GOUD5CUECOURANT
WEERBERICHT
1
Geheel Paramaribo kwam de
Prins de hand drukken
IK
Kunstgebit
1KEN.
I
TJES”
„Moeder India” vecht voor haar
„geroofde kinderen”
30-Jarig vriendschapsverdrag
tussen China en Rusland
EEN GRIEZELIG
een
WETSONTWERP
aan
Buiten-Mongolië volledig souverein
Portugal wil het niet
95c
weer
Churchill wil met Stalin
van
de Karhula
Jaarverslag 1949 Twentsche Bank
LUST TOT SPAREN KENNELIJK DALENDE
vermogensvorming
kst 14 Maart
oldevilla
Over enige jaren
West-Indische chocola
Enige onrust door actie
luitenant Loth
Regeringscrisis in Israël
til?
>E
DHEDEN
isbiann
10'
59«
IN OOST-JAVA IS HET VEILIG EN DE
T.N.I. LEGT GEEN SCHATTINGEN OP
GEPOOGD WORDT DE ZELFSTANDIGHEID
VAN ZUID-SUMATRA TE REDDEN
Pen^oenvooruitzichten verdringen de zin voor
individuele
vertrokken
„Vreemde puistjes” nog niet weggewerkt
Geredden van
op
Parlement zal vraagstuk
nogmaals behandelen
Be Koningin bracht
bezoek aan Aardenburg
Defensief verbond
gaan praten
.4 FEBRUARI 1951
Prijs 10 cent per nummer
Prijs abonnement:
ƒ0.30
pér week
Bureau: Markt 31. Telefoon 2743
1.26
per maand
Postrekening 48400
ƒ3.78
per kwartaal
AND:
lophaan 19 c
‘P>
Ir Djoeam
sche Zaken
295
tparant)
:oop”
195
Kilo
hebben
de
van
rlaan 20. Gouda
21, R'dam
st«
posi
C. W
Een Indonesische kapitein verklaarde
e t-
an Swift en
rden
chip,
idbouw-i
dige
tfstat
Directeur-Chefredacteur:
S. H. VAN DER KRAATS
istic, m.
kleuren
OSES
st vol-
pro-
de
de
dat
i in
lers-
Chef-Exploitatle:
D. DE KLERK
'ehele goedgezinde
>td is tevreden met
HILVERSUM
88ste Jaargang No 22904
:n, uie
:ote offers
door
leden.
Woensdag 15 Febr. 1950
St
EENDRACHT
MAAKT MACHT
een
lap-
Al-
zich
iamse
af-
i de
luur
*g uit:
daar-
lljken:
1948
9.446.324
toen in
alistische
igsroes
voot
omt
drie
■ft ten doel
te regering
echter
>n tv an ger
ministe
lienstor
hU
stappei
ste kra
te n
heri
ig werd een afscheids-
Toeng en zijn gezel-
Netto-wins
Bestemmli
Extra
reserve
Extra
stoer'-
Res. v. x
Beschikt
Divider^.
(Van onze financiële medewerker)
Als tweede der grote banken komt de
Twentsche Bank thans met haar verslag uit:
De winst over 1949 en de bestemming
van laat zich met 1948 als volgt vergeli
S” altijd weerd
nu zo ver
helft v
schei
Als
terugko-
iatste ge
lig af en
Z een op
geen Surinamer
wenst te verbre-
Surinamers van
ik thans nog on-
iit mooie en ook
(rotendeels onbe-
in zijn
T.N.I.
geen opschudding
iwbesturen. Het
i altijd.
de resolutie van
i voor de verga
ring van een
isering i
iwoordiging. zulks
partijen. PI
te resolutie vervangen
en practisch niemand
"lens het verblijf van
..lijkst de gelegenheid
aanhankelijkheid aan
igin en de verbonden-
te betuigen. Suriname,
autonomie niet langer de
wil thans
en
1 000.090
pen-
9'
zal worden gebou
worden ged
■’"gezonde
■xjmst,
inel Wai
staf
rer de behoeften
zoveel nu
•n met de l
ontginning
waarop
den de
te voori
Bij
allert
zich?....
erts, dat
uranium,
dit laat
geen gr<
schenkel
ontving. I
keld kist
vervaart'
vele laai
I worden,
gingen
ten laat
t soort
dat de
bij de
in het
Bos-Ric Sanders
p 14 Maai
ksen
ampii
voor
:ampioe..
etracht v
an Dam-
i. maar c
maken
op 27 Fe<
uime keus» in
'E” van dage-
en.
et-voorlichting door.
oor leerlingen
Scholen.
re
ven de
op ver-
’lotseling
door de
was daar
die -
irvan één zoon
volgens de
iens onf
3 ingest
trekken.
WAARIN OP GENOMEN
GROOT GOUDA
iuhkig een geruststelling. Dit
heeft niets te maken met de
van de Centrale Verligheids-
Gravenhage. Of kan het hoofd
V.D. aangewezen worden als
ris"? De wet moest dit
maken.
ZACHT
Weerverwachting, meegedeeld door het
,K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Woensdag
avond tot Donderdagavond:
Meest zwaar bewolkt en overwegend droog
weer. Matige tot krachtige wind tussen Zuid
•n Zuidwest. Zacht voor de tijd van het jaar.
M Februari Nieuwe maan
Zon op 7 56; onder 17.53
Maan op 8.11; onder 17.14
T^R is gelukki;
-lu ontwerp
organisatie i
dienst te 's-Gravf
van de C.V.D.
igeringscommissari
sitief onmogelijk r
Amerikaanse wapens naar Indo-China?
Robert Allen van de „New York Post" ver
klaart in dit blad, dat men bezig is Ameri
kaanse wapens naar Indo-China te zenden,
teneinde het Franse leger, dat onder zware
druk staat, te steunen. Deze militaire steun,
was te vergelijken met die aan Griekenland*
ïl?*»" Sond'ïi" Unk™'«" Uil" en‘.p«-
dale uitrustingsstukken voor de strijd in het uost ja\a. c
oerwoud. 1 tni*e weke'
een zeer sterke
i het aannemen
V
PEP ASPERA
AD ASTPA
ge
ven de
spen in
eerste
J Vlaar-
Rotterdam,
'rijke repa-
in beslag
'.al komen'.
aan 1
dat i
neden.
lat de on-
>ai en
-r Ho Tsji Minh naar Moskou? De diploma
tieke correspondent van het Britse blad News
Chronicle zegt te Saigon te hebben verno
men, dat de communistische leider in Viet
nam, Ho Tsji Minh, op weg zou zijn naar
Moskou.
Bomaanslag? Er heeft zich een explosie
voorgedaan bij de hoofdingang van het Finse
parlementsgebouw te Helsinki. Er is enige
schade aangericht. Dé. politie heeft de buurt
buitenlandse
hoofdzaken
>lgd. De uitvoe-
tsierd door vele
schap gegeven. Maarsi
het hoofd van de taf
Mao c.s. binnenkort
maar vóór zijn D'
nog verscheidene gc..
Unie zal bezof’
In diplomatieke kringen te Londen be
schouwt men het nieuwe verdrag in ver
gelijking met dat van 1945 als een
anti-climax en is men van mening, t
voornaamste overeenkomsten, die 1
besprekingen bereikt werden, niet i
verdrag zijn opgenomen.
werd hij daar be-
ismenigte, die plakkaten
nd geschreven: Verlaat
-Java, aldus deel-
•der mede, om te
»t afschaffing
rkelijk op de
JW-
i en mijnbouwkuijdige dienst. In het
ition van prof. Stahel worden dui-
caoplanten gekweekt, welke in
tallen op de plantages
om Suriname over een
eujye cultuur te
ik aan de naam Wes.
een nieuwe faam zal
ilanten van een uit Tri
werd dakloos
cortsluiting ontstond
1 in het boerderijtje
Ier—Baks in de Hol-
leente Eibergen). Dit
roond door de ruim
IjrolderBaks,
randweer arriveerde
eeds in lichterlaaie
t omwonenden kon-
eel van de inboedel
nderdjarige-en ha Ar
ondergebracht.
irsofien gewond.
van geweren,
blanken en 7 ij
id in het ziekei
„In de plaats treden”? Maar hoe! De
minister zit op zijn departement. De
Commissaris van de Koningin en de bur
gemeester beschikken natuurlijk over de
gemeentepolitie en over de Rijkspolitie.
Maar nu gaat de minister krachtiger op
treden, uitgerust met bijzondere be
voegdheden. Maar hoe handelt nu de
minister en met welke autoriteit handelt
de minister van Binnenlandse Zaken,
wanneer Z. Exc. in de plaats treedt van
Commissaris en van burgemeester. Zij
worden uitgeschakeld. Wat nu? Gaat de
minister rechtstreeks bevelen geven dan
de hoofdconimissaris van politie of aan
gemeentelijke politiechefs? Gaat de mi
nister rechtstreeks bevelen geven aan de
chefs van de Rijkspolitie?
In art. 15 van het wetsontwerp staat zo
rustig, dat de minister van Binnenlandse
Zaken bevoegd is de uitoefening van de
buitengewone bevoegdheden „geheel of
ten dele aan zich te trekken dan wel
daarmede geheel of ten dele een ander
orgaan van burgerlijk gezag te belasten.
Maar dit „orgaan" is niet aanwezig. In
de memorie van toelichting wordt nu
verwezen naar de mogelijkheid van het
benoemen van een „regeringscommis
saris". die dan geheel naar 's ministers
inzicht handelt. Is dit niet wat griezelig?
Franse noot
Het is dus heel begrijpelijk, du: de re
gering van India begonnen is me* te trach
ten de Franse noot te kraken. De bewo
ners in deze streek ondersche den zich
weinig van de ingezetenen van het naburige
Tamils en Bengalen, zodat de argumenten
yoor inlijving bij India hier veel sterker
zijn dan in het geval van de Portugese
bezitting. In 1948 hebben de Fransen in.
beginsel zich neergelegd bij ne. houden
van een plebisciet in de gehele Franse
kolonie, tnaar met de voorbereid’r.g daar
van hebben ze gee.n haast gemarkt. Tot
I dusver is slechts één volksstemming ge
houden. n.l. in Chandernagore. een kleirt
voorstadje van Calcutta, majir hoewel de
stemming een overweldigend succes was
voor India is de overdracht, onder allerlei
voorwendsels, toch uitgesteld. De volks
stemmingen. die in December 1949 zouden
worden gehouden, zijn uitgeste! J onder
het voorwendsel, dat de kiezerslijsten eerst
moesten worden bijgewerkt. Geen wonder,
dat de Indiërs beginnen te twijfelen aan
Frankrijks goede trouw. Eigenlijk voelt
men in New Delhf niets voor volksstem
mingen, maar als ze toch moeten worden
gehouden, wil de regering van India toch
ook a andeel hebben in het toezicht. Ter
gelegenheid van het plebisciet in Chander
nagore heeft Frankrijk twee leden van het
Internationale Hof in Den Haag verzocht
zich met het toezicht te belas’.n. zonder
dat New Delhi hierin was gekend Op het
ogenblik zijn er onderhandeiingen gaande
over de volksstemmingen, welke nog
moeten worden gehouden Frankrijk eist,
dat geen overdracht van gebied aan India
zal plaats hebben tenzij 6O‘« van de be
volking zich daarmee kan verenigen. India
is echter van mening, dat hierin toestem
men gelijk zou staan, met Frankrijk in de
kaart spelen, immers het zou gcmakkelijk
de overwinning kunnen behalen door druk
op de bewoners uit te oefenen niet ter
stembus te gaan. Chandernagore is niet
van economisch belang voor Frankrijk en
de volksstemming daar heeft men niet
zeer serieus genomen.
Uit dit alles blijkt, dat er dog heel wat
gewrijf en allerlei diplomatieke middeltjes
nodig zullen zijn om de pukkeltjes van
India’s aangezicht te doen verdwijnen.
De Finnen, die de ramp met de Karhula
overleefd hebben, zijn Dinsdag met e
toestel van de Finse luchtvaart maatschs
Pij Aero naar Helsinki teruggekeerd, j
leen de beide verstekelingen bevinden
n?g onder de hoede van de Amsterda
Vreemdelingenpolitie. Zij zullen binnen
kort per schip of trein naar hun land
terugkeren.
Het Amerikaanse s.s. Christian Bergh
heeft geseind, dat het ten Noorden van
Ameland de brug van een klein schip, een
kompas en het raam van een radio-rich-
tingzoeker heeft waargenomen. De mo
gelijkheid bestaat, dat het hier wrakstuk
ken van het Zondag op de Haaksgronden
bij Den Helder vergane Finse schip Kar
hula betreft.
Djakarta heef
_e Indonesische
ggen. Hij kon tot dusver
worden ontvangen.
-’j worden aangetekend, dat
osen in Zuid-Sumatra zeer
i en in brede kring de aan-
t in verband met interna-
ïlangen.
Bondowoso kwam,
groet door een volks
droeg waarop stond gesc..^.
zo spoedig mogelijk Oost-’
de de heer Soetomo verdc»
bewijzen, dat de beweging tot
van de negara Oost Java werl
wil van het volk steunt.
tweede der grote banl
itsche Bank thans met has.
inst over 1949 en de best«
it zich met 1948 als volgt
1949
9 360.775
van 14—16 yur
entral”. Markt 23
r het PIJNLOOS
/IPANSLAAP en
De attie-Loth
HU deelde voorts mede, dat een luitenant
van het K.N.I.L., Loth genaamd, in het
Djemberse enige onrust heeft verwekt,
welke actie echter niet kan worden ver
geleken met die van Westerling, aangezien
«U veel minder omvangrUk is en niet met
Westerling in contact staat. Bovendien be
staat er een goede samenwerking tussen
de ondernemers en de TNI in de bestrU-
ding van de actie van Loth.
Met betrekking tot de dubbele besturen
deelde de heer Soetomo mede, dat deze
in feite zijn afgeschaft, aangezien in de
meeste gebieden thans een voorlopig
militair bestuur is ingesteld.
”'*en de voormalige gouverneur van
-Java, de heer Ch. O. van der Plas,
en geleden in het gebied van
idelen volgens eisen,
smocratische constitutie 1
sch parlement worden j,
ft zich daarom verplicht z
‘genwoordiging te ad>
ogmaals over deze resoh
Deze aandrang is met
i op 16 Februari zal h<
deze aangelegenheid opi
bijeen komen. Indien het ook de h
keer verklaart dusdanige radicale v<
deringen in het staatsbestel te willen
brengen en tegenover de wall gara
zijn, dat zulks de wens is van hel
zal spreker geen
mandaat neer te
laarschalk Stalin zat aan
tafel. Men verwacht, dat
vit uit Moskou vertrekt,
terugkeer naar Peking
gebieden van de Sowjet-
oeken.
tieke kringen
het
dat
Amsterdams grootste dok
gerepareerd
Het 25.000 ton metende Hendrik-Dok van
de Amsterdamsche Droogdok Maatschappij
dat in September 1944 door de Duitsers
werd vernield en dat na de bevrijding in
secties aan de oppervlakte van het IJ werd
gebracht, is thans één geheel geworden.
Dinsdagmorgen werd de laatste koppeling
tot stand gebracht, bij welke gelegenheid
dok en sleepboten vlagden.
De werkzaamheden zijn r
vorderd. dat in de tweede
volgende maand weer grote
Amsterdam kunnen dokken,
schip zal worden gedokt het ss Stad
dingen van de Halcyonlijn te F
welk schip voor zeer omvangri
ratles. die vier vijf maanden
zullen nemen, naar Amsterdam u
VREEMDE PUISTJES op een
overigens glad gelaat, zo onge
veer noemde N/:hroe twee en een half jaar
geleden de Franse en Portugese bezittin
gen in India.
Het is gebleken. dat|ft
hel lang n.ci zo ge- Mfe
makkeluk i die puis' |y
jes weg ie werken
als Nehroe
zijn national
overwinning
mie en vcxirnu Bf 'V
ineliik i'. ni i <IH
iI.hii .iüe rcgi-
betrol■Ï.ni en »i:.-
m N'
Delhi Parus en I
sabon het iet ee i'
kunnen worden over
de staatkundige toe
komst van deze twee, werkelijk i.iet on
belangrijke bezittingen. De Indiërs menen,
dat bedoelde gebieden vóór alles Indisch
zijn en dat uit de overdracht van de soe
vereiniteit aan de regering van India
logisch voortvloeit, dat nu ook de Franse
en Portugese gebieden onder India’s be
stuur komen. Dat er een pleb.sciet zou
wofden gehouden acht de regering te New
Delhi slechts een wettelijke vorm om vast
te stellen, dat Pondicherry. Goa e' de rest
van de bedoelde districten, fundamenteel
deel uitmaken van Moedei; Indii. Nehroe
heeft onlangs nog verklaard, da', zelfs al
zou een plebisciet het tegendeel uitwijzen,
er naar andere middelen zou moeien wor
den gezocht om ze toch bi.f India te voe
ge. De Fransen staan tamelijk gematigd
tegenover dit vraagstuk. Zij wi;zen het
denkbeeld, dat de bezetting in kwestie
feitelijk tot India behoort, niet van de
hand maar ze zijn toch van mening, dat
het niet aangaat het bewind een. oudig van
Franse in Indiase handen te doen over
gaan, zonder dat de bevolking zich uit
drukkelijk vóór die overdracht beeft uit
gesproken. Frankrijk wil dus toestaan, dat
een volksstemming wordt gehouden, mits
onder toezicht van Frankrijk; eventueel
kan daarna een overeenkomst worden ge
sloten, waarbij India Pondicherry krijgt
toegewezen. Van enige internationale over
eenkomst of bemoeienis met deze zaak
wensen ze niet te horen.
Brigade Warouw ontbonden
De kolonel Bambang bracht op zijn in
spectiereis eveneens een bezoek aan het
Malangse en heeft daar de zestiende bri
gade van de kolonel Warouw (de z.g.
K.R.I.S.) ontbonden. De heer Soetomo
deelde mede, dat er onder de leden van
de K.R.I.S. een selectie zal worden gehou
den en dat degenen, die worden gedemobi
liseerd. zullen worden teruggezonden naar
de gebieden hunner herkomst, namelijk
Celebes en Borneo. Kolonel Warouw zal
worden opgenomen in de staf van kolonel
Bambang Soepeno.
De correspondent van het A.N.P. tekent
hierbij aan, dat de brigade-Warouw bij de
ondernemers bekend stond als te sym
pathiseren met het communisme. Warouw
was, volgens mededelingen van de onder
nemers in Oost Java, reeds enige malen
gesommeerd om zijn brigade te ontbinden.
De ontbinding .geschiedt thans op besluit
van de minigrer van Defensie.
Kapitein Soetomo deelde nog mede, dat
in de Oosthoek niet veel losse benden
meer opereren. De samenwerking tussen
de T.N.I. en de ondernemers is over het
algemeen goed. Beweringen, als zouden er
losse benden ter sterkte van tienduizenden
rondzwerven, zijn sterk overdreven. Op de
wegen in Oost Java is de veiligheid goed
en de legervoorlichting «telt alles in het
werk om er het volk van te overtuigen,
dat het belang van de ondernemingen ook
het belang van het volk is, aldus kapitein
Soetomo.
dat hU wil handelen volgens eisen, welke
door een democratische constitutie en een
democratisch parlement worden gesteld,
en hij heeft zich daarom verplicht gevoeld
de volksvertegenwoordiging te adviseren
om zich nogmaals over deze resolutie te
bezinnen. Deze aandrang is met succes
bekroond en op 16 Februari zal het par
lement over deze aangelegenheid opnieuw
bUeen komen. Indien het ook de tweede
»jer verklaart dusdanige radicale veran-
J?rlngen in het staatsbestel te willen aan-
m. engen en tegenover de wall garant wil
-”n, dat zulks de wens is van het volk,
spreker geen ogenblik aarzelen zjjn
idaat neer te leggen.
Zijn bezoek aan r
zijn mening aan de
voor te leggen. Hij
nog niet werde:
Er kan hierbij
de gebeurtenissc
belangrijk zijn
dacht trekken
tionale olie-bel
irt a.s. in de
tegen de Spaan-
ioen Soldevilla.
een titelmatch
!oen Mitri. Men
.ut voor die da-
3am-Claude Rit-
,ar de Fransman
.«en voordat de
Februari a.s. te
uropese titel niet op
:hter de rug is. zoals
Mocht hij evenwel
komen dan zal Luc
ander zijn.
treft, deze kan een
‘nst overleggen. Hij
van Wanes, Milan-
Claude Ritter. Voor
aart is het program
nengesteld. Maar in
icolaas er aan mee-
aam van zijn tegen-
end is.
uizenaar organiseert
jari a.s. in het Con-
’rdam internationale
arin weltergewicht-
in de ring komt te-
c Sanders, welterge-
le North Midlands,
atterdammer Jan de
ijse middengewicht
erde partij gaat tus-
tr Willy Schagen en
aargewicht Rik van
en partij tussen de
>r Kraus en de Ha-
Komende en vertrekkende
minister
Ir Djoeanda. de minister van Economi
sche Zaken van Indonesië, zal Zaterdag
18 dezer ’s avonds om acht uur met het
lijnvliegtuig van de KLM wederom naar
Indonesië vertrekken.
Minister J. H.^van Maarseveen,
mende van Indonesië, legt het lai
deelte van zijn reis per vliegtuig i
wordt Zondag 19 dezer om half e«
Schiphol verwacht.
n aangewezen
isen de league-ploe-
en Eire, die morgen
i de spelers worden
ft en R. Froggat in
BNederland op 22
e zullen vervangen.
Bloedige botsingen bij
Johannesburg
Politieversterkingen en brandweerauto’s
zijn gisteravond uitgerukt naar Newclare,
aan He buitenwijken van Johannesburg,
waar opnieuw ongeregeldheden xijn uit
gebroken. De politie had 's morgens reeds
razzia’s uitgevoerd in Newclare en 250
inheemsen gearresteerd. Bij een botsing
tussen politie en inheemsen, werden aan
beide zijden personen gewond. Er werd
gebruik gemaakt van geweren, traangas
en stenen. Twaalf blanken en 7 inheemsen
zijn ernstig gewond in het ziekenhuis op
genomen.
(Van onze eigen verslaggever)
Paramaribo heeft op grootse wijze af
scheid genomen van Prins Bernhard. Het
leek of geheel Paramaribo naar het paleis
van de gouverneur was getogen om de
Prins, die in de korte tijd van Wijn ver
blijf uiterst populair is geworden, zich
vele vrienden maakte en een groeiende
belangstelling voor de Surinaamse pro
blemen toonde, voor de laatste maal de
hand te drukken.
De grote belangstelling van de Prins
voor de Surinaamse zaken bleek nog pens
overduidelijk tijdens zijn bezoeken aan
TNE gehele goedgezinde pers van Neder-
land is tevreden met het wetsontwerp,
dat, in tijden van nood, buitengewone be
voegdheden toekent aan Nederlandse
burgerlijke autoriteiteii.
De „toestand van verhoogde waak
zaamheid" en de „burgerlijke uitzonde
ringstoestand", waartoe de regering kan
besluiten, is slechts mogelijk „in geval
van oproerige beweging, onlusten of
soortgelijke stoornissen van de openbare
orde, rust of veiligheid of van ernstige
vrees voor het ontstaan daarvan". Het
voortzetten van dê „burgerlijke uitzonde
ringstoestand" moet door de Staten-
Generaal worden goedgekeurd.
Bij de „toestand van verhoogde waak
zaamheid” treden de Commissaris van de
Koningin en de burgemeester op in over,
eenstemming met de aanwijzingen van de
minister van Binnenlandse Zaken. *Dcze
aanwijzingen worden op het departement
dus van te voren gemaakt. Met behulp
van de telex worden de aanwijzingen
doorgegeven en uitgewerkt.
Het precedent van pakistan
Portugal wil eigenlijk in het geheel niets
weten van een volksstemming. Het staat
op het standpunt, dat Goa Portugees is en'
Portugees moet blijven. Wel vrezen de
Portugezen, dat India op een kwade dag
zich meester zal maken van Goa even
goed ale het de hand heeft gelegd op
Haiderabad en Joenagadh en re maken
zich werkelijk geen illusie, dat ze tot ’n
lengte van dagen in staat zullen zijn het.
op te nemen tegen de sterke krijgsmacht
vat". India. Met dit al weigeren ze te
onderhandelen over afstand van een ge
bied. dat ze als zuiver Portugees dojnein
beschouwen. Dr Salazar. Portupals pre
mier. heeft de ..Moeder India’-thtorie ver
van zich geworpen en daarbij teeft hij
zich beroepen op de beslissing van het
Congres, waarbij Pakistan werd gevormd.
Als India de Portugese stukken grond w.l
inpalmen zal dat een daad van zuivere
aggressie zijn. Nu zijn er allerlei ter-
zake-kundigen. die de mening zün toege
daan. dat. wanneer er in Goa een plebis
ciet werd gehouden. Portugal de zege zou
behalen. In Goa wonen Christenen, die
sinds lang de Katholieke godsdienst heb
ben O'inhelsd. en bovendien is het gehele
leven in Goa meer Westers dan Oosters.
Hoewel de bewoners van Goa tlechts een
heel klein druppeltje Portugees bloed in
de anderen hebben, ademt de gehele
atmosfeer in Portugees India een Eurazia-
tische geest. Politiek gesproken kan men
zich wel niet altijd verenigen met het
Portugese bestuur, maar een Hindoe-be-
wind zou de Goanen stellig in het geheel
niet meevallen.
ist
uiing:
afschr.
zering
dotatie
enfonds -
v. belastingen.... 4.000.000
ikb. winst 4.360 775
•nd 7‘.
dividend over 1948 was voor
>aar in. aandelen, hetgeen voor
i niet onbelangrijk -
jaar is C... ,11.1
beschikbaar gesteld
b verslagen der Twentsche Bi
steeds interessante beset
economische, financiële
stand des lands.
naai het verlies
...rkkende gevolgen
moet hebben en bespre
satiemogelljkheden, die
geven. Deze stéllen hoge else..
taalvoorziening. De kapitaalbehoeften 2
van zodanige omvang, dat niet kan wore-
ingezien, hoe deze uit eigen kracht zouden
kunnen worden gedekt.
Daarnaast staat de vraag of de investerin
gen rendabel zullen blijken te zijn. Bij de
woningbouw Is dit thans apert niet het ge
val. Bij veel andere investeringen is de ren
tabiliteit echter eveneens aanwezig. De di
rectie van de T B. komt- dan tot de uit
spraak dat de rem op ekpansie waarschijn
lijk meer hierin ligt dat bij nieuwe inves
tering. waarbij grote risico’s moeten worden
aanvaard, van toekomstige rentabiliteit wei
nig is te verwachten, dan in kapitaalgebrek.
Merkwaardig is het te constateren, zo zegt
het verslag verder, dat naarmate de toe
komst onzekerder wordt, de drang naar
sociale zekerheid op de rug der collectiviteit
toeneemt. Niet alleen de mogelijkheid, maar
ook de lusLtot individueel sparen is kenne
lijk dalentfc. Pensioenvooruitzichten ver
dringen de zin voor individuele vermogens
vorming. Wii men echter een werkelijke
basis in het heden leggën vbor een sociale
zekerheid in de toekomst, damsal dit moeten
zijn door een dusdanige besteding van de
collectieve besparingen, dat verhoging plaats
vindt van de toekomstige productiviteit,
waaraan de op papier gestelde sociale voor
zieningen haar zekerheid moeten ontlenen.
Bij gebreke hiervan zullen de opgewekte
verwachtingen illusoir blijken.
Het verslag wijst er voorts op. dat de
voornaamste voorwaarde voor betalings-
balans-evenwicht is monetair evenwicht,
hetgeen impliceert harmonie tussen sparen
en Investeren en een sluitend overheid»-
budget.
hef landbouw-proefstation en de bosbou’
kundige en mijnbouwkuijdige dienst. In h
proefstation van prof. Stahel worden di
zenden cacaoplanten gekweekt, welke
grote aantallen op de plantages worden
uitgezet om Suriname over een vijftal
jaren een nieujye cultuur te schenken,
welke mogelijk aan de naam West-lndische
chocolade een nieuwe faam zal verlenen.
De cacaoplanten van een uit Trinidad
komstiga variëteit zijn bestand tegen
ziekte, waaraan vroeger de cacaocultt
van Suriname is bezweken. Het proefsta
tion heeft voorts een mooie collectie van
prof. Geyskes, waarvan vele voorwerpen
afkomstig zijn van een wetenschappelijke
expeditie van vorig jaar. Er waren nog
andere bezienswaardigheden van grote
historische en folkloristische waarde en
zeldzaamheid, die eigenlijk in een mu
seum behoren, dat naar vele Surinamers
hopen spoedig tot stand zal komen.
Bij de bosbouwkundige dienst werd de
Prins uitvoerig voorgelicht over de hout-
r.ing van Suriname en de wijze,
o in de toekomst getracht zal wor-
b schade aan vele mooie houtsoorten
irkomen.
j de mijnbouwkundige dienst werden
.ereerst de pas gevonden diamanten be-
.'htigd. alsook grote goudnuggets en een
wijst op de aanwezigheid van
Overigens koestart men omtrent
itste'van officiële zijde in Suriname
“rote verwachtingen. Onder de ge-
.en, welke de Prins bij het afscheid
t. bevond zich een uiterst ingewik-
■viatje van Surinaamse houtsoorten
•rdigd, dat pas na verschuiving van
aadies met een sleutel geopend kan
n. De Prins was na vergeefse po-
1 niet ontmoedigd en hield vol tot
ecu .aatste het geheim van het mechaniek
gevonden was.
Suriname heeft tijd<
de Prins allerduidelij
aangegrepen zjjn aa
Oranje en de Koning:
heid met het Rijk te betuigen,
hoewel door de autonomie niet langer
twaalfde provincie, wil thans gaarne to
nen. dat het het meest aanhankelijke
RUksdeel onder het Huis van Oranje is.
Tijdens vele gesprekken, diejwij de laat-
te dagen voerden ifet ministers van het
land, statenleden en andere vooraanstaan
den. bleek duidelijk, dat
de banden met Nederland
ken. doch wel zijn vele
oordeel, dat Nederlahd ook
voldoende aandacht aan dit
voor de Surinamers nog gr,
kende land schenkt.
In een ultimatum aan de regering Ben
Goerion vijrij^part het Israëlische „gods-
dienstige dat. zo binnen drie dagen
geen antw^bd is ontvangen op het schrij
ven aan de eerste minister met betrek
king tot het godsdienstonderricht in de
immigrantenkampen, die drie ministers
van het „godsdienstige blok" uit de re
gering zullen treden. In afwachting weige
ren zij de kabinetsraad bij te wonen. De
leiders van het blok hebben aan een
A.F.P.-correspondent verklaard, dat een
crisis moeilijk kan worden vermt
Anderzijds wordt vefnomen da.
derhandelingen tussen de Mapai en de
Mapan met het oog op toetreding van deze
laatste partij tot de regeringscoalitie, ge
leid hebben tot een overeenkomst, die ter
kennis van de minister-president Ben
Goerion zal worden gebracht.
Onze correspondent de Djakarta tele
grafeert:
Wjj hebben een onderhoud gehad met
Abdoel Malik, de wali negara van Zuid-
Sumatra, die te Djakarta vertoeft om een
toelichting ie geven op de recente reso
lutie van de Zuid-Sumatraanse volkaver-
tegenwoordiging. waarin verlangd wordt
dat alle bevoegdheden van de negara aan
de Ver. Staten van Indonesië zullen wor
den overgedragen.
Hjj vertelde ons, dat de toestand
negara volkomen normaal is. De
doet gewoon dienst er is gt
en er zUn geen schaduv
negara-bestuur werkt als
Het enige abnormale is d
Februari! Op de agenda
«lering stond de behandelt)
solutie inzake democratism
volksvertegenwoordigi
zoek van de politieke
werd dez<
genoemde
op voorbereid.
De wall heeft zich afgevraagd of de volks
vertegenwoordiging wel bewust heeft ge
handeld ten aanzien van zulk een belang
rijke beslissing als overdracht van de be
voegdheden aan de centrale regering. De
wijze van behandeling was trouwens fout,
want terwijl de negara-constitutie een ge
heime schriftelijke stemming voorschrijft,
werd hier de beslissing eenvoudig verkre-
«cn bij „zitten of ópsta--”
Spreker wees op
feiten:
1. Enkele leden hebben
drang uitgeoefend inzake
van de resolutie;
2. De resolutie werd de vorige avond
opgesteld, hoewel zij, volgens reglement,
48 uur van tevoren aan de leden moet
worden bekend gemaakt;
3. Behandeling van de resolutie stond
niet op de agenda;
4- De ondertekening geschiedde vrij ge
heimzinnig;
5. De behandeling geschiedde niet
gens de wettige en reglementaire
cedure;
6. De wall was niet van te voren ïnge-
llcht, hetgeen de zaak onwettig maakt.
Spreker legde er sterk de nadruk op,
Art. 3 van het wetsontwerp zegt:
„De bevoegdheden, welke deze wet aan
organen van het burgerlijk gezag toekent,
worden slechts uitgeoefend voor zover
zulks met het oog op de handhaving van
de openbare orde, rust of veiligheid,
naar het oordeel van die organen geboden
is”.
„Naar het oordeel van die organen",
dus ook naar het oordeel van de re
geringscommissaris. Deze zou, eventueel
ter verantwoording geroepen voor de
rechter, diens oordeel kunnen uitsluiten
met een beroep op de hierboven cursief
-gedrukte woorden?
Het is duidelijk, dat dan de beperking
„zulks met het oog op de handhaving van
de openbare orde, rust of veiligheid” geen
betekenis meer heeft, immers, het oor
deel van de optredende organen beslist,
njet de rechter.
Is dit niet wat griezelig?
China een
waarde van
ianse dollars voor
>t-Unie van indus-
isting. De terug-
r 1954 aanvangen,
jorweg komt
De Sowjet-
Je vlootbasis
verlaten en
•n in de
bepalin-
w». onderteke-
met Japan of
•n zullen „in
alliéerden van
vredes-
rkrijgen.
ider vergoe-
*n in Mand-
»n, die in handen waren
lowjet-Rusbisch^, econt?-
Bij de „burgerlijke uitzonderings
toestand" kan de minister van Binnen
landse Zaken onder enkele, in de practijk
niet veel betekenende waarborgen, in de
plaats treden van Commissaris en burge
meester
Vroeg in de middag bracht gisteren
HM. Koningin Juliana een bezoek aan
het revalidatie-centrum Aardenburg (het
militair herstellings- en trainingsoord) te
Doorn. In het gezelschap van de Koningin
bevonden zich vice-admiraal N. A. Rost
van Tonningen, chef van jiet Militaire
Huis van H.M. de Koningin en de par-
ticuliere secretaresse van Hare Majesteit,
mevr. N. Smitt-Avis. Generaal-majoor^
dr J. Fh Wilkens, inspecteur van de*
Geneeskundige Dienst der landmacht was
gedurende dit bezoek eveneehs op Aar
denburg.
spaarbanken
iarbankbond is er in
zereenvoudiglng aan
eling voor de uitbe-
iboekjes buiten de
Hierdoor hebben de
ekjes met een ge
ruim 1 100.000.000
verkregen bij de ca
ondere spaarbanken
spaarder kan thans
Bit tot een maximum
■ld opnemen van zijn
>Ike dezer kantoren,
dezer spaarbadwen
s uitgegeven.
De Sowjet-Unie en het door de communisten veroverde gedeelte van China
hebben Dinsdag een 30-jarig vriendschapsverdrag gesloten en tevens twee aparte
overeenkomsten getekend inzake leningen en Mandsjoerije. Aan deze overeen
komsten zijn twee maanden besprekingen te Moskou voorafgegaan tussen Mao
Tse Toeng, leider van het nieuwe China. Tsjoe En Lai. zijn minister van buiten
landse zaken, en Sowjet-Russische regeringsautoriteiten. Het verdrag, dat meer
dan een vierde der wereldbevolking „in vriendschap" verbindt, werd evenals
de beide overeenkomsten door Mao Tse Toeng, Tsjoe En Lai en Wysjinski, de
Sowjet-Russische minister van buitenlandse zaken, ondertekend.
In het verdrag wordt bepaald, dat de in
1945 met Tsjang Kal Sjek gesloten over
eenkomst vervalt. De volledige souverei-
nitélt van Bulten-Mongolië wordt beves
tigd. De Sowjet-Unie en China komen
overeen „de wederopkomst van imperia
lisme en aggressie van Japan of enige
andere mogendheid te voorkomen." Indien
een van beide partüen door Japan of met
dit land verbonden mogendheden wordt
aangevallen en in staat van oorlog ver
keert, zal de andere partU onmiddeliyk
met alle ter beschikking staande middelen
militaire hulp verlenen.
De twee overeenkomsten
volgende inhoudi
1. De Sowjet-Unie geeft
lening op lange termijn ter
300 millioen Amerikaan-
aankoop in de Sowjet-v.
triële en spoorweguitrus
betaling moet December
2. De Mandsjoerijse spot
weer onder Chinees beheer.
Russische troepen zullen d(
Port Arthur in Mandsjoerije
de Sowjet-Unie ^al zijn belanger
havenstad Dairen opgeven. Deze I
gen worden van kracht na de on-
ning van het vredesverdrag 1
uiterlijk 1952. Beide lander
samenwerking met hun geal
de tweede wereldoorlog" een
verdrag met Japan trachten te verl
De Sowjet-Unie zal China zonde-
ding de Japanse ondernemingen
sjoerije overdragen, die in hanc1--
gekomen van Sc“'j
mische organisaties.
Na de ondertekeninj
diner voor Mao Tse
Vergeleken met de situatie in West Java
is in Oost Java de toestand veel beter,
aldua.-verklaarde kapitein Soetomo tegen
over een correspondent van het A.N.l’.
Kapitein Soetomo is van een inspectiereis
met kolonel Bambang Soepono, welke reis
werd gemaakt in opdracht van de Indo
nesische minister van defensie naar aan
leiding van de jongste publicaties over de
toestand op de ondernemingen in Oost
Java, te Djakarta teruggekeerd.
Wij hebben daar aldus de heer Soe
tomo niet te maken met de Apra of
acties van Westerling. Voor de tweede
militaire actie waS er een rationalisatie
van het leger gaande, hetgeen betekende,
dat vele leden van het leger werden ont
slagen. Toen de tweede militaire actie
kwam, werden degenen die ontslagen wa
ren, wederom in het leger opgenomen.
Thans moeten zij echter wederom in de
maatschappij worden teruggeleid, hetgeen
vele moeilijkheden met zich brengt. Als
overgang worden de ontslagenen opgeno
men in rehabilitatiekampen en hiervoor
is veel geld nodig. De organisatie hiervan
berust bij de vereniging voor oorlogs
slachtoffers. Deze organisatie heeft zich
tot de ondernemers en andere* gegoede
personen gewend om financiële steun voor
dit werk, doch nimmer werd er door de
TNI een schatting geheven, aldus de kapi
tein Soetomo.
Als hij weer premier is
De leider der Britse conservatieven,
Winston Churchill, heeft Dinsdag in een
verkiezingsrede te Edinburgh laten dóór
schemeren, dat als hU na de algemene
verkiezingen weer premier zou worden,
persoonlijk bjj maarschalk Stalin
nnen zou doen, teneinde „in een uiter-
„rachtsinspanning" te pogen een eind
maken aan de koude oorlog. Churchill
rinnerde aan zijn vroegere betrekkingen
met Stalin en zei, dat hjj onwillekeurig
terug moest komen op het denkbeeld van
nieuwe besprekingen met de Sowjet-Unie
op het hoogste niveau. Hij zei zich aan
getrokken te gevoelen tot het denkbeeld
om de kloof tussen de twee werelden te
overbruggen, zodat elk haar eigen leven
zou kunnen leiden, zo niet in vriendschap,
dan toch ten minste zonder de gehate
koude oorlog.
•Volgens Churchill had de t’
politiek van Bevin wat de
betrof de juiste koers gevolgd,
ring .ervan was echter „ontsiciu
jammerlijke blunders."
Volgens Lord Strabolgi, L^sbourlid van
het Hogerhuis, zal de komende regering
van Engeland, welke partij ook overwint,
de conservatieve Lord Beaverbrook naar
Moskou zenden voor een „conferentie op
het hoogste niveau over de verschrikke
lijke dreiging van de atoombom." Lord
Beaverbrook, directeur van de Daily
Expre.Wen tijdens de oorlog minister der
vliegti^productie, kon goed met Stalin
ópschieten, aldus Strabolgi.'
Enkele functionarissen der V.N. hebben
efficieus meegedeeld, dat Churchills toe
speling op een persoonlijk bezoek aan
Stalin mogelijk „meer dan een verkiezings
belofte" is.
bel
rij!
;eiijki
beslissing eenvouc
f ópstaan".
>p de volgende bijzondere
2.000.000
3 000.000
4.446.324
Vit‘ft
Het dividend over 1948 was voor 5V» be
taalbaar in aandelen, hetgeen voor de aan
deelhouders een niet onbelangrijk voordeel
meebracht. Dit jaar is het dividend geheel
in contanten beschikbaar gesteld.
De verslagen der Twentsche Bank bevat
ten steeds interessante beschouwingen over
de economische, financiële en monetaire
toestand des lands. Het verslag memoreert
ditmaal het verlies van Indonesië, dat vér
strekkende gevolgen voor onze welvaart
reekt de industrlall-
compensatie moeten
-‘sen aan de kapl-
dbehoeften zf|n
kan worden
Vrijstellingen lichting 1950
Op vragen, van het lid der Tweede
Kamer, de heer Fens (K.V.P.) betreffen
de oproeping in werkelijke dienst van de
voorjaarsploeg der lichting 1950 heeft
minister van Oorlog o m. geantwoord.
de daarbij ingedeelde dienstplichtigen
hoofdzaak zijn bestemd voor de officie,
en onderofficiersopleiding. Bij vier korp
sen worden in beperkte mate dienstplichti
gen in werkelijke dienst geroepen, die niet
bestemd zijn voor kaderopleiding.
Nu de voorjaarsploeg van
1950 een geringere sterkte h«
najaarsploeg, is het ook
mogelijk in alle gevallei
ven voorkeur rekening
anders de druk van de
evenredig zou worden --
Uit het vorenstaande moge blijken, dat
het niet in de bedoeling van de minister
ligt de ingeschrevenen, die voorkeur voor
voorjaarsploeg hebben op-
iie reden vrij te stellen van
‘rkelijke dienst voor het ver-
eerste oefening.
vrijstellen van
ig zijn uit gezinnen,
dient of heeft gediend.
ikking zijnde ge-
voor de lichting
de mankracht
ter
reer 3(
vier l
dienstplic
‘nen, die
Jing.
de lichting
leeft dan de
c daarom niet mo
rn met de opgege-
te houden, omdat
dienstplicht te on
verdeeld,
moge blijk:
ig van de
die voorki
irsploeg
1 vrij te
zou
vorens
niet in de k
ligt de ingeschrt
indeling bij de v
gegeven, om di<
opkomst in werkelijke dienst
vullen van de eerste oefeni
Het wegens broederdienst
hen. die afkomstig zijr
waarvan één zoon dient o*
zou volgens de ter beschik'*
gevens ongeveer 30.000 vooi
1950 ingeschrevenen aan c
onttrekken.
Voorts zal, voor zover de behoeften van
de dienst zulks toelaten, zoveel mogelijk
rekening worden gehouden met de belan
gen van hen. die kunnen wijzen op een
dienende of gediend hebbende broeder- Dit
laatste zal ook geschieden ten aanzien van
hen, die behoren tot gezinnen, die reeds
grote offers aan het vaderland hebben ge
bracht door het verlies van één of meer
gezinslt