De aarde „loopt achter
vDe Toren''praat de machines binnen
Een paria vocht voor vrijheid
Heel Frankrijk spreekt over
„de affaire"
Een dag achterstand bij de
maan in 7600 jaar
£en Meteor, die van 26000 voet
naar beneden kwam suizen
Geen gevaar voor ondergang
van de wereld
Toenemende misdadigheid in
Groot-Brittannië
na 4000 jaar in ketenen
Als minister diende hij wel tegen het
pariaschap in
N"
De zaak der generaals
Onontwarbare kluwen van grote
en kleine schandalen
Verdachtmakingen
over en weer
Kaasexport naar België
tijdelijk stopgezet
Mechanische klok
als corrector
LEKEN JOU RN AAL VAN EEN VLIEGBASIS (Slot)
Charley Six in de
wattenmist
Atoomgeleerden zeggen hun mening
Maar de waterstofbom
is „erg genoeg"
Aanrandingen en berovingen zijn
aan de orde van de dag
Wederinvoering van
de „kat" bepleit
ONDERZOEK NAAR HET GRAF VAN
DE APOSTEL PETRUS
Opgravingen onder de
St. Pieter te Rome
Het Lied der Verwijten
Parade der Ingezonden Stukken op Verkeersgebied
ffWEBDE BLAD - PAGINA 2
DINSDAG 28 MAART 1958
Einde in zicht van een
afschuwelijk stelsel
VIERDUIZEND JAAR geleden drongen
Arische overwelfticore Tri/tin Kin -
overweldigers India bin
nen en een van hun eerste daden was. dat
te de Hindoe-bevolking in vier groepen,
„kasten". verdeelden: bovenaan plaatsten
te de kaste van de Brahmanen, waartoe
de priesters en geleerden behoorden,
daarop volgde die der Ksatriya s, die de
regeringspersonen en krijgslieden bevat
te; in de derde kaste werden Vaisya's de
handwerks- en kooplieden, ondergebracht,
en de vierde en laagste kaste vertegen
woordigde de groep van de ongeschoolde
arbeiders, de Soedra s. wier taak het was
de mensen, die tot de eerstgenoemde drie
kasten behoorden, te dienen.
Bij deze verdeling bleven er nog men-
st-n over, die in geen van de vier kasten
werden gerangschikt, de paria's, de uit
gestotenen, voor wie de allervuilste
werkjes waren bestemd. Ze moesten het
straatvuil wegvegen, latrines schoon
maken e d. Sommige paria's waren for
tuinlijk; het gelukte hun grasmaaiers,
mandenmakers, wolkammers te worden of
een dergelijk beroep uit te oefenen. Des
niettemin bleef hun staat even nederig als
die van de andere paria's. Op straat moe
ten ze uitwijken in de modder om de
vertegenwoordigers van de andere kasten
langs de droge plekjes te laten lopen.
U meent vermoedelijk, dat in een land.
waar de kasten of standen zovqr van
elkaar gescheiden zijn, er een minstens
even sterke drang zou zijn een sport op
de kasteladder te stijgen als hier te lande.
Maar in India is daarvan duizenden jaren
lang geen sprake geweest. Men mocht
zelfs geen poging doen van de ene kaste
ln de andere over te gaan. Men werd
geboren in een kaste en men stierf er in.
En wat de paria's betreft, met hen mocht
men zich zelfs niet bezighouden op ge
vaar af daarvoor in het hiernamaals te
worden gestraft. Men meende zelfs. dat.
wanneer ook maar de schaduw van een
paria op een Brahmaan was gevallen, zijn
ziel daarvan de nadelige gevolgen zou
ondervinden als ze eenmaal tot het Eeu
wige Leven was ingegaan.
In onze dagen begint dit te veranderen
en is het zelfs mogelijk geweest, dat een
India se paria het tot minister van Justitie
heeft gebracht. Wij hebben het oog op
de 56-jarige Bhimrao Ramji A m-
b e d k a r. die zelf tot de paria's heeft
behoord en die zijn leven gewijd heeft
aan de bevrijding van zijn lotgenoten van
de kluisters, waarin ze eeuwen en eeuwen
geklonken hebben gezeten.
Bhimrao Ramji had al een voorsprong
op de anderen doordat zijn vader zo ge
lukkig was geweest in het Engelse leger
te dienen. Toen hij zich dan ook in de
Erovincie Bombay vestigde, in het plaatsje
atara, moest het hoofd der school het
jongetje Bhimrao wel tot zijn school toe
laten. Temidden van 500 andere leerlin-
Hij bracht zijn schooljaren door, gezeten
in een afzonderlijk hoekje in de klas. De
gen was hij de enige paria.
Hij bracht zijn school
i een afzonderlijk hoi
nderwijzer raakte zijn „vuile" schriften
niet aan, noch gaf hij hem ooit een beurt.
Had Bhimrao dorst, dan riep de meester
de schootknecht om het kraantje voor de
jongen op te draaien en dan mocht hij
zijn geopende mond onder de straal
houden. Speelden de jongens buiten, dan
had hij, op een behoorlijke afstand, het
toekijken.
Ondanks alle beletselen, welke hem in
de weg werden gelegd, gelukte het hem
een beurs te krijgen voor een middelbare
school in Bombay. Het was een openbare
school, welke onder rechtstreeks Brits
bestuur stond, zodat men hem al weer
niet kon weigeren. Maar dezelfde vooroor
delen. waaronder hij op de lagere school
had geleden, golden ook nu. Toen Bhim
rao wat ouder werd, raakte hij meer
bekend met het hoe en wat van de kas-
tenindeling. De paria's werden gedwongen
voor een Hindoe te perken; ze konden
niet onderhandelen over het loon. maar
moesten genoegen nemen met hetgeen de
meester goed dacht hun te geven. Iedere
stad of dorp had zijn ghetto voor de
paria's, waar heel vaak grote gezinnen in
één kamer woonden en op de grond slie
pen. Menigmaal moesten 150 mensen één
toilet en één waterkraan delen. Bhimrao
ging dit alles hoe langer hoe meer tegen
staan ..Wanneer onze mensen maar een
behoorlijke opvoeding en onderwijs kre
gen". zeide hij tot zijn vader. ..zouden ze
zich uit die vernederende positie kunnen
opwerken".
Verrassende gelijkwaardigheid
JU GEVIEL HET. dat de machtige
Gaekwar van Baroda. die troonde in
zijn groot paleis, ver van de paria-sloppen,
op de een of andere manier bijzonder
heden over Bhimrao Ambedkar te horen
kreeg. Hij had reeds enkele andere veel-
belovende paria's geholpen en nu maakte
hij het de ijverige en toegewijde student
mogelijk de middelbare school in Bom
bay tot het einde te volgen en tenslotte
naar Amerika te gaan voor verdere stu-
dies.
De eerste de beste dag op de Columbia-
universiteit deed Ambedkar twee ervarin-
schokten. In de
gen op. die hem diep
eerste plaats gebruikte ny nei nuaaae-
maal in een cafetaria op voet van vol
komen gelijkheid met de andere studen
ten en dan kreeg hij een kamer in een
Studentenhuis, waar hij gebruik kon
maken van de douchecellen, de conver
satiekamer en de bibliotheek precies
zoals alle andere studenten! En hij mocht
net zoveel fonteinkraantjes aanraken als
hij wilde
Nooit heeft een universiteit zulk een
leergierig student gehad als deze paria uit
India. Hij snakte naar kennis. Hij wierp
zich op geschiedenis, anthropologic, phi
losophic. sociologie, psychologie en eco
nomie en toen hij in 1917 zijn doktersbul
voor wijsbegeerte ontving, wist hij twee
maal zoveel als hij moest weten om te
slagen.
Na voortgezettè studies in Londen en
Duitsland, keerde Ambedkar terug naar
Baroda, waar hij van de Gaekwart hoor
de. dat hij bestemd was om te worden
opgeleid tot minister van financiën. De
accountant-generaal wees hem de dag.
waarop hij in furictie trad. een schrijf
bureau aan. Even later kwam een klerk
met een stgpel papieren. Nu lag er voor
Ambedkars schrijftafel een karpet, dat
een uitstekende geleider van besmetting
Is Daarom bleef de klerk zovér mogelijk
van de toekomstige minister van finan
ciën afstaan en smeet hij hem de bundel
papieren toeDit was het laatste werk.
dat Ambedkar te doen kreeg. Men negeer
de hem en na zes dagen met zijn duimen
te hebben zitten draaien, vroeg hU zijn
chef vergunning zijn dagen in de open
bare bibliotheek te mogen doorbrengen.
Op een morgen, toen hij de kamer,
welke hij in een herberg bewoonde, wilde
verlaten, zag hij een groep Parsis. leden
van een bevoorrechte kaste, gewapend
met gummiknuppels de trap op komen.
Er uit! Er uit!" schreeuwden ze
hem toe en hij moest wel vluchten om
zijn leven te redden. Daar het hem niet
mogelijk waft een ander onderdak te
vinden schreef hij aan de Gaekwar om
hulp en deze vestigde de aandacht van
«mK»Iemler op henv Maar d«e hoogste
y"»1 van de staat antwoordde: ..Het
doen! mMr lk kan nlets voor hem
Knap en toch geschuwd
A NDERHALF JAAR LANG leefde een
ma„„XLan de kTnaPst«' en meest ontwikkelde
"en. Yan India in Bombay in drmoede
nnH«"k.L°u^e,d- gezien van enkele
die hij af en
Tenslotte werd
in" aan het Sydenham College
L. 7ik!' waar hy staathuishoudkunde
,ln deze hoedanigheid wist hij
8 d te sParen om verder in Enge-
and*rmJiaan st"der?n In 1923 bij
anaermaal naar Bombay als advocaat met
een doctorstitel van de Economische Ho
geschool in Londen. Zijn proefschrift ..Het
ondergeschikte werkjes.
Ï9? «reeg op te knappen. r
hij hoogleraar aan het Syd'
^raa*stuk van de roeper (de Indische
munt) was toegejuicht door geleerden in
i ,?ehele wereld. Maar om te kunnen
pleiten voor het Hoog Gerechtshof te
Bombay moet een procureur van zijn
eigen kaste de advocaat instructie geven.
,.Daa^ Ambedkar de eerste paria was.
die bij de balie van het Hoog Gerechtshof
wilde worden ingeschreven, was er nie
mand, die hem deze dienst kon bewijzen.
Daarom liet hij zich inschrijven bij de
balie van een Districts gerechtshof, waar
de formaliteit van de geschreven instruc-
tie betond. Ook hier bleven de
moeilijkheden hem niet bespaard en eens
hief hij dreigend de vuist op naar
degenen, die trachtten hem van de balie
te verwijderen, uitroepend „Wacht maar.
de dag zal komen, dat j
Lord" noemen".
opvoeding op. Deze zamelde gelden in
en wist beslag te leggen op afgedankte
legerbarakken in Bombay Hier werd het
Siddhartha College gevestigd, waar tegen
woordig 2600 studenten, tot alle kasten
behorend, een volledige universitaire op
leiding krijgen van ongeveer 150 bevoeg
de docenten.
Daar Ambedkar in Columbia had ge
zien hoe studenten in hun eigen onder
houd voorzagen, heeft hij er voor gezorgd,
dat de colleges op het Siddhartha College
zo geregeld zijn, dat dit daar ook moge
lijk is. De colleges beginnen 's morgens
om half acht en zijn, met uitzondering
van het practijk-werk. om half elf afge
lopen. zodat de studenten nog bijna een
gehele dag op kantoor of fabriek kunnen
werken.
Grote doorbraak
In 1942. als lid van de Uitvoerende Raad.
wist Ambedkar gedaan te krijgen, dat
jaarlijks 300 000 roepeis werden beschik
baar gesteld om paria's in het buitenland
té laten studeren De eerste dertig stu
denten. die van deze gunstige regeling
profiteerden, zyn thans in India terug en
zijn werkzaam als ingenieurs, leraren en
rechtsgeleerden.
Nog altijd streeft Ambedkar naar ver
betering van de positie van de paria's.
Hij ziet er. met zijn bril en smetteloos wit
Indisch costuum. uit als een ernstig Ro
meins senator, en hij leidt een hoogst
eenvoudig leven. Zijn vrouw is arts en
i behoort tot de kaste der Brahmanen. Op
het ogenblik werkt hij aan het opstellen
van een Grondwet voor de nieuwe Repu-
jullie mij „My
Deze voorspelling had hti ln 1942. toen
hem het ambt van rechter werd aange
boden, waar kunnen maken, maar hij 6,v
weigerde deze plaats, daar hij een functie I opgeheven. In vele steden gebruiken de
verkoos in de Uitvoerende Raad van de I paria's te,
Onderkoning.
Inmiddels begon Ambedkar een week
blad. dat nu ..Het Volk" heet. Elke Za
terdagavond verzamelden zich in ieder
pariahuis een groep paria's, die niet kon
den lezen, rond een lotgenoot, die hun
kon voorlezen wat Ambedkar schreef. Hij
spoorde daarin de jongens aan andere
baantjes te zoeken dan hun vaders had-
Teneinde jongens en meisjes uit de
den.
arbeidende stand te helpen om aan
middelbare school te gaan studeren,
richtte hl) de Vereniging voor Volks
bliek In November 1948 beleefde hij
dramatisch ogenblik, toen hij in de Volks
vertegenwoordiging artikel II indiende,
waarin de droom van zijn leven in vervul
ling gaat Dit artikel luidt: „Het paria
schap wordt teniet gedaan en de hand
having daarvan, in welke vorm ook. ver
boden en bestraft overeenkomstig de wet."
Onder daverend gejuich weid dit artikel
aangenomen.
Ambedkar denkt er niet aan de eer
hiervan voor zich op te eisen. Gandhi was
de grootste kracht, aan wie het voorname
lijk te danken is. dat tegenwoordig, de
tempels openstaan voor de paria's De
industrialisatie heeft er eveneens toe bij
gedragen. dat in de katoen- en jutefabne-
ken de grenzen tussen de kasten werden
tegenwoordig de maaltijd in
dezelfde restaurants als de mensen, die
tot een kaste behoren. Het vorige jaar
trouwden duizenden paria's buiten hun
eigen groep. Zelfs in de dorpen is op dit
punt vooruitgang te bespeuren.
Het feit. dat de paria's, nadat hun eeu
wenlang een minderwaardigheidscomplex
is bijgebracht, tegenwoordig de moed
hebben hun eigen belangen te verdedigen,
is hoopgevend. Hun leider is niet bang
voor tegenwerking. „Tenslotte", zeide hij
eens. „stijgen vliegtuigen niet op met de
wind mee, maar tegen de wind in!"
„Mijn pet" zegt de heer James Walton en dan bedoelt hij niet alleen zijn hoofddeksel,
'dat op de hop van dit leeuwtje prijkt, maar ook de 8 maanden oude Sheba zelf, een
huisdier van mr Walton, die als Engelsman zo'n beestje „a petnoemt. De heer Walton
schijnt overigens de pet zelf harder nodig te hebben
tfSDAG 28 MAART 1950
EERSTE BEAD - PAGINA 3
Concertgebouworkest maakt
weer goede kans op
Amerikaanse tournée
De onder-voorzitter van de raad van be
stuur van het Concertgebouw te Amsterdam,
mr De Jong Schouwenburg, die Zaterdag.
n« een verblijf van 3 dagen in de Ver.
Staten per K L.M. uit New York vertrok,
verklaarde op het vliegveld met betrekking
tot de tournee van het Concertgebouw
orkest: „Ik wilde weten wat er aan de
hand is en het misverstand uit de weg
ruimen". Hij noemde zijn missie ln verband
met de moeilijkheden over de tournee „geen
mislukking, doch eerder een succes"
Een woordvoerder van de organisatie, dia
de tournee in Amerika zou verzorgen, ver
klaarde tegenover ANP-Aneta te New York,
dat er nog niets definitiefs over het bezoek
van hei Concertgebouworkest aan Amerika
vaststaat. De vertegenwoordigers van orga
nisatie en het orkest zijn overeengekomen
het resultaat van de nieuwe onderhandelin
gen te zijner tijd in een gezamenlijke ver
klaring bekend te maken. De woordvoerder
bevestigde, dat mr De Jong Schouwenburg
onderhandelingen heeft gevoerd en rapport
zal uitbrengen aan de directie van het Con
certgebouworkest.
De Nederlandse consul-generaal, de heer
Cnoop Koopmans, die een belangrijke rol
heeft gespeeld bij de overbrugging van de
over de tournee gerezen moeilijkheden, ver
klaarde, dat beide partijen de onderhande
lingen in goed vertrouwen hadden hervat.
Dit was volgens hem een hoopvol teken, dat
de tournee nog dit jaar op de oorspronke
lijk vastgestelde tijd kan worden uitgevoerd
t (Van onze Parijse correspondent)
TAE AFFAIRE der generaals, wordt in de Franse pers. net als dat vroeger met
de zaak Dreyfus ging. tegenwoordig kortweg als ..dè affaire" aangeduid. Elke
dag vullen zich talrijke krantenkolommen met verslagen van de enquêtecommis
sie en commentaren over de affaire, waarvan ieder de mond vol heeft, maar
waarvan bijna niemand meer precies weet tot welk punt het onderzoek eigenlijk
wel ggvorderd is. De zaak is namelijk, dat het oorspronkelijk schandaal van de
generaals Revers en Mast in een veelvoud van schandalen uiteen is gevallen.
De hele aangelegenheid beslaat daardoor thans een zo uitgestrekt terrein, dat
ijnlijk de commissieleden zelf geen uitkomst meer uit dit warnet zien.
waarschijnlijk
Er if vrijwel geen figuur meer op mili
tair of politiek terrein, die niet op de een
of andere manier met de affaire in ver
band is gebracht. Zeer vaak ten onrechte-
Maar dat bleek dan pas wanneer de com
missie weer een nieuwe lRst van getuigen
had gehoord, die elk voor zich ook weer
hün njeuw lijstje van gecompromiteerde
of te compromitteren figuren aan de grote
lUst toevoegen Hierbij komen dan de po
litieke tegenstellingen tussen de verschil
lende commissieleden-vertegenwoordigers
van alle partijen. R.P.F. en communisten
inbegrepen, die natuurlijk ook nog wel
eens tot een conflictje moesten leiden.
Zoek dat alles maar eens even uit!
Dgt het «chandaal der generaals sedert
de vele tientallen uren. die de commissie
er aan besteedde, dus niet bepaald veel
aan doorzichtigheid heeft gewonnen, valt
bij deze opzet en gang van zaken niet te
verwonderen.
Er zijn hier dan ook maar wei
nig mensen die echt geloven dat de draa
den van dit warnet het schandaal der
generaals door de parlementaire en
quête-commissie werkelijk uiteen gerafeld
zouden kunnen worden. Daarvoor had
men de zaak. meent men. te lang laten
lopen.
Ofschoon men bier op het punt van
schandaaltjes niet gauw uit het lood is
geslagen, viel er toch wel enige deining
in de publieke opinie te constateren toen
het Gaullistische weekblad Carrefour
dat samen mét de Amerikaanse Time de
zaak aan het rollen had gebracht een
week of wat geleden ook het Elysée. en
in het bijzondër de zoon van de president,
in staat van beschuldiging kwam stellen.
Paul Auriol. die de functie van bijzonder
secretaris zijns vaders vervult, zou inder
tijd in nauw cgntact met de sinistere en
inmiddels gevluchte drievoudige spion
Roger Peyré hebben gestaan, zaken en een
speelhol met hem gedreven hebben, en
hem. toen de grond wat warm onder de
voeten werd. ook zijn vlucht naar Zuid-
Amerika mogelijk hebben gemaakt De be
schuldiging is later afdoende ontzenuwd
en Paul Auriol heeft een klacht ingediend
tegen de redacteuren van Carrefour. De
opzet was wel duidelijk: de Gaullistische
pers hoopte, na verscheidene andere so
cialistische ieiders. ook de president van
de republiek in zijn waardigheid te kun
nen treffen en het was de vraag geweest
of zo het plan zou lukken, met de per
soon van Auriol ook de vierde republiek
niet tot wankelen ware gebracht. Dit ge
vaar ls thans wel geweken: niets wijst er
op dat de president of iemand uit zijn
omgeving persoonlijk bij het schandaal
betrokken 1» geweest.
Met dat al is men er echter wel ln ge
slaagd met bakerpraatjes en Insinuaties,
het onderzoek bij herhaling op zijsporen
te rangeren en ofschoon de voorzitter van
de commissie zijn conclusies nog vóór
Pasen hoopt te kunnen trekken, ziet het
publiek niet goed in hoe men in zo korte
tijd enige ordenipg in deze chaos van ge
ruchten en verdenkingen zou "kunnen
brengen.
Laakbaar besluit
De commissie had vooral drie punten tot
klaarheid te brengen. Ten eerste: hoe
kwam het geheime rapport van generaal
Revers in handen van Ho Tsji Minh? Ten
:de: dank zij wei:
onverklaarbaar
welke relaties kon Preyré
grote invloed uitoefe
en en wist hij tijdig de wijk te nemen? En
ten derde: Hebben da ministers Ramadier.
Moch en Queullle een laakbare beslissing
genomen, toen ze in September j.l. stop
zetting van het gerechtelijk onderzoek ge
lastten? Alleen dit laatste punt is. kan men
zeggen, wel opgehelderd. Inderdaad yiel
dit besluit in een democratische gemeen
schap niet te verantwoorden, al kan men
de overweging ertoe het voorkomen
van een enorm prestigeverlies van Frank
rijk in het buitenland op zichzelf be
grijpen en misschien zelfs billijken Maar
ten aanzien van de andere twee hoofdpun
ten van het onderzoek tast men nog in een
duisternis, die eerder dichter dan helder
der geworden is.
Wanneer eens de enquête-commissie
haar conclusies zal hebben getrokken, dan
is er echter juridisch nog geen uitspraak
gedaan. Die kan alleen door een militaire
of burgerlijke rechtbank worden uitge-
Op 15 Maart 1950 werd in het Belgische
Staatsblad een besluit van de regent ge
publiceerd, dat een Belgische heffing op
ingevoerde kaas. ook Nederlandse, moge
lijk maakt. Bij ministerieel uitvoerings
besluit, eveneens op 15 Maart gepubliceerd,
werd deze heffing op 12 franc per kilo
vastgesteld en zij ttad ter stond in wer
king. De Nederlandse regering heeft dien
aangaande onmiddellijk besprekingen met
de Belgische regering geopend. Deze be
sprekingen hebben tot het resultaat ge
leid. dat de Belgische regering sedert
26 Maart de uitvoering van genoemde be
sluiten tijdelijk heeft opgeschort. Neder
land heeft de export van kaas naar België
tijdelijk stopgezet om de gelegenheid te
scheppen tot een nieuw overleg, dat
Maandag 27 Maart is aangevangen.
Nationale Demobilisatieraad
op de Jaarbeurs
In de loop van dit jaar zullen 85 000 man
worden gedemobiliseerd. Ongeveer 34.000
daarvan gaan naar hun vroegere werk
gever Circa 15.000 gaan studeren en om
en bij 1500 gaan naar eigen bedrijf. Voor
de rest. 48 000 man, moet nog werk (of een
werkgever) worden gezocht. Deze gegevens
staan vermeld in de stand, waarmede de
nationale defriobilisatieraad op de Jaar
beurs aanwezig is. De Raad doet door
middel van de stand een ernstig beroep op
de werkgevers, zoveel mogelijk gedemo-
biliseerden te werk te stellen.
De rijkswerkplaatsen zijn een belang
rijke schakel tussen de militaire dienst en
het bedrijfsleven. Jaarlijks kunnen onge
veer tienduizend man daar herschoold of
geschoold wofden in de bouw- of metaal-
beroepen.
Radio-uitzending van
vergadering der V.V.D.
De Volkspartij voor Vrijheid en E
cratie zal door- bemiddeling van de rege
ringscommissaris voor het radiowezen op
Vrijdagavond 31 Maart van 8.05 tot 9 uur
zendtijd ontvangen over de zender Hil
versum I (402 meter) ten einde een deel
van haar algemene vergadering uit te
zenden, die onder voorzitterschap van mr
P. J. Oud wordt gehouden. De V.V.D. had
dit verzoek tot de regeringscommissaris
gericht, omdat b.v. de Partij van de
Arbeid en de Kath. Volkspartij via de
gelijkgerichte omroepverenigingen in staat
zijn dergelijke gebeurtenissen uit te zen
den Een en ander geschiedt in de zend
tijd van de V.P.R.O die daarvoor geen
compensatie zal vragen.
sproken. Momenteel mag men echter wel
verwachten dat de vroegere stafchef Re
vers en zijn protégé Mast voor een mili
taire rechtbank zullen worden gedaagd en
een aantal burgerlijke autoriteiten dis-
cret of openlijk gedesavoueerd zullen wor
den. Dat er erg zware straffen zullen val
len wordt daarentegen door weinigen
meer verwacht. Daarvoor liggen de ver
antwoordelijkheden vindt men te ver
verspreid.
TAE DIRECTEUR van het Parijse Obser-
■*-' vatorium, de heer D a n j o n, heeft ln
De duikboot is in de moderne oorlog een geducht wapen, waartegen velerlei afweer
middelen worden beraamd. In de Ver. Staten wordt zelfs hej luchtschip ingeschakeld
bij het opsporen en vernietigen van onderzeeboten.
de Franse Academie van Wetenschappen
een opzienbarende mededeling gedaan. Hij
vertelde, dat de aarde niet regelmatig om
haar as draait, doch in haar bewegingen
onregelmatigheden vertoont, die welis
waar in geen enkel opzicht verontrustend
zijn. doch de betrouwbaarheid en de vol
komenheid van de astronomische bewegin
gen in twijfel doen trekken. Deze onregel
matigheden zijn ontelbaar en er zijn jaren
lange waarnemingen en zeer nauwkeurige
slingers nodig geweest om ze te consta
teren. Inderdaad wist men reeds sedert
de vorige eeuw. dat de „aarde-klok" na
liep. met andere woorden, dat de sterren
dag langer werd.
Zoals men weet, kon men de tijd eerst
nauwkeurig meten, nadat Huyghens in het
midden van de 17-de eeuw de slingeruur
werken had uitgevonden. Men kon toen
op bijna een secortde nauwkeurig de tijd
vaststellen die de zon nodig had om twee
maal de meridiaan te passeren. Men be
merkte toen, dat de zon geen zuivere klok
was. De ..juiste tijd", d.w.z. de tijdruimte
tussen twee doorgangen van het zonne-
centrum boven de meridiaan, wisselt met
de seizoenen. Men heeft die „juiste tijd"
toen vervangen door een ..gemiddelde
tijd", die een constante dag geeft.
Een „gemiddelde tijd" is fictief, hij kan
voldoen aan de noden van de gewone
mensen, maar voor de mannen der weten
schap is hij van geen nut. Daarom heb
ben zij de „sterrentijd" uitgevonden, die
geregeld wordt naar de loop der sterren.
Daar de aarde draait, is het alsof de he
mel in zijn geheel draalt en een bepaalde
ster passeert elke nacht op het zelfde
ogenblik het netwerk der meridiaankij
kers. Nu had men, naar men meende, een
feilloze hemelse klok gevonden en nog
heden ten dage regelt men naar haar de
mechanische klokken der observatórla.
Rekening houdend met de geografische
lengte moesten de tijden op de verschillen
de plaatsen van de aardbol precies gelijk
zijn.
Onbetrouwbare tijdmeters
TVfEN TWIJFELDE echter aan deze grote
1TA betrouwbaarheid reeds vóór men
enige ervaring had. op grond van sim
pele theoretische beschouwingen.
Sedert de vorige eeuw trachtte de
Franse astronoom Delanoy zijn collega
Le Verrier die er niets van wilde
weten te bewijzen, dat de ge
tijden door hun dagelijks weerkerende
grote verplaatsing van water, de aarde in
haar beweging remmen en daardoor de
schijn wekken, dat de maan iets sneller
om de aarde draait. De achterstand zou
18 seconden per eeuw bedragen.
Die snellere beweging van de maan
was reeds lang geleden geconstateerd;
meermalen had de Academie van Weten
schappen een Rrijs uitgeloofd voor hem,
die de oorzaak vond. Lagrange had zich te
vergeefs met het probleem bezig gehou
den. Laplace hield er zich op zijn beurt
mee bezig en in 1787 gaf bij een verkla
ring. die afdoend scheen: het was te wijten
aan een wijziging van de uitmiddelpuntig
heid van de loopbaan der aarde. De ellips
zou meer de vorm van een cirkel aanne
men en de aantrekkingskracht zou de
maan sneller doen bewegen. Over 24000
jaar zou de ellips weer platter worden en
dan zou de maan haar normale loop
terugkrijgen.
Toen Adarps In 18S3 de berekeningen
van Laplace nog eens controleerde, con
stateerde hij, dat zij geen afdoende var
klaring vormden voor de gehele toeneming
van de snelheid van de maan. Het pro
bleem werd nog ingewikkelder, toen New-
comb in 1903 aantoonde, dat er zich nog
onregelmatigheden van geheel andere aard
voordeden in de loop van de maan. Nu
eens was de beweging sneller, dan weer
langzamer en wel steeds gedurende korte
perioden.
Toen de metingen nauwkeuriger werden,
zag men, dat deze afwijkingen niet slechts
aan de maan eigen waren, maar ook aan
de zon en aan de planeten Mercurlus en
Venus. De afwisseling geschiedde op de
zelfde wijze. Men moest nu de aarde zelf
wel de schuld ervan geven.
Het probleem was er niet eenvoudiger
door geworden, want de oorzaak van de
onregelmatigheid, wat de aarde betraft,
kon op de maan in onbekende mate in
vloed hebben. Het niet overeenstemmen
der drie klokken aarde, maan en zon of
planeten, werd hopeloos.
Wat beïnvloedt de aarde?
TAE BEREKENING van de verschillen,
veroorzaakt door de getijden, is zeer
gecompliceerd, omdat men rekening moet
houden met nauwe zeeën als het Kanaal
en de BeBhrlng zee, waar een aanzienlijke
hoeveelheid energie verloren gaat. Hoe
het ook moge zijn, het aardse verschijnsel
wordt teruggebracht in de beweging van
de maan. Het vergroot de gemiddelde af
stand van de twee sterren, de snelheid
van de maan, de uitmiddelpuntigheid van
haar loopbaan. Het vertraagt, zij het uiter
mate weinig, haar omwentelingstijd. Een
andere ongeregeldheid is de variatie van
het traai
eidsmoment van de aarde,
Klachten over in Nederland
gebouwde schepen
Het Eerste Kamerlid, de heer Bron-
gersma (Arb.), heeft onlangs, naar aan
leiding van klachten van Portugese zijde
met betrekking tot de uitvoering van in
Nederland geplaatste scheepsbouworders
vragen gesteld aan de ministers van Eco
nomische Zaken en van Buitenlandse
Zaken.
Het is de ministers bekend, dat in het
Portugese parlement vragen zijn gesteld
omtrent ln Nederland geplaatste scheeps
bouworders.
Volgens inlichtingen, die de ministers
hébben bereikt, is het niet juist, dat .0
de kringen van Portugese reders op ver
schillende plaatsen grote ontstemming
heerst met betrekking tot de wijze, waar
op verschillende Nederlandse werven en
haar agenten optreden bij de uitvoering
van overeenkomsten tot het bouwen van
schepen Het is de ministers slechts be
kend. dat in enkele gevallen bij bepaalde
Portugese reders klachten bestaan.
Er ls de ministers niets van bekend, dat
thans in Portugal maatregelen worden ge
troffen voor het ontketenen van een pers
campagne tegen de Nederlandse scheeps
bouw in het algemeen. De ministers heb
ben reèds een onderzoek laten instellen
naar de bovengenoemde klachten. Behal
ve een klacht, welke nog niet geheel is
onderzecht. ls gebleken, dat deze volgens
Nederlandse deskundigen ongegrond zijn.
De ministers zijn van mening, dat het
niet op de weg van de overheid ligt con
tróle uit te oefenen op de kwaliteit van
door Nederlandse scheepsbouwwerven
geleverde schepen. Het is voor de Neder
landse scheepsbouw van het hoogste be
lang, dat hij zelf zijn verkregen naam in
het buitenland handhaaft door zijn con
tractuele verplichtingen nauwgezet na te
komen. Contróle hierop zou bovendien uit
technisch oogpunt zeer bezwaarlijk zijn.
welke te danken is aan de verdeling vari
de heterogene bestanddelen, die haar vor
men.
Zonder te spreken van de ernstige aard
bevingen. die ons doen zien. dat de aarde
onophoudelijk tracht haar vorm te veran
deren. kan ook de simpele verplaatsing
van het water uit de Poolgebieden
in de richting van de equator, op
welke weg het koude water zich
vermengt met het warmere water,
de snelheid van de draaiing der
aarde een seconde per dag vertragen. De
elk seizoen weerkerende veranderingen in
de plantengroei kunnen eveneens hun in
vloed uitoefenen. Hier doen zich zelfs
twee wijzigingen voor. d.w.z. nu eens zal
de rotatiesnelheid langzamer, dan weer
vlugger zijn.
Men kan de twee oorzaken, die de ro
tatie der aarde beïnvloeden en daardoor
ook de sterrentijd als volgt onderschei
den: Een kwarf te wijten aan de ge
tijden, drie kwart aan de wijzigingen in de
mechanische traagheid. Daar de laatstge
noemde niet vooruit te zien zijn, kan men
de beweging der aarde niet meer met de
zelfde nauwkeurigheid vaststellen' als men
deed aan de hand van de wetten der
zwaartekracht.
Men kan slechts met zekerheid zeggen,
dat de vertraging het wint van de ver
snelling en dat eerstgenoemde 18 seconden
per eeuw bedraagt, d.w.z. een „gehele
dag" in 7600 jaren, dus in betrekkelijk
korte tijd. n.l. een honderdduizendste deel
van de tijd, die de aarde nu heeft bestaan.
Deze onregelmatigheden, die men heeft
geconstateerd door sinds 1640 de maan te
observeren, omvatten zeven wijzigingen in
de rotatiesnelheid. De astronomen vleien
zich tegenwoordig met de hoop de wijzi
gingen nauwkeuriger te kunnen vaststel
len dank zij de precisiteit van hun uur
werken.
Vrijwel opgelost
CEDERT DE INSTELLING van het Inter-
nationale Bureau voor de Tijd. kan
men te Parijs alle nodige vergelijkingen
maken tussen de berichten, die worden in
gezonden door de grote Europese en Ame
rikaanse stations en zodoende de loop der
stcrrenblokken op verschillende plaatsen
te volgen. De grote specialist op het ge
bied van deze berekeningen is Stoijko.
Reeds in 1936 en in 1937 had deze geleerde
schriftelijk aan de Academie van Weten
schappen aangetoond, dat de vergelijking
der klokken alleen reeds de onregelmatig
heid liet zien. welke periodiek voorkwam
in de beweging der aarde: des zomers een
versnelling, des winters een vertraging,
het totale verschil bedroeg 12 100 seconde.
In zijn nieuwste nota, die Stoijko dezer
dagen heeft overhandigd, heeft hij zijn be
rekeningen voortgezet en hij bevestigt de
conclusies, waartoe hij dertien jaar ge
leden kwam. Het dagelijks verschil is ge
middeld 1 1000 seconde (de Observatoria
kunnen tegenwoordig zulke kleine ver
schillen registreren). Bovendien zal men.
als men de klokken met gewichten verge
lijkt met de slingeruurwerken, consta
teren. dat aan de oppervlakte der aarde
de zwaartekracht niet overal gelijkwaar
dig is. Danjon heeft gewezen op het be- ff
lang van dit zoveel geduld en nauwkeu-
rlgheid vergende werk van zijn collega-
medewerker.
Men kan zeggen: vroeger ontleenden de
astronomen hun tijd aan de sterren, wel
ker nauwkeurigheid men volmaakt achtte.
Tegenwoordig kunnen zij daar buiten daar
zij nauwkeuriger middelen hebben om hun
loop te controleren. Het majestieuze he
melse uurwerk is gecorrigeerd door onze
mechanische klokken.
(Van onze speciale verslaggever)
TEEL WAT spannende momenten hebben zij reeds beleefd, die regelaars
1 op de verkeerstoren, zo jong als de meesten nog zijn. Want als het slecht
micht is, ligt het aan hun beleid of zij kans zien een dolende uit die grijze watten-
Meken 'van mist of regen veilig binnen te praten door hem koersen op te geven,
die zij vaststellen nadat de peiler zijn plicht heeft gedaan. Ook als het druk in
Ide lucht is, ieder vliegtuig zijn landingsnitmmer moet hebben en de hoogte op-
Ijcryot. waarop hij op zijn beurt moet wachten, kan het spannen. Eén van hen
llteeft 'op de toren het adembenemende avontuur meegemaakt van de Meteor, die
Smet uitgevallen motoren van 26.000 voet kwam suizen. Wat de toren hem toen
v-0ts advies van majoor Flinterman over de radio kon meedelen, heeft de vlieger
f misschien wel het leven gered.
majoor Flinterman, die toen de Metéor
wel het best kende, juist in de toren
was.
Zeg hem. dat hij eerst beneden de
15.000 voet moet trachten de motofen
opnieuw te starten. Geen radio gebrui
ken om de volle stroom van de accu's
te hebben.
f\p DIE TOREN dragen ze heel wat
I k' verantwoordelijkheid, ook als ze
vliegtuigen, die in de wolken op weg
naar een andere basis zijn. helpen door
gecorrigeerde koersen op te geven.
Want door de peiler weet de toren.
waar de kist ergens door de damp
^Zoiets was het ook op die Vrijdag-
Argen. toen de wind bolderde om de
barakken van Burmania. het woon-
kamp aan de rand van het vliegveld.
en de Meteors aan de grond bleven.
Want op 100 meter hoogte zat je al in
de wolken. Een kleffe motregen ver
volmaakte het slechte zicht.
De kleine Auster. die de comman
dant van de vliegbasis van Vlieland
zou halen, kon het niet bolwerken en
keerde naar het eiland terug. Het
vliegveld zou geheel verlaten hebben
gelegen als niet één kleine Oxford,
een tweemotorig vliegtuigje, dat het
merk C 6 droeg, nog naar Twente
moest zien te komen.
Het stond a?n het begin van de taxi-
baan zyn motoren warm te draaien en
in de cockpit zat een korporaal
vlieger. Direct zou hij de dikke
lucht moeten invliegen en zonder
grondzicht Twente zien te bereiken. Hij
meldde zich per radio aan de toren als
Oxford Charley Six en hij kreeg van
die toren keurig in het Engels dat
bij alle vliegtuignavigatie de voertaal
is op. dat hij die en die startbaan
kreeg, terwijl hij van Vluchtvoorlich-
ting reeds had gehoord, dat Schiphol
had uitgemaakt, dat hij op 5500 voet
hoogte moest gaan zitten omdat ze op
Twente aan het instrumentvliegen
waren onder de 4000 voet.
De Oxford start
rJ,OEN KWAM de kleine Oxford ele
gant langs taxiën. Achter de glazen
van de kap een kleine figuur, de een
zame korporaal. In de verte draaide hij
de startbaan od en stopte. Toen klonk
zim stem uit de luidspreker, padat hij
motoren op toeren had gebracht.
H'i was gereed.
In de torén nam de luitenant de
kleiqe microfoon in de hand en hii zei:
Tower Leeuwarden for Oxford Char
ley Six. You are clear for take off.
Crosswind of 40 decrees (Toren Leeu
warden voor Oxford C 6. U kunt star-
ten. Zijwind van 40 graden). Uit de
luidspreker kwam de herhaling als een
begrepen teken.
Meteen stoof de gele kist de start-
baan op. Hij was gauw Iqp. draaide een
linker bocht en verdween in de laag
hangende regenwolken. En direct be
gon de toren leiding te geven.
De korporaal, die zijn Oxford door
wolken en regen vloog, werd gevraagd
om een korte uitzending en prompt
meldde hii zichbegon in het En
gels te tellen van één tot tien. Dat was
tijd genoeg voor de peiler van Leeu
warden om hem te vinden, want na
het tooord „over" van de vlieger, klonk
tn de toren uit een andere luidspreker
reeds de stem uan de peiler: Honderd
negen en dertig.
De kist zat in de richting van 139
graden.
De zijwind was sterk en hij had dus
drift. Ze berekenden snel ,dat hij vijf
tien graden moest opsturen om een
goede koers te houden en ze riepen
hem: Tower Leeuwarden for Oxford
Charley Six. Course one-five-four
(Koers 154).
ft Ifflpr jfOxford Charley Six herhaalde het.
£h hij begon 154 te sturen.
Een minuut later werd hem ge
vraagd zijn stem even te laten horen.
Weer telde hij tot tien en de peiler
miste niet. De koers bleef vrij goed.
Een enkele graad meer opsturen en hU
bleef goed op Twente afgaan. Na een
dik kwartier had Twente de binnen
komer al te pakken en zou hem ver
der hebben binnengehaald als Leeu
warden hem niet had verteld, dat hjj
terug moest keren om een belangrijke
passagier naar Twente over te vliegen.
Zo kwam de kleine Oxford een half
üur later weer uit de regenlucht glij-
zijn passagier op te pikken. Hij
"tartte opnieuw en het radio-spel be
gon van voren af aan.
De Meteor
HEBBEN er herinneringen aan de
recordvluchten van majoor Flin-
tërman, aan een Meteor, die bij het
janden door zijn landingsgestel zakte,
roen de kist aan de rand van de baan
tot stilstand kwam en direct daarop de
Woot over zijn radio zei, dat alles
was, hebben ze dankbaar gezucht.
De Startwagen, die bij elke baan als
®«n vooruitgeschoven post van de to-
"taat, heeft heel wfet ongelukken
voorkomen. Want als er[een soms eens
h«ert vergeten zijn vifielen uit te
"Mien, krijgt hij bij het landen
Ï°»npt een lichtkogel voor zijn neus
geschoten wat betekent: Doorstarten,
wiet landen.
Danger deed de opluchting op zich
dachten bij die Meteor, die op 26.000
j» hoogte het ongeluk had, dat zijn
oeide motoren afsloegen. De vlieger
*on niet anders doen dan ln grote spi-
rslen gaan dalen. En met die kleine
vleugels begon het op een val te lijken.
De vlieger vertelde de toren wat hem
•"•rkwam en het was een geluk, dat
Dat bericht ging de aether in. De
Meteor bleef naar beneden spiralen.
Op 15.000 voet probeerde hij het. Het
lukte niet. De motoren bleven stil. Hij
kwam al lager en lager. Ze zagen hem
op het veld al als een dwarrelend stip
je aan de hemel verschijnen.
Het alarm was al gegeven. De brand
weerwagens en de ambulanèes waren
op hun plaats.
De Meteor werd groter en groter. H\j
draaide naar de aarde met een be
angstigende snelheid. Toen kon majoor
Flinterman aan zijn collega in die ma
chine nog maar één raad geven:
Wielen niet uit en een buiklan
ding maken.
De vlieger meldde kalm, dat hij het
had begrepen.
Die laatste minuut hebben ze hun
adem ingehouden. Daar kwam de zil
veren vogel. Hij draaide zijn laatste
bocht, schoot op de grond toe, raakte
hem, bolderde een eind door en
lag stil. Niet over de kop, geen wrak,
geen brand.
Toen ze de vlieger uit de cockpit za
gen klimmen hebben ze weer durven
ademhalen.
En bij al die vreugde was er de ver
wondering. dat het nog 17 minuten had
geduurd voor de Meteor beneden was!
Zo hebben ze ook eens een Harvard
van de Rijksluchtvaartschool van Gilze
Ryen, die Leeuwarden al voorbij was.
gevonden boven Ameland en hem door
het opgeven van koersen veilig bin
nengebracht.
Waarmee maar gezegd wil zijn, dat
die verkeersregelaars op de toren een
niet geringe verantwoordelijkheid heb
ben.
De verkeerstoren die alles leidt, zelfs
vliegers op hun vlucht door wolken
en regen.
Een van werelds meeat vooraanstaande
atoomgeleerden is van mening, dat de
wereld door ontploffing van een water
stofbom niet uit elkaar kan vallen. De
in Australië geboren en tot Brits onder
daan genaturaliseerde geleerde, professor
Otto Frisch. schrijft in „The Atomic
Scientists News", dat het merendeel van
de stoffen waaruit de aarde bestaat duur
zaam is, zodat er geen gevaar bestaat,
dat de gehele aarde op zekere dag uit
elkaar zal spatten.
Andere vooraanstaande geleerden, die
een beschouwing wijden aan de sociale
en militaire aspecten van de waterstof
bom in een speciale uitgave van het tijd
schrift. bepleiten algemeen een Inter
nationale overeenkomst voor de contróle
Professor Frisch. een dergenen, die bij
gedragen hebben tot de verwerkelijking
van dé atoombom, betoogt, dat lucht, wa
ter noch een van de bekende gesteenten,
als kernexplosief kunnen fungeren, zelfs
niet bij de hoogste temperaturen. Al de
kernen, die water, lucht of gesteenten
bevatten zijn vrij stabiel. Weliswaar bevat
water zwaar water, doch te weinig om
er betekenis aan te kunnen hechten. Er
is dus geen gevaar, dat de aarde op
zekere dag uit elkaar zal splijten, con
cludeert prof. Frisch.
De waterstofbom zou echter al erg ge
noeg zijn Het zou waarschijnlijk niet
overdreven zijn als men de verwoestende
uitwerking van de bom op een opper
vlakte vaff honderd vierkante mijl schatte.
Prof. Peierls van de universiteit van
Birmingham gaat In op de „verontwaar
diging" van sommigen, die de geleerden
de schuld geven omdat zij aan de water
stofbom werken.
„Er schuilt verantwoordelijkheid in in
activiteit zowel als in activiteit. Indien de
geleerden in de V.S. of elders gezamenlijk
dit project zouden boycotten, zouden zij,
een zeer zware verantwoordelijkheid op
zich laden indien hun land later zou wor
den aangevallen met ditzelfde wapen",
aldus prof. Peierls.
Dr E. H. S. Barhop van de universiteit
t l
J*
Het Hally Hme-theme" zeggen de Chi
nezen, die met de letter r altijd zo'n
moeite hebben, na het zien (en horen!)
van de vermaarde film „The Third Man".
En zij kunnen het spelen ook, zoals Pro
fessor Louis Chen in het China-lnstituut
te Londen dezer dagen demonstreerde op
een Chinese harp, die veel van een
cither weg heeft.
van Londen verklaart te wensen, dat de
Russische voorstellen voor contróle en
e onvolmaakt ook, waren
Prof. H. S. W. Massey uit
Londen is van mening, dat het risico om
het zonder contróle te stellen thans zo
groot is. dat enig risico moet worden aan
vaard in het streven naar een schikking.
Sir George Thompson van het Imperial
College te Londen verdedigt president
Trumans besluit om het werk aan de wa
terstofbom voortgang te doen vinden.
„Geen verantwoordelijk staatsman zou
kunnen weigeren zijn land uit te rusten
met een machtig wapen, dat potentiële
vijanden ook zouden kunnen verwerven",
zo verklaart hij.
Engeland en V.S protesteren
tegen koers van de roebel
De Verenigde Staten hebben bij de
Sowjet-Unie geprotesteerd tegen de
nieuwe wisselkoers voor de Amerikaanse
dollar van vier roebel per Amerikaanse
dollar, die volkomen ongerechvaardlgd
wordt genoemd. In een nota. die de
vorige week te Moskou is overhandigd,
wordt verzocht de vroegere wisselkoere
van acht roebels voor een dollar, die vóór
de Amerikaanse ambassade gold, te her
stellen.
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken heeft
medegedeeld, dat Engeland eveneens zal
protesteren bij de Sowjet-Unie tegen het
besluit om de speciale roebelwisselkoers
voor diplomatieke missies in Moskou af
te schaffen.
Kinderwagendievenbende
De Parijse politie heeft Camille Serant
gearresteerd, „koningin van
wagendievenbende".
De laat
laatste maanden werden te Parijs
meer dan 100 kinderwagens gestolen.
Herhaaldelijk vond een moeder, als zij
een winkel uit kwam, haar baby op het
trottoir zitten. Camille Serant had steeds
een baby „voorradig", die zij in de ge
stolen wagen zette om geen verdenking
te wekken.
Scheepspassage-tarieven voor
Indonesië verdubbeld
De N V. Stoomvaartmaatschappij Neder
land en de N V. Kon. Rotterdamsche Lloyd
delen mede, dat in verband met de ge
troffen financiële maatregelen hier te
lande, de in Nederlands courant genoteer
de passagetarieven naar Nederland voor
lopig tot 1 Mei a s. voor alle schepen, op
gezet om té vertrekken vóór die datum
van Tandjong Priok, betaalbaar zijn in
Indortesisch ert tegen de officiële koers
van 100 procent, vermeerderd met een
toeslag daarop van 100 procent.
Bovengenoemde bekendmaking houdt
dus in, dat zij, die geboekt zijn óm voor
1 Mei a s naar Nederland te vertrekken
niet driemaal het vroegere passagetarief
zuilen hebben te betalen, zoals uit de
nieuwe deviezen-regeling viel op te maken,
doch sleshts het dubbele van dit tarief.
Protest. Bulgarije heeft bij de Joego
slavische regering geprotesteerd tegen de
„herhaalde schendingen van de Bulgaarse
grehs In de Bulgaarse nota wordt ver
klaard. dat deze schendingen deel uitmaken
van „een opzettelijk vijandige en agressieve
politiek ten opzichte van Bulgarije
Amnestie in Hongarije. Het Hongaarse
kabinet heeft een wetsontwerp goedgekeurd,
dat voorziet in een amnestie op grote schaal,
die zal worden afgekondigd bij de vijfde
verjaardag van de „bevrijding van Honga
rije' dit is op 4 April, zo meldt het Hon
gaarse nieult'Sbureau.
De Delftse studenten hielden op de Dies van hun Hogeschool hun jaarlijkse water
gevechten. In de Delftse grachten ging het weer heet en.... nat toe en als afweer
tegen de „waterkanonnen" ivas een goede oliejas geen overbodige luxe.
(Van onze Londens®'correspondent.
„"Panselen of niet ranselen" is in Enge-
Li- land de brandende kwestie van het
ogenblik. De publieke opinie is namelijk
uitermate geschokt door de gevallen van
■Iddadtgheid. die bijna dag aan dag
vrouwen wor-
termate geschokt door de
gewelddadigheid, die bijna
voorkomen. Voornamelijk i
den op de openbare weg aangevallen
beroofd. Ook worden herhaaldelijk over
vallen ondernomen op banken en andere
instellingen. Soms dringen de. meestal
jeugdige, onverlaten woningen binnen om
berovingen te plegen. De misdadigers
maken daarbij byna steeds gebruik van
harde voorwerpen, zoals staven, fietsket-
tingen of flessen, waarmede zij hun
slachtoffers slagen op het hoofd toebren
gen en weerloos maken.
De reactie onder brede lagen der bevol
king is, dat er tegen deze uitbarstingen
van gangsterdom met alle kracht dient te
worden opgetreden en de roep wordt
steeds luider om de ln 1948 afgeschafte
lijfstraffen weer als afschrikwekkend mid
del ln te voeren. Voor die tijd hanteerde
men de van berkentakken vervaardigde
zweep en de beruchte „kat", een lang
handvat, waaraan negen riemen met kno
pen er in. De regering krabbelde destijds
reeds terug, toen zij onder aandrang der
openbare mening de doodstraf herstelde,
maar op het ogenblik schijnt zij er niets
voor te voelen ook op het gebied der uit
de middeleeuwen daterende lijfstraffen de
klok terug te zetten. Volgens de cijfers
nam de criminele misdadigheid sinds de
afschaffing hiervan juist af. De mening
van deskundigen en politici is echter ver
deeld Het geeft te denken, dat een socia
listische predikant in het Lagerhuis voor
stelde de lijfstraffen weer in te voeren. De
voorstanders van humaner strafmethoden
geloven dat toepassing van de lijfstraf een
averechts gevolg zal hebben, omdat ge
weld altijd geweld oproept.
De verwezenlijking van het heropvoe
dingsideaal is echter nog verre. De.
samenbrenging van jeugdige delinquenten^
in vaak tralieloze instituten, waar volgens
het principe van vertrouwen wordt te werk
gegaan, heeft vaak tot gevolg, dat de ge
detineerden elkaar de laatste foefjes leren,
zodat negentig procent van de tegenwoor
dige misdadigers bestaat uit „afgestudeer
den" van een der criminele „universitei
ten" zoals ze sarcastisch worden genoemd.
Vandaar dat men thans weer eenzame op
sluiting als afdoender middel dan hervor
ming propageert. Tot de voorstanders van
de lijfstraf behoort ook Lord Oaksey, die
president was van hfct militaire tribunaal,
dat in Neurenberg Goering en zijn bende
berechtte. Het staat volgens hem vast, dat
de misdaden, die mogelijk in aantal Iets
zijn teruggelopen, een steeds ernstiger
karakter aannemen.
Engeland worstelt hier met een oud
sociaal probleem, dat door de oorlog ver
ergerd is. Er is een generatie opgegroeid
in volkomen ontwrichte verhoudingen en
in een sfeer, waarin geweld als de ge
woonste zaak ter wereld gold.
De afzichtelijke achterbuurten in de
grote steden vormen een hoofdbron van
misdaad. De woningnood, die, de jeugdi
gen de straat opdrijft, maakt de dingen
er niet beter op Men heeft al voorgesteld
om niet alleen de boefjes voor de rechter
te dagen, maar ook hun ouders, op wie
vaak de zwaarste verantwoordelijkheid
voor de gepleegde wandaden rust.
Te weinig politie
Zolang er geen amnestie is toegepast,
vormt ook het grote getal deserteurs uit
militaire dienst, die ondergronds leven en
over wapens beschikken, een onopgelost
vraagstuk. Voorts is er een schreeuwend
gebrek aan politie. Londen zelf komt niet
minder dan vierduizend agenten te kort.
De salarissen van het politiepersoneel zijn
verhoogd, maar blijkbaar niet genoeg om
voldoende recruten aan te trekken Er zijn
ook veel te weinig gevangenbewaarders
en de gevangenissen zijn overvol. Dat
maakt het plan der regering moeilijk ult-
misdadlgers te verzwaren. Is voor jongert
een lijfstraf en een kortere zitstraf dan
niet veel humaner, is de vraag, die men
thans hoort. Hoezeer de meningen ook
uiteenlopen, iedereen is het er over eens,
dat er iets moet gebeuren. Het zal niet
gemakkelijk zijn hier een snelle oplossing
aan de hand te doen.
Staken wordt gevaarlijk
in Australië
Gisteren is in Australië de wet van
kracht geworden, die de regering het
recht geeft tot onmiddellijke arrestatie,
verbod van bijeenkomsten en het opleg
gen van de doodstraf voor verraad. Met
ingang van heden kunnen alle stakers in
belangrijke bedrijven, indien zij in
Australië geboren zijn, gevangenisstraf
jaar krijgen, en. indien zij vree
tot eer
deling<
Toneel en opera in Zuid-Afrika
Het bestuur van het Nationale Theater
te Johannesburg schrijft een wedstrijd
uit voor Zuid-Afrikaanse toneelschrijvers
ter gelegenheid van het feit. dat het in
1952 honderd jaar geleden zal zijn, dat
Van Riebeeck in de Tafelbaai landde
Prijzen tot een bedrag van 2000 pond
zullen beschikbaar worden gesteld, voor
Afrikaanse en Engelse toneelstukken met
een Zuid-Afrikaanse achtergrond.
De commissie voor kunst en cultuur
van de Johannesburgse gemeenteraad ls
met een voorstel gekomen-tot oprichting
van een stedelijk operagebouw Het ge
bouw zal 1200 plaatsen' bevatten. In de
orkestbak zal ruimte zijn voor 80 musici.
Verder zullen wandelgangen voor het
publiek en repetitielokalen voor het
ballet, het koor en het orkest
gebouwd.
tgen zijn, gedeporteerd worden. Vak-
nigingsleiders hebben de arbeiders
bevolen twee maanden lang geen actie te
voeren voor plaatselijke loonsverhoging.
De actie tegen Joris Diels
Verenigd Verzet 1940—1945 heeft een
adres gericht tot de gemeenteraad van
's Gravenhage. waarin het ten sterkste
protesteert tegen een mogelijke benoeming
van een onder leiding van Joris Diels
staand toneelgezelschap als vaste bespe
ler van de Kon. Schouwburg.
De uitslag van het onderzoek, dat de
Nederlandse Vereniging van Toneelkun
stenaars naar de gedragingen van Diels
tijdens de bezettingsjaren in België in
stelde. is voor hem zeer bezwarend. Deze
vereniging kwam tot de conclusie, dat er
ln ons land genoeg Nederlandse kunste
naars zijn. die voor een functie als nu
door Diels wordt bekleed, ruimschoots de
capaciteiten hebben.
De Haagse Kunststichting deelt naar
aanleiding van dit protest mee, dat zij de
bezwaren tegen de heer Diels in onder
zoek heeft Bij de onderhandelin
in België i
op het ogenblik al
Haagse Comedie werkt, zijn gevoerd, heeft
de stichting zich op het standpunt gesteld,
dat de heer Diels in hoger beroep is vrij
gesproken van het vonnis van de krijgs
raad van zijn land.
De opmaat van het feest
Op het openingsconcert van het Holland
Festival in Scheveningen op 15 JunJ zal
Van Otterloo de Nederlandse première
geven van Jurrlaan Andriessens „Berk
shire Symphonies", welk werk onlangs met
de choreografie van Balanchine een bij
zonder groot succes behaalde in New York
Overigens werden de „Berkshire Sym
phonies" al uitgevoerd voor de Neder
landse zender-
Szymon Goldberg verleent aan het ope
ningsconcert solistische medewerking Het
ligt in de bedoeling, dat hij een vertolking
zal geven vaji Beethovens vioolconcert in
de oorspronkelijke versie. Na veel moeite
js Szymon Goldberg erin geslaagd,egn
fofocopie van het originele manuscript te
bemachtigen. De gebruikelijke concert
versie wijkt naar zijn mening op verschil
lende belangrijke punten van het hand
schrift af.
1-
ingen.
destijds in België met de heer Diels. die
het ogenblik als gastregisseur bij de
Het Amerikaanse blad Life publiceert
de eerste foto's van de opgravingen m de
grotten onder de St Pieterskerk in Rome,
vergezeld van een artikel van de admini
strateur der kathedraal mgr Ludwig Kaas
In dat artikel wordt melding gemaakt,
hoe werklieden van het Vaticaan een
16 eeuwen oude heidense begraafplaats
vonden. Thans ls een commissie van be
kende archeologen bezig met de publi
catie der wetenschappelijke conclusies,
die uit deze ontdekking zijn getrokken.
Ondertussen kan gconstateerd worden
dat de opgravingen de Rooms-Katholieke
traditie bevestigen, dat er nauwe betrek,
kingen bestaan tussen Nero's circus en
de „Vaticaanse begraafplaats", of met
andere woordentussen de plaats waar
de apostel Petrus werd ter dood gebracht
en die, waar hij begraven werd. Het ligt
voor de hand, dat de huidige resultaten
van het archeologisch onderzoek de ge
lovigen het recht zullen geven de onge
lovigen uit te dagen het tegendeel daar
van te bewijzen.
Verleden jaar September verklaarde
Mislukte communistische
invasie op Hainan
Het Chinese nationalistische hoofd
kwartier op Hainan meldt, dat een com
munistische landingspoging op dit eiland
met zware verliezen voor de communis
ten is afgeslagen. 3000 Man communisten
ïouden in een gevecht van negen uur
volkomen vernietigd zijn. De 20 schepen,
waarmee de invasie was uitgevoerd en 15
•ohepen met versterkingen voor de com
munisten «ouden door vliegtuigen in de
grond zijn geboord.
de aartsbisschop van New Orleans, mgr
Joseph F. Rummel, dat het stoffelijk
overschot vaq de apostel Petrus onder
de Basilica was gevonden. Het Vaticaan
gaf hier geen commentaar op, maar wel
dra verklaarde de Osservatore Romano,
dat „de ontdekkingen reeds historisch
vaststaande feiten bewezen".
De geschiedenis van Petrus' dood is
deze. dat de apostel in het circus van
Nero ter dood werd gebracht en begra
ven op een heidens kerkhof, gelegen op
de Vatichanse heuvel. Op deze begraaf
plaats werd later een laag aarde aange
bracht. Op het gr at van Petrus werd
toen de kerk van Konstan tij n gebouwd.
Nadat deze met de grond gelijk was
gemaakt, bouwde men op haar funda
menten in de 16de eeuw de St Pieter.
De opgravingen hebben tien jaar geduurd
Bonn wil vluchtelingen uit
het Oosten weren
Het Westduitse parlement heeft zich
uitgesproken voor het weren van alle
vluchtelingen, afkomstig uit de Sowjet-
Russische zone van Duitsland, met uit
zondering van degenen, wier levens of
persoonlijke vrijheid daadwerkelijk in
gevaar verkeren en van hen, die wegens
„andere dringende redenen" zijn uit
geweken.
De regeringspartijen stemden voor dit
besluit, de sociaal-democraten waren
tegen. Laatstgenoemden wensten slechts
diegenen van toelating in West-Duitsland
uit ta sluiten, die door de Sowjet-Russi-
sche autoriteiten misdaden ten laste zijn
gelegd, die ook in West-Duitsland straf
baar zijn.
In toaal telt West-Duitsland thans bijna
48 millioen inwoners. Amerikaanse bezet,
tingsautoriteiten zijn van mening dat elke
maand cm ge veer 25.000 personen op wet
tige of onwettige wijze uit de Sowjet-
Russische zone in West-Duitsland
binnenkomen.
I 1950
Mijnheer de Redacteur, ik treur.
Mijn stemming is zéér in mineur. Voor
Voetgangers, de zeer benarden, ls het
gewoonweg niet te hórden. Dat raast
en vliegt maar langs me henen, ont
ziet geen benen, schenen, tpnen, en
keer op keer vraag ik maar weer: (in
deze chaos van 't Verkeer) wie brengt
hier Redding? Wie grijpt ln?
De Vader van een Huisgezin.
Geachte Heer Hoofdredacteur! Ach,
waar ik kijk en waar ik speur, be
schouw ik steeds de Wandelaar, als
koppig en onhandelbaar. Hij kijkt niet
uit, hij steekt maar over, hij is
gewoon mijn Nachtrustrover. Ik wou,
dat iedereen mij bijviel!
X. IJ. Bezitter van een Rijwiel.
Geachte Hoofdredactie, luister! Van
daag, juist in het schemerduister,
kwam er een fietser, die links-èf wou,
en heus, ik lag al in het Gróf gauw,
indien ik niet had uitgekeken. Hij kon
zijn arm niet u i t gaan steken! Zo
wordt een mens tot zenuwlijder.
Een Fiets-Met-Hulpmotor-Berijder.
Geachte Redactie, voortdurend in
actie, wie heeft er hier vóórrang? De
hulpmotor-tractie? Zo'n hulpmotor
geeft aan het stuur wel een ronding,
maar 't leidt tot débócle met zware
verwonding, want heus, op de Hoofd
weg, daar ia het een Onding. De toe
stand wordt zó ongewenst en onguur
der. Dat ding van de weg weg!
Een Motorbestuurder.
Mijnheer de Redacteur, lk had
zeer gaarne, dat U mij bevat, (en
in Uw veelgelezen blad, dat steeds
zo'n ruim begrip bezat, voor auto-,
fiets- en wandelpad) kortom, dat U
ons niet vergat, de noodkreet hier
niet onderschat. Een noodkreet, jó,
d t ls het woord Het is toch waarlijk
ongehoord, dat wandelaars en fietsers,
beiden, de fiets- en wandelpaden
mijden, en keuvelen daar. over 't wéér,
op paden voor het snelverkeer! Bh
dan die hulpmotor-toeristen! Grijpt in,
gij heren journalisten! 't Is namens
Automobilisten.
DE HOOFDREDACTEUR.
Gast met de Tram. Hij eet zijn brood
met kaas. met Jam, en 's ochtends, om
streeks hallef negen, kiest hij de wijde,
drukke wegen, nadat hij Wuift naar
goede Eegadan zoekt hii krent.
stoel en collega. En op zijn groot
bureau, (dat drukke) vindt hij de In
gezonden Stukken En snikt en -huilt
en bromt, (wat later) „Ik ben toch
geen Verkeersdictatorl!"
U 2050
Mneer Dracteur (het staat wat
raar) maar 't is de Spelling uit dat
jaar!). Mneer Dracteur! Zó
krijgt een èlk pech! Kent U de toestand
op de Melkweg? Ik vloog, in mijn
raket, naar VENUS, en daar opeens,
(wat heel gemeen ls), daar kruiste mij,
kris-kras van vóór, een straalaandrij-
vings-meteoor^zo'n ónding, boven elks
beschrijving, met straalhulpsmotor-
lucht-aandrijving!
Enfinbij Mars kwam hij
bezijenen wou, gewoon, van links
me s n ij e n. maar heus. Meneer De
Redacteur, ik duld niet zulk een
willekeur En dus nam ik mijn Radar-
stralen, en dwong hem. ijlings neer te
dalen, op Groote Beer, Station DP.
enfin, zijn schade viel nog méé
twee kosmische-as6trale-stralen, die
moet hij mij (vanzelf) betalen, maar
ach, die zeer geringe schade, van de
Atoomoxydriade, die wil ik hem des
noods, vergeven. Hij spare voortaan
slechts mijn leven! Hij late mij met
mijn raketje, daar veilig in het Hemel-
bedje, zodat mijn kleinkind rustig
leeft, ginds, in het Sterrenbeeld De
Kreeft!
En U. meneer de Redacteur, U, strij
der tegen willekeur, U zult mijn nood
kreet wel beamen U, Redacteur
HEMELLICHAMEN. U. die zo lóng de
leiding had, van Uw, zo grote, Kosmisch
Blad. U, Redacteur, zo vol fatsoen,
van 't Blad voor Zenith en Schor
pioenU vraag ik in gemoede dit:
„Hoe redt Gij Uw familielid,
wanneer op 't kruispunt Melkweg-
Kreeft, een Meteoor de Voorrang
heeft?" Dat ls de vraag, van een Ver
eerder, een abonné
Een Stratosfeerder.
HOOFDREDACTEUR
„HEMELLICHAMEN"
krimpt bij dit stuk compleet tezamen,
en mompelt: „óltijd. Altijd ruzie, ln
dat Verkeer nou nooit een fusie. En
altijd, altijd, sluw en schrander, be
schuldigen zij maar elkander Ik heb
genoeg van dat gezemel. Ik schei er
uit. Ik vaar ten Hemel! En grijpt zijn
Luchtfiets (naar beschrijving: Kome-
tenfiets met Staartaandrijving). en
gaat, waar nooit de Massa heentrok:
naar 't Ruststrand op de stille Steen
bok!
WOUTERTJE.