n!
I
GOUD5CUE COURANT
Lijker
IWWIT
Aziz heeft zich
overgegeven
e
naar
I
Russische jagers in ^gevecht met Amerikaanse
bommenwerper
Aziz gaat niet
O
Prins-regent wilde beslissing
in beraad houden
Djakarta
Djakarta seint:
Makassar meldt:
Nog steedsde Belgische kabinetscrisis
•I
De honderdduizend is er uit
Van Zeelands moeilijkheden nog niet opgelost
lil
Twee kinderen onder het
zand bedolven
Protest
van
werkende
VIT I
BANKIER GAST BIJ EEN HUISZOEKING
Schoot onderduiker dood
Communistische rel
in Bordeaux
j
!1
Staatkundig in de
toekomst denken
H
Amerikanen op zoek
naar vermist toestel
Er wordt nog overlegd
met Abdoel Aziz
Tegenspraak uit Makassar
Protest van Oost-Indonesië
Kroningsfeest in
Monaco
Moskou tegen „grensschending”
Koninklijke familie komt
Vrijdag terug
Verwarde situatie
Woensdag 12 April 1950
Prijs 10 cent per nummer
G 11 APRIL 1950
Prijs abonnement:
89ste Jaargang No 22950
ƒ0.33
per week
Bureau: Markt 31. Telefoon 2745
per maand
Postrekening 48400
per kwartaal
West-Duitsland
fd,
ijd
5e-
ck
U
gaf ons
concessies
deze
sties van de
irden beëln-
prir
digt
en
Ami
NT
lerara
ambur
en
cola.
maas
zuiver
en
hi
Direct eur-Che/redactear;
H. VAN DER KRAATS
Instantie had
te Amsterdam
AN1
de f
ge-
aan-
m de
geelaucht der •r«»f
rept
polil
N<
:onfe-
r van
en
West-
kiezen.
1. Main
brachtc
laaien 1
it, tr
Soe-
bloed
bemidde-
in Aziz op
aan
irof. Pirenne.
dat de consults!
leden zullen woi
functior
i ontkei
persberl
prins-regent c
plossing voorge
>uden en-zal nu
jn te Amster-
laren directie,
was,
sn voor
Haagse
•n recti-
int. nog
i alsnog
de
In de 509e Staatsloterij, vijfde klasse,
is de prjjs van honderdduizend gulden
gevallen op lot no. 11653.
et worden
Java zou-
.ieel,
heu'
Oosterh
jnt zich
voorgedaan
het zand l
tgegraven. 1
werd geboren,
hij aan de S.D
"□ns, agent van
ilmelo. bij de
rsoneel van
rol zou heb
niet één of
ndergedoken
•n dat hij
■estatie v/m
>p hem met
te lossen, tengevolge
hartstreek werd ge-
i al deze hulp-
leven er weinig
fing over. Dus
jkheden in de
men echter de bij—
mdat zij kunnen
slijk en waarschuwend
huidige ontwikkeling
de
trof.
- - - .and
gisteravond een bezoek. Wij ontmoetten
beide heren te 23 uur ih de Wetstraat:
..Zoals u komen wij om het nieuws",
zei lachend pi
Men denkt.
nrins-rcgent h<
?d.
Bolivia devalueert
Bolivia heeft zijn peso gedevalueerd en
de wisselkoers ten opzichte van de Ame
rikaanse dollar van 42 tot 60 pefeos per
dollar gebracht.
Bovendien heeft de Boliviaanse regering
de invoer verboden van alcoholhoudende
dranken, sigaren, sigaretten, uurwerken,
personenauto's, luxe-goederen en even
als in Frankrijk van coca
C7 o
Zeeland be-
»gent linkse
isulteren, on.u»
rnstige crisis zou
j één partij steu-
van Juli 1945
garenindustrie heeft over 1949 on-
50 millioen accijns opgeleverd,
moeten de millioenen vandaan
die zouden uitvallen door een
Kijker,
ie: „Hoe
de op-
de huidige
wie betaalt da
PEP ASPERA
AD ASTRA
r- Afnemende
Zon op 5.49; onder W 34
Maan op 447: onder 11.31
steun aan het nieuwe werklozenleger van
vaklui, nog afgezien van de ongunstige
sociale gevolgen?"
Ziedaar enkele punten van een moei
lijke kwestie, die rijst als een volk zijn
manieren verandert. Omdat een natio
naal product te duur is geworden!
KIJKER.
tot Dondert
'isseüend bewoi
en en meest matige
lacht hier en daar lichte nachtvorst.
-g ongeveer dezelfde temperatuur als
het bijzondere
R. veroordeeld
Dinsdagmiddag waren de 13-jarigï C A.
Knuit en de 12-jarige F. Stuifmeel, beiden
uit Breda, aan het spelen op de heuvels bij
Seters onder Dorst gemeente Oosterhout.
Op een gegeven moment schijnt zich een
zandverschuiving te hebban voorgedaan en
werden de kinderen onder het zand be
dolven. De lijkjes zijn uitge
egeri
dat:
«e schemer
- nsingeld.
De bankier Jan Robertsoi
dam. die in de bezettingsjaren dire<
secretaris van de Nederlandse Bank
had zich Dinsdag te verantwoorde!
de bijzondere strafkamer van de 1
rechtbank.
In eerste
gerechtshof
sigaren-
dus.hij
be-
s, leden van de
•iding staande
enkele
rdeaux slai
van c
o
Aanhoudend vrij koud
Weerverwachiting meegedeeld door het
K.N.M.I in De Bilt, geldig van Woensdag
avond tot Donderdagavond
Wisselend bewolkt met plaatóelljk enkele
buien en meest matige wind tussen West en
Zuid.
Vannac,
Overdag
vandaag.
13 April
we schending van de Sowjet-gnaps
,ir toestel, waardoor tegelijkertijd op ongehoordf*Wij;
het internationale recht gesèhonden werden” veroordeeld.
in het oqsteljjke gec
sche Oceaan en in de
-'■‘^evaardlgd.
van het Amerikaanse
itenlandse zaken ver-
eerst van het Sowjet-
,-nomen via het te t Londen
van Tass. Het* Ameri-
sinds Zaterdag boven
vermist, lijkt enigszins
fort. Een ervaren waar-
twee toestellen echter niet
Bouwkosten voor schepen
in V.S. te hoog
De Bethlehem Steel Company, die eige
naresse van schepen is en zelf ook sche
pen bouwt, zal misschien door de hoge
Amerikaanse bouwkosten gedwongen
worden enkele van haar schepen in het
buitenland te kopen. De president der
maatschappij heeft op de aandeelhou
dersvergadering verklaard: „In Engeland
zijn de bouwkosten voor schepen onge
veer half zo groot als in de Verenigde
Staten cn dit geldt voor vele Westeuro-
pese landen. Misschien zullen wij al heel
spoedig schepen in het buitenland moeten
kopen".
Z 1 40 EENDRACHT
4 ao MAAKT MACHT
Binnenlandse Zaken. Anak Agoeng (rechts), instat-
heer R. Soewirjo (links) als burgemeester tan Djakarta. De nieuwe
burgemeester legt naar Islamitiesch ritueel de eed af.
Aneta beri
avond om ad
spreken als
Indonesiscl
echter bel
uitgesteld,
telefonisch ---
Makassar, dat Aziz zijn eenheden aldaar
geconsigneerd had en de gemaakte ge
vangenen met hun wapens door hem wer
den vrijgelaten. Aziz verklaarde, dat zijn
aanwezigheid te Makassar voorlopig ge
wenst was. teneinde te garanderen, dat
zijn troepen in de kazernes zouden blij
ven. Hij verzocht daarom op 12 April nog
te Makassar te mogen blijven. Donderdag
zou een extra vliegtuig naar Makassar
vertrekken om hem af te halen. In ver
band daarmee werd de radiorede van
Soekarno uitgesteld.
Op het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken wordt meegedeeld, dat
het genoemde protest ontvangen is. Het
NP tekent hierbij aan. dat ook het boven
Noordzee vermiste Amerikaanse toestel,
waarnaar op grootscheepse wijze wordt
gezocht, een vier-motorig toestel Is.
Een woordvoerder van de Amerikaanse
marine verklaarde dat marlnc-patrouille-
vliegtuigen strikte orders hebben op een
afstand van tenminste dertig kilometer van
de Sowjet-Russische territoriale grenzen
te bltiven.*B»vendienAnog<m deze toestel
len, wanneer ze zich, nabij Sowjet-Rus-
sisch gebiefl bevinden, geen wapens aan
boord hebben. Deze orders zijn enige tijd
geleden door admiraal Richard Conollv.
opperbevelhebber der Amerikaanse vloot-
strtfdkrachtcn in het oqsteljjke gedeelte
van de Atlantische Oceaan en in de Mid
dellandse Zee. uitge*.
Een woordvoerder
departement van buit
klaarde, dat mén het
protest hari ven
opgevangen bericht
kaanse toestel, dat
de Noordzee wordt
op een B-29 superfc
nemer zou de twee
verwarren.
In de protestnota, aldus het van Tass
opgevangen bericht, wordt nog gezegd,
dat het Amerikaanse toestel bezig was
verder Sowjet-gebied binnen te vliegen.
Naar aanleiding hiervan waren de jagers
opgestegen. Amerikaanse functionarissen
zijn onmiddellijk begonnen een onderzoek
naar de feiten in te stellen.
Een der Juridische kwesties in deze
vormt In Amerikaanse ogen de status van
Letland. Volgens het Russische bericht had
het incident boven Letlands gebied plaats.
Letland werd in 1940 door Sowjet-troepen
bezet en bij de Sowjet-Unie ingelijfd-
Amerika heeft Letland nooit als Sowiet-
gebied erkend. De woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken,
McDermott, zei „geen commentaar”, op de
vraag of Amerika Letland als Sowjetge-
bied beschouwt. In andere kringen echter
verklaart men. dat de V.S. ds Letlandse
gezant" te Washington nog steeds officieel
Radio-Makascar heeft echter gisteravond
de verklaring van de federale regering
tegengesproken.
Vanmorgen gaven berichten, die uit Ma
kassar en uit Nederlandse legerkringen
werden ontvangen, te kennen, dat:
Makassar gisteren tegen de i
niet door federSïe troepen is oms
zoals is bericht.
Kapitein Aziz er niet in heeft toege
stemd naar Djakarta te gaan om verslag
uit te brengen aan de centrale regering.
In een Reuter-telegram uit Makassar,
dat heden te Djakarta werd ontvangen,
wordt gezegd, dat volgens gezaghebbende
kringen te Makassar het Oost Indonesische
kabinet gisteravond heeft besloten bij de
centrale regering te protesteren en de
Unci om interventie te verzoeken tegen
de „ondermijnende” politiek, welke, zo
wordt verklaard, het doel was van de
federale troepen, die uit Java naar Oost-
Indonesië zijn gezonden.
In het telegram wordt de volgende uit
eenzetting gegeven van de verwarde toe
stand, welke is ontstaan:
Luitenant-kolonel Mokoginta. territö-
riaaLpommandant van de federale troepen,
onderhandelde met kapitein Aziz tot het
ogenblik, waarop het ultimatum van presi
dent Soekarno aan kapitein Aziz, om zich
over te geven, zou aflopen.
De president van Oost-Indonesië.
kawati. trad daarbij, uit vrees voor
vergieten onder de bevolking,
lend op en overreedde kapiteii
verscheidene punten toe te geven
kolonel Mokoginta.
Radio-Djakarta gaf
daarop onjuist weer.
Later dwong kapitein Aziz luitenant-
Mokoginta een rectificatie te ge-
radio-Makassar.
uitzending opgehelderde
de federale troepen, die ge
ien waren toen kapitein Aziz
tette. in vrijheid waren ge-
i zij onder de bescherming
jf van
lucht-
»n Ameri-
maohine-
een Rus
te Sowjet-
beweerd.
rman, chef-
e 'marine,
Ie Oostzee
iegtuig
-s te Was-
aringen de
militaire
het ver
was r-
rfchtS-
Een officiële woordvoerder heeft gistermiddag te Djakarta bekendgemaakt, dat
kapitein Andi Abdoel Aziz zich zonder een schot te lossen heeft overgegeven,
toen federale troepen Makassar omsingelden.
In de bekendmaking wordt medegedeeld, dat een bataljon van 1000 man federale
troepen Dinsdag landden en oprukten naar Makassar; tegen schemer omsingelden
zij de stad. Toen Aziz dit besefte, consigneerde hij zijn troepen naar hun kazerne
en gaf zich over. Hij beloofde naar Djakarta te gaan om zich te verantwoorden.
Later hebben autoriteiten van het -ministerie van Defensie medegedeeld, dat
luitenant-kolonel Mokoginta, die vorige week door Aziz werd gevangen genomen,
zijn functie als territoriaal commandant in Oost-Indonesië weer op zich genomen
heeft. Zij verklaarden, dat Aziz Donderdag naar Djakarta zou worden overge
bracht en als gevangene voor het krijgsgerecht zou verschijnen.
tot een gevangenisstraf van 12 jaar met
aftrek.
Robertson, die In 1891
was ten laste gelegd, dat
heeft meegedeeld, dat mr Dor- -•
de Nederlandse Bank te Al
Mei-staking in 1943 van persrt«'
dit agentschap, een leidende tg,
ben vervuld. Voorts dat hij r
mCPV hulplandwachters de onu^,
N. T. Israël heeft gearresteerd er
de ondergedokene na zijn arre
het leven heeft beroofd door 0|
een pistool een schot te lossc-
waarvan Israël in de
troffen.
De procureur-fiscaal eiste thans veroor
deling tot een gevangenisstraf van 14 jaar
met aftrek van voorarrest. Daarbij wilde
hij voor.verdachte's functie van redactie-
secretaris van de Nederlandse Bank 4 jaar
rekenen, voor zijn verraad van Dons 5
jaar, voor de huiszoeking 2 jaar en voor
het doodschieten 3 jaar.
Bij de behandeling der zaak verklaardé
getuige, dat hij de brief aan de S.D. had
geschreven in opdracht van de president,
Rost van Tonnlngen. Hij had daarbij h^t
vertrouwen ïn Rost van Tonningen. dat
hij de zaak bij de Nederlandse Bank wilde
houden en alleen de S.D. een onderzoek
wilde laten instellen
Ten aanzien van de huiszoeking ver
klaarde hij. dat hij „als gast" was mee
gegaan Men gaf hem opdracht de onder
gedoken Israël na zijn arrestatie te be
waken. Om Israël tot rust te brengen
wilde hij slechts een waarschuwingsschot
lossen. Hij deelde mee niet de bedoeling
gehad te hebben Israël opzettelijk te tref
fen.
De procureur-fiscaal. die de feiten wet
tig en overtuigend bewezen achtte, vond
het onaannemelijk, dat het raak schieten
van Israël een toeval zou zijn. Israël werd
in de hartstreek geraakt op een afstand
vqn enkele meters. Hij wildé niet aanne
men. dat verdathte de bedoeling had
Israël rechtstreeks dood te schfeten, doch
ook niet, dat hij slechts een waarschu
wingsschot heeft willen lossen. Er is
sprake van doodslag, maar er zijn volgens
de procureur-fiscaal vernachtende om
standigheden voor aanwezig.
IAE GEWONE MAN in West-Duitsland
heeft voor het staatkundig gebeuren
in zijn eigen land weinig politieke ^lang
stelling. Hij gevoelt de nieuwe „klein-
staterei" als een onnatuurlijke, door een
vreemde macht opgelegde beperking. De
oude macht van het „ewige Deutschtum"
is gebroken. Zo lang groot-Duitsland niet
is herstel^, zal de algemene staatkundige
belangstelling ontbreken. Een „bezet" land
kan niet aan de wereldpolitiek deelnemen,
zo is de algemene stemming.
Merkwaardig is daartegenover, dat alle
bladen naast het „nieuws" grote kolom
men wijden aan beschouwingen over de
inhoud en de richting van het Euuopees
gebeuren. Het is of de dagbladen van alle
richtingen de lezers willen dwingen om
staatkundig vooral in de toekomst te den
ken.
De week vóór Pasen is zeker eep bij
zondere week geweest in staatkundig op
zicht voor alle West-DVitsers. In deze
week vóór Pasen trokken de beschouwing
gen „Zur Europa-Frage" de grootste
koppen boven de redactionele kolommen
in alle West-Duitse bladen.
Het congres van de Union Fédéraliste
inter-universitaire. dat van 1 tot 7 Apjil
te Freiburg bij Bazel werd gehouden, gaf
aan uwe staatkundige redacteur een goed-
uitgezochte gelegenheid om naast eigen
actieve medewerkzaamheld aan de uni
versitaire problemen van West-Europa (en
die lijn er vele') aandacht te geven aan
het staatkundige denken in Zuid-Duits-
I land en vooral aandacht te geven aan de
mensen, die de politiek leiden.
Zuid-Duitsland is metlanden als Wur-
temberg (3 millioen inwoners) en Baden
(2.5 millioen inwoners) nog immer het
gebied van de gemoedelijke „klein-
staaterei". De vroegere groot-hertog van
Baden leefde als een zorgzame vader te
midden van zijn landskinderen. Hij re
geerde met behulp van bescheiden politici
en ambtenaren, die niets van het Prui-
isten hebben. (De bevoegdheid
inde niet op een wet maar
terecht en dus trad de po-
roiking zeer mild op
gemeen wel gezorgd,
„zo goed mogelijk" werden
personec*
;ht nemen thans
vken naar de vermiste
larblj het Kopenhaagse
Is basis wordt gebruikt.
lat. dat de naaporin-
•n opgeleverd, is het
rliegtuigen gisteren
igeving van het
en gelegen Deense
helle lichtschijnsels
welke afkomstig
’alschermfakkels.
die de leiding heeft
m. verklaarde te Kopen-
radio-uitzending, dat de
•iten van mening zijn
het gedeelte van de
wordt afgezocht, is
"g toestellen zullen
gebied in de lucht
Gisteren is in het vorstendom Monacft
de „kroning" gevierd van de 27-jarige
prins Rairtier III, die in November j.l. de
troon besteeg. De prins heeft gisterochtend
zijn troepen bijna honderd man ge
ïnspecteerd.
Iedere burger van Monaco mocht per
soonlijk met zijn vorst spreken, en op zijn
kosten een glas goede champagne drinken.
Eeuwenoud oorlogsgraf. Een boer uit
Flavian c In Midden-Frank.rijk stiet bij het
ploegen op een graf Daarin bevond zich een
glazen urn met de beenderen van een Ro
meins soldaa'. die in de Gallische oorlog,
een slordige 900 Jaar geleden is gesneuveld
Naast de urn lagen zijn medailles en zwaard.
Later dwong
kolonel Mokogin!
ven via radio-M<
De in deze
punten zijn:
1. Hoewel
vangen genom<
Makassar beze
steld, werden
van de staatspolitie gesteld.
2 Hun wapenen zouden niet
teruggegeven, voordat zij naar J
den terugkeren.
Soekarno sprak niet
richt uit Djakarta, dat gister-
cht uur president Soekarno zou
_.s opperbevelhebber van de
:he weermacht. Via de radio is
jkendgemaakt, dat de rede is
daar een half uur tevoren
bericht werd ontvangen uit
dat Aziz zijn eenheden
- - gemaakl
door hen-
Aan de door de luitenant-kolonel Moko
ginta over Radio-Makassar gegeven
ficatie moet, naar Aneta thans seii
worden toegevoegd, dat Mokoginta
met Abdoel Aziz zal overleggen, of
laatste 'Donderdag al dan niet naar Dja
karta zal gaan.
Nadat in Djakarta kennis was genomen
van de Makassarse tegenspraak, zijn op
het Indonesische ministerie van Defensie
besprekingen begonnen tussen de minister
van 'Defensie, de waarnemend chef-staf
van de Apris (federale leger) kolonel
Simtoepang, de commandant van de Ne
derlandse troepen luit.-generaal Buur
man van Vreeden en de voorzitter van de
sectie defensie van de volksvertegenwoor
diging der Ver. Staten van Indonesië
Alle beslissingen zijn afhankelijk van
het antwoord op de vraag, of kapitein Ab
doel Aziz al dan niet naar Djakarta zal
komen, zei Hatta na afloop Hij deelde
eveneens mede, dat met betrekking tot
verschillende onderwerpen overeenstem
ming werd bereikt.
Dé minister van voorlichting. Mononoe-
toe deelde vandaag in een persconferen
tie mee. dat het later tegengesproken be
richt van de landing’en afkomstig was van
officiële zijde en door eéh woordvoerder
van de radio-nieuwsdienst was medege-
deeld. Minister Mononoetoe deelde voorts
mede, dat d^ Indonesische minister van
Defensie^, heeft geweigerd, over de situatie
erkennen. Er is nog geen commentaar van
het Witte Huis.
Speurtocht boven de Oostzee
V(jf en twintig Amerikaanse vliegtuigen
en drie honderd man personeel van de
Amerikaanse luchtmacht nemen thans
deel aan het zoeken naar de vermiste
bommenwerper, waa
vliegveld Kasfrup al.'
Het enige resultai
gen tot nu toe hebbel
bericht, dat zoekende vl
boven de Oostzee, in de omi
ten zuiden van Zweden
eiland Bornholm, twee 1
hebben waargenomen,
kunnen zijn van.valsc"
Kapitein Krid^ler,
van de nasporingpr
hagen in een ra«i,
Amerikaanse autoritei
dat het vliegtuig in 1
Oostzee, dat thans
neergekomen. Twintig
tegelijkertijd boven dit
blijven.
Een functionaris van het vliegveld
Kastrup ontkende de juistheid van een
Deens persbericht, dat de nasperingen
zouden zijn gestaakt na 'de publicatie van
het Tass-bericht over het Sowjet-Rus
sische protest bij de Amerikaanse rege
ring. i.v.m. het beweerde overvliegen van
de Sowjet-Russische grens dooiden Ame
rikaans militair vliegtuig. Hij hier
aan toe dat de nasporingen stelselmatig
worden voortgezet, i
Generaal Heyt S. Vandenberg, chef
de generale staf der Amerikaanse h
mxcht, heeft jzerklaard dat geei
kaans vliegtinj^op acht April
geweervuur heeft gewisseld met
sisch gevechtsvliegtuig, zoals in d<
Russische protestnota wordt b<
Admiraal Forrest P. Sheri
operaties van de Amerikaanse
heeft verklaard dat het boven de
vermiste Amerikaanse marinevli»
niet bewapend was. Waarnemers
hington trekken uit beide, verklai
conclusie dat de Amerikaanse
leiders het mogelijk, achten dat
miste marinevliegtufg het toestel is,
op door een Sowjet-Russisch gevi
vliegtuig is geschoten.
Men verwacht, dat de V.S. de Sowjet-
nota van de hand zullen wijzen.
Vierhonderd bootwerkers,
onder communistische lei
C G.T., hebben gisteravond in enkele van
de voornaamste straten van Bordeaux slag
geleverd tegen evenveel leden van de
republikeinse gérde en der plaatselijke
politiemacht.
Na de eerste schermutselingen volgde
een handgemeen over de gehele linie. Vier
bootwerkers werden gearresteerd. Aan
beide zijden werden verscheidene strijders
gewond. De aanleiding tot de wanorde
lijkheden was een communistisch protest
tegen de oorlog in Indq-China en het ver
zenden van oorlogsmateriaal naar dit ge-
bied.
dig geacht- een aantal
leeland ontvangen.”
enig logische uitweg, dat de regering Van
Zeeland doorbijt en het meedogenloze
parlementaire debat aanpakt.
De socialisten en communisten weigeren
de uitspraak van 12 Maart te aanvaarden
en daar ligt het kernpunt van de huidige
situatie In verband met de onderhande-
lingen over de „uitgestelde terugkeer"
vernam men nog. dat de privé-secretarls
van de prins-regent langdurig geco
reerd had met de liberale minister
defensie en dat de liberale ministers
per-s partijleiders bijeen waren gekomen.
imdat De privé-secretaris van de koning,
heer Weemaes en de secretaris pr<
Pirenne, brachten de heer Van Zeelai
met
btenarei
serfdom moes«
der politie steur
op het gewoonti
litie tegenover de beve
Er werd over het algt
dat de wetten
nafteleefd).
De groothertog schonk aan de universi-
teit van Freiburg een prachtig gebouw.
Hij schonk aan de universiteit zijn naam
Die naam draagt de universiteit nog! Nie
mand denkt er aan de naam van de groot
hertog te schrappen.
Twee wereldoorlogen brachten de poli
tieke verandering. Ba$en kreeg een
oppermachtig parlement, maar de afkeer
van Pruisen bleef.
Daarvan een voorbeeld. Toen
Duitsland een hoofdstad moest
stemde Baden voor Frankfort a- d. Main
in de hoop dat dan Frankfort wel hoofd
stad. ook van geheel Duitsland, zou wor
den. Maar Noord-Duitsland koos Bonn,
wetende dat dan Berlijn nog Bonn zou
kunnen verdringen, wanneer de eenheid
van Duitsland werd hersteld.
„Staatkundig in de toekomst denken"
dat is ook voor de Zuid-Duitsers: opbou
wen. weer mededoen in het publieke ver-
keer, maar: Duitsland zal slechts wapenen
onder eigen bevel en it^ar eigen inzicht
en niet naar het inzicht der geallieerden.
Maar nu eerst iets over de mensen.
C. W.
De Sowjet-Unie heeft in een protestnota aan Amerika verklaard, dat een
Amerikaans toestel boven Russisch gebied heeft gevlogen, aldus een te Londen
opgevangen bericht van Tass. Volgens het bericht stegen Sowjet-jagers op en
gelastten het Amerikaanse toestel te landen. Het toestel gaf aan de oproep geen
gehoor en opende het vuur op de Sowjet-vliegtuigen.
Een Russisch gevechtsvliegtuig zag zich gedwongen, aldus Tass. het vuur te be
antwoorden. Hierna was het Amerikaanse toestel in de richting van de zee
verdwenen. Het incident, aldus het bericht, geschiedde Zaterdag bij Libau, in
Letland.
In de nota wordt onder meer „deze grove schending van de Sowjet-gnflps dcrer
een Amerikaans militair toestel, waardoor tegelijkertijd op ongehoorde^Wijze de
elementaire regels van u"‘4--e».
De Koningin. Prins Bernhard en de
oudste twee prinsessen zullen de>e week
hun verblijf in de Franse alpen beëindi
gen en aanstaande Vrijdag naar Neder
land terugkeren.
soms plotseling over de
Gevolg: een sterk ver-
i de sigarenbranche. Ver
niet voor de oorlog rookte Neder-
nog maar half zoveel sigaren als
er. In Januari is de omzet weer
■k gedaald. Januari was al'ijd een wat
ikke maand. Doch het gewone herstel
is uitgebleven. Dat is nu het veront
rustende verschijnsel. o
Vóór de oorlog telde ons land 27000
sigarenmakers. Na de oorlog konden on
geveer 15500 prbeiders het af. Daarvan zijn
er nu ruim 6000 werkloos -én het aantal
neemt wekelijks toe. Het wachtgeldfonds,
een potje dat de sigarenindustrie had ge
takt om moeilijkheden op te vangen, is
bijna opgesoupeerd. De sigarenmakers
an ten laste van de openbare kas komen,
jze arbeiders, artiesten in hun vak, heb
ben gewoonlijk een bijzondere instelling
die hen niet in de eerste plaats voor her
scholing of voor zwaar werk geschikt
fmaakt.
De remedie tegen deze hoogst onge
wenste werkloosheid van volwaardige
vaklui is een goedkopere sigaar. Maar
boe? De mechanisatie biedt geen uitweg,
aldus ter zake kundige insiders, want met
een intensieve mechanisatie zou de
Nederlandse sigarenindustrie zichzelf om
hals brengen. De bosjes kunnen machinaal
worden gemaakt, en dat gebeurt door
gaans reeds lang, maar het afwerken, het
opdekken van de sigaar moet door de
vakman met zijn gevoelige vingers ge
beuren. De machine kan nooit de mooie
modellen maken, waaraan wij zijn gewend.
Een compleetmachine maakt één model,
maar die eenvormigheid zou de dood in
de sigarenpot brengen, aldus Kijkers des
kundige zegslieden.
Zij zien als uitredding een sterke ver
laging van de accijns. Wanneer deze
vooral in de bezettingstijd opgedreven last
zou worden gebracht op 1O' (het was in
1939 echter 12* zou een sigaar, die nu
25 ct kost, kunnen worden verlaagd tot
16 a 17 ct, mits de sigaar iets in gewicht
wordt verminderd, aldus rekende een vak
man Kijker voor. Hij betoogde verder, dat
juist de sigaar, ofschoon deze het meest
arbeidsintensieve product van de tabaks
industrie is, naar verhouding het zwaarst
is belast. De marge voor de handel is aan
de lage kant, omdat die destijds door de
prijsbeheersing sterk is gedrukt. Volgens
dezelfde redenering zou deze marge bij
een scherpe prijsverlaging echter worden
herzien, meent Kijker. Wat verpakking,
levering onder rembours en reclamekosten
betreft, wérkt de industrie al zo zuinig
mogelijk, aldus de vakman.
De sigarenindustrii
geveer f 50 millioei
Waar moeten de
komen.
sterke accijnsverlaging? vroeg
Waarop hij de wedervraag hoordi
moet de sterke vermindering in
prengst worden opgeyangen hij
debietvermindering en
Onze Brusselse correspondent telefoneert:
Dinsdag 11 April zal in de annalen van de Belgische koningskwestie één van de
beslissende data blijken te zijn. Het scenario voor deze dag was verwarrend:
te 12 uur deelde men mede, dat de prins-regent de heeiz Van Zeeland pas te
15 uur zou ontvangen, welk beslissend onderhoud opnieuw werd uitgesteld.-eerst
tot 17 uur, later tot 21 uur. Pas te 22 uur kwam Van Zeeland, in statiekledij, de
journalisten te woord staan. Tegen zijn gewoonte in las de formateur een zorg
vuldig geredigeerde verklaring van een papiertje voor: „De heer Vah Zeeland
heeft Z.K.H. de prins-regent op de hoogte gebracht van zijn besprekingen. Hij
heeft hem een oplossing voorgesteld. De prins heeft het nodig geacht een aantal
consultaties te houden en-zal morgen opnieuw de heer Van Z(
Over de gebeurtenissen, die zich in de
loop van de namiddag hadden afgespeeld,
en die tot dit resultaat leidden, dat de
prins-regent de door Van Zeeland
vormde regering niet onmiddellijk i
vaardde, deden zonderlinge geruchtei
ronde.
Een liberale persoonlijkheid
de volgende versie:
1. Wat de regering-Van
treft, wenst de prïns-rei
soonlijkheden te cons
België zich voor een erm
bevinden, indien een op
nende regering de wet
wenst af te schaffen.
De socialisten hebben ii
ten een meedogenloze parlementaire op
positie te ontketenen tegen elke poging
tot on voorwaardlijke terugkeer van Leo
pold III. In koningsgezinde kringen acht
men deze nieuwe besprekingen van de
regent strijdig met cje parlementair^
traditie.
2. Gisteren vonden talrijke besprekin
gen plaats tussen liberale en socialistische
politici enerzijds en zekere katholieken
anderzijds. Een voorstel wetd gedaan;
men zou de wet van Juli 1945 afschaffen
echter met dien verstande dat de onmo
gelijkheid voor de ktming om te regeren
op een vast te stellen’datum (men noem
de 1 Juli) zal ophouden te bestaan. In
plaats van een uitgestelde abdicatie» zou
men dus een uitgestelde terugkeer krij
gen. Intussen zouden nieuwe verkiezin
gen worden georganiseerd, welke klaar
blijkelijk over het lot van de koning zou
den moeten beslissen.
Gisteravond vernamen wij, dat dit voor
stel door de katholieke C.V P. niet was
aanvaard. Wel meent deze partij bij even
tuele nieuwe verkiezingen de volstrekte
meerderheid te zullen Walen, maar zij
wenst de wet van Juli 1945 onmiddellijk
af te schaffen.
Ook de socialisten sturen aan op par-
lements-ontbin-ding. Normaal kunnen de
consultaties van de prins-Jregent geen
positieve resultaten opleveren en is de
mas te Huil
nzibar te Mözambtque
rpen te San Juan PR
te Genua
1 te Demerara
>n te Hamburg
xandri? n Genua
ideo te Buenos Aires
ork n Tuiks Island
jen n Maracaibo
jus p 7 Bougaroni
o n Barranquilla
sterdam p Flor®’
urlings n Boulogn*
►hama te Hongkong
e Punta Cardon
n te Rotterdam
lanca «n Nederland
:oiadl n Giand Bassam
>40 mijb-Z v Dakar
;,ea".X"nSBX’«
ing te Belawan
Abadgn p 7 Dieddah
den te Rotterdam
enua p 6 Casquet»
lenua n Port Said
ïott p 8 Gibraltar
Khorramshar
sterdam te Basran
t Vincent n1Bott«rdam
rachi n RottWam
serté n Mobile
ilsterre n Antwerpen
deaux n Dakar
Janeiro te Santo»
:hland te Coos Bay
ma n Antwerpen
an te Basrah
an 4 te Singapore
rdam te Rotterdam
o te Novo Redondo
:e n Amsterdam
ippey te Colombo
or steeds te MelbourM
Dakar p s Las Palm»»
am te HeUinkl
TTIT de sigarenindustrie komen sterk
U verontrustende berichten. Nu moet
men bij dergelijke dingen altijd het atten-
tiesein hijsen. De verontrustende berich
ten zijn op allerlei gebieden sterk in de
mode en de achtergrond van veel gesigna
leerde onrust is gewoonlijk, dat een be
drijfstak afzetmoeilijkheden heeft, waarbij
men dan jarrimert om de aspirine van
lastenverlaging of de penicilline van
regeringssteun. Recente voorbeelden zijn
de moeilijkheden met de vermakelijkheids
belasting en'die met de visserij. Bij de
laatste werd zelfs een deel van de vloot
te IJmuiden stilgelegd.
Wanneer de regering aan
kreten gehoor zou geven, ble
objecten voor belastingheffit
daar niet van. De moeilijk
sfgarenindustrie verdien*
zondere aandacht, om<
gelden als een duidel
teken, waartoe de 1
kan leiden.
Vroeger was Nederland een
rokend land. Kijker is niet-roker,
moet op horen-zeggen afgaan, maar
trouwbare en eerbiedwaardige lieden heb
ben hem verzekerd, dat de Nederlandse
’sigaar een kunstproduct was. mooi van
model, uitstekend van kwaliteit en be
trekkelijk laag in prijs. Dat de sigaren in
zoveel andere landen minder in trek en
minder in tel waren, kwam voornamelijk
door de hoge lasten, die men daar op-
sigaren had gelegd.
Reeds lang profiteerde ook de Neder
landse fiscus van de tabaksbelasting, doch
die lasten waren door de roker te trekken.
In de oorlog zijn deze fiscale lasten zo
sterk opgevoerd, dat op het ogenblik bij
sigaren 27’» en bij senoritas zelfs 38’'»
van de banderolleprijs aan belasting moet
worden betaald. Op zichzelf zou dat niet
catastrofaal zijn, indien de tabaks
zen niet zo sterk waren opgelopen. De
ak voor sigaren is door elkaar acht
maal zo duur geworden als vroeger, de
prijs van het goede dekblad is nog meer
gestegen. Globaal kan men zeggen, dat de
prijs van de sigaar ongeveer vijfmaal zo
hoog ligt als vjfc- de oorlog.
Nu moet m^Jaltijd goed voor ogen
houden, dat de prijs, die men vroeger
voor een product of dienst betaalde het
resultaat was van een natuurlijk even
wicht. dat millioenen gebruikers hadden
gevonden tussen nut (of bij sigaren genot)
en offer. Die prijs was niet zo maar in
het wilde weg bepaald, hij was het resul
taat van talloëe daden en redeneringen.
In en vlak na de oorlog was dat natuur
lijke mechanisme geheel ontregeld, maar
langzamerhand willen de dingen weer in
hun voegen komen. De indexcijfers voor
de algemene gezinsuitgaven van de massa
der bevolking lagen omstreeks half
December j.l. iets meer dan tweemaal zo
hoog als in 1938/1939, terwijl de gemid
delde lonen iets minder dan tweemaal zo
hoog lagen. Dat wil niet zeggen, da» men
voor alles tweemaal zoveel betaalt. De
algemene prijsindex voor goederen ligt
ongeveer driemaal zo hoog, doch omdat
huren en enkele andere diensten niet of
weinig zijn gestegen komt men met even
tweemaal meer uitgaven uit (of eigenlijk
met uit. maar daaraan is na een oorlog
weinig te doen). De sigaar is echter vijf
maal zo duur geworden. Er zijn uitwijk
mogelijkheden: de pijp en de sigaret. En
wat ziet men nu langzamerhand gebeuren,
veel eens verstokte sigarenrokers stoppen
met hun liefhebberij, of zij binden aan
zienlijk in. „Ik schei er mee uit", zeggen
ze van, „ik rook nu een precies afgepaste
portie per dag, want het is met meer te
betalen Het is hun manier om te zeggen,
dat het evenwicht tussen pleizier en prijs
zoek is geraakt.
Zo iets werkt s
gehele linie door,
minderde afzet in
geleken
land
vroegei
sterk g
zwak
te Makassar nadere mededelingen te ver
strekken. alvorens het extra vliegtuig, dat
Donderdag alsnog naar Makassar zal gaan,
zal zijn teruggekeerd. -
inderdaad beslo-
arlementaire c
pogi
in L(
...tenen tegen
irdlijke terugki
oningsgezinde
•uwe besprekii
f met
Chef-Exploit* tie:
D. DE KLERK