G
ItADMM
k
-end
SVETOZAR GLIGORIC
Het kostbare deposito
Het
EDICHT
PRILLE GPILL9N
KNETTÊRPRff
m
Wat is een veilige belegging
in deze dagen?
PANDA EN DE MEESTER-EDELMAN
KRUISW OORDPUZZLE
v
J
Het verhaal
van
de mensheid
Mexico's oudste baat
Loesje vraagt:
Krijg ik mijn schoen terug?
KNOTTEMAN EN PRUIKEBOL
De kibbelende wilgen
Wl
Van n boos jongetje
Roer en anker
i j
t*H LETTERKUNDIGE KRONIEK
De boeken van een man met mededogen
HET LIED VAN DE
KOFFIEBON
Zeventienduizend kisten
bloembollen naar Amerika
Effecten- en geldmarkt
Beleggingsnormen wijzigen zicli
Waardevermindering
van het geld
Mooi werk van de stichting
Het Vierde Prinsenkind
De marine krijgt nog vier
Amerikaanse fregatten
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
gATERDAG 26 AUGUSTUS 1950.
DUIZEND EN EEN
T?«n drietal weken lullen de zee aange-
■*-* wezen' Hollandse «chakera de gasten
ïijn van de Joego-Slaven en, ale wij de
Joegoslavische commentaren mogen ge
loven, tevens ..de meest gevreesde lan
denploeg'' vormen In het landentour-
nooi zonder deelneming der Komin-
form-landen! te Dubrovnik. Wanneer
wij ditmaal even stilstaan bij de kam
pioen van het gast-heerlijke land Joego
slavië is het niet uitsluitend uit overwe
gingen van Internationale courtoisie; Sve-
tozar Gligoric verdient onze belangstelling
vooral op grond van zijn uitstekende
resultaten der laatste maanden,
Want deze donkerogige. steeds correct
geklede jongemgn. wie uitzohderingsge-
de krijgshaftige knevel niet misstaat,
wijs c
heeft zich na zijn falen te Saltsjöbaden
inderdaad prachtig hersteld. Het kam
pioenschap van Joego-Slavië, een mon-
«tertournooi van 20 deelnemers, waaron
der alle prominenten, bracht hij onaan
vechtbaar op zijn naam. met 1'punt
voorsprong op zijn meest geduchte con
current. Vasja Pirc. gezien de enorme
schaakkracht der Joegoslavische meesters,
een prachtige prestatie.
Alsof dit nog niet genoeg ware. volgt in
Maart j.l. zijn imponerende zege in het
tournooi te Mar del Plata, eveneens een
massaal tournooi van 18 deelnemers,
waaronder acht Europese rrieesters met
wereldnaam. Zijn enige nederlaag in het
tournooi boekt hij in de allerlaatste ronde,
wanneer de eerste prijs reeds verzekerd
is. Ten slotte blijft hij in de vele landen-
wedstrijden. die Joego-Slavië in de afge
lopen maanden speelde, als kopspeler on
geslagen. hoewel toch grootmeesters als
Reshevskv. dr Euwe. dr Bernstein. Stahl-
berg en Böök tot zijn tegenstanders be
hoorden. Svetozar Gligoric kan tevreden
zijn!
Al schrijvende betreuren wij zijn falen
ln Saltsjöbaden. Waar de candidaten voor
de wereldtitel werden aangewezen. Want
wij geloven stellig, dat Gligoric in Buda
pest voor een verrassing had kunnen zor
gen. Een tweekamp RotwinnikGligoric
had meer dan gewone belangstelling ge
wekt!
Hieronder zijn winstpartij tegen dr
Bernstein in de stedenontmoeting Parijs-
Belgrado. onlangs te Parijs gespeeld.
Wit: Gligoric Zwart: dr Bernstein.
Tarrasch-verdediging van het
Damegambiet.
1. d2d< d7—d5
2. c2c4 e7eö
3. Pblc3 PgB—fB
4. Pglf3 c7c3
5. c4Xd5 Pf6Xd5
om. door Botwinnlk
"|<F r
•Deze speelwijze. SPSÜR
aanbevolen maakt de laatste tijd' nogal
opgang. Zij «hijnt zwart behoorlijk spel
te geven, doch dr Bernstein weet. blijkena
deze partij, niet hoe dit preciea te be
reiken!
e2—e3 Pb8—c6
7. Lfld3
Wit kent de opening precies. Minder
kanarijk zijn 7. Lc4 of 7. Lb3.
1Dd8a5?
Een ongelukkige gedachte. Juist Is 7
cd4. 8. eXd4. Le7. 9 0-0, 0—0, 10. De2!
(van Najdorf afkomstig), waarna wit eniga
kansen op initiatief aohijnt te hebben.
8. Ddl—b3 c3Xd4
8. e3Xd4 Da9b6
Een poging om door vereenvoudiging ge
lijk spel te verkrijgen. Beter was 9
PXc3. 10. bXc3. Lc7 enz.
10. Db3—dl! Db6aS
Denkt zwart werkelijk, dat de onderne
mende Joego-Slaaf in een vroegtijdige
remise met 11. Db3. Db6. 12. Ddl. Da5 enz
zal berusten?
11. 0-01
Met dit pionoffer verschaft wit zich een
voorsprong in ontwikkeling, die. gezien de
roekeloze tijdvermorsing door zwart,
spoedig tot krachtig aanvalsspel moet
leiden.
HPdSXcS
12. b2XC3 Da5XC3?
Deze laatste tijdvermorsing is te veel.
Met direct 12Le7 en 13
0—0 ware mogelijk nog een houdbaar spel
op te bouwen, al ia ons geloof hierin niet
zo sterk.
13. Tal—bl Lf8—e7
14. Pf3e5!
Gligoric zet zijn aanvalsplannen energiek
door. Zowel 14PXe5. 13. dXe5
DXe5, 16. Lb5t. Kf8. 17. Jel. enz. aU
14PXe5. 15. dXe5. 0-0. 16. Lb2,
Dc7, 17. De2. enz. leiden tot moeilijkheden
voor zwart, maar wat heeft zwart nog
anders?
14Dc3Xd4
Dit ia wel iets andera. maar stellig niet
beter.
Pe5Xc6
Lele3!
b7Xc6
Deze prachtige ontwikkelde stelling is
wit en ook ons twee pionnen waard.
Het door zwart gepleegde onheil, n.l. het
zondigen tegen de elementaire regels der
ontwikkeling, i» niet af tè wenden. De
zwarte Dame blijkt dra een vrouwelijke
Omschrijvingen. Horizon
taal: 1. Preekstoel. 6. De
eerste letter van het Griek
se alfabet (meerv.), 11. Al
lerlei. 12. Vroeger. 14. Vogel.
16. Arabische Koninkrijk.
17. Conus, 19. Meisjesnaam.
20. Gymnastiek-toestel 22.
Militair. 24. Hoofdtelwoord.
25. Voorzetsel, 27. Zonnegod.
28. Soort onderwijs. 29. Bit
tere vloeistof. 31. Schrifte
lijk bewijs. 33. Schrijfbe
hoefte. 36. Kellner. 38. God
van de donder. 40. Salaris.
42. Eierpannekoek. 43. Het
telkens en aanhoudend lo
pen. 44. Bederfwerende
bruingele verfstof, 45. Door
verdichting zichtbaar ge
worden waterdamp in de
lucht, 47. Gewas, 49. Glazen
gebouw voor het trekken
van planten. 51. Troefkaart,
52. Slaapplaats, 53. Voorzet
sel, 55. Getij. 57. Muzieknoot,
58. Soort onderwijs. 59. Ge
huisvest zijn, 63. Door el
kaar. 66. Uitmuntend. 67. Be
grip. besef. 69. Vogel. 70.
Mooi, fijn, leuk, 12. Ontken
ning, 73. Jaargetijde. 74.
Kleine nauwe kier. 75. Han
deling van iemand, die iets
verwisselde.
Verticaal: 1. Jongensnaam, 2. Rijstbran
dewijn. 3. Niets. 4. Welaan. 5. Een niet-
vakman. 6. Oorlogsgod. 7. Ter herinnering
(lat.). 8. Dapper man. 9. Lyrisch zangstuk,
10. Oliehoudend tropisch gewas. 11. Man
wijf, 13. Landbouwwerktuig. 15. Geelkoper,
messing. 17. Bebouwde kring van een ge
meente. 18. Vod. 21. Speelgoed. 23. Stuk
goed, 26. Electrisch geladrti deeltje. 29.
Aangename rust. 30. Strijdperk, 31. Vaar
tuigen. 32. Spijker. 34. Lofspraak. 35. Wind
richting. 37. Halsbont voor dbmes. 38.
Naaldboom, 39. Opstokerij, 41. Familielid.
44. Korte uniformjas, 46. Afgelegen. 48.
Bedstede. 50. Japanse munt, 52. Indische
X
J
f
s
V
2
j
j-
7
i
9
/z
/j
L-
vogel, 54. Rangtelwoord, 56. Tenen mandje.
57. Vlaktemaat. 58. Jaargetijde. 60. Kruis-
bloemige bij ons zeer zeldzame plant; 61.
Vette vloeistof. 62. De negende toon van de
grondtoon af. 63. Beest. 64 Trommeltje aan
een hengel om het snoer te vieren of op
te winden, 65. Vogel. 68. Voorzetsel, 71. Deel
van de Bijbel, 73. Chinese afstandmaat.
Oploaatngen van deze puzzle moeten
uiterlijk Donderdag as in ons bezit zijn.
Voor goede oplossingen worden een prijs
van f 5 en twee van ƒ2.50 beschikbaar
gesteld. Op het adree vermelde men:
Puzzlerubriek. Over deze rubriek wordt
niet gecorrespondeerd.
We zijn gewoon te zeggen, dat het de ontroering is in vele gevallen: de ont
roering die een waarneming begeleidt waarin de dichterlijke werkzaamheid haar
aanvang neemt. Onjuist is dit niet, maar het is allerminst volledig. Toegegeven, de
inspiratie blijft een geheimzinnig verschijnsel, dat zich in de diepten van de mense
lijke ziel voltrekt, maar in ieder geval kan er iets meer van gezegd worden dan de
- ge term „ontroering" te kennen geeft
Nemen we een concreet
i dichter wordt gegrepen door een avondstem-
vage term „ontroering" te kennen geeft.
Nemen we een concreet geval: een
ming. Het behoeft nauwelijks betoog, dat hij op dit moment duizend en één dingen
waarneemt: de kleur van de lucht, de boomkruinen. de akkers, een vogel die voorbij
vliegt, het stappen van een paard het luiden van de avondklok en zo zouden we
kunnen doorgaan. Maar waarom blijft van al deze verschijnselen er één hem bezig
houden waarom dit ene: het klikkerdeklak van de paardenhoeven tegen de achter
grond van rust en stilte? Waarom niet de vogel, of de kinderen die joelend speelden
op de straatweg?
Deze voorkeur kan alleen maar verklaard worden, als we aannemen, dat er zich in het
onderbewustzijn van de dichter een verbinding gevormd heeft: het hoefgestamp heeft
betekenis gekregen, het verschijnt als de gestalte waarin een diepere zin zich wil
kenbaar maken. Wat hier gebeurt, is de plotselinge erkenning van het wezenlijke in
het toevallige verschijnsel van een voorbijgaand paard. De dichter zou onmogelijk
kunnen zeggen, hoe dat wezenlijke heet, het kunnen omschrijven of definiëren, maar
het heeft bezit
van hem genomen, het leidt hem bij zijn verdere werkzaamheid. Of
zich ontvouwen door hem heen, het wil tot openbaring komen in
rt het rhythme en doet de beelden opwellen, die voor die open
baring noodzakelijk zijn.
Maar wil dit volledig gebeuren, dan is het noodzakelijk, dat die kiem, dat on-
bewuste „Idee"
beter nog: het wil
de taal, het dicteert het rhythme
bewuste besef van het wezenlijke, dat die onbewuste „Idee" een zekere rijpheid
verkregen heeft. Is dat niet het geval, dan stokt vroeg of laat de schrijvende hand,
doordat de Idee zich niet verder ontvouwen kan.
Zo schreef Frans Bastiaanse eens onder de indruk van een Augustusavond het
voorbeeld van daarnet was geenszins denkbeeldig onderstaand gedicht. Dat wil
zeggen: vier strofen kwamen onmiddellijk, verder lukte het niet. Eerst 15 jaar later,
bij het overlezen van ouder werk. zag de dichter waar hij heen gewild had; toen was
de Idee gerijpt en kon het gedicht voltooid worden.
En toch zal het de aandachtige lezer niet ontgaan, dat de Idee zich ln die vier
strofen reeds bijna volkomen ontvouwd had. dat ook hier elk beeld ontsproten is aan
het besef van 's levens vergankelijkheid.
Want dat üMtt ten slotte de boodschap, die de dichter vernam uit ao
het v o o r b ij stappende paard in de vallende avond.
RUST
Jn het uur, dat de lucht nog niet duister ie,
Even vóór den nacht
Omhoog nog de laatste luister ie
Der verbleekte zonnepracht;
Waar de wijde rust, na den blijden dag
Op aarde ligt uitgespreid.
Alsof zij sinds eeuwige tijden lag
En zo liggen zal voor altijd;
In het uur, dat langzaam kleppende slaat
Uit een stil dorp een klok,
En een landman stalwaartsstappende gaat
Naast het span dat de ploegschaar trok,
Uit: „Gedichten".
Loop ik te dolen door 't vredige veld
Waar de laatste schoven staan,
En ik denk, hoe dit jaar is henengesneid
En hoe ras een volgend zal gaan.
„Zag ik den trotsen' zaaier niet
In September over het land;
Zag ik het goudgewaaier niet
Van de zon, die de tarwe brandt?
Zal ik opnieuw den zaaier zien
Zaaien met breed geDaar?
Zal ik opnieuw den maaier zten...7
Of.... was dit het laatste jaar?
FRANS BASTIAANSE.
I
J)E BRUGGBNBOUW «ond bij de Romeinen op een bi
hoog peil. Dit is duidelijk te zien aan de wijze waarop
Caesars troepen in tien dagen een «chragenbrug bver de Rijn
hebbén geslagen (links) Met behulp van een drijvend heiblok
werden dubbele gepunte stammen schuin in de rivierbodem
geheid. Het geheel werd met dwarslatten betimmerd en met
twijgwerk en aarde verstevigd.
In het midden zien we een deel van de „Pont du Gard" te
Nimes. Dit aquaduct is ruim 260 meter lang. De leiding die Nimes
van water voorzag liep bijna helemaal onder de grond, be
halve natuurlijk op de plaats waar ze de rivier over moest.
Als bouwer van dit grote werk, dat nog tegenwoordig ten dele
intact is. wordt de beroemde 1
noemd, die ten tijde van keizer
zijn twee van dergelijke door de R<
tot op de huidige dag in.gebruik.
Rechts zien we Britsci
iwmeester A g r i p p a ge-
illgustus leefde. In Spanje
ieinen gebouwde aquaducten
uit de Romeinse tijd. afkom-
iVolking van Engeland meer
ie Bel
van dé Romeinse bezettffl
last van de invallen vaiftde Bchottfen ln hun gebied dan van de
Romeinen zelf. Altijd w»r kwamen plunderende nomaden naar
het Zuiden. De Romeujïn hebben dit gevaar zoveel
trachten te keren door Ket bouwen yat| een grote mu
afdoende schijnt ook diajfniet te zijn jjeweest.
uitgave van Ahasverus te zijn; zij komt
nergens tot rust.
16Dd4—d6
°P 16Dd5 gaat de jacht met 17.
Da4ü (DXd3. DXC6t) dreigend 18. Le4
verder.
17. Ddl—c2 Dd6—c7
Eindelijk rust!, denkt zwartmaar
wit haalt reeds uit voor de genadeatoot.
18. Le3—Al Dc7—d8'
18Ld6 is geen haar beter; er volgt
dan 19. Le4!. dreigend 20. DXcöt enz.
Zwart speculeert met de tekstzet op het
overhaaste 19. DXc6f?. Ld7. 20. De4. f5
gevolgd door 00 en zwart heeft de illusie
weer verder te kunnen spelen.
19. Tfldl! j H—f5
Zwart legt gewillig het hoofd op het blok.
Inderdaad is tegten de vernietigende drei
ging Le4 geen verdediging te vinden.
want 19Ld7. 20. Le4~Tc8. 21. Tb7
is geen parade te noemen.
20. Ld3—e4 Lc8—d7
21. TdlXd7t
De elegantste manier, maar het donfme 21.
Tb7 b.v. was stellig ook genoeg.
18XHT
22. Le4XC6
23. Dc2Xc6t
24. Tbl—el!
25. Dc6Xe6t
g2—g4
Oplossing gemengde magische
kruiswoordpuzzle
Horizontaal en verticaal: 1 Slaap. 2 Lar
go. 4 Agaat. 5 Porto, 6 Speet, 7 Poele. 9
Elite. 10 Telex. 16 Bloed. 17 Lieve. 18 Evert,
19 Delta, 20 Adato. 21 Desem, 22 Tenue, 23
Omber.
Horizontaal: 11 Ar. 12 Armee, 13 I.I., 24
Oe, 25 Elzas. 26 ff b.
Verticaal: 3 Ar. 8 Ee, 14 Armoe, 15 Ilias,
27 El. 28 N B.
Frisse Spoorwegreclame
Dat de Spoorwegen spreken en van zich
doen spreken, telkens opnieuw, men er
vaart het nu weer bij het doorlezen van
een artikel over ..De Stationsreclame ia
in hét nieuw gestoken" door J. J. Zweerea
Jr (witg. N.V. Spoorwegreclame Utrecht).
Vóór en fijdens de oorlog werd niet die
zorg aan de reclame op de stations bë-
wefke naar Nederlandse proper-
•grippen de Juiste genoemd mocht
in: Welnu, deze toestand is in enkele
radicaal gewijzigd en wel zo gron-
•rbeterd. dat een deskundige Van de
irse Bahnhof Reklame er bereids en
|t zijn onverholen bewondering voor
uitgesproken. Inderdaad, wat de
e-afdeling op de 359 stations met
uniform gelijste reclameplaten, die
paalde tijdstippen worden verwis- i
afgewassen of schoongemaakt.
presteert, dient hogelijk te Worden ge
prezen. Men mag er gerust een (jogje of i
meer 8an wagen!
dagblad: El Ntercuflo
fte^ende Mercüriufel. v<r-
1 Oprichter was Cirlos de
fora, gebaren te Pjjebla in
ikènd geograaf, toisto-
fléer lievrienA nijpt de
dichteres! Muster
jjfuzi Aan hein aheeft
Ijtaart van de jpojjf yan
T ORIENT JE Hep over de landweg. Zij zong een vrolijk liedje lm
nn vl^ar1_8rinen droe8 ze het pannetje warm eten voor vader, die
lhl wei*te- Daar zag ze aan de kant van de weg i
bloempjes staan. O. wat zou ze die graag plukken. Maar dat alile
rtemi* ïvild!« Vader ?iet op z^n eten l8ten w«chten. jl-
g f 00if,te loPen Straks zou ze langs dezelfde
rfif a\ gaan o™ ,de bloempjes te plukken voor haar broertj
Sfwl]3hf.,T,GySJe SCht' ,Werd Jor'#Je 8lt«d erg verdrietii
vii-Wd geweest en" lag nog steèds in zijn bedje. Hij hai
verleerd, hoe je vrolijk moet zijn en al deden ze allemaal nog zl
hun best om hem te laten lachen, hij deed hét niet. Hij keek allij
zo bedroefd en Jorientje probeerde steeds iets te bedenken],
waarmee ze Gijsje zou kunnen laten laqhen. Ze vertelde iedere daa
leuke verhalen over school, over de vtiendjes en vriendinnetjes
met wie ze op het kerkplein speelde, maar Gijs vond het niet
giappig. Nu wilde Jorientje voor haar broertje de bloempjes
plukken want hu hield veel van bloemen. Ze zou de bloempjes
wilgen stondenerUgVinden' omdat ze dicht by twee oude knot"
Het was die dag erg warm.
Jorientje was moe van de wan
deling in de felle zon. Gelukkig
was ze nu op de terugweg.
Wacht, ze ging nu eens even
fijn rusten in het gras bij de
wilgen, want nu had ze geen
haast meer. Zo kon ze ook ge
makkelijker de bloempjes pluk
ken.
Ze strekte haar hand uit
enWat was dat? Jorientje
hoorde een boze stem. Ver
schrikt keek ze rond. Er was
toch niemand. Wie had er dan
gesproken?
Jorientjezeg me eens
eerlijk, waar is de schaar? hoor
de Jorientje een brommerige
stem vragen. Nu ontdekte ze,
dat het één van de oude wilgen
was die sprak.
Onder hun taaie knotten had
den de wilgen boze gezichten.
-—Ikik heb helemaal
geen schaar, mijnheer Wilg, sta
melde Jorientje verschrikt.
We zijn bang voor ons
mooie haar. zuchtte de kleinste
wilg.
De grote wilg wierp hem een
bestraffende blik toe en brom
de:
Wat moetJorientje van
je opvoeding dtoken? Je moet
zwijgen, als jfe oudere broer
spreekt. JoriJhtje, ik ben
Knotje Wil^^h hü heet
Pruikje Wilg en we zijn
bang voor ons mooie haar, vulde
de onverbeterlijke kleinste wilg
aan.
Pruikje! vermaande Knot
je. je weet. wat Ik je heb ge
zegd. Ik zal het woord doen,
want ik ben de oudste. Zie je,
Jorientje, we zouden zo dol
graag allebei treurwilgen wor*
den. net als onze neefjes aan de
waterkant. De treurwilgen heb
ben prachtige, lange haren en
spiegelen zich voortdurend In
het water.
Maar u bent een knotwilg,
zei Jorientje bedeesd, daarom
staan uw haren rechtop.
Ik houd niet van de rpen-
sen, zuchtte Knotje droef tel-
Dë6Xg4f
Dr.
Kf8. 29. Ldöt
29. Dhü-f-dèt
art, geeft op. want op 29. .y
igt 20. Db7f met verlies van d
tertaai.
rdiendejafstraffing
CHR. V^A
Kg7
angrijk
Mexjco's
te (de
'in
Sigliénza y Go
1650. Hij was
ricus pn wjjsg
beroemde Mejjicaa
Juana Suez dóf la
Mexico bok de
Mexico te dan
et geduid is
sleutel der vreugde.
7XC0
Ke8—f7
at een
amt, is niet voor allen goed.
R
sèhr
wer
steeds t
een aantal
aan twee. me
zelfde letter beginnen. Pro
je kunt réden
wg>rdt bedoeld. De stip
soèfttén gebak
T.r. Tu....*"*"1
Twee vistuigen
S. ep S.oe.k....
Twee zeilsc
s
Handen omhoog
Er was eens een Jongetje. Hij
heette Theo Dat jongetje was
boos op zijn moeder. Dat is
heel erg. Hij wilde zijn bord
pap niet leeg eten.
Nog tien keer happen en
nog tien keer slikken, zei de
lepel, die ook afgewassen wilde
worden, net als de andere
lepels.
En moeder zei:
Je blijft net zo lang aan
tafel zitten, tot je bord leeg is.
Daarom was Theo zo boos.
Toen moeder even in de keu
ken was. zag Theo. dat de
melkboer het tuinhekje open
had laten staan.
Wacht, dacht Theo. Ik loop
Vlug stond hij op en liep de
tuin in, het hek uit en de
wijde wereld in. Toen hij een
eindje gelopen had. kwam er
een grote hond aan. Zo'n grote
hond had Theo nog nooit ge
zien De hond was veel groter,
dan hij. Theo werd bang.
Moeder! gilde hij Daar
komt een wolf.
Moeder hoorde hem meteen
Gauw ging zij hem halen Even
later zat Theo weer achter zijn
bord pap.
En hij had zijn pap in één
minuut op. En weglopen, dat
deed hij niet meer.
En op een dag was Loesje aan
het wandelen.
Zo helemaal alleen. Toen
kwam er een steentje in haar
schoen.
Dat prikte ln haar teen.
Daarom trok Loesje haar
schoentje uit. En wat er daarqa
gebeurd is, zul je zien, als Je de
nummertjes met eep potlood
lijntje verbindt.
Wat deijk je zou Loesje haar
schoen terug krijgen?
WILLY VAN DUUREN,
11 jaar.
Twee onderdelen van een flets
®-u- Sd
Twee voertuigen
V -hVao
rwee voorwerpen voor op het
S. .e Ss
Twee voorwerpen, die water
leiding vervangen
P. p P.
Twee landbouwwerktuigen
Twee landbouwgewassen
B .t B. .k
Twee tuinbouwgewassen
As A v
Twee vruchten
As A1 1
Twee bomen
E.k E
Twee heesters
H..s H.ra
Twee plantjes
Lu 1Ly
Twee huisdieren
KoK p
Twee dieren
M.t M.l
Twee Insecten
M.. M k...r
Twee paddenstoelen
E hbd
Ef. .bj i
Twee zeevissen
Ss S r
Twee riviervissen
B. m B s
Twee schelpdieren
M e,s
Twee schrijfbenodigdheden
P.. P
Twee spelen
H. k. H-o...
Twee muziekinstrumenten
V...I V .c..
ZO WAS HET
Do vlinder: Horizontaal: 2 la,
3. Ik 5 Ida. 7. snert, 9. tol, 12*.
aria. 13 mes, 14. keet, 17 pater,
18 nee, 20. den.
Verticaal: 1. mak. 2 lip, 4.
ader, 5 Ina. 6. Arie, 8 t a.. 9.
te 10 os. 11 net, 14 Ka, 15.
eend. 16 tree. 19 en.
kens komen ze met een grot*
schaar en knippenrjts
ratsonze hoofden kaal
Dat groeit heus wel weer
aan. troostte Jorientje goedig.
Maar we hebben nu juist
zulke mooie pruiken, bromde
Pruikje.
Jorientje voelde eens voor
zichtig aan haar blonde krullen
Zij vond de wilgepruiken hele
maal 'niet mooi, maar dat
durfde ze niet te zeggen, want
erg vriendelijk zagen de heren
Wilg er niet uit.
Wat kom Je eigenlijk op
ons terrein doen? baste Knotje
en hij fronste zijn knotterige
wenkbrauwen.
Ik wilde even rusten
enJorientje aarzeldé.
VOLGENDE WEEK VERDER.
Een kam, maar niet om
te kammen
Zie je, 't is een puzzle en hij
is gemaakt door een Rommel
potter, met vier voorletters.
Hij of zy heet W H. P M.
Hofman.
De leeftijd is ook niet op
gegeven Maar laten we nu be
ginnen Alles moet verticaal in
gevuld, worden.
Als 'het goed is, kun je van
Unks naar rechts een bekend
spreekwoord lezen.
Hier is de omschrijving:
1. Vrucht; 2. bloem; 3. Iets,
dat bloeit; 4. dier met stekels;
5. Mohammedaanse Godsdienst;
6. meisjesnaam; .7 herfstbloem;
8. _,edeelte; 9. profeet; 10. niet
vroeg; 11. gebak.
Zie hoe dat gaat
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje stop
We komen hier
De wagen uit
Fliere fluit
We dansen nu
In de maat
Zie hoe dat gaat
Ondeugend jongetje
Nat poesje
Dappere bond
DOORZICHTIG, Heet stteKvm
gluurde Jantje om de hoek
van de keukendeur. Ertoos
niemand in de keuken. Jantje
had al de hele morgen in de
tuin gespeeld en nu wilde hij
wel eens iets anders Hij wist
best dat hij buiten moest blij
ven en niet in de euken mocht
komen. Maar nu was moeder er
niet. En in een keuken is altijd
wel iets te ontdekken. Op zijn
tenen stapte Jantje naar bin.
nen. Metéén bleef hij verschrikt
staan BomDaar had hij een
bus omgeschopt. die op de grond
stond. Het was een ronde bus
met gaatjes er in. Er kwam
allemaal wit poeder uit Dat
was een ontdekking. Jantje
pakte de bus en hield hem op
zijn kop Hij schudde en strooide
de inhoud door de keuken. Het
was net regen van witte poeder
De vloer was helemaal be
stoven.
Daar kwam Jantjes poes
naar binnen. Natuurlijk/ Die
moest ook wit gemaakt worden
Maar Tijger, zo heette de poes,
moest niets van dat witte stuif,
goedje hebben. Hij hield liever
zijn streepjeshuid Tijger zette
een 'wge rug, blies en ging er
vandoor. Jantje met de bus
achter hem aan, de tuin in. Zo
nu en dan strooide hij Tijger
raak, maar het was ook wel
eens mis. Daar dook Tijger on
der een struik. Jantje zette de
bus neer en dook Tijger na Nu
sleepte hij het poesje te voor
schijn Ach. wat was die Tijger
vies. Wit en volaarde Nee,
Jantje vond het opeens hele
maal niet mooi meer Maar
wacht, hij zou Tijger wel eens
schoonmaken. In de tuin stond
een teil water. Bij die teil, fijn
in de schaduw, lag Zoef, de
verdrinken. Op hetzelfde ogen
blik rag hij een vlinder. Jan
was poes en poeder en alles
vergeten en ging de vlinder ach.
terna.
Maar Zoef tea* opgestaan HU
keek over de rand van de teil,
zag Tijger spartelen en hoorde
hem miauwen En toen deed
Zoef iets. waar later nog dik
wijls over gepraat zou worden.
Hij stak zijn kop in de teil,
arcep Tijger in zijn nekvel en
zette hem naast zich op de
grond Zo had Zoef de domheid
van Jantje goedgemaakt en
Tijger gered.
En Jantje? Hij kreea toen
moeder merkte wat er allemaal
was gebeurd een reuze standje.
Het was gelukkig, dat alles nog
zo 7oed was afgelopen.
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje hop
We gaan nu hier
De wagen in
Fliere flin
Komen teurg
Volgend keer
Tot ziens maar weer.
hond te slapen.'Hi? werd wak-
antje met Tijger
ker, toen
aXtnkwam. Hij rekte zich eens
uit en keek, wat Jan ging
doen. Het leek wel. of hij ver
baasd keek, toen hij zag, dat
het jongetje Tijger ln de teil
gooide He t water spette over
de rand.
7 ,dacht Jan nu kan W
zich flink wassen.
Hij dacht er geen ogenblik
aan. dat de poes zou kunnen
ATSKDAÜ 26 AUGUSTUS 1950.
EERSTE BLAD - HAUINA 3
IJ Nederlanden, bekend met de
rivieren en de zee ala wfj zijn,
eten, dat een achip, waarvan het
anker of het roer ontbreekt, een speel
bal is v>n win(* en stroom- Wij weten,
dat een achip een vaste hand aan het
roer behoeft, ook een anker, dat het
kan vastleggen en vasthouden ala de
atorm opsteekt. Koevele acheperi zijn
jaren door niet gestrand, omdat op
het kritieke ogenblik het roer defect
was en het anker niet hield? En hoe-
vele zijn er niet, jüis||daardoor verlo
ren gegaan? De zeeman verraderlijk
ziin en op de meeat onverwachte ogen
likken een schip tot'haar prooi ma-
en De zeelieden weten dat en zij
-tten alles op alles om roer en anker
in de beste conditie te houden, uit
zelfbehoud, om niet de kans te lopen
te vergaan, als de storm opsteekt.
Vergaan als de storm opsteekt! Wij
kunnen dat beeld overbrengen op het
leven van 4e mijns. Hoevele mensen
zijn niet als door de elementen rond
geslingerde schepen op de levenszee,
omdat hum roer of hun anker defect is?
Hoevelen zijn er niet, die zich „op
hoop van zegen",^aten drijven op da
winden, die er Waaien? En hoevelen
zijn er niet vergaan op die grote le
venszee. waarop het zo ontzettend kan
spoken? Misschien moeten we deze
v/agen beantwoorden met een: ja, ik!
Missphien Tiebben we ervaren, dat in
on» leven het roer «niet werd omklemd
doof een «aste tfand of dat het anker
niet hield, i De mtens is veelal van na
ture genefed, om wat voor oorzaken
oofc zich fajp laten drijven, zich te laten
voortbewegen door de winden, die ii
verscheidenheid kunnen waaiel
Méfr wee hem, als de «noeilijkhedei,
beginnen, het roer niet fiefflr wil luitl
teren of hel
Wj heblf
anker niet J
inker
i eeh roet i
jf ro#r om on$
i hand een fc
|Ten een ankp|
uteken het
■j ic npuden. Een i
if'ppdu wy. naar hll
de Èlezeri .piet meer kinjH
zijlinie, all de vloed beWpften en
Het TEIT. dat Maxim Gorkt al in
1906 als ravolutionnalr varbannan ward
en op h*t eiland Capi i. waar hij ó-a. met
LoensteJarskl zijn psrUJtchool voor Rus
sische arbeiders organiseerde, contact hield
mat Lanin, maakt, dat velen in1 West-
Europa gereierveerd ataan tegenover de
letterkundige betekenis van zijn wërk. Of
wel men erkent, dat het mogelijk'is. dat
zijn werk letterkundige betekenisl heeft,
maar niet. dat men er zelf van zou kunnen
genieten, omdat men vreest, voortdurend
op beginselen te zullen stuiten, waarmee
men onmogelijk kan inatemmen. Maar wie
Maxim Gorki niet op vermoedeés be
oordeelt, doch de lult vindt om eens wat
vSn hei^ te lézen, leert een mens tonnen,
die totaal anders ls dan het vooroordeel
doef vrezen dat hij zal zijn. Hij if geen
man geweest, die zijn geest voortdurend in
een ideologische maliënkolder \yist te
persen, zoals Ilja Ehrenburg, die thans
onder de levende schrijvers ven Sbwjet-
Rutland bovenaan gepléktst staat! Uja
Ehrenburg is zelfs iemand, die beréld is,
alles Wat hem in het rijk geschakeerde
Culturele leven van West-Europa zomeer
geboeid heeft, te vernielen, als de partij
dat gebpod (én kon).
Hij sqhermt als schrijver wel meti vredes
boodschappen. die hij gestencild 4,o«
komen èan al z'n Wëst-Europese
en hij méént tot op zekére hoogte
hij ln die boodschappen zegt. maai
er op aan komt, wint in zijn krampachtige
geest 4e strijdvaardige ideoloog hel van
*e mens. Gorki echter was anders. Gorki
tag meegeholpen hebben aan de revplutie
Ruslgnd, maar hij was geen aanhitser.
was geen'stokebrand die felle pamfleté
téh schreef, geen barrlcaden-hgld, af heeft
hij na de mislukte revolutie in 1905 een
tijdje gevangen gezeten. Gorki had eem
beschouwelijke geest. O, hij wist heel goed11
van zichzelf, dat er hartstochtelijke ver
langens in pern woelden, die aanstuwden
tot gewelddadige verandering van zekeré
toestanden onder het tsaristische bewind,
die hii mensontérehd achtte, die hij zelf
ook awn' dep lijve had ondervonden, foen
hij aW kind zijn eigen kostje moestop-
haleraep létfr. toten hij koksmaat was o|p de
Wolgéfaart. toen hij bootwerker werd, er)
dan wéér zwerver, verschoppeling van,)een
wereld. d.ie 'niet toeliet, dat hij, met zijn
levendige gjeest. zich ontwikkelde (een
poging vanMe jonge Alexel Maximowitst
Pesjkof zo heette hij in werkelijkheid
om Van Nisini Nowgorod uit in Kgzan
op de unlvfraiteit te gaan studeren, mis
lukte). Neen. Gorki had zoveel ontaarding
gezien, dat WJ.de revolutie in het i n n e r-
1 ij k e' van i mens voltrokken wjilde
ziek; 7
luésrie;
MAANDAG tt AUGUSTUS 1»5».
-A7M Causerie: (VARA) I Nieuw»; «OS
Actiialfifclten; 119 Dansmuziek. 8 45 Gr.pl
1.45 sqqvalisUsch commentaar; 10 Sextet: 10.30
Voordracht; 10.49 Accordeonspel; 11 Nieuws;
u.is al.pi.
Hilvsjll (KRO) 0 Pianospel; «20 Journalis
tiek Overzicht; 30 Voor de Strijdkrachten; 7
Nieuw»! 7.15 Actualiteiten; 7 25 Gr.pl.; 7.3S
Ljchtefmusiek; S Nieuws; 105 Gr.pl.; 0.11
Lichtbalken; 0.40 Gr.pl.; 143 steek eens op.
heren:'! Of pi 0 43 Weet u het; 9 S3 Populair
concerj; 10.35 Commentaar uit de Benelux;
10.43 Avondgebed: U Nieuws; U.19 Nieuws
in Esperanto; 11 20 Gr.pl.
ZONDAG 17 AUGUSTUS 1950.
Hilv. 1 (VARA) I Nieuws: 115 Postduiven-
berichten; 3.20 Orpl.; 1.30 Voor de tuin; I 40
Voor de militairen; 9.10 Postdulvenbeiichten;
1.15 Gr.pl 9 45 Oauserle: (VPRO) 10 Voor de
kinderen; 10.20 Dameskoor; (IKOR) 10.30
Doopsgez. kerkdienst. (AVRO) 12 Theaier-
orkest; 12.30 Voor de jeugd; 12.40 Manrien-
koren; 1 Nieuws; 1.19 Musette-orkest; l so
Even atrekenen. heren; J Gr.pl 2.05 Boe
kenhalfuur; 2.30 Gr.pl.: 2 40 Residentie-or
kest; 4.30 Sportrevue; (VPRO) 5 Ged. uitzen
ding van een kerkdienst (VARA) 5.30 Gr.pl
5 40 Voordracht; s Sport. 6.15 Nieuw»; (.30
Cabaret;-7 Discussie; 7 30 Philharm. orkest;
(AVRO) I Nieuws. 1.05 Actualiteiten; 1.15
Martha, opera; 9 50 Hoorapel; 10 43 Twea
plano's; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Hilv. II (NCRV) 8 Nieuws; 3 15 Gr.pl.; 130
Morgenwijding; 815 Gr.pl.; (KRO) 8.30
Nieuws; 9 45 Gr.pt.; 1.53 Hoogmis; 1130 Gr.-
pl.; 1140 Orkestconcert; 12 15 Apologie; 12 35
Gram platen; 12 40 Lunchconcert. 12.55
Reportage; 1 Nieuw»; 1.20 Lunchconcert; 1.35
Uit het Boek der Boeken; 1 50 Kamerorkest;
2 33 Katholiek overleg: 3 Cello en plano; 4
Gr.pl: 4.10 Katholiek Thuisfront overal; 4.15
Repotrage; 4.30 Lof; (IKOR) 5 Protest, kerk
dienst; (NCRV) 0 30 Voor de Strijdkrachten;
7 Vocaal kwartet; 7.15 Causerie; (KRO) 7 30
Nieuws: 7.45 Actualiteiten; 7.53 Boekbespre
king; 1.05 Gr.pi.1.12 Gevar. programma;
10 45 Avondgebed: 11 Nieuws; 11.15 Sport-
praatje; 11.22 Gr.pl.
Radlodistributla 3e li)n.
I VI. Br.: Nieuw»; 1.05 Gr.pl.: 9 Nieuw»;
9.15 Gr.pl.9.20 Apérttief; 9 30 Vrolijke mu
ziek; 10 Fr Br.: Caslnomuziek; 11 Gevar.
muziek; 11.30 VI Br Orgel; 11.35 Requiem
.V Mozart: 13 30 Weer; 13 33 Trio Lamote; 1
Nieuws; 113 Trio Blanc; 1.30 Voor de sol
daten; 2 L» Bohème, opera. 4.15 Gevar mu
ziek; 5 Symph. muziek; 5.55 Sport; 6 Piano;
«25 Gr.pl.; 6.3S Eng H. S Militair ork.; 7
V) Br." Nieuws; 7 30 Radio Mozaïek; 8.30
Actualiteiten; 9 45 Gr.pl 10 Nieuws; 1015
Verzoekprogramma; 11 Nieuw*: U-M Gevar.
muziek.
Radiodlatrtbutle 4a l(|n.
I Eng H. P.: Piano; 1.20 Ranchers; 140
Orkest Leger dea Hells; Nieuwa; 8 10
Macpherson; 9.30 Combined Stoil Theatre
Orch.; 10 30 Orkest Billy Cotton; 11 Lux.:
Gr.pl.; 11.15 VI. Gew. Omroep: Zondagmor
gen zonder zorgen; 12 Gr.pl.; 12 30 Eng. L.
P: Verzoekprogramma; 130 Lichte muziek;
143 Educating Archie; ZIJ Or pl.; 3.15 Sing
Song; 3.45 Big Blll'a Prairie Round up; 4
Eng H S.: BBC Opera orkest en -koor; 5
VI. Gew. Omroep; Pianomuziek v. Beetho
ven: 3.15 Eng. L. P Much binding ln the
Marah; 5.45 Top Score: 6.30 Gr.pl 7 Eng.
H S; Amadeus kwartet; 7 45 Eng. L. P.:
Grand Hotel; 6 30 Community singing: l Fr.
Br.: Werken van Chabrier; 10 Eng. L. P.:
Nieuws; 10.15 Macpherson; 10.45 Orkest Le
ven; 11.13 B.F.N. Theater ork.; 1156 Nieuws.
Dagprogranma.
Hf 1 (AVRO) 7 NUUWi; 7.11 Gr.pl.; 6
Niecrws. 316 Gr.pl 53 Voor de vrouw: 6
Gr.pl 9 30 )V»terat»nden; Gr.pl.: 10 Mor
genwijding: 1615 Amuaementimuzlek10 56
Gr pi.; 11 Op de uitkijk; 11.15 Orgelconcert;
11 «5 Gr.pl.; 12.33 ln 't Spionnetje; 12.38 Piano-
spel; 1 Nieuws: 1.15 Metropole orkest 150
Gr.pl 2 Causerie; 2.20 Zangspel. 3.25 Orgel
concert. 3.45 causerie over diepvrlesba-
drijven: 4 Gr pi; 4.30 MusicStender; 5.30 Voor
de padvinders: 5.49 Gr.pl.
Hilv 11 (NCRV) 7 Nieuws; 7.15 Ochtend»
gymn.; 7.30 Gr.pl.; 7.45 Een woord voor de
dag. 8 Niéuws; «15 Gewijde muziek; 8.45
Mariniersképel; 9.15 Voor de zieken: 8 30
Gr pi.: 10 38 Morgendienst: 11 Gr.pl: 1120
Voordracht: 11.40 Tenor en Plano: 12.10 Gr.-
pl.: 12.33 Orgelconcert; 1 Nieuws; 1-15 Man-
dolinemuziek; 145 Gr.pl.; 2 Voor de Jeugd,
j jo Concertgebouworkeat; 3 Sextat; 3 30
Viool en plano. 4 Bijbellezing. 4-45 Vocaal
ensemble: 5 Voor de kinderen; 5.15 Populaire
muziek; 3.46 Regeringsuitzending.
Avondprogramma.
llv I (AVRO) 6 Nieuw»; 8.18 Gr.pl.; 6.30
Filmprogramma: 7 Orkeatconcert; 7.40 Gr.-
pl.; 7.55 Nieuwa; I Deensomroeporkest; 9.15
Hoorspel; 10 39 Gr.pl: 11 Nieuws; 11.15 Gra-
mofonplaten.
Hilv. II (NCRV) Orgelconcert; 6 30 Voor
de Strijdkrachten; 7 Nieuws; 7.15 Planoduo;
7.35 Gr.pl; 7 40 Radiokrant: 8 Nieuws; 8 05
Gr.pl.; 8.43 De Raad van Europa te Straata-
burg; 9 03 Groninger Orkestvereniging; 9 35
Appèl van de Duitse Kerk; 9 45 Utrechts
Stede!. Orkest, koor en solisten: 10.41 Avond-
overdenking; 11 Nieuws; U.18 Gr.pl.
Radlodistributla 3e lijn.
7 VI Br.: Nieuws; 7 05 Gr.pl.; 7.30 Kroniek;
7 40 Gymn.; 7 50 Gr.pl I Nieuws; 8 06
Concert; Nieuws; 6 05 Gr.pl 10 Lux Mé
nage en Muslque (VI.). 10.43 VI Gew. Om
roep: Gr pl1125 Zoals u het graag hoort.
12 Langs pleinen en grachten; 12 20 VI. Br
Omroeporkeat 12.30 Weer; 12.40 Omroep
orkest: 1 Nieuws 1.16 Eng. H. S.: Thosa
were the days; 1 55 Cricket; 3 VI. Gew. Om
roep: Gevar. muziek. 3 VI. Br Or.pl.; 3 30
Gevar. muziek; 4 Casinoprogramma, 5
Nieuws; 5 10 Orkest Eloward; 8 Eng. L. P.:
Orkest Mackey; «30 VI. Br Voor de aol-
daten; 7 Nieuws. 7 30 Eng L. P Pioneers of
Rhythm; 8 Fr Br G. pl.; 8.36 VI. Br.: Mo
zart; I Actualiteiten: 9 15 Plectrum-Kwartet
9.30 Gr.pl.; 9 45 plectrum-Kwartet (verv 10
Nieuws; 10 15 Gr pl.; U Nieuws; 11.0» Kamer
orkest v. Rome.
Radiodistributie la lijn.
7 Eng. H. SNieuws; 7.15 Orkest Salis
bury; 7.50 Lift up your hearts: 7 55 Weer: 8
Fr. Br Nieuws; 8.10 Concert; 9 Eng. L. P.:
Nieuws, 9 0 Verzoekprogramma; 10 Orgel;
10.30 Militair orkest. 11 Eng. H. S Orkest
Dean; 11 3d Nieuw Phtlh. Trio: 12 Gr.pl.; 12TI0
VI. Gew. Omroep: Gr.pl.; 1 Eng. L P Mili
tair ork*»!145 Voor da kinderen. 2 BBC
North. Orch.: 3 Fr. Br.; Operettemuziek: 4
Eng. W. S.Gr pl 4.30 VI. Gew. Omroep:
Fantasieprogramma; 4.45 Gr.pl.; 5 F* Br
Ber 5.10 Danamuziek. 8 Voor de soldaten:
6 20 Erlg. H. S Voor de arbeiders: 8.45 Follies
of the air, 7 30 Henry Wood Prom, concert:
I Eng. L P.: Verzoekprogramma; 9.30 Muiic
for Million»: to Nffeuws; 10.15 There and
backt 10.20 Orkeat Heath; It Leslie Baker
kwintet; 11.15 Muted String»; 1158 Nieuwa
zien; en «»n dié (zachtmoedige) omwen
teling heeft hij gewerkt, toen hij*ichzelf
ontdekt hfd «is schrijver.
T EEST MEN «n autobiografisch werk.
dan ontmoeVnen dus die man, die wel
heel andera ia dan menigeen vermoedt op
grond van antecedenten en op grond van
een foto. waarop hij afgebeeld staat met
zijn borstelige snorren, zijn brede Juk
beenderen en fijn iqdrjngende blik. zo'n
foto die hem niet naar Weat-Europese
normen flatteert. Want Gorki ia in zijn
autobiografisch werk een uiterst zachtzin
nige beoordelaar. Hij» is trouwens als
literator uit de school van de Goncourt»,
die hartstochtelijk-objectief het leven
waarnamen zoals het was, omdat zij elke
romiditische vervalsing verafschuwden.
Zij gingen in hqn bezetenheid zelfs zo ver,
dat zij dachten, het leven in al zijn won
derlijke schakeringen litterair te kunnen
catalogiseren. Iets van dat catalogiseren
treft men ook aan in het werk van Gorki.
Maar wat bij de gebroeders De Gonbourt
een] bijna wetenschappelijke methodq was,
$ieJ door intelligentie werd gevoed, dat
wet&i bij Gorki een verliefd hunkeren naar
de /(kin van alles, want zijn geloof in de
moielijkheid. dat de mensen volmaakte
weiëns zouden kunnen zijn. die hun drif
ten houden kunnen beheersen zoals hij dat
deeo. was onuitroeibaar, al werd hij in een
ontaard milieu soms bont en bléuw ge-
.siaigen. alleèn omdat hij tot bezinning
mdande. Veel leed deed deze mens rijpen
jnzight en wijsheid en daarom is de toon
zijn werk zo «achtzinnig. ja zo be-
lélijk.
fplET BEST leert men Maxim Gorki
1 liiteraard kennen uit wat hij over zich-
Uchreef. en dat is veel, heel veil. Bij
Republiek der Letteren te Amsterdam
ichijnen, in vertalingen die ons het. volle
Irpuwen geven dat zij uitnemend zijn
«at vertrouweri berust op de rijke
irdkeus. want v^ie zich in zijn eigen
taal. goed weet te roeren, die weet ook
te vertalen verscheidene autobiografi
sch# ge»chrlfteh vab Maxim Gorki. Reeds
publiceerde de Republiek der Letteren
Gorki's „Kinderjaren" (ekperts noe-
jnen dit zijn allerbeste boek), en daarop
volgdi „Onder vreemde menie n",
eeoj) yjerk. dat odk zoveel opgang méakte.
daWhpt voor het toneel werd bewerkt. En
nu' |igt „D e j o n g e s t o r m v o g e 1\' voor
onjnjDit werk vangt aan met de misltikte
poging om in Kazan op de universiteit te
gajut studeren en het eindigt met Gorki's
kennismaking met de grote auteur Wladi-
min Korolenko. Hij heeft zichzelf dan juist
onipekt als verdienstelijk schrijver van
konte verhalen. Aangrijpend tekent hij zich
afir ijv«rig broodschrijver, die een gezin te
oöderhouden heeft.
L.Ona huisje was voor famillelevep al
hëel weinig geschikt. De vorat drong door
alle hoeken en kieren naar binnen,
's Nacht», wanneer ik werkte, wikkelde ik
mij In alle kledingstukken die Ik besat. en
bovendien In een tapUt. Desondanks deed
Ik toen een erge rheumatlek op. Dat was
bijna niet te geloven met het gezonde
taaie gestel waarop Ik me In die tjjd nog
beroemen kon".
Ontroerend Is ook de beminnelijke toon.
waarin hij over zijn eerste, mislukte hu
welijk schrijft. Zonder de herinnering aan
haar ook maar enigermate te bezoedelen
hoewel zij hem gruwelijk ontrouw was
ontleedt hij het karakter van zijn eerste
pchtviendin in bladzijden, die verbazen
door de warme liefde voor het leven, waar
mee hii onder de moeilijkste omstandig
heden zijn waarnemingen heeft gedaan.
Neen. men stuit in deze werken van een
auteur, die Rusland innig liet had, o o geen
onke' bewijs van een mentaliteit, die naar
West-Euronese normen onaanvaardbaar
zou ziin. Hij is er zelf zeer bescheiden in.
en vol deernis. Hii kon toch ook pas toen
hij 62 iaar was, in 1930. in de Sowjet-
Unie terugkeren, want met de gang var
de revolutie, die hij door zijn milde ge
schriften had helpen voorhereiden. was
hii lang niet zo tevreden als ziin bewie
roking in Moskou na 1930 tot hij in 193f
stierf, heeft doen vermoeden.
W. WAGENEll.
WTK besef het, Ko//iebon, heet grondig,
En zeg volmondig, kort en bondig
Jouw leus brengt mee: Je mainttetidrai.
Het is een feit dat heel ons land staaft,
Je -hebt je, koppig, hier gehandhaafd,
(Behalve voor Café-Glacé,').
Je kreeg iets fierder», eelfbewustert,
Omdat je dl je broers en zusters,
In Nederland hebt overleefd
Je voelt, in 't Algemeen, je machtig,
Nu Algemeen 484
Weer recht op onze dosis geeft
Geen Mocca-Mekka is ons huis nog,
Al pruttelt eP op het fornuis toch
Soms 't bruine brouwsel, dat verkwikt.
En reeds de geur ervan verblijdt sterk.'
Dankomt weer 't koffieloze tijdperk
Waarin men zich berustend schikt.
Dan zag men menigeen met zuchten
Naar verre koffiehuizen vluchten.
Waar men een donker vocht verkocht,
Waar men sóms koffie, en soms géén had
Zodat de vloeistof slechts gemeen had
De Naam van Kof/ie, zo pezocht.'
Ach. Koffiebon, ik wil niet kniezen,
Jij kost nu eenmaal veel deviezen
Die men «oor Veevoer nodig heeft,
Ik wil m\j graag een kop ontzeggen
Als kippen daarvoor eitjes leggen
En Neirlands koe toelvarend leeft
Ik gun je, dat je stationnalr bent,
Met pnaeren niet solidair bent,
Kom nooit terug met d' andren-sa&m!
Dan krijgt ons hart iets véél gerusters
En ben jij van je broers en zusters
Universele Erfgenaam
WOUTERTJE.
Advertentie
lui Van r.en a wen 7
Mijnhardt'» Z«auwtablttt«B
helpen U *r overheen.
Uit Vlissing^n wordt ons nog gemeld,
dat de totale waarde van de lading bloem
bollen niet een millioen. maar zes mlllioen
gulden bedraagt,
ventienduizenp i
.lichters, gedeeltelijk over de wi
bollenstreèk ngar Vlissingen zijn
scheebvaa
Bloem-bolli
De lading bestaat uit ze-
kisten. die gedeeltelijk met
weg van de
'ervoerd.
De seheertvaartcommissie van de Bond
van Bloembollenexporteurs heeft voor
verscheidene leden van deze bond het ver
voer met de American Defender geregeld
De vorige week Zaterdag is men in de
Vliasingse haven begonnen met laden.
Gistermorgen om zes uur kon het schip
vertrekken. De grootste lading bloembol
len. die tot nu toe was verscheeept ging
in 1917 met een schip van de Holland
Amerika Lijn de oceaan over. De bloem
bollen zijn bestemd voor honderden ko
pers in de Verenigde Staten, hoofdzakelijk
in New York en Philadelphia.
jORLOGEN betekenen altijd revolutie,
zo al niet van een politieke constella
tie. dan toch van morele, economische en
financiële normen, welke tevoren leven
irbeld van het mensdom beheersten,
jrste en de tweede wereldoorlog heb-
it zeer duidelijk doen zien en thans
IsVIfël de oorlog in Korea met de daarmee
samenhangende vree» voor een derde
wereldoorlog, welke op die veranderde
normen opnieuw de aandacht vestigt.
Wij hebben hier ditmaal de door oorlog
en oorlogsdreiging veranderde beleggings
normen op het oog. welke de laatste we
ken ter beurie van Amsterdam van in
vloed zijn geweest en waarmee zij. die
voor zichzelf of voor derden gelden moe
ten beleggen, zich thans weer bezig hou
den. Het gaat hier om de vraag in hoe
verre men .voor zijn geld een zekere en
veilige belegging kan verkrijgen, waarbij
de factor van het rendement veelal geheel
op de achtergrond treedt.
Die zekerheid en veiligheid worden
thans door geheel andere gevaren be
dreigd dan voorheen. Wij hebben vroeger
een beleggingsmaatschappij gekend, die
het geld uitsluitend in land belegde onder
het motto „Land is een zekere bezitting",
een motto, dat toen algemeen juist werd
geacht, maar dat met het oog op de mo
gelijke gevolgen van een derde wereld
oorlog thans niet meer wordt aanvaard.
In nog mindere mate biedt huizenbezit
onder de tegenwoordige omstandigheden
de zekerheid, welke men er vroeger in
zag Nog geringer is die zekerheid voor
de belegging in staats- en andere obliga
ties. welke voorheen als het minst riskant
werden beschouwd.
De waarde van het geld wordt niet al
leen bedreigd door een grotere of kleinere
productie van goederen, maar in niet min
dere mate door de manipulaties van de
overheid, die haar uitgaven, voor zover
deze niet door de inkomsten van de
bevolking Worden gedekt, door het schep
pen van nieuw geld financiert en daardoor
de waarde van het geld vermindert. In
goederen uitgedrukt, heeft bijv. de Franse
franc thans nog slechts een waarde van
5 pet ln vergelijking met 1939. de Neder
landse gulden is sinds die tijd tot ca 1 3
van zijn waarde (koopkracht) ingeteerd.
Nu tengevolge van de oorlog in Korea
voor de meeste stapelproducten weer een
stijging is ingetreden en de regeringen
voor aanmerkelijk grotere defensie-uitga
ven staan, ligt het voor de hand. dat men
De mlniater van Onder
wijs. prof. dr F. J. Th. Rut
ten. heeft Vrijdag een be
zoek gebracht aan het kamp
te Weil in Limburg, van de
stichting Het Vierde Prin
senkind. In dit kamp. het
kleinste van de 34 kampen
van de stichting, zijn onder,
gebracht ongeveer veertig
jongens van vijftien tot
twintig jaar. die (n de oor
log zwaar invalide zijn ge
worden. Toen de minister
's morgens om halftwaalf
aankwam. waren zij aan
het voetballen. Een van de
keepers was een jongen,
die belde benen en een
arm mist.
De meeste van deze jon
gens hebben een opleiding
gehad in het oefencentrum
van de dienst voor maat-
echappelijke zorg te Baarn.
De stichting Het Vierde
Prinaenkind biedt hun
ieder jaar een vacantie aan,
gedurende welke uiteraard
grote aandacht wordt be
steed aan hun revalidatie.
Zij genieten nu al voor de
derde maal van zulk een
vacantie. Op 23 Augustus
zijn ze in Well aangeko
men, op I September zul
len ze vertrekken.
De minister heeft met
vrijwel alle jongens een
gesprek gehad Tijdens de
maaltijd, die hii met hen
gebraikte. vertelde hij dat
op zijn ministerie een oor
logsinvalide werkt, die tot
een vrij hoge rang is opge
klommen. Na de maaltijd
besprak de minister met de
kampleiding en de
zige bestuursleden van Het
Vierde Prinsenkind de pro
blemen van de jongens.
's Middags heeft de mi
nister de jongens in hun
spel dwars door de bossen
gevolgd en een volleybal
wedstrijd bijgewoond. De
minister heeft bij zijn ver
trek uit het kamp verzocht
aan de jongens mede te de
alen. dat hij niet alleen ge
troffen. maar ook ten zeer
ste verrast was door de
blijheid, die onder de Jon
gens heerste. Wanneer de
jongens er in zullen slagen
deze blijheid te behouden,
zullen zij ongetwijfeld van
hun leven toch nog iets
kunnen maken.
Minister Rutten heeft het
bestuur van de stichting
Het Vierde Prinaenkind ge
lukgewenat met het buiten
gewone succes dat het ten
aanzien van deze jongens
heeft weten te bereiken.
"TJE KONING WAS EINDELIJK UITGEPRAAT met zijn raads-
U heren, richtte zich weer op. schraapte zijn keel en riep:
„Ik wens een getuige-verklaring van Baron Joria Goedbloed
van Maipertus!"
„Juist!" juichte Graaf Isen Grim. „Dié heeft me bedrogen! Dié
heeft me in de moeilijkheden gebracht!"
Maar toen ledereen rondkeek naar Baron Goedbloed van Mal-
pertut. was hij nergens meer te vinden alleen Panda zag.
dat juist de deur heel zachtjes gesloten werd!
„Daar gaat hij!dacht Panda. „De schelm! Hij ziet, dat zijn
oplichterij op niets uitloopt en nu gaat hij er vlug vandoor
met de beloning, die hij al gekregen heeft! Ja, ja! En hij heeft
vast nog meer lelijke dingen in de zin Ik kén hem! Ik moet
hem inhalen! Ik zal hem leren!"' En met die goede gedachte
stormde Panda de getuigenbank uit en naar de deur toe...
Ja hij had gelijk. Toen Joris de rechtszaal ietwat overhaast
verliet, had hij wei degelijk een plan om zijn aftocht te dekken
Hij begreep wel. dat zijn spel uit was en dat men hem achterna
zou zitten, maar daar had hij iets op bedacht. Toen hij de ganc
door kwam rennen, waar links en rechts soldaten en helle
baardiers opgesteld waren, riep hij bevelend „Opdracht van de
koning! Allemaal onmiddellijk naar de rechtszaal! Alarm!"
F.n de soldaten en hellebaardiers sprongen in de houding en
riepen: „Jawel generaal' Geef acht! Ingerukt! Mar»! Begrepen!
Alarm!"en daar gingen ze!
zich opnieuw afvraagt of het onder deza
omstandigheden mogelijk zal zijn da
waarde van het geld te atabiliieren.
Het indexcijfer voor goederen vatjA
Moody in de V S. is ainds half Juni féed%
van 393 tot boven 460 gestegen Vfe opzerlr
is het indexcijfer voor d,e groothandeiprQ-
zen Sinds de devaluatie van September'1
1949 met 7 1 2 i 8 pet opgelopen, dat voor
het gezlnsverbruik zelfs met ca 10 pet en
de waarde (koopkracht) van het geld is
dus'dienovereenkomstig verminderd. Die
waardevermindering treft dus ook de be
legging in geldswaarden als obligaties, hy
potheken etc., welke vroeger de meest
veilige belegging werden geacht en daar
om. met uitsluiting van aandelen, door
beleggingsmaatschappijen en allerlei lief
dadigheidsverenigingen werden gekocht.
Het is thans zover, dat «paarbanken en
levensverzekeringsmaatschappijen naait
obligaties ook reeds aandelen kopen en
dat ook liefdadigheidsverenigingen zich
afvragen of zij met het behoud van staats
obligaties tegenover de bevoordeelden
verantwoord zijn.
Het feit. dat de vorige week reeda ca
f 100 millioen aandelen Koninklijke in
de registers der maatschappijen waren in
geschreven en de koers der aandelen kort
geleden nog 250 260 pet. deze week tij
delijk tot boven 300 pet is opgelopen, be
wijst wel hoe groot het gevoel van on
veiligheid bij de belegger is. De over het
algemeen vaste stemming op de aandelen
markt duidt er trouwens wel op. dat bij
velen de neiging bestaat obligaties in aan.
delen om te zetten.
HOEZEER wij overtuigd zijn. dat de
Nederlandse regering alles in het werk
zal stellen om een scherpe waardever
mindering van het geld te voorkomen,
menen wij toch. dat uitsluitend belegging
in obligaties ook voor liefdadigheidsver
enigingen e d, onder de tegenwoordige
omstandigheden niet verantwoord is. Ge
deeltelijke belegging in aandelen, met
name in de zgn. internationale aandelen,
biedt een grotere mate van veiligheid.
Weliswaar is het effect van een waarde
daling van het geld bij de bedrijven door
fiscale heffingen, dividendbeperking, etc.
gevoeld, maar ten slotte zal toch de inner
lijke waarde van aandelen bij een verder
gaande inflatie meer kans hebben zich te
handhaven dan die van geldvprderingen.
Zelfs in een rijk land als Amerika zien
we, gelijk hierbovèn uit het indexcijfer
van Moody bleek, de koopkracht van het
geld verminderen en de vrees voor in
flatie toenemen, hetgeen reeds |tot een
discontoverhoging (credietbeperking) heeft
geleid, een maatregel, waartoe men. als
bekend, ook in Denemarken reeds zijn
toevlucht heeft moeten nemen.
Men zal in deze tijd goed doen zich voor
een angstpsychose te wachten en zich te
realiseren, dat absolute zekerheid voor
het bezit in deze wereld thans minder dan
ooit te vinden is. Maar dat de belegger
zich anderzijds rekenschap geeft van de
factoren, welke, anders dan voorheen, de
waarde van het geld beheersen, zal men
hem niet euvel kunnen dulden.
Van de serie van zes fregatten, die de
Koninklijke Marine van de Amerikaanse
marine overneemt, zijn thans Hr Ms Van
Amstel en De Bitter in Nederlandse dienst
gekomen. In afwachting van de overdracht
van de overige vier. hebben deze schepen
reeds hun namen ontvangen; zij zullen
heten Dubois. Van Ewijck, De Zeeuw en
Van Zijll.
Alle fregatten zullen dus namen dragen
van vroegere zeevaarders, die zich in
s lands dienst bijzonder onderschelden
hebben. De namen Van Amstel (a). De
Bitter (b). Dubois (d) en Van Ewijck (e)
zijn reeds een keer eerder aan Nederlandse
oorlogsschepen gegeven, namelijk aan vier
mijnenvegers behorende tot een serie,
waarvan de namen begonnen met de be
ginletters van het alfabet en waartoe ook
de Abraham Crijnssen (c). de Picter Flo-
risz (f). de Jan van Gelder (g) en Abraham
van der Hulst (h) behoorden. De eerstge
noemde vier mijpenvergers zijn in de af
gelopen oorlog verloren gegaan de ove
rige zijn nog in dienst van de Koninklijke
Marine De namen De Zeeuw en van Zijll
doen als scheepsnamen voor het eerst hun
intrede bij de marine.
Reisplan Kortenaer gewijzigd
Het ligt in het voornemen Hr Ms Korte
naer. die in de Indonesische wateren vrij
komt. een thuisreis te laten maken waar
bij behalve havens van Nieuw-Guinea ook
nog enige buitenlandse havens zullen wor
den bezocht
Advertentie
U «uit morgen» „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln UW
Ingewanden doen stromen, ander» verteert uw
voedsel niet. het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardig»
CARTER'S LEVERPILLETJES om dl» liter
gal op te wekken en uw apüsverterlng en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen- Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen Elat Cartar Leverpllletjaa.
69)
Laten we dan naar de Jennifer Club
gaan, zei De Brest.
Is die ai open? vroeg Lucille.
Die zal wel open zijn, maar nog vol
komen leeg. Dat is. wat lk graag wil. We
zullen naar de kleine bar gaan en in die
gemakkelijke stoelen gaan zitten. Daar
zijn we dan ten minste alleen. Ik zal je
dan vertellen, hoe je mU een keer grote
dienst kunt bewijzen.
Het lastige is, merkte zij op, terwijl
zij naar de deur liepen, dat je altijd wilt,
dat iemand iets voor je doet. Zelfs Ronnie
zegt dat!
Oi maar hoe kan hij dat zeggen! pro
testeerde hij. Ik heb aan je vader'i firma
veel opdrachten voor mijn zaak gegeven.
Spoedig zal ik er hem nog meer geven. En
als we getrouwd zijn, krijgt hij ze alle
maal.
Lucille antwoordde niet. Zij sprak niet,
voor zij in de wagen zaten; Zij liet hem
haar hand vasthouden, maar ontweek zijn
liéfkoaingen.
door E. Phillips Oppenheim
Ben je erg rijk, Siggie?, vroeg zij.
Hij schudde het hoofd.
Neen. bekende hij, ik ben niet erg
rijk. Ik verkeer »lttj(j met rijke mensen
in New York en Parijs en Berlijn en ik
weet, dat ik niet veel heb.
Wat noem je niet veel?, hield zij
aan.
Hij leunde achterover ln de limousine
en tikte met éijn malaccastok tegen de
punten van zijn avondschoenen.
Ik houd altijd een geldreserve. zei
hij, waarmee ik niet speculeer. Dat i«
ongeveer een millioen pond. Dat houd ik
jn New York en Boston vast in goede
beleggingen. Het is een dwaas iets, want
ik krijg op die manier maar 5 procent,
maar het geeft mij zekerheid. Van mijn
andere geld is zeshonderdduizend pond
zeer goed geplaatst. Daarenboven heb ik
nog vierhonderdduizend pond, waarmee
ik speculeer. Ik wil toegeven, dat ik met
een deel daarvan een kleine fout gemaakt
heb. Maar zelfs nu nog heb ik er vol
ledig vertrouwen in. dat ik die vier
honderdduizend pond tot een millioen zal
maken. En dan bezit ik twea millioen en
zeshonderdduizend pond- Ik geloof, dat ik
er dan mee ophoud.
Wat. vroeg Lucille, is de rente van
5 procent van laten we zeggen, twee mil
lioen?
Hij beschreef met zijn stok een paar
denkbeeldige cijfers in de lucht.
Ongeveer honderdduizend pond per
jaar. zei hij.
Het was bij Jennifer net zoals De Brest
het voorgesteld had en zij verschansten
zich in een hoek van de verlaten bar.
Voor één keer in zijn leven scheen De
Brest niet op zijn gemak te zijn. Lucille
keek hem nieuwsgierig aan. maar deed
geen poging, om hem te helpen.
Lucille, vroeg hij tenslotte, zou Je
graag dat Jade-halssnoer willen hebben,
dat we onlangs zagen?
Dat snoer, waar ze tweëüulzend pond
voor vroegen? Daar zou lk mijn ziel voor
willen verkopen.
Je zult het Zaterdag hebben. beloofde
De Brest, als je iets voor mij wilt doen.
Iets heel ergs?
Niet zo erg. Je hebt toegang in Dut-
ley's huis in Curzon Street, is het niet?
Wel, dat hèd ik. zou lk zeggen, gaf
zij toe, als ik daarheen zou willen gaan.
Maar die tijd ligt achter mij. nietwaar?
Dat behoeft toch niet. Zijn bedien
den zouden je toch nooit de toegang wei
geren.
Wilde je, dat ik iets van die arme
Charles ging stelen?
Niet stelen, ontkende hij met nadruk.
Lenen Het zou hem ook geen kwaad
doen. Hij zou er beter mee af zijn.
Iets, wat met zijn aandelen in ver
band staat, veronderstel ik?
De Brest sprak nu vlot genoeg.
Het is niet zozeer een kwestie van geld,
legde hij uit. Het is voor mij eén erezaak,
dat ik in staat moet zijn om binnen en
kele daKen een zeker aantal Boothroyd-
aandelen te leveren. Dutley weet dat.
Hij zou zijn aandelen geredelijk verkocht
hebbes, maar hij vreesde, dat zij in mijn
handen zouden komen. Hij houdt ze op
met verlies voor hem zelf alleen om mij
in verlegenheid te brengen. Hij is een
wraakzuchtig man Lord Dutley.
Je moest vader over hem horen pra
ten, vertrouwde Lucille hem toe. Hij
schijnt hun vanmiddag in de City alle
maal een schok gegeven te hebben. Hij
weigerde om een verklaring of zoiets te
tekenen en toen electrificeerde hij alle
Commisaarissen door aan te kondigen, dat
hij geen enkel van zijn aandelen ver
kocht had en dat hij Integendeel bijge-
kocht had.
Het is een daad van een gek, ver
klaarde De Brest heftig. Hij koopt ze
dalen een beetje hij koopt nog meer
en waarvoor? Htj kan nooit hopen met
zijn beperkte middelen de prijs op ie
houden ert al kon hij dat wel. wat zou
het hem dan nog baten? De zaak is ge
ruïneerd. Dat weet iedereen. Er zal geen
dividend worden uitgekeerd.. Eerlang zal
de waarheid aan het licht komen. De aan
delen zullen van zestig toU twintig of
dertig dalen en Dutley zar geruïneerd
zijn. Waarvoor? Met welif: doel?
Lucille tikte nadenkend met een sigaret
op de tafel.
Af en toe. zei zij peinzend, heb Ik
mij in de laatste tijd wel eens afgevraagd,
of Dutley wel zo dwaas is als hij er uit
ziet.
Die moeite kun je je sparen, merkte
De Brest kortaf op. Hij is een van de
meest volledige dwazen, die ik nog ooit
in mijn leven ontmoet heb. Gelukkig
ruïneert hij zichzelf. Het is maar goed.
dat je het itiet hem afgemaakt hebt.
Lucille. Als je met hem getrouwd was,
zou je van je eigen beetje geld hebben
moeten leven.
Lucille rilde.
Opper alsjeblieft niet dergelijke vre
selijke dingen, vroeg zij. Ik houd meer van
de klanle van jouw Inkomen. Honderddui
zend per jaar. was het. geloof Ik?
Ongeveer. antwoordde hij Genoeg
voor ons beiden, denk ik. Lucille. En nu
wat betreft dat jade-halssnoer?
Lucille overwoog de zaak
Ik kon natuurlijk onder het een ot
ander voorwendsel Charles' huis binnen
komen. maar hoe ter wereld zou ik weten,
waar ik naar zoeken moest en waar? Bo
vendien kon hii nog wel eens thuis komen
en mij daar vinden Zoals de zaken op het
ogenblik tussen ons beiden staan, zou dat
beslist zeer onaangenaam zijn
Er is geen kans. dat hij jou daar vindt,
verzekerde hij haar Wij weten allemaal,
dat hij een nieuwe expeditie aan het voor
bereiden is en dat hij bijna niet in het
huis vertoeft. Het papier, dat ik moet heb
ben, is het deposito-bewijs van de bank
betreffende zijn Boothroyd-aandelen Dat
en een paar vellen briefpapier, waar zijn
adres op gedrukt ls en de bijbehorende
enveloppen, is alles, wat ik nodig heb. Jij
brengt ze mee en wij kopen Zaterdagoch
tend voor de lunch dat jade-halssnoer.
Doe niet zo gek hoonde zij. Charles
mag dan al of niet de dwaas zijn. waar jij
hem voor houdt, maar hij laat dergelijke
documenten niet zo rondslingeren, dat
iedereen die kan oppikken Ik kan je zelfs
precies vertellen waar hij dergelijke pa
pieren bewaart, ofschoon ie dat niet veel
helpen zal Hij heeft een kleine brandkast
in zijn bibliotheek. Ik weet het. omdat lk
bem een standje er over gegeven heb
ik zei hem. dat dat de sfeer van de kamer
bedierf.
Dat is ongelukkig, overdacht De
Brest
Dat ia inderdaad erg ongelukkig.
(Wordt vervolgd)
l