i
De V.O.C. krijgt 't rijk alleen
Hoe komt men met veevoeder
de winter goed door?
Haar kind tot diefstal aangezet
Ingelanden moeten betalen voor
verkeer van anderen
Probleem der verbindingslijnen
Kanonnen in plaats van boter?
Brits offensief met tegen
voorstellen mislukt
In de weidestreek rondom Gouda
AT O
AAR.
ANNEER.
Uit het grasland is
veel te halen
De Wijnkelder
Moeder voor de
rechtbank
Mussen hadden fijne
kamp i
en
Sportartikelen
Lederwaren
Quartair wegennet
gewenst
Oefenprogramma
Goudse elftallen
KRUIDIGE HISTORIE - X
E
Onbeslist gevecht
WAT VOORAFGING
Banketbakkers gaan
protesteren
Atlantische staf besprekingen
Nederland heeft geen grote
vloot meer nodig
NIEUW-GUINEA 100% PRO-NEDERLANDS
Grootscheepse immigratie
pas over vijf jaar
Indonesië bewijst trouw
aan communistisch China
IN HET BRANDPUNT) sische sl
Schuman-groep stond pal
Luchtdoel-artillerie
oefende bij Ermelo
Tuinfeest in Den Haag
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1880.
GOUDSCHE CT3URANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
T m 3 Sept. 10—12 30 en 1.38—5 uur Museum
Het C'atharina Gasthuis: Tenioonstellln» Ne
derlandse pottenbakkers, en weefkunst (Zon-
dags geopend 2—4 Maandags en Vrijdags
l 30—5 uur)
IS en is Aug. 8 uur Veemarktrestaurant!
Bazar buurtvereniging „Vrijheid doet leven".
Zaterdagmiddag, aanvang 3 uur
l» Aug. 3—5 uur De Zalm: Receptie be
stuur en directie ..De Producent".
is Aug s uur G S.V.-terreln: Voetbalwed
strijd oiympia— Jodan Boy» voor zomer-
avondcompetitie
Bioscopen
Stan
Relinle Bioscoop: Maria Geretti.
Thalia Theater: Fra Diavolo (met
Laurel en Oliver Hardy).
Aanvang 7 en 9 15 uur: Zaterdag 3. 7 en
8.15 uur: Zondag 3 5. 7 en 9.15 uur: overige
dagen 3 en 8.15 uur.
Schouhvburg Bioscoop: Ingeruktmarsl
(met Noah Beery Jr en William Tracy).
Apothekersdienst
TAEZE ZOMER met zijn vele regen is
-L' over het algemeen zeer goed voor de
grasgroei. Alleen voor de zeer laaggelegen
graslanden is het wel wat al te nat. Doch
In doorsnee ls de weideboer best te
spreken over de groei van het gras.
Herhaaldelijk is ons dit in gesprekken
met boeren uit de omstreken van
Gouda gebleken. Doch uit die gesprekken
krijgt men toch ook de indruk, dat er nog
tal van boeren zijn, die niet zoveel van de
gunstige grasgroei profiteren, als wel mo
gelijk zou zijn Begint men b.v. over het
gebruik van stikstof, dan hoort men nog
wel eens zeggen: ..Stikstof strooien, nu?
Nee. hoor. het gras groeit best, ook zonder
stikstof. Ik heb hooi genoeg en nog volop
weidegras. Die uitgaven voor stikstof kan
Ik me wel besparen".
Het is echter zeer de vraag, of die me
ning de juiste is.. Als men wat dieper op
de zaak ingaat, komt men toch wel tot
een andere conclusie.
Wat zal men in de winter voeren? In de
eerste plaats natuurlijk hooi. Maar op
hooi alleen kan men een koe niet op de
melk houden. Daar moet een vochthou-
dend product bij komen. Van oudsher is
men op veel wetdebedrijven gewend om
b.v. voor de wintervoedering pulp aan te
kopen of voerbieten. Daarnaast voerde
men dan behoorlijk wat krachtvoer en dan
kwam men wel aan een goede pruductie.
Maar kan dat nu nog? Men behoeft er
zeker niet op te rekenen, dat krachtvoer
in ruimere mate beschikbaar zal zijn dan
vorig jaar. De omstandigheden zullen er
eerder toe lelden, dat het krachtvoerrant-
soen lager zal zijn. Krachtvoer vergt n.l.
deViezen en die zijn maar schaars, zoals
iedereen wel weet.
Zou men nu producten 'als natte pulp en
voerbieten kopen, dan koopt men een voer
met zeer weinig eiwit er in. Eiwit moet
men -dan gevert in de vorm van krachtvoer
«n krachtvoer is schaars en duur. Dat gaat
dus niet goed.
Zelf gewonnen voer
het goedkoopst
Beter kan men goed ingekuild gras voe
ren. Dat is een product, dat heel wat méér
eiwit bevat dan pulp en voerbieten. De
verhouding eiwit-zetmeelwaarde in kuil-
gras (met melasse gekuild) is ongeveer
1 op fl, terwijl die verhouding bij pulp 1 op
15 is en bij voerbieten 1 op 25. Ingekuild
gras is dus veel beter.
Daarbij komt dan ook nog de prijs. Natte
pulp wordt thans in verschillende streken
aangeboden voor 13.50 per last. Daarbij
komt dan nog de vracht, zodat die pulp,
als ze op het bedrijf komt. wel 20 per
last kost. Rekent men die prijs om op de
kosten per kg zetmeelwaarde, dan blijkt
de pulp per kg zetmeel ongeveer 15 ct te
kosten. Dan moet men nog rekenen met
hét verlies tijdens de bewaring. Die ver
liezen kunnen heel groot zijn Men moet
maar eens zien, wat er aan een open pulp-
hoop verrot. Met 30* schat men die ver
liezen niet te hoog, in doorsnee genomen.
Dan kost dus de pulp, die men uiteinde
lijk voert wel 20 ct per kg zetmeelwaarde.
Di" Frankena heeft berekend, dat in het
westelijk weidegebied ingekuild gras, rae-
degerekend de verliezen bij de bewaring,
ongeveer 15.5 ct per kg zetmeelwaarde
kost. Dat is dus heel wat goedkoper dan
pulp. terwijl men tevens aan ingekuild
gras een veel eiwitrijker product heeft.
Als men beschikt over zeer goede kwa
liteit hooi in voldoende hoeveelheid en
over goed kuilgras. d^n kan men daar
mede de oudmelkkoeien wel op een pro
ductie van ongeveer 10 liter per dag hou
den. Voor nleu\wi»eHtkoeien komt men er
met hooi en kuilgrtt alleen niet. Maar als
men naast 10 kg best hooi, 25 kg melasse-
kuilgras en 3 kb goede kwaliteit gedroogd
gras. nog eenr kg eiwitrijk krachtvoer
geeft, dan kan men daarmee een productie
van 25 kg melk wel bereiken.
Uit eigen bedrijf
Het is in de practijk en uit proefnemin
gen wel gebleken, dat men in het weide-
bedrijf een zeer behoorlijke wintermeik-
productie kan bereiken met prima hooi
goed k uilgras en gedroogd gras. dus met
producten uit eigen bedrijf.
Het blijkt dus wel. dat het van groot
belang ia. behalve hooi van beste kwali
teit, ook. «uilgras en gedroogd gras van het
eigen bedrijf te winnen. En dat kan men
mvoldoende mate als men stikstof ge-
om de grasgroei extra aan te zet-
•t spreekt vanzelf, dat men dan ook
faal- en kali-bemesting niet moet
vergeten.
Het is nu nog tijd om stikstof le strooien.
Thans op een afgeweid perceel een 150 kg
kalkammonsalpeter geven, biedt de moge-
lijhkeid in September een flinke snede
eiwitrijk gras te winnen voor inkuiling.
Kuilt men dat in, onder toevoeging van
melasse en iri een waterdichte silo, dan
kan men op een best kuilyoer rekenen.
Ook voor het drogen van gras kan men
de stikstofbemesting niet missen, wil men
ten minste een volwaardig product win
nen Een perceel gras, bestemd voor dro
gen geve men een 200 kg kalkammonsalpe-
ter en men maait dat dan, in zeer jong
stadium. Meer dan 10 ton gras zal men er
per hectare dan wel niet afhalen, maar
dan heeft men toch ook 2000 kg prima ge
droogd gras met een hoog eiwit- eri yita-
minegehalte
Men bedenke echter, dat er om prima
producten-te winnen, met veel zorg en
kennis van zaken moet worden gewerkt.
Nu echter overal de hulp en de adviezen
van de üssistenlen van de Rijkslandbouw-
yoorlichtingsdienst kunnen worden inge
roepen. behoeft het voor niemand een be
zwaar te zijn, z'n bedrijf intensiever te
gaan uitoefenen. Op iedere marktdag in
Gouda kan men de assistenten aantreffen,
evenals op de kaasmarkt te Bodegraven en
op de markt te Woerden. Met eigen voer
naar betere en goedkopere productie is
thans geen ij dele wens, maar kan voor elk
bedrijf werkelijkheid worden.
M.
EEN BESTE BELEGEN SCIIIE-
DAMSE MOUTWIJN JENEVER met
zorg bewaard op fust.
•„KLINKKLAAR" 'n pracht borrel
en.c.. foch maar-
ƒ8.60 per liter 2.30 per liter,
'n STAFFHORSTPRODUCT.
MARKT 15 JTELEFOON 3050
DE zaak. die zon fijne Prihsen-
bitter voor U heeft (ietskes gezoet)
en.... de prijs: ƒ4.80 per liter.
Voor de Rotterdamse Rechtbank stond
gistermiddag terecht de 40-jarige huis
vrouw G. H V. te Zevenhuizen en gede
tineerd in het Huis van Bewaring sinds 3' i
maand, beschuldigd haar geestelijk min
derwaardige 18-jarige dochter te hebben
aangezet als dienstbode haar werkgevers
te bestelen. Het meisje had daaraan ge
hoorzaamd en had haar moeder telkens
door 'haar gestolen geldsbedragen aange
bracht. In totaal variërende tussen f 3000
en 5000. De verdachte bekende alle fei
ten en beloofde beterschap voor de toe
komst.
Deze vrouw is moeder van negen kinde
ren. waarvan het jongste twee jaar-is, een
toestand die het O. M. in het kort schil
derde tijdens,zijn requisitoir, waarin het 1
jaar gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest eiste, 3 maanden voorwaardelijk
met 2 jaren proeftijd.
De verdediger, mr X. A. Schuil, achtte
zich een bópeloze taak op de schouders
gelegd. Deze verdachte heeft altijd le slap
tegenover haar groot gezin gestaan. Ook
de vader is zo. Nu zit deze man met acht
kinderen thuis, omdat het meisje, waarin
in dit proces sprake is. verpleegd wordt in
een der Rotterdamse ziekeninrichtingen.
PI. gaf de rechtbank in overweging zijn
cliënte, die reeds drie en een halve maand
in detentie zit. deze tijd als straf voor
hetgeen zij misdreef op te leggen. Ook met
het oog op de kinderen, die de moederzorg
zo lang niet kunnen blijven ontberen. PI
verzocht tenslotte deze moeder in vrijheid
te stellen.
Dit verzoek werd door de Rechtbank ge-
Vriend van Linke Loe
prompt gegrepen
Dè dircteur van het clubhuls „De Mus.
sen" schrijft ons uit Leersum: „Nog
slechfs enkele dagen en dan behoren de
Mussenkampen 1950 tot het verleden.
Overzien wij in gedachten alles wat we
met elkaar beleefden, dan kan het niet
anders of elke deelnemerfster) zegt „Het
was te kort en het volgend jaar moet en
zal ik weer mee.
Sommigen hebben hiermede reeds een
begin'kunnen maken. De kookwedstrljd
voor de grotere jongens en meisjes leverde
de winnende groep n.1. als prijs aan elke
deelnemer van die groep een spaarkaart
op met een bepaald bedrag. Even zo kre
gen de winnaars van een wedstrijd in het
maken van heidemandjes ook een spaar
kaart met een bepaald bedrag.
Deze wedstrijder» werden afgewisseld
•„door-'wandeïjngen in de'.prachtige Kaapse
bossen of ddor terrein- en andere spelen
In alle drie kampen werd één of meer
malen gezwommen. En naar speurtochten
werd steeds begerig gevraagd De Mussen,
zowel de kleine als de grote, werden zeer
bedrevert in speuren. Een groot evenement
was lp het eerste kamp. dat we „toevallig
tijdens een speurtocht, een brief vonden
van een boef aan diens kameraad, „Linke
Loe". Juist die nacht waren op het
kampeerterrein materialen ..gestolen" en
de Mussen waren door deze vondst dus
de schurken op het spoor.
Laten zij aan het eind van hun pnder-
broken speurihiddag de dief nu. zelf met
touwen geboeidj in triomf het kamp bin
nenvoeren en bij het hoofd van het 'kam
peerterrein aflevereh!
Het kleine jongenskamp deed nog po
gingen „linke Loe'' op het spoor te komen,
maar helaas mpeht het niet gelukken, deze
lafaard, die af eb toe briefjes fn de buurt
van het kamp neerlegde, in handen te
krijgen.
Gelukkig houdt hij zich in het kleine
meisjeskamp wat afzijdig!
Dit laatste kamp spant de kroon wat
betreft zangprestaties. De meisjes zingen
nu bijna de hel# kamPbundél (die vooraf
door de leiding was samengesteld) uit het
hoofd véor.
Zo waren de Molenkampen 1950: veel
zon en weinig regen Doqr .uitgelaten,
kwetterende Mussen waren zij bevolkt
Het kamp betekende heel veel #oor hen.
Het blijft een herinnering voor 't hele
jaar .Dara kunnen ze in Gouda weer op
teren!
Met rechf kunnen we *t refrein van oti6
kamplied 1950 zingen:
„Hier wacht ons ontspanning door sport
en met spel
Geen enkele «pier dus gespaard,
Teruggaand naar hui» gijn voor lichaam
en geest
Dan krachten voor d'arheid vergaard".
GESLAAGD.
Te Amsterdam is* geslaagd voor het
examen textielwarenkennis. verkoopkunde
en etaleren mevr. M. C. de Gelder—den
Oudsten.
weigerd. Op de dag van de uitspraak 31
Augustus zal daarover de beslissing vallen.
Bij verstek eiste daarna het O. M. 3
maanden gevangenisstraf met aftrek der
preventieve hechtenis en invrijheidstelling
tegen de 18-jarige dochter wegens ver
pleging in een der ziekeninrichtinghn niet
verschenen wegens verduistering en
diefstal, gepleegd bij herhaling.
Conform heeft de rechtbank daarop on
middellijk vonnis gewezen. De onmiddel
lijke invrijheidstelling van het meisje
wérd gelast.
Advertentie
VOOR AL UW
JOH. MUURLING
VREDEBE8T.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN
Zaterdagmiddi
5 uur zijn aanwezig «e «nattn:
Krlmpenerwaard: J G. Antvellnk te
Schoonhoven, tel. K 1823—432; Joh Bouman
te Gouderak. tel. K 1827—312; J. N. B v. d
Grint te Bergambacht tel K 1825—218; C. G
A. von Lindern te Krimpen ,a. d. Lek, tel.
K 1895—451
Boskoop: G. A. s. Jongeneel, lel. 19.
Haastrecht, Polsbroek en Oudewater: K. J.
Muhring te Polsbroek, tel K 1822—203
Moordrecht en Nleuwerkerk a. d. IJssel:
S J Hage te Nieuwerkerk a. d. IJssel. tel.
Reeuwltk: J P Hoeneveld. tel. 227
Waddlnxveen: p. v d. Linde. tel. 450
Zevenhuizen en BlelswUk: J. Tol te Bleis-
wijk tel. K 1892—500.
Ammerstol
Politie. Als opvolger van opperwacht
meester J. de Bakker, die is belast met
het groepscommando te Bleiswijk. is met
ingang van 1 September tot postcomman-
dant der rijkspolitie te Bergambacht be
noemd de heer A. J. Kool, wachtmees
ter der Rijkspolitie le klasse, momenteel
postcommandant te Ammerstol.
Naar Nieuwpoort. „Excelsior" zal deel
nemen aan het muziekfestival, dat de mu
ziekvereniging „Kunst na Arbeid" te
Nieuwpoort op 26 Augustus zal organise
ren.
Verjaardagsfonds. Het verjaardagsfonds
der Ned. Herv. Kerk bracht gedurende
Juli f21.50 op.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur
ds J. B. Th. Hugenholtz.. Ned. Herv.
Evangelisatie (gebouw ileftdijk) 10 en 6.30
uur de heer Stekelenburg te Utrecht.
Bodegraven
Ds Roelofsen vertrekt. Ds H. Roelofsen
alhier, heeft het beroep naar de Ned.
Herv. Gemeente te Zeist aangenomen.
Stolwijk
Berkenwoude
Predikbeurten.
Uur ds A. Priester. -
en 7 uur leesdienst.
Gouderak
Beroepen. Bij de Ned. Herv. Gem.
alhier, is ter vervulling van de vacature
ontstaan door vertrek van ds J. v. Vliet
naar Heilouw. thans beroepen ds M. Ver-
weij te Melissant.
Predikbeurten. Ned Herv. Kelk: 9.30 en
8.30 uur de heer L. van Herk.
Haastrecht
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk: 10 uur
ds W. de Voogd van der straaten. Ned
Herv Evangelisatie: 9.30 uur de heer J
Overwoei te Dordrecht; 6 30 uur de heer A
Twlgt te Waddlnxveen. Geref Kerk: 10 en
8 30 uur ds L. van Urk
WEGONDERHOUD IN KRIMPENERWAABD
In de Krlmpenerwaard. één van de
moolsté landstreken ln het hartje van
Zuid-Holland, ligt de voornaamste ver
keersweg op de rivierdijken. Die weg is
overal ruim vijf meter breed en verkeert
in goede staat. De binnenwegen zijn even
wel belangrijk minder, omdat de onder
grond veen is en het dus drijvende wegen
zijn.
De verbinding van de waard met de
omgeving is zeer droevig. Al jaren wordt
uitgezien naar een brug over de Hol
landse IJssel voor een vaste verbinding
met Rotterdam, maar nog steeds behoort
dit tot de vrome wensen. Alle vervoer in
en naar de Krlmpenerwaard, zoals af- en
aanvoer van vee, veevoeder, melk, kaas
en producten van de industrieën, moet ge
schieden over de wegen. Niet te vergeten
ook 'zijn de vaste autobusdiensten voor
personenvervoer.
Verder zijn er belangrijke werken ln
uitvoering, waarvoor de aanvoer van ma
terialen eveneens over de wegen moet ge
schieden. Om maar enkele te noemen: in
Bergambacht wordt door de gemeente
's Gravenhage een waterleidingbedrijf
van enorme omvang gebouwd met alles
wat daarbij behoort. De Ned. Aardolie Mij.
boort te Haastrecht naar olie, waarvoor
een hele installatie is gebouwd.
in verschillende wegen 'liggen water
leidingbuizen. electriciteits- en telefoon
kabels, waarvoor geregeld gravingen moe
ten geschieden voor uitbreiding, herstel
en vernieuwing, waardoor het instandhou
den van een behoorlijk wegdek ten zeer
ste wordt bemoeilijkt.
Het onderhoud van de meeste wegen
berust bij het hoogheemraadschap De
Krimpenerwaard. Een gedeelte is inge
deeld bij het tertiair wegennet, zodat voor
die wegen een bijdrage van de Provincie
wordt ontvangen. De overige wegen zijn
geheel ten laste van het hoogheemraad
schap. De onderhoudskosten worden be
streden uit de dijktesten, die geheven
Worden van alle land en water, gelegen
ip de Krimpenerwaard.
Behalve de wegen in onderhoud bij het
hoogheemraadschap zijn er nog polder
wegen Deze wegen zijn'in onderhoud bij
de in het hooghaamraadschap gelegen pol
ders. De onderhoudskosten hiervan moe
ten gefinancierd worden uit de polder-
lasten die geheven worden boven de dijk
testen. zodat de Ingelanden mee betalen
aan de door het hoogheemraadschap te
NederlandIndonesië
camcronia Java-Amst P 17 Mipikoi
Celebes Java-Amsterdam p 17 Djeddah
Ciaroet Rott-Java p 18 Finlsterre
Harpathlan p ifi Finlsterre 20 te Rotterdam
Kamerl Onnes Java-Rott p 18 Perim
Kota Agoeng JavaiJRott p 17 K8ap Bon
Kota Inten is v Djakarta te Makassar
Laertes 17 v IJmutden n Stavanger
Oranje 18 v Amsterdam te Djakarta
Singkep Java-Londen p 17 Ouessant
Somersetshire p 17 Finlsterre n Rotterdam
Surrlento Java-Marseille 16 te Colombo
Tablan Java-Llverpool 17 v Aden
Tablnta 18 v Djakarta te Amsterdam
Talisse 18 v Belawan te Djeddah
Tawali 18 v Djakarta te Belawan
Tosarl 17 v Semarang te Soerabaya
Van 't Hoff 17 op 480 m W v sabang
Waterman 18 v Menado te Makassar
Willem Ruys 17 op 900 m ZO v uQardaful
Zuiderkruis 18 v Soerabaya te Djakarta
WATERSTANDEN 18 AUGUSTUS
Keulen 1.26 -ooi- RUhrori -0 83 -0.19: Lo-
bjth 9.19 -0.03; Nijmegen 8 95 -O 04; Arnhem
7.15 —0.03: Ee/de 2 28 —0 02. Deventer 1.42
—002 Borgharen 39 06 —0.11: Belfeld 10.92
+0.02 Grave 4.58 -O 06; Lith -0.24 -Ö.20
onderhouden wegen, maar b0\*endien hunf
eigen wegen moeten onderhouden.
Sinds de motorrijtuigenbelasting is In
gevoerd meenden onderhoudsplichtigen
(als hoogheemraadschap en polders) daar
uit een bijdrage te krijgen, maar tot nog
toe is dit beperkt, hetgeen voor de licha
men, die geen bijdrage ontvangen, een
tenachterstelling betekent. Waarom, zeg
gen zij. hebben wij niet evenveel recht op
een bijdrage uit een belasting, die gehe
ven wordt door het Rijk op alle voer
tuigen.
De onderhoudsplichtigen zien dan ook
reikhalzend uit naar een oplossing, waar
door hun zal worden tegemoet gekomen
in de steeds kostbaarder wordende onder-
houdslasten.
Het is te hopen, dat er spoedig een op
lossing wordt gevonden, bijvoorbeeld door
alle wegen, die tljans nog geen bijdrage
ontvangen, in te delen in een quartair
wegennet.
P J HUBREGTSE. Gouda
„Vrijheid doet leven"
houdt een bazar
Voor nieuwe feestverlichting
Van de ruim honderd buurtverenigingen,
die na de oorlog als paddenstoelen uit de
grond kwamen zijn er niet veel meer
overgebleven. Het is uit de mode geraakt,
maar bovenal een dure aangelegenheid
geworden. ..Vrijheid doet leven", de
buurt- en amusementsvereniging van de
Tollensstraat, is één van die laatst over
gebleven verenigingen. Gisteravond open
de haar voorzitter, de heer J. M. van Vliet,
een in het veemarktrestaurant ingerichte
bazar, waarvan het batig saldo zal wor
den aangewend voor het aanschaffen van
een nieuwe feestverlichting.
Maanden ^ang hebbt.i de Tollensstraters
gewerkt aan deze fancy-fair en kosten
noch moeiten zijn gespaard om zo goed
mogelijk voor de dag te komen. Alles aan
zp'n vermakelijkheid eigen, is present:
het rad van avontuur, de ballentent, een
raadspelletje. de ping-pong tent, kortom
alles wat er maar geplaatst kon worden
Als deze driedaagse bazar een succes ge
worden ls. zal de Tollensstraat verlicht
worden door een verlichting, waardig aan
een buurtvereniging, die over veertien
dagen haar eerste lustrum viert.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar geleden*».
Mej. G. Hardeman heefrontslag ge
vraagd als hoofdonderwijzeres van de
school voor jongejufvrouwen.
50 jaar geleden.
Ds C. Eekhof te Gouderak heeft het be
roep naar de Ned Herv. Gemeente te
Rouwveen aangenomen. Naar de Ned
Herv. Gemeente te Broek op Langendijk
nam een beroep aar cand. A. v. d. Heyden
te Waddinxveen.
25 jaar geleden.
Er was heden groot feest in het Cen
traal Tehuis voor Israëlieten op de Oost
haven Twee inwonende echtparen, de
heer en mevrouw Rubens en de heer en
mevrouw Sanders herdachten hun gouden
huwelijksfeest. Het echtpaar Sanders heeft
ter gelegenheid hiervan uit dankbaarheid
het huis een hangklok aangeboden. Het
muziekkorps „Wilhelmina" van de plateel
bakkerij „Zuid-Holland" heeft de gouden
echtparen een serenade gebracht.
Boskoop
Verballseerd. De politie heeft tegen een
caféhouder alhier proces-verbaal opge
maakt wegens het verstrekken van ster
ken drank aan iemand, die reeds ln ken
nelijke staat van dronkenschap verkeerde.
Plofflets terecht. Het rijwifl met hulp
motor, dat Maandagavond voor een huis
in de Burgemeester Colijnstraat was ver
dwenen en als gestolen was aangegeven,
is opgevist uit de wetering langs de Laag-
Boskoopse weg.
Bloemenveiling. Coöp. vereniging „De
Boskoopse velling". 17 Augustus. Rozen,
gr. bloemig per bos 20 stuks: Butterfly
44—1.10. Hadley 1.20-1.80. Better Times
90-1.20, Florex 60 Rosalandia 62-90. Duis
burg 70, Vierlanden 1.30-1.80, Pechthold
60-90. Edith Helen 90. Gemengde rozen
21-38. Babyrozen per bos 10 stuk*: Ellen
Poulsen 25-36, Sweetheart 42-60. Else Poul-
sen 24-31. Gloria Mundl 19-32. Wolfsglorie
31-38, Polyantharozen 40-65. Diversen per
bos 10 stuks: Durandü 58-100. Dahlia's
in soorten 13-24. Gladiolen ln soorten 10-
23. idem gemengd 13-15. Asclepia 6. Witte
Lelies 1.40. Asters 10.
Succes voor „D|e Gouwe Sanghers". De
mannenzangverenlging ..Die Gouwe San
ghers" heeft onder leiding van haar diri
gent, de heer Pascal H. Janssen te Gouda,
op eea Woensdag te Ermelo gehouden con
cours in de afdeling Uitmuntendheid een
le prijs met 355 punten en in de ere-wed-
strijd de le ereprijs behaald. Opwerzoek
van de jury en van het concourscomité
hebben ..Die Goiiwe Sanghers" 's avonds
een concert gegeven, waarvoor veel be
langstelling was.
Naar het strand. De kinderen i^it de
Burgemeester Colijnstraat hebben per
boot een reisje naar Katwijk aan Zee ge
maakt.
Burgerlijke Stand. Geboren: Johanna
Helena Henrica. d. van J. L. van den Berg
en E. T van der Horst.
Ondertrouwd: Hermanys Dool en Cathiw
rina Abbema: Willem Jan Ravenhorst «V
Maria de Graaf.
Getrouwd: William Richard Zeehande
laar en Janna Wilhelmina Merbis.
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk: t en
10 30 uur ds A de Leeuw- 8 30 uur ds G C.
Tromp Geref. Kerk; 9.30 en 5 uur ds
H. Pol. Ohr Geref Kerk: 9.30 en 4.36 uur
ds P. J de Bruyn. Remonstr. Geref Ge
meente: 11"uur ds J Laforêt.. Geref Ge
meente. 9 30 en 8 uur leesdienst.
Bergambacht
Eerste prijs. De gemengde zangver
eniging „Nut en Genoegen" behaalde pp
een concours te Laren een eerste prijs in
de eerste afdeling met 360 punten.
Politiemutatie. - Na een verblijf van
ruim vier jaren in deze gemeente als post
commandant der Rijkspolitie, is de opper
wachtmeester J. de Bakker overgeplaatst
en aangesteld als groepscommandant te
Bleiswijk. Wegens huisvestingsmoeilijkhe
den zal zijn gezin nog enige tijd in deze
gemeente blijven wonen.
Jachtseizoen. Voor het seizoen
1950—1951 zijn ln deze gemeente elf grote
jachtakten afgegeven.
Collecte. Aan de stichting Chr. Blin
denhulp „De Fakkels bijjen" te Amster
dam ls toestemming verleend tot het hou
den van een openbare geldinzameling in
het tijdvak 29 t.m. 31 Augustus.
Eerste paal voor woningbouw geslagen.
In jtegendföordigheid van de leden van
het gemeenteijestum^en de aannemers is
gistermorgen de bouw van de twintig
arbeiderswoningen ln het uitbreidingsplan
ten Oostén van de Hoofdstraat begonnen
met het slaan van de eerste heipaal. Na
dat de paal in de grond was geslagen
sprak burgemeester Diepenhorst er zijn
vreugde over uit. dat dit werk zo vlot in
uitvoering komt. HU prees de heiers voor
hun vlugge komst e" sprak de hoop uit
dat hun werk even vlug zal worden beëin
digd als het is begonnen Als stimulans
dat de heiers voor de woningbouw in het
algemeen en voor Bergambacht in het
bijzonder hun best zullen doen, reikte de
burgemeester aan de leden van de hei-
ploeg een couvert met inhoud uit.
Predikbeurten. Ned Herv. Kerk. 9.30
en 6.3Q uur ds H. Bout te Amersfoort
2 u. ds mr H v Ewijck te Stolwijk.
Uitgetr Ned Herv Kerk. 9.30 en 6.30 uur
leesdienst. Geref. Kerk 10 en 6 uur ds J
Pirct.
Hekendorp
Burgerlijke Stand. Geboren: Maria,
d. v. J. Knol en W. de Bruin.
Predikbeurt. Ned. Herv Kerk: 10 uur
ds De Haan te Aarltnderveen.
Moerkapelle
Predikbeurten. - Ned. Herv Kerk: 9 so
uur d? heer D M. A. van Teylingen te Lei
den; 6 uur ds P. Zijlstra Geref Gemeente-
9.30. 2 en 8 uur leesdienst
Moordrecht
Predikbeurten. - Ned Herv Kerk: 10 uur
ds P. A. stapert. Geref, Kerk: 8 45. 1080 en
6.30 uur ds D P Kalkman - Ned Herv
Evangelisatie op Geref. grondslag: 10 en 6 30
uur de heer H. Ockerse Oud Geref Ge
meente: 10 en 4 uur leesdienst R. K. Kerk:
7.30 en 10 uur H. Mts- 5 uur Lof.
Stolwijk
Raad bijeen. Hedenavond om half
acht zal de raad irt openbare vergade
ring bijeenkomen.
Wandeltocht. Morgenmiddag zal een
wandeltocht worden gehouden, waarvan
de leiding berust bij de wandelclub
„G.O S." alhier. Gestart zal worden om 3
uur van het Dorpsplein. De afstanden
zullen bedragen 10. 15 en 20 k.m. Er zijn
ruim 200 inschrijvingen binnengekomen,
o.a van twee deelnemers uit Noorweger».
Er zijn verschillende groepsprijzen be
schikbaar gesteld
Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: G
Koolwijk, 25 en H van Bree 10.
bloedtransfusiedienst. Vanwege het
Nederlandse Rode Kruis is een circulaire
rondgezonden, waarbij een beroep op de
ingezetenen wordt gedaan zich beschik
baar te stellen voor de bloedtransfusie
dienst. Bij voldoende belangstelling zal
een auto van hef Rode Kruis voor dit
doel in deze gemeente komen of zal een
autobus naar een naburige gemeente
rijden.
Predikbeurten.
Mol te
Nieuwerkerk a d IJssel
Dat is even een prijs
De 15-jarlg* Hans Kool alhier, die door
het oplossen van een rebus, waarvan de
opbrengst ten goede komt aan de kerste
ning op Ncd, Nieuw-Guinea, de eerste
prijs won, krijgt niet de keus uit een der
artikelen zoals gisteren gemeld, masr
komt ln het bezit van alle artikelen. Hij
heeft dus gewonnen een rijwiel met hulp-
motor. eet-, ontbijt- en theeservies, salon-
ameublement. radio, wasmachine, tafel
biljart, filmcamera met projector, cassette
12delig, reis door Frankrijk. 1000 sigaren.
5000 sigaretten en 50 dozen bonbons.
Reeu wijk
Predikbeurten, Ned Herv. Kerk dorp
9.30 uur ds P. Zljlstra'te Moerkapelle 8 30
uur Os A. Baars te Sluipwllk Ned. Uerv.
Kerk: 10 en 5 uur d» Krimpen te Rotterdjm.
Beroep ontvangen. Ds A Baars te
Sluipwijk, heeft een beroep ontvangen
naar de Ned. Herv. Gem. te Lexmtond.
Schoonhoven
Ouden van dagen op reis. Evenals
voorgaande jaren zullen ook dit jaar on
geveer 90 ouden van dagen een reisje
gaan maken A s. 'Maandagmorgen om 7
uur zal het gezelschap van de fBtenenbrug
vertrekken om koers te zetten naar
Alphen. o. d. Rijn. waar ..Avifauna" zal
worden bezocht. Vervolgens grot de reis
naar Schiphol. Langs de kuststrook rijdt
men dan weer naar huis.
Waddinxveen
Burgerlijke Stand. Geboren: Gerrit,
z. v. E van Hoven en A. Sanner; Wille-
mijntje Maria. d. v. H. Olie en G Graaf
land; Hugo, z. v, H. van der Linde en W
P, van den Heuvel; Robert, z. v. J. Verwey
en A. Verhoef; Jacoba Jerina, d v. J A.
de Bruin en G. Tent; Mivion. d. v. H. C.
Ooms en M C Bergshoeff.
Ondertrouwd: A. Vos en L. van Vliet;
J. M. Kleijn en T. M. den Haan
Overleden: Dirkje Tijsterman 74 j. echtg.
v. D. Degenhardt.
Gevonden voorwerpen: regenjas en
blauwe kiel.
Zevenhuizen
Nieuw voetbalterrein gereed.
De voetbalverenigfng „Groeneweg", die
tot dusver aan de Groeneweg speelde,
heeft een nieuw terrein gekregen, dat in
het centrum van het dorp is gelegen. Za
terdagmiddag 3 uur zal het officieel ln
gebruik genomen worden. Na de opening
van het veld door de burgemeester wordt
gespeeld Groeneweg Moordrecht 2 en dan
volgt om halfzeven als ere-wedstrijd ONA
(Gouda)—HOV (de nieuwe Rotterdamse
tweede klasser). In de pauze wordt een
athletiekdemonstratle gegeven.
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk: 10 uur
ds Bax te Capelle a. d. IJSsel: Kapel a d
Rotte 2.30 uur ds D ter Steege. te We»sp;
7 uur jeugddienst Geref Kerk: 9 30 en
6 30 uur ds A. P. Helner Remonstr. Geref.
Gemeente: 3 uur ds J. Laforët te Boskoop.
Prins Bernhard decoreerde
dr Felix Kersten
Dr Fellx Kersten, de vroegere massage
arts van Himmler, hleft Donderdagmid
dag op het paleis Soestdijk het grootoffi
cierskruis in de orde van Oranje Nassau,
dat hem bij Koninklijk Besluit is verleend
voor zijn verdiensten voor de Nederlandse
zaak, ontvangen uit handen van Z.K.H.
Prins- Bernhard. De Prins sprak in de
stuczaal van het paleis ruim een half uur
met dr Kersten over zijn werk in de oor
log.
„Het is moeilijk woorden te vinden om
u te danken voor alles, wat u voor Neder
land hebt gedaan" zei de prins. Dr Kersten
zal thans drie maanden in ons land ver
blijven. Volgend jaar hoopt hij zich defi
nitief in Nederland te vestigen.
Ned. Herv Kerk: 10 uür
ik; 7 uur ds J J Mol te
ed Herv Evangelisatie:
mr H. van Ewijck; 7 uur
'Waddinxveen. - Ned Herv
9.30 en 8.30 uur de heer Van Brink te Vries-
seveen - Geref. Gemb-nte: 8.30 en 6 30 uur
leesdienst
Duivenvlucht. - „De Blauwe Doffer"
heeft een postduivenwedvlucht gehouden
uit Mons. afstand 178 km; eerste duif
10.30.12; laatste 10.52.23; snelheid 1477 m.
Uitslag: A. v d Heuvel 1. 18; B. pchmidt
2, 20, 21. 23; Joh. Sleeuwenhoek 3; J Zui-
dervlict 4; D Vermeulen 5. 12. 13; W de
Borst 8. 7. 8, 9. 14; N. Dekker 10. D Mas
tenbroek 11. 16. 24; S. Uittenbogaart 15.
T. Koot 17. 19. 25; T. v. d. Heuvel 23.
SPORTNIEUWS
Voetbal.
Op 10 September begint de nieuwe
voetbalcompetitie, zodpt men nog drie
weken heeft voor oefening en proefne
ming. Daar verscheiden verenigingen
nogal moeite hebben met het vinden van
tegenstanders, of anderszins zoals bijv
O N.A.. dat voor 3 en 10 September een
toumooi geprojecteerd had. maar dat in
duigen ziet vallen, omdat op 10 Septem
ber de competitie reeds draait is 't nog
lang niet alle gelukt een volledig, drie
Zondagen omvattend, oefenprogramma sa
men te stellen-.
Gouda ls geslaagd: 20 Augustus Gouda
D.H.Z. en BodegravenGouda 2; 27
Augustus Blauw ZwartGouda; 3 Septem
ber V.FC—Gouda.
O.N.A heeft, als gevolg van de tegen
slag. nog slechts de wedstrijd H.O.V
O.N.A. Zaterdag in Zevenhuizen op zijn
boekje.
Oiympia speelt op 27 Augustus, als tus-
senwedgtrijd in het Jan van den Berg-
bekertournooi waarbij het tweede der
rood-zwarten betrokken is tegen het
Dordtse Fluks. Op 3 September gaat het
bij V.O.C. te gast
D.O.N.K. 1 en 2 gaan 27 Augustus naar
Moordrecht, waar hetteerste en derde elf
tal der thuisclub de tegenpartijen zullen
zijn. Op 3 September komt het Gorin-
chemse Raptim bij de geel-witten op het
oude terrein nog. op bezoek.
G.S.V. is nog nlèt geslaagd A s Zondag
zou het met drie elftallen naar Rotterdam
gaan, maar dat is afgesprongen Defini
tief ls nu nog slechts op 3 September
Utrecht—G.S.V.
O.N.A.'s terrein
Het plan om deze zomer het hoofdveld
van de vereniging O.N.A als werk in
D U.W.-verband te verbeteren ls niet ver-
wezenlükt kunnen worden. Door de mi
nisteriele beslissing, dat alle arbeiders
van de D.U.W. bij de oogst moeten worden
tewerkgesteld, waren geen werkkrachten
beschikbaar. Besloten ls nu. meldt O.N.A.'s
cluborgaan „Rood Zwart", vóór de winter
een noodvoorziening te treffen door het
graven van greppels voor afvoer van
water. Het middenstt^k van het veld wordt
opgehoogd Aan de gemeente zal worden
gevraagd de waterstand ln de langs het
terrein lopende sloot zo: laag mogelijk te
houden. In April zal dan met de grot#
werkzaamheden werden begonnen.
VBIJPAO 18 AUGUSTUS 1950.
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
ge kamperen/ Ze zit vol
i op de dekens, die haar
rug torst en schijnt niet
haar evenwicht te zullen
verliezen.
INDELIJK, op 2 Juni 1601 kwamen de schepen, waar onze buitenpost op had
- gewacht, de goede, oude Amsterdam en het schip Gouda. Van Neck was de
plootcommandant. Hij had een avontuurlijke reis gehad en voor de Chinese kust
slag moeten leveren tegen Portugezen. In onze factorij lag een goede lading voor
hem klaar en de sultan ontving hem hartelijk, met een groot feestmaal. De helft
pan de scheepsbemanningen kreeg verlof om die maaltijd b\; te wonen, die door
Spiegelgevechten van Ternataanse edelen werd opgeluisterd.
PORTUGEZEN op Tldore verstoor-
„Jden deze genoeglijke rust. Zij maak
ten zich gereed, om ons met vier sche
ien waaronder de door hen buitgemaakte
Rotterdamse „Trouw", te komen verja
gen Bij de zeeslag, die volgde, verloren
wij negen man, terwijl yan Neck er en-
ielé wjigers bij inschoot, maar de tegen
stander had het veel harder te verant
woorden. De sultan sloeg het schouwspel
bp een veilige afstand gade. Ten slotte
werd de onbesliste strijd op zijn herhaald
verzoek door ons gestaakt. Hij wilde de
Hollandse schepen voor Ternate houden,
♦ot ook Van Warwijck met zijn vloot terug
«ou zijn om dan met vereende krachten
de Portugezen definitief te verdrijven,
maar dat kon Van Neck niet verantwoor
den tegenover zijn opdrachtgevers. Nog
steeds ging het ons alleen om zakelijke
resultaten, zonder meer.
Van Neck liet vijf man achter als per
soneel voor de factorij en kon, dank zij de
go^de zorgen van Van der Does, eind Juli
Nadat wij koning Philips van
Spanje hadden afgezworen gin
gen ook Nederlandse kooplieden
zich toeleggen op de scheepvaart
naar Indië, die tot dusver een
Spaans-Portugees monopolie was
geweest. De Oude Compagnie,
een Amsterdamse maatschappij,
had in 1599 zes man op het aan
specerijen rijke eiland Ternate
geplaatst om daar een factorij
op te zetten. Sindsdien waren
nog een aantal Indië-compag-
niën in de Lage Landen opge
richt, die elkaar zwaar becon
curreerden. Het duurde lang,
voor de zes man op Ternate
weer iets uan hun maatschappij
hoorden.
alweer met volle lading vertrekken. Het
volgende jaar kwam er nog een Neder
landse vloot voor het eiland, maar Van
der Does zou pas ln 1605 als koopman
worden afgelost en naar het vaderland
tarugkeren.
Jn de Nederlanden waren inmiddels
maatregelen genomen om aan de „wilde
vaart" een einde te maken De bestaande
compagplën werden ln 1602 verenigd in
de Vereenigde Oost-Indische Compagnie,
die het monopolie voor de Indische han
del kreeg en grote bestuursbevoegdheden.
Zo zouden onze Indische gewesten onder
het gezag komen van kooplieden, met alle
gevolgen van dien. Thans nog. in Indo
nesia Merdeka, kan men op de pasar Glo-
dok in hef oude hart van de hoofdstad
Diekarta, behalve Straits Dollars en En-
gëlse popdeh ook verweerde koperen (Tui
ten kopen mèt het Bekédde V?Ö C -lek'en
er op: de compagnie gaf ook eigen geld
uit.
DE PORTUGEZEN begonnen onze con
currentie ln de handel op de kruiden-
eilanden ernstig te nemer» en achtten de
ttyd vqor hele maatregelen gekomen. Zij
eo de Spanjaarden werkten met grote
vloten, maar ondanks deze overmacht
ktegen wij onze zin. Dit is wel ten dele
toe te schrijven aan de moed en de be
kwaamheid van onze zeelieden maar toch
niet geheel en al. ook onze tegenstanders
waren geep kleine jongens op dit gebied.
Wij dankten onze successen aan een sa-
mehstel van factoren, waaronder dom ge
luk niet de minst belangrijke was De
tegenpartij maakte fouten, maar wij even
goed.
Ons fortle op Hltoe. het Noordelijke
schiereiland van Ambon, het „Kasteel van
Verre" of de Kota Warwijck. zoals de be
volking het noemde werd door de Hol
landse bezetting in de steek gelaten om
gemoedereerd een rijke lading kruidna
gelen thuis te bezorgen alsof er geen ka
pers op de kust waren En dat bij de strijd
om Tldore de Portugese kruitvoorraad
vlah» vatte, was meer geluk dan wijsheid
Maar een feit is. dat wij als overwinnaars
uit de strijd om de Molukken kwamen en
hét weréldmonopolie voor kruidnagelen
verwierven, wat althans voor ons
een tijdlang erg winstgevend is geweest
TN korte trekken verliep dit zo. In het
jaar 1601 vertrok van Goa een grote
Portugese Armada, bestaande uit 27 sche
pen met 2000 matrozen en 1300 soldaten,
die de opdracht hadden, ons uit de Mo
lukken te verdrijven Zij sloegen beleg
voor Ternate en waagden met steun van
eeh Spaans eskader enkele aanvallen
maar de onderneming liep op niets uit en
zij moesten zich ten slotte op Ambon
terugtrekken Daar kregen zij ln 1605 be
zoek van de eerste vloot, die geheel voor
rekening van de V.O.C. was uitgevaren
Het was een vloot van 11 schepen en
Portugezen op Ambon hadden gebrek aan
oorlogstuig. Zij verkozen onderhandelen
boven vechten en onze admiraal Steven
van der Hagen nam ln naam van Prins
Maurlts zonder slag of stoot hun fort in.
dat wi> Fori Victoria doopten.
De Portugezen kregen vrije aftocht. De
Ambonnese bevolking was het binnen
land ingetrokkep. maar de Christenen on
der hen waren bevreesd voor hun Mo
hammedaanse landgenoten en kwamen
zich aan ons onderwerpen. Zij kregen toe
stemming om zich. evenals enkele Portu
gese gezinnen en twee missionarissen, on
der onze bescherming te stellen. Frederik
de Houtman die gouverneur van Ambon
werd. had echter weinig aympathle met
de „papen" en twee maanden na de on
dertekening van het verdrag stuurde hij
de achtergebleven Portugezen, met de
mestiezen en de twee missionarissen, te
gen alle afspraken ln op een kleine boot
zonder voldoende levensmiddelen en zon
der zeelleden, de oceaan in. De gebroe
ders De Hqutman behoren tot figuren ln
onzé koloniale geschiedenis, die wij ons
niet met trots kunnen herinneren Geluk
kig wisten de 150 Christenen, dank zij
hulp van de bevolking, toch de PhilippiJ-
nen te bereiken.
VIJF van zijn achepen had Van der Ha-
gen doorgezonden near de Molukken
De Portugezen weren dporj een Engela
schip voor onze komst gewaarschuwd en
de op ons jaloerse Engelsen, wier politiek
van toen een voorbode was voor die van
1945, hadden hen bovendien een partij
munitie gegeven, «et werd een e#aar ge
vecht det ten slótte alleen door on# werd
gewonnen, doordat de kruitvoorraad van
de Portugezen in brand raakte. Zij ver
trokken naar de Philippijnen. Wij legden
kleine bezetting op Tldore en keerden
triomfantelijk naar Nederland terug.
Ternate leed zwaar onder de jongst
wereldoorlog.
Tegen verhoging omzet
belasting met 5
Er heerst bij de brood- en banketbakkers
grote ongerustheid over de gevolgen van
de verhoging van de omzetbelasting van
3 tot 8'/t procent voor gebakjes, koekjes
enz., over welk voorstel de Tweede Kamer
op één van de eerstvolgende vergaderin
gen zal beslissen. Er is een landelijk actie
comité met regionale afdelingen in het
leven geroepen om te trachten het drei
gende gevaar, zoal» men de verhoging
betitelt, af te wenden.
Men is er van overtuigd, dat het aan
vaarden van dit voorstel de ondergang
voor menige banketbakker betekent. Het
is natuuïlijk wel waar, zo redeneert men,
dat de omzetbelasting in zijn geheel mag
worden doorberekend aan de consument,
maar dit betekent ook dat de prijs van de
artikelen met meer dan 5 procent zou
worden verhoogd. Het ip®lsche Kevolg
daarvan 1$, dat het publiek in deze tijd
van schaarse geldmiddelen nog minder
inkopen bij de banketbakker zal doen. En
dit. terwij! de omzet van deze categorie
van middenstanders thans nog geen 7I0
procent van die van voor de oorlog is.
Verder spreekt het actiecomité zijn ver
wondering er over uit, dat een artikel als
hagelslag, dat toch geen luxe is, onder de
verhoging zou vallen. Voor ontbijtkoek
daarentegen wordt het percentage niet
verhoogd.
De Rotterdamse afdeling van het actie
comité zal met de leder» van de verschil
lende organisaties per bus naar Utrecht
trekken, waar op 20 September een lande
lijke protestvergadering tegen de verho
ging zal worden gehouden.
De commissie van stafchefs van de groep
voor de planvorming van het Atlantische
Pact la Woensdag te Washington onder
voorzitterschap van admiraal W. M. Fech-
teler. bevelhebber der Amerikaanse vloot
In de Atlantische Oceaan, besprekingen
begonnen over de verplaatsing en bescher
ming van militaire voorraden in geval van
een nieuwe grote oorlog.
Volgens Amerikaanse defensiefunctiona
rissen zou deze commissie in ieder geval
deze zomer bijeen gekomen zijn, doch had
de zitting een „dringend karakter" gekre-
(jouverneur Van Waardenburg
„Zoals de kaarten nu liggen sta ik er voor in. dat de bevolking 100 pro-
Nederlands is", aldus de heer Van Waardenburg, gouverneur van Nederlands
Nieuw-Guinea, die gisteren op het vliegveld Schiphol aankwam voor een bezoek
aan Nederland van ongeveer een maartd. De verhouding tussen de leden van de
autochthone bevolking onderling en tussen de Nederlanders en de autochthone
bevolking is. aldus de gouverneur, zeer goed. „De< anti-Indonesische demonstra
ties. die ik thans uitdrukkelijk heb verboden, zijn dan ook absoluut spontaan
geweest."
kso nog héét vfff jaren of langer duren,
voor bet kover ia,"
Als objecten, die zeker «en lonende in
vestering mogelijk maken, noemde de
heer Van Waardenburg de tonljnvtseerl]
en de bodemrykdommen Van particuliere
investering is echter op het ogenblik nog
geen sprake Belangrijk werk is verricht
doo# Volkers Aannemertmaatschappij
De«# maatschappij zond enkele oxpem.
die na een langdurig onderzoek een rap
port hebben opgesteld over de mogelijk
heden en de kosten voor de bouw van een
haven, een goede weg en een nieuwe stad
drie projecten, die voor de exploratie van
Nieuw-Guinea dringend nodig zijn. Dit
rapport is één van de onderwerpen, die
gouverneur Van Waardenburg met de re
gering zal bespreken.
Politieke vragen ontweek de heer Van
Waardènburg verder De Indo-Europese
immigranten, die direct voor en na de
souvereiniteitsoverdracht naar Manok-
wari trokken, hebben een ellendige tijd
achter de rug, maar thans is de toestand,
naar de gouverneur verklaarde, redelijk.
In het algemeen zijn de moeilijkheden
echter nog groot. „Men zou kunnen zeg
gen, dat wij nog iedere dag achteruit
gaan. Wij leven er bij de gratie van het
geen de Amerikanen achterlieten. Het
duurt 5 maanden, voordat goederen, die
wij in Nederland bestellen, op hun plaats
van bestemming zijn."
De primitieve omstandigheden hadden
ook tot gevolg, dat de zo dringend nood
zakelijke experts nog biet konden komen.
De voedselvoorziening, de huisvesting en
de verbindingen z|Jn de drie hoofdproble
men. Er Is op het ogenblik een soort bio
logisch evenwicht, dat zo labiel iz, dat
tedere nieuwe immigrant het zon kunnen
verztoren. Nieuwe immigratie Is pas mo
gelijk. zodra met de exploratie een baal*
Is gelegd. Dan acht de gouverneur groot
scheepse Immigratie mogelijk, maar „het
De Anglicaanse kerk wijst
het nieuwe dogma af
De aartsbisschoppen der Anglicaanse
kerk te Canterbury en York hebben ver
klaard. dat de Anglicaanse kerk het dogma
van Maria ten Hemelopneming niet kan
aanvaarden. Volgens deze hoogste digni
tarissen der Anglicaanse kerk heeft- het
besluit van de Paus. dit dogma 1 Novem
ber af te kondigen, de dogmatische ge
schillen in de Christenheid vergroot en
de toenadering tussen de verschillende
richtingen van het Christendom geschaad
Volgens deze gemeenschappelijke ver
klaring bevat de Bijbel de oudste kerk-
lltteratuur, „niet het geringste bewlls"
van het geloof ln de leer van Maria's
lichamelijke opstanding.
Ba by gaat mee
zelfvertrouwen
vader op zijn
bang te zijn,
gen door de oorlog ln Korea. De commis
sie zou zich in de eerste plaats bezig hou
den met de vraag, wat elk van de 10 bij
het Atlantische Pact aangesloten staten
kan bijdragen tot het verdedigen van de
belangrijkste verbindingslijnen. Volgens
deze functionarissen hebben de V S. lan
den als Frankrijk en Ned> rland diploma
tiek te kennen gegeven, dat het te kostbaar
en ondoelmatig zou kunnen blijken ver
schillende sterke vloten te vormen, wan
néér de V.S. en Engeland reeds schenen
beschikbaar hebben. De VS. hebben
Frankrijk en Nederland reeds fregatten
geleverd en meer schepen van dit type
worden in gereedheid gebracht voor over
dracht aan Westeuropese landen.
Admiraal Fechteler deelde Woensdag op
de conferentie mee. dat de besprekingen
der commissie „te meer betekenis" kre
gen door de algemene wereldsituatie en
de verhoogde toewijzingen voor de defen
sie van een aantal leden-staten.
Een woordvoerder Van het Indonesische
ministerie van Buitenlandse Zaken he«*ft
Woensdag verklaard, dat het verlangen
van zijn regering naar het lidmaatschap
van de Verenigde Naties is verminderd.
Dit is een gevolg van de moeilijkheden,
die de Verenigde Naties met de Sowjet-
Unle naar aanleiding van de Chinese ver
tegenwoordiging bij de wereldorganisatie
ondervinden.
Indonesië wenst niet. dat zijn lidmaat
schap van de Verenigde Naties wordt be
schouwd als een versterking van het An-
glo-Amerikaanse blok. aldus deze woord
voerder.
De militaire gouverneur van Djakarta
heeft de Chinese bevolking verzocht, al
leen de vlag van de Chinese communisti
sche volksrepubliek te hijsen. De gouver
neur wees er op. dat de Indonesische een
heidsstaat geen betrekkingen meer onder
houdt met het nationalistische China en
dat hij de Chinese volksrepubliek officieel
heeft erkend.
/"'HURCHILL en Eden, de opposltielei-
^-4 ders in het Britse Lagerhuis, hebben
hun zin niet gekregen. De (reeds ver
vroegde) datum voor de bijeenkomst van
het Huis blijft bepaald op 12 September.
Premier Attlee achtte ChurchiUs argument
voor een nóg vroeger begin van de ver
gadering. t.w. „de ernst van de internatio
nale toestand", niet steekhoudend. Boven
dien was het. zo zei hij, volstrekt onmo
gelijk de voorstellen voor het nieuwe
defensiebeleid eerder dan 12 September
volledig uitgewerkt te hebben.
Men kan veilig aannemen, dat Attlee
nog een derde reden voor zijn weigering
had. namelijk zijn wens om tot elke prijs
te voorkomen dat de regering de schijn
zou wekken zich aan paniekmaatregelen
schuldig te maken.
Overigens kan men toegeven, dat het
motief dat Attlee wél jheeft uitgesproken
tijdgebrek. overtui
gend genoeg is. Want
het wetsontwerp tot
uitbreiding van de
Britse defensie, dat
de regering heeft aan
gekondigd. is eei! zaak van zodanige om
vang en zo vérstrekkend in haar conse
quenties. dat de deskundigen aan de voor
bereiding ervan zeker de handen meer
dan vol zullen hebben.
3.4 MILLIARD POND is de Britse rege
ring van plan in de komende drie jaren
aan wapens uit te geven, op voorwaarde
echter, dat Amerika bereid is een deel
van deze zware financiële last te dragen.
Zelfs in dat geval echter zal het deel dat
Engeland zelf zal moeten opbrengen een
zeer zware belasting van 's lands toch al
niet bijster gezonde economie betekenen.
Het ziet er naar uit dat Engeland een tijd
perk van soberheid tegemoet gaat, dat
vele Engelsen, wellicht nog naar de be
ruchte ..magere" na-oorlogse jaren zal
doen terugverlangen. Attlee heeft zijn
landgenoten reeds onomwonden meege
deeld dat het nieuwe bewapeningsprogram
„aanzienlijke opofferingen" zal vergen
Het Britse volk kan dus alles wat
zweemt naar luxe, alles wat het leven
kan veraangenamen, voorlopig wel weer
afschrijven. Hetzelfde geldt trouwens voor
de andere Europese ondertekenaars vBn
het Atlantische Pact. Wij moeten allen
offers brengen terwllle van het behoud
van onze vrijheid en van de vrede in de
wereld. Dat klinkt goed en overtuigend.
Het doel. vrede en vrijheid, is wel eert
offer waard en de Westeuropese volken
hebben in de afgelopen tien jaren bewe
zen dat zij voor het bereiken van dat doel
heel wat over hebben
Maar de situatie is op het ogenblik
anders dat ten tijde van Hitlers ver
overingsoorlog. Toen wist ieder dat de tijd
van beproeving beperkt zou blijven tot
Douwen.
C' 1 nog alt
in de
ten hoogste enige jaren en er waren zelfs
optimisten die (zij het ten onrechte re
kenden met maanden Thans kan niemand
er zich ook maar een flauwe voorstelling
van maken hoelang de „soberheids-
periode" zal moeten duren en zelfs kan
men er niet zeker van zijn dat geen erger
beproevingen dan slechts armoede ons te
wa#hten staan
W/"AT zijn onze vooruitzichten? Voort-
durende uitbreiding van de bewape
ning ten koste van de levensstandaard.
Kanonnen in plaats van boter Want van
één ding kan men zeker zijn: de aange
kondigde maatregelen ln alle Westeuro
pese landen vormen slechts een begin. De
enorme sommen die thans voor de her
bewapening worden uitgetrokken zullen
maar net voldoende zijn om een defensie
apparaat van bescheiden omvang op te
bouwen, een leger dat
ütijd de verge-
met de Rus
strijdmacht zelfs
verte niet kan
doorstaan Er zal
méér nodig zijn voor men kan zeggen: wij
zijn op alles voorbereid Maar dat „meer"
kan Europa zich net niet veroorloven,
zolang het er op staat de levensstandaard
van de bevolking op een enigszins drage
lijk peil te houden. Natuurlijk is Europa
theoretisch wel in staat op militair gebied
hetzelfde tot stand te brengen als de Rus
sen. Maar daartoe zou men in het Westen
de levensstandaard tot Russisch peil om
laag moeten schroeven. Dit is echter
slechts denkbaar in een dictatoriaal be
stuurde samenleving. Met andere woorden
wil West-Europa zich op eigen kracht af
doend teweerstellen tegen het commu
nisme, danmoet het communistisch
wofden
Er is slechts één andere mogelijkheid.
En die is dat de Ver. Staten bijna het
volle gewicht van Europa's verdediging op
de schouders nemen, door meer troepen
en meer wapens naar Europa te zenden
en de economische hulp nog aanmerkelijk
uit te breiden in plaats van die. zoals het
plan was. in 1952 te beëindigenWant
alleen het ontzaglijk rijke Amerika ls in
staat de Sowjet-Unie militair te evenaren,
zonder het eigen volk tot Spartaanse so
berheid te veroordelen. Slechts wanneer
de volken van W -Europa weten dat zij
een kans hebben te behouden wat hun
het naast aan het hart ligt: hun geeste
lijke vrijheid, hun cultuur en hun wel
vaart, zullen zij bereid zijn voor die kans
offers te brengen en eventueel te vech
ten. De Britse regering zal op 12 Septem
ber het Lagerhuis er van moeten overtui
gen dat die kans er is. En daar zal zij
alleen ln kunnen slagen als zij zeker kan
zijn van de onbeperkte steun van
Washington I
(Van onze speciale verslaggever)
De katholieke Nederlandse afgevaar
digd e, oud-minister Kerstens, heeft te
Straatsburg voor de Canadese radio ge
sproken over zUn zienswijze ten aanzien
van de grote strijdvraag, die de gemoe
deren in dc Assemblée reeds zozeer heeft
beziggehouden. Zijn toespraak. In enkele
minuten tussen de Assemblée-ztttlngen
op gramofoonplaten vastgelegd, gaf nieu
we hoop ten aanzien van de uiteindelijke
houding die de Assemblée zal aannemen
In het grote Schuman-vraagstuk. Want
tevoren heeft het geleken, alsof de En
gelse pogingën om het continent af te
brengen van zijn tamelijk standvastige
standpunt inzake het Schuman-plan, zou
den slagen.
De Engelsen hebben er Thomas van-
Aquino en Plato bijgesleept. Zij zetten
hun beste kanonnen MacMillian, Ecles,
Mitchison, Edelman, Beathby, Dalton,
Maxwell Fyfe op een rij en vuurden
een salvo van argumenten af. van con
servatieve zowel als labour-makelij. om
de vesting van het continent, gepantserd
door Schuman's denkbeelden, tot pulver
te schieten. Die vesting hield het wel.
daar niet van, maar de kans dat het con
tinent haar onbeschadigd zou prijsgeven,
zoals het zijn standpunt inzake de Euro
pese federatie verliet, toen het duidelijk
werd, dat Engeland niet meekwam, werd
groter naarmate de Engelse argumenten
scherper en gedecideerder leken. Léken,
want ten slotte was hun practische uit
werking niet desastreus genoeg.
Op dat moment vertolkte oud-minister
Kerstens de overtuiging van de meerder
heid in de Assemblée en een snelle con-
tróle van de meningen der delegaties in
de wandelgangen bevestigde dit ondub
belzinnig: Het Europese continent zal met
het plan-Schuman in zee gaan, desnoods
zónder Engeland. Er is geen keus. De
Engelse voorstellen, neergelegd in een
omvangrijke resolutie, zijn niet aanvaard
baar. Door hun initiatief in het defensie
probleem motie Churchill sneden
zij zichzelf de pas af. De Engelsen zullen
Valse bankjes van honderd
in Zeeland
Binnen een week tijd ls bij het corres
pondentschap van de Nederlandse Bank
te Terneuzen reeds tweemaal een vals
bankbiljet van 100.— aangeboden. Het
betreft hier biljetten van het oude type,
die tot 31 Augustus a s. bij de Nederlandse
Bank omwisselbaar zijn «n die in het be
zit waren van een hotelhouder en een
taxi-ondernemer te Philippine. Zij hadden
de valse bankbiljetten in betaling ont
vangen van Belgen. Daar het vermoeden
bestaat, dat de biljetten uit dit land af
komstig zijn, wordt de zaak thans door
de Belgische justitie onderzocht.
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Gent
bij Nijmegen J. H. Renting te Heinkens-
zand. Te Gouderak. M. Verweij. te Me
lissant. Te Lexmond. A. Baars te Sluip
wijk. Te Noordeloos. J. Wieman te Hoog-
blokland.
Aangenomen naar Zeist H. Roelofsen
te Bodegraven.
Geref. Kerken. Beroepen te Meerkerk.
H. T. van Bochove, candidaat te Finster-
wolde. Te Vollenhove J. Wilschut, cand.
te Rotterdam.
Geref. Kerken art. 31 K.O.: Bedankt
voor Aalten, Doesburg. Doettnchem en
Winterswijk A. Jagersma la IJmuiden.
op den duur meedoen,, dat is zo zeker
als wat ook op deze vergankelijke wereld
zeker kan zijn.
MacMillian heeft In zijn laatste speech
laten doorschemeren, d#t het continent
Engeland kan dwingen mee te doen. HIJ
zei dat in een soort van hartekreet,
waarvan deslotphase een beroep was op
de „Schuman-naties" om het Engelse
standpunt te begrijpen en tenminste bij
die dwang „honourable terms" te ver
lenen, op voorwaarden, die Engeland
zonder prestigeverlies kan accepteren.
Welnu, niemand twijfelt er aan dat de
landen, die met het Schuman-plan in zee
zullen gaan (zonder Engeland) bereid
zullen zijn, Engeland alle mogelijke
„honourable terms" te offreren. Maar de
kans, dat Engeland die zelf zal kunnen
voorschrijven, is onherroepelijk voorbij.
(Van onze Zwolse correspondent)
Er zijn deze week onder Ermelo. aan de
oever van het IJselmeer. oefeningen ger
houden met luchtdoelgeschut. Deze oefe
ningen vormen een onderdeel van de
drie-maandelijkse cursus, welke Ameri
kaanse instructeurs in Brasschaet. bij
Antwerpen geven aan soldaten uit België.
Denemarken en ons land. De theorie waa
dezer dagen achter de rug. maar het bleek
niet mogelijk met de vuurmonden te
schieten bij de Belgische kust in verband
met de scheepvaart aldaar. Dientenge
volge is men naar Nederlands voormalige
binnenzee getrokken om er een dag of
vier lang naar hartelust te schieten op
een door een vliegtuig gesleepte manche.
De oefeningen werden gehouden in het
kader van het M D.A.P., zoals de inge
wijden zeggen, het Mutual Defense Assis-
tence Program.
Er werd geschoten met Bofors-kanon-
nen (Zweden), die in licentie in de Ver.
Staten zijn gemaakt. Veertig-millimeter
kanonnen, die zowel via een electrische
installatie als „normaal" bediend kunnen
worden. De vuursnelheid van zo'n kanon
bedraagt 120 schoten per minuut. De pro
jectielen wegen een kilo en 15 pet er van
ls springstof. Er zijn acht man nodig voor
de bediening. Het kanon is te gebruiken
tot een afstand van een kleine tweedui
zend meter.
De mitrailleurs, waarvan er ook enkele
waren, bezitten elk vier monden en elke
vuurmond geeft zo'n 650 schoten per mi
nuut! Ze kunnen alleen op korte afstand
worden gebruikt namelijk van 400 tot 800
meter.
Donderdag kre;sfe het internationaal ge
zelschap. dat zich aan het óefenen is, hoog
bezoek Uit Den Haag waren gekomen de
Amerikanen Sidney E. Ó'Donoghue. van
de ambassade, vice-admiraal P. Forrestal;
colonel N. A. Burnell. Dan was er de lei
der van de vierdaagse oefening, de Belgi
sche luitenant-kolonel J. M. de Bardele-
ben. Uit Brussel was gekomen de brigade
generaal Charles T. Lanham en uit ons
land was aanwezig de commandant van
de luchtdoelartillerie, kolonel G. J. M. C.
van Nljnatten.
Vanavond gaan de cursisten terug naar
Antwerpen. Voor de bewoners van Ermelo
en omgeving zal dan het geluid van het
afweergeschut verstomd zijn.
Tweejarig meisje verdronken. Donder
dagmiddag Is een tweejarig meisje In het
volkstuincomplex Dljkztcht aan de Amstel
te Amsterdam in een «loot gevallen ep ver
dronken.
101-Jartge te Enschede. Vandaag 1» de
oudste inwoner van Enschede, de hear t.
M. Hagemeier. tot Jaar geworden.
Hoe troosteloos het Koreaanse landschap
er uit ziet als het strijdgewoel zich heeft
verplaatst. Een benauwende nevel hangt
boven de smeulende ruïnes.
In het prachtige park van Backershagen
te Wassenaar ontvingen Donderdag de
hoge commissaris van Indonesië en me
vrouw Mohammed Roem op een tuinfeest
hun vele gasten, die hen kwamen compli
menteren ter gelegenheid van de Indone
sische onafhankelijkheidsdag.
Onder deze gasten bevonden zich o m.
de ministers Drees. Van Schaick, Stikker,
Van Maarseveen. Götzen. Spitten, vice-
admiraal Rost van Tonningen chef van
het miHtaire huis van H.M. de Koningin,
de staatssecretarissen Blom. Moorman en
Van Rhljn. mr Donner, president van de
Hoge Raad en van het Uniehof van-Arbi
trage. de heer Lamping, benoemd Hoge
Commissaris in Indonesië .dr Van Royen,
ambassadeur in Washington de generaals
Buurman van Vreeden. Kruis en Giebel,
dr Plesman, president-directeur vart de
"K.L.M. en dr Van Hasselt, directeur-gene
raal van' de „Koninklijke" de oud-mi
nisters Schermerhorn en Logemann. en tal
van andere autoriteiten.
Uiteraard waren ook verschillende der
hier te lande vertoevende Indonesiërs met
hun dames aanwezig, gekleed Ln sierlijk
Oosters gewaad.
Zeven kunstenaars in de ban
Het werk van zeven bekende schrijvers
en toondichters is volgens het West-Ber-
lijnse „Volksb.att" in de Sowjetzone van
Duitsland op last van het uitvoerend
comité van de socialistische eenheids
partij verboden.
Het gaat o.a. om André Gide, die ge
brandmerkt wordt als .vijand der Sowjet-
Unie", Paderewski. de vroegere Poolse
president en internationale concertpianist,
die beschouwd wordt «1® een Poolse reac-
tionnaij. een chauvinist en een vijand der
Sowjet-Unie. de in Rusland geboren com
ponist Igor Strawinsky. die nu „een on-
verzoenliike vijand van de Sowjet-Unie
en de volksdemocratieën" wordt genoemd,
de Italiaanse dirigent Arturo Toscanini.
„een onevenwichtige dirigent met Wes
terse neigingen", Rainer Maria Rilke. „een
onvruchtbare en onpopulaire dichter", en
Stefan George, „een decadente dromer en
eer. kampioen van de mythe der Duitse
onfeilbaarheid"
Filmartiste omgekomen
De Franse cabaret- en filmartiste Daisy
Daix is bij een auto-ongeval in de buurt
van Parijs om het leven gekomen. Ze be
gon haar loopbaan in het Casino te Parijs
en trad onder meer op in de film „Een
vrouw per dag"