RADlötT m ri>' Nee** GEEF DE PLAATS VAN RIJVERS OF DIE VAN v. d. VEGT AAN LENSTRA! DE DOOD VAN Dr LEIDEKKER 2 a 3000 vrije uren voor m een halve woning -fi: Kinderbijslag voor kleine zelfstandigen Minister Lieftinck was kwaad! ZACHTE ZEEP PANDA EN DE MEES - De plannen van Matthew Fox Belastingdebat geschorst tot Vrijdag Verhoging benzinebelasting weer uitgesteld /-"V Een geraffineerd politiek spel Na de wedstrijd tegen Leeds United (10) DOELPUNT VAN MICHELS MAAKTE VEEL (VOOR HEM) GOED Weer brand in Quebec Gewijzigde voorhoede tegen Frankrijk Courses op Duindigt Geen kwestie van te oud Reizen door liet Ruhrgebied OPLOSSING LIGT ONDER TONNEN PUIN Schijnwelvaart tussen ruïnes de VOOR GEZININEN MET DRIE EN MEER KINDEREN PT DE NEDERLAND VAART TACHTIG JAAR Moeilijke beginperiode fv" "ÏX- rr Hij koopt op veel Amerikaans en Europees kapitaal Het werkprogramma In Amerika wordt eis tot schadevergoeding tegen liet Concertgebouworkest ingesteld Lever's Zeepfabriek herbouwd >B' Zwitserse expeditie naar Noordpoolgebied De grootte der bijslag KORTE KRONIEK gONDERDAG 11 MEI 1950. (Van onze parlementaire redacteur). Een verrassende motie van de heer Hofstra, druipend van politiek, ia gister middag oorzaak geweest van een plotselinge schorsing van het bélastingdebat, hetgeen tot gevolg heeft dat ook de verhoging van de benzinebelasting weer moet worden uitgesteld. Alles was reeds in kannen en kruiken om de hogére benzine-accijns a.s. Dinsdag in. werking te doen treden, maar nu het belasting-* debat is geschorst tot Vrijdagmiddag en er nog van alles kan gebeuren, zal dat niet mogelijk zijn. De verhoging van de benzinebelasting kan niet op een wille keurige datum worden ingevoerd, want de technische voorbereiding en uit voering van zo'n maatregel kosten tijd omdat bijvoorbeeld op een bepaalde dag overal de voorraden moteten worden opgenomen. De invoering van de verhoging van de benzinebelasting moet dus weer worden uitgesteld. O. wat <was minister Lieftinck kwaad! dagen voldoende. Hetzelfde was ln 1933 bij de behandeling van een belasting- ontwerp ook gebeurd- De voorzitter wist er geen raad meer mee. Hij zat in een moeilijk parket, want in Maart, bij de behandeling van de ben zinebelasting. had hij minister Lieftinck toegezegd er voor te zullen zorgen dat de ontwerpen ter verlichting van de belas tingdruk op het bedrijfsleven vóór 1 Mei zouden zijn behandeld. En het was giste- ren al 10 Mei. Daarom gaf dr Kortenhorst het woord aan minister Lieftinck -. Minister Lieftinck vroeg of hij het voorstel van hun. partijgenoot minister woord had gekregen om de r|dc te be_ ttefttóek tot afschaffing van de onderne- antwoordcn dle do hecr Ho(stra had ge_ mingsbelastmg. De heer Ho fat ri a (P. Bij dé aaiovang van de vergadering gis termiddag hvd <Je Tweede Kamer met 28 tegen 55 stem mem het amendement-Hof stra verworpen tot: handhaving van de onder- nemingsbelastiug naar de grondslag be drijfsopbrengst. Vóór stemden alleen de leden van de Partij van de Arbeid en de communisten. De leden van de P. v. d. A. waren dus dwttrs ingegaan tegen het t,GROENE ZEEP' ondernemingsbelast tng willen handhaven omdat hij niet tientallen millioenen wilde schenken aan een bepaalde groep, de on dernemers, terwijl rrvet die millioenen zo veel andere mooie dmgen zouden kunnen wordtin gedaan .Alvorens, na de verwerping van zijn amenolement, dus zou worder). gesteand over het wetsontwerp tot afschaf fing van die onderne mingsbelasting. gepaard gaande met een gelijktijdige verhoging van de vennoot schapsbelasting. wilde hij zijn stem „voor" of „tegen" afhankelijk sMellen van toezeg gingen van de regering om de spoedige totstandkoming te bevorderen van een verhoging van reeds ingegane overheids- pensioenen, de handhaving van de sub sidies op de levensmiddelen ook na 30 Juni a s. in het belang van de minst- draagkrachtigen, en de indiening door de regering op korte termijn van een wets- ontwerp ter voorziening in een kinderbij- I pelijk. dat de pientere minister Lieftinck slag voojr kleine zelfstandigen. Hij legde j boos op hem werd. Het kan ook zijn. dat deze wensen vast .in aan motie waarover de heer Hofstra had ge houden ter toelichting van zijn motie, of om advies te geven over de te volgen procedure ten aanzien van de motie. De voorzitter: Over het laatste. Minister Lieftinck: Ik had toch wel j graag eerst willen ingaan op de rede van de heer Hofstra. omdat daardoor de situa tie misschien zou kunnen veranderen. Pientere minister Het was een zeer handige suggestie van minister Lieftinck. Hij gaf er voor een goede verstaander immers mee te kennen, dat hij zijn antwoord wel zo zou weten te plooien, dat de heer Hofstra ztin motie zou kunnen Intrekken. Dan zou het belas tingdebat kunnen worden voortgezet, de verhoging van de benzine-accijns niet hoe ven te worden uitgesteld en alle partijen zouden «tevreden kunnen zijp. Hij doorzag de situatie zeer slim. Het kan zijn, dat de voorzitter de situatie niet doorzag. Hij wekte wel die indruk in 1 de verwarring en daarom was het begrij- hij een uitspraak vxoeg- van de Kamer. Verrassing Het was een zeer politieke motie, die de Kamer volkomen verraste. Want men i wete: de verhoging vart de overheidspen- sioenen staat op stapel, de regeling van de kinderbijslag voor kleüne zelfstandigen is in voorbereiding en de smbsidiepolitiek I vormt thans een onderworp van bespre- j king in de ministerraad in .het kader van de loon- en prijspolitiek. Er zou dus tegen j de algemene strekking van de motie wei- nig zijn in te brengen, m&ar de Kamer leden schenen er weinig voor te gevoelen zich te laten dwingen deze .motie te steu nen om daardoor de heer Hofstra in de ge legenheid te stellen toch nog vóór de af schaffing van de ondernemingsbelasting te stemmen en aldus niet in> een slecht blaadje te komen bij de middenstanders, terwijl hij tevens nog met de eer zou gaan strijken de indiener te zijn geweest van een motie, waarin ook wordt opge komen voor de belangen van andere be volkingsgroepen. Bovendien zat er nog iets anders achter de motie. Omdat aan twee verlangens van dé heer Hofstra reeds wordt gewerkt en het derde verlangen in bespreking is, zou minister Lieftinck de heer Hofstra dus gerust kunnen stellen en kunnen betogen dat zijn beleid precies in de lijn ligt van de motie-Hof stra. Dan zou de heer Hofstra met zijn motie ook het „gezicht" van minister Lieftinck hebben gered De com munist Hoogcarspel beeldde dit vorige week uit met de opmerking: de heer Hof stra gooit de vuile kaarten op tafel om de minister in de gelegenheid te stellen zijn troeven uit te spelen. De motie verwekte dus veel beroering. Het was merkbaar dat de meerderheid van de Kamer de motie eigenlijk niet lustte. Maar men zat er,mee. Debat over de orde De voorzitter, dr Kortenhorst, begreep wel dat de Kamerleden de motie eerst gedrukt voor zich zouden willen zien en dat zou uitstel van het hele debat betekenen. Minister Lieftinck zat toen reeds heftig „neen" te schudden, want hij dacht aan de consequentie dat dan ook de verhoging van de benzinebelasting zou moeten wor den uitgesteld. De heer Oud (V.V.D zag er ook niets anders opzitten dan het hele debat ge ruime tijd uit te stellen omdat de heer Hofstra ten aanzien van het toekomstige beleid ook verband had gelegd met andere belastingontwerpen, o.a. tot verlaging van de loonbelasting en inkomstenbelasting. Wie het met uitstel niet eens was, zou maar een voorstel van orde moeten in dienen om het debat over de opheffing van de ondernemingsbelasting niét uit te stellen. Dit laatste voorstel deed de voorzitter toen aan de Kamer. Maar daar was de heer Gortzak (C.P.N.) het niet mee eens. Als de motie was gestencild en rondgedeeld zou nog wel dezelfde middag over de motie kun nen worden gediscussieerd. De heer v. d.fcoes van Naters (P.v.d.A.) achtte een uitstel van enige hij nóg slimmer was en het spelletje niet wilde meespelen tussen de partijgenoten Hofetra eh Lj^ftlnck en de minister voor de onaangename consequentie wilde stel len van het optreden van zijn partijgenoot. Het is ook mogelijk, dat dr Kortenhorst als voorzitter niet het verzoek wilde ne geren van de fractievoorzitter van de P.v.d.A.. de heer v. d Goes van Naters. die enige dagen uitstel had gevraagd. In ieder geval besloot de voorzitter ab rupt: Dan wordt de beslissing over de pro cedure ten aanzien van de motie en het debat over het wetsontwerp uitgesteld tot Vrijdagmiddag. En met een hamerslag bekrachtigde hij zijn beslissing. Minister Lieftinck rood van verontwaardiging Minister Lieftinck liep ineens rood aan Daar werd met een hamerslag ineens zijn hogere benziaiebelaeting weer uitgesteld. Hij rees overeind en met een rood hoofd sprak hij vol verontwaardiging: Mijnheer de voorzitter, ik dacht dat een minister nog het recht had een spreker te beantwoorden. Scherp antwoordde de voorzitter: Het gaat hier over de orde. Daarbij is natuurlijk het advies van de minister Nadat Zondag j.L de Canadese plaats Rimouski door brand is verwoest, werd Dinsdag de helft van het Zuidelijk daar van gelegen plaatsje Cabano (Quebec) in de as gelegd Cabano is een centrum van houtzagerijen. Ongeveer 250 huizen zijn in vlammen opgegaan. Hockey. Het Nederlands Hockey-elfta.1 voor de wed strijd tegen Frankrijk a.s Zaterdag ln het Wagen* r stadion te Amstelveen, is als volgt samengesteld Smits (Amsterdam): Derckx (Vento) en Drijver (Togo); Rinkel ft Goot), Loggere (La- ien) en Aneion (Kampong); illy Nefkens (Venio). Boerstra (HlHYC). Kruize (HHYC) Esser Togo) en Van Heel (HHYC); reserves: Plet Nefkens (Venio) en Oouvret (HOM). Wegehs het niet beschikbaar zijn van BotiWman. die geblesseerd is zijn de ver anderingen aangebracht ln de voorhoede van de ploeg die 30 April J.l. tegen Engeland zo n voortreffelijke prestatie leverde. Van Heel is van de rechter, naar de. linkervleugel ver huisd. en wordt als rechtsbuiten vervangen door Willy Nefkens. Esser speelt linksbinnen in de plaats van Bouwman INTERMIMTAIR HOCKEY TOURNOOI Morgen wórdt op Klein Zwitserland een lntemvtlltair hoekey-tournooi gehouden waar aan die Kon Marine, de Kon Landmacht en de Luchtmacht Nederland deelnemen, elk met twee elftallen De wedstrijden beginnen om kwart over tien. (Door onze sportredacteur.) Amsterdam, Woensdagavond. Een kinderhand is gauw gevuld en daarom verzuchten we, op'de terugweg uit het Olympisch Stadion: „Gelukkig geen 00, gelukkig een doelpunt. Het was zelfs een mooi doelpunt! Van een meter of twintig afstand mooi strak ingeschoten. Door Michels. Er zijn jaren geweest, dat wij aan een boom zo volgeladen een enkel pruimpje niet telden. Nu is de boom zo leeg, dat wij het pruimpje op- ra'pen, alsof het van goud is en voorzichtig in de watten leggen.... Wat één enkel doelpuntje ksn betekenen! Had Michela een half uur na het begin die kans niet gekregen, had één van de Engelsen doorzien, wat er uit het pingel-pengel spelletje van RUvers en Stoffelen zou groeien en was er een been van Burden of van Mé Cabe geweest om Michels te beletten dat schot te lossen, dan.zouden we waar lijk niet geweten hebben wat we moesten schrijven. Maar nu is er tenminste een licht puntje. Het doelpunt van Michels. En dat maakt veel goed, vooral voor Michels. f Voetbal. BELGIë OVERKLASTE IERLAND (5—1) De landenwedetrijd BelKlë—Ierland te p™,. sel is gisteravond In een 5—1 overwinning voor de Belgen geëindigd De ruststand was 3—0 23.000 toeschouwers zagen in het Heysel- stadion. hoe de Belgen een technische meer derheid aan dé dag legden tegen de schot- loze Ieren Mermans. Chaves en nogmaals Meimans scoorden voor de rust en Ohaves en Merman* brachten er nè de stand op 5—1. nadat Dufty een tegeropunt had gemaakt. Chaves. Mei-mans en Mordant waren de uit blinkers. zijn hand onder zijn hoofd. Hij verwaar digde de voorzitter rpet geen blik meer. Indien Vrijdagmiddag er eerst over wordt gedebatteerd wat er met de motie moet gebeuren, is het niet onmogelijk, dat de behandeling van de motie wordt gesteld op volgende week Dinsdag. Dat zou dan een uitvoerig debat kunnen worden over1 de sociale politiek van de regering en dat betekent almaar uitstel van de invoering van<dè hogere benzinebelasting. Het is ook niet uitgesloten dat de motie Vrijdag middag wordt ingetrokken Maar ook dan wordt in elk geval de benzine volgende in dit j week Dinsdag nog niet duurder. Dat gewichtig en van betekenis. opzicht is de Kamer souverein' j scheelt minister Lieftinck een heer aardig Kwaad ging minister Lieft.nck zitten met I bedrag. Kwóad dat hij is! i Uitslagen van Woensdag 10 Mei (Van onze paardensportmedewerker) Fldelio-prUs: i Oriënt Express G. 2 Odylia O. Toto w 1.10 pl. 1.10. 1.80 covercal 4.10. Koppel 5.40 Gedisq O Dorlthy. niet gelopen Oranje J en Olga Axiworthy, Fanfare-prijs: l Monsieur Hollo. 2 King Ohaoies. 3 Juweeltje Toto w. 18 70. pl. f 3.90 3.50. 2 60. cc 5.90, K. 13.70. Niet I gelopen Linotte S. My Darling. Mlentje peeter en Mac Klpley, l Flainbeau-prU*: ie serie 1 Nellie Harvaster. 2 Nita K, 3 Kalwnet Axkit Toto w. f 2 70. pl 1 30. 1.90. 1 40. c.c. 4.80. K 7 20; 2e sei ie 1 Nora BeUvln. 2 Nap de la Malre B, 3 Kwar teltje S. .foto w ƒ15.90. pl. 3.20. 1 60. 4 90 I c.c 6. K 26 90. Finale 1 Nelly Harvester. 2 Nita K 3 Kwarteltje S. Toto w 1 70, pl 1.30. 1.90 4 c.c. 5.30. K f 6. Niet gelopen Nelly Parisien. Levant Expressen Kitty Volo Fleurette-prUs: 1 Quslla 2 Constance Toto W f 6 70. pl. 4 50. 4 80. C.C. 3.20. K f 17 90 Niet geopen Majesto. Surprise. Noordwester Brown Hope. Marvellous en Great Girl, Fernandp-prUs: i Notekrakeir S 2 Ka)ida. 3 K;n.g Spencer Toto w 1.30 pl O.20. h 1 40 1 20. c.c. ƒ3.50. K f 4 90. Ntet gelópen Madame B. Jonker Axklt en Heny's Gold. schaken. HET CANDIDATENTOURNOOI TE BOEDAPEST De stand na de 14e ronde luidt: 1 Bolelafs- ki 10 pr.ti Bon stel n 9 pnt; 3 Keres 8 pnt: 4 en 5 Smyslov en Kotov ieder 7' t pnt: 8 en 7 Natdorf en Sta hl berg leder 6 pnt: 8 Ll- ienthal 5's pnt- 9 Szabo 5 pnt; 10 Flohr 4' TJANDA LIET DUS de deteetiven van de Geheime Dienst maar aan hun lot over en spoedde zich het grote fabrieksgebouw weer binnen. Deze keer paste hij wél op. dat hij niet op het valluik stapte en zo kwam het dan. dat hij even later de grpte hal van de fabriek bereikte, waar hij ongemerkt om een hoek kon kijken. Nu wat hij daar zag was niet zeer geruststellend! Temidden 'van enkele zeer grote en geheimzinnige electrische apparaten stond daar de professor, die door Honnepon bedreigd werd met het machine-pistool. „Nou jij maken praten, oudwijsman!" siste Chi Fon inmiddels. „Nou jij gauw-gauw vertel doen alles! Mij willen weten alles- allemaal!" „Ha, ha!" sprak professor Kalker (dié natuurlijk weer niet meer wist hoe alles zat) „zijn de heren bijgeval geïnteresseerd in de wetenschap? Wel. wel, het is altijd aardig om een belangstellend toehoorder te ontmoeten, en ik zal u dan ook met genoegen I enkele kleinigheden duidelijk maken. Opgelet! Wat gij hier I boven u waarneemt is een zogenaamde electrocentra-percolator, 1 welke en zo vertelde hij nog meer geleerde dingen. „Ik moet iets doen", i (n zijn verstrooidheid Tegen dat Maar dat stond Panda helemaal niet aan', dacht hij. „De professor zou die spionnen alles kunnen vertellen. Maar wót moet machine-pistool kan ik niet op!" Terwijl hij zo stond te overleggen, viel zijn blik op een zware electrische schakelaar, die daar vlak bij hem in de muur zat. „Hm", dacht hij. „Wanneer ik daar nu eens aan draai, zal er zeker iets gebeuren. En alles wal er gebeurt is beter dan niets". Zo gezegd, zo gedaan; hij draaide en het resultaat was ver schrikkelijk! Uit de punten van de zogenaamde electrocentra- perculator begonnen plotseling violet-blauwe electrische schich ten te flitsen en het leek net of er een ontzettende 'bliksem- storm was opgestoken. Geen wonder, dat Chi Fon en Honnepon radeloos warep van de schrik. Er gebeurde wel niets met hen, maar het was een eng gezicht. „Ikke veel spijt' Nooi-meer doen!" riep Chi Fon en Honnepon kreet: „Nu wil ik naar huis' Ik wil naar me moessie!" „Kom. kom. heren toehoorders!" sprak de geleerde streng en onbewogen. „Ge laat toch door zo'n kleinigheid waaratje uw aandacht niet afleiden?" We hadden misschien kunnen zeggen, dat hij ijverig is geweest, maar met vlijt en noeste arbeid alleen verdient een j voetballer geèn plaats onder het oranje zonnetje, Roosenburg is nog wel vlijtiger dan Michels en toch moest zelfs deze 1 Keuze Commissie hem laten vallen. Een I middenvoor mag voor m ij n part lui a4jn. als hij maar doelpunten maakt. Zulke middenvoors zijn tegenwoordig ni?t meer te vinden Van Roessel had nog de allure van de ouderwetse aanvalsleider, doch I deze is geschorst en over geschorste voet ballers kan men beter nipt spreken. Laten we dus voorlopig maar even tevreden zijn t met Michels. We hebben aanvankelilk ook zo ge dacht over Van der Vegt. De Hagenaar had een doelpunt moeten maken nog liever twee dan zou iedereen zijn tekortkomingen met de mantel der liefde hebben bedekt. Zo zijn wij. Nu herinneren we ons alleen maar een uitstekende kop bal al in de eerste minuten van de strijd let wel: dank zij een perfecte voorzet van Hofma we herinneren ons ook een enkel schot, dat vijftigdui- i zend monden tegelijkertijd „Oei liet roepen, maardat is te weinig om te vergeten, dat hij toch eigenlijk voor dit I soort voetbal te traag is. Het is onzin om dit te wijten aan z'n j leeftijd (Van der Vegt is over de dertig), j want in Engeland lopen perfecte voetbal- I Iers van tegen de veertig. Het is zijn allure, zijn manier van doen. Voor de rust. toen de Engelsen nog met hun ge dachten bij de zon en de zee en de bloe men van Noordwijk vertoefden en niet veel meer lieten zien dan hun routine, viel dat nog niet zo erg op. Uit het mid denveld. waar Van der Hoeven en Stof felen sterk op de aanval speelden, kwam toch wel de bal naar de voorhoede, die dikwijls in gesloten formatie naar het Engelse doel kon oprukken, waarin tussen haakjes Searson een uitstekende, be trouwbare indruk maakte. Maar na de rust. toen iets in de Engelsen was wak ker geroepen en zij de kat werden en wij de muis. raakte... Van der Vegt zoek. Rijvers, die zeker niet beter speelde dan de Hagenaar, probeerde tenminste nog de Engelsen voor de voeten te lopen, maar Van der Vegt deed zelfs hiervoor geen moeite. Hij vOas eenvoudig wat men noemt een ..missink link" geworden. Als het de Keuze Commissie, wat wij vurig hopen, ernst is om Abe Lenstra weer z'n plaats in het Nederlands elftal terug te geven, geef hem dan de plaats van Van der Vegt of van Rijvers. Minstens één van beiden kan in het elftal van volgende week gemist wor den!! Het liefst zouden we hem terugzien naast zijn clubgenoot Hofma. want al werd de jonge Fries minder in het spel betrokken dan wel gewenst was. toch was het genoeg om hem „ruim voldoende" mee te geven. Hij is ontegenzeggelijk be ter dan Clavan en dat rechtvaardigt de keuze. Hij zal zelfs, als hij internationaal op toeren komt, nog beter gaan spelen en kansen be-nutten. die hij nu liet glippen. Maar op z'n snelheid, nog op z'n feal- contröle viel iets aan te merken. Dunn, de rechtsback van Leeds was niets op hem gesteld als hij dicht in z'n buurt kwam en speelde zelfs meer dan riskant op z'n keeper terug, liever dan een duel met de kleine Fries uit te lokken. Gaarne zouden wij hetzelfde zeggen van v. Overbeek. Hij is wel snel. maar zijn plaatsen ia slordig. Hebben we dan een andere rechtsbuiten? Ik denk bijvoorbeeld aan Janus van der Gijp.... 4 De verdediging in de tweede helft zwaar aan de tand gevoeld was goed, niettegenstaande Terlouw niet op de spil.' plaats stond. Kraak heeft een paar kleine foutjes gemaakt, welke weliswaar zonder gevolgen bleven, maar Engelse profs ma ken het een keeper nu eenmaal niet ge makkelijk. Wij kregen eerlijk gezegd voor de rust van deze profs, die weliswaar in de tweede divisie spelen, maar in Engeland toch goed staan aangeschreven, geen hoge dunk. Zij lieten ons elftal maar spelen en gaven zelfs kansen voor doel weg. die bij hun beproefd dekkingssysteem niet mogen voorkomen. Na de rust werd het anders, was het zelfs geen schande geweest, als de Engelsen gelijk hadden gemaakt. Zij lieten ons de overwinning en de hoop, volgende week Woensdag, op een reprise van New castle. Karei van der Meer floot de wedstrijd en deed dat ook niet vlekkeloos. De elftallen waren: Kraak (d); Potharst en Van der Sluis (a); v. d. Hoeven, v. 't Hart en v. Stoffelen (m); v. Overbeek, v d Vegt. Michels, Rijvers en Hofma (v). Searson (d): Dunn en Mtlburn (a): McCabe, Charles en Burden (m): Co chrane. Iggleden, Browriing. Dudley en Williams (v). Avondprogramma. Hllv. I (NCRV) 6 Koorconcert: 6.25 Cau serie; 6.40 Leger des Heilsmuziek; 655 Een goed woord voor een goede zaak; 7 Nieuws; 7.15 Sopraan, alt en piano; 7.40 Radiokrant; 8 Nieuws; 8.05 Gevar. prbgr 10 05 Gr.pl. 10.15 Buitenlands overzicht; 10.35 Gr.pl.; 10.45 Avondoverdenking; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl. Hllv. 11 (AVRO) 6 Nieuws; 6.15 Sportpraat- je, 6.30 Voor de strijdkrachten. 7 Voor de kinderen; 7.05 Pianoduo; 7 35 Radio Volks muziekschool. 8 Nieuws; 8 05 Actualiteiten: 8.15 Radio Phllh. Orkest; 9.15 Cabaret; 9.45 Met-liederen; 10.20 Causerie; 10.35 Populair concert; U Nieuws; 11.15 Sportactualtteiten; lt.30 Gr.pl. VRIJDAG 12 MEI 1950. Dagprogramma. Hllv. I (KRO) 7 Nieuws; 7.f5 fcr.pl 7.45 Morgengebed en Liturgische kalender: 8 Nieuws; 8 13 Gr.pl 9 Voor de vrouw: 9.30 Waterstanden; 9 35 Schoolradio: 9.45 symph. orkest: 10.30 Pianorecital; U Voor de zieken; 11 40 Maastrichts Sted. Orkest en koren; 12 Angelus; 12 03 Gr.pl.; 12 55 Zonnewijzer; l Nieuws. 1.20 Metropole orkest; 1.45 Voor de vrouw; 2 Gevar. progr.; 2.45 Gr.pl.; 3.15 Klein koor: 4 Voor de zieken; 5 Voor de kinderen. 5.13 Kinderkoor; 5.45 Promenade orkest. Hllv. II (VARA) 7 Nieuws: 7.13 Ochtend- gymn 7 30 Gr.pl. 8 Nieuws; 818 Gr.pl 8.50 Voor de vrouw; 9 Gr.pl (VPRO) 10 Causerie; 10.05 Morgenwijding. (VARA) 10.20 Gr.pl.; 10 30 Voor de vrouw. 10.45 Kamer- koot. 1110 Voordracht; 11.30 Orgelspel: (AVRO) 12 Plano en orgel; 12.33 Sportpraat- fe: 12.45 Gr.pl.; 1 Nieuws; 1.15 Lichte mu ziek; 145 Gr.pl.; 2 Voor de vrouw; 2.20 Fluit en piano: 2 40 Voordracht: 3 Kamer orkest; (VARA) 4 Filmprogramma; 4.30 Voor de jeugd; 5 Planoduo; 5.20 Muzikale cau>- serle. Avondprogramma. KRO) 6 Promenade- uA»en; 7 Nieuws; 7 15 7.35 Amusements $rkest; 8 Nieuws; 8 05 De gewone man; 8 12 Radio Philh. orkest; 9.45 Klankbeeld; 10 45 Causerie; 11 Nieuws; 11.15 Dansmuziek; Hilv. II (VARA) 6 Nieuws; 6.15 Felicitaties; 6.30 Voor de Strijdkrachten; 7 Denk om de bocht; 7.15 Accordeonorkest; (VPRO) 7.30 Causerie. 7 45 Een radiokrabbel8 Nieuws; 8 05 Boekbespreking; 8 15 Viool en piano: 8.35 Causerie; (VARA) 9 Verzoekprogr.; 9 40 De Ducdalf; 10 Buitenlands weekoverzicht; 10.15 Or.pl.; (VPRO) 10.40 Causerie; 10.45 vijding; (VARA) 11 Nieuws; 11.15 Ka; ondwijdlng; (VARA) imerorkest. Radiodistributie 3e l(]n. 7 VI. Br.: Nieuws; 7.05 Gr.pl.; 7.30 Kron 8 Nieuws; 8.05 lUZiek: 10 Dansorkest; 11 Dag- Voordracht; Eng. L. P orgel; 10.3p boek; 11.15 Plano; 11.30 BBC North. Ireland Light Orch.; 12 VI. Br.: Zang; 12.30 Weer; iz.32 Omroeporkest; 1 Nieuws; 115 Eng. H. S.: Gr.pl.; 1.35 Cricket; 2 VI. Br Gr.pl.; 2.30 Fr Br.; Oostenrijkse muziek: 8 45 Eng. H. S.: Gr.pl: 4 40 Fr Br; Gitaar: 5 Ber.; 5.10 Voor de zieken. 6 Voor de soldaten. 6 30 VI. Br.; Voor de soldaten; 7 Nieuws. 7.30 Gr.pl.; 7 50 Feuilleton; 8 Fr. Br Operette selecties; 9 Gr.pl 9.30 Eng. L P.; Music in Miniature; 10 Nieuws: 10.15 Topic night: 10.20 Ork. Preager; 11 Voc 11.15 Orgel; 11.56- Nieuws. Radiodistributie 4e l(Jn 7 Eng. R. S.- Nieuws; 715 Gr.pl.; 7 Lift up your hearts; 7.55 Weer; 8 Fr Brr Nieuws: 8. 10 Concert; 9 Eng. L P Nleuwsjp 9.10 Verzoekprogr 10 Lux Ménage en MiA- sique (VI 11 VI. Gew. Omroep: Kamermur.; 11.32 Arias en marsmuziek; 12 Eng. H. S.: Dansorkest: 12.30 Serenaders: l BBC Walsh" Orch.; 1.45 Voor de kinderen; 2 VI. Gew. Omroep: Gr.pl.: 3 Eng. L. P.: Ork. King; 3.30 Voor de soldaten; 3.45 Ork. Reynolds; 8 Mazurka ork 6 30 Reportage: 7 Eng. H. S.: Square Dance orch.; 7.30 Charlla Kunz: 7.45 Riders of the Range; 8.15 VI Br.) Relais v. d. Zweedse radio: 9.45 Scand. oorspronkelijke Nederlandse roman door OLIVIER VAN BRAKEL 8) Ze zegt het heel kalm. Er is geen mede lijden in haar stem. In stilte verwondert Esman er zich over. Vrouwen staan anders zo gauw met zakdoeken klaar. Veel tijd om er over na te denken wordt hem niet gelaten. Viug, Esman. zegt Ella Vlietema, En dan anelt hij naar boven. Meneer Stéeman moet ln de leraarskamer zijn. 't Is nog pauze. Buiten wandelen de leer lingen, sommigen met boeken in de hand. Zij trachten iets te leren, doch zij kun nen niet weten, dat het vergeefse moeite is. De administratrice heeft het vertrek enige malen- op en neer gelopen. Met on geduld wacht ze op meneer Steeman. Die zal wel zeggen wat er gebeuren moet. Zelf zou ze het eigenlijk ook wel weten, maar ze heeft ln deze niet de bevoegd heid iets te verrichten. Toch is het mis schien het beste Van Brussel even te waar schuwen. Dan kan Steeman hem straks onmiddellijk enige order» geven. Wellicht heeft hij ook een laken om over het lijk te leggen. Ella Vlietema loopt door de administra tiekamer naar het vertrek van de concier ge. Daar staat Van Brussel nog voor het raam te peinzen, want er zijn slechts en kele minuten voorbijgegaan sinds Esman langs de kamer liep. Zeg. Van Brussel? De concierge draait zich langzaam om en ziet de administratrice een beetje wan trouwig aan. Juffrouw Vlietema. Kom eens even mee. Van Brussel, Er is iets gebeurd. Haar ernstige stem maakt de gewenste indruk. Van Brussel gaat gedwee met haar naar de directeurskamer. Je bent toch hiet bangelijk uitgeval len. hè? vraagt de administratrice onder wijl. Hoezo. Juffrouw? Ik geloof het niet. Meneer Leidekker ia niet helemaal in orde. Ik denk dat hij deh. over leden is. O. Meer kan de concierge niet zeggen. Wie had dat ook gedacht? Gisteren heeft hij ten slotte nog zijn 25-jarige jubileum gevierd. O ja. heb je misschien een laken of zo om over het om over de directeur te leggen? vraagt Ella Vlietema. 't is niet zo'n erg prettig Dat kunt U beter aan de amanuensis vragen." juffrouw, in het laboratorium is wel een lap. De administratrice opent de deur van de directeurskamer. Het valt de concierge op. dat ze niet vooraf klopt. Wat een on beschaamdheid! Maar het volgende ogen blik staat hij midden in het vertrek. Ach ter het bureau ziet hij zijn directeur zitten. Hij doet een stap voorwaarts Zo. zegt hij. Zijn handen grijpen naar de dichtst bijzijnde stoel. Zo. zegt hij nogmaals. Hij draait zich onverhoeds om en kijkt juffrouw Vlietema recht ln de ogen. Waarom hebt U er mij eigenlijk bij gehaald? vraagt hij verward. Wat heb ik ermee nodig? Is 't al niet erg genoeg? U weet best dat Ik geloof toch dat ik verstandig daac- aan. gedaan heb. valt Ella VlietetTïa hem kalm ih de rede. zo dadelijk komt meneer Steeman. Die wiiBongetwijfeld' van uw diensten gebruik maken Dat is zo. mompelt de concierge. Hij heeft zijn kalmte hervonden. Ge rustgesteld wendt hij zich om en kijkt naar de boekenkast. Maar op de plank, die op de hoogte van zijn hoofd is. ligt een zwaar doodshoofd. Verstoord draait hij zich een kwart slag om en tuurt n^tar bui ten. Daar wandelen de leerlingen nog. enkelen spelen krijgertje, 't Zijn meest eersteklassers die heen en weer draven, hijgend en blaz«nd. In de gang hoort de administratrice nu voetstappen. Dat moeten meneer Steeman en de amanuensis zijn. Het geluid houdt bij de directeurskamer op. Zacht wordt de deur open gedaan Meneer Steeman de blonde wiskundeleraar vdn goed veer tig jaar. komt wat schroomvallig binnen. Hij ziet er anders altijd streng uit, doch nu ligt er iets van schrik over zijn wezen. Juffrouw Vlietema, Van Brussel, groet hij links en rechts. De concierge en de administratrice groe ten zacht terug. Dat is een vervelende geschiedenis, mensen, vervolgt hij. Even kijkt hij vluchtig naar de direc teur. Nee, daar is niets meer aan te doen. Wacht Hij loopt naar de kast en trekt hem open. Helemaal bovenin ligt een schoon laken Ja zegt hij. als hij de wat verwon derde gezichten ziet. ik wist toevallig dat dit laken hier lag. Waarom meneer Lei dekker het er neergelegd heeft, weet ik niet. Maar het komt nu in ieder geval goed te pas. Handig ontvouwt hij het laken en spreidt het over de dode uit. Tja. vervolgt hij. dan moeten we nu even overleggen, wat we zullen doen. 't Is zeven minuten voor half vier. Over vier minuten zal de bel gaan en na zeven mi nuten zullen de lessen hervat worden. Steeman denkt even na. Hij staat naast het bureau en kijkt in gedachten naar de voorwerpen, die erop Uggen Het is niets bijzonders: wat papieren in een brieven- mandje, een briev •nstandaard. een brief- I opener, een paar tijdschriften, inkt en penhouders. Op het vloeiblad staat heel huiselijk een kopje thee. Het is nog half vol. Enige ogenblikken geleden dronk Lei dekker er dus nog uit Steeman kijkt er naar. Er gaat een ge dachte door zijn hoofd. De leraren plegen 's middags nooit thee te krijgen. Alleen 's morgens wordt hun een verversing aan geboden en dat is dan nog koffie. Dronk meneer Leidekker 's middags thee? vraagt hij aan Ella Vlietema. Jazeker, meneer, antwoordt ze. me neer Leidekker maakte dat zelf dóór klaar Met haa«l hoofd gebaart ze naar de hoek achter het bureau Naast een fon teintje hangt een gordijn, waarachter men een gascomfoor en andere benodigdheden voor het zetten van een kop thee kan ver moeden. Steeman kijkt op zijn horloge. We moeten opachieten. meent hij. Het lijkt me niet gewenst de lessen door te laten gaan. De leerlingen moeten we daarom maar naar binnen laten komen en het hun vertellen Ze komen het op 'n gegeven moment toch te weten. Van Brus sel ga jij even naar boven en deel de he ren mee. dat de heer Leidekker waar schijnlijk na een hartverlammng is over leden en Ach nee. valt hij zichzelf in de rede. Dat kan ik misschien beter zelf doen. Bel jij de kinderen maar even naar binnen. Nu meteen, meneer? Ja, onmiddellijk. Van Brussel verlaat meteen de kamer. Ik ga nu even naar boven, zegt Stee man. juffrouw Vlietema wilt U hier even wachten? Ik zal U nog nodig hebben We moeten natuurlijk eerst een dokter halen. Dokter Staate is misschien thuis Wilt U die opbellen, juffrouw? Vraag of hij door de achterdeur naar binnen wil gaan. Meneer Steeman, zegt Ella Vlietema vragend, moet mevrouw Daar heb ik aan gedacht. Ik wilde er aanvankelijk zelf even heenrijden, maar ik zie wel dat ik hier niet weg kan gaan. Ik zal meneer Sevenaer vragen of hij de droeve tijding over wil brengen. Hij is goed bevriend met de familie Leidekker. "(Wordt vervojgd). pONDERDAG 11 MEI 1950. EERSTE BLAD - PAGINA 3 peeiu Van een speciale verslaggever t\E KELDERWONINGEN, de bunkers. I) de barakken het zijn natuurlijk rie excessen. Als men echter rekent, dat in een stad als Oberhausen 200.000 inwoners) 2000 gezinnen in bunkers en barakken zijn ondergebracht en dat er in totaal 24.000 gezinnen „woningzoe kend" zijn. d.w.z. redelijkerwijs recht hebben op een woning, dan kan men zich de rest goed voorstellen. Wij hebben na deze oorlog trouwens niet veel fan tasie nodig om ons een woningprobleem „oor te stellen Inwoning is in West-Duitsland geen vraag, maar zekerheid. Het gaat alleen „m dé mate van inwoning. Wij spraken een mijnwerkersvrouw, die met man en drie kinderen vijf jaar in een garderobe kamertje van een „vrijgezellentehuis" had gewoond. Dat is geen uit Zij erkende, dat zij geluk had bunker is erger. En nu had ze een woning van twee kamers plus een keukenkamer. Dat is wèl een uitzondering! Een woning van drie kamers bijvoor- wordt in de arbeiderswijken als gedeeld door minstens twee gezin- iet kinderen. Gang en trappenhuis slaapplaats voor de jongens. Een blik door de vensters van een van de lelijk verwaarloosde arbeiders- tes in welke stad dan ook is vol- j om een indruk te krijgen van de omvang van dit woningprobleem: ieder veftrek doet aan een wat kale en trieste verjaarsvisite denken. Cijfers zeggen niet veel. maar hier volge één cijfer: West-Duitsland heeft om de ergste nood te lenigen vijf millioen woningen nodig. Maar daarbij heeft men nog niet gerekend op de vele tienduizen den vluchtelingen uit het Oosten, die de industriesteden schrikbarend doen groeien. Men kan van een Rotterdammer niet verwachten, dat hij bij het aanschouwen van deze „normale" woningnood (afge zien van de schreeuwende ellende in bunkers en barakken) sentimenteel wordt. De Europeaan is klein behuisd waarom dan de Duitser niet, ip wiens naam de eerste 25.000 woningen te gronde gingen, in Rotterdam? Maar juist een Rotterdammer zal in dit gebied, dat het noodlot over grenzen en gevoelens heen met zijn stad en zijn land verweven heeft,'om zich heen zien naar het herstel, naar een- begin van herstel desnoods. En dan rijzen hem de haren te berge. Men begrijpe goed: het gaat hier om de woningbouw, om het huisvestingspro bleem. Het industrieel herstel Is een hoofdstuk op zichzelf een hoofdstuk met voetangels en klemmen, een verhaal van vallen en opstaan, maar een verhaal met climax, waarin de smidshamers en de houwelen der mijnwerkers hun woordje meespreken. Want er wordt ge werkt hier in het Rithrgebied als wel licht nergens in Europa. Soms met vóór oorlogse resultaten! voor restauratie en onderhoud; de belas ting en de „Forthilfe" (een procentuele bijdrage van het kapitaalbezit voor steun aan hen, die alles verloren hebben) romen de inkomsten af. Bovendien: waar zelfs het puin nog niet geruimd is. be staat geen enkele zekerheid omtrent het toekomstbeeld van de stad. Duitsers zijn sterk in plannen op papier en de papie ren stadsplannen hangen dreigend boven het nog bestaande schamele huizenbezit. In een rij van ruïnes staat ergens in de oude stad van Dusseldorp een fraai ge restaureerd huis. Een oase in de woestijn, een vlag op een modderschuit. De gevel Is gesausd in het bleke rose, geel en groen, waarvoor de Duitsers zo'n voor liefde hebben. Bloemranken en figuren zijn er op geschilderd. En over de volle breedte staat in grote letters dit vers: ,.Gott schütz' dies Haus vor Not und Feuer. vor Stadtplanung und vor der Steuer". Vrij vertaald: „God spaar' dit i ramp en brand- voor het ring. voor Lieftinck's hand' 1 De moedige (en zeker rijke!) eigenaar, die dit zeldzame juweel in het puin durfde laten schitteren, typeert de situa tie met dit vers volkomen. Neen, binnen de steden, waar men aan puinruimen nog niet toe is, behoeft men de wederopbouw niet te zoeken. Een paar bankgebouwen, een kantoor pand, een enkel hotel zijn wat opgeknapt en bewoonbaar gemaakt. Een nieuw woonhui? zal men er vergeefs zoeken. Wat er aan woonhuizen gebouwd wordt, vindt men aan de rand der steden, maar veel vindt men ook daar niet. Oorzaak: gebrek aan kapitaal. De beroemde Zwitserse garde in Vaticaanstad heeft het druk in het Heilige Jaardat honderdduizenden gelovigen naar Rome brengt. Onlangs zijn weer honderd nieuwe leden van deze Pauselijke garde beëdigd. In hun kleurige uniformen legden zij de eed af op het vaandel. B(j de Tweede Kamer i» ingediend een wetsontwerp noodregeling voor kinder bijslag aan kleine zelfstandigtn. Er is In het voorstel een inkomengrens vastgelegd, beneden welke een zelfstandige aanspraak kan maken op kinderbijslag. De bijslag regeling is slechts van toepassing voor gesinncn met ten minste drie kinderen. Voor een gezin met drie kinderen is de grens bepaald op een inkomen van 2000. By meer kinderen wordt deze grens met 100 per kind dit huis vo stadsplan Geen gel$ |ES TE WANHOPIGER ligt daar het probleem van de herbouw der West-Duitse steden. We hebben in een vorig artikel gepoogd een indruk te geven hoe deze steden er bij liggen. Het kan niet meer dan een vage indruk zijn men moet deze mate van vernieling oezien hebben om zich er een voorstel ling van te kunnen maken. Men moet ook de verregaande verwaarlozing van het overgeblevene gezien hebben om te beseffen, dat hier iets mis is in het sociaal-economisch bestel van dit land. Wat er mis is. blijkt uit leder gesprek. De kern van dit probleem, dat men met vele andere Duitse problemen voorlopig als onoplosbaarkan afschreven, is: gebrek aan crediet op lange termen, ge brek aan kapitaal voor investering. De ruïnes rijen zich straten lang aan een ze staan er nog bij zoals ze na de bombardementen zijn blijven staan. Neen, uit een oogpunt van wederopbouw nog erger: ze zijn volgestort met het puin, dat de straten versperde. Dat puin is ingeklonken tot een massieve brok. soms twee, drie verdiepingen hoog. Aan her stel van de stad kan niet worden gedacht voor het puin geruimd is, voor de ruïnes verdwenen zijn. Maar: zelfs daar is geen geld voor De steden in het Ruhrgebied hebben het puin en de ruïnes aanvaard en in JJS stadsbeeld opgenomen. In het nog altijd elegante Dusseldorp (al is het een wat armelijke, wat opgedirkte elegantie) kan men zo maar verloren midden in een puinveld een glazen etalagekastje tref fen. In het duister van de late avond it het in de grauwe vlakte als een verlicht reliquie uit een andere tijd frivool, chic, on-werkelijk: een elegant dameshoedje onder floodlight in de Woestyn. En een pijl: „verkoop achter". •■Achter" wil zeggen: in een kelderhol in het puin. Maar ook zijn er weer centra. Deze steden hebben meer hart dan Rotterdam, Arnhem en Nijmegen, een hart met win kelstraten, café's en bioscopen. Maar het 13 een kunsthart. In de avonduren bij plicht en duizenden kaarsen kan men ch in sommige steden soms, behaaglijk flanerend, minutenlang in een gave f1™ wanen mits men niet naar boven Kijkt. Want boven de schijnwelvaart van dure etalagekasten (die de gemiddelde j alleen roaar de mond tergen!) *yst de wanhoop van de ruïnes op, •cnreeuwt de armoede van een onttakeld «nd, dat nog geen enkele uitweg ziet uit aeze misère. De resten van deze Duitse steden lig- üf'l j erstikt tussen het puin en worden et de dag schameler. Het geld ontbreekt Help jezelf TNE PARTICULIER, die bouwen wil, aJ mag dit doen. Hij moet echter min stens 30% eigen kapitaal fourneren. Dat is jpij dc huidige bouwkosten nogal iets! Voor de rest moet hij dus crediet nemen. Rente: van 7.5 tot 10%. Wat schaars is, is duur! Als hij op deze basis aan het calculeren slaat, komt hij tot een nood zakelijke huuruitkomst van 80 mark (men kan de mark ter vergelijking veilig met de gulden gelijkstellen), zegge tach tig mark per maand voor een kleine ar beiderswoning. Reken het doorsnee-in komen van een arbeidersgezin op 250 300 mark min 50 60 mark belasting. Let op de prijzen van levensonderhoud en aanschaffing, die hoog zijn (terwijl in deze plat-gebombardeerde streken heel wat aan te schaffen valt!), en u kunt zelf berekenen wat er op deze basis van het bouwen terechtkomt. Als men ergens in de kale vlakte om een stad van die saaie, lage, gelykvormige huizenblokken met kleine vensters ziet verrijzen, die de „stijl" van de huidige woningbouw in dit gebied bepalen, dan heeft men practisch fifty-fifty kans goed te raden als men zegt: „hier bouwen de mijnen" of „hier helpt men zichzelf". Het is een ran tweeën. De mijnen bouwen voor hun arbeiders. Het is hün- belang, dat de mijnwerkers met hun zware dag- en nachtarbeid dicht bij de „Grube" wonen. Het is ook hun belang, dat ze een premie kunnen stellen op de arbeid in hun bedrijf. Mijnarbeid is niet zo gewild, maar voor een woning doet men veel. Deze belangen van de mijnen zijn ook landsbelangen. De over heid geeft voor deze bouw egn hypotheek vap 5 6%; de mijnen leggen er geld op toe en voor een woning van twee kamers en een keukerokamèr komt men zo op een huuruitkomst van gemiddeld 40 mark per maand. Als men het geïn vesteerde kapitóal als fondsperdu be schouwt, zit hier geen verlies in. Voor een woning doet men veel. Hoe veel, dat ziet men aan de „eigenhulp". In alle Duitse steden ontstaan de „Ge- nossenschaften". verenigingen van enige honderden leden, die besloten hebben zichzelf uit de woningellende te helpen. De overheid wijst een beheerder aan en stelt wat betrekkelijk goedkoop kapitaal ter beschikking. De leden dragen hun contributie en hun arbeidskracht bij. Samen bouwen zij hun woningblokken: tot de eerste verdieping zonder deskun dige hulp, aan de hand van een bouw voorschrift. daarna als hulparbeiders onder leiding van enkele bouwvakarbei ders. Om recht te krijgen op de helft vmn een woning tegen een redelijke huur en met fle kans na jaren eigenaar te worden, moet het lid van een „Genossenschaft" minstens 2000 arbeidsuren presteren. Het worden er meestal tegen de 3000. Men moet zich dat goed indenken: 2 a 3000 uren vrije tyd, besteed aan zware, ongewone arbeid. Uren, die gevonden moeten wor den naast de 48 uur per week, die minstens aan de arbeid-voor-het-dageljjks-brood gewijd zijn. En men mag aannemen, dat de arbeid in de smidsen en mijnen van het Ruhrgebied geen lichte is! Maar de Genossenschaften rfekken hun bestaan en telkens worden er nieuwe opgericht. De leden vallen bij tientallen af, vermoeid, uitgeput, murw. Nieuwe treden echter aan om hun plaats in te nemen. Kleine menselijke drama's van teleurstelling en wanhoop kleine men selijke epi van overwinning erj geluk. De inzet: een halve woning voor een gezin. Tot in de nacht ziet men hen werken onder het licht van booglampen, in de stroviende regen van dit kille voorjaar. Het getal der uren t)oor ogen: 400, 900, 1200, 1800 Men doet wel veel voor een woning.' Maar een oplossing? Een oplossing van dit nijpende woningprobleem als geheel? Dit ligt nog bedolven onder tonnen puin, puin, puin. Op 13 Mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de N.V. Stoomvaart Mij ..Nederland- te Amsterdam werd opgericht. De op richting van deze scheepvaartonderneming die naast de Kon. Rotterdamsche Lloyd de verbinding met de Oost ging onderhou den. was een direct gevolg van de opening van een belangljke nieuwe vaarweg, het Suez-kanaal. dat de zeeweg naar Indië belangrijk bekortte. Het benodigde bedrag, groot 3'(« millioen gulden, werd, nadat alle deelnemers, o w Prins Hendrik der Nederlanden, bij genaamd de zeevaarder, hun inschrijving hadden verdubbeld, bijeengebracht. Het verzoek om een contract met de regering voor passagiersvervoer werd beantwoord met de opmerking dat de „Nederland" in geen geval soldaten zou mogen overbren gen ..omdat deze voor hun gezondheid een lange zeereis nodig hadden" en dus per zeilschip gingen. Het probleem van de retourvracht werd opgelost door ruimte aan de regering beschikbaar te stellen als compensatie voor de verkregen steun. Veel vertrouwen ondervond de jonge re derij in het begin niet. omdat de vrachten uiteraard hoger waren dan die van het zeilschip en snelheid (dus een kortere reisduur) nog geen belangrijke rol speelde. Het doorzettingsvermogen van mannen a)S Prins Hendrik en Boissevain maakte ech ter dat de rederij door de moeilijke aan vangsjaren. waarin zelfs scheepsrampen voorkwamen het eerste schip, de „Ko ning Willem III" werd op de maidentrip bij Wight door brand vernield stand wist te houden. Ook in 1873, 1881 en 1890 verloor de maatschappij schepen. De eerste uitreis werd in 40 dagen vol bracht. De thuisreis duurde vijf dagen langer. Reisduurbekortingen en uitbreiding van de vloot voltrokken zich in de loop der „Stalins dagorder 268" Met de cantate „Stalins dagorder 268", waarin de componist Vacl^J Dosias de vreugde over de bevrijding van Praag en de dankbaarheid jegens maarschalk Stalin vertolkt, heeft het Tjechisch Philharmo- nisch Orkest en het koor van de Tsjecho- slowaakse radio-omroep een internatio naal muziekfestival te Praag ingeluid. be leden van het Engelse B-elftal oefenen in het Wembley stadion te Londen voor de lijden in Italië. Nederland en Luxemburg. Het zijnv.l.n.r.: Laurie Scott (Arsenal), 9 Willie Watson (Sutiderland), Bobby Langton (Preston), R. Middleton (Chesterfield), -- Natson (Sunderland). Bobby Langton (Preston), R. Middleton (Chesterfield), Jessie Pye (Wolverhampton Wanderers) - gedeeltelijk verscholen achter Middleton, ?eq Letots (Arsenal) achtergrond. Phil Taylor (Liverpool). Billy Nicholson (Tot- Quigley (Preston). Bill Eckersley (Blackborn) *n Eddy Bailey (Tottenham Hotspur). tenham (Arsenal) Hotspur), jaren. Reeds in 1900 vergde de reis van Genua naar Batavia slechts 23 dagen. Gaf de eerste wereldoorlog verlies van slechts één schip, de tweede eiste niet minder dan 15 schepen, waaronder de be kende mailschepen Marnix van St Alde- gonde, Christiaan Huygens en J. P Coen. Na de eerste wereldoorlog ging de „Neder land" ook meer op de buitenlijnen varen in samenwerking met andere rederijen w o. de Kon. Rotterdamsche Lloyd. Aankoop en nieuwbouw maakten dat de „Nederland" thans weer over 35 schepen beschikt met een tonnenmaat van 308.240 b.r.t. Matthew Fox heeft bekendgemaakt, dat hy in samenwerking met Indonesische en Amerikaanse zakenlieden in Indonesië een uitgebreid programma gaat uitvoe ren betreffende industrialisatie en inter nationale handel. Fox legde zijn verklaring af nadat pre mier Moh. Hatta had bekendgemaakt, dat de Indonesische regering aan Fox de ge legenheid had geboden deel te nemen aan de economische activiteit in Indonesië op een niet-exclusleve basis. Drs Hatta had eveneens verklaard, dat het niet anders dan op zyn plaats is, dat Indonesië ten volle de diensten van Fox by haar vrij heidsstrijd waardeert. De heer Fox is thans onderweg naar de Verenigde Staten. Zijn vertegenwoordiger te Djakarta heeft zijn verklaring vrijge geven die als volgt luidt: Gedurende de laatste vier maanden zijn besprekingen gevoerd met verschillende departementen van de Indonesische rege ring, welke hebben geleid tot de formule ring van een werkprogramma. Ik geloof, aldus Fox. dat dit programma de ontwik keling van de economische structuur van de nieuwe natie ten goede zal komen. Het programma omvat drie hoofdcategorieën- Het Engelse meisje Daphne Buck is niet hardhorend, maar luistert hier met een kristal-koptelefoon naar het kleinste radio-toestel ter wereld, .dat te Londen wordt tentoongesteld. Het weegt 125 gram, heeft vier lampen en bestrijkt de 190—400 meterband. Het kan gemakkelijk in de zak worden gedragen. „Zeer tot haar spijt" heeft de National Concerts and Artists Organisation, die in de Verenigde Staten in de herfst een tournée van het Concertgebouworkest had zullen financieren, de voorzitter van het bestuur van het Concertgebouw, mr J. W. de Jong Schouwenburg, geseind, dat zij de weigering om de tournée op de aanvankelijk overeengekomen voorwaarden te ondernemen als con tractbreuk beschouwt en de kwestie van de schadevergoeding in handen van advocaten heeft gegeven, meldt de cor respondent van de Tel. in New York. Zij beroept zich daarbij op een telegram van de directeur van het orkest, dr Rudolf KERKELIJKE MUTATIES Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Voort huizen J. Postma te Den Bommel. Te Noorden W. L. Mulder te Maartensdijk. Te Hardenberg N. Visser te Wester voort. Voor de Ned. Hervormden in Frankrijk, met standplaats Parijs, fch. M. ten Kate, vlootpredikant te Hilversum. Bedankt voor Rijnzaterwoude J. C. Ter louw te Otterlo. Voor Zeist J. Hoogen- kamp te Meppel. Voor Hoogeveen H. Jongebreur te Mastenbroek. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Oos-I terland W. Radstake. cand. te Rotterdam.) Te Nijeveen S. v. d. Bos. cand. te Har_ Jingen. Te Nieuw-Lekkerland, te Bru- chem en Kerkwijk C. v. d. Bosch. cand. te Vreeswijk. Te Twijzelerheide J. den Olde, cand. te Vollenhove. Te Breukelen J. H. de Vree te Oud-Beijerland. Te Lin- ichoten H. N. van irzekeEdgr t zjiJPF heef^e- Mengelberg. van 14 Januari Jl., waarin deze de oorspronkelijke overeenkomst bevestigde. De leiding van de N.C.A.C. verzekt de correspondent van de Tel.. dat •beslissing met groot leedwezen heel nomen, nadat alle? geprobeerd was om hulpvaardig te zijn. En nóg zou zij bereid zijn, de tournée doorgang te laten vinden, hoewel zij het vertrouwen heeft verloren. „Het is onmogelijk om te blijven onder handelen met mensen, die steeds maar nieuwe voorwaarden omtrent vrije dagen en reistijden stéllen", luidde haar con clusie. Toen de Duitsers na 14 Mei 1940 te Vlaardingen arriveerden, hadden zij dade lijk de grootste belangstelling voor de Sunlight zeepfabriek. Deze belangstelling werd voor ons verklaarbaar, toen de oor log enige tijd had geduurd en het artikel zeep op een steeds verhevener voetstuk kwam te staan. Ongelofelijke hoeveel heden zeep hebben de bezetters wegge sleept. De fabrieken draaiden door. zo goed en kwaad als het ging- Op een kwade dag merkten de Duitsers dat een bepaald straatje in het grote fa- briekencomplex precies in de richting van Londen wees. Zij bouwden er een start baan voor het V 1-wapen en de raket- bommen gingen spoedig tot grote'schrik lua-jaetjerxana. ie Lin- j der Vlaardingers de lucht in. De Engelsen Hensbergen te Schalk- I beantwoordden deze zendingen ln de- wijk. Aangenomen naar Vliseingen W. M. Maas te Bennebroek, Bedankt voor Waddinxveen J. H. Cir kel te Ede. Voor Berkel en Rodenrijs H. de Ruijter te Eek en Wiel. Gere)!. Kerken. Beroepen te Leiden (voor de arbeid onder studerende Ooster. lingen) W. Fijn van Draat te Overveen. Te Zijldijk R. de Vries. cand. te Steen- wijk. Te Grijpskerk D. J. P. Meyer te Dokkurn. Te Maasland J. Z. Potjer te Kollum. Benoemd tot hulpprediker te Vinke- veen ds G. J. Bybesma. laatstelijk leger- predikant in vaste dienst bij het K.N.I.L. Vrije Evang. Gemeenten. Beroepen te Nijverdal D. Kijkhoek, zendeling-pre dikant. wonende tc Dordrecht. zelfde stijl, zij het per bommenwerper, en precies op de fabriek. Na de oorlog was het complex één com plete ravage, doch de fabricage werd zo spoedig mogelijk hervat, ondanks de moeilijkste omstandigheden. Ondertussen werd het herstelwerk, dat millioenen eiste, voortgezet, waarbij de nieuwste vindingen der zusterfabrieken in Enge land en .Amerika in de outillage toepas sing vonden. De herbouw is nu voltooid. Voor het personeel is tevens een fraai ontspannings lokaal ingericht, terwijl aan de sociale I verzorging veel aandacht is besteed. De ver doorgevoerde rationalisering heeft, naar de directie ons tijdens de bezichti ging meedeelde, het mogelijk gemaakt de prijs van de Sunlight zeep van 33 tot 29 cent te verlagen. 1. Projecten voor industrialisatie, waarbij de Indonesische industrie gehol pen wordt bij het verschaffen van meer goedeïen voor het volk. het scheppen van werkgelegenheid en het sparen vari bui tenlandse valuta. 2. Het ontwikkelen van projecten ten einde Indonesië's buitenlandse valuta te vermeerderen. 3. Het opzetten van technische diensten voor Indonesische zakenlieden, die wen sen deel te nemen aan de internationale handel. De bedrijfspolitiek van Fox *al zijn Indonesische deelname aan het eigendom van de maatschappijen mogelijk te maken en het oefenen en plaatsen van Indone siërs in uitvoerende, administratieve en dergelijke maatschappijen. De heer Fox hoopt, dat het Ameri kaanse en Europese kapitaal op grote schaal naar het economische veld van In donesië zal vloeien. Indonesië juicht Het Indonesische bedrijfsleven juicht het plan van het Fox-concern toe. om fondsen voor de pobouw beschikbaar te stellen. Dit te meer wanneer men de diensten van het Fox-concern in de Indo nesische vrijheidsstrijd in herinnering brengt. Aan de andere kant zijn de Indonesische ondernemers het eens met de regering, dat de wijze van aanwending van het vreemde kapitaal niet in strijd mag zijn met het doel van de nationale opbouw en dat zo wel met de belangen van de arbeiders klasse als met die van de Indonesische ondernemers rekening moet worden ge houden. De Indonesische ondernemers zien wel degelijk in, dat het Nederlandse kapitaal in dit land ook nog grote belangen heeft en indien de Nederlanders zich aan de nieuwe verhoudingen weten aan te pas sen, dan zullen zij nog altijd met vreugde worden ontvangen. Zij dienen zich echter met de Indonesische ondernemers, op welk bedrijfsgebied dan ook, in verbin ding te stellen, op basis van organisatori sche samenwerking. Toen enige jaren geleden de expeditie van het Noordpoolinstituut van Noord- Amerika uit de Poolstreek terugkeer de, vernam men dat zich in het hoge noorden tussen Labrador en de Noordpool een aantal bergmassieven bevindt, dat nog geheel onbekend is. Natuurlijk kwam de wens op dit gebied te bestuderen. De Zwitserse vereniging voor alpenstudie zal nu deze zomer in samenwerking met het Noordpoolinstituut van Noord-Amerika. dat in Montreal gevestigd is, een groep Zwitserse bergbeklimmers naar het Baf fin Eiland zenden. Drie jonge Zwitserse geologen en berg beklimmers van de Zwitserse technische hogeschool te Zürich nemen deel aan de expeditie. Alle drie zijn leden van de Zwitserse Alpenclub. De Zwitsers zullen per schip naar Montreal gaan. waar zij zich aanslui ten bij de Amerikaanse expeditie, die onder leiding van kolonel D Baird per vliegtuig naar de rivier de Clyde ver trekt. De expeditie zal tot September in de Poolstreek onderzoekingen doen. De regering is van oordeel, dat de be dragen van de toe te kennen kinderbij slagen diehen te worden gesteld op d« helft van het bedrag, dat thans de loon arbeider aan kinderbijslag onlvahgt. In het wetsontwerp is het bedrag van de kinderbijslag daarom bepaald op 0,23 voor het derde en 0,28 voor de volgende kinderen. In het kader van de komende herziening der sociale verzekering zou het ogen schijnlijk in de lijn der ontwikkeling lig gen, indien de uitvoering van de onder- havige kinderbijslagregeling voor zelfstan digen zou worden opgedragen aan de be drijfsverenigingen, die straks ook de uit sluitende uitvoerders zullen zijn van de kinderbijslagregeling voor de loonarbei ders. De voorgestelde noodregeling echter leent zich bezwaarlijk voor zulk een be- drijfsgewijze uitvoerlhg. Het verdient aanbeveling de uitvoering der noodkinderbijslagregeling voor zelf standigen aan de Raden van arbeid op te dragen. Bij het invoeren van de definitieve verzekeringsregeling zal het echter naar het zich thans laat aanzien, aangewezen zijn de nieuwe bedrijfsverenigingen met de uitvoering dier regeling te belasten. Aangezien "juiste gegevens over de in komsten der zelfstandigen ontbreken, is niet met nauwkeurigheid te berekenen, welk bedrag met de voorgestelde nood regeling gemoed zal zijn. De kosten van een knderbijslagregeling met uitkeringen, gelijk aan de Helft van die voor de loon arbeiders en welke alle zelfstandigen zou omvatten, zouden, indien de kinderbijslag verstrekt werd van het eerste kind be neden de leeftijd van 16 jaar af, ongeveer 65 70 millioen gulden per jaar belopen. Werd de uitkering verstrekt van het derde kind beneden de leeftijd van 16 jaar af. dan zouden de kosten ongeveer 22 25 millioen gulden per jaar bedragen. Op grond van deze gegevens en van een schatting der inkomensgroepen onder de zelfstandigen kan worden aangenomen, dat de kosten, verbonden aan de voorgestelde regeling, welke uitgaat van een inkomens grens van 2000 per jaar, een bedrag van 15 millioen gulden per Jaar niet te boven zullen gaan. Het laat zich aanzien, dat met de tot standkoming ener definitieve regeling op de grondslag van premiebetaling drie jaren gemoeid zal zijp. In verband hier mede is de werking der onderhavige nood- regeling beperkt tot een tijdsduur van tén hoogste drie jaren. (Ongecorrigeerd) Nog steeds inundatie-schade Door de zeer overvloedige regenval van eind vorige week is op Schouwen Dui- veland zeer grote schade ontstaan op ver schillende percelen bepoot met aardappe len. Dit is een gevolg van de Inundatie van dit eiland met zout water gedurende de oorlogsjaren. De structuur van de grond is nog steeds bedorven, de grond slibt dicht en het water blijft-in grote plassen op het land staan. De pas in de grond zittende aardappelen bederven en verliezen hun kiemkracht. zodat de boeren genoodzaakt zijn, inplaats van aardappelen een ander gewas op het betrokken perceel te telen. Daarvoor komen practisch glleen bonen in aanmerking. Naspel van een demonstratie De Amsterdamse politierechter heeft vonnis gewezen tegen een metaalbewerker en zijn vrouw, die tijdens een demonstra tie bij het bezoek van veldmaarschalk Montgomery aan de burgemeester van Amsterdam slaags waren geraakt met enige agenten der Amsterdamse politie. De politierechter achtte het bewijs tegen de vrouw, aan wie ten laste was gelegd, dat zij een agent met een gummistok, die een agent te paard had laten vallen, zou hebben aangevallen en geslagen niet be wezen en sprak haar vrij. Hij veroordeel de echter de echtgenoot, die erkende ter bescherming van zijn vrouw zijn rijwiel tussen haar en de agent te hebben gehou den, tot 14 dagen gevangenisstraf, omdat volgens de ambtsedige verklaringen van de twee agenten, verdachte de fiets naar de agent zou hebben geslingerd. Buitenland Amerikaanse schepen in Rusland. Inge volge Je leen- en pachtwet heeft de Sowjet- Unie tijdens de oorlog voor ca 11 milliard dl aan Amerikaans oorlogsmateriaal ontvangen. Na de oorlog hebben de V S enkele schepen teruggekregen, maar een groot aantal is nog tn Rusland. Thans hebben de V S. weer en kele schepen teruggevraagd. Ontslag van Joliot-Curie bevestigd. De Franse Nationale Vergadering heeft met 399 tegen 179 stemmen het besluit van de Franse regering, om de communistische geleeide Frederic Joliot-Curie als hoge commissaris voor de atoomenergie te ontslaan, goedge keurd staking in Antwerpen De 4700 Antwerp se soheepsherstellers hebben thans allen het werk neergelegd Het conflict ia> ontstaan doordat de werkgevers voorstelden het aan tal dagen, waarover overbruggingsgeld aan de scheepheistellers wordt uitbetaald wan neer zij geen werk hebben te beperken. Ook zouden zij een biponder fonds hebben willen afschaffen, dat ertoe moet dienen de gepensronneeide ajbeiders een extra steun te verlenen. Japanse krijgsgevangenen in Rusland. .•«fineraal Douglas MacArthur, de geallieerde opp'erbevelhebber ln het gebied van de Stille Oceaan, heeft de V N een resolutie toegezonden van beide hulzen van het ja- panse parlement, waarin verzocht wordt 'om inlichtingen over 370.000 Japanse krijgsge vangenen. waarvan men gelooft, dat zij zich nog in Russische handen bevinden. Rusland en de V.N. De afgevaardigde van de Sowjet-Unle heeft de vergadering van een subcommissie der commissie voor Azië ln het Verre Oosten der V.N. (E.C A.F.E.) verlaten, toen een voorstel tot toelating van de communistische regering van China in plaats van de nationalistische' werd verworpen Niét op de hoogte Het Japanse blad Tokio SJimboen meldt, dat 30 Japan ners zich, bijna vijf Jaar na het eind van de Familieleden in Japan zouden de „verzets lieden" geschreven hebben, dat de toestand thans veranderd was en zij zich moesten overgeven. Zendelingen ln Korea gearresteerd. Het Benedictijner klooster St Ottilien in Zuid- Beteren heeft bericht ontvangen van de ge vangenneming van 62 Duitse missionarissen in Noord-Korea. Naar men meent te weten, werden de missionarissen in Mei 1940 uit de Benedlcttjnse abdy te Tokwon «n enkele andere missieposten in Noord-Korea wgggP \oerd en gevangen gezet. „Spionnageproces". Het staatsgerechts- hof te Horny Litvinov (Noord-Bohe!»ien) heeft één persoon ter dood veroordeeld, twee tot levenslange dwangarbeid, 16 tot dwang arbeid. variërend van 2'tot 26 jaar en Oljf tot dwangarbeid, variërend van 9 maanden tot 2 jaar Volgens TsjechO-Siowaakse bla den is deze grbep veroordeeld wegens spion- nage ten behoeve van de Amerikaanse am bassade te Praag. Noodlottige staking. De Chileense ver pleegsters, die een week lang hebben ge staakt. hebben, nadat hun leidsters een onderhoud hadden gehad met president Gabrtal Gonzales Videla. besloten weer aan het wefk te gaan. Men zegt, dat tijdens de staking twee patiënten, wie n»et voldoende zorg kon worden gegeven, zijn overleden. Handeldrijvende geestelijken. Doof het Vaticaan is een «decreet gepubliceerd, dat priesters, monniken en kloosterzusters, die commerciële zaken doen ten bate van zich zelf of van anderen, met excommunicatie worden bedreigd. Comfort voor Vadertje. Tsjecho-Slowa- klje heeft Stalin een speciaal spoorrijtuig aangeboden, dat de laatste technische vin dingen bevat en geheel van Tsjecho-Slo- waaks materiaal is gebouwd. Het salonrij tuig is uitgerust met airconditioning en een kleine bioscoop. Er is naar gestreefd alle invloeden der „burgerlijke cultuur" bij de decoratie van het interieur te vermijden. Slavenhandel In Japan. Een overzicht van de Japanse regering, dat door het blad Nitsjl Nitsjl wordt aangehaald, ont hult. dat in de periode van 1945 tot April r vele ge zinnen Hl groie armoeoe venteerden, kin deren tussen 9len 18 jaar verkocht voor on geveer 12.000 yen. Ilja Ehrenburg niet welkom. De Sow jet- Russische schrijver Ilja Ehrenburg, die per vliegtuig uit Brussel op een Parijs vliegveld arriveerde, kreeg geen verblijfsvergunning doch moest op last yan de Franse autori teiten ter stond overstappen in het vliegtuig naar Zwitserland. Verhouding. 1600 Man uit de zeven bij het Atlantische Pact aangesloten landen zullen door het Ameiikaanse Leger in Hes sen worden opgeleid in het omgaan met en onderhoud van de Amerikaartse wapens, die deze landen ontvangen. Bij de eerste cur sisten bevindt zich één Nederlander. Passaglersdienst van Helicopters. Giste ren is de eerste passaglersdienst per heli copter in Europa geopend. Deze dienst ver bindt het Olympta-gebouw te Londen, waar de Engelse industrietentoonstelling gehou den wordt, met een andere afdeling vai» deze tentoonstelling ln het kasteel Birom- wtch te Birmingham.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 2