste slacht offers reeds overleden waren voor men hen had bereikt Het werk van de brand weer werd bovendien sterk bemoeilijkt door de krachtige wind en een tempera tuur van tien graden onder nul. West-Dultsland ls weer begonnen met het charteren van buitenlandse schepen. Het heeft drie Britse Vrachtbojen gecontraf voor reizen van' Amerikaanse i landse en Duitse havens. Neder- Ondanks zijn in het begin van het tournooi om het Europees kampioenschap cadre 71/2 opgelopen achterstand heeft de Rotterdammer Piet v. d. Pol tot hét allerlaatste ogenblik de beslissing In eigen hand gehad en slechts op het nippertje is het kampioenschap, n» een enerverende beslissingspartij, bij Van Hassel, de befaamde Belgische meester, terechtgekomen. De barragepartij werd mogelijk, doordat de beide leiders. Metz en Vingerhoedt. hun partijen verloren, waardoor Van Hassel en Van de Pol om de eerste plaats moesten strijderi. Een strijd, die door liefhebbers met vreugde was tegemoet gezien en die twee uiterst gespannen spelers rond de tafel met het groene laken bracht. Met stijgende hoop hadden de beide eindstrijders de partijen op de andere tafels gadegeslagen, waarvan het zou af hangen of zij in dit tournooi nog een kans zouden krijgen. Na een fraaie overwinning van v. d. Pol op Vingerhoedt. die bijzonder nerveus was en van Van Hassel. de felle doorzetter, op de Hagenaar Metz. die de vorige dag reeds van Galmtche klop had gekregen, stonden de beide titanen van dit tournooi dan eindelijk tegenover elkaai Beiden vastbesloten het uiterste te gevet beiden met strakke zenuwen dooj die op windende laatste twee dagen, waarin de kans op het kampioenschap steeds groter was geworden, mede door een overwinning van Aan de Pol op Hassel en door een zege van Metz op Vingerhoedt. Op van de zenuwen Gezien dé overwinning van Van de Pol op Van Hassel en het door zijn grote zenuwachtigheid allerakeligste begin van Van Hassel was de Nederlander in de barragepartij de grote favoriet voor de titel. In de eerste beurt raapte hij een moeizame 26 bijeen, als antwoord op een trieste poedel van de Belg. Tegen een arm zalig serietje van zijn tegenstander plaat ste Van de Pol een grandioze 113 waarna Van Hassel. geheel van zijn stak gebracht door de technische behendigheid van de Rotterdammer, opnteikw een onverholen poedel op zijn naam bracht. En daarmee leek Van de Pol naar zijn zoveelste kam pioenschap te stevenen. Maar eilacie! Ook de Nederlander kreeg dc ballen niet zo gunstig meer en na een paar eenlingen schoot Van Hassel plotse ling uit zijn slof met een ferme 75, en prompt daarop met een formidabele 89. die hem weer „onder de mensen" bracht. Mi er wéér liep Van de Pol uit tot op het n /«ment. dat hij nog maar 16 punten van de overwinning verwijderd was en cit.at faalde hij op een eenvoudige stoot, die hij in normale omstandigheden met de ogen dicht had kunnen maken. Van Hassel greep zijn kans en met een voortreffelijke serie tfan 83. waarbij een gespannen Van de Pol bij iedere carambole zijn kans op het kampioenschap zag verminderen, bracht hij het Europees kampioenschap op zijn naam. De uitslagen van de laatste twee ronden: Metz (N.) 9 1981 122 1 30 16 23 Galmtche (Fr.) 8 1647 132 65 12.47 Reicher (O.) S 1812 148 90 12.41 Wafflart (B.) X 1486 111 108 lï.ï» Dufetelle (Fr.) 0 1130 116 59 8.74 Barragepartij: Van Hassel 300 18 89 16.84 v d. Pol285 18 11» 18 «I Vingerhoedt 300 17 112 17 54 Galmiche 116 17 31 6.82 Metz 300 21 82 14.27 Wafflart 206 21 42 9.81 v. Hassel 204 13 91 15.69 v. d. Pol 300 13 75 23.07 Reicher 300 23 66 13.04 Wafflart 245 23 72 10.85 Vingerhoedt 300 20 71 15.— Dufetelle 135 20 27 6.75 Galmiche 300 28 60 10 71 Metz 269 28 62 9.60 v. Hassel 300 6 128 50 Galmiche 150 6 85 25.— Wafflart 300 11 108 27.27 Galmiche 300 17 65 17 64 Reicher 300 27 55 11.11 Dufetelle 175 27 41 6.48 v. d Pol 300 11 72 27.27 Vingerhoedt 153 11 «2 13.90 V. Hassel 300 14 78 21 42 Metz 212 14 70 15.14 v. Hassel 300 18 89 16 68 v d. Pol 285 18 113 15.83 Eindstand: pnt. car. brt hs g Van Hassel (B 10 1982 101 130 19 82 v. d. Pol (N.) 10 1973 114 113 17.30 Vingerhoedt (B) 9 1848 94 113 19.55 in Het persbureau „Nieuw China" meldt, dat de regering te Peking de uitzetting van de nationalistische afgevaardigden uit de Veiligheidsraad der V.N. heeft geëist, ia een telegram gericht aan de voorzitter van de Algemene Vergadering, generaal Romulo. en ondertekend door Tsjoe En Lai minister van buitenlandse zaken te Peking. Naar verluidt, werken de nationalisten op Formosa koortsachtig aan de verdedi ging van het eiland tegen een gevreesde communistische Invasie. Er is een gedeel telijke verduistering ingesteld, terwijl de marine en luchtmacht dagelijks de straat tussen Formosa en het vasteland verken nen. In welingelichte kringen te Hongkong ls men van oordeel, dat de communisten in Maart zullen pogen een invasie op Formo sa te verrichten. Thans is het weer niet geschikt om met een ermada van kleine vaartuigen de 160 km brede straat over te steken. Want een zwaar programma staat te wachten (Van onze corr. a.b. van de Karei Doorman). Prins Bernhard heeft Vrijdag zijn trouwdag gevierd temidden van de offi cieren van de Karei Doorman. In een gesprek, dat wij met Z.K.H. hadden, heeft hij nog eens vooral de nadruk gelegd op het bijzondere economische belang van zijn missie. Het reisplan is thans volledig uitgestippeld. De Prins is zeer verheugd,' dat hy zijn bezoek aan de West thans kan herhalen, waarbij de eilanden Saba en St. Euslatius voor het eerst in de geschie denis een bezoek van een lid van het konirtklijk gezin tegemoet zien. Prins Bernhard staat dagelijks telegra fisch in contact met Soestdijk en wan neer» wij straks op de Azoren zijn aan gekomen, zal tussen de post van de be manning naar het vaderland ook een brief van Prins Bernhard naar huis mee-\ gaan. In het vooruitzicht van het zeer over laden reisprogramma, waarbij slechts ten dele van de Dakota gebruik zal worden gemaakt, omdat anders na de lange vlieg tochten en de drukke ontvangsten de tocht te vermoeiend zou worden, neemt Prins Bernhard aan boord zoveel moge lijk rust. De Dakota zal op de enkele reizen, die moeten wot .en afgelegd, reeds overbelast zijn, zodat de Prins slechts met een klein gevolg zijn bezoeken zal afleggen. Het zal daarom ook niet moge lijk zijn. dat de pers de Prins zal kunnen vergezellen op zijn vlie6.ochten, wat de Prins zelf zeer betreurt, omdat hij de belangstelling van de pers voor zijn rei» naar de West op hoge prijs stelt. Dit laat ste blijkt wel uit het feit. dat Prins Bernhard op zeer informele wijze met de pers het doel van zijn reis bespreekt. Naar ooggetuigen ons meedelen ion Zaterdagmiddag omstreeks drie uur in Voorburg achter de begraafplaats aan de Rode Laan. op de grens van de ge meenten Voorburg en Leidschendam. een deel van een vuurbal zijn neergekomen. Men zag de vuurbal uit de lucht Konlen. Vlak voor of tijdens de aanraking met de aarde zou de bal in tweeën gespleten zijn. Het ene deel daarvan verdween, het andere deel zou op de grond zijn terecht gekomen en daar werd gedurende kort» tijd rook waargenomen. Uit nadere verklaringen van ooggetui gen valt op te maken, dat men waar schijnlijk te maken heeft met een me teooreteen. De ooggetuigen zagen een vurig lichaam, of zo men wil een vuur bal, plotseling in de lucht. Het voorwerp bewoog zich in schuine richting ten op zichte van het aardoppervlak en het week, ogenblikkelijk nadat men het had waargenomen, van zijn baan af. om in een meer verticale richting naar de aarde te gaan. Het liet een witte rookbaan na. die zich over vrijwel het gehele waarneem bare gedeelte van de baan handhaafde. Ooggetuigen menen duidelijk te hebben gezien, dat de vuurbal of het voorwerp op de grond is terechtgekomen. Geduren de enige minuten bleef van de plaats waar de vuurbal is neergekomen rook opstijgen. Een zuivere bepaling van die plaats ls niet mogelijk, zolang geen mel dingen zijn/ binnengekomen van waar nemers. die de bal van een ander punt uit hebben gezien. Ooggetuigen menen, dat de meteoor steen niet ver van de begraafplaats kan zijn terechtgekomen. Het was echter nog al heiig. De plek is bovendien niet ge makkelijk te bereiken, omdat zich ter plaatse door de Duitoers aangelegde verdedigingswerken en een tankgracht bevinden. Al» tijdstip van de waarnemingen werd kwart voor vier opgegeven. Hitler's „nalatenschap". Het regerings departement te Berlijn, dat belast ts met d» registratie van vorderingen en schulden van de Westdultse staat, heeft bekendgemaakt, dat de Duitse staat nog een vordering op wijlen Adolf Hitler heeft van ongeveer vijf honderd millioen mark, welke dateert uit de nationaal-socialistische bewind. Daarom ls beslag gelegd op kapitaal en uitrusting van de Franz Eher-uitgeverij, waarvan Hitler da enige eigenaar waa.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 2