Kantoorbediende f BETERE Spanning te Singapore r De Ternatanen gooiden de Portugezen er uit issssjsr de bekende Zoekt een Schoenmaker Broekeimaaisters „O, Gouwenaars, waar zijt ge Gouwenaars op het Kaagfeest Populariteit vai in België g de „Tour" kent sen grenzen Agentschap „KOVEX" KLEIWEG 54 nóg lagere prijzen nóg lagere prijzen nóg lagere prijzen H. BOOT Openbare Kennisgeving HEREN BESTUURDERS VERGADERZAAL .Vrede-best" 25c VERLOREN nóg lagere prijzen nóg lagere prijzen nóg lagere prijzen V ierdaagse-sorgen Dwaaltocht in liet feestende Nijmegen Bonte avond in liet H.B.S.-kamp Orgelbespeling in de Sint Janskerk Ruini twintig prijzen brachten ze mee ft ROND DE STRIJD IN KOREA De les van 1942 ligt nog vers in het geheugen GEVAAR VAN DE VIJFDE COLONNE ACUUT WAT VOORAFGING Vijf dagbladbedrijven hebben luchtvloot ingezet KRUIDIGE HISTORIE - IV Ingezouten sultan IJsselsprookje geopend TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT VRIJDAG 28 JULI 195#. Heden werd van ons weggenomen, in de Hope des Eeuwigep Levens, onze innig geliefde en zorgzame Moeder. Be huwd- en Grootmoeder CORNELIA DE VRIES—Boeter in de ouderdom van 70 j. M. E. v. d. SCHANS— de Vries J- v. d. SCHANS E. DE VRIES Waspik: A. DE VRIES A. DE VRIES— Hartog en Kleinkinderen. Psalm 14S 6 berijmd. Gouda. 25 Juli 1950. Jan v. Henegouwenstr. 18 De teraardebestelling heeft inmiddels plaatsge had Vrijdag 28 Juli 1950 op de Begraafplaats ..IJsselhof" te Gouda. aan prima pareonen met «oade vut» betrekking leverd vanaf f 2.- per week Thans gevestigd te Gouda dan naai F. W. Reitszstr. lb Telefoon 5008 Rijkggediplomeerd 4 maal bekroond BURGEMEESTER EN WET HOUDERS VAN GOUDA MAKEN BEKEND. dat gedurende drie maanden op de Secretarie dier ge meente, Afdeling Algemene en Sociale Zaken, voor een ieder ter lezing is neergelegd en tegen betaling der kosten algemeen verkrijgbaar is steld de Verordening wijziging van de Algemene Politieverordening voor d< gemeente Gouda, met betrek, king tot het venten met of te koop aanbieden van voor werpen of waren (art. 83. 2e lid), welke verordening vast gesteld werd bij besluit van de Raad van 12 Juni 1950 en medegedeeld aan Gedepu teerde Staten der provincie Zuid-Holland blijkens nun bericht van 11 13 Juli 1950. B. no. 23332 (4e Afd.), G S. no. 96. Gouda, 28 Juli 1950. Burgemeester en Wethouders voornoemd. JAMES. De Secretaris. VAN AS. Militaire Kleding Popeline Werkhemden ƒ3.50 Wollen Overhemden (groen) y550 Plunjezakken 23.—. Fietstassen (canvas) 3 50 Schoenen, zolen en hakken nieuw /6.5t en ƒ7.- Camouflagercgenj assen zonder bult ƒ5.50 Katoenen Broeken (groen) /4 50 ïLhnki ^,r,oe!J®n-, nleuw f Wollen Windjacks 5.50 en 7 50 TH. v. d. VEER 4e Kade 11, Zuid. Gouda. Wij hebben voor U een luchtige Prima consumpties. Telefoon 2978. 2 DAAGS E RECLAME A.«. Vrijdag on Zaterdag figehaald uit do winkel COCOSBROOD 100 gram nn van 25 voorlLlLct. VRUCHTEN TOFFEES 150 gram vin 37'/j voor GEKOOKTE WORST 100 gram rtQ van 33 vnor£m W ct. SCHOUDERHAM 100 gram 44 cl PINDAKAAS psr pol 78 Cl VERMICELLI 250 gram 17 cl Donderdagmorgen, omgeving Haven en Markt, een gouden Damesarmband. Tegen belo ning terug te bezorgen. OosthaVen 54. gevraagd, voor thuiswerk. Inlichtingen: J. Steinvoort, Breevaart 20. Gouda, van 7—9 uur. Familieberichten Uit andere bladen. Bevallen: H Bamberger— Habets (d.). Geldrop: J L. van Overbeeke—Jansen (d.), Am sterdam: Drenth—Niemeyer (d.), Namen (België) Getrouwd: F R J Larsen en A. M D. Kuljt Overleden: Hermma J. M. e Kat. H. I. Bai tolotti Leuring. 82 Nijmegen: Jhr dr L. H Queries van Ufford. 66 j„ Breukelen; G. E. E. Kuijntjes. dir. Ambachtsschool, 69 j.. Leiden; Johanna M C. Spiering, 47 j., Amsterdam; Johanna F M. Struik van Dijk. 49 j.. Tilburg: Anna E. Damsté. Behagen: Harmlna J. Hofstra— Fricke. 69 j.. Wassenaar. 600 LITER BIER vloog door de leraing, dat 's 2400 GLAZEN in twee dagen voor diegenen, die nog geen bezoek brachten aan Café „Schlppersbeurs", Wachtelstr. 2 worden nogmaals in de gelegenheid gesteld Zaterdag en Zondag a.s. 5grote glazen voor I gulden te drinken Muziek, nieuw Wilhelmina Billard. Exploitant G. HOFSTEDE. Instrumentenfabriek Hugo Kahn en Zoon Kantoor Zeugestraat 2. Gouda. vraagt voor direct: (mannelijk of vrouwelijk) Diploma boekhouden noodzakelijk. LANGE TIENDEWEG 74 TEL 2391 GOUDA Zoekt U iets, het zij groot ot klein 7 KLEINTJE zat Uw uitkomst zijnl (Van een speciale verslaggever) Nijmegen, Donderdagavond. A LS U HAD GEDACHT na het verlaten van het Nymegense station ergens in de stad bij de intocht der vierdaagse wan delaars even gauw een stelletje Gouwe naars te ontdekken, dan kunt u van een koude kermis thuiskomen voor zover men op deze „hete" Donderdagmiddag van koud"-kan spreken. Dat zoeken naar stad genoten wordt u nog moeilijker gemaakt doordat er twee startpunten zijn, en dus ook twee eindpunten. Nee. gemakkelijk vindt u die Pijpenste- delingen niet tussen die 7000 wandelaars. Maar in de vaste overtuiging dat zij er toch moeten zijn, richtten wij de eerste schre den op de terreinen van de „Vereniging" naar het bureau Inlichtingen. „Waar de Goudse deelnemers zijn, we kunnen het met de beste wil van de wereld niet zeg gen. 't Is zoeken naar een speld in een hooiberg. En waar ze slapen weten we helemaal niet". Zo verlaat ge dan dit „in- lichtingen"bureau, met alleen de weten schap dat je Vrijdag maar één startpunt In de gaten behoeft te houden, waht de Goud se politie, die ook weer aan het blaren ver zamelen is, loopt niet in groepsverband mee. Om vier uur: opstaan Om toch die Gouwenaars in hun strijd tegen de straatstenen te zien, blijft er niets anders over dan morgenochtend naar de start te gaan. 's Ochtends om vier uur. Oh. opa Borst waar bent u nu toch. Ën mijn heer BraberDikGoudse Politie, laten jullie die eenzame Gouwenaar, die op de trein stapte om jullie te zien lopen, in de steek? 't Is feest in de Keizer Karelstad- Overal wapperen de vlaggen, overal flikkeren de lichtjes. Fonteinen spuiten op, de zon schijnt. Het verkeer gaat zijn gewone gang. Kortom, er heerst Vierdaagse stemming. Bij de „Vereniging" zijn vanmiddag alle volhouders weer binnengekomen, lachend, op de tanden bijtend, strompelend, huppe lend. Contrasten! Een oude man met e«n flinke baard naast een jongetje, die zijn eerste tocht maakt. De vreugde van hen „die er weer zijn", het verdriet van de zwakkeren, die op moesten geven. Maar allen hebben hetzelfde in hun wandel-hart: Wij zijn in Nijmegen, wij lopen mee. Onder hen zijn Gouwenaars. Wij vonden hen niet. Maar waar vinden, met alle 7000 tippelaars. Volhouden! Tot Morgen! Dr W. Zuydam schrijft uit het H.B.S.- kamp te Wolfheze Donderdagmiddag: Er was gisteren geheimzinnigheid in het kamp. 's Avonds zou de traditionele feestavond zijn. Die slaagde boven ver wachting. Er was prachtige pianomuziek, de „band" trad op met groot succes, er waren talrijke voordrachten, met toespe lingen die bij de ingewijden daverende bijval oogstten. Er schalden de oude kampliederen en er was bovendien een kersvers, alleen op dit kamp toepasselijk. De boer met vrouw, dochter, zoon en neefje waren onze gasten. Het onthaal be stond uit thee met biscuits, limonade met taartjes, chocolademelk (aangeboden) met krentenbollen en sandwiches. Tot slot het kampvuur, technisch opgebouwd door Klaas. Enkele gevoelvolle liederen werden gezongen. Om halfeen dooiSen we het vuur. Om halfnegen vanmorgen kwam knet terend de tractor het terrein opgereden, volgeladen met kampeerlingen. Wat een feest op de machine te mogen meerijden! We tapten het in de tank aanwezige water in emmers en in twee heel grote teilen. De tractor sleepte de volle tank op z'n plaats. Bij het teruggaan beklom mevr. v. d. Berg junior de stuurstoel, toegejuicht door allen die het feit wisten te waar deren. Want mevr. Junior is landbouw- assistente geworden pn stuurt de tractor kaarsrecht langs de laatste toer bij het maaien van de haver. Roel ziet dan toe. Een mooie dag was uit de kim gerezen. Dat was onmiddellijk aan de stemming te merken. Twee meisjes kwamen tegen gebod in pyama aan de ontbijtbank: „Er was geen water" was het excuus en wij hadden allemaal emmers water naar de meisjestent zien gaan. Dit werd hun nood. lottig. Opgegrepen werden ze ieder in een pakketten brood werden voor kampeerlingen uitgegeven. Voor de meesten was het bad Oosterbeek het eer ste doel. Dit bad wordt zeer geloofd en is niet duur. We gaan eten: spitskool met varkenslapjes, pap na. De pap-strijd heb ben wg gewonnen. In den beginne kregen we van de „camiz" óf niets óf een (Vibbel portie. Later werd de leverantie als op de klok geregeld. Morgen opbreken, 't Weer lijkt goed, droog vooral, dan kunnen we de tenten, die opgeborgen moeten worden, droog in de zakken krijgen. Met een paar tenten blijven leider en fam. na-staan. Naschrift. Als dit verslag in de krant komt. is "het kamp alweer thuisgekomen. Wanneer je de vacantie-gangers langs de wegen ziet zwoegen, beladen met tassen en koffers en..'met kinderen, dan hebben kam peerders in een vast kamp reden om niet jaloers te zijn. De stro-matrassen liggen gespreid, de kookpotten leveren accuraat een behoorlijk maal. Op de fiets kunnen ze in wijde omtrek fietstochten maken, zwemmen enz. Op het kampeerterrein en in de grote tent is allerlei vermaak moge lijk. Hopen we dat de kinderen en hun ouders dankbaar zijn. Z. Subliem spel door Albert de Klerk Sledhts weinige keren zal in de St. Jans kerk zo mooi orgelspel te beluisteren zijn geweest als gisteravond. Op het eerste ge zicht bood het programma weinig afwis seling: op een éigen compositie na had de organist zich beperkt tot Bach en diens geestelijke voorlopers. De veronderstelling dat er weinig afwisseling zou wezen, was wel gerechtvaardigd. Vele organisten im mers gaan schijnbaar van het principe uit, dat hoe ouder de compositie is. des te droger de vertolking zijn moet. Albert de Klerk denkt daar gelukkig anders over In de aerste plaats is hij een vakman, die de mogelijkheden van zijn instrument grondig bestudeerd heeft en zich hoege naamd niet In technische moeilijkheden behoeft te verdiepen. In de tweede plaats durft hij ook wat; hij betreedt niet altijd de zo platgetreden paden van de registra tie. maar zoekt. Zoekt naar nieuwe com binaties en vindt die ook. Hij weet met zijn feilloos werkende kunstenaarsziel elke Zevenhuizen Raad in spoedeisende vergadering bijeen De raad kwam. onder voorzitterschap van burgemeester A. Boer, in spoed eisende openbare vergadering bijeen. De voorzitter deelde mede, dat de be noeming van een onderwijzeres aan de openbare lagere school, ter voorziening in de vacature B. Leenstra, de reden is voor deze spoedeisende vergadering. Mej. G. D. de Graaff uit 's Gravenhage werd met algemene stemmen in die betrekking benoemd en wel met ingang van 1 Sep tember. Een voorstel tot het aangaan van een kasgeldlening van 100.000 a l'h per jaar werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Besloten werd tot toekenning van een tijdelijke 5 salaris- en loonsverhoging over het derde en vierde kwartaal voor het gemeentepersoneel.Een crediet van 1349.54 werd verleend voor de aanschaf fing van meubilair en leermiddelen ten behoeve van het vak handenarbeid. Ten behoeve van de voorbereidende maat regelen voor de bouw van goedkope wo ningen (voorlopige koopakte, tekeningen) werd een crediet uitgetrokken van ƒ250. compositie te ontleden en te doorgronden De registrering in de Toccata van Fresco- baldi was bijvoorbeeld bijzonder mooi, maar bij Sweelincks orgelkoraal: O Mensch, bewein deine Sünde grosz. ver rassend. Die fagotachtige stem, welke de koraalmelodie speelde was zo ontroerend en doordringend, dat ieder onder de in druk moest komen. Daarna de veel luch tiger Ciacona van Johann Pachebel. waar in vooral de grappige unisono passages opvielen. Van Louis Clérambault speelde De Klerk twee zeer geestige werkjes, n.l. Duo en Dialogue sur les grands jeux. Vooral het Duo, met zijn twee contrapun- terende stemmetjes maakte grote indruk Het Ricercaxe van de organist zelf viel als compositie tegen. Men voelt de poging van de componist om zich van de oude meesters te bevrijden en een eigen stijl te verkrijgen. Hierin is De Klerk niet ge slaagd. Het begon hoopvol, maar in som mige gedeelten keek Bach nog wel eens om het hoekje. Met het uitnemend gespeelde Praeludium en Fuga van J. S. Bach, besloot Albert de Klerk op rustige wijze dit orgelconcert De belangsJfilJing was wel iets groter dan gewgoMflJK; msrar toch te gering voor 'I n muzikale gebeurtenis. Het weer was niet best Jijdens de ju- bileum-Kaagweek. waarop ook de Goudse zeilers tegenwoordig waren. Vrijdag teis terde een windhoos de wedstrijden, waar door vijftig jachten, waaronder enkele draken, zonken, zodat men tot in de nacht bezig is geweest om de schepen te lichten. Zaterdag was er geen wind en Zondag en Maandag had men van het goede weer te veel. Van de meeste klassen startte toen slechts zestig procent der schepen en meestal bereikten er slechts enkelen de finish, omdat de rest of de mast over boord voer of de zeilen scheurden. Alleen Maandagavond, tijdens het vuur werk en de gondelvaart, en Dinsdag, toen het mooi zeiweer was. verleende Aeolus zijn medewerking, door van het goede niet te veel te geven. De drie Goudse teams, die aan de groepswedstrijden deelnamen, hebben het niet tot een overwinning kunnen brengen Wel stond het „Gouda"-team der 16 m2 klasse Maandag nog bovenaan, doch tij dens de laatste race verspeelde het zijn kans. Beide teamgenoten startten goed. spoedig had J. C. van Tienhoven de lêi- ding, terwijl E. J. Both op de vierde plaats lag. De eerste lette echter te veel op een salonboot en had daardoor geen erg in een passerend vrachtschip. Hij moest er op het laatste nippertje voor uitwijken en geraakte totaal uit zijn koers. Ook ver speelde hij zijn eerste plaats, wat voor de puntentelling funest bleek. De Kaag behaalde nu 61.2 pnt. en Gouda 56 pnt.. waarmee het de tweede plaats be zette. Het „Elfhoeyen"-team in deze klasse werd zesde. Bij de Olympiajollen werd het Gouda- team derde. Jammer was het dat de Gou wenaars hun concurrenten niet konden be dwingen. Dat zij echter het Kaagteam met J. H. H. J. de Jong en Jac. F. Stap niet konden houden, was algemeen bekend. Ook In de open wedstrijden brachten W. van Noordt en A. Hofkamp het niet ver der dan elk een vijfde prijs. In de twaalfvoetsjollen B. een zeer grote klasse bezette A. Pils in de laatste wedstrijd de tweede plaats, nadat hij d< andere wedstrijden in de kop gezetei Ook mej. E. van Noordt bezette de vijfde plaats in deze klasse. H. Zuiderbaan werd Zondag. nd^^Hfel duel met H. Klrkenier tweede en Dinsdag eerste Maandag moest hij na een boei ge raakt te hebben de strijd staken, hetgeen jammer was. want ook toen was hij eer ste. In de 16 m2 klasse B behaalde J. van Bergen drie eerste prijzen. Ook de an dere zeilers deden het aardig A. J. Kleyn werd driemaal geplaatst met één derde vierde en vijfde prijs. II. Nieuwveld en W de Jong werden elk éénmaal vijfde en H. Pels éénmaal derde. De A-zeilers in deze klasse brachten zes prijzen mee naar Gouda. N. Both jr legde beslag op twee derde en één tweede en vierde prijs, terwijl J. C. van Tienhoven tweemaal derde werd. Gezamenlijk brachten de Gouwenaars ruim twintig prijzen mee naar huis. De mooiste wedstrijden van deze Kaag- Week zeilde H. v d. Velde, die niet min der dan vijfmaal de eerste plaats bezette bij de team- en open wedstrijden. De zil veren beker van Prins Bernhard heeft hij daarom volkomen verdiend. Gouderak Brandweer op reis. Het vrijwillige brandweerkorps maakte een uitstapje waar o.m. Apeldoorn naar de Veluwe, werd bezocht. Tweede prijs. Op het zangconcours te Zeist behaalde de Chr. gemengde zang vereniging „Euphonia" met 278 punten ejn tweede prijs in de tweede afdeling. Boskoop Bloemenveiling. Coöp. Vereniging „De Boskoopse Veiling". 27 Juli. Rozen, grootbloemig per bos. 20 stuks: Duisburg 0.50—070; Pechthold 0.35—0.70; Rosalandia 0.35—0.80; Vierlanden 1.00—1.70; Better Times 0 40—1.00. Hadley 0.50—0.80; Mine Jules Bouché 0 55-0.90: Edith Helen 0.21— 0.56; Butterfly 0.34—0.53. Adrie Stokman 0.30—0.40; Queen Mary 0.40—0.50; Parel van Aalsmeer 0.280.36; Gemengde rozen 0.220.33. Baby rozen per bos. 10 stuks: Sweetheart 0.37—0.52; Ingar Olsson 0.20— "R7; Juweeltjes 0.23—0.38; Wolfsglorie .15—0.20; Polyantharozen 0.30—0.40. Di- ersen per bos 10 stuks: Gladiolen In soor- 12—0.21; Liatrix 0.09-0.14; Anjers i.Ofl; Pyrethrum 0.040.07. 'elsje In water gevallen. Het 5-jarig :htertje van de familie Van Klaveren r aan de Laag Boskoopseweg met haar fiets In de wetering gereden. De heer P. J. Spijker die juist voorbijkwam sprong dadelijk gekleed te water en had het ge noegen het kind te redden. Sfl, nmUDAG 28 JULI 1950. 'GOUDSCHE COURANT EERSTE BEAD" PXOINTI NOORD KOREA INDUSTRIE |BJONOJAN« Verdrag met Japan 1867 e 22BOOO INWONERS JAPANSE ZEE '«VLAKTE 77! I OPPER'. LAKTE VAN I NEDERLAND 33OOP km* I LANDBOUW ZUID CRVLAKTE (SCTfë Tussen 1862 1886 verdragen met USA GrBrttt. Duits, land ttahe Rus. land en Frankrijk GELE ZEE Japans protec- tbraat IS05 TNE GEBEURTENISSEN IN KOREA werpen een donkere schaduw op Singapore. Sinds de koude oorlog ten Zuiden van de 38ste breedtegraad overging in een gloeiend hete strijd, hebben de bevelhebbers van die stad, waaraan zoveel droeve oorlogsherinne ringen zijn verbonden, niet anders ge daan dan oude verdedigingsplannen afstoffen en bestuderen. Aanvoerders van leger, marine en luchtmacht van het eiland Singapore en het schier eiland Malakka hebben allergeheimste conferenties gehouden en ook in krin gen van het civiele bestuur is druk, maar zeer in het geheim vergaderd. Het hoofd van de Imperiale Generale Staf, veldmaarschalk Sir William Slim, heeft de Britse regering rappor ten doen toekomen over de toestand in Singapore, terwijl de Australische commissaris aldaar voortdurend in contact is met Canberra inzake verde digingsaangelegenheden. Plotseling is de consul-generaal van de Verenigde Staten, tot dusver alleen maar een po pulair lid van het plaatselijke consu laire corps, de Grote Man van de dag geworden. In de club, de officiersmess en in de bar worden niet bepaald harte herinneringen 1942. Men vraagt zich af of Singapore aald van ganser opgehaald aan af of Singapore en Malakka even slecht zijn toegerust als toen. In werkelijkheid bestaat er een groot verschil tussen de omstan- Bertha de Hertog komt niet naar haar ouders terug Het 13-jarige Nederlandse meisje Bertha de Hertog mag bij haar Maleise pleeg moeder Aminah blijven, zo heeft het hof van appèl te Singapore beslist Het hof annuleerde een vroeger gerechtelijk bevel, op grond waarvan Bertha aan haar ouders in Nederland moest worden teruggegeven De pleegmoeder vluchtte met Bertha het oerwoud in. toen de Japanners in 1942 Ma lakka binnenvielen Zij heeft sindsdien het meisje als haar eigen kind opgevoed Aminah had tegen de beslissing van de rechtbank beroep aangetekend „Ik wil niet langer leven als ik mijn dochtertje moet verliezen", heeft zij verklaard. Ook het meisje wilde niet terug. Egalisatiefonds voor consumptie-aardappelen De Minister van Landbouw heeft het ln zijn Memorie van Antwoord op de gewij zigde begroting van het Landbouw-Ega- lieatiefonds al medegedeeld, er komt een afzonderlijk egalisatiefonds voor ce con- sumpjie-aardappelen. Intussen is het desbetreffende besluit gepubliceerd in het Voedselvoorzienings blad van 15 Juli. terwijl tegelijkertijd een verordening is afgekondigd, krachtens welke aan de verbouwers van consumptie aardappelen een heffing kan worden op gelegd. Dit is dus het resultaat van de langdurige besprekingen, die sinds het vorige najaar over dit netelige onderwerp zijn gehouden. Ook thans zal men nog wel grote moeite hebben met de uitvoering van de regeling. Bij de zuivel, waar men een soortgelijk fonds reeds heeft, is het veel eenvoudiger, omdat daar de heffing over alle melk wordt omgeslagen. Bii de aardappelen wil m tussen consumptie-aardappeli aardappelen en fabrieks-aardappelen, wat allerlei complicaties met zich mee brengt. Bovendien zijn de prijzen voor <*e con sumptie-aardappelen op het ogenblik goed. waafdoor de belangstelling van de land bouw Voor een egalisatiefonds veel min der is geworden Anderzijds is men ook niet bereid, een heffing op te brengen, wanneer de pri •ijzen gaan inzakken, cmdat men ze dan ch al laag genoeg vindt. Dit laatste ls al even kortzichtig als het eerste: het is altijd verstandig geweest, in goede jaren te reserveren ten behoeve van magere jaren Dat is al zo sinds de Joden in Egyptische ballingschap waren. Bij het nieuwe fonds zal de regering vol komen terecht verband leggen tussen de regeringsgarantie om het fonds zo nodig met overheidsgeld aan te vullen en da op pervlakte van de aardappelteelt. Men zal het risico van de verbouw dus aan een bepaalde limiet binden. Dit betekent in principe, dat prijsregeling en teeltregeling aan elkander worden verbonden, hetgeen voor de landbouw vérgaande consequen ties heeft. digheden van 1942 en die van 1950. Acht jaar geleden, toen de Japanse troepen naar het Zuiden opmarcheer den,'door Indo-China en Siam. bestond er geen gevaar voor moeilijkheden in het binnenland. China was toen reeds lang in oorlog met Japan. De Britse verbindingslinies tussen Singapore naar het Noorden tot de Siamese grens werden toen niet bedreigd door guerilla's. Britse troepen in Malakka konden toen uitsluitend voor de ver dediging tegen vijanden van buitenaf worden gebruikt. Thans is dit anders. Op het ogenblik ijjn acht Britse batal jons en een Goerkha-dlvisle over geheel Malakka verspreid ter bestriding van terroristen en vier Jaar lang hebben leger en regering al hun aandacht daarop ge concentreerd. De communistische bedrei ging ls bedwongen, maar niet uitgeroeid. Het gevaar blijft, dat de communisten te eniger tijd een gevaarlijke vijfde colonne sullen vormen. verschillende dien- meer bedacht op de noodzakelijkheid beschermingsmaat regelen te nemen tegen dergelijke be dreigingen en dit brengt dan weer met zich, dat de bevolking zich in al- lérlei gissingen verdiept en piet schrik wordt bevangen. Naar het uiterlijk gaat evenwel alles in het land zijn gewone gang. De prij zen van rubber en tin gingen met sprongen omhoog bij het begin van de gevechtshandelingen op Korea en goud is op de zwarte markt sinds de oorlog nog niet zo duur geweest. Het zakenleven in Singapore ondervindt nog altijd de grote voordelen van het feit, dat Singapore de grootste vrije haven van het Britse Gemenebest is. Msar onder dit ogenschijnlijk rustige oppervlak heerst onrust. De Europeanen weten maar al te goed. dat, als commu nistisch China in oorlog is met de Ver enigde Staten, de vijand sioh binnen de stadsgrenzen bevindt. De bevolking van Singapore bestaat voor 76 uit Chinezen Tal vAB Jonge Chinezen verheimelijken niet, dat ze sympathiseren met de com munistische guerilla's, die in de rimboe van Johore worden achtervolgd door de Britse troepen, slechts op een afstand van 40 mijl van de stad verwijderd. Schepen volgeboekt In Singapore zelf komt het type van 1942, de man. die de bloemetjes bui ten zette, niet meer in het stadsbeeld voor. Zo er nog planters wonen, dan leven deze nu sober. De planters el ders doen vinnig mee aan de bestrij ding van de guerilla's. Naar evenredig heid zijn er in deze strijd meer slacht offers gevallen onder de planters dan onder de infanteristen, die hen be schermen. Men ziet dan ook terdege in, dat de toestand verre van rooskleurig is. Tal van Europeanen zenden hun gezinnen reeds naar het moederland terug. Alle schepen, die de eerstvolgende acht tien maanden naar Europa of Australië zullen vertrekken, zijn dan ook reeds volgeboekt. De vliegdiensten gaat het net zo! Van het gevoel, dat men in 1942 had „zo iets kan ons toch niet gebeu ren" is nu eigenlijk weinig te bespeu ren. Men toont nu meer werkelijk heidszin en dit brengt mee dat in de pers en tussen mensen onderling cri- tiek wordt geleverd op de verdedi gingsmaatregelen, welke al of niet zijn genomen en op de tekorten daar van. Bij dit alles wordt aan de ene kant erkend, dat de mogendheden, die zich als vijanden zouden kunnen ontpoppen, geen vloot hebben, die het tegen de Britse en Amerikaanse vloten zou kun nen opnemen en dat hun luchtmacht op het ogenblik zich ver van Malakka bevindt, maar aan de andere kant ver heelt men zich niet, dat die mogelijke vijanden een overweldigende troepen macht bezit.ten en dat. wanneer deze van de Chinese grens naar het Zuiden zouden optrekken, de Franse strijd krachten vermoedelijk binnen enkele weken zouden worden gedwongen zich uit Indo-China terug te trekken. Bir- Nieuwe weg naar Parijs van dit Jaar zal begonner werkzaamheden aan een nieuwe hoofdver keersweg tussen Parijs en het Noordfranse 's door ambten, Parijs medeged* betekenis zijn de .verbinding tussen Frankrijk, de B len en Noord-Frankrijk ma, dat zich reeds in de greep van een militaire en economische chaos be vindt, zou geen weerstand kunnen bie den aan een invasie. Chinezen en Viet- minhs (door communisten geleide ver zetsgroepen) zouden in minder dan geen tijd hun weg kunnen banen door Siam. dat slechts zwakke verdedigings werken en -troepen bezit en heel spoe dig zouden ze een rechtstreekse be dreiging voor Malakka worden. De critiek op de verdediging geldt dan ook voornamelijk de luchtstrijdkrach ten en de verdediging in de lucht. Er was geen geldl In gewoonlijk goed ingelichte krin gen verzekert men. dat de luchtafweer heel wat zwakker is dan in 1942. Slechts één luchtafweerregiment is be last met de verdediging van de haven en de stad. Andere artillerie-eenheden worden gebruikt in de binnenlanden ter ondersteuning van de infanterie. De verdedigingswerken i van Siam zijn al van eve tekenis als ze acht jaar gleden i In 1946 werd een plan opgemaakt om in de jungle een strook langs de grens te ontbossen ten behoeve van een schootsveld en enige blokhuizen te bouwen, maar dit plan werd verwor pen, daar de kosten te hoog werden geaoht en men meende ook niet te be schikken over voldoende de verdedigingswerken De luchtmacht bestaat hier op het ogenblik uit een groep Spitfires, een van Hawker-Tempets (er zijn nog geen straaljagers), een escadrille Bristol Brigand lichte-bommenwer- pers, een zware Lincoln-bommenwer- per en een Brits, een Australisch en een Nieuw-Zeelands escadrille voor transporten. De radarinstallatie is goed onder normale omstandigheden. De „Sunday Times" te Singapore bevatte dezer dagen een artikel waarin snijdende critiek op de verdediging werd geleverd. Het blad scfireef: De waarheid is, dat het gehele verdedi gingsstelsel van Singapore uit zoveel rangen en lagen en schijven bestas*, dat het maanden duurt, alvorens een maatregel kan worden uitgevoerd. Er zijn in Singapore twee verdedi gingsorganisaties van vrijwilligers, de Auxiliary Air Force, de Hulpstrijd macht, en het Malayan Air Training Corps, de Malakase Oefenstrijdmacht in de Lucht. De recrutering van eerst genoemde organisatie is pas begonnen. De commandant van de twefede groep rapporteerde onlangs: We hebben niet genoeg vliegtuigen, niet genoeg man schappen en niet genoeg geld. Een jaar lang heeft bedoeld corps geleefd van geld, dat particulieren bijeenbrachten en eerst onlangs verleende de finan ciële commissie te Singapore het een subsidie van 1200 voor dit jaar. Troepen deden politiedienst Een oudere legerofficier vertelde: Als wij onze verdedigingsstellingen in Malakka gaan bezetten, zal dit bete kenen, dat de bandieten in tal van streken vrij spel krijgen en dit be tekent een ernstige bedreiging voor de rubberproductie. We hopen echter, dat de instelling van de binnenlandse be wakingsdienst. waarmee zo juist een begin is gemaakt, het mogelijk zal ma ken, dat de troepen weer zullen kun nen worden gebruikt voor hun eigen lijke bestemming: het land te verdedi gen tegen aanvallen van buitenaf. Jongere officieren vertelden, dat de geregelde troepen, willen ze in staat zijn een inval het hoofd te bieden, op nieuw zouden moeten worden ge oefend, dat de techniek van het vech ten in de rimboe geheel anders is dan die welke wordt gevolgd, wanneer in bataljons of brigaden op een front wordt gestreden. Een ouder vliegerofficier zei: We hebben meer en langere stevige start banen nodig voor de nieuwe zware bommenwerpers en de straalvliegtui gen, welke we binnenkort hopen te krijgen. Aan die straalvliegtuigen heb ben we dringend behoefte, voegde hij er aan toe. We hebben een geheel nieuwe radarinstallatie nodig. De ge hele afweer moet worden versterkt en gereorganiseerd. Ook de burgerbevolking is zich be wust, dat er aan het verdedigings stelsel wel een en ander ontbreekt. Zelfs als de Chinezen in Singapore geen daadwerkelijke steun zouden ver lenen aan een inval van Chinese com munisten, dan nog zouden ze die in direct kunnen steunen door te staken en zo het leven in de haven en de stad lam te leggen, verzekerde een be stuursambtenaar. Slechts de marine li werkelijk optimis tisch. Een lid van de marinestaf zei mij: Afgezien van onderzeeën heeft geen en kele mogendheid, die onze vijand zou kun nen worden, een vloot in het Verre Oos ten. We kunnen de seewegen openhouden als de Britse luchtmacht de lucht schoon kan vegen denk aan de oorlogsbodem* Repulse en Prince of Wales. Woensdag was ongetwijfeld de mooiste dag van de vacantle voor de kinderen die het kamp van „Het Vierde Prinsenkind" te Montfoort bevolkten. Toen kwam n l Koningin Juliana eens kijken, hoe de kinderen, die lichamelijk door de oorlog werden getroffen, zich vermaken. Met belangstelling volgde de Koningin, die vergezeld was door mevrouw Smitt-Avis, het spel van de „darren" (de jongens uit het kamp „De Biejnkord") en de „werksters" (de meisjes). Temidden der kinderen gebruikte Koningin Juliana de maaltijd in de „eetraat". de cantine in het kamp. Op deze telefoto is H.M. in gesprek met een patiëntje. Verder u.l.n.r, de kampcommandant Vogel, de secretaris F, Hofstede en dr B. van Dijk. Op Ternate anno 1950. Op de achtergrond de piek van Tidore. Als eerste Westerlingen kwamen de Portugezen in de veelomstreden Molukken. De Portugees Magelhaes hielp later de Spanjaarden ook aan een pied tprre daar. maar die gaven er al spoedig de brui aan. waarna de Portugezen weer heer en meester waren Tot zij te ver gin gen en een sultan Inzoutten. Dat brak hen op. hakt en Ingezouten. Zijn zoon. Saldi of Sahid Barkat. die hem opvolgde, kreeg in 1585 een Spaans-Portugese vloot uit Tl dore voor zijn deur, die de vesting Gam Lamo opeiste Saldi verklaarde, dat hij de koning wel als vazal wilde dienen, maar hij wilde niets ondernèmen. voor het door wijlen zijn vaq|er naar Spanje gestuurde gezantschap terug was Een be legering van de vesting haalde niets uit want de Portugezen hadden ook onder ling ruzie, tot grote ergernis van de Spaanse militaire bevelhebber. Er was namelijk een nieuw Portugees bestuurshoofd op Tidore aangekomen, ter wijl de ambtsperiode van de vorige nog niet teneinde was en deze vertikte het. om af te treden Toen hij ten slotte ver trok. nam hij niet alleen alle handelswa ren. maar ook het geschut en de munitie van de vesting Tidore met zich mee. zo dat zijn opvolger in 1586 in een vrijwel weerloos fort zat Hier had Saidi het aan te danken, dat hij tot onze komst verder ongemoeid was gelaten. Inmiddels gingen kooplieden in de Lage Landen zich interesseren voor de zeevaart naar de tropische landen, waar zoveel kostbare artikelen vandaan kwa men De Portugezen, die zich als alléen vertegenwoordigers van de Molukken (Ar- chlpelage di St Lazaro hadden zij de eilandengroep gedoopt) waren gaan be schouwen. stonden nu ook onder de Spaanse koning, zodat de door de Paus verdeelde wereld Philips speelplaats was Maar wij hadden de Spaanse koning af gezworen en een Pauselijke bul deed de strijdbare hervormers weinig. Weldra zochten, en vonden wij onze weg naar de Molukken. dagbladventers keken niet eens wat hun in de schoot viel Hoofdzaak is im mers vóór de sluitingsuren der industrie- bedrijven paraat te staan. Niet alleen ln de lucht, ook op de weg wordt een harde strijd gevoerd Als men thans per auto op de rijksweg Brussel- Gent. of op één der andere grote wegen, rijdt, loopt men gevaar geramd te wor den door één der uiterst snelle vracht wagens. die soms naast elkaar met een snelheid van 130 i 140 km per uur passeren. Verleden Jaar reed zo'n kranten wagen drie mensen dood. En de Belgische radio? Tot tweemaal per dag wordt er ln belde landstalen door vier reporters een verslag gebracht van de aankomst van de rit. Tijdens de mid daguren krijgt men bovendien nog een paar wegnotlties te horen! Echtpaar Schuurman ln Zuid-Afrika Frits Schuurman zal medewerken ann een Joods muziekfestival, dat van 24 Juli tot 28 Augustus te Johannesburg in 2uid- Afrlka wordt gehouden. Het Johannea- burgse stedelijke orkest geeft onder zon leiding een concert, waarop o.*. werk van Ernest Bloch zal worden uitgevoerd. Schuurman zal als eerste in Zuid-Afrika een werk van Bruckner geven. n.l. diens vierde symphonle. Schuurmans echtgenote. Maria Neuss, zal optreden met het eerste Vioolconcert van Serge Prokofiéff. (Van onze Brusselse correspondent) NEDERLANDERS, die thans een Bel gische krant in handen krijgen, tullen verbaasd opkijken als blijkt hoeveel ruimte er aan de Ronde van frankrijk" wordt gegeven. Zelfs de ernstigste bladen hebben een ganse pagina over voor „Tour"-verslag en -commentaar. De volkskranten wijden er iedere dag twee tot drie pagina's tan, zelfs nu de Italianen zijn uitge vallen. Iedere Belgische krant heeft een verslaggever in de ronde-karavaan en daarenboven worden door tien dag bladbedrijven speciale namiddag-edi ties uitgegevendie een uur nadat de eerste renner daar ergens te Bordeaux of Pau door de finish ging, tot in de verste hoeken van het land aan de markt komen. Vorig Jaar had een dagblad uit Gent een sportvliegtuig gehuurd om de speciale Tour-editie naar de kolenmijnen van het verre Limburg te brengen, alwaar het vliegtuig op een grasveld landde en een zwerm krantenventers zich haastte om toch maar vóór de dagploeg boven de grond kwam. aan de ingang van de mij nen te ataan Het blad behaalde daarmede zoveel succes, dat het weldra concurren ten kreeg. Dit jaar hebben drie Vlaamse en twee Franse bladen niet één. maar drie tot vie* vliegtuigen ingezet! Rond vijf uur in de middag gaan er in België ln alle richtingen sportvliegtulgen ipet kranten. Voor landingsmanoeuvres is er geen tijd meer. Men vliegt een vooraf uitgestippeld traject en de bladen worden dan in de buurt van de grote centra op grasvelden met behulp van parachutes af geworpen. Het Is reeds gebeurd dat een vliegtuig zijn kranten afgooide op de weide van een concurrent, die niet tijdig klaar was gekomen met zijn editie. De Eenmaal zag het er naar uit. dat het toch weer koek en ei zou worden. In 1570 verzoenden Hairoen en Mesquita zich met ellqaar, waarbij Hairoen op de Koran zwber en Mesquita op het Missal Toen de sultan de volgende dag een bezoek kwam brengen ln de Portugese vesting, werd hij door een neef van Mesquita, Antonio Pimentel vermoord. Zijn lijk werd in stukken gehakt en ingezouten, later in zee geworpen, zodat zijn volk hem niet zou kunnen begraven en aldus aan zijn nagedachtenis eer zou kunnen bewijzen. Men doet er goed aan. zich der gelijke minder bekende misdaden te her inneren als men geneigd ls. over de ver raderlijkheid van Oosterlingen algemeen heden te gaan beweren. Heel Ternate kwam ln opstand. De Jonge BaSh UUah werd tot sultan uitge roepen en bezwoer plechtig, niet te zullen rusten, voordat de laatste Portugees uit zijn rijk was verdwenen. Enkele jaren later kon hij rusten. Om te beginnen wer den de Portugezen in hun vesting bele gerd. terwijl een vloot v^n 5 grote cora- cora's werd uitgezonden, om de Portugese nederzetting om Ambon te belabberen Deze vloot was een macht van betekenis voor die dagen op het admiraalschip had men bijvoorbeeld 130 roeiers en 120 sol daten. De vesting Ambon sloeg de aanval af, inaar leed veel verliezen. Op Ternate zaten de Portugezen inmid dels nog steeds in hun vesting en leden honger door de belegering. Het Portugese centrale koloniale bestuur zat in Goa Deskundigen becijferden daar. dat de toe stand ln de Molukken minstens een leger van 1.000 man vereiste en daar beschikte men niet over. De Spaanse gouverneur in de Phl- lippijnèn schreef destijds aan zijn rege ring. dat hij nu de Portugese bezittingen ln Indië met weinig moeite zou kunnen veroveren, als hij daar de opdracht toe kreeg Zes jaar lang hielden de Portuge zen de belegering op Ternate nog uit. maar ten slotte brak hun tegenstand en dat is waarlijk geen wonder. Zij kregen vrije aftocht, heel grootmoedig van Baëb Ullah. en een schamel groepje vertrok naar Ambon, waar de Portugese vesting nog behouden waa Gezantschap naar Europa De sultan nam zijn Intrek in het trotse Nostra $enora des Rosario of Gam Lamo. de Grote Stad. zoals de Ternatanen het noemden Daar leefde hij op Indische wijze in de onpractische. onbegrepen Por- tug se gebouwen, waar de trotse senors ten langen leste ongedierte hadden gege ten om het leven te rekken De vorst van Ternate ging zich nu echter in de Moluk ken zo breed maken, dat Tidore en Batjan zich bedreigd voelden en steun zochten bij de Portugezen In 1578 betrokken deze een nieuwe vesting op Tidore Trouwe Terna- taanse Christenen, die destijds hun af tocht uit Ternate hadden meegemaakt, volgden hen ook naar Tidore. Baöb Ullah. ook wel Baboe genoemd, had weinig van hen te vrezen. Toen hij bezoek kreeg van de roemruchte Engelse zeevaarder Fran- ?ois Drake vond hij het zelfs niet nodig, met hem onderhandelingen om militaire steun aan te knopen Wel achtte hij het raadzaam, koning Philips van Spanje, die Karei V inmiddels was opgevolgd, een ge zantschap te sturen, dat hem kwam geluk wensen. toen in 1580 Alva Portugal had veroverd. De betrekkingen met zijn nu Spaans- Portugese overburen op Tidore werden er echter niet beter bp en ten slotte ge lukte de Portugezen, hem door mannen van het kleine eilandje Hitoe verrader lijk te leten vermoorden. Zijn lijk werd. evenels dat van zijn vader, in stukken ge- Toen burgemeester James gieteravond ln de muziektent aan het Houtmansplant soen een handle optrok, en daarmede niet alleen IJaseleprookje, de verlichte won- dertuta. maar ook de Goudse feeetweek. die tot en met 6 Augustus «al duren, open de. trokken duizenden Gouwenaars door de poorten ven deze droomtuin en zij zorgden daardoor voor een enthousiaste ouverture van een week. die Gouda, en mgt de stad de gehele omgeving, in feest stemming zal brengen. Dat begin was zo enthouslaet. dat de verlichting van het Houtmansplantsoen al ging branden. Voor dat de burgemeester de knop met een officieel gebaar had omgedraaid. Wethouder C. H. Hagedorn. de voorzit ter van het feeetcomité heeft in een in leidend woord allen dank gebracht voor het meewerken, in het bijzonder de heren Hortensiue. wier wondertuin naaf hij hoopte, duizenden naar Gouda zal trekken. Vijfduizend Gouwenaar» hebben gister avond in IJsselsprookje gewandeld. Het was er gezellig. Die Co Vermeulen speelde op zijn cither natuurlijk „Harry Lime"; het reizende carillon staat er, om straks bespeeld te worden door Maria Blom en uit de luidsprekers klonk stemmige mu ziek. die zich goed aanpaste aan de sfeer van deze verlichte sprookjeswereld. IJsselsprookje bleek een goede «tart voor een feestweek. waarin ln Gouda de kennis zal dra. len; poppen hun schoon ste kleed in „Ons Genoegen" tonen, de Goudse Glazen die én in de St. Jans kerk én ln overdruk in de Jeruzalemska- pel bezichtigd kunnen worden en talrijke eport- en andere festiviteiten zullen de aandacht van Gouwenaar en streekgenoot vragen. Bergambacht Met hoofd tegen boom gevallen en overleden De 23 -jarige Aartje Zwartbol uit deze gemeente, die met haar beide zusters en haar verloofde een fietstocht dopr ons land maakte, is Woensdagavond op de weg naar Arnhem nabij O'osterbeek ge slipt en met haar hoofd tegen een langs de weg staande boom gevallen. Zij raakte onmiddellijk buiten kennis en moest naar het ziekenhuis te Arnhem worden over gebracht. Daar is zij gisteravond aan de gevolgen overleden* Ten slotte maakten de Portugezen een fout, die hun lot in de Molukken zou bezegelen. De toenmalige Ternataanse sultan Hairoen had vele concessies gedaan om hun vriend schap te behouden. Hij was zelfs zo ver gegaan, dat hij In 1564 een verklaring tekende watrbij hij en zijn zoon (weer een Baëb Ullah), koning Sebastiaan van Portugal en diens opvolgers als hun heer en gouverein erkenden en zich alleen het vruchtgebruik van hun gebieden voorbehielden. Toch bleven de Portugezen hem moeilijkheden maken, want Hairoen was als goed Mohammedaan tegen de Missie gekant en bovendien kon hij de Portugese bevelhebber, Lopez de Mesquita niet uitstaan Hoe Pimentel Sultan Hairoen doodstak (uit Valentijn)m

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 3