de HONOflE de BALZAC
Jong paar uit Hilversum wint reis
naar de St Gotthard
Een mooie verschijning
Zijn Menselijke Comedie
IHAAR EIGEN DOMEIN
Nieuwe koers bij woningbouw
Het gevaar in eigen huis
(e Zilvermeeuw
in zeilvlucht
Nieuwe arrestatie in
atoomspionnage-zaak
Bijdrage-iticens voor particulieren in plaats
van jaarlijkse bijdragen
Ook voor woningen
met een winkel
Sabotagc-complot tegen
Britse
marine
rf IN HET BRANDPUNT)
Kamerlid stelt vragen
Bertha Hertogh
HERBOUW WONINGEN VOLGEND
JAAR VRIJ
Niet meer afhankelijk van verdeling
van het bouw-volume
Ontvoerder van Utrechtse
jongen gearresteerd
Vruchteloos debat in
de Veiligheidsraad
DE MIUJOENSTE AHOTREZOEKER
EEN ORIGINELE HULDIGING
Op de korte §portgolf
Draverijen te Hilversum
maar helaas ook een geducht rover
De nestbouiv
Hollanders'''
1850 18 Augustus 1950
Nat zand voor modieuze dames
Tweede blad - pagina t
PLAATSELIJK NIEUWS
Boskoop
MUkte—Urutateite-ntellimj De Mid.
deaetandstentooosielltni van de Federatie
van Botikoopse MMtenstands-organiBatics
zal waaractojnliSk niet gehouden kunnen
-worden, daar bet fiosocièle risico te groot
i». bet ïerrem vao bet hotel KJaawen niet
meer beschikbaar ia en omdat in Septem
ber teven* de Chrysanten-téfttoonetellin g
van de Pxopa^andaverenigVjg ..Bloemiste
rij Flora" gehouden -wordt.
Bloemen veiling Coóp. vereniging De
Boskoop*® vqilrng. 11 Augustus. Rozen gr.
bloesn ïg per bos 29 stuks: Duisburg
80—1M. Beltter Times 99—130, Edith He
len W—Li». BuWerfly 23—37. Vierhanden
80—L70- Hadlev 90—1*0. Peththold 28—42;
Rdwilajsdia 43—70; Mevr Jult% Bouchi
50—-60. Parel van Aalsmeer 70; Queen
Mary l.M~i.80: Fiere* 30: Gemengde ro
zen 10—26. Babyrozen per bos 10 stuks:
Orange Tnummaffl 14—10; Sweetheart 28—43.
Gifflxia Muadi 29—00. Ellen Poulsen 20—30.
Juweeltjes 51—85. Ingar Olsson 23—31;
Woltsglorje 5080. Else Poulsen 1320;
Rota-Mundh 48 Polyentharozen 50—70;
Gemengde babyrozen 1»—35; Diversen per
bos ram 16 etuika. Clematis Prins Hendrik
1.50—2.80. idem. Mevrouw le Coultre 150—
1.80. idem Dur&ndu 95—1.00; Asters 12—21;
Chrysanten gr. bloemig 2.00—2 20; tros
Chrysanten 14: Zonnebloemen 1.20—100;
MofDbretia 14; Leeuwenbpkje* 6; Dahlia's
ie soorten 21—26. Gladiolen in soorten
23—31; Liatrix 1526; Anjers 9; B'.auwe
distels 15—JJ. Bode Lelies 24—45; Fiokx.
wit, 16: Geranuunbloeraen 11—24; Scabiosa
19; Lij stenb essen takken 30; Gipsophila 26:
Astroemeria 28. Ligustruin, goudbont 28;
Zkinia's 15.
Haastrecht
Fok v ark es aaa de loop. De groepscom
mandant der Rijkspoixtie te Haastrecht
verstekt bun, die inlichtingen kunnen ge
ven -omtieaat een op Dinsdag 8 Augustus
io de gemeemte Vlist vermist ongeveer
3 maanden oud fok var ken hiervan kennis
te geven aan het bureau der Rijkspolitie.
Hoogstraat 48 te Haastrecht.
Nieuwerketk a d Usset
Veertig jarig priesterjubileum
Dinsdag Ml pastooi G Keljzer rustend
pastoor van JCieuwerXeik d IJssel. thans
viertal ij wende an Huize Si. Agnes te Egmond
aan Zee zijn veertig jarig priesterjubileum
gedenken.
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1950
fleeuwylt
Kaar Rome. De 19-jfrige Reeuwijker
Jan van «ter Men hoeft met een vriend
Uit Leiden. Joop Hees, ein reis op de fiets
ondernomen naar RomeV Ze zijn Donder
dag gestairi.
Bestuursverkiezing. Bij de gehouden be
stuursverkiezing van de Ned. Herv. Ge
meente te Sluipwijk warden de heren E.
van Dijk en W. de Vos gekozen, terwijl in
de plaats vae de heer S. Siappendel. die
bedenkt had. wend gekozen de heer J de
Ruiter.
Burgerlijke Stand. Geboren: Margot An
ti. v. A. M. Schreudera en M
Elisabeth -Adonis Petronella. d.
Dijik en M. v. Horrik; Ja-
/ilhelmioa Maraa. d. v. W. H.
a A. M. Eiberse; Johanna Petronel
la Mafia. d. v A. L. Vergeer en A. M.
fffederL
Ondertrouwd: Wouter Oosterwijk. 28 j.
m Geectimda Covaclia Maria Zijlemm.
i.
Gehuwd: Theodorus Anthonius Groe-
«endijk. 28 i en Maria Anna Spruijt. 21 j.
Predikbeurten. ïfed. Herv. Kerk Reeti-
"wijk Dorp: 9 30 en 6.80 uur de. J. Zwij-
nenhurg te Huizen.
Ned. Herv Kerk Sluipwijk: 10 en 6.30
uur dsu Baars.
Geref Kerk aan de Brug; 10 en 5 uur
Pe. B. Rietveld van Rotterdam.
R.V.C. vergaderde. Onder voo. zitterschap
van de heer Joh. Schrijverehof kwam de
voetbal vereniging „B.V.C." in vergadering
bijeen. In de elftalcommissie werden ge
kozen de heren J. Boere. H Doodt. J. v.
4- Hooeeo Czsl. R G Verweü cn A. Ver
geer. Verder werd nog gesproken over
•an te brengen verbeteringen aan het
voetbalterrein Hiervoor zal prijsopgaaf
worden gevraagd. in\de commissie voor
terrein en materiaal «erden gekozen de
heren C. Janmaat. Cl Baltermg en C.
Stolwijk.
..Margriet" gaat feestvieren. Woensdag
23 Augustus houdt de vereniging ..Mar
griet" in Sluipwijk op het terrein aan de
Reede haar jaarlijks zomerfeest. In de
1 voormiddag zullen kinderspelen worden
gehouden en des namiddags volksspelen
voor volwassenen Des avonds is er een
muziekuitvoering door de plaatselijke ver
eniging ..Crescendo" na afloop waarvan
het gezelschap van Daan Hooijkaas en
Willy Vervoort zal optreden.
Geslaafd. Onze plaatsgenoot dg heer H.
A- C. van Beekuro slaagde te Gouda voor
bet middenstandsdiploma.
Ambtsdragers. Bij de gehouden verkie
zing van ouderlingen en een diaken bij de
Geref Kerk a. d. Brug. werden als ouder
ling gekozen de heren C. J. van Otterlo
en A de Jong en als diaken de heer Van
Wijngaarden.
Schoonhoven
Predikbeurten Ned. Herv. Kerk 10 en 6
uur da R. de Bruin te Barneveld
(v.m dopen) Herv. Minderheidsgroep
(in Remonstr. Kerk) 10.40 uur ds Koch te
Haarlem Geref. Kerk 10 en 8 uur ds A
de Regf te Vianen.
Burgerlijke Stand. Adrianus Hèndrikus
Dominicus. z. v. R. L. Miltenburg en G. A.
van Engelen: Dark Jan. z. v. N. Hegeman
en J. Muilwijk.
Stolwijk
•edlkbsurtep. - Ned Herv. Kerk: 10 uur
fc Henseri 'te Dordrecht: 7-30 uur d» H.
Abma te Dslfshaven. Ned. Herv
De JUnerlksanee veiligheidsdienst (de
TBI) hééft Vr(|dsg een zevende verdachte
gearresteerd In de iplonnage-atfalreAAie
na de arrestatie van dr Klaus, FuchsMn
Engeland aan het licht Is gekomen» De shr
restante is de 34-jarige mevrouw Etheb
Roosenberg-Greenglass. een zuster van de
eerder, op verdenking van spionnage voor
de Sowjet-ünle gearresteerde Greenglass.
7.U Is de echtgenote van de eveneens ge
arresteerde scheikundige uit Philadelphia
Julius Roosenberg. Mevrouw Roosenberg
wordt «rvan beschuldigd dat «U. te zamen
met haar echtgenoot en anderen, heeft sa-
mengesworen om haar broer Davld fitten-
glass over, te halen voor (Ie SowJet-Unte
te spionneren.
Davld Greenglass. die in 1045 deel heeft
genomen aan de werkzaamheden te Los
Alamos, in de Amerikaense steat Nleuw-
Mexlco. waar de eerste proeven met
atoombommen zijn genomen, is gearres
teerd onder verdenking van het uitleveren
van atoomgeheimen aan Julius Roosen
berg en H«rry Gold. die beiden voor de
Sowjet-Unie spionnewden. i
Mevr- Roosenberg kan. tegen storting
van een borgtocht van honderdduizend
dollar, op vrije voeten worden gesteld.
(Van onze Haagse redacteur)
De bouw van een woning is duur in deze "tijd. En hoe meer woningen er worden
gebouwd, hoe groter de strop wordt voor het Rijk. Want ongeveer 80 vqn de
woningen wordt gebouwd met steun van het Ryk, dat een jaarlijkse bydrage
verleent in het exploitatie-tekort omdat anders de huren van nieuwe woningen
voor de meeste mensen onbetaalbaar zouden zijn. Reeds nu. over 1950, moet het
Rijk 41 millioen bijpassen aan jaarlijkse bijdragen en als dit zo door zou gaan.
zou het Rijk in 1960 een bijdrage moeten verlenen van in totaal 200 millioen
per jaar. En dan is het nog volkomen onzeker hoeveel er bijgepast moet worden
bij de definitieve afrekening. Daarom moeten de bouwkosten omlaag. In dit op
zicht zijn met het systeem om gemeenten een extra aantal woningen te laten
bouweh indien zij genoegen nemen met een lagere ryksbijdrage dan normaal,
reeds belangrijke successen geboekt. Er zijn al aanvragen voor 7500 woningen
goedgekeurd hetgeen een besparing betekent van een millioen gulden per
jaar en de kosten van zo'n woning komen, door practi6cher te bouwen, op
ongeveer 6900, terwijl een dergelijke woning volgens de normale regeling in
Juni j.l. 8720 kostte. Gemiddeld komen de woningwet-woningen (die worden
gebouwd met rijksvoorschotten en jaarlijkse bijdragen in de exploitatie-tekorten)
nu op 7860. nadat dit in Januari nog 9350 was en in het eerste kwartaal van
1049 10.660. De bijdragen van bet Rijk worden dus belangrijk
Het systeem van de jaarlijkse bijdragen
in het exploitatie-tekort met een defini
tieve afrekening na tien jaar. heeft voor
particuliere bouwers weinig aantrekke
lijks gehad omdat men tien jaar lang in
onzekerheid blijft waar men eigenlijk aan
toe ia. Het Rijk gaf jaarlijks een bijdrage
van 4*/* van het bedrag waarvoor de wo
ning in verband met het huurpeil „t«
duur" was gebouwd. Na tien jaar heeft
men van het Ruk dus 40 ontvangen van
..het te veel betaalde maar hoeveel men
nog^krügt van de resterende 60'/» moet
men maar afwachten. Dat hangt af van
het buurpeil over tien jaar.
Die onzekerheid maakte de financie-
riqgsregeling niet aantrekkelijker. Daar
om zal pu 1 September a.s. een premie
regeling woningbouw 1950 in «werking
treden volgens welke particulieren een
eengezinswoning van 375 kubieke meter
of etagewoningen van 325 kubieke meter
inhoud kunnen bouwen, waarvoor het
Rijk dan een bijdrage-ineens verleent, die
varieert tussen 3000 en 5600 per wo
ning pius bijlagen voor fundering en
grondkosten De ééngezinshuizen mogen
45Q kubieke meter inhoud hebben indien
het een gezin betreft met meer dan zes
inwonende kinderen en de eigenaar het
zelf bewoont De nieuwe regeling vraagt
wel een groter bedrag Ineens van het
Rijk. maar zij komt minister Lieftinck
natuurlijk ten slotte toch voordeliger
De bijdrage-inéén* wordt vastgesteld op
basis van het aantal personen1 dat in het
huis kan wonen. De oppervlakte van <le
kamers moet aan bepaalde eisen voJÉben
De berekening van de bijdrage^beens
lijkt heel even ingewikkeld, maar wie wil
bouwen, weet direct waar hij aan toe is
en hij is van verdere ambtelijke bemoei
ing en onzekerheid af.
Ofschoon het de bedoeling Is met deze
nieuwe premieregeling de particuliere
bouw aan te moedigen, verwacht men niet
dat zulks dit jaar reeds het geval zal tUn.
want er Is reeds veel ln aanbouw en in
verband met het beschikbare aantal
bouwvak-arbeiders mag er niet te veel
worden gebouwd.
De nieuwe prentieregeling maakt het
echter mogelijk dat particulieren, die met
minder dan 60 van de premie genoegen
willen nemen, voorrang krijgen dit jaar
Eenzelfde systeem dus ais de (aflopende)
regeling met verminderd» bijdrage voor
woningwetwoningen.
Woningen met bedrijf»
Een belangrijke bepaling van de nieuwe
premieregeling is ook dat eveneens een
bijdrage-ine^ns kan worden verkregen
voor woningen met bedrijfsruimte indien
het woongedeelte ten hoogste 375 kubieke
meter bedraagt of 450 kubieke meter voor
een gezin met meer dan zes kinderen On
der bedrijfsruimte wordt alleen verstaan
de ruimte voor een bedrijf (een winkel)
maar niet de ruimte die Iemand nodig
heeft voor de uitoefening van een beroep
(dokter, tandarts enz.), want dan is niet
gemakkehif^en grens te trekken omdat
ilmand aiVpiw een smoesje kan verzin
nen, dat hij werkruimte nodig heeft voor
zijn beroep. Het heeft ook wel gescheeld,
dat er meer Kamerleden zijn die de be
langen van middenstanders willen behar
tigen dan van dokters en tandartsen.
Voor bijdragen-lneens ingevolge de
nieuwe premieregeling was dit jaar op de
begroting f 24 millioen uitgetrokken, maar
dit"15edrag zal zeker niet worden besteed
In totaal zal dit jaar f 540 millioen wor
den besteed voor woningbouw, waarop het
Rijk een totale bijdrage verleend van 35
millioen voor woningwet-bouw en f8 mil
lioen ingevolge de oude premieregeling
voor particuliere bouw.
De Britse veUigheidsautoriteiten stellen
een onderzoek fn naar een geval van ver
meende sabotage aan het Britse vlieg-
kampschip Illustrious, dat te Devonport
gerepareerd werd. Men heeft namelijk een
driehoekige vijl in één der vele buizen
van het vaartuig ontdekt. Er is geen
schade aangericht. In Mei is reeds ge
poogd sabotage op het vaartuig te plegen.
Men onderzoekt thans of er een groot
scheeps complot tegen de marine is ge
smeed.
Paardensport
Concours-Hip pique te
Den Bosch
Dinsdagmiddag zal op de terreinen van
de Veemarkthallen te Den Bosch een show
te zien zijn. zoals slechts zelden vertoond
wordt. Ook él wordt telken jare één dei-
belangrijkste concoursen hippique van het
Zuiden in deze stad gehouden, dan wil dit
nog met zeggen, dat er een attractienum
mer bij is, dat voor het publiek zeldzaam
genoemd kan worden.
Dit jaar zijn de organisatoren er in ge
slaagd een nummer aan het programma toe
te voegen, dat een ieder in verrukking zal
brengen. De beroemdé meute van Karei
Hensen. de Veluwe Hunt, zal in bet num
mer jachtpaarden worden ingeschakeld
hetgeen zeggen wil. dat de bezoekers de
sensatie zullen beleven de snelle honden
het terrein op te 4en stormen, gevolgd
dour de jagermeester en de roodgerokte
ruiters of zwartgeklede amazones. In een
steeds meer opgevoerd tempo zullen zij
enkele hindernissen nemen, hetwelk voor
de toeschouwers een bijzonder spannend
verloop heeft.
Het programma biedt echter elk wat
wils. De tuigpaardliefhebbers zullen enke
le mooie tuig- en hackneynummers te zien
krijgen, terwijl de wedstrijdminnaar in hel
zware springconcours M A. (met barrage)
zijn har kan ophalen De beste ruiters met
de beste paarden hebben hiervoor inge
schreven.
I-Iet concours-hlppique vangt om één uur
aan.
I'VE CRISIS ln de koude oorlog, ii&luid
t-'met 't Koreaanse conflict, stelt de Wes
telijke democratische landen voor de nood
zaak hun politieke balans op te maken,
anders gezegd, zich nauwkeurig te reali
seren welke invloed de Cominform zich tn
de loop der laren aan deze zijde van het
Ijzeren gordiin heeft verworven. Het is
namelijk niet voldoende, dat het Westen
zich voorbereid op een eventuele com
munistische aggressie met de wapenen
Niemand kan redelijkerwijs bestrijden, dat
herbewapening noodzakelijk ls. maar het
zou kortzichtig zijn te veronderstellen, dat
een aanval van het Rode Leger het enige
gevaar is. dat de
Westeuropese samenle
ving bedreigt. Zo sim
pel is de zaak niet.
In feite ls het com
munistische offensief
tegen de Westerse maatschappij immers al
.jarenlang in volle g«ng en het is niet te
DE COMMUNISTEN, die „zuiver in de
leer" zijn. erkennen maar één vader
land. de Sowjet-Unie en dót vaderland
dienen zij door dik en dun. Zijn zij daartoe
niet bereid, dan worden zij als „Titoïsten"
uitgestoten. In het laatste partij-congres
van de Oostduitse SED is besloten de tot
dusverre op overreding en propaganda
gebaseerde partijpolitiek in West-Duits-
land te verlaten en tot directer, aggressie-
ve methodes over te gaan Opertlijk wor
den thans de Westduitse communisten on
geroepen tot illegale activiteit. Zij moeten
door stakingen en sabotage het economi
sche herstel van WeSt-Duitsland afbreuk
doen. de invoer van
wapens uit Amerika
|verhinderen. kortom
doen om (e
verhinderen, dat de
republiek van Bonn
zich tot een krachtige "Partner van de>
Westeuropese landen zou kunnen ont-**
dige. onwettige agitatie, spreekt wellicht
duidelijker tot de verbeelding van de Wes
telijke democraten, dan alle scherpzinnige
argumenten en speculaties. De Duitse com
munisten zijn hun activiteit als leden van
de ..vijfde colonne" reeds begonnen. Er is
weinig fantasie voor nodig om te begrij
pen wat er zou gebeuren als het tot oorlog
tussen Oost en West kwamTXJatuurlijk
staat het leder vrij te gelcften dat de
overige Westeuropese communisten zich in
dat geval anders zouden gedragen dan de
Duitse
J^EZE stand van zakqn zal velen er
iar£.^ aanvallen t w. de com- "Wikkelen. Deze oproep tot openlijk vijan-
propagandisten, di.. .„ilatte „nr,ekl well.chi
reeds aanzienlijke successen hebben ge
boekt. t
In landen als Engeland. Denemarken.
België. Nederland, waar de commu
nistische aanhang verhoudingsgewijs niet
groot is. Hikt het gevaar van het even
tuele optoden van een „vijfde colonne
niet grodP Niettemin zou men er verkeerd
aan doen dit gevaar te onderschatten. Stel
dat ona land (zeer bescheiden geschat)
5OJ0OO actiave communisten herbergt.
Neem aan dat dezen zich in een eventueel
conflict, zoals zij meermalen ronduit heb
ben aangekondigd, zich aan de zijde van
de vijand zouden scharen. Veronderstel
verder dat deze ..vijfde colonne behoorlijk
bewapend zou zijn en geoefend In de
guerrilla (De laatste veronderstelling is
niet zo maar uit de lucht gegrepen. Het is
^bekend, dat er in verscheiden Europese
landen gewapende communistische strijd
groepen bestaan en er is geen reden om
aan te nemen, dat dit ten onzent niet het
gevel is.) Men moet wel ziende blind zfjn
om te geloven, dat men deze veronder
stellingen met een geringschattend schou
derophalen zal en j kan afdoen. En zelfs
al neemt men aan dat het communistische
gevaar in ona land niet groot s, wij heb
ben in deze tijd niet meer uitsluitend met
ona eigen land te maken maar met West-
Furona. En ln een van de grootste landen
van ^Test-Europa, namelijk Frankrijk,
bestaat een derde van het totaal aantal
kiezers uit communisten of met het com
munisme aympathlserendenDe commu
nistische partij in Italië telt. als men To-
gliatt? geloven mag. meer dan twer-mil-
fioen leden? Men kan moeifflk volboudfci.
dat deza groepen voor de veiligheid van
West-Europa geen gavaar vormen.
i. Dit;
ati&gfl'
Maar
terecht toe brengen Mch opnieuw te
bezinnen op de legaliteit ™an de commu
nistische partijen in de democratische lan
den. Er zijn reeds diverse landen (o.a.
Australië) waar men de consequentie ge
trokken heeft van de houding der com
munisten door hun partij eenvoudig te
verbieden, althans onwettig te verklaren.
In West-Europa wil njen daartoe niet
overgaan, omdat men net democratische
beginsel geen geweid wii aandoen. Dit
standpunt lijkt Pn een -zuiver democrats
georganiseerde staat onaantastbaar. M
men kan ook de stelling verdedigen, dat
elke politieke partij in een democratische
staat verondersteld moet worden, zich
loyaal aan de regels van het democratische
spel té zullen houden-lHet zou de commu
nisten niet gemakkelijk vallen aan te to
nen. dat zij aan die eis voldoen!
West-Europa maakt zich thans op de
democratische vrijheden ten koste van
alles te verdedigen. Zou het werkelijk-on-
éemocratisch zijn aan alle politieke par-
tijen in. West-Europa de eia te stelle!!1; dat
zij zich Jn theorie en pssctljk houden aan
het democratisch beginsel, dat de grond
slag van da Westearopase samenleving
vormt?
Het Tweede Kamerlid, de heer Bruins
Slot (A R.) heeft aan de minister van Bui
tenlandse Zaken de volgende vragen ge-
Stlsdhet waar. dat het Nederlandse meisje
Bertha Hertogh door het gerechtshof te
Singapore wederom is teruggegeven aan
haar inlandse verzorgster?
Ia het waar. dat dit veertienjarige kind
vervolgens is uitgehuwelijkt aan een Ma-
leise Mohammedaanse man?
Ts de minister niet van mening, dat
Nederlandse ouders, die niet ontzet of
ontheven zijn uit de ouderlijke macht, een
onvervreemdbaar recht hebben op de ver
zorging en opvceding van hun minderja
rige kinderen?
Indien bovenstaande vragen bevestigend
worden beantwoord, is de minister dan
bereid bij de Britse regering de nodige
etappen te doen. opdat dit kind. ongeacht
het te Singapore geldende recht, onver
wijld aan de ouders worde teruggegeven?
Gedemobiliseerde landbouwers
welkom in Canada
Uit Canada is de mededeling ontvangen,
dat men aldaar bereid was een aantal
gedemobiliseerden toe te laten, nadat
deze zich in Nederland, voor zover niet
uit de landbouw afkomstig, een tiidlang
practisch op een boerderij zouden hebben
bekwaamd.
De Centrale Ctichting Landbouw Emi
gratie heeft terzake onmiddellijk contact
opgenomen met de Nederlandse Katho
lieke Boeren- en Tuindersbond. de Chris
telijke Boeren- en Tuindersbond en het
Koninklijk Nederlands Landbouw Comité.
Gevraagd *}n de adressen van boeren,
die bereid waren adspirant-^iigranten op
hun bedrijven te werl^ te stellen. Deze
organisaties hebben tenvolle medewerking
verleend. Op het ogenblik zijn n^g ver
schillende aanbiedingen van landbouwers
beschikbaar.
De demobilisatieraad. Koninginne
gracht 47. Den Haag of de Centrale Stich
ting Landbouw Emigratie. Raamweg 28.
Den Haag. verlenen hun bemiddeling.
(Van onze Haagse redacteur).
Het ligt ln de bedoeling de herbouw
van woningen volgend jaar niet meer af
hankelijk te doen zijn van de verdeling
van het bouw-volume. Totnutoe krijgen
de gemeenten ee bepaalde hoeveelheid
woningen toegewezen, voor de bouw
waarvan zij vergunning ftiogen verlenen.
Die rantsoenering is nodig in verband
met de verschillende behoefte in diverse
gemeenten, maar ook met het oog op het
beschikbare aantal bouwvakarbeiders In
het westen van het land (Rotterdam. Den
Haag) zijn veel woningen verwoest, maar
in het westen van het land moeten ten
behoeve van de industrialisatie ook de
meeste nieuwe fabrieken verrijzen. De
bouw voor uitbreiding van de industrie
heeft voorrang (onmiddellijk toewijzing
van bouwvolume) en nieuwe fabrieken
vereisen éx>k weer woningen voor de ar
beiders in die fabrieken. Daarom moet
er op worden gelet, dat er ln sommige
streken van het land niet teveel wordt ge
bouwd. want daardoor gaat de bouw niet
vlot en stijgen de bouwkosten, zoals altijd
het geval is wanneer de vraag (naar
materialen en arbeiders) het aanbod over
treft. Om die reden moet d woninabouw
in het gehele land of in sommigstreken
wel eens worden afaere.nd Het is pijnlijk
wanneer Iemand, wiens huls is verwoest
en die /il herbouwen, zou moeten wach
ten op iemand die voor het eerst gaat bou.
wen Daarom zal waarschijnlijk volgend
jaar de herbouw van woninger gjet meer
afhankelijk worden gesteld wtm de vet
ting van het bouwvolume- s«
Omdat het totale bouw-volumf niet
noemenswaard kan worden vergroot zul
len er dus misschien minder woningwet
woningen (mot voorschotten van het Rijk
en bijdragen in de exploitatie-tekorten)
worden gebouwd Voor het Rijk is dat
voordeliger Want door de definitieve
regeling van de materiële oorlogsschade,
krijgen zo langzamerhand particulieren
gald ter b,eschikking om t.e Iherbouwen
Dat is ook wel geld van hef R.jk maar
die bedragen moeten toch worden uitbe-
taald.*
De ontvoerder van de tienjarige Dirkf
van der Laar is gisteravond te Utrecht ge
arresteerd De Utrechtse bladen hadden
foto's van de gezochte G. gepubliceerd en j
rti de vooravond had de politie reeds enkele
telefoontjes ontvangen van mensen, die G.
meenden te hebben gezien. Enkele re
chercheurs gingen er onmiddellijk op uit
en ontmoetten in de opgegeven huurt in
derdaad die zich zonder verzet liet
arresteren.
Jacob Malik opende Vrijdagavond de
zitting van de Veiligheidsraad met het
verzoek aan de raad. eerst te stemmen
over het uitnodigen «van vertegenwoor
digers uit Noord- en Zuid-Korea tot de
besprekingen. Daarna zou de raad moeten
beslissen of de op 25 Juni door de raad
aan de Zuidkoreaanse republiek gezonden
uitnodiging voor de volgende bijeenkom
sten moest gelden De Westelijke afge
vaardigden zijn van oordeel, dat deze uit
nodiging nog van kracht is en dat de
voorzitter van de raad verplicht is. de
Zuidkoreaanse afgevaardigde uit te no
digen
Malik herhaalde zijn bewering, dat fle
Zuid-Koreanen met de oorlog zijn begon
nen in opdracht van de V S. Hij sprak
erder nog over de z.i bijzonder schan
delijke rol. die door generaal MacArthur,
de „god en koning van het Verre Oosten"'
wordt gespeeld.
De Britse vertegenwöordiger ln de Vei
ligheidsraad, sir Gladwyn Jebb, zei op
zijn beurt onvriendelijke dingen aan het
adres van de communisten en hun ge
stook in Azië.
Malik wees het betoog van sir Gladwyn
Jebb af. Vervolgens werd de bijeenkomst
van de Veiligheidsraad tot Maandag a.s.
verdaagd zonder dat een beslissing was
Bomaanslag op gebouw
communistische partij
te Brussel^
Kort na middernacht is een bom ont
ploft voor het gebouw van de communis
tische partij te Brussel. De bom wa^ op
een vensterkozijn gelegd Er zijn geen
slachtoffers, doch de materiële schade is
vrij groot.
Rotterdam. 11 Augustus.
We gaan eens 'n dagje naar Ahoy' in
Rotterdam, want dat moet toch wel iets
bijzonders «Mn. zei dezer dagen de 21-jarige
monteur hR.de Ned Radio Unie. Jan Hos
selaar tot*zUn meisje, de 20-jarige Jenny
Diepgrond. Zij hadden allebei vacantie en
zo stapten ze vanmorgen vroeg in Hilver
sum. hun woonplaats, in de trein naar
Rotterdam. De man van de kaartjes op
het station, die zag wat het doel van hun
reis was zei gekscherend: let maar op. je
wordt vast de millioenste bezoeker van
Rotlerdam-Ahoy'.
Het was toen voor het eerst, dat Jan en
Jenny hoorden van die vandaag te ver
wachten -millibjtfiste'". Ze maakten er een
grapje over: stel je voor Jan. dat jij het
bent of ik en toen gingen ze een beetje
fantaseren, zoals leder die een kotje in
de loterij heeft. Maar tegfen de tijd. dat ze
in Ro%rdam aankwamen en met de tram
van D.P naar Ahoy' reden, dachten ze
allang niet meer aan de voorspelling van
die stationsambtenaar in Radiostad. Die
herinnerden ze ziqh eerst weer toen ze
het feesteliik middelpunt waren gewor
den van nieuwsgierige verslaggevers, ner
veuze fotografen en van allen, die min-of
meer bij Rotterdam-Ahoy' zijn betrokken
We zien nog het Ver
bouwereerde gezicht van
Jan Bosselaar, toen men
hem vanmorgen om
kwart over elf in de ont
vangst-hal op Ahoy'
eensklaps besprong met
de mededeling, dat hij de
millioenste bezoeker was. Er ging een ge
juich op; mensen klapten in hun handen
en ineens was er de ontlading van een
spanning, die er minstens een half uur
lang daar voor de loketten van de hoofd
ingang op Dijkzfgt was geweest. Wie zou
de millioenste worden? De laatste kahrtjes
'vóór het millioen vol was. wedden zorgvul
dig en in een bijna plechtige fltilte gecon-
tróleerd, totdat nog onverwacgj het grote
moment was aangebroken
De eerste reactie van de heer Bosselaar
was. zijn meisje Jenny te roepen, die niets
vermoedend, al vooruit gelopen was naar
de hal.
Wat een bof. riep Jenny uit en nauwe
lijks was het paar van feest-bouquetten
voorzien en hadden zij de eerste geluk
wensen van wethouder Van Tilburg en de
heer Kleiboer te pakken, of de fotografen
richtten reeds hun lenzen op het overge
lukkige tweetal.
In optocht ging het naar buiten, waar
de millioenste en zijn meisje letterlijk en
figuurlijk in het zonnetje werden gezet
op een rijk met bloemen versierde vork
truck. die omhoog werd gecrickt (echt iets
voor Rotterdam om het zó te doen!). Zo
werden ze hoog boven hun ".omgeving te
kijk gezet en het jonge stel voelde het
blijkbaar ook zo, want je zag ze telkens
van emotie een brok wegslikken. Maar ja,
je moet nu eenmaal een beetje met Je laten
sollen onder zulke buitehgewone omstan
digheden.
Wethouder Van Tilburg, de voorzitter
van het tentoonstellingsbestuur. klom op
de spreekstoel en stak voor de vuist weg
een speechje af, waarin hij na het baai-
te hebben gelukgewenst de komst van
de millioenste bezoeker naar Ahoy' voor
Rotterdam een bijzonder moment noemde
Wij hebben vooraf in onze stoutste dromen
niet kunnen fantaseren, dat zoiets
reeds mogelijk zou zijn Met veil
is deze tentoonstelling opgezet, zeil
tegenwerking, maqr ook met de krachtige
leun van mensen, dié gewend zijn, bun
stad op buitengewone wijze te dienen. Met
stemverheffing niemoreerde de wethouder
het feit. dat in de afgelopen week meer
dan 300 schepen de haven zijn binnengeko
men, de Rotterdamse haven, die zich thans
kan noemen een wereldhaven, uitgerust
als geen ander Europa.
Nu: de opbouw
Op 1 September, na het sluiten van
Ahoy'. aldus de heer Van Tilbu-rg wacht
ons een nieuwe, grootse taak het vol
ledig herstel van de stadskern, waaraan
wij onze gezamenlijke krachten zullen
wijden.
Na deze blik in de nabije toekomst.
richtte de wethouder zich wederom tot de
millioenste Het Rijnwater komt hier
in zee. Rotterdam ligt aan de monding
van de Rijn de bron van Rotterdams
welvaart Daarom als beloning voor U
beiden een reis naar St Gotthard. naar
de oorsprong van de Rijn. hoog in de
bergen van Zwitserland Met een krachtig
Ahoy' - Rotterdam - besloot de heer Van
Tilburg zijn toespraak Een orkestje speel
de het Rotterdamse stedelied en ieder
zong het spontaan en een tikje ontroerd
mee. Het was een bijzonder geslaagde en
originele huldiging, die noR lang in her
innering zal blijven
Langzaam daalde het Hilversumse paai
weer naar de aarde, waar het opnieuw
het middelpunt werd van een feestelijke
bijeenkomst in het zo prachtig gelegen
Ahoy'-restaurant
Voor de eerste 250 bezoekers(steis) na
de millioenste was er een aardige troost
prijs in rje vorm van een havenrondvaart
met een extra Spido-boot
En nu op naar de anderhalf millioen.
als we de heer Kleiboer mogen geloven,
halen we die vast Het gaat goed in
Rotterdam
ie urumen
ts MrdUgg
zelrewret
NederlandIndonesië
Bantam Djakarta-Rott 12 te Port Soedan
Barlto Rott-DJakarta p 11 Algiers
Blitar 11 v Cheribon te semarang
Groote Beer p 11 Kaap Bon 17 te Am/t verw
Japara Rott-Djakarta p ll 1416 Brilhers
Joh. v. Oldenbarnevelt 12 bij Algiers n Amst
Kedoe Djakarta-Rott tl v Port Said
Kota inten Rott-Djakarta li «20 m W van
Padang
Oranje Amst-Djakarta 12 te Colombo
Skaugum p tl Gibraltar 16 te Amst verw.
Somersetshire 11 MO m O v Malta n Rott
Sumatra 11 v Amst e Pangkal Pintang
Tablnta p lil Malta 18 te Amst verwacht
Tarakan Djakarta-Amst P U Ouessant
Weltevreden 12 v Semarang te Soerabaya
Wm Ruys Djakarta-Rott 12 v Singapore
Züiderkruls verm 22 v Djakarta n Rott
Op een vorlc-truck worden «de millioenste" en zijn meisje omhooggetild, terwijl
wethouder Van Tilburg flinksklaar staat om een hultiigings-speech af te steken.
In de eerste ronde van het herenenkel
spel van het internationaal tennistournooi
te Le Zoute, won onze landgenoot Van Dal-
sum met 6—2 7—5 van De Bprman (België);
Van Meegeren sloeg de Belg Verbeeck met
Te Rye in de staat New York werd een
aanvang gemaakt met de interzonefinale om
de Davisbeker tussen Australië en Zweden
Bergelin (Zweden) won met 2—6 8—2 7—3
1—6 6—3 van Sedgman (Australië) Daarna
klopte de Australiër Bromwich de Zweed
Johansson met 6—2 6—3 6—0 De stand ls dus
thans 1—1
De 7e partij in de tweekamp tussen
Bronsteln en Boleslafsky te Moskou werd in
gunstige stelling voor Bronstein afgebroken.
De stand Is nu S' s punt voor Bronstein en
2'pont voor Boleslafsky, beiden met 1 afge
broken party. J)
In de finalepoule van de Internationale
militaire kampioenschappen waterpolo won
België met 2—0 van Egypte, nadat de rust
met 1—0 voor de Belgen was Ingegaan; het
Nederlands militair zevental verloor met
5—6 van Frankrijk, nadat met rust de stand
1—2 was.
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Klundert
J. Wieman te Hoogblokland.
Aangenomen naar Ter Apel, J J. Brij»
ker te Arum.
Bedankt voor Maarseen A. J. dé Jong te
Scheveningen.
Chr. Geref. Kerk. Bedankt voor Zwolle
M. W. Nleuwenhuyze te Gravenhage.
Zondagmiddag, aanvang 2 uur.
Jeugd-prUs voor 2-jarige paarden, afstand
1400 rn. De afstand is ln het voordeel van
Petite Casindra. mocht zij niet aan de start
verschijnen heeft het entr W H Geersen
Postdulfje G. en Pherenice om de belangen
van de stal te verdedigen. Outsider Prinses
Daria.
Ree-prijs. Handicap Internationaal voor
amateurrijders, afstand 2400 m 't Entr T. A
v. d. Veen (Jacoba. Luciennes B en fmpor-
teuij komt voor de eerste plaatse® ln aan
merking. De heerrijder G J Venireman zal
niet ver achter kunnen eindigen.
Hazen-prijs. Afstand 2040 m Op splltsjng
mag worden gerekend. Octavia, een nerveuze
merrie, doch snel. kan een verrassing bren
gen. Nico the Saint en Narciso II zijn ge
duchte cgnteurrcnten Voor Nurml/Sk Is het
wellicht voordelig om 2e aan te kómen.
Hindé-prUs. Heat. afstand 1640 m Zeer
waarschijnlijk wordt deze course th 3 series
gelopen met een finale (Engelse heat). Lord.
Quetteville, als hij van goede wil is. m
gokje waard blijken Nimblfc s Boy I
zijn serie een plaats lopen Koningin 1
sine. Non plus ultra K. en Leonidas G zij™
ernstige concurrenten voor de finale
Hemten-prUs. Afstand 2000 m. Voor Ma-
ryanne. geldt „Reouler pour mleux Sauter
Pikeur W H. Geersen kan dit paard doen
winnen. Linott», S en Nellie Gregor zullen
een prijs kunnefl bemachtlgem
Marter-prUs. Afstand 2320 m. Indien Leo
Axklt goed geluimd ls. wandelt hij voor het
gehele veld uit BIJ geringe lust van zijn
kant. treedt het entr W H Geersen (Main
Axworthy. Junoachka) op de voorgrond.
Outsider Juggler.
mag e««n
kan ln
In DraV
8 G. zijn
"L^ElV VAN DE MEEST KARAKTERISTIEKE VOGELS VAN ONZE KUSTSTREKEN
IS DE ZILVERMEEUW. Het is een vogel, die zich vooral thuis voelt aan de zee
kant en hij broedt dan ook op verschillende plaatsen in de duinen van de Noordzee
kust. vaw Rottumeroog tot Schouwen, daarbij kolonies vormende van enkele honder
den tot vele duizenden paren. In het winterhalfjaar vertonen de zilvermeeuwen zich
veel in de (deden, die niet al te ver van de kust liggen en in de Rotterdamse havens
bijv. zijn ze dan beslfst talrijk, evenals trouivens de kokmeeuwtjes, waarvan ze door
hun grootte, hun fiere houding en hun krachtig slemgeluid gemakkelijk te onder
scheiden zijn. Graag staan ze op de dukdalven, maar ook op de kaden en op de
daken van de hoogste panden langs de rivier brengen ze "'eel tijd door, af en toe
losbarstend in een juichend geroep, dat wijd en zijd over het water schalt. In de
winter verschijnen re geregeld op de vuilnisbelten rondom de stad, waar ze op het
afval komen fourageren en alles wat maar eetbaar is-(of lijkt) met gulzigheid ver
slinden. In het vroege voorjaar hebben rich vaak al paren gevormd en het is een
prachtig gezicht die grote meeuwen twee aan twee te zien staan op allerlei verheven
punten in de stad of in machtige vlucht rond te zien wieken, fel witte verschijningen,
scherp afstekend tegen het blauw van de» hemgl. Maar op een goede dag bhjken ze
bijna alle verdwenen te zijn; de vogels zijn dan vertrokken naar hun broedgebied in
de duinen, waar ze na veel ceremonieel aan de bouw van een nest beginnen.
en dat er dus geen sprake is van een
zuidwaarts gerichte trek; de volwassen
vogels verplaatsen zich nog het minst en
het zijn dan ook vooral de jonge vogels,
die op hun zwerftochten langs de kusten
van de Noordzee en de Atlantische Oceaan
zowel aan de Franse en de Engelse
Kanaalkust komen als aan de Duitse
Bocjfi. de kusten van Denemarken en
No*wegen.
iioor het ringonderzoek werd 'o.a. ook
vastgesteld, dat de zilvermeeuwen dikwijls
jaar op jaar naar hun oude broedplaats
terugkeren en dat ook de jortgen later
veelal in dezelfde omgeving gaan broeden,
waar zg pit het ei gekomen zijn. Uit de
terugmeldingen bleek eveneens, dat het
grootste percentage der vogels reeds in
het éérste levensjaar de dood vindt, maar
dat er toch ook meeuwen zijn. die een
vrij hoge leeftijd bereiken, getuige de
vondst van een zilvermeeuw, die blijkens
zijn ring bijna vijf en twintig jaar was
geworden!
Echte alleseters
TEERST WORDEN IN DE BODEM enkele
kuiltjes gekrabd, die al of niet met
nestmateriaal gevuld worden; dit zijn zgn.
speelnesten. Eén daarvan wordt het
„echte"' nest. Hierin brengen de vogels stro.
zeewier, plantenstengels of ander grof
materiaal en daarna wordt de nestkom
afgewerkt met fijnere plantendelen en met
veren. Heel vaak wordt het geheel dan
nog „versierd" met wat schelpen, steentjes
of andere kleine voorwerpen.
Het wijfje legt in het gereedgekomen
nest een ei. na 2 of 3 dagen weer een en
na eenzelfde tussenpoos no-« een derde en
dan is het legsel compleet. In ongeveer
4 weken worden de eieren uitgebroed, bij
welke taak het wijfje trouw door manlief
geassisteerd wordt. Als de jongen uit het
ei komen, hebben ze reeds een aardig
donspakje van een grijze kleu^net veel
donkere vlekjes erin. Je kunt je bijna
niet voorstellen, dat het later zulke mooie
witte vogels zullen worden. Dat duurt
trouwens ook wel even! Eerst in hun
vierde jaar zijn de zilvers volwassen en
dan pas krijgen ze het smetteloos witte
en zilvergrijze verenkleed, dat hen dus
kenmerkt als „meerderjarige" vogels. Vóór
die tijd zijn ze als jongen le herkennen
aan hun grauwbruin gevlekt verenkleed
en aan de grauwbruine band achter aan
de staart. Hoe jonger, hoe groezeliger
indruk ze maken!
Reeds enige dagen na hun geboorte ver
laten de jonge meeuwtjes het nest om in
de naaste omgeving rond te scharrelen.
Geven de oude vogels het sein „gevaar",
dan kruipen ze tussen de vegetatie, waar
ze dank zij hun séhdtklcuren moeilijk te
ontdekken zijn. Is het terrein weer veilig,
dan komen ze voor de dag en als een van
de oude vogels neerstrijkt om te voeren.
zijn ze er als de kippen bij. De oude'
meeuw braakt het voedsel uit en de jongen
werken gretig de brij van véB, wormen en
schelpdieren naar binnen. In onze ogep
is dat een onsmakelijke geschiedenis, maar
die jonge meeuwen vinden het juist wel
het voedsel een beetje vóór
die jonge me
lekkep-"als h
verWerd is.
Reizen en trekken
TVA EEN WEEK OF ACHT kunnen de
jongen vliegen en dan trekken de
meeuwenfamilies naar de zeekant. Op
verschillende plaatsen langs onze stranden
zijn dan hele troepen van die jVj8e
zilvermeeuwen te zien. grote, groezelig
grijs-grauwe vogels met nog kinderlijk-
schrille stemmen en vaak nog onbeholpen
startend als ze bij nadering van mensen
of andere in hun ogen vijandige wezens
de vlucht nemen.
Over hun verplaatsingen in het winter
halfjaar zijn wij, dank zij het ringonder
zoek. goed ingelicht. In de loop der jaren
zijn er in ons land meer dan 10.000 zilver
meeuwen geringd, waarvan meer dan 10'/»
werd teruggemeld. Uit de ringgegevens
blijkt, dat de zilvermeeuwen zich na de
broedtijd in willekeurige richtingen ten
opzichte van tfe broedplaats verspreiden
Twee jonge zilvermeeuwen, één dag oud
in het nest. dat slechts een met helm
gevuld kuiltje in het zand is.
MEEUWEN LEVEN is men reeds lang
goed op de hoogte. Door maagonderzoek,
door het uitpluizen van de vreatresten.
die de zilvermeeuwen in de vorm van
braakproppen uitwerpen en ook door
nauwkeurig waarnemen van de voed-
selzoekende vogels is gebleken, dat zij
echte alles-eters zijn. Zij leven van kleine
zoogdieren, vis. weekdieren, krabachtlgen.
stekelhuidigen, wormen (die ze door met
de poten te trappelen uH de grond
drijven), en allerlei insecten. Ook komt
op hun menu plantaardig voedsel voor,
zoals zaden, delen van grassen en bessen;
in de winter leven ze dikwijls van afval,
dat ze uit de omgeving van de mertsen
weghalen.
ln de broedtijd voeden ze zich vaak met
eieren en jongen van andere vogels en
daardoor zijn de zilvermeeuwen overal,
waar zij in groten getale hulzen, een ge
vaar voor de vogelstand in het algemeen
Niet alleen de volwassen vogels, maar ook
de nog niet geslachtsrijpe jongen maken
zich aarl deze roverijen schuldig. Op de
Waddeneilanden en ook elders aan de
kust verslinden zij talloze jonge berg-
ee'ndjes en op De Beer, het vogelreservaat
op Rozenburg, rfbhten zij dikwijls een
ware slachting aan onder de jonge sterns
en weidevogels, en zo zouden er meer
voorbeelden van Ifun wandaden te noemen
?ijn.
Een gavaar voor andere vogels
De toestand ls zelfs zó erg geworden,
dat men bijna op alle broedterreinen van
de zilvermeeuw maatregelen heeft ge
nomen om overbevolking van deze
meeuwen te bestrijden. Door het rapen
of schudden van de ziivermeeuweieren en
ook wel door deze te-ZVervangen door
kunsteieren belet men de vogels jongen
voort te brengen, terwijl daarnaast de
ergste rovers worden weggeschoten of
door hier en daar neergelegde vergiftigde
„lokeieren" worden geliquideerd
De tegenwoordige meeuwenplaag wordt
door sommigen natuurlijk geweten aan
een te ver doorgevoerde bescherming,
maar van de zijde der vogelbeschermers
wordt er op gewezen, dat niet alleen óns
land het meeuwenprobleem kent, doch dat
vrijwel alle kuststaten, waar ook ter
wereld, er mede te maken hebben, ook al
staat de vogelbescherming er nog in de
kinderschoenen.
Terecht wordt gezegd, dat het er niet
ln de eerste plaats op aankomt na te gaan.
welke oorzaken tot de vermeerdering van
de meeuwen hebben geleld, doch veel
meer om middelen tegen dit euvel te
beramen.
Het zijn niet alleen zilvermeeuwen, die
schade toebrengen aan andere vogel
soorten, ook mantelmeeuwen doen hieraan
mee. Dit zijn nog niet volwassen exem
plaren, die het hele jaar langs onze kust
zwerven. Mantelmeeuwen broeden niet in
ons land, zodat de boosdoeners dus van
elders afkomstig moeten zijn. Eén van de
jonge mantelmeeuwen, die zijn honger
naar eieren met de dood heeft moeten be
kopen, had aan zijn poot een ring van het
Museum te Stavanger; dit was dus een
Noorse vogel. Daaruit blijkt wel. dat het
meeuwenvraagstuk slechts in overleg met
andere landen tot een goede oplossing
gebracht kan worden!
Er is in de tweede wereldoorlog een
kleine groep Nederlandse marinemannen
geweest wier werk in het Engelse Kanaal
niet zo'n algemene bekendheid heeft ge
kregen. Dat waren de mannén van de
M.T.B.'s en M.G.B.'s. de motortorpedo
boten en motorkanonneerboten, de kleine,
razend snelle vaartuigjes, die bij verras
sing des nachts de Duitse convooien, welke
naar de Noordzee wilden glippen, be
laagden. Zij hebben hiermee grote succes
sen behaald en van die successen schrijft
nu Hans Larive. de marine-officier die de
groep Nederlandse boten commandeerde
en zelf heel wat slachtoffers heeft ge
maakt onder de Duitse convooischepen.
Het boek is een spannend avontuur, aan-
vangend met de tot vijfmaal toe herhaalde
en eindelijk geslaagde ontvluchtingspogin
gen uit Duitse krijgsgevangenschap. Alleen
reeds hierom i$ dit werkje het lezen over
waard. - Larlvè kwam via Gibraltar in
Engeland en kreeg het commando over
een M.T.B. De nachtelijke aanvallen in
het Kanaal vormen tezamen het boeiend
relaas van een stukje zee-oorlog, gevoerd
door jonge, sportieve kerels. Want men
moet behalve krijgsman ook sportsman
zijn wil men deze kleine boten kunnen
bevaren. De M.WbT's sloegen hard en fel
toe in het Kanaal. Hun opvarenden be
horen tot de meest gedecoreerde leden van
de Kon Marine. Maar de menselijke trek
jes in dit onmenselijke oorlogswerk heeft
Larive gelukkig niet vergeten. Lees maar
eens hun gedachten bij het aan boord
nemen van gesneuvelden van een vernie
tigde torpedoboot. Elsevier gaf dit boekje,
dat van vele foto's en tekeningen van Jo
Spier is voorzien, uit.
Onttroonde Koningen
In 1947 moest Engeland In India de
macht uit handen geven en tal van Euro
peanen verheten toen het gebied, waar ze
jarenlang heer en meester waren geweest,
waar nederige Indiërs henfmet eerbied en
Toede zorgen hadden omringd, waar ze
een luxe leventje hadden geleid en zich
geen zorgen hadden gemaakt om de toe
komst. Ineens werd dit allemaal anders!
Op dit gegeven heeft Alan Moorehead een
boeiende roman gebouwd, die zich af
speelt in Kandahar, een plaats, die ln het
boek niets te maken heeft met het werke
lijke Kandahar in Afghanistan, zoals de
auteur in een voorwoord uitdrukkelijk
verklaart. Maar. de geschiedenis had
zich zó kunnen afspelen. Woeste berg
stammen bedreigen de stad en de Euro
peanen weten één ding: ze moeten weg
De wacht is op het vliegtuig, dat hen zal
meenemen naar veiliger streken. hen
enhun bezittingen. Psychologisch
tekent de schrijver uitstekend hoe de fi
guren reageren op hun naderend gevaar
Ze weten, dat het in aantocht is, maar
toch kunnen ze niet realiseren, dat aller
lei belangen en belangetjes, die tot voor
kort groot leken er piots niet meer toe
doen. Er zijn nog allerlei kibbelpartijen en
ieder vindt zijn belang groter dan dat van
de ander. Terwijl het merendeel der En
gelsen kibbelend wacht gaat één hunner
op verkenning uit en maakt bloedige ge
beurtenissen mee
Een boeiend verhaal juist door deze ge
beurtenissen en ook een belangwekkend
verhaal om de psychologische zijde, welke
de schrijver belicht. Het boek verscheen
in een goede vertaling bij Scheltens en
Giltay te Amsterdam.
CLECHTS WEINIG SCHRIJVERS hebben zo'n grote invloed gehad op de litteratuur
van alle landen als Honoré de Balzac, die een eeuw geleden 18 Augustus 1850
te Parijs de laatste adem uitblies.
Balzac's carrière als litterator I
i tn 1829. nadat hij gedurende tien jaar
zich
had
door allerlei probeersels tot schrijven had bekwaamd. Een en twintig jaar
hij nog slechts voor zich doch in die betrekkelijk korte periode heeft De Balzac door
vol energie te werken een zeer uitgebried en zeer gevarieerd oeuvre nagelaten,
novellen, wijsgerige en analytische studies, waarin hij. gebruikmakend van zijn
scherp waarnemingsvermogen en grote verbeeldingskracht, het leven van zijn tijd
genoten heeft geschilderd.
De Balzac heeft steeds openlijk en zich er zelfs op beroemend gejaagd naar roem en
geld Af en toe wekte hij de indruk dat hij de mensheid minachtte. Sommiae critici
fiebben beweerd, dat deze eigenschappen de basis vormden van zijn u-erk. Het werk
zelf echter, in zijn diepte en rechtcshapenheid geeft hen en zelfs De Balzac zelf een
afdoend antwoord op de bewering, dat het zo'n minderwaardige oorsprong zou
hebben In 1842 vatte De Balzac het plan op zijn werk in een serie samen te vatten,
welke hij zelf ..De menselijke Comedie" noemde. In een voorwoord, geschreven in het
eerste deel. gaf hij zijn eigen visie op zijn boeken weer.
Ter herinnering aan het feit dat deze grote Franse auteur een eeuw geleden is
gestorven geven wij hier enige uittreksels uit dit voorwoord, waarin De Balzac de
titel van zijn werk verklaart en het doelde oorsprong ervan uiteenzet.
is een geest, die uiterlijke vorm aanneemt
of liever zich aanpast aan het milieu
waarin of de omstandigheden waaronder
hij leeft.
GeoMrav Saint Hilaire heeft dit ont
dekt si de grote Goethe heeft het In de
laatsteIwoorden. die hij schreef erkend.
Vol vah deze denkbeelden zag ik ln dat
ln de maatschappil het net zo gestald is
als in de natuur De maatschappij vormt
de mens; hij ontwikkelt zich overeen
komstig het sociale milieu, waarin hij is
geplaatst: er zijn even zo vele verschil
lende soorfen van mensen als er soorten
bij de dieren zijn De verschillen tussen
een soldaat, een arbeider een leraar, een
rechtsgeleerde, een staatsman ëen koop
man. een zeeman, een dichter een God
geleerde. zijn even groot als tussen een
leeuw een wolf. een ezel, een leeuwerik,
een zeehond een lam. enz Er zijn altijd
sociale .soorten" geweest en zij zullen er
altijd blijven.
DE natuur stelt aan het dierenrijk gren
zen. die niet gelden
NU ik aan
dertien iaa
De maatschappij
maakt de mens
waarmede
werk,
dertien jaar geleden begon de titel
..De menselijke Comedie" heb gegeven is
het nodig, dal ik uiteenzet wat ik er mede
beoog, hoe het is ontstaan en wat ik nog
denk te brengen Het schrijven van enkele
boeken maakt een mens zelfgenoegzaam,
maar veel werk en hard zwoegen maken
hem bescheiden De* idee deze menselijke
comedie te schrijven kwam eerst in mij
op als een droom, als een van die visioe
nen. die wij trachten te grijpen, wanneer
ze ons eensklaps ontgaan Maar weldra
werd dit visioen, deze nachtmerrie, een
levende gestalte met een dwingende wil
en een tyrannieke macht, waaraan ik
mijzelf overgaf.
De strijd der mensheid
is slechts één dier. De Schepper
heeft een en hetzelfde beginsel ge
bruikt voor alle levende wezens Een dier
Vacantieherinnering in de garderobe
ONKREUKBAAR
AVONDTOILET
in het geheel niet past bij de
die deze winter nog mee moet.
Ook zwart!
VROUWEN ZIJN MET VACANTIE.
Vrouwen fietsen langs de wegen,
wandelen door het bos, trekken door de
bergenVrouwen ligger lui te zon
nen op het strand. Speels laten ze het
warme, gele zand door de vingers glijden.
Dan dwaalt haar blik naar zee. naar de
kinderen, die aan de rand van de golven
hun forten graven in nat. bruin zand.
bruin van een heel bijzondere tint.
Mode-ontwerpers staan in hun ateliers,
ze plooien de léppen stof op de geduldige
mannequins en
grijpen naar zijde en
ol van een heel f bijzondere nuance
bruin, bruin als het natte zand. waarin
de kinderen aan de oever van de zee
spelen. De elegante dames, die nu dro
merig haar blik laten gaan over de strook
nat. bruin zand aan d1» Wester- of Zui-
derstranden zullen zich dit najaar hullen
in gewaden, die haar herinneren aan
deze schone dagen Bruin als nat zand
zal aanstaande herfst de modetint zijn.
Niet alleen in effen stoffen Men zal
ruiten en strepen zien in allerlei pastel
tinten op een fond van nat-zand-bruin.
Misschien niet bepgaW een kleur, die
iedereen staat, al kan/le make-up .tegen
woordig aan dergelijke bezwaren heel
aardig tegemoet kofnen. Wat erger is.
een kleur, dia misschien niet harmonieert
met de toiletonderdelen, welke u nog van
vorige winter over hebt en di<* nog te
goed zijn om weg te doen. Per slot kan
men geen jurk nemen in een kleur, die
Geen nood! Deze nattezand-tint is niet
de enige kleur, welke de mode-ontwer
pers ons toestaan Want ook grijs, koper,
ruiddernachtsblauw en zwart komen voor
op het palet van ons aller leidslieden,
de modedictators ln Parijs en elders. Dit
..eldersomvat o.a Engeland. In Londen
wil men Parijs naar de kroon steken en
de Londense Modehuizen stellen zich
voor het aanstaand seizoen ongeveer
anderhalf maal zoveel uit te voeren als
tot dusver het geval was. Daarom leggen
ze zich toe op het verwerken van veler
lei soort materiaal, zodat ze aan de be
hoeften van elk klimaat het hoofd kun-
hen bieden. Er is bij voorbeeld een heel
dunne wolsoort gemaakt voor landen,
waar men zich niet zo verschrikkelijk
warm behoeft te kleden, maar ock zijn er
Reisboek van Overijsel
Voor wie dit Jaar eens niet naar de
overbekende en daardoor in het seizoen
meestal overvolle vacantiecentra i
trekken en de vrovincie Overijsel tot zijn
vacantié-oord heeft gekozen. heeft de
Erven J. J. Tljl N V. te Zwolle een door
de Provinciale V.V.V samengesteld reis
boek uitgegeven, dat door zijn bijzondere
samenstelling meer dan gewone aandacht
verdient. Van meer dan 100 steden en
dorpen geeft het een uitgebreid overzicht
van de ligging, de geschiedenis, bevol
king en bezienswaardigheden, terwijl er
tevens naast een kaart van de provincie
enige kaarten zijn opgenomen, die op over
zichtelijke wijze talrijke trein- en auto
busverbindingen aangeven.
Maar ook voor de Veluwegffcten heeft
hét zin dit boekje te bezitten, omdat het
goed is te welen, dat er niet alleen vóór,
maar ook achter de IJsel veel schoons,
vooral ook op historisch gebied, te genie
ten valt.
zwaardere wollen stoffen en stevig tweed
Al die stoffen zullen toch wel echt
Engels zijn met strepen en ruiten en des
sins, die we als typisch Engels kennen.
In Londen vleit men zich met de zoete
hoop best te kunnen concurreren tegen
de Franse collega's, omdat de Engelse
fabrieken kans zien de stoffen goedkoper
te leveren dan de Franse Zo is er een
zachte, krimpvrije wollen stof. die f 10
goedkoper is dan een soortgelijk mate
riaal van een Franse fabriek En beide
hebben ongeveer dezelfde kleur
Een Schotsefabriek heeft iets nieuws
bedacht: in verschillende
dikte voor coWfgpts, zodat men een man
tel kan laten maken van dikke A®gora-
wol en een bijbehorende jurk in precies
dezelfde kleur van iets dunnere, maar
dezelfde soort wol. wat natuurlijk zeer
aantrekkelijk is. Als men dan de wol
voor de jurk bestemd maar zo heeft ge
maakt, dat ze niet prikt, een eigenschap
van Angora-wol. die dames met een ge
voelige huid tot wanhoop drijft en haar
noodzaakt steeds een zijden of katoenen
blouse onder haar japon te dragen Een
nieuwigheid is verder „graniet laken'"
een dikke, stevige wollen stof met een
ruw, ongelijkmatig oppervlak. Dan zijn
er velvets in rüka tinte bestemd voor
jasjes, avqndcapes en ais gar
nering op mantels, mantelpak
jes en jurken.
Het valt niet te ontkennen
dat de Eranse avondjaponnen,
wat model betreft, het altftd
nog winnen van de Engelse,
maar de Britse Modehuizen la
ten hun practlsche geest wer
ken en zo hebben ze avond
toiletten vervaardigd van een
soort jersey, dat vooral de
vrouw, die een avondjapon
op reis wil nemen, zal
waarderen. Immers, jersiy
kreukt niftt, zodat men. des
noods onmiddellijk na aan
komst. hef toilet zó uit de kof
fer kan aanlrëkken. zonder dal
er eerst een strijkijzer aan te
pas behoeft te komen. U ziet.
de vrouw en haar garderobe
kunnen slechts wel varen bij
de concurrentie welke tussen
Frankrijk en Engeland is ont
brand.
Mevrouw ligt zich te zonnen
en haar blik dwaalt af naar de
kinderen, die in het natte zand
schaooij Toen Buffou feen groot Frans
zoöloog) de leeuw had beschreven kon hij
zich met een enkel woord afmaken van
de leeuwin fn de wereld der mensen i«
de vrouw echter niet slechts ..het vrouw
tje" van de man. Twee verschillende
soorten van mensen kunnén samenleven
in één huishouden- rie vrouw van een
winkelier kan som® een heel geschikte
vrouw voor een prin« zijn terwiil vaak
de vrouw van een nrins niet waard is
de vrouw van een arbeider (e zfin De
maatsohannij kent onzekerheden die de
oatuu»- niet kent Ruffou "ond het leven
der dieren zeer eenvoudig in ons oog
blijven hun gewoonten steeds hetzelfde,
de gewoonten dn kleding de manier van
spreken van nrinsen bankiers, kunste
naars burgers geestelijken en armen,
verschillen onvallend err veranderen jnet
de grillen der beschaving Om Weze
redenen kreeg mijn ideale werk een drie
voudige vorm mannen, vrouwen en
dineen dwz personen en de materiële
vertegenwoordiging, welke zij aan hun
wezen gaven in bet kort de mens en zijn
leven.
Portret van een tijdvak
IT FT is geen gemakkelijke taak geweest
de drie of vierduizend in het oog
vallende fleuren van een tiidvak te schil
deren want zo groot is oneeveer het aan
tal tvoen nodig om een fn deze menae-
Mike eompdie een goed tiidsbeeid te geven.
Het "aan7ienlHke getal van deze figuren
of karakters bet grote aantal van deze
portretten hadden een omlijsting nodig
een milien-schildprlne Daarnaast moest
Ik miin remedie In tonelen onderverdelen,
tonelen ontleend aan het nartieullere. aan
het nrovinelale aan het Pnriise. aan het
oolitieke aan het militaire leven en aan
het leven on het nlatteland Onder deze
hoofden heb fk él deze studies van de
zeden en gewoonten die de algemene ee-
=chledmi« der maatsehaDpjj vormen on
dergebracht De tonelen uit het particu
liere leven" z'in die van de jeugd die uit
het nrovinelale leven" brengen de hart
stochten de berekening het eaoïsme en
de eerzucht in beeld die uit het Pariise
leven" schilderen de smaken de modes,
de gevoelens (TS'^deufden. kortom alle
tn de grote steden
kenmerken Wflar diOuitersten van goed
and el}(at7~~niffmoe1f>ri
der maatschappij te
wenste ik enig»
|VA deze
- hebben gesrhe)
andere faspn van Kkl
en zo kwam ik tot de\4nne!en uit hel
oolitieke leven" en die .uTNhet militaire
leven" Tenslotte de tonelen van het
landleven" die hef slof van miin levens
werk. van d!t laat fk het zo mogen
noemen. ..soqiale drama" vormen
Wat voor mensen zün
toch «h'o inlvinders
1 Inspiratie
Als wij vandaag de knopVan de radia
omzetten en het toestel met een verveeld
gezicht even later weer afzetten moppe
rend over ..epen nieuws" of een verve,
lend programma: als wij uit een vlieg
machine stapnen die ons ln luttele uren
bracht naar een nlaats. die vroeger na
een dag reizen en" nog vroeger na een
week reizen was te bereiken- als wit een
film zien of een plantje draaier) als u dit
blad leest dan maakt u gebruik bewust
of onbewust, van allerlei dingen die de
uitvinders hebben uitgedacht Dp wereld
heeft aan uitvinders veel te danken Rgm.
Barsen heeft over hen een boek geschre
ven Hij noemde het Inventors Cavalca
de" en de N V Arbeiderspers liet het te
onzent versehiinen onder de titel In
spiratie" Daarmee wilde men laten uit
komen. dat de inval belangrijk maar lang
niet alles was Het succes van de uitvin
der hangt vooral af van zijn doorzettings
vermogen Het geploeter om een idee in
werkelijkheid om te zetten geeft stof tot
spannende verhalen Daar 's dit boek Vol
van en 48» leert men de uitvinders kennen.
In- een aantal hoofdstukken heeft de
schrijver de vindingen gerangschikt want
voor hem lag de moeilijkheid in het
•cheppen van een systeem, waarin hil het
bonte onderwerp kon vangen Het ls een
vol. rijk en interessant boek gewprden.
een boek. waaruit menigeen kracht ejs
bezieling zal putten, een boek dat voor
jongelui een belangrijke wereld zal
openen Een jaartallenliist met de voor
naamste uitvinding vormt een waardig
besluit.