B
EXTRA NADRUK
MET 33 STRALEN WERD HARDNEKKIGE
SCHEEPSBRAND BEDWONGEN
Proeven met walkie-talkie
mijnheer Tokio en mevr. Tokio
Het avontuurlijke leven
Het vuur in olienoten en katoen
liet zich niet verstikken
Zwaar werk voor blussers
en lossers
Oostenrijk werkt aan
voedselvoorziening
Het Lied der Foto's
Rijke zaadoogst 1949,
weinig afnemers
Het oefenprogramma van
het smaldeel Antillen
Zij horen bij de radarplannen
KORTE KRONIEK
Vliegtuig ter bestrijding van onderzeeërs
Nieuwe machine voor
Brailleschrift
Economie en Financiën
Canadese dames willen
Nederlandse hoeden
Er is iets veranderd tussen1
Mevrouw gaat er, zo nodig, vandoor
met de Mae Arthur-bonus"
Turf
Dr Heymans, lijfarts van
Paul Kruger 80 jaar
Schoolopziener gevraagd
Goed kunnende kameelrijden
van een revolutionnaire Chinees
Dr Ho Chi Minh, de man met de vele namen
oSartre overtroffen?
„MEDE" EEN VERLOREN DRANK
in Engeland teruggevonden
Oude Germanen en moderne Amerikanen
ontmoeten elkaar
Avonturiers
Stroop
Geen behoefte aan
staatsfilosofen
TREINEN EN TRAAIS SLOKKEN TIJD EN
MASSA'S ENERGIE OP
Elfurige* werkdag voor sommige forensen
'S'Wlt*
De nieuwe Lockheed P2V4 Neptune, het nieuwste iuliegtuig ter bestrijdina iSan
onderzeeërs, uitgerust met de modernste hulpmiddelen, tijdens een vlucht boven de
Stille Zuidzee ten Noorden van San Francisco. Het vliegtuig is uitgerust met een
speciale boei, welke op het water wordt neergelaten en het geluid van de schroeven
van onder water varende onderzeeërs weerkaatst, zodat, de plaats van deze
nnrlnnthnHom v.
DE GUNSTIGE ONTWIKKELING VAN DE NEDERLANDSE BUITENLANDSE HANDEL
I LLIOEN GULOEN
OEKKINOS
'ERCENln i,t
INADELIGSALDO
37 39 47 48 49
1949
INDUSTRIËLE PRODUCTIE EN ARBEIDSPRODUCTIVITEIT IN NEDERLAND
jNDEXCJFERS 1938 -iQO
ARfceiOSMOÓuCTlVlTElT
bruid. Vervolgens Opa ronder C
als Papa. dat zie je zó. ja. rr
zoon, zo fier en trots, leunt hij
Cartónnen Rots, vlak naast c
van Scheveningen o, kostba
inneringen. En Opa. als hij 60
als de geachte jubilaris, en Opa
als secretaris, van 't Comité vo
lem Maris.... hoe stralend kijk
zijn doppen, bij dat geschenk ii
loppe! Maar dan. hoe droev
we hier, een foto op krantenpap
foto uit het Plaatslijk Blad, w
TVvivr.DE BLAD - PAGINA 2
DINSDAG 7 MAART 1950.
(Van onze Rotterdamse correspondent.
Slechts enkele dagen na de brand in de lading van het Griekse s.s. Loula
Nimtkos is de Rotterdamse brandweer opnieuw gealarmeerd voor een hard
nekkige brand, die Zaterdagmiddag in het Poolse motorschip Generaal Walter
is uitgebroken en de brandweer tot gisteren toe in actie heeft gehouden, niet
tegenstaande het vuur met 33 stralen werd bestreden en bovendien was getracht
het met chemische middelen te verstikken.
Tijdens het blussingswerk werden tien brandweermannen en havenarbeiders
bewusteloos door ontsnappende giftige gassen.
Zaterdagmorgen arriveerde In de Mer-
mehaven het 4742 ton metende Poolse
Motorschip General Walter en nam lig
plaats bij Cornells Swarttouw In de loop
van de middag bewezen dikke rookwol
ken, die uit de luchtkokers kwamen, dat
de uit ruwe katoen en aardnoten bestaan
de lading broeide.
Omstreeks 4 uur werd de brandweer
gewaarschuwd, die onder leiding van
hoofdman J J Oster aanvankelijk met de
slangenwagens 48. 44. 45 en 50. benevens
gereedschapswagen 3 en autospuit 6. het
vuur begon te bestrijden
Toch werd niet direct water gegeven
want met de koolzuur-installatie van het
schip werden de ruimen vol gas gezet.
In de hoop dat het vuur hierdoor zou ver
stikken. Toen na enige uren de luiken
van ruim 2. waarin de brancf w»?dde.
werden geopend, drongen de brandweer
lieden met maskers op en een kaarslan
taarn in de hand het ruim binnen Zou
de kaars uitgaan dan bewees dit
dat er nog gas aanwezig was Even
wel bleek in het bovenste ruim niets aan
de hand te zijn. zodat* men 1it ging los
sen om dieper te kunnen doordringen
Ook in het tussendek bleek alles in orde.
al hing er meer rook In het onderste
deel was de toestand erger dan de brand
weer had verwacht Inmiddels had de
G G D druk werk met de verzorging van
10 mannen, die döor de gassen onwel ge-
worden waren Twee van hen, P Lobe-
•tein en G. H v d. Bos. moesten naar het
ziekenhuis worden overgebracht In het
benedenruim waren in het midden balen
ruwe katoen gestouwd, die de brand ver
oorzaakten. en daarlangs zakken olie
noten alles voor Polen bestemd Daar
brandde het fel en al het materieel, in
middels met de Havendienst 5. Blusboot 4.
autospuiten 12 en 4 en de Stormvogel van
H. v d Graaf's bergingsbedrijf versterkt,
werd ingezet.
Marinekamp te Hilversum blijft
Uit Vlissingen werd gemeld, dat de bur
gemeester van die gemeente, mr dr B.
Kolff heeft verklaard, dat het vaststaat,
dat de marinestaf de matrozenopleiding
naar. Vlissingen wenst over te brengen.
Naar aanleiding van dit bericht deelde de
commandant van het marine-opleidings
kamp Hilversum mede. dat het geenszins
betekent, dat het marinekamp uit Hil
versum zal verdwijnen. Vlissingen heeft
wel getracht de gehele opleiding tot zich
te trekken, maar hiertegen is krachting
geageerd en deze „strijd" is door Hilver
sum gewonnen. Er staat zelfs een uitbrei
ding van het maïinekamp te wachten.
Dat ook Vlissingen een deel van de voort
gezette opleiding de eerste opleiding ge
schiedt uitsluitend in Hilversum zal
krijgen, acht de Hilversumse comman
dant waarschijnlijk. De marine is na de
oorlog belangrijk groter geworden dan
daarvoor, zodat meer opleidingsgelegen
heid noodzakelijk is.
In een van de ruimen van de Generaal
Walter waren havenarbeiders gisteren
bezig met het bijeenscheppen van de
olienoten uit de baien, die door de hitte
waren gebarsten. Polen zal dus toch nog
wat van de lading kunnen krijgen.
Om ongeveer 3 uur in de nacht van
Zaterdag op Zondag besloot men het ruim
onder water te zetten en werd met totaal
33 stralen water gegeven
In de loop van Zondag kon eertN^root
deel van het materieel inrukken, maar bij
het lossen van de lading is de brandweer
de afgelopen nacht in touw gebleven
Zowel voor de mannen van de brand
weer als voor de havenarbeiders is hei
zwaar werken geweest dit week-einde. Zij
losten elkaar
Op het terrein van de brand waren
o.a aanwezig de hoofdlieden J J Oster
H Henkes en J v. Sillevoldt. dr ir M F
de Bruyne. waarnemend commandant van
de beroepsbrandweer, en officier van
dienst N. Bekius In de loop van Zater
dagnacht kwam ook de Rijksbrandweer-
inspectie uit Den Haag een kijkje nemen
Pech-schip
Het pech-schip General Walter
heeft een bewogen leven achter
zich. Het werd in Polen gebouwd
in 1940. daarna door de Duitsers in
beslag genomen en vervolgens door
de Engelsen buit gemaakt. Deze
lieten hem onder een Engelse
naam eerst voor de goede zaak
varen en gaven hem later aan Rus
land, die op hun beurt de boot
weer aan Polen overdroegen. Nu
was de General Walter op weg van
Pakistan naar Polen en deed Rot-
terdam als tussenhaven aan.
Oostenrijk kan tegenwoordig slechts 4e
helft produceren van zijn totale voedsel-
behoefte. Binnen drie jaar zal het twee
derde van zijn voedsel produceren en
enkele jaren later zal het misschien nie-
man meer nodig hebben om het levens
middelen te verschaffen. In Oosten
rijk lagen n.l. grote gebieden braak,
daar men meende, dat de grond te on
vruchtbaar was om er iets op te ver
bouwen. Men begint thans tot een ander
inzicht te komen, want sinds allerlei
nieuwe machines zijn ingevoerd blijkt er
nog wel wat te maken te zijn van die zg.
onvruchtbare grond. Aan de ene kant
maken die machines het mogelijk droge
grond te irrigeren en aan de andere kant
kunnen met bepaalde machines in zulk een
tempo sloten worden gegraven, dat over
stroomd land snel kan worden gedraineerd.
Dit alles belooft veel voor de toekomst.
zU
lachjes weven, om onze mond, bij het
lijken. Die foto's zijn wel goed. Ze
DE FOTO'S, bij beschaafde naties,
zijn prachtige documentaties, van 't
liefelijk Familieleven, terwijl zij stille
nd, bij
il goed.
lijken. Maar ach! Wij lachen om de
boorden, die stijf en hoog de halzen
smoorden, wij gnuiven bij de wespen
taille, en bij een Frontje (als emaille),
dat toen de mannenborst ontwrichtte,
dat stijve front, dat waterdichte, dat
kogelvrije en niet lichte, dat Waardig
heid en Eej-bied stichtte.
WIJ ZIEN, met vreugd en welbeha
gen. de fraaie mode uit de dagen, dat
Oma werkte aan haar Bruidstaak, met
Hoofdbedekking als een Fruitzaak, en
Opa was toen, in die jaren, in het Ge
laat bedekt met haren; hij droeg een
snor met fraaie punten, een baard met
twee reclame-stunten, en met een
Daseen monument! Hij was be
paald een sjieke vent. Hoe vol van
wijding sla ik gadedat oude al
bum in mijn lade.
DAT ALBUM toont mij Opa's leven,
in klare foto's neergeschreven. Van
kinderwagen tot de auto, ziet men zijn
leven door de foto. van warme wieg
tot 't kille grafvan foto's straalt
dat alles af. Dat album, dat gebene
dijde. toont Opa van zijn fraaiste zijde,
ja, al die periodieke kieken, zijn zeer
unieke, magnifieke. Eén: Opa, die van
welstand blaakt, als Baby op een
vachtje, naakt. Twee: Grootpapa in
Camisooltje.DrIe: lachend op het kleu
terschooltje. Vier: Opa op de Grote
School. VUf: Opa voetbalt. Hier een
goal! Zes: Opa op de H.B.S., en néést
hem; Jean de la Noblesse, diejnan, die
steeds zo bijdehand was. en later in
Madrid gezant was. En zeven: als Stu
dent, met vrienden, en acht: met drie
kantoorbedienden, op eigen, welbekend
kantooren hier staat hij gearmd
met Door. Die Door werd Oma; dat
beduidt; hier staan dus bruidegom en
bruid. Vervolgens Opa zonder O. maar
als Papa, dat zie je zó, ja. met zijn
zoon. zo fier en trots, leunt hij op een
Cartónnen Rots, vlak naast de Pier
van Scheveningen o, kostbare her
inneringen. En Opa. als hij 60 jaar is.
als de geachte jubilaris, en Opa hier.
als secretaris, van 't Comité voor Wil
lem Marishoe stralend kijkt-ie uit
zijn doppen, bij dat geschenk in enve
loppe! Maar dan. hoe droevig zien
we hier, een foto op krantenpapier, een
foto uit het Plaatslijk Blad. waar hij
een prachtig na-woord had, een na
woord, vól van sympathie, met cijfers
en necrologie.
DE FOTO'S, vol van strevensdrang,
vertonen 's mensen levensgang. Bij U,
bij mij. bij iedereen maar 't nage
slacht: dat lacht alleen! Ik zie het Jaar
2003, men grijpt naar een fotografie
En wijst op één van ons, een Voorzaat,
wiens lange broek er nog mee door
gaat, maar 't Jasje (zonder 't minst ge
zag). ontketend bulderend gelach. En
kijk die dame! Over-Oma, de Eenvoud,
dat was haar axioma, jaja. men zei,
dat ze een schat was, maar wie draagt
er aan 't strand zó'n badjas! „Ze zeg
gen, dat het Nylon was. een soort ver
ouderd Vlas uit Glas, dat lóng geleden
werd gedragen, de grote Mode uit die
dagenI" Zodat men ons véél aan
dacht wijdt, maar niet om de persoon
lijkheid. Wij zijn Voltooid Verleden
Tijd maar Lachlust wordt tentoonge
spreid, want wij zijn Curiositeit.
IK ZAL 'T MIJN nazaten niet gun
nen dat zij ook MIJ bespotten kunnen
Ik iaat mij (in het artistieke) alléén
nog maar op vachtjes kieken, precies
als ééns, met gladde konen, geen Na
zaat die mij dan kan honen. En zelfs
bij critische ontleding, zal niemand
lachen oni mijn kleding. Want hoe men
kijkt en wiar men ziet: die Mode, die
veraédert nietJ
WOUTERTJE.
Graven in het verleden
In Italië gaat men grondige studie ma
ken van het humanisme ten tijde der
Renaissance. In Rome is een Internationaal
Centrum voor humanistische studies ge
opend, dat een microfilm-bibliotheek van
zeldzame en totdusver niet gepubliceerde
documenten met betrekking tot humanis
tische studies zal opbouwen. Het centrum
zal contact houden met grote bibliothe
ken en instellingen voor de distributie van
micro-filmmateriaal. Het is de bedoeling,
dat 't steun zal verlenen bij de publicatie
van teksten, de catalogisering van verzaroe
lingen zal aanmoedigen en zelf publicaties
zal doen. Het centrum is voorlopig ge
vestigd in de universiteit van Rome en zal
streven naar samenwerking met andere
universiteiten.
(Speciale berichtgeving)
Het ziet er naar uit^ dat de Nederlandse
uitvoer van land- en tuinbouwzaden dit
jaar door verschillende toestanden in bin
nen- en buitenland ongunstig zal worden
beïnvloed. Frankrijk moet in de komende
periode als de voornaamste klant voor
suikerbietenzaad worden beschouwd Ook
andere landen zijn goede afnemers ge
weest. maar de belangstelling is daar ge
leidelijk verminderd. Nu heeft Frankrijk
echter besloten, dat het Suikerbietenareaal
beperkt zal blijven »t een oppervlakte
van 300.000 ha. Dat zal voldoende zijn om
de Franse binnenlandse behoefte aan sui
ker te dekken Wat er van de bieten over
was, werd voorheen tot alcohol verwerkt.
In het vervolg zal een overschot niet meer
door de Franse regering worden afge
nomen. Het ziet er dientengevolge naar
uit. dat Frankrijk voor 75 pet in zijn be
hoefte aan suikerbieten-zaad zal kunnen
voorzien. En er is bovendien te verwach
ten dan Frankrijk door het opleggen van
een importheffing de invoer van suiker
buiten-zaad zal beperken.
Voerbietenzaad heeft men daarenboven
nog in grote hoeveelheid. Uit oude oogsten
is nog een voorraad aanwezig, die waar
schijnlijk voldoende is voor de behoefte
van twee jaar 'Daarbij komt de concur
rentie van Denemarken, dat zaad aanbiedt
tegen zeer lage prijzen. Ook met de tuin
bouwzaden doen zich voor onze handel
moeilijkheden voor. al ligt de situatie daar
wel iets anders. Die moeilijkheden zijn
namelijk nog een uitvloeisel van de om
standigheden Jtdals die zich tijdens de oor
log hebben orwyikkeld. In die tijd was alles
verkoopbaar de teelt van tuinbouwza
den heeft zich toen dan ook aanmerkelijk
uitgebreid, zo zelfs, dat men moest
overgaan tot het vaststellen van een teelt
regeling. omdat anders een te grote opper
vlakte van ons bouwland voor deze teelt
gebruikt zoii worden Bovendien zit men
thans met een buitengewoon grote oogst
van 1949, waartegenover de export niet
is toegenomen.
Een factor, die zeer grote invloed heeft
gehad op de handel in tuinbouwzaden is
tenslotte, dat Nederland zijn natuurlijke
afzetgebied, namelijk Duitsland, mist.
voornamelijk omdat Amerika indertijd
West Duitsland zo vol gestopt heeft met
tuinbouwzaden. dat het voor de eerste
jaren verzadigd is
Hoe men in Osnabrück een
Nederlands verzetsstuk ontving
Het was wel een waagstuk om het ver
zetsstuk „Bazuinen om Jericho" van Ben
van Eysselsteijn in Duitsland te vertonen.
Het behoeft dan ook niet te bevreemden,
dat in het Lortzing-Theater te Osnabrück
waar de première werd gegeven, na het
eerste bedrijf, ongeveer 50 mensen de zaal
verlieten (uitsluitend oudere personen
overigens). Onder het tweede bedrijf be
gon men mee te leven, nadat men eerst
nogal onrustig had gereageerd, zowel om
de vertolking van een rol van een Jood
als om de theorieën van een communist.
Aan het eind van het tweede bedrijf, waar
de oude( boer Alting vraagt: ..Wij zijn nu
vrij. maar wat zullen wij van deze vrij
heid maken?" weerklonk zeer krachtig
applaus, dat de vorm van een ovatie aan
nam. Aan het slot van het derde bedrijf
was het publiek, dat de schouwburg ge
heel vulde (ér moesteh zelfs stoelen wor
den bijgezet) geestdriftig. Er moest twiptig
keer „gehaald" worden en de schrijver had
een grootse bloemenhulde in ontvangst te
nemen.
In een ..Morgenfeier". die aan de op
voering vooraf ging. heeft de auteur een
voordracht over zijn drama gehouden,
waarbij hij diep inging op het lijden van
het Nederlandse volk onder de nazi-ter-
reur. Aan het einde van zijn referaat gaf
hij als zijn mening te kennen, dat de red
ding van Europa afhangt van het samen
gaan der West-Europese landen, die daar
toe door een nieuwe geest bezield zullen
moeten worden.
..Bazuinen om Jericho" werd in het Duits
vertaald door de dichter Ludwig Bate.
een vriend van Van Eysselsteijn.
„Atoom-duikboot". De Westinghouse
B'ectrlc Corporation heèft voor het eerste
officieel toegeven, dat zij bezig is met het
Op 4 Mei te Rotterdam
verwacht
Het reisplan van het smaldeel Antillen,
dat op het ogenblik in de Caraïbische wa
teren vertoeft, is enigszins gewijzigd
De Johan Maurits en de Van Speyk zijn
morrjenteel aan het schieten en gecombi
neerd oefenen. Op 4 en 5 Maart zullen zij
in Oranjestad op Aruba zijn. Intussen
worden de Karei Doorman en de Jacob
van Heemskerck in het Schottegat. de
haven van Curagao, met eigen middelen
onderhouden. Van 6 tot 10 Maart zullen
de Doorman en de Johan Mauritz te zamen
oefenen, alsmede.de Heemskerck en de
Van Speyk te zamen. Qp 11 en 12 Maart
zal de Doorman in Oranjestad zijn. de
Johan Maurits bij Bonaire en de Heems
kerck en de Van Speyk in het Schpttegat.
Op 13 Maart vertrekt het gehele smal
deel naar Guantanamo op Cuba. in de
buurt waarvan van 15 tot en met 18 Maart
gecombineerd wordt geoefend met de
Amerikanen. Na beëindiging van de oefe
ningen gaan de Doorman en de Johan
Maurits naar Kingston op Jamaica, de
Heemskerck gaat naar Havana op Cuba
en de Van Speyk naar Santiago op Cuba.
De Van Speyk zal van 18 tot en met 21
Maart in Santiago zijn, de Doorman en
de Johan Maurits van 20 tot en met 23
Maart in Kingston, de Heemskerck van 21
tot en met 23 Maart in Havana. Op 24
Maart vertrekken de schepen dan naar
Curagao. onderweg oefenen» in vliegen en
volgen. Op 27 en 28 Maart zijn er weer
oefeningen van de Doorman en de Johan
Maurits. waarna de Doorman op 29 Maart
de tijdelijk op Bonaire opgestelde instal-
laties en hulpmiddelen gaat laden. Op 30
en 31 Maart ligt dan weer het gehele smal.
deel op Curagao voor onderhoud met eigen
middelen.
Op 12 April vertrekt het smaldeel van
Curacao, onderweg oefenend. Van 14 tot
en 16 April ligt de Doorman in Barbados,
de Heemskerck in Martinique en de Jo
han Maurits in Guadeloupe. Op 17 April
vertrekt het smaldeel naar de Bovenwind
se eilanden, waarbij onderweg weer ge
combineerde oefeningen worden gehou
den. Na brandstof laden door verschil
lende schepen in San Juan vertrekt het
smaldeel met een snelheid van 14 mijl op
20 April van de Delgada. waarna op 2
Mei. bij het passeren van Ouessant. oefe
ningen worden gehouden met Britse
vlooteenheden. Op 4 Mei in de voormiddag
zal het smaldeel in Rotterdam aankomen.
Deze Griekse vrouw, die met belangstelling de aanplakbiljetten, waarvan er duizenden
in de straten van Athene en andere plaatsen zijn aangebrachtbekukf. heeft A
haar ongeveer twee rnillioen sexegenoten echter geen stem mogen uitbrengen by r
de Griekse verkiezingen. Volgens de Griekse kieswet mogen de vrouwen alleen in
tussentijdse verkiezingen stemmen.
Josephine Baker naar
Rotterdam
Josephine Baker, die na de oorlog Parijs
opnieuw heeft veroverd komt volgende
week naar Nederland. Het eerst is Rot
terdam aan de beurt, waar zij Woensdag
avond in Parkzicht optreedt met de Ne
derlands-Franse chansonnier Louis van
Burg en een mussette-ensemble.
Maandag z(Jn In Hoek van Holland proeven genomen met draagbare radiozenders
en -ontvangers, z g. walkie-talkies, die in de toekomst tot de uitrusting van de loodsen
zullen behoren als z(J b(j mist met behulp van radar schepen zullen binnenbrengen.
Daarvoor is het transportvaartuig van het Loodswezen, de Rotterdam, naar zee gegaan.
Nu de proefnemingen met radar langs de Waterweg achter de rug zijn, wordt een
plan uitgewerkt om de weg van zee tot Rotterdam zodanig van radarposten te voorzien,
dat ohgehinderd varen op de rivier bij slecht zicht mogelijk zal zijn. Het ligt in de be
doeling, dat bij het instellen van deze keten van radarposten een ongetwijfeld
kostbare geschiedenis, die echter een gevolg is van het feit. dat de rivier tot zee
verscheidene bochten telt ook een radio-telefonische verbinding tot stand moet
worden gebracht tussen de wal en het binnenkomende schip, opdat dit te allen tijde
bevelen zal kunnen ontvangen of inlichtingen zal kunnen vragen.
Gedacht was reeds aan het medegeven van walkie-talkies aan de loodsen, die met
radar een schip zouden binnenbrengen.
De proeven, die Maandag zijn genomen, werden uitgevoerd door het researchbureau
van enkele Engelse fabrieken, die radar- en radiotoestellen vervaardigen. Aan boord
van de Rotterdam, waarop ook de directeur van het 4e en 5e district, van het Loods
wezen, de heer J. Tissot van Patot, zich bevond, werd ehn walkie-talkie meegevoerd
en via deze draagbare zend- en ontvanginstallatie werd verbinding onderhouden met
een geïmproviseerd station, dat was ingericht ln een voormalige bunker voor de
Seinpost.
atoomjfca-
zegMjir c
doorvaiex
ht wordt aangedreven. Geleerden
at zul'k een duikboot steeds kan
zonder brandstof in te nemen.
Buitenland
Mao T*e Toeng terug In China. Volgens
een te Londen ontvangen bericht van het
Chinese communistische persbureau Nieuw
China zijn het hoofd van de Chinese ..volks
regering". Mao Tse Toeng en zijn minister
van buitenlandse zaken Tsjou En Lai te Pe
king aangekomen.
Protestnota. Groot-Brlttannië zal Hon
garije een protestnota zenden over de inbe
slagneming van Brits eigendom op grond van
de Hongaarse nationalisatiewetten en com
pensatie eisen.
„Vredesdelegatie" te Moskou. Een uit li
personen bestaande delegatie van het per
manente comité van het „wereldcongres
voor de vrede" is uit Parijs te Moskou aan
gekomen. Zij zal een vredesmanlfest *an de
Opperste Sowjet voorleggen.
Begrotingstekort ln de V.S. Op 28 Fe
bruari 1950. d i. na verloop van 2/3 van het
belastingjaar bedraagt het tekort van de
regering der Verenigde Staten 2.780.455.000
dollar Het tekort van de eerste acht maan
den van het dienstjaar 1949 bedroeg slecht
735 383.000 dollar, aldus een mededeling van
het ministerie van financiën.
Brand te Saigon. Door het omvallen van
een petroleumlamp zijn Zaterdagavond in
de Chinese wijk van Saigon duizend stroo-
hutten verbrand. Zesduizend mensen wer
den dakloos.
Staking in de Soedan. Zondag is ln de
Soedan een algemene staking uitgebroken,
die drie dagen zal duren. De belangrijkste
openbare diensten zijn verlamd. Bij de sta
king zijn 50.000 arbeiders betrokken. De
staking van de spoorwegarbeiders, die een
loonsverhoging van 75'van het basis-loon
eisen, ligt deze algemene staking ten grond
slag.
Concertgebouworkest gaat
waarschijnlijk niet naar V.S.
Naar wij vernemen zijn er grote moei
lijkheden gerezen in verband met de orga
nisatie van de voorgenomen reis van het
Concertgebouworkest naar Amerika. Er
is namelijk wel een garantie ter dekking
van de kosten van de heen- en terugreis,
doth niet voor het verblijf in Amerika.
Het daarvoor henodigde bedrag zou vol
gens de plannen het orkest ginds zelf
moeten verdienen. Bezoeken van andere
buitenlandse orkesten, om. het Franse
nationale symhonie-orkest. zijn echter op
een financieel fiasco uitgelopen en de
Amerikaanse Impresario is in verband
daarmee onder de gegeven omstandigheden
niet bereid, enigerlei contract te tekenen.
De volgende week zal, na voortgezette on
derhandelingen. een beslissing worden ge
nomen. Het ziet er evenwel naar uit. dat
de reis niet zal doorgaan.
Marius den Outer, uitvinder o.m. van de
typografische stenografie (stelsel typo) en
van de tachografiemachlne, waarmee het
mogelijk is een redevoering direct woor-
Machine
meeJmi
sf?Tlen
delijk vast te leggen, is er thans ln ge
slaagd een nieuwe Braillesqhriftmachine
te ontwerpen, de dobigraaf. waarmr-
meent de blinde in staat te kunnen 9
met grote snelheid te sehrijven. Het
schrift zou ook aanzienlijk sneller door de
blinde gelezen kunnen worden dan bij het
z.g. Braillesysteem.
De machine is bijna gelijk aan de blin-
denvelotype. maar heeft niet meer dan
zeven toetsen. De zevende toets dient als
spatie balk. Vier zaagjes kartelen in ver
ticale richting lijnen ln het papieren
strookje, dat achter uit de machine in
zig-zag-beweglng naar buiten komt. De
dobigraaf slaat geen letters, zoals de blin-
den-velotype, maar punten als bij het
Brailleschrift. Zij behoeven maar zeven
combinaties te vormen; in het systeem
van Braille is dat aantal 63. Door het aan
slaan van de toetsen schuift het papier
automatisch op en floor een code vallen
de Bralllepunten zo in de vier kolommen,
dat aan de hand van de plaats, die zij
daar tussen innemen, de woorden kunnen
worden gelezen.
Enkele deskundige figuren uit de blin-
denwereld hebben, volgens de uitvinder,
het principe en de toepassingsmogelijk
heden van de dobigraaf bestudeerd. Zij
zouden zich entHbuaiast hebben getoond
over de vinding.
KRACHTIGE GROEI VAN FRIESCH—
GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK
Naar het verslag over 1949 van de Frieech—
GronJngsohe Hypotheekbank NV. tot
welk* concern, met de Nederlandache en Al«.
Friesohe Hypotheekbank, thans ooit de Rot-
terdamsche Hypotheekbank behoort meldt,
vermeerderde de hypotheken portefeuille in
het verslagjaar met 9 244 000 tot 4f'' 956 000
terwijl het uitstaande bedrag aan pandbrie
ven met 12.144 000 tot 127.305 000 steeg
De reserves bedragen na de winstverdeling
f 14 386.000 (V. j 14 015.000) behalv circa 3
rnillioen aan aan bestemmingsreserves
Na afschrijving en voorzieningen bedraagt
de gezamenlijke winst I 759 000 (v. J 577 800)
en wordt een dividenduitkering voorgesteld
van 34 (v. j f 32) voor de Friesch—Gro-
ningsche, 20 (onvvoor de Nederlandsche
en f 4 (onvvoor de Algemecne Friesch#
H y potheek b ank
Van het aanbod tot overname van de aan
delen Rotterdamsche Hypotheekbank h 100*/»
werd reeds door meer dan 92'. der houder*
gebruik gemaakt.
Aangezien ons land nog steeds meer uit het buitenland moet in-
voeren dan wij kunnen uitvoeren heeft onze handelsbalans een nadelig
saldo. Onze kaart laat echter zien, hoe het verschil tussen invoer en
uitvoer geleidelijk aan minder werd. Het percentage waarmede de
invoer door de uitvoer wordt gedekt, wordt mede aangegeven, in
het jaar 1948 nam dit dekkingspercentage van 45'/, tot 55% toe en in
het vorig jaar steeg het zelfs van 55'/, tot 72%. In het jaar 1952, als
de Marshall-hulp naar men aanneemt een einde zal hebben
genomen, zullen wij -onze invoer gehegl door onze uitvoer moeten
dekken, d.w.z. dat we in 1950 en 1951 het dekkingspercentage
met 28 zullen moeten vermeerderen.
Wanneer men de arbeidsproductiviteit dat is de gemiddelde
prestatie per arbeider van vóór de oorlog op 100 stelt, dan is
deze thans 90. Dit betekent vooral, dat er aan de geoefendheid en
de geschooldheid van de arbeiders en aan hun doelmatige tewerk
stelling nog wel het een en ander kan worden gedaan. Dat we
desondanks een industriële productie bereikten, die vergeleken bij
die van voor de oorlog 140'!bedraagt, dus met 40% toenam, is t
danken aan het grotere aantal arbeiders en aan de uitbreiding
van het productie-apparaat
IqiNSPAG 7 MAART 1950.
EERSTE BLAD - PAGINA 3
(Special* berichtgeving).
ui verschillende landen wordt een le
vendige belangstelling aan de dag gelegd
voor de producten van de Nederlandse
dameshoeden-industrie Sinds enige maan
den wordt naar West-Duitsland geëxpor
teerd en inkopers, die eerst in Italië en
Frankrijk waren geweest, hebben in ons
land orders geplaatst voor Canada. Deze
orders betreffen het betere genre hoeden,
aangezien het goedkopere genre in Canada
zelf voldoende gefabriceerd wordt.
De Nederlandse hoeden schijnen goed
te passen bij de in Canada gangbare mode
en bij de smaak der Canadese dames.
Ook ln Noorwegen en Finland bestaat
belangstelling voor de import van Neder
landse hoeden. Deze belangstelling werd
tot nog toe geremd door de in die landen
bestaande deviezenbepalingen, doch men
hoopt dat er nu spoedig verbetering ifcde
Situatie zal komen. Over de productie van
onze nationale dameshoeden-industrie zijn
geen' recente cijfers bekend. In 1947 be
droeg zij echter al tien rnillioen gulden,
het geen anderhalf rnillioen gulden hoger
was dan de Belgische productie.
Een Britse torpedobootjager kreeg dezer
dagen order om met volle kracht te
stomen naar een in brand staand vracht
schip, dat in dikke rookwolken gehuld in
de Middellandse Zee ronddreef. 130
mijlen van Malta. De torpedobootjager
H.M.S. Childers, trachtte nog het vuur te
blussen, maar dit bleek onmogelijk. Later
werd nog een poging gewaagd, doch ook
deze mislukte De bemanning van het
tchip, die zich in de boten had begeven,
werd door een ander vrachtschip, het
s.s. British Liberty opgepikt en op de
Childers naar Malta gebracht.
Kauwgom en
boogie-woogie
RME, ARME JAPANNERS, ze zijn
volkomen uit het lood geslagen. Me-
Jap vindt er niets meer aan, aan
'egenwoordige leven. Hij werkt, zo
en Jap maar werken kan, en wat
hij dan nog! Misschien neemt u
een klein tikkeltje leedvermaak
s. kennis van deze mededeling? Natuurlijk!
H\j moet het ook maar eens voelen!
denkt u. Hij moet ook maar eens weten,
wat dure levensmiddelen zijn, lagen in
komens en hoge belastingen,
i Ja, ja, met dat alles heeft hij ook te
kampen. Toch is het dit niet. dat de
blauwe lucht voor hem verduisterd. Zijn
levenstandaard is nooit hoog geweest;
vóór de oorlog beet hij ook al op een
houtje, al bestond dit houtje dan ook
I uit wat rijst per dag. En die rijst krijgt
hij nu ook wel. En wat de belastingen
betreft: het is immers een ware sport de
belasting te ontduiken en die lastige
ambtenaren zand in de ogen te strooien.
I Ach nee, daarin vindt hij nog een zekere,
I zij het magere vreugde.
Er knaagt een veel erger smart aan
zijn feodalistische ziel. Want de Jap. die
vóór de oorlog is opgevoed, leeft met
I zijn gedachten en opvattingen nog in de
Middeleeuwen. Het was een schone tijd.
die voor-oorlogse periode. Hij was heer
en gebieder, zo al niet in de wereld dan
toch ln zijn eigen huis. Nü hoort hij zijn
vrouw en dochters praten over „rechten"
Vijftien jaar geleden ad geen enkele
Japanse vrouw het recht ook maar aan
rechten te denken, laat staan erover te
spreken. En nu?
Een ijverig zakenman kent geen pretjes
meer. Als hij nog eens naar voor-oorlogse
xant een plezierig avondje met een,
leisha wil hebben, kost hem dat kapitalen
en bovendien nog een zuur gezicht van
zijn eega, mogelijk wel een bedsermoen
Wannéér vrouwen eenmaal beginnen,
weten ze tómers van geen ophouden en
de Japanse' vrouw, die eeuwen en
eeuwenlang haar bezwaren tegen 's mans
liefhebberijen heeft moeten onderdruk
ken, zal nu heus niet zo gemakkelijk zijn,
nu het tot haar is doorgedrongen, dat zij
in een democratische staat maar niet alles
hoeft te nemen. En vooral nu de geisha
huizen, na met het oog op'de noodzake
lijke versobering twee jaar gesloten te
zijn geweest, weer geopend zijn, voelt de
Jappen-man hoe hij aan banden is gelegd.
Onbereikbare geisha's
VOOR DE OORLOG was het geen ge-
hruik. dat de Japanners zijn vrien-
den bij zich thuis nodigde. Er waren
theehuizen, restaurants en geishahuizen
te kust en te keur en daar konden man
nen onder elkaar gezellig thee-drinken,
eten, enz en voor zover ze behoefte had
den aan vrouwelijk gezelschap kregen ze
ffptrainH u «*ishas- die van jongsaf aan
getraind zijn in geestige conversatie, flirt
en dans. Echtgenote en dochters moesten
zich ook maar onder elkaar amuseren.
Natuurlijk dachten mijnheer Tokio en
mijnheer Osaka, dat het lieve leventje
van vroeger weer begon, toen de nacht-
iten derffelijke gelegenheden
opengingen, maar diep was hun t
«telling, toen ze bemerkten hoe duo.
gezelligavondje-uit hun nu zou komen te
staan. Vóór de oorlog kostte een diner
ee2n«Aer behoorlijk restaurant onge
veer 2.50 en kon hij een partijtje voor
|i®?.P®r8onen met gezelschap van geisha's
^rijgen voor het equivalent van zestig
guldens Kom daar nu eens
om. In hetzelfde restaurant kost een mid
dagmaal nu ƒ20 per persoon en wil een
vermoeid zakenman een maaltijd nutti-
.n gezelschap van een geisha die als
en elegante
kan "zitten.
weer
teleur-
duur een
ilschap v
1 moeder toeziet.
al ƒ70.
een moeder toeziet, dat hij smakelijk eet
bem bovendien opmontert als dit
i dit voor zich al-
?.°.dig,is'._d.an kost hei
Werkelijk.
kan voordeliger in een
«slangs Nederlands restaurant gaan
«en aan in een eenvoudige Japanse ge-
tfn«4 waar geisha's voor een vrolijke
®e,1 interessant gesprek zorgen.
»»i? u zeIf: er is voor een vermoeid
«tienman in Japan geen aardigheid meer
Maar hoe ia dit allemaal zo gekomen?
ï"1 .wie de schuld? Ten dele aan de
Amerikaanse bezetters, van wie sommi-
met yens strooien of het confetti is.
Maar ook de Japanse Zwarte Pleten'heb-
moeten 'ffi
g«la toch kwijt en ze kunnen smijten met
i«nyens De geweldig hoge belasting van
Procent op een maaltijd en 400 pro-
oent op likeuren laat hun Siberisch. Door
«t alles kost het een Japanner, die eens
Ui -,en die natuurlijk bij het afrekenen
vergeten, dat ook de kellner en
X uitverkoren geisha moeten leven, dit
grapje 25.000 yen, d.w.Z. het loon, waar
voor een deugdzaam middenstander zes
wenen lang hard moet werken.
Het loonzakje voor mevrouw
N DIT IS nog niet alles. Veel erger Is,
>u j ^d voor de Japanse man, dat, dank
S,?e democratie en MacArthur. ieder
5»iiiu n?\ d*e zUn loonzakje of maan-
•fi ,chè(iue gebruikt ten behoeve van
ge'Sha. kans loopt zijn huwelijk te
ontbonden. Want zoals boven reeds
?e Japanse vrouw, die eeuwen-
bul onderdamg aan haar Heer en Ge-
18 geweest, begint een zeker
«andpunt in te nemen. Zij heeft zo haar
«fa0» den)rbeelden gekregen over die
le> d*e de man veroorlooft de
S,"1,'111* door te brengen in een
oanslokaal aan de zijde v^n een geestige
geisha, terwijl zijzelf thuis
Vóór. de oorlog moest zij er ln' berus
ten Geen wet ter wereld, voor zover die
in Japan besloten lag. gaf haar het recht
hagr man te verlaten, maar aan de
andere kant kon hij haar buiten de deur
zetten - en voor goed - als zij het hem
met naar de zin maakte; hij behoefde de
autoriteiten er slechts kennis van te
geven, dat hjj die vrouw niet langer als
zijn levensgezellin begeerde en dan was
m?.a wat de wet betreft, in orde.
Thans echter zijn de Japanse vrouwen
officieel geemancipeerd en de laatste vier
jaren hebben tal van vrouwen, die meer
dan genoeg hadden van haar man-met-
begnppen-uit-het-stenentijdperk een ver
zoek tot echtscheiding ingediend en deze
ook verkregen en bovendien een uit
kering, die ze „MacArthur bonus"
noemen. In triompf hebben ze de echte
lijke woning, die jarenlang een gevange
nis is geweest, verlaten. Begrijpt u. dat
millioenen Japanse mannen tot de over
tuiging zijn gekomen, dat het eind van
de wereld nadert?
Dan is er nog iets. dat hen het hoofd
bedenkelijk doet schudden en waarom
de gemeenteraad van Tokio overweegt
belasting te heffen ophet gearmd
lopen van twee lieden van verschillende
kunne" dat is n.l. de rage van Jong
Japan om alles van de Amerikanen na te
apen. Dit is een van de brandende kwes
ties. die tot veel onénigheid in de gezin
nen aanleiding geeft, evenals die andere
dwaasheid: jongens willen nota bene
tegenwoordig trouwen met het meisje,
waaraan ze hun hart hebben verloren in
plaats van te trouwen met de bruid, die
de ouders weloverwogen voor hun jon
gen hebben uitgezocht, zoals altijd de
goede zede is geweest. Vóór de oorlog
was elke uiting van genegenheid tussen
mensen van verschillend geslacht in het
openbaar streng verboden. Men zou er
trouwens niet aan hebben gedacht elkaar
ook maar een verliefde blik toe te wer
pen. Maar nu
Het is eenvoudig ten hemelschreiend
hoe tegenwoordig jonge Japanners in
Westerse kleding rondrossen en -rijden
in jeeps, zich te buiten gaan *an boogie
woogie en gum kauwen. Vóór de oorlog
trad de Japanse overheid anders op tegen
zulke excessen. In 1937 sloten enkele Ja
panse officieren een bal in een vooraan
staand Japans hotel, kort en goed ver
klarend. dat Westerse dansen eenvoudig
vulgair waren. Zelfs geisha's grootge
bracht met eeuwenoude Japanse dansen,
welke elk geslacht weer aan een volgend
leerde, hebben zich nu moeten buigen
voor de vlaag van „beschaving", welke de
Amerikanen over het land brachten. Zij
hebben de jitterbug geleerd en croonen
Amerikaanse liederen, zoals een Wester
se croonster het haar niet zou verbeteren.
Zo gaat het in dit land, waar de man
niet langer heer en meester is Waar het
hem kan gebeuren als hij de ochtend na
een uitgangetje-zonder-wettige echtge
note over hoofdpijn klaagt, dat zijn vroe.
ger zo gewillige, gehoorzame, toegewijde
vrouw hem niet liefkozend over die pijn
lijke schedel strijkt, maar hem ironisch
enkele Japanse woorden toevoegt, welke
twaalf jaar geleden zeker niet over haar
kersrode lipjes zouden, zijn gekomen en
die, in het Nederlands vertaald zo iets
betekenen als: „Net goed, je verdiende
loon!"
Deanna Durbin naar Europa
De filmster Deanna Durbin zal volgens
het te Hollywood verschijnende blad
„Daily Variety" binnen 14 dagen Holly
wood verlaten voor een onbepaald ver
blijf in Europa. Volgens genoemd blad
heeft Deanna haar woning in Hollywood
opgegeven, ,9e actrice had geen commen
taar op dit bericht te geven. Maar laatst
had zij ln een interview wel gezegd, dat
zij dit voorjaar naar Europa zou gaan.
Dezer dagen heeft dokter G. M. Hey
mans lijfarts v?n wijlen president Kruger,
te Kaapstad zijn 80ste verjaardag gevierd.
Dokter Heymans. van geboorte Vlaming,
heeft aan de universiteit van Brussel me
dicijnen gestudeerd en is als oogheelkun
dige in 1898 naar de Zuid-Afrikaanse re
publiek verhuisd. Nadat hij president Kru
ger van een oogziekte had afgeholpen,
benoemde „Oom Paul" hem tdt zijn lijf
arts. Heymans heeft de grijze president
overal heen vergezeld, ook op de „Gel
derland" naar Nederland en eveneens naar
Clarens in Zwitserland, waar Kruger in de
armen van dokter Heymans de laatste
adem uitblies.
Heymans heeft, ln het bijzonder op ver
zoek van wijlen president Steyn van de
Oranje Vrijstaat, het stoffelijk overschot
van president Kruger bij de officiële over
brenging naar Pretoria vergezeld, en zich
opnieuw te Pretoria als arts gevestigd.
Sedert 1908 was Heymans consul van
België en Spanje, aldaar. In 1929 stelde
de Unie-regering hem aan als handels
attaché te Rome en later tot buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister,
aldaar. In 1940 Is Heymans uit eigen bewe
ging afgetreden en naar Zuid-Afrika te
ruggekeerd.
Aankomst troepenschip
Atlantis
Het troepenschip Atlantis wordt in de
nacht van Maandag 6 Maart crp Dinsdag
7 Maart 1950 met repatriërende troepen
uit Indonesië ln de haven van Amsterdam
verwacht. De ontscheping begint, on
voorziene omstandigheden voorbehouden,
Dinsdagmorgen om negen uur.
Een woningruilcentrale
te Utrecht
Binnenkort zal te Utrecht een landelijke
woningruilcentrale worden gevestigd. Er
is overleg gaande tussen het Rijk. het be
drijfsleven en de „Stichting Wonitigzaken
voor het Bedrijfsleven". Het ligt ln de be
doeling bureau en personeel van deze
stichting in dienst te stellen van de te
Utrecht te vestigen landelilke woningruil
centrale. die zal werken ten dienste van
het gehele volk.
Als de zaak voor elkaar Is. zullen aan
vragen tot woningruil moeten worden ge
richt tot het gemeentebestuur. Vanwege
het gemeentebestuur zullen dan de geval
len worden onderzocht en doorgezonden
naar het bureau te Utrecht.
Het Neurenbergse archief
naar het Vredespaleis
De archieven van het Internationale
Militaire Gerechtshof te Neurenberg zul
len naar het Vredespaleis in Den Haag
worden overgebracht. De archieven zullen
aan de griffie van het Internatonale Ge
rechtshof in bewaring worden gegeven.
Reislustige jongens liepen
tegen de lamp
De Haagse 'politie heeft Zondagmiddag
een 16-jarige jongen uit Haarlem aange
houden, die Zaterdag eeïi auto uit een
garage had gekaapt om er het week-etid
mee te gaan toeren. Twee jongelui van
omstreeks twintig jaar haddën ïich Zater
dagavond al uit het „reisclubje" terug
getrokken.
Een andere 16-jarige. deüe was uit Den
Haag afkpmstig. stelde zich met wat min
der tevreden. Hij ging op stap me* een
motorfiets van zijn patroon, met de be
doeling, een bezoek aan Drente te brengen,
waar hij in de hongerwinter had vertoefd.
Hij bracht het niet verder dan Bil'.hoven,
waar hij bij een nummer-contróle tegen de
lamp liep.
Maarschalk Tlto heeft in een toespraak
tot ongeveer 80.000 personen te Split de be
richten tegengesproken als zou Joego-Slavië
overwegen met de Sowjet-Unie ln onder
handeling te treden. „Ik weet niet wie dit
gerucht verbreid heeft, doch als Iemand de
zaken wil bespreken, dan moet het wel
degene, zijn. die deze twist begonnen is".
De opvoedkundige, wetenschappelijke
en culturele organisatie der V N. (Unesco)
is op zoek naar een „hoofdopziener", die
het toezicht krijgt over 40 scholen in ten
ten en oude legerbarakken in het Midden-
Oosten. waar 21.000 Arabische vluchtelin
gen schoolgaan. De schoolopziener 'zal per
jeep. vliegtuig en kameel van Aleppo tot
Gaza door woestijnen en valleien zijn in-
spectiereizen moeten maken. Kennis van
Engels, Frans en Arabisch is een vereiste
Zijn officiële titel zal luiden: JTrfofdopzie-
ner der scholen van het onderwijshulppro
gramma voor kinderen van Arabische
vluchtelingen der Unesco".
Albanees onder-minister
plpegt zelfmoord
Volgens persberichten zou Islami. lid van
het hoofdbestuur van de Albanese arbei
derspartij en adjunct-minister van vervoer
te Tirana zelfmoord hebben gepleegd Is
lami zou een verslag hebben ingediend
waarbij hij critiek leverde op de toestand
van het Albanese vervoerswezen en ver
klaarde dat de Sowjets. in plaats van
nieuwe. overgeschilderde vrachtauto's
hadden geleverd, die spoedig uit het ver
keer moesten worden genomen. Een lid
van het politieke bureau zou de opmerking
hebben gemaakt, dat zijn houding anti-
Russisch was en dat dit geval onderzocht
zou worden.
Nu President van Vietnam
Na de mooiste benen, de mooiste han-
vif'Vi 71 is niet eens Amerikaans
Welke handige reclame zit er achter deze
handen, die in de vreedzame strijd, ge
heten „De mooiste handen van Parijs",
met "n hand geld ofnu ja. we kennen
het handvest dezer affaire niet, worden
beloonde Ze zullen de vuile handen
fan stadgenoot, Sartre misschien nog niet
eens zal vlot overtreffen, onze Klu-Klux-
Klan-athtige dames, wier geweldblikken
tactisch zijn gemaskeerd om de jury in
alle gemoedsrust dit ongewone, handen-
bindende werk te laten verrichten.
T7EN EIGENAARDIG MAN ls dr Ho Chl
Minh. eerste president' van Vietnam,
naar wie de Chinese communisten zo goed
»ls de regering van Sowjet-Rusland en zijn
satellieten hoog opkijken. Hij heeft een
snor en eenvbaardje. zijn haar is glad naar
achteren gestreken, zodat het hoge voor
hoofd ten volle tot zijn recht komt en
daaronder fonkelen een paar intelligente
ogen.
Bijzonder ontwikkeld is hij zeker: be
halve zijn moedertaal spreekt hij vloeiend
Frans. Engels. Russisch. Chinees. Japans
en een weinig Portugees Bovendien is hij
doorkneed in de letterkunde van vier
landen. Vóór alles echte? is hij een revo-
lutionnair. van wie een geweldige drijf
kracht uitgaat; zijn aanhangers gaan voor
hem door het vuur en zelfs geniet hij de
achting van vele Vietnamiten. die toch
verre staan «van de communistische denk
beelden., welke hij verkondigt.
Ho hpudt er niet van over zichzelf te
spreken. Misschien weet hij wel niet pre
cies hoe hij eigenlijk heet. want in de
loop der jaren heeft hij ten minste naar
zeven verschillende namén geluisterd. Het
is ook moeilijk een volledige schets van
zijn leven te geven Zeker is. dat hij in
1933 Hongkong verliet; hier had .hij ge
durende twee jaar de revolutionnaire be
weging geleid, vermoedelijk op aanwij
zingen van Rusland. In 1940 dook hij weer
op in Kwangsi. de Chinese provincie, die
aan Tonkin grenst, maar nu weer onder
een andere naam Waar hij ln de jare-n
tussen 1933 en MO is geweest, weet nie
mand. behalve misschien een enkele zeer
intieme vriend Men vermoedt, dat hij iq
die jaren in Moskou heeft vertoefd, maar
met stelligheid kan dit niet worden ver
meld. De rest van zijn levensloop heeft
men bij stukjes en brokjes kunnen re
construeren.
In vaders voetspoor
Hij werd in 1892 geboren als zoon van
een beambte van het oude Annamitische
TAE OUDE GERMANEN, dat leerden wij
al tijdens onze eerste geschiedenis
lessen. gebruikten een geestrijk vocht, dat
ze „mede" noemden een gistdrank, be
reid uit verdunde honing. Daar degenen,
die zich er aan tegoed deden, in extase ge
raakten. werd mede gedronken ter gele
genheid van offerplechtigheden, aangezien
men meende door het gebruik hiervan
langs mystieke wijze in contact te komen
met de godheid. De mede raakte op de
achtergrond, toen men had geleerd bier
te brouwen, dat intussen nimmer voor enig
offer is gebruikt, afgezien van het offer
aan Bacchus.
In Engeland heeft men het recept voor
het bereiden van mede teruggevonden. Een
voormalig officier van het Engelse leger,
die voor de oorlog een autoriteit op het
gebied van de bijenteelt was, begon en
kele jaren geleden grondig studie te maken
van recepten- Hierbij stiet hij op een do
cument. dat afkopistig moest zijn van eenv
mede-brouwerij; althans bevatte het stuk
nauwkeurige aanwijzingen betreffende het
brouwen van mede. Onmiddellijk probeer
de hij de drank te maken, hetgeen eerst
na enkele vergeefse pogingen gelukte.
Een Amerikaanse relatie bracht hem
toen op het denkbeeld mede in grote hoe
veelheden te maken en naar de Verenigde
Staten uit te voeren. Dit cjetikbeeldJachte
de ex-officier toe; hij wist enkele finan-
ciers voor de zaak te interesseren en nu
fabriceert hij op grote schaal het geest
rijke vocht,«dat onze voorvaderen ook wel
genoten aBviel er niets te offeren
Eenvoudig is de mee-bereiding niet en
de natuur moet een beetje meehelpen.
Want het klimaat kan bondgenoot, zowel
als spelbederver zijn. Evenmin als wijn
Er Ie, overpeinst Pasquino ln het
Nieuws vandeDeg. geen geschiede
nis zo tragisch of men vindt er wel een
komisch element ln. De Turkse pers heeft
het Turk-zijn van Westerling nooit we
dersproken. zolang er een schijn was. dat
deze onbegrijpelijke figuur op Java de
wet naar zijn hand zou zetten, doch zodra
Westerling de vlucht nam en in Britse
handen viel, verklaart radio Ankara, dat
Westerling geen Turk is doch alleen
maar in Turkije geboren. Alle berichten
„die deze avonturier een Turk noemen,
hebben de verontwaardiging van de
Turkse per» en openbare mening ge
wekt
Nu heeft men ln de wereld nooit iets
tegen een avonturier, mits het een ge-
sléégd avonturier is. Men noemt hem dan
pasja, of Caudillo of Führer of president.
Het zijn altijd avonturiers geweest, die
het aanzicht der wereld en de staatkun
dige structuur van <$e aarde hebben be
paald en veranderd. Toen Kemal pasja
door de linies der geallieerden heen zich
naar' Erzeroem begaf en daar een parle
ment stichtte, was hij een avonturier en
een rebel tegen het gezag van het Staats
hoofd, de sultan van Turkije., tot de sul
tan op de trein gezet werd met een aan
tal bejaarde lievelingsdames en Kemal de
vader der Turken werd in het nette dan
Ware Westerling geslaagd in zijn opzet,
dan zou men deze Mohammedaan toch nog
wel een Turk hebben genoemd, omdat de
Turken ln de wereld van de Islam gaarne
enig crediet genieten, maar hij faalde en
opeens wordt Turkije zich bewust, dat
deze avonturier geen Turk is, maar een
Nederlander bijvoorbeeld, alsof het er bij
ons op één avonturier meer of minder
niet «ankomt.
De Daily Télegraph maakt een
brief wereldkundig van een Japanse uit
gever aan een Engels schrijver over de
vertaling van één zijner werken in het
Japans.
„Wij hebben uw werk met onuitspreke
lijk genoegen gelezeh. Wij zweren u bU
de geheiligde nagedachtenis van onze
voorvaderen, dat wij nimmer tevoren in
de gelegenheid waren zulk een bewonde
renswaardig meesterwerk te lezen. Indien
wij het uitgeven, zal Zijne Majesteit de
Keizer er op staan, dat dit een voorbeeld
voor ons wordt en zal ons niet toestaan
ertlg werk dat minder is dan het uwe te
publiceren. Dit zou het ons onmogelijk
maken onze zaken voort te zetten totdat
op zijn minst 10.000 jaar zijn verlopen.
Wij zijn derhalve wel genoodzaakt uw
verrukkelijk werk te weigeren en het aan
uw voeten te leggen, ondertussen bevend
bij de gedachte aan het gestrenge oordeel
dat wij van alle komende generaties zul
len ontvangen voor het toegeven aan een
dergelijke misdadige handeling".
De Telegraaf oordeelt: De uitgevers van
een aantal tijdschriften, waaronder „Liber-
tinage". „Dg Nieuwe Stem", „Podium" en
„De Gids" hebben een request aan het
Ministerie van Onderwijs gericht, jvaarin
zij vragen, deze tijdschriften te subsi
diëren. Met 28.000 rijkssteun per jaar
menen zij te kunnen toekomen. Terzelfder
tijd vernemen wij, dat aan de uitgave
van de verzamelde werken van Der
Mouw een subsidie is yerleend van 5000.
De belastingbetaler ln de" eerste plaats
zal van tieze feiten met schrik kennis
nemen en hij zal zich de vraag stellen,
wanneer men in Den Haag nu eindelijk
eens gaat inzien, dat het rijksgeld dat van
anderen is. Men zweet, bloed en tranen
worden de belastingen op het ogenblik
opgebracht; en de belastingpenningen
gaan ten koste van te veel. dan dat men
er lichtvaardig mee mag omspringen Den
Haag is niet de grote St. Nicolaas, die
geschenken uitdeelt, omdat
geei# welvaart kan maken.
Het ondersteunen van de uitgave van
een •filosofisch werk brengt ons op paden,
waarvan de consequenties niet zijn te
overzien. In dit land zijn weinig wijsgeren.
Het jferlenen van steun aan filosofische
systemen betekent, dat er in den vervolge
twee soorten zullen zijn, nl. staats- en
particuliere filosofen. In deze tijd lijkt het
ons, hebben wij weinig behoefte aan de
eerstgendemden.
kan men mee maken In elk klimaat. Ook
de kwaliteit van de honing, zijn gehalte
aan fermenten en aromatiserende stoffen,
is natuurlijk van het grootste belang.
Oude kronieken leren, dat Cornwall, de
westelijke top van Engeland, eens het cen
trum van de mede-fabricage was en daar
om heeft de ondernemende oud-officier
een vervallen molen in Gulval. niet ver
van de havenstad Penzance in Cornwall,
gehuurd. In de vroegere graankelders
wordt de mede in eikenhouten vaten en
kele maanden lang te gisten gelegd.
Het grootste deel van de honing wordt
in Gulval zelf gekweekt. Overal in het
dorp ziet men nieuwe bijenkorven en
-kastjes en in de tuinen worden bloemen
gekweekt, welker honing een bijzonder
aroma aan de mee verleent. Reeds worden
verschillende soorten mede gemaakt. Zo
bestaat er een mede-soort, waarvoor een
mengsel van appelsap en bijenhoning tot
grondstof dient. Zo ls er ook een mede
soort met een -zeer hoog alcoholgehalte,
gebrouwen uit een sterk suikerhoudende
honing.
Reeds ln het» afgelopen jaar werd een
hoeveelheid van ongeveer 150.000 kg ho
ning verwerkt en bijna de gehele prodyc-
tie ging naar Amerika. Maar volgende zo
mer hoopt de nieuwbakken fabrikant er
zijn landgenoten op te onthalen. Zelfs
droomt hij van een restaurant, waar men
middeleeuwse spijzen zal kunnen genieten,
besproeid met mede.
Hof. Zijn vader, die ook al een revo-
lutionnair was. viel ln 1911 ln ongenade en
de hele familie werd toen ln de gevange
nis gestopt, uitgezonderd de jonge Ho. die
kans zag te ontsnappen als matroos aan
boord van een schip. Zeven jaar lang
zwierf hij de wereld rond, zijn brood ver
dienend zo goed en zo kwaad als het ging-
In 1918 dook hij In Marseille op onder de
naam Nguyen Al-Quoc. hetgeen betekent
..Iemand, die van zijn vaderland houdt".
Van Marsefile trok hij naar Parijs, waar
hij bij een fotograaf een baantje als re-
toucheur vond Tijdens de vredesconfe
rentie trachtte hij Wilson en CLemenceau
te winnen voor de zaak Vietnam. Dit mis
lukte. maar inmiddels was Ho lid gewor
den van de Socialistitche Partij in Clig-
nancourt Hij wist hier zo zijn mondje te
roeren, dat de socialisten van Clignan-
court hem afvaardigden naar het partij
congres. dat in 1920 te Tours werd gehou
den Bij de breuk, welkg op dit congres
ln de partij ontstond, sloot Ho Chl Minh,
onder de hoede van Cachin, zich aan bij
de#communisten.
Hij meende in het communisme het
beste middel te moeten zien om de volken
in koloniën te helpen. Tezamen met
communisten in andere koloniën vormde
hij de Interkoloniale Unie. die verschei
dene leden voor hun verdere opvoeding
naar Moskou zond. Ho zelf werd in 1923
door de Franse communisten naar het
Communistische Partijcongres in Moskou
afgevaardigd en daar bleef hij twèe jaar
als vertegenwoordiger der koloniale vol
ken.
Het jaar 1925 vond hem ln Kanton in
nauw •contact met Borodin, de Russische
adviseur van Soen Yat-Sen. In die tijd
had de invloed van het communisme op de
Chinese Nationalisten zijn hoogtepunt be
reikt. Ho vormde de Annamitische Natio
nale Liga. die haar eigen vertegenwoor
digers naar Moskou zond. In 1927 echter
braken de gematigde nationalisten met de
communisten; Borodin werd verstoten en
Ho Chi Minh vluchtte met hem naar Mos
kou.
Hoogtepunten
Het volgend jaar echter verscheen hij
weer onder een andere naam. in Siam.
van waaruit hij de communistische partij
ln Indo-China opbouwde. Hij vestigde zijn
hoofdkwartier in Hongkong, waar in 1933
de grond hem te warm onder de voeten
werd. Hierop volgt de periode, waarin
men zijn spoor bijster was. Toen hij ln
1940 in Kwangsi opdook, scheen de rege
ring groot vertrouwen in hem te hebben;
zij meende zelfs, dat hij haar goede dien
sten kon bewijzen in de strild tegen de
Japanners en derhalve liet zij hem grote
vrijheid en zelfstandigheid. In die tijd
hoorde men voor de eerste maal de naam
„Viet-Minh" voor de revolutionnaire
partij, welke hij stichtte. In 1944 riep hij
de repübliek Vietnam uit en bij de ineen
storting van de Japanse macht trojc hij
en nam hij het president-
Vietnam binnen
schap op zich onder c
hij thans bekend is.
waaronder
Moest men zijn loopbaan sedert dat his
torische ogenblik beschrijven, dan zou men
alle kleine gebeurtenissen uit de bloedige
strijd tussen Frankrijk en Vietnam moe
ten ophalen: Het meeste gerucht maakte
wel zijn verschijning in 1946 in de confe
rentie van Fontainebleau. waar Fransen
en Vietnamiten trachtten de bijzonder
heden van de status van Vietnam vast te
stellen. Toen werd deze revolutlonnalr,
die uit alle macht tegen Frankrijk had ge
streden, met grote onderscheiding behan
deld en zelfs door de president van de
Franse republiek ontvangen. Maar spij
kers met koppen werden eT eigenlijk niet
geslagen op die conferentie, voornamelijk
niet. doordat geen der partijen het rijke
Cochin China wilden prijsgeven. Voorlo
pig deed men het met een modus Vi
vendi; een latere conferentie zou de be
slissing moeten brengeh. nraar deze is nog
/steeds niet gevonden
Begrip gezinslid bij de
ziekenfondsen uitgebreid
Naar de Ziekenfondsraad heeft bepaald,
kunnen kinderen van verplicht-verzeker
den van de ziekenfondsen, onder wie stief-
en pleegkinderen, die niet in gezinsver
band samenleven, als verzekerden worden
ingeschreven, indien de wil tot samenle
ving met de rechtstreeks verzekerde aan
wezig ls. Dit betreft bijvoorbeeld geeste
lijk of lichamelijk gebrekkige kinderen,
kostschoolkinderen, kinderen in tehuizen
en soortgelijke gevallen, waarin de kinde
ren buitenshuis verblijven. Zij mogen ech
ter de leeftijd van 16 jaar nog niet hebben
bereikt.
Een „inzamelingenwet"
in voorbereiding
De staatscommissie, die een wijziging van
de Armenwet in «tudie heeft genomen,
heeft dezer dagen aan de regering, als
voorlopige vrucht harer arbeid, aangebo
den een ontwerp-inzamelingenwet. hou
dende een wettelijke regeling voor alle
algemene inzamelingen en een voorstel tot
partiële wijziging der Armenwet in zake
de betaling van kosten van verpleging voor
allen, die in oen of andere vorm verple
ging nodig hebben en deze niet uit eigen
middelen kunnen bekostigen.
Den Haag
TAES OCHTENDS rijden opgekropte tr«I- I scheidebe duizenden bewon.
nen werklustigen van Amsterdam naar 1
Rotterdam; aan elk station spü.en ze een
stroom mensen en nemen tientallen nieuwe
op. Onderweg komen deze treinen andere
..volgeladen treinen tegen, want de Rot
terdammers gaan naar Den Haag of ver
der. evengoed als de Amsterdammers hun
broodwinning Zuidelijker zoeken. En zo
is het in heel Nederland. Dagelijks voe
ren volgepropte bussen van heinde en ver
arbeiders aan naar fabrieken als die van
Philips in Eindhoven. Stork in Hengelo
enz. Duizend»» en duizenden mensen zijn
tegenwoordig forens met alle tijd- en
geldverlies daaraan verbonden.
Dit is niet alleen zo in ons land. Men
heeft uitgerekend, dat de gemiddelde
Londenaar en er zijn er acht rnillioen
boven en behalve hun achturige arbeids
dag. gemiddeld anderhalf uur reizen 'om
naar hun werk te gaan en huiswaarts te
keren. Dit vertelde dezer dagen Lord Lat
ham, voorzitter van de commissie voor
Transportwezen. Men heeft een enquête
ingesteld in drie duizend gezinnen, woon
achtig in groot Londen. Hieruit blijkt, dat
de gemiddelde Londenaar:
42 minuten nodig heeft om van zijn huis
deur het ter&ein zijner werkzaamheden
te bereiken;
vier minuten gebruikt om van zijn huis
naar de dichtstbijzijnde bushalte of spoor
wegstation te lopen en aai* de andere zijde
vijf minuten nodig, heeft om van de plek
waar hij uit het vervoermiddel 6tapt, naar
zijn fabriek of kantoor te rennen.
Deze cijfers geven een gemiddelde. Ver-
Groot-
Londen hebben echter tweemaal zoveel tijd
nodig. D:t betekent, dat hun werkdag
met 'inbegrip van de tijd. welke zij nodig
hebben,.om zich te verplaatsen, meer dan
elf uur bedraagt. Sommige arbeiders heb
ben een rechtstreekse verbinding tussen
huls en wérkplaats. maar sommigen moe
ten overstappen, soma tot driemaal toe.
Bij het onderzoek is tevens gebleken, dat
het doel. waarmee mensen en kinderen
geregeld op reis gaan van Maandag tot
en met Vrijdag als volgt is verdeeld;
naar het werk 70 procent
naar school 10 procent
boodschappen gaan doen 8 procent
uitgaan voor genoegen 5 procent
Voor Zaterdag zien de cijfers er geheel
anders uit dan vóór de oorlog. Op die dag
daalt het cijfer van de reizigers, die reizen
om zich naar hun werk te begeven van
70 tot 48 procent, waaruit blijkt, dat hoe
langer hoe meer Engelsen de vijfdaagse
arbeidsweek genietSn.
Trouwens, van de openbare middelen
/an Vervoer in Londen wordt heel Owat
meer gebruik gemaakt door mensen, die
zich naar hun' werk spoeden dan voor de
oorlog hun aantal is met ongeveer 45
procent gestegen Meer dan de helft van de
bevolking van Londen maakt geregeld ge
bruik van openbare transportmiddelen,
de rest gaat per fiets of te voet en slecht*
zeeKr weinigen hebben hiervoor de be
schikking over een eigen wagen.