1
Heel pouda praatte over het
wonder der electriciteit
•9
i-Het vertrouwen geschokt in
minister Schokking
Nederlandse industrie blijkt
concurrentie aan te kupnen
De Nederl. Spoorwegen in 1949
«Tlr ü1"
f
'n Bloementapijt. gemaakt van
tweehonderd stekjes
Ruiten zwalkt op zee,
op weg naar huis
Het defensiedebat in de Tweede Kamer
Echter: keerpunt ten goede reeds overschreden
De pot verwijt dej ketel
i Weer uitstel in kwestie
Bertha Hertogh
En zij blijft bij „haar" man
Courses op Duiiidigt
De jaarbeurs leerde:
Amerika kocht hier nieuwe geneesmiddelen
Bijna 236 maal zoveel winst als in 1948
Bezuinigingen en
verbeteringen
Willy Schagen won
door interventie
GENERAAL ROBERTS GELOOFDE NIET
AAN-EEN INVASIE
GEEN DOLLARS MEER VOOR LANDEN
DIE AAA RUSLAND LEVEREN
Noodwet'voor Amerika's
herbgyapettin^
Prjjzencommissies weer
in fjinctie
Kanjer!
Economie bn llhanciën
Bevredigende resultaten
pij Hoogoven^
NTJE RI£K OP AVONTUUR
Beursoverzicht
BEURS VAN AMSTERDAM
isk
X"
VANDAAG VEERTIG JftAR GELEDEN:
Terwijl een internationale dameskapel
speelde, gingen de'gloeilampen branden
Voortvarende bouw
cfer eentrale
AT
AAR.
ANNEER.
De jeugd en Flora
Veel belangstelling
voor „Floralia""
Ml
Een jaar in Sumatra s
binnenlanden
a6o
WAAR HEI LEVEN GOED jSü
RESTAURANT „TER GOUW"
EERSTE BLAD - PAGINA 2
I t
SATERDAG 16 SEPTEMBER U;o.
(Van [onze parlementaire redacteur)
Minister Schokking heeft niet de verdediging van zijn defensiebeleid de bezorgd
heid van de Kamer niet kuhnen wegnemen. De heer Vonk (V.V.D.) zei: we zijn
het vertrouwen in deze minister kwijt en de heer Oud (V.V.D.) onderstreepte
dat laten nog eefis. De heer! Bruins Slot (A.R.) verklaarde zelfs, dat door de
vage rede van de minister1 de bezqpgdheid is toegenomen en hij hoopte dat de
minister en het kabinet in de komende weken deze verklaring in ernstige over
weging zullen nemen. Toch is minister Schokking, die in zijn rede nadrukkelijk
om vertrouwen had gevraalgd, niet afgetreden, evenmin als zijn staatssecretaris
Fockema Andreae, die had
heid niet te kunnen blijven
.ópmerkte dat de rede van
verklaard zonder vertrouwen de verantwoordelijk-
dragen. Want de heer Fens (K.V.B.), ofschoon hij
je minister had bevestigd, dat zijn bezorgdheid niet
ongegrond was geweest, verklaarde het met minister Schokking eens te zijn, dat
onjuiste koppen in de pers inzake de termijn van vier maanden, op zijn rede
voering het verkeerde acnent hadden gelegd van opzeggen van vertrouwen op
termijn. De bezorgdheid is gericht op de töèkomst en in de komende vier maan
den kan dus blijken of de achterstand voldoende ia ingehaald. Hoewel hij 4*igen-
Üjk hetzelfde zei als in eerste termijn was de toon van de heer Fens gisteren
veel vriendelijker en de mirjjister en de staatssecretaris slikten daarom de critiek
omdat met uitzondering van de V.V.D. en de Anti-Rev. door de andere partijen
daarbij geen vertrouwen wa» opgezegd. Zij meenden onder deze omstandigheden
op hun zetels te kunnen b|uyen zitten en minister Schokking verzekerde,
dat er geen aarzeling meer ijshet defensiebeleid zal zijn.
wij liever, telkens als het nodig mocht
zijn, beoordelen of verlenging van de
diensttijd noodzakelijk is.
Staatssecretaris Fockerta Andreae
was het echter eens met de klachten uit
de Kamer, dat men uit de wet moet we
ten waar men met de duur van de dienst
tijd aan toe is. Die weg moet het op.
Sinds kort kunnen wij van Amerikanen
Canada steun verwachten' voor de leve
rantie van materieel. De fiets yéordt In
bescheiden mate in het leger gehandhaafd
omdat de geruisloosheid ervan Wel eens
voordelen kan hebben. Ik heb hoop, dat
d« terugkeer Wan de laatste troepen uit
Indonesië minder lang zal duren dan men
thans denkt.
Op het gebied van de defensie wil men
nu feiten sien. Ik aanvaard de klachten
dat er sprake is geweest van aarzelen eg
tasten. Het keerpunt ls naar mt)n stellige
overtuiging echter reeds overschreden.
De begrotingen van oorlog en marine
«(^{tenslotte zonder hoofdelijke stemming
•angëhomen met alleen de aantekening
van de communisten, dat *U geacht wll-
len worden te hq^ben tegengestemd!
Gisteren neeft het opperst«_ gerechtshof
te Singapore een afwijzende beschikking'
genomen op het namens de oudera Inge
diende verzoek, om het mei&je Bertha
Hertogh onder de hoede te «tellen van
ide sociale dienst van het gouvernement,
voor de duur van de procedure inzake
haar terugzending naar haar oudere.
De verdere behandeling van>de zaak zal
plaatshebben op 20 November \nct#de
October, zoals 'aanvankelijk wis vastge
steld.
Er heeft gistermiddag in de Kamer wel
even een beetje spanning geheerst of mi-
sister Schokking, na alle crijiek en het
(te sterk geaccentueerde) opzeggen vart
vertrouwen op termijn door dej heer Fens,
zou aanblijven. Maar de Kamjer had wel
critiek, doch zü aarzelde (met dezelfde
aarzeling dte de minister wa< verweten)
doortastend en V besluitvaardig een uit
spraak te doen. \Men had blijkbaar toch
wel begrip voorde bijzondere moeilijk
heden, waarvoor we minister heeft geriaan
en men heeft blijkbaar overwogen dat de
critiek door de onrust toch wel te heet
gebakerd is geweest om de minister niet
nog een loyale l^ans te geven.
De heer Oud (V.V.D.), die er de na
druk op legde dat de critiek biet staats
secretaris Fockema Andreae had gegol
den (een partijgenoot)^ verklaarde dat zijn
fractie geen uitsDraak van de garner wile
Ad vragen, omdl| het defensiebeleid ook
eem vraag is van kabinetspoliiiek en tot
eenlkabinetscrisis zou kunnen, leiden. Het
zal daarom beter zijn binnen het kabinet
te overwegen hoe het gebrek|i aan ver
trouwen in het defensiebeleid kan wor
den weggenomen, dan te riskeren dat de
Kamer over vier maanden geen vertrou
wen blijkt te zulleyhebben. ÜUn brengt
het kabinet zichzelfln moeilijkheden
Da Kamer heeft Bus met eepj uitspraak
h'et^ ertrouwen in de minister jniet opge
zegd. hoewÉ dat vertrouwen!) wel ge
schokt is dom* de vele critiek. $n het ge
vaar van critiek is oppervlBÏtkii
daardoor bij sommigen het i
wordt ondermijnd. Men bedenl
I I tlek juist de xri
een democrat!)
omdat critiek
leiden tot
Tweede
Kamer
altijd dat
•rtrouwen
dat crt-
•ht is van|
be staat.,
[tijd moet
•betering.
Zondag, aanvang 2 uur.
Loretta-prys. Draverij afstand 2160 m.
Nelly Pariiien zal er in kunnen slagen een
prijs te winnen. Nac de Major, die de laat
ste malen weinig strijdlust toonde, reha
biliteert zich wellicht. Bij zware baan
treden Levant Express en Neptunus op de
voorgrond.
Larisse-prijs. Ren voor 2-jarige maidens,
afstand 1300 m. Filou liep in de Gouden
Droom-prijs een veelbelovende course
Beilatrix mag dicht bij de winnaar worden
verwacht, terwijl Proposal kidien bij de
toto ondersteund, een verrassing kan
brengen.
Livorno-prys. Draverij, afstand 2500 m.
Nora Belwin is vofr de lange afstand ge
knipt. Mr Fried, die de laatste tijd zich
niet bijzonder onderscheidt, heeft voldoen
de snelheid om een goed figuur te maken,
terwijl Heny'a Gold door een leeMlng
tm. 20 M ontheffing) gereden, hqt zeker
tot een plaats kan brengen. Outsider
Louise d. 1. Malre B
ht. Leger Ren voor 3-jarige hengsten en
merriën. afstand 2800 m De Derbywinnaar
Robespierre zal voor de 400 m langere
course niet terugschrikken. Kamila en
Pllncius zorgen wel voor een spannende
race.
Lincoln-pry#. Ren voor paardfen van 3
jaar en ouder. Handicap. Bfown Hope
staat gunstig in het gewtchy Hoewel de
afstand wat kort is. mag dit paard een
goede kans worden gegevên. De Engelse
import Mount Coote kan. hoewel op 12
Augustus een ongunstig debuut makend,
thans in betere conditie zijn.
Lafontaine-prys. Heat handicap inter
nationaal. afstand 1520 m. Lord v Fresena
en Kalumet Axcit kunnlh zich in de Je
heat onderscheiden. Wanneer 3 of 4 heats
nodig zijn. komt Moquette de la Maire B.
aan bod.
Daarop mag n»^n temeer
hopen omdat minister.
Schokking de reden tot critiek! niet, ont
kent, maax er wijzer van wil worden en
er kracht' uit wil putten. Ook listermid
dag verklaarde de m i n 1 a t e r|nog eens
dat er geen spralip van is dat er [geen ach
terstand zou wein. Je kunt niet tegelijk
de uitzending vm teen leger plóar Indo-
bekostigen en diezelfde honderden f
Ibeflen hier nóg eens uitgéh/en voor
opbouw en uitrusting wan een leger
op Europese basis.
De totale uitgaven- voor defensie (oor
log en marine samen) bedrageqi dit jaar
mige artikelen zijn reeds tijdens de beurs-
ln prijs gestegen. Dit betreft «etherische
oliën, stofzuigers en wasmachines. In de
andere groepen bleven de prijzen gelijk.
5-- Concurrentie heeft de balans hier ln even-
toch al reeds ƒ1100 mjllioep °JL|30*'van ®vricht gehouden.
het nationale budget. ji Al* min at meer grappige voorbeelden
Al, 1...A 4a n-lntvljp In Kat AAl. L...Ü - -
Alle collega's van de minister ln het
buitenland verkondigen: er mpet ipeer
geld wezen. Maar dan moet mejp de so
ciale belangen gaan I afwegen efl nagaan
lp hoeverre het~Tev*n»peil kart gorden
Met1 850 mlllloen v<ïbr het leger ls het
onmogelijk ajles te doen, maar Wij korden
mt voor 3 divisies een he«l eind rpee. yoor
een groot deel zijn* wij afhankelijk van
het bultenUnd. Als men mij vraógt" krij
gen wij hiel materieel?, dan zeg lk: ja.
Maar wanneer? Dat kan ik niet zeggen.
Een zaak, als de defensie gaat niet
Ineens goed in gang. Daarvoor is
ook vertrouwen nodig. Inderdaad zal
over enige maanden moetep blijken
hoe wy er voorstaan. De vooruit
zichten zijn niet slecht. Wij zijn pvertuigd
dat we het hijsen kunnen, sla we het
materieel krijgen. J
i Financiële toestand
stelt een grens
De financiële toestand stelt een grens
I aan pnze eigen offer». Verlepging van de
4 diensttijd tot 18 maanden zou de bitgaven
pog opvoeren en het is ooit de vraag of
de minister van Sociale Zaken pet ont
trekken van de mankracht aap de pro
ductie verantwoord acht. Daarbij Willen
L
TAE DIRECTEUR van de Koninklijke Nederlands# Jalkbeurs, mr J. Mllius, |>eeft
volgen* het geteruik van de laattte jaren, daags na .de sluiting v«i de beurs, een
voorlopig overzicht gegeven van de resultaten. De beurs had een levendig karakter,
echter zonder bijzondeT grote orders, die zouden wijzen op een angstpsychose. Een
hamsterstemming in de kringen van de handel is er positief niet geweest.
Mfllioenea limonaderietjes
Voor de Londense meisjesvierling, die
mevrouw Elizabeth Coles dezer dagen
tweè maanden te vroeg ter wereld bracht,
wordt in het Westminster ziekenhuis
uitstekend gezorgd. Hoofdzuster Edna
Waddell en haar assistente Janét Baigent
controleren de babies in de
rechter, die het gevecht Uet beëindigen
in de achtste ronde wegen# een blessure
van Powqjl aan het linkeroog. Het gevecht
w86 bepaald op tien ronden.
Volgen* het jaarverslag over 1949 der N.V. Nederlandsche Spoorwegen zijp
in dat jaar maatregelen genomen ter verhoging van de rentabiliteit van het
bedrijf. Door rationalisatiemaatregeleh kon het personeel worden teruggebracht
van 41.220 tot 38.901. Deze vermindering werd bereikt door niet-vervanging van
het personeel, dat het bedryf verliet. Ook werd gespaard op materialen. T*r
verhoging van de ontvangsten werd de 1 Januari 1048 op aandrang van de Over
heid ingevoerde tariefverlaging van abonnementskaarten op 1 September 1949
ongedaan gemaakt. De stukgoederentarieven wenden verhoogd. Toen mede ten-
gevolge van de devaluatie kostenverhogingen het labiele evenwicht tussen
opbrengsten en kosten dreigden te verstoren, werd een algemene tariefverhoging
voorbereid, welke 1 Februari 1950 is ingevoerd.
Onze landgenoot Willy Schagen. Neder
lands "kampioen halfzwaargewicht won te
Swansea van Dennis Powell, de half-
zwaar- en zwaargewicht kampioen van
Wales, door Interventie van de scheids- wegverkeer ziln aandeél zag «tijgen van
Bovendien werd de reizigersdienst op
enig* lijnen ter lengte Van 256 km. die hun
betekenis voor het personenvervoer heb
ben verloren, gestaakt.
ln 1949 kwam de lijn Loaser-Glanerkrug
voor goederenvervoer ln exploitatie en
werden 30 nieuwe raëcordementen in jze-
bruik genomen, terwijl niet minder dan
98 aanvragen tot aansluiting van indus
trieën en haveninstallaties op het spoor
wegnet In behandeling waren, waarvan 12
van nieuwe industrieën- Dit bewijst, dat
de spoorwegen nog steeds als een ver
voermiddel van primair belang dienen te
worden beschouwd voor de industriële
ontwikkeling van ons land.
Met betrekking^tot hun aandeel in het
gehele vervoer hebben ten opzichte van
1938, de spoorwegen hun positie vrijwel
gehandhaafd (17.81/. in 1938 en 17.1V» in
1949). terwijl het wegvervoer in belang
rijke'mate terrein iieeft gewonnen (38.4V»
ln 1939 en 46.3*/. in 1949) ten koste van
de binnenvaart. Vergeleken met 1948 blijkt
het aöndeel van de spoorwegen ln de ver
voerde tonnage teruggelopen te zijn van
17.8*/» tot 17. IV» en dat voor de binnen
vaart van 39.3V» tot 36.6V«, terwijl het
43.9V. tot 46.3V..
In het reizigersverkeer konden enkele
belangrijke verbeteringen worden aange
bracht, hoewel de san de reiziger* gebo»
Verslag der Korea-Commissie
De Commissie der V.N. voor Korea stelt in haar jaarverslag aan de Algemene
Vergadering vast, dat de Noordkoreaanse regering op 25 Juni een zorgvuldig
voorbereide, grootscheepse invasie begonnen is, „nadat haaT pogingen om de
Zuidkoreaanse republiek van binnen uit te ondermijnen, schipbreuk hadden
^geleden." De hereniging van het land is de wens van Noord en Zuid, maar vol
gens het rapport had een oorlog door algemene verkiezingen kunnen worden
voorkombn. De Noord-Korqanen wilden daar niet aan meewerken.
Ook wu ia de grootste belangstelling uit
gegaan rtaan het kwaliteitsartikel. Som
van grote bultenlandae-~aankopen noemde
de heer Mlliwt een order (ran mlUioenen
limonaderietjes, en een andere vaft 80.000
gulden aan vuursteentjes Op de agra
rische afdeling bestond grote vraag naar
machines en werktuigen. Ofschoon deze
uiteraard niet steeds leidde tot hef plaat
sen van orders, zijn de deelnemers bui
tengewoon tevreden. Prijsstijgingen dedèn
zich hier'niet voor.
De schoenenafdeling heeft door de grote
vraag. In verband met de grondstoffen-
positie. de Inkopen moeten afremmen. Er
WH een deelnemer, die syn gehele voor
raad aan een Duitse Inkoper kwyt kon,
waarop uiteraard niet ls ingegaan. De
meubelindustrie bleek na slechte tyden
weer goed te paaTd te sltten. Er was veel
vraag naar het moderne meubel, ook voor
de export, vooral naar Duitsland. Dit
laatste achtte de hber Mllius zeer merk
waardig. Vóór de oorlog was bet Juist»
andersom
JDe medische- en pharmaceufl^Éie afde
ling heeft een voortreffelijk figuur gesla
gen en grote belangstelling getrokken.
Vertegenwoordigers van vrijwel alle zie
kenhuizen uit Nederland zijn op byoek
geweest. Ook het-bezoek uit het buiten
land. vooral uit België, was grdot. Er zijn
grote orders geplaatst, o.a. voor een kin
derziekenhuis in Parijs. De pharmaceu-
nerikssnse Senaat hégft i
De Amerikaanse senaat hfgfi besloten
de financiële en economische hulpt
ken aan elk land. dat «yuienen óf voor
militaire doeleinden bngHiare góederen
verkoopt aan landen *ttr het ïtyseren
gordijn' Hiertoe werd BfJ hoofdelijke
•temming btoioten-nadat de republikeinse
•enator Kenn«fl»berry had verklaard,
dak dergeHjkrf^Bfcten Werden gebruikt
voor de vervamPIgtnf van Russische
tanks, die thans Amerikanen ln Kore*
d°He? verbod, dat gïn "VitrókkinJ hdeft
op' militaire doch alleen op financiële en
economische hulp, werd opgenomen ln een
^Billardkampioeiischappeii
Van 12 tot en met 15 October Wordt ln
de bovenzaal van theater Odóon te
Den Haag het tweede klasse kanftploen-
acnap groot 47/2 gespeeld, dat wo^t ge
organiseerd door biljartvereniging „Entre
Nous". Uit tip negentien blnnei
in*chrijvingen zullen twee gr
Rotterdaxh en één ln Ben Haag
•trUdep «pelen.
'De Haagee dflebandenclub orgsfiiseerti
van 28 tot «n met 29 October [in de>
academie du Corbeau te pen Heftg het
tweede klaaae kednploenschap drie banden
Hiervoor kwamen 64 lnschrijvingep bin
nen ety het zal nodig zün, /Ut tl»
pen, waarvZn drie in Amsterdam, twi
Utrecht en verdnr ln Enschede, Den
Rotterdam. Bredl «n Waalwijk ó#<j]
«traden apelen.
poodwet tot toewijzing van 17.192 000.000
dollar -r uitbreiding van de militaire
macht van Amerika en zlfn bondgenoten.
H&t wetsontwerp voorziet in "1 eèh be
drag van 1R736 milliard dollar *ooi' de
opbouw van het militaire appiraat der
V.S. ëm in ejjn bedrag van 4 milliard voor
de* bewaneniig van bevriende landen.*
tische afdeling ontving een groot aantal'
opdrachten voor de nieuVe geneesmidde
len. ook uit Bet buitenland, o.a. Frartkrljk,
de Scandinavische lanAn en Amerika.;
Agrarische afdeling
Op het terrein aaft de Croeseltan, wad£
de agrarische afdeling met 8000 vierkante
meter was uitgebreid, werd de belangstel
ling groter naar mate de beurs vorderde.
De Nederlandse Industrie sloeg hier een
goed figuur. De opkomst van de Duitse
concurrentie is gebleken, ten koste
gaan van'de Engelae en Amerikaanse inA
dustnie, waar dp prijze»- hegt?r liggen)
Nederland kon zeer goed mee met de buiy
tenlandse concurrenten. y
Van de officiële buitenlandse deelneming
in het internationale paviljoeér- aan het
Vredenburg trokken vooral België en Ma
rokko grote belangstelling. Het Belgische
kripal is met groot sycces geplaatst, even-
za/ie chocolade. Italië heeft goede zaken
gfaaan in harmonica's en textiel
Tot slot deelde de heer Mllius mede,
t de Voorjaarsbeuri gehouden wordt
jn 3 tot 12 April 1931. waarvoor de in-
ichrijving sluit op 2 October a.s.
In de huurprijzen voy de deelnemers is
ijziging gebracht, de'eerste sinds 1940.
Ie gemiddelde prijs ligt ongeveer op 30
ruiden per vierkante meter, hetgeen voor
•le deelnemers een verhoging betekent
voor enkelep een vèrlagmg, Met inci
dentele gevallen zal rekehing warden ge-
hduden.
De minister ^an EconomiSlW^Baken
heeft aan de nog bestaande plaatselijke
prijzencommissles gevraagd, opnieuw hun
medewerking te verlenen aan een göede,
uitvoering van de prijzenpolitiek, waartoe'
door de regering is besloten.
Zoals bekend is, zijn deze prljzencom
missies enige 'jaren geleden opgericht,
om. rtiet het doel beanilddelend qp te
treden tussen koper en verkoper, in geval
van conflicten over eventuele berekende
prijzen. *ai) de gemeenten, waarin het
laatste Jaar de prlj^Anjommissies werden
ojffeeheven. is het vvkoek gericht, zo
spoedig mogelijk wecnfrlnstelling dezer
commissies te willen bevorderen.
Bakkers vragen compensatie
Voor de~5*/« loonsverhoging'
Vertegenwoordigers van de Nederland
se bakkers zijn gisteren door minister
Mansholt in audiëntie ontvangen.
Besproken werd de vraag hoe 'de hak-
kerspatroons eventueel compensatie kun
nen verkrijgen voor de uit te betalen 5
pet loonsverhoging. Minister Manshojt
heeft toegezegd de kwestie Maandag as.
in de ministerraad te brengen.
Mbchten de bakkers geen Roestemming
htijgen de loonsverhoging door te bereke
nen of zou er geen andere vorm van com
pensatie verleend worden, zoals bijvoor
beeld een verhoging van de subsidie op
het brood, dan zullen zij aan het college
van rijksbRmiddelaars om dispensatie van
uitbetaling der 5 pet loonsverhoging ver
zoeken.
Zoal* men zich zal herinneren heeft
minister Mansholt ln de Tweede Kamer
medegedeeld, dat de broodprijs niet zal
worden verhoogd. In kringen van zijn de
partement interpreteert men dez«\uitla-
ting aq. dat hier Jalleen het zogenaamde
volksbWo bedoek! zou zijn. Alhoewel nog
niets vaststaat werdt een al dan niet ge
deeltelijke oplosAig van de aan de ^rde
zijnde problemenIgezooht in een prijsver
hoging van het luxe bj^d.
-f-
Bi) het rooien van aardappelen
op het land der weduwe Venrooy
in Den pungen (N. Br.) kwam een
aardappel naar boven, van 2*1
ponfff van het ras Noorderling.
k
P2V29. Jawel, daar had Je' 't al....
Meester kwam woedend naar de plaats,
waar Bunkie Juist overeind krabbelde. Hij
keek naar de vuile boel, die de gebroken.
Aes had veroorzaakt. TT
—•Dat i» wat moolk!Hoe kom Je nu
zo dom, die fles uit J» handen te laten
vallen? K«k nu eert» aan, wat 'n smeer
boel je heot gemkakt! -
Ik.... ik weet n-n-niet, Roe het
kwam! stotterde de arme Bunkie, met een
ongelukkig gezicht. Ik.... ik gleed op-
feen# uit, meneer!
Jaja. alles goed1 en wel, zei meester
kwaed. Maar daar Js de boef niet mee
weg.Waal onmiddellijk een bezem en een
-emmeren je zdbgt, dat alles schoon komt)
Zuchtend de«ö Bunkie, wat l?em ge
zegd wa». Even later probeerde hij met
het water de boel beetje schoon te ,krJj-
fceh. Het ergst vond hij, dat meester nu
zo kwayl op hem was..
Ko.
nteklljke Nederl. Hoogovens en Staalfabrie
ken N. V /te IJmuiden zegt 0».a dat de
productie der verschillende bedrijfsafde
lingen gunstig verliep. De productie van
ruwljzer was lager dan ln het vorige boek
jaar daar een der hoogoven* enige tijd
moest worden stilgelegd.
Er is 423.423 ton ruwljzer vervaardigd tegen
456 615 ton ln 1948/1948.
getalsterkte van
reer gelijk.
productie van ruwljzer ls 'ln weerwil
an afnemende markt, behoorlijk' af-
vooral dank zlJVde regeling Inzake
dollars. Thans 1* Noord-Amerlka een
rijk afzetgebied, terwijl in Europa de
vraag weer toeneemt. „De binnenlandse
markt ontwikkelde Zloh bevredigend De
prijzen zijn stnd* Januari stabiel gebleven.
Voor gegoten buizen blijft ruime vraag
bestaan.
De ondernemingen, die aan het bedrijf
verbonden zijn zoals De Nederl Staalfa
brieken vJi J. M. de Mulnck Keizer N.V..
De Maatschappij voor Kooksovengnsetj
(Mekog) N V.. De jLy. Het Teerbedrijf
Uithoorn, de Soc An Carrières de Nsmeche
hebben gunstige resultaten opgeleverd.
De productie van de Cementfabriek IJmui
den (CemiJ) N.V. bedroeg 200.224 ton. het
verbruik ln Nederland ia ln 1949 toegenomen
tot 1.450.000 ton. een nog nooitbehaald clj-
Vergeefse waarschuwingen
De Zuidkoreaanse regering is volgens
het rapport het resultaat van vrije ver
kiezingen. Critiek heeft het rapport op
de wijze, waarop in Zuid-Korea arresta
ties en bdFlchtgevlngen zijn verricht,
som* „met grove behandeling en marte
ling".
Uit het verslag blijkt, dat van Zuld,-
koreaanse zijde herhaaldelijk gewezen is
op de Noordkoreaanse oorlogsvoorberei
dingen en de Russische wapenleveran,ties.
dat echter generaal Roberts van mening
was. dat de Zuidkoreaanse treepen sterk
genoeg waren. Nog op 10 Mei waarschuw
de de Zuidkoreaanse minister van defen
sie hem voor een dreigende invasie uit
het Noorden, maar Roberts wees deze
waarschuwing van de hand.
Het rappoft beslaat 111 bladzijden. De
commissie bestaat uit vertegenwoordigers
van India, Turkije, de Philippines^ Aus
tralië. El Salvador. Frankrijk en China.
den service nog niet voldoet asn de eisen,
die daaraan gesteld moeten worden.
Het aantal zitplaatsen vertoonde een
daling van 91.000 ln December 1948 tot
bijna 90.000 in December 1949. doordat een
groot aantal vreemde rijtuigen naar het
buitenland teruggezonden moest worden.
Het aantal zitplaatsen bedraagt thans I7*/i
van dat in 1938. De vervoeraomvang ti
echter meer dan 18«'/i van die In dat Jaar,
zodat het materieel meer dan drlenua]
so intensief wordt gebruikt.
De kwaliteit van de aangeboden zit
plaatsen kon in de loop van 1949 aanzien
lijk worden verbeterd.
De wederopbouw en modernisering van
het bedrijf blijkt duidelijk uit de electri-
ficatie van de lijnen Eindhoven—Sittard—
Maastricht. Sittard—Heerlen en Maas
tricht—Heerlen.
Het reizigersvervoer daalde tot 6.478
millioen reizigerskilometers (6.339 mlllloen
in 1948). terwijl de opbrengst uit dit ver
voer daalde met f 15 4 millioen tot f 173.4
millioen. De opbrengst per reizigerskilo
meter daalde van 2.762 cent In 1948 lot
2.678 cent. als gevolg van de relatieve
stijging van het vervoer op abonnements
kaarten en een verdere verschuiving van
de 2e naar de 3e klasse.
Het goederenvervoer vertoonde een stij
ging van 18.5 millioen ton in 1948 tot 19.9
millioen ton in 1949. De inkomsten uit het
goederenvervoer waren 110.1 mlllloen ho
ger en bedroegen f96.6 millioen.
Tegenover de lageïe totale bedrijfsont-
vangsten (f 285 7nhillIoen tegen f289.0 mll
lloen ln 1948) staat een geringe stijging van
de exploitatiekosten van f 213 mlllloen tot
f214.1 millioen. voornamelijk tengevolge
van de hogere uitgaven voor steenkolen
en electric!telt. Deze toeneming deed het
effect van de lagere personeelsuitgaven
geheel te niet.
De totale personeelsuitgaven bedroegen
f 115.7 millioen (v.J. f 120.4 millioen). Na
aftrek van afschrijvingen ad f63 1 millioen
en interest ad f5.7 millioen. resulteert een
winst van f 872.833 91 (v.J. f 3.703,821 welke
naar de rekening rqgpTve diverse risico
Is overgeboekt.
STILLE MARKT.
Amsterdam. 15 September.
Deze Vrijdag kwam eigenlijk als de onbe
langrijkste dag van een belangrijk*
week. De beurs bad een a*ru4enlljk kalmer
voorkomen en ook het publiek toonde zien
zeer voorzlchUg. waaraan de situatie in
Korea, waar de keer ten gunste .schijnt te
zijn gekotben. wel niet vreemd zal zijn. van
grote verschillen wat vandaag^ «een
sprake. Na een iets lagere opening trokken
de prijzen een kleinigheid aan.
De aituatle ln de oliehoek, waar door ar
bitrage werd aangekocht, werd als roor-
naamste oorzaak van het ljghte herstel be
schouwd- Toen de aankooporders ln olies
verwerkt waren en het hoofdfonde tot ws
achteruitliep, vielen ook de overige, fondsen
op het Qpeningspeil terug.
Geen enkele sector had orders van grote
omvang te verwerken.
De industriemarJet sloot nagenoeg prljsht
dend voor de internationale soorten r~
kleine voor- en naidellge verschillen v
minder courante soorten. De cultures wsren
voor het merendeel een kleinigheid lager,
hetgeen eveneens geldt voor de scheepvaart-
•Op de belegglngsmarkt wa» de ««faire tets
kléiner. Het agio on de Amerikaanse markt
werd vandaag getaxëerd op I* pet tegen gis
teren 10 pet. Ook hier was <41e activiteit ge
ringer dan gisteren
Officiële notering van dg* Ver. 'v. d. Effectenhandel.
VRIJDAG 15 SEPTEMBER
t ged, en bied. en laten. bieden. laten.
OBLIOAT1IN
V.^. Heden
'omtrent de statu* van vW
StaMwerke A O. ia Mg geen bealisaihg gé-
noanen.
De resultaten worden bevredigend ge
noemd. NS afaphrijvlng en na aftrek van
gecalculeerde belastingen bedraagt het voor-
Leven lp 81103
PhllipsllOOO 3»108'/i
Stokvis 3i 106'
Bat Petrol 3» 101
Kon Petgol 3i 102'/<
Amst Ol 100 3 120'/*
Witte Kruis 80139
Amst '47 31-3 #8*/«
AANDELEN
Amst Bank 163
Escompto Bnk 47'/Ǥ
JIollBkUn cA 240'/«
avaBk 500 cA 100
•calculeerde belastingen bedraagt het voor-
!lig saWo der - bedrljtsrekenlng, 8.909 153
10,JH.680) *an interest en baten uit d*el-
nemingftn is 1.20&2M, ontvangen, waarmee
het ©redlttotaal der verlies- en winstreke
ning op 10.U8.429 lforat Hiervan wordt
o.'a. 398 000 extra atgeóchreven op> wo
ningen en f 800 000 gereserveerd voor uit-
keringen dan perstoneel De reserve vooT
dlveft» belangen wordt met Ék 6.000.
•teniet. Uit de ngtto winst vin
3.421.504) wordt een dividend van 8 pot
8.888.184
op de prioriteit»-.7 pet op de preferent*
en 8 pet op de gewone aandelen voorgesteld.
(v.J. resp. 4 pet 7'/i pet en pet).
De uitbreiding van de Nederlandse Staal
industrie (N.V Breedband) heeft concrete
vormen aangenomen,
Behalve ree*"
totaal van --
maken van de nog openataande li
cjllteit van 2.180 000
De ddrèotle ls voornemens het maatschap
pelijk kapitaal met f 25.000.000 (eVerhogen
tot 78.000.000 en de preferente «indelen ln
te trricken. <S»k zal in de statuten worden
geeancüonneerd ée gratificatie aan het per-
ie«l, indien er een dividend wordt uÉt-
gabrulk
letungsfa-
Nedèrland
1947Crt|1000 3l 107'/.
1948 3» »8T/a
Belegg Crt Si 98
1950 ree Si 99
1947 Si-S 97
18^6-1905 S 96"/.
1937 3 96
1947 9 1000 8 99A
Invest Cert S 97.
1962-64 L 9"Mr
NWS m 79V.
SpaarcerlOO 21 lOOV.f
Ndlnd '37 A 3 94V« «94
Grootbk '46 S 96 A 96 A
OBLIGATIëN
Bandoeng 4 J0t
Batavia 4 55t
Gelder! 49 S 100
Rott '37 1-3 Si ÏOOA
106'/*
97*/»
uL Euian oan* o w
96A PR^am BelCon»
99
97
97 A
79
49'/»
looA
2e A- 96 96A
ibtaflllOlV»* lOlVi
West HpNO 8i 100 100
RottSchhpb Si 100 -
BergHBJurg Si lOl'/if 101'M
ZHoll'38 2e J
FrGroHgb/
102'/«t
108
106'/.
101*/»
102'/»
127?
JM'/i
98'/.
162'/*
47'/.
239'/»
101
V.K. Heden
MiJFiNatHerst «6»/. 96'/»
Mlerlo&Zn v 129
NBkvZAfr 500 196
Ned Mtddstbk 100?
Rotterd Bank 171
Siavqnb Bank* 107V»t
Tkrentsel
169'/.
jeBk cA 165' 166?
Zuldh Bank B 106'/» -
Rdam BelCons 1»
Albatr Superf 178 180
Alg Norit 324 4]
Allan CÓ 82'/. 82'/.
Amat Ballast 139 136'/»
Breda Mach "2'/»t 145t
Brons werk W2 121
Bührmann Pap D6V.
Dikker* 179'/.
DrieHoefljzers 161*
ORU "3*
EMF Dordt 131?
Emb F St Hth 130
Gouda Apol K 184
Gruyter de DA 183
Heem* f A 469,
Heinek Bier A 172
Hgro Cone A 184
Hoek'» M&Zsi 242'/.f 242'/.?
HollKunatzl A JTöf 17ft
Int Gew Beton 148
Int Kunst Ind 1°®
Int Vlkcose C 147f
Kempkesw! 81
Klinker Isoi 40'/.
Kondor 380
Kon Nd Zout 345
Kon Ver Tapijt 257
Kwatt* Choc 192
Letterg. Adam 258
Meelf Nd Bsk236V.
-Mulders FvRM 83'/.
NA Autob Vra 139'/.
NdGist Splr A 317'/.
Nd Scbaepsb 135'/.
Ntfma 260*
118V.
178
146t
131
132?
181
152
170f
1 Wh
184
146
40V.t
343'/.
238'/.
83'/.
137?
322*
137
i V K Heden
Rommenhöller 135 131'A
120*1*
154'/»
138
176t
97'/»
128
210
197
50
62t
108
166
124'/«t
147'/»
125[
Rouppe vdV A 126'/»
Schelde NB A 122
Stokv 500-1000153'/»
Stork 136
VerBlIk 1000 A 178'/»
VerPhar Fa A 97-
Werkspoor A181'/»
Wljer» Ind A 212
ZwanenbOreA 195'/«
Aniem NB A 62
Overz GA El 62
BorsumU A106
IntCrt&Hd Rdieei
Llndeteve» A124
Gem ElgW&W 149
Arendsburg A 127
Betoeki A131
Sedep 110
MIchArnold A 70
Ngomberi A 295
Alber? Heyn A 191'/»
Blaauwvrles A113'/»
Ne My Walvis 191'/«t
Thom«en A140
ZgeKSs 1000 A 90?
Deli Spoor A 34
N-I «poor A l6*/a§
Madoer. OA 1SV 1S''«
Sen, Cherlb A S'.'A -
AJweco. r.c M'/t B7'/t
N-A ritllne A VI' WA
CBATInCATBN VAK
AMERIK AANDELEN
Am Smell Rel 70'/. 7SV.
Anaconda Cop «A-H
Bethleh Slee) «''"t «A
Gen Motor 10» 10».
Int Nick ot Ce 3»
Kennecot Cop 73'/»
Rep Steel
Stand Brandt
Un Stat Steel 130'
Clt Serv Comp 86'/.
MldCont Comp 5®.,
Shell Union 86'/»
N Vork Cent 16H
192
Ï1S
9»'/.
90[
82
15'/»
10'»
130'/»
39*/»
74
45'/»?
131'A
87
35
57'/»
17
ACTffeVB AANDELEN
E.K.
VIL
Cult H6tl B A 61'/.
Nat Handbk A 89
NdHandMU cA 1481
AKU-. A 171'/»
BergWtifrg A 313V»
Berkel Pa( A 111'/.
Calvë Delft cA 136'/»
Cehtr Sulk A 167
Fonker A 125'/.
Geiler (fep A 161'/»
KNHoogèrv cA 149
Lever Bros cA 236'/»
Nid Ford A 276
Ned^Kabal A 275
Philips A 232
Willon-Fljen A 157'/»
SHilton 2* r A 245
ordt Pat? A 280
Kon Patr A 309'/k
Ko» Pair OA 3"7'/«
Moeara En A 523
Amst Rub A 139
Barylar Rub A 131f
UK,
- 629
v- 89
149*/»
174'/.
8(4'/.
128»/.
-v 135'/
167
V 126
162
149
/»-5 234-5»
- 280 w
-• 278
r
232'/»-'/»
160»/»
1 Z
138'/.-09
51S
137V»-89
128»/.
Deli Ba Rub A 12S
Kend Lemb A 110?
Lampong Sum 35t
O-Java Rub A 49'/.
Oostkust cA 103'/»
Serbadj Rb A 51
VerloCult A 46'/.
Holl Amltjn A 173
JavCbinJap A 122
KNSM NBs A 136'/»
Kon Ifaket A 130'/»
NdScbUnle A 162
Ommeren Sch 178'/»
Sott Lloyd A 149
r4
Pennsylv Rr
Canadian Pac 22'/»t 32'/«t
Prolongatie 21*
ÏI1 Nad A "3
v A 127'/»
Java.CuR A 65
N-I Bulk U A 99*1*
VarVorsi C A 33!
DellBetMtJ A 1201/.
Dell Mt*cb cA 123*/»
SenembahM A \Wlsf
DIVERSEN
M0U&C NB A 157
136
131-39
161'/.-'/»
146
l71«/t?2
V, 14«
B71 *lf
"l24-'/»9
LK.
119^
107.
33'/»
48
102»/»
60'/»
44
m
13)
JSCb'l'f*
178'/»
148
172
126?'/»
65'/.
999.
32
123
111
CfcTgRDAO W imUfniig Ifllftl
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BL'AD - PKGINS f
A^AAR IK IN DE KRANT heb gelezen, i* men in Gouda van plan om een
electriache centrale te bouwen en de stad van electrisch licht te voorzien.
Waar zal dit ichip «tranden?!!!"
Dit schreef een deskun<tlge op het gebied van de techniek aan een vooraanstaand
Gouwenaar in het jaar 1908. Iedereen is thans zo gelukkig om zonder kans te
lopen te worden tegengesproken te constateren, dat het schip niét is gestrand. Eén
man zal zich daarover speciaal kunnen verheugen: de heer P. D. Muylwijk, oud
wethouder van onze stad. Het was zjjn aangenomen motie in de gemeenteraad,
die de «toot gaf tot de oprichting van de electrisehe centrale op de Gouwe. Van
een motie tot draai-aan-de-knop-en-je-hebt-licht is niettemin een lange weg'.
Een weg echter, die zonder noemenswaardige tegenslagen is afgelegd.
plein aan de overkant van de singel zo
helder verlicht was. alsof het dag was
Massa's bezoekers kreeg de tentoonstel
ling te verwerken, op Zaterdag zelfs
tweeduizend. Een internationale dames
kapel speelde in de tuin en er waren zelfs
dagen. Waarop men van een bioscoop
voorstelling kon genieten, verzorgd door
de Amsterdamse firma Nöggerath. De
trilbeelden trilden weel wat erg. maar
idereen vond het mooi.
Op de tentoonstelling was ook een
stand van de firma Philips met allerhan
de soorten gloeilamp^ Een handige za
kenman had een voor Gouda aanlokkelijk
praduet neergezet: een electrisehe kaas-
schrapmachine. Buitengewoon veel be
langstelling genoot het electrisehe strijk
ijzer, een wonder: stel^ker in het stopcon
tact en het ding wordt warm. En wat te
zeggen van een vacuum-stofzuigmachine,
de vader vim onze stofzuiger. Het ding
was onhanaelbaar groot, maar wie
weetin de toekomst? Het meeste
schik had men bij de electrisehe suiker-
persma chine. Men kon zijn ogen niet ge
loven en wantrouwig proefde men van
het handjevol zilverige watten, dat uit
de machine kwam.
Op 30 September 1910 werd de tentoon
stelling gesloten en de heer Swartwout de
Hoog zeide punctueel in zijn verslag» De
bijna 15,000 k;w.u., die wij gratis aan de
tentoonstelling hebben geleverd, hebben
ons duizend gulden aan brandstof gekost'-'.
Heel Gouda en de orptrek wisten nu
echter, welke mogelijkheden er in deze
nieuwe bron van energie schofen en het
verlangen om deze zelf toe te passen,
werd algemeen. Toch heeft men later, in
December, nog een brochure laten ver
spreiden om de mensen tot stroomafne-
ming te stimuleren.
Men moet niel depken, dat na het ten-
toonstelhngsexperiment de centrale kant
en klaar was. De ketels werden a'fgespuid
of afgespojen (want 4e Gouwenaar ver
voegt dit wetkwoord sterk), een zuigput
werd gemetseld, de tweede turbine draai
de proef, het hoogspannlngs- en laagspan
ningsnet werden geprobeerd en toen na-
aderde de gewiéhtigste datum in de ge
schieden* van het bedrijf.
Eerste aansluiting
Op 31 OctobeF des morgens om halfelf
begmi jMt eigenlijk te draairtn en dó
eer^ verbruiker werd aangekoppeld: de
firm»* P. Goedewalgen en Zaon op iyet
Jaagpad. En zo hadT^n 1887\3pgerichte
gasfabriek een AwaPe concurrent gekre
gen. Op 5 November brandden er in 95
huizen de electnsche^loéilampjes.
Natuurlijk heerste \r' in de centrale
grote spanning: in "kabels en in de
harten van allen, die* er werkten. Alles
liep gelukkig, zqdls her volgens de bere-
kenirtgen lopen moesttot 9 November.
Toei> zat de stad 25 mjjjuten in het don-
Langzamerhand wgs de «ntrale zo ver,
dat ze officieel irf gebruik gesteld kon
worden. Dit geschiedde op 14 lMMfember
1910. Op diezelfde dag ging de ^iraatYer-
Jichting aam
Men moet zich.' daarvin geen grote
voorstelling maken: het waren vijf boog
lampen, die slechts tot elf uur brandden
Dan ging menBover op gas. Eén stond er
bij het itftion.Rten bij/de Kleiwegsbrug
en drie opkRe l®-kt.
Op het Mn het jaar waren er 143
aansIuitingeijM)aaronder waren 56 win
kels en slechts 43 particulieren. Wel een
bewijs, dat de inwoners aan hun gloei
kousje de voorkeur bleven £even boven
het gloeilampje. - M
Het versla® over het bouwjaar 1910 ein-
igt met de dankbare constatering, dat bij
de bouw van dé centrale en al wat e» bij
komt geen enkel ongelu# was gebeurd
Hoewel over die eerste twee maanden,
November en December, van Ret jaar 1910
de rekening sloot met een batig saldo van
ƒ400, boekte het bedrijf in 1911 een ver
lies van lyyp 57 De meterhuur werd
over het algemeenfte hoog i
Da adjunct-directeur van de gasfabriek,
de heer F. J. Swartwout dé Hoog. heeft
daarin voor een groot de>el de hand ge
had. Toen de directeur J. J. Prins van
Doesburgh overleed, werd hij tot direc
teur benoemd van de beide fabrieken. Hij
werd bijgestaan door de adjunct-direc
teur, de heer T. B. Granpré Molière. Bui
tengewoon groot was de werkkracht van
de heer Swartwdut de Hoog en spreek
woordelijk waren zijn doorzicht en accu-
Pp 1 Januari 1909 begon hij zijn werk
zaamheden aan de afdeling electriciteit.
Haj had tot taak te onderzoeken de wijze,
waarop de centrale opgericht moest wor
den, hoe groot de capaciteit en hoe lang
het kabelnet moest worden. Reeds in
Maart bracht hij daarover rapport uit aan
de gemeenteraad. Op 27 Augustus 1809
besloot d# raad machtiging te verlenen
om tot de bouw en de inrlcjvting van een
•lectrische centrale over te gaan.
Het schip kon dus op stapel gezet wor
den. Als plaats koos men uit de Gouwe,
daar waar het Proveniershuis heeft ge
staan me[ nog twee panden aan weers
zijden daarvan gelegen. Voor het eind van
1909 werden de aanbestedihgen gehouden.
Ter vergelijking met 8e astronomische
getallen, waarmede rtien thans in de bou
werswereld omspringt, volgen hier enkele
cijfers: de firm* J. Nieuwenhuizen kreeg
de onderbouw voor 16.634; de Goudse
firma J. J Duyfh dt?# bovenbouw voor
27.776. Siemens uit Berlijn nam de
eerste honderd aansluitingen met hoog-
en laagspanningagchakelaanleg voor zijn
rekening voor 5.975.
Tegenwoordig «preekt men ook zo
graag prijzend over de snelheid, waarmee
allerlei bouwwerken verrijzen. Het is aan
de uitvoerige wijze, waarop de heer
Swartwout de Hoog zijn jaarrapport
schreef, te danken, dat een overzicht ge
geven kan worden vpn de voortvarend
heid. waarmee men op de Gouwe aar* het
werk trok. Natuurlijk moet men in het
oog houden, dat de arbeidstijden toen lan
ger waren.
De datum 3 Januari 1910 geeft het begin
van de bouw. De volgende dag begon men
met de funderingen voor de transforma*-
torzuilen en al op 20, Januari ging de
proefpaal de grond in. Tal van autoritei
ten waren op 23 Februari aanwezig om'
getuige te zijn vantde eerste steenlegging.
Toen kon de Gouwenaar dus tegen de - r
Vreemdeling zeggen: kijk, hier komt met-^
tertijd onze centrale. Meer indfuk maakte
het echter als hij hem meenam naar de
Veerstal, de Bogen en de Peperstraat.
Want daar kon hij zeggen: kijk. hier zijn
*e berig om de kabels te leggen. Men
'*teld blijkbaa? van opschieten! Eind Juli
al 11 km geul gegraven voor het leg-
\van 17 km kabel.
opschieten gesproken
f
Ondertussen zocht men het ook in dl?
hoogte! Op 6 April 1910 legde de schoor-
«teenbouwer de eerste steen voo» de
schoorsteen, dite een hoogte van 39 meter
zou krijgen, bij een Hüameter van 1.40 m
aan de top. Op 20 Mei 19ift legde hij, de
laatste steen! De Jsouw had\jus 37 dagen
geduurd. Eén metselaar met wé» opper-
ó|an zijn er aan te pas gekomen.
De hionteursyvaren in de stad druk in
de weer om J. h^isaansluitingen tot
stand te bréfffen, de ketels werden ge
plaatst, 40 turbines arriveerden, de voe-
dingspompen,» het rharmeren schakelbord,
de transformatoren en zo kreeg allesj
tot de huishouding van een elect
centrale «hoorCzijn plaatsje,
jpiatuuriyk voljwen de Gouwenaal
»ng van zaken trouw. Met grote belang-
Mellirtg werd alles bekeken, want het wa#
ifi 19M al net eender als hu. Waar twee
mensen aan de weg timmeren, staan tien
kijklusiigen.
Het ,was echter de vraag of die. tPen
•Irak» zouden wiüen meewerken om het
werk van die twee productief te -mafc^n.
Of anders gezegd, zouden straks de»GoHc
wenaars het gas afzweren en electricjteic*-
in hun woning neme»? Tegenwoordig ge
bruikt meh woorden als minded" en
„conditioned". In 1910 nog niet, maar d*^
begrippen waren er,toch. Öm de bevdf-
Jcirfg vap Gouda electniciteits-minded te
maken werd een gjota electriciteitsten-
toonstelling georganuwWÜ Deze werd ge-j
houden in de iaal fan ifct sociëteiU.,Onï
Genoegen". Nipt al]gn»4con men dadr het
electrisehe gloeilampje bewonderen» maar
allerlei vernuftige instrumenten waren er
^riting te zien. De organisatie berust-
bij de vereniging „Gouda Vooruit".
Doch, opi een „Tentoonstelling veor
toegepaste Electriciteit" tev houden, heeft
men in de eerste,plaats electricfteit nodig!
En daarvoor mpest de centrale 2orgen. Na
hard we«K onder de kundige stimule
rende leicfing van de heer Swartwout de
Hoog was men precies op tijd klaar: op
15 September 1910 dés avo/ids van zeven
tot elf uur, leverde de centrale de eerste
«troom af. p
Opljte avbnd brandde er in Gouda voor
het eersNbet gloeilampje. Niet «Heen
gloeilampjes brandden er, doch er waren
ook machines, dje draaiden op electr&che
stroom. Alles was nog hefel onofficieel ten
er werden geen toespraken gehouden,
want het gold nog slechts als proef. Doch*
daar die proef slaagde, kan men zeggen,
dat veertig 'jay geleden, op 15 September
het wonder der'techniek, dat electriciteit
beet.fczich aan de bewonderende én ver-
Wonderde blikken der Gouwenaars topen-
RMrde.
Van 200.000 tot
36 millioen K.W.U.
11 Sept. 1 uur Café Koophandel; Dahlia-
keuring Goudse Dahliavereniging.
U Sept. s uur Neutrale school: Piopaganda-
lezing Ned Jeugdbond voor natuurstudie.
1Ï Sept. en 17 Sept. I uur en IS Sept. 3 en I
1» Sept. S uur De Beursklok: Splritualis-
Hoe is^de tpestknd nu? Het schip is
met volle tellen, bemand met een deskun
dige bemanning, een glorieuze toekomst
tegemoet gevaren. De ontwikkeling van
het electrititeitsverbruik heeft een Dui
tengewone vlucht genomen. 4n 1911, het
eerste volle bedrijfSjaar. werd geleverd
197.146 K.W.U.in 1949 was dit gestegen
tot 32.226.878 K.W.U.; dit jaar zal men de
36.000.000 K.W.U. wel passeren. De ettj-
ging komt vooral tot uiting na 1946. in
vele bedrijven neemt men om een verge
lijking te trekken het jaar 1939 als basis
jaar aan. Als men nu 1939 op 100 stelt,
dan komt 1949 op 232. Dit is een bui
tengewone vermeerdering. Een voorname
oorzaak is de vermeerdering van het aan
tal krachtinstallaties, doch ook het net is
veel uitgebreider geworden.
In het jaarverslag van 1911 ótaat eën
zinnetje, dat men wei met kloppend hart
heeft neergeschreven: ln Haastrecht be
staat animo om zich op het Goudse net
aan te sluiten. Het duurde echter nog tot
1917 eer men daar toe overging. En hoe
loopt het Goudse net nu?
In vier richtingen verlaten de kabels de
centrale. D« eerste gaat over Reeuwijk
en Bodegraven tot Woerden, de tweede
over Stolwijk, Bergambacht. Ammersfol
naar Schoonhoven. Ook Berkenwoude
wordt van stroom voorzien. De derde over
Haastrecht naar Vlist, Oudewater en de
vierde over Gouderak, Moordrecht naar
Nieuwekerk ad. IJssel. Daarbij komt nog.
dat Woerden. Schoonhoven en Oudewater
de gemeenten in hun omgeving bedienen.
Elk van al deze gemeenten heeft een
eigen elektriciteitsbedrijf met eigen tarie
ven. Het is dus zo: Gouda wekt de stroom
op, elke gemeente zorgt op zijn wijze voor
de distributie. Bedroeg het kabelnet op 31
December 1910 20 km. thans ia het 280 km
lang (stad hoog- en laagspanning 134 krii,
buiten de stad hoogspanning 136 km).
In Zuid-Holland zorgen zen centrales
voor de opwekking; ze etaan ir Rotter
dam, Den Haag. Leiden. Delft. Dordrecht
en Gouda. Deze zes centrales zijn onder
gebracht in een naamloze vennootschap:
de N.V. Elektriciteitsbedrijf Zuid-Holland.
De netten^an deze bedrijven zijh gekop
peld en hun boekhoudingen zijn op elkaar
ingesteld. Daardoor declareert Gouda zijn
kosten bij de N.V. en daardoor kan het
gebeuren, dat u 's nachts over de Gouwe
loopt en even blijft stilstaan. Alle straat
lantaarns branden, may in de centrale
is alles stil. Het eentonige gebrom en ge
dreun is niet te horen. De centrale is uit
geschakeld en als u thuis komt, de knof>
omdraait, dan staat daar wellicht een
licht van de
Haagje. Net zo-
dit op dat ogen
blik economisch wenselijk achten.
ln convooi
uuiuiauii, aan siaat aaar w
anondbotyhammetje in het I
Rotterdamse stroom. Of Haai
ais de heren van de N.V. dit t
keibord,
laars de
geacht, terwijl
de tarieven aan de lage kant waren. In
het verslag over 1911 staat nog een op
merking, die in onze oren zeer actueel
klinkt: er werd gepleit vqor een toeslag
Nop de lonen wegens de duurte der tijden!
JDe chef-monteur verdiende toen 800 per
jaar. een machinist 14 per week| en een
stoken ƒ11 per week.
Wondertuih 19 iff
De volgende avbito om %cht uur werd
de tentoonstelling officieel geopend. Met
toespraken Horvderaen Gouwenaars ^er-
drongen zich» In delBrfelekade en op de
jBlpkerssingel De lafnpen in de tuin ga-
véfc.zo veal licht, dat „zelfs het Kazerne*
En nu fiog een kijkje in wijder omtrek.
D# verschillende provinciale electrici-
teitsbedrijXl^Jlin ondergebracht weer in
een naamloze Vennootschap: de Samen
werkende Electriciteits Productie Bedrij
ven, oftewel de S.E.P. Deze bedrijven
«hebben onderling hbn netten gekoppeld.
^Zuid-Holland is gekoppeld %an Geertrui-
denberg. Geertruidenberg aan de Staats
mijnen en deze aan Duitsland en België
En dqarin zit het geheim van die electri
sehe Klokken, dje plotseling in de nathte-
Iijke uren bokftesprongen móakten. Toen
werd de stroom betrokkenuit een net,
dat een andere freogfetetie h(id.
Deze koppeli!^ 'geeft grote voordelen.
Men heeft bijv. niet zoveel r»órve-mate-
riaal nodig. Als er vroeger m dq Goudse
centrale een belangrijk onderdek- defect
raakte. Bwas men verplicht een complete
reserve-ipstallatie bij de hand te hebben.
Nu kan men op een ander net overscha
kelen. En dan is er aog iets.
ElectriciteÜ is een raar artikel. Men
kan er geen voorraad van vormen. Men
moet dadelijk aan de vraag van het ogen
blik kunnen voldoen. Daardoor raakt de
stelregel® bij zo kfein mogelijke maximale
belasting een zo groot mogelijk debiet in
de verdrukking.- Vooral op spitsuren. En
vandaar de beperkende bepalingen En
vandaar de verschillen in de tarieveji.
Het lijkt vreemd: de een krijgt stroom
>n 6 cent en de ander van 11 cent. En
deze)fde0stroom. Doch trtS odrzaak
de aard van het product.
Nu we het toch over tarieven hebben:
Gouda staat in de rij der zes centrales
met 5 xent per K.W.U. het laagst geno
teerd. in 1939 was dit 3". cgpt per K.W.U.
Toch wel een zeer merkwaardig product,
jdie electriciteiken blijkbaar een zeer eco-
Jnomisch werkend apparaat, die veertlg-
jjarige centrale op de Gouwe. Want in 1920
(kostte een K.W.U. 40 cent en nu kost het
cent. De kolen kostten echter in f920
legen gulden per ton en nu twee en veer
tig. Dat is vier en een half maal zoveel.
Wanneer mert zo de geschiedenis van
de Goudse centrale bekijkf. dan blijkt, dat
het scheepje, dat misschien wel zou
strandemfóhans als een trotse vlermaster
in convooi Ceilt. Goede vaart! 1
IS. 20 en 21 Sept. 3 en 7.45 uur Vrije Evanf.
Gemeente: Driedaagse conferentie.
2» Sept. 2 en 4 -10 uur Kleine KerR: Film
middag Zondagsschool Ned Herv. Gemeente
20 Sept. uur CalvUn: Bijbellezing ds G.
Boer.
20 Sept. i uttr Reünie: Spreekbeurt ds J.
Börger voor Logosverband
20 Sept. uur Kleine Kerk; Ouderavond
Zondagschool Ned Herv Gemeente, film
voorstelling
21 Sept. 7.30 uur De Beursklok: Feestavond
volkstuinvereniging .Genoegen na arbeid"
ter gelegenheid 20-jarig bestaan
21 Sept. 7.30 uur Veemarktrestaurant: Der
de en laatste ronde Lakerveltitournooi
schaakclub ..Messemaker" ter gelegenheid
80-jarig bestaan.
21 Sept. 7.30 uur De Krith: Derde lezing dr
A. Manussen over ..Het boek Jona gezien in
het licht van deze tijd".
21 Sept. 8 uur Houtmansplantsoen; Concert
Chr muziekvereniging ,.Per Aspera ad
Astra".
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: Wet zonder recht
(mei Yvonne de Carlo en Burt Lancaster).
Reünie Bioscoop: Oom Willie wint de
derby (met Glenn Ford en Terry Moore).
Thalia Theater: Bastogne.
Aanvang: 7 en 9.15 uur: Zondag 3, 5, 7
en 9.15 uur. overige dagen 3 en 8.15 uur.
Sport op Zondag
Voethal". Gouda—BMT Moordrecht—ON A
GSV—Wilhelmus; Gouderak—DONK. Aan
vang 2.30 uur.
Zondagsdienst doktoren
Van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond
12 uur zijn bij afwezigheid van de huisarts te
consulteren de artsen P. de Boer, Gouwe 115,
telefoon 2273 en C. van Elk, Kattensingel 79.
telefoon 2561.
Apothekersdienst
De L
landse Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde half Mei aan de kinderen van
de lagere scholen en aan quderen uitreikte,
staan in bloei. In het Veemarktrestaurant
kan men ze zien. In drie maanden hebben
de deelnemers aan de floralia-wedstrjjd de
riekjes opgekweekt tot prachtige planten.
En van deze coleussen. geraniums, bego
nia's en fuchsia's is een Floralia ingemicht.
die tot en met vanavond duurt. Dan is de
prijsuitreiking en nemen de jongens en
meisjes hun „zorgenkindjes" weer mee
naar huis.
Jaarlijks organiseert de afdeling Gouda
van de Maatschappij een wedstrijd in het
kweken van planten. Vorig jaar werd de
traditie van voor de oorlog hersteld. De
deelneming was toen nog niet zo groot.
Dit jaar is het doel: bij de jeugd liefde
kweken voor de plant, weer iets dichter
benaderd, Maar nog veel meer kinderen
moeten van de schoonheid van het plan
tenrijk overtuigd worden.
Zo werden ook dit jaar aan de jeugd
planten voor een zeer lage prijs verkocht.
Voor een kwartje of voor wie geen kwar
tje had. twaalf bloempotten konden zij op
een Zaterdagmiddag een collectie stekjes
bij een Goudse kweker afhalen. Zeshon
derd stekjes werden uitgegeven van vier
verschillende planten de coleus, geranium,
begonia en fuchsia. Met zorg hebben de
jongens en meisjes de stekjes opgekweekt,
zowel ihdividueel als ir\ klasse verband
Ook werden de bedrijven in de gelegen
heid gesteld planten af te halen, maar al
leen de afdeling Algemene en Sociale za
ken op het Stadhuis bracht de kweek tot
een goed einde.
De prijswinnaars
9-JAKARTAANffE BRIEF No. 262
AANSI
1net
zn^Hr i
steeitgelegd t'oor de bouw van.
.ntoezighetd ixm hoooge hoede autoriteiteTi de eerste
i.de Goudse certtrplï. Op de foto v.l.n.r. de heren
R. J. Jonaenburger. J. de Jong. A. J. IJsselstijn'Zachter deze links F.-Swartwout cj«
Hoog ert rkchts J. Prins van Doesburg-). H. Knuttel. J. H. vd. Torfen.tdan iemand,
wiens naam» onbekend is, vervolgens P. D. Muylwijk, Kromhout, N. v. d. Ree, C. W.
r. d. Veide. burgemeester R. L. Martens J. van Galen en^Jaspers. Tot het gezelschap
befroorden verder de heren H. J Neder nor si, èiyL. Koole. die op dit gedeelte vdru de
jottf (afkomstig uit1 bet bezit pon bet StedeHjte Musenjp) vtiet voorkomen.
Korporaal Van Ruiten betreurt z'n In
donesische diensttijd met*3e K,L. helemaal
niet. Hij zegt. dat-ie blij fs in Indonesië te
zijn geweest, waar hij veel heeft gezien
en geleerd en veel mensenkennis heeft
opgedaan. Indiert-ie een vak ?ou hebben
gekend. dat*mogelijkheden in Indonesië
zou hebben geboden, ben ik er nog niet
zo helemaal zeker van. dat hij niet in dit
land zou rijn gedemobiliseerd en aan het
werk gegaan.
„Modern" antiek
Maar In de meubel-business ls voor
Europeanen enkele zeer grote Neder
landse zaken daargelaten, zoals Van de
Poll en Europa-Azië geen hapje ge
kookte rijst te verdienen. Het hele meu
belbedrijf in Indonesië is in handen van
Chinezen, die knappe meubelmakers en
copyisten zijn en die een stel Louis XVI-
meubel* zodanig kunnen namaken, dat.
zelfs een expert moeite zou hebben om z«
van echt antiek te onderscheiden, ^or
Jan is er du* in Indonesië niets te doen.
•Toch is het plezierig om af en toe eens
^en Nedanandse militair aan het woord
te horen, die er itend voor uitkomt dar
hij al-met-a) in Indonesië toch een ple
zierige tijd heeft gehad, die hij niet licht
zal vergeten
Jan van Ruiten heeft vanzelfsprekend
"Ï^LAK VOOR zijn repatriëring naar Ne-
derland met het troepenschip „Zui
derkruis" heb ik kunnen kennismaken
met en tegelijk afscheid nemen van
de Goudse korporaal Jan van -Ruiten,
wonende aan de Goejanverwelledijk. De
ontmoeting was gearrangeerd door Gerard
Roest, die zelf ook op de nominatie staat
om zich in Ue ichepen en met spanning
uitkijkt naaf de beschikking, waarbij hij
zal worden overgeplaatst naar het
substiteijten-bataljon in afwachting van
de thuisvaart.
Geard kwam me een paasdagen gele
den op een avond halen om naar het
kazerne-complex in de Berenlaan bij'
Meester-Cornelis te gaan. Dat is een com
pleet doqLhof vooral bij avonji. Overdag
zou ik er. Indien ik op zoek zou zijn naar
een Gouwenaar, vastfen zeker al verdwa
len en 's %vonds zou ik me er niet in
iwagen, uit vrees er jnit meer uit te
komen. Gerard is edMchter thuis. Hij
passeerde met gèmjir dé" schildwacht
(ondanks het'feit. dat hij een burger naast
zich in de auto had zitten) en reed door
een warnet van wegen en zijwegen, tot
we eindelijk ergens diep in het complex
stil hielden. De auto toerde daarbij met
een flink vaartje over een lege fles, teken
van het afscheidsfeest, dat hi de barak
gaande was voor dg Nederlandse militai
ren. die de volgende dag aan boorti van
de thuisvarende „Zuicférkruis" zouden
gaan.
Gerard ïiodigde mij uKt om naar binnen
te gaan, doch het leek mij verstandiger
om als burger de feestvreugde niet te
breken en.zo stevende Gerard de barak
binnen ep kwam korte tijd later terug
met -Jan van Ruiten.
Nu ataan er tweehonderd planten keurig
tentoongesteld, gerangschikt naar soort en
afdeling. Een fris geheel, het resultaat v$n
wat de jeugd op dit gebied kan bereikerr.
Daarbij zijn aan beide kanten van Hét
piantenpodium een tweetal tafels ingericht
met een keur van dahlia's. De heer A. S.
Veldkamp, wiens hobby het is deze blo#»-
men te kweken, heeft dertien variëteiten
in verschillende schakeringen geschikt. D#
..Goudse Dahlia Vereniging" exposeert oolc
twintig verschillende soorten.
De prijswinnaars zijn:
Coleus. eerste prijs: Cor Vermeulen,
Frans van Gooswilligen. Gert van Goos-
willigen, Greta Hoefnagel, mevr Van Cat*
Fontane. F. Ouwersloot. Lia den Boer;
tweede prijs; Jan v. d Bosch. D Kraay-
enbrink. Freddy de Wit. mevr. De Mink.
Kees de Jong. Wim Agten. Th. Roelofzëri,
Afdeling Algemene en Sociale zaken Statf*
huis. Antvie Happel; Joep Chappin. Suze
van den Bosch; derde prijs: Huub Veezv
man. Hans Flentér. W Kraan. Jeanejto
Faay. Adrie Lafeber. C. J. Kraan. Klaas ae
Vrieschool, Jenny van Dijk, Jan Vesseur;
vierde prijs: Tinny Avontuur en Jan Lig-
hartsen.
Geraniums, ereprijs: P. W. Verkerk;
eerste prijs: Benny van Duyn en Henk
Pové; tweede prijs: Hans Flenter. Peter
Kaimeyer. Afdeling Algemene en Sociale
zaken Stadhuis. G. van Leeuwen, H.
Kraan. Chr. Jansen. Theo Straver; derde
prijs: mevr. Van Catz. mevr. De Mink,
Thea van Vliet, Truus van Leeuwen. AnSJë
Goossen.
Begonia, eerste prijs: P. W. VerkéMf;
tweede prijs: D. Kraayenbrink. Benny Vtfn
'Duyn. Afdeling Algemene en Sociale za
ken Stadhuis; derde prijs: Guus Goossett,
mevrt De Mink.
Fuchsia: eerste prijs: D. Kraayqnbrink;
derde prijs: Afdeling Algemene en Socia-
le zaken Stadhuis.
Serie van acht ingezonden planten,
eerste prijs: Klaas de Vriesschool. Vijf
planten, eerste prijs Afdeling Algemene en
Sociale zaken Stadhuis. Serie van drie
stuks, eerste prijs". D. Kraayenbrink;
tweede prijs: Benny van Duyn: derde
prijs: mevr Van Catz; en vierde prijs Hana
Flente-r.
P. W. Verkerk won de wisselbeker.
Mevr. Schoonhoven kreeg een eervolle
vermelding met lof van de jury.
km. v^n.Medan
Jan verliet in April 1049 het moederland
en kwam te land in Oöst-Sumatra. Hij
werd in Belawan ontscheept en na een
verblijf van enkele dagen in Medan werd
hij doorgestuurd naar de «„binnenlanden",
tot op ongeveer 360 kilometer vart Medan
af. Daar heeft hij een drukke tijd gehad,
want ln kdie eerste helft van 1949 was er
nog geeg wapenstil#tand en van Indonesi
sche zijde duurde de guerrilla-strijd hef
tig voort. Jyis troep kwam in een gebied
te liggen waar de guerrilla's nogaB fa
taal waren. Vier van z'n kameraden zijn-
gesneuveld. De strijd in Indonesië is der
de firma Kompèer.
Oud-stadgenoot Koninklijk
onderscheiden
De heer Schoonderwoerd
56 jaar koffielirander
Zes en vijftig jaar is onze oud-stadgenoot
da heer J. Schoonderwoerd. koffiebran-
der geweest, maar zelden zal hij zoveel
belangstelling voor zijn werk hebben on»
ondervonden als Donderdag, toen hij zijn
laatste spit kpffie brandde. Hij werd daar
bij op de handen gekeken door velen, dl#
hem op allerlei wijzen lof hebben toege
zwaaid voor zijn kundige arbeid in dienst
^yan de N.V. J. C.-Dorlas te Amersfoort;
die vroeger was gevestigd in de Dubbele-
buurt te Gouda.
Van deze trouwe medewerker 's in de
fabriek te Amersfoort hartelijk afscheid
genomen. De blijvende herinnering aan de
hem getoonde erkentelijkheid zal in de
eerste plaats gijn de medaille, verbonden
aan de orde van Oranje Nassau, die bur
gemeester H. Molendijk hem neeft uitge
reikt. De burgemeester legde in een toe
spraak de nadruk op de in deze tijd zefcP-
zaam geworden standvastigheid, die blijkt
uit een dienstverband van zoveel jaren.
Bij zo'n moment van afsche'd gaan de
gedachten onwillekeurig terutr naar het
kennissen in Indonesië gehad. Ltogenblik van indiensttreding. Eén der d!-
Viak na z'n aankomst in de kazerne aan/ recteuren. de heer R. Hülsenbeck. heeft
de Berenlaan werd-ie aangesproken door geschiedenis van de fabriek opgehaald
iemand* die hem bij z'n naam noemde.A en de plaats omschreven.
land* die hem bij z'n naam noemde,'
hoewel Van Ruiten de spreker niet her
kende. Dat bleek de Gouwenaar Van <jer
Eng te zijn1, die ik hdd gehoopt tegelijk
met Van Ruiten te pakken te kunnen
krijgen, maar die éïhmiddels naar Ban
doeng waf vertrokken. We zullen Van der
En? dus nog in de gaten moeten houden
en willen hopen, dat kü deze Djakartaanse
brief toevallig onder ogfen krijgt, zodat hij
bij een volgend bezoek aan Djakarta niet
niet zal vergeten om even op de Djalan
Imam Bondjol Xalias Nassauboulevard)
nu. 62 aan te komifTWant ik moet in to«-
nemend^mate gaan vertrouwen op het
eigen iiylatief van de Gouwenaars," di#
nóg ln Indonesië zijn.
Binken in de barak wij stOTden bui
ten te praten en hebben elkander in het
halfduister eigenlijk maar nauwelijks kun
nen z|en nam het lawaai steeds toe.
Uitgebreid werd er om Jan van Ruiten
geroepen. Aie kennelijk een grote popu-
lariteitNynoot. Ik heb hem dus de hand
gedrukt en hem een goede reis gewenst
en veel succes in z'n werk hij terugkomst
in Gouda. Als deze brief in de krant
komt zwalkt Jan van Ruiten al o{\,zee.
Dan is het nog een jewestie van enkele
weken en u ziet he|H£eer.
JAN BOUWER-
die de heer
Schoonderwoerd daar sinds zijn dertiende
jaar innam. Als jongeri was hij behulp»
zaam in de winkel en de branderij aan AT
Dubbelebuurt. maar hij had al gauw -de
slag van het koffiebranden op oen hand-
machine, met turfvuur gestookt, te pak
ken. De handmachine werd vervangen door
een moderne, de fabriek werd verplaatst
naar Amersfoort, maar de heer Schoon
derwoerd ging mee De directeur zei v?p
hem, dat hij altijd een rustige werker is
geweest en dat daarin zijif* grootste ver
dienste ligt. Hij noemde de arbeid van
de heer Schoonderwoerd een voorbeeld
van hoe er in een bedrijf gewerkt moet
gezellige diner- en vergaderzalen, een
prima keuken, belegen yijnen, vrije
parkeerterreinen.
Telefoon 2253.
halve niet aan herrt voorbij gegaan, hoe
wél hij m het laatste gtadium van die
.strijd in dit land aankSvam. Jan werd op
geleid voor het carries-peloton en heeft
daaraan z'n bevordering tot korjjp^aal te
Vrijwel z'n gehele diëpsttijd is Jan vdn
Ruiten op het eiland Sumatra gebleven.
Langzamerhand werden dq Nederlandse
militairen, na de totstandkoming van de
wapenstilstand en het R.T.C.-accoord,
teruggetrokken in de verschillende oon-v
centratierayons en zo kwam uitein- 1
delijk terecht In Djakarta,'waar moeSt
wachten op z'n repatriëring, die ti»ns een van een spoorweg Gqïida-B.pskoop-Alphen~
feit is fegworden En al* Jan straks teruk .i^Uit Berkenwoude/Candidaat L. R. v
Is in ("Sniirlo hnnm U h, nluI. j_ ut:.ti.
Uit vroeger tijëfen
De Goudsch? Courant meldde:
75 Jaar geleden.
Uit een advertentie: De Liedertafel
..Apollo" zal met ingang van 1 October
een cursus voor mannqnzang openen. Ver
eisten z(jn: minstens 17-jarige leeftijd en
het voldoen van een jaarlijkse contributie
van drie gulden. Doel:, na voldoende oefe
ning onder de wefliende leddn te worden
opgenomen. Nadere inlichtingen zijn te
verkrijgen bij het bestuur de? Liedertafel
H. W. J. Huber. president; H. J. Steen
bergen. secretaris.
50 Jaa* geleden.
Uit Haastreêht: Tot hoofdman der
Knechtsbosse is benoemd de heer fc. C
Muller.
Uit Hekendorp: .Candidaat M. Coops
alhier, heeft een beroep aangenomen naa/
de Ned. Herv. pemëénte te goudswaard.
25 Vaar geleden.
Op de door de minister van .financiën in.
gediende millioenennota is onder de bui
tengewone uitgaven een post uitgetrokken
van ben millioen gulden voor de aanleg
is in Gouda, hoopt hinte/eer ga a het V/erVT Efroek te Ni eu wveen 7 h ee f Pret beroep als
te kunnen gaan bij dWneubelfabriek\j«fn predikant naar de .Ned. Herv. Gemeente
^lhler, aangenomen.
Een enveloppe met inhoud was de on
derstreping varwie woorden van de direc-
teur. fff.
De heer MMftiderwoerd zei in zijn
darfkwoord. t^Hnij alüjd voor ogen heeft
gehad, dat hij een zelfstandig mens wilde
zijn, ook in zijn werk.
Concert „Per Aspera ad Astra1"
De Chr muziekvereniging „Per Aspera
ad Astra" onder leiding van Bern. A.
Hoon zal, a.s. Donderdag om 8 uur in
het Houtmansplantsoen concerteren.
Het programma luidt:
Wij zijn vrij (mars) Adr. J. Ma?s.
Floralia (ouverture) S. Pv Leeuwen
De garde (mars) C J. N. Qori.
Mijn jongen (concertwals) Fr. Jakma Sr
Klankfestijn (mars) F Hannuch',
arr. P. J. Molenaar.
pecret de sphinx (ouverture)
Gadenne.
Saint-Triphonr (mars) Arthur Ney.
De vogelkoopman C. Zéller,
arr. S. P. v. Leeuwen.
Appèl 'aux trompette» (mars) Arthur Ney.
Koninklijk onderscheiden
«Prins Bernhard heeft gisteren in de
Burgerzaal v^i het paleis op de Darrfne
i\ofsterdam namens- Koningin Jüliwta
am 150 Nederlanders onderscheidingen
voor oorlogè- en verzetsdaden uitgereikt.
Met de bronzen leeuw wérd onder
scheiden de heer A N&dders te Gouda,
met. het bronzen kruis de heer J. Eykele-
stam te Oudewater, de heer J., de Mik
te Krimpen a.d^IJssel en de heer W. W.
Voordouw*te Bodegraven.
RpLlTIEREpHTER.
Wegens belediging van mej. J» den Riet
heeft de politierechter te Rotterdam de
25-jarig#huisvrouw H.-v. d. R. alhier,
veroordeeld tot 6 boete, subsidiair 3
dagen ^ïeehtenis.
Puzzle-winnaars
'n Gewopè kruiswoorjlpuzzle op het eer
ste gezicht was het ditmaal, wfaar er ble
ken toch wel een paar addertjes onder
het gras te schuilqn. Maar dat ls natuur
lijk jufct het spannende element bij een
puzzle. r
Prijswinnaars werden:
Prijs van 5: mevr. Bosch—van Leen-
wen. Lange Wiilemsteeg 6 te Gouda:
Prijzen van ƒ2.50: H. de Jong. Dr
Leydsstraat 9 tq, Gouda en mej A Bbers,
Tentweg 78 te Stdlwijk.
De prijzen kunnen- aan ons bureau.
Merk), 31. worden afgehaald of wordfen op
verzoek toegezonden. I
