Gl
a
CLOWNTJE RICK
Hg t m
GEDICHT
Even piekeren
Het verhaal
van
de mensheid
PRILLE GRILLE-N
KNE-TTËRPRE-T
KNUTSEL PUZZlfc
DAN NAAR. BED!
Over Gouda, over de H.B.S.
en over Pythagoras
Het drinkwater is weer best
Holderdebolder, wij hebben
een lijnbaan op zolder
Wil helpen om hulp te bieden
Gooi maar raak
Ha Ha
POES GAAT EZELTJE RIJDEN
Bloemenfee veranderde heks
in brandnetel
LEERZAME PARTIJSTANDEN UIT HET
ACTUELE DAMLEVEN
Doorlopende Pinkster-Kruiswoordpuzzle
ëggSgSSK?
'n Praatje met sergt
Jan v. d. Post
at cn
AAR.
ANNEER.
U krijgt levenslang
RADIO VAN ERK
Gouwenaars vinden:
Verbruik, inaar ook verspilling nam toe
Loop der bevolking
Goudse Spetters
Restaurant „Ter Gouw" Tel. 2253
Oudewaterse bevolking zingt:
'n Herinnering aan
een rijk verleden
van
Inzameling Rode Kruis
gaat beginnen
Auto onverlicht
op de weg
Vil AT een gulzigerd, die Rie. Ree vindt het maar griezelig. Moe-
ders kop verdwijnt bijna helemaal in het bekje van zijn zusje.
Zo goed kunnen vliegen! Dat wil hij ook leren. Wat lijkt dat moei.
lijk, zo op eenzelfde plaats te blijven. Heb je wel eens een nest
van een roodborstje gezien? Ze worden meestal in bomen gebouwd,
ook wel tegen het riet, bijvoorbeeld vqn een tuinhuisje, meestal in
het laatst van April. Na twee weken worden de jongen gel
weer twee weken later gaan ze het nest al uit. Het is
hopen, dat er geen poes in de buurt is, want dan 2
en zijn broertjes en zusjes gauw gedaan zijn.
maar te
1 het met Ruu
"tJAAL eens even drie bruine
-tl bonen. Zo, nu nog een
beetje grote schaal. Vraag maar
aan moeder welke je mag heb
ben.
Nu nog een kleiner schaaltje
en een jampot. Zet ze nu alle
drie in elkaar. Eerst de grote,
daarin de middelgrote en daarin,
ook precies in het midden, de
jampot. Nu ga je op tien pas af
stand staan. De bonen heb je in
de hand. Het is nu de bedoeling
de bonen in een van de schalen
of de jampot te gooien. Het
laatste 'is natuurlijk het moei
lijkst. Daarom geldt een boon in
de jampot ook voor 15 punten,
een boon in de tweede schaal
voor 10 en een in de buitenste
voor 5 punten. Je kunt dit „Goot
maar raak" spelletje met je
vriendjes en vriendinnetjes spe
len. Wie het eerst 100 heeft,
gooide het best raak.
Dit tekeningetje ts
door Berry Degens
gemaakt
5 jaar.
WEET JIJ HET
NEE
Draai de Rommelpot om
Wat is een Tjasker?
Welke maand heeft de lang
ste naam?
Wie zaten op een hek?
Wat trok Klein Duimp je aan?
Wat is molsla?
Wanneer bloeit de distel?
Wat is vogellijm?
Hoe heet een mannetjes-
Kruiswoord Ra Ra
T?N deze week is het PIM
KALKMAN, die jullie aan
het puzzlen zet. Pim is 11 jaar.
Hij heeft de puzzle zelf ge
maakt. Probeer maar, of je de
oplossing kunt vinden.
Hier is de omschrijving.
Horizontaal: 1 rivier
Duitsland; 6. plaats in Bel)
8. lidwoord (Frans);
woord; 11. uitroep;
(Fréns); 13. boom; 15. deel van
Verticaal: 2. spil; 3. Amster
dams Peil (afk.); 4. muzieknoot;
5. rivier in puitland; 7. dorp in
Friesland; 9. slee; 10. en (Frans);
rs. voegwoord; 14. persoonlijk
voornajamwoord.
F
vier in
België;
10 by-
12. jij
Grofe zus Je moet de kat
niet aan zijn staart trekken.
Broertje Ik trek niet aan
zijn staart. Ik houd hem alleen
maar vast. Het is de poes, die
trekt.
Dokter Je kuchje klinkt
beter vanmorgen.
Jongen Ik heb ook de hele
nacht geoefend.
Tante Met welke hand eet
je soep?
Jantje Ik eet soep met een
lepel, niet met mijn hand.
Fritsje Ik kan een woord
niet zeggen.
Onderwijzer Spel het eens.
Fritsje h-o-r-e-n.
Onderwijzer Kom, wat kun
je met je oren?
Fritsje Bewegen
Wat is kaviaar?
10. Wat is een garribaldi?
ZO WAS HET.
Hier is de oplossing van da
puzzle van Eva van Pelt.
Horizontaal: 1. vader; 5. kan;
7. Ad; 10 ra; 11. dak; 13. lid; 14.
el; 16. Ee; 18. dor; 21. vader.
Verticaal: 2. dan; 3. en; 4.
vader; 6. vader; 8. dal; 10. Rie;
15. vod; 18. da; 19. re.
v
mud
pruik
Haarlem
vuurtoren
kolonel
parel
bes
n
Vader ader; bok kok sok;
kar el Karei.
hem m:
Wacht,
jes eze!
een m
karton.
„Ben
de twee
Wacht,
reepje
dat ezeltje la er heus niet
«lecht aan toe. als jij
aar gauw in elkaar zet.
plak eerst de twee stuk-
•1; een met de kop en
et de «taart op stevig
Nu netjes uitknippen,
je zover? Leg dan nu
cirkeltjes A op elkaar,
nu moet je eerst dat
xvderaan op de tekening
karton olakken.
Deze A komt ook weer op de
belde andere letters A.
Nu een pennetje door de
cirkel en als je het goed hebt
gedaan, ziet jouw ezeltje er uit
als op de tekening, links onder
aan. Nu het gedeelte met de
poes.
Eerst ook weer op karton
plakken. Vergeet niet het gleuf
je onderaan uit te knippen. De
twee cirkeltjes B en C. vallen
ook weer op elkaar. Vastzetten,
door en door met een pennetje.
Zoals je op het tekeningetje in
het midden ziet, moet je het
reepje karton door de gleuf vou
wen.
Als je dit reepje nu heen en
weer schuift, gaat het ezeltje
rijden, misschien, als hij niet
koppig .is, in galop en poes moet
zich stevig vasthouden.
Fluisterkruid werd Pinksterbloem
er
'R was eens een bloempje.
Het had geen naam. Wel
een bijnaam. „Fluisterkruid".
Het bloempje vond het niet
prettig, dat het zo genoemd
werd, want het was eigenlijk
een strafnaampje. Maar het was
wel een beetje verdiend.
Iedere avond, als de Bloemen*
fee het tijd vond, dat alle bloe
men moesten gaan slapen, en
als zij welterusten kwam wen
sen, dan bleef dat ene bloempje
altijd nog lang wakker en dan
fluisterde het met Boterbloem,
met Muurbloem, met Herders
tasje, met Ooievaarsbek, kort
om met alle bloempjes,'die in
de buurt stonden. Dat mocht
helemaal niet. En de bloemen
fee werd dan ook op een keer
echt boos. En zo kreeg het
lila-witte bloempje de naam
„Fluisterkruid".
In het° land van de Bloemen
fee stond ook een holle boom.
Daar woonde een heks. Een
echte oude heks, met een krom.
me neus. Die heks zou het liefs»
willen, dat het altijd donker
was. De zon vond zij naar en
ook de gele, witte en blauwe
bloempjes. Zij was altijd blij
als er weer een paar uitgebloeid
waren. De bloemenfee was geen
vriendin van haar. beslist niet!
Op een namiddag in Mei zat de
Dat was maar goed, want 0 we«,
als de heks het zou horen.
Zo heel voorzichtig waar
schuwde Fluisterkruid haar
zusjes en broertjes, die overal
verspreid stonden. En ieder lila
of wit bloempje vertelde wat er
zou gebeuren aan het bloempje,
I dat het dichtst bij haar stond.
Zo werd Lelietje-van-dalen ge.
waarschuwd, daarna Ganze.
bloem Vergeet-me-nietje, Klap.
roos. Boerekers en zo kwam de
boodschap ten slotte bij Rate,
laar de schildwacht, die voor
het graspaleis van bloemenfee
wacht hield.
De Bloemenfee schrok. Zij
durfde er niet aan te denken,
wat er gebeurd zou zijn, als zij
1 niet gewaarschuwd was. Meteen
j besprak zij met Hondsdraf en
I Steenraket, wat zy het beste
kon doen.
Zo werd afgesproken, dat zij
de als fee vermomde heks
binnen zouden laten en haar
dan gevangen nemen, voor zij
iets lelijks kon doen.
Zo gebeurde het. Het was nog
maar juist donker, of de heks
kwam er aan. Volgens afspraak
werd zij keurig netjes binrien-
Oei, wat was 1
lat haar
ie heks 1
dat haar plan mislukte. Ze
werd helemaal groen van-
kwaadheid. De Bloemenfee
vond het veiliger, haar voor
altijd onschadelijk te maken en
veranderde haar in een brand
netel.
Die nacht was het groot
feest. Alle bloempjes mochten
opblijven zolang zij zelf wilden.
Fluisterkruid vertelt Madeliefje
heks op een houten bankje voor
haar boom.
Oef zuchtte zij wat is het
warm. Die zon prikt in mijn
ogen. En dan al die bloemen. Ik
moest die bloemenfee toch
eigenlijk eensJa, wat zal ik
doen, mopperde de heks. Ik
weet het, Ik ga haar opsluiten
Dan verander ik mij in een fee.
En dan ga ik de bloempjes ver
tellen, dat zij allemaal hun kop
jes moeten laten hangen. Dat
zal e: dan allemaal al heel wat
minder vrolijk uitzien.
Zo maakte de heks boze plan.
nen, daar op het bankje voor
haar boom.
Als het donker wordt ga ik
beginnen, mompelde zij nog.
Toen deed zij haar otfen dicht
om na te denken.
Fluisterkruid. die het dichtst
bij de heks woonde had alles
gehoord. De Bloemenfee op
sluiten!
Ik moet haar waar
schuwen. dacht het bloempje.
Gauw voor het te laat is.
En omdat •Fluisterkruid zo
dikwijls fluisterde, kon het ook
heel goed fluisteren, duidelijk
en toch zonder lawaai te maken.
Maar het hoogtepunt van het
feest was, toen de Bloemenfee
met haar gevolg naar Fluis-
terkruid ging, om te be-
danken en te belonen. Voortaan
zou het lila-witte bloempje niet 1
meer Fluisterkruid maar PINK-
1 STERBLOEM heten.
I En de volgende morgen ver-
I sliepen alle bloempjes zich.
I Dat was ook geen wonder, na
I zo'n dubbel feest.
DAN WEET JE HET WEL.
•paoqjoq uaa 01
•jnajs ap uba ua-taia aüljjuo '8
•jBBiauiuieu g
'IjJCiV ua jjbbw ui Sjnquin
ut Jtaoja 'satdujaoiq a|aB ua
uaaaptyq aünqaejaaq taan
-ao/w uajjoosiuooq |a|Jaj|B do
aip 'qinits auaoaa pJttiB uag 1
jaqtuajdas 1<>1 (unf uba 9
•uiaoiquapjBoa ap uba uatap
-B|q aqaiq aspuojBjapuo ^tj 8
ap uba uazjBBistnuiuaAaï a(j
•»aUjatnsi8 au|at»| at-iQ 6
jaquiajdas Z
•sjap[od aufojii uba uaj
-■uiaq jaq JOOA uaiouuajBM
^ATKHDAG 27 MSI 1950.
DUIZEND EN een
Voor onze dammers
H^er afwisseling geven wij ditmaal geen
geanalyseerde party, doch een aantal
leerzame partijstanden, zo uit het actuele
damleven.
Allereerst een heel aardig eindspel uit
de wedstrijd om het hoofdklassekam
pioenschap van Rotterdam. De stand was:
Wit: H. M. Levi (R.D.G.J 3 schijven op
7, 25 en 36.
Zwart: J. W. Geerling (Constant) 3 schU-
ven op 13, 24 en 37.
Zo te zien een simpele stand, welke
door veel spelers zonder meer remise
wordt gegeven. Dat er echter een schitte
rende winstgang in zit, welke een de
monstratie is voor de schoonheid van het
damspel, werd helaas niet door de wit-
speler opgemerkt, doch na afloop van de
party aangetoond door de bekende eind-
epelcomponist Th. v. Prooyen. Wit kan n.l.
als volgt winnen:
25—20 24X15
Direct damhalen op 2 is remise door
32—38—42.
7—2 13—18 gedw
2—16 32—37
16—7 1822
7—23 37—42 A
23—37 42 X31
36X18
En zwart verliest precies op tempo.
A. (15—20) 23X41 (20—24) B. 41—47
(24—30) 47—33 (22—27) 33—38 wint.
B. (20—25) 36—31 (25—30) 41—23 (30—35)
23—29 (22—28) 31—27 (28—33) 29X38
(35—40) 38—33 wint.
De andere varianten leiden sneller tot
verlies of zyn slechts verwisseling van
zetten.
In de le klasse speelde J. de Jong
(R.D.G.) in de volgende stand:
Wit: 15 schyven op 28, 30. 32. 33, 33 39,
42/45. 48 en 49.
Zwart: 15 schyven op 3/6, 8, 9. 14/13. 15,
16, 18. 19. 21, 24.
Met 37—31 op een bekend typezetje.
Zwart was zo vriendeUjk met 21—26 in de
val te lopen, waarna 2823 voor hem
verlies bracht.
Op 26''28 volgt immers 23X14 (9X20)
30X19 (13 X 24) en 33X2 met 2 schijven
winst, en op 19X37 volgt 30X19 en 38—32
enz. met winnende damslag.
Juist het feit dat de meeste spelers
31—26 in een dergelijke stand niet gaarne
toelaten, doet de inleidende zet natuuriyk
schynen.
Van de blinde meester A. M. Olsen (zie
rubriek van 29 April j.l.) ontvingen wy
nog de navolgende stand uit de jubileum-
wedstrijd van „Het Westen".
Wit: 10 schyven op 25. 29. 33 38. 47, 48.
Zwart: 10 schijven op 2, 7/9, 13. 18, 19.
22. 23. 26.
Olsen (wit) hoopte hier op 23—28? Dan
zou hy hebben gespeeld:
34—30 28X39
48—43 39X48
30—24 48X31 A
36X27 22X31
29—23 18X20
25X1 en wint.
A. op 19X30 volgt 35X24 en verder als
hoofdvariant.
Goed gezien, doch Oleen's tegenstander
K. F. de Haan liet zich niet beetnemen en
speelde 9—14!
Voor de liefhebbers tenslotte nog een
minder bekende
openingsslagzet.
1.
32—28
20-25
2.
31—27
19—24
3.
37—32
14—19
4.
41—37
15—20
5.
37—31
18—23
6.
46—41
13—18
7.
41—37
9—13
8.
27—22
18X27
9.
31X22
12—18? A
10.
36—31
18X36
11.
34—30
25X34
40X9
Op 3X14 volgt 37—31 (36X27) en 32X3.
Op 4X13 geeft 28—22 (17X28) en 32X25
schüfwinst.
A. Als zwart het dreigende schyfver-
lies door 22—18, 34—30 en 40X27 denkt te
kunnen ontlopen door 1318 (22X13) en
3—9, speelt wit: 36—31 (9X18) 28—22
(18X36) 34—30 (25X34) 40X18 (12X23)
37—31 (36X27) en 32X3!
V. F. TROMER.
In te vullen horizon
taal: 1. Persooniyk
voornaamwoord. Be
wust verlangen naar
een bepaalde zaak
Opgeruimde. 2. Lees
teken (het teken zelf
wordt gevraagd, dus
ln één vakje). Mooie
kamer. Vroeger. Uit
roep. Rund. Water
stand. 3. Troefkaart.
Gevaar. Kleur. Half.
4. Boom. Winter-
voertuig. Edel metaal.
Maat. Meisjesnaam
(afk.). 5. Heilige.
Laagte tussen bergen.
Duitse havenstad.
Baardje. 6. Edelsteen.
Onbepaald voor
naamwoord. Stapel.
7. Titel (afk.). Opera.
Zijrivier van de
Donau. Stad in Lim
burg. 8. Gymnastiek-
toestel. Stad in de
Oudheid Windrich
ting. Dfank. Vreem
de munt. B. Bijwoord.
Het zy zo. Wettelijke
aansprakelijkheid
(afk.). Zangwyze op
woorden. Zot. 10.
Telwoord. Noorse ttt
wijzen Persoon!
eid. Eerbied be-
voornaamwoord.
Plechtige belofte. 11. Lengtemaat. Haven
stad in Arabië. Voorzetsel. Rivier ln
Duitsland. Eerste vrouw. 12. Maanstand.
Troefkaart. Insectenverdelgingsmiddel (af
korting). Groente. Zelfkant van weefsels.
13. Vlijtig. Bijwoord. Geluk ln het spel.
14. Titel (afk Vlug. Chronologisch aan
tekenboekje. Knorhaan. 15. De oudere.
Voorwerp, waarop een schilder zijn doek
plaatst. Onthoofd hoofddeksel. Zandheuvel.
Meisjesnaam (afk.). Riviertje ln Noord-
Frankryk.
Verticaal: 1. Windrichting (afk.). Lees
teken (zie hor. 2). Landtong. Vreemde titel
(afk). Muzieknoot. Persoonlijk voor
naamwoord. Laatste nieuws (afk.). Boom.
2. Rivier in Nederland. Altijd. Weder
kerend voornaamwoord. 3. Kade. Schalk.
Spil. Meisjesnaam (afk.). Vlaktemaat. 4.
Oude lengtemaat. Zilverwit metaal. Bloed
huis. Eerste en laatste letter van het
alfabeth. 5. Windrichting. Woonplaats.
Schoenmakerswerktuig. Bijvoorbeeld (afk.
Fr.). 6. Knevel. Turkse titel. De onbe
kende. Einde. Groot aantal. 7. Plaats in
Zeeuws Vlaanderen. Gode zy lof (afk.).
Zich van binnen bevindend. 6. Op geen
enkele plaats. Onder andere (afk.). Knaag
dier. Gezang (afk.) 9. Godvruchtig. Die
rengeluid. Drank. Plaats in Gelderland.
De onbekende. 10. Deel van een mast.
Vertegenwoordiger van het volk ln het
Sanhedrin. Regeringsreglement (afk.).
Muzieknoot. 11. Niet jong. Lidwoord. Te
weten (afk.). Rivier in Utrecht. Water in
Friesland. Het vallen uit de hoogte. 12.
Van Lood. Soepgroente. Familielid. 13.
Stadje in Utrecht. Telwoord. -Electrlsch
geladen deeltje. 14 Toiletgereedschap.
Luiaard. Wintervoertuig, Godheid. Door
twee deelbaar. Niet alles (afk.). 15. Ambts
halve (afk.). Trechter van netwerk.
Hemellichaam. Deel van een etmaal.
Ex-koningiit.
Heeft men de puzzle juist ingevuld, dan
leest men,in de buitenste vakjes, dus van
1 horizontaal, dan van 15 vertikaal, vervol
gens teruglezend van 15 horizontaal en
omhoog gaande van 1 verticaal, hetgeen
de 1000 1-Redactie u toewenst.
Oplossingen van deze puzzle moeten
uiterlijk Donderdag a.a. In ons bezit zyn.
Voor goede oplossingen worden een prys
van 5 en twee van ƒ2.50 beschikbaar
gesteld. Op het adres vermelde men:
Puzzlerubriek. Over deze rubriek wordt
niet gecorrespondeerd.
OPLOSSING FIGUUR-
PUZZLE
1. Ida; 2. Maart; 3. Geraden; 4. Voor
radig; 5. Steiger; 6. Assen; 7. Aga; 8.
Steel; 9. Strelen; 10. Voornemen; 11. Rap
port; 12. Trein; 13. Nis; 14. Helen; 15.
Beloven; 16. Ontsporen; 17, Mastiek;
18. Plein; 19. Ets; 20. Leren; 21. Genegen;
22. Voorkomen; 23. Telkens; 24. Teems;
25. Ons.
De zegswijze luidt: Daar is geen peil
op te trekken.
Zóu er wel een tak van sport zijn, zo echt Hollands als het zeilen? En toch, al waren
er ook onder onze dichters hartstochtelijke zeilers (Herman Gorter, Jan Prins) men
moet hun bundels naarstig doorzoeken om gedichten te vinden, die hun ontstaan
uitsluitend aan deze liefde te danken hebben. Slechts A. T. S. Groen schreef een aantal
gedichten, waarin hij als een „epicurist" (levensgenieter) het genot van de watersport
bezong. Er is in deze verzen de nuchterheid van de man die van aanpakken weet, en
de gezonde kracht van wie de strijd met de elementen kent. Geen gecompliceerdheid,
geen gepieker; weliswaar geen „grote" litteratuur maar ook geen litteratuur die naar
de lamp ruikt.
Hier spreekt een Hollander van zyn liefde voor het water, niet als een dichterlijk
gestemde mijmeraar aan de kant, maar als een zeiler die roer en schoot weet te
Kouden en het hoogste genoegen smaakt wanneer het spannen gaat.
WINDKRACHT NEGEN
Loodgrijze wolken joegen langs het zwerk,
doch op de jachtclub-steigers zag ik pas
hoe hard het woeihoe vlagerig het was;
Zuidwesten wees de weerhaan op de kerk.
Men meende: met dit weer is 't gekkenwerk
om uit te varen op den groten plas;
toch, koppig, tuigde ik de boot en ras
bracht ik haar, moeizaam, langs het remmingswerk.
Het tuig ging, onder 't reven, flink te keer;
de stormwind sloeg het telkens uit de handen,
tot leedvermaak der stuurlui op den wal,
doch even later, 't zeil er bij, ging 't al
sterk hangend er van langs. Hoezeer 't ook spande,
bevoer ik, onbeducht, het schuimend meer.
Vit: „Rijmen van de Roef'. EPICURIST (A. T. S. Groen).
Wij geloven dat uw kennis van vreemde
woorden, dank zy de rubriak Even Pieke
ren, voorlopig groot genoeg geworden is!
Nu willen wy een kleine bydrage leveren
tot het verbreden van uw algemene kennis
en cultuur.
1. Wie was Diana de Poitiers? Een
dichteres uit de tyd van Molière; een
hofdame aan het hof van Hendrik II
van Frankryk; een beroemd beeld van
de godin van de jacht.
2- Wie was Bartolommeo Dias? Een
groot Spaans sctfllder; stichter der Por
tugees-Joodse gemeente in Amsterdam;
Portugees zeevaarder, die Kaap de
Goede Hoop ontdekte.
3. Wie waa Herodotua? Een koning der
Joden, die Johannes de Doper liet te
rechtstellen; een Schots godgeleerde
uit de 17e eeuw; een beroemd Grieks
geschiedschrijver, die „de vader der
geschiedenis" wordt genoemd.
4. Wie was Antonie van Leeuwenhoek?
De schryver Van „Vluchtige Begroe
tingen"; de stichter van de Kaapkolo
nie; Nederlands natuuronderzoeker, be
roemd om zyn waarnemingen met de
microscoop.
5. Wie was Nostradamus? Een beroemd
toneelspeler uit de 18e eeuw; F«ns
astroloog, bekend om de nauwl
heid van zyn voorspellingen;
lands heilige geboren te Gennep'
'"TOEN nu Jezus geboren was te Bethlehem in Judea, in de
dagen van de koning Herodes, ziet. enige wijzen van het
Oosten zijn te Jeruzalem aangekomen Zeggende: Waar is de
geboren Koning der Joden? Want wij hebben gezien zyne ster
in het Oosten, en zijn gekomen om Hem te aanbidden", (linker
afbeelding).
Aldus het Evangelie van Mattheus over de gebeurtenis, die een
nieuwe tijdrekening, een nieuw geloof en een nieuwe beschaving
zou inluiden.
Jezus van Nazareth, de Christus (gezalfde) der Christenheld
predikte zijn leer in Judea onder de regering van de Romeinse
keizer Tiberius. Het was een leer van liefde, zacht en streng
tevens. Het was een leer van het liefhebbende vaderschap Gods
en van de komst van het Koninkrijk der Hemelen.
Onder de beschuldiging, dat hij zou hebben getracht een vreemd
koningschap te vestigen te Jeruzalem werd Hy op de berg
Golgotha gekruisigd»
De Romeinse wereld was evenwel rijp voor het Christendom.
De oude. van de Grieken overgenomen goden werkten niet meer
op de verbeeldingskracht De eredienst kreeg langzamerhand het
karakter van een betuiging van politieke trouw aan de keizer.
De lagere standen leefden onder zware druk Hoe he» Christen,
dom zich in Rome verbreidde, zullen we later zien
In het midden speelt Ovidius, de geestige en satyrlsehe, docb
betrekkeiyk oppervlakkige dichter, de luit in het paleis van
Julia, de dochter van Augustus, de eerste der Romeinse keizers.
Rechts zien wc de dood van de Romeinse veldheer Claudius
Drusus, de jongere broer van keizer Tiberius. Drusus drong
dieper dan enige van zijn voorgangers in de binnenlanden der
Germaanse stammen door Hij kwam met zijn legioenen ook ia*.
Holland Door het graven van een kanaal verbond hy de RHt>'
met de IJsel en daardoor met de Zuiderzee.
Volgens de overlevering heeft een „reusachtige Germaanse
vrouw" in 9 v. Chr. aan de Elbe zyn dood voorspeld. Vast
staat, dat Drusus in dit jaar de terugtocht van de Elbe naar
de Rijn begon, en, nog voor hij deze rivier had bereikt, van
zijn paard stortte en stierf.
SUIKERZIEKTE
Suikerziekte is levensgevaarlijk, wan
neer men eigenzinnig is en de raadgevin
gen van de arts verwaarloost. Voor lijders
aan deze ziekte heeft de Amsterdamse
specialist dr F. A. Steensma een practisch
boekje geschreven. Het berust geheel op
de samenwerking met de arts, doch wil de
patiënt vooral helpen by de vele praeti-
sche vragen, waarvoor patiënt(e) en huis
genoten zich zien gesteld. Een nuttig
boekje, bestemd om enige malen te wor
den doorgelezen en dikwijls te worden ge
raadpleegd. Uitgevers zyn Scheltema
Holkema te Amsterdam.
Verbeter uw Engels
Een vlifde druk sinds 1928 van „English
made interesting" (John S. Berrington,
uitg. P. Noordhoff N.V., Groningen—Dja
karta) duidt er op, dat het nut van dit
I practische handboek algemeen is erkend.
En inderdaad, zy die zich van de Engelse
spreektaal moeten bedienen, zullen veel
baat vihden by het bestuderen van dit
tot één verhaal samengegroeide vragen
cn antwoordenspel, een spel, zoals men
het iedere dag in Engels sprekende krin
gen hoort.
„Potemkin als geluidsfilm"
In de Sowjet-bioscopen zal eerlang de
geluidsversie worden gegeven van de
slornme film „Kruiser Potemkin", die 25
jaar geleden in de gehele wereld zoveel
opzien verwekte.
Antwoorden bij:
EVEN PIEKEREN
•ppqgjjnaJiMnBu
aStpjBBMnaatu uaa uba usjbm ua8
-URiadsjooA ufiz -apjaai 99SI—E0SI uba
atp 'SoojoJtsB ua sijs subjj uaa sbav
(ouiBd-aJloN ap pcpiW) snuispBJisofj g
ClOODSOJOjUI
ap ;aui uaSlu;tuauJBBM ufjz uio puiaox
-aq 'aaipunqjnnjBU spuBpapaN uaa sbm
<6811—2E9l).xaoquaMnaaq uba ajuoiuy
•„gujAfjhqospajqosaS aap aapaA" ap
'snaijojsjq na ja8;z;aj asqauo apuiaoj
-aq ap sba\ jqo a «55—m) snjopoaan 'E
•atqap;uo öooh
apaoo «P cIbb^ 98H ui a»P 'aapJBBAaaz
asa8njJOd ap sbm sbjci oamuioio;j*gz
••pipw
ap BuiJBqjBQ MnojA suajp uba utpuajjA
ua nfunuBJj UBA II MIJPuaH *uiuo^
uba apjapaS ap sbm sjapjod ap bubiq '1
Wi
I
ZATERDAG 27 MEI 1950
GOÜDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAGINA t
DJAKARTAANSE BRIEF NO. 245
rEN op een middag de Goudse sergeant
jan van der Post uit de Constantyn
Huygensstraat by me op de thee kwam,
voorgesteld natuurlUk door „scout" Roest,
hebben we een ongewoon onderwerp by
de kop gepakt, n.l. het onderwijs. Je weet,
als je met Gouwenaars gaat praten, nooit
waar je terecht komt. De een heeft het
over NIeuw-Zeeland en de ander over de
Goudse H.B.S., waar sergeant v. d. Post
nog maar net van af was, toen hy ln
militaire dienst moest. En dan liggen de
herinneringen aan de Martenssingel nog
vers ln het geheugen.
Voor mij gaan ze een beetje verder
terug, n.l. tot de eerste helft van de
dertiger jaren. Veel heb ik met de laatste
lichtingen van de Goudse H.B.S. niet meer
gemeen. Alle 4eraren hebben, op ons aller
vriend C. J. J. Bosch na, de school ver
laten en je hoort alleen onbekende namen.
Dr Leest was de laatste der Mohfkanen.
We waren het er wel over eens, dat we
allemaal straal zouden zakken, als we op
dit moment nog eens opnieuw eind
examen zouden moeten doen.
We hebben zelfs proeven genomen. Ik
herinner me uit de natuurkunde nog iets
over de Wet van Boyle. Dat wil zeggen:
ik ken alleen de naam nog, omdat Ik er
de loop van de jaren dikwijls aan ben
rinnerd vanwege een Amerikaanse col
lega, die Hal Boyle heet. Maar wat die
Wet van Boyle nu precies is, weet ik
echt niet meer. En sergeant Van der Post
die overigens A heeft en van natuur
kunde dus niet veel hoeft te weten
was ook maar erg vaag.
Toen heb ik het klassieke verhaal ver
teld van de stelling van Pythagoras. Daar
van ken ik alleen nog de vergelijking en
ik weet, dat er een stuk of honderd be
wijzen voor zyn. TegelOk wil ik eeriyk
toegeven, dat ik er van die honderd niet
een ken. Dat kwam zo. We gingen tijdens
de R.T.C. naar Eindhoven, een bezoek
brengen aan de Philips-fabrieken. Een
extra-Diesel vol Indonesisclte- en Neder
landse gedelegeerden, met „losse" gasten
en pers. Op de terugreis naar Den Haag,
vol als we zaten met practische wis- en
natuurkunde, die we by Philips hadden
gezien, kwam een van m'n collega's op
de onzalige vraag, of er iemand de stelling
van Pietje kon bewyzen.
Puzzelende trein
Binnen enkele minuten zat ledereen met
een «tukje papier en een potlood te
tekenen, vergelijkingen op te schrijven en
te cijferen. Iedere passerende gedelegeer
de klampten we er over aan. Maar het
ging niet zo vlot. Iedereen wist wel, dat
a-kwadraat plus b-kwadraat gelijk is aan
c-kwadraat, maar waarom dit nu eigenlijk
zo was, wist niemand. Ik ben na een half
uur de Diesel van achteren naar voren
doorgelopen. In sommige coupé's zaten
alle reizigers te pitten, elders zaten *r te
lezen, maar er waren er heel wat, die ook
met een stukje papier zaten. Ze hielden
het allemaal wel stlekum, omdat niemand
er rond voor durfde uitkomen, dat hij
de stelling van Pythagoras niet meer
kende. Eindelijk had in de buurt van
Woerden een hoofdambtenaar van het
Nederlandse ministerie van Buitenlandse
Zaken de oplossing gevonden en een zucht
van verlichting ging door de trein. En
toen wist iedereen het natuuriyk onmid-
deliyic en sloeg zich voor het hoofd, dat
hy toch zo dom was geweest.
Waarmee ik maar wil zeggen en daar
hebben we dus over gepraat dat je
eigeniyk op school een boel leert, dat je
«1 heel gauw bent vergeten.
Terug naar Jan v. d. Post. Hy ls fourier,
Spoorwegarbeider krijgt
slag van trein
De 43-jarige arbeider Patzgraaf van
hier, die werkzaam was bij de aanleg van
de bovenleiding van het electrisch net
der Nederlandse Spoorwegen, ter hoogte
van de^Oude Deldenseweg te Borne,
werd Donderdag geraakt door de Scandi-
navië-Express. die aldaar omstreeks 11.40
passeert. Het slachtoffer werd zeer ernstig
gewond naar1 het Algemeen Ziekenhuis
te Hengelo overgebracht.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar geleden
Uit het verslag van de toestand der
gemeente Gouda in 1874: De brandblus-
middelen bevinden zich ln zeer goede
staat. Twee van de op het stadserf aan
wezige handbrandspuiten zyn op de
bovenverdiepingen van het raadhuis ge
plaatst, waar zij door een buisleiding uit
de regenbak onmiddeliyk met water kun
nen worden gevuld.
Er werden zestien meter geklonken
lederen en dertig meter geweven linnen
«lang aangekocht.
Voor het onderhoud der brandspuiten
werd uitgegeven, 506,35 aan leveranties
en aan arbeidsloon 66,72.
De beloningen aan het personeel van
de brandweer hebben bedragen 693.99.
50 Jaar geleden
Uit Nieuwerkerk a.d. IJssel: De ge
meenteraad alhier heeft besloten in een
langgevoelde behoefte te voorzien door
het plaatsen van een drinkwaterpomp in
de kom van het dorp. Tot nog toe werd
het drinkwater met een schuit van de
IJisel aangevoerd.
25 Jaar geleden
Reeds Jaren is getracht in de vroeg-
trein Gouda—Rotterdam verbetering te
brengen. Een aankomsttijd voor éen eer
ste trein van bijna halfnegen is voor hen,
die betrokken zijn by onderwys of handel,
«teeds een groot bezwaar geweest. Het
"1 de talryke belanghebbenden ongetwy-
feld genoegen doen te vernemen, dat de
Spoorwegdirectie thans besloten heeft om
met Ingang van de nieuwe zomerdienst-
regeling 5 Juni een sneltrein in te
leggen, vertrekkende om 7.30 uit Gouda,
aankomst 7.51 uur te Rotterdam Maas.
PuMle-winnaars
Een figuurpuzzle levert altyd weer stof
op tot nadenken, want er is van te voren
nu eenmaal nooit „peil op te trekken",
hoe de gevraagde zegswyze luidt.
Bekroond werden de volgende oplos
singen:
prys van 5: R. W. van Hofwegen, de
la Reyiaan 18 te Gouda;
pryzen van 2,50: C. C. Blonk, Bloe-
mendaalseweg 5 te Waddlnxveen en mej.
C. Stam, Stevensstraat 46, Moordrecht.
De pryzen kunnen aan ons bureau,
Markt 31, worden afgehaald of worden
°P verzoek totgezonden.
Jan v. d. Post
d.w.z. hy houdt zich bezig met uitrustings
stukken, wapenen en soms ook nog kazer
nering. Het leger schijnt een gehepl nieuwe
administratie in te voeren en Van der
Post zegt, dat de zaak heel nauwkeurig
wordt geadministreerd. In Indonesië vindt
hy het wel om uit te houden. Geen won
der, als je vrij zeker weet, dat je over een
paar maanden weer in Nederland en van
je militaire dienst af bent.
Als Jan v. d. Post niet in militaire
dienst en naar Indonesië had gemoeten,
zou hij naar de Economische Hogeschool
in Rbtterdam zijn gegaan. En misschien
doet hij dat na zyn repatriëring nog wel.
Z'n practijk-ervaring als sergeant-fourier
zal hem ongetwyfeld een grote steun zijn
by de voltooiing van z'n economische
studies!
Ik moet nog even melding maken van
een kort bezoek, dat ik heb gehad Van
de Gouwenaar Van Ruiteft, burger, in
dienst van de fa Javastaal-Stokvis, sedert
een maand of drie in Indonesië. Van
Ruiten is al een getrouwd man. Dat wil
zeggen, zijn burgerlijk huwelijk is reeds
voltrokken. Zijn echtgenote komt begin
Juli in Indonesië aan en dan wordt hier
in Djakarta het kerkelijke huwelijk inge
zegend.
JAN BOUWER.
Mei uur VeemarktresUuranT; Uitrei
king prijzen postdiüvenconcours ten bat»
Goudse vereniging voor t.b.c.-bestrüding
27 Mei 1.15 uur Concordia: Opvoering „Da
sukkel" door toneelvereniging „Artl et Aml-
cltia"
3» Mei Mei 7.3# uur De Zalm: Openbare
verkoping woonhuizen door notaris F. J. J-
Moerel.
31 Mel I uur Daniël: Bijbellezing Evange
lisatie Geref. Kerk.
31 Mel S uur Reünie: Spreekbeurt ds J.
BÖrger voor Logosverband
31 Mei l uur CalvUn: Bijbellezing ds G.
Boer.
1 Juni 7 uur G.S.V.-terreln: Voetbalwed
strijd O N.A.—Jodan Böys voor zomeravond
competitie.
X Juni 7.31 uur Nederd. Geref. Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh van Weizen.
1 Juni 7.35 uur Kazernestraat lt: Lezing
over de Bijbel A. Poelman en P. Douma.
1 Juni I uur Kunstmin; Aftrap inzameling»,
actie Rode Kruis.
z Juni uur Splerlngstraat 113: Gelegen
heid tot kosteloze inenting en herinentlng
tegen pokiken.
3 Juni 2.3# uur De Kroon: Start betrouw-
baarheidsrit motorclub Gouda.
Bioscopen
Thalia Theater: Mexicaans festival (met
Ester Williams).
Reünie Bioscoop: Song of India (met, Sabu)
Schouwburg Bioscoop: Movle Crazy (met
Harold Lloyd).
Aanvang: 3, 7 en #15 uur. Beide Pinkster
dagen: 3 s 7 en 1.15 uur. volgende dagen:
3 en 8.1# uur.
Sport met Pinksteren
Zeilen: Goudse Zeilweek op Plassen 'S Gra-
yenbroek en Elflhoeven, start Zaterdag 3 Si»
uur. Zondag 10 en 2.30 uur en Maandag #.30
Doktersdienst
Bij afwezigheid van de hulsarts zijn te
consulteren
Op Eerste Pinksterdag: de doktoren. H.
Reedijk, Crabethstraat 45 (telefoon 3132) en
J H. F. Remme, FluweJensingel 5# (telefoon
3003)
Op Tweede Pinksterdag: de doktoren A J.
Kettler Gouwe 188 (telefoon 3388) en N. Tom,
Burgemeester Msvtcnsslngel SS (telefoon 3900).
Apothckersdienst
elke maand opnieuw die radio
distributie te betalen, zonder dat
er ooit maar iets uw eigendom
wordt. En nu spreken we nog niet
eens over het genot van een eigen
modern radiotoestel.
TELEFOON 4119
thans nog Boelekade 3, straks
VREDEBEST 16—18
Erkende Philips Radio Service.
Iedere Gouwenaar verbruikt per etmaal
72liter water. Dat is meer dan een
jaar geleden, toen het verbruik per per
soon 71 liter was. Uit deze cijfers, die
ontleend zijn aan het jaarverslag van de
Goudse Waterleiding-maatschappij. N.V.,
de leverancierster van ons drinkwater,
blijkt dat het waterverbruik, zoals ver
leden jaar reeds kon worden geconsta
teerd, is toegenomen.
De „watérproductie" bedroeg in 1949
1.950.801 kubieke meter, waarvan werd
afgenomen door de gemeente Gouda
18 265 m3, Gouderak 37.740 m3, Haastrecht
73.775 m3, en de gemeente Reeuwijk
135.440 m3, de industrie 444.103 m3 en de
neringen 192.201 m3. Het restant van
1.049.277 m3 stroomde naar de particuliere
woningen, werd gespuid, verspoten door
de brandweer en ging verloren door ver
spilling. Het gemiddeld waterverbruik
per etmaal bedroeg 5345 m3 (vorig jaar
5170 m3). De grootste leverantie per et
maal was 7558 Jop 5 September) en de
kleinste leverantie per etmaal was 3246 m3
op 26 December.
De levering van het water is enerzyds
toegenomen door de groei der bevolking,
anderzijds door de styging van de gemid
delde afneming (en verspilling) per in
woner. Aangezien de Inhoud van de be
staande reinwaterbergrulmte in verhou
ding tot het huidige verbruik gering is,
waardoor niet de volle futercapaciteit
gedurende de nachturen kon worden be
nut, werd besloten de capaciteit van het
pompstation door uitbreiding van het
reinwaterreservoir te vergroten. Zo werd
opdracht gegeven tot het bouwen van
een nieuwe kelder met een inhoud van
1400 m3.
In totaal zyn aan het Goudse water
leidingnet 10.279 percelen, waarvan er
1245 dubbel bewoond zyn, aangesloten.
Daarnaast «ijR er ndg 5058 dienst
leidingen.
De buisleiding werd voor de nieuw
bouw in de Korte Akkeren uitgebreid,
Gevestigd: W. C. van Riemsdyk (3
pers.) s-Hertogenbosch, Westhaven 28;
C. M. Vos, Breda!, Westhaven 25; D. Moes,
(2 pers.) Diever, Turfmarkt 88a; P. W.
Bourguignon Haarlemmerliede c.a. Spie-
ringstr. 2; C. v. d. Kug (3 pers.) R'dam, St.
Anthoniestraat 14a; G. Elmgs, Ede (Gld),
Noothoven van Goorstraat 10; J. Nagte-
gaal, Busum, Markt 46; H. F. Goossens,
Rotterdam, Boelekade 251.
'Vertrokken: L. van Leeuwen van Kui
perstraat 34 naar 's-Gravenhage, Pavil
joensgracht 84; A. P. van Mensch (4 pers)
v. Bothastraat 16 n. Hilversum, Konin-
gnneweg 21; J. Veldman (3 pers.) v.
Martenssgl 47 n. Westerbork, Linde
laan 54; Th. L. Laurier (2 pers.) v. Kru-
gerlaan 60 n. Moordrecht, Sluislaan 14;
A. M. Spapen v. Westhaven 25 n. Breda,
Haagweg 21; C. H. M. Nielen, v. Zout
manplein 15 n. 's-Gravcnhage, Wasse-
naarseweg 113; H. Phielix v. Zoutman
straat 39 n. Doorn, Driebergsestraatweg
27; Tj. Diephuis v. Kleiweg 11 n. Schier
monnikoog, Hotel de Werff; A. M, Kiel-
ligerde Jong (3 pers.) v. Erasmus-
straat 11 n. Eist, Pr. Hendrikstraat 36;
P. C. Burger v. Robaar steeg 13 p. Moor
drecht, Westeinde 38; D. Schouten v.
Helmresstr. 10 n. Rotterdam, v. d. Schel-
lingstr. 10b; A. Beukenkamp-Koning v.
Keizerstr. 56 n. Amsterdam, Baweanstr.
61; A. E. F. Huyts, v. Krugerlaan 13 n.
Haarlem, Luciferstraat 19; W. Q. A. van
der Laan, v. Willens 24 n. ReeuwUk,
Stein K 58; N. van den Heuvel, v. Zeug
straat 6a n. Twisk, R61; A. C. Sevenho-
ven v. R. v. Catsweg 72 n. Oudewater,
Kapellestraat; A. Bouman (3 pers.) v.
Veerstal 18 (waladres) n. Rotterdam,
Walravenstr. 89c (id); A. van Driel (4
pers.) v. Krugerlaan 96 n. 's-Gravenhage
Nieuwersluisstr. 191; J. C. Janmaat, v.
van Swietenstr. 11 n. Waddinxveen, Bloe-
mendaalsewog 31.
TOCH
Kijk, de zaak deze: Keesje heeft nog
een paar schoenen nodig, hij wil persé
sandalen hebben, maar mevrouw Ter
gouw voelt nu meer voor een paar ste
vige trappers recht op en neer, maar
dat is weer een andere kwestie. Hij moet
ook nog een regenjasje hebben en Elly ook
een paar schoenen, ze wil lage hakken
met tirelantijntjes aan de zijkanten,
maar mevrouw Tergouw voelt meer voor
sandalen. Een jurk moet er ook nog
komen en mevrouw Tergouw zit erg
verlegen om een nieuwe zomermantel
en een paar nieuwe jurken, ook voor de
zomer. En als dat nou alles was, wel,
dan zou het nog wel gaan. Maar bij een
zomermantel horen ren nieuwe hoed en
I een sjaaltje en een paar nieuwe schoenen
i en een paar nieuwe kousen. De kolenboer
is geweest met verlaagde
len en een nota d'r bij met zwqrte
De slaapkamer is behangen, 't gtaa
en 't was niet onnodig. De tuin v
een beetje opgeknapt, want zo'n voor
tuintje is wel aardig, maar het moet
onderhouden worden en 't geeft het huis
crediet. De stichting veertig—vijf en veer
tig kun je natuurlijk niet voorbij sturen
en een lot van „Wie-wint-de-pot" zit ook
in m'n zak.
Dan was er nog een noodkreet van
S.l.M.A.V.1. en mevrouw Tergouw moet
voor de Pinksteren nog naar de kappér.
En als 't gaat, zoals het behoort, dan hoop
ik over een paar dagen in een nieuw
overhemd gewikkeld te zijn met bijkleu
rende das. En 1 Juni vervalt er weer een
termijn van de belastingen en de paraplu-
bak in de gang staat op een gat in de
loper, maar je kunt op de duur de gehele
gang toch niet vol paraplubakken zetten.
Maar er is ergens in de familie nog een
huwelijksjubileum en we hebben al
enige verjaardagen achter de rug, zodat
ik met dit alles maar zeggen wil: de
financiële toestand van de familie Ter-
fjouw, die van huis uit toch al aedert
jaren aan ondervoeding lijdende is, is
zeer zorgwekkend en heeft veel weg van
een overspannen skelet.
Maar toch zal er nog iets geofferd moe-
or is
terwijl de buisleidingen van de Bode-
graafsestraatweg. de Vierde Kade en de
Goudkade werden vernieuwd. De aan- ..._r
leiding daartoe was het grote aantal I worden aan het Rode Kruis, want er
Iplrkaoae In hot a/aolnnon i... Titn tilt eetvmrtfll. Wiunon r/io inon niet
lekkages. In het afgelopen jaar moesten
twee buisbreuken en 143 lekkages aan
buisverbindingen worden hersteld. Als
oorzaak van deze storingen kan het toe
nemende zware wegverkeer op een daar
toe volkomen ongeschikte ondergrond
worden beschouwd.
Het .verhoogde waterverbruik stelt het
bedryf voor belangrijke Investeringen ter
vergroting van de capaciteit der instal
latie van het pompstation om by Bpits-
verbruik de benodigde hoeveelheid rein
water te kunnen afleveren. Er mag daar
om, zo wordt in het verslag geschreven,
wel enige bezorgdheid zijn ten aanzien
van de toekomst. Immers de vervan-
gingskosten, waarvoor het bedrijf in de
toekomst gesteld kan worden, vereisen
het drie a viervoudige van de oorspron-
keiyk voor dergelijke objecten te inves
teren bedragen.
De exploitatierekening van de N.V. sluit
met een winstsaldo van 62.246.
Advertentie
zijn nu eenmaal dingen, die men
nalaten mag.
JAN TERGOUW.
TUF V M Keurig verzorgde
Bloemwerken,
WUdstraat 7
Telefoon 215*
DIT IS HET RECEPT:
een goede keuken, een prettige omgeving,
lichte, luchtige vergaderzalen,
3 min. vanat station
Door trein aangereden en
ernstig gewond
Bij de werkzaamheden voor de elec-
trifcatie van de spoorlijn is bij Hengelo
tijdens het opstellen van een draagmast
naast de baan de 41-jarige arbeider C.
Palsgraaf uit de Helmersstraat alhier, die
is verbonden aan het Spoorbouwbedrijt,
door een stoomtrein aangereden. Met een
ruggewervelfractuur is de heer Palsgraaf
in ernstige toestand in het Ziekenhuis t«
Hengelo opgenomen.
TNE HEKSENWAAG in Oudewater heeft
een ïynbaan gekregen. De laatste
lijnbaan van Oudewater, die daarmede
een museumstuk is geworden. De laatste
Oudewaterse touwslager, de heer C. Rood,
die enige weken geleden is overleden,
heeft de baan aan het gemeentebestuur
geschonken. Het was een stuk familie
bezit, waarop de grootvader en de vader
van de heer Rood hebben gewerkt en die
later in het bezit is gekomen van de
schenker, die zo'n zeventig jaar touw
slager is geweest aan het Sluisje, 'n Foto
uit het begin dezer e#uw, die nu een
plaatsje heeft gekregen aan een der
balken op de zolder van de Heksenwaag,
laat zien hoe het vroeger op de lijnbaan
was. De meeste Oudewatenaren weten
dat wel. Toen ze nog jong waren speelden
ze vaak aan het Sluisje en hielpen de
heer Rood, wanneer hy een mannetje
nodig had om aan het wiel te draaien
of, zoals later het geval was, ln het greel
te lopen. De foto laat mannen met grote
snorren zien, die even de drukke arbeid
onderbreken om te poseren.
De zolder van de Heksenwaag bewaart
nu deze herinnering aan de bloeiperiode
in de Oudewaterse geschiedenis, toen de
touwslagery van grote economische be
tekenis voor de stad was en de ïynbaan
het inkomen opleverde voor een groot
deel der Oudewaterse bevolking. Dat was
vooral het geval in de zeventiende eeuw,
toen de gehele koopvaardy en de oor
logsvloten de grote afnemers waren. Deze
bloeiperiode duurde tot de Franse tijd.
Het continentale stelsel, waarbij de handel
met Engeland werd verboden en dat de
Hollandse scheepvaart «tillegde, is er de
oorzaak van geweest, dat Oudewater in
deze ttyd moeilijke jaren doormaakte.
Grote nood kwam er onder de bevolking,
die het belangrükste deel van haar ver
diensten zag weggenomen.
Sinds die Napoleontische dagen is de
betekenis Van de touwslagerij voor Oude
water achteruitgegaan. Vele touwslage-
rijen verdwenen, slechts enkele konden
voortbestaan.
Iedereen kan touwslaan
Een van die lijnbanen behoorde aan de
familie Rood en zy is tot enige jaren
geleden steeds in werking geweest.
Men kan begrupen, dat het voor Oude
water erg gelukkig Is, dat het de vreem
deling in de Waag de nyverheid kan
tonen, waaraan de stad zoveel te danken
heeft gehad. Er zijn niet veel oude ïyn-
banen meer in ons land en vooral lijn
banen, die nog volledig kunnen „draaien".
De Oudewaterse is bedrUfsklaar. Zij
heeft enige reparaties ondergaan, maar
is thans geheel in tact en iedereen die
weet, hoe het moet, kan er touw ver
vaardigen. Zij heeft een plaats gekregen
langs een der wanden van de zolder en
is zo opgesteld, dat de bezoeker een goede
indruk krijgt van de werking. Ook treft
men er alle bykomende attributen, zoals
de hekel en de haspels en zelfs een oude
kapotte klomp, die de heer Rood altyd
gebruikte.
Andries Reparon is de man, die veel
over de lynbanen kan vertellen en die
preciea weet, hoe de heer Rood vroeger
werkte. En daarom weet hy ook met alle
attributen raad. Hy heeft de bewasrder
van de Heksenwaag verteld, hoe 'n ïyn
baan in elkaar zit en hoe zy werkt en nu
kan elke bezoeker van het gebouw een
volledige les krygen in de touwslagery.
Oudewater wil met dit museumstuk iets
vertellen van zyn geschiedenis en ven een
oud embacht, waaraan het zoveel te
danken heeft. En daarmede heeft da
Heksenwaag ten nieuwa attractie ge
kregen.
Er is goed nieuws voor de jongens en meisjes, die altijd zo mede-
leven met de avonturen van Clowntje Rick en Bunkie in de
„Goudsche Courant".
Na het succes, dat de eerste vier deeltjes van het verhaal in
boekvorm hebben gehad, is thans verschenen het
waarin de vrienden van onze jeugdige lezers nieuwe belevenissen
medemaken.
Daar velen moesten worden' teleurgesteld, omdat de vorige
deeltjes uitverkocht zijn, is in de nieuwe uitgave een korte
•samenvatting van de inhoud der vorige boekjes opgenomen.
Een pracht(gk£fijKhenk voor de jeugd enniet duur.
„De avonturen van Clowntje Rick" is zolang de voorraad strekt,
verkrijgbaar aan ons bureau Markt 31. Bestellingen kunnen ook
aan onze bezorgers worden opgegeven.
Langzamerhand begint Gouda in het
teken te komen van de grote inzameling
voor het Nederlandse Rode Kruis, dat
zich in de komende weken tot het volk
richt met de vraag: „Wilt gij ons helpen
om hulp te bieden". Dat wordt de Ne
derlandse volksstemming om een sociaal
belang van zeer grote draagwijdte, een
stemming om de menselijke barmhartig
heid.
Allerwege in de stad zijn de vlaggen
uitgestoken, rode kruisen en spandoeken
trekken de aandacht, winkeletalages zyn
of worden ingericht, op de Markt is een
propaganda-stand opgericht, die 's avonds
in het licht van schijnwerpers gezet
wordt. Gereed zijn de tien grote thermo
meters van bijna drie meter hoog, die
straks overal in Gouda de stand van de
inzameling zullen bekendmaken.
Het aanstaande plebisciet der harten
heeft grote belangstelling ontmoet. Dit
blykt uit de medewerking, die van zeer
vele zijden wordt verleend, dat blijkt ook
Uit het enthousiasme, waarmee een leger
van medewerkers zich aan zijn taak om
de inzameling te verzorgen, geeft. Deze
derd dames, en heren bijeen, in wier
harten het werk** van het Rode Kruis
weerklank heeft gevonden. Deze mede
werkers komen binnenkort bij u op be
zoek en zij verwachten, dat ieder het
zijne wil bijdragen voor de velerlei
taken van het Rode Kruis op het gebied
van de menslievendheid. Deze medewer
kers zyn in het bezit van een legitimatie
bewijs en ook van een chequeboekje om
het hun, die willen gireren, gemakkelijk
te maken. Zij zullen zich wenden tot
particulieren, maar ook tot directie en
Krsoneel van bedrijven om te vragen de
ten van overwerk voor het Rode Kruis
af te staan, vermeerderd met een bydrage
van de onderneming zelf.
Hoezeer de medewerkers zich ln hun
taak ingeleefd hebben, bleek op een
tweede instructie-avond, waarop een
hersengymnastiekwedstryd werd gehou
den met vragen, die de inzamelingsactie
en het werk van het Rode Kruis betrof
fen Zij waren vindingrijk, deze wed
strijd-deelnemers en zij rijden een ste
vige schaats, want ieder der twee ploe
gen behaalde met twaalf vragen elf pun
ten. De conclusie was, dat een paraat
korps gereed staat om de inzameling te
voeren.
Dodelijk ongeluk voor
de rechtbank
In de avond van 26 September van het
vorig jaar is op de rijksweg Utrecht-
Rotterdam en Den Haag naby Bodegra
ven een auto-ongeluk gebeurd, waarby
de 40-jarige mevr. G. E. Bestebreurtje
de Zeeuw uit Gouda werd gedood. De
personenauto, waarin de heer en mevr.
Bestebreurtje zaten, reed op een stil
staande vrachtauto, waarvan geen enkel
achterlicht brandde.
De chauffeur van de vrachtauto, de
37-jarige H. K. uit Veendam, heeft thans
voor de Haagse rechtbank terechtaestaan
verdacht van het veroorzaken van dood
door schuld.
Het bleek, dat de heer N. van Dam
te Waddinxveen met zijn auto even te
voren ternauwernood aan een botsing
was ontsnapt. Hij vertelde als getuige, dat
hij niets bijzonders op de weg zag, toen
hij met zijn auto naderde. Plotseling zag
bij een zwarte schim en toen hij de
grote lichten aan deed. ontdekte hii nog
tijdig genoeg om te kunnen stoppen, de
onverlichte trailer. Hij passeerde het
voertuig en hoorde 150 meter verder een
hevige slag. Toen hij terugkeerde, zag hij
de personenauto, die vrijwel geheel in
elkaar was gedrukt, tegen de achterzijde
van de trailer staan.
De wachtmeester der Rijkspolitie, L.
Dieleman, had geconstateerd, dat de ver-
lichtingsinstallatie van de vrachtauto
zeer slecht was. Er waren leidingen door
gesleten, in het stoplicht ontbrak het
lampje. Geen enkele verlichting bleek
na het ongeluk te branden. De eigenaar
van de auto. H. Fruitema idt Oude Peke-
la. verklaarde, dat de auto des morgens
cm vier uit deze plaats was vertrokken
en dat toen de achterlichten geheel in
orde waren.
De president vond het vreemd, dat een
volkomen slijtage van de leidingen was
geconstateerd.
Verdachte zei, dat hij ter plaatse even
had willen zien of hij op de goede weg
was naar Bodegraven. Hij zou niet heb
ben stilgestaan, doch langzaam gereden,
hetgeen de president echter betwijfelde.
Na het horen van enkele getuigen, vor
derde de officier ƒ300 boete subs. 60
dagen hechtenis, benevens voorwaarde
lijk twee maanden hechtenis met proef
tijd van drie Jaar.
De raadsman pleitte vrijspraak op
grond van het feit. dat de verlichting
voor de aanrijding wel in orde zou zijn
geweest.
Uitspraak 8 Juni.
Op deze tweede avond is ook de be
kende film „Van mens tot mens" ver
toond, de film over het leven van de
oprichter van het internationale Rode
Kruis, Henry Dunant, de man van de
met-gedevalueerde waarden. Deze film,
die al eerder in Gouda in het gewone
bioscoopprogramma werd vertoond, heeft
veel te zeggen en wie haar gezien heeft,
zal op de vraaj van het Rode Kruis, of
hy bereid is te helpen, volmondig met
„ja" antwoorden.
En zo begint in Gouda de inzamelings
actie te naderen. A.s. Donderdag is de
„aftrap", dan wordt officieel het begin-
signaal gegeven en dan zal twee weken
de daad aan de Gouwenaars zijn. Wie het
enthousiasme kent van de honderden
medewerkers, weet, dat Gouda zal mee
doen en dat er niet behoeft te worden
getwijfeld, dat de som van 11.500, die
van onze stad gevraagd wordt„zal byeen-
komen.
De actie heeft buitenlandse belangstel
ling getrokken. Een bestuurslid van het
Deense Rode Kruis is in Nederland pools
hoogte komen nemen en bij een bezoek,
dat hij Donderdag aan Gouda bracht,
heeft hij kunen constateren, hoe spon
taan hier met het Rode Kruis wordt
meegeleefd.
Verhuizingen binnen
de gemeente
C. J. Kranenburg van Turfmarkt 37
naar Blekerssingel 34: C. W. van Rcenerx
v. Gansstraat 33 n. Bosweg 113; D. den
Haag v Lijsterbesstraat 21 n. Karnemelk-
sloot 32; A. den Haag—Engelhard v.
Boelekade 97 n. Karnemelksloot 32 J. de
Vries—Luynenburg v. Bockenbergstraat
16 n. Nic. Beetsstraat 13; C. Groenendijk
v Bogen 32 n. Oosthaven 63; H. R. van
Deest v. P. C. Bothstraat 56 n. Goudkade
Ua; K. G. van Deestvan der Meer v.
Crabethstraat 50 n. Goudkade 11a; M.
Bovekerk v. IJssellaan 235 n. F. W. Reitz-
straat 61; C. H. Terlouw v. IJssellaan 163
n. Karnemelksloot 32; J. H. Jansen v.
Zoutmanstraat 62 n. Krugerlaan 187; A.
van Harmeien v. Gr. Florisweg 90 n.
Groenendaal 16; F. Keijser (2 pers.) v.
Tweede Schoolstraat 13 n. Bosb. Tous-
saintkade 33; Z. A. Stolk (2 pers.) v.
Tweede Kade 9 n. Krugerlaan 96: A. Coo-
mans (6 pers.) v. Robaarsteeg 17 n. He
renstraat 38; J. Gardenier (7 pers.) v.
Herenstraat 38 n. Robaarsteeg 17: H. C.
Helmes—yan Heulen (2 pers.) v. Katten-
singel 96 n. Dubbele Buurt 8.
Burgerlijke Stand
Geboren: Maria Anna, cl. v. A. F. Sim
pelaar en S. Bron, Uiverplein 62; Marga-
retha Maria, d. v. A. L. A. Bron cn A. M.
Koot, Kleiwegstraat 31.
Ondertrouwd: T. van Eeuwyk en J. J.
van Dorp; J. M. D. Maurer en P. C.
Imholz; L.-de Weger en D. G. Wensel.
Overleden: Franciscus Martinus de
Graaff, 60 jaar.
PREDIKBEURTEN
Eerste Pinksterdag
Ned. Herv. Gemeente: Sint Janskerk
(Achter de Kerk 5): 9 en 10.30 uur ds J. J.
Koning, om 10.30 uur koorzang van „De
Lofstem"; 5 uur ds Gerh. Huls. Wester-
kerk (Emmastraat 33); 9 en 10,30 uur ds
G. Boer; 5 uur ds J. Godhelp, Zwijndrecht;
Kinderkerk (in gebouw „Calvijn", Turf
markt 142): 10 uur de heer W. N. van Elk.
Ver. van Vryz. Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128): 10.30 uur mej. ds C. P.
Thomsen.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstr.
2): 10.30 uur dr A. H. Haentjes, Baarn.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134): 10
uur ds W. F. Schroder.
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107): 10
en 6 uur pastoor G. P. Giskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60): 10 uur ds
W. van Dyk; 5 uur ds A. Nyhuis.
Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a):
9.45 en 4.30 uur ds G. Koenekoop.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15): 10
en 5 uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141): 10 en 5
uur leesdlenst.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38): 10 en 5 uur ds Joh. van Weizen; Don
derdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23):
10 en 5 uur ds J. I. van wyck; Zaterdag
7.30 Uur bidstond.
Leger des Heils (Turfmarkt 111): 10 uur
Heiligingsdienst, leider majqor S. Barte-
ling; 6.45 uur openluchtsamenkomst
Markt; 7.30 uur verlossingssamenkomst,
leider brigadier W. Palstra, Amsterdam,
veldsecretaris.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringstraat 49): 5
uur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 6): 7.30 uur de heer G. van Polen,
Den Haag.
Tweede Pinksterdag
Ned. Herv. Gemeente: Sint Janskerk
(Achter de Kerk 5): 9 uur ds H. M. Cnos-
sen, zangdienst.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15): 10
uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141): 10 uur
ds M. Overduin, Nieuwpoort.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38): 10 uur ds Joh. van Weizen; Gebouw
Zougestraat 38; S uw ds H. J. Gtiantgi.
