Volendam zonder coulissen
is de moeite waard
Kluizenaarsstaat verlangt
naar gewoel der wereld
De Zilveren Bal is geen trofee
meer maar een symbool
Italië staat voor een algemene
werkstaking in September
-u VOLEnDAM.
SPRONG IN EEN ANDER LEVEN (III)
Alida Spaander vertelde over
Leo Trotzky en zijn muiltjes
Monarch schenkt volk vooruitgang
AFGHANISTAN
MODERNISEER T ZICH
EEN GEVAARLIJK
INSECT
Veroorzaker van de
slaapziekte
Klein costuummuseum
Indonesische worsteling
KORTE KRONIEK
VIJFTIG JAAR
Katholieken en communisten trekken één lijn
Gerechtvaardigde grieven
Pan American Airways
gefuseerd met A.O.A.
Het Lied: Ambtshalve
Landdag van Steun
Wettig Gezag
Birmese troepen in
actie tegen Karens
WERKLOOSHEID HELPT STALIN AAN
VOLGELINGEN
Nederlands betoog
te Straatsburg
Mme Sehiaparelli kon de
boze verleiding niet
weerstaan
Last in Djakarta
Schoonmaak in Oost-Java
NoUNpAM
i,\>%
ÏWEKDE BLAÜ - PAGINA 2
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1950.
Bfl onse entrée in Volendam waren we tien minui» i
rchos. elkander b(| w#., van afwU.ellna .11. u «Pienonden praal, aan(
ken met vee, mee,Ie de Lederen van d„. v W« «*"-
niel aevleid toen we al> apontane troel Zo v"eld'"
Pteter verder, op de roemrnrhte DJJk. »'.,4e„ °e,d
andere aonvenlr. b.w.nderend, m,„„„„L"^ J2Z1 2"
.«charmeerd naar .ebt, w„rl«k (ten,,,. Vohod. °""b"k
een totntoealel leekten. Bij „adere inapeetle bl k "k me'*k" '""™er,mk teten
kun .„raak te onverv.U, NewdTm pi' k
handhaven. Een teekte, V.„nd.mm,r aie me, Z'TlZTu, TTV
BANDJIR VAN HET
TOERISME
Het is jammer, maar vrijwel alle plaat-
f k®? r3ar de onweerstaanbare bandjir van
htJto*nsmf w®rdt heengeleid, verliezen
haar eigen karakter en krügen de entou-
Hol6 uaanueen, mer,?ls- 0f het nu Volen-
,d3n?' heerlijke droomeiland Isola Bella
5*5? M3"1?1"® of de top van de
betreft- overal komen de afschuw
wekkende souvenirskraampjes, de alle ro
mantiek en sfeer vertrappende menigten.
Monnickendam. nauwelijks een uur
fietsen van de hoofdstad, werd vrijwel
vergeten. De auto's suizen door het Ngord-
einde om hun passagier* naar het wereld
beroemd Volendam te brengen en de tram
puilt 's zomers uit van de dagjesmensen,
maar het zijn er slechts heel weinigen, die
de tijd gunnen iets van de zuivere
rijkdom van dit prachtig stadje in zich op
Er zijn daar. als ge gevoel voor dit
soort schoonheid hebt. plekjes om van te
watertanden: de beslotenheid van smalle
grachtjes, naar Amsterdams voorbeeld
Fluwelen. Nieuwe Zijds en Oude. Zijds
Burgwal genoemd: er zijn knusse trapge-
veltjes en imposante patriciërshuizen,
steeds onbeschrijfelijk mooi van harmo
nie: een apeeltoren met een spits als kant
werk en een St, Nicohiaskerk. gescheurd
en verzakt en van een machtige tragiek,
welker muren, zo stenen konden spreken,
zelfs bij machte zouden zijn te verhalen
over Hoekse en Kabeljauwse twisten.
Lied Van de regen
Die Woensdagochtend hoorde ik can
■cht uur. nog in ..De Posthoorn" te bedde
liggend, het eentonig getiktak van de re
gen en daar door heen de onheilspellend
nadrukkelijke radiostem, die voorspelde,
dat deze dag gekenmerkt zou worden door
slecht weer. Bij het ontbijt keken Teun en
ik met trieste gezichten naar de telkens
nieuwe kringetjes, die in de plassen tus
sen de tramrails te onderscheiden waren
en naar de portier van ons hotel. die. ver
momd als- gezagvoerder van de grote
vaart, de voorbijkomende autobestuurders
poogde te bewegen de parkeerplaats tegen
over het hotel op te rijden Hij had meer
dan eens succes, zodat talrijke Belgen.
Fransen, Nederlanders en een enkele Ame
rikaan met een bootje vanuit Monnicken-
dam naar Marken voeren, later de lunch
in „De Posthoorn" gebruikten om vervol
gens Volendam tb „doen". We bleven naar
die „runner" in kapiteinsuniform kijken
tot het droog was.
Dat Volendam onze volgende pleister
plaats werd berustte op economische mo
tieven.
Wat komen ze er doen
Eerlijk, ik begrijp niet wat al die men
sen in Volendam komen doen. Ze kijken
naar souvenirs en naar elkaar, gebruiken
een kop kof/ie en gevulde koek in een
lunchroom of misschien bij Spaander,
observeren met aandacht de weinige Vo-
lendammers. die zich tijdens de hoogtij
uren op straat wagen en vertrekken weer
met boot, bus. tram. of auto zonder iets
van het wezen van Volendam begrepen te
hebben
In Monnickendam kun je genieten van
picturale plekjes, zonder iets van het ver
leden van dit plaatsje af te weten, in Vo
lendam gaat dat niet. Zeker, die botters
In de haven met hun drogende betten en
gestreken. rood-bruine zeilen zijn de
moeite waard en de tussen touwen ge
knoopte was biedt een fleurig gezicht,
maar die dingen zie je ook in zoveel
andere stadjes en dorpen rond de Zuider
zee.
Toen ik de Maastrichtse ober van „De
Posthoorn", die onlangs na 28 dienstjaren
als correspondent bij de staatsmijnen,
plots het witte kellnersjasje aantrok, vroeg
of hij in deze noordelijke contreien kon
wennen gaf hij me als commentaar: „Me
neer, Monnickendam is half Limburgs en
Volendam is het helemaal", en daarmee
tipte hij een mysterie aan. waarover al
menige geleerde onderzoeker gestruikeld
ls.
Dat Volendam een gesloten Roomse ge
meenschap vormt in het steile Protestant
se Noord-Holland is op zichzelf al een
merkwaardig iets. maar wanneer ge die
auto-oppasser met zijn zwarte haar en
donkere ogen. dat aardige dienstertje bij
hotel Spaander of die jongen uit de
schoenfabriek eens goed aankijkt, dan ziet
ge zonder twijfel, dat dit vissersdorp be
volkt is door mensen wier verre voorva
deren zeker niet in deze streken thuis
hoorden.
Raadsel Dan Volendam
Ik heb Teun op de Dijk achtergelaten
om onderdak en avondeten te verdienen.
Hij begon (gratis) met een verweerde Vo-
lendammer. daarna kwam ik aangekuierd
als eerste klént en toen volgden de ande
ren. De oude truc dus en nadat die gelukt
was, ben ik gaan praten met Jan Kes en
andere Volendamse vissers en ik heb wat
boeken doorgebladerd. Vluchtig, omdat dit
geen volkenkundige beschouwing, doch
een wat zonderling reisverhaal dientte
zijn.
Ik kwam aan de weet. dat volgens een
niet al te onwaarschijnlijke theorie eeuwen
geleden aan de zelfkant van Amsterdam
een exotisch volkje leefde, bestaande uit
Baskische Spanjaarden, Belgen, Zeeuwen.
Friezen. Vikingers en wie weet wat nog
meer. daar allen bijeengewaaid als schuim
van de zee. Toen Amsterdam vóór in de
17de eeuw ging uitbreiden en er voor
deze vreemde en onder strenge tucht le
vende stam geen plaats meer was aan het
IJ. verhuisde dit vissersvolkje naar de
plaats waar nu de plezierboten, trams en
bussen dagelijks hun lading lozen.
De nederzetting kwijnde en de toestan
den mochten er middeleeuws genoemd
worden tot zekere Janbaas Spaander, zeil-
De reis op de bonnefooi met
(om te beginnen) een kwartje op
zak, verliep niet onbevredigend.
Via Amersfoort („Huis en Hof)
Amsterdam („Leger des Heils
en Alphen a.d. Rijn („Avifauna")
kwamen tekenaar en journalist
tn Monnickendam, waar zij ge
noten van de zuivere rust van
een oud stadje. Dank zij het gun
stig geldelijk resultaat met snel-
tekenen in het vogelpark Avi
fauna behaald, kon dê nacht
doorgebracht worden in een
Monnickendams hotel.
maker uit Amsterdam, met zijn vrouw en
vierjarig zoontje Leendert in 1859 n..r
hier kwam. Hoewel deze Janbaas Prote-
stans en zgfr kerks was. werd hij een
grote figuur in deze Roomse gemeenschap,
welke hij met zijn sociale, hygiënische en
andere maatregelen een behoorlijk stuk
in de goede richting stuwde. En toch zou
al deze activiteit Volendam niet opgehe
ven hebben - uit zijn armoedzaaieratoe-
stand, wanffeer de schilders niet een
handje gehólpen hadden.
George Clausen was de eerste. Deze lo
geerde in 1875 voor enkele dagen op Mar
ken en op een Zondagmiddag zeilde hij
naar Volendam. Hij beleefde daar een
schilderachtig tafereel: het toenmalig
kerkje was te klein en zo volgden vele
mensen geknield op straat en in het por
taal de mi* Clausen vergat dit beeld niet
en eenmaal tvug in Londen, schilderde
hij deze scène uit het hoofd, waarbij hij
Volendammer- en Marker-kledij dooreen
mengde en de ingang van Monnickendams
grote kerk als achtergrond nam.
Dit kleurige stuk kreeg wereldroem,
het werd talrijke malen in tijdschriften
beschreven en afgebeeld en het bracht
vele ienge schilders uit alle delen van de
wereld ertoe naar Volendam te trekken.
De jeugdige Leendert Spaander, die
thans als 95rjarige grijsaard met jong
hart in Edam woont, zag hierin kansen
voor zijn bemind Volendam. Hij bouwde
een hotelletje, dat elk jaar een nieuw
«tuk erbij kreeg en waar tot de eerste
wereldoorlog honderden schilders hun
tehuis hebben gehad. Deze kunstenaars
hadden een meestentijds goede invloed
op het ontwikkelingspeil van de bevol
king en bovendien maakten zij wel
licht tegen wil endank Volendam zo
bekend, dat Leendert aan vreemdelingen
industrie kon gaan denken.
Na 1918 zijn de schilders niet terug
gekeerd. maar de vreemdelingen, eenmaal
stevig in het kudde-verband opgenomen
bleven komen naar dit vriendelijk be
schaafd volkje, dat dank zij die tourls-
tische stroom, zijn 120 botters en fabrie
ken in deze tijd het hooUd behoorlijk
boven water weet te houden.
•"V-W"
Fascinerende handtekeningen
Alida Spaander, milde heerseres over
het hotel, dochter van Leendert. zeven
tig jaar en gezegend met de gave der
mensenkennis en het vermogen om acht
talen te spreken heeft ons laat /in de
avond, toen de stilte over Volèndam
hing, haar gastenboeken laten zien. Een
philosophische timmerman-aannemer, die
onze kiing vah vier completeerde, ver
telde in vertrouwen: „Jullie staan inde
gunst, want ze loppt er niet mee te
koop" en daarna hebben Teun en ik de
fascinerendste verzameling handteke
ningen aanschouwd, welke men zich be
denken kan. Variërend van die van Paul
Krüger tot die van Mistinguette.
Alida Spaander heeft de bladen van
zo'n gastenboek van de jaren rond de
eeuwwisseling voor ons omgeslagen en
verteld over Edward Grieg, over kran
tenkoning Hearst. Baden Powell, over
Beierse prinsessen. Pierpont Morgan,
boren generaal Christiaan de Wet.
over o zo vele groten dezer aarde, want
de wereld gaf hier rendez-vous en Alida
Spaander heeft een fabuleus geheugen.
Zij weet nog hoe In 1918 een merk
waardige Rus haar vroeg Volendamse
muiltjes voor hem te kopen en ze hem
na te zenden naar St Petersburg. Hij
zelf moest haastig verder om zjch te be
geven onder de muitende Duitse sol
daten en Alida Spaander wist niet wie
ze voor had tot ze maanden later uit
Petersburg een dankbrief kreeg, onder
tekend met „Leo Trotzky".
Zo hebben we gepraat, vele uren lang.
in de gelagkamer van dit merkwaardig
hotel, .waar traditie geëerd wordt, waar
de vloer nog golft als resultaat van de
watersnood van "16 en waar aan de wan
den honderden schilderijen hangen: het
schone bezinksel van de tijd. dat hier
de grote schilderskolonie was gehuisvest.
De aannemer, de hotel-eigenaresse,
Teun en ik hebben elkaar tegen het
middernachtelijk uur oprecht verzekerd,
dat we een goede avond hadden beleefd.
LOUPE
Djokja hoofdstad af
Met de opheffing van de republiek in
Djokja zullen ongeveer 3000 gezinnen van
Djokja naar Djakarta verhuizen. Djokja
zal daarmede terugvallen tot residentie-
hoofdplaata.
Alle ministeries verdwijnen en het voor
malige paleis van Soekarno en mr Aaaat
zal gebruikt worden voor de Gadjah Ma-
dah Universiteit. Alle politieke partijen
gaanhun hoofdzetels nssr Djsksrts ver
plaatsen.
Het nieuwe parlement
Het nieuwe parlement van de eenheid-
staat Republiek Indonesië i« samengesteld
en bestaat uit alle leden van de voorma
lige volksvertegenwoordiging en senaat
van de Ver. Staten van Indonesië, de le
den van het werkcomité van het K.N.I.P.
en de leden van de Republikeinse Hoge
Adviesraad. Zij zijn vanmorgen door pre
sident Soekarno in het paleis op het Mer-
dekaplein beëdigd Vrijdag zal het parle
ment voor het eerst bijeenkomen, ten
einde een nieuwe voorzitter te kiezen.
AFGHANISTAN, het koninkrijk der
strijdende Afghanen, dat gevat ligt
in een ring van hoge bergen, bevindt zich
tn een overgangstoestand. Het is bezig van
een middeleeuwse een moderne staat te
worden en dat moet het wel. De gebeur
tenissen in de wereld drijven het naar
modernisering en de bevolking vraagt er
om. Zo doet dit land van ruwe heuvels,
roodwangige knapen en strobare stamge
noten een flinke sprong naar politieke, so
ciale en economische hervorming.
Het eens zo oppermachtige autocratische
stelsel moet geleidelijk wijken voor een
moderner constitutionele monarchie. De
Koning en de leden van de Koninklijke
familie zwaaien nog wel de scepter, maar...
het volk krijgt een woordje mee te spre
ken. Het Afghaanse parlement, dat twintig
jaar lang slechts in naam bestond, maakt
thans een evolutieproces door. Het ont
wikkelt zich van een gróepje bevoorrechte
ja-zeggers, dat eigenlijk niet meer dan een
ornament was, tot een lichaam, dat de
plaats inneemt, die het toekomt, tot het
forum van de gewone man en het hoogste
politieke tribunaal in den lande. Het be
stuur van Afghanistan wordt als het ware
gestroomlijnd, de economie wordt nieuw
leven ingeblazen en algemeen eist men
vrijheid, een woord, dat men eeuwenlang
in dit land niet heeft horên uitspreken
Niet slechts is voor Afghanistan kenmer
kend. dat het door bergen is omringd,
maar van strategisch standpunt bezien is
van belang, dat het gelegen is tussen het
aan olie rijke Midden Oosten, het pas vrij
geworden India en het machtige blok land
dat Sowjet Rusland heet. Te midden daar
van heeft Afghanistan geleefd als een
heremiet, maar nu gaat het dit zelfgekozen
kluizenaarschap prijs geven om de haar
toekomende plaats in het nieuwe Azië in
te nemen.
Met mondjesmaat
Het kan niet anders: de vooruitgang kan
zich slechts langzaam voltrekken. Want de
Afghanen stellen hun nationale onafhanke
lijkheid boven al het andere, zelfs boven
de wen» gelijke tred te houden met de we
reld om hen heen. Als geheel genomen
geven de Afghanen de voorkeur aan een
geleidelijke evolutie boven een Ingrijpende
revolutie, waarbij ln een land. dat geleid
wordt door eeuwenoude traditie, heel wat
heilige huisjes omver zouden moeten wor
den geworpen.
Het rherkwaardigste is, dat in Afgha
nistan /jet evolutieproces van bovenaf is
begonnen. De Koninklijke familie zelf. ge
steund door een handjevol ministers, en
ambtendren die in het buitenland hebben
gestudeird, hebben het sein tot moderni
sering gegeven.
De regering geeft leiding aan de hervor
mingen. die worden ingevoerd en zo
doende houdt zij deze in de hand- Hoofd
ambtenaren en politici geven toe. dat ze
een zware taak hebben en min of meer
tegen d^ stroom moeten oproeien. Maar
zelfs de opstandelingen van weleer, men
sen. die jarenlang in de gevangenis hebben
doorgebracht omdat ze het hadden ge
waagd critiek uit te oefenen op het auto
cratische bewind, dat in het koninklijk
Daleis werd gevoerd, moeten thans er-
cennert, dat een revolutie in de stijl zoals
ze op touw werd gezet door de regering
van Amanoellah (die ip 1929 afstand deed)
ten huldigen dage zelfmoord zou betekenen
voor Afghanistan. Met dit al is het op het
ogenblik een land vol tegeftstrijdigheden
en contrasten.
Er zijn geen politieke partijen, maar wel
zijn er veel politici die de tekortkomingen
van de tegenwoordige regering scherp cri-
tiseren en die ingrijpende en spoedige her
vormingen verlangen, zowel op politiek-
sociaal- als economisch gebied. En dé
openbare- mening voert het hoogste woord
over allerlei nieuwigheden van nationaal
belang, hoewel van hogerhand toezicht op
de pers wordt uitgeoefend en de vrijheid
van het woord, d w.z., wat de rest van de
wereld daaronder verstaat, in Afghanistan
onbekend is.
Enkele maanden geleden werden voor de
eerste maal werkelijk vrije verkiezingen
in Afghanistan gehouden. Het resultaat
was dat enkele „vooruitstrevenden", die
jarenlang in de gevangenis hebben door
gebracht als politieke gevangenen, aan de
macht kwamen. Zo Is bijvoorbeeld de pre
sident van het Afghaanse parlement, Ab-
doel Ha bi Davi, een ex-politieke ge
vangene.
Veertien jaar lang heeft hij in de ge
vangenis gezucht» wegens zijn critiek op
de regering van Mohammed Aziz (Ko
ninklijke Familie) Ogan. Het is zonderling,
maar waar: Davi en zijn groep „rebellen"
werken op het ogenblik ten nauwste samen
met de regering, hoewel ze die tegelijker
tijd gispen wijl hun inziens de moderni
sering van het land te langzaam geschiedt.
Gelijke kansen
Er bestaan in Afghanistan onloochen
baar een regerende klasse, maar er is een
ongeschreven, èn hartstochtelijk toege
paste wet, krachtens welke er volkomen ge
lijkheid heerst. Prinsen èn bperen, vaklie
den en nomaden, allemaal hebben ze de
zelfde kansen. De veteraan soldaat-staats
man. eerste minister Sjah Nohamed Ghazl.
is lid van de Koninklijke familie maar hij
klom tot veldmaarschalk op van de rang
van gewoon soldaat. Afghanistan moge
„primitief" heten, maar er komen minder
misdaden voor. minder politieke en maat
schappelijke schandaaltjes .dan in enig
«.beschaafd" land. Jt
Voor alles is AfghanistaiTeen Moham
medaanse staat, geregeerd volgens de wét
van Sjariat (Basiswet), en het kent geen
godsdienstige minderheden. Niet-Moham-
medanen hebben het grootste deel van Ka-
boels handel en industrie in handen en ze
worden in de eerste en laatste plaats be
handeld als volwaardige Afghanen. Slechts
in eén opzicht zijn de Afghanen fanatiek
en wel als het er om gaat hun nationale
onafhankelijkheid en souvereiniteit te ver
dedigen. Afghanistan is Oosters tot in het
merg. maar zijn politiek is er steeds op
gericht geweest zich het beste van zoveel
mogelijk westerse landen eigen te maken
en daarbij het juiste evenwicht te bewaren.
Onder de, van hogerhand geleide evo
lutie, welke zich in Afghanistan voltrekt,
komt elke moderniteit als een gift van de
regering aan het volk. Er zijn middelbare
scholen, vakscholen en universiteiten waar
de studenten onderdak, voedsel, kleding en
onderwijs ontvangen op staatskosten. De
regering zorgt ook voor studieboeken en
verdere uitrusting van de studiosi. De re
gering geeft zelf de voornaamste kranten
uit en laat ze op haar kosten zetten en
drukken. Volgens de tegenwoordige be-
grippen is Afghanistan arm, maar in het
ff. iHJanri, men "'«mand. die hon
ger lijdt. Ieder kan genoeg eenvoudig tar
webrood. vlees en vruchten krijgen om er
het leven bij te houden.
„Haast U langzaam"!
De levensstandaard van de srote massa
der bevolking Is laag. Het kost de men.en
heel wat harde arbeid om voldoende le-
vensmiddelen te oogsten van de ruwe heu
veltoppen. de kleine stukjes grgene vallei
en de afgelegen weidevelden. In Kaboel,
dat Belegen ls te midden van met sneeuw-
bedekte bergen, ziet men meer kamelen
dan auto s. Maar Kaboel heeft geen wo
ningvraagstuk en geen bedelaars en onder
bet bestuur van de actieve burgemeeiter
Goelam Mohamed Khan. zijn de sloppen
van Kaboel opgeruimd en zijn er honder-
M,n ESJïïl ln«er,;ht« Itulsan gebouwd.
Men beboeft maar éen blik op Kaboel te
dS'3 Jli"""1 he?" onmiddellijk de in.
druk, dat hier een land wordt opgebouwd,
l'™ GEVREESDE ZIEKTE in tropisch
Afrika is de slaapziekte. Men kan dus
begrijpen dat men in dat werelddeel al het
mogelijke doet om de tsetse vlieg, die deze
ziekte veroorzaakt, onschadelijk ie maken
Toen na de eerste Wereldoorlog krachtens
het Verdrag van Versailles de Duitsers hun
koloniën moesten afstaan, deed weldra
het gerucht de ronde, dat tropisch Afrika
geleidelijk voor blanken onbewoonbaar zou
worden, daar alleen de Duitsers een af
doend bestrijdingsmiddel hadden.
De Engelsen zijn echter niet bij de pak
ken blijven neerzitten. Zelfs hebben zij
zich niet de moeite getroost de overwonnen
Duitsers door middel van het Vredesver
drag hun „geheim" te ontfutselen.
In de loop der jaren heeft men door ver
beteringen van de hygiënische en sanitaire
toestanden (n tal van streken van tropisch
Afrika de gevreesde slaapziekte terug ge
drongen.
De campagne wordt echter bemoeilijkt,
daar grote streken van tropisch Afrika
Portugees bezit zijn. Slechts bij volledige
samenwerking tussen alle betrokken staten
zou men een algeheel succes behalen.
Bovendien heeft men met behulp van
een nauwkeurige studie van de beste vee-
rassen der inboorlingen de mogelijkheid
ontdekt met de veeteelt door te gaan. ook
al zijn de streken nog niet volkomen tegen
de tsetse vlieg beschermd.
In theorie is het niet zo moeilijk, het
meest waardevolle gedeelte van tropisch
Afrika van dit insect te bevrijden.
Bomen van het geslacht der Citrua
(waartoe ook de sinaasappel en de citroen
meden" Worden door de" vliegen ge-
Voorts houden de vliegen zich steeds in
de schaduw en bij het water op. Open
mlii.unKVOrmen loor hen een onóverko-
melijk bezwaar Wanneer men een open
strook van ongeveer 30 meter door het
geboomte hakt heeft men een machtig wa-
P Hifg«er\deulie* doeltre"«nd gehanteerd.
Het is te hopen, dat de vlieg niet ten
langen leste aan de veranderingen went.
voordat men een meer,afdoend en een >2^
Kn" nrengen"S"Ua'"8Smld<ie' 'n loepeastnj
Hendrik VIII maakt het de
vrouw nog laatig
VlVIENNE PRICE, een negentienjaris.
studente aan het Engelse Koninklijk
conservatorium en padvindeter in de plaate
van haar inwoning Ewell in Sussex houdt
er efen eigenaardige liefhebberij op na.
Zij heeft n.i. een hele verzameling poppen
óie getrouwe afbeeldingen, in miniatuur'
zijn van de leden van het Engelse ko
ninklijke huis in de loop der eeuwen. Ze
maakt er weikelUk een gewetenszaak van
de poppen precies zó te kleden als hun
Hlustre en levende voorgangers waren
aangedaan, met precies dezelfde kleine
toiletdetails en onderscheidingstekenen.
Hiervoor snuffelt ze ijverig in bibliothe
ken en musea De grootste moeite heeft ze
gehad met Henri VIII wiens uiterlijk al
leen haar meer zorg kostte dan al zijn
zes vrouwen te zamen Want zijn benen,
die zij natuurlijk niet onder vrouwenrok
ken kon verstoppen, vroegen een. heel bij
zondere vorm. Zou Vlvienne in dc mu
ziek doorgaan of is een toekomst als di
rectrice van een costuummuseum voor
haar weggelegd?
Iets in een gewoon persbericht heeft
ons geschokt. Djakarta, aldus meldt het
persbureau Aneta maakt zich op. om op
grootse wijze de vijfde verjaardag van de
republiek te vieren. Op het vroegere
Koningsplein, nu Merdekaplein. komt een
pasar malam. Een ouderwetse pasar ma-
lam is het Indische equivalent van onze
Brabantse kermissen. Hij bestaat hoofd-
zakejijk uit eet- en goktentjes. De Indo
nesiërs worden er arm. de Chinezen rijk
en iedereen heeft er machtig veel plezier,
op een bedaarde, lawaailoze wijze.
Maar dit gaat niet helemaal een ouder
wetse pasar malam worden. Grote Neder
landse firma's doen er aan mee zoals
Philips. Javastaal en andere en ook het
Nederlandse Hoge Commissariaat richt er
een stand in Wij zullen dus officieel ver
tegenwoordigd zijn in een pasarkraam,
een mooie natuurlijk. Ook dat is het
schokkende niet.
Er komen spelen: wajangvertoningen,
kinderfeesten, voetbalwedstrijden, boks
wedstrijden en worstelen voor dames. En
dat laatste nu heeft ons getroffen, heel
pijnlijk getroffen. Welke „dames" zullen
daar worstelen, op zijn vooruitstrevendst
Amerikaans? Wij denken aan de Indone
sische vrouw, aan de dames uit de kra
tons van Djokja en Solo. maar ook aan
de eenvoudige baboe, zoals Speenhoff
naar heeft bezongen en die men inder
daad nooit vergeet. Met haar ingetogen
voorname houding, in haar stijlvolle sa
rongdracht. Benijd hebben wij soms de
Indonesiërs om de levensstijl van hun
vrouwen, die voornamer was dan die van
Westerse dames met lange broeken en si
garetten.
Een nieuw tijdperk is aangebroken
voor Indonesië. De dames worstelen op
de pgsar. waar wij een stand hebben.
Jammer.
het door de Verenigde Staten bezette Japan
aan en 55'van de Japanners antwoordde,
de Verenigde Staten hun grootste sympa
thie hadden. hetgeen ook ongetwijfeld de be
doeling van die enquête zal zijn geweest
Daarop volgde Zwitserland met 3.9'/» van de
Jappenstemmen. terwij) de Sowjet-Unie er
mïf .fL?'Jk,eeB l,e| rljk van Sla'ln i-am
met 67.9'. de eerste plaats tn bij de beant-
woordlng van de vraag: ..Aan welk land
heeft u de grootste hekel?-'
langzaam» maar zeker en volgens een te
voren uitgestippelde methode.
Grote werken, die het gehele land be
treffen, zoals het aanleggen van brede ver-
keerswegen, van waterleiding en belang-
Jijke industrieën zijn ontworpen, maar de
toegangsweg tot Kaboel. Afghanistan ver
bindingsschakel met de buitenwereld, is
nog altijd een modderige landweg en de
Koninklijke Afghaanse Post heeft twee
vermoeiende dagen nodig om de twee hon
derd myi, welke Pasjawar van de Af
ghaanse hoofdstad scheidt, af te leggen.
In dit merkwaardige land met zijn zwer-
rit i/tamT?en en fcar«fan«n van kame
len zijn oude beschaving en diepgewor
telde onafhankelijkheidszin, de geharde
Tnannjn en gesluierde vrouwen, gelooft
men in de leuze: „Haast u langzaam!" Dit
alles belet evenwel niet. dat Afghanistan
is te veranderen en de evolutie van
Middeleeuwse toestanden naar een mo
derne levenswijze is in volle gang. f)eze
verandering is zeker geen uitzonderlijk
verschijnsel, maar het betekent een be
langrijke periode in het leven van een
land. dat de bezoeker nog altijd herinnert
aan een bladzijde uit de Duizerid en één
Nacht.
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1950.
EERSTE BI.AD - PAGINA 3
WOUTERTJE
"VTOG een paar dagen, beste vrienden
en vriendinnen, die een leven zon
der voetbal maar zó-zó vinden en
de poorten van het Sparta-kasteel zul
len weer opengaan en van de tinnen
van het kasteel zal de oude ridder
Kees van Hasselt u allen een hartelijk
welkom toeroepen. Nog hartelijker dan
andere jaren zal zijn welkomstgroet
door de stilte van de Zondagochtend
klinken, want het wordt de vijftigste
keer, dat 's lands oudste en beroemd
ste voetbaltournooi gaat beginnen
T7TJFTIG jaar! Men moet zich even rea-
liseren. hoe de wereld er een halve
eeuw geleden uitzag. De oudsten onder
ons voor wie het jaartal 1900 geen ge
heimen verbergt, zullen onmiddellijk zeg
gen. dat de wereld van 50 jaar geleden,
dat Rotterdam van een halve eeuw terug,
heel wat genoeglijker was dan het beeld
dat zij nu aanschouwen. Het leven kende
minder comfort, je kon nog niet aan een
knopje draaien om gas en electriciteit.
radiomuziek en televisie te hebben, de
dames droegen hoepelrokken en de heren
geklede jassen en vervaarlijke hoge hoe
den. maar Josef Stalin was nog slechts
een jongeling met revolutionnaire Ideeën
en vtn de atoombom was nog helemaal
niets te bespeuren. Twee wereldoorlogen
waren nog niet als
een typhoon, als
een vernietigende
wals van pool tot
evenaar gerold en
een voetzoeker op
de Coolsingel ontploft maakte meer la
waai in de kranten dan nu het veto van
Jakob Malik in de zitting van de UNO.
Dergelijke gedachten speelden Eric door
het hoofd, toen hij, met het weiland van
Hillegersberg in de rug, naar de kleine,
grijze figuur keek: de 77-jarige voorzitter
van de Z.V.C. (Zilveren Voetbal Commis
sie) die oude. heel oude foto's door zijn
handen liet gaan.
„Wat was dat nou ook weer....?" zei
Kees van Hasselt, terwijl hij een grote
verzameling van deftig geklede heren
dicht voor de ogen bracht. Eric keek mee.
herkende Karei Lotsy in een martiale
uniform, zag dr Van Moorsel en andere
prominenten van de K.N V.B. „Zeker van
één of ander diner tel Van Hasselt
en legde de foto weg.
De „rare" zoon van zijn vader.
TJAHAik was toch wel een flinke
kerel, in m'n tijd...," en een door
Vroeger h e t plaatje van de Zilvéren Bal.
Sportpraet
van Eric
de jaren verkleurde foto Het een vrolijke
verzameling lieden zien in een zwembad
Lieden met vervaarlijke zwembroeken en
knevëls en een politie-agent op de ach
tergrond als een komische figuur uit een
revue. „En Jarvisvroeg Van Has
selt aan Eric. „Heb je wel eens van Jarvis
gehoordDe beste zwemmer van die
tijdEn Eric zag in een boot een
man als een worstelaar „Ik vroeg eens
aan burgemeester Zimmerman permissie
voor een baantje in de Maas. maar Zim
merman zei: ..Ik geef jullie wel een
slootje in de Waalhaven En prompt
laat Kees van Hasselt een foto zien
waarop burgemeester Zimmerman met
hoge hoed aan boord komt van een
soort Spidobootje. Maar wat we nu eigen
lijk zoeken in dit foto-archief, oude kie
ken van de Zilveren Bal. vinden we niet.
Hij heelt er yi de loop der jaren heel wat
uitgeleend en de rest is verloren gegaan
met de brand van Mei 1940 Dan keuvelen
we maar wat van de tijd. dat Sparta uit
de eerste klas was geknikkerd en Rotter
dam in het toenmalige voetbal-walhalla
een weeskind was. tot Musley de eerste
In de uitstalkast van een bekende
sigarenwinkel, in het Westen van Rotter
dam. ia de Zilveren Bal weer te bewon
deren. HU staat er leder jaar. ma*r
wellicht zal hU meer belangstelling trek
ken dan andere jaren, wanneer men
weet dat preotes vijftig Jaar geleden in
Rotterdam, op het Schuttersveld
eerste wedstrijden om de Zilveren Bal
gespeeld werden.
(Van onze Romeinse correspondent)
Voor het eerst sedert de oprichting van éen Vrije (Katholieke) Arbeidersorganisatie-
toont deze zich bereid tot samenwerking met de zogenaamde „Algemene in werkelijk
heid communistische vakvereniging. De «erde organisatie, die der sociaal-democraten,
sloot zich bij deze beide aan, met het gevolg, dat dus alle Italiaanse arbeiders dezelfde
gedragslijn zullen volgen in de grote jgociale strijd, die hier over enkele weken zal
ontbranden. De statistiek wijst uit daj, waar de kosten van levensonderhoud ongeveer
51 maal zo hoog zijn als in X938 (dip--prijzen zijn inmiddels over de gehele linie al weer
stijgende), de lonen der fabrieksarbeiders 54 maal. die van het kantoor- en winkel
personeel 41 maal zo veel bedragen. Doch die gegevens zijn volgens Di Vlttorio, de
secretaris van de „Algemene Vakvereniging", misleidend
De na-oorlogse economische ontwrich
ting heeft tot een vervlakking van de
loonschalen geleid. Het bedrijfsleven was
dermate geknakt dat de vakbonden, die
tijdens het fascistische bewind machteloos
waren geweest en nog 'moesten leren op
eigen benen te staan, reeds tevreden
waren wanneer zij konden bereiken, dat
Iedere arbeider althans een loon ontving,
waardoor hij in de allereerste behoeften
kon voorzien. Dit betekende, dat het ver
schil tussen het loon van een geschoold
vakman en dat van een volkomen onge
schoolde hulpkracht vrijwel kwam le
vervallen. Later zijn er verscheidene
loonsverhogingen gekomen, maar ook
daarbij werd niet of nauwelijks rekening
gehouden met het verschil tussen ge
schooide en ongeschoolde arbeiders
Het gevolg is. dat thans de ongeschoolde
vaak 60 of 70 maal zijn vroegere honger-
loontje ontvangt en dus beter af is, ter
wijl de vakarbeider, de specialist, genoe
gen moet nemen met ln het gunstigste ge
val 40 maal zijn vroegere loon en er dus,
evenals het kantoor- en winkelpersoneel,
sterk op achteruit is gegaan. Voor die
beide grote categorieën eisen de bonden
derhalve herziening der loontarieven. Dat
dit geen overbodige weelde is, meende Di
Vittorio te kunnen aantonen aan de hand
van statistieken.
Volgens het centraal bureau voor de
statistiek moet het normale gezin van
man. vifouw en twee kinderen tenminste
de beschikking hebben over 53.000 lire
per maand. Gegevens van het ministerie
van Arbeid wijzen uit. dat het gemiddelde
loon van de 1.700.000 arbeiders, werkzaam
in de 16 000 grootste bedrijven van Italië,
slechts 27.500 lire bedraagt. Een ver
hoging der lonen over de gehele linie zou
stellig tot Inflatie leiden waarvan de
kleine man in de eerste plaats het slacht
offer pleegt te zijn en daarom zijn de
-den, dat zij
van de
jonden het er over eens geworde
alleen herziening zullen eisen
Ionen der gekwalificeerde en
krachten. Die verhogingen bedragen van
710 tot 3900 lire per maand. Voor kantoor-
en winkelpersoneel worden verhogingen
verlangd van 2200 tot 8650 lire.
De bonden achten deze eisen biet on
redelijkdaar de productie in de laatstë
twee jaar met 15 procent is gestegen,
zonder dat het aantal arbeiders in de
indqstrie toenam. De netto-winsten der
ondernemers over 1949. zo verzekert Di
Vittorio, bedroegen 450 milliard lire, ter
wijl de gevraagde herzieningen een ver
meerdering van uitgaven zouden be
tekenen van vijftig milliard.
Het lijkt alles heel mooi en overtuigend,
miar de confederatie van de ftidustrie. de
werkgeversorganisatie, is het met de
cijfers van Di Vittorio niet eens. Niet de
netto-winst van de industrie bedroeg 450
milliard, maar de winst zonder aftrek van
dividenden en nieuwe beleggingen en zon
der aankoop van nieuwe machines. Boven
dien meent de werkgeversbond. dat die
cijfers min of meer op schattingen be
rusten De ware cijfers, waaraan men
zich houden moet. zijn die. welke de
verschillende ondernemingen aan de fis
cus hebben verstrekt, zeggen zij.
Tactloze, argumenten
In Nederland «al men dit misschien
vanie Ifsprekenö vinden. In Italië kon
geen antwoord lachwekkender züm daar
de Italiaan nog geboren moet worden, die
een opgave voor belastingen naar waar.
held invult. Voorts meent de werkgevers-
bond. dat het inkomen op 53.000 lire door
het bureau voor de a(atistiek als minimum
aangegeven, bedoeld is voor een gezin
„met een behoorlijke levensstandaard".
Vooral dit laatste heeft b(j de arbeiders
kwaad bloed geset, niet alleen omdat het
dwaasheid fs te veronderstellen, dat een
gezin van vier personen „behoorlük" kan
rondkomeh van 53.000 lire. maar ook om
dat een „behoorlUke levensstandaard"
voor arbeiders door de werkgevers dns
blijkbaar niet nodig wordt geacht.
In werkelijkheid kan geen enkele huis
vrouw voor vier personen dagelijks twee
maaltijden, natuurlijk zonder vlees of vis,
klaarmaken zonder meer dan duizend lire
uit 6te geven. Voor huur en voedsel zijn
dus reeds ruim 40.000 lire nodig. Licht,
gas, belasting, schoolgeld, kleding, schoei
sel en enige ontspanning moeten dus wor
den bestreden uit de resterende 10.000
lire
Indien slechts één lid van het gezin
dagelijks tweemaal met tram of bus op en
neer moet rijden, kost dit alleen reeds
4200 lire per maand.
Een andere opmerking van de werk
geversbond. namelijk dat in het arbeiders
gezin gewoonlijk meer dan één kostwin
ner is. berust op waarheid, maar doet
naar het oordeel der vakbonden niet ter
zake. Het feit. dat ook de vrouw enige
verdienste heeft, mag toch geen reden
zijn mn het loon van de man laag te
houden. Het geringe sociale gevoel der
grote Italaanse ondernemers werd zowel
door De Gaspari als, op een veel hoger
plan. door de Paus reeds herhaaldelijk
gelaakt. De geest van de Italiaanse rijke
burgerij moet grondig veranderen, willen
in dit land rust en orde terugkeren.
De vrije bonden staan, waar het om
ernstige sociale grieven gaat, zijde aan
zijde met de uiterst linkse, hoewel zij
hun zelfstandigheid in ieder opzicht willen
bewaren om. zodra de agitatie een poli
tiek karakter zou krijgen, hun gedragslijn
te herzien. De strijd is openlijk aange
kondigd voor September. Wij gaan dus
een periode van ernstige woelingen tege
moet en indien de regering niet tussen
beide komt en de werkgevers voorschrijft,
gSn redelijke eisen der vakbonden tegemoet
te komen, is een algemene werkstaking
vrijwel zeker.
De fusie van de Pan American Airways
en de American Overseas Airways is een
feit geworden. De Pan American is voor
17.5 millioen dollar eigenaresse geworden
van de AOA. waardoor haar vloot, die
reeds onbetwist de grootste van de Wereld
was. een uitbreiding krijgt van 8 Strato-
cruisers. 7 Constellations 2 DC-4 eo 2 DC-3.
Het personeel, dat 1000 man omvat, is
eveneens overgegaan in dienst van de Pan
American. De AOA was indertiid de eer
ste luchtvaartmaatschappij, welke regel
matige diensten opende tussen de Ver.
Staten en Europa o.a. New VorkAmster
dam. De Pan American exploiteert lucht
lijnen over de gehele wereld.
Kees van Hasselt, de laatste van de drie.
Canada wil luchtmacht
uitbreiden
De Canadese luchtmacht overweegt een
ganzienlijke uitbreiding van haar ge
vechtseskaders boven het voorlopig door
het kabinet goedgekeurde aantal van vijf,
aldus heeft luchtmaarschalk W./A. Curtis,
chef-staf van de Canadese luchtmacht
meegedeeld. Deze eskaders zullen beschik
baar gesteld worden om waar ook ter we
reld ingezet te worden, zo voegde hij er
aan toe.
Dit is de tweede aanwijzing binnen iets
meer dan een week, dat de Canadese re
gering de kwestie van het gebruik van
strijdkrachten ln vredestijd in het buiten
land onder ogen ziet. aldus militaire des
kundigen te Ottawa. De eerste stap was de
vorming van een speciale legerbrigade
voor Korea of elders.
Zoals wij reeds eerder meldden, zal op
Zaterdag 2 September in Dordrecht een
Landdag de eerste van het nationaal
Instituut Steun Wettig Gezag worden ge
houden
Dordt zal die dag in het teken van het
militaire leven staan. In het Sportpark
zullen in de ochtenduren de talrijke oefen-
verbanden. afkomstig uit de vijf Zuid-
Hollandse gewesten en uit Zeeland en
West-Brabant excercitie-oefeningen de
monstreren. Het, besle verband zal van de
kolonel J Termaten. inspecteur van de
Nationale Reserve, het ere-vaantje in ont
vangst mogen nemen.
Minister-president dr W Drees zal bij
de opening van het middag-programma
zich tot de duizenden in het Sportpark
richten en tevens' tot het Nederlandse volk.
dat zijn rede via de radio zal kunnen be
luisteren.
Voorts vermeldt het programma een
défilé van de Nationale Reserve, de
Reserve-Grensbewaking en de Reserve-
Politie voor de genodigden, onder wie zich
talrijke burgerlijke en militaire autoritei
ten zullen bevinden, waarna een mars
door de stad zal worden gemaakt met be
geleiding van de Kon Militaire Kapel, de
Marinierskapel, de drumband van de
Nationale Reserve, de gecombineerde band
van da Oranje-Garde, het muziekcorps
van de Gemeente-politie te Tilburg en
vier Dordtse corpsen.
Een afdeling van de bereden Rijkspolitie
te Tilburg en van de Gemeente-politie te
Rotterdam zullen zich met elkaar meten
in een concours-hippique.
Het avondprogramma is niet op mili
taire leest geschoeid. Er zal. eveneens in
het Sportpark, een open lucht film-pro
gramma worden afgewerkt. Brabanders
zullen vendelzwaaien en het slot van de
dag zal letterlijk daverend zijn: vuurwerk
In een der Dordtse havens zullen van
1 tot 4 September de onderzeeboten
Zwaardvis en O 24 alsmede het korvet
Batjam ligplaats kiezen en voor publieke
bezichtiging worden opengesteld.
Reeds des Vrijdagsavonds zullen de
oefenverbanden naar Dordrecht worden
vervoerd, daar men aan de Landdag een
mobilisatie-oefening heeft willen koppe
len. De vrijwilligers zullen in de oude
Benthien-kazerne worden gelegerd.
Birmese regeringstroepen hebben in het
rijke mijn- en rubberdistrict ten oosten
van Tavoy (Zuid-Birma) een aanval op
grote schaal ingezët tegen de communisti
sche strijdkrachten. In het gebied van
Maubin werden,twee" bolwerken der Ka
rens heroverd- In het/gebied van Henzada
werden aanvallen verricht op ctoor Ka
rens bezette gebieden Een aanval van 600
communisten te Lewe werd afgeslagen en
bij een dorp op 6 kilometer afstand van
Mandalay werd een groep opstandelingen
in de pan gebakt
KVNSTN1EUWS
Het bestuur van de Vrienden
van het Residentie Orkest
afgetreden
Kort nadat do heer J. J. L. van Zuylen,
administrateur van het Residentie «Orkest,
benoemd was tot adjunct-directeur, vroeg
hij ontslag, omdat hij met het bestuur van
mening verschilde over de financiële con
sequenties van bepaalde mutaties in het
orkest. Het ontslag werd hem eervol ver
leend, doch het bestuur wenste verder alle
relaties met hem te verbreken De heer
Van Zuylen had echter ook zitting in het
bestuur van de Vereniging van Vrienden
van het Residentie Orkest en in die functie
wenste hij te worden gehandhaafd. Het be
stuur van deze vereniging kon de heer Van
Zuylen niets verwijten, dat zijn ontslag zou
wettigen, moest integendeel vaststellen, dat
hij steeds op lofwaardige wijze zijn plich
ten tegenover de vereniging is nagekomen
en dat het ondoenlijk zal blijken, bjj het
geringe beschikbare salarisbedrag een
functibnaris te vinden, wiens geschiktheid
vergeleken zou kunnen worden met die
van de heer Van Zuylen. Begrijpend niet
temin, dat de vereniging in een impasse
zou raken, als de heer Van Zuylen gehand
haafd bleef, ziet het zich niet meer in
staat, verantwoording voor een behoorlijke
behartiging van de opgedragen taak te
blijven dragen. Het heeft daarom besloten
de algemene ledenvergadering te verzoe
ken. een nieuw bestuur te vormen.
,.De eer en de rechten van de Duitse
soldaat'" die moeten volgens het Westduitse
verbond van oudgedienden voor de natie en
de gehele wereld worden hersteld, alvorens
Duitsland aan de verdediging van West-
Europa wenst deel te nemen. Verder ste'.de
de hond als voorwaarden voor herbewa-
peiining herziening van de processen :e«en
voormalige Duitse beroepssoldaten en een
Duits vredesverdrag
Propagandafilm van de
Blindenbond
BIJ TIJDEN heb ik m'n vermaken,
en mag ik het genoegen smaken, dat
ik, (met liedje of refrein), mijn mede
mens van dienst kan zijn. Dan juicht
mijn hart. zoals mijn Lier, dan heb ik
een intèns plezier, omdat ik met mijn
domme dichten, nu eindelijk eena Nut
kan stichten.
ER IS bijvoorbeeld, een Gehuwde,
wiens liefde voor zijn vrouw nooit
luwde. Hij heeft al vijf en twintig ja
ren. haar zorg en toewijding ervaren,
kortom, hij is haar dank verschuldigd,
zij dient geprezen en gehuldigd. Met
Zilv'ren Bruiloft in 't verschiet, zoekt
hij paar een gedicht of lied. Hoe dik
wijls was er Vrotrwen-HJden. als man
nen. In het Lauwe VrUden Maar
deze man. volstrekt niet lauw. zoekt
naar een Lied. waarin zijn vrouw,
(voor hém altijd zo trouw in touw), op
juiste wijze wordt bezongen. Helaas!
Hij heeft wel sterke longen, maar 't
zingen van de juiste tekst, geldt
hier. als noodzaak, het directst. Zijn
borst kan van verlangen prangen, maar
't gaat om nobele gezangen. Zijn borst
voelt duidelijk de plichten, dat hij iets
groots heeft te verrichten, om door ge
dichten vreugd te stichter!. Dan komt
zo'n echtgenoot bij mij. ik voel dat als
een zoet gevlei, en met 't Gemoed des
Medelevens, vraag ik de nodige gege
vens.
EN SOMS verschijnt een Comité. Dat
brengt vaak moeilijkheden mee. Het
gaat dan om een Jubilaris, van wie ik
zéggen mag, wat wéér is,'maar toch
maar tochniet él te waar! Want
dén ontstaat weer het gevaar, dat er
een wanklank kan ontstaan. Op Tact
en Wijsheid komt het aan.... kortom,
ik heb een massa zorgen, die soms
mijn dag- cn nachtrust worgen, 't
komt vóór. dat mensen zich vergisten,
en dan de feiten niet meer wisten, en
ópk. (dat mag> de lezer weten), ben
'k zélf de feiten aoms vergeten.
OM DAT in toekomst te vermijden,
werk ik. (zeer passend bij de tijden),
particulieren ten pleziere. nog slechts
met Hulp van Formulieren. Jaja. al
hebt u ook bezwaar: ik word een échte
ambtenaar. Neen. geen gehoon en geen
gegier! De Feiten op het Formulier 1
En een model geef ik u hier:
DE BRUIDEGOM (niet?) (glad?)-ge-
schoren, werd (neen?) (zoja: waarom?)
geboren. Werd hij dus (qnder A) gebo
ren. tot welke groep moet hij behoren?
En staan zijn oren naar behoren, of (C)
te veel rechtop-naar-voren? De Bruid,
is zij een stadsgetrouwe. of plattelandse
Edelvrouwe. (in Blokletters of schrüf-
machinè). Bewoont zij Lustslot of
Ruïne? (Hier doorhalen, wat niet ge
wenst wordt, wat binnen zwarte lijn
begrensd wordt). Was zij een kind. dat
op de wei lag en heeft h ii last van
Kinderbijslag? Zijn boorden? Semi-
Soft of stijve? (De rechter bladzij niet
beschrijven!).
DE JUBILARIS, hooggeacht, is van
het mannelijk geslacht? Hij is. (vul in),
atads-secretaris, referendaris? Archi
varis? Bezitter van een Jacob Maris,
of Rentetrekker? (Wat heel néér is). En
het geschenk? Een schrijfbureau? Een
Rookstandaard of Litsjumeau? Een
Qouden Ballpoint met twee doppen?
Een schemerlamp in enveloppe?
JAJA, AL HEBT u ook bezwaar: ik
word een echte ambtenaar en aan de
deur van mijn vertrek, heb ik (al staat
het thuis wat gék), reeds een loket
gezaagd, als deel. van 't bovenste, ge
verfd. paneel. In verse verf staat dqar:
„Halt! Stoppen!" vervolgens: „Bin
nen zonder Kloppen." En slechts in
één bijzonderheid, is hier een zichtbaar
onderscheid, met échte ambtelijke sfeer.
Geen Kastje-Muurgeen Heen-en-
Weer. Neen. welkom, welkom, stadge
noten! En nooit zegt mijn loket:
GESLOTEN.
De blinde auteur Willem Kramer ta
Purmerend, werd door de Nederlandse
Blindenbond aangezocht om voor een pro
pagandafilm een verhaal te ectorijven. Dit
is geschied. Men heeft nu de Haagse
cineast Piot van der Ham opgedragen, van
dit verhaal een scenario samen te stellen
en tevens de film te vervaardigen. Het
zal een speelfilm worden op 16 mm met
een vertonlngsduur van circa drie kwar
tier. die op de propaganda-avonden van
de Bond zal worden vertoond
Originele loneelprijsvraag
De N V Vink's Uitgeversmaatschappij te
Alkmaar heeft een ..practische prijsvraag
voor het amateurtoneel' uitgeschreven.
Inzending wordt verlangd van oorspron
kelijke stukken van artistiek gehalte vóór
1 Februari 1951. De ingezonden stukken
verschijnen op de gewone voorwaarden in
druk. Elk stuk dat binnen een jaar door
100 amateurtoneelverenigingen is gespeeld
en daarmee zijn waarde neeft bewezen
wordt bekroond. De auteur krijgt dan
f 1000 extra.
De repetities van het Rotterdams Toneel
voor het zangspel ..Vrouwenzand" van Ben
van Eysselsteijn zijn in volle gang. Op de
foto: het repeteren onn de piratenscène
Boven op de campagne staan Kees Brusse,
die de vrolijke bootsman Sjoerd creëert.
Bep Dekker (Aite) en Wlm Hoddes (schip
per Fokko). Beneden vergadert de staf van
het spel. Geheel links de auteur van het
stuk tn gesprek met regisseur Richard
Flink. Vóór hen buigen Corrie Hartong.
onder wier leiding de dansen worden in
gestudeerd, en de componist Charles Hei-
nen zich over de partituur.
Phèdre als ballet
Het balletectxoen van de Franse opera
is begonnen met de première van het
ballet „Phèdre", bewerkt naar Racine door
Jean Cocteau. muziek van George Auric,
choreografie van Sgrge Lifar. die Hippo-
lytus danst. Tamara Toumanova vertolkt
de figuur van Phèdre.
Zoals men weet heeft Serge Lifar enige
tijd geleden het ballet „De dolende rid
der" op muziek van Jacques Hert uitge
bracht. Hijzelf danste Don Quichot en
Micheline Bardin Dulcinea.
Lifar zal dit seizoen bovendien met Nina
Vyroubova dansen in „Dramma §er
De Assemblee eindigde de discussies
over mensenrechten en sneed daarna de
kwestie van volledige tewerkstelling van
arbeidskrachten aan. Er was uiteraard
weinig verschil van inzicht over de wen
selijkheid van volledige tewerkstelling
Het vraagstuk van Europa's defensie heeft Woensdag nog de besprekingen overheerst.
De poging van Duncan Sandys, Churchills schoonzoon, om in de subcommissie voor de
Veiligheid besprekingen over de details van Churchills plan voor een verenigd Euro
pees leger te beginnen, werd geblokkeerd door het krachtige verzet van de Labour-
groep en de Seandinaviérs. Beide groepen maakten bezwaar tegen het betreden van
wegen, die door het Atlantische Pact worden beheerst. In verband met deze oppositie
heeft Sandys een deel van zijn voorstel teruggetrokken. De belangstelling in de wandel
gangen voor deze strikt geheim gehouden besprekingen was veel groter dan die voor
het voortgezette algemene debat.
meer echter over de methoden om haar
te verwezenlijken. De basis van de bespre
kingen was de ontwerp-resolutie van de
Britse Labour-afgevaardigden die met
steun van de Britse conservatieven en de
Scandinavische socialisten was ingediend.
Zij wil ó.m. de regeringen vragen, vóór
1 November rapport uit te brengen over
maatregelen, genomen ter verwerkelij
king van de volledige tewerkstelling.
Bij deze overeenstemming van socialis
tisch conservatief inzicht achtte de Zweed
se econoom Ohlin zich als liberaal genood
zaakt. zekere waarschuwingen te doen ho
ren. Men moet volgens hem vóór alles ri
sico's van inflatie vermijden en niet alleen
volledig emplooi, doch vooral ook effec
tief emplooi verwezenlijken. Daartoe is
volgens hem de uitbreiding van het vo
lume van de internationale handel de
voornaamste weg. Alle vormen van pro
tectionisme zijn volgens Ohlin absurd.
Onder vele leden, die de noodzaak van
het opheffen van dc werkloosheid bepleit
ten. was de Nederlander Van de Kieft. die
zojuist benoemd is in de subcommissie
voor volledige werkgelegenheid. Van de
Kieft herinnerde aan de ..dramatische de
pressie" van '30. Hij vroeg: „Kan men aan
nemen. dat Hitier aan de macht gekomen
zou zijn zonder de steun van millioencn
werklozen? Ook Stalin zou volgens hem in
dergelijke omstandigheden volgelingen uit
werklozen kunnen recruteren. Indien de
V.S. en West-Europa In de jaren tussen
1930 en 1934 voor het bprstel van Duitsland
hadden willen uitgeven, wat later één
week oorlog zou kosten, dan zopden zij
volgens Van de Kieft de best mogelijke
investering hebben verricht. Werkloos
heid was volgens de Nederlandse spreker
identiek met een wankel politiek leven
en ontreddering.
Bok de Korver „Geen slaat jé'uit slaan".
voorzitter van de Z.V.C. op de wer
kelijk geniale gedachte kwam om het zil
veren bal-tournooi te organiseren Mus
ley. Meyer, Van Hasselt en Reydt waren
de vier peetooms, die het kindje ten doop
hielden. Men in Rotterdam vond het
nog maar zo-zo. Het was nog niet zo heel
lang geleden, dat deftige Rotterdammers
tegen de vader van Kees van Hasselt zei
den: „Je mag wel een beetje op die rare
jongen van je ietten. Als het de bedoeling
is. dat hij later in de zaak komt. wens
ik niet door hem bediend te worden."
Kees van Hasselt was klein, maar dapper
Hij ging rustig zijn gang. Men kan daar
nu om glimlachen, maar wij allen, die
een voetbalwedstrijd of een zwemwed
strijd ?twee van z'n vurigste hobby's) als
de gewoonste zaak van de wereld be
schouwen. kunnen de kleine, in de strijd
voor de sport vergrijsde voorzitter van
de Z.V.C. niet beter eren dan door hem
een klein beetje dankbaar te zijn.
Good old Bok zegt: „Het moet een
pretje blijven".
TJET plaatje in de krant, na de'eerste
AAdag van de Zilveren Bal was vroeger
altijd: Kees van Hasselt, Bok de Korver
en wijlen minister Kan. gezellig keu
velend in het gras achter het doelDe
minister, altijd in het blote hoofd, bruin
verbrand, wars van gewichtigheid en def-
tigdoenerij. „We missen hemzei Bok
bij wie Eric ook nog even is aangewipt
Eric vroeg wanneer De Korver in de
commissie van de Z.V C is gekomen, doch
dat blijkt pas in 1939 gebeurd te zijn. in
de plaats van wijlen Johan Meyer. Hei
lijkt al veel en veel langer. De rol van
De Korver ln het tournooi is niet de
onprettigste, want als hij het veld op
komt, wordt er al bij voorbaat gejuicht
In het bijzonder door de jongenstribune,
die nu eenmaal altijd het meest verlek
kerd is op het „kooitje kikken", waar
mee cfe knoop van een gelijk spel moet
worden doorgehakt.
Met Bok de Korver zwerft Eric minder
door de negentiger jaren dan met Kees
van Hasselt. De kersverse problemen van
deze tijd blijven zelfs niet onaangeroerd
maar zonder te kunnen zeggen, dat Bok
niet meer met belde benen in 1950 staat,
mag Eric toch niet verzwijgen, dat er met
het „Zilveren Bal-tournooiniet te „sjag-
geren" valt. Er zijn in de loop der janen
vele tournooien gekomen in ons land,
kleintjes en grote en om clubs te trekken,
wordt er hier en daar wel eens niet zo
nauw gekeken met de „onkosten-vergoe-
dingen" „Daar beginnen wij niet aan."
zei Bok en naar de toon te oordelen waar
op hij dat zei kan Eric u rustig vertellen
dat er op dit punt met hem niet te mar
chanderen is. „Als de clubs geen genoe
gen meer nemen met de manier, waarop
wij dat al jaren lang gewend zijn. wel -
dan zal er geen Zilveren Bal-tournooi
meer zijn
Wel, wel. als Erie het lijstje bekijkt van
de clubs, die er dit jaar weer meedoen
en als hij denkt aan de clubs, die graae
naar Rotterdam zouden zijn gekomen
wanneer zij een uitnodiging daartoe had
den gekregen. dan gelooft hij. dat ej voor
uits(erven van dit. één van de mooiste
tradities van Neerlands voetbal, geen
angst behoeft te zijn.
Proficiat! i
De bekende Franse mode-ontwerpster
madame Elsa Sehiaparelli. is Woensdag
avond op het vliegveld van Nice gear
resteerd. toen zij op het punt stond naar
huis te vertrekken. De politie vond in
haar koffers enkele juwelen, die volgens
haar aangifte bij de grote juwelendiefstal
eerder deze maand aan haar ontstolen
waren. Bij deze diefstal in de villa van
mevrouw Winston, een Amerikaanse so
ciety gastvrouw, werd voor 20 millioen
franc aan juwelen geroofd Mevrouw
Sehiaparelli was één der gasten.
De politie zei Woensdagavond een ano-
nyme tip te hebben gekregen, dat me
vrouw Sehiaparelli enkele van de gestolen
juwelen had terugontvangen, doch niet
van plan was de politie daarvan in kennis
te stellen.
In haar koffers werd voorts een bedrag
van 1.485 dollar gevonden, dat mevrouw
Sehiaparelli niet bij de douane had aan
gegeven. Het geld is in beslag genomen.
Mevrouw Sehiaparelli is later voorlopig
in vrijheid gesteld.
Op het Indonesische culturele congres
te Djakarta voerde ook de heer Jef Last
het woord. Aangezien hij de Maleisetaal
niet spreekt, werd hem verzocht, zich van
het Engels te bedienen. De heer Last had
daar aanvankelijk bezwaar tegen, maar
men wees hem er op. dat dit beter was
voor de sfeer van het congres. Een vol
gende. Indohesische. spreker gaf echtèr
als zijn mening te kennen, dat de heer
Last beter in het Nederlands had kun
nen spreken, want „dat begrijpen we
beter".
In het Engels dan. zei de heer Last
iets over de klassetegenstellingen in In
donesië en over een Nederlands gebrek
aan belangstelling voor de kunst van de
Spaanse revolutie en voorspelde toen. dat
wat Nederland zal trachten te expor
teren aestheticisme is. cynisme dat twij
felt aan alle revolutionnaire mogelijk
heden cn „natuurlijk ons katholicisme".
Verder bepleitte hij algemeen volks
onderwijs in een vreemde taal en ophef
fing van de klassetegenstellingen.
In Oost-Java wordt grote schoonmaak
gehouden. Op 1 September a.s. zal het
militaire bestuur worden opgeheven en
voor die tijd wil de militaire gouverneur
nog de nodige ongerechtigheden verwijde
ren. Tegen middernacht vorige Zondag
begon de actie en na 24 uur zuiveren
had men in Soerabaja reeds een oogst
van 233 gevangenen. In Modjokerto bracht
men het in een etmaal tot 70 arrestanten,
in Djombang tot 110 en in Sldoardjo tot
111.
Tevens zijn revolvers, karabijnen,
stens, brenguns en zelfs granaatwerpers
in beslag genomen en een aantal gestolen
auto's, jeeps en vrachtauto's. De actie ia
wegens enorm succes geprolongeerd.