Juli is ae ruziemaand
Tamboer van Amerika 's
grote trom
twkkdi; bi.au - pagina 2
Van 300 tot 2500 pk. per motor
Amerika gaf prachtige kansen
aan zijn demobilisanten
De Parijse Metro jubileert
Indonesiërs stelen zich arin
ij zij'I onze ein barometers
WAAROM VACANTIE IN DE ZOMER?
Moeilijk werk bij
somber weer
Lakenbergs contract
met Pro Patria
Biljartkalender
Dc ontwikkeling van de vliegtuigmotor
Grote deelneming aan
nationale vijfkamp
'n Woningwetwoning kan best gezellig zijn
Acheson wijst Gromyko's
aantijgingen van «le hand
Omvangrijk passagier
Guido Orlando werkte voor Barnum
en de Italiaanse regering
.,Doe wal je wilt
Auster-vliegtuig
verongelukt
Machtige bonden
Amerika steekt geld
in de Congo
BEZOEK AAN EEN VRIENDIN WERD
GIVLIANO NOODLOTTIG
Onwelriekend, oncomfortabel en onmisbaar
Een millioen klanten
Maar cijfers zeggen de dessaman zo weinig
Politie steelt mee
Het gebeurde in Havanna
Het Lied van de Logé
O
Weer 6 molensjn Alblasserwaard bedreigd
DONDERDAG 15 JULI 1950
"I^E KINDEREN krijsen en lieren en ma
rt* L-ïf" Cen law?ai al* nooit te voren. In
hranJL Tu" 2e byna niet ,nt bedaren ie
/®e"' thu,s vergaat moeder horen en
heev' nrJPr"!^en schiinen do°r het dolle
r.!rhfP«Qr t2e,ï rn onderwijzeressen
zuchten en moeder stemt daar mee in: Er
moerig.' m °P' k°m5tde Jeugd is 20 ru'
kf.SdKren Z,jn- wnt dit betreft, uitste
lt barometers. De jeugd staat niet al
leen. daar is de rheumatische man of
vrouw, die met zekerheid voorspelt, wan
neer er slecht weer in aantocht is: spie-
ren en gewrichten zeggen hun dit in dui
delijke. zij het pijnlijke taal. Er zijn men
sen. die onweer voelen naderen, omdat
een zekere beklemming haar bevangt, en
zo zi)n er meer voorbeelden. Over het al
gemeen nemen we aan. dat het weer en
het klimaat invloed oefenen op ons ge
wone dagelijkse leven en dat wij aan de
andere kant met iaareetijde en ivcer re
kening moeten houden voor bepaalde
handelingen.
Amerikaanse klimntologen hebben van
dit alles een grondige studie gtynaakt en
deze heeft in sommige opzichten het
volksgeloof bevestigd, maar in andere ge
vallen blijkt, altijd volgens deze klimn
tologen. dat bestaande opvattingen onge
grond zijn. Zo staat voor vrijwel alle
mensen als een paal hoven water vast. dat
de zomer de beste tijd is om vacantie te
nemen.
Mis! roepen de Amerikaanse onderzoe
kers uit. Juist in de zomer heeft men va
cantie het minst nodig, want dan heeft
men juist door het lenteweer als het ware
een energie-injectie ontvangen. In Januari
en Februari is de behoefte dm het werk
tijdelijk neer te legen, veel en veel groter
dan in de zomer
Ja -maar. gaat u hier tegen in: als het
koud is. kunnen wij veel beter werken
dan in de warmte Ook dit is een on
juiste opvatting volgens de Amerikaanse
geleerden. In de winter stapt men wel
steviger door op straat om warm te blij
ven en dit geeft ons het gevoel, dat wij
de zaken pittiger aanpakken, maar het
tegendeel is waar. De efficiency van het
lichaam wordt minder, wanneer de aan
gewende energie het peil van het ver
brandingsproces doet stijgen Dos win
ters verspillen wij bij alles wat we doen
meer energie
Zo is het ook niet juist, dat zachte win
ters minder goed zijn voor de gezondheid.
Ondanks het oude gezegde, dat ..een groe
ne winter de ticdienaren van begrafenissen
veel werk geeft", hebben studies daar
omtrent. welke de Gezondheidsdienst in
een stad in Noord-Amerika heeft doen
verrichten, aangetoond dat tijdens zachte
winters het aantal ziektegevallen daalt.
Wat de mensen ten grave sleept, is een
winter met vele en plotselinge tempera-
tuurwijzigingen. Zo hebben de Amerikaan,
se klimatologen een nieuw licht gewor
pen op de vooriaarsvermoeidheid, welke
menigmaal wordt toegeschreven aan vi-
taminentekort. dat het lichaam tijdens de
wintermaanden oploopt. De nieuwste on
derzoekingen hebben aangetoond, dat dc
vooriaarsvermoeidheid te wijten is aan
de stijging van temperatuur, waaraan het
lichaam zich moet aanpassen.
September: luiermaand
'"TEGENOVER al deze ..het is niet
waar's" staan echter ook uitkomsten,
welke overeenstemmen met de algemene
volksopvatting. Zo blijkt, dat inderdaad
het aantal echtelijke ruzies in Juli groter
is dan ooit en dat er trouwens ook meer
opstootjes en burenruzies voorkomen en
meer gevallen van mishandeling e.d. Dit
alles is te wijten aan de in die maand
heersende hitte, waardoor de mensen ge-
Voetbal
Met betrekking tot de onderhandelingen
van Lakenberg met de Italiaanse prof-club
Pro Patria, vernemen wij. dat de Amster
damse speler zich tot de K.N.V.B. gewend
heeft met het verzoek, hem vergunning
te verlenen een contract te tekenen. De
K.N.V.B. stelt zich in dergelijke gevallen
op het standpunt dat de betrokkene al
lereerst een bewijs dient over te leggen
dat hij aan zijn verplichtingen tegenover
zijn vereniging, in casu dus Blauw Wit.
heeft voldaan. In de tweede plaats wenst
de K N.V.B. overlegging van het contract,
dit met de bedoeling de speler eventueel
op voetangels en klemmen te kunnen wij
zen. Bij de onderhandelingen tussen La
kenberg en Pro Patria is de heer Casadei
bemiddelend opgetreden, een te Amster
dam woonachtige Italiaan, die degtijdsook
zijn diensten verleend heeft bij de over
gang van Wilkes naar de Milanese club
Internazionale. Hij is tegenwoordig ge
weest bij het onderhoud van Lakenberg
met een lid van het K.N.V.B.-bestuur.
Lakenberg wilde aanvankelijk op korte
termijn vertrekken teneinde half Juli
reeds met zijn nieuwe club een tournee
door Zwitserland te kunnen maken. Dit
is evenwel in verband met het door de
K.N.V.B. ingestelde onderzoek niet moge
lijk. Er is echter alle reden om aan te ne
men dat de gevraagde toestemming niet
langer dan een maand op zich zal laten
wachten, zodat de Amsterdammer in Aug.
voor Pro Patria zal kunnen uitkomen.
Voorts vernemen wU dat alleen Laken
berg tot dusver een dergelijke vergunning
heeft aangevraagd. Geen van de andere
spelers, die In onderhandeling zijn met
buitenlandse clubs of zelfs contracten zou
den hebben afgesloten, hebben hierover
met de K.N.V.B. contact gezocht.
Europese Kampioenschappen: 11—14
Jan 1951 te Waalwijk, cadre 47/2; 8—11
Febr. 1951 te Antwerpen, driebanden;
2—5 Maart 1951 te Barcelona, bandstotcn;
5—8 April 1951 te Sevilla, 71/2; 25—28
April 1951 te Luxemburg, libre.
Wereldkampioenschappen: 28 April—
9 Mei 1951 te Madrid, driebanden; 14—16
Juni 1951 te Nantes (Fr.), fantaisie clas-
gique; 15—20 Augustus 1951 te Buenos
Aires, 47 2.
prikkeld zijn en hun tong en handen min
der in bedwang hebben dan anders. Zo
is het ook juist, dat babies meer natte
luiers leveren bij regenachtig weer en dat
September een topmaand is wat de natte
.uiers betreft. Zo moeten magere mensen
meer last hebben van slecht weer dan de
dikkerds. Weliswaar kunnen de magcren
beter tegen de warmte dan dc gezettert,
maar aangezien ze minder calcium, vita
minen. vetten en water in hun lichaam
hebben opgeslagen, zijn ze gevoeliger
voor koude en kunnen ze vooral verande
ring vdn weer heel slecht verdragen.
Maar het denkbeeld, dat we ons beste
werk verrichten als het mooi weer Is,
spreken de Amerikaanse klimatologen
toch weer tegen. Mooi, zonnig weer werkt
wel inspirerend, maar. maakt ons niet
werkzamer Studies op d.t gebied hebben
aangetoond, dat we het meest volbren
gen op sombere, donkere dagen, al mop
peren we dan nog zo en klagen we steen
en been over het trieste weer. Wilt u
iemand een buitengewone prestatie laten
verrichten, vj-aag bet hom dan als hot
buiten vochtig, triestig en naargeestig is!
Aldus de Amerikaanse klimatologen Mo
gelijk echter geldt dit alles slechts voor
Amerika. We zouden hot hier ook eens
wetenschappelijk moeten onderzoeken!
I
raffinaderijen in Engeland zullen
oekomst worden uitgerust met i
!ie de vorm van een ballon heb- j
i van dit model zijn
terreinen van de
'an de Shell te Stan-
Ze hebben een I
doorsnede van ruim 10 meter en kunnen
elk 635.000 liter butaangas bevatten. Op
de achtergrond de ..rootste koeltoren ter
wereld. Hij heeft een hoogte van
104 meter.
edaek
Storingzoeker
I eerste motoren, waar dertig jaar ge
leden K.L.M.-vliegtuigen mee uitge
rust waren, zaten op een voor ons begrip
wel zeer vreemde plaats in het vliegtuig,
n.l. naast de bestuurder, dus zoals men
dat tegenwoordig veelal in autobussen
aantreft. De vlieger bestuurde het toestel
in de open lucht, zittend naast de motor,
cen zes-cylinder Armstrong Siddely Pu-
ma. wat tot gevolg had dat hij vooral in
de ipude wintermaanden aan de linker-
karff min of meer gebraden en 'aan de
rechterkant versteend was. Toch had dat
broederlijke naast elkaar zitten van mo-
tpr en vliegtuigbestuurder zekfer zijn
voordelen. Zo is het eens een keer ge
beurd dat. toen de verbindingsstang van
de gasklep brak, de vlieger zijn linker
hand alleen maar ergens in de motor be- 1
hoefde te steken om deze klep verder te
kunnen bedienen. In 1924 kreeg men reeds 1
de beschikking over een zwaardere mo-
tor, de Rqlls Royce Eagle, die in de F-7
werd gebouwd, waarmede men in 1924 de
eerste vlucht naar "Batavia ondernam.
Technici van de K.L.M construeerden in
verband met de te verwachten hitte in de
tropische gebieden een extra oliekoeler. i
Helaas weigerde het apparaat op een
gegeven ogenbjik en aan dit mankement
was het te wijten, dat de machine bij Phi- i
lippopel een noodlanding moest doen. Het
jaar 1925 Is op het gebied van vliegtuig-
motoren revolutionnair geweest. Men zou
de betekenis van die verandering het
beste kunnen vergelijken met de huidige
veranderingen op het gebied van de
voortstuwing van vliegtuigen, n.l. van
cylinder naar straalmotor.
Van water naar lucht I
Tn dat jaar stapte de K.L.M. als eerste
1 luchtvaartmaatschaopij ter wereld van
het. tot dat ogenblik gebruikelijke, water
koelingssysteem af en ging men over tot
het ingebruiknemen van luchtgekoelde
motoren. Dr A. Plesman. president-direc
teur van de K.L.M.. heeft de betekenis
hiervan in die tijd zo kernachtig uitge
drukt met zijn woorden: ..lucht weegt
niets, water is zwaarder". In de jaren
omstreeks 1930 waren het de Pratt and i
Whitney motoren, die hun intrede bij de I
K L M. deden Het waren krachtbronnen,
die veel minder aan storingen onderhevig
waren dan de in vroeger jaren gebruikte
motoren. Juist de Pratt and Whitneys
hebben zeer veel bijgedragen tot' de re
gelmatige dienstuitvoering van de lijn
Amsterdam—Batavia. Zij werden ge
bruikt in de Fokkers F-10 en F-18, en o.a.
de beroemde Pelikaan en Snip werden
daarmee door de lucht getrokken. Het
aantal paardenkrachten, dat de motoren
in die beginjaren opleverden, varieerde
van 230 tot 480 pk. Met de aankoop van
de geheel metalen Douglas-vliegtuigen.
waar Curtiss Wright-motoren ingebouwd
waren, steeg dit aantal pk's aanmerkelijk
tot 720 pk. Door het gebruik van hüog-
waardige metalen zag men tegelijkertijd
kans het gewicht naar verhouding aan
merkelijk lager te maken. Sindsdien is de
ene technische verbetering snel op de an
dere gevolgd met als resultaat, dat de
vier- en twee-motorige vliegtuigen, die
op het ogenblik door de K.L.M. gebruikt
worden, krachtbronnen bezitten, die niet
minder dan 2540 pk kunnen opleveren.
Starten ïnet de hand
TVTiet alleen vele motoren zijn in de loop
van de achter ons liggende dertig ja
ren bij de K.L.M. in gebruik geweest, ook
vele verschillende systemen hebben in al
die tijd de revue gepasseerd. Zo was dat
o.a. het geval met het starten van de mo
toren. In de begintijd werd dit gedaan
door drie werktuigkundigen. De ene pakte
een van de bladen van de propeller en
hield met zijn andere hand een tweetal
collega's vast. Met zijn drieën trokken zij
met alle macht aan de luebtschroef, waar
door deze aansloeg. Op dat moment* ga
ven de twee achterste werktuigkundigen
nog een flinke ruk aan de eerste man.
zodat hij geen gevaar liep door de
draaiende propeller gegrepen te worden.
Bij de Rolls Roycé Eagle-motor was men
alweer een stap verder met het starten.
Aan de zijkant was n.l. een slinger aan
gebracht en zo kon men de vliegtuig
motor. net als dat met automotoren het
geval is. aanslingeren, alleen met dit ver
schil dat de man <lie moest ..slingeren",
dit deed, hangend aan zijn linkerknie en
linkerhand, ongeveer een meter boven de
grond. Later voerde men het zgn. start
pistool in. Door de ontploffing van een
startpatroon werd de hoofddrijfstang via
een van de cylinders in beweging gé
bracht. waardoor de motor kon aanslaan.
Tegenwoordig gebruikt men allerwege de
electrische startmotor. K.L.M.-technici
hebben in de vele jaren dat het bedrijf
thans bestaat, tal van grote en kleine
verbeteringen en uitvindingen op het ge
bied van de vliegtuigvoortstuwing op hun
staan.
pen van de belangrijkste i
fel h»t ontweip van de
s zonder twij-
zen. storings-
zneker gvwe.vt, r!;e ver voor de tweede
wereldoorlog gereed kwam en die thans
in iedere vliegtuigmotor te vinden is. Men
ging daarbij uit van het feit dat. als er
een breuk optreedt in een bepaald motor
onderdeel. kleine metaaldeeltjes vrij ko
men. Deze worden dan met de olie mee
gevoerd. In de oliekoeler bevindt zich het
bedoelde apparaatje, dat deze metaaldeel
tjes registreert. Kort geleden was het de
K.L.M.. die als eerste luchtvaartmaat
schappij een door de Lockheed-fabrieken
ontworpen nieuw uitlaatsysteem in prac-
tijk bracht. Hot systeem komt hier op
neer. dat de uitlaatgassen via kleine naar
achter gerichte straalpijpjes aan iedere
zijde van de motor meewetken aan de
voortstuwing van het vliegtuig.
In 1921 begon do K.L.M. zelf met de
revisie van haar motoren en drie jaar
later werd op het Rotterdamse vliegveld
waalhaven een motorenwerkplaats opge
richt. die men in 1935 naar Schiphol over
plaatste. Op het ogenblik is dit uitgegroeid
tot een geheel technisch dorp met een
oppervlakte van vele vierkante kilometers
waar ongeveer 3600 technici werken. Sinds
de bevrijding hebben ongeveer 30 buiten
landse maatschapDijen behalve de K LM
hun motoren op Schiphol laten reviseren
Het grootste motorenproefstation van
Europa bevindt zich in dit technische dorp'
en dit is zo ingericht dat er op den duur
ook straalmotoren in beproefd kunnen
worden, iets wat men zeker geen over
bodige weelde kan noemen als men reali
seert. dat binnen enkele jaren een groot
deel van de burgerluchtvloot met turbine-
of mogelijk met straalmotoren aangedre
ven zal worden.
Het Nederlandsch Olympisch Comité
organiseert ook dit jaar een nationale
vijfkamp. welke der traditie getrouw te
Amersfoort wordt gehouden met als data
17 tot en met 21 Juli a s. Het programma
Is als volgt samengesteld: le dag hand-
granaatwerpen of paardrijden of motor
rijden (in de omgeving van hotel Water
loo. Leusden); 2e dag: schermen (in de
cavalerie-kazerne. Amersfoort); 3e dag:
schieten (op de Leusderheide); 4e dag:
zwemmen <in het zwembad te Soestdui-
nen); 5e dag: veldloop (in de omgéving
van hotel Waterloo. Leusden). Voor de
eerste maal kunen de deelnemers voor
het eerste onderdeel ook een proef in
hot motorterreinrijden afleggen in plaats
van handgranaatwerpen of paardrijden.
Van dé 41 inschrijvers hebben zich 5 ge
meld voor het onderdeel motorterrein
rijden. 8 voor paardrijden en 28 voor
handgranaatwerpen. De eindklassificatie
wordt verkregen door het samenstellen
van de plaatsnummers in ieder der vijf
onderdelen verkregen Bij gelijk aantal
punfen geeft het getal der laagste rang-
cijfers in de onderdelen de doorslag.
Degenen, die hébben voldaan aan de
vastgestelde minimum-eisen 411 alle 5 de
onderdelen, ontvangen het z.g. vijfkamp-
kryis met het daaraan verbonden diplo
ma. Aan de nationale vijfkamp is ook
een korpswedstrijd verbonden.
Dc tweede dag van de
Laura-rit
De tweeo.- dag van de Alphense rijwiel-'
vierdaagse heeft de deelnemers geen bijzon
dere moeili kheden opgeleverd De afstand,
welke moe., worden afgelegd bedroïg 126
km. en net was wel merkwaardig te eons'a-
teren in welk een verschillend tempo door
d-- deelnemeis werd gereden. Er waren er
tilt deze alstand binnen de zes uur aflesten:
zl, zullen van het natuurschoon, dat bun op
deze toclvt werd geboden, weinig tenen
hebben. Arcieien hadden er tien uur voor
nodig, de rrnxtmum toegewezen tijd rn tot
hen behoorden de ware toeristen die ook
o,. deze 1 it 'Bndanks de stromende regen 'en
volle hebben genoten
Achtereen' olgens werd gereden over Ter
Aar en uithoorn naar Amsterdam en van
daar g'ng he- via t Gooi en Hilversum -ver
Mijdrecht 'erug naar Alphen aan de Rijn
Twee dames moesten tijdens de tocht op
geven.
Schoonheid in huis en hof
Een eigen huisje, desnoods een of twee
kamersziehier de droom van menig
:•-»"! Paai'Ue en wordt deze verwezenlijkt, dan
roeger jaren gebruikte wordt de droom aangevuld een ameuble
ment, bestaande uit tafel, vier stoelen,
twee fauteuils, een dressoir, een thee
meubel, een paar bijzet-tafeltjes, de stoe
len het liefst met gobelin bekleden en
dan bijpassend gebloemd karpet en dito
tafelkleed en misschien nog een bloeme-
tjes behang ook. want dit is weer in de
stalencollecties van behangers verschenen
Is het ..hutje" dan ingericht, dan kan
men in de kamer bijna geen voet ver
zetten. want de woonvertrekken van mo
derne huizen zijn niet groot en mot al die
meubels is de khmer meestal boordevol.
De vrouw des huizes kan er zich dan
sdms op betrappen, dat ze haar huisje
toch niet zó gezellig vindt, als ze gemeend
had maar zij geeft er zich geen reken
schap van, dat er van aljes ie*s teveel
iste veel meubels, te veel bloempatro-
nen Wat ontbreekt, is de „eenvoud, het
kenmerk van het ware".
Tentoonstelling in
Amersfoort
Teneinde het grote publiek een dank
beeld te geven van moderne woningin
richting. welke aan behoorlijke eisen van
stijl en smaak voldoet, zal vanlö Juli tot
21 Augustus in Amersfoort een tentoon
stelling worden gehouden, onder de naam
„Schoonheid in huis én hof". De organisa
toren willen o.a. laten zien. wat er be
reikt kan worden in een beperkte ruimte
van een modern interieur. Zo zal er een
woningwet-woning harmonisch worden
SLEUTELS
Dean Acheson. de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, heeft, op zijn
wekelijkse persconferentie de Noordko-
reaanse beschuldiging, dat de V S. in Ko
rea de aanvallers zijn en dat de strijd is
begonnen door de Zuidkorcnanse troepen,
van de hand gewezen. De door Acheson
voorgelezen verklaring was in feite een
antwoord op punten uit de verklaring, die
Gromyko. een der Sowjet-Russische
plaatsvervangende ministers van buiten
landse zaken. Dinsdag aflegde, hoewel
Acheson niet met zoveel woorden pp deze
verklaring doelde. Verder verzekerde
Acheson. dat de Koreaanse crisis niet tot
gevolg zou hebben, dat de Amerikaanse
hulp bij de herbewapening van de West-
europese mogendheden vertraagd zou
worden.
'..Alle betrouwbare getuigen ter plaatse,
de commissie der V N. incluis, heoben
vastgesteld, dat de Noordkoreaanse strijd
krachten de aanvallers waren", aldus
Op de vraag, of hij iets wist over de
reactie van de Sowjct-Kussische bevol
king op de Koreaanse ciisis, antwoordde
Acheson. dat de Sowjet-Unie geen harer
onderdanen veroorloofde te weten, dat de
V.N. ook maar iets met de crisis te makeri
hebben. Het moreel van de Zuidkoreaanse
burgerbevolking is hoog. er is geen acti
viteit van een vijfde colonne, aldus Ache
son.
ingericht, met meubilair, waarin de hand
van een kunstenaar valt te bespeuren en
gestoffeerd met materialen, die. ofschoon
fabriekmatig vervaardigd, toch getuigen
van een gezonde opvatting. Practisch in
gedeelde ruimten zullen worden getoond,
waarin producten van kunstnijverheid en
ambacht harmonisch zullen worden ge
plaatst.
Architect G. Rietveld, die ook de Hol
land fair te Philadelphia installeerde,
heeft de leiding. Natuurlijk wil de ten
toonstelling niet leraren „Zó moet bet
maar slechts zeggen „Zo kan het
Er zullen meubelen uit de laatste de
cenniën. van Berlage tot op dit moment,
worden geëxposeerd, practische keuken
inrichtingen worden gedemonstreerd-
De tentoonstelling staat onder bescher
ming van een comité, waarvan prof dr
F J. Th. Rutten, de minister van Onder
wijs. hei ere-voorzitterschap heeft aan
vaard.
Medewerking is verkregen van richting
en leidinggevende organen op het gebied
van kunst en industrie.
Een twee-motorlge Viking van de Bri
tish European Airways bleek te klein te
zijn voor een passagier, die van het Lon-
dense vliegveld Northolt naar München
wenste te vertrekken.
Kort voor het vertrek kwam de stewar
dess tot de conclusie, dat de passagier, de
bijna 140 kg wegende mister E. Grossman.
geen plaats kon nemen in de stoel en dat de
veiligheidsgordel veel te kort was voor zijn
middel van 1.60 meter: men kon de vei
ligheidsvoorschriften niet naleven. De pas
sagier moest een dag wachten om .het te
proberen met een vier-motorig vliegtuig
van de Panamerican. dat ruimere zitplaat
sen en langere gordels heeft.
Caruso's dood
rTEN TIJDE, dat de zanger Enrico Cfc-
Guido's grote landgenoot en de
nfSflH itpr Amdfll/'innn I..
FR ZIJN IN ELKE TAAL van die woor-
den. welke men moeilyk kan vertaleh,
omdat ze een begrip, een ding, een be
roep uitdrukken, die zijn geboren in het
land. welks taal zijn naam er aan heeft
gegeven. Daar is bijvoorbeeld het woord
„promotor". We kunnen er moeilijk een
goed Nederlands woord voor vinden dat
precies weergeeft, wgt onder „promotor-
wordt verslaan.
Een klein verhaaltje om de betekenis
van het woord toe te lichten In New
York stond eens een blinde man In een
drukke straat, getooid met een bord. dat
de simpele mededeling ..blind geboren-
bevatte Uitnodigend stond een bakje
I naast hem. natuurlijk met de bedoeling,
dat do voorbijgangers er een kleinigheid
in zouden werpen. Maar ieder had haast
en de mensen liepen rakelings de onge
lukkige voorbij, zonder even stil te hou
den om in de zak te tasten.
Toen geviel het dat een man van Ita
liaanse herkomst. Guido Orlando, door de
straat kwam. Hij zag de man staan, begon
een praatje met hem en vroeg, hoeveel
hij op die manier ophaalde.
Maar drie dollar per dag. zei de
blinde enigszins mistroostig, waarbij men
bedenke, dat de koopkracht van een dol
lar in Nederlands geld niet zoveel groter
is dan die van een gulden.
Hierop zei Orlando:
Wanneer je mij laat begaan, zul je
binnenkort zeker dertig dollars per dag
krijgen
Hierop draaide hij het karton, dat de
blinde droeg, om en schreef op de ach
terkant:
..De lente is in aantocht. U zult ze zien.
Ik niet!"
Een maand later kwam Guido Orlando
andermaal door dezelfde straat. De blinde
bleek verdwenen. In zijii plaats stond nu
een mm met éèn been. Orlando kon niet
nalaten hem te vragen hoe het zijn voor
ganger was vergaan.
Die blinde? O. dat was een boffer.
Die ven- heeft zoveel opgehaald, dat hij
een winkeltje heeft kunnen beginnen.
Pierpont en de dwerg
VIE, Guido Orlando is in Amerika het
J type van een promotor. Een han
dig promotor kan wie en wat beroemd
maken en beroemdheid brengt geld in het
laatje Orlando heeft kans gezien Greta
Garbo beroemd te maken door een aardig
verhaaltje over haar te lanceren. Walt
Disney, door hem in verbaqd te brengen
met een geleerde hond, de tenniskanv
pioene Gussle Moran met een verhaal
over haar kanten tennisbroekje. Zelfs de
beroemde Barnum van het grote circus
heeft een keer bij hem aangeklopt om
een „sturtt".
Mijn reus is zo juist gestorven, zodat
ik nu mijn sensationele attractie mis. Ik
moet iets anders hebben. Kunt u mij op
een denkbeeld brengen?
Orlando dacht even na en zei toen:
Stuur mij een dwerg.
Enkele dagen later geeft Pierpont Mor
gan, de Amerikaanse dollarkoning, een
korte persconferentie in Wallstreet. waar
bij tal van persfotografen aanwezig zijn.
Daar komt ineens een kleuter binnen-
dribbelen. gehuld in een grote bouquet.
De kleuter gaat regelrecht op de grote
Pierpont af en klautert op zijn knie. De
geldmagnaat moet. ondanks zichzelf, glim
lachen en kan niet nalaten het kindje te
strelen. Natuurlijk haasten de persfoto
grafen zich hun toestellen in beweging te
zetten, de lampen flitsen en diezelfde
avond geeft Orlando de kranten de ver
zekering, dat de kleutereen dwerg
was. In vijftig millioen exemplaren van
bladen van allerlei ricHting verschijnt de
foto van Pierpont Morgan, die een dwerg
op zijn knie liefkozend streelt. Morgan
is razend, maar de dwerg is met één slag
beroemd. Barnum heeft zijn nieuwe at
tractie!
Orlando is op het ogenblik 43 jaar oud.
In 1919 kwam hij in Amerika aan met drie
dollar? op zak en weinig kennis van En
gels noch van de wereld Zijn kinderjaren
had hij gesleten in het Italiaanse stadje
Abruzzi. waar hij natuurlijk ook had
schoolgegaan. De twaalf- of dertienjarige
jongen droeg een min of meer pijnlijke
herinnering aan die school met zich. Eens
kreeg ze bezoek van d' Annunzio. Te ve
ren had het Hoofd der school zijn leerlin
gen op het hart gebonden de grote schrij
ver geen enkele vraag te stellen. De
meeste leerlingen zouden dit trouwens
niet hebben gedurfd Maar zo was Guido
Orlando niet. Onmiddellijk nadat de grote
bezoeker een speeehje had afgestoken,
stond Guido op en d' Annunzio recht in
de ogen ziend vroeg hij:
Wat moet ik doen als ik groot ben?
Doe, wat je wilt en laat niemand je
dit beletten, antwoordde d' Annunzio.
..Het verschrikkelijke pak voor mijn
broek, dat ik na afloop van het bezoek
kreeg, was heus de levensles wel waard"
heeft de volwassen Guido eens gezegd.
Het spreekt vanzelf, dat hij onmiddel
lijk na aankomst in de Nieuwe Wereld
krantenverkoper werd. En toen bleek hij
al niet op zijn mondje te zijn gevallen.
Hij ging allerlei cafetaria's en café's bin
nen en als iemand, die iets zat te gebrui
ken. de opdringerige jongen ruw afwees,
antwoordde hij onverstoorbaar:
In uw plaats zou ik zo iets nooit ge
zegd hebben.
Met dit zinnetje wist hij zijn omzet
aanmerkelijk te vergroten. Met het gro
ter worden groeien ook zijn leuzen. Te
genwoordig beweert hij. dat men met een
goed slagwoord een berg kan verzetten
afgod der Amerikanen, kwam te over
lijden. was Orlando op weg zo iets als de
grootste krantenverkoper te worden Ca
ruso s dood maakte aan deze loopbaan
een eind. Hij ziet kans een soort van™
neelopvoering in elkaar te zetten ter ere
v an Caruso en daar een plaatselijk blad
zijn talent roemt, besluit hij deflnfuel
aan het toneel t*-gaan. Hij vertrekt te dien
einde naar New York en het geluk dient
™?evaneVMe Z?Ckt e.°n aLtcur- ln s'aat de
rol van Napoleon te vervullen Orlanrin
snuffelt dagenlang in bibliïthekSn ten
einde zich op dc hoogte te stellen van de
gewoonten en eigenaardigheden van de
„kleine generaal" en de houding van de
Keizer. Op de dag, waarop de candidaten
voor een onderhoud worden opgeroepen,
is hij een van de 43 candidaten. die zich in
de wachtkamer bevinden Maar hij is
fe eni!f C°?'VU?" W komst In
het vertrek melkt de regisseur hem on
middellijk op en engageert heni zon
der met Guido's mcde-sollicitanten of
zelfs met hemzelf te hebben gesproken
Was dat eventjes boffen, zei Orlan
do. want in die tijd wist ik nog weinig
van Amerikaans af en de paar woorden
Engels, die ik kende, sprak ik met het
accent van cen Milanees barbier
Tegenwoordig spreekt Orlando niet
slechts vlot Amerikaans, maar hij kent
de accenten en het dialect van allerle
groepen Amerikanen, tot zelfs dat van
gangsters toe. Hij kan zelfs Italiaans
spreken met cen Bostons accent
De rol van Napoleon 'leverde hem in
New York weinig succes op en daarom
besloot hij producer te worden Hij maakt
kennis met Chaplin en op eea avond kiest
hij uit honderd figuranten Clark Gable
ter vervanging van een filmster.
Ik heb Clark Gable ontdekt, ver
klaarde hij later, zich trots op de borst
slaande.
Dan ontketent hij een campagne tegen
de producers van Hollywood, die de gang
sters en smokkelaars in hun films ge
woonlijk1 van Italiaanse origine laten zijn.
Zijn Italiaanse hart komt hiertegen in op
stand. In een grote protestvergadering
verzamelt hij 135 afgevaardigden en 96
senatoren en de hele Italiaanse kolonie
111 Amerika iuicht hem toe Met één slag
is hij beroemd onder zijn landgenoten en
de eerste man. die hij aldus populair heeft
gemaakt, is hijzelf.
Hij gaat op de ingeslagen weg voort.
Tijdens de drooglegging in Amerika or
ganiseert hij een reclamecampagne voor
het bier. In de veldtocht voor de verkie
zing van Roosevelt tot president heeft hij
krachtig de hand en aan hem is het gro
tendeels te danken, dat later La Guardia
burgemeester van New York werd.
Drie V's
0NLANGS riqp De Gaspari hem naar
Italië om leiding te geven aan de ver
kiezingen ten einde te voorkomen, dat de
communisten de leiding kregen. Na enige
aarzeling willigde hij het verzoek in.
a i j »a een schuld jegens mijn moe
derland afdoen, verklaarde hij
En hij ontketende een propagandaveld-
tocht. zoals het oude Europa nimmer had
gezien. Hij begon met biljetten aan te la
ten plakken, waarop enorme V's ln groe
ne kleur waren afgedrukt. Daarna kwa
men er biljetten met witte V's en einde
lijk met rode: ten slotte met V's in de
drie kleuren, bij elkaar de kleuren van
de Italiaanse vlag.
Hieronder stond gedrukt. Het is niet no
dig te leven, maar het is nodig te stem
men om te kunnen leven (leven is in het
Italiaans: Vivere en stemmen: Votare)
Stem voor wie gij wilt. maar.... stem
voor Italië. Vervolgens kwam hij op een
gedachte, die hem de overwinning be
zorgde. Alle Italianen in Amerika ver
zocht hij hun familieleden in Italië een
briefje te sturen met verzoek anti-com-
muqistisch te stemmen. Enkele dagen
voor de verkiezingen liet hij in alle Ita
liaanse steden de film Ninotchka draaien,
de satirische comedie van Lubitsch. waar--
in de draak word! gestoken met de zeden
in Rusland,
Nadat de Italiaanse communisten bij de
stem Wis de nederlaag hadden geleden,
schreef het Italiaanse communistische
blad ..L'Unita": Wij hebben onze neder
laag te danken aan de Paus. het Ameri
kaanse Imperialisme en aan Guido Or
lando.
Na dit iucces keerde hij naar de Ver
enigde Staten terug, maarhet verblijf
in Italië had hem niet onberoerd gelaten
Europa had hem weer te pakken gekre
gen en dus nam hij een vliegtuig en ver
trok naar Frankrijk, waar hij zich geves
tigd heeft in een huis aan de Champs
Elysées. Nu, nrobeert hij zijn kunsten op
dc Fransen Reeds is het hem gelukt Va
lentin. de Vliegende Mens. bekendheid
te geven, maar voor het overige heeft hij
nog miet veel kunnen uitrichten ln la
Douce France. Amerikaanse methoden
liggen de Fransen niet.
Lunchpauze voor de zwarte New t oundland-babies met hun trotse moeder „Harltngen
Blackgold", die ze cen maand geleden ter wereld bracht.
Even ten Zuiden van Espel, in de
Noord-Oostpolder. is gistermiddag een
Auster-vliegtuig. dat gebruikt weid voor
de bestrijding van onkruid, neergestort
en in brand gevlogen. De piloot, dc 35-
jarige A W. Hamming, uit Den Haag. die
gehuwd was en vader van twee kinderen,
kwam hierbij om het leven.
De heer Hamming, die zich als militaire
vlieger tijdens de strijd tegen Japan heeft
onderscheiden, was oorspronkelijk plan
ter. Toen hij 1946 uit Indonesië naar
Nederland terugkeerde, trad hij in dienst
bij het ministerie van Landbouw. Het on
geluk gebeurde, terwijl hij bezig was met
de bestrijding van een schimmelziekte,
waar een kavel koolzaad door was aan
getast. De Rijksluchtvaartdienst stelt een
onderzoek in naar de oorzaak van het
ongeval. Een tragische samenloop van
omstandigheden wil. dat dezelfde dag dc
moeder van'het slachtoffer met dc Kota
Inten als repatriërende uit Indonesië ih
Nederland aankomt.
Roeien.
De Henley Royal Regattor
BIJ sombe eh betrokken weer ts ziet-'i'U
de Henley Royal Regatta begonnen 'n d1?
series voor de Thames Cup (achten) wonnen
de beide Amerikaanse ploegen: Val» Uni
versity en Kent School dat deze run ..1
driemaal g'-wonnen heeft In de series vi-or
d« Diamond Seulls boekte de Britse rack
Tonv Rowe een gemakkelijke oveiwinning
o|> de Belgische kampioen Ptessens. 'erwijl
Lutz 'O B 1 de Amerikaan Mc Cree&h in
schakelde l.utz komt vandaag tegen de Ne
derlander Keumeier uit.
DONDERDAG 6 JULI 1950.
EERSTE BLAD - PAGINA S
(Van onze Amerikaanse correspondent).
r7ES JAREN GELEDEIjK nam het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden een wet aan,
b die uniek is in dé geschiedenis. Het was in de zomer van 1944. Amerikaanse
beukten de verdedigingen van Cherbourg. In de Pacific bevocht het korps
mariniers de Japanners om iedere mpter gronds ln de bloedige strijd om Saipan eiland.
Voor de G.I.'s (Amerikaanse soldaten) in hun loopgraven onder de tropenzon, of hoog
de iucht boven Berlijn of Dresden, of ln de trainings-kampen van Texas, leek deze
wet op dat ogenblik niet veel meer dan een schijnbeeld in een welhaast onbereikbare
„prte van ongeveer evenveel nut als hun burgerpakjes, die thuis bij moeder in de
kast hingen Maar sindsdien hebben bijna 10 millioen veteranen er hun voordeel mee
ïecfeari en de wet zelve zal in de geschiedenis bekend blijven onder de populaire
bijnaam G.I Bill óf Rights" als een der succesvolste sociale maatregelen.
De Amerikaanse oud-strijders behoren,
«ok zonder de beschikkingen van deze
wet tot de meest bevoorrechte ex-mili
tairen ter wereld. Dit komt voort, niet
•Heen uit de rijkdom van hun volk. maar
evenzeer uit de houding van de Ameri
kaan tegenover een oorlog, en derhalve
trsenover dc mannen, die deze oorlog
moeten voeren. Terwijl b.v de Engelsman
tr historisch nan gewend is. dat iedere
generatie tenminste één oorlog ondergaat
en het derhalve niet meer dan natuurlijk
vindt, dat hij. evenals zijn vader en zijn
grootvader enige jaren van zijn leven in
het krijgsvuur doorbrengt, staat de Ame
rikaan op het meer idealistische en m n-
dtT realistische standpunt dat een oorlog
een barbaarse uitzonderingstoestand is
Zij die gedwongen zijn geweest actief
in deze uitzonderingstoestand te verkeren,
hebben volgens hem dan ook het recht op
buitengewone compensaties.
Er is nog een andere, rnoreel minder
hoogstaande, reden voor de 0^0°"'®"-
tinc van ex-militairen. Dezen hebben zich
namelijk in Amerika bijzonder goed ge
organiseerd en vertegenwoordigen als zo
danig met hun familieleden, een machtig
hink oolltieke stemmen. Hun invloed in
Washington is groot, cn sinds jaren is er
geen effectiever politiek geweest dan ..Iets
voor dc veteranen te doen". Het gevolg
lx dat door een reeks financiële regclin-
re«en premies, aan iedere Amerikaanse
militair, die na dc oorlog dc dienst vaar
wel zei. een «om gelds ter hand werd ge
steld. waarvan een Nederlandse soldaat
zelfs e®n generaal zou watertanden.
Maar dat was nog niets, vergeleken bij
do voordelen die de oud-strijders geboden
werden ondêr de „G.I. Bill of Rights".
Dat hiervan dankbaar gebruik werd ge
maakt. is thans aan de hand van enige
statistieken gebleken. Een van de be
schikkingen van deze wet is. dat ex-mili
tairen recht hebben op een vrije op
leiding naar hun keuze, zij het school,
universiteit, cursus of volontair-traimng
ln een bedrijf of op een boerderij Gedu
rende de leerperiode ontvangen zij van
het Rijk een maandelijkse betaling, vol
doende om van te leven Van deze be
schikking hebben 7 millioen mannen en
vrouwen gebruik gemaakk sommigen.korte
tiid anderen langer, In totaal zijn 95 mil-
lioen uren gesleten ln leslokalen aan de
werkbank of op de boerderij. De gemid
delde leerperiode per beschikbare oud-
strijder is vier maanden geweest.
Deze opleidings-beschikking heeft de
regering tot nu toe tien milliard dollar
gpkost en het programma loopt nog tot
25 Juli 1956. Een onderwijs-autoriteit in
de Verenigde Staten wijst er op. dat dit
programma het ideaal van opvoeding on
geëvenaard heeft gediend Duizenden oud-
strijders. die anders nooit boven een
lagere schoolopleiding waren
zijn nu op universiteiten afgestudeerd. Zij
zullen nooit tevreden zijn. tenzij voor hun
kinderen dezelfde mogelijkheden open
staan.
Eigen huizen
Een andere voorziening van de wet is.
dat veteranen van de Staat leningen kun
nen verkrijgen voor de aankoop van hui
zen. boerderijen en bedrijven. Dit gaat tn
de vorm van een garantie door de Staat
(Van onze Brusselse correspondent).
De groeiende belangstelling van de Ver
enigde Staten voor de Belgische Congo
bleek dezer dagen opnieuw, toen te
Bfussel bekend werd. dat de administratie
van het plan Marshall een crediet van 1.7
millioen dollar ter beschikking heeft ge
steld voor de douw van 9 100 kilometer
hoofdwegen, die de grote Congolese mijn
centra met Leopoldstad zullen verbinden.
Deze dollarhulp is bedoeld als aanvulling
op de 2.5 milliard crediet. welke Belgie
in het kader van het tienjarenplan voor
de verbetering der Congolese verkeers
middelen besteedt.
Onopgemerkt ging een bericht voorbij
over een ander crediet, dat door de Ame
rikanen voor het eerst aan een
Congolese maatschappij wordt verleend.
Het betreft een lening van 1,7 millioen
dollar aan de Congolese fin- en mangaan-
ertsmaatschappij Géomines. Deze maat
schappij zal metalen leveren voor de
strategische voorraden der Verenigde
Staten en daarvoor in ruil moderne machi
nes verkrijgen. In de Congo werden
nieuwe tin-ertslagen ontdekt en de maat
schappij hoopt haar productie op te voeren
tot 8.000 ton ertsen per jaar.
aan de verkoper, ten bedrage van de be
nodigde hypotheek. Het gevolg is. dat een
oud-strijder zijn nieuwe huis of boerderij
kan betrekken, zonder één cent oji tafel te
leggen, en dan slechts de maandelijkse be
talingen hoeft tc voldoen. Van deze be
schikking hebben zich meer dan twee
millioen veteranen bediend. 1 940.000 voor
huizen, de rest voor bedrijven en boerde
rijen De Staat heeft zich hiertoe garant
gesteld ten bedrage van 11 milliard dollar.
Eeh ambtenaar van de „veteranen-
administratie" verklaarde, dat de oud
strijders hebben getoond, een goed risico
te zijn. Slechts 0.7 pet. van de verschafte
leningen is niet behoorlijk afgedaan.
Charles Stewart, een leidende figuur in
de Organisatie voor Onroerende Goederen,
schreef: ..Deze wet heeft bijzonder veel
bijgedragen tot de gezonde situatie, dat
particulieren eigenaren z.ijn van de hui
zen waarin zij wonen. Sinds 1940 is hun
aantal met 40 pet. toegenomen, zodat nu
56 pet van alle families in Amerika huis
eigenaar is". Oud-strijders hebben de tijd
tot 25 Juli 1956, om voor een lening, als
hiervoor genoemd, in aanmerking te ko
men.
Een derde belangrijke regeling onder
deze wet is. dat ex-militairen in tijden
van werkloosheid in aanmerking komen
voor een extra-uitkering van de vetera
nen-administratie. naast die van de bur
gerlijke sociale voorzieningen. Daar deze
regeling in het leven was geroepen, spe
ciaal met het oog op de periode van over
gang van militair tot burger, is zij inmid
dels verlopen. In de zes jaren echter dat
zij van kracht was. hebben 9 millioen oud
strijders uitkeringen ontvangen ten
bedrage van 3.800.000.000 dollar De oor-
logs-veteranen hebben reden, de G.I Bill
of Rights en de Amerikaanse belas
tingbetaler met dankbaarheid te
gedenken.
Een nieuw mulle op luchtvaartgebied: het vliegende circus. Vindingrijke piloten van
de RA.F. zetten met hélicoptêres dit kijkspel in elkaar, toaarbti uooral de piiegende
olifanten met klepperende oren grote opgang maakten. Hier wordt de dresseur
aan land gezet.
De dood van de Siciliaanse bendeleider
Giuliano was voor de Italiaanse minister
president De Gaspcri aanleiding, persoon
lijk de minister van binnenlandse zaken
geluk te gaan wensen. De macht van het
banditisme was reeds eerder door zware
klappen gebroken, maar de dood van
Giuliano. die wereldberoemd was gewor
den doordat sommige bladen zijn moor
denaarswerk met cen romantisch waas
hebben omhuld, is de genadeslag voor
het gangsterdom. Het speciale corps, dat
ter bestrijding van de benden in het leven
was geroepen, kan thans worden ontbon
den.
Volgens een bericht van het persbureau
Reuter zou Giuliano tenslotte dc dood
hebben gevonden als gevolg van zijn zwak
voor vrouwen. Nadat weer een omsinge
lingspoging van de carabinieri, de tegen
de benden ingezette politiemacht. was
mislukt, stelde de politiecommandant een
lijst samen van adressen van Giuliano'ak
vriendinnen. Deze woningen werden
voortdurend onder toezicht gehouden.
Woensdagochtend vroeg zag een recher
cheur in burger, hoe een man uit cen
raam van de eerste verdieping van een
dezer woningen klom De politieman ving
slechts een glimp van het gezicht van de
man op. doch dit was voldoende: Giuliagio
was gesignaleerd.
I Ogenblikkelijk werd alarm geblazen. Ge
wapende politie-mannen rukten onver
wijld aan. Giuliano had zich inmiddels
naar een naburige woning begeven, die
prompt onder vuur werd genomen. De
Siciliaanse bandietenleider poogde te ont
komen. doch hij werd bij de ingang neer
geschoten en dodelijk gewond. Zo kwam
do man. die een politie-macht ter sterkte
van een klein leger had getrotseerd, in
direct door toedoen van een vrouw om
het leven.
Woensdagnacht stonden volledig bewa
pende carabinieri op wacht bij het pas
gedolven graf Zij hadden tot opdracht,
iedereen neer te schieten, die zou trach
ten zich meester tc maken van het lijk.
(Van onze Parijse correspondent)
(NMSTREEKS half Juli viert Parijs het halve eeuwfeest van zijn Metro, met
redevoeringen, recepties onder meer komt de directeur van de Londense
Undergroundtentoonstellingen, concerten van het (zeer goede) muziek
korps der conducteurs, machinisten en kaartjesknipsters en natuurlijk ook met
de nodige huldigingsartikelen in de kranten.
Parijs verheugt zich echt op dal feest, want de stad is niet zo weinig trots op zijn
Metro eigenlijk één der weinige nationale instituten, die glad en regelmatig
functionneren omdat Parijs weet, dat het zonder Metro geen Parijs meer
zou zijn.
Amerikaanse missie
naar Z.O.-Azië
Het Amerikaanse ministerie van lands
verdediging heeft medegedeeld dat een
Amerikaanse missie, hoofdzakelijk samen
gesteld uit militairen en functionarissen
van het ministerie voor buitenlandse za
ken. Vrijdag a.s. per vliegtuig naar Zuid-
Oost-Azië zal vertrekken, om een onder
zoek in te stellen naar de militaire be
hoeften der in dit gebied door het com
munisme bedreigde landen De missie zal
met Amerikaanse en buitenlandse func
tionarissen in Indo-China 1 n d o n s e.
Malakka. Birma, Thailand en de Philip-
pijnen beraadslagen.
Voor het eerst sinds 1939 heeft de Engelse
Koning de lijfwacht gecontroleerd, ge
vormd door het oudste militaire corps
ter wereld, de vermaarde Yeomen of
the Guard.
Wat weer niet wegneemt, dat de Pa-
rijzenaar niettemin graag een grapje
maakt over dit electrische monster, dat
gedurende twintig uren van het etmaal
onder de huizen, de Seine, de straten
en soms ook cr boven raast. Hij mop
pert op de volle wagens, waarin een or
dentelijke reiziger dermate heen en weer
wordt gebeukt en gestompt, dat hij zich
soms eer in een boksring dan in een open
baar vervoermiddel waant. Hij moppert,
omdat het in de Me«fr> des zomers on
draaglijk heet kan zijn en de vreemdeling
uit Noordelijker landen beklaagt zich dan
bovendien nog wel eens over de walmen
de knoflookgeuren. die je soms wel snij
den kunt. De Parijzenaar zelf bemerkt dat
zo niet
Maar ondanks deze grieven zou de Pa
rijzenaar toch zijn Metio voor geen geld
willen missen. Hoe Parijs er dan uitziet,
dat heeft hij bij stakingen en tijdens een
paar oorlogsdagen ervaren. Dat was een
^Iedere dag worden er ruim een millioen
mensen door de ondergrondse vervoerd en
men moet zich even indenken wat het be
tekenen zou wanneer dat millioen ook
nog eens in de overbevolkte straten werd
losgelaten. De verkeersknopen en opstop
pingen zouden dan helemaal niet meer te
ontwarren zijp. En een laatste punt van
erkentelijkheid: de Metro is niet duur.
ofschoon de prijzen wel met een periodie
ke regelmaat verhoogd plegen te worden.
Voor twintig francs nog geen kwartje
dus kunt ge. zo die idee u toelacht, van
des morgens vijf tot één uur in de nacht
tussen de wielen zitten en een afstand af
leggen. die u van Parijs een eindweegs
Europa in zou voeren. Jaarlijks legt het
Metro-personeel dan ook enige maliën dc
omtrek van de aarde af.
De conducteurs en machinisten nter
chauffeurs geheten worden behoorlijk
betaald. Onvermijdelijk resultaat: even
als het spoor heeft de Metro elk jaar met
royale tekorten te kampen, die door de
Staat dienen te worden bijgepast.
De technici en ingenieurs, die zo in de
jaren 1870 al op hun eerste plannen voor
een ondergronds vervoermiddel broedden,
moeten wel met een profetische blik be-
Saafd zijn geweest, want als gezegd, zon-
er Metro ware Parijs thans absoluut eeh
onbewoonbare stad; Waren de tijdgenoten
hun erkentelijk? Ter beantwoording van
die vraag hebben wij eens in wat oude
kranten gesnuffeld en zelden hebben we
zoveel kwaadaardigs over alleszins ver
dienstelijke lieden gelezen. De zachtzin#
nigste term, waarmee de initiatiefnemers
werden vereerd, luidt nog: „Misdadige
fantasten".
Ziehier b.v. wat welnLt Mat n aan
troffen: „Een ondergrondse spoorlijn? In
plaats van over een Metropolitain. zal de
Parijzenaar weldra over Necropolitain
spreken. Charmante gedachte, uw mede
mensen in catacombes af te willen laten
dalen...." Een andere journalist voor
spelde de meest robuuste reiziger na één
rit onder de grond al een borstvernau-
wing. terwijl het personeel zich volgens
hem aan permanente rheumatiekaanvallen
bloot zou moeten stellen. Weer een ander
was er zeker van. dat de arbeiders onder
de grond verdierlijken zouden. De maga
zijnen op de boulevards gingen volgens
hem alle zonder uitzondering hun onder
gang tegemoet. Het culturele leven zou
met steriliteit geslagen worden, de staats
kas geruïneerd. „Parijs wordt een dode
stad....", aldus luidde zijn sombere con
clusie.
Veilig en snel
Het is «Hes n°6 wel meegelopen en on
danks die zwarte voorspellingen namen
op 19 Juli 1900 een minister, een politie-
prefect en nog wat hoge autoriteiten
plaats in de eerste Metrowagen, die het
traject tussen de Porte de Vincennes en
de Porte Maillot ging afleggen. Dertien
en een halve km lengte Bij aankomst
stapte het gezelschap ongedeerd uit, waar
schijnlijk met de verheffende gedachte,
aan een lang niet ongevaarlijke excursie
zonder incidenten te hebben deelgenotnen.
De onderneming was geheel door particu
lieren opgezet, en, in den beginne, door
hen ook geëxploiteerd. De eerste jaren
werden direct een beslissend succes In
Parijs vond toen de historische wereld
tentoonstelling plaats en gedurende de
eerste vijf m.-anden -werden al bijna 18
millioen reizigers vervoerd. Slechts één
maal vond er een zwaar ongeluk plaats,
waarbij verschillende doden te betreuren
waren. Sedertdien kwamen incidenten
bijna niet meer voor.
Dank zij een vernuftig systeem komt een
trein automatisch tot stilstand, wanneer
de bestuurder onwel mocht geraken. De
gemiddelde snelheid schommelt zo om de
veertig km. doch ondanks de vele halten
vaak drie a vier per km blijft de
Metro op de spitsuren en in het centrum
van de stad toch één der snelste vervoers
middelen. Door de intensiviteit van het
verkeer schiet men daar met een taxi of
een auto namelijk bijna niet op. Een ver
eiste voor elke Metroreiziger is echter,
dat hij de kaart van Parijs goed in zijn
hoofd heeft en precies weet. bij welk sta
tion hij van de ene lijn naar de andere
moet overstappen. Er gaan voor mensen,
die zich van nature niet al te gemakkelijk
oriënteren, soms jaren overheen, alvorens
zij zich die onontbeerlijke kennis hebben
vergaard.
Ofschoon er dus nog wel enige crltiek
op de jubilaris wordt uitgeoefend, is men
het er in Parijs toch wel algemeen over
eens. dat die geëlectrificeerde mol, welke
Metro is geheten, 't best verdient, deze
maand eens in het zonnetje gezet te wor
den.
Aan de voet van de Eiffeltoren is in de Franse hoofdstad een uitgebreid en omvangrijk
feestprogramma afgewerkt ter gelegenheid van het 150-iarig bestaan van de „Prefec
tuur van Politie". Talrijke prominente figuren uit de Franse cabaretwereld en uit hel
buitenland werkten mede in het variété-programma. Een der hoogtepunten van het
feest, later op de avond was het prachtige vuurwerk, dat van de drie verdiepingen
van de geïllumineerde Eiffeltoren werd afgestoken.
(Van een bijzondere medewerker te Soerabaja)
irovincie
enkele
Hoewel over het algemeen de toestand op de ondernemingen in de pi
ongetwijfeld is verbeterd, zijn er nog steeds
hi^tai
streek van Modjokerto, waar de grote guikex-onderneming Gempolkerep ligt
Oost-Java de laatste tijd ongetwyfeld is verbeterd,
i)§fH%on slecht is. Eén van die gebieden is de
streken, waar de situatie
Deze onderneming, die dit jaar voor het eerst na de oorlog weer draait, heeft
zoals wij reeds eerder hebben gemeld te kampen met diefstallen van materiaal
en suikerriet in een omvang, zoals waarschijnlijk in de geschiedenis van Java
nog nooit is voorgekomen. Van de totale rietaanplant van ongeveer 900 hectare is
gedurende de afgelopen maanden niet minder dan ruim 300 hectare gestolen. Uit
de rietoogst van die 300 hectare zou de fabriek 35.000 zakken, dat is drie en een
half millioen kilo suiker hebben kunnen maken. Die drie <en een half millioen
kg suiker zouden de schatkist ruim een millioen aan accijns hebben opgeleverd.
gronden, die de onderneming niet wil heb
ben. kan verbouwen.
Deze kolossale rietdiefstallen zijn niet
de enige moéijijkheid, waarmee de
onderneming Gempolkerep te kampen
heeft. Het stelen van materiaal is
Inmiddels gaat het stelen van riet nog
steeds onverminderd voort. Er is geen en
kele instantie, die daar iets tegen doet
In Modjokerto kan men bij wijze van
spreken dag en nacht de rietdieven, be
laden met grote bossen riet door de stad
zien lopen, ook voorbij het politiebureau.
Er is geen agent, die er aan denkt iets te
doen. Toen men enkele weken na veel
praten eindelijk in de riettuinen politie
bewaking had gekregen, sneden de be
wakers na enkele dagen rustig met de ro
vers mee. Het snijden van riet en de af
voer daarvan door de bevolking geschiedt
op zo enorm grote schaal, dat men zich bij
het kennisnemen van de feiten met ver
bijstering afvraagt, hoe dit alles mogelijk
is. Dezer dagen b.v. werd in één nacht
tijds riet van een tuin met een oppervlakte
van 14 hectare tot de laatste stengel ge
roofd. Zo'n 14 hectare riet leveren 140 ton
aan rietstengels. Om 140 ton te vervoeren
zou men minstens 46 drietonners nodig
hebben. Om een dergelijke prestatie in de
nacht te leveren, heeft men duizenden,
heeft men een heel leger dieven nodig En
zelfs dan is het nog onbegrijpelijk.
Men kan hier met recht zeggen, dat de
bevolking bezig is. de kip met de gouden
eieren te slachten. Immers, aanvankelijk
was de leiding van de onderneming van
plan, voor de aanstaande campagne een
aanplant van 2500 hectare in de grond te
brengen. Daar heeft men thans, gedwon
gen door de omstandigheden, van af moe
ten zien Er zal slechts 1200 hectare ge
plant worden en wel zo dicht mogelijk bij
het emplacement van de onderneming.
Voor de bevolking betekent dit een enor
me derving van inkomsten. De gronden,
die door de fabriek beplant worden, zijn
namelijk eigendom van de bevolking De
fabriek huurt ze in het Modjokertosc voor
650 gulden per hectare. Daarnaast wordt
alle veldarbeid door de bevolking verricht
en zo betaalt de onderneming aan huur,
lonen enz. voor elke hectare in totaal on
geveer 2500 gulden aan de bevolking uit.
In het Modjokertose zal de bevolking dus
dit jaar 1300 maal 2500 gulden, dat is dus
drie en een kwart millioen gulden, minder
ontvangen. Hiertegenover staat slechts de
opbrengst van de rijst, die zij nu op de
Zes gewapende en gemaskerde mannen
hebben een inval in het gerechtsgebouw te
Havanna gepleegd en documenten meege
nomen. volgens welke de vroegere Cu
baanse president Ramon Grau San Mar
tin beschuldigd wordt, staatsgelden op on
juiste wijze toegewezen te hebben. Bij de
overval werden twee politiemannen over
meesterd.
Er werd onmiddellijk bewaking gezon
den naar de woningen der „aanklagers",
daar zich bij hen afschriften van de do
cumenten bevonden. Een vroeger minister
van Financiën en twee ambtenaren van de
schatkist zijn .reeds in staat van beschul
diging gesteld ..wegens frauduleuze toe
wijzingen". Men verwacht eveneens een
acte van beschuldiging tegen Grau. die
tweemaal president is geweest. Het zou
hier om een bedrag van negen en een half
millioen dollar gaan. Een majoor is onder
verdenking van deelneming aan dc overval
in hechtenis gehouden. Twee andere ver
dachten werden vrijgelaten.
steeds zeer ernstig Een zeer grote handi
cap voor de fabriek is verder het vragen
van de gekste prijzen door de bevolking.
Het gesneden riet wordt met smalspoor-
treinen van de tuinen naar de fabriek
vervoerd om daar vermalen te worden.
De rails moeten vaak over gronden lopen,
die gemeenschappelijk eigendom van de
dessabevolking zijn In het Modjokertose
vraagt men aan huur voor de grond, waar
over zo'n railspoor loopt, gedurende b.v.
een fnaand zonder blikken of blozen een
rijksdaalder per vierkante meter Dat is
dus 25000 gulden per hectare, terwijl men
volgens een regeling van de regering voor
cultuurgrond 650 gulden per hectare moet
betalen.
Daarnaast is het reeds verscheidene ma
len, voorgekomen, dat de onderneming
door de bevolking van een dessa een huur-
rekening gepresenteerd kreeg voor gron
den. die het eigendom van de onderneming
zijn. Dat men de eigendomspapieren toon
de. daar trok men zich in de meeste ge
vallen bitter weinig van aan. Meestal was
het enige commentaar: „Vroeger was het
van de fabriek, maar nu is net van ons".
Dat werd zelfs onlangs gezegd ln een ver
gadering van de locale bestuursautoritei-
ten met de fabrieksleiding.
Sinds Januari van dit jaar duurt deze
toestand nu reeds en geen enkele mili
taire of civiele instantie heeft tot nu toe
ook maar een vinger uitgestoken om er
enige verbetering in te brengen.
Wassenaarse ouden van dagen
trekken voorbij de Koningin
Zeshonderd ouden ven dagen uit Wasse
naar. in 127 auto's, die Woensdag een tocht
hebben gemaakt naar de Soester duinen,
reden 's middags langs paleis Soestdijk,
waar Koningin Juliana en prinses Mar
griet hen op het bordes begroetten
Juist nadat ehige commissieleden uit dc
wagens waren'gestapt en de trappen van
het bordes hadden bestegen begon de re
gen in stromen neer te vallen waarop de
Koningin onmiddellijk enkele parapluies
voor hen liet halen. Toen die gebracht
waren, bleek, dat er maar luist genoeg
waren voor de bezoekers zodat er geen
een voor de Koningin zelf overbleef. De
gastvrouwe weigerde alle aangeboden pa
rapluies met de opmerking dat zij in haar
plastic uitrusting ruim voldoende tegen de
regen was beschermd
Zo werden haar in deze regen ook de
geschenken aangeboden, die de ouden van
dagen hadden meegenomen. Enkele ogen
blikken later daalde de landsvrouwe de
treden van het bordes af en onderhield
zich telkens enkele ogenblikken met de
oudjes in verschillende wagens.
Twee wilde zwijnen geschoten
Binnen enkele dagen slaagde de jjïger
Th Arts te Ottersum erin twee wilde
zwijnen neer te leRgen. De evers wogen
respectievelijk 132 en 182 pond. De wilde
varkens brengen veel schade toe aan dé
in deze streek te velde staande rogge.
TerwUl op het ogenblik-wordt ultg<
naar de beslissing der autoriteiten
trent het al of niet voortbestaan
bekende molens aan de Kinderdijk)
binnenkort ook een belangrijke beslissing
te verwachten over een eveneens l|i de
Alblasserwaard gelegen groep
Molens.
Op de grens
Lekkerland ey*
ap enkele honderden
dijk drie schepradwatei
drie andere, die langs
Nieuw-
bevinden zich
5 van de Lek-
benevens
Zijde zijn ge
legen en eigendom zijn van de poldei
Streefkerk en Korterlbroek. Ongeveer
twee eeuwen hebben deze karakteristieke
gemalen het polderpeil op de gewenste
hoogte gehouden. Teneinde een groter be
malingsvermogen te verkrijgen is een der
molens indertijd gemoderniseerd, z g. „ge-
dekkerd". doch desondanks voldoet deze
groep de laatste jaren niet meer aan de
hogere eisen, die eraan wordt gesteld en
ia het advies van 8e cultuur-technische
Fietsende jongen in Den Haag
overreden en cedood
Woensdagmiddag om ongeveer half vier
is in de Waldorpstraat te Den Haag een
elfjarige
fiets
iocu. achterop
komende .zeswielige vrachtauto met vier
wielige aanhangwagen. De jongen kreeg
•en schedelbasisfractuur cn werd naar het
ziekenhuis aan de Zuidwal overgebracht,
waar hij aan zijn verwondingen overleed.
dienst daarover ingewonnën. Deze dienst
adviseerde over te gaan op mechanische
bemaling en dc ingelanden hebben zich
daarmede verenigd, mede omdat een der
voorwaarden tot het verkrijgen van een
bijdrage in de kosten is. dat het advies
wordt opgevolgd. i
Reeds in de zitting van 20 December
van het vorige jaar stelden de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland eert bedrag
van 500 beschikbaar om te onderzoeken
of de bemaling verbeterd kan worden
met behoud der zes molens Een dezer
dagen is dit rapport verschenen, met de
conclusie dat voor de instandhouding
dezer "molens een bedrag van 35 000
vereist is, benevens een jaarlijkse uit
gave van circa f 5.000 Met reden wordt
thans gevreesd, dat hiermede het lot der
fraaie moleps beslist zal zijn en geen ver
dere pogingen zullen worden gedaan om
ze. door het aanbrengen van vefbeterin-
gen, alsnog te behoucjen
De militaire kampioenschappen
De volgende militaire kampioenschap
pen zullen dit jaar plaatsvinden: natio
nale militaire zwemkampioenschappen.
Woensdag 26 Juli in het zwembad Crailoo
te Hilversum; hieraan zijn tevens ver
bonden de kampioenschappen voor dames
van Marva. V.H.K. en N.V.K.L. Regionale
athletiekwedstrijden. Woensdag 19 Juli
in het Goffertstadion te Nijmegen en op
Vrijdag 21 Juli op het Gemeentelijk
Sportpark te Leiden. De nationale mili
taire athletiekkampioenschappen op 23
Augustus op het Gem. Sportpark te Hil
versum.
ZOETE, ZWOELE ZOMER-
- DAGEN, die zorgen-plagen doen
vervagen, voor allerlei bevolkingsla
gen. door het gestage welbehagen, dat
Gij verspreidt, in deze dagen (indien
tenminste regei vlagen, ons niet doen
jammeren en klagen). O Zomer. Gij
stemt ons tevreé. Gij brengt een golf
van vreugde mee.
Maar bovendien vaak een Logé.
EN OOK BIJ MIJ. op rappe benen. is.
lustig, de Logé verschenen. Het is
mijn lieve Tante Betsy, wier komst ik
ieder jaar vol prèt zie Zij draagt een
voile, fraai gespikkeld, en is Geleerd
en Hoogst Ontwikkeld. Natuurlijk
geeft, bij zulk een Gast. het Woning
vraagstuk meestal last. Maar een ge
matigde Logé. is met de Canapé
tevrée. Ook Tante Betsy zei. beschei
den. „Och. kinderen, ik kén de Tilden.
Ofschoon 'k voor jullie Tante Betsy,
hier weliswaar geen don-.en bed zie.
dat wekt bij mij geen smart'lijkhctd.
Het gaat toch om de hart'lijkheid! Ik
kijk dit meubel zonder GRIEF 5n. Ik
slaap uitstekend op een Divan!"
I KORTOM, dit was volmaakt in orde.
Zij klaagde niet. noch morde, knorde.
en at de F pij ze onzer borden, waarvan
i zij zei, zéér dik te worden. Maar
Tante Betsy had één euvel: bij 't on
beduidendste gekeuvel, maar ook bij
ernstige gesprekken, begon zij wrevel
te verwekken, door eeuwig, eeuwig,
debatteren. do«* bliksemsnel te rea
geren. doch daarbij fél. zich te verwe
ren. als wilden wij haar attaqueren!
Gesticuleren, protesteren, de handen
in een soort bezweren gebruiken
voor argumenteren.. en dikwijls
met iets scherps doorspektJa. hier
was. psychisch, een defect.
NADAT IK DIT GELEZEN HAD. be
greep ik eind'lijk hoe-of-wat. Myn
Tante, lieve bloedverwante, door zorg
omringd aan alle kanten, door ieder
zeer bemind, geëerd, had in haar
jeugd toch iets ontbeerd. Zij trad in
's Levens woeste Krijtkring. wel goed
peroed. maar zonder Bijtring. En
TOEVALLIG, ja. wel zéér toevallig,
had ik. zo geesteljjk-bouwvallig. in
Wetenschap zeer achterstallig, <op dit
punt ben ik zéér zwartgallig), zojuist
een Boek goed bestudeerd, dat 's Men
sen brein analyseert, 't Ging over
Jeugd-Psychologie. on had direct mijn
sympathie. Dat boek. kordaat, en knap
en koen. geschreven door Ada Citroen,
was thans voor mij een openbaring.
Door eigen, bittere ervaring, kon ik
nu zien. dat hier iets fout was. dat
Tante Betsy slechts zo stout was. op
grond van 'n Stelling, die niet boud
was, dat zij. toen zij slechts maanden
oud was. geen Bijtring kreeg, om in
yttucu. i'iani i.uiiwv, un-
daardoor (dat was wel gebleken.,
moest zij nu alles tegenspreken Men
kon haast geen gesprek beginnen, of
reeds ontstonden tegen-zinnen. Bij een
Logé valt dat niet mee. 't Is hinder
lijk, naar mijn idee.
IK HEB. BEWUST. HIERIN BERUST.
Ik heb dus. mijn gemoed gesust. Of
schoon 'k dus niet met tanden knarste,
is gisteren de Bom gebarsten! 'k Had
Tante Betsy, (bij mijn Leven!), het
debatteren graag vergeven, maar gis
teren verscheen bij mij. het Echtpaar
Eerbied waarDe Vrij En dat zijn
onze béste vrienden, die vol van
vriendschap, steeds ons dienden En
nauwelijks (dat moet U weten!), was
't aardig Echtpaar neergezeten, en
nauwelijks, ja. zeer bezonnen, was 't
amicaal gesprek begónnen. of Tante
Betsy zei. (verwoed) „Onoemt U
soms dit weertje goed? Dit weer is zeer
slecht vooi dc tuinbouw, de hele wel
vaart valt in Puin nou!" (Waarbij zij
gastvrijheid verzaakte, en dreigende
gebaren maakte!)
NU KAN IK VEEL. ZEER VEEL
VERDRAGEN, maar thóns voelde Ik
onbehagen. En door mijn Wetenschap
uit 't Boek. werd ik plots energiek en
kloek. Mijn Gasten ja. dat zijn
mijn gasten, zij vormden soms. met
mij contrasten, maar waren altijd,
altijd gasten, voor ie slechts goede
woorden pasten En Tante Betsy bleef
maar Strijdig, kreeg iets vervelends en
werd nijdig. Argumenteerde en be-
wéérde. gesticuleerde, protesteerde
TENSLOTTE WERD HET MIJ TE
MACHTIG Ik was Het Wijze Boek
indachtig. En midden-in de conver
satie. kreeg ik een Wonder-lnspiratie.
Ik sloop de kamer uit. naar HECTOR,
die trok mij. machtig als een tractor.
Die goede hond had. in zijn mand.
goede
MER'
.v haar 't ganse leven
spijten! Want Babies, als zij zich ont:
te bijten. 1
>en, kan men met 1
i wel
KWHit-<lemped
wég gaan ebben, wanneer zij niets te T"^te Betsy 20nder jo^en! 5
bijten hebben.' Zon Baby groeit dan schrikkelijk gescholcken en
later óp. tot een Debater-tn-de-Dop. lelfdeJag vertrokken
terwijl hü (zif) zeer bijdehand is. zeiiae aag veriroxxen
maar steeds, ja steeds recalcitrant is! WOUTERTJE.
een MERGPIJP, écht naar
trant. Hij had hem vrijwel af>-
gekloven, dus ging ik hem niet érg
beroven. De kale Mergpijp (niet als
Straf!), nam ik mijn goede Hector af.
en ging naar binnen, en met klèm,
weerklonk daar mijn zeer strenge
stem: „O Tante Betsy. lieve Tante. Gij
steeds-maar-zeer-recalcitrante. ontzie
mijn gasten, mijn gezinkom. bijt,
cn haal de schade in! 'En daarbij
wierp ik. onverschrokken, de merg
pijp. aanhangsels en brokken, naar
Zij Is ver-
nog die
dag