OLIE-AFVAL VERVUILT ONZE RIVIER (i)
vtfVA.;.
'sico's
mogen krachten van het gezinshoofd
niet te
gaan
i
e Amerikaanse marine
balletjes op?
'iWi
Met koffers vol geld in het
meedogenloze oerwoud
Coöperatie als weldoenster
der primitieven
Economische moeilijkheden
in Indonesië
Werven, vissers en watersporters
verleerden het klagen
En de blubbervelden bleven
I)at is 'niet in «le haak
MN "*3" '-1 'f
'fai f
■•XÊ;V tv?
WAAR IS DE MAN MET DE 290 TALEN?
Hij sprak plat Californisch en de
taal der Sioux
Bent u boven de dertig
Eventjes lachen
Amerika zit in zijn
maag met
landbouwproducten
DE ROBOT-VUURTOREN VAN OUESSANT
Automatische veiligheid in storm en mist
Vluchtelingen een
zwaar probleem
voor Duitsland
HET GOED RECHT VAN DE SCHRIJVER IS
DE KW ADE KANS VAN DE LEZER
Auteursrecht heeft de aandaeht
der Ver. Naties
ü,s M°ch< de
Huwclijkskansen van de
K.L.M. stewardessen
Leeds United als
sparring-partner
Problemen rondom het. Ziekenfondswezen
Verschil tussen verplicht en niet-verpficht
verzekerden moet vervallen
Zfrgen voor zichzelf
ADOLPHUS
Perpetum mobile....
250 Jaar oud en geldnood
hotels
De tragedie van Nieuw-Guinea
Piano's en radio's, maar geen huis
en geen electriciteit
Renteniers, waar men
pioniers nodig heeft
Pep auto naar Deurne
De school volgt op de voet
Ook ouderen worden
opgevoed
Vier jaar voor uitgever van
valse bankbiljetten
Heeft prijsstijging
goede zijden?
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
WOENSDAG 12 APRIÜ ltM
(Van onza speciale verslaggever)
^Zuidwestenwind. Dan kijken ze op de° sSheepswerf De Nieuwe Maas ln Vlaardlngen
J en heus niet daar Hlleen argwanend naar het vloedtij op de rivier. Want als
het watqr weer gaut valleo, ls de kans groot dat de hellingen niet zo uit het water
tevoorschijn komen als zij eronder zijn gegaan. Een dikke, Inktzwarte, taaie blubber-
laag van stinkende crude oil, op onverantwoordelijke wijze uit de tanks van de olie-
schepen daar aan dé overkant van de rivier geloosd, is er dan achtergebleven. Daar-
door moeten de arbeiders dan glibberen en ploeteren met alle kwade kansen van
onderuitgaan en armen en benen breken. Schoonmaken ls de enige oplossing, telkens1
maar weer schoonmaken en zo la het bijna overal langs de Noordoever van de Water
weg. De werven hebben het klagen al lang verleerd. De kademuren van Vlaardlngen
klagen nog geluidloos steen en been. Waar vroeger het glibberige groen van algen
was wat cachet aan steen en meerpaal gaf zit nu een dikke, zwarte korst van
opgedroogde crude oil.
olle-installatles waren. Toen scheen ook
al de hand te worden gelicht met het ver
bod om wat men kwijt wilde van de vloei
bare lading de wijde rivier op te zenden.
En vraag niet aun de bezitters van
Jachtjes, die een onderkomen hebben ge
vonden in de belde Schiedamse jachtha-
ventjes. wat zij van die olievelden den
ken. Al het moeizame geschilder met witte
lakken ls bij voorbaat gedoemd om bin-
Die overlast van ollerestanten op de
rivier duurt nu al twee tot drie jaar en
ls tot een ware plaag geworden. Sinds de
bedrijven daar op de Zuidelijke oever
onder Pernis en Hoogvliet een bijna legen
darische uitbreiding ondergingen en het
aantal tankschepen, dat daar zijn lading
komt lossen tot een veelvoud van vroeger
is toegenomen, heeft het euvel verder
doorgevreten. Want er is Iets niet in de
haak met dat schoonmaken van de tanks
na de lossing. De bestaande bepalingen
dat geen olie of restanten in de rivier
mogen worden gelost, worden overtreden.
Het residu dat uit de tanks wordt verwij
derd, verdwijnt meermalen niet in de
scheepjes die dit schoonmaken uitvoeren.
Zij weten niet waar zij met die lading
olieblubber heen moeten. Elf mijL uit de
kust is ver en dus wordt de afvoerslang
wel eens buitenboord gehangen..
Dan drijft op de rivier een veld smeer-
pijperij, die al naar gelang wind en tij,
een oever opzoekt en een zeldzaam in-
dringingsvermogen aan de dag legt. En
Vlaardlngen zit met recht in de frontlinie.
Tot achter in zijn nu heus niet zo korte
haven sliert de blubber naar binnen. Het
basalt van de kademuren is er mee over
dekt De meerpalen zien er tot waar het
vloedtij reikt korstig uit. En wie de
zwarte brij. waaruit eon weeïg-zoete olie
stank doorlopend opstijgt, in al zijn wal
gelijkheid wil zien. ga maar eens kijken in
die uiterste hoek van de Koningin Wilhel-
minahaven. waar de basaltglooiing van
onder tot boven met een dikke laag is be
smeurd. Het kleine droogdok dat daariigt,
lijkt te zwemmen in een zee van olieresidu.
Loopt men even door op het terrein van
de scheepswerf, dan treft het al direct
dat het riet in de kleine kreek tot op
vloedhoogte ook met de zwarte substantie
ls behept.
Een plaag
Er is genoeg geklaagd en het heeft geen
•teek geholpen. Tussen Maassluis cn Rot
terdam is er geen bedrijf langs de rivier
dat niet op ongeregelde maar veel te snel
terugkerende tijdstippen door de zwerven
de olievelden wordt aangevallen. En als
het dan eb is geworden, is, wat eens
voor de vloed opkwam schoon was. ver
anderd in een afzichtelijke zwarte en
kleverige massa.
Daar zijn de scffeepswerven die het de
Vlaardingse werf kunnen nazeggen. Wil-
ton-Fijenoord heeft ook heel wat keren
zijn hellingen na het invallen van de eb
tevoorschijn zien komen als vette bagger-
velden, waar het werkvolk maar moest
zien door te komen. En dat die er tenslotte
voor bedankten heeft de directie hen ook
niet kwalijk genomen.
Heel wat arbeidsuren zijn er verloren
gegaan door de vertraging, welke deze
hardnekkige bevuiling gaf. Er werden
maatregelen beraamd om die zwarte
vloedstroVn te weren maar niet altijd
met goed resultaat.
Dam tegen blubber
De werf De Nieuwe Maas ging ertoe
over de hellingen waarop voorlopig een
groot karwei onder handen was. af te
dammen met een schutting teneinde op
deze wijze in elk geval de blubber tegen
nen de kortst mogelijke tijd te worden
verknoeid omdat de olie deze heventjes
evenmin voorbij gaat.
Gezeefd zwemwater
Het gemeentelijk zwembad aan de West-
frankenlandsrdijk heeft na de oorlog
de wijze van rivierwater binnenlaten al
rigoureus moeten veranderen, omdat de
zwemmers meer een oliebad kregen dan
een waterbad. Er werd een ander soort
inlaat gemaakt en deze blijkt ook al weer
niet voldoende te zjjn om de blubber le
gen te houden. Het water moet nu ge
zeefd worden.
Op den duur vergaat ledereen het klagen
omdat men aan ongemakken gewend
raakt. Maar een bescheiden klaagstem
heeft verleden week ln Dordrecht weer
geklonken toen de vissers van de beneden
rivieren vergaderden en klaagden over
de overlast, welke zij van de crude oil
ondervinden Hun netten komen vol glib
berige kluiten te zlttén en de vis vertoont
ook al een lelijke bijsmaak. Want al dat
residu heeft de onaangename eigenschap
eerst te zinken en daarna langzaam naar
de oppervlakte te komen, waardoor de
watermassa van bodem tot oppervlakte
ervan doortrokken" ls. Sprekers op deze
vergadering hebben beschuldigingen geuit
en een adjudant van de Rijkspolitie te
water heeft verteld hoe moeilijk het ls de
schuldigen te vangen en hoe gering de
straf is die op deze overtreding staat.
Daarover in een slotartikel.
k
"/a-V ff-
■■jM —/V' si
De smeerboel in een hoek van de Wllhelminahaven te Vlaardingen. olieresidu dat
clandestien overboord is gezet.
\TOOR DE-OORLOG woonde ln Frankfort I
dr S c h u t z, die beroemd was 1
wegens zijn enorme talenkennis. Hij be- I
heerste niet minder dan 290 talen, zowel 1
levende als dode. De vraag is thans waar
is dit talenwonder gebleven? Men meent,
dat als hij de vijandelijkheden heeft over
leefd, hij zich op het ogenblik ergens in
den vreemde moet bevinden. Hij had n 1.
dank zij zijn talenkennis, overal ter wereld,
correspondentievrienden, voornamelijk in
Groot-Brittannlë en Amerika.
Naar men zegt stamde hij af van 'een
Noorse koning, die in het jaar 1000 sagen
schreef, welke tot hfden ten dage be
roemd zijn gebleven. Zijn talenknobbel
moet hij et^iter te danken hebben aan zijn
grootvader, een historicus, die evenwel
..slechts" een dozijn talen sprak. Dr Schutz
had een philologische bibliotheek verza
meld. welke 14.000 werken bevatte en
4000 daarvan waren opgestapeld in zijn
werkkamer. Zonder woordenboeken
te houden Dat is wel eens gelukt. Maar raadplegen kon hij voor de vuist weg ver
als de vloed weer eens verraderlijk was I talen uit het „Aniu". zoals oud-Japans
en de hellingen dik onder de residu ble- wor(it genoemd, uit het Hebreeuws, het
ken te zitten, dan kwam er heet .water
te pas om van de plaag te worden verlost.
Wilton-Fijenoord heeft getracht het
euvel op te lossen door het aanbrengen
van pontons voor de hellingen maar erg
verblijdend waren de resultaten niet.
De Rotterdamsche Droogdok Maatschap
pij. die blijkbaar ln een gunstiger hoek
zit. heeft de laatste tijd niet zoveel over
last van deze plaaggeest gehad. Vroeger
kon men ervan meepraten toen boven-
6trooms van de werf op de Slulsjesdijk nog
Twee aanslagen te Soerabaja
op Nederlanders
Onze correspondent seint ons uit Soe-
•abaja:
Siamees, het Chaldeeuws en vele andere
talen. Alleen heeft hij een keer schuchter
en verontschuldigend bekend, dat hij het
plat-Frankforts niet zo goed kende
Van alle hoeken uit de wereld deed men
'n beroep op zijn fenomenale talenkennis.
Een grote Amerikaanse firma liet zelfs
raba.
Zaterdag zijn hier twee B
pleegd op Nederlanders. Tien rampokkers torium wil niet beweren, dat men op 30-
Volgens psychologen van de universi
teit te Cambridge begint men op 30-jarlge
leeftijd af te takelen.
In de British Medical Journal
brengt de psychologische afdeling dezer
universiteit rapport uit over haar onder
zoek naar leeftijd en bekwaamheid op
grond van laboratoriumtests. Het labora-
drongen de boerderij binnen van J. Kuyer,
die zich op dat moment ln een kantoortje
bevond, dat bij het bedrijf behoort. Toen
hij een schot hoorde en zich naar buiten
wilde begeven, werd hij dodelijk in het
hoofd getroffen-Andere leden van de ben
de drongen de woonkamqr binnen, waar
zich zijn vrouw en kinderen bevonden en
eisten geld. Een jongetje van vier jaar
werd licht aan het hoofd gewond met een
bajonet. De rampokkers verdwenen ten
slotte met medeneming van vier fietsen.
Kuyer had reeds qnige m
ontvangen.
Kort na genoemcfe aan:
curatiehouder H. Jevert
meente-Spaarbankf bij 1
het huis van 1*«onftssen.
een Indonesiër, die met
ge malen dreigbrieven
aanslag werd de pro-
weren, van de Ge-
het verlaten van
aangehouden door
■/'die met een kind liep te
wandelen. De man vroeg hem wat hij in
dat huis had gedaan, en loste, nadat hij
gezegd had daar een visitie te hebben ge
bracht. een schot op hem. dat evenwel
geen ernstig letsel heeft veroorzaakt.
Vrouw des huizes overleden
na de voedselvergiftiging
te Veenendaal
De voedselvergiftiging, geconstateerd ln
het gezin Van Dijlt te Veenendaal. blijkt
vaa ernstige aard te zijn. Men veronder-
st-**. dat de oorzaak gèzocht moet worden
in het gebruik van hoofdkaas en van een
worstje, afkomstig van een huisslachting
te Achterveld. Ook hier zijn twee geval
len van een dergelijke vergiftiging ge
constateerd-. evenwel van. minder ernstige
aard. Dinsdag is de 60-jarige vrouw uit
het gezin Van Dijk. die ook aan suiker
ziekte lijdende was. overleden.
De toestand van het gezin Onderstal, dat
eon week geleden in verband met vermoe
delijke voedselvergiftiging naar het Arn
hemse ziekenhuis 'werd overgebracht,
wordt redelijk wel geacht. Waarschijnlijk
kunnen man en vrouw en de zeven kinde
ren in de loop van de volgende week weer
raar hun huis terugkeren.
WATERSTANDEN 1Z APRIL
Keuten 1.13 +0 06- Ruhrort —0 36 +0.04: Lö-
bttih 9 30 0 01; Nijmegen 6 01 onv Arnhem
1.11 O OI- Befde 2 59 0 01Deventer 1.78
—0 06; Borgharen 40 53 8.22; BelfeWl U.U
0 02- Grave 4.71 +6 01.
I leeftijd simpel begint te worden,
I maar is van oordeel, dat boven die leef
tijd de eerste flauwe tekenen van seni
liteit zich beginnen te vertonen. Een van
de tests bestond uit het opschrijven van
getallen, terwijl men in een spiegel kijkt.
Personen boven de 30 deden er langer
over dan die onder de 3Q. De ouderen be
hoeven zich echter niet «1 te bezorgd te
maken, aldus het rapport. Zij kunnen er
terecht op wijzen, dat hun ervaring en
practijk opwegen tegen een mogelijke
achteruitgang van mechanische handig
heid.
's Werelds beste kort verhaal
In samenwerking met een reeks voor
aanstaande dagbladen, weekbladen en uit
geverijen in vele landen, met een geza-
I menlijke oplaag van ettelijke millloenen,
gaat een Nederlands dagblad (De Volks
krant) mee ..op zoek" naar werelds beste
korte verhaal van het jaar, waarvoor een
Amerikaanse dagblad (de New York He
rald Tribune) een prijs van 5000 dollar be
schikbaar heeft gesteld.
De deelnemende landen zullen tezamen
52 goede verhalen moeten leveren. De
vier beste Amerikaanse verhalen komen
echter niet voor de prijs van vijfduizend
dollar in aanmerking. Twee Amerikaanse
weekbladen loven daarvoor speciale prij
zen uit. Men heeft dit gedaan, omdat men
van mening ls. dat de massa-concurrentie
van de Amerikaanse schrijvers van korte
verhalen vele schrijvers in andere landen
geen redelijke kans zou bieden.
Het Nederlandse dagblad heeft, wat Ne
derland dan betreft, een prijsvraag uitge
schreven voor de dele beste korte verha
len in de Nederlandse taal. Deze drie be
kroonde verhalen worden gehonoreerd met
duizend gulden per stuk en verschijnen
in de loop van het komende jaar tezamen
met de bekroonde verhalen uit de andere
landen, in twintig landen. Uit al die be
kroonde verhalen zal „*s werelds beste
kort verhaal van het jaar" worden geko-
De Nederlandse jury bestaat uit Anton
Koolhaas. J. M. Llicker P. Oomes. Ga
briel Smit, J. W. F Werumeus Buning en
een nog aan te wijzen Vlaamse schrijver.
een film opnemen in het werkvertrek van
dr Schutz te Frankfort en dr Schutz ver
baasde toen de operateurs van de andere
zijde van de Oceaan door plat-Californisch
met hen te spreken en daarna over te
gaan in het dialect van TexasOp ver
zoek van een circus-directeur trad hij daar
eens op als arbiter en bij die gelegenheid
maakte hij uit, dat een troep Indianen,
die zich hadden uitgegeven als Sioux. geen
Sioux waren, maar mensen uit Dakota.
Een andere maal vertaalde hij. louter voor
zijn plezier, de fabels van La Fontaine in
het Thibetaans!
Als dr Schutz noÉ ln leven is, moet hij
op het ogenblik 75 jaar zijn.
6
GRfliSE
Het geeft niets hem een kwartje aan
te bieden, hij zegt dat hij er twee kwart
jes voor over heeft, als hij hier mag
blijven.
Ik zal u de weg wijzen, volgt u mij
maar, meneer!
- Meester, wat heb ik vandaag nu
geleerd? Ik weet nooit goed wat ik moet
antwoorden, wanneer zij thuis hun
stomme vragen aan mij «tellen.c
Bedreiging voor onze markt
Zoali wij hebben bericht bestaat de kann
dat eet) milliard dollar van de Marshall
hulp ter beschikking zal worden geateld
ln de vorm van landbouwproducten. Waar
schijnlijk ls het aanbod van 20 000 ton
melkpoeder gis veevoeder aan de Neder
landse regering hiervan een voorloper.
Het thans aanhangig gemaakte plan be
wijst, dat, zoals wij reeds eerder schreven,
in Amerika feitelijk een landbouwcrisis
heerst.
De productie is er zo sterk opgevoerd,
dat het binnenlandse verbruik en de ex
port geen gelijKe tred hebben kunnen hou-
rienjnet het aanbod. De laatste maanden is
de •afzetgeiegenhei
landbouwproducten
Amerikaanse
sterk verminderd,
landbouw
enerzijds doordat de Europese landbouw
zich zo goed heeft hersteld en anderzijds
doordat da devaluatie van het Europese
geld de Amerikaanse producten veel te
duur heeft gemaakt.
Daarom heeft de Amerikaanse regering
reeds voor bijna een milliard dollar tarwe
moeten ophopen en waarschijnlijk zullen
deze aankopen tot anderhalf milliard stij
gen. daas men tot Iedere prijs het uitbre
ken van een tarwe-crisis wil voorkomen.
De aardappeloogst is reeds voor een groot
deel vernietigd, wat de regering 450 mil-
lioen dollar gekost heeft; boter. kaas.
melkpoeder en elpoeder liggen ln gewel
dige voorraden voor regeringsrekening in
de pakhuizen, terwijl de kwaliteit van
maand tot ma,and slechter wordt.
De swakke plek van het Amerikaanse
systeem tot bescherming van de landbouw
is. dat men geen grens heeft gesteld aan
de hoeveelheden, die door de regering zul
len worden opgekqeht. Wanneer de land
bouw zonder enige beperking z(jn produc
tie aan de regering kan verkopen, produ
ceert men niet meer voor een werkelijk
bestaande markt, doch voor regerings-
rekening. Op die manier kr|jgt men nooit
een aanpassing vaq de productie b|j de
werkelijke behoefte;. Tengevolge hiervan
weet de Amerikaanse regering niet meer
wat s|j met de opgekochte landbouwpro
ducten moet beginnen en wil men de
Marshall-hulp gebruiken om ze kw|jt t®
raken.
Hierin ligt een grote bedreiging voor de
Europese landbouw, aangezien het vol
stoppen met Amerikaanse producten van
onze eigen markten en van onze afzet
gebieden in Zuid-Amerika, de Aziatische
landen enz de normale verkoop var) onze
eigen producten afbreuk zou doen. Daar
mee zou een groot deel van het economi-
misch herstel, dat mede dank zij de
Marshall-hulp is bereikt, weer in de
waagschaal worden gesteld. Een land
bouwcrisis als gevolg van de Marshall
hulp moet dan ook zorgvuldig vermeden
worden.
Eén-dag-systeem bij de
Postchèque- en Girodienst
Op Goede Vrijdag hebben de miniafer
van Verkeer en Waterstaat, mr D. G. W
Spitzen en de directeur-generaal van de
P T T. de heer L. Neher. een dienstbezoek
gebracht aan de Postcheque- en Giro
dienst.
De bijzondere aanleiding tot dit bezoek
was het feit, dat sedert zeer korte tijd de
Postcheque- en Girodienst het z g. „Eén-
dag systeem" in toepassing brengt In het
kader van dit systeem was het mede van
belang de arbeid op Goede Vrijdag en de
daarop volgende Zaterdag, die in andere
diensten als vrije dagen gelden, ongestoord
voort te zetten.
Geen vuurtorenwachters
meer nodig
Da vuurtoran«, die „witte spoliNm", dia
over onmetelijke oceanen, bij nacht cn
ontij, duizenden schepen een behouden
vaart verzekeren, genieten altijd een le
vendige belangstelling Er zijn Inderdaad
weinig onderwerpen, die de dichters meer
hebben geïnspireerd, dan de vuurtoren»
ipet hun geheimzinnigheid en grote geva
ren, waaraan hun wachters zijn blootge
steld. Maar dank zij de technische evolu
ties zal nu het baantje van vuurtoren
wachter zijn avontuurlijk karakter gaan
missen.
De Franse vuurtoren- en bakendienst
stelt alle pogingen ln het werk om lang
zamerhand de vuurtorenwachter te gaan
vervangen door een automatisch mecha
nisme, dat ln staat zal zijn om de taak
van de wachter over te nemen, d.w.z. dat
het avond» het grote licht zal aansteken
en dit 's morgens weer uitdoet; dat het
ook bij mistig weer het licht aansteekt;
Ze moeten leven en ze
moeten aan het werk!
Een van de grootste problemen van de
Weat-Dnitse Bondsstaat ia het scheppen
van bestaansmiddelen voor de millloenen
en millloenen vluchtelingen, die uit Oost-
Europa in West^DultsIand z|jn binnenge
komen. Deze vluchtelingen bestaaiy uit
drie groepen, nl. ten eerste 7.6 mlllioen
mensen uit de gebieden, die thans b|J Rus
land of b|j Polen zijn ingelijfd. 1.4 mlllioen
personen, die langzamerhand uit de Sow-
jet-zone van Duitsland en uit Berlijn naar
het westen z|jn getrokken en uit 400.000
niet-Duitsers. die uit alle mogelijke Oost-
Europese landen afkomstig c|jn.
Bijna geen van déze mensen bracht enig
bezit van betekenis met zich mee. zodat
de Duitse Staat voor hun onderhoud moest
zorgen en daarvoor tot eind 1949 reeds 4
milliard mark heeft moeten uitgeven. Ge
heel Wesl-Duifsland kampt met een grote
werkloosheid, want ongeveer 18% van de'
bevolking heeft geen productief werk,
doch onder de vluchtelingen is niet min
der dan 37"» werkloos. Onder hen bevin
den zich bijv. 250 000 boeren-familles. die
vroeger in het oosten zelf boerderijen be
zaten. doch dié thans tevergeefs naar een
nieuw bedrijf uitzien. Slechts 5000. dus
niet meer dan 2% van deze gevluchte
boeren heeft weer een boerderij of tuin
derij kunnen beginnen.
De regering heeft becijferd, dat voor
het scheppen van arbeidsgelegenheid voor
de vluchtelingen 6 milliard mark zou moe
ten worden geïnvesteerd, want voor één
man is gemiddeld 10 000 mark investering
nodig en er zijn 600.000 werkloze vluchte
lingen.
Een d.
dergelijke uitgaaf is voor de Duitse
Bond natuurlijk onbetaalbaar, maar dit
jaar heeft ihen toch een begin gemaakt
door er 300 millloen mark voor uit te
trekken.
Voor de boeren wil men zand- en veen
gronden gaan ontginnen en voor de bur
gers proberen zelfstandig werk te schep
pen door credieten te verlenen. In ieder
geval betekent dit, dat West-Duitsland er
zich op instelt, dat de vluchtelingen blij
vend in de bevolking zullen moeten wor
den opgenomen.
Twee rechten, die het eens
moeten worden
TJOEKEN," schreef H enry D a-
vi d Thor eau, „zijn de schat
kamer der wereld, de beste erfenis van
geslachten en naties." Thans, bijna
een eeuw nadat Thoreau deze woorden
schreef, zijn de melste leden van dit
wereldgezin van naties nog niet
in staat geweest hun rechtmatig aan
deel in deze internationale erfenis op
te eisen. Tal van landen, oud wat de
beschaving, maar jong wat de onaf
hankelijkheid betreft, zijn niet in staat
de boeken te raadplegen, welke voor
hun sociale en economische ontwikke
ling even onmisbaar zyn als technische
raadgevingen en dito uitwerking.
Wat vormt de ondoordringbare scheids
muur tussen deze volken en de boeken,
die hen moeten helpen op de hoogte te
koméh van de wetenschappelijke, sociale
en culturele vorderingen van andere vol
ken? Afgezien van het feit. dat zij door
gaans de voor hen vreemde, onbekende
talen, waarin de boeken zijn geschreven,
niet kunnen lezen, zijn de meeste oor
zaken van economische aard. Eén ervan
vormen de auteursrechten.
Hoe auteursrechten een onoverkome
lijke barrière tussen een volk en de we
tenschap kunnen betekenen, ls onlangs
glashelder aangetoond in een rapport van
één der leden-staten van de Verenigde
Naties, die pas kort onafhankelijk was ge
worden. Gelijk vele landen met een te
lage ontwikkeling lijdt deze jonge natie
aan een gebrek aan nationale litteratuur.
De bevolking heeft vrijwel geen kennis
kunnen maken met vertalingen uit vreem
de talen, zoals bij de volken van Europa,
wier nationale beschavingen de eeuwen
door geïnspireerd en verrijkt zijn door
elkanders werk. Thans, nu zij behoefte
heeft aan het scheppende werk van an
dere naties wordt zij gehandicapt door de
internationale wet op de auteursrechten.
Het is gemakkelijk te constateren, dat
het probleem moeilijk is op te lossen. Hoe
moet men het recht van de auteur op
bescherming van zijn werk in overeen
stemming brengen met het recht van de
mensheid op de vrije circulatie van ge
dachten? Eén van de manleren, waarop
de stroom van kennis naar de landen, die
dit dringend nodig hebben, is te leiden,
is de verbetering van de betrekkingen ten
aanzien van de auteursrechten door de
gehele wereld. De Verenigde Naties zijn
bezig in deze richting een oplossing tot
stand te brengen.
Auteursrechten beschermen origineel
werk, zij garanderen de persoon, die het
auteursrecht heeft, het voordeel, dat hij
verdient door zijn werk te publiceren. De
wetten op het auteursrecht zijn velerlei
en zeer ingewikkeld; in de verschillende
landen zijn zij ook verschillend. Internatio
naal bezien, vermeerderen de problemen
als de vele koppen van de Hydra, het
monster, dat Hercules moest doden: tel
kens als hij een kop er had afgehouwen,
kwamen er twee andere voor In de plaats.
De rechten van drie groepen moeten in
evenwicht worden gebracht. De auteur,
de uitgever, die zijn werk distribueert, en
het publiek moeten worden beschermd.
j Het publiek heeft recht op de ongestoorde
I circulatie van origineel werk. De uitgever
j moet worden betaald voor zijn werk om
bij het publiek te brengen wat de schrij
ver heeft geleverd. En de auteur moet
naast de betaling van zijn werk het recht
hgbben zijn goedkeuring te hechten aan
i de vorm, waarin zijn scheppend genie het
I hem deed maken. Tpen in 1793 de Franse
wet op het auteursrecht werd aangenomen
Werd het auteursrecht „de heiligste, de on
aantastbaarste en meest persoonlijke van
I alle vormen van eigendom" genoemd.
De eeuw der uitvindingen op mecha
nisch gebied voor massaproductie maakte
het auteursrecht noodzakelijk Enige eeu-
I wen geleden had de man. die een boek
schreef, de enige cople ervan, tenzij
iemand anders een tweede maakte door
j het na te schrijven. Toen de drukpers, het
I fotograferen en het cliché maken waren
j uitgevonden en tot ontwikkeling gebracht.
zochten schrijvers en kunstenaars, druk
kers en uitgevers bescherming en als er
problemen rezen, werden wetten aange
nomen, Tegenwoordig dekt het auteurs
recht boeken, muziek, toneelstukken en
opera's, schilderijen, tekeningen, dansen,
toegepaste kunst en gramofoonplaten. Er
zijn speciale aUteursrechtwetten voor fo
tografen, bouwkundige ontwerpen, per
soonlijke brieven, beeldhouwwerken en
films wetten, die onderling zeer ver
schillen en ook in de verschillende lan
den van elkaar afwijken.
In Europa heeft men het recht'van de
schrijver steeds beschouwd als een na
tuurlijk recht, terwijl men het ln Amerika
verkrijgt zowat op de wijze van een pa
tent op een uitvinding. Een boek is in
Frankrijk automatisch beschermd, wan
neer het wordt gepubliceerd, maar in de
Verenigde Staten moet de auteur eerst aan
allerlei wettelijke formaliteiten voldoen,
wil hij zijn auteursrecht niet verliezen.
In vele landen vallen films, radio- en
televisieprogramma's, die origineel werk
brengen, nog niet onder de auteurswet.
Enige landen, waar de voordelen van
wetenschap en cultuur het dringendst no
dig zijn, hebben in het geheel geen spe
ciale auteursrechtwetten.
Er zijn pogingen gedaan In dit warnet
van wettelijke verschillen tot samenwer
king te komen. De Berner Conventie van
1886 ls een organisatie die auteursrecht
overeenkomsten bevordert tussen de mees
te Europese landen, leden van het Britse
Gemenebest en Brazilië. Zeven conferen
ties zijn gehouden tussen Amerikaanse
staten, maar de overeenkomsten, die zij
hebben opgeleverd zijn van geen grote
betekenis. Het grootste deel van Afrika
valt buiten de internationale overeen
komsten.
Deskundigen, door de V.N. uit alle
delen der wereld bijeengeroepen, hebben
aanbevolen een nieuwe conventie op te
stellen, welke een zo mogelijk aantal na
ties zal kunnen ratificeren zonder lnbceuk
te maken op de eigen wetten. Het voor
naamste punt zou zijn, dat elke natie er in
toestemt aan een auteur, ongeacht tot
welke nationaliteit hij behoort, dezelfde
bescherming toe te kennen, die ze haar
eigen auteurs garandeert.
De afdeling auteursrecht van de V.N.
heeft de auteursrechtwetten van meer dan
zestig landen geahalyseerd en ze geclassi
ficeerd volgens landen, onderwerpen en
data.
dat het de hulplamp in geval van defect
kan aandoen of de sirene of mlstkanon ln
werking stelt op uiterst gevaarlijke ogen
blikken en tenslotte door de automatische
radio meldt wanneer er een algehele sto
ring ls
De robot-vuurtoren van Nivldlc, die op
de Zuid-Westelijke punt van het eiland
Ouessant staat ln Bretagne. la één van da
mooiste voorbeelden van reeds bestaand*
automatische vuurtorens. Uit het Bretonsa
spreekwoord. „Wie Ouessant itet, ziet zijn
bloed", blijkt duidelijk de zeer slechte re
putatie van de omgeving van dit eiland.
Maar ondanks dat. varen er jaarlijks 40 000
vracht- en vissersschepen langs dit be
langrijke verkeerspunt, dat de Noordzee
en het Kanaal met de Atiantiache Oceaan
verbindt.
Met het bouwen van deze vuurtoren
werd in 1911 begonnen. Alleen het metsel
werk duurde al drie en twintig jaar, want
doordat bij vloed de rots vele meters diep
onder Water was en zelfs bij rustig weer
d« golven hier nog een vljr meter hoog
zijn. moest men zich dikwijl» tevreden
stellen met alleen een paar hakeq ln de
rots vast te metselqn, wat al moeite ge
noeg kostte
Deze vuurtoren wordt bediepd door het
kuststatlon van Peln. gelegen aan het
uiteinde van het eiland Ouessant, déor
middel van twee luchtkabels van 900 meter
lengte, die als electrische leidingen dierut
doen Er zijn op de rotsen twee torens in
gelast om de belde kabels te steunen, dl»
zó zijn gemaakt, dat een schuitje met een
luchtschroef erlangs ,kan lopen, waarmee
men in noodgevallen naar de vuurtoren
kan komen. i
Elke avond, bij helder weer, zetten de
kustwachters van I'erti een speciale motor
aan om door de kabels wisselstroom te
zenden, die nodig is orp 'n reuzenlamp van
1.500.000 watt te doen branden^ geplaatst
in het midden van een qptisch systeem dat
genoemd werd naar de beroemde Franse
geleerde: Fresnel.
Wanneer deze lamp, door welke oorzaak
nnmiHTlliï00111 Pf", br8nden' d»^ *««t
onmiddellijk een hulplamn aan. die boven
op del toren staat en van-lde kust af kami
worden aangestoken. Aangezien de hujp-
lamp niet draait, zoals de grote laXp,
maakt een eveneens automatisch toestel!
dat het schijnsel van de lamp even rhyth-
u"«a" al! he> flikkerlicht
van Nividic.
Vuurtorenwachters worden
vervangen 1
£n0,'.m sterk, de "Clitbund»!» v«n
Kivldic-torcn ook zijn. bij mistig weer;
- en dat Is het daar nogal een, - ztjn eij
D l. °u,?nde en moet dfc dreee tn wer-
stoord zijn of vindt de wachter, dat het r
geluid met sterk genoog ts, dan behoeft hij 1,1
eenvoudigweg maar het „miatkaiïon", dat
op acethyleen werkt, in werklnifite zetten
j. op de voorztfde van deWen be
wndt. De twee metalen klokke,
eruit als dwerg-gashoudertjes v
fabriek), onderling door een sp
boom verbonden, zorgen voor
aanvoer van acethyleen. nodi
ontploffing, die wordt voortgel
een automatische „aansteker",
wachter bij slecht weer niet moj
ontploffing te horen, dan «u
neer" °f aHeS goed funct'on-
Worden de belde verbindingskabels door
de storm weggesleurd, dan blijft altijd het
uiterste redmiddel: de radio Door een
kanon"!n vf t0eSteI kan het mist"
.«r w?rkin* worden gezet. Zo be-
spaart dus deze vuurtoren, een meester-
meÏJnlT, eiechniek' jaarlijks vel*
lev®" d0?r op vele kilometer»
langs de gevaarlijke kust en bij noodweer
de schepen toch veilig te lelden.
(zij zien
de gas
iale hef-
eregelde
voor de
cht door
s het de
lijk deze
TAEZER DAGEN TRAD een van d*
stewardessen van de K.L.M.. mejuf-
frouw Kleiwegt te 's-Gravenhage. in het
huweiuk met een van de mecaniciens.
de New York Herald Tribune
was dit de vijftigste stewardess welke de
ioié rvWegens huwe|Ük is ontvallen sinds
1946 De correspondent van genoemd
blad maakt echter meteen een eind aan
het sprookje als zouden stewardessen
almaar passagiers aan de haak slaan. De
statistici van de K.L.M. schijnen zich in
het bijzonder te hebben geïnteresseerd
voor de trouwkansen van de stewardes-
sen. die van het vliegtuig op de huwe-
lijksboot overstappen er slechts twee zijn,
die met een passagier trouwen. Achttien
van de vijftig trouwden met vliegend
personeel, terwijl elf met grondpersoneel
trouwden De overige negentien trouw-
den met employé s van andere luchtlijnen
I 0,ne* mannen, die op een of ander*
wijze met het vliegwezen hadden t*
I maken.
D® Chef-stewardess Beatrix Terwindt
I maakt, altijd volgens bovengenoemd blad,
een uitzondering op de huwelijksregel. Zij
is nog steeds niet getrouwd hoewel zij
al dertien jtar onafgebroken in dienst is
van de K.L.M. In genoemde periode heeft
zu vier keer van uniform moeten ver
wisselen. teneinde in stijl te blijven.
..P/,wed,lrUden van Leed* United en d*
Middlesex Wanderers in ons land z||n
thans vastgesteld. De ontmoeting van het
voorlopig Nederlands elftal tegen Leeds
United op 10 Mei is een oefenwedstrijd
van onze nationale ploeg voor Nederland
—Engeland B op 17 Mei.
10 Mei Amsterdam: Voorlopig Ned. elftal
Leedr United. 14 Mei. Rotterdam:
Bondselftal —Leeds United; 18 Mei, Gro
ningen: Bondselftal—Middlesex Wande
rers; Tilburg: Zwaluwen—Leeds United;
21 Mei, Venlo Bondselftal—Middlesex
Wanderers; Nijmegen: Bondselftal—Leeds
United; 24 Met. Utrecht: Bondselftal—
Middlesex Wanderers; 27 Mei. Den Haag:
Bondselftal—Middlesex Wanderers.
Haagse politie en brandweer
hadden handen vol werk
De storm, die met de beide Paasdagen
in volle hevigheid over ons land woedde,
heeft ook in Den Haag de brandweer en
politie handen vol werk gegeven.
Er is één dodelijk ongeval voorgekomen.
Maandagavond laat knapte een negen
meter lange ijzeren mast af, waaraan een
grote vlag wapperde, nabij de ingang van
de tentoonstelling Voedingssalon-1950 op
Houtrust. De 37-jarige mevr. A. J. M.
K.-W., die juist terugkeerde van een be
zoek aan deze tentoonstelling, kreeg het
ijzeren gevaarte op het hoofd. Met een
schedelbasisfractuur werd zij naar ®en^
ziekenhuis overgebracht, waar zij van-^F-
nacht overleed. Zij laat een man en drl*
kinderen achter.
De Hagenaar P. G. D., die bij de In
gang van de Passage in de binnenstad een
10 kg wegende lamp op zijh hoofd kre*f, -M
kwam er beter af. Hij kreeg slechts enkele T
onbetekenende verwondingen.
Losgeraakte stukken zink, weggeslagen
markiezen en bedenkelijk waggelende pij
pen en schoorstenen lieten de brandweer
17 maal uitrukken.
f
OENSDAG 12 APRIL 1990^
EERSTE BLAD - PAGINA 3
I
i
j (Speciale berichtgeving)
Nagpnoeg alle partijen, die zijn betrokken bij de volksgezondheid. z|J|
oveTeens. dat er zo spoedig mogelijk niet alleen een wettelijke regeiaf1
fenie de volksgezondheid moet komen, maar dat in het kader van dfc
het/ziekenfondswezen als zelfstandig geheel eeh wettelijke basis dientij
Delvraag is alleen, hoe die basis dient te zijn.
Enerzijds voelt men niets voor het Engelse systeem, dati staatsverzortf
deért van wieg ,tot graf. De overgrote meerderheid der artsen «taat|J
afwüzfend tegenover socialisatie, deels omdat zb het onjuist achten dSf
alle risico's ook die. welke zij wèl kunnen dragen te onthö
natuurlijk ook omdat zU bevreesd zijn voor het verlies van hun zelfi
Anderzijds ziet men heel goed in, dat er tegenwoordig met geneesm
handeling al gauw zulke bedragen gemoeid zijn, dat vrijwel niemanii
ze uit eigen nüddclen te betalen. f
Het is dus duidelijk dat er iets gedaan moet worden om verandering:
ln de tegenwdordige regeling, die de één in staat stelt zonder enigi
naar de dokter te lopen en allerlei hulp in te roepen en de ander
laat aan risico's, die in de duifeenden guldens lopen. Zeker, er zijn al||
kostenverzekeringen. maar éen wettelijke regeling, zoals bijyoorbfe
gebied van levensverzekeringen, is er niet. En wij jouden in dit (Verb#
die zUAi' particulier verzekerd heeft, willen aanraden eens aandachtig
letterws tè lezen, waaraan de aöhtqrkant van dé polissen en dergeT
plegew® zij"- en die meestal Voor 't gemak maar overslaan
het er
betref-
regeling
krijgen.
garan-
incipieel
•lens van
deels
idigheid
(jdige be
staat is
brengen
ïperking
itgesteld
ziekte-
op het
iedereen
ie 'kleine
te zo rijk
Het jjkiekenM
eden fen curl
ran dé v°lks|
fondien. zow4
gebied, zal dia
dai?elljk«e4nct
zondheidszorg,]
Het moet 01
txclmieve ge;
gen bij een
ring, waarm«
uiteraard op
ntiseh "heeft.
Iswezen had ln )iet vi
ive taak. De bevordering
•.ondhfeid dqofe de ziekeip-
>p curatief als pfeventief»
jmoeten uitstrekken tot
jlduelë en collectieve
iweni
jdheldkzorg on<
wensjl worden
it Véor «qclaW
het; zlekenfj
enkel gabiet
ph inkpmengre
acht d
verze
•aprdbaar, alapllë tenminste hmtÉ
wordt gehouden, waarbij de zleifemi
een VrUwüH«® verzekering vo(Jfr|t8ï
een verplichte bijdrage vgn de s
Doof deze so<M van verzekeriftg Wdi
bij het Indlvldipwederom blJgeMacht 1
begrip! 'van „ijófegen voor zicHwl*" en
wordt veTantwoordeiykheidsgfeffiUel WJ
hem 'aangekweekt. Hierdoor wofetft vóór-
i kom,«4 dat jnem in een sfeer g^at leven
van-Overheidszorg, waarvan zovefel mogé-
j lijk diént te worden geprofiteerd, omdat
men (Jer toch voor betaald heeft".
l Méj betrekking tot een nadef te be
palen weUtandsgroep. liggende bbven die
Inkomengrens, (zal moeten worden bevor-
i derd, dat daarvoor een algemseh geldende
regeling tot stand kogit voor verzekering
tegen de zgn. grotfere risico's (ziekenhuis-
en sanatoriumverpleging, klinische hulp,
e.d). Daarbij zal rekening gehouden moe
ten worden mét wat op dit terrein (his
torisch Is gegroeid (zlekenhulsverplegihgs-
verenlgingen). De verstrekkingen zullen
voor alle verzekerden, behorende tot een
bepaalde welstandsgroep. een gelijke basis
dienen te hebben en voor wat de all-round
verzekering betreft, het peil van de tegen-
woordige verstrekkingen zeker dienen te
evsnaren. Ziekenhulsverpleging en sana
toriumverpleging dienen onbeperkt van
duur te zijn en de tegemoetkoming in de
ostan van hulp- en kunstmiddelen moet
op een redelijk peil worden gebracht.
Couponsysteem moet
worden vervangen
De premie voor de ziekenfondsverzeke
ring zal sociaal en economisch verant
woord moeten zijn. De overheid zal ten
aanzien van de premiebetaling gelijkge
schakeld moeten worden met de particu
liere werkgevers, die in deze ook een
bijdrage voor de ziekenfondsverzekering
van de werknemers moeten opbrengen.
1 Dientengevolge zal er ook vooi de ambte
naren tot een zekere inkomengrens een all
round ziekenfondsverzekering moeten zijn.
Verder zal ook voor de overblijvende
6 groepen, waaronder te rekenen ook de
i minder draagkrachtlgen, een bijdrage door
de staat aan de ziekenfondsverzekeringen
j moeten worden verleend. Voor rentetrek-
kenden en voor degenen, die een uitkering
i volgens de sociale verzekeringswetten ont-
I vangen, zal door het uitkerend orgaan een
1 bijdrage aan het ziekenfondswezen moe-
ten worden verleend naar rato van een
I vast te stellen percentage van het totaal
i uit te keren bedrag. Het tegenwoordige
j couponsysteem moet worden vervangen of
I grondig gewijzigd.
I Door de voorgestelde premieheffing ver
dwijnt voor het ziekenfondswezen het
administratief-technische verschil tussen
verplicht- en onverpllcht-verzekerden en
de aan die onderscheiding verbonden na
delen komen te vervallen.
Wat de organisatorische bouw betreft ls
het belangrijkste de opvatting, dat de be-
sisande differentiëring der ziekenfondsen
Oneconomisch, disharmonisch en ongemo
tiveerd ls. De steeds meer doorgevoerde
unificatie van de ziekenfondsen en de ets
tot efficiënte, verantwoorde en vereenvou
digde administratieve regeling brengt de
KERKELIJKE MUTATIES.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Ooster
hout (Geld.), H. J. Piek, cand. en hulp-
pred. te Hattem; te Emmen P. de Hoop
te Gramsbergen; te Hoevelaken J. ZwU-
nenburg te Huizen (N.-H.); te Beverwijk
en te Naaldwijk A. Barendrecht te Klun-
dert; te Ommen J. C. Koolschijn, leger-
predikant aldaar; te Heerjansdam H. J.
Keyzer te St. Laurens.
Aangenomen naar Groningen J. Matzer
vsn Bloois, res. legerpredikant te Amers
foort; de benoeming tot hulppredikant te
wljnjeterp P. v. d. Veer, cand. te Brlelle,
die bedankte voor De Lier.
Bedankt voor Utrecht Ph, W. Bergkotte
te Oosterbeek.
Geref. Kerken. Tweetal te Amsterdam-
Zuid J. J. Beukenkamp te Deventer en
W. Wierda te 'a-Gravenhage-Loos-
duinen.
Beroepen te Lobith (voor de arbeid on
der de schippers) M. v. d. Werff, res.
legerpred. te Groningen, die dit beroep
«pk aannam; te H. I. Ambacht A. C. van
Noord te Velzen.
Bedankt voor sAevenlngen J. v. d.
Linden te Rotterdam—Delf shaven; voor
Dordrecht (vac. W. W. Meijnen) C. Brlnk-
than te Amsterdam-W.
Chr. Geref. Kerk. Tweeta te Doesburg
K. J. Velema te Midwolda en H. Visser
Sassenhelm.
Bedankt voor 's-Gravendeel P. de Smit
Zeist.
5Geref. Gemeenten. Tweetal te Rljssen
«chkerk) H. Ligtenberg te Rotterdam-
est en Chr. v. Dam te Werkendam.
Beroepen te 's-Gravenzande Chr. van
Dam te Werkendam.
Geref. Kerken art. 31 K.O. Aangenomen
«■•r Grootegast-Gerkesklooster-Stroobos
p v. d. Stoel te Batavia.
noodzakelijkheid mee van coijj
bestaande fondsen.
Getrapte vel
iide vergadering van doï
Bichappij tqt BevordferinB
waar de artsen gepro|»
i tegen verhp&ng vaO dejf
hebben zij zich Oltga
Lgetrapte" verzekering
noden van hen, dïe
len hebben dat béVemij
iar die toch moeilijk.]
bij de besti|'
ils klinische a
lanaforiumvé
ichting van fl
|k dat het i
Maatschi
de nbéstur(|
'ging in dp lance
ring, u
[toegaf
noe
teori
de
'tneli
.Over-" het
l+oeld.
•round-veifnJfeèrlng$óty$h lo<
>èn 4000 (zl'
loonsverhoging van pet); vferhcfólng 9
de wejftandsgrens voor \jrijwillig 4
zekerden tot het peil vfen de loongrens
de nu dreigende discriminatie van de
willig verzekerden, 'die een sociale
rechtvaardigheid is, te ontgaan. Boven
6000: verzekering tegen krankzinnigen
verpleging en sanatoriumverpleging (vol
ledige verpleegprijs bij onbeperkte duur).
Het klinkt wellicht voor menigeen vreemd
zich te verzekeren tegen krankzinnigen
verpleging. maar men dient te bedenken,
dat verschillende vormen zich op latere
leeftijd kunnen openbaren, zonder dat er
tevoren aanleiding is geweest ooit serieua
over een dergelijke mogelijkheid te den
ken. Bovendien is men bij een dergelijk*
verzekering ook gedekt tegen de financiële
gevolgen, die gepaard gaan met de ge
boorte v^n kinderen met bepaalde af-
wijkingeij.
Van 14000 tot 6000: behalve bovijn-
genoemdé verzekering, verzekering tegen
ziekenhulsverpleging voor onbepaalde
duur en eventueel tegen onbeperkte hulp
door specialisten.
Bovenstaande indeling ls heel glo«al
en onvolledig. Zij wil alleen laten zjen
wat de alrtsen voorstaan, namelijk eeti zo
groot mogelijke Individuele verantwoor
delijkheid. Ieder gezinshoofd draagt die
risico's, die zijn krachten niet te boven
gaan cn hij ls tegelijkertijd gedekt tegen
risico's, die men Inderdaad In gemoede
niet kan dragen. j
Bij deze beschouwing over de problemen
rondom het ziekenfondswezen willen wij
het lallen. Het zal «Je taak zijn van hen,
die een wettelijke regeling moeten voqr-
pereiden van de volksgezondheidszorg en
yan het ziekenfondswezen om de julfete
weg te vinden ln deze matjferle, die uiter
aard veel ingewikkelder is daq wij hier
hebben t kunnen schilderen. Laten jvij
hopen dat zij binnen afzienbare Tijd slagtp.
In het belang van de volksgezondheid en
In het pelajig van het llchMneliJk en
geeatëlljjk welzijn van iedere Niderlapder.
Hehry ,Ta
Hica
l 11/ U'
OtyïRSTGKln
OVERSTE KB n
oveRsreKUi
Het Théatre de Monnaie
(Van onze correspondent.)
De Brusselse Theatre de Monnaie of
Muntachouwburg bestaat 250 Jaar en dit
feit is lp de dwarrelwind van de politieke
gebeurtenissen bijna onopgemerkt voorbij
gegaan Weinig theater» tal Europa kunnen
Intuaaen bogen op een dergelijke traditie
Wagner. Gounod en Masaenet hebben er
hun eigen, werken gedirigeerd en de be
roemde aqteur Talmt trad hier op voor
Koning Willem I.
Thans verkeert de Monnaie ln finan
ciële moeilijkheden. De artist en klagen
ef over, dat zij te weinig verdienen.
de
;e!4 ln'
lucht in gMHnifrdl
ren*:-zoj' vïWeld«tTa!
Hi SbMreeBh.
Worp ars een efioi
ding piet een li
vliegt. Wanrieei
weggeslingerd,
met helium gevuld.'
door de spanning
opblazen tot een 1,
30 meter lengte en
Het geheel zou van plastic" 'zijl
rafjloeommentator
•rkpard- dat eón
lisch Wort voertuig
se rtftislne van een
van jMinneapoligj]
wortfert..Er zit r
vervoert wél inll
straLérLte. regiatre-
jiirmige vooii-
dporschijneriid
ntlteo km hoos
ida ding werd
eents vooé 1%
ite hooaMj jóu
oqrWerp fejfcnzélf
iskchmg monster van
meter in dooppee"-
/zijn
Volgen» Taylor vliegen énkele v ze
voertuigen over het hale land. o-p een
hoogte van 32 m. Sommigè waren van
flikkerlichten voorzien. Men kon het
vreemde voorwerp na het invallen van de
duisternis 30 minuten lang .waarnemen,
doordat het een röde gloetf verspreidde
Voordat het voertuig uiteenspatte en een
regen van allerlei stukjes plastic neer
daalde. waren de instrumenten aan een
parachute hun tocht naar de aarde ree«lfi
begonnen.
(Van onze correspondent te Djakarta.)
Het oerwoud is onverbiddelijk. Indien ergens ter wereld, dan geldt dit
voor de regenbossen van Nieuw Guinea, ondoordringbaar op hun moe
rassige bodem en vergiftigd door de malaria. Het is op het strand van
Manokwari, aan het strand van deze meedogenloze wildernis, dat een
schip van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij eind December 1949
een groep emigranten uit Indonesië aan wal zette. Bijna tweeduizend
mensen van gemengden bloede: mannen, vrouwen, kinderen.
Wat zoeken deze mensen ki de moor
dende jungle van Nieuw Guinea? Er zijn
geen hulzen om ze te beschermen tegen
de regen, die in geen land zo overvloedig
valt al» daar. tegen de malaria, die ner-
gene zo dodelijk ia als aan de Tand der
Iriaanse moerassen. Er groeit geen voedael
in het oerwoud of op het strand, het enige
wat er groeit is harde, droge alang alang
en iedere hap eten moet van elder»
worden aangevoerd. Alleen de zee biedt
levenskansen; zij is rijk aan vis. Maar die
vis moet men eerst kunnen vangen.
Deze menaeh zijn een land ontvlucht,
waar zij hun vrijheid en hun bestaan be
dreigd achtten, zij vonden daarvoor ln de
plaats een land, dat onverbiddelijk en
meedogenloos is. Daar wonen zij thans
reeds drie maanden in de alang alang,
rond Manokwari. tussen zee en oerwoud
en onder de stromende regen.
Z|J klagen, s|J ruziën, ze liggen ziek en
hebben honger. Maar wanneer men hun
vraagt: „Wil je terug naar Indonesië?",
dan antwoorden ze tot de laatste man en
vrouw: „Nee, dat nooit, dan liever hier
omkomen.
Dit is d« diepe tragedie van de Indo-
Europeaan. Ze horen hier niet. en ze
horen daar niet. Waar horen ze eigenlijk?
Zoals ze daar leven in Manokwari bestaat
voor hen geen hoop. Ze hadden er «iet
naar toe mogen worden gebracht, nlel
althans voor het land gesaneerd was en
er levensmogelijkheden geschapen waren
voor een kleine gemeenschap settlers. En
ook dan nog hadden het niet deze men
sen mogen zijn. die daar gingen pionleren
Flinke jonge kerel» moet men daar hebben
die niet tegen een keihard bestaan opzien
die alles kunnen aanpakken wat aangepakt
moet worden In een land, waar om te
beginnen niets is.
Toch niets te koop
De mensen aan de kust van Manokwari
zijn niet uit dit hout gesneden. Men heeft
hun valse voorspiegelingen gedaan, men
heeft hun valse huisvestigingsvergunnin
gen uitgeschreven voor huizen die niet
bestaan, omdat zonder deze vergunningen
de K.P.M. hen nimmer had mogen ver
voeren. Men heeft hun verteld, dat ze al
hun bezittingen moesten verkopen en
voldoende geld mee moesten nemen om
het tenminste
nen zlng*n.
één of twee jaar uit t* kun-
Men heeft hun verteld, dat vooral
gepensionneerden welkom zouden zijn.
omdat ze geld it*iet land brachten, waar
door anderen weer konden verdienen.
Nu staan ze daar met koffers vol geld.
Banknoten van de Javase Bank Bankno
ten. die eerst tot een derde van hun waar
de gezakt zijn en daarna nog eens gehal
veerd. Aan dat verre verlaten strand te
Manokwari heeft het Djakartaanse minis
terie van financiën hen weten te vinden
Uit de gesloten koffers, hoe ver weg ook,
wist men hier vijfzesde van het kapitaal te
lichten. Misschien kan het hun niet een»
zoveel schelen. Want in Manokwari is toch
niets te koop
In Manokwari moet gewerkt worden,
hard en rauw werk moet er worden ver
iet. Wat hebben dese lieden sloh voorge
steld van koloniseren? Men vraagt het
zich al wanneer men op het strand de tal
loze luxe voorwerpen ziet, dite troosteloos
ln de stortregen staan. Wanneer men da
plaid)'» slet, waarvoor geen hulzen zUn.
Wanneer men de radio's slet, waarvoor
geen stroom la. Wanneer men de motor
fietsen slet, waarvoor geen wegen zU».
En ook wanneer men de ouden slet en
de ileken en de zwakken, waarvoor geen
emplooi ls. Wanneer men de kinderen
■iet, waarvoor geen scholen z|Jn. Doelloos
dit alles, doelloos en triest.
Hiermede willen wij niet zeggen, dat
Nieuw Guinea geen mogelijkheden biedt
voor settler». Doch deze mogelijkheden
laten zich niet dwingen, zij meeten met
zorg en overleg langs vaste Danen en
volgen» va«te schema's worden ontwikkeld
Over een jaar zal het al meer kansen
bieden en over tien jaar weer veel meer
dan strak». Nieuw Guinea moet groeien,
zoals alle» wat jong is groeien moet. doch
thans wordt de prille organisatie verplet
terd onder het dode gewicht van een paar
duizend emigranten, waarvan velen kwa
men omte rentenieren.
Om deze (tieneen tenminste een onder
dak te verschaffen, hebben de soldaten
hulp willen verlenen bij de bouw van
barakken. Het resultaat was, dat tenslotte
alleen de militairen en een kleine groep
settlers de besten onder hen nog maar
werkten, en de mensen voor wie ze het
werk deden, mandoline- en banjoepelend
zaten toe te kijken.
Met zulke „plooleré" ls geen nieuw
land op te bouwen en dat nieuwe bestuur
staat voor een wanhopig probleem om
dit „dood gewicht" sociaal te verzorgen
met de enkele werker», die men daar
heeft en voor wie een andere taak ls weg
gelegd.
I
Tajplor vertelde de vorige wfeek. dat
vele ]yan de s.g. vl'figénde |schelels. die
waargenomen,
■oortbewo-
#L
de V.S. zou hébben
door straalaandrHving
j,
men in
In feite
gen Voorwerpen Waren.
1de V.S. pébgven nam. 1
„xt-50", een rond voorwerp si
gels. dat een fantastische snelhëi
réiken.
Een andere vliegende schotel
„onichuldige. onbestuurde schijf
in de lucht blijft 'hangen, tot el
van 9000 meter Stijgt, daarna tot
grond aaalt en gew<
men In
was de
et vleu
kon be-
hoog'e
lijk uit
De KNAC deelt mee, dat voor Zondag
a.s. In, verband met de voetbalwedstrijd
België-+Holland te Antwerpen de ver
keersregeling als volgt ls:
Auto's uit richting Turnhout moeten van
Wijnegem af de aangeduide route volgen.
Auto's uit Breda: Aangezien de Belgi
sche Waterstaat ervoor zal zorgen, dat
voor deze Zondag het traject grenskantoor
Wuustwezel—dorp Wuustwezel goed be
rijdbaar ls. kunnen auto's met bestemming
Stadion tot Wuustwezel rijden en vandaar
linksaf over Brecht naar Schoten (dichtbij
het Stadiqn).
Auto's naar Antwerpen (stad) via Wuust
wezel moeten vandaar rechtsaf over Ach
terhoek naar Brasschaet rijden.
De route over StrijbeekHoogstraten—
Oostwallen ls niet aan te bevelen van
wege te verwachten zeer druk verkeer
Turnhout—Wijnegem; ze is bovendien aan
zienlijk langer.
Auto's uit Roosendaal moeten over Es-
schen—Maria ter Heide—Brasschaet rijden
en dan de aangewezen route volgen
Auto's uit Bergen op Zoom (van Kapel
len) moeten in Merkem doorrijden tot aan
de Deurnebaan. waarzij de aangeduide
route moeten volgen.
Geparkee'-d moet woeden no de inee-
rlchte terreinen rond het Stadion. Men
zorge tijdig aanwezig te zijn (aanvang 15
uur) en houde rekening met vertraging
Bij terugkeer moeten de auto's de route
volgen, langs welke zij zijn gekomen.
Dr Ph. C. Visser uit Moskou
vertrokken
De Nederlandse ambassadeur in de
Sowjet-Unie, dr Ph. Chr. Visser, is giste
ren per trein uit Moskou vertrokken. Ver
tegenwoordigers van het Sowjet-Rusjnsche
ministerie van buitenlandse zaken en van
het Corps Diplomatique namen op het sta
tion afscheid van hem.
Dr Visser ls benoemd tot Nederlandse
vertegenwoordiger in de Commissie voor
de Balkan van de Verenigde Naties. Op
1 Mei tal hij zijn werkzaamheden in deze
commissie beginnen. Zijn opvolger als am
bassadeur te Moskou is mr F. C. A. baron
van Pallanot.
Dc prinsesjes krijgen
bekroonde Paaseieren
Vrijdag a a. zal op het Koninklijk Palels
Soestdijk worden ontvangen een deputatie
van de Nationale Paaseieren Tentoonstel
ling te Doesburg, die de prinsesjes de op
deze tentoonstelling bekroonde Paaseieren
komt aanbieden.
COÖPERATIE ik eep belangrijke fac-
for ge worde*, in deze tijd. En niet
alleen in Europa. In India alleen reeds
bestaan ongeveer 175.MO coöperaties
met een totaal aantkl leden van
10.000.000. Deze mensen kunnen, dank
zij de onderlinge sgmenwerkir\gniet
slechts hun materiële positie verbete
ren, maar ook hun intellectuele ont
wikkeling wordt er door vergfobt. Niet
alleen tn India heeft men de zegenin
gen van coöperatie ontdekt, maar in de
gghele wereld.
De Unesco, de organisatie van de Ver-
- -• Weten-
ij tot het
beweging
iriqe Colombain, die jaren
lang chfef js geweest van de afdeling Co-
operatie van het Internationaal Arbeids
bureau te Genève. heeft in opdracht van
de Unesco een boekje geschreven, waar
van de titel in het Engels luidt: „Coöpe-
rativqs and Fundamental Education".
„Coöperatie en primfetre opvoeding" zou
iès
vertaalfl, kunnen
het, ln het Nederlam
heten
Sinds ongeveer een eeuw geleden de
coöperatieve beweging ontstond, heeft ze
zich geweldig uitgebreid. Alle coöperaties
bij elkBar telden In 1939 reeds 143 mlllioen
leden en sindsdien is dit cijfer nog veel
hoger geworden.
Zeg het met Karma-zangen
De bedoeling van de coöperatieve be
weging is en was te voorzien in de eco
nomische behoeften der aangeslotenen
Voor alle mensen doet zich de noodzaak
voor in hun onderhoud te voorzien en
door samenwerking in groepen kunnen
de mensen gemakkelijker produceren en
voordeliger kopen. Wordt een coöperatie
gevormd, dan streven de leden naar ver
betering van hun economische positie en
dit heeft een tweeledig opvoedkundig ef-
De Maastrichtse rechtbank heeft de
landbouwer M. G. M Mulders uit Nieu-
wenhagen veroordeeld tot vier jaar ge
vangenisstraf. omdat hij betrokken is ge
weest bij de uitgifte van valse honderd
gulden-biljetten. Leden van de Luikse
bende hadden hem herhaaldelijk aange
duid als de „ohef d'orchestre" in de inter
nationale bankbiljettenzweredel. Hij was
ervan beschuldigd 250 biljetten van hon
derd gulden voorradig te hebben gehad
om ze uit te geven. De eis was vijf jaar
gevangenisstraf.
M. verklaarde ter zitting, dat hjj in hoger
beroep zou gaan
Verdef werden de transportarbeider J. G.
H. H. en de caféhouder P S.. beiden uit
Maastricht, conform de eis veroordeeld 'ot
een jaar gevangenisstraf. Zij hadden zich
schuldig gemaakt aan invoer en uitgifte
van valse bankbiljetten van honderd gul
den.
De eerste ansjovis
Visser W. A. Landa heeft op de Ooster-
schelde de eerste Bergse ansjovis gevan
gen. De ansjovis is de laatse jaren op de
Schelde-visserijen maar zeer matig.
Een der ^volgen van de geldsanering in
Indonesië is. dat de officiële importprijzen
ongeveer verdrievoudigd moesten worden.
Alleen de toegestane prijzen voor textiel,
meel en petroleumproducten zijn voorlopig
op het oude peil gebleven. Het Ministerie
van Welvaart te Djakarta verwacht, dat
de prijzen tenslotte vanzelf op een punt
tussen het vroegere prijspeil en het tegen
woordige stabiel zullen worden. Het pu
bliek moet zo verstandig zijn. zich niet
door fluistercampagnes te laten bewegen
tot het betalen van de meest fantastische
prijzen.
Voorlopig heeft dit publiek inmiddels
maar de grootste moeilijkheden, want de
spaarpotten zijn gehalveerd en de aalari»-
sen zijn niet gelijk met de prijzen verdrie
voudigd, terwijl de oude prijzen al zeer
hoog waren. Maatregelen ter vaststelling
van maximumprijzen hehben ln Indonesië
tot dusver uiterst weinig effect gehad.
De heer Sgroso, hooM van het Kantoor
van de Handel, doet de niet-gewaagde
voorspelling, dat nu de afzet van geïmpor
teerde consumptieartikelen wel zal afne
men. De importeurs zullen daardoor voor
zichtiger worden en c-en groot deel van de
beschi
men voor
en opbouw
opgemerkt,
aantal lit
deviezen zal beschikbaar 'co-
Import van kapitaalsgoederen
naterialen. Hierbij zij echter
dat er nog steeds een groot
is. die niet op een Vast
maandsalaris zijn aangewezen en wier in
komen met het prijspeil mee fluctueert.
Een millioen per dag
Het Kantoor van de Handel wijst verder
op het belang van een zo groot mogelijke
uitvoer. Een algemene staking in Oost-
Sumatra zou bij een export-capaciteit van
400 millioen in dat gebied, dagelijks een
inkomstenverlies opleveren van ruim 1
millioen gulden
Niettemin heeft de vakbond voor onder-
nemingsarbeiders. om aan eisen tot loons
verhoging kracht bij te zetten, een alge
mene staking geproclameerd. 80*/» van de
50.000 arbeiders van de DeliaChe tabaks-
maatschappijen is in ^taking gegaan, bij
Arendsburg en de Soembahmaatschappij
ligt het werk geheel stil en van de Dell
Maatschappij draaien nog slechts enkele
ondernemingen. Dit is te erger, nu men op
de laag gelegen ondernemingen juist met
de aanplant bezig was, terwijl op de ho
gere gronden de tabakapluk moet begin
nen. In de rubb«
de staking maar
>er- en palmolieculti
gedeeltelijk ddirge;
tuur is
feet, Sgt Maurice Colombain in zijn
boekjeJjln de eerste plaats is het samen
werken in een groep een uitstekende vorm
van opvoeding van volwassenen en in de
tweede plaats betekent de stijging van de
levensstandaard, dat het opgroeiende ge
slacht meer mogeliikheden heeft een goe
de opvoeding te krijgen. Aldus*"is de co-
operatieve beweging een krachtig bond
genoot in de strijd tegen onwetendheid
en inertie. De ervaring heeft geleerd, dat
coöperaties bij achterlijke volken, afge
zien van haar economische resultaten,
hebben bijgedragen tot de intellectuele en
morele ontwikkeling van haar leden Ge
zamenlijk werken, inkopen, verkopen,
produceren en dingen uitdenken betekent,
dat de mensen hun denkbeelden, en wel
verstandige denkbeelden, leren uit-
wisselen
In Frans West-Afrika bijvoorbeeld
leert men de kinderen in de coöperatieve
scholen allerlei vormen van handenar
beid Onder de drie millloen Gonds. een
primitieve stam in de wildernis van Cen
traal India, werkt een coöperatie, ge
naamd Gond Sewak Sangh. samen met de
regering tot oprichting van een school,
waar de kinderen een vak wordt onder
wezen Teneinde de volwassenen over te
halen hun kinderen naar zo'n school te
zenden het allereerste begin van op
voeding dier volwassenen gebruikt men
oude Karma-zangen en Shail-dansen,
waarmede gehele groepen worden bereikt
en bewerkt.
Een boekje van de Unesco
In het boekje van Maurice Colombain
wordt verder aangetoond hoe de coöpe
raties er toe meewerken, dat nieuwe ge
meenschapsvormen de oude vervangen,
waarbij gebruik wordt gemaakt van oude
tradities, die in bepaalde bevolkingsgroe
pen zijn blijven leven.
Terwijl de coöperaties feitelijk een eco
nomische beweging vormen, waarbij op
voeding wordt gebruikt als een Instru
ment, kunnen ze aan de andere kant ook
worden opgevat als een opvoedkundige
beweging, die de nadruk legt op de eco
nomische belangen, welke door meer ont
wikkeling worden gediend. Vooral geldt
dit laatste voor primitieve volken. „Het
voornaamste doel is niet geld te verwer
ven. maar mensen te vormen", zeide Va
der Bernhard Huss, aan wie voor een
groot deel de coöperatieve beweging on
der de Bantoe s van Zuid-Afrika zijn te
danken. Een ander kenner van primitieve
volken en coöperaties. C. F. Strickland,
verklaarde. „Coöperatie is de opvoeding
van volwassenen in het bedrijf, dat „le
ven" heet." Deze zienswijzen worden in
het hier beschreven boekje uitvoerig toe
gelicht.
Zo hebben aan de Afrikaanse Ivoorkust
de inboorlingen geleerd hoe ze hun be
staansvoorwaarden konden verbeteren
door moderne methoden voor de berei
ding van palmolie te leren toepassen, en
in Kenya, dat veeteelt kon worden ge
bruikt voor een beter doel dan om een
zekere welvaart ten toon te spreiden, ge
lijk totdusver was geschied. Op het eiland
Mauritius werd een suikercrisis bezwo
ren door de mensen kennis bij te bren
gen omtrent het gemengde boerenbedrijf
In India werd de bevolking ingewijd in
de geheimen van bemesting en in Punjab
en Bengalen werd de landbouw verbeterd
door de landbouwers te leren het land te
besproeien.
De coöperatieve beweging is van dien
aard. dat ze alle opvoedingsvormen be
vordert. Dit wordt in het boekje van de
Unesco duidelijk gemaakt, aan de hand
van voorbeelden op het gebied van cre-
dietverlening. productie, kopen, verkopen,
gezondheid en hygiëne. Het besluit een
coöperatie te grondvesten en het bestuur
daarvan en de toetreding daartoe ver
eisen kennis en een zeker intellectueel en
moreel peil. Toch is het voornamelijk in
achterlijke streken, dat ze de grondslag
legt voor een zekere opvoeding. Het
boekje beschrijft hoe boerencoöperaties
aan de Afrikaanse Goudkust, Nigeria,
Tanganyika scholen werden voor kleine
boeren en hoe de bestaansvoorwaarden
de arbeid en het denkleven van mil-
lioenen leden van coöperaties in India.
Ceylon. China, Australië en de Zuidzee-
eilanden op hdger peil kwamen, ln stre
ken, waar de coöperaties op deze wijze
haar zegenrijk werk doen, worden de
mensen niet slechts bevrijd van uitzuigers
en woekeraars maar van zichzelf, van
verkeerde levensgewoonten, gebrek aan
hygiëne, onpractische arbeidsmethoden
enz. In plaats van hun welvaart te ver
spillen aan alle mogelijke feesten en
stam gebruiken, leren primitieve volken
orde. overleg, nauwgezetheid en strenge
eerbied voor afspraken en overeenkom
sten- Ze zenden hun kinderen ter school,
laten hen inenten en verbeteren de alge
mene gezondheidstoestand door toepas
sing van allerlei hygiënische maatregelen.
Door hen. ongeacht rang of geslacht, te
plaatsen binnen een samenleving, welke
zelfbestuur heeft, worden ze vertrouwd
gemaakt met de practijk van democra
tische beginselen, zegt het boekje, en zo
doende worden ze geoefend ln de uitoefe
ning van hun burgerrechten en zo wordt
een nieuwe vorm van gemeenschap ge
schapen. welke de oude welke ,hecf* af
gedaan, vervangt, zonder dat oude ge
woonten en beschavingsvormen, welke
ook nu nog betekenis hebben, worden to
niet gedaan.
