SUNLIGHT
SPORTPRAET
J)e vissen rond Alblasserdam juichen
Rotterdams afhankelijkheid
van welvaart elders
Tweedaags congres van „varende luyden"
Het Duitse vraagstuk
Landwachter vond 18 jaar
te veel straf
TWEE EEUWEN TABAKSINDUSTRIE
FIRMA J. en A. C. VAN ROSSEM
NieuV pand en jubilerende
directeur
PROF- BOERMAN PLEIT OOK VOOR EEN
ROTTERDAMS VLIEGVELD
Dollardictatuur
KORTE KRONIEK
Doelpuntenlawine
in Spaardersbad
van Eric
De Kerk kwam tot
ontwaken
Liefst vier cent per dubbel
stuk goedkoper!-Sunlight in pnp
verlaagd. Dat help
An deze dure tijd!
"T
zuivere zeep met
waskracht
f
Rioolwater wordt nu
modern gezuiverd
WANT POLDERSLOOT
HEBBEN BETER
EN ALBLAS
WATER
BEWEEGBARE KUNSTOGEN NU OOK IN
NEDERLAND VERVAARDIGD
Evenwel nog niet in
Onthullingen van
verzetslieden uit
Lithauen
De kip in de zomer
ZORG VOOR SCHADUW EN KOELTE EN
DE KIP ZAL HET U LONEN
de handel
Het schildvleugelige gevaar
MEIKEVERS Ulf DE LUCHT BESTOOKT
IN ZWITSERLAND
Kaalvreters richten
grote schade aan
Congonegers wilden niet
ingeblikt worden
Een goede uitloop
staat tussen
leg en rui
LEVEN IN INDONESIë BIEDT WEINIG
VREUGDE MEER VOOR NEDERLANDERS
Alex de Haas pleit voor cultureel contact
Kunstkringen zonder geld
DRINK MAAR EENS VIT ALS 'T WARM IS
Ons lichaam heeft vocht harder nodig
dan brood!
Koninklijke romance in Engelse hoofdstad
I
gWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 22 JUNI 1950.
Vijf en veertig procent van de beroepsbevolking vsn Rotterdam ia In haar bestaan
afhankelijk van de Rijnvaart en dit betekent, dat Rotterdams welvaart op en neer
golft met het vervoer naar het achterland. Dit was een van de hoofdpunten uit het
prae-advies van de heer M. C. Scheers tijdens het löe Binnenscheepvaartcongres. dat
gisteren en vandaag in de Beursfoyer wordt gehouden Da belangen van Rotterdam en
de binnenscheepvaart zijn één, aldus het referaat.
Na de open.ng door mr Spitzen, minis
ter van Verkeer e.i Waterstaat, die ils
erevoorzitter deze taak van de voorzitter
van het congres, jhr Ir O C. A. Lith de
Jeude, overnam lokte het referaat een
levendige discussie uit De Amsterdamse
verkeerseconoom, drs Linssen, bestreed
aan de hano vah vele voorbeelden en
cijfers, dat Rotterdam de nationale haven
zou zijn. Overigens tastte dit de kern an
het advies niet aan. waaruit blijken moest,
dat de normale verhoudingen met het
Duitse achter'and alleen kunnen worden
hersteld als de kunstmatige belemmerin
gen worden opgeheven. Wèl werd de
heer Scheers aangevallen over zyn
van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek afkomstige cijfers over motor
en stoomschepen bü binnenscheepvaart
en beurtvaart, waaruit blijken zou dat
Rotterdam op dit gebied wat achterlijk
is vergeleken bij de hoofdstad
Na de discussies werd het gezelschap,
waartoe o.a Belgische vertegenwoordi
gers. en representatieve personen van
Marine,, verscheidene minirteries, van
Amsterdam en Den Haag en van de Eer
ste en Tweede Kamer behoorden, ten
«tadhuize ontvangen
De minister begreep hef
In de middagvergadering werden twee
prae-adviezen behandeld De eerste be
treffende Voortbeweging van de heer J
C. Klingen was zo glashelder beschreven,
dat de minister opmerkte, dat ook de
leek en zélfs een minister het begrijpen
kon.
Ingewikkelder was het tweede prae-
advies van de heren mr W F Licnten-
auer, secretaris van de Kamer van
Koopxiandel in Zuid-Holland en van ir
H Vos oud-minister van Verkeer en
Waterstaat, waarin de verhouding over
heidsbedrijf en particulier bedrijf onder
de loupe werd genomen.
De tegenstelling tussen beide begrip
pen bestaat reeds lang. aldus mr Lichten-
auei, maar in de laatste Jaren zijn de
verschillen kleiner geworden De schrij
ver achtte het gewenst, dat de overheid
de grote lijnen aangeeft, waarbij de par
ticuliere ondernemers toch de nodige
vruheid behouden. De overheid diene
zich evenwel, aldus de adviseur, te ont
houden van elke aantasting in de be
staansmogelijkheden van een verant
woord en gezond particulier initiatief
Volgens mr Lichtenauer moeten de par
ticuliere ondernemers, wier belangen die
van de overheidsbedrijven raken, op hun
tellén passen en daarom hun organisaties
zo sterk mogelijk maken
Ook (r H. Vo» Het een waarschuwing
horen: de overheid dient te sorgen. dat de
functies als eigenaar van enige verkeers-
Weer klachten over voeding
op troepenschip
Gistermorgen om halftlen begon In Am
sterdam de debarkatie van de troepen asn
boord van het onder Engelse vlag varende
as Hellenic Prince Namens HM de Ko
ningin werden de mannen begroet door
kapitein mr J C Bührmann, namens de
regering door de generaal majoor W J K
Baay en namens Prins Bernhsrd door ko-
lone) C F. Pshud de Mortanges
De commanderend officier troepen aan
boord luitenant-kolonel W E C Dettger,
vertelde, daf aanvankelijk de voed/ngsfoe-
stand aan boord slecht ia geweest Toen
wij uit Indonesia vertrokken hadden wij
alleen maar schapenvlees, konijnenvlees
en lamsvlees aan boord, niet voldoende om
de Hollandse longens een stevige maaltijd
voor te zetten Een van da repatriërende
officieren drukte zich als volgt uit: Wij
kregen tedere dag koolbladeren, uien en
aardappelen I
In April 1949 werd de 34-jarige D. Ver
maas uit Voorschoten bij verstek ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
achttien Jaar. De man zou in September
1944 te Gorcum als waarnemend com
mandant van de landmacht leiding heb
ben gegeven bij patrouillediensten en
huiszoekingen Verder werd hij ervan ver
dacht in Juli 1944 te Hoornaar huiszoe
king te hebben verricht bij de landbou
wer Den Hartog Diens zóón en een vriend
werden naar Duitsland -vervoerd. De
vriend is niet «teruggekeerd.
Verdachte, dip tegen het vonnis in ver
zet was gegaan en thans voor de Bijzon
dere Strafkamer van de Rechtbank te
Rotterdam terechtstond, g#f de ten laste
gelegde feiten toe. Hij zag in, dat hij straf
heeft verdiend, maar vond achttien jaar
te veel.
De officier van justitie, eiste veertien
Jaar. Uitspraak S Juli.
Uitslag reisbeurzenprijsvraag
De uitslag van de door het ministerie van
O K. en W uitgeschreven reisbeurzen-
prijsvraag is als volgt:
Inez van Dullemen kreeg een reisbeurs
van 2 000 voor haar novelle: ..Het Wiel".
Hugo Lous kreeg een reisbeurs, eveneens
van f 2.000. voor rijn novelle: „Lieve schlp-
CAnna Blaman kreeg de derde reisbeurs
van 2.000 voor haar novelle: „Avond bij
Rosnak".
De voorzlttèt van de Jury was de heer
H A M. Wijffels Leden waren: R. Blijstra.
Anton Coolen. P. J. Risseeuw en Teun de
Vries Secretarie der Jury waa de heer H. J
Michael.
Het ia begrijpelijk, dat Hayen-
meeater met een hoofdletter ge
schreven wordt en schipper met
een kleine De «chippcr van de
Nieuw Amsterdam ia immers niet
een autoriteit als de Havenmeester
van Nederhemert Aldus mr W A.
C. van Dam, voorzitter van Sehut-
tevaêr, in een zeer geestig betoog,
waarin zelfs Tom Poes optreedt om
de verouderde bepalingen veran
derd te krijgen Met vele voorbeel
den trachtte de heer Van Dam aan
te tonen, dat een Waterwegennet
een eerste vereiste is Zijn advies
zal morgen in discussie komen
bedrUven en bezitter van wegen- en vaar-
wegensyatemen niet door elkaar worden
gehaald of van Invloed zijn op vergun
ningverleningen.
De prae-adviseur gaf In overweging,
dat een beperkter, maar economischer
vervoer te water de nationale economie
ten goede zou komen. De minister acht
het van belang, dat in iedere streekver-
voermaatschaupij de N.S. voor bijvoor
beeld 40 procent aandelen zou nemen.
gemeente of provincie 20 procent en
particulieren de andere 40 procent. Ook
Ir Vos constateerde een verminderde
tegenstelling tussen overhelds- en parti
culier bedrijf. Botsingen zullen er even
wel blijven bestaan.
De Roode verliest in Wales
Ta Porthcawl (Glamorganshire) heeft Cllff
Curvls, een welter uit Swansea, gisteravond
in een fel gevecht over 10 ronden op punten
gewonnen van Giel de Roode Onze land
genoot werd in de vierde ronde bloedend
»an de linkerwenkbrauw gewond, wat zijn
strijdlust echter niet temperde. Hij zette
moedig door en plaatste met belde handen
zware treffeft. Curvis. die herhaaldelijk met
zijn rechtae doorkwam en daar harde linkse
maagstoten op liet volgen, had na vijf ron
den, een duidelijke puntenvooraprong Daar
na kwam De Roode echter zo verwoed op
zetten dat er van de voorsprong niet veel
overbleef. De scheidsrechter verklaarde Cur
vls winnaar, maar het was een zeer krappa
zege.
WEDSTRIJDPROGRAMM A
VOETBAL
Kampioenschap van Nadarland: Aiax-
Limburgla 'Zaterdag)- Haerenvaen—Blauw
Wit
Kampioenschap Res te klasse- GVAV I—
MW (besl wedatr
Beket Eindstrijd Haarlem—PSV z«:erdee
fS--Hion EeHennord'
West 11. Pi-om. 3e kiasee: Gouda—SVW
ODSHOV
Pr om 4e klasse: VVP—GSV, Crom vliet—
FSV pret (terrein Laakkwartier) BEC—
DSO. Olympia—RVC. Haastrecht—Stolwijk
Concordia—piakkee. Hlllegersbeig—EOS 'Za
terdag) LSV—Ursus (Zaterdag;. Hion—CKC
(terrein HOV Zaterdag)
Pron; afrj I.DWSBSM KRVC—DOSR.
L en S— Spoorwegen GDS—Quick Stapa.
Schiedam—Veto. Orrit—Moercapelle (Zater
dag). Pulterehoek—HWD Roga—Oud Beljer-
iand. Dlrksland—DHS.
CRICKET
te Klasse: ACC—Hermes DVS. Exeelaior-
VOC HCC I—Haarlem. PW—Quiek 'N) Rood
en Wit—HCC II. Sparta—Kampong. VRA—
HBS
ïe Klasse A HBS II—Meikevers. Her me*
DVS II—UD: B: Krekels—Sparta II. RASC—
Hermes DVg III. VOC II—Excelsior II Voor
burg—Quiok (H) II
WATERSTANDEN tZ JVNt.
Keulen 2 10 +0 00: Ruhrort O nv.; Lobith
loos +0 05; Nijmegen 7 03 onv Arnhem 7 00
+0.00; Eefde 2 91 +0 04; Deventer 2 00 0 04:
Borgharen 39 53 +0 02; Belfeld 10 03 —0 07;
Grave 3 04 —0 03: Lith 0 40 +0.41
ER breken feestelijke dagen aan voor de
Tabak- en Snuiffabriek. Koffiebran
derij en Theehandel Fa. J A C van
Rossem Op 30 Juni a.«. zal dit oude Rot
terdamse roedrijf tweehonderd j8ar be
staan. op fie dag zal dan tevens het nieu
we fabriekt» en magazijnpand aan de
Boezemsingel in gebruik worden genomen
en het veartigjarig jubileum als firmant
van de heer L van der Pol worden ge
vierd.
Adriaan van Rossem. die uit Erlchera
(Gelderland) naar Rotterdam kwam. waa
nauwelijks 20 jaar. toen hij nu 1750 in een
pand aan de Hoogstraat eer) bescheiden
tabakskerverij begon. Reedg in de eerste
jaren van haar bestaan genoot de firma
Van Rossem in Rotterdam veel bekend
heid, mede dank zij de typische winkel
De Posthoorn, waar elke morgen gratia
koffie werd geachonken en in de Kermis-
week bier. en waar het vooral op markt
dagen een drukte was van belang.
In 1810 werd het bedrijf, dat in 1788
was verplaatst naar een groter pand aan
de Hoogstraat geleid door de heren J.
A. C van Rossem, aan welke heren het
zijn huidige firmanaam te danken heeft.
Waren het in hel begin hoofdzakelijk
Zuid. en Noordamerikaanse tabakssoor
ten. in de tweede helft van de vorige
eeuw begon men meer Ned. Indische ta
bak te verwerkeii. Deze werden, evenals
de Amerikaanse tabak, bewerkt met een
met de hand bediende hakbijl, een aoort
guillotine. Omstreeks 1880 deed de stoom
machine haar intrede, die de omzetten
zeer deed toenemen
Een zeer grote vlucht heeft de firma
Van Rossem genomen omstreeks de eeuw
wisseling. na de overneming van enkele
andere tabaksbedrijven en het betrekken
in 1903 van grotere bedrijfspanden aan de
Nieuwe Haven en de Groenendael. Het
personeel breidde zich uit van 50 in 1903
tot 200 in 1940.
Mei 1940
Zo was de firma Van Rossem uitge
groeid tot een welvarend en omvangrijk
geheel, met eigen kistenmnkerij, een
eigen bllkfsbriek. eigen autovervoer enz.,
enz., toen in Mei 1940 het bedrijf wel zeer
zwaar werd getroffen: vsn de kantoren,
fabrieken en voorraden was naggnoeg
niets over en ook het uitgebreide archief
van 1750 af ging verloren.
Onder leiding van de eigenaar, de heer
Van der Pol. en de procuratiehouder, de
heer Klqfti werden de herstelwerkzaam
heden zo krachtig ter hand genomen, dat
men binnen een maand de beschikking
had aver een uitstekend nieuw fabrieks
pand, nl. de vroegere fabriek van Van
Berkei's Patent aan de Boezemsingel
Vol vertrouwen op de toekomst werden
„Gone with the Wind" in
Nederland ten doop gehouden
„Gone With the Wind", de in ièü8 naar
het gelijknamige boek van Margaret
Mitchell vervaardigde Amerikaanse film,
in technicolor, heeft Dinsdagavond in het
kader van het Holland Festival zijn eerste
officiële vertoning in Nederland beleefd.
Vele ministers gezanten* kamerjeden,
vertegenwoordigers van de rechterlijke
macht, /ethpuders, hoogleraren, alsmede
het voltallige bestuur van de Nederlandse
Bioscoopbond en de Centrale Filmkeu
ringscommissie. woonden de vertoning
in het City Theater te Amsterdam bij.
Aan de hoofdfilm ging een korte kleu
renfilm over Nederland ..Colourful Hol
land", van Fitzpatrick, vooraf.
Naar men verwacht, zal „Gone with tha
Wind" ln December in ons land In ge
wone roulatie komen.
na de bevrijding plannen beraamd tot
uitbreiding van het fabriekscomplex en
op 29 Maart 1949 kon. nadat de moeilijk
heden op het gebied van de financiering
waren overwonnen, de eerste paal wor
den geslagen voor het nieuwe frontge
bouw. waarin ruimte zal zijn voor de ex
peditie kantoren, cantines en magazijnen
Het is kort geleden reeds gedeeltelijk In
gebruik genomen, doch op 30 Juni as
op de dag van het tweehonderdjarig be
staan. zal het officieel worden geopend
Die dag zal de fa Van Rossem van 11
tot 4 uur receptie houden in haar nieuwe
kantoor.
Rotterdam wa« met het vliegveld Waal*
haven de pionier in Nederland en het
moet ook nu weer een luchthaven krij
gen, omdat die so dicht mogelijk b(j het
grote scheepvaartgebied behoort te liggen.
Aldus sprak Dinsdagmiddag prof. W E.
Boerman op dn internationale conferentie
van economen, die in do aula van de
Ned Econ. Hogeschool wordt gehouden
Sprekende over het belang van de mul
tilaterale wereldhandel voor Rotterdam
weea prof. Boerman op de intense econo
mische activiteit die Rotterdam, ondank»
de vele beproevingen, ten toon opreidt
Met een onmiskenbaar rhythme heeft Ne
derland in de loop der tijden kanalen ge
graven, apoorwegen aangelegd enz., om
dat het als zeevarende natie en met zijn
landbouw en de andere aectles van het
economische leven begreep niet alleen ex
portland te zijn. maar vooral tranaltoland.
De vrije Rijn bood grote mogelijkheden
voor de voorziening van West-Europa
Rotterdam werd als natuurlijke monding
van de Rijn de grote haven en het zorgde
er voor vlugge lossing te bieden en ac
commodaties. dig hem vrijer dan een vrij
haven maakten Zo'n haven, aldua sprla
echter niet compleet zonder luchthaven.
Radioprijsvraag op Anjerdag
ln de avond van 29 Juni a.s.. de ver
jaardag van Prins Bernhard en de 10de
1 Anjerdag zal ln het nationale pro
gramma een radloprljsvraag worden uit
gezonden ten bate van het Prins Bern-
hardfonds. dat tot doel heeft de bevorde
ring van en steun aan de Nederlandse
cultuur Ala prijzen zijn beschikbaar ge
steld: een solex-motorfiets voor elk der
letters van 's Prinsen naam Bernhard.
Enkele Amerikaanse republikeinse se
natoren hebben in de senaat een vluch
tige schets van een ontwerpvoorstel doen
rondgaan, om Engeland voor het zich
onttrekken aan het plan-Schuman een
..boete" van 340 millioen dollar op te leg
gen in de vorm van een halvering van ae
Marshallhulp, zolang Engeland weigert
zich aan te sluiten bij de Parijse be
sprekingen over het samensmelten der
Europese zware industrie.
Da burgemeester van Oherammergau,
Ralmund Lang. heeft bekendgemaakt dat zijn
gemeente alle aanbiedingen, zelf» een van
350.000 dollar gedaan door de Amerikanen
om de paesleepelen te verfilmen van de
hand heeft gewezen
Kerk In Hongarüe Volgen» de corres
pondent van de Time» wordt In kerkelijke
kringen ïh Hongarije overwogen de onder
handelingen met de regering te heropenen
De vervolgde lagere geestelijkheid en spe
ciaal de kloosterlingen zouden het Episcopaat
hierom hebben verzocht en ook de opvolger
van kardinaal Mindszenty zou voorstander
van nieuwe besprekingen zijn
De Franse generaal» Rever» en Mast d>e
gecompromitteerd zijn in de geruchtmakende
..zaak der generaal»" en die na de bewering
van de voortvluchtige Roger Peyre da» hij
hun steekpenningen had gegeven waren ont
slagen. zijn op voorstel van de" minuter van
defensie repen si on neerd
Het Zuldarrlkaanse Huls vsn Afge
vaardigden heeft zonder hoofdelijke stem
ming het wetsontwerp tot verbod der com
munistische partij en alle communistische
activiteit goedgekeurd
Kannibalen? De politie te Izmit ln Uur-
klje stelt een onderzoek ln naar aanleiding
van beweringen van een «Jongen van tien
Jaar. die zegt. glzien te hebben, dat vier
mannen het vlees vsn twee kleine kinde
ren, een jongen en een meisje, hebben ge-
geteh.
Geloofsvervolging in HongarUe. De over
ste van het Franciscaner klooater te Hevea
is met vier andere monniken en zeven
katholieke burgers gearresteerd op beschul
diging van het organiseren van een demon
stratie tegen de Hongaarse regering.
G.Z.C. boekt vierde zege
G.Z.C.—A.Z. 'IC—5. Ala men naar
een waterpolowedatrijd gaat kijken en
men wil na afloop op de hoogte zijn van
de juiste uitslag, mag men wel een tel-
raam meenemen, althans als een der ploe
gen zo op schot is als G.Z.C. gisteravond.
Aanvankelijk leek het er op, dat A.Z. voor
de Gouwenaars een harde noot zou zijn.
De Amsterdammers zaten er zeer fel op
en de gastheren moesten zich terdege In
spannen. Maar al heel gauw bleek, dat de
bezoekers zich in die eerste ogenblikken
te veel hadden ingespannen. G.Z.C. kon
het initiatief in handen nemen, het,vond
de juiste hiaat voor de paftes; het plaat
sen ging bewonderenswaardig zuiver en
met het schieten ging het al net zo; haaat
leder schot was een eendvogel. Cabout
opende de score met een enorm harde
worp van links. Van Willigen opgezwom-
men kreeg de bal uit een vrije worp toe
gespeeld en trof de roos. Direct daarop
benutte Beyderwelle een verre pass en
Cabout. die men herhaaldelijk geheel on
verwacht ergens in een vrije positie rag
opduiken als een duveltje uit een doosje,
had ook nog een succes (40). Binnen
heel korte tijd. waèrin het heer en mees
ter in het veld was. had G.Z.C. deze
voorsprong bereikt. Daarna ging het Ieti
kalmer aan doen. vooral in de verdedi
ging. waar men vaak zo lang wachtte met
het doorgeven van de bal, dat alle mede
spelers gedekt lagen. Doch de gastheren
voelden blijkbaar goed aan hoever ze
konden gaan. want hoewel voor het oog
het krachtsverschil in het veld niet zo
groot was, hielden de Gouwenaars de
touwtjes volledig in handen. En ze nynen
iedere gelegenheid tot achieten. ongeacht
de afstand, te baat, terwijl ze daarbij zo
verbluffend zuiver en hard wierpen, dat
vrijwel elk schot een onhoudbare treffer
Werd. Hans den Boer. Beyderwellen,
Wever (uit een strafworp) en Hans den
Boer nog eens. voerden de score tot 8—0
op. Daarnjt was even de beurt aan de
gasten; hun rechtsachter, bij een vrije
worp naar voren gezwommen en hun
rechtsvoor uit een corner, scoorden tegen
(8—2). daarop zorgden Cabout en Beyder
wellen er voor dat bij de rust de dubbele
cijfers bereikt werden (10—2).
In de tweede helft deed G.Z.C. het nog
kalmer aan. gaf wan tijd tot tijd wat
gallery play ten Mte. maakte er ook wel
eens een grapje T»j en veroorloofde zich
bovendien verscheidene malen bij een
schietkans niet te schieten, maar de bal
een beetje naar elkaar te werpen. Des
ondanks ging toch de score omhoog. Hoe
hard dat wel gegaan zou zijn als men zich
serieus op het maken van zoveel mogelijk
doelpunten zou hebben toegelegd, blijft
natuurlijk een raadsel. Nu voerden eerst
Wever en Cabout de stand op tot 12—2.
De gasten, die ondanks de hopeloze strijd
zich energiek bleven weren scoorden door
hun midvoor tegen (12—3). Nadat Hans den
Boer weer succes had geboekt, was het de
Amsterdamse linksachter, die naar voren
gezwommen, een treffer plaatste (13—4).
Wim den Boer. helemaal van de eigen
twee meterlijn met een formidabel hard
schot. Wever en Hans den Boer brachten
de stand op 18—4 en ten slotte passeerde
A.Z's midvoor. bij een corner op het
Goudse doel, doelman Weck kansloos
(18—8). Aldus behaalde Q.Z.C. ook in zijn
vierde wedstrijd een overwinning.
OVERIGE UITSLAGEN
K.N.Z.B.: GZC2—Haarlem2 heren 4S;
GZCS-VZ(*i heren 3—3; AZC—SZPC
heren 2—1.
Kring Gouda: GZC 2-GZC 3 damea 7—4);
AZC 3—SZPC 3 herèn 2—4.
Motorsport.
Motorrijders dobbelden
De motorclub Gouda hield gisteravond
ter afwisseling een knobelrit. Elke deel
nemer moest voor hij startte met een
dobbelsteen werpen. Gooide hij 1, dan
moest hij naar Waddlnxveen. 2 naar Oude
water, 3 naar Bodegraven. 4 naar Stolwijk,
5 naar Boskoop. In ieder van die plaatsen
kreeg hij een taak te verrichten; een fles
limonadë zo snel mogelijk uitdrinken,
sjoelen, speerwerpen, ln een aan de onder
kant genummerde deksel prikken, het ge
wicht raden van een flesje met inhoud en
tevens opnieuw met een dobbelsteen wer
pen, waarbij zes ogen naar Gouda be
tekende, waar een kaart uit een kaartspel
getrokken moest worden. Dat ging door
tot alle zes plaatsen een keer waren aan
gedaan en alle zes de taken een keer
waren volbracht. En met die taken moes
ten de punten verdiend worden. Er namen
elf leden van de club aan deze knobël-
rit deel. De prijswinnaars waren; 1 F.
Nobel 798 punten; 2 C. Michaelia 752 pnt;
3 M. Csinadi 717 pnt; 4 B Olie (Waddinx-
veen) 700 pnt; 5 A. Knoop 644 pnt.
Ala Jack Dampsey
ln training ging.
voor één van z'n
grote wedstrijden
tegen Georges Car-
pentier of Luis Fir-
po, liet hij z'n baard
staan en waa hij -
de man. die buiten
de ring zo geduldig
waa als Jot. zo zacht
als een lam en zo
goed als een vader
voor z'n kinderen
ongenietbaar, kortom
de ..man-ltlller
Welnu. Luc van
Dam. die we giste
ren nog eena in z'n
trainingakwartier
hebben bezocht, had
wel een letepietse
baard, maar onge
nietbaar was hl) niet
Tenminste nipt tegen
ons. Later hoorden
we van Suzy zijn
vrouw dat hij het
wei is. maar knap
verbergt. Moet Luc
beslist niet doen. Als
(k ln zijn plaats stond
en al die mensen om
de ring begonnen me
te vervelen, dan
Enfin, "t ia een kwes
tie van temperament
Ik zou het beslist niet
kunnen hebben, dat
de hele buurt uitliep
om te zien. hoe Eric
nou z'n aportpraetjea ....that negro,
schrijft Met sigaret he's a fetUef.
bungelend In linker
mondhoek, een tikje nonchalant in zijn
kleedij, af en toe midden in een machtig*
„claus" stoppend om enige hartig# var-
maningen te slingeren naar de junlortjes.
die onder hels gekrijs bezig zijn een deel
van de atulp te ontmantelenHeus niet
romantisch. Misschien later pikante noot
in biografie, maar nu beslist hinderlijke
belangstelling.
Tj^nfin, Lue heeft gisteren nog eens gron-
dig geroffeld op Jan Nicolaas, Henk
van Klaveren en Pierre Doorenboach,
maar echt nodig was het niet meer. Hij is
èf-getraind, de spieren, soepel en sterk
hebben elk krumeltje vet verdrongen en
ware de neger uit Jamaica. Jackson, toe
vallig op het S V V.-terrein. dan had hij er
gistermiddag al van kunnen lusten. Na
tuurlijk zou het dom zijn geweest om voor
een handjevol niet-beta lende Schiedam
mers revanche te nemen voor do neder
laag in Engeland, trouwens: Suzy zou net
niet goed hebben gevonden Ze was er tus
sen gesprongen en had gezegd: Jullie
moesten je schamen grote lummels, zon
der gage en voor zo weinig publiek
Toch waa een klein voorproefjé niét
onaardig geweest, want ik heb zo'n vaag
vermoeden, dat niet veel Rotterdammers
precies weten wie die Jackson ia.
Hij heeft armen, tweemaal zo lang
als van een normaal mens vertelt
Suzy. die nog griezelt bij de herinnering
aan het eerste gevecht.
Hij is. na Dauthuille. de boute bokser,
die ik ooit heb gehad.. zegt Luc.
En mr Andrew, een schatrijke Ameri
kaan met twee hobby's - paarden en bok-
aet-s - die al één keer een pakje sigaret
ten heeft opgegeten, gromt:
That negro, he's a killer
TNeze mr Andrew In dit verhaal verdient
M oen kleine toelichting. In Amerika la
oen zekere Toni Canzonerl. oud-wereld-
kampioen en nu promotor, die graag Luc
van Dam In Amerika wil laten boksen.
En deze mr Andrew, die van oorsprong
Hollander is en wel Andrlesten zal heeten,
wil als afgezant van Canzonerl na het g*
vecht van Zondag ln het Sparta stadion
met een knal-aanbieding voor de dag ko
men. mits Luc natuurlijk wintMaar
Luc wil ook nog Europees kampioen wor
den en bovendien zijn er in Schiedam drie
kinderen en zeven katten, die hij niet
graag achterlaat....
Komende kerkorde bij
de Ned. Hervormden
(Van een onzer verslaggevers)
Wat wU wel mogen noemen ome Volks
kerk, de Ned. Hervormde Kerk heeft In
de na-oorlogse Jaren een verblijdend ont
waken gedemonstreerd. Niet alleen dat de
pogingen om de bestaande kerkorde te
vernieuwen, ondernomen medio de 19e en
in de eerste helft van de 20ste eeuw en
dfe af((jd schipbreuk leden, nu tot werke
lijkheid gaan worden, maar nok het zich
bewust worden van de noodzakelijkheid
de problemen van deze wereld tegemoet
te treden, vormen tezamen met andere
verblijdende tekenen het ontwaken van
een Kerk. welke totnutoe weinig naar
buiten trad. Er ia eén kans. dat op I Met
van het volgende jaar. na een interim
periode van vUf maanden, de nieuwe
kerkorde van kracht zal worden en dat
dan de Ned. Hervormde Kerk vernieuwd
en krachtig naar voren zal komen. Er ia
reedz veel verriéht in de jaren zindz 1945.
De reeda lang aan het licht gekomen ge
breken werden toen aangepakt. Dit ver-
nleuwingastadium nadert nu z(jn verwer
kelijking.
In het gebouw van de Synode aan de
Carnegielaan te Den Haag heeft de prae-
ses van het Moderamcn van de Generale
Synode, ds H. J F Wesseldijk in een
persconferentie een uiteenzetting gegeven
over de huidige situatie in de Ned. Her
vormde Kerk. Hij ging hierbij na hoe na
1816 de Staat zich met de Volkskerk ging
bemoeien en een reglement werd opge
steld. Wel is dit reglement in 1852 gere
viseerd maar ondanks de steeds gevoelde
behoefte van een reorganisatie, hebben
alle pogingen daartoe steeds schipbreuk
geleden. Dit reglement had een collegia-
listisch kar. ':ter en de wens ging uit
naar een presbyteriaans geregelde kerk
orde. De toestand tot 1945 was zo, dat
leidinggevende organen de kerkeraden
en de provinciale kerkbesturen waren
en dat daarboven geen algemeen leiding
gevend lichaam was.
In 1945 kwam hiëMiKxerandering. Par
tiële wijzigingen werden ln het bestaan
de reglement doorgevoerd en een inte
rim-synode van 45 afgevaardigden kreeg
een viervoudige opdracht, n.l. het vast
stellen van een kerkorde, getuigenis af
leggen tegenover overheid en volk van
het Evangelie van Jezus Christus, lei
ding geven d^r waar de Kerk geroepen
is dit te doen op verschillende terreinen
van het leven en gehoor te geven aan de
roeping tot eenheid in de Christelijke
Kerk.
Er was totnutoe geen binding aan de
belijdenis. In de Ned. Herv Kerk bestond
een grenzenloos individualisme De Kerk
had onvoldoende apparaten om de pro
blemen var de moderne wereld tegemoet
te treden. De Generale Synode was niet
meer dan een administratief bestuur.
Problemen werden buiten kerkelijk ver
band behandeld en veel werd aan het
particulier initiatief, overgelaten. Zo b.v.
de zending.
Een ingestelde commissie legde een
volledig project vsn een nieuwe kerk
orde voor. welke in de algelopen twee
jaar door de Synode werd behandeld en
met overgrote meerderheid van stemmen
aangenomen. Dit project is nu bij de
provinciale kerkbesturen ln bespreking.
Vanzelfsprekend zijn hierbij talloze vra
gen naar voren gekomen, theologische,
dogmatische, oecumenische, administra
tieve. financiële enz. Het is nu eenmaal
zo. dat de verschillen in onze Volkskerk
even ver uiteen liggen als in ons volk.
De Synode moet hier tussendoor zeilen
en zoeken naar wat, in gehoorzaamheid
aan de Heilige Schrift, geboden was. Ge
streefd werd naar een Gereformeerd
Katholiek karakter waarbij gereformeerd
doelt op het recht doen aan de Kerk, die
wortelt in het Calvinisme en katholiek
als tegenstelling van het sectarisme.
De considerata op dit project moeten vóór
20 September binnen zijn. De Synode zal
zich dan beraden op de definitieve kerk
orde en men hoopt deze in December in
eindstemming te kunnen brengen Invoe
ring zou dan op 1 Januari mogelijk zijn.
Vele reorganisaties zullen dan echter nog
hun beslag moeten krijgen zodat de defi
nitieve datum vafl inwerkingtreding op
1 Mei 1951 kan vallen.
Reeds veel gedaan.
Ds Wesseldijk gaf vervolgens een over
zicht van wat in de Ned Herv. Kerk
reeds is gedaan, zoals het in het leven I
roepen van tal van organen van bijstand
op pastoraal en diaconaal terrein en het j
opbouwen van een apparatuur van onge-
Berkenwoude
D.H.T.8.G. geeft muziekfeest. Op 18
Juni zal het fanfarekorps „D.H.T.S.G." ten
muziekdag houden, waafaan de korpsen
uit omliggende gemeenten zullen mede
werken. Op het terrein, waar het feeit
zal worden gehouden, zullen ook enige
vermakelijkheden komen. Het hoogtepunt
zal zijn de opstijging van 'n luchtbelion
onder commandó van de heer J. Bow
man.
Woningbouw. De heer F. C. van Herk
aannemer te Berkenwoude, is (n verichll-
lende gemeenten bezig met het bouwen
van in totaal 65 woningen. De eerste itecn
voor de bouw van twee woningen in dezo
gemeente is een dezer dagen gelegd.
Vlist
Burgerlijke Stand. Geboren: rijtje,
d v T J. van der Stok en M van der
Stok.
Bond Chr. Oranjeverenigingen
veertig jaar
De Bond van Christelijke Oranjever
enigingen. die dezer dagen zijn 40-jarig
jubileum viert, had gisteravond een
samenkomst ln dé Grote Kerk te 'a Gra-
venhage. De Koninklijke Militaire Kapel,
onder leiding van kapitein Rocus van Ype-
ren en het Christelijk Residentie Mannen,
koor..onder directie van J. van de Waart,
hebbert aan deze samenkomst medewer
king verleend.
In zijn openingswoord heeft ds H. van
Andel de historie van de bond en zijn be-
tekenis voor de Nederlandse samenleving
uiteengezet Voorts werd een feestrede
gehouden door prof. A. H. Edelkoort over:
Het Christelijk geloof en liefde tot ons
vorstenhuis
Het «lotwoord op deze avond werd ga-
sproken door ds I Voorsteegh, era-voor
zitter van de Bond van Christelijke Oran
jeverenigingen in Nederland.
Tennis.
Nederlandse tennissers loten
vrij gunstig voor Wimbledon
Bij tie loting voor het heren-enkelspel v»n
de Wlmbledonkamploenschappen. welkepH
Juni a.s beginnen kwamen de Nederland»
«pelers ais volgt uit de bus: Van Swol—
Canapele (Italië) Van Meegeren—Ford (Qr.
Br Rinkel—Ampon (Phlltppijnen). LinCk-
Moekridge tOr Br) De tegenstander van
Wilton in de eerste ronde is nog niet ge
kend De Italiaan Cucetll. die tri het herin-
enkelspel als 16e was geplaatst, zal niet kun
nen spelen
NederlandIndonesië
Alclnous Amst-Djarkarta 20 v Aden
Bantam 19 v Hoilandia n Djakarta
Borneo d 22 K St Vincent n Liverpool
Castelblanco Java-Amst p 21 DJeddah
Dorsetshire Java-Amst P 21 BaugarOnl
Fmplre Brent Java-Rott 22 te Port Raid
Fairsea Java-Rotterdam 22 te Suez
Friesland Belawan-Rotterdam p 21 Perlm
Ga roet 21 v Singapore n P Swettenham
Indrapoera 22 v Makassar n Djakarta
Kamer! Onnes 18 te Pangkal Pinang en verm
24 vandaar naar Djakarta
Kota inten Diakarta-Rotterdam p 22 Perim
Slbajak Djakarta-Rotterdam p 21 Perim
Weltevreden Hott-Java p 21 de Burlin»
Willem Ruvs Java-Rotterdam 22 te Suez
7-eeland verm 23 v Djakarta n Ballk Papan
Zuiderkruis 31 v Semarang n Soeubaya
VEEMARKT GOUDA.
22 Juni. Aangevoerd 34 slachtvarkens en
261 magere varkens beide 1.50 tot f 1 95
per kg 1266 biggen van f 35 tot f 45. 4
runderen van f 360 tot f 400 en 600 tot
700. 4 jonge geiten ƒ7.50 tot f 10 per
«tuk. handel matig.
62 Nuchtere kalveren van f 35 tot 42.
1 schaap 45 3 lammeren f 32 tot f 42 per
stuk. Handel vlug.
veer 70 academici en 250 administratieve
krachten, terwijl dit voorheen werd ge
daan door één theologische werkkracht
en één administratieve. Ten opzichte van
dc eenh'i der Christenheid zijn feeds
contacten gelegd met andere kerkgenoot
schappen en hierop doelt ook het werk
van de Oecumenische Raad en de Wereld
raad der Kerken. De praeses gaf ten
slotte een uiteenzetting over het dienst
boek dat reeds is samengesteld en over
de ordonnantie van de tuchtrechtspraak,
welke straks ook betrekking zal hebben
op de leer. de prediking en de catechese.
Tot Slot heeft dr Berkhof een uiteen
zetting gegeven over het herderlijk
schrijven ten opzichte van de R.K. Kerk,
waarbij hij er op wees dat dit schrijven
is uitgegaan teneinde voorlichting te
geven over de dingen die beide Kerken
binden en waar de wegen uit elkaar gaan.
Geen anti papistische overwegingen lig
gen aan dit schrijven ten grondslag.
l.geo.
uivetrt*
,o ceh*
caught-
U h" V.,1
U Bit' W
elOOt*
l° de *-
i wee»
Ja ft'*4®
*tn iu* V*
ie tinn«w
I
ijjDERDAG 22 JUNI 1950.
EFRSTF RT.AD - PAGINA S
(Van onze speciale verslaggever)
Er if weer vit in de poldersloten rond
Alblasserdam. En waarom ook niet
u.f roetzwarte water wan uieleer heeft
«laats gemaakt voor een heel wat be-
Sfnulltng waar de vis in kan aarden. En
M Sm sinds in Mei j.l Alblatterdam
\a
scl
dc
1 de eerste gemeenten in Neder
land de zuivering van zijn rioolwater ter
r"", heeit genomen op moderne wijze,
nat ztin heel wat kleine plaatsen ook van
Sn Alblasserdam urns er als de kippen
ff toen dit mogelijk uierd en er zijn er
heel mat die verheugd zijn met deze ver-
J»t«nno de boeren in de naaste omtrek
„oor hun vee, dat nu zuiverder water kan
drinken, de vlooen omdat zy nu tenminste
kunnen leven ln de poldersloten. En dr
(raaie door het prachtige landschap kron
kelende Albla». die later Oraafstroom
wordt Want dif kreeg het zwarte water
uit de poldersloten uiteindelijk toch binnen
ün oevers omdat hij de boezem is waarop
gemalen wordt En dat was ook niet zo
fris.
rrot ver in d® polder hebben de boeren
A jarenlang kunnen merken «ÜJn
de buurt van Alblasserdam woonden. Wat
de plaats in zijn riolen spuide aan al die
onfrisheden van menselijk afval, kwam
via een gebrekkige zuiveringsinstallatie
van puin, takkenbossen en sintels ln hun
iloten voorbijstromen en zij moesten dik-
wlils in de zomer de ramen van hhn hof-
iteden #"hthouden. zij die in de grote
ruimte leefden van de polder met de zui
vere wind van alle kanten. O, er ie dik
wijls over geklaagd. Nederland wil t.b.c-
vee zeiden de boeren, maar ruik het
kweter eens dat de dieren moeten con-
eren. Tot het gemeentebestuur van
lasserdam, met de voortvarende bur
gemeester Looy aan het hoofd, het vraag-
ituk aanpakte, op bezoek ging bij de Riza.
bet Rijksinstituut voor Zuivering van af
valwater. Want vlak na de oorlog, toen
het geschonden Alblasserdam enkele hon
derden nieuwe hulzen kon zetten in het
Plan Dam, toen werd die afvoer van het
rioolwater wel heel nijpend. Dat middel
eeuwse zuiveringssysteem, dat slechts het
ergste vuil uit het water verwijderde en
voor de naaste omgeving ook een doorn
ln de neus was. moest verdwijnen en zo
gebeurde het ook. Binnen een jaar na het
besluit van de gemeenteraad stond daar
aan de rand van Alblasserdam. aan het
eind van het hoofdriool, de moderne in
richting die de vaste stoffen uit het riool
water zou halen zodat dit als half-ge-
ruiverd water kon worden geloosd op de
Alblas. die naar uit onderzoekingen was
gebleken, dit hallfuivere water gemak
kelijk kon opnemefc omdat de omstandig
heden gunstig warèo voor een verdere
zelfreiniging door zuu\tof en zon. En ook
de visstand op de Alblas bleek er wel bij
te varen, bij deze toevoeging van half-
tuiver water.
Pompen en bezinken
Er werd een pompkelder gebouwd waar
in drie vuilwaterpompen en een slijk-
pomp werden geplaatst, terwijl er nog
ruimte bleef voor het bijplaatsen van
twee vuilwaterpompen en een slijkpomp.
Er kwam een voorbezinkingstank. een
groot rond bassin, waarin de vaste stof
fen uit het rioolwater bezinken. Het water
dat dan overblijft ia halfzuiver en wordt
naar de Alblas gepompt. Het is ln niets
van het rivierwater te onderscheiden.
Zwarte kleur en walgelijke geur zijn ver
dwenen.
En als later nog eens zou blijken, det
dit afvalwater de Alblas zou schaden, dan
Van nog een volledige zuivering worden
«gepast. Een ronddraaiende slijkruimer
ichutft in de bezinkingstank het slijk naar
de goten en de slijkpomp zorgt dat het
reoidu ln de slijkgistingstank komt. Een
maand blijft deze substantie in deze tank
om uit te gisten waarna het overblijfsel
op de vijf betonnen slijkdroogvelden wor
den gelaten. De stof die daar achterblijft
is een prima meststof die Alblasserdam
voorlopig voor zijn plantsoenen gebruikt,
maar waarvoor van andere zijden heel wat
belangstelling bestaat. Rond deze mo
derne installatie is de lucht zuiver als
overal in de gemeente. Volautomatisch
wordt dit gemaal bediend. Als het nodig is
verzetten de pompen 250 kub. meter per
uur en vlak na de ingebruikneming heeft
men, door de omgekeerde gang van zaken
toe te passen, de Blokweerse polder een
maal uit dreigende moeilijkheden gehol
pen.
De polder geholpen
Het had hard gestormd en nog harder ge
regend. De wipmolen van de Blok
weerse polder moest in actie komen maar
twee roeden waren door de storm ver
nield en of de duvel er mee speelde, het
motorgemaal van de molen was, ook defect.
Goede raad was duur tot Alblasserdam
van het dreigende hoogwater in de polder
hoorde. Burgemeester L°°y kreeg de idee
de polder via de riolering te helpen. Dat
kon nu met deze grote pompcapaciteit. Ir
Christiaanse.dle de installatie had ontwor*
pen. had er geen bezwaar tegen. En zo
gebeurde het dat uit de overlaat een balk
werd weggehaald en het water uit de be
narde polder precies andersom ging stro
menhet riool in. Aan het eind stonden
de vuilwaterpompen van het nieuwe be
drijf klaar om die massa weg te malen ln
de Alblas. Drie dagen en drie nachten
hebben zij gewerkt met een capaciteit van
250 kub. per uur. Toen was de polder weer
Pompgebouw, bezinkingstank, slijkgis
tingstank en betonnen slijkdroogvelden
van de rioolzuiveringsinstallatie
te Alblasserdam.
behoorlijk droog En Alblasserdam had er
nog een voordeeltje bij. Want het is wel
eens goed zo'n riool door te spoelen.
Voor 5000 mensen is deze installatie ge
schikt. maar bij de voortschrijdende rio
lering van de gehele gemeente kan deze
capaciteit tot 10.000 worden opgevoerd-
Met de toekomst is dus ook terdege reke
ning gehouden-
Nee, Alblasserdam heeft voor wat de
hygiëne betreft een grote sprong gemaakt,
ook toen een half jaar geleden de altijd
kreupele aan particulieren uitbestede vuil
nisophaaldienst door de gemeente werd
overgenomen waarbij nieuw automateriaal
werd ingezet. De wrakke kar met het oude
paard is verdwenen.
En de wind kan nu ook niet meer zo'n
kar half leeg blazen. Ook in dit opzicht
heeft de volksgezondheid daar ln Alblas
serdam heel wat gewonnen.
In kringep van het Vatlcaan wordt ver
nomen. dat niet-cómmunistlsche pertijen
in Lithauen zich hebben verenigd en een
„opperste bevrijdingscomité" hebben ge
vormd, dat zich ten doel stelt, tegenstand
te bieden aan de Russen. Gemeld wordt,
dat ln de zes jaren, dat Lithauen door de
Russen is bezet, een vijfde gedeelte van
de bevolking, zijnde ongeveer 520 000 per
sonen. naar Siberië is weggevoerd.
De Russen zijn thans bezig met een zui
vering op grote schaal onder „verdachte
elementen" ln de gebieden langs de Duits-
Poolse en Lithaus-Poolse grenzen. In de
plaats van de weggevoerde gezinnen ko
men Russische families, die „betrouwbaar
worden geacht". Langs de genoemde gren
zen worden versterkingen aangelegd. Er
zijn hier tien kilometer diepe „zones des
doods" ingesteld, waar een zeer strenge
contróle op het personenverkeer wordt
uitgeoefend.
In de kringen van het Vaticaan, die de
bronnen zijn van deze mededelingen,
wordt verklaard, dat de berichten afkom
stig zijn van twee personen, die erin slaag
den uit Lithauen te ontkomen. De zestien
anderen, die tegelijkertijd poogden te ont
snappen. werden bij het overschrijden van
een der Lithause grenzen doodgeschoten.
De twee vluchtelingen hebben vele en
belangrijke documenten bij zich. waaruit
blijkt, dat de toestand op politiek en gods
dienstig gebied in Lithauen en ook in de
andere, door de Russen bezette Oostzee-
staten. hoogst ernstig is.
ziekte of ongeval een oog kwijt De tijd.
dat men er dan met een zwarte'lap voor
de getroffen plaats als een zeerover bij
liep, ligt al weer geruime tijd achter ons.
Men kan als eenogige tegenwoordig be
trekkelijk onopvallend door het leven
gaan; het duurt vaak enige tijd voor men
bemerkt iemand voor zich te -hebben met
een glazen oog.
Kunstogen worden de laatste jaren ln
grote hoeveelheden aangemaakt Uit voor
raad kan men meestal gemakkelijk een
passend model in de juiste kleur uitzoe
ken. De glazen ogen en de tegenwoordig
ook gefabriceerde plastic kunstogen mo
gen zo mooi zijn als ze willen, zo kunnen
met het gezonde oog zo weinig verschil
len als twee druppels water wat er aan
ontbreekt zijn de natuurlijke bewegingen
Ze staan vrijwel stil en star in de oogkas
en de bewegingen van het goede oog wor
den door het glas of plastic nauwelijks ge
volgd. De blik van de eenogige heeft daar
door Iéts leegs en het zou een grote ver
betering zijn. wanneer het iets zou wor
den met de „beweegbare kunstogen".
In 1945 zijn enkele Amerikaanse oog
artsen de problemen van de beweegbare
kunstogen ernstig gaan bestuderen. Daar
na zijn zij daadwerkelijk tot proefnemin
gen overgegaan, waarbij zij de moeilijk
heden van de materiaalkeuze, de construc
tie, het aanbrengen en het ..blijven zit
ten" allengs overwonnen.
Er bestaan thans in Amerika reeds ver
schillende modellen. Dr Cotler, die begin
1949 reeds berichtte, dat hij niet minder
TycZER DAGEN, nadat wij bij het
avondgrauwen ons bescheiden stads
tuintje hadden gesproeid en ons nog even
verlustigden ln de plantjes en bloempjes,
die zichtbaar verkwikt uit de douche te
voorschijn kwamen, zagen we plotseling
ts brulngrauws op de grond bewegen,
et bleekeen meikever, zo maar ver
dwaald ln ons stadstuintje, een bleek
bruine meikever, die we in onze jaren
„bakkertje" noemden en waarvoor we.
Wreedaards die we waren, onze laatste
cent gaven om hem aan een draadje te
laten rondvliegen of. kwelgeesten, die we
ook waren, te leten rondvliegen ln de
klas tot vreugd van de medescholieren en
tot wanhoop'van de onderwijzer. Maar
Wat kostte het een moeite er enige in
voorraad te krijgen. Daarvoor moest men
over geldmiddelen en over goede relaties
met de „Jongens van buiten" beschikken.
Want die gelukkigen konden nog wel eens
op meikeverjacht, des avonds tussen licht
*n donker. Strijk en zet kregen we te ho-
ïen. det ze zeldzaam waren.
„Groene blad weken"
In Zwitserland hebben de schooljongens
op het ogenblik dssrovsr niet te klagen.
Zwitserland heeft meer meikevers dan
kelfs de jeugd lief is en in sommige stre
ken, o.e. In het kanton Solothurn. kan
jnen van een ware meikeverplaag spreken.
Men prijst er zich nog gelukkig, dat mei
kevers niet allemaal in hetzelfde jaar ter
bruiloft gaan.
Men onderscheidt er het Bazelse
bet Bernse «n het Urnse vliegjaar. want
meikevers maken het vrouwtje hunner
keuze al vliegend het hof. Dit jaar trou
wen de Bazelse meikevers, d.w.z. ln de
kantons Bazel, Solothurn en Waadlend.
Des avonds tussen 7 en 8 uur, als het
warm genoeg is (tenminste 10 graden Cel-
eins) stijgen ze ven de aarde op en vliegen
regelrecht naar de vruchten- of loofbomen
••n de bosrand, waar ze hun „groeublad-
weken" wensen door te brengen. Daar
treden ze eerst in het huwelijk, waarna ze
onverwijld aan het eten gaan.
„Eten" li veel te zacht uitgedrukt. Ze
•torten zich op de groene bladen als uit-
lehongerde reuzen en vreten wat ze kun-
»en, zodat bomen en struiken ln minder
2*n 9««n tijd volkomen kaalgevreten zijn.
Dit lieve leventje duurt 10 k 12 dagen.
r;*14 keren de eerste vrouwtjes naar het
terug, graven slch 10 30 cm in d#
grond en gaan dan haar eieren leggen.
Een vrouwtje kan 30 k 80 eieren produ
ceren en hieruit ontwikkelen zich de zeer
schadelijke engerlingen. Wanneer de die
ren voor de eerste maal uitzwermen zijn
er meer mannetjes dan vrouwtjes, maar
later zijn de bordjes verhangen en domi
neren de wijfjes in aantal.
Meikever en bij
Reeds honderden jaren bestrijdt men de
meikevers door ze uit de bomen te schud
den. meer slechts 10 procent van de aldus
gevangen schildvleugellgen dragen rijpe
eieren met zich. Daarom is men ln Zwit
serland enige jaren geleden, ln 1944 of
1945, begonnen de gevleugelde vijan
den met behulp van chemische stoffen te
vernietigen, een procédé, dat nog steeds
verkeert in het stadium van proefnemin
gen. Men is reeds zover gekomen, dat men
Inziet, dat zowel de bodem als de lucht
zullen moeten worden behandeld. Aange
zien er ln Zwitserland tal van gebieden
zijn, welke men moeilijk kan bereiken, is
men tot de overtuiging gekomen, dat de
meikever nooit afdoend *kan worden be
streden als men het vliegtuig bij de be
strijding niet inschakelt.
Ook een andere omstandigheid maakt
het gebruik van vliegtuigen noodzakelijk.
Wil men de meikevers met succes bestrij
den, dan dienen ze te worden vernietigd
voor de vrouwtjes gelegenheid hebben ge
had zich met haar eierenschaal in te gra
ven en om dit te doen beschikt men
slechts over enkele dagen. In die korte
«panne tijdg moeten honderden kilometers
en nog eens honderden kilometers bos
worden besproeid en dit kan dus het
snelst per vliegtuig geschieden. Reeds
heeft men hier en daar proeven genomen
met helicopters en met succes.
Een moeilijkheid ls nog. dat de stoffen,
waarmee men de meikevers door middel
van bespoeiing of bestuiving van grond
en bomen te lijk wil gaan. ook min of
meer schadelijk ziln voor bijen. Er wordt
gezocht naar mldaelen om de schadelijke
meikevers te treffen en tegelijk de nuttige
bijen te sparen.
Meikeverbestrijder wordt een nieuw
beroep in Zwitserland. De mensen, die dit
jaar ervaring en kennis opdoen ln het
district Bazel, zullen het volgend jaar
hun krachten kunnen wijden aan de be-
itrijding v.n d« meikever, in de omge
ving van Bern. want dan zijn de dieren
daar huwbaar. In WSdenswtl ie enkele
weken geleden een Centrale voor Melke-
verbestrijding opgericht, die zich ten doel
stelt de thans verkregen kennis voor ge
heel Zwitserland dienstbaar te maken.
dan 43 protheses had aangebracht, ge
bruikt een bol van vitallium, die de ruimte
van het vefloren gegane oog moet inne
men. Op deze bol is een gouden ring aan
gebracht. waaraan de oogspieren moeten
worden bevestigd. Aan de voorzijde van de
bol is een gouden pen bevestigd, waarop
het plastic kunstoog moet worden geprikt.
De beweegbare kunstogen zijn in Neder
land niet verkrijgbaar. Om de een of an
dere reden kunnen zij niet worden ge
ïmporteerd, zodat onze instrumentenhandel
in deze verstek moeten laten gaan, wan
neer men zulk een „integrated implant"
bij hen bestelt.
Desondanks is het nu. zij het met meer be
scheiden grondstoffen en hulpmiddelen
ook in Nederland gelukt een patiënt van
een dergelijk beweegbare pro these te voor
zien. Op een wetenschappelijke vergade
ring van het Nederlands Oogheelkundig
Gezelschap is deze patiënt onlangs gede
monstreerd, terwijl de oogarts, die het be
weegbare kunstoog had aangebracht, ver
slag deed van de moeilijkheden, die hij had
moeten overwinnen. Als bijzonderheid kan
hierover nog worden vermeld, dat de pro
these hier te lande werd gemaakt en wel
door een tandtechnicus.
Niet alleen de bewegingen zijn veel beter
dan bij de tot nu toe gebruikte kunstogen.
ook de ooglidcontouren zijn fraaier, want
het gewicht van het kunstoog wordt nu
door het pennetje gedragen, terwijl het bij
de oude modellen alleen op het onderoog
lid rustte.
Het is nog iets te vroeg om te spreken
van een revolutie op het gebied van kunst
ogen. daarvoor is dit alles nog te nieuw.
De beweegbare kunstogen houden echter
een belofte voor de toekomst in, die zeer
wel in vervulling zou kunnen gaan, zo
dat men te zijner tijd wel degelijk een
algehele omwenteling kan verwachten.
De Tsjecho-Slowaakse consul te Leo-
poldstad in de Belgische Cofigo heeft
verklaard, dat hij bij de Belgische auto
riteiten zal protesteren tegen de „uit
wijzing" van de Tsjechische beeldhouwer
Foit en zijn gezin.
Volgens de Belgische autoriteiten is
Foit inderhaast met een Belgisch vlieg
tuig naar Zuid-Afrika gebracht „voor zijn
eigen veiligheid", omdat een menigte van
10.000 negers te Leopoldstad een dreigen
de houding had aangenomen en Foit er
van had beschuldigd, hoofden en lichamen
van negers als „vlees ln blik" uit te
voeren.
De Belgische autoriteiten verklaren, dat
deze mening is gewekt, doordat Foit
terra-cotta beelden van negers in zijn
wagen meevoerde, die door de negers
voor werkelijke mensen waren aangezien.
Dergelijke meningen zouden ook worden
versterkt door het feit. dat exportonder-
neitiingen in de Congo hun in blik vA-
pakte artikelen van een opgeschilderd
negerhoofd als handelsmerk voorzien.
De warmweer-periode, die achter ons
ligt, heeft weer duidelijk aangetoond van
welk een groot belang het is de kippen
ook in de zomermaanden een extra ver
zorging te geven en vooral bij warm weer
dusdanige maatregelen te nemen, dat ze
van de warmte zo min mogelijk nadeel
zullen ondervinden. Want per slot kan een
kip beter tegen de koude dan tegen de
warmte, iets wat zeer vele kippenhouders
aan de plotselinge achteruitgang van de
eierproductie bij het hete en broeierige
weer, wel hee\ duidelijk hebben kunnen
merken.
Toch is deze achteruitgang ln de leg
in vele gevallen voor een groot deel hun
eigen schuld Want hoe wil een kip nu
goed aan de leg blijven, wanneer het dier
gedoemd is de gehele dag ln een uitloop
te vertoeven, waar nergens schaduw is
of waar de dieren om een klein schaduw
plekje moeten vechten en daar dan ten
slotte dicht opeengepakt bij elkaar zitten?
Zonlicht iSs góed; jé) w! vele gevallen zelfs
onmisbaar voor onze dieren, maar een
teveel er van k*n op den duur beslist
schadelijk worden en heeft om te begin
nen dan vaak een nadelige Invloed op de
leg.
Maar. zo zullen misschien sommige le
zers opmerken, als de dieren het bul
ten te warm hebben, dan kunnen ze toch
in het hok schaduw zoeken. Zeker, en dat
zullen ze ook doen, al ls het nachthok dan
vaak, doordat de zon er de gehele dag op
heeft staan branden, zo heet als een oven
Toch brengen ze dan vaak een gedeelte
van de dag en de gehele nacht in de hitte
van het hok door en wanneer men de
dieren daar dan met geopende snavels, de
vleugels uitgespreid of afhangend ziet
zitten, dan is het alles bij elkaar genomen
toch pog maar erg verwondejHJk, dat ze,
zij het dan in mindere mate, toch nog aan
de leg blijven en er niet helemaal mee
uitscheiden.
En toch ls het de dieren door kleine,
vaak nagenoeg niets kostende dingen, bij
grote warmte zo gemakkelijk en aanga-
naam te maken. Zeker, dat kost vaak
wat tijd, maar vergeet aan de andere kant
niet, dat de dieren deze tijd door een ho-
fere eierproductie dubbel en dwars zul-
en vergoeden. Trouwens, ook al zou de
productie toch achteruit gaan en ze blij
ven aan de leg. dan heeft men toch al
veel gewonnen. Want denk er aan: de die
ren zijn zo langzamerhand aan het einde
van de legperiode gekomen. Hun organis
me is door de voortdurende inspanning
van de leg vermoeid geraakt en verkeert
daardoor in een soort van wankelbaar
evenwicht, waarbij maar weinig nodig is
om dit in de verkeerde richting te doen
omslaan en de dieren dan ln de rul te
doen vallen En gaan ze eenmaal ruien,
dan is het voorlopig met de eieren gedaan.
Daarom is het van zo veel belang de
dieren het juist bij warm en broeierig
weer zo aangenaam en gemakkelijk moge
lijk te maken. Zorg daarom, wanneer er
geen schaduw in de uitlopen ls, voor
kunstmatige schaduw. Het maken van lage
stevige afdakjes met behulp van oude
planken, schotten of rietmatten, welke dan
op verschillende plaatsen in de uitloop
moeten zijn opgesteld, zal de dieren al
heel wat schaduw kunnen verschaffen.
Natuurlijk moeten dergelijke getimmer
ten voldoende stevig zijn. opdat ze niet bij
een plotseling opkomende bul in elkaar
waaien en de er onder schuilende dieren
verpletteren, want dan zou het middel ln
dit geval erger dan de kwaal zijn.
A LEX DE HAAS. die Zondag j.l. met zijn gezelschap van een Nlwin-tournee door
Indonesië is tèrugggekomen. gaat contact opnemen met regeringsinstanties in
Den Haag, teneinde bekendheid te geven aan de culturele nood, die h{J onder onze
landgenoten ln de Archipel heeft vastgesteld en middelen te vinden, om in deze
nood te voorzien. Op radlogebled blijkt zijn bemiddeling reeds een mooi resultaat
te hebben afgeworpen.
schreef naar de heer Vogt van de Radio
Unie en inmiddels heeft hij van Nleuwen-
huys een enthousiaste brief ontvangen,
waarin deze vertelt, dat de Radio Unie
sindsdien regelmatig eigen opnamen uit
Nederland stuurt. 2500 zijn er al ontvan
gen.
Huispartijtjes zijn haast niet meer te
organiseren Wie nog een kennissenkring
heeft ondanks de uittocht en de over
plaatsingen en wie ruimte heeft in het
stuk woning dat hem is toegewezen, staat
nog voor het bezwaar van prijzen als 45
voor een fles jenever, 145 voor een fles
whisky, 3.50 voor een ons broodbeleg en
3 voor een fles bier, noteringen in de
Medanse kleinhandel Bovendien waar
Nederlanders samenkomen loopt het ge
sprek dadelijk over de doorgeknipte bank
biljetten en de andere, particuliere dief
stallen. terwijl de damei over de duurte
gaan praten.
Af en toe moeten deze mensen uit die
trieste sleur gehaald worden, moeten de
hulsvrouwen een aanleiding hebben, om
een geklede japon voor de dag te halen
en zich „uit" te voelen bij een Nederlandse
voorstelling met Nederlands publiek Vroe
ger, toen er niet méér Nederlanders wa
ren dgn nu na de oorlog, kwamen er re
gelmatig Nederlandse artlsten Wat naar
Australië ging deed eerst Indië aan De
Nederlandse gemeenschappen daar hebben
hun kunstkringen, maar die kunnen met
hun gedecimeerde Indonesische geld niet
veel meer doen. Uitzendingen van Neder
landse artisten zou nu gesubsidieerd moe
ten worden.
Wat lectuur betreft is men aangewezen
op enkele ter plaatse verschijnende bladen
en per zeepost gestuurde nummers van El
sevier. ook op dit gebied is het isolement
verder compleet. Boeken zijn onbetaalbaar
Een Nederlandse vertaling van Forever
Amber kost 491 Wel wordt door cfe Ame
rikanen veel lectuur Ingevoerd, de Ame
rikaanse voorlichtingsdienst verspreidt
propagandaboeken en brochures.
Er is in ons blsd reeds op gewezen, dat
onder de tegenwoordige nog steeds on
zekere omstandigheden ondernemingen op
lange termijn niet verantwoord zijn zoals
de ervaring met het symphonle-orkest
heeft geleerd Van Nederland uit onderno
men tournees zijn dat echter stellig wèl
Zij kosten ongetwijfeld veel geld, maar
hun waarde is in geld niet uit te drukken.
Wat het bezoek van een doodgewoon caba
retgroepje betekent voor onze landgenoten
daar. kan men zich hier in het veilige en
comfortabele Nederland niet bij benade
ring voorstellen. Alex de Haas vertelde
ons, dat hij reeds vóór zijn tournee in Den
Haag regeringsambtenaren heeft ontmoet,
die veel begrip voor dit alles toonden en
van wie hij stellig medewerking verwacht
Wij wensen hem succes.
„Ze houden met tranen ln hun ogen je
handen vast", vertelde ons de heer De
Haas, die met vele planters heeft gespro
ken in gebieden, waar binnenkort de
laatste Nederlandse troepen voorgoed gaan
vertrekken Deze mensen leven onder druk
van moeilijke omstandigheden ln een om
geving. waar voortdurend onbekende ge
varen dreigen en er is momenteel maar
weinig, wat vreugde kan brengen ln hun
bestaan Dat zij niet wijken, maar hun
werk voortzetten, is een nationaal belang,
maar „laten wij hen dan tenminste in cul
tureel opzicht niet in de stèek laten
Binnenkort houdt de Niwin op te be
staan. De burgers die er dan nog zijn. heb
ben niet veel anders meer dan de bioscoop
en de radio De Indonesische radio-omroep
heeft wat zendtijd ter beschikking gesteld
voor Nederlandse programma's, maar de
heer F. A. L. Nieuwenhuys vertelde bij de
komst van De Haas, dat hij al enige tijd
aan het eind van zijn latijn was. De Haas
Zorg er tevens voor, dat dergelijke
schuilplaatsen voldoende ruimte aan de
dieren bieden, want anders komen er pik-
partijen en deze kunnen, aanleiding geven
tot het optreden van het terecht zo ge
vreesde verenpikken en kanibalisme
waarbij de dieren elkaar geweldig kunnen
toetakelen, zo erg zelfs dat er doden val
len.
Ook het nachthok moet ln de zomer zo
luchtig en koel mogelijk gehouden worden
Natuurlijk moeten alle ramen open staan
Kunnen ze niet geopend worden, haal dan
de ruiten er uit. Hoe frisser het hok is hoe
beter. Zet ook de deur open en voorzie
deze dan tegen het weglopen van de die
ren en het binnendringen van honden,
katten en andere ongewenste rovers, van
een gazen raam. Heus frisse lucht en zelfs
wind in het hok ls niet erg, als het maar
niet over de dieren tocht, dus geen tegen
elkaar openstaande deuren, ramen of ven-
tilatie-openingen.
Ga ook het heet worden van het dak en
de wanden zoveel mogelijk tegen. Het op
het dak leggen en dan liefst op een paar
stokken, zodat er een kleine ruimte ont
staat. van oude rietmatten, schotten of
planken, geeft al een zeer goede bescher
ming tegen de ln deze tijd van het jaar
vaak zo sterke zonnewarmte. Hetzelfde
geldt voor de zijwanden die naar de zon
zijde gericht zijn.
Heeft men geen rietmatten, schotten enz.
ter beschikking, dan valt er met bebla-
derde takken die op het dak gelegd en
tegen de wanden worden geplaatst, al
zeer veel te bereiken.
En tot slot; denk om het drinkwater
Want niet alleen drinken de dieren met
warm weer veel meer dan normaal, maar
daarenboven verdampt het water ook
snel, zodat de drinkbak veel spoediger
leeg zal zijn dan men verwacht. En een
tekort aan water is niet alleen voor de
dieren zelf erg, maar ook voor de eige
naar, Want weet u wel, dat één der me
thoden om de kippen vlot aan het ruien te
krijgen is, ze kort in het water en dus
dorstig te houden?
Daarom, wees verstandig, loop de dieren
ondanks het drukke werk in deze maan
den. extra na. Verzorg ze zo goed mo
gelijk en ze zullen uw goede zorgen door
een hoge en lange eierproductie belonen.
Wereldschrijvers van ndbij
Mr H, 3. Relnink, aecretaris-generaal van
het ministerie van O. K, en W., opende gis
teravond ln het Gemeente Museum te
's-Gravenhage de tentoonstelling „Wereld
schrijvers van nabij", die daar ln het kader
van het Holland Festival tot 23 Juli wordt
gehouden en waarover wij kort geleden uit
voerig hebben bericht.
Het Haags Cultureel Centrum organiseerde
deze tentoonstelling waarop 00 auteurs, ver
spreid over de gehele wereld, door middel
van manuscripten, portretten, uitzonderlijke
boekwerken en curiositeiten vertegenwoor
digd zijn.
Aan de officiële opening, die door een tal
rijk publiek werd bijgewoond, ging ln de
aula een causerie door mr M Nijhoff voor
af. Max Crolset droeg voorts enige moderne
gedichten voor, zowef in Nederlandse ver
taling, als in oorspronkelijke taal.
Georgette Hagedoorn, bracht tot slot, be
geleid door Pierre Verdonck. enige toepas
selijke chansons ten gehore
De Deense ambassade in Londen heeft de oerloolng bekendgemaakt de 30-jarige
nrins Georo can Denemarken, Deens militair attaché in Londen, en gracin Anne
p Anjon, oud 32 jaar, en nicht van koningin Elizabeth.
Slechts kleine reserve
TAE VOEDING is een belangrijk on-
derwerp voor de mens. De laatste
tientallen jaren zijn er vele onderzoe
kingen en ontdekkingen gedaan met
betrekking tot de verschillende voe
dingsstoffen, welke al of niet onmis
baar zijn voor het leven. Zo is o.a. een
gehele serie vitaminen gevonden, wel
ke het liehaam niet kan missen als
bouwstoffen. Wij kennen de rol van
het eiwit, de suikers en de vetten, zo
als wij die in deze artikelen al eens
uiteengezet hebben.
Dit keer is de rol van het vocht aan de
beurt, die zeker niet minder belangrijk
is. In de zomertijd met
warm weer merken wij
meer van de vochtbe-
hoefte en uitschelding
dan in koelere msranden.
Men kan zeggen, dat het menselijk li
chaam voor drie-kwart gedeelte uit water
bestaat. Dit doet wat vreemd aan, de
idee, dat iemand voor veel meer dan de
helft uit water bestaat. Dit komt niet
door het bloed, want deze hoeveelheid is
maar ongeveer vijf liter. De weefsels zelf
bevatten zoveel water; de weefsels met
de hoogste functie het meeste.
De hersenen staan bovenaan en hebben
nog een hoger watergehalte dan het
vloeibare bloed: dit lijkt vreemd, maar is
toch een feit. Een persoon van 70 kg li
chaamsgewicht bestaat dus ongeveer uit
50 liter water en 20 kg vaste stof. Men zou
dus geneigd zijn te denken, dat het li
chaam gebrek aan water veel beter kan
verdragen dan gebrek aan voedsel. Het is
echter juist andersom. Honger kan men
langere tijd, wel meerdere weken, uithou
den. Allerlei depots en ten slotte de minst
nodige organen worden als reserve aange
sproken. Maar van al die liters vocht zijn
er slechts twee direct als reserve beschik
baar.
Onthouding van vocht kan men maar
een paar dagen volhouden, want de
rest van het water laat zich moeilijk
vrijmaken en niet zonder gevolgen. Het
lichaam is daarom ook zuinig met zijn
vocht.
Via de nieren raakt het lichaam ruim
één liter vocht kwijt per dag onder nor
male omstandigheden, en via de adem
haling en door transpireren nog eens één
liter. Deze hoeveelheid moet dus per dag
weer opgenomen worden ln het voedsel
en als drank.
Voor de spijsvertering wordt tien liter
sap afgescheiden, dit wordt verderop in de
darm weer geheel opgenomen. Het drin
ken van een glaasje water bij de maaltijd
bevordert de spijsvertering, mits het eten
niet door overmatig veel water wordt
weggespoeld.
De dood door dorst ls een vergiftiging
door eigen gifstoffen, die niet afgevoerd
kunnen worden. Bij de stofwisseling ont
staan afvalproducten, die via de nieren
vooral, maar ook wel ln geringere mate
door de huid worden uitgescheiden. Is er
gebrek aan vocht, dan kan er niet genoeg
via de urine uitgescheiden worden, wat tot
zelfvergiftiging leidt.
Waar dus een evenwicht bestaat tussen
opneming en uitscheiding, spreekt het
vanzelf, dat wanneer de uitscheiding toe
neemt, ook de vochtopname toe moet ne
men, temeer daar het lichaamsvocht zo
vast verankerd zit, dat slechts een paar
liter als reserve dient.
zweet verloren gaat, en bij zware ar
beid, vooral bij de combinatie van deze
beide, kan de uitscheiding via de huid tot
het tienvoudige oplopen, d.w.z. dat het zo
vijf k tien liter kan bedragen. Dit vraagt
om aanvulling. Vandaar dat de dorst in
dergelijke dagen zo groot kan zijn. Men
hoort nog vaak zeggen, dat iemand die tij
dens warme dagen zich moet inspannen
of een beroep als stoker b.v. heeft, niet
aan de dorst toegeeft om maar niet zoveel
te moeten zweten. Dit transpireren wordt
echter via het zenuwstelsel teweegge
bracht om door verdamping van het vocht
de huid af te koelen, en niet door het aan
wezig zijn van veel vocht.
Een andere kwestie is, dat b.v. stokers
die erg veel transpireren en daarom veel
drinken, niet goed er op worden. Dit komt
doordat transpireren vochtverlies, maar
ook zoutverlies veroorzaakt. Drinken zij
water met wat keukenzout erin opgelost,
dan blijven de onaangename bijverschijn
selen weg.
Bij warm weer is het dus beter de dorst
te lessen dan niet te drinken. Door dit
laatste worden er onnodige eisen aan het
lichaam gesteld.
Sterk vochtverlies kan ook op andere
manieren teweeggebracht worden, zoals
door veel braken en hardnekkige diar-
rheeën. Bij deze toestanden moet er aan
gedacht worden voor voldoende vochttoe-
voer te zorgen, evenals bij hoge koorts.
Na het drinken komt het water ln het
maagdarmkanaal, vanwaar het ln het
bloed wordt opgenomen. Zijn er depots
aan te vullen, dan gebeurt dit, en de rest
gaat weer via de nieren naar bulten, zo
dat vier uren na het drinken van wat
extra vocht dit het lichaam weer verlaten
heeft. De depots, waar het water opge
slagen wordt, zijn de huid, de spieren en
de lever.
Veel drinken ls dus een belasting voor
het hart, omdat het steeds via het bloed
zijn weg vindt. Zodoende heeft een vocht-
beperking tot één k anderhalve liter per
dag haar waarde waar dit voor het hart
nodig is. evenals bij verhoogde bloeddruk
en bij ziekten, die een vochtvermeerdering
in de weefsels bevorderen, zoals b.v. nier
ziekten.