UlMcUakt^?^i Eerste bead - pagina s van het week-end '1 Openingskennis is nuttig! knutseLpuzzie danHaarbéd! Geheime wegen der spionnen Het kostbare deposito Het EDICHT Het verhaal van de mensheid PANDA EN DE MEESTER-EDELMAN Hogere geldkoersen op komst Spiraalpuzzle AFRIKA'S DEUREN GAAN OPEN Kunstschatten uit zee opgevist 11 br 7 Crote Sterrenkundigen PRILLEGRILLEN KNETTEnRPRET Ên toen viel de toren om Ra-Ra-kleutertje Maak zelf Jan Klaassen en Katrijn Ha Ha Hondje te koop kibbelarijen INTELLIGENTIE TEGEN INTELLIGENTIE Van Delfzijl uit gingen de militaire geheimen met scheepsladingen via Zweden naar Londen Poor de krachtig ir, Effecten- en geldmarkt Ongunstig verloop van Handelsbalans Zwakkere stemming voor obligaties Radio-Moskou kapittelt Russische arbeiders (SATERDAG 29 JULI 1950. DUIZEND EN EE». Uit het kampioenschap van Nederland "VTTij schrijven deze rubriek op het ogen blik. waarop de eerste partijen van het schaakkampioenschap van Nederland «chter de rug zijn en deze eerste gevech ten hebben reeds voldoende stof voor een rubriek opgeleverd, speciaal het duel mr Spanjaard—Cortlever. Cortlever. practisch partijspeler tot in de vingertoppen, heeft slechts één ernstige tekortkoming: zijn onvoldoende openings, kennis, een verschijnsel, dat bij schaak spelers. die over een natuurlijk talent voor het spel beschikken, veelvuldig voor komt. Het talent, dat levendige en com- binatierijke stellingen verlangt, laat zich niet gemakkelijk dwingen tot naarstige en droge huiskamerstudié. En over het alge meen is het ook wel zo. dat de aangeboren aanleg het ontbreken van exacte kennis compense j t. Het is als het ware of het talent de speler waarschuwt, wanneer er narigheden gaan beginnen. Doch een enkele maal legt het talent het af tegen de ijver en zo'n geval is het duel mr Span. jaardCortlever. Natuurlijk kent Cortlever de Noteboom- variant van het Half-Slavisch. die hij in de onderhavige partij aanwendt. Hij weet ook. dat deze variant niet als ongunstig voor zwart te boek staat. Doch het aller laatste nieuwtje uit Argentijnse schaak kringen afkomstig, dat ongeveer twee maanden geleden de ronde door de schaakwereld deed. kent hij niet! En mr Spanjaard behoeft na het afspelen van de bekende zetten maar zelfstandig vijf niet al te moeilijke zetten te spelen om een goedkope overwinning te behalen. Openingskennis, vooral 1n belangrijke loien. is uitermate nuttig! Wit: mr Ed. Spanjaard Zwart: N. Cortlever Noteboom-bSffant van het Half-Slavisch 1. d2d4 d7—d5 2. c2c4 e7e8 3. Pblc3 c7—c6 4. Pgl—f3 d5Xc4 3. a2a4 Een noodzakelijk tempoverlies om 5 b7—b5 tegen te gaan. 5Lf8b4 6. e2e3 b7—b5 7. Lel—d2 a7—a5 De Vinding van Noteboom: zwart geeft de gewonnen pion terug om een zeer ge vaarlijke pionnenmeerderheid op de Damevleugel te creëren. Een andere Nederlandse vinding is 7De7. de Koomen-voortzetting. doch deze is practisch weerlegd. 8. a4Xb5 Lb4Xc3 Een noodzakelijke ruil om op b3 terug te kunnen slaan. 9. Ld2Xc3 Natuurlijk niet op 9. bXc3. cXb5 en zwart handhaaft de plus-pion. 9c6Xb5 10. b2b3 Leidt tot het terugwinnen van de pion, b.v. 10cXb3. 11. LXb5f. gevolgd door 12. DX>b3 enz. 1 0Lc8b7 Tot zover is alles oud 'en bekend. Wan neer wit nu de pion op c4 terugwint volgt: 11. bXc4. b4! (de pointe van de partij-opzet) en zwart heeft een vervaar lijke pionnenmeerderheid op de Dame vleugel. De opgedane ervaringen met deze scherpe variant zijn niet duidelijk. Wan neer wit tot een snelle opmars In het centrum komt heeft hij de beste kansen, wanneer zwart tot den snelle opmars op de Damevleugel komt. liggen de kansen aan de zijde van zwart. Doch dit interes sante vraagstuk wordt niet aangesneden, omdat thans de Argentijnse nieuwigheid ter tafel komt! 11. d4d5! - Deze zet is niet nieuw, doch is vroeger op de volgende wijze weerlegd: 11. d5. Pffl. 12. dXe6. DXdl|. 13. KXdl. Fe4. 14. «Xf7t. KXf7. 15. Lel. Td8t. 16. Kcl. Pc6, 17. bXc4. b4.' en zwart staat practisch gewonnen. De Argentijnen hebben deze variant wat critischer onderzocht en een beslissende versterking voor wit gevon den. 1 1Pg8—f6 12. b3XC4! Deze eenvoudige zet plaatst zwart voor problemen. 1 2b3b4 Stellig de meest consequente voortzetting. te onderzoeken valt of 129—0 geen betere perspectieven vertoont. 13. LcSXfflf Dd8Xf8 14. Ddla4f Pb8d7 15. Pf3d4! De ijverige mr Spanjaard kent de nieu wigheid precies: zwart staat hier reeds verloren. 15. Ke8e7 Een noodsprong. Zowel 15e5. 16. Pb3 enz. als 15eXd5. 16. c5. Tc8. 17. Lb5 enz. leiden tot een debacle. 16. d5d6f! Een stelling, die men voor zijn genoegen speelt! Met een pionoffer wordt de zwarte Koning naar het midden gelokt om daar armzalig te sneven. 16. KSTXd6 Natuurlijk is 16Kd8, 17. Db5! ge volgd door c4c5 eveneens kansloos. 17. Tal—dl Th8d8 Na 17Ke7. 18. Pf5t gaat zowel Fd7 als Lb7 verloren. 18. c4c5f Pd7Xc3 19. Da4—bö Dreigt op twee maneren stukwinst: 20. Pf5t en 20. Db6t. 1»Td8c8 20. Pd4-f5t Kd«—e5 21. Pf5—dB! Ditmaal is materieel Verlies onvermijde lijk door de dubbele dreiging PXc8 en PXb7. Zwart kan de strijd staken. 2 1Df6e7 22. Db5c4 Dreigt Dd4 of Df4 mat; zwart moet een doos materiaal geveh om dit te verhinde ren. 2 2Pc5—d3f 23. Dc4>'d3 Lb7d5 24. Pd6Xc8 Ta8Xc8 25. Dd3d4t zwart geeft op. Zetten 1 t/m. 15 uit Argentinië, zetten 16 Vm. 21 van mr Spanjaard en overige zet ten hadden de schaakwereld bespaard kunnen blijven. En tocheen we tenswaardige partij! CHR. VLAGSMA. T EIDENDE PERSOONLIJKHEDEN in Afrika zijn op het ogenblik bezig plannen te smeden om1 het vasteland te omgorden met een heet net van strate gische wegen en spoorbdnen. Hun bedoe^ ling is Afrika als het umre met één ruk op het punt van verdeaiging en econo misch op gelijke hoogte]te brengen met de Westerse wereld. De Merenipde Staten steunen dit plan en andere landen nemen deel aan de verwezenlijking er van. met name Groot-Brittannië. Fmnkrijk. België. Portugal, Zuid-Afrika en IRhodesië. De bijzondere plannen, Iwelke op het ogenblik in studie zijn, Vomvatten hdl scheppen van een verbindingsweg tussen de Atlantische en de Indische Oi door het aanleggen van nieuwe en het verbeteren van bestaande transcontinen tale wegen, spoorlijnen en waterwegen, ten tweede het tot stand brengen van een verbinding tussen de Centrafcl- en Oost- Afrikaanse spoorwegstelsels aoor een lijn te construeren van Noord-Rmodesië, via het gebied van de grote Afrikaanse meren, rond het Kilimanjarogebergtp naar Kenya en Tanganjika en ten derde hefi aanleggen van een tweede landweg Noorq-Zuid van Tripoli naar de Kaap door L; Het gehele plan is zo in elkaar gezet, dat het past in het stelsel van de defensie plannen voor Afrika, ontworpen door de Westerse militaire autoriteiten. Op d> manier wordt het land in vier zones ver deeld: Noord-Afrika van Casablanca tot Kaïro, West-Afrika van Dakar tot Braz zaville, Oost-Afrika van Khartoem to Nairobi en Centraal- en Zuid-Afrika. De eerste stappen tot verwezenlijking van deze plannen zullen worden genomen tijdens een conferentie van Afrikaanse regeringen, welke in October in Johan nesburg zal worden gehouden. De Ver enigde Staten zullen waarnemers naar bedoelde conferentie zenden. Aan het feit. dat er tweeduizend jaar geleden een ernstige scheepsramp gebeur de in de Middellandse Zee. heeft het Alaoui Museum in Tunis het nu te dan ken. dat het verrijkt is met een schitte rende collectie Griekse beelden en hout snijwerk. Op een gegeven ogenblik ont dekte men voor de Tunesische kust een wrak. Het bleek het overblijfsel van een Romeinse galei te zijn, die daar twintig eeuwen geleden gezonken was. Aan boord bevonden zich nog prachtige Griekse bron zen beelden, schalen en kandelaars Sommige van de gevonden voorwerpen zijn werkelijk meesterstukjes in brons van Helleense kunst, waarvan sprake is bij Plin.ius. Archaeologen hebben uit de stijl en inscripties, welke op verschillende voorwerpen voorkomen, kunnen afleiden uit welke tijd ze dateren. De Mahdia Ga lei. zoals het schip thans wordt genoemd naar het plaatsje Mahdia aan de kust van Tunis, in welks nabijheid het wrak werd gevonden, heeft blijkbaar het anker ge licht nadat Swlla in het jaar 86 voor Chris tus Athene had veroverd. Vermoedelijk vertrok het van Piraeus met bestemming naar Rome zwaar geladen met haastig verzamelde buit van velerlei aard Naar het schijnt is het vaartuig in^en storm geraakt, wendde daarop de steven zuid waarts om een vluchthaven binnen te lo pen, maar verging, vermoedelijk tenge- vollge van de te zware lading, voor het de kust kon bereiken. T^AN oudsher heeft Italië voor de Noorderlingen een geweldige aantrekkingskracht gehad, telkens weer werd het kunstleven in de Noordzeelanden door Italië be vrucht. Om bij de dichtkunst te blijven: Hooft en Goethe zijn ondenkbaar zonder hun Italiaanse reis: Shelley en Byron zochten er gelijkelijk een toevluchtsoord; Couperus, de Schartens en Van Schendel woonden er jaren achtereen. Geen belangwekkender ontmoeting echter dan die van volkomen tegenstellingen. Hoe zal een uitgesproken romanticus als A. Roland Holst, dichter van najaar en schemering, reageren op het heldere hier en nu van een Zuidelijke natuur? Een ge dichtje van niet meer dan acht regels geeft het antwoord op deze vraag. Ook deze dichter ondergaat de bekoring van het Italiaapse landschap, hij roept het op in de pracht van zijn rijke kleur: goud, groen en blauw en suggereert de vol komen helderheid van het vergezicht. Het ontroert hem. maar is het geluk dat hij hij kent" nu proeft, het diepste «n van wezenlijkere betekenis dan deze uitbundige schoonheid? Daarop wil hij zich bezinnen, „te rade gaan bij zijn hart" en als hij de ogen sluit, dan komt de her innering In een groots beeld van een stormnacht, waarin de wondende golven mach teloos te keer ga*n op de Hondsbossche dijk. Alles, wat hier het oog bekoor^, wordt weggevaagd waarin hij zich kind weet van een guurder klimaat én van een volk dat sterk werd in de strijd tegen een woeste $ee. Italië is schoon, maar het raakt 'de wortels van i openbrekend besef, volk d Uit Italië Goud zijn en groen de welige heuvelen, en blauw de groote ledige Apenijnen in de verte. Wijd, vaag geluk ga nu te rade bij mijn herte: wat is het dat ik tot den dood beminnen zou? Laat ik mijn zwervende oogen nu gesloten houden tot de stem van mijn zwakker stem weer in mij spreekt: het aangaan in den nacht van de Noordzee die breekt aan de Hondsbossche Wering, die mijn vaderen bouwden. Uit; „Onderweg", A. ROLANP HOLST (geb. 1888). 71 '4 71 75 77 4 79 30 Ji 72 44 44 45 44 47 4J 44 10 II 22 U li «l 20 S 9 io li 11 40 19 b l 1 it 28 S5 bt 49 IJ 5 4 4 12 29 J4 IS 17 lk 15 14 13 9o SS bb 17 3b JJ 44 43 12 P Sb (.4 li 61 61 «O 19 5S 37 Vul In van binnen naar buiten: 1—4 Deel van de onderarm. 4—6 Muzieknoot. 6—8 Haarkrul, 8—10 Bakje. 10—13 Voeg woord, 13—16 Nauwe opening, 16—20 Lis 20—22 Groente. 22—24 Vlaktemaat, 24—27 Wars van alle laagheid, 27—30 Oningewijde. 30—33 Bekend gewas. 33—35 Kleefstof, 33 —39 Doodslag met voorbedachten rade. 39—41 Honigbij. 40—44 Geurigheid, 43—46 Kaasworm. 46—48 Achting. 48—51 Voor lichting, 51—54 Part 54—57 Sluw. 57—59 Dikke roggeboterham, 59—62 Zekere taaie aardsoort, 62—65. Zuivelproduct, 65—67 Hoofddeksel, 66—70 Afzonderlijk. 70-73 Middel, om zijn gedachten uit te drukken. 7377 Krijgsmacht, 7781 Pookijzer. Van buiten naar binnen: 81—79 Water doorlatende. 79—77 Voertuig. 77—76 Mu zieknoot, 7673 Insectenetend zoogdier, 73—7Q Tegengestelde van vroeg, 70—67 Schop, 67—65 Bundel, 65—62 Voetangel. 62—59 Zetmeelpoeder, 59—57 Deel v. d. mond, 5754 Streek op de grens van Noord-Brabant en Limburg, 54—51 Ver driet, 51-48 Op die plaats. 48—46 Klein soort van hert. 46—43 Gemeente in Noord- Holland, 44—41 God der liefde. 41-39 Wiel, 39—35 Beelden, die in de slaap voor de geest komen, 35—33 Lengtemaat voor grote afstanden, 33—30 Een lelie-achtige plant, 30—27 Lichaamsdeel, 27—23 Bereide Hsi-rwtiT'+i'bviZr 57 TN GERMANIë, voornamelijk bij Hqddernheim, ln de nabijheid A van Frankfort, heeft men overblijfselen gevonden van een eredienst, die bij nader onderzoek een late uitloper van de oeroude leer van Zarathoestra bleek te zijn. Op de afbeelding links zien we de lichtgod Mithra, symbool voor de krachten van het goede en het licht, die het boze (de stier)'overwint. In de derde eeuw n. Chr, heeft de eredienst van Mithra in de provinciën van het Romeinse rijk zijn hoogtepunt bereikt. In India, in de Donaulanden, in Germanië en Brittannië. tot in Afrika toe heeft het Mithraïsme aanhangers gevonden. Op vele in deze laoden gevonden reliëfs komt ook de zon voor als zinnebeeldigë voorstelling van Mithra. In het midden zien we een voorstelling, die het Christendom en de Mithradtenst meen hadden, n.l. het beeld van de ..goede herder", dia het verdwaalde schaap naar de kudde terugbrengt. De voorstelling van de zon als godheid is nog lang blijven voortleven. Constantün de Grote (waarover later) heeft b.v. nadat hij tot het Christen, dom was overgegaan, nog munten laten slaan met de zon eron De figuren links en rechts van Mithra (op de linker afbeelding) waarvan de een zijn fakkel naar beneden houdt en de ander naar boven, stellen resp. de zonsondergang en de zonsopkomst voor. 1 Rechts zien we de gerestaureerde Porta Nigra te Trjer, een poort die tijdens het bestuur van keizer Marcus Aureliua is gebouwd en die men nog heden ten dage kan bewonderen dierenhuid, 23—22 Heeft een schip, 22—20 Voegwoord, 20-16 Erwtensoep, 16-13 Zwak, 13—10 Venster, 108 Zekere ziekte aan de poten der paarden, 8—6 Heks, 6—4 Niet vast. 4—1 Straatje zonder uitgang. Oplossingen van deze puzzle moeten uiterlijk Donderdag as. in ons bezit zijn Voor goede oplossingen worden een prijs van 5 en twee van ƒ2.50 beschikbaar gesteld. Op bet adres vermelde men. Puzzlerubriek. Over deze rubriek wordt niet gecorrespondeerd. Kardinaal Schuster te Milaan heeft ouders, die hun kinderen lid laten wor den van de „Italiaanse Pioniers" ,met ex communicatie bedreigd, daar deze orga nisatie een communistische inslag heeft. Volgens de kardinaal zei men tot een jon gen, die lid wilde worden, dat hij pas kon worden ingeschreven als hi* in staat bleek vijf minuten achter elkaar te vloe ken. OPLOSSING VAN DE VERSCHUIFPUZZLE s c H a n D m e E s t E r s T a p P e n t I t e L b 1 a d graSmaAnd vErmAlceu dalEgaTi e a N o e P e n ontPloOi en voOrdEl ifc, a T a a T 8 i e i N v a S i e ongewAssEn verTinNen De zegswijzen luiden: Het is een pot nat De plaat poetsen. De mensen die hun leven besteedden aan het vorsen naar de geheimen van het heelal, die dus werkten met astronomi sche getallen cn afstanden, zij zijn van een formaat, dat licht boven dat van ge- wone mensen uitsteekt. In het boek ..Grote Sterrenkundigen" (uitgave Leid- sche Uitg. Mij te Rijswijk), dat dr W. A. Schouten aan de levensgang van een aan tal grote astronomen wijdde, blijkt dat duidelijk. Hij begint bij Ptolemaeus en eindigt bij De Sitter, en telkens treft het ongewone in deze reuzen van het uit spansel. niet het minst hun opmerkelijke energie Het aantrekkelijke van dit boek is, dat het door de levens dezer sterren kundigen te beschrijven, tevens Inzicht verschaft in de ontwikkeling van de sterrenkunde zelf. Als sluitstuk dient een hoofdstuk over het moderne astronomi sche wereldbeeld, een hoofdstuk dat men niet kan lezen zonder zich ln alle opzich ten klein te voelen. De U is het begin van een woord van DRIE letters. Het is hetzelfde als zestig minuten. Bij de S horen nog VIER letters. Je kunt er op zitten. A en nog TWEE letters is een dier. Die B is "bijna niet te zien. Er horen nog DRIE letters bij. Als je iets stouts gedaan hebt. is moeder Pas op voor de E Dat is ook een dier. een met lange stekels! Prik je niet. Het woord heeft VIER letters. De R is het begin van een woord van VIJF letters. Als je er in buiten loopt, word je nat. En nu de O. Zet er TWEE letters bij en je kunt er mee horen. De M krijgt nog TWEE let ters. Dan is het een vogeltje. JOG een blokje, nog een blok- 1 je. Hog een, nog een. Oe, de toren wiebelt. Het is ook een Zoeken en ruilen Tf NIP uit oude tijdschriften gekleurde platen. Het geeft niet welke je neemt. Nu knip je die platen weer in stukken. Niet te klein, want dan wordt het spelletje te moeilijk. Alle stukjes van verschillende pla ten gooi je in een doos. Nu geef je je vriendjes cn vriendinne tjes ieder een bepaald aantal stukjes, net zo lang tot de doos leeg is. De kinderen moeten nu uitzoeken, van welke plaat zij de meeste stukjes hebben Er mag geruild worden metan dere kinderen. Wie het eerst een plaat helemaal goed in el kaar gepaft dh gelegd heeft. Wint. EN ALLE ANDEREN Geef een poppenkastvoorstelling UET is niet zo heel erg mak AA kelijk, maar toch ook weer niet zo moeilijk, als je wel zou denken, een poppenkastvoor stelling te geven. Als je dan bovendien nog alles zelf hebt gemaaktLaten we maar eens kijken. Je hebt om te be ginnen nodig een stuk gordijn Dat heeft moeder misschien wel voor je. Dat span je in een deuropening. Als je met de erg hoge toren. Zou er nog blokje bovi sebebommelboêm bom. En toen viel die hele hoge toren om. Dat is niet zo heel erg, want nu is het een puzzle geworden. Zie je al die letters, die zo holderde bolder door elkaar liggen Na tuurlijk zie je die. Nou, iedere Ietter is het begin van een woord. En nu moet jü eens raden, welke woorden dat zijn. Let goed op. Dan gaan we beginnen. Nee maar! Is dat <even een brutale koe! Een heel weiland voor haar alleen en nog komt zij met haar kop door het keu kenraam om te bedelen. Moeder: Jantje, waarom heb je een spin in Hans zijn bed gestopt? Jantje: Ik kon zo gauw geen kikker vinden. Onderwijzer: Tonnie, waar om was je te laat vanmorgen? Tonnie: Het was laat, toen ik van huis ging Onderwijzer: Waarom ben je dan niet Vroeger weggegaan Tonnie: Daar was het te laat voor. Jongen: Meneer, ik vind niet, dat ik deze nkl verdiend heb. Onderwijzer: Ik ook niet, maar het is het laagste cijfer, dat ik je kon geven. Die T, die helemaal bovenop staat, is de eerste letter van een stukje speelgoed. Als je er met een touwtje aan een stokje tegen slaat, kan het heel hard ronddraaien Het woord, heeft DRIE letters. De C is half weggekropen. Nou we zien hem toch wel. Hij is het begin van een woord van VIER letters Het is een muntje én er gaan er vijf in een stuiver. Die N is omgevallen. Hij krijgt nog DRIE letters bij zich. Als je weet welke letters dat zijn, zul je zien. dat je wat er dan staat, heel dikwijls moet snuiten, als je verkouden bent. Hatsjieh. Die V is ook omgevallen. Hij hoort bij een getal onder de 4ien van VIER letters. De I krijgt nog maar EEN letter' bij zich. Je gebruikt dit woordje als je iets van jezelf vertelt. Jan Plezier Fliere flop Paardje stop We komen hier De wagen uit Fliere fluit We dansen nu In de maat Zie hoe dat gaat T5 KOOP VIJF GULDEN Het stond met grote letters boven het hokje met' tralies in de etalage. Te koop. Het was een ifiooi hondje. Het was ook een lief hondje, zo te zien. Het was ook een flink hondje, want het wachtte geduldig, tot het ge kocht zou worden. Want zo prettig was het daar niet in dat hokje in de etalage. En hij zat er al een hele poos. Zo lang, dat het best te begrijpen was. dat het hondje niet vrolijk meer was. Het lag de hele dag ver drietig in een hoekje. De men sen, die voorbij kwamen keek hij na. zolang hij ze zien kon. Ach. werd hij nu toch maar ge kocht. Eten deed hij ook bijna niet meer. Als er iemand voor de winkel stil.stond, ging het hondje gauw staan. Hij hield zijn kopje schuin en keek alsof het wilde vragen: Kijk toch naar me. Ik ben ook te koop. Zo duur ben ik niet. Een keer zag hij een meisje met haar moeder wijzen. Maar het was naar de papegaai, naast hem Een dag later stond er boven op het hok: Te koop. DRIE GULDEN. Het hondje had i omlaag. hij d zijn 1 Weer ging zijn prijs TWEE GULDEN. En toen gebeurde het Er stond een jongen stil voor de winkel. Heel even keek hij naar de etalage. Even later had knop van de deur al in hand. Hij was binnen. Dat hondje wil ik hebben, zei hij tegen de winkelier, en... hij wees op „HET" hondje. Ik zou maar een ander diertje nemen, antwoordde de man. Dit beest wordt stellig ziek Het is erg lusteloos. Ik heb twee gulden ge spaard en ik Wfeb dit hondje al heel lang willen hebben, maar toen had ik geen geld genoeg, ik wil dat hondje en geen ander. Daar' ging het hok open. Gauw betalen en daar stond het hondje op straat De jongen keek naar hem. Hij lachte Het hondje kwispelde met zijn staart en tóen de jongen wegliep, rende voorstelling begint, kruip je er achter. Maar daar praten we straks wel over. Eerst de pop pen. Die poppen dan. of je nu Jan Klaassen. neemt of Katrijn of welke pop dan ook. bestaan alleen maar uit een kop. twee handen en een pakje of een lurk. Het hoofd en de handen zijn aan de kleertjes vast genaaid. Als jij nu de poppen wil laten spelen steek je je hand onder hei pakje. Ja pink en je duim ieder in een arm, je wijsvinger en je middelvinger in de kop. Je ringvinger houd je gebogen. Als je even oefent gaat het best. Als je nu achter het gordijn zit steek je je handen boven je hoofd. In iedere hand heb je een pop. Er is dus boven het gordijn uit niets anders te zien dan de poppen. Door je vingers en je armen te bewegen kyp je de poppen gebaren laten maken en het nodig is laten vechten. Zou hij dan altijd ln dat akelige hok moeten blijven? Zonder vriendjes en zonder dat Iemand vriendelijk tegen hem was? hij op een drafje achter hem Ik wist het wel. mompelde de jongen. Het is een lief hondje en helemaal niet lusteloos of ziek Het was alleen maar een zaam en verdrietig. Hij nam zich voor goed voor zijn nieuwe vriendje t0 zorgen. Het hondje voelde dat hij een vriendje ge vonden had en sprong vrolijk tegen zijn nieuwe baasje op. Jan Plezier Fliere flop Paardje hop We gaan nu hier De wagen in Fliere flin Komen terug Volgend keer Tot ziens maar weer. Je geeft iedere pop een eigen het dan natuurlijk lgóed oppassen. stem, hoog of laag. wat beste bij de pop past Je moet dat je steeds je eigen stem op het goede ogenblik verandert. Het is helemaal erg leuk. als je zelf een verhaaltje bedenkt, dat je dan de poppen laat be leven en vertellen. Bijvoorbeeld een sprookje of iets anders Nu nog iets over het maken van de poppen, want dat is wel een beetje lastig Geef het pakje wijde mouwen Voor de handen moet je eigenlijk kleine handschoenen laken en die op vullen. Als je dat gedaan hebt, naai je die aan de mouwen. Het hoofd staat op een hals van buigzaam kartor^En nu die te Motorpech. kop. Je kunt hem het beste maken van papier-maché Kun Je ook zelf maken. Scheur kranten in kleine stukjes, erg kleine snippers. Dan nat maken met water en flink kneden Het wordt dan een deegachtig paplu Zet nu een klompje papierdeeg^ op de kartonnen hals en vorm het net zo lang tot je een Kop hebt gekregen, die je bevalt 4!s het droog en hard ii moe ie het gezicht verven. Je kun- ^r ook nog haar van draadjes op plakken Veel plezier. ZATERDAG 29 JULI 1950. Men moet wel met oogkleppen voor de ogen en met watten in de oren door het leven gaan all men niét dagelijks ont dekt, dat in onze samenleving kibbelarijen ■an de orde van de dag zijn. Kibbelarijen in gezin, op kantoor, in werkplaats, tus- ,en collega's, tussen vrienden, tussen familieleden, noem maar op. Wij, die de mond vol hebben over een aterk verlangen naar vrede in de wereld, wij, die er alles voor over hebben om in de wereld, waar- In we leven de rust te handhaven, maken ons voortdurend schuldig aan kibbelarijen. Het blijkt voor ons ontzettend moeilijk te zijn om in kleine kring de vrede te be waren Lees er maar de kranten op na. Lees maar de verslagen van de zittingen van de politierechter en zeg dan: Zo zijn wij. De kibbelarijtjes, die ontstaan, lijken goms onschuldig. Doch dat is schijn. Een kibbelarij is nooit onschuldig. Zij draagt altijd het gevaar in zich te kunnen uit groeien tot een vlammende ruzie, met moord en doodslag ais het slot. Het is met haar als met een olievlek op het water: zij breidt zich steeds verder uit Hiervan zijn voorbeelden te over. Hoe dikwijls is het niet voorgekomen, dat een, wat we dachten, onschuldige woorden wisseling de ontzettendste gevolgen had? En is het te verwonderen, dat uit een wereld, waarin kibbelarijen zo veel vuldig voorkomen en metgezellen zijn ge worden van elk mensenleven, de oorlog niet is te "bannen? De ichuld ligt niet slleen bij wapenfabrikanten of bij staats lieden, de ichuld ligt bij om, feitelijk zit ln ons. IN Genesis 13 itaat een zin, die we in grote, duidelijke letters op de muur van onze huiskamer moesten schilderen. Een zin. door Abraham uitgesproken tegen zijn neef Lot ..Laat toch geen twisting zijn tussen mij en tussen u; want wij zijn mannen broeders". Geen twisting, d wz. geen ruzie, geen ontstemming, geen kib belarijen, want wij zijn mannen broeders, of anders gelezen: wij z(jnrfamilieleden, wij zijn vrienden, wij zijn collega's. De raad van Abraham heeft zin en betekenis voor alle tijden. Ook voor onze tijd. Mis schien zijn er lezers, die willen tegen werpen. dat hun kibbelarijen wel degelijk reden van bestaan hebben. Ja, dat zij wel degelijk in het gelijk gesteld dienen te worden. Als er zijn. die zo spreken, laten zij eens voor de spiegel gaan staan en zich afvragen of er ook anderen zijn. die zo over hen kunnen denken Geen twis ting. Neen. wij kunnen ons dat in deze wereld niet veroorloven. Twisting is de eeuwen dbor een luxe geweest, vèr boven onze stand. Als het waar is, dat de we reld weer wandelt langs de rand van de afgrond en dat de jaren, die aanstaande zijn, vol zullen zijn van boosheid, dan wordt het meer dan tijd om van heden af elke dag te beginnen met de béde, naar het woord van Abraham: „Here, bewaar ons vandaag voor twisting, want wij zijn mannen broeders". H. J. Wk. Hel was in de oorlogstijd niet zo gemakkelijk Engeland op de hoogte te brengen van Duitse militaire geheimen in Nederland. Tientallen radio-amateurs hebben ln het eerste jaar van de oorlog naar Engeland geseind, maar ze wisten nooit of hun berichten werden opgenomen en of er waarde aan werd gehecht, want ze kregen eenvoudig uit Engeland geen antwoord. Natuurlijk niet. "Want de Engelsen konden niet weten of de radio-telegrafist aan de andere kant betrouwbaar was. Het kon net zo goed een Duitser wezen die de Engelsen om de tuin wilde leiden. In de eerste maanden zaten de Nederlandse illegale werkers soms propvol militaire inlichtingen, die ze echter niet kwijt konden naar „de overkant". van munitieschepen, werden per radio verzonden; berichten waar geen haast bij was en illegale lectuur gingen per schip omdat in een schip altijd wel een plaats te vinden was om zelfs grote pakken te Opoffering en verraad Een belangrijke verbindingsweg tussen Londen en het bezette Nederlandse gebied ls gedurende enige tijd de weg over Zwe den geweest via Delfzijl, aldüs blijkt uit het rapport van de Parlementaire Enquête-Commissie. De heer A. L. Oos terhuis, arts te Delfzijl, had in 1941 de heer J. de Vries uit Amsterdam, die hij kende als reserve-officier, als versteke ling naar Zweden geholpen. Toen de heer Oosterhuis in 1942 met een vriend naar Radio-Oranje luisterde, kwam hij tot de conclusie dat Radio Oranje zulke nonsens ultkraafnde, dat de mensen aan de over kant beter ingelicht moesten worden. Hij heeft toen een lange brief geschreven aan de heer De Vries, die te Stockholm was, welke brief hij meegaf aan een kapitein van de kustvaart. Delfzijl was de enige haven van waaruit de Oostzee veilig kon worden bereikt en de Duitsers lieten deze kustvaart toe. omdat dit in hun eigen be lang was. Grootscheepse spionnage De heer De Vries gaf de brief in Stock holm aan de consul-generaal A. M. de Jong en de heer Oosterhuls kreeg prompt een brief terug met allerlei informaties. Vari dat ogenblik af werd Stockholm ge regeld van inlichtingen voorzien. Deze weg heeft gefunctionneerd van Juni 1942 tot 23 Juli 1943. Geregeld gingen grote pakken illegale bladen over Zweden naar Londen, alsmede gegevens van de Inlich- tingengroep Luctor et Emergo. Ook andere inlichtingendiensten maakten ten slotte van deze grootscheepse weg van Zweden gebruik. Vla Zweden kreeg de heer Oosterhuls ook twee radio-zenders met codes. De zen der van de heer Oosterhuis werd bediend door de heer Koning, leraar aan de Zee vaartschool. Dringende berichten, zoals over troepenverplaatsingen en de Jigging Hllv. I (VARA) I Nieuws; 6.15 Mandolin! orkest; I.SB Populaire muziek; 7 Artistieke^ staalkaart; (VPRO) 7 S0 Bijbellezing; 7 45 Causerie; (VARA) 5 Nleuwa; 1.05 Actualitei ten. 1.12 Varia; 8-15 Dansmuziek; I.4S Gr.pl.; 145 Actuele problemen. 10 Sextet; 10 25 Hoor spel; 11 Nieuws; li 15 Gr.pl Hllv II (KRO) 8 Gr pl I 20 Jotirnallstlek weekoverzicht; 130 Voor de strijdkrachten; 4 7 Nieuws; 7.15 Actualiteiten, 7 25 Gr.pl.; 1.05 Gr.pt.; 815 Lichtbaken; 8 40 Gr.pl 8 43 Steek eens op. heren; 8 Gr pl 9 45 Puzzle; 9.85 Po pulair concert; 10.35 Commentaar uit de Benelux; 10.45 Avondgebed. 11 Nieuws; 11.15 Nieuws in Esperanto. 11 20 Gr pl ZONDAG 30 JULI 1950. Hllv. I (VARA) 8 Nieuws; 8.15 Postduiven- berichten; 8.20 Gr.pl.; 8.30 Voor de tuin; 8.40 Voor milltalrèn; 9.10 Postduivenberlch- ten; 915 Gr.pl.; 9.45 Causerie; (VPRO) 10 Voor de Jeugd. 10.20 Koorzang; (IKOR) 10.20 Evangelisch Luth. kerkdienst; (AVRO) 12 Grpl 12.30 De Zondagsclub; 12.45 Orgel concert; l Nieuws; 1.20 Lunchconcert; 1.50 Even afrekenen, heren; 2 Gr.pl.; 2.05 Boeken halfuur: 2.30 Residentie Orkest; 4.03 Gr pl.; 4.30 Sportrevue; (VARA) 5 Harmonie-orkest; 5 20 Koorzang. 5 40 Hoorspel, 6 Reportage; 8.15 Nieuws en sportuitslagen; 6.30 Cabaret; 7 Discussie; 7.30 Lichte Muziek; (AVRO) Nieuws; 8 05 Actualiteiten; 8.15 Opera; 9.15 Hoorspel; 0.45 Franse melodietjes; 10.05 Ca baret; 10.30 Rhythmlsche muziek; U Nieuws; U.1S Gr.pl. Hllv. H (NCRV) 8 Nieuws; 1.18 Koorzang; 1.30 Morgenwijding; 9.15 Orgelconcert; (KRO) I.30 Nieuws; 9 45 Gr.pl.; 10 10 Hoogmis; 1145 Kamerorkest; 12.15 Apologie; 12.35 Gr.pl.; 12.40 Lunchconcert; 12.55 Zonnewijzer; 1 Nieuws; 1.20 Lunchconcert; 1.45 Uit het Boek der Boeken; 2 strijkkwartet; 2-20 Discussie; 2.55 Viool en plano; 3.35 Operamuziek; 4.10 Katholiek Thuisfront overal; 4.15 Reportage; 4.20 Lof; (IKOR) 5 Kerkdienst; (NCRV) 810 Voor de Strijdkrachten; 7 Carillonconcert; 115 Kent gij uw BljbelT (KRO) 7.30 Nieuws, sportuitslagen en weerberichten; 7.45 Actua liteiten; 7.81 Boekbespreking; 1.05 De gewone man; 1.12 Grpl.; 10.45 Avondgebed en Litur gische kalender; 11 Nieuws; 1M5 Grpl. Radiodistributie 3e 11) n. VI. Br.: Nieuws; 0.05 Gr.pl.; 0-30 Pr. Br.: Weer; 5.11 Verzoekprogr.; 8 VI. Br Nieuws; S.1S Grpl.; 1.20 Apérltief; OIO Concert; 10 Pr Br.: Caslnoprogr 11 VI. Br.: Beiaard; II.08 Vrolijke muziek; 11.48 Journaal; 12 Zang; 12.18 Accordeon ork.; 12.30 Weer; 12.88 Chansons; 12.45 Vervolg accordeon ork.; 1 Nieuws; 1.15 Gr pl.; 1.30 Voor de soldaten; 2 Tweede deel van Don Giovanni, opera v. Mozart: 2.20 Kamermuziek; 4 Operettemuz 4.45 Gr.pl.; 5 Oever, muziek; 5.58 Sport; 8 Pr. Br.: Amusementsmuziek; 7 VL Br.: Nieuws; 7.10 Radio Mozaïek; 9 30 Actualitei ten; 0.48 Orgel; 10 Nleuwa; 10.18 Verzoek programma; u Nieuws; 11.05 Gevar. muziek. Radlodistributia 4a IQn. Eng. L. P.: piano; 1.30 Way out West; 40 Leger des Hells orkest; I Nieuws; 8.10 Mac- phtrson; 1.30 Grpl.; 10 Ens. Hartley; 10.10 Orkest Cotton; 11 MU. orkest; 11.20 VI. Gew. 'Omroep: Zondagmorgen zonder zorgen; 12 Middagconcert; 18.30 Eng. L. P.: Verzoekpro gramma; 1.45 Educating Archie; 3.15 Down iur way; 3.15 Sing Song from Blackpool; Londens orkest; 7 45 Eng. L. P Grand Hotel; 1.30 Community singing; 9 Pr. Br.: Dansmuziek en liedjes; 10 Eng. L. P.: Nieuws; 10.15 Macpherson; 10.45 That's an Idea; 1115 Miniatuur orkest; 1156 Nieuws. MAANDAG 31 JULI 1850. Dagprogramma. Hllv. I (AVRO) 7 Nieuws; 7 18 Or.pl.; Nieuws; 8.15 Gr pl.; 8 55 Voor de vrouw; 9 Gr.pl. 0.30 Waterstanden; 8 35 Dansmuziek; 10 Morgenwijding: 1015 Gr.pl 11 Causerie; 11.15 Carillon orgel en alt; 12 Gr pl 12.33 In 't spionnetje; 12 38 Planorecital. I Nieuws; 1 15 Kwintet; 150 Gr.pl.; 2 Causerie; 2.20 Cello en plano: 2.50 Voordracht; 3.05 Gr.pl.; 3.45 Causerie; 4 Gr pl.; 4 30 Musicalender; 5.30 Voor de padvinders; 5.45 Gr.pl. Hllv. II (NCRV) 7 Nieuws; 7.15 Ochtend- 5ymn.; 7 30 Gr pl.; 7.45 Een woord voor de ag; I Nieuws; 8.15 Gewijde muziek; 140 Strijkorkest; 0 15 Voor de zieken; 9.30 Gr pl.; 10.30 Morgendienst; 11 Gr.pl.; 11.20 Voor dracht; 11.40 Alt en piano; 12.10 Gr pl 12 33 Amusementsmuziek; l Nieuws; 1.15 Mando line-ensemble; 1 45 Gr.pl.; 2 Voor de kinde ren; 2 30 Gr.pl 3.30 Vrouwenkoor; 4 Bij bellezing: 4.45 Vocaal ensemble; 5 Voor de kinderen; 5.15 Musette-orkest; 5.45 Reguitz. Avondprogramma. Hllv. I (AVRO) 6 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 6.30 Filmprogramma7 planokwintet; 7.40 Gr pl.; 7 48 Reg uitz 8 Niéuws; 8.05 Orkestconcert; ln krijgsgevangenschap van de Net landse officieren werd bijvoorbeeld per radio doorgegeven. Omgekeerd ontving de heer Oosterhuls uit Engeland exemplaren van vrij Neder land. zelfs een klein model ridderorde voor een medewerker die op sterven lag. Die ridderorde heeft de man nog juist voor zijn dood gehad, maar in Londen heeft men de consul-géneraal dit gebaar, dat van grote waardering getuigde, toch kwalijk genomen omdat hij er de veilig heid van de verbindingsweg door in ge vaar bracht. Het verlenen van de ridderorde maakte in Friesland, waar de stervende zijn ille gale werk had verricht, een heel goede indruk, maar er werd natuurlijk over ge kletst. Zulke risico's mag een splonnage- dienst niet nemen. Arrestatie door verraad resteerd met twee van zijn medewerkers. Koning en Dijkstra. De verrader was de kapitein ter kustvaart Aben, die de heer Oosterhuis niet kende, maar door de con- sulijgeneraal Üe Jong was aanbevolen. Aben kon zich erg mooi voordoen en de heer Oosterhuis kon later begrijpen, dat de consulijgeneraal er was ingevlogen. De heer De Jong had trouwens goede gronden gehad om Aben te vertrouwen want hij had uit eigen beweging de geheime vaar route. die hij als kustvaartkapitein van de 8 40 Hoorspel; 9 55 Hongaars programma: 10.25 Orgelconcert; 11 Nieuws; ^1.18 Gr.pl. Hllv. II (NCRV) 6 Orgelspel; 7 Nieuws; 7.15 Zigeunerkwintet; 7.35 Gr.pl 7.40 Radiokrant 8 Nieuws; 8.05 Grpl.; 8 15 Verzoekprogr; 9 Causerie over Indonesië; 9.20 Omroeporkest: 10.15 Causerie over Zuid-Amerika; 10.25 Ka merkoor; 10.45 Avondoverdenkjng; 11 Nieuws; 11.15 Surinaamse volksmuziek; 11.45 Gr.platen. Radiodistributie Ie lijn. 7 VI Br.: Nieuws; 7 05 Gr pl.; 7.30 Kron.; 7.40 Gymn.; 7.50 Gr.pl.; 8 Nieuws: 8.05 Con cert; 9 Nieuws; 9.05 Lichte muziek; 10 VI. Gew. Omroep: Zang; 10.30 Lux.: Le Manége en Musique (VI); 10.45 VI Gew. Omroep; Gr pl 11.20 Klassiek concert; 11.55 Gr.pl.; 12 VI Br Gershwin; 12.15 Trio Fontaine; 12.30 Weer; 12.40 Vervolg Trio; 1 Nleuwa; 1.15 Eng H. S Those were the days; 1.55 Cric ket, 2 BBC North. Orch 3 VI Br Omroep orkest; 4 Fragm. uit Ellas; 4 30 Symph v Schubert; 5 Nieuws, 5 10 Orkest Eloward; 6 Pr. Br.: Voor de soldaten, 6 30 VI. Br.: Voor de soldaten; 7 Nieuws en Ronde v Frank rijk; 7.30 Populaire muziek; 7 50 Feuilleton; 8 Kamerorkest, met plano; 9 Fr Br.: Concert In Vichy; 10 VI Br Nieuws; 10.15 Verzoek programma; 11 Nieuws; 11.05 Casinoconcert. Radiodistributie 4e l|)n. 7 Eng. H. S.: Nieuws; 7.15 BBC Light Orch.; 7 50 Lift up your hearts; 7.55 Weer; 8 Fr. Br Nieuws: 8.10 Concert; 9 Eng. L P Nleuwa; 9.10 Verzoekprogramma; 10 Orgel; 10.30 Arb. orkest; 11 Dagboek; 11.13 Danaorkest; 11.45 Orkest Leon; 13.30 Eng. H. S.: Gr.pl; 13 35 Weer; 1 Eng. L. P.: Mil. orkest; 1.45 Voor de kinderen; 2 Fr. Br.: Ttchaikowsky; 3 Eng. L. P Webb strijkorkest; 3 45 Orkest Allen: 4.15 Dagboek: 4.30 BBC Light Orch.; 5.15 Orkest Geraldo; 5.45 Pianospel; 6 Orkest Reynders, 6 30 Macpherson; 7 Eng. H S.: Follies of the air; 7.30 Henry Wood Prom. Concert; 9 Eng. L. P Verzoekprogr.; 9 30 Variété: 10 Nieuws; 10.15 Orkest Stapleton; U Leslie Baker kwintet; u.15 Muted Strings; 11.56 Nieuws. Duitsers ha3 gekregen, bekendgemaakt. Na de arrestatie van Oosterhuis kreeg men echter verdenking tegen Aben. In September 1943 kwam Aben weer naar Zweden. Er kwam bericht van hem dat hij de goede lading niet had kunnen mee brengen, maar dat hij een andere la ding aan boord had. die even belangrijk was. Later bleek dat Van der Waals te zijn Van der Waals kwam onder de naam baron Van Lyden naar Stockholm, maar hij kreeg het er te benauwd en keerde een week later met Aben naar Nederland terug. Een paar dagen daarna kwam uit Londen het signalement met foto van Van der Waals en toen was men er van over tuigd dat Aben fout was.. De verrader bedrogen In December 1943 kwam Aben weer naar Stockholm. Hij vertelde dat hij baron Van Lynden in Delfzijl aan land had gezet, maar van de bemanning hoorde men dat hii hem in Kiel had afgezet. Toen wist men helemaal dat Aben fout was. Toch had Aben weer een passagier bij zich, de heer Flantua. die al gauw duidelijk kon maken dat hij goed was. Flantua heeft daarna nog ongeveer vijf weken aan boord van het schip van Aben. de Excelsior, ge zeten en met hem het plan besproken een nieuwe koeriersdienst op te bouwen. Naar aanleiding daarvan is een cijfertelegram naar Londen gestuurd met de vraag of het Bureau Inlichtingen het goed zou vinden dat Flantua en Aben per vliegtuig naar Londen zouden komen. Daarop heeft men in Stockholm een cijfertelegram laten terugkomen; waar Aben bijzal is het ont cijferd en toen hij zag dat de Nederlandse regering het zeer op prijs zou stellen wan neer hij naar Londen kwam. is hij in de val gelopen. Flantua ging met hem mee Men moet hierbij bedenken dat het in het neutrale Zweden niet mogelijk was een anti-Nederlandse spion met geweld te ontvoeren. Dat zou deining hebben gege ven en de Nederlandse spionnage in Zwe den onmogelijk hebben gemaakt. Er moest dus een list worden toegepast om Aben vrijwillig mee te krijgen naar Engeland en Aben liep in de vél. Kopje onder In een ander geval is radicaler opgetre den tegen de anti-Nederlandse spion Dou- wes. Hij zou naar Engeland gaan om op- geleld te worden als parachutist, maar de Nederlanders in Stockholm kwamen er achter dat hij op het Duitse consulaat kwam. Het bleek dat hij een verrader was en op een gegeven ogenblik is hij ergens ln het water voor Stockholm kopje onder gegaan en niet meer boven gekomen. Daarvoor hadden houthakkersjongens ge zorgd die toen naar Engeland zijn ge zonden om kletsen zoveel mogelijk te ver mijden. Dat was een normale gang van zaken in oorlogstijd Verraders moesten wel eens geliquideerd worden om het le ven van goede vaderlanders te redden. Door het verminderde scheepvaartver keer en de arrestatie van de groep Ooster huis ls er na September 1943 niet veel meer uit Nederland gekomen via Dëlfzijl en Zweden. Maar Stockholm bleef toch een schakel, want berichten uit Neder land. die via de Zwitserse weg te Genève kwamen, werden ook via Stockholm naar Engeland doorgezonden. Deze berichten werden in Zwitserland als microfoto's verborgen ln wetenschappelijke boeken en aldus naar boekhandelaren in Stockholm verzonden, want openlijk liet natuuVlijk ook het neutrale Zwitserland niet toe dat spionnageberichten over de Zwitserse grens werden getransporteerd. Steeds moest men zich met intelligentie aanpas sen bij de omstandigheden en de intelli gentie van de tegenpartij daarbij trachten te overtroeven. genezende en regenererende werking van Pu rol, blijft de huid gezond, zuiver, zucht, mooi en rimpelvri). 8.: BBC Opera orkeat; 5 Lux.: Pioneera; 6 18 Eng. L. P.: Much binding in the Mareh; 8.46 Danaorkest 6.29 Eng. H. 8.: Mil. orkest; 1 fTOEN DE KONING Joris voor het vangen ven de Gemaskerde J- een medaille beloofde scheen deze een ogenblik uit het veld geelagen te zijn. maar dat duurde niet leng. „Tut, tut! Majesteit toch!" riep hij uit. „Een medailleGIJ achertat toch zeker? Maar dat ia immera veel te veel eert Dat is immers een veel te grote beloning voor zo'n kleinigheid? Ach. neen, Majeateit! Ik ken mijn plaatsl Ik ben bescheiden! Ik neem el genoegen met een klein beloninkje ven vijfduizend ducetenl Meer ken ik niet van u aannemen I" „Geen medaille? Vijfduizend ducaten?" mompelde de koning. „Nu, goed denl Schrijf meer op. Meester Mzrtinus; vijfduizend ducaten. Dan moeten we de benzine-belastinf meer weer eene verhogen." Jorie stond erg tevreden te kijken en Panda dacht: „Daar heb Je het! Dat is nu Joris! Het is hem natuurlijk weer om het geld begonnen en zo'n medaille, daar geeft hij niets om. Hij heeft er wel een hele massa op zijn jasje hangen, maar die koopt hij zeker bij een uitdrager Op dat ogenblik werden zij gestoord, doordat Zijne Excellentie Belllnio binnenkwam, de opperhofmaarschalk. „Majesteit", zei Maarschalk Belllnio. „er la een agent aan de poort en die agent heeft twee landlooers gevangen „Wet zou dat?" riep de Koning. .Ik Tieb geen tijd. dat zie Je toch? Geef die agent een medaille en stuur hem weg!" De vraag is. wié die landlopers waren. Gereed voor actie.' De bedieningsman schappen van een batterij luchtafweer geschut aan boord van een Amerikaanse kruiser in de wateren rond Korea staan klaar om te trnren. (Van onze financiële medewerker.) HET VERDIENT wel de aandacht, dat op de Amsterdamse Beurs sinds korte t(jd een zwakkere stemming voor obligaties bestaat, welke bijv. tot uitdrukking komt in een koersdaling van de 2'/«N.W.8. van boven 80 tot 78van de 3Investerings certificaten tot 97*/<. van de 3'/« Dollarobli gaties Nederland 1947 toj 96Vï'/i en zelfs van de kortlopende 3'/« Obligaties Den Haag 1938 tot beneden pari. Dit verschijn sel staat niet op zich zelf. Want tegelijker tijd zien we op de geldmarkt de laatste weken een verkrapping. waardoor b|jv. de rente van daggeld van tot 1 ls ge stegen en ook de discontokoersen van schatkistpapier thans aanmerkelijk hoger liggen en desondanks de vraag minimaal blijft. Wanneer straks belangrijke bedragen gchatkistpapier vervallen, zal dit uiteraard op de geldmarkt van gunstige invloed zijn. Het is echter zeer de vraag of de stijgende tendenz daardoor geheel zal worden ge neutraliseerd en of we hier niet met een stijgende rentestand te doen hebben. Tot op zekere hoogte heeft deze thans een onnatuurlijk karakter, doordien in verband met de gespannen politieke verhoudingen bij banken en spaarbanken gelden worden opgevraagd, omdat men ln verband met de onzekere vooruitzichten zo mogelijk over een bedrag contanten de beschikking wil houden. Ook vinden thans aanzienlijke geldverschuivlngen plaats, als gevolg van een grotere particuliere bevoorrading, welke men lang niet in alle gevallen met de naam hamsteren behoeft te kwalificeren. Maar afgezien van deze meer bijzondere oorzaken, zal er ln dit verband vermoede lijk ook moeten worden gedacht aan het reeds enige tijd te constateren verschijn- zel, dat de Nederlandse invoer voortdurend toeneemt en dat daartegenover geen ge lijke stijging van de Invoer staat. De offers van de Nederlandse handels balans ovey de maand Juni waren wel iets minder ongunstig dan die over Mei (het Invoersaldo was 28 mlllloen lager en het dekkingspercentage dus tets hoger), maar In vergelijking met Juni 1949 Is er een schrikbarende stijging van het invoersaldo. n.l. van 181 millloen tot 262 mlllloen Stiffen we de maandcijfers van het eerste halfjaar 1950 tegenover die van 1949, dan valt helaas een belangrijke achteruitgang van de Nederlandse handelspositie te be speuren: Invoersaldo in mill, guldens. 1930 1949 Januari 185 147 Februari 209 156 Maart 212 193 April 279 183 Mei 290 154 Juni 262 131 ƒ1437 ƒ964 Het nadelig saldo van de handelsbalans In een uitzending van radio-Moskou, bedoeld voor luisteraars in het land zelf, is gisteren gezegd, dat er nog steeds men sen zijn die Inbreuk maken op de arbeids discipline. slecht werken en trachten de gemeenschap zo weinig mogelijk te geven. Ook werd critiek geleverd op „mensen, die nog een godsdienst hebben en belij den". Dit was „onverenigbaar met het lidmaatschap van de communistische partij". In een andere uitzending, bestemd voor luisteraars buiten de Sowjet-Unie werden cijfers van de regering aangehaald, waar uit bleek dat ln vele takken van industrie de productie hoger was dan de in het staatsplan gestelde quota. is dus in het eerste halfjaar van 1950 wei nig minder dan een half milliard slechter dan in het voorafgaande jaar en met een bedrag van 14S7 millloen nagenoeg gelfjk aan het invoersaldo over het gehele jaar 1949. Het is dus wel duidelijk, dat de z.g. vrij making van de Europese handel voor Ne derland nog geen gunstige gevolgen heeft gehad. Een nadere beschouwing leert, dat met name de import uit België en Luxem burg aanzienlijk is gestegen en dat textiel daarbij en zeer grote plaats inneemt, waaruit men de conclusie zou kunnen trek ken, dat te dien aanzien de inhaalvraag van het Nederlandse publiek nog steeds niet bevredigd is. Wannéér men van Belgische zijde thans bezwaar maakt tegen lagere prijzen dan die in België gel den. zal men terecht het „voor wat, hoort wat" als een eis van sportiviteit kunnen stellen. De handelsbalans tussen Nederland en België wijst over het eerste halfjaar 1950 een nadelig saldo aan van 300 millloen en wanneer België ons niet steeds weer nieuwe credieten wil verlenen, zal het moeten goedvinden, dat Nederland, zo de marktpositie daarvoor gunstig is, zijn ex port naar België, ook van agrarische pro ducten, uitbreidt. Andera heeft heel de Benelux-overeenk'omst en de vrijmaking van de Europese handel geen practlsche betekenis. Omgekeerd zullen wij er van onze kant mee moeten rekenen, dat West Duitsland bij ons een nadelig saldo heeft van 300 millloen, hetwelk het met de uitvoer van goederen zal moeten betalen, omdat, zoals minister Lieftinck onlangs heeft opge merkt, van investering in Duitsland nog geen sprake kan zijn gezien het feit, dat voor het overmaken van kapitaalopbreng sten van Duitsland naar Nederland nog steeds geen regeling is getroffen waaruit wel blijkt, dat er ondanks alle besprekin gen en besluiten ten aanzien van het in ternationaal kapitaalverkeer nog steeds veel te wensen overblijft. /~\M NU op de geldmarkt terug te komen, de ongunstige ontwikkeling van de Nederlandse handelsbalans heeft dus on getwijfeld ook op de geldmarkt haar in vloed. Waarbij men zich mogelijk spiegelt aan de gang van zaken ln Denemarken, waar de laatste jaren eveneens een goed- koopgeldpolitiek is gevolgd, doch kortge leden tot verhoging van het disconto van 3'/« tot 4is besloten. Ook in Denemar ken heeft de devaluatie de economische positie des lands niet verbeterd, maar slechter gemaakt, doordat de grote export uit de V S. evenals bij ons. zoveel duurder moet worden betaald en er geen voldoende export tegenover staat. Ook in Denemarken wordt de economische noodzaak van een lager levenspeil erkend, maar wil men daartoe, ook met het oog op de werkge legenheid. niet overgaan. In het kader van de vrijmaking van het handelsverkeer is thans een kwantitatieve beperking van de invoer niet meer méfcelljk en ook daar heeft de grotere invoer tot een stijging van de rentestand geleid. Dat de Deense staats obligaties te New York in een maand fijds met ca 20 pet zijn gedaald, is in dit ver band veelzeggend. Ook voor Nederlandse obligaties Is te New York een koersdaling ingetreden, wel niet zo omvangrijk als die voor de Deense obligaties, doch waardoor dan toch de Nederlandse DoUarobllgatles 1947 tot be neden pari z|Jn gedaald, wat de reden is waarom ook te Amsterdam voor deze obligaties, welke een halfjaar geleden nog ca 108'/i noteerden, thans niet meer dan 103a 104'/t betaald wordt. Onder de huidige omstandigheden valt ook voor de ontwikkeling van de geld markt minder dan ooit een horoscoop te trekken, maar voorzover de situatie thans kan worden beoordeeld, schijnt men toch rekening te moeten houden met de waar schijnlijkheid van hogere geldkoersen, vooral wanneer de regering, bij de stijgen de goederenprijzen en de toenemende be hoefte aan geld. Inflatie zoveel mogelijk wil voorkomen. Dertig Jaar geledea kwtmen Robert Glenalton, John Boothroyd de vader van de jonge Cherlea en lk bijeen. WIJ hadden onze eerste mand van die kunst- Jijde zoals men het nu noemt gefa briceerd en we hadden de «tof deer bij ons. John de veder ven Dutley was een beetje huiverig voor de zeek. We verdienden heel aardig met onze eigen producten en het betekende het opnemen van een som geld. waar we nu geen woord over vuil zouden maken, maar die toen els een sprookje klonk. Hij stelde Gle- nalton de samenvoeging van de belde JT firma'» voor. Onze kapitalisering was on geveer gelijk. We verdienden allebei flink en het geheel leek een eerlijke zeek. Nu wil ik er hier helemaal geen oordeel over uitspreken, wie gelijk en wie ongelijk nad. John Boothroyd leek in de verste verte niet op die Jonge frivole zoon ven hem. HIJ was altijd een hard man en er op gesteld om zijn zin te krijgen. Glenal ton was de koppigste fabrikant, die colt door de voordeur van de Manchester ka- toenbeurs gegaan was. Er vu geen groot doc* E. Phillips Oppenhelm meningsverschil tussen hen voor zover lk mij herinner, maar geen van belden wilde toegeven. Zij gingen In een boze stem ming uit elkaar en Glenaltons laatate woorden zijn mij steeds bijgebleven. Je denkt, dat je snugger bent. zei hij tegen de oude John, die in die dagen mijn chef was, omdat je chemicus het geheim ontdekt heeft om die stof te maken. En omdat Je nu dat geheim bezit, denk Je Bob Glenalton de wet te kunnen voor schrijven. Welun, dat kun Je niet; dat ls allee. Er zijn nog genoeg andere chemici ln de wereld. Voor we vüf Jeer verder zijn. meek ik die «tof net zo goed als Jij. En kijk dan goed uit Johnny!) En toen gingen zij uit elkaar. Dat is een zeer intereseent verheel, zei De Brast. Het ie bovendien voor mij geheel nieuw. Er zijn niet zoveel mensen, die er van weten, gaf Parkinson toe. De oude John Boothroyd won de strijd. Bob Gle nalton probeerde het meermalen. HIJ liet van overal in de wereld chemici komen, maar hij wist nooit het fUne ven de zeek te vinden. HU hield de gehele zeek zo stil mogelijk. Alles gebeurde ln een fa briek, die buiten de eigenlijke fabriek ven zijn firma gelegen was. maar er lekte fbch altijd iets van uit. En tot op de dag van zijn dood kon men John Boothroyd hij was toen al Lord Dutley niet gelukkiger maken dan hem te spreken over Glenalton. die maar steede met zijn experimenten zat te knoeien. ZIJ gingen in andere opzichten goed vooruit ver dienden bijna net zoveel als wij maar de oude man heeft nooit zijn woord kun nen houden. Hij heeft nooit kunnen uit vinden. hoe die kunstzijde gemaakt werd en laat ik Je dit zeggen. Jongeman, be sloot Parkinson, ze zullen die ook nooit maken met onze formule. De Brest nam uit een openstaand kistje een sigaar, beet nijdig de punt er af en stak haar met een snelle beweging in zijn mond. Het spijt me dat te horen, mijnheer Parkinson. Waarom? De baron keek achterdochtig de kleine kamer rond. Ofschoon het absoluut on mogelijk was, dat iemand let» zou kun nen afluisteren, liet hij toch zijn stem dalen. Het gepraat, dat u gehoord hebt, was waarschijnlijk Juist, zei hij. Ale we de overdracht veilig kunnen bewerkstelligen en dat is mijns Inziens vrijwel zeker heb lk de formule een Glenalton ver kocht voor een millloen pond sterling. Dan kun je die verkoop ongedaan maken, verklaarde Parkinson woedend. Want ze zullen die nooit krijgen! Luister eens even, ging hij voort, zijn voorhoofd met zijn zakdoek afwissend. Ik maak nog liever de hele zaak bekend, dan dat die formule naar Glenalton gaat Ik zou de rest van mijn leven in de gevangenis doorbrengen, maar er zouden er onder jullie een of twee zijn, die voor die af faire op de nacht van die inbraak zouden bengelen. Er werd zachtjea aan de deur geklopt helemaal niet dringend: eerder was er een zekere bescheidenheid in de aan melding. De twee mannen, die elkaar met woedende blikken hadden zitten aankij ken. bleven enkele seconden sprakeloos zitten. Wie ls daar nog op deze tUd van de nacht? vroeg Parkinzon. De Brest schudde het hoofd. Terwijl hij overeind kwam, werd de deur openge duwd en stond dr Hisedale op de drempel. Men heeft mij beneden gezegd, dat Je naar mij gevraagd had, De Brest, legde hij uit Ik ben vanavond laat In het labo ratorium geweestcan zeer Interes sante nieuwe oplossing En dit ls, geloof ik, mijnheer Parkinson? U heeft mij nog niet vergeten? Niet waarschijnlijk, gromde de en- der. Wij zijn een soort deelgenoten ln deze moorddadige aangelegenheid, is het niet? De baron sloot snel de deur. Dr Hise dale hief met een ontsteld gebaar zijn armen ten hemel. Maar m'n beste mijnheer Parkinson, protesteerde hij. Zó moet u niet praten. Wij zijn deelgenoten in een zeer stout moedige onderneming, in de loop waar van enige onaangename Incidenten voor gekomen zijn, die. naar lk geloof, beter vergeten kunnen worden. Parkinson glimlachte. Het was een brede glimlach, die eigenaardig was om te zien. Hij leek rustig en vriendelijk aan de ene zijde van zijn mond en kwaad aardig aan de andere zijde, al naar ge lang hij met zijn lippen trok. De twee mannen, die hem gadesloegen, waren geen van beiden op hun gemak Ala ik in Jullie schoenen stond, ver klaarde hij, dan zou lk ook die inciden ten maar liever vergeten, maar gelukkig S;a Ik daar niet Sedert ik deze Jongeman Ier heb leren kennen, heb ik heel wat stommiteiten begaan, maar er ls er één. die lk vermeden heb. Ik lag tenminste thuis veilig in mijn bed. terwijl jullie Jezelf tot camdidaten voor de galg pro moveerden. M'n waarde vriend I protesteerde dr Hisedale. Spreek toch alstublieft wat zachter. Houdt u «til. Het zijn verschrik kelijke dingen, die u zegt. Wei, misschien zal ik mij stilhouden en misschien ook niet, antwoordde Par kinson na een korte pauze. Maar dit moet je eens voor goed weten, De Brest! Onze formule gaat niet naar Glenalton en daar blijf ik bij. Dr Hisedale keek zijn mede-samen zweerder vragen«8n en deze knikte in antwoord op die blik. Mijnheer Parkinson heeft praatjes gehoord over een nieuwe fabriek, waar voor Glenalton aanbiedingen zou hebben gevraagd, vertrouwde hij hem toe. Het schijnt dat zij oude zakenvijanden zijn en mijnheer Parkinson heeft er bezwaar tegen, dat wij met hem onderhandelen over de formule. Ze zullen die niet hebben! herhaalde Parkinson. Dr Hisedale behield zijn gewone onver stoorbare uiterlijk. Hij trok een stoel naar de tafel en streek met de hand over zijn korte, atugge haar. O. ol zuchtte hij Dat is erg onge lukkig. Ik rekende nogal op de geluk wensen van mijnheer Parkinson. De of ferte van Glenalton zou. als wé in staat zouden zijn, die zonder risico te verwe zenlijken. een prachtige beloning voor al onze bemoeiingen zijn geweest Begrijpt u. dat het millloen ln contanten betaald zou worden? Er is. geloof tk, In deze branche geen andere firma, die een der gelijke offerte zou kunnen maken (Wordt vervolgd). J

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 4