05
„Het Proces", een verhaal
opgekropte driften
van
MAAK ZFXF EEN SPIEGELTELESCOOP EN
BEKIJK DE STERREN
ORCHIDEEEN - hoe ze worden
„gejaagd" en gekweekt
HAAR EIGEN DOMEIN
„Ik kan koken"
Onze bioscopen
Verhuizingen binnen
de gemeente
Vereniging van huis
vrouwen 25 jaar
Bestaansfeest met modeshow
gevierd
"n ™r2mers-
Hoogheemraadschap
van Rijnland
Bijeenkomst van oud-
Ambaehtsscholieren
Mooie films vertoond
w", c-
WEVERS STELT OOK ZIJN CANDIDATUUR
VOOR HET EUROPEES KAMPIOENSCHAP
Op weg naar huis
Nieuwe phase in de
margarine-oorlog
Alle Negen op w eg
naar de titel
Van Dam nog steeds de
hoogste werper
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag
Voetbal
Korfbal
Hockey
Een knutselaar geeft goede raad
H"
'I
0.000067 millimeter
Benodigdheden wat triplex, een stuk glas,
onderdelen van een telefoontoestel, een
naaimachine, een stofzuiger en een kilo
meterteller.
V°
In de jungle en de serre, maar
beide is hachelijk iverk
W"
SLECHTZIENDE KINDEREN OP DE
GEWONE SCHOOL?
Rotterdamse schreef belangwekkende
brochure over dit vraagstuk
Amerika gaf het voorbeeld
Marie Janssen pakte vaders sok
ALLERHANDE
Een boek, dat dc vrouw leert deze
uitspraak te verwezenlijken
iK.
'TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 4 MAART 1950>
Sohouwburs Bioscoop. G. W Psbst heeft
met zijn „Het Proces" de internationale
prijs voor de beate filmregie behaald. Het
1» moeilijk te zeggen of hierbij nu werke
lijk gesproken kan worden van een film
die op de beate manier Is geregisseerd en
bezien in een bepaalde periode, zich daar
door onderscheidt van andere misschien op
gelijk niveau staande films. Met andere
woorden: mag men hier spreken van de
allerbest geregisseerde internationale film?
Nu emgt men in de filmwereld zeer gaarne
met prijzen, gelijk dat in de literaire
wereld eveneens het geval is. Daar zijn
net de uitgevers, die prijsvragen uitschrij
ven voor auteurs, die hun werk inzen
den en aan de uitgever overlaten, welke nu
het beste boek is Begrijpelijk is. dat dit
boek door diezelfde uitgever de wereld
wordt ingezonden en in de aankondig.ng
met groot elan wordt neergeschreven .be
kroond met dit ©t dat Zo ia het ook in de
filmwereld. Men heeft ..Oscars". ..grand-
prix" en ..gouden versierselengenoeg om
over een productie van een-bepaald jaar te
strooien, maar al deze prijzen worden vaak
betaald uit de zak van de filmproducer,
die eenvoudigweg deze uitgave schrijft op
zijn rekening „Reclame en publiciteit".
Filmprijzen zeggen in zo'n geval dus wei-
film°VCr de kwaliteiten van de bekroonde
''Dat neemt niet weg. dat ..Het Proces-
wordt gedragen door de regie. Men wordt
zeer dikwijls gesteld tegenover de mees
terhand van Pabst. die zijn figuren in
massa e weet te rangschikken op een ma
nier die men weinig tegenkomt. Overtu -
gend blijkt dat in het begin van de film
waar in een zonnig landschap de peraon-
na.g^* dlrect met scherpe lijnen worden
getekend Men ziet ze tegen de achtergrond
van de natuur en ervaart dat zij daardoor
•en diep relief krijgen. De camera glijdt
over hun gezichten, trekt er de karak
tereigenschappen als het ware uit en sug
gereert zo de toeschouwer tot een geloof
in de persoonlijkhe d van de figuren. Maar
toch kan men zich niet aan de indruk ont
trekken. dat deze figuren te toneelmatig
zijn een overtuiging, die des te sterker
wordt naarmate dit vaak bombastiscn
menselijk verhaal vordert. En daarom is
net zo moeilijk te spreken van de beste
•n vooral originele filmregie, behoudens
«*enl5 ultz0r|derlngen. men zou uit
sluitend oog moeten hebben voor de toneel
spelers Emst Deutsch. Gustav Diessl en
Hermann Thlemig en de actrice Maria Eis.
strak gedirigeerd door de man op de ach
tergrond. G. w. Pabst,
Er worden hier stuk voor stuk karakters
geschilderd, ongetwijfeld, karakters, waar-
ln men blijft geloven ondanks de storm van
gebeurtenissen, die uit alle hoeken van
de filmband schijnen op te steken. En in
de storm onderkent men weer de com
merciële Duitse filmgeest, neergelegd in
met overdrijving opgediende verschrikking
brallende lieden, tot de ondergang lijden
de gevoelens en opgezweepte massa's, over
goten met een flinke dosis sentimentaliteit
Men heeft het gegeven gezocht in de Hon
gaarse geschiedenis der negentiende eeuw,
waar als de Franse Zola een zekere Eöt-
vos zich ontwerpt ais de beschermer voor
de g®f«chtigheid. zich daarbij voor een
moei, ijk e en vaak vernederende taak ge-
s te ld ziet. maar deze tegen de „opstand
der horden (met een excuus aan Ortega)
in. volbrengt.
Sensatie zonder sensatie
Z?5,,a Theater- waarvoor men bij deze
bewondering moet hebben,
Is zonder twijfel de buitengewoon vinding-
w?"' ^a?rop men ecn sensationele
smokkelgeschiedenis w:l vertellen zonder
dat de .oeschouwer in de gaten krijgt.
m .ge^hie1enifi werkel»jk sensationeel
ia. Met uitzondering van een laatste fil-
•<le,m*toot- waarmede net de finish
van de laatste meter band wordt gehaald
-- een feest dat met 'n vriendelijk pistool,
fuul wordt gevierd kan men onmoge
lijk het geluk onder|aan van een geschrok
ken bioscoopbezoeker. die rollende ogen
geladen atmosferen en pistoollopen als het
verguldsel van de sensatie weet. „Saigon"
?®j «*»tante stroom van woorden
geuit door mensen, die moeilijk tot de daad
kunnen komen en slechts vrede schijnen
te hebben met het kijken in een paar
blauwe meisjesogen, die overigens heel
"i*,*"' A,Ch- er ZlJn ee" Paar mooie
mannen, die ook In een donderbui van
ag?n Weten' dat wlJ m001 zÜn
en die door de gehele geschiedenis wan
delen met de zelfbewustheid van de man
die weet in geen zeven sloten tegelijk té
zullen vallen.. En er is een Veronica Lake
in ^each].eden,is veel gecompliceerder
unTTdao lo*^cberwijze nodig ia.
vHidlnS g#rust- de en aI>«" be
vrijdende filmzoen wordt U ook ditmaal
Biet onthouden. Alan Ladd neemt die
voor zijn rekening.
Pr.
De wraak van een vrouw
Refine Bioscoop. Indien een vrouw een
man liefheeft, en de man kan deze liefde
door bepaalde omstandigheden niet be
antwoorden. dan is de vrouw bereid alles
te doen om deze man toch voor zich te
winnen. Verandert de liefde van dezelfde
vrouw echter in haafc dan is zij ook in
ataat dezelfde man met sadistisch genoe
gen de dood in te jagen. Dit is het hoofd
motief Van de film „De wraak van een
vrouw". Charles Boyer en Ann Blyth zijn
de hoofdfiguren in deze meeslepende en
zeer goed gespeelde rolprent.
Charles Boyer en Ann Blyth weten ieta
bijzonders van deze bekende driehoeks
verhouding, of beter gezegd, vierhoeks
verhouding. want er is nog een vrouw in
t spel, te maken. Opvallend goed is in
deze film de bezetting van de bijrollen. De
sympathieke huisdokter en de snibbige,
mannenhatende verpleegster, verdienen
door hun spel de speciale aandacht.
Een leuke tekenfilm en uitgebreid
nieuws voltooien het programma.
A. Boom (3 pers.) v. Tweede Schooistr. 21
n. Da Coatakade 1; F. H. Vlekke (2 pers.) v.
Gr. Florisweg 36a n. Vossiusstr. 38 J. K.
Krauwinkel (2 pers.) v Gouwe 220 n.
Gouwe 202; K. G. M. van Reden-Kraft
(2 pers.) v. K. Noodgodsteeg 10 n. Raam
103; G. C. Barmentloo v. Krugeriaan 29 n.
de la Reijlaan 40; T. Barmentloo v. Kru
geriaan 29 n. de la Reijlaan 40; N. van
Leeuwen-Hornes v. O. de Boompjes 87 n.
Nieuwe Haven 282; H. A. Vergeer v. R. v.
Catsweg 130 n. Vossiusstr. 6; J. C. Welsing
v. Raam 227 n. Krugeriaan 45; A. M Ver
hoef v. Krugeriaan 3 n. Kleiweg 24; M.
Stoppelenburg (2 pers.) v. Jaagpad 45 n. Z.
Derde Kade 2; A. van den Brand (2 pers.)
v. Vest 101 n. Vest 109: E. den Haag (5
pera.) v. Veat 109 n. Vest 101; A. J. v. d.
Ham (4 pers.) v. Erasmusstr. la n. Lijster-
besstr. 1; D. van Herk-Nobel v. Erasmus-
atraat la n. Lijsterbesstr. 1; L. Th van
Essen (5 pers.) v. Mr D. J. v. d. Heusde-
straat 22 n. Sophiastr. 36; J. A. de Bruin
(4 pers.) v. Chr. de Wetstr. 23 n. Vierde
Kade 98; H. Verboom (5 pers.) v. Wilhel-
minastr. 28 n. Van Persijnstr. 5; W. J.
Sirre (4 pers.) v. Pretoriaplein 33 n. Dr
Leijdsstr. 18; A. G. Versluijs (4 pers.) v.
Groeneweg 1 n. IJssellaan 72; J. Dortland
(3 pers.) v. IJssellaan 72 n. Groeneweg 1;
N. J. Seijn (4 pers.) v. Baanstr. 13 n. Baan-
straat 27; J. van Meeteren v. C. Ketel-
■traat 33 n. Gr. v. Bloiistr 65. R van
Oudshoorn-Remeijer (3 pers.) v. Dr Leijds-
straat 18 n. Uiverplein 4; A. I. Kraan (10
pers.) v. Baanstr. 2 n. Willens 107; A.
Roozemeijer (2 pers.) v. Crabethstr. 9 n.
Crabethstr. 47; P. M Smit (3 persv. Gr.
v. Bloisstr. 83 n. Uiverplein 10; K. J. van
As v. Kon. Wilh. weg 188 n. Regentesse-
plantsoen 32; A. Rodenburg (3 pers v.
Bockenbergstr. 12 n. Uiverpiein 26. C. A.
F. Plokkaar (3 pers.) v. Raam 68 n. Peper
straat 58; J. Koolmees (6 pers.) v Da
Coatakade 1 n. Erasmusatr. 15; M. J. Hove-
atad v. Burgvllttkadt 31 n. Burgvlletk. t3.
.?1.a"ï P°rl<™<>nnales van huisvaders en
stralende gezichten van huismoeders ont
staan. wanneer eens voor een middag het
rric«d van naar
„vrouw Misschien raadt u al waar die
^rinatJe.-n Portemonnaies en vrou
wen op duidt op een andere combinatie,
moole kleren- waarbij inbegre
pen hoeden en schoenen, blinkende siera
den. elegante tassen en'n ftacieuze
verschijning. Al deze zaken tot haar recht
Wm.nt Xerel8t een «P^aal raf-
finement, zoals alleen een vrouw-van-het-
ahnHfCK„n"ec|un dat (vaak. maar niet
altijd) bezit. Met haar show verbluft zij
haar sexe-genoten dusdanig, dat deze haar
thê-complct er bijna voor vergeten, zelfs
™0r*en ™,dda* maar) verwijten wegens
laat eten riskeren en de boosheid van de
Sge,no(ot bagatelliseren in de zeker
heid. dat man-lief wel weer zal „bijtrek
ken wanneer hij met eigen ogen heeft
gezien hoé lief toch wel de gekochte jurk
staat, hoé goed de mantel past en hoe
uniek dat tasje is. Hij zal begrijpen den-
profUeren81 lk Van.dit bultenkansje moést
U weet het nu: dit alles is het resultaat
van een modeshow. Gistermiddag is er
in „Kunstmin" éen gehouden ter viering
Yan ^.^Üf-en-twintig-jarig bestaan van
de afdeling Gouda der Ned. Vereniging
van Huisycpuwen en. om het maar eens
oneerbiedig te zeggen de Goudse dames
waren er bij als bijen bij een honingpot.
En zij waren niet voor niets gekomen.
Een aardige collectie mantels, japonnen
complets, avondjaponnen, tassen, hoeden'
regenmantels, schoenen, sportkleding
en sieraden werd door zes manne
quins getoond tegen een achtergrond
van een collectie exclusieve planten. Het
was voor de dames bovendien prettig, dat
hetgeen de show bracht, over het alge
meen in prijs zo uitkwam, dat aanschaf
fing niet naar een al te vaag dromenland
hoefde te worden verwezen. Opvallend
veel aandacht was besteed aan de kragen
aan de ruimteverwerking in de rok en
aan de kleurencombinaties.
In de pauze heeft mevr. J. C. Jonker-
v d. Torren, de voorzitster van de af
deling Gouda, in een toespraak een terug-
H«MH5WOrpCn,nPude af8el°PC" vijf-en-
twintig jaren. Zij bracht daarbij een ere
saluut aan mevr. Jonker-Muller, aan ba
ronesse Van Hemert tot Dingshof en aan
mevr. Becking, die de afdeling hebben
mede-opgericht en die al die jaren Ijd
zijn. Zij wees er op. dat de taak van de
vereniging steeds meer het karakter van
een maatschappelijke ging aannemen.
De voorzitster van de landelijke ver
eniging, mevr. J. W. van Iterson-Rotgans,
fut k fVerandfrLng in het "huisvrouwe-
lijk bestaan sinds 1924 geschetst. Zij
noemde het voornaamste doel der ver-
kweken van verantwoorde
lijkheidsgevoel voor het gezin en wenste
de afdeling Gouda veel leden, veel werk-
7H h.LVe^L,8aaTmh?rlghelds«evoel toe-
imM.wJ?" Jonker-v- d. Torren de
h 0mV waar°P de afdeling
heeft bestaansperiode recht
boodeVnam*£e d Adel' uit Gorinchem.
.te,gCWest Zuid-Holland
gelukwensen en bloemen aan. waarna
mevr. Jonker-Muller aan de presidente
Voorschot aan Vettenbroek
kwijtgescholden
De Verenigde Vergadering van het hoog
heemraadschap van Rijnland is te Leiden
bijeengeweest.
De Raad der gemeente Leiden had aan
de Koningin gevraagd het door de Pro
vinciale Staten vastgestelde Reglement
van Rijnland niet goed te keuren, dan na
dat voldaan zou zijn aan Leideng verlan
gen. dat de Rebouwde eigendommen in
de gemeente Leiden vrijgesteld zullen zijn
van de nieuwe waterschapsbelasting op
de gebouwde eigendommen. Rijnland kan
zich met deze suggestie niet verenigen en
het heeft zijn zienswijze in een uitvoerige
brief aan de Minister van Verkeer en
Waterstaat uiteengezet. Na de inwerking
treding van het nieuwe reglement zal de
nieuw samengestelde Verenigde Vergade
ring over eventuele wijzigingen in de om
slagheffing te oordelen krijgen. Dan zal
het ook de tijd zijn de Leidse bezwaren
met alle andere opkomende desiderata ge
lijkelijk te bezien en zo nodig tot hun
recht te doen komen.
Medegedeeld werd, dat de bouw van de
machine-installatie met toebehoren voor
het nieuwe gemaal te Katwijk is gegund
aan Werkspoor te Amsterdam. Deze be
stelling zal ruim één millioen gulden kos
ten: de eerste termijn hiervan kan Rijn
land uit eigen middelen financieren. Of
het mogelijk is, voor een deel der in to
taal op vier millioen gulden geraamde
uitgaven buitengewone dekking te ver
krijgen. wordt onderzocht.
Van meer zijden werden protsten ge
uit tegen de reeds in uitvoering zijnde en
nog verder voorbereide zandwinningen,
welke met verlies van cultuurgrond ge
paard gaan en bovendien gevaar voor
verzouting van het boezemwater opleve
ren De dijkgraaf heeft uiteengezet, dat
Rijnland in deze geen^zelfstandige be
schikkingsbevoegdheid heeft, maar dat het
deze aangelegenheid scherp controleert;
men mag verwachten, dat de provinciale
besturen met reëele bezwaren van water
schapszijde ernstig rekening zullen
houden.
Besloten is nog. dat Rijnland het inder
tijd aan de polder Broekvelden en Vetten
broek verstrekte renteloze voorschot zal
kwijtschelden, ter sanering, onder de
voorwaarde evenwel, dat die polder de
thans vereiste verbeteringswerken van
kade en bemaling op eigen kracht in stand
houdt.
OM DF, TOEKOMST VAN
GOUDSE KAAS
Technische beurs vraagt
aller aandacht
De Bond van Kaasproducenten heeft het
Initiatief genomen om in Gouda, het cen
trum van de productie van boerenkaas,
van 7 tot en met 9 Maart een technische
beurs te houden De gehele industrie, be
trokken bij het bedrijf der zelfkazers. zal
op deze beurs aan de kaasproducenten het
nieuwste en beste materiaal voor de
kaasbereiding voorleggen. De fabrikanten
hebben een grote collectie nieuwe en ar-
beidbesparende machines en gereedschap
pen bijeengebracht, zoals kaasroermachi-
nes, zuivelwerktuigen en -gereedschappen,
melkmachines en dergelijken. Tevens zal
worden gedemonstreerd aan welke eisen
het moderne materiaal voor de kaasbe
reiding moet voldoen. Aanleiding tot het
initiatief is Öe noodzakelijke exportvet-
groting. Wil de toekomst van de Goudse
boerenkaas goed zijn. dan zal uitbreiding
van de productie en daarmede bestrijding
van de als sterk gevoelde buitenlandse
concurrentie voorop moeten staan. Daar
toe bij te dragen is lpef doel dezer tentoon
stelling.
Ammerstol
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10
uur ds J. B. Th. Hugenholtz. Ned. Herv
Evangelisatie op Geref. Grondslag 10 en 6
uur de heer A. van Vlaanderen te Naar-
den.
Bergambacht
beroep I
Gslen. I
Voor 1
Loop der bevolking
Gevestigd: P. J. Meijers van Moordrecht
naar Lijsterbesstr. 25; J. E. van Vliet. (7
Ser,",) ^«'dschendam n. Sopblastraat 70;
P. H. Bakker, v. Leidschendam n Sophia-
straat 70; M. G. J. Salomé-Boonders (2
pers.) v. 's-Gravenhage n. Da Costasti 47;
C. W. Lunet v. Rotterdam n. Lange Tien-
deweg 59; T. E. R. M. J. de Carpentier v.
Bussum n. Gr. Florisweg 77; L. de Vries
(2 pers.) v. Waddinxveen n. Zwarteweg 24;
M. E. A. M. J. Hovestad-Macquiné v.
Wageningen n. Burgvlietkade 83; G. Blok
(3 pers.) v. Woerden n. Uiverplein 56; J.
E. de Jong (3 pers.) v. Gouderak n. 2e E. J.
Potgieterstr. 55. Th. J. Schenk (3 pers.) v.
Moordrecht n. Uiverplein 22; S. Piile (10
pers.) v. Waddinxveen n. Da Costakade 48
C. P. M. van Vliet v. Dongen n. Botha-
straat 22; W. Bijlaart-Van Gageldonk v
's-Gravenhage n. Kievitstr. 36; J. J. Log
man v. Gorinchem n. Crabethstr. 49; W.
Huiskamp v. 's-Gravenhage n. IJssellaan
213; C. M. Grootendorst-Blom v. Goude
rak n. Herenstraat 109.
Vertrokken: J. Welles v. Kon. Wilh. weg
296 n. Hengelo, Oldenzaalsestr. 167; J E
Reitsma v. de la Reijlaan 40 n. 's-Gra
venhage. Oude Scheveningseweg 42; W J
Erberveld v. Willens 26 n. Mill. Hoogveld-
seweg Al; J. T. van Leeuwen v. Rh. Feith-
straat 12 n. Reeuwijk. Soetendijk F84; D
P. C. van der Goes v. Bosweg 11 n. Am
sterdam. Lauriersgracht 103; L. L. Menslnk
v. de la Reijlaan 40 n. Leiden. Acad. Zie
kenhuis; E. J. van de Stolpe v. de 1*-Reij-
laan 40 n. Rotterdam, W. de Withstr. 35;
A. Th.,J. M. van Ardenne v. Turfmarkt 90
n. 's-Gravenhage. Beeklaan 361; E. J.
Nieuwenhuizen v. Zoutmansplein 8 n.
Oud-Beijerland. Zinkweg 35; M. Spruijt
(2 pers.) v. IJssellaan 32 n. Vianen, Voor
atraat 22; A. de Kovel v. Westhaven 11 n.
Bergambacht, Hoofdstr. C51; P A. Goed
hart (4 pers.) v. Da Costakade 48 n. Wad
dinxveen. Kerk weg 107; E. Smit v J. v.
Henegouwenstr 3 n. Lekkerkerk, Tiend-
weg-West 9; M M van der Vlies v Burg.
Martensstr 11 n Meerkerk. Gorinchemse-
•traat C4S G Wallage v R v Catsweg 61
n. 't-Gr*veUnd. Leeuwenlaan 310.
De Vereniging van Oud-leerlingen van
de Ambachtsschool, opgericht o.a. met het
doel de techniache ontwikkeling van de
leden te bevorderen, was gisteravond wel
in de wolken. Op een bijeenkomst in het
Veemarkt-restaurant werden enkele films
vertoond, die de „vindingen van moderne"
techniek tot onderwep hebben en waarbij
het vliegtuig met alles wat daar om en
bij is. de hoofdrol «peelt.
IJspatrouille verhaalt van de opsporing
.in ijsbergen door een internationale
dienst. Zo'n Groenlandse reus. eigenlijk
bestaande uit sneeuw .is meestal honder-
i jaren oud eer hij te water gelaten
_rdt. Na een paar jaar komt zo'n kolos,
die soms meer dan een kilometer lang is
en 300 meter hoog en een gewicht heeft
van een millioen ton. in de scheepvaart
routes terecht. Voor het zover komt. is
hij meestal al gesignaleerd. .Een enkele
maal ontsnapt er een aan de aandacht en
wanneer zo'n gevaarlijk obstakel door de
vliegdienst wordt gesignaleerd, gaat de
patrouille-boot er jacht op maken, waarbij
radar goede diensten bewijst. De film
ft een prachtig beeld van de nachte-
bedankt.
Ds P. M. van Galen. Ned. Herv. predi
kant te Brakel heeft voor het beroep naar
deze gemeente bedankt, evenals voor de
beroepen naar Garderen en Groot-Am-
mers.
Boskoop
A.R. jongeren bijeen.
„Waarom principiële politiek?" Deze
vraag was het onderwerp van het refe
raat van de heer T. Hopman Jr te Gouda,
die als spreker optrad voor de A.R. J.O.S..
alhier. Spreker belichtte achtereen vol
gens het bestaansrecht en de bestaans
mogelijkheid van principiële politiek,
waarna hij in dit verband de positie van
de A.R. partij tekende. Wij moeten, aldus
spreker, strijden tegen de aanvallers van
buiten, maar ook tegen de geestelijke lui
heid binnen ons. Een uitvoerige ge-
dachtenwisseling volgde op dit referaat.
Jaarfeest van ..Samuël".
Voor een goed bezette zaal Salvatori
werd het jaarfeest gehouden van de Chr.
Jongemannenvereniging „Samuël".
De avond werd geopend met het ge
meenschappelijk zingen van Gez. 132 1
en 2. waarna gebed en Schriftlezing uit
Mattheus 9 36.
Vervolgens hield ds I. J. Vasseur uit
Groningen de openingsrede, waarna volg
de een declamatie „Ene kildde zal 't eens
zijn", gevolgd door muziek en zang en
een voordracht „De Stad". Vervolgens
sprak ds Vasseur over Indonesië, waar hij
veldprediker bij onze jongens is geweest.
Na de pauze volgde de opvoering van
het Indische toneelspel „Op verre post
welk stuk speelt in de tijd vóór de oorlog
op een eenzame zendiogapost. Na het «pel.
dat vlot werd weergegeven, volgde ge
meenschappelijke zang van Gez. 121 1
en 2.
Ds A. de Leeuw sloot deze geslaagde
•vond met dankgebed.
Beroep aangenomen.
Candldaat B. J. Zaal heeft het beroep
bij de Ned. Herv. gemeente te Nleuwland
aangenomen en voor de beroepen naar an
dere gemeenten bedankt.
Bloemenveiling. Coöp. vereniging
„De Boskoopse veiling". 3 Maart. Per
bos: Azaleabloemen 85—120 et.; Forsythia-
takken 35—50 ct.; Sierkers 45—60 ct.;
Andromedablad 55—70 ct.; Mahonlablad
85—105 ct.; Prunustakken 54—80 ct.
Laurusblad 17 ct.; Blauwe druifjes 12 ct.
Per tak: Seringen 17—27 ct.; Amandel li—
25 ct.; Magnollaknoppen 14-24 ct.; Prunus-
triloba 15—26 ct.; id. vertakt 15—22 ct.;
Sierkers Hisakura. Ie srt. 95—120 ct.; id.
2e srt. 37—60 ct.; id. Rosea 40—70 ct.;
Rhododendronkoppen 19—24 ct.; id. Pink-
Peart 39 ct.; Forsythia 17—24 ct.; Azalea-
molllstakken 65—85 ct.: Balrozen 12—23 ct.
Per stuk: Cyclamen 50—70 ct.; Erica wit
29 ct.; Rhododendronstruiken 37—55 ct.;
Primula 15-18 ct.; Jap. Azalea 30—43 ct.
Azalea-moliisstruiken 105 ct.
Haastrecht
Aardolie in Haastrecht
Als resultaat van een aantal proefbo
ringen en onderzoekingen in deze omge
ving. zal de Ned Aardolie-maatschappij
in deze gemeente een zg. diepboring doen
uitvoeren. Hiertoe zal aan d« Weit-Vlii-
terdijk bij het Moordbruggetje op de Loete
een boortoren worden geplaatst, welke
tot zeer grote diepte kan werken.
Politie. Met ingang van 1 Maart is
benoemd tot postcommandant der Rijks
politie ter standplaats Stolwijkersiuis de
wachtmeester le klasse C. W. Hoefakker
te Retranchement.
Goudeiak
„T.H.O.R." gaat jubileren.
Ter gelegenheid van het feit. dat de
gymnastiek- en athletiekveren. „T.H.O.R."
op 26 Maart 40 jaar bestaat, zullen er
rondom deze oprichtingsdatum drie
jubileum-zaaluitvoeringen gegeven wor
den, waarvan één te Moordrecht Een *>e-
roepsrevuegezelschap zal hieraan mede
werking verlenen.
Op de tweede Pinksterdag zal het turn-
feest worden voortgezet met gymnastiek-
wedstrijden in de ochtenduren op een
terrein gelegen achter het dorp. terwijl
de middaguitvoering zal aanvangen met
een optocht van alle deelnemende ver
enigingen en een receptie op het raad
huis. Aan de burgerij zal verzocht wor
den de vlaggen uit te steken. Aan de
middaguitvoering werken mee het dames
keurcorps van het K.N.G.V. en een
herenkampioenploeg van Nederland aan
het tafelspringen \;an de gymnastiekver- I
eniging „Simson" uit Amsterdam. I
Chr.
Moerkapelle
Burgerlijke Stand. Getrouwd w
Verbeek en D M. Koater.
Stierenk^urlng. - Op Maandag 3 a.,,.
zal te dezer stede gelegenheid worden
geven tot het doen keuren van stieren
Reeuwijk
Bedankt.
De heer B J. Zaal. candldaat te Boekonn
heeft voor het beroep van de Nêd h.„.'
Gemeente alhier, bedankt.
Stolwijk
Wereldfederaliaten-beweglng.
De afd. Stolwijk van de Wereldfedera-
hsten-beweging Nederland hield
openbare vergadering met als spreker
het hoofdbestuurslid de heer W k dl
Bruyn te Amsterdam. De begrippen',,,
gering, wereldregering en federale we.
reldregering heeft de spreker zakelijk
ontleed en economisch verdiepend tot Jg
geheel verbonden. a
Ook nu kon het bestuur tevreden ziin
met de opkomst, een groep jongere!
tot blijdschap van de ouderen aanwesig
Eveneens waren leden aanwezig uit
gemeenten Haastrecht. Berkenwoude en
Bergambacht Enige nieuwe leden "ad£
toe> zodat het aantal leden than» 80 is.
Predikbeurten. - Ned. Herv. Kerk. lo
uur mej. ds C P. Thomsen te Gouda -
Ned Herv Evangelisatie. 9 30 en 8.30 uur
de heer Beekman te Elburg. Geref.
Gemeente. 9.30 en 6.30 uur leesdienst.
Waddinxveen
Raad komt bijeen. - Een spoedeisend» A
vergadering van de gemeenteraad is be- f
legd op Dinsdag. 8 uur. Onderwerpen ter
behandeling Voorstel tot het aangaan
van een geldlening voor woningbouw
groot 600 000 voorstel inzake de over
dracht van grond voor de stichting van
de 2e Ned. Herv. school.
Militairen op Kota Inten
en Volendam
het troepentran8portschip K
Amsterdam
werd door de zoeklichten.
Daarna blijft de boot bij de berg op
wacht, totdat deze zijn einde in de golven
heeft gevonden.
Het is al weer een poos geleden, daf
Haastrecht geregeld bezoek kreeg van de
heer Schmidt Crans met zijn helicoptère.
In de loop der jaren heeft dit type vlieg
tuig verschillende Veranderingen onder
gaan. terwijl het principe hetzelfde bleef.
Zeer goed geeft de filrri de verschillende
proefnemingen weer met verschillende
modellen. Ook kan men zien. waarvoor dit
toestel wordt gebruikt: ziekenvervoer,
hulp aan drenkelingen en slachtoffers van
overstromingen e.d.
De biologie had ook een plaatsje in het
programma gekregen. En dat was. hoe
wel wellicht toevallig, een goed plaatsje.
Want al bemoeit 's mensen geest zich tegen
woordig het meest met de techniek, het 's
toch goed een open en belangstellend oog
te hebben voor de levende natuur.
Eeen vogelfilm. ook van Amerikaanse
maaksel en met verrassend resultaat op
genomen. liet eerst de trek van de Cana
dese gans iien, een formidabele vlieger.
Hoog bovc.i de grenzen vliegt de vogel
met als epig paspoort zijn vleugels Wist
men wel. dat de kleine colibri in één
nacht de Golf van Mexico over vliegt. En
dat de boerenzwaluw een oversteek van
4000 km over open zee aandurft?
Het was geen wonder, dat de heen G.
J. Broer, de voorzitter van deze vereni
ging. in zijn slotwoord de stampvolle zaal
nog even wees op de schoonheid van de
natuur, die wij in het voorjaar ook in
ons land kunnen zien.
Puzzlewinnaars
De puzzelaars behoefden zich voor het
Invullen van de puzzle van vorige week
leen op een horizontaal vlak te begeven.
alli
De oplossing echter moesten zij in scheve
toestand vinden. Dat zij zich ook op dat
hellend vlak gemakkelijk staande konden
gouden heeft het grote aantal Inzenders
weer getoond.
Prijswinnaars werden ditmaal:
prijs van f 5 A J. van Breukelen. Onder
de Boompjes 6 te Gouda; prijzen van ƒ2.50
J. J. Bruijnis. Keizerstraat 64 te Gouda
en mej. C. Stijman. Korte Havenstraat
B 220. te Oudewater.
De prijzen kunnen aan ons bureau
Markt 31. worden afgehaald of worden'
op verzoek toegezonden.
Met het troepentransportschip Kota
Inten. dat 15 Maart te Amsterdam uit
Tandjong Priok word verwacht, repa
triëren:
Gouda: Korp A. van Vliet, Corn. Ketel
straat 71; korp. W Markus. Nic. Beets-
straat 5 soldaat W. Oudshoorn. Bode-
graafsestraatweg 115.
Berkenwoude: Grenadier J. Buyense.
Achterbroek A 53.
Haastrecht: Grenadier le kl. J. van Dijk.
Hoenkoopse Rijweg 8.
Bergambacht: Grenadier le kl. B
Graafland. Bergstoep A 165; grenadier
H Lakerveld. Kerkweg B 178.
Waddinxveen: Grenadier H. Koren.
Kerkweg 151.
Schoonhoven: Grenadier A. Rond. Kortq-
dijk 33: grenadier J. Verschoor, Koe
straat 61.
Bodegraven: Grenadier C. Uithol.
Meije 22.
Nieuwerkerk a d. IJ,lel: Wachtmeester
J. Augustijn. Bermweg 91
Met het troepentransportschip Volen
dam. dat 22 Maart uit Tandjong Priok te
Rotterdam wordt verwacht, keren terug
Gouda: Sold, le kl. J. Bouma. Goejan-
verwelledijk 55; sold. A. Boot. Bocken-
bergstraat 3; sold. T. W. Fluit. Boelekade
243; res.-off. van gezondheid L. K. v. d
Land. Gr. Florisweg 26b; sold. C. H. van
Leeuwen. Nieuwe Gouwe 4.
Zevenhuizen: W. H. van Dieren. Capel-
seweg 1.
Waddinxveen: Sold. A. H. van Hoven.
Onderweg 30; sold. J. Vermeulen. Derde
Blokweg 15; sold. L. Visser, Derde Blok-
weg 9; serg. A. de Waard. Noordkade 187.
Boskoop: Sold. C. J. M. de Lange. Laag-
Boskoop 47, sold. P. M van deT Louw,
Tuinstraat 7; soldaat M. T, Versluis. Bur-
gem. Colijnstraat 84.
Reeuwijk: Sold. T Oosterwijk. Reede
I 27korp. M. M. Zwijnenburg,Weth.
Venteweg 118.
Hekendorp: Sold, le kl. M. A. Blom.
no. 127.
Oudewater: Sold. J. F. Lelieveld.
Waardsedijk 72.
Aan boord van het passagiersschip
Sibajak, dat 15 Maart te Rotterdam uit
Tandjong Priok wordt verwacht en waar
mede ook militairen reizen, bevinden zich
geen militairen met bestemming Gouda
en omgeving.
De passagierslijsten liggen op ons bu
reau, Markt 31, voor een ieder ter inzage.
Burgerlijke Stand
Geboren: Pietertje Willemina. d. v. W.
F. Wiltenburg en P. de Pater. Naaier-
atraat 6; ThereaiS Clasina Catharina. d.
v. B. A. Vreeke en Th. C. M. de Voa.
Herenstraat 15; Anthonlus. z. v. A. Kort
lever en A. Heij. Nieuwsteeg 16; Maria
Anthonla. d. v. G. W. Olsthoorn en J. M.
G. Kuljf. Kon. Wilhelminaweg 203.
Ondertrouwd: W. Revet en Th. van
Vliet; P. de Mik en W. Lelij; H. van der
Pool en B. Haan: L. M. Mimpen en M. A.
de Korte; H. J Zielman en R. Wenaveen.
Overleden: Elisabeth Vroiyk. geh. m. G.
Lingen. 49 jr.
De jeugd geeft de ouderen in de wed
strijden om het Europees kampioenschap
driebanden harde noten te kraken, want
waren gisteren nog aller ogen gericht op
Siguret. na afloop van de tweede dag was
de bewondering verdeeld over de jonge
Fransman en de jonge Nederlandse kam
pioen Wevers, die. si) hel ook met een
lager gemiddelde dan Siguret. met acht
volle winstpunten z(jn kaartje afgeeft voor
de Europese titel.
Feitelijk vormden Wevers-en de Zwitser
Aeberhard In de derde rondt van het
Europees kampioenschap driebanden, dat
gistermiddag in café De IJsbreker te
Amsterdam is voortgézet. de verrassingen.
Want dat de Spaanse kampioen Domingo,
die nog steeds tot de favorieten behoort,
zijn Belgische tegenstander Van der Spie
gel zou slaan, en dat het jeugdige Franse
vernuft van Siguret korte metten zou
maken met de Oostenrijker Engl. werd
algemeen verwacht. De enige partij, die
met spanning tegemoet werd gezien, was
die tussen de Nederlandse kampioen en
de Franse titelhouder van het Europees
kampioenschap Lagache. Weliswaar prijk
te Wevers na de eerste dag op de derde
plaats met 4 punten en Lagache op de
7e met 0 punten, maar niemand kon zich
onttrekken aan de overtuiging, dat het
krachtsverschil veel minder groot was.
dan wel uit die stand zou blijken. Wevers
overtrof echter zichzelf door in het begin
van zijn partij ver uit te lopen. Lagache
kwam er later beter in. maar zag geen
kans meer de grote achterstand in te
halen. Onze nationale kampioen beëindig
de de partij in 61 beurten met het hoogste
particuliere gemiddelde (0.819) dat tot op
dat moment in dit tournool gescoord was.
Twee uur later was hij echter reeds ont
troond, toen Siguret alle in hem gestelde
verwachtingen vervulde door zijn partij
tegen Engl in 80 beurten met een nog
hoger moyenne te winnen.
De Zwitser Aeberhard verraste door een
Een margarinefabriek poogt de marga
rine-oorlog. die hier en daar in ons land
woedt, een halt toe te roepen. Zij gaat
van het «tandpunt uit. dat de Nederlandse
hulsvrouw door de voorlichting van de
Nederlandse Voedingsraad wel over vol
doende onderscheidingsvermogen be
schikt. Daarom komt er van Maandag af
in de margarine van deze fabriek weer
vitamine a. De toevoeging daarvan is in
Mei van het vorig jaar «topgezet. toen de
regering de kosteloze verstrekking van
vitamine a aan de Nederlandse industrie
•top zette De fabriek neemt van nu af
deze kosten zelf voor haar rekening. Zij
brengt een product op de markt, waarin
per kg boter 5000 eenheden vitamine
a zijn verwerkt. De prijs van de marga
rine. deze week door de regering vrij
gegeven. zal door deze fabriek worden
gehandhaafd op 34 cent per half pond. Of
de andere margarine industrieën dit voor.
beeld zullen volgen, blijft een open vraag.
overwinning op de nog ongeslagen Belg
Dessart en werkte zich door deze zega
meteen van de laatste plaats naar de zes
de.
Na drie ronden zijn thans alleen Siguret
en Wevers nog zonder verliespunten. Des-
sart en Domingo hebben ieder 4 punten,
onder hen volgden met 2 punten Engl en
Aeberhard en ten slotte staan de Belgisch»
kampioen Van der Spiegel en de Europe»»
titelhouder Lagache, ieder met 3 verlorén
partijen, nog zonder punten onderaan
De uitslagen:
Lagache
Domingo
Dessart
Engl w
Wevers
Lagache
v. d. Spiegel
Domingo
Aeberhard
Dessart
Siguret
Engl
Siguret
v. d. Spiegel
Wevers
Aeberhard
50
49
4
1020
41
49
i
0.836
50
75
3
0 666
47
75
6
0626
50
81
6
0.819
37
61
5
0 606
47
68
4
0.746.
50
63
4
0.793
50
71
4
0.704
47
71
3
0 661
50
60
6
0 833
36
60
4
0.600
50
54
6
0925
35
54
5
0 646
50
84
4
0.505
29
84
5
0.346
Politieke moord in Vietnam. Do Van
Nang. leider van de Vletnameae Jeugdbewe
ging, U in Vietnam vermoord, kennelijk met
politieke motieven, aldus A T P. De moor
denaar optenapte Do Van Nang w» een
bekende nationalist en een sterke tegen-
an het communisme.
De Goudse kegelcompetitie draait op
volle toeren, na een kalm begin komtn
nu zelf» de kampioenen naar voren.
Elke week komen de vijf- en drietallen
tegen elkaar, de ploeg die het hoogste
aantal houten werpt krijgt 5 punten, de
daarop volgende 4 punten enz. De tien
hoogste werpers van deze ontmoetingen
komen uit ih een wedstrijd tegen de Rot
terdamse en Schoonhovense tientallen ta
Rotterdam.
Bij de vijftallen is „Alle negen" vrijwal
kampioen; bij de drietallen ia het STIK 2
nog steeds gelukt STIK onder zich ta
houden.
De «tand na dc zevende ontmoeting (140
worpen) ia:
Vijftallen.
Alle negen 4348 hout 30 punten
STIK 4149 hout 22 punten
DRD 4079 hout 21 punten
GKC 4113 hout 19 punten
DSK 3992 hout 13 punten
Drietallen.
STIK 2 2157 hout 26 punten
STIK 1 2109 hout 22 punten
DRD 1932 hout 16 punten
STIK 3 1928 ^ïout 14 punten
Alle negen 1968 hout 12 punten
Tien hoogste werpers (140 worpen)
A. v. Dam. Alle negi
E. Hemminga, GKC
M. Kalmeijer, STIK
C. Baas. Alle negen
F. Zaal. DSK
G. Zuér. DRD
H. de Jong. STIK
F. Lafeber. DRD
F. Koemans, STIK
J. Helleman. GKC
hout
947 hout
922 hout
901 hout
895 hout
882 hout
879 hout
873 hout
856 hout
841 hout
V.S. erkennen Tijanc- Het Amenkaanae
departement van buitenlandse zaken heeft
meegedeeld, flat de V.S generaal LI Tsioeng
Jen niet boven Tsjang Kai Sjek als pieaident
van het nationalistleche Ohlna zullen erken
nen. Het departement heeft than* officieel
bericht ontvangen, dat Tajang Kal SJeJt het
van 0hlna weer op zich heeft
WEIT I
Eeebur*ia-ADO
WEST U
Neptunua—HBS
ZUID I
Kerkrade—PSV
Limburg) a—BBC
Hel mond la—NO AD
VVV—MVV
zuid n
Eindhoven—Juliana
Longa—BW
Maurtóa—NAC
NOORD
Leeuwarden—Sneek
Friaia—GVAV
G» Quiok—H8C
WEST I
Tweede Klasse
A: Zaarwüjk—Alcm Vlotrlx
- OBV—Hercules
WEST II
Twude Klasse
A: CVV—Overmaas
B: Siledrecht—Fortuna
Quick—DHC
Excelsior—Gouda
RFC—ODS
Coal—HVV
Derde Klasse
Ai TYBB—Htllinen
HBC—Rodenburg
B: Cromvliet—BMT
Texas—HPSV
De Holl.-VCB
C: Weateikwartier-VIOS
D: DHZ—Leonidas
VOC—HOV
Concordia—Spartaan -2»
Vierde Klasse
A: ASC—Rouwkoop
BSM—Archipel
Hillegom—Lisse
VVSBSJC
B: Wilhelmus—SOA
Rijswijk—Zwart Blauw
VVP—Alphla
HDV—Woerden
Ct DONK—Kranenburg
DSOVogel
DHL—Naaldwijk
Gouderak—Lenig en Snel
D: 's Gravenzande—BTC
DVC—Celeritaa
E: Spoorwijk—VDV
Lugdunum—Velo
F: SIOD—NH8
ONIT—VEP
Hermandad—Oudewater
G: Zwervers—Lekkerkerk
DRZ—Het Noorden
Putterahoek—Hlllegereberg
Hi SFC—Oud Beljerland
Bolnes—Flakkee
DJS—DZB
I: Hlon-DHS
J: 'a Gravendeel—S6W
ZUID-HOLLAND
Eerste Klasse
Achilles—OSCR
Spangen—Deetos
Het Zuiden—Ons Bib.
Tweede Klasse
Ai Actief—Ons Elb. I
Ba rendrecht—Rozenburg
Quiok—Deetoa 2
B: Fluks—DKC
Spangen 2-De Algemene
Ready—ALO
Unicum—Het Zuiden 1
Derde Klasse
At Deetos 3—Quick 2
Regenboog—Merwed#
Velox 2—Trekvogels
B: Avantl—ODO
Hou Stand—Het Zuiden I
C: Achilles 3—De Algemene I
Die Haghe—DKC 2
HSV 2—Schiedam
Rozenburg 2—Rood Wit
D: HKV 3—Bucces
Olymplaan 2—Vic. Orientis I
Die Haghe 2-Wion
HEREN - WESTEN
promotieklasse
A: Victoria—Rijswijk
HOC IIHHIJC II
HDM II—TOGO II T.
B: HHIJC IH—Delftse St
GHC—Leiden
Asvion—Groen Geel
DAMES - WESTEN
Promotieklasse
Bt Leiden—BDHC II
Ptnoke—Victoria
Leonidas—HDM
Jet overblijfsel van een stofzuiger, tri
plex, een paar stukken glasonder
delen van een auto-kilometerteller, een
Meccanodoos, een telefoontoestel en een
naaimachine, u-at zoudt u. toegewijde
knutselaar, met deze en soortgelijke in-
rënten doen? U weet het niet? Volg
het voorbeeld van de Beverwijker.
de jiecr B J. Vastenholt. die met allerlei
uiterst eenvoudige hulpmiddelen een
prachtige spie geltelescoop bouwde, waar
mede hij 's avonds het uitspansel aan-
sWouwt en fotografeert.
Voor zover dit nodig was, heeft de heer
Vastenholt weer eens bewezen, dat
het voor de rechtgeaarde knutselaar niet
in de eerste plaats op geld aankomt, maar
wel op nauwgezetheid, geduld en ijver.
En deze factoren waren bij de heer Vas
tenholt aanwezig. In het dagelijks leven
is hij machinist bij het P.E.N. (Provinciaal
i Electriciteits Net), maar na de werktijden
I komt zijn liefhebberij tot uiting en als
duizenden enderen wordt hij knutselaar.
In drie jaar tijds heeft hij de spiegeltele-
scoop gemaakt. En nu staat het gevaarte,
top een betorfnen vloer, in de tuin
Het lijkt wel een stuk afweergeschut,
zeiden de buren, toen ze het vreemde ge
val voor het eerst zagen. En daar lijkt het
misschien ook wel iets op. Maar men is nu
al gewend aan het vreemdsoortige en
vreedzame „kanon waarmede de einde
loze verten worden gepeild.
Menigeen heeft reeds 's avonds door de
telescoop naar het hemelruim getuurd en
de verheven schoonheid van het heelal
aanschouwd in de stilte van de avond, als
de sterren flonkeren en men een idee
krijgt van de betrekkelijkheid van alle
dingen. En als men door deze telescoop
kijkt, bekruipt de lust ook iets dergelijks
te maken, ook zo'n instrument te bezitten.
Maakt u er zelf één. moedigde de
heer' Vastenholt aan. Zo moeilijk is het
niet. Trouwens, er zijn er meer in ons
land die zo'n spiegeltatescoop zelf hebben
gemaakt. Ik hoop. dat er nog velen mijn
voorbeeld zullen volgen, 't Is heus best
l6Het is alleen maar de vraag of alle na
volgers het met even grote liefde, toe
wijding en nauwkeurigheid zullen doen
als deze Beverwijker. Maar het is in ieder
geval te proberen, en voor al dezulken,
die kist gevoelen eveneens op dit terrein
een kans te wagen, zij het een en ander
over de telescoop verteld.
Het moeilijkste: de spiegel
Het principe berust op de weerkaatsing
van' de lichtstralen: deze vallen in
de lange koker en worden door de spiegel
weerkaatst en gebundeld Aan het begin
van de koker, vlak bij de opening dus. is
een prisma geplaatst, waardoor de stralen
met een hoek van negentig graden worden
emgebogen. Door een gat in de „loop van
het kanon" komt nu het licht in een z.g.
oculair en hier wordt het irreëele beeld
zichtbaar. Het is zo simpel mogelijk
De alfa en de omega van de hele ge-
«ichiedenis is echter: de spiegel. Deze heeft
de heer Vastenholt zelf geslepen in een
Jaar tijds en de afmetingen van dit belang,
rijke onderdeel zijn zo nauwkeurig, dat
zelfs met micro-millimeters moet worden
gerekend
Voor de spiegel neemt men een gewone
glazen schijf, waarvan de dikte minstens
een achtste van de diameter moet bedra
gen. om doorbuigen te voorkomen. De
spiegel van de heer Vastenholt meet
twintig centimeter en vergroot negentig
maal. Men kan natuurlijk ook andere af
metingen nemen, dat komt er niet op aan,
als men steeds maar bedenkt, dat het slij
pen het voornaamste is. Daar gaat het om!
Het slijpen geschiedt zo: de glazen schijf
wordt met een andere z g slijpsehijf be
werkt, door beide op een bepaalde wijze
langs elkaar te bewegen Het slijpmiddel
is carborundum, dat. naarmate het glas
lijn vorm kriigt. steeds fijner wordt Na
het carborundum wordt amaril gebruikt
ook in steeds fijnere samenstelling. Fbtdat
eindelijk de bolvorm is bereikt.
Het zou le ver voeren alle details van
het proces tof in de finesses te beschrij
ven en daarom willen wij volstaan met te
vermelden, dat. om vast te stellen of de
bolvorm goed is. de proef van Foucault
moet worden toegepast en indien ge reeds
zo nieuwsgierig zijt. dat ge ook een tele
scoop wilt gaan maken, dan zult ge on
getwijfeld nog eens in een natuurkunde
boek nalezen, wat dit precies wil zeggen.
"Inmiddels is de spiegel met Parijs-rood
A gepolijst en dan komt weer een uiterst
subtiel werkje: het parabolisch maken van
het glas. d wz. dat de oppervlakte nog
iets moet worden uitgediept.
Het Jets" is nop een zeer weidse
term, want. zo ergens, dan zeggen hier
Cijfers, hoe nauwkeurig het slijpen
dient te geschieden Van de opper
vlakte moet namelijk nog een laagje
van.. 0 000067 millimeter worden
afgeslepenMaar dat is nog niet
het enige Er moet op allerlei andere
kleinigheidjes tvorden gelet. Wanneer
jnen b.v. met de vinger een ogenblik
het glas aanraakt, dan is dit onher
stelbaar beschadigd en moet het slijp-
proces opnieuw worden voortgezet.
.Bil het paraboliseren moet er tevens re
kening mee worden gehouden, wanneer
men de spiegeltelescoop wil gebruiken.
De heer Vastenholt gebruikt het instru
ment 's avonds en daarom moest hij een
andere paraboolvorm aanbrengen, dan
wanneer hij overdag zou willen kijken.
Hij moet namelijk eveneens rekening hou
den met h^t verschil in temperatuur.
Enfin, er zou nog veel meer te vertellen
zijn over het slijpen. De heer Vastenholt
deed er een jaar over. zodat u wel be
grijpt. dat het niet zo simpel is.
Als dan eindelijk het glas is voltooid,
wordt dit in een chemische oplossing ge
dompeld (een ammoniakale oplossing van
zifvernitraat) en weldra is dan een blin
kende. glimmende spiegel ontstaan, welke
nog slechts in de koker moet worden ge
monteerd. Deze koker, van triplex, moet
bij de opening een prisma bevatten, waar
voor de Beverwijkse knutselaar eenvou
dig een postzegelloupe nam, die hij in
twee helften zaagde. Voorts maakte de
heer Vastenholt met twee lensjes een
Huygens-oculair enhij kon kijken.
Vindingrijk had de knutselaar zich reeds
getoond, maar nog meer zouden zijn ta
lenten blijken o.a. bij het monteren van
de koker op het voetstuk. Want hiervoor
werden alle mogelijke hulpmiddelen ge
bruikt: een wiel van een naaimachine
voor het ronddraaien om de as. een tand
wiel uit een telefoontoestel, delen van
een Meccanodoos. onderdelen van een
auto-dynamo en een kilometerteller, een
electrische schakelaar, enz De motor, wel
ke het hele geval in 23 uur. 56 minuten
en 4 seconden eenmaal ronddraait (een
synchroonmotor) maakte de heer Vasten
holt zelf. zoals hij ook nog vele andere
details op de werkbank zelf fabriceerde.
Een camera van een
stofzuiger
Een voorbeeld van vernuft was ook de
astro-camera, waarmede de heer
Vastenholt de sterrenbeelden fotografeert.
Hiervoor kwam het omhulsel van een
stofzuiger te pas. Waar eens de stofzak
zat. werd een chassis voor de platen aan
gebracht, waar de slang was bevestigd,
kwam nu de lensEn er werden reeds
uitstekende foto's mee gemaakt, waarbij
vooral die van de maan en zelfs van ster
ren tot de tiende grootte verrassend zijn.
Het fototoestel neemt bij het gebruik de
plaats van het oculair in.
Maar ondanks dit alles is de heer Vas
tenholt nog land niet aan het eind van
zijn knutselaarslatijn. Hij is thans bezig
met het vervaardigen van een volgkijker,
hij verbetert nog steeds de onderdelen,
brengt steeds nieuwe vindingen aan. waar
door de spiegeltelescoop fraaier en doel
treffender wordt.
Indien ge na dit alles zó nieuwsgierig
zilt geworden, dat ge ook zulk een in
strument wilt bezitten, schrik dan niet
terug voor de moeilijkheden. Het is waar.
er is veel geduld veel rekenwerk voor
nodig en ge zult maar een kleine collega
maken van de Mount Wilson-télèscoop in
Amerika, maar het resultaat zal er niet
minder bevredigend om zijn.
En misschien gaat het u evenals de-
heer Vastenholt, dat ge al lang piekerde
over een goed voorwerp om te knutselen.
Dan is hier uw kans en heeft de heer Vas
tenholt zijn doel nog beter bereikt dan
hij reeds deed. n.l anderen aansporen in
zijn voetstappen te treden!
Amerikaanse vakbonden
zijn millionnairs
'OLGENS een betrouwbare schatting
hebben de Amerikaanse vakverenigin
gen zo tussen de drie en vier milliard
dollar achter het handje, nagenoeg geheel
belegd in staatspapieren De Brotherhood
of Railroad Trainmen's Union is de rijkste
organisatie: haar vermogen wordt op
55 500.000 dollar geschat De machtige
United Mine Workers staat geboekt voor
20 millioen. terwijl enige afdelingen van
de American Federation of Labour ge
waardeerd worden tussen de 10 en 20
millioen. Van de overkoepelende organi
saties van de "algemene Vakbond staat
Steelworkers bovenaan met 8 800.000 dol
lars. gevolgd door Clothing Workers met
6 600 000 en Auto Workers met 4 millioen.
Het inkomen van John Lewis -werd niet
bekendgemaakt
ALS SIERPLANTEN hebben de orchi-
deeèn vele voordelen. Allereerst zijn
ze grootbloemig. zoals bijv. de Cattleya's,
die bloemen hebben van meer dan 25 cm.
of de bloemen staan in grote trossen, zo
als bij de Oncidiums en de Odontoglos-
sums. Bovendien vallen de bloemen op
door hun fraaie kleuren, meestal in zachte
tinten met zijde-achtige glans Een voor
deel is voorts, dat ze lang en rijk bloeien,
terwijl de afgesneden bloemen wekenlang
goed blijven.
Daar de meeste soorten winterbleeiers
zijn en weinig last hebben van ongedierte,
zouden orchideeën ideale kamerplanten
zijn.... maar helaas stellen zij zeer hoge
eisen wat betreft standplaats en behan
deling. Wel kan men orchideeën vrij lang
in een kamer goed houden, van werkelijk
kweken kan in een vertrek eigenlijk geen
sprake zijn, tenzij men er minstens een
kamerkasje op na houdt of over een goed
verlichte, afsluitbare, centraal veTwarmde
serre beschikt.
Een eeuw geleden ongeveer begonnen
de orchideeën de aandacht te trekken van
de bloemenliefhebbers; weldra begon men
speciale verzamelingen aan te leggen en
de orchidee werd modebloem met name
van de Engelse aristocratie. Ouderen zul
len zich herinneren, dat de Engelse
staatsman Joe Chamberlain, die in het
laatste der vorige en in het begin dezer
eeuw een veel besproken figuur was,
vooral doordat onder zijn ministerschap
van buitenlandse zaken de Boerenoorlog
werd gevoerd, steeds in het openbaar
verscheen met een fraaie orchidee in zijn
knoopsgat.
De eerste in Europa geïmporteerde
orchideeën kwamen uit Zuid Amerika.
Veel succes had men met deze eerste
lingen niet! Hun was geen lang leven
verkeerde behandeling als ze eenmaal op
verzorging aan boord, de doorgaans totaal
de plaats, van bestemming waren gekomen,
waren daarvan de oorzaken.
Hardnekkig was men de mening toege
daan, dat de planten in een ruimte met
abnormaal hoge temperatuur moesten
staan en zo weinig mogelijk frisse lucht
mochten hebben.
In weerwil van al deze moeilijkheden
hadden sommige kwekérs toch nog succes
en hierdoor werden deze wondermooie
bloemen in steeds wijder kring bekend en
geliefd.
De vraag naar orchideeën nam steeds
toe. Er togen mensen speciaal naar de
tropen om de zo zeer begeerde planten
te halen. Men noemde hen orchideeën
jagers. De jacht op deze kleurrijke planten
was een gevaarlijk, slecht betaald werk.
De jagers werden in de vochtige bossen
gekweld dbor muskieten, hadden te lijden
van zware koortsen in het verraderlijke
klimaat en werden bovendien herhaalde
lijk aangevallen door inboorlingen. Boven
dien was het verzamelen, inpakken en
vervoeren van de gevonden schatten een
moeizaam werk Daarentegen stond ech
ter het genot in een ongerepte natuur te
mogen vertoeven en groot was hun vol
doening als zij erin slaagden een aantal
volkomen nieuwe soorten in goede con
ditie mee naar huis te brengen.
Vele soorten werden meegenomen mèt
het stuk schors, waarop zij groeiden, zo
dat de wortels niet beschadigd werden.
In de jaren 18801890 bereikte de orchi
deeën-import zijn hoogtepunt.
Op het platteland heerst alom activiteit
in verband met de naderende lente. In
de bollenstreek is men druk bezig de
bedden met bloembollen, welke we spoe
dig in bloei hopen te zien staan, van de
u-interbedekking te ontdoen. Hopelijk
overleven de jonge spruiten, die al een
aardig stuk boven de grond staan, de
nachtvorst van de laatste dagen.
I
IE BEGINNEN WIL orchideeën te
kweken, zal stellig het meeste succea
hebben met het z.g. Vrouwenschoentje.
Deze orchidee heeft geen knollen en geen
eigenlijke rustperiode, zodat ze het gehele
jaar door voldoende vochtigheid moet
hebben. Des winters zijn ze tevreden met
de gewone kamertemperatuur, des zomer»
moet men er slechts voor zorgen, dat ze
niet in de felle zon staan of last hebben
van te droge lucht. Na de bloei moet men
een maand lang wat zuiniger gieten, uit
drogen mag de grond echter niet.
Om de twee jaar verdient het aanbe
veling zijn planten te verpotten. De pot
moet het overtollige water gemakkelijk
kunnen laten wegvloeien, waartoe men
desnoods het gaat in de bodem wat groter
maakt. De pot wordt voor een derde deel
met potscherven gevuld Als grondmengsel
is aan te bevelen 2 delen varenwortel,
vermengd met een deel veenmoS, waar
aan een kleine hoeveelheid graszoden-
grond kan worden toegevoegd. Bovenop
moet in elk geval een laag spaghnum
komen. Bij het gieten dient men er voor
te zorgen, dat er geen water in de blad
oksels terecht komt.
Heeft men een des winters verwarmd#,
lichte serre, dan kan men zich ook wagen
aan het kweken van de uit Brits Indië
afkomstige Coelagyne cristata, een soort,
die schijnknollen heeft, waaruit de blade
ren ontspruiten. De bloemstengel» ver
schijnen aan de voet der knollen en dragen
talrijke fraaie, witte bloemen, welker lip
versierd is met gele franje. Zij bloeien
van December tot Maart. Ook deze soort
eist goed gedraineerde potten, of mandjes
met hetzelfde grondmengsel als werd op
gegeven voor het Vrouwenschoentje,
alleen kan men er wat oude verteerd#
koemest aan toevoegen.
Enkele soorten van het geslacht Odonto-
glossum kunnen ook in een gematigde kaa
of in de huiskamer worden gekweekt.
Middeltje voor zeezieken
en. zenuwpatiënten
Voigeris een Zweeds medisch tijdschrift
hebben doctoren van het Sohlgren zieken
huis te Gothenburg proeven genomen met
het nieuwe middel amosyt (tegen zee
ziekte) ter bestrijding van neurose. Er
zijn 78 patiënten mee behandeld, die er
goed op hebben gereageerd. In tien van
vijftien gevallen van encephalitis bleek be
handeling met amosyt eveneens gunstige
uitwerking te hebben. Amosyt is het
vorige jaar voor het eerst aan boord van
een Zweeds-Amerikaans passagiersschip
gebruikt bij zeezieken, bij wie zeer be
vredigende resultaten werden geboekt.
Het geneesmiddel wordt in de vorm van
tabletten van 100 milligram ingenomen.
Hef lijkt wel een stuk afweergeschut,
zeiden de buren
Een VAN DE EERSTE VRAGEN, welke
de moeder stelt, wanneer haar een
kind is geboren, is: „Heeft het alles?"
Hiermede bedoelt zij: „Is het welgescha
pen?" Hoe groot is de smart der ouders
wanneer onmiddellijk na de geboorte of
enige tijd later blijkt, dat het kindje
geestelijk niet volkomen normaal is of
wanneer het blind is of doof, zodat het
heel veel zal moeten missen, dat voor vol
komen normalen is weggelegd. Gelukkig
heeft men voor misdeelde kinderen in
richtingen, waar ze zo goed mogelijk voor
het leven worden voorbereid en het is
bekend, dat blinden en doven een behoor
lijke plaats in de maatschappij kunnen in
nemen. Het moeilijkst hebben tot dusver
in ons land de slechtziende kinderen het;
voor slechthorende kinderen hebben wij
althans drie speciale scholen, maar met
de slechtzienden wist men eigenlijk geen
weg Hen onder te brengen in een inrich
ting voor blinden is dikwijls niet in hun
belang; ze moeten immers leren het ge
zichtsvermogen. waarover ze nog beschik
ken, zo goed mogelijk te gebruiken, maar
aan de andere kant kunnen ze ook niet
voor alle vakken gelijk op werken met
kinderen, die een normaal gezichtsvermo
gen hebben. Sedert het begin van deze
eeuw is men zich in verschillende landen,
Engeland en Amerika voorop, met de
slechtziende kinderen en hun noden gaan
bezighouden en zo hebben zich drie theo
rieën ontwikkeld: le Kinderen piet be
perkt gezichtsvermogen moeten worden
opgevoed in blindeninstituten; 2e Zij moe
ten worden opgevoed in afzonderlijke
klassen of schooltjes voor kinderen met
beperkt gezichtsvermogen en 3e Ze moe
ten zoveel mogelijk worden opgevoed te
midden van normale kinderen. Mevrouw
ir K. C. Lambert—Anema uit Rotterdam
heeft van dit onderwerp een grondige stu
die gemaakt en o.a. in Amerika de prac-
tijk van de opvoeding van slechtziende
kinderen, zoals deze daar is ingericht, gade
geslagen. Haar bevindingen en resultaat
van haar studies heeft zij neergelegd in
een uitermate belangrijke brochure. Hier
in zet zij uiteen welke nadelen aan de. le
en 2e methode kleven en vervolgens gaat
zij na hoe in Amerika de derde methode
wordt toegepast.
Goede leiding van de wieg af
Men huldigt in de Verenigde Staten de
opvatting dat men slechtziende kinderen
zoveel mogelijk moet opvoeden te midden
van gewone kinderen in de „ziende" we
reld. Indien slechtziende kinderen overi
gens normaal zijn. moeten ze beschouwd
worden als normale kinderen. In hun ont
wikkeling vertonen deze gehandicapte
kinderen vaak enige achterstand, hetgeen
begrijpelijk is. maar. wanneer de achter
stand groot is, of wanneer afwijkingen
ontstaan, is dit in de meeste gevallen niet
direct te wijten aan de bestaande handi
cap, maar aan gebrek aan goede leiding
van het allereerste begin af. Ook psychi
sche afwijkingen zijn vaak het gevolg van
verkeerde leiding gedurende de eerste
levensjaren. Een goeae leiding van de ge
boorte af is dus van het allergrootste be
lang. Daarom heeft men in de Verenigde
Staten een sociale dienst ingesteld, die in
de eerste plaats de gezinnen opspoort,
waarin zich dergelijke kinderen bevinden,
waarna een sociale werkster contact op
neemt met de ouders en tracht de nodige
leiding te geven. Na de eerste leveosjaren
kan de goed geleide kleuter naar een kleu
terschool gaan en daar spelen te midden
van normale kinderen. Na de kleuterpe
riode bezoekt het kind een school, waar
een speciale klasse voor kinderen met be
perkt gezichtsvermogen aanwezig is De
bedoeling van deze klas is hulp te verle
nen. waar die nodig is en voor zover het
onderwijs te midden van gewone kinde
ren niet kan worden gevolgd. Tevens is
het doei hiervan de kinderen steeds on
afhankelijker te maken, waardoor zij
ouder wordend betrekkelijk normaal
en zelfstandig door het leven kunnen gaan.
Het contact met de sociale werkster
blijft de hele schooltijd door bestaan en
wordt vaak nog voortgezet als de kinde
ren volwassen zijn geworden. De speciale
klassen voor slechtziende kinderen bevin
den zich zowel in de lagere als middel
bare scholen. Voor de kinderen, die iuist
van de kleuterschool komen, heeft |nen
in de speciale klasse in groot lettertype
het materiaal, dat nodig is voor het leren
lezen en schrijven. Aangezien de boeken
met grote druk zeer kostbaar zijn. zijn
deze in de scholen slechts in beperkte hoe
veelheid aanwezig. Toch is er een ver
scheidenheid, meestal zelf gemaakt mate
riaal. dat ruim voldoende is.
Oók in ons land
Voor ieder kind wordt, in overleg met
de oogspecialist, een dagindeling gemaakt,
welke bepaald wordt door de aard van
het defect. Het aantal uren, dat in de ge
wone klassen kan worden doorgebracht,
wordt aan de hand hiervan nauwkeurig
vastgesteld. Pas op het negende of tiende
jaar wordt begonnen met het gebruik van
allerlei hulpmiddelen als schrijfmachines
met groot lettertype, dictaphone, e.a.,
waardoor het voor de betrokkenen gemak
kelijker wordt zoveel mogelijk te midden
van de andere kinderen te verkeren. Met
deze opvoedingsmethode zijn uitstekende
resultaten bereikt.
De schrijfster van dit boekje, dat bij J.
Muusses te Purmerend is verschenen, be
sluit: Wanneer men slechtziende kinderen
in blindeninrichtingen aantreft, wordt men
door medelijden bewogen, maar hoe mach
teloos kan men zich voelen, wanneer men
bij het overdenken van de moeilijkheden,
welke deze kinderen ondervinden, tot de
overtuiging komt. dat er in ons land nog
weinig mogelijkheden zijn om hun lot te
verbeteren. Amerika bewijst, dat wij in
deze toestand niet behoeven te berusten
en dat de methode, welke men daar volgt,
ook binnen ons bereik ligt
Tot zover de brochure. Zoals wij reeds
vroeger hebben bericht bestaat het voor
nemen een speciale klas voor slechtziende
kinderen te verbinden aan de Werkinrich
ting van Kees Boeke. de school, die onze
prinsesjes bezoeken. Vermoedelijk zal
daarbij rekening worden gehouden met de
ervaringen, welke men op dit gebied in
Amerika heeft, opgedaan.
Ieder kan hem
maken, deze muts:
het kleine meisje,
dat pas de kunst
heeft geleerd van
„insteken, draadje
omslaan, doorhalen,
afslippen" en de
oude grootmoeder,
wier vroeger altijd
bezige vingers graag
nog iets willen doen.
maar wier ogen fijne
borduursels niet
meer gedogen En
bijna ieder itan ze
dragen, nog wel op
verschillende ma
nieren. zoals de
plaatjes laten zien.
Men breit eenvou
dig twee recht,
twee averecht of,
om eens van het
klassieke patroontje
af te stappen, drie
recht, drie averecht
<er aan denken bij
het opzetten, dat
het aantal steken
door zes deelbaar
moet zijn!) een
lange sok zonder
voet of eigenlijk een
lange kruikenzak,
die van onderen van Kwiek dopje met
een pompon wordt garnering op zij.
voorzien. En nu zet
men ze eenvoudig op het hoofd en gaat
ze draperen naar de omstandigheden. Kijkt
u maar eens hoe Marie Janssen dit heeft
gedaan.
,De kous op de
Tegelijk sjaal en pe feUe Oostert-
muts.... wini ei,t dit....
Tijdens de jongste verkiezingscampag
ne in Engeland stuurde George Bernard
Shaw een brief aan een vrouwelijke
candidaat. miss Marion Bilison. Hij wens
te haar succes en schreef o a Ik ben van
mening, dat er dringend behoefte is aan
meer vrouwen in de vertegenwoordigende
lichamen. De meeste mannelijke candi-
daten zijn lieden, die ja en amen zeggen
op wat de partijen decreteren. Vrouwen,
die het gezin moeten besturen en kinde
ren opvoeden, zijn practisch en weten
waar de schoen wringt. Daarom zullen ta
haar stem slechts geven aan hetgeen no
dig en verstandig is, partij of geen partij.
De gravin van Athlone is geïnstal
leerd als kanselier van het nieuwe Brits»
opvoedingscentrum in West Indië, da
Universiteit te Kingston. Zij is de eerst»
kanselier van enige universiteit ter we.
reld, waarover zij in haar inaugurele red»
haar vreugde uitsprak.
Een 7e druk
KAN KOKEN!" Het
is een prettige verras
sing het kookboek met deze
titel ineens weer in han
den te krijgen. Bijna veer
tig jaar geleden betekende
het werk. dat mejuffrouw
H M S. J. de Holl, direc
trice van de Haagse Huis-
houdschooL van deze titel
had voorzien, een revolutie
op het gebied van kook
boeken. Vergeten lag in
eens „Aaltje, de zuinige
Keukenmeid" in haar
oranje omslag, in buffet of
keukepkast en met „Ik kan
kokon" waren de huisvrou
wen dier dagen wekenlang
z.oet. Avond aan avond
konden ze er in bladeren,
plaatjes kijken, allerlei
wetenswaardigheden leren
over eetgewoonten vroe-
..ger, of tafelgebruiken el
ders. Men kon leren hoe
men artisjokken behoort te
eten, hoe het meisje moest
tafeldienen en hoe ver
schillende stukken vlees
in de koe of het varken
zaten. Zó'n kookboek had
men nooit gehad! Mejuf
frouw De Holl. dat kleine,
kittige vrouwtje», dat zo
veel meisjes uit Den Haag
en andere steden heeft op
geleid tot goede huisvrou
wen en kundige leraressen,
is reeds lang overleden,
maar haar boek leeft en is
thans in een geheel nieuw
kleed gestoken door A. W.
Siithoff's Uitgevers Maat
schappij N V. te Leiden en
mevrouw P J. Sareis van
Rijn, lerares Koken en Voe
dingsleer. heeft de inhoud
geheel herzien. Toch
spreekt uit dit boek dezelf.
de geest, welke eenmaal
mejuffrouw De Holl heeft
bezield toen ze een kook
boek samenstelde. dat
meer was dan eéh verza
meling recepten. Zij wilde
de hyisvrouw zich op haar
taak doen bezinnen, haar
leren niet alleen goed te
koken maar ook smakelijk
op te dienen en „waar"
voor haar geld te krijgen.
Ook nu wordt bij elk
hoofdstuk verteld hoe men
de grondstoffen: vlees. vis.
groente, moet schoonma
ken. ook nu wordt naast
recepten- ook voedingsleer
gegeven. Wie Voedingsleer
In de eerste druk vergelijkt
met de tegenwoordige, geeft
zich rekenschap hoezeer
wij op dit punt zijn voor
uit gegaan toen nog geen
sprake van vitaminen bij
voorbeeld en nu nemen zij
een grote plaats in. Maai
ook de andere hoofdstuk
ken tonen aan hoe de keu
ken en de zeden zich in da
loop der jaren hebben ge
wijzigd. Wie had een klei
ne veertig jaar geleden
voorzien, dat verschillend»
huisvrouwen nog eens een
keuken zouden moeten de
len en dat allerlei hokje»
en vertrekjes en ruimtes,
die nooit gedroomd hebben
een gootsteen of gasstel t«
zullen bevatten. In kook-
en afwasplaats zouden wor
den veranderd. Nu beslaan
aanwijzingen over dubbel
keukengebruik en het Im
proviseren van keukeni
vele bladzijden. En nog al-
tijd is „Ik kan koken" rijli
versierd met afbeeldinge»
van allerlei gebruiksvoor
werpen, platen, die aanto
nen hoe een bepaalde hen
deling moet worden ver
richt. met reproducties vas
schilderijen en foto's van
mooi-opgemaakte 6chotelB
Toen kreeg meil deze ia
zwartdruk te zien. nu be
vat het boekje enige ge
kleurde platen, die u doea
watertanden.
„Ik kan koken" is, on-
danks bewerking en wijzi
gingen. een standaardwerk
voor de huievrouw gei
bleven!
