GOUD5CUË COUBANT Lijker EN VERGAANDE BEVOEGDHEDEN WEERBERICHT TRUMAN VRAAGT 10 MILLIARD DOLLAR Noordkoreaans offensief over iseerder lorkomen! 1000 Emigranten met Sibajak vertrokken naar Australië de gehele linie ingezet HUIS lesnoods met Gedeeltelijke mobilisatie Ruslands leiders Brand K.L. in Indonesië Effectief nieuw raketkanon HERDENKING BIJ DE VRIJHEIDSVLAM ringen annex Varia ureau v. d. blad Tweemaal een vierling in drie jaar ?özj dat tijn ittfxfm i umdmj AMERIKA WAPENT ZICH Ankie niet naar Hollywood Lustrumcongres yan oud-verzetslieden op Noorse tanker bij Wilton-Fijenoord Bom ontplofte bij paleis van Belgische koning dinsdagavond om halftwaalf Is een bom ontploft nabij de omrastering van het pakk van het slot der Belgische konink lijke tamilie te Laeken. Een „lastige” motie Kansen zijn verkeken voor de communisten Oorlogseconomie, belastingverhoging »DAG 19 JULI 1950. Prijt 10 cent per nummer Donderdag 20 Juli 1950 Prija abonnement: 0.33 per week 1.40 per maand Chef-Exploltatia: D. DE KLERK Dlreetear-Chefredacteur; I. H. VAN DER KRAATS f 4.20 per kwartaal Postrekening 48408 MacArthur lanca Skutskar Londen Ornakoldavik c. w. Een onafgebroken reeks vrachtauto’s en jeeps rijdt met Amerikaanse versterkingen naar het front. iial igse het ten de d. IJssei, zerkerk igheii Foi KIJKER ad Int f gVUVlV USUV, UlpV/Al Amerikanen ontruimen Taedjon Afgezien van de Nederlandse militaire missie zuilen op 28 Juli a.s .nog 13 000 militairen van de Koninklijke Landmacht In Indonesië aanwezig zUn. Zon op 4.41; ondei 20 50 Maan op 12.21; onder 23.04. het vroegere deel van het jheid van het Amersfdortse (rotere i be- »nge- 1,1 d' d.Tbt) plunje i ruim t —ter, toede t Tn even "t hot de ïeds tect dat >mst :ns EENDRACHT MAAK! MACHT faaml trijdk 1 hen le/aanval ir/die ise vet' lacht d« jomen. ikomst jeugd... een gezond ’t is het beste, dat nd kunt meegeven. U voor hem doen, n ook dat ene niet tor mond en tanden oetsen met Medinos >ed! Wint deze tand- at thans verschillen- die ten zeer gunstig» werende werking utt- Het vindt, teri- houden. .an ver grote in het ssbro n Gothenburg twerpen Rostock Moll ihagen p 17 Brunsbuttel nouth n Fowey rg n Delfzijl De strijdkrachten van de V.S. zijn thans bij de wet beperkt tot 2.005.882 man, nl. leger 837.000 man, marine 666.882 man en luchtmacht 502.000 man. Vol gens de laatste berichten zijn thans onder de wapenen: leger 593.000, marine 451.000 en luchtmacht 407.000. Truman heeft de minister van defensie gemachtigd zoveel afdelingen van de Nationale Garde en eenheden en individuele leden van de reserve in actieve dienst te roepen als nodig wordt geacht. Hij zei dat hij dezer dagen gespecificeerde verzoeken om toewijzingen tot een totaalbedrag van naar schatting tien milliard dollar aan het Congres zal doen toekomen. chts i i dat laar dus, afbe- half ig aan- gezin- ikomst jrlogse per- zeker iets is zeggen, .dat afbetaling cn waar- n Kopen- Aarhuus n Kopenhagen terdam te Antwerpen erpen n Oslo i-Groningen p 17 Klei isvall n Groningen v Antw n Casablanca p 17 Holtenau n Skutskar te Londen Treport te Galais le n Struer te Utansjo (Zweden) erken n Rotterdam ien lericla te Hudiksvall i n Middlesbro p 18 Vlissingen adt te Groyw (F) n te Londen dam te Emden Het hoofdkwartier van MacArthur in Korea maakt bekend, dat de Amerikaanse ontruiming van Taedjon na hevige gevechten is voltooid. Lionel Hudson, oorlogscorrespondent van Reuter bij het Amerikaanse hoofdkwartier in Korea, meldt dat het Noordkoreaanse leger Donderdag, bij het aanbreken van de dag op vele punten een offensief inzette langs een frontlijn, die dwars door geheel Zuid-Korea, van de Gele Zee in h^t westen naar de Japanse Zee in het oosten, loopt. Twee verse Ameri kaanse divisies zijn in de strijd geworpen om de NoordRoreaanse troepen tegen te houden, tot er, na de aanvoer van versterkingen, tegenaanvallen1 kunnen worden ingezet. Aan de oostkust werd gevochten tussen geal lieerde strijdkrachten en troepen der Noordelijken, die naar het zuiden pogen door te stoten. Woensdag werd de gehele da)? een artillerie-duel gevoerd. Woensdagavond was de Amerikaanse artillerie er evenwel nog niet in geslaagd het Noordkoreaanse gestffiut tot zwijgen te brengen. VrU warm Weerverwachting. meegedeeld noot het KNMI in De Bilt, geldig van Donderdagavond tot Vrijdagavond Veranderlijke bewolking met 'ooral aanvankelijk op de meeste plaatsen Opklaringen en vannacht plaatseltik mist vrijwel de gehele dag droos weer. Zwakke tor matige wind tus sen West en Zuid VrU warm. i Rijcke- •n Bosch de plaats van het vroegere Duitse concentratiekamp imen, welke door militaire estafettelopers naar de «bracht en vandaar met een militaire auto naar Laurent, net goed- Canadese trijd der zordt ge- 89ste Jaargang Ns. 23033! Bureau: Markt >1. i Telefoon 2745 (twee lijnen) verkoopt, verge- de practlsche mo- overeen- - n, als dat afbetaling, het geval l ten spijt, et iemand, die zijn. st, een bont- 1 jgmaals, dat zijn re- n de Veiligheidsraad Jj. Reuter tekent dusverre geen be- °anwezlgheid van ten op Formosa. In zijn welkomstwoord herinnerde de voorzitter van de Haagse afdeling van de vereniging ihr D W. Sickinghe.aan die genen. die in Duitse gevangenkampen om het leven kwamen, en aan hen die. als levende ruïnes, na de bevrijding In het vaderland terugkeerden Over de wijze waarop deze laatste categorie geholpen moet worden, moet dit congres oordelen De voorzitter der vereniging, mr B W Stomps deelde tn zijn openingswoord de aanwezigen mede, dat Zijne Kon. Hoog heid Prins Bernhard het beschermheer schap van de vereniging heeft aanvaard Deze mededeling werd met groot enthou- Ptesident Truman heeft gisteren het Congres verzocht hém 10 milliard dollar, onbeperkte bevoegdheid wat betreft het oproepen van dienstplichtigen en andere vérgaande bevoegdheden in verband met de Koreaan- se crisis te verstrekken. In een boodschap aan het congres verzocht de president om opheffing van alle wfettelijke beperkingen wat betreft de grootte van de strijdkrachten. Hij zei, dat vergroting van het aantal manschappen en van de hoeveelheid materiaal niet alleen nodig was om het hoofd te bieden aan de toe stand in Korea, maar ook om vrije, met de Verenigde Staten verbonden landen te helpen bij het vergroten viin hun militaire kracht. -dertig-jarige Marianna Zuiditaliaanse boeren voor de tweede maal het leven geschonken •rling, thans bestaande De vierling kwam, ige (twee jongens en twee maanden te vereld. Moeder en zoons uitstekend. Britse en Amerikaanse vliegtuigen heb. ben Dinsdag en Woensdag 32 Noord koreaanse vliegtuigen op de grond ver nield. 8 zwaar beschadigd en 7 minder zwaar, zo wordt in het communiqué van generaal MacArthurs hoofdkwartier te Tokio meegedeeld. sterker worden i heeft aanbe den te gaan. lening verder richtlijnen, die i te Kopenhagen mhagen s Quay n Duinkerken fddlesbro te Blyth ddlesbro n Boness te Marseille iden astle n Emden nt te Antwerpen tie P 17 Holtenau iden te Maassluis i-Parljs 17 v Rouaan :rdam n Melloes Harlingen te Goole aassluis n Londen e Kopenhagen Kings Lynn n Rotterdam .-dam te Middlesbro iblanca v Dieppe te Newcastle imsby te Dieppe ialmo n Hamina twerpen te Aarhuus rken te Londen inden n Rotterdam rg te Kiel 18 Brunsbuttel LIET IS JAMMER en onjuist dat zoveel Nederlanders en zoveel staatkundige schrijvers de leiders van het moderne Rus land vóór zulke domme mensen houden. Altijd weer wordt verondersteld dat die leiders zo dom zullen zijn om een oorlog te ontketenen met Amerika of met West- Europa. trekken. In twee jaar tijd hoopt men dat de nederzetting 1000 zielen zal tellen Er is nog een andere reden, waarom Piet Maree uit Nederland is weggegaan Het taalgebied voor een Nederlands boek is volgens hem veel te klein om het uitgeven voor de schrijver lonend te laten zijn. In Australië hoopt hij zijn boeken In het Engels het licht te laten zien. Maree, die bovendien opdracht van de A.V.R.O. heeft reportages te maken in Australië, is als landarbeider vertrokken •Een chocoladefabrikant enieen accountant, om een voorbeeld te gevèn. gaan in hun. nieuwe vaderland als ongeschoolde ar beiders aan de slag. Alleri zijn vol goede moed, dat zij het zullen klaren. Canadese vliegtuigen voor strijd in Korea De Canadese premier Louis St. I heeft medegedeeld, dat het kabin< gekeurd heeft, dat een escadrille C transportvliegtuigen voor de str V.N. in Korea t'er beschikking w< steld. Het kabinet nodig, mannen pen. Verde*- nog de vc.„. 1.’Canada schikbaar stc ging; 2. De nieuwe stappen genoten van Ci sche verdrag enigde Naties samenstellen gioen voor de nadese regen hierbij ook worder De tweeren-< Lioi, een 2. vrouw, heeft in drie jaar aan een vlei uit jongens, evenals de vorig twee meisjes), vroeg ter we.rek maken het t Anike blijft toch maar gewoon Ankie van Kooy. Bij nadere onderhandelingen op basis van het voorlopige filmcontract voor een tijdvak van zes maanden, dat haar door United Artists was aangeboden, zijn persoonlijke motieven van mejuf frouw Van Kooy tenslotte toch een be letsel gebleken voor het sluiten van een definitief contract. De onderhandelingen zijn daarom, mede op uitdrukkelijk advies van haar raadsman, mr F. Hartong te Rotterdam, afgebroken. Minister-president dr W. Drees ontstak gistermiddag, voor het gebouw van de Ha«i dierentuin, de vrijheidsvlam, die daar gedurende drie dagen ter gelegenheid van I Vrijheidslustrumcongres 1950 van de Nederlandse Vereniging van Ex-Pplftieke Gevan genen uit de Bezettingstijd, zal branden. 's Morgens deed in alle vroegte de burgemeester van Vught, jhr mr Fr. van vorsel. te zamen met de heer drs W. Muurcoster, voorzitter van de afdeling Det van bovengenoemde vereniging, op de plaats van het vroegere Duitse concentratiekami Vught een vrijheidstakkel ontvlammen, welke door militaire estafettelopers naar &- grens der gemeente Vught werd gel Den Haag werd vervoerd. Deze zelfde ceremonie werd gistermorgen tn het Boskamp, voormalige Amersfoortse concentratiekamp, in tegenwoordig! gemeentebestuur verricht. Een derde fakkel ontstak een lid van het Vnouwelljk Hulp Korps In de dodencel van het Oranje hotel in Scheveningen. p 14 Ouessant •s te Port Lyautey rickfergua n Rotterdam te Grangemouth slasme door de circa 400 aanwezigen ont vangen Toen de drie estafettelopers. twee mili tairen en een lid van het Vrouwelijk Hulpkorps. met drie brandende fakkels, arriveerden nam oud minister-president Gerbrandy als vertegenwoordiger van de Nederlandse regering in Londen het vuur over en stelde het op zijn beurt In handen van minister-president Drees, die hier mede de vrijheidsvlam ontstak Nadat het zesde couplet van'het Wilhelmus was ge zongen sprak de heer Gerbrandy de aan wezigen toe ..Vaak ben ik bezorgd ge weest om het Nederlandse volk doch thans getuigt gij die hier aanwezig zijt weer eens. dat er in dit volk krachten leven, en dat. als het moet, dit volk we-, derom zal strijden en lijden voor de vrij heden van zichzelve en anderen'" Hierna nam de minister-pVesident dr Drees afscheid De deelnemers aan het congres bleven tot vier uur 's middags bijeei alvorens zich te begeven qaar het Haagse stadhuis, waar het gemeente bestuur de gedelegeerden en genodigden ontving Ten stadhuize waar burgemees ter Schokking het woord woei de waren ook de president van de Hoge Raad der Ne derlanden dr J Donner de algemeen ge delegeerde van de Necj Hervormde Kerk, dr K. H. E Gravemever en«oDperrabbiin D Y Schochet aanwezig. Terwjjl troepen van de 24ste Ameri kaanse divisie zich ten noorden van Taedjon krachtig verdedigen en de zware aanvallen der noordelijken met grote verliezen afslaan, la een groep van or—- 400 Noordkoreanen erin geslaagd de irl|jn en de hoofdweg op enkele kilo- jra ten zuidoosten van de stad te over- -fjden. De Amerikanen hebben onmul- jjk maatregelen genomen om dit /aar te elimineren. De Amerikaanse m zijn klein. Voor de eerste maal vrij groot aantal Noordkoreanen ingen gemaakt. Van de Noord- tanks, die aan de grote aanval zijn reeds zeven door een raketkanon van 78 mm Volgens vooruitgeschoven hebben de Noordelijken twee ten van i geboorte liefde mi Prins Bernhard beschermheer Kort na één uur gistermiddag betraden de genodigden van het congres, waanopder de minister-president dr W Drees de oud- minister-presldent prof mr P M S Ger brandy de vertegenwoordiger van Hare Majesteit de Koningin, ritmeester W F K. Bischoff van Heemskerck. de voorzit ter van de Eerste Kamer prof, mr R Kra nenburg dfr de afgevaardigden van bui tenlandse verenigingen van ex-politieke gevangenen, dr David Rousset (Frankrijk) Père Damien Reumont (België). José Cal mar en José Ester (Spanje) en Peter Kretscher (Duitsland) de dierentuin l niet ouder dan 35 jaar ilaris, plus provisie en onder no. 7105, Bureau Gistermiddag tegen vier uur brak brand uit op de Noorse tankboot Storanger. groot 9223 brt en toebehorende aan Westfal-Lar- sen en Co A.S. te Bergen Verf pnetska- toen en dekkleden op het schip, dat bij Wjlton-Fevenoord in reparatie ligt, waren in brand gevlogen vermoedelijk door weg vliegende vonken vai. een apparaat Zodra het vuur werd bemerkt, trachtte men het te doven, maar de snelle rookontwikkeling en de hitte maakte dit ónmogelijk. De werfbrandweer kon de brandhaard In de boeg van het schip niet bereiken eh moest na drie kwartier de Schiedamse brandweer om assistentie verzoeken Terwijl de Schiedamse brandweer met vier wagens aan het blussfngswerk deel nam. hielden twee sleepboten de romp, die reeds door de hitte was gaan bladderen met water koel Na ongeveer drie uur was men de brand meester. Het vuur is ten slotte geblust, doordat men water heeft gepompt in een tank onder de voorplecht, waar het brandende materiaal lag. De bom was geplaatst tussen de kerk vain Laeken en de hoofdingang van hét pajrk, op een afstand van enkele honder den meiers van de ingang van het park De ontploffing heeft een gat van enkele vierkante meters In de tuinmuur geslagen, doth verdere ongelukken zijn door de ont ploffing niet veroorzaakt bp een besloten vergadering van de Britse Labour-fraetie heeft premier Attlee 23 leden verzocht hun „voor de regering lastige” parlementaire motie inzake Korea inl te trekken. In de motie wordt de toe lating van het communistische China tot de V. N. bepleit, evenals „het terugtrek ken der Amerikaanse troepen van For mosa". Naar verluidt hebben enige leden hun handtekening ingetrokken. De andere leden echter .verklaarden niets lastigs vpor de regering in hun motie te zien. Men was niet pacifistisch, doch m« wenste slechts het verspreiden van oorlog te voorkomen. lAttlee verklaarde noj göfing de resolutie van d< inkake Korea steunde. hierbij aan, dat tot richten wijzen op de aai Amerikaanse strijdkrachte mln tel, een radio en een knetterfiets op af betaling te „verkopen”. Het is de kunst een overeenkomst op voor beide partijen aan trekkelijke wijze tot een goed einde te brengen. Als koper en verkoper zich déze over wegingen voor ogen houden, dan kan de fhetaling. alle Nederlandse degelijkheid •en heel aanvaardbaar systeem Generaal MacArthur, de opperbevelheb ber der strijdkrachten van de Verenigde Naties in Korea, heeft in e|en speciaal communiqué verklaard, dat met het In actie komen van de voornaamste delen van het Amerikaanse achtste leger in Korea de eerste fase van de strijd en daarmee de kans op een Noordkoreaanse overwinning voorbij is. Toen de communisten de linie langs de rivier de Han ten Zuiden van Seoel had den doorbroken en geheel Korea voor hen OMn lag, was hun kans op de over winning zeer groot geweest, aldus Mac Arthur. „Het met de moed der wanhoop geno men besluit om met alle mogelijke ver voersmiddelen Amerikaanse legeronder delen uit Japan over te brengen en on middellijk in de strijd te werpen, was de enige hoop geweest om de toestand te red den. De bekwaamheid en rpoed van de Amerikaanse strijdkrachten heeft de roden opgehouden an hen gedwongen tot kost bare frontale/aanvallen over te gaan.” MacArthur/ die verklaarde dat de Ame rikaanse verliezen, gezien qe geweldige overmacht der tegenstanders, betrekkelijk licht zijn, kon de komende ontwikkeling niet voorspellen De strategie voorziet in „terugtrekken volgens plan pn plaatselijk oprukken” De kracht der Amerikanen zal echten toenemen terwijl die van de com munisten vermindert, zo zeil hij heeft voorts besloten, zo onder de wapenen te roe- der nam de Canadese regering mlgende besluiten: zal onverwijld meer geld be- tellen voor zijn landsverdedi- regering overweegt welke ■en zij kan doen om de deel- Canada in het Noqrdatlanti- te helpen: 3. Indieh de Ver is zouden overgaan tot het van een internationaal le- de,strijd in Korea, zal de Ca- •ring onverwijld overwegen of j ook een Canadees contingent zal •n ingeschakeld. P INDE JUNI heeft ook Nederland terecht besloten de volkenbondsactie in Korea te steunen. Aan de volkenbondsactie kun nen en mogen wij ons niet onttrekken. Veel schrijvers in Nederland steunden die actie met een principieel en geweldig en thousiasme. Hier, in deze kolom, is dadelijk gewezen op het onderscheid van het Ame rikaanse en het Nederlandse standpunt. Nederland en Engeland hebben het com munistische China erkend Nederland en Engeland hebben noch het recht noch de plicht zich te bemoeien met de Chinese burgeroorlog om Formosa. Wat Truman over Formosa zegt, bindt ons niet. Hoe moeilijker de Amerikanfcn het zich in het Verre Oosten maken, hoe liever het de Russen is. De Russische leiders zijn niet ar lom als sommigen zich uit afkeer van het commu nisme voorstellen. Men kan de Russische methode terecht - streng afkeuren. Maar men mag niet veronderstellen dat zij zo dom zullen zijn West-Europa of Ame rika aan te vallen Daarbij kunnen zij veel verliezen, terwijl zij door afzijdigheid win nen. De keuze Is voor de Russische leiders niet moeilijk. West-Europa behoeft tniet te hamsteren. Behalve nieuwe militaire maatregelen stelt Truman ook gedeeltelijke mobilisatie van het thuisfront voor. Er zal thans geen prijsbeheersing of rantsoenering wor den ingevoerd. De president zei evenwel, dat hij "niet zou aarzelen tot invoering over te gaan als sterke prijsstijgingen deze maatregelen noodzakelijk zouden maken. Later, zei hij, zou er een verzoek tot belastingverhoging worden gedaan. Truman heeft zijn program neergelegd in een boodschap van 5.500 woorden aan helt Congres en geeft daarbij een uitgebreid verslag van de gebeurtenissen in Kijirea. ..De aanval op de republiek Korea”, zo zegt Truman, „maakt het boven alle twijfel duidelijk, dat de internationale communistische beweging voorbereid is onafhankelijke landen te veroveren. Wij moeten daarom de mogelijkheid van gewapende aggressie in andere gebieden onder de ogen zien”. „In het binnen land moet het gebruik van de economische hulpbronnen in aanzienlijke mate wórden gewijzigd om te verzekeren, dat aan de behoeften voor de verdediging w<|»rdt voldaan zonder dat dit inflatie en de daaruit voortvloeiende ontberingen voor elk gezin meebrengt.” In dit verband stelde de president voor: Dat het Congres thans wetten aan neemt, waarbR machtiging wordt ver leend tot het betrekken met voorrang van het materiaal dat voor de nationale veilig heid nodig is. het gebruik van grondstof fen voor niet-essentiële doeleinden wordt bemerkt, voorraadvorming wordt tegen gegaan en opvordering of inbeslagneming van materiaal dat voor de defensie nodig is.I mogelifk wordt gemaakt. 'j. Dat alle regeringsbureaux hun pro gramma's herzien, opdat verzoeken om diensten en goederen, die van belang voor del verdediging zijn, zoveel mogeltfk wor den beperkt. ■j. Dat de belastingen verhoogd dan h|j tevoren voien. teneinde inflatie teg< 4. Dat de credietverk w^rdt beperkt volgens de r.—--- hi|( gisteren voor de woningbouw met overheidssteun heeft gegeven. 5. Dat het Congres machtiging geeft tot het verstrekken van leningen om de pro ductie van goederen voor defensiedoel- einden te stimuleren. Truman legde de nadruk op het belang vap de opbouw der Noordatlantische mo gendheden en z*ei dat zij in nog gre maje economische hulpbronnen ten hotve van de verdediging zouden moeten gebruiken. Hij zou het Congres om nieuwe gelden verzoeken voor de handhaving vah de kdhcht der Noordatlantische mo gendheden „op een behoorlijk peil". Er zoé misschien hulp nodig zijn om be paalde andere vrije landen waarvan de veiligheid van vitaal belang 18 voor onze eiden veiligheid te versterken. Hij noemde gein namen. Het benodigde geld zou wor den aangevraagd zodra kon worden vast- geiteld wat elk land nodig zou hebben. Grotere kracht was nodig in drie alge mene categorieën. In de eerste plaats om aan de toestand in Korea het hoofd te bieden. Generaal MacArthur moest ..zo spoedig mogelijk" over meer manschap pen. uitrusting en voorraden kunnen be schikken. In de tweede plaats eiste de toïstand in de wereld een aanzienlijke uitbreiding van de Amerikaanse fitrijd- krachten en tenslotte moesten de bondge noten van Amerika extra hulp hebben. President truman besloot zijn boodschap al« volgt: „Wij zullen de koers volgen, dié wij met moed en met trouw gekozen hebben, omdat wij in ons hart de vlam der vrijheid dragen. Wij vechten voor vrij heid en voor vrede en met Gods zegen zullen wij slagen rg n Hudiksvall llesbro n Rouaan p 18 Brunsbuttel ueith n Harlingen .7 v Wismar n Kings Lynn Itenau n te Middles' openhagen n tg te Antx thus hagen n n Parijs mpton te Kopenhagen ■a n Rotterdam msne te Stugsund terdam te Londen te Londen zijl n Londen ■nau n Kopenhagen itterdam n Boston (L) skrona insbuttel arerpen te e Blyth terpen te enburg a n Ësbjerg i Bayonne hester n Parijs uaan te Londen en te Delfzijl ka ludiksvall n Grouw I te Lovisa lam te Skoghall lagen v Emden te Emden i Hamburg te Karlstad ek ndborg yautey te Casablano» suis n Berre ranvllle te VUsslngea y te Karlshamn jjOE STAAT HET met het kopen op af- .fseESên"met d’ê’goédeienschaarste Wat Plaar de winkelier het publiek. Zolang j» winkelier (en met hem de grossier en agëiSïS ,rDe'winkeliertontmoet bij zijn pogingen «rn ïiin waar aan de man te brengen be- h2ve kopers en lieden, die zijn goederen ker om zich heen te zien om te begrijpen, dat er nogal wat mensen rondlopen met K onvervulde wensen en ongevulde beur- '5a ?en Het Nederlands Instituut voor de Pu- S blieke Opinie heeft eens nagegaan tot hoe veel afbetalingsovereenkomsten deze si tuatie al weer heeft geleid. Het heeft het nnbliek de vraag voorgelegd of het in de eïrste helft van 1950 iets op afbetaling heeft gekocht en het publiek is met forse cijfers voor de dag gekomen. Uit de uit komsten van het onderzoek mag men aflei den dat circa 275.000 gezinnen, d w z. 11 van’alle Nederlandse gezinnen, in dat hal ve jaar op afbetaling hebben gekocht. In ongeveer 35.000 gevallen werd een radio toestel gekocht; in ongeveer evenveel ge vallen meubilair; er ginge-h zo'n 20.000 fiet sen weg op grond van afbetalingsovereen komsten en ongeveer evenveel stofzuigers en andere huishoudelijke artikelen als gas fornuizen en haarden. Kleding en stoffe ring zijn twee andere rubrieken, waarin het publiek zich in ongeveer 20.000 geval len voorzag „op gunstige betalingsvoor waarden". Een vergelijking met vóór de oorlog is niet zo erg gemakkelijk, omdat Kijker ad int sléchts het vooroorlogse aantal afbe- talingseontracten kent: in 1939 bijv, waren I het er ongeveer 424.000. Zou men mogen aannemen, dat er per gezin slecht^één contract werd afgesloten, dan zou dat be tekenen. dat in 1939. in een heel ji 19* i van de Nederlandse gezinnen op taling kochten tegen de H,/« in een jaar van 1950. Men kan echter veilig nemen, dat ook toen verscheidene nen meer dan één afbetalingsovereenl hadden lopen, zodat het vooroor' centage afbetalende gezinnen kleiner dan 19 is. Men mag dus s *r al weer minstens zoveel op i wordt gekocht als vóór de oorlog ■chijnlijk meer. Wij hebben de neiging daar een beden kelijk gezicht bij te trekken. De afbetaling Is in ons land niet werkelijk populair: het systeem is in strijd met de Nederlandse op- (4 vatting van degelijkheid. Kijker ad int. heeft genoeg om zich heen gekeken om te weten, dat dit een typisch Nederlandse op vatting is, waarvoor men in vele lariden slechts een glimlach over heeft, maar hij is toch Nederlander genoeg om in zijn ha; t deze opvatting te delen. Hij zegt met streng gezicht: wie een fiets wil hebben, moet er maar voor sparen. Maar eigenlijk doet hij daarmee een on zinnige uitspraak, want wie de afbetaling In principe veroordeelt, veroordeelt daar mee het hele credietsysteem en dus prac- tisch onze samenleving. Ons economisch bestel zou in elkaar ploffen als het systeem van credietverlening er uit werd gene En wat is een afbetalingsovereenl) anders dan een credietovereenkomst? Wie contant koopt, heeft gespaard vóór de koop. Wie op afbetaling koopt, spaart na de koop, hij spaart om in termijnen het crediet af te lossen, dat de verkoper hem voor het doen van de koop heeft toege staan. Hij heeft daarbij het voordeel, dat hij al vast in het genot is gesteld van het begeerde artikel en betaalt daarvoor een zekere rente aan de verkoper-credietge- ver, die zich hiermee zijn crediet vergoed ziet. De credietgever heeft Intussen altijd onderpand voor zijn uitstaande lening: het op afbetaling verkochte artikel, of dat nu een fiets, een radio of een badkuip is. Ten zij dat artikel, in strijd met de overeen komst door de afbetalingskoper is ver sjacherd. Dan is Leiden in last! En kijk, daar komen we nu op het ter rein, dat deze zeer speciale vorm van cre dietverlening tot een in maatschappelijk opzicht altijd ietwat hachelijke zaak maakt. Zeker, bij iedere credietverlening vormt goede trouw een onmisbaar bestanddeel. En even zeker brengt kwade trouw zelfs op het hoogste niveau der credietverlening Leiden wel eens in last. Óch, waren alle mensen wijs en goed Maar de afbe- talingscredieten bewegen zich voor het leeuwendeel op het allerlaagste niveau, waarmee hier bedoeld wordt: op het ni veau van de minst draagkrachtigen en minst ontwikkelden, waar de voor een vei lig crediet noodzakelijke weerstand tegen onvoorziene omstandigheden ontbreekt en waar de weelde van het crediet licht te zwaar blijkt. Het N.I.P.O.-onderzoek wijst het uit: van de 275.000 afbetalende gezinnen be hoorden er fiO‘4 tot de groep met de laagste inkomens, 26’ tot de groep met lage in komens, 11’/. tot de middenklassegezin- nen. Er blijft 3* over voor de welge- stelden. die nog weleens bp afbeta ling kopen, omdat zij er op speculeren, dat de service bij mankementen aan bijv, een radio of stofzuiger soms wat vlotter pleegt te zijn als de verkoper er zelf belang bij Hier schuilen dus de gevaren van het afbetalingssysteem: dat het een systeem van credietverlening is aan de economisch zwaksten. Al is het dan In principe niet zo’n bedenkelijk feit, dat het kopen op af betaling weer een belangrijk aandeel in de huishoudelijke aanschaf vormt, het is toch in ieder geval een systeem, dat van twee kanten met de nodige voorzichtigheid dient te worden gehanteerd. Wie vandaag een fiets, een radio of een stofzuiger in huis wil hebben zonder het geld contant te be zitten, bedenke steeds, dat hij een ijzeren spaarverplichting op zich neemt volgens een nauwkeurig uitgestippeld plan. Die ver plichting moet hij nakomen, ook al komt er eens door ziekte, vermindéring van in komsten of iets dergelijks een kink in de kabel. Doet hij het niet, dan Zijn de gevol gen onaangenaam. Hij bedenke ook: die ver plichting lijkt voor een paar weken niet al te zwaar, maar op den duur kan zij gaan V drukken. Ieder moet, voor hij zo'n over eenkomst aangaat, terdege de grenzen van zijn draagkracht kennen. En wie op afbetaling - wisse zich even goed van de prac»„, gelijkheid van zijn klanten de c komst ook op den duur ha te komen, bij de normale credietverlening h< is. Het iS helemaal geen kunst i er de gevolgen niet van överziel Wanneer men vroeger over een eml- grant of landverhuizer sprak, dacht men daarbij aan lieden, die in een schamele s dicht opeengepakt in een scheeps- .u.m naar een nieuw vaderland voeren om daar hun geluk trachten te vinden. «Hoe geheel - anders Is het over het alge- I rineen tegenwoordig. De inscheping van de Sibajak. die gistermiddag met 1000 emi granten naar Australië is vertrokken, on derscheidde zièh practisch van geen en kele andere,embarkatie of het moest zijn, dat er opvallend veel kinderen de loop plank. al of niet gedragen, opgingen. Eén ding hebben de emigranten van alle eeu wen echter met elkaar gemeen. Dé mees- hen keren nu niet bepaald hun tegrond de rug toe omdat zij geen liefde meer voor hun vaderland koesteren Enkele gelukzoekers daargelaten, hebben ook thans weer de emigranten wei dege lijk overdacht, wat de voor- en nadelen van de landverhftizing zijn. De meesten zagen echter voor zichzelf en hun gezin in hun overbevolkte landje geen toekomst meer, zodat in bittere noodzaak tot de grote stap werd besloten. Er zijn twee gezinnen van 10. één. van 9. tien van 8 en tien van 7 personen aan boord, wier nameQ dus een groot gedeelte van de passagierslijst vullen. Op deze passagierslijst komt ook de naam van de bekende schrijver en illustra tor vgn kinderboeken, Piet Mare? met die van zijn vrouw en 4 kinderen voor Maree, die wij in één van de eetzalen spraken. terwijl de reeds ingescheepte emigranten zich de lunch goed lieten smaken, heeft veel verder gaande plannen dan alleen het geluk voor zijn gezin te vinden Hij en zijn medewerkers willen in het plartsje Pinguïn op Tasmanië een uitgebreide Ne derlandse kolonie stichten, waarvoor grondslag reeds Is gelegd. Er zijn ree een aantal werkkrachten en een archlt) vooruit gegaan Het is de bedoeling. nieuwe immigranten direct na aankor in Australië, indien zij daartoe de wei te kennen geven en voor zover er plaa is, in deze kolonie een huisje kunnen be- leiders zo te ontketei Europa. Werkelijk, zo dom zijn zij niet. Rusland wordt geleid door pientere mannen en vrouwen, die precies weten hoe en waar zij de belangen van de Sowjetrepubhpk moeten dienen Zij weten dat zij geweldige offers zouden moeten brengen om te strij den met Amerika of met W.-Europa Maar de vage successen daaraan verbonden zijn vóór slimme politici en diplomaten weinig aanlokkelijk. De Russische leiders kijken de kat uit de boom. Bij het conflict in Korea zien zij als „lachende derde" aan. dat de Amerikanen daar in Zuid-Korea ge weldige offers brengen. De Staat Rusland staat er overigens geheel buiten Wanneer communistisch China Formosa bedreigt of misschien zelfs aanvalt, wat deert dit de Russische politiek? Rusland staat daar legaal geheel buiten. Rusland wil met West-Europa de strijd, tn Korea localiseren. Rusland en West-Europa wil len buiten de oorlog blijven. veer spool meter schrV delfijl gevaa verliezei is een 1 krijgt gevat koreaanse deelnemen, nieuw type vernietigd, patrouilles -- lot drieduizend man ten zuiden van de Koem aan de hoofdweg naar Taedjon samengebracht. Taedjon is thans een dode stad. 1 enige leven, dat men nog op straat vk is af en toe een enkele jeep. De Ame kanen hopen de stad te kunnen hi Mochten zij hierin niet slagen, dai wachten zij, dat de Noordkoreanen j moeilijkheden zullen ondervinden vai bergachtige terrein ten Zuiden van Taed- jon, waar de spoorwegen gemakkelijk kunnen worden geblokkeerd door het opblazen van de vele tunnels. In een communiqué van’het hoofdkwar tier van generaal MacArthur werd Woens dag medegedeeld, dat Australische en Amerikaanse vliegtuigen grote successen behaalden. Zo wisten vliegende reuzen forten voltreffers te boeken op een brug in Seoel. De vliegtuigen, die waren opgestegen van vliegdekschepen, hebben bommen, brandbommen en raketten doen neer- regenen op militaire installaties in de buurt van Pjongjang, de Noordkoreaanse hoofdstad. Bij Wonsan werden Noord koreaanse jonken getroffen en bij Tsjang- djon een trein. Bij een tweede aanval werd een olieraffinaderij bij Wonsan ge bombardeerd. De vliegtuigen lieten de fabriek brandend achter. Amerikaanse genie-troepen leggen In Korea vliegvelden aan in een tempo, dat niet meer werd bereikt sinds de Ameri kaanse troepen zich in de afgelopen oor log een weg baande door de Japanse of door Japan bezette gebieden in de Stille Oceaan. Spoedig zullen bepaalde typen geallieerde jachtvliegtuigen en bommen werpers. die nog niet zijn ingezet, opidat hun bases in Japan te ver van het strijd toneel aflagen, in staat zijn van vliegvel den vlak achter de frontlinie op te stijgen, om de vijand afbreuk te doen. Reuters oorlogscorrespondent Roy Mac Artney meldt uit Tokio „De Woensdag te Pobang aan wal gezette Amerikaanse troe pen rukten in ijltempo op. teneinde te hel pen drie nieuwe hevige Noordkoreaanse stoten af te slaan. Aan het gehele Ko reaanse front wordt nu. na een pauze van drie dagen, weer gevochten. Er. bevinden zich thans drie Amerikaan se divisies in Korea, terwijl nieuwe troe pen uit de Verenigde Staten onderweg zijn. Generaal MacArthur heeft slechts I één divisie in Japan gehouden. van vooruitgc ieliJk

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 1