BADUlL' V gol mlum ,1 7s" Pin-Up DE VERDWENEN FORMULES MARINUS a f 6.49 99 cent i f 1.29 x< De kip voelt zich niet kiplekker PA-NDA EN DE MEESTEE-MUZIKANT Ambachts-heerlijkheid, die al in 1304 genoemd werd Twee persoons lakens Marinus den Hertog Advocaat „Wilhelmina" 't ls heus geen wonder Als,de vogelpest dreigtboer pds op je kippen Uit Zuid-Frankrijk via België naar Nederland Een angstige spanning heerst in Barneveld DE BESTE AFWEER TEGEN VOGELPEST 5 Mei Bevrijdingsdag AARDAPPELENTEKORT NIET TE VREZEN /F BEURS VAN AMSTERDAM sf' r Uit Moordrechts geschiedenis Eens nog maar zestien huizen over MEJ, Hier is met extra voordelige aanbiedingen. Voor dames en hrren reeds v.a. mei zeer elastisch boord AT O AAR. ANNEER De heer A. v. d. Berge ten grave gedragen v- de Koningin onder te Rij' JAN DEN RIET Romantisch concert van R.l^h.Ó. RECL/ AANB CLAME- IEDING De SitvvCj der Eng ristocraten literatuur EERSTE BLAD - PAGINA 2 VRIJDAG 10 fltAABT 19(0 °(\z" Pj"'se" vojètmst geconstateerd: te Geldrop, jand in Brabant, ed tT Hellen, Maasniel en Poster- lermoiia «egen de Duitse grens) in Limburg Ruim \(V^n onze Haagse redacteur) Totnutoe is in Nederlam te Eindhoven en Loon op holt (ten zuid-oosten van een maand geleden werd de^Nederlandse grens "reeds* gesloten voor de" invoer van pluimvee uit het buitenland, omdat vooral in België de ziekte thans in hevige mate woedt. Waarschijnlijk is de vogelpest in Brabant echter mt.ehrnvin doordat kippen uit België zijn gesmokkeld dte op'demerk?ta 's^HertolenbS zijn verkucht. Voorts is gebleken dat de vogelpest naar Maasniel in T imKuro ls overgebracht# door een kippenkoopman. die het bedrijf in Geldroo had be zocht. Bij dit pluimveebedryf zijn op'tin dag honderden kipïen aan dPe besm«" «"verbrand. 0Verl(;den en ln totaal z«n onïeveer duizend kippen atgemaakt De vogelpest, die thans onze pluimvee- stapel bedreigt met een ramp. werd voor het eerst in 1926 door een Nederlandse onderzoeker, prof. dr Kranevelë, in In donesië vastgesteld. Het schijnt, dat vóór die tijd de ziekte in de meeste landen nog niet voorkwam, doch thans heerst de vogelpest in bijna de hele wereld. Alleen de Scandinavische landen en tot voor kort Nederland, waren er nog vrij van. In 1947 werd de vogelpest voof het eerst geconstateerd in Zuid-Frankrijk, van waaruit de ziekte zich uitbreidde naar het noorden en in het najaar van 1949 vaste voet kreeg in België. In Polen en Duits- land is de vogelpest ook reeds uitgebro ken. Kort geleden ls een geval voorge komen ln Westfalen. Ook van die kant wordt Nedefland dus bedreigd. In Enge land zijn ook reeds kipben fcet slachtoffer geworden van de vogelpest. De moeilijkheid by de bestrydlng Is, dat ook in het wild levende vogels als spreeu wen. kraaien en meeuwen aan de ziekte kunnen leiden en door het rondscharrelen op boerenerven de vogelpest kunnen overbrengen. Wanneer ergens een bedryf besmet is,«kan een rondsluipende kat de smetstof onder zyn nagels meenemen en overbrengen naar de erven van de buren. In Geldrop zyn radicale maatregelen ge nomen. doch zeven bedoven In de om geving zyn ook reeds aangestoken. De smetstof kan ook worden overge bracht door het invoeren van ziek of aan de vogelpest gestorven pluimvee, door ver pakkingsmateriaal. waarin zich zieke of gestorven dieren hebben bevonden en. zo als in de practijk reeds is gebleken, kun nen ook mensen de smetstof overbrengen. Dan duurt het 2 tot 14 dagen, maar meest, al slechts 5 dagen, voor de eerste ziekte verschijnselen zich openbaren. Soms val- sieJcippen bi^ tientallen tegelijk ster vend neer, doch meestal ziet men eerst dat de dieren het benauwd krijgen, veel drinken maar niet eten, en rondwaggelen met tranende ogen, die vaak dicht worden gehouden. In langzaam verlopende geval len treden ook Verlammingen op. In slechts enkèle aagen sterven de plulm- veekoppels. Waarschuwingsborden De eerste maatregel om de uitbreiding van de vogelpest te bestrijden is: de aan getaste bedrijven zo volkomen mogelijk af te zonderen. In navolging van de be kende bordjes „Mond- eft klauwzeer", zal men nu ln ons land ook waarschuwings borden tegenkomen w#«rop vermeld staal „Besmettelijke vogelziekte. Besmet ter, rein V ïpënting Natuurlijk -zijn alle pluimveemarkten en tentoonstellingen verboden en voor de i provincies langs de Belgische grens is een voltrekt vervoersverbod afgekondigd Op «Hes dient te jvorden gelet. Men dient te bedenken dat eierschalen van een ogen schijnlijk'nog gezonde, maar rejtda bév smette-kip. in devuilnlsbskHrtfïigen verf dwalen en langs zonderlinge wegen ojp het erf van een boer kunnen komen. \mir Aan leder* pluimveehouder de raad: Ontsmet alle Vftorwerpen. die u ont vangt. in het bijzonder pluimvee-verpak kingsmateriaal. met 2 'f* natronloog of creolinet Weer zoveel mogelijk vreemd bezoek van uw bedrijf, vooral degënen van wie hekend is dat zij op markten en andere pluim veebedrijven komen. Laat niemand toe in de kippenhoktóftn. Koop geen pluimvee afkomstig van markten, tentoonstellingen of handelaars. En waarschuw onmiddellijk de burge meester wanneer een kip plotseling sterft. Het zal niemand verwonderen, dat In Barneveld. het pluimveecentrum van ons land. èen angstige spanning heerst in verband met de dreigende vogelpest, die een pluimveebedrüf in enkele uren kan ruineren. In de gemeente Barneveld en, wijde omggvlng worden tienduizenden kippén gehouden. Niet alleen de pluim veehouders zelf hebben daar belang by. maar ook een belangrijk deel van de plaatselijke industrie en handel. Met be- ■orgdheid ziet men de komende weken tegemoet. Een van de somberste voortekenen is wel de plotselinge sluiting van de markt, welke anders Bonderdagsmorgens in alle vroegte begint. Doordat eerst Woensdag de majkten werden gesloten, waren toch nog de 'meeste handelaren velen van hen hadden immers flinke voojjra- .den uit alle delen van het land nfcar Barneveld getogen. Zij. die uit.de ver boden provincies kwamen, wefden on middellijk gekeerd, terwijl de' an"3eren natuurlijk geen stapdplaats op de markt mqchten innemen. Het marktplein \tfas geheel verlaten, maar op de buitenwegen zag men overal de vrachtauto's van pluimveehandelaren staan. En toen werd natuurlijk daar handel gedreven Over het algemeen zag men dit als een gevolg van plotselinge sliflBng en de ver wachting is. dat volgende week de handel geheel stil zal liggen. Strijd tegen besmetting en zo nodig ophokken van de dieren tyan een medewerker) GTOALS was te verwachten heeft de be- 8mettelijke vogelpest zich niet aan de grens gestoord en thans ook in ons land haar intrede gedaan. Hoewel er reeds enige tijd geleden van verschillende zijden op bijzonderheden betreffende deze ziekte is gewezen, is he^. nu wij haar ook verder verwachten, misschien op enige bijzonderhe- t de pluimveehouders 11e goede maatregelen ich wel rekening mee groot fs. dat nog«njeer De verschijnselen in het land m> wel goed hier den te wijzen. V moeten er ohdanl naar onze meninj houden, dat de gevallen zi Nu beh< komen i smetstol tegengaan itof is bijn, om is een aanvullii de kippen die eierschalen oppikken. i het cjverl inipe - lior van spuiting met ee|n entstof, die de'kip- de in; vdfcel] van het cfc^erbrengen is bijna onmogelijk en daar van de bestrijding entstof, die de kip- ongevoelig maakt voor besmetting met vogelpest. Wegens de nabije dreiging van de ziekte had de Rjjksseruminrichting te Rotterdam reeds een voorraad entstof oor 50 000 dieren gereèd gemaakt. Het inenten heeft het bezwaar, dat daar- loor de eUrproductie gedurende vier tot 'Uf weken achteruitloopt en dat 0,2 tot van de ingespoten kippen na de in- iting verlamd geraken. Hier staat echter enover dat de dieren.zeerdang en waar- IjnHjk zelfs gedurende hun gehele le- geip^at ongevo^4zyn ge- .7 Schadepost Indjpn de uitbreiding .van de vogelpest niet kan worden gestuij. betekent het een economische schadepost. .Want om de medewerking te verkrijgen vanH^^|gilm- veehouders om de haarden vaiWRfelpent uit te roeien, waartoe.ook direct de ogen schijnlijk r\og gezonde dieren moeteiKWor- d«i geslacht, vergoedt de overheid de hi delswaarde van de verbrande dieren. E pluimveehouder lijdt dan in ieder geval nog 'de winstderving doordat hij gfen eieren /neer krijgt die-hfj ktfn verkopen. Indien door het op grote schaal uitroeien van pluimveekoppels en door het inenten de produce hard achteruit zou lopen, be staat er kans op prHastijging en bij ver hindering van de priwectie kurtnen er in Ieder geval minder «\jren worden ge ëxporteerd En diet ging juist zo goed met de export omdat do omringende landen ljjde-n onder de vogelpest. Van f Juli 1948 /ot 1 Juli 1949 bedroeg ,de export van eieren ruim, 50 millloen en voor het jaar van 1 Juli 1949 tot» 1 Juli 1950 was een uit- VQjer geraamd van ruim ƒ103 mtllioen. aan de andere kant ook weer niet in een paniekstemming te ge raken. want daarmee wordt niets goed gemaakt, maar veeleer veel bedorven. Gaat niet uit angst voor de ziekte uw dieren opruimen, zoals men onwillekeurig geneigd is te doen. redenerende dat de eerste schat* de beste is. Tot op zekere hoogte is dit wel het ge val, mkar onder dq hiydige omstandig heden i| daarvoor absoluut geen reden. Alleen h^pdige lieden zullen daar zijde bij splnpen. Houdt u thans nog meer dan vroeger aan de. indertijd reeds medegedeelde, hygiënische maatregelen. Laat niemand, ook zelf» familie of goedej vrienden niet. in uw hokken Toe, want al hebben zij de ziekte thuis r#t. zij kunnfcn zlchf onder weg, zonder het te wetera besmet heb ben. vooral voor wat hunlschoeisel be treft. Ifet is daarom verstandig \m, wanneer men in de hokken moet zijnAspafte. spe- tiaal daarvoor bestemde klompen of schoenen aan te trekken of «aders* ten minste eep zak gedrenkt in «m 30*'» na- tronloogoplosstng voor de lnïanfc te leg gen en daaïop eerst het sclfjeisel af te vegen. Men loopt dan de minste kans de besmetting op die manier binnen te bren gen. IJaatt ook geen voederzakken of an dere emballage op uw bedrijf. Men weet nooit waar deze geweest zijn en de smet stof is buitengewoon kwaadaardig en kan ook daarmee worden overgebracht. In aansluiting daaraan is natuurlijk in deze t(jd het aankopen van vreemde dieren helemaal uit dem boze. Verder zal hef verstandig zijn om, wan neer er ziekte«vallen in de buurt zyn gesignaleerd, de dierifci „op te hokken". In.de hokken lopen «yj minder kans. dat de besmetting door, juist In deze tijdszo veelvuldig rondzwervende, wilde vogels wordt overgebracht. Tot slot nog iets over de ziekteverschijn- selen. opdat ieder voldoende gewaar schuwd zij. Plotseling worden, zonder enige aannemelijke reden, enkele kippen ziek Zij worden suf. hebben geen eetlust meer. maar wel een zfecr verhoogde dorsW Zij gapen asi rochelen bij de ademhaling. Al spoedig volgen er meer, zodat de vol gende dag meestal de hele koppel aan getast is. Daar de sterfte aan de ziekte zeer snel dn in grote omvang optreedt, vindt men al gauw doden. Bij denberen, waarbij de'ziekte niet zo shel verloopt, ziet men gelige, schuimige diarrhee. Ook maken zij draaiende en schuddende bewegingen met de kop en treden venamsningen van hals en ook van poten op. Door deze laatste krijgen zij een onzekere gang en naken later geheel verlamd, kop en leljen worden blauw tot zwfcrtrood. Op het laatst fcijn de dieren totaal versuft en sterven vaak bij een laatste pogiftg om te drinken mét de kop in de drinkbak Alle hierboven genoemde verschijnselen volgen elkaar zeer snel op. zpdat de die ren vaak na enkele uren reeds dood zUn. Waarschuwt zodra gy verdachte ver- schynselen raeent waar te nemen, ter stond uw dierenarts, opdat deze, indien de ziekte Inderdaad aanwezig is. kennis aan de betreffende autoriteiten kan geven Gaat in geen geval dieren, opruimen, want niet alleen zijt -gij dan strafbaar, maar gy maakt dat daardoor de ziekte nog verder in de buurt verspreid raakt, het welk per slot ook in uw eigen nadeel is. Want op die manier krijgt zij,hoe langei hoe meer - - - de kans D« minister van Binnenlands* Zaken heeft aan de gemtentebeaturen *en circu laire gezonden, waarin de medewerking van deze besturen wordt ingeroepen te bevorderjp. dat de viering van de bevrij ding lamfeiyk op één datum, n.l. 5 Mei zal geachieden. Avondprogramma (NCRV) 6 Geestelijke liederen; cwsrtier, S0 Voor de Strijdkr 7.35 r 6.15 Nieuws; 7.15 Reg.-uttz.7.35 Gr.pl.; 7 40 Rsdiokrant; 8 Nieuws; 105 Gr.pl.; 3.30 Haak ln. 9 Haipen-ensemble; 9.25 Causerie; 0 45 Radio Philh. Orkest; 10.45 Avondover denking: It Nieuws; 11.15 Gr.pl. Hllv II (VARA) 8 Nieuws; 8 15 Felicitaties; 6 40 Gr.pl 7 Denk om de bocht;' 7.15 Kwar tet (VPRO) 7 30 Causerie; 7 45 Een radio- krabbel: I Nieuws; 8.05 Boekbespreking; 8 10 Pianorecital, 8 30 Klankbeeld. (VARA) 9 Verzoekprogr 9 25 Aetherforum; 9.55 Buitenlands overzicht; 10.10 Populaire mu ziek, (VPRO) 10 40 Causerie; 10.45 Avondwij ding. (VARA) 11 Nieuws; 11.15 De Groninger Orkestvereniging. ZATERDAG U MAART 1950. Dagprogramma. Hllv. I (KRO) 7 Nieuws. 7.15 Ochtend- igymn 7 30 Gr.pl 7.45 Morgengebed. I Nieuws; 1.15 Gr.pl.; 10 Voor de kinderen; 10.15 Gr.pl.; 11 Voor de zieken; 11.45 Gg.pl.; 12 Angelus; 12.03 Amusementsorkest; 12.55 Zonnewijzer; 1 Nieuws: 120 Promenade or kest: 2 20 Engelse les; 2.40 Kamerkoor; 3 10 Kroniek van letteren en kunsten; 3.45 Me- tropole orkest; 4.20 Luchtvaartcauserie; 4.30 De schoonheid van het Gregoriaans. 5 Voor de, jeugd. Hllv. II (VARA) 7 Nieuws; 7 15 Gr.pl.: 8 Nieuws: 8.15 Gr.pl (VPRO) 10 Causerie; 10 05 Morgenwijding; (VARA) 10.20 Radlofeullle- 'ton: 10 35 Voor de arbeiders ll.Sfc Cello en plano; 12 Orgel en zang; 12.33 Gr.pl.; 12.55 Kalender; 1 Nieuws; 1.15 Dansmuziek; 2 Voor de Jeugd; 2 20 Lichte muziek; 2 50 Gr pl 3 Boekbespreking: 3 15 Kamerorkest; 4 Cau serie; 4.15 Gr.pl.; 4 45 Sportpraatje; 5 Gr.pl.; 5,30 Voor de Jeugd. Begin Februari heeft de aardappelpotitle zeër hone liet. do<-h Begin Februari heeft de aardappelpoaitle van one land ln het middelpunt van de belangstelling gestaan en nog wordt aan d'ese kwestie veel aandacht besteed. In 1948 wae de met aardappelen bebouwde oppervlakte ultzonderiyk groot. terw|jl de oogst zeer goed was. Het areaal van de klel-aardappelen in 1949 was b|jna 20.008 ha lager dan ln 1948, terwijl de opbrengit normaal wae. Daar bovendien de hoeveel heid van de houdbare ramen tegenviel, was uit dien hoofde de beschikbare voor raad kleiaardappelen voor het seizoen 1949-1950 belangrijk lager dan het seizoen daarvoor. Alhoewel de overheid de resultaten van de eind December gehouden inventarisatie van consumptieaardappelen niet heeft ge publiceerd. wordt ons van deskundige zijde verzékerd. dat in deze tijd in Noord-Hol land nog maar 18 pet van de geschatte oogst aanwezig was en in Zuid-Holland §3 pet. Gezien de betekenis van beide pro- vinciei voor de teelt van kleiaardappelen. namelijk ruim 22 000 ha tejten ruim 63 000 ha in het gehele land. stonden de betrok kenen wel voor een verrassing. Eind Ja nuari werd geechat. dat ongeveer nog 13 pet van de oogst onder berusting van de telers zou zijn. De voorraad zandaardappe- len was intussen, als gevolg van de sterk toegenomen varkenshoudery. die deze j aardappelen als voeder gebruikt, aanzien- lijk kleiner dan normaal. Hoewel het een I gewoon verschijnsel is. dat te^en het eind van het seizoen de klei-aardappelen 6chaars worden. wUzcn vele tekenen er op. dat deze schaarste dit Jaar eerder dan normaal zal intreden. Eind Januari was de voorraad klei-aard- appelen reeds sterk geslonken, althans voor de tijd van het jaar. terwijl de prijzen op dat tijdstip vry snel begonnen aan te trek ken. In landbouwkringen geeft men toe. dat de consumentenprUs voor de gezochte aardappelen voor de tijd van het jaar reeds ;r vaste voet in ons land gn wordt growr, dat zij c(ok latefr^heer on dieren optreedt. de 7 'l.ux Nk sn^- ^via das refr ng 7.55 Weer, 8 u verder strikt aan autoriteiten voorgeschreven maatregelen". Deze toch Worden genomen in het belang van de pluimveehouders ln het algemeen, hetwelk ook het uwe ia, want door een nauwkeurige navolging van de gegeven voorschriften alleen zal het mogelijk zijn dè pluimveehoudery voor een ramp te behoeden. Geen StacTlbuspel. Omdat van overheids- '*e ls bepaald, dat op de Bevrijdingsdag •ï\n* 1 uur *s middags vrijaf mag- worden "Tven hebben de organisatoren besloten hadion T-- ..„.lias bevrijdingsspel ln het 'Qlvmplmt Amsterdam niet te laten doorgaan. Hllv. I (KRO) 6 Zang en orgel; 8 15 Jour nalistiek weekoverzicht 6.30 Voor de Strijd krachten: 7 Nieuws 7.15 Actualiteiten; 7.25 Parlementair overwicht: 7 35 Gr pl 8 Nieuws; 8.05 De gewone man; 8.12 Gr.pl.; 9.15 Licht baken 8 40 Gr.pl 8.43 Steek eens op. hereti; 9 Orkestenparade; ,9.30 Hoorspel; 9.55 Or kestenparade; 10.25 Puzzle. 10 35 Amerikaans commentaar, 10.45 AVondgebed; 11 Nieuws, 11.15 Gr.pl. Hllv. II (VARA) 8 Nieuws: U l5 Populaire •muziek: 7 Artlstl^ae staalkaart; (VFRO) I 7 30 Bijbellezing 745 Causerig; (VARA) Nieuws; 8 05 Actualiteiten; 8.12 Varia. 8.15 Dansmuziek; 8 45 Gevar progr 9 45 Socialis tisch commentaar; 10 Sextet; 10.25 Hoorspel; 10 40 AccordeonmuziekU Nieuws; 11.16 Gr.pl. ZATERDAG. Radiodistributie 3e l||n. 7 VI. Br Nieuws; 7.05 Gr.pl.; 7.30 Kron 7.40 Gymn.: 7.50 Or.pl.; 8 Nieuws: 8 05 Gr.pl 9 Nieuws; 9 05 Gr.pl.; 10 Eng. L. P Nieuws; 10.10 Verzoekprogr 11 Rendezvous Players. 11.30 NWDR. 6r.pl.; 12 VI. Br Ca baret; 12.30 Sfll Salntal.: 1 Nieuws: 115 Sa- ludos Amlgos 2 Fr. Br Ga.pl.; 2.30 Zang; 3 30 Verzoekprogr; 4.30 Ens .Alexandre; 5 Ber.; 5.10 Verv, Alexandre; 5.30 Kootwijk: Ned. Strijdkrachten; 6 VI. Br Jazzmuziek; 6.30 VoOr de soldaten^^Tleuws; 7.30 Gr.-' 7 50 Feuilleton. 8 OmJBforkest; 9 Act Ork. Beelaerts; 10 Nlenws: 10.15 Verzoek progr; 11.17 Nieuws; 1125 Jazzmuz.; 11.50 Gr.pl. Radiodistributie 4e l|)n. Nieuws; 7.15 Bonflur le Monde; 7 25 refrains: 7 30 Eng. H S.: Mllit. ork.; r 8 Fr. Br.: Nieuws: 8.10 Concert; 9 Eng. H S.: Nieuwj!; 9.15 Ork. Temple; 8.45 BBC Revue ork.; 10 30 Ork Leader; 11 Vogel-^ gaeang; 11.15 Wijding; 1130 Ork. Payne; 12 ^3BC Welsh Orch,; l Orkest Stewart; variety Bandbox; 1.55 Wèer; 2 Nleu, VL Br.: Gr.pl.; 3 Lux.: Bonjour lt 4/V1 Br .Vocafil kwintet; 4.15 Gr.pl.; 4.30 flïem, kwartet; 4.45 Gr.pl 5 05 Nieuws; 5.15 Acc. 5.30 Gr.pl 5,40 Verv. accordeon; 5.55 /Pauze 6 Fr Br Voor de soldaten; 6 30 Accordeon; 6 45 Eng. L. P.: Snortreport.; 7 Jazzmifttek: 7 45 Eng. I-I S. Thgse were the days; 8.15 Fr. Brj» Omroejapfk.: 8 45 Chan' sons: 8.07 Amus muziek.J7.15 Eng h. P.:* 'Ork. Levy: ÏO^BC Midlaffd Light Orch.. 1! Nieuws; 11.15 Squadronnalres; 11.50 Cabaret. „Installateurs" van drie Pijnackerse burgemeesters Het geslacht der Sonnevelds te Pijnacker, waarvan het oudste lid dezer dagen zijn tachtigste ver jaardag vierde, kan er op bogen drie generaties van burgemeesters de ambtsketen te hebben r-pl- 9.15 gehangen bij hun installatie. Op 6 Januari 1897 heeft wethouder Jan Sonneveld Pietersz deze plechtig heid verricht bij Jhr J. K. Hesselt van Dinter, wethouder Clneemienu» Sonneveld thans) (de tachtigjarige van installeerde 16 Augustus 1935 m,r dr P H. G. W van den Helm en zijn zoon installeerde twee maanden geleden burgemees ter Duiker. zéér hoog ligt, doch daarby wy»t men teven* op. dat er op het ogenblik nog vol! doende conaumptlewaardige aardapneUn van minder gezochte rassen in vooïr. 2 zyn waarvan de prija op redeiyk niveaJS Hoe hel ook ei), voor eeo tekortTehiii In geen geval gevreesd te worden, zo S 3 ons met stelligheid verzekerd. Het lie/i' melijk m de bedoclinx van de ovfrhïï» om door het toeetaan van Import van appelen uit Palestina en Malta een "lt kraPP« aardappelmarkt te verlicht DERTIG GEWONDEN BIJ AUTOBUS-BOTSING Twe* autobuseen met mijnwerkers bot- «ten gisteren om even zeven uur to*M e kaar op de Rtfksweg ter hoogte van S Sittardse Philipsfabrieken. Ze* personen werden zeer ernstig gewond en naar hst ziekenhuis vervoerd. 24 Andere inzittenden liepen meer of minder ernstige kwetsuren op, voorns, melijk hoofdwonden. Beloning redders van de bemanning der Berkel De eigepaar van het Nederland*# fcbëfrkel, dat kort geleden by Soederham \aan de Noord-Zweedse kust aan de grond liep, heeft aan de Zweed*e loodsdiemt toestemming gevraagd de loodsen te Lllljungfrun een beloning van duizend kronen te geven voor het redden van de bemanning van de Berkel. die uit 20 koo- pen bestond De loodsdienst heeft geen be- zwaar gemaakt. RUSTIG MARKTVF.RLOOP Amsterdam. 9 Maart BIJ gebrek aan stimulerende factoren had de beurshandel vandaag niet veel te bete- kenen. De koersen bewogen zich merendeels rondom het vorige niveau, waarbij de stem ming min of meer onregelmatig was. Over het algemeen echter waren de koeraafwil- kingen uitermate gering. Voor de cultuuftondsen viel de «temming betrekkelijk mee De handel was weliswaar niet groot, maar de lichte vraag waa vol doende om een goed prijshoudende tendens te veroorzaken. Alleen de certificaten Dell Mij konden zich slechts met moeite hand haven. Voor Kon. Olie was het publiek let- wat aan de markt. De notering waa een fractie lager De overige internationale fondsen hadden een uitermate rustig verloop. In Philips werd ln de meeste tapes niets omgezet. Ook op de scheepvaartmarkt was de be drijvigheid gering De aandelen Walvisvaart ondergingen een koersverlies van 3 i procent en werden ge noteerd op 105. Ook Wilton moest zich can koersverlies van 4» getroosten. Op de Amerikaanse markt'waren de olia- waarden overeenkomstig het verloop van WaUstreet iet» vaster. Beleggingswaarden hadden een rustig prijshoudend verloop. Officiële notering van de Ver v d Effectenhandel DONDERDAG 9 MAART t ged. en bied 6 ged. en la.ten bieden laten ACTIEVE OBLIGAT1CN ?V K Heden 81100V« 100'/. 31 994* 99'/if 31 99Ht' «8 Nederland |948 Bel Cert 1980 ree. 3i-3 RAT noch HUIS onlsnapt DODjENT Het onviearttaanbare 1947 IHV6-1903 1937 8 1947 1 1000 3 Jnvest. Cert 3 -64 9®Af'»8 19R N" jpaarcer 100 2* 100' «t lOO'/tf Nd Ind *37 A 3 96A GrlUtbk '46 3 98' ORLIQATIëN ,IJK BEKEND 1^3, mógen we Jorii Goedbloêd een Mdttvafc de Daad noemen. Toen nu de. vertoornde violist Fiedeldum met opgestroopte mouwen op hem toe kwam rennen, daarby de meest afgrijseiyife *edreigingen uitend, wacJufe hij niet af wat er verder van zou lsomen, maar kéerde ziom en rende weg. Weg' Weg? Ja en waarheen denk Je? Niet zómaar op goed geluk de weg afo neen! Hij rende met een boog aghter dp auto langs, en toen die aüto zich nu tussen hem en Panda bevond, zette hij koers naar de woonwagen, die zijn achftr- volgers zojuist verlaten hadden „Een ,pauken-soio!".Tyulde Flodder Fiedeldum. „Op Je hoofd!" „Ik besfhouw pauken als de meest vergroofde instrumenten uit de wereld der ■muziëk" merkte) JQri^) hygend op. „terwijl ik in padkenisten slechts éèn bruut rype van krachtpatsers kan zien. Ik prefereer het dus aan uw gezelschap te onttrekken I" Zo sprekend had hy nu de woonwagen bereikt, waar het paard Infernogeduld «tond te oefenen zonder te bcgrypén, waar al deze lieden zich zo druk over maakten ••Kom, kom. o edel ros!-" riep Joris ^ïet dier to*. ,,Ik prU* my gelukkig u weder ie vinden! Deze opgewonden zigeuner» zijn geen passend gezelschap VQor dhj>!" En met die wom-dep deed hy de wagen een halve slag omwenden, waarna hij snel de bok beklom en Inferno aanzette tot een' galop in de richting, waaruit hil zojuist gékomen was. Fl§dder Fiedeldum en Panda hadden het nakijken. ilaar gaat hij!" tierde de Maestro opgewonden „Het was heb* nog niet ^genoeg! Ach. achl N|ee. 1ee' Nu moet hii' ook ons circus nog stelen!" „Wind u niet op. Maestro", zei Panda met kalme- ♦astberaden- hejd. «.Dan nemen wy zyn auto! Die halen we wel uit de greppel en Ran krijgen we Joria noMwel te pakken)" Bandoeng Batavia Gelderl '49 3 101 Rolt '37 1-3 ZHoll '38 2* 3 FrGroHpbk 3*l) Nat Hpbk 3*10\' «t Rott Hpbk 8*11 WestHpNO 3* 100' RottSchhpb 3*100 Bergh&Jurg 3*103' Lever» Zp 3*104' Stokvis 8*111 Bat Petrol 3*104 Kon Petrol 8*104' Amst O! 100 8 137 Wlttë Krul# 80137 Amst '47 3»-3 101 101 Lever üfroth 3%105''i<| lOSAt' Nd47B7$I000 3»105,« PhlllpsllOOO 8*1089 MANDELEN Amst Bunk Es-omptii ünk .104' 137{ ÏOfpiJ 108™ V K Heden 220'/« 98"i 176V. 179' .7 19S 198 319 76§| 154 HollBkUn cA 221 JavaBk 500 cA 1899 MlJFlNat Harst 98' Mierlo&Zn v 130 NBkvZAfr 800 186'/. NedMIddstbk 102' Rotterd Bank 176'/. Slavenb Bank 115V» 108' <t ex-div. Twents Bk cA174 Rdam BelCons 195 Albstr Superfl98 Alg Norit 317' Allan A Co 76 AmSt Ballast 156 Breda Mach 141 Brontw*rk 133' «t Bührmann Pap ¥29' i Dikkers rac 179' i Drie HoeflJz*r» I08f DRU 141V#t EMF Dordt 146+ Fmb F 8t Hth 128'/. Gouds Apol K 177 Gruyter de pA 159'/. Heemaf A 186f Heinek Bier A N15t 'Hero Cons A172 Hoek s M&Zst247'/. HollKunstz I A J99'/« Int Gew Beton J39'/i Int Kunst ind 116'/» Int syiscoM C 149 Kempkei I" Klinker Isl Kondor Kon Nëd Zout* KonVer Tap!}'2' JCwatta Choc 209 Lettérg Aden. 236[ 236fi Mcelfa Ned B»241'242t NA Autob Vrel24'124'. Gist Splr A 320 3181 Scheepsb 135 134Y/. 142'/« 177 159 187 186+ 171 240* 115 UI 90* i\ 42'/* 41'/# ^\282 ^^- V K Heden Nyma 243 Rommenhöller 176' i Rott Droogd A 300 Rouppe vdV A133' i Schelde NB A122' Stokv 500-1000167' Stork A136 VerBlIk 1000 Al83t 182'/. VerPhar Fs A105+ 105'/.+ Werkspoor A132'/» 131'/.9 Wyers Ind A217f 218+ ZwanenbOrgA208 208 Antem NB A 77'/«t 7« N-Ind Sas A 81'/# Borsumy A 130+ IntCrA Hd R'd 165 Llndeteves A133* Gem ElgWA W 166 Arendsburg A 148*/« Beaoeki. A152 Se%p 12* Mit^Arnold A 1071 Ngombezi A 282V. Albert Heyn AÉ04( Blaauwvrles A125' 1261 Ne My WalvIsiOB' 105 Thomsen A 140' Ifl 243'/. 174 122'i 167'. 135*/« 129'/« 166'/» 134+ 167'/i 1*91 150' if 123* 103( 280 ZeeKSa 1000 A 95* 9 "«t Dell Spoor A 53 53f N-l Spoor A yfU 28| Madoerk pA'2l[ 19'/# Sem Cherfb A 9* 9V# I AUlroco r*c 65 N-A Flttin ree 82 82' .f Zuldh Bank B 1131 CERTIFICATEN VAN AMERIK AANDELEN AANÜEI.iN Am Smelt Rel 58 58| Anaconda >Cop, 3L1» .31*/* Bethleh Steel 1 107'/. Gen Motor j P45 rM Int Nick of CaT 30»/» 30"» Kenneco* Cop 56' 561/# Rep. £teoJ 28A 28»/* Stand Braadt l Öi1# Un StatNÈeel 98' 98'/» Clt Serv qbftio 755 75'/# MidContPétr 43'/» 44'/» Shell Union 38 39+ N York Cent 14'/» 14tV Pennaylv Rr Canadüo T» 19'/« 19»/» Vft 16$ Proion#-,'!» êh 2'/* N-l Handbk A 100' NdHlhdMy cA 161''# AKU A 180L 4 180'/. ^BerghAJurg A 326'/» Berkel Pat A lie'/. Cslvé Delft cA H2'/i CCTüf Sulk A 194' 4 Fokker A 128'/. Gelder Pap A 161'/» KNHoogov cA 182' .Lever Bros cA 225'223V.t4V4 Ned Ford A 283+ Ned Kabel A 288 Philips A 230 Wilton-FUpn A 145 Bllllton 2e r A 273 Dordt Petr A 264 Koo Petr A 288' Kon Petr oA 287 Moeara En A %92 Arrtst Rub A 145'/» Bandar Rub A 144* 326g 116' if 142'/» J94*/. 162'/» 'TV .-4 283'/. 288'/.'/» 287"»t8'/« 2B7'/# 492'/» 146'/# I486 145 It K V.K Dell Ba Ru'A 121 Kend L€irtb A 114' Lgmpong Sum 41' O-JavB Rub A 64 Oostkust cA 115 SerbadJ Rb A 64'/. VerlndCult A 63«/U Holl \miyn A 160 JatfChRMap A 128 KNSM NBi) A 136'/. Kon PahAt/ A 138'/» NaSchUnJ* A 147 Omfnecgn Sch 176t Rott Lloyd A 143»/. St MU Ned A 152 HVA A 147'/# 14 ,Java Ct|lt A 83 N-9j Sulk A 102 w VerVorstC A 39V,t 38 DeliBatMy A "lltf Deli-Mtsch cA 140'/. 140 SenembahM A 124'/» DIVERSEN Miin&C NB 186V. f Lit. 121 -. 116 42+ 6» 117 64'/. 65* ,158)/. 128 136V» lS7'/.f 146'. 175'/» 142 ,1516 149-'/»6 i 8i'/i 39'/» 119'/.20# 141 124 1531 Tdooi Mevr. l'. M. C. BIJLtkVELD—GELINCK 12) V I Ze e zwommen niet meer. of het moest zijn een rondje schoolslag met een sigaretje aan de kant toe. Maar ze volg- <4en nog ïMtijd met wa+me belangstelling de ups en "downs in de zwem wereld, de wek/eliJkse trainjngsavonden in het bad en de Zondagse pcestatied vah hun,-eigen „jongens". Als het een heel belangrijke gftyedstrjjd was kwamen ze allemaal op: JKI scjmenhandelaar trotseerde zijn *%fouw. de banketbakker liet^jn taartjes Jn de steek, de schoolmeester nam zijn ^udste jochies mee en droeg*»zijn jongste pp de arm. Dan"tooiden ze zich met heir •lubinsigne en 'stondeh aan de kant en brulden,..Hup! Hup!" en ,als tenslotte de overwinning behaald was# dan dansten ze allemaal v§n enthousiSsme en trac- teerdé schoolmeester zyn spruiteif op'ijs. Ja. het was een springlevend*, een «nthqusiaste club, die „Visotters", en m€en wonder da^ ze lapgzame+hand de beste krachten van Amsterdam tot zich ging trejeken. Ze stegen en "Steden op de hgnd kwafthen ook d« kqmpioenschampen; in de derde klasse.\ -de tweede; d,j eerste! BuurtkampioenXchappen. plaatse- ïyktf kampioènschappèn.Jh gewestelijke kampioenschapagn. Nedenandse kam pioenschappen! En tenslotte, o duizeling wekkende prestatie: een internationaal, een Europees kampioenschap! Met als lichtend ideaal: een were"UtamP*oen* schap. Maar daar waren ze^ voorlopig, nog niet aan toe. Bloem der „Visotters", licht van de toekomst, sterre der hooj. op het Wereld kampioenschap was Geo*ge Boontjes. Sjors, van zèsjarig. jongetje af lid'van de club, opgegroeid en getogen in ae zwem- sfeer der „Vjfotters". Te water gelaten en gètraind en gemasseerd en gewogen door de „Visotter"-coaches. Aangespoord en bebaètl^l en bejubeld en op d^cRpu- ders gWragen d®or de „Visotter"-man- nen Bëiliind eft bewonderd en toe ge glimlacht door de „Visotter"-darhes, ere lid der club en vlot producent van steeds j nieuwe trofeeën. Sjors Boontjes. Europees kampioen op da 100 meter borstcrawl: een fikse vent met een golvende kuif an een biceps als Popeye. Ben pracht samen- Jipelljk. tanden; een stralend physidc. In zyn vrije tijd bediende in een sigarenwinkel, ver der kampioen Van zijn vak en ondanks zijn smudetx aureool een reuze geschikte. ttPPJrtgen, Tof- inyzijn nieuw» met 4e vierkante schouders! ikkeitjesdaé fleurig over *zijn groenj oenë zij cleii )rel- irhemd. Een klein tikje branie met zijl ld schuin overv zijn kuif. en e<pi klej tikje aan het opscheppeai over zyn pr( tatfes in hét café „De Visotter". het café „De Visotterwas een ïttig biljart en Je trof er ayyd wal een .paar qlubleden en "Vrienden. Hij bi* ■jartfe dak goed, en >h(J had hier gratis conaumptie vanwege het kampioenschap. Qie consumptie was byi\a altyd Jimpnade^ omdat hy'byna onafgébroken in -tiaitjing was. maar zo af én toe pikte hijUpdfc ookNwel eens een biertje als -hij ic kans Iweeg achter de rug van zijn coRch. Soms wou hy wel dat die vent hem eensAvat minder achter zyn broek zat! En dan dat .gezeur over meisjes! Hy wou ook wel eens vry zijn! Gisteravond was hij er tenminste tussenuit geknepen toen Xe na hun trainingsuurtje allemaal naar de bidscoop gingen. Hy hield er niet. van om als een schaap achter zo'n troep aan te lopen: hij was tenslotte zyn eigen baas. Sjors B«tjes en twee-en-twintig jaar Wie de*^e*n wat? - Het-zou natuuriyk wel»lollig zyn «als hy wereldkampioen werÖ, maar hy had nou niet altyd een kindermeisje nodig. Dat kampioenschap had nog de tyd en die, Betsie was een mooie meid! Hij had zijn knieën opengeschaafd toen hij over die muur was gesprongen. Een mooie aftocht was het geweest! Hy grinnikte nog bij de herinnering! Die sprong over die müUr was mlsschi«d ook een Europees kampioenschap weesér1*mmer*dat geen mens hèt'gezfen had in het pikdonker! Tjonge wat een beestenweer was het geweest! 't Het bezoek by Bëtsieywas maar even tjes geweest en thuy; lj«d hH geduvel gehad over zijn broek. Allebei zijn knieën dóór-en alles onder de modder. Och mens» leg fbch niet te .zèure! had nij t tegen zyn-moeder gezagd. Ik ken toch zó eén ander pakkie k+ijge as ik *effe. naar de winkel van Wjlleimse ga. Die doet het wel voor 46 t-eclah»e! Ja/ je Je druk maken over zo'n kleinig heid; die reclame was tenminste nog een voordeel van je kampioenschap. Als je 't een beetje handig inpikte kwam je een heel eind. Allicht dat hij ctyt ervan had; je moest toch al een hoop laten staan als je In training was. Nóg een bier, Élsjeblieft! I Dit waren de fragmSpgedachten onder George's welige kuif terwijl hy op dezë Zondagavond deelnam aan tiet gezel schapsleven in de „Visotter". Een paar medeclubleden, de voorzitter in hpogst eigefl persoon, e» enige gasten die hy niet kende maar fïln^hem wel kenden: „Daar -heb Je Sjors. die 100 me ter-kam pioen". Hy speelde nu biljart met een kerel' die hy niet kende:een vreemde snyer met een rood gezicht en een snor als een tandenborstel. Maar hy speekfe goed. verdraaid wat speelde die vent, de ene série na de andéreï moest zijn fleop bü het spel houden, anders m'aakte die kerel hefh nog ln en dat kon Je niet op je laten zitten als je de 100 meter kampioen wai^Ziezo. dat was een stoot, die er wezen j/wcht; er ging een hoeraatje 'op onder de toeschouwers. Ha die Sjors! riep één van de vrienden. Ha die kampioen! Ja, ja, het zatrherti ni«t glad, die vreemdeVsnyer! Na 'afloop van de party, dik George op het nippertje won door enige bnver- b'lwoders van zyn tegenstander, tracteegöe deze op etu biertje aan de Wachte toog. Ze legden hun ellebogen vóór zich en slurpten het schuim. George Boontjes voelde zich met vacantle. ben met fqkansie. legde hy zyn buurtnarf vtt. Ik heb me vrye avond. Daarom ken ik nul een Mertjo pikke, snap j«, Van je baas? vroeg cfe .vreemde snyer, onverschillig. Welnee. Van me coach. Hij was niet lekker. Die vent zit me anders constant achter me vodde. Ben je ook in de sport? Nee? Nou!» dan ken je je het ook niet indenke. 't Is niet altijd een lolletje hoor, om kampioen te wezel George Bopntjes, met een' plotselinge opwa»rtse beweging van het hoofd, gooide zijn kuif naar. achteren. Ik 'dacht anders dat je een reuze leventje héd", meende de ander, »et de onwetendheid varl de outsider* „Gratis consumptie en mooie pry ze En af en toe een reisje. Nóu, dat zou myn wel ïyke! jy» hebt een reisje naar Denemarken gemaakt heb ik in de krant geleze. 9" Ja, maaj: dat 's óók niet alles, ceerde Sjors. die zekér een droeve dronk "had van zyn dHe bierfie|, „da's óók maar havermout bii je ontbyf en no smoking en 's avonds om nege uur naar bed'. Ja, 't kampioenschap was fijn na tuurlijk. En toen hebbe we een avond - gehadnou'! Mooie meisjes! In Kopenhagerf? Nee. Agrhuus. Een reuze zwembadje daar. Alles eerste klas. (Woédt vervolgd*. vrijdag io maart 1950. (JUWJWJBB cobkamt TWEEDE BL'AD PAGINA' 1 DE GESCHIEDENIS onzer stad wemmen- baarbij gebruik makende van de gegevens |n de Goudse Librije en het stedelijk jrchief aanwezig. Voor het reeds zeer oude Moordrecht maak ik in het bijzonder gebruik van een 18e eeuws handschrift in de Goudse Librije. Moordrecht, Moerdrecht of Moort toals het vroeger wel genoemd wérd ^ras een ambachts-heerlijkheid. oorspron kelijk in het bezit van opeenvolgende adellijke geslachten, later ook van sleden. De heerlijke rechten, de rechten van de heer, de vorst, in tegenstelling met die van de onderdanen, de z g. feudale rech ten, die zich geleidelijk beperkt hebben tot bevoegdheden inzake rechtspraak en begeving van ambten, waaronder wereld lijke en geestelijke, werden bij de Stadts- fegeling van 1798 afgeschaft, al bleef het recht op het voeren van een heerlijke titel onder bepaalde voorwaarden tot op keden nog besta4^ In 1863 verdween ook op waterstaatkundig gebied de aanduiding „ambacht" en kwam hiervoor „de polder" Moordrecht in de ptaats. Moordrecht behoorde en behoort water staatkundig tot het Hoogheemraadschap van Schieland, maar ook had dit hoog heemraadschap vroeger „de rfboge juris dictie" daarover, dat wil zeggen, dat de rechtspraak oVer ernstige delicten bij dat bestuur berdstte. In het College van Bail- luw, Schepenenden Welgeboren mannen van het Hoogheemraadschap had Moor drecht zitting. De verdere heerlijkheids- rechten behoorden aan de ambatj^heër. Omtrent deze rechten heerste in'me 16de en 17de eeuw nogal enig misversand. Zo- Wel Gouda als Rotterdam meende daarop »echt te kunnen doen gelden. Ongetwijfeld waren de rechten van Rotterdam meer gefundeerd dan\die van Gouda. In de 17de en 18de eeuw*lWs het ook de stad Rotterdam. die de schoutsbenoeming on- «hinderd uitoefende DiZ ln het algemeen wat* de uitoefening "an"e criminele en burgerlijke bestuurs- j fschten van het dorp betreft. Dorpsnaam een plaats aanduiding I Omtrent de herkopral+van de., naam Moordrecht, bestaan verschillende derstellingen, waaronder zeer ichijnlijke Zo vertelt ons het In de Goudse Librije", dat dez< t de pat t aldaar, gewijd aan S. Johan nes de Doper's Onthoofding (herdenkings dag 29 Augustus). Ook wordt verband gezocht met het randschrift van het cudste zegel dier kerk: „Tuta inter latrones" (Veilig onder de m oordenaars). Dit zegel Stelde voor w?" maagti gezeten op een Steenblok, lezende in de hk Schrift en d«A|ynoordenaèrs omnftgd EéMBpf voor de hahd liggende ver- klarin^Wn de naamsoorsprong is even wel de volgende. Het tegenwoordige dorp" ls geWen op de IJsseloever. Vermoedêlijk i*S evenwel de eerste vestigi/ig #neeé binnenwaarts in het veen. op „moerige (moerassige, drassige) grond". Hieruit zou het eerste dfeel van de dorpsnaam zijn Ontstaan. Hat tweede deel „drecht (trecht, Wicht)'komt ais uitgang van plaatsnamen In ons land veel voor, 0 a. in Dordrecht, utrecht. HaastrechL Maastricht. Het wil W overvaart eefi overgang over een Hvler aanduiden. En dit is zeef aan- iemejijk. Ten tijde van. Graaf Floris IV. «gerende van 1222—1234. was er ter 1 ?e hoewel waarschijnlijk iets meer 4 oostelijker gelegen dan het tegenwoor- Wge dorp een tolhuis. Ook het vinden Romeins aardewerk en, Romeinse ■tunten in de omgeving wijst er op. dat er 11? ,eerste eeuwen van onze jaartelling Wellicht reedjr-*en nederzetting was. Ook net bestaand* v€er is een aanwijzing, dab oeze rivierovergang d vah oude datunkis. 'n de bekende arenivalia gaat de fe- K, v}is van Moordrecht reeds ver af.Ug' YerwantschaP tussen "de eerste be- atters én de teltende adellijke. Hollandse ««•lachten, in het bijzonder kiet dat van i-Wingen. is aantoonbaar^n 1-5 wnoemd Ber-tha vare Moer3«cht^erfuwd ttweest met de Ridder van pteyefiburgh Bertha vanWKToerdrechJ TWfde als wapen, evenaar Moordrecht, •W zilveren ster met éqtw punten op een Wbd veld. 4 fS 'n J^25 komen voor fendrik en Jacob r j0crdrecht; in 13471 was Traneys ,van *?„rdre,cht. ook wel Trarxeys Schreevels heemraad vanSchieland. Op lï*.yonnendaghe nael Kerstmisse" van l' f j '31* MergundetFloris van RÖhr- Aorst, dg inwoners van(Waddinxveen feh I» kku"8 door ^et ambacht Moordrc 8.4,,tw !1 en blJ P'ivilebie van 1353 djeh ""6 de J?eyl™h' omliggende dorpen nauw ver- i-nden Evenals kthans waren «H in het maatschappelijke en culturele leven in vele opzich ten op Gouda aangewezen. Er Lgtond reeds ln de vorige eeuwen een sterke verbonden- S tussen de stad en het platteland. Bij oorlogsdreiging iochten de dorpelingen be- «cherming binnen de stads muren. in vredestijd brachten sij er hun producten ter markt en verkregen er de be nodigdheden die hun kleihe gemeenschappen niet boden. De stad profiteerde van de arbeid en de winsten, die de bedrijven in de dorpen afwier pen en omgekeerd het platte land van de betere outillage, pp allerlei gebied, die de stad bood. Een wisselwerking dus. jvenals thans, de belangen van beide dienende. Het ligt niet in mijn bedoe ling de geschiedenis van de dorpelingen in de naaste om geving van Gouda volledig te erhalen Slechts enkele grepen daaruit. de binnenlandse onlusten 10de eeuw. Voor de stropende krijgsben den was het, gelegen tussen de steden Gouda en Rotterdam, aan de hoofdver keersweg tussen die steden, een gewild object van brandschatting en vernieling. Hiervan spreekt ook de j^Enques'e ende' informatie upt stuck vawme reductie ende reformatie van de schilraelen (de normen waarnaar de algemenëftelastingen werden gehevei^ overtijts getiHgert ende gestelt geweest zijn over de landen van Hollant ende Vrieslant in den jaere 1494" In dat jaar waren er slechts 26 haard steden (huizen) te Moordrecht en hier onder waren er 9 door arme gezinnen „die van den heyligen geest leven ende om haer, broot gaen", bewoond. De dorps- autoriteiten die door de commissie van onderzoek wecken gehoord o a de vice- cureyt (de pastoor) Coanelis Taerdt, de Schout Jan Gerritsz. en Cornelis Jansz., de ambachtsbewaarder (lid van het dorps bestuur in rang onmiddellijk onder de schout, dus het best te. vergelijken met onze tegenwoordige wethouders) ver klaarden. dat er ,.ten tijde van Hertoge Karei (-de Stoute, gesneuveld bij Nancy ln 1477)" 18 huizen meer waren. De oor loghen van Ütrecht ende Montfoorde" waren oorzaak van een grote teruggang in de .huisvestingsmogelijkheid, in het bezit en in dJ neringen (de handel) ge weest. Hoofdzakelijk bestonden de bron nen van welvaart „uit net delven van turf en het breken van steen (steenbak- ken?)", slecH0 „weynich met koeyen houden". Al deze neringen waren minder gevOiprden. in het bijzonder omdat de ver veningen. „daer zij heur broot met óelven in plagen te winnen, verdolven ende te nyet (waren) gegaen". Waren er ten tijde van Karei dfe Stoute nog inwoner^ die Rijnse guldens rijk waren, ln 1494 er „nyet ryeker dan 200 Rijnse guldens of daeromtrent". In 1632 waren er evenwel weer 167 huizen en honderd jaren later 310; in 1795 telde Moordrecht 1555 inwoner*. In hoofdzaak werd Handel gedreven in granen, mede in verband met de gunstige ligging daarvoor, maar één der hoofd neringen vormde het wqlkammen en óéf lijnbanen of touwslagerijen. De wolkam-^ merijen hebben zich voortgezet en ge-# perfectiotvneerd in de tegenwoordige tapijtfabricage be touwslagerijen h<)bben veel van haar belangrijkheid ingeboet door de opkomst van de machinale spinnerijen en het teniet gaan vaa de zeilvaart, maar niettemin is ook deze industrie nog niet geheel uij het dorp verdwenen en bren gen de Moordrechtse touwslagers nog steeds hun producten in Gouda ter markt. In het midden van de 19de eeuw waren er in het dorp 176 huizen, met 441 gezin non. het aantal inweners bedroeg onge veer 1900. Het adfctal wolkammerjjen was verminderd, maar het aantal lijnbanen bedroeg 26. Verder was er veel handel in allerlei koopmanswaren, schippers- en levensbehoeften-als gevolg van ^ie zeer drukke scheepvaart. Met energie en durf hebben de inge- tenen in Jiet verleden steeds de slagen prwonnen en hun woonplaats telkens »er tot blodi" gebracht. A s/% J. J. POT en INTERLOCK in alle voorkomende maten en prijzen, te veel om op te noemen, maar uiterst goedkoop. en enige honderden paren DAMESKOUSEN Ieder die rekent, Weet wat Marinus (betekent! Karnemelksloot 88 GOUDA T m. 31 Maart t—12 en 1—4 uur Nleuwe- haven 312: Herkeuring maten, gewichten en meetwerktuigen (behalve op Zaterdag en Zondag). j 10 Maart 8 uur Het Blauwe Krul»; Bijeen komst Oudheidkundige Kring „Die Goude", lezing J. Schouten over schilderkunst. 10 Maart 8 uur Ter Gouw: Jaarvergade- j ring Goudse Middenstandsvereniging voor I handel en industrie .lezing J. van Dorp I over „Spreken in het openbaar" 11 Maart 8 uur De Beursklok: Filmavond N V Verenigde Stearine Kaanenfabrleken „Gouda-Apollo". Bioscopen Reünie Bioscoop: Jeanne d'Arc (met Ingrid Bergman) Schouwburg Bioscoop: Betovering (met David Ntven en Teresa Wright) Thalia Theater: De «trijd om de olie (met Susan Hayward en Robert Preston). Donder dag 8 uur Concerto. Aanvang 3. 7 en 9.15 uur (Zondag 3. 5. 7 en 9 15 uur (Reun:e 2 30 en 8 15 uur, Zaterdag en Zondag 2.30. 5 40 en 8 45 uur). Apothekersdienst Zeer velen brachten hem een laatste groet Op de Zuidelijke Plasujeg te Waddinxveen in de wey WaddinxveenZevenhuizen is gisterochtend een autobus van de dienst Boskoop—Rotterdam het goede pad bijster geraakt en in eélu^malle sloot omgeslagen. Alleen de chauffeur en de conducteur zaten in de wagen. beidenJkwamen er goed af. 100a-Ri; würeit tieke Onze beroemde van verse eieren éf brandewijn, than* slecht* 3.80 ghe Sacraments- geeft Hertog Willem jvan Beijereh: waaf van Holland. Zeeland en Henegod „®n H,c®r van Friesland, een vet gunning Stcekklng. Hierin wordt ge- «3. morgen lands gelegen jn het ™nbacht -Moordrecht tussen de Broek en ^"kkelkade". De bëdoelde watering is gilt, waarschijnlijk de nog bestaande ffP^wetering. die de Slingersloot of fA iff.* ~-^en zyatroomflje van de Gouwe met de Hollandse ÏJssel verbond en tot wterafvoy diende van de verveningen. Boel wit- van stropende 5# krijgsbenden Moordrecht is steeds Sen niet hnbelang- 2r,.n.M¥,M,,In« IJWel geweest, Wak v>n meer land inwaarts gelegen R.ZsJiPbebouwing wijst daar nog op. Rnll.na ZoaIs hct 6eh'ele platteland vaft "■pa. steeds Wé) te lijden gehaj' van.l Groenendaa! f# Yrijgesproken Voor het Haagse Gerechtshof heeft in hoger beroep terecht gestaan {ie aannemer J. G. S. uit Gouda, die door de rechtbank te Rotterdam wegens veroorzaken van lichamelijk letsel dqor schuld veroordeeld ,was tot 46 boete of 20 dagen hechtenis. Aap verdachte werd verweten dat hij geen vMdóenfc: veiligheidsihaatregeJen had genomen toen 4e arbeider Vooys lai^s^ de spoorbaan Gouda—Oude water- nabij Hekendorp een z\ trilmachine moest verplaatsen. De man utard door een trein aangereden èn vrij ernstig gewond fke proc.-generaal eiste bevestiging van het'vonnis. Het Haf heeft het ten laste gelegde niet bewezen geaéht en de,-gan-^ nemer vrijgesproken. v In Sport- en tdftuitvoèring voor Dames en Heren bij Prachtige vertolking Wagner, Schumann en Bruckner Dat de romantiek nog niet uitgediend ls. werd op het laatste abonnementscon cert van het seizoen 1949—1950 van de serie van zes onder de auspiciën van de vereniging „Het Gouds VolksconcérV eens te meer bewezen! Wagner, Schumann en Bruckner. Drie sublieme componisten; drie even sublieme werken. Theo van der Pas speelde met het Rot terdams Philharmonisch Orkest Schu mann* (enige) pianoconcert in a. muziek van edele muzikaliteit en meesterlijke makelij, muziek die ons brengt verschei denheid van sentimenten en emoties, nu eens dromerige verzonkenheid, dan wèer, levendige gedachten ork^Tale behandèling van Schumann en tS wat dilf zijn en het coloriet soms weinig variatie brengen,,het is al melodie en treffend door Schumann's karakteris- eke tooncombinaties vóór het brengen de climax. En Van der Pas schijnt dit prachtige werk zUn hart te Heb ben verpand: van grote overgave en wel overwogen innerlijkheid getuigde zijn ver tolking Geestdriftig applaus van het wederom ïft grote getale opgekomen auditorium. Uit Wagner's sacrale muziekdrama ..Parsifal" gaf Het R.Ph.O. het prachtige fragment „Charfreitagajauber" in ma gistrale weergave In T881. toen Wagner 68 jaar^iud was. werd de Parsifal, door Wagner een „Weihfestspiel" genoemd, vol tooid en slechts een h?A jaar na de eerste opvoering onder Hermann Levi stierf d* meester, die gedurende zijn leven veel vereerders en bestrijders had. in Venetië. Tot slot Anion Brucgner's vierde, de z.g. romanEische.^ymphonle. een werk vai» grote jengte dat een vol uur duurUm^ar dqpr zijn meesterlijke conceptie, vil af wisseling van stemmingen en orkestklank (hoorns en altviolen!) van begin tot eind in de baiH houdt Bruckner's schrijfwijze roept herinneringen op aan Beethoven. Brahms en WMffier; aan deze laatste voor al door de\iote rol a%p het koper toe bedeeld Wel komen in Bruckner's muziek veel herhalingen voor. doch de muzikale schoonheden, die deze Appositie biedt, zijn een bron van genot^^ Aan Eduard Flipse ™r zijn gedegen en enthousiaste leiding en het orkest voor de wedergave, past een woord van erken telijkheid. waarvan het publiek door dank baar en uitdrukkelijk applaus blijk gab Boete gehalveerd w Wegens overtreding van Het Deviezen- besluit was de koopman E. C. v. d B te Gouda door de Rotterdamse politierechter veroordeeld tot 3500 boete of twee maan den hechtenis, van welk vonnis hi) in hoger beroep kwam bij het Haagse Ge rechtshof. Dit heeft arrest gewc— verdachte thans veroordeeld tot boete'of 5 weken hechtenis. Zeer velen hebben gistermiddag op de algemene begraafplaats'een laatste groet gebratht aan wijlen de heer A. van den Berge, raadslid van Gouda wiens levens arbeid zo S%rk ten dienste van bet plaat selijk leven ls geweest. Burgemeester ep I wethouders, vele raadsleden, de predi- I kanten der Ned Herv.»Gemeente en zeer vele vrienden en kennissen waren rond de i. groeve bijeengekomen om de overledene de laatste eer te bewijzen. Burgemeester James heeft als eerste spreker het woord gevoerd. Hij schetste de overledene als iemand met een warm hart en een scherpe I geest. „Wij mochten hem daarom en om I zijn welwillendheid zo gaarne in de ge- 1 meenteraad. waaraan hij zijn beste krach ten heeft gegeven. Wij verliezen in hem iemand, die gedragen werd door ons aller sympathy. Wethouder E. A Polet sprak namens de Anti-Revolutionnaire Partij Hij zeide. „Wij zullen in het leven van de heer Van den Berge een voorbeeld zien. waarnaar wij ons moeten richten en waaruit wij de kracht zullen putten om te kqnnen vol harden De heer A van Wijk sprak na mens het schoolbestuur van de Prinses Julianaschool en schetste de overledene als iemand, die erop gesteld was het Chr. Onderwijs zuiver te houden. „Wij zijn hem zeer dankbaar voor al het gene, dat hij ten behoeve van het Chr. onderwijs, dat hem zo na aan het hart lag, heeft gedaan." Als vrienden van de overledene spraken een persoonlijk woord, luitenant-generaal b d. L. F Puvmaer van Twist efi de heer In 't Veld, terwijl namens het hoofdbe stuur van de Geref. Bond ds. Bout woor den van dankbaarheid uitte Ds. G de Boer, Ned. Herv. predikant ïeid aan weer^, te dezer stede- 6prak woord?n vafl ,roost moae dan del *tot de *amMe. Y Voor de zeer grote belangstelling dankte tenslotte een zwager van de overledene, fle heer P. J. Kaars. 2500 BrillanHne KRtMLON Nederland-r-InSonesië Ball 9 v BanjoewaiTgl n Panaroekan Borneo Amsterdam-Java p 10 Kaap,Bon Celebes Belawan-Amsterdam 10 te, Suez Falrsea verm 17-v Djakarta n Amsterdam Friesland 9 op 600 m.J> est v Sabg*vg Georgic Java-Rotterdan*,p 9 Miriikol Groote Beer 12 te piaka'rt* verw«pht Indrapoera Java-RWterdam 9 v Colombo Java Amst-Dja>karta 9 te Port Said Kümerl onnes p 10 PanteUaria thuisiet* )Kota Inten Java-Rott p 9 Bourgaronl lUertcs Belawan-Amsterdam 10 te Aden ftkadoera 9 v Belawan r\ Amsterdam "--laroekart te Aden Djakarta im n Singapore Slbajak Java-Rott p 9 Bougaroni Slhigo Rótt-Java p 9 Öafdalusrlf Somersetshire' 27 te suegwerwacht 'l'ablnta Amst-Java 14 te Port Said verwacht Tarakan 10 v Makassar te Djakarta V'olendam Java-Rott IA Suez verwacht Waterman 9 op *50 mi.irzO v Soootra Wtlltm !tuy« i v Southampton n Java sra 9 v Belawan r\ Amste i 9 v soerabaya tél panaio "am Rosterd&m-Ja\/ 10 te nphs 9 v Belavwan/n DJaka gan 8 v P Sweitteraham n S Vitrage. 90 cm. breed, zper solide 98 Ct per meter zolgng de voorraad strékt Mevr. TalSchilthuis voor Volksuniversiteit Als karakteristieke vertegenwoordigers van de nieuwe Engelse litteratuur, waar over mevrouw Talma-Schilthuis voor de Vólks-Universiteit in de aula van het ge meentemuseum een. cursus in drie vqor- drachten houdt, behandelde zij gisteravond in haar eerste voordracht Edith Sitwell en de twee broeders Sir Osbert en Sir Sacljaverell 5itW<jll. Zij vertelde van hqt geslacht Sitwell. dat zeer oud is#fen teruggaat tot de tijd van de Plantagenet de bijnaam van het ln Engeland van 1154—1399 regerende H"is van Aftjoü en hoe in 1251 de eerste Sitwell toen.Cytewell geschreven bij een kruistocht omfüet leven kwam. De Sitwell^ laten zich op hun afkomst» -tereent voorstaan en hun beschaving kon ^ïergenp anders \Arden verkregen dan in de talnge rij van'generaties, waarop 'zij kunften bogen ^Hun litteraire voortbreng selen ademen iets grandioos, zoals mieid- ster het uitdrutfle, en je kunthet niet beter zeggen dan zoals zij het zeggen, kun stenaars van het-woprd als zij zijn. Spreek sters voorliefde ging echter uit naar Sir Osbert. van ^vienspdevensloop zij een ge deelte vertelde, geïllustreerd door voor» lezing vtyi kO{te gedeelten uit zUn wer ken. wHarin ook over zijn jeugd wordt gesproken. Toen dekjonge Osbert zestien jaar oud was, kreeg hij van zij« vader een ba ronet, die op een groot landgoed in En geland Sponde een kasteel in Italië ten geschenke. Osbert verbleef daar veel en Italië iyerd zijn tweedë vaderland'. La ter reisde hij veel en «bezocht de voor naamste landen van de werfeld» In het bijzonder vertelde spreekster van de autobiographie v^an 4e hand van Sir Osbert. dte in 5 delen verschijnt en waar van tot nu foe vter delen verschenep: deel I: Left han& right hand; deel II; Scarlet tree; deel III: Great morning; deel IV: Laughter in the next room, terwijl het in dit jaar verschijnende vijfde deel als titel zal dragen: Noblf essence*. Met enkele korte woorden beschreef mevrduw Talma- Schilthuis het karakter -van de inhoud van dez* delên. Behalve uit de werken van Sir Osroert, las spreekster ook een gedichf voor van Edith Sitwell. jyaarin het meesterschap over de woordkuiwt van deze dichter»* tot uiting komt. op ft zelfde aanbeelddat kan eens vervelend worden, maai steeds maar hameren op on PRINSEN BITTER woidt NOOIT ve velend, want het isk Voor dames en hei Ietske gezoet en de prh f4.90 gek Alle Staffho 0 per IIIei jMijs DE Reeuwijk WIJNKELDER 15 Tel. 3050 wvwwwwwwvww PLAATSELIJK NIEUWS Bodegraven Vrijgesproken. Het scheelde niet veel of het slachtoffer wak verdachte gewor den. boos was de Haagse Politierech ter op mej. H van D. uit Bodegraven. Politie en justitie waren aan het werk gezet voor een mishandeUngetje. dat niet met opzet was geschied Daarvoor stond nu de véehouder J. G. K. uit Bodegraven in de verdachtenbank Hij zei. dat hij per ongeluk het meisje een tik met een stok had gegeven en zelfs het slachtoffer moest verklaren, dat geen opzet in het spel was en zij eigenlijk geen pijn had ondervonden Toen werden officier en rechter kwaad We hebben hier heas wel werk genoeg, dan met zulke dingen ons bezig te houden, zeiden zij. Vrijspraak luidden de eis en het vonnis. De getuige kreeg de waar schuwing mee. voortaan niet zo gauw de politie overal bij te halen. Haastrecht „Volksonderwijs' heeft 160 leden. De vereniging Volksonderwijs hield haar jaarvergadering De voorzitter, de heer F. W Gronert deelde mede. dat de afdeling meer dan 160 leden heeft. Het aantal leerlingen van de openbare lagere school bleek stationnair. Vervolgen» sprak hij een woord van dank namens vele ouders voor de stichting van de kleuter school. die goed gezocht wordt De pen ningmeester. de heer Chr. de Jong bracht zijn verslag uit: iiet vermeldde een batig saldo. Als bestuursleden werden herkozen mej. C. Broere en de heer Chr de Jong. In beginsel werd besloten het komende sei zoen een própaganda-avond te houden. Moordrecht Keuken ln brand- Toen dé heer J. van der Panne een beetje was op een pe troleumstel wilde smelten, zijn ontsnappen de dampen tot ontbranding gekomen Ia korte tijd stond het plafond van deuceu-^ tam in brand. De bewoner kon met em mers water het vuur blussen. Oudewater Door auto aangereden. De petroleumventer H. van der Klis werd op het Roodezand door een auto aan gereden en tegen de grond geworpen. Met een gapende hoofdwonde werd hij opge nomen in de St. Jacob Stichting. Paard op hol. Toen de petroleumven ter P. Schalkwijk, zijn nieuw aan gekocht paard voor de wagen hacj, ge spannen. ging het beest op hol Met de wa gen achter zich ging het via de Leeuwe- nngerstraat. Biezenwal naar de Breeden- dijk. Aan het Tappersheul werd het hol lende dier tot staan gebracht. Een lan taarnpaal had her in zijn wilde ren om vergelopen. Tuig en wageri waren ver nield. De voerman kjvam er goed af. Jongen te water. Bij het spelen is het 5-jarig zoontje van de familie Blom te water geraakt. Zijn 16-jarige neef Bob den Dijker zag de jongen in het water vallen, sprong hem na en slaagde er in hem op het droge te brengen. E.H.B.O.-vereniging. Er is hier op gericht een R.K* E H.B.O.-verefiigtng met 74 leden. Leden stembureau. B. en W. hebben tot leden van het stembureau voor de a s. verkiezing van leden voor de Prov. Staten benoemd. Stembureau 1. Reeuwijk- se Brug (hoofdstembureau) Burgemeester Feitsma, voorzitter; W. Schouten en M. Zwijnenburg. leden; plv. lid G. B. v. Leeuwen. Stembureau 2>- Middelburg: wethouder J. Ballering, voorzitter; J. v. Roon en H. Vergouw. leden; plv lid J. Th v. d. Weel. Stembureau 3. Weth. Venteweg: wethou der W Boom. voorzitter: J. Moons en C. Smit. leden: plv. lid L. W J. Boegheim. Stembureau 4. Stein: C. w d. Heuvel, voorzitter; L. v. d. Heuvel enVt Olieman, leden; plv. lid A. F. v. d. StoK. Bouwvergunningen verleend. B. en W hebben een bouwvergunning verleend aan de heer T. Blok voor de bouw van een bergplaats op zijn eTf; aan de heer P. de Vos voor het bouwen van een schuurtje op zijn erf; en aan de heer G. de Jong voor de bouw van een varkens- schyur op zijn erf. Advertentie dat STAFFHORST JONGE JENEVER Óij ons zo vlot verkocht wordt, het is ook een borrel, die U met smaak, drinkt. Zacht pittig.en helder, 't Is een goede borrel en de prijs die is maar f 4.80 per liter. DE WIJNKELDER MARKT 15 Ifwwwww TELEFOON 2 wwwwwwv Az. 50 jaar geleden. lige verkoping door notaris J. lijn t* Gouda op 4 April in het koffiehuis van de erven Peulter te Hekendorp, van het pand. waarin seaert onheuglijke jaren gedreven wordt koffjehuis met vergun ning. stalling, handel in granen en mes ting en bakkerij, zeer* gunstig staande en gelegen aan de Goejanverwellesluis. ge meente Hekendorp. met gebouwen, erf en tuin, aan de stoomtram GoudaOudewa ter, ongeveer tien» minuten van de halte Hekendorp van de Staatsspoor, aan Wie- zieke en IJasel en dienende ottder meer tot wacjitplaats van de reizigers der stoomtram, waag. vergaderzaal, enz. - H 25 jaar geiden. In een te Leiden gehouden verenigde vergadering van het hoogheemraadschap, Rijnland is aangenomen het voo+stel van dijkgraaf en hoogheemraden tot ver betering- van de watermlating en -uit- maling te Gouda. Deze plannen en de te knaken werken tot verbetering v*i de GouW zullen door de provincie Zura-Holland (worden uitge voerd. De kosten worden op 550.000 ge- alsof U he van naj^ire had! Duit met PIN-UP gemakkelijk te bereiken. En in met PIN-UP gepermanent haar kunt U direct het aardige model ieggen, dat t U het charmaryste staat. Geen verloren uren meer, als U zèlf-fAim-feet PIN-UP 'npraeh» tige blijvende golf aanbrengt. En geen drukkende toestellen of onplezierig^, warmte aan .•Uw hoofd! Volg d* handleiding stap voor stap. Om sakar fa zijn van **n vrbluHend mooi rmsultssl, dlont U do handleiding nauw keurig te volgen. Even wat hulp van een vriendin ei huis- genote en het gaat nog wél zo vlot en genUkkelIJkf Koop nog heden Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde 75 jaar geleden. Uit Stolwijk: Ter /voorziening in de va cature, ontstaan door het overlijden van de heer D Anker, is als lid van de ge meenteraad gekozen de heer C. W. Dekker V.P. 22^045 lT FI N U P_ HOME PER KAN E NI 'oe LD WAVg-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 2