G
/r
J§!
|fkj\
HET KAMPIOENSCHAP VAN
ZUID-HOLLAND
w>
Even piekeren
Het
EDICHT
m
De economische betrekkingen
met Indonesië
M
r£
Historisch gczegde-puzzle
ïïïër
IT'
Het vertrouwen in
de partner
Boekenkeur
Voor de orouweliike jeugd
j'l
Herboren Raspoetin
PBILLEGOILLEN
KNE-TTERPRE-T
Joe, de cowboy uit Texas
Kruiswoord Ra-Ra
Ha Ha
KNUTSELPUZZLE
DANNAARBEP.'
Eerste jaar op het Lyceum
(ii)
Een luis belaagt onze
houtteelt
DE BURGEMEESTER VAN SCHIEDAM
Titel van een Italiaanse opera
PRINS BERNHARD REIKTE IN PALEIS TÉ
AMSTERDAM ONDERSCHEIDINGEN UIT
KÜR'^E
KRONIEK
GUNSTIGE ONTWIKKELING VAN DE
CHÈMISCHE INDUSTRIE IN TWENTE
Onkruidverdelgers en
home permanent
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1950.
DUIZEND EN EEN-
vervolgen in deze rubriek met
enkele partijstanden van de Leidse
Kampioen W. Heemskerk uit dc wedstrijd
«m het persoonlijk kampioenschap van
Zuid-Holland.
In de 9e ronde kwam het tot de volgen-
Wit (C. J. Privé) 13 schijven op 22. 27.
18. 31. 32. 34. 35. 36. 37. 38. 42. 45 en 46.
Zwart (W. Heemskerk) 13 schijven op 3,
6. 9. 11. 13. 14, 15. 16. 17. 19. 21. 24 en 26.
Als 30e zet had wit hier 40—34 gespeeld.
De zwartspeler deelde mij het volgende
mede:
Zwart berekende dat op 3—8 zou volgen
45—40 (8—12) 38—33 (15—20 want op 12—18
volgt 33—29 met 6laan naar 39 enz.) 3430
(20-25) 40-34 (12-18) 33-29 (24 X 33) 28 X 39
enz. met remise.
Speelt zwart vanuit de diagramstand
15—20, dan kan volgen 45—40 (20—25)
34—29 (24X33) 38X29 (25—30) 33*24 (19X30)
en ook nu is er geen winst voor zwart te
Zwart wilde echter trachten te profite
ren van de minder gunstige opstelling van
de witte linkervleugel en speelde daarom
14—20, daarbij gelegenheid gevende een
schijf winst te forceren door 2218
(13X 33) 38 X 29 (24 X 33) 27—22 (17 X 28) 32 X 25
met dreiging 4641 en 31—27. Zwart had
dan de volgende spelgang op het oog:
9—14 (46—41) 21—27 (31X22) 11—17 (22 Hf
6X17 (37—32) 17—21 (41—37) 21—27 (32X21)
16 27 (35—30) 14—19 (45—40) 3—9 (40—35)
9-14 (34—29) 33X24 (42—38) 24—29 (37—32)
29—33 met grote winstkansen. (Slaan naar
29 met de dreiging 29—24 enz. brengt m.i.
niet meer dan remise. Tr.).
Inderdaad zeer diep gezien, doch wit
zag deze (tijdelijke) schijfwinst niet.
speelde 38—33 en verloor.
In de 10e ronde kwam Heemskerk met
Wit tegen de Rotterdammer H. v. Zuile-
kom na 38 zetten in de volgende stand:
Wit: 9 schijven op 25. 27. 32. 34. 37. 38.
45 en 48.
Zwart: 9*6chijven op 8. 10, 15. 16. 17. 18.
24 en 26.
Wit speelde hier 34—29 enz. De volgende
damzet is echter mogelijk: 27—22 (18X27)
34-29 (24 X33) 38 X 29 (27 X 47) 29—24
(47X20) en 25X5!
Alhoewel dit voor wit zeer gunstig
schijnt, is de stand bij juist behandeling
toch remise, b.v.: 21-27 (5-23) 17-22
(23—29) 22—28 (29—47) 8—13 mgt dreiging
15—20, 28—33 enz.;.op 48—42 volgt 28—33.
op 47—36 speelt zwart 28—32. op 47—41
(13—18) 48—43 (18—23) 43—38 volgt 27—31,
alles met remise als resultaat. Ook 45—40.
41—36 of 41—47 l.p.v. 43—38 in de laatste
variant i» remise door 27—32!
Tenslotte nog een kort partijtje uit deze
wedstrild
(Leiden?
L
32-28
2.
37-32
3.
41—37
4.
45—41
5.
34—29
S.
28X19
7.
39X30
8.
40X29
10.
44—39
11.
80—44
12.
35—31
13.
41t-38
14.
33—28
15.
38—33
18.
32-21
17.
37—82
18.
43-32
Enkele
gespeeld tussen I. I-aterveer
en C. J. Privé (Den Haag)
t
doel
pak
aan
kant
lak
cijfer
dak
la
duin
ham
hand
ban
orgel
drie
III
lijk
ster
deel
pen
steen
amen
plaat
os
meel
land
zaal
steen
In de middelste rij onder 11 woorden in
te vullen, die zowel met de woorden van
de eerste rij als met die van de derde
rij samenstellingen vormen. Bij juiste in
vulling vormen de beginletters van de.
ingevulde woorden een historisch gezegde
toegeschreven aan Galilei
Oplossingen van deze puzzle moeten
uiterlijk Donderdag a i In ona bezit tttn
Voor goede oplossingen worden een prijs
van f5 en twee van 2 50 beschikbaar
gesteld Op bet adres vermelde men:
Puzzlerubriek Over deze rubriek wordt
Biet gecorrespondeerd
Oplossing Kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1 Champignon. 10 Maarn,
11 Ep. 13 Rio. 14 Pret. 15 Gal. 17 Neg.. 18
Orel. 20 Set. 22 Novelle. 23 Lam. 25 Idee.
26 Deli 27 Air. 28 Baronet. 29 Kog. 30 Rite.
32 Bis. 34 Nol. 35 Arak. 36 Mud. 38 T.L..
39 Palet. 41 Blikopener.
Verticaal: 2 H M.. 3 Aar. 4 Mais. 5 Pro.
6 In. 7 Norg. 8 Nota. 9 Begonia. 12 Pa
rodie. 14 Pet. 16 Lever. 17 Nee. 19 Lee.
20 Slaag. 21 Paletot. 23 Lenin. 24 Mitella.
26 Don 28 Bos. 29 Kik. 31 Raab. 32 Bali,
33 Tule. 36' Map. 37 Den. 39 Po. 40 Te.
minder sterke zetten van wit
zijn door de tegenpartij krachtig afge
straft. Een aardig partijtje om na te
epejen.
V. "F. TROMER.
BERNADOTTE, DE HELD
VAN BéARN
Elke revolutionnaire tijd brengt fascine
rende figuren naar voren, van wie op dat
ogenblik moeilijk kan worden bepaald hoe
de geschiedenis later over hen zal oor
delen. Dat moet dus b v. eveneens gelden
voor de jongste Duitse overheersing, doch
het is wel zeker dat Hitier c.s. er met hun
geduchte brandmerken beslist slechter op
zullen komen te staan dan b.v. Napoleon
en zijn staf. Want al heeft ook
de Corsicaan ons werelddeel in rep en
gebracht gelijk de Germaanse fanatici en
overal dood en verschrikking gezaaid, toch
behoedde de van nature ridderlijke inslag
van de Fransen hem voor wat we nu zou
den noemen misdrijven tegen de ganse
mensheid. Vele maarschalken en omstan
ders van Bonaparte waren in elk geval van
een beter slag dan de knechters van 1940 45
en er is niemand meer in Frankrijk en ook
daarbuiten, die gezien de ook wel gunstige
kanten van Napoleons bewind, de grote
veldheer kleineert of zijn generaals ernstig
misprijst. Integendeel, de broers Louis en
Joseph gedroegen zich in de mandaatge
bieden als lammeren vergeleken bij Seyss-
Inquart of Franck en voor de vechtjassen
Ney, Klebër, Murat en Bernadotte. wier
dapperheid legendarisch zou worden, koes
tert het nageslacht uitsluitend gerede be
wondering of 'ten minste respect.
Vooral Jean Baptiste Bernadotte (1764
1844). de zoon van een eenvoudig advocaat
uit Béarn in Zuid-Frankrijk, was onder een
uksster geboren. Intelligent, rechtvaar-
astberaden, onversaagd en edelmoe
dig werd hij later niet alleen door zijn sol
daten, maar evenzeer door de bevolkingen
op de handen gedragen en het feit dat hij
de Zweden na een nederlaag in Noord-
Duitsland hun eer liet, leidde indirect
tot zijn verkiezing op de troon van dat
land. waarop het huis Bernadotte thans
nog zetelt en het hoogste aanzien geniet.
De avontuurlijke levensloop en de sterke
persoonlijkheid van Bernadotte hebben al
menig schrijver geïnspireerd en Santa Cen-
tervall heeft de held van Béarn thans even
eens een kloeke roman gewijd, in welke
op kleurige wijze van diens fantastische
klim op de hiërarchische ladder wordt ver
teld. In het bijzonder de talrijke botsin
gen met Napoleon, die van de recht door
zee gaande Béarnezer dikwijls de grootste
last ondervond, zijn tot boelende, frisse
passages uitgegroeid, waarvoor auteur en
vertaalster, mevr. M. J. Molanus—Stam-
perius lof mag worden toegezwaaid. De
reeks historische romans uit het Napoleon
tische tijdperk is met dit boek (bij J. H.
Gottmer, Haarlem—Antwerpen versche
nen) dan ook een interessant document
rijker geworden.
KENT CE
UW BIJBEL?
1. Wie was Achitofel? Een boze geest,
een Babylonisch vorst; een raadsman van
David.
2. Wie was'Elifaz? Een profeet; een
trouwe huisbezorger van Abraham; een
vriend van Job.
3. En wie was Ellsa? De vrouw van
koning David; een profeet; een dochter
van Abraham.
4. Weet ge ook wie Ithamar was? De
schoondochter van Juda; een zoon van
ASron; de zuster van Absalom
5. En wie was Zacharia? De vader van
Johannes de Doper; de overste der tojle-
naren in Jericho; een koning van Israël;
een profeet.
STERK EMOTIONEEL zijn de Nederlanders over het algemeen niet en zo vertoont
ook onze vaderlandse dichtkunst nu en dan een merkwaardig tekort aan poëtische
verheffing Het werk van Cats is daar een klassiek voorbeeld van.
Wie echter de gedichten van Nyhoff vooral die van de laatste twintig Jaar als
een demonstratie van de befaamde Hollandse nuchterheid, en niets meer dan dSt, zou
willen zien, heeft het toch bij het. verkeerde eind. Zeker, deze dichter heeft een
vodÉkeur voor de meest alledaagse situatie hij heeft een onmiskenbare schroom voor
grot of verheven woorden en hij schrikt «ytfiiet yoor terug, de allergewoonste voor-
weroen van het dagelijks gebruik in IK middelpunt van de belangstelling te
Ssen ofschoon hij dus met beide voeteSp de begane grond blijft staan, voltrekt
zich in zijn vers niettemin de opvlucht naar het rijk der idealiteit, die we schoonheid
noemen, en krijgen de dingen daar een glans, die ze in de werkelijkheid ten enenmale
mnmnêen voorbeeld te geven: h®t motief van onderstaand gedicht een verkapt
huwelifksaanzoek in een moderne keuken lijkt eerder geschikt voor een novelle
dan voor de dichtvorm, maar Nyhoff maakt er een sonnet van. De eerste acht regels
worden cebruikt voor de uiteenzetting van de situatie en de motivering van de vraag
dte d! di?^r ten Stt? doetf ..Waaroïer wil je dat ik schrijf?" geldend is dat alles
niet wat we wel ondergaan dat is een gevoel van welbehagen bij de economische,
zakelijke waarop deze noodzakelijke dingen worden mede.
8entnldkomt met het eerste scherp-concrete trekje het keerpunt van het gedient:
TT^ fluitketel vanet te fluiten aan" We verlaten hier de realiteit niet en toch wordt
hïr o^cnVienfluitketel roept namelijk op m.glache
wyze een geheel andere wereld voor
Een Nieuw Bruiloftslied
de''dichter óp. wekt in hem een blik
semsnelle associatie met het signaal
van een locomotief, met reizen, verre
reizen, en schenkt hem een ogenblik
lang het geluksgevoel van in een
ander land te zijn. Een onderdeel van
een seconde is hij in dat
land. maar dhn hervindt hij zich in
de keuken, doch hij wordt nu ge
dragen door een machtig geluks
gevoel Dat deelt zich aan de vrouw
mede 'én het klinkt door ln haar ant-
woord, waarmee het gedicht besluit-
,,cen nieuw bruiloftslied".
De associatie van fluitketel en loco
motief wordt nauwelijks aangeduid.
het geluksgevoel wordt niet onder
woorden gebracht en toch zijn deze
dingen bijna tastbaar aanwezig. Maar
is alle werkelijk lezen niet een reiken
met de intuïtie naar wat tussen de
regels zwijgend te kennen gegeven
wordt? In dit te kennen geven ia
Nyhoff een meester.
Wij stonden in de keuken, zij en ik.
Ik docht al dagen lang: vraag het vandaag.
Maar omdat ik mij schaamde voor de vraag,
wachtte ik het onbewaakte ogenblik.
Maar nu, haar bezig ziend in haar bedrijf,
en de kans hebbend die ik hebben wou
dat zii onvoorbereid antwoorden zou,
vroeg ik: waarover wil je dat ik schrijf?
Juist vangt de fluitketel te fluiten aan.
Weer is dit leven vreemd als in een trein
te ontwaken en in ander land te zijn.
En zij antwoordt, terwijl zij
het druilend water op
en de damp geur wordt:
langzaam-aan
de koffie giet
„een nieuw bruiloftslied".
M. NYHOFF (geb. 1894).
TJOE DE geluksfactor op een bridge-
wedstrijd nog altijd een hartig woord,
je mee spreekt, heb ik onlangs weer eens
ervaren Op het volgende spel. waarvan
het juiste eindbod 5 R is. die precies zijn
te maken, zag ik een overmoedige speler
6 S A. bieden en maken door de verkeer
de uitkomst van de tegenpartij, hoewel ik
moet toegeven dat hij het spel keurig af
speelde. Probeert u het ook eens. Ik geloof
niet. dat velen er in zullen slagen ook bij
de verkeerde uitkomst 6 S.A. te maken.
Had de tegenpartij ver
trouwen gehad in zijn
partner en uitgekomen
in de gevraagde kleur,
dan was deze 6 S.A. 4
down gegaan. Doch eigenwijze mensen
zijn er,altijd.
Als Pegel komt men in dfe door partner
geboden of gedoubleerde kleur uit. Indien
men zelf geen kleur heeft, waarmede men
de tegenpartij down kan doen gaan. Maar
dan moet die kleur ook zó sterk zijn,
dat men bijna zeker de down ln handen
heeft en moet men tevens een rentrant
hebben om weer aan de slag te komen.
Wanneer men bijvoorbeeld zelf h. v. b. 10
en twee kleintjes in een kleur heeft* en
bovendien nog een aas om weer aan slag
te komen, dan komt men met de heer van
van die kleur uit en niet in de gevraagde
kleur van partner.
Het bewuste spel was als volgt
S 4 3
H b 10 9 8
R 7 5 2
K 8 7 6 5
Het biedverloop was aldus: N 1 S. O 2
K, Z 3 R. W past Noord vervolgt met -de
4 klaveren-vraagbieding. hetgeen al fout
is. N heeft een minimale opening en had
dit eerst aan zijn partner moeten kenbaar
maken door 3 S.A waarna Z altijd de
keus had om deze 3 S.A. in te laten of om
naar 5 R te gaan. Op het bod van 4 kla
veren van N gaf O natuurlijk een doublet.
waarop Z gehoorzaam aan zijn partner
antwoordde met pas. hierdoor 1 aas aan
gevend. De overmoedige N ging daarop
door met het vragen naar de heren met
4 R. waarop Z 4 S.A. gaf (dus 2 heren).
Nu had N zeker moeten passen of 5 ruiten
moeten gev#er. daar hij wist dat er in
beide handen 1 aas en 1 heer ontbrak,
doch hij bood 6 S.A..
Komt nu W uit met K 8. dan gaan N—Z
zeker 4 down. Maar deze W kwam uit
met H b. hetgeen volkomen foutief is.
daar W zelf niet over voldoende harten
slagen beschikte en bovendien geen ren
trant had. Toch is 6 S.A. ook nu nog moei
lijk te winnen, maar het is mogelijk,
neer Z zijn spel maar goed b
En dat deed hij. Hij speelde als volgt:
De uitgeverij „De Sleutel" te Haarlem
zond ons vier boeken, waarvan een heel
Meisjestehuis zou kunnen smullen:
elke leeftijd iets. Twee boeken van Nanda
voor de klei
Janneke" en
haaltjes, waarin de kindertoon goed wordt
H 6 5 3 2
R 6 4 3
K a 10
S 7 6 5
H a h v
R h v b 9 8
K 9 4
w
N
O
Z
1. H b
H 2
H 7
I! a
2. H 10
H 3
H 4
II h
Z zag. dat WHb, 10. 9 en 8 had. toen
O hoog-laag bijspeelde. Hij kon dus nu
de harten niet vrijspelen.
R h
R v
K 4
3. R 2 R 3 R 10
4. R 5 R 4 Ra
5. K 5 Ka K h
Nu gaat hij proberen of de schoppen
rond zikgcen speelt
6. S 4 'Sa Sb S5
7. S3 Sh S10 S 6
Nu zitten de schoppen ook niet 33. nu
kan Z berekenen dat O nog moet hebben
S 9. S 8 en 4 klaveren. Zijn enige kans is
nu om O in dwang te brengen en O te
noodzaken óf de schoppendekking óf de
klaveren weg te werpen.
8 R 7 R 6 K 2 Rb
9. K 6 K 10 K 3 R 9
10. K 7 H 5 Kb R8
H v
Wat moet O nu wegwerpen? Gooit hij
S 8. dan speelt Z schoppen naar S v in N
en S 2 is vrli. Gooit O K v. dan speelt Z
eerst zijn vrije K 9. waarop in N S 2 weg
gaat en daarna schoppen naar schoppen v
in Noord. Om O in dwangpositie te bren
gen. moet dus eerst K a gespeeld worden.
Beeldhouwers bij de
werkplaats"
Tot tijdelijke medewerkers voor boet
seren en ceramiek zijn aan de ..Werk
plaats Kindergemeenschap" van Kees
Boeke te Bilthoven de beide Haagse
beeldhouwers J. B. Gutterswijk en Th.
v. d. Nahmer benoemd.
cleintjes van 7 tot 9 „Anneke en
en „Kaboutertje", gezellige
waarin de kindertoon goed v
getroffen en met prettig veel plaatjes,
reap van Lennie Sterkman en Nans van
Leeuwen. Kleine jongens zullen vermoe
delijk hun neus niet al te hoog optrekken
voor deze „Grietenverhalen", waarin het
jongenselement trouwens niet ontbreekt
Voor de iets ouderen. 9- tot 11-jarigen
schreef Nanda „Wieke de Kwieke" wier
belevenissen op school en thuis het jonge
goedje zeker zal boeien. Voor de nog
ouderen, tot vijftienjarigen toe. is er „De
familie Treurniet" van Mimi van den
Heuvel. Mimi schrijft heel wat af we
hebben al menig boek van haar in handen
gehad. Ze vertelt hier van een schilders
familie. rijk gezegend met kinderen, artis
tieke talenten en blijde kijk op het leven.
In het gezellige artistenmilieu komt een
verwend meisje, een enig kind en een
echt „nest" logeren, hetgeen tot allerlei
verwikkelingen leidt. Het gegeven is niet
nieuw en ook in dit geval oefent het voor
beeldig milieu op het „nare kind" een uit
stekende invloed, waarvan de jonge leze
ressen eigenlijk te weinig merken, want
<tot op twee na de laatste bladzijden is
Elly allesbehalve een lieveling en op de
laatste pagina wordt verzekerd, dat zij op
de goede weg is van een „spookje" een
„sprookje te worden. Jammer dat Mimi van
den Heuvel haar personages wel eens in
hinderlijke stadhuistermen laat spreken en
Antwoorden bij Even Piekeren
puiaoua» uiaq jbbu s| uajajoad aap jjaoq
apai taq :(l s ««3) uaMnoqaaq a; [3d
-uiay ap uooüsubb uajaqaeasi apaaa^aSSSna
-a) dsqosgutjiBq jtn ap atp jaajoad uaa
sbm Bijsqoez aaapuB uaa (6S H "OX Z)
pjooiuaaA paaM uinRBS aoop uapuBBUi saz
uba JJujaaHaa uaa bu aip 'nqaf uba sjnq taq
ï|n 8UJU05J aisjBBi ap sbav upmipnz g
ZZ 9 snpoxa) aaisajad sbav
fjq -uojt?V uba uooz ap sbm jbuibiui
(91 61 uox l) «na uba
aaS[OAdo Jap 'jaajoad ua? sbav esna e
'(II Z qof) qof
uba uapuauA aap uaa sbm zbjus g
(Zt SI 'uibs l) uazaijj a) uiojcsv uba
apfjz ap uio RBAjB aajBi «WW f!M a?P 'PJA
-BQ UBA UBUISpBBa U33 SBAV I3JO)Iipv I
dat zij af en toe ook niet vuor een ger
manisme terugschrikt Bijv. op bladzijde
36: He-t-meest echter zit haar dwars de
bemerking over dat voorlezenWie
voor de jeugd schrijft verzorge vóór alles
de taalDeze dingen ai!)en de jonge
-lezeressen vermoedelijk niet hinderen,
maar wel zulien ze genieten van de stre-j^
ken die de artfttenkinderen uithalettjy
evenals van de moeilijkheden, welke ze
juist door hun talenten op school verwek
ken. want Mimi vertelt daarvan aller
grappigst
iww
Al vele schrijvers hebben het wel en
wee van Raspoetin bezongen, pnwille-
keurig vraagt men zich bij het openslaan
van „De verliefde Staretz" van de Bal-
tische schrijver J. v. Guenther dan ook af:
„Heeft het enig nut. nog meer aandacht
te vragen voor een zo afgegraasd onder
werp'" Een volmondig „Ja" moet het
antwoord zijn na bestudering van het
lijvige, uit drie boeken bestaande werk.
In tegenstelling met bijvoorbeeld Kla-
bund of Felix Joessoepow. neemt de
schrijver het op voor „de dwaas Gods"
En dank zij z'n geweldige kennis van de
politieke achtergronden is hij erin ge
slaagd zijn betoog sluitend en aanvaard,-
baar te'maken Toch verlangen we hier
en daar. verstrikt in breedsprakigheid,
naar de puntigheid fan Klabund. hoewei
deze in zijn „Roman van een Tsaar en een
Demon" wat het probleem betreft er met
de pet naar heeft gegooid Wat nftet weg
neemt dat we soms diezelfde recht op het
doel afgaande stijl in het boek van J v.
Guenther ontmoeten. Vooral ln de pas
sage. die de aanslag van Chionja op
Raspoetin te Prokowskoje laat samen
vallen met de^panslag op de Oostenrijkse
troonopvolger Franz Ferdinand te Sera-
Overigens is het een boeiende bezigheid,
zich weer te verdiepen in de lotgevallen
van de Siberjak Gregory Jefimowitsj
Raspoetin en zijn innige affectie voor het
vrouwelijke schoon. Het accent wordt
zeer terecht, gelegd op de wonderbaar
lijke genezing van de kostbare tsarewitsj
aan het hof van tsaar Nikolai Alexandro-
witsj (Nikki) en Tsarina Alexandra Fjo-
dorowna (Alix). Ook de moord op de ver
trouweling van het hof door alle groot
vorsten met ongeduld verbeid en de
daaruit blijkende misrekening, zijn bijzon
der goed getroffen.
De uitgave van Engelhard. Van Embdep
en Co. te Amsterdam had een even nauw
keurige verzorging verdiend als de sug
gestieve omslag van Frans Mettes.
is dan Joe, de cowboy uit
Texas. Hij is beroemd. Be
roemd, omdat hij alle wilde
paarden kan temmen. Natuur
lijk wordt hij weieens afge
worpen. maar dan staat hij
weer op en begint opnieuw. Nu
is hij zover, dat hij de wilde
hengst Tyler kan berijden, en
zelfs helemaal los. zonder stijg
beugels. Geloof je het niet?
Wel knip Joe en Tyler uit, plak
de tekeningetjes op karton en
vouw op de vouwlijn. Tyler
blijft dan staan en als Joe niet
gejokt heeft, valt hij er niet
af, als hij op Tylers rug zit en
het paard op hol slafit.
T?N deze week kun je een
D puzzle oplossen, die LOUISE
VAN ROOY gemaakt heeft.
Louise is 15 jaar.
Zullen we maar meteen be
ginnen? Afgesproken! Hier is de
omschrijving:
Horizontaal: 1. normaal; 6,
koren; 7. een (Eng.); 8. lid
woord; 10. hemellichaam; 13.
vlaktemaat; 14 vrucht.
Verticaal: 1. hol ln een
berg; 2 onbepaald lidwoord; 3.
meisjesnaam; 4. tweeklank; 5.
beneden; 9. eer bewijzen; 11.
stapel; 12. zie 8 horizontaal.
ZO WAS HE7
Hier fcijn dan
van de i
kaartjes:
1. stoker
beroepen
mensen van de visite-
2. dokter; 3. bezorger;
4. vaandrig; 5 schilder; 6. melk-
boer; 7, bakker; 8. loodgieter;
9. molenaar; 10. boer.
Zilvermeeuw, wulp. patrijs,
scholekster, roodborst. toren
valk. koolmees spreeuw win
terkoning, grutto, ooievaar,
roerdomp.
Neem me niet kwalijk, zei
een man, toen hij terugging naar
zijn plaats in een theater, trap
te ik op uw voet, toen ik op
stond?
Dame:)Dat deed u zeker.
Man: Dank u, dan is dit de
goede rij.
Peters grootvader beloofde
hem. dat hij, als hij de hele
week niet ondeugend was, een
dubbeltje zou krijgen.
Aan het eind van de week
vroeg grootvader:
En Petertje, ben je werke.
lijk niet oi^deugend geweest?
Geef me maar een stuiver,
antwoordde Peter.
TTET was 20 Juni. Die morgen
AJ- zouden vier meigjes uit de
klas. n.l. de zesd^das van de
lagere school, todfatingsexamen
doen voor het LJüoeum. Ik was
één van deze vier. We hadden
ons allemaal goed voorbereid
want we dachten dat het erg
moeilijk zou zijn, doch toen we
de opgaven kregen, zagen we
dat wij ons helemaal vergist
hadden. Viel d^t even mee! We
kregen de eerste morgen reke
nen en geschiedenis. De volgen
de morgen moesten wij een
dictee maken, en de rest was
ook wel makkelijk. We dachten
allen dat we geslaagd waren,
doch toen de uitslag kwam
bleek het. dat er één gezakt
was.
Zes Septembei moesten we
naar het Lycetfm komen,
's Morgens kregep we nog geen
les maar ontvingen de boeken
voor het nieuwe leerjaar. We
dachten, dat we nu ineens al
gebra. meetkunde. Frans en
Engels zouden krijgen, maar
toen we voor de eerste keer dat
vak kregen, gingen we eerst be
reken wat algebra, enz.
ee^week daarna waren
we toch druk bezig. We hadden
genlijk was.
Mapr ee^we
e toch aruk bezig,
op de lagere school al twee jaar
Frans gehad en we vonden de
eerste thema's natuurlijk erg
gemakkelijk, daarna werd het
al moeilijker.
Na drie maanden kregen we
ons eerste rapport, er stond één
vijf op, voor algebra. Ik ging nu
m'n uiterste best doen op dat
vak, en het resultiat was. dat
ik bij het tweede rapport geen
vijf meer had. Ik dacht: ,JZo
moet het bet hele jaar blijven",
so bleef het
pport
gang hadden we op sommige
En zo L
derde rapport. Tegen de over-
dagen wel drie repetities. Dan
moesten we natuurlijk hard
leren om ons zo voor te be
reiden, dat we zeker wisten,
dat het onmogelijk was nu nog
een onvoldoende te halen.
Eirtdelijk hoefden we niet
meer te blokken, want nu was
het vacantie. Maar yws wistgn
nog niet of we geslaapf waren,
dat duurde nog een week. Toen
de week voorbij was. gingen we
allen met een angstig hart
naar school. In de aula werden
de namen van de kinderen, die
geslaagd waren door de rectrice
afgeroepen. Plotseling hoorde
ik mijn naam afroepen Hoera!
Wat was
Ik was geslaagd.
was ik
geslaagd, maar een ander
vriendinnetje was gezakt. Toen
we onze rapporten mochten
gaan halen, had ik nog geen
enkele onvoldoende.
Vlug ging ik naar huis om
daar het heerlijke nieuws te
vertellen. Wat waren we allen
blij die avond. Nu gaan we eens
fijn van de vacantie profiteren
en dan daarna maar weer flink
aan de slag.
ADRIEKE VERAART,
12 jaar.
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje <stop
We komen hier
De wagen uit
j Fliere fluit
We dansen nu
In de maat
■Zie hoe dat gaat
Fop bad
Mijn naam is Abraham Lin
coln. Nee, ik ben niet die be
roemde president van Amerika.
Ik ben een hondje. Maar ik ben
wel naar hem
koUit, omdat
Amerika heeft meegebracht
naar Nederland. Ik was toen nog
erg klein. Toch zal ik die zee
reis niet gauw vergeten. Het
heeft gestormd. Nou, dat was
heus niet zo plezierig. We ston.
den op het dek. Wij. nog een
paar hondjes en ik. Als mijn
baas ons niet in veiligheid had
gebracht waren we zeker weg
gespoeld. Maar in de douche
cel. waar ik toen dagen heb
doorgebracht, was het ook zo'n
lolletje niet. Ik denk. dat ik
daarom nog zo'n hekel aan um.
ter heb. Ja, ik durf er best voor
uit te komen. Als ik in bud
tnoet dan kruip ik weg. Ik duik
in elkaa 1 en maak me zo klein
mogelijk. Maar het helpt alle
maal niets. Ook niet al jank ik
nog zo verdrietig. Ik stribbel tot
het laatste ogenblik tegen en
het gebeurt wel, dat ik me
laat slepen. Ja. ik ben heus wel
een slimme hond en al zou je
l^t niet zeggen, ik ben toch
wel goed opgevoed ook. Koek
jes aannemen uit de linker.,
hand, dat doe ik niet. Daar
heeft mijn baas wel voor ge
zorgd. Hij stoeit dikwijls met
me. O. ik heb het erg gezellig.
Er zijn ook nog twee poesen.
Wij zijn de beste maatjes. Als ik
naar buiten ga, gaan zij bijna
altijd mee.
Maar van de week was het
blijkbaar weer zover, dat ik in
bad moest. Mijn baasje kwam
naar me toe en zei:
T- Aby, je moet in bad.
En hij zei het wel drie keer.
Alsof ik het de eerste keer niet
verstaan had! Wegkruipen lukte
deze keer niet, u>ant hij had me
dl stevig Past. En daar begon
het al, veel eerder dan anders.
Hij stroopte zijn mouwen op en
begon me te rqssen.
Kssssjjjjchcheee. Ik hoorde
duidelijk dat akelige sproeien
van het water. Ik stond te ril-
Ign en voelde me erg ongelukkig.
Gelukkig was het gauw klaar.
En toen zei mijn baasje
Vooruit. Schud je maar
eens lekker uit
En dat deed ik. Altijd vliegen
dan de spetters in het rond
maar nu niet en mijn baas. dte
begon te lachen, te lachen, zo
als ik hem nog nooit heb zten
lachen. Hij rolde bijna om van
de pret. En ikik voelde, dat
ik gefopt was. Ik was nametijk
helemaal niet nat. Aan deze
hele baadpartij was geen drup
pel water te pas gekomen. En
dat geluid van die kraan dan?
Dat had tnijti baasje zo goed
nagebootst, dat ik het echt
voelde. En ik mijn kurkdroge
vacht maar schudden! Nou. tk
kan begrijpen, dat hij die avond
nog een paar keer t/. de lach.
schoot, als hij er aan dacht.
Maar het overkomt mij geen
tweede keer, dat wil ik je mei
vertellen.
Jan Plezier
Fliere Hop i
Paardje hop
We gaan n i. hier
De wagen in
Fliere flin
Komen terug
Volgend keer
Tot ziens tngar weer.
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1950.
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
(Van onze Indische redacteur)
"ÏN EEN VORIG artikel hebben wij er op gewezen, dat de nationalisatie vermoedelijk
de vorm zal aannemen van een pijnloze schepping en inschakeling vsn Indonesisch
kapitaal. Vooreerst zal, ter uitvoering van het industrialisatieprogramma, nog meer
buitenlands kapitaal moeten worden ingevoerd. Wel zal er naar worden gestreefd, de
kapitaalswinst zov.eel mogelijk binnen het land te houden als een bron voqr Indone
sische kapitaalsvorming. Men overweegt verscheidene maatregelen, die hiertoe kunnen
leiden, maar in grote trekken zal het wel hierop neerkomen, dat de Indonesische
staat de nieuwe industriële bedrijven gaat financieren met uit buitentandse leningen
verkregen middelen.
Staats-moedermaatschappij
Om te beginnen moet men een volledig
industrialisatieplan opstellen. Uitgemaakt
moet worden, welke nieuwe bedrijven van
het meeste belang zijn en in hoeverre de
oprichting van deze bedrijven uitvoerbaar
ls. Men zal bij voorkeur bedrijven kiezen,
die grondstoffen verwerken, welke door
het land zelve worden voortgebracht en
bovendien de voorkeur geven aan indus
trieën, die aan zoveel mogelijk arbeids
krachten lopend werk verschaffen. Het
gebrek aan electrische energie behoort tot
de ernstigste problemen, die zich daarbij
voordoen.
Voor de uitvoering van het industriali-
satieplan zal men waarschijnlijk, in sa
menwerking met buitenlandse indus
triëlen, bedrijven oprichten, die het beno
digde kapitaal ontvangen van een st,aats-
„moedermaatschappij". Particulier» bui
tenlandse ondernemers zullen worden aan
gezocht, hun ervaring en het nodige tech
nische personeel ter beschikking te stel
len en gedurende een bepaald aantal jaren
de leiding over dergelijke bedrijven uit te
oefenen. De staat betaalt een vastgestelde
rente over de buitenlandse lening. Het
meerdere aan kapitaalswinst, die door de
bedrijven wordt verkregen, blijft binnen
het land.
Wellicht zal het voor het aantrekken
van buitenlandse deskundige medewerking
nodig zijn. de ingebrachte ervaring te ho
noreren met aandelen in de bedrijven. De
meerderheid van de aandelen zal echter in
Indonesische handen blijven. Het doel zal
zijn, dat de Staat als aandeelhouder ge
leidelijk aan wordt vervangen door Indo
nesische kapitaalbezitters. Ook zal de
•technische staf van de dochtermaatschap
pijen geleidelijk aan uit Indonesiërs gaan
bestaan, terwijl na een vastgesteld aan
tal jaren ook het bedrijfsbeheer ln Indo
nesische handen moet komen.
Bij de uitvoering van deze plannen zal
men zonder twijfel gaarne gebruik maken
van de langdurige ervaring van grote Ne
derlandse bedrijven. Voor onze economi
sche betrekkingen met Indonesië is het
van groot belang,.dat Nederlandse deskun
digen hun krachten geven aan de opbouw
van de Indonesische industrie. De moei
lijkheid ls. dat hiervoor juist die krach-
Ter wering van dë San José-schlldlula is
bij KB. de Import van houtachtigesboom-
kwekerijgewaasen gedurende de maanden
April tot en met September geheel ver
boden. In die periode kunnen nJ. de jonge
luizen zich op nieuwe takken van bomen
en struiken vastzetten, waardoor deze ge
wassen kunnen afsterven.
Deze schildluis (genoemd naar de plaats
San José in Californië. waar dit insect
reeds tegen het einde van de vorige eeuw
optrad) komt thans ook in Europa voor,
o.m. in Italië. Duitsland en Frankrijk.
Mocht dit insect ook in ons land vaste
voet krijgen, dan zal dit indien Neder
land besmet zou worden verklaard ook
onze export ongunstig beïnvloeden. Het
Koninklijk Besluit schept dan ook voorts
de mogelijkheid, eventueel ontdekte haar
den in het binnenland op te ruimen.
Elke zending houtachtige gewassen, moet
bij Invoer zijn voorzien van een officiële
verklaring van de Plantenziektenkundige
Dienst In het land van herkomst, weljëe
verklaring moet Inhouden, dat de zendmg
is onderzocht en vrij bevonden van de San
José-schildluis Bovendien worden derge
lijke zendingen eerst vrijgegeven door de
douane, indien inspectie en (zo nodigt, een
gasbehandeling van de gewassen hekben
plaats gehad in Utrecht, welke plaats hier
toe door de minister van Landbouw, Vis-
eerJj en Voedselvoorziening is aangewezen.
Indien men de aanwezigheid van de
San José-schildluis vaststelt of vermoedt,
is men verplicht, hiervan mededeling te
doen aan de Plantenziektenkundige Dienst.
Wilde verkeersstaking in
Landen, breidt zich uit
In Londen zijn thans 14.000 van de 40.500
bus-chauffeurs en -conducteurs in staking,
ondanks een order van de vakbond om
het werk te hervatten. Bijna de helft van
de 5000 bussen in Londen rijdt niet meer.
Ongeveer 1000 man trampersoneel is even
eens in staking gegaan.
Hoewel de staking Woensdag begon, uit
protest tegen in dienst nemen van meer
conductrices, staken honderden conductri
ces eveneens mee. De vakbond staat niet
achter deze staking, maar de stakers heb
ben een commissie gekozen en willen
thans ook over een loonsverhoging van 1
pond sterling per week besprekingen voe
ren.
Vijfde colonne in Engeland
De Britse minister van Arbeid George
Isaacs, heeft Vrijdag verklaard: „Er wor
den dit weekeinde bijeenkomsten gehou
den met dit ene doel: het desorganiseren
van onze essentiële diensten". Volgens de
minister zouden san deze bijeenkomsten
„mannen deelnemen, die Juist zijn terug
gekeerd van een bijeenkomst van de"
Cominform te Warschau", met plannen
voor het veroorzaken van ernstige in
dustriële onrust.
Volgens de minister hadden de commu
nisten jie hand in de huidige busstaking
te Londen.
Brits Lagerhuis aanVaardt
verlenging diensttijd
Het Britse, Lagerhuis heeft Vrijtiag zon
der stemming het wetsontwerp tot verlen
ging van de dienstplicht van 18 maanden
tot twee jaar goedgekeurd. Het ontwerp
zal Méandag naar het Hogerhuis gaan.
In antwoord op bedenkingen van het pa
cifistische Lebourlid Rhys Davies verze
kerde de minister van oorlog. Strachey,
dat de nieuwe lengte van de diensttijd
vóór 1953 zou wonden herzien, als de in
ternationale toestand dit veroorloofde en
er genoeg vrijwilligers zouden zijn.
Strachey achtte de vooruitzichten hierop
echter „niet bijzonder fleurig".
ten nodig zijn, welke men ook in de per
soneelsadvertenties in onze kranten veel
vuldig gevraagd ziet door het eigen Ne
derlandse bedrijfsleven. Wij hebben eer
der een tekort dan een overschot op dit
gebied.
Indonesië zal echter stellig de krachten,
die wij niet kunnen leveren, uit andere
landen betrekken. En ln Duitsland bijvoor-
hield zijn tal van waardevolle technici,
die gaarne bereid zullen zijn, een bestaan
onder de tropenzon te aanvaarden. Het
land nu, dat het intellect levert, zal
voorzover haar industrie hiertoe in staat
ls ook de benodigde Installaties leveren,
dat ligt wel voor de hand. Hebben wij
enerzijds deskundige krachten nodig voor
onze industrialisatie, anderzijds zullen wij
straks een afzetgebied nodig hebben voor
onze nieuwe industrieën. Het is een Ne
derlands belang, dat wij deskundigen aan
Indonesië afstaan, die wij zelf node kun
nen missen.
J" °ns vorige artikel over dit onderwerp
nebben wij ten onrechte de zorg voor de
Indonesische gulden aan dr Bahden DJohan
ln de achoenen geschoven. In het kabinet
van de eenheidsstaat rust deze taak op de
schouders van mr SJafroedtn prawirane-
gara. die reeds ln 1946 onder SJahrlr minister
van Financiën van de DJokjase republiek
Commando-overdracht bij
de luchtmacht
In het gebouw van de Luchtmachtstaf
op Scheveningen heeft Vrijdagmiddag om
vijf uur lt-gen. C. Giebel het commando
van de Luchtmachtstaf overgedragen aan
gen.-majoor I. A. Aler, die met ingang van
Vrijdag benoemd is tot luitenant-generasg.
De generaal-majoor A. Baretta is be
noemd tot plaatsvervangend chef Lucht
machtstaf en eervol ontheven van zijn
functie als Commandant Luchtmacht Ne
derland.
Illegaal ten eigen bate
Voor de arrondissementsrechtbank te
Assen stond Vrijdag de 44-jarige J. B.
terecht, die te Roldé zowel opsporings
ambtenaar was van de C C D. alsook ad
ministrateur van de Coöperatieve Land-
bouwvereniging aldaar. J. B. wordt ervan
verdacht, leden van de vereniging voor
een bedrag van bijna 10.000 te hebben
benadeeld.
Hij vroeg aan de aangesloten boeren van
tijd tot tijd gelden, die naar zijn zeggen
voor de illegaliteit bestemd waren. Men
neemt echter aan. dat hij deze „zwarte
kas" ten eigen bate heeft aangewend,
althans .voor een belangrijk deel. De eis
luidde een jaar. waarvan zes maanden
voorwaardelijk en met aftrek van voor
arrest, alsmede terugbetaling van ƒ9.800
aan de benadeelden.
Sneeuw en koude zijn twee geduchte
vijanden van de auto-motor. In Oxford is
een vrieskamer ingericht, waar warrtl-
geklede employé's de reacties van de
motor bij lage temperaturen controleren.
ln één ier leasten vak het Stedelijk Museum te Schiedam heejt de conservator,
de heer C. H. Schwagermann, een opera-tekstboekje gevonden, dat op het
titelblad de naam van de opera vermeldt. Het is een Italiaanse opera en de titel
luidt: 11 borgomastro di Schiedam, of t»el: De burgemeester van Schiedam.
Het spreekt vanzelf, dat de heer Schwa
germann dit tekstboekje met meer dan
gewone belangstelling bestudeerde. Uit
een verbleekt stempel bleek, dat het
tekstboekje was verkocht het jaartal
stond er helaag' niet bij door de firma
G. Alsbach en Co, Hoofdsteeg 4 te Rotter
dam eq, hoewel dit niet met bewijzen ie te
stavriu meent de heer Schwagermann
f
Prins Bernhard heeft in het Paleis te
Amsterdam de volgende dapperheidson-
derscheidingen uitgereikt:
Bronzen Leeuw: W D. H. Eekhout. kapt.
inf.. Den Haag: P. H. v.*d. Meer. gep. lt.
kol. Inf., Den Haag; P. J. G. Middel, tijd.
kpl. Inf., Gilze (N.Br.); P. A. F. Rugebregt.
res. 2e It. inf.. Woensdrecht; P. Scholten.
res. gen. maj. inf.. Wassenaar; J. Beek
man. res. 2e lt. Algem. Dienst, Gorssel;
H. W. Boerboom, dpi. aid. inf.. Lobith,
P. Boersma. dpi. sld. Ie kl. inf., Hicbtum;
L. H. Bosma. dpi. sld. Ie kl. inf.. Leeu
warden; C. Butter, tijd. kpl. O.V.W.. Delft;
J. M. G. Cools, dpi. kpl. cav. 's-Hertogen-
bosch; E. N. H. Davidson, dpi. sld. inf.,
A'dam; J. Deelstra, dpi. sgt. inf.. Alphen a.
d. Rijn; C. Diemont, tijd. maj. cav.. Bus-
sum; L. Harms, dpi. gld. le kl. inf.. Balk
brug. Ommen; W. Knoll, dpi. sld. wielr..
Winschoten; J. C. F. Mahieu, burger. Til-
burg; A. Medders. res. le lt. inf., Gouda;
C. Monterie, tijd. res. le It. Algem. Dienst,
Den Haag; F. O. Nieuwenhuis. wachtm.
le kl. cav.. Amersfoort; M. J. v. d.'Reest.
tijd. sgt. O.V.W., St. Annaland (Zeeland).
P. A. Roubos, tijd. sgt. O.V.W.. Almkerk
(N.Br.): J. Sjoerds, kapt. inf.. Borne; H.
den Uyl, tijd- wmr. O.V.W.. Rotterdam;
G. Witkamp, res. majoor. Delft; W. v. d
Mast. res. majoor, Haren (Gr.); A. M. de
Roode, burger. Den Haag
Bronzen Kruis: A. C. van Someren. ge
zagvoerder. Nieuwersluis; S. H. C. Dron-
kers. kpl. schrijver. Vlissingen; G. F. J.
Herle, kwmr. zeemilitie, HoornW(N.H.); J.
H. L. Treffers, kpl. konst., Amsterdam:
J. Wiersma, kok zeemilitie, Leiden; J. J.
Verbaan, zeemilitie marinetroepen. Den
Haag; R. Chattelin. kpl. inf., Ede; P. R.
Jolly, le lt. vlg. wnr., Den Haag; K. Otter,
sgt. inf., Enschede; E. De Sevren Jacquet,
tijd. kpl. üif., Chaam (N.Br.); H. J. v. d.
Berg, dpi. gren., Den Haag; ir F. H. E.
Bicknese, tijd. res. 2e lt. genie. Den Haag.
S. de Boer, dpi. kpl. inf.. Hemelumer Ol-
dephaert en Noordwolde; R. Bokking, dpi.
chauffeur motord., Arnhem; H. van Bre-
me>n, dpi. ald|| wielr.. Staphorst; J. C. v. d.
Brugge, vdr. le regt. wielr.. Driebergen;
C. W. Brus, dpi. grenadier. Gendringen:
A. de Bruin, dpi. huz. cav.. Sliedrecht;
J. C. Burg. res. off. v gez. le kl.. Gendt
(Gld.); D. v. d. Burg. dpi. sld. inf.. Leidep;
C. A. van Delden. dpi- sld. inf.. Den Haag;
H. Dengerink, dpi. sld. inf.. Assen; H.
van Droffelaar, res. le It. inf., Ede; A.
Ederveen. dpi. sld. inf., Leiderdorp; J. F.
G. Einthoven. tijd. kapt. art.. Vught; J.
Eykelestam, dpi. kpl. inf., Oudewater; M.
P. Feith, majoor art.. Den Haag; A.'Fik
kers. dpi. huz. cav.. Sappemeer: ir E. H.
Gastman, res. ka|>t. inf.. Goes; jhr- D. G.
de Graeff, res. kapt. art.. Den Haag, W.
G. Hallensleben, dpi. s.m.a. inf.. Den Haag;
J. A. G. H. Haesen. dpi. chauff. inf., Ja-
beek (L.); J. W. Harmsen, res. le It. inf.,
Deventer; G. A. C. Heerkens, res. le lt.
inf.. Tilburg; M. Held. dpi. sld. lq kl. inf..
Kampen; J. H. Hendriks, dpi. sld. wielr.,
's-Hertogenbosch: T. J. Huitema, dpi. sld.
Inf.. Wijnbritseradeel; A. G. van Ingen.
dpi. sld. tamb. inf., Kerkrade; T. J. A. Ja
cobs. tijd. kpl. Oy.WNijmegen; C. de
Jong. dpi. sld. inf.. Soest; F. N. de Jong,
tijd. sgt. O.V.W.. Rotterdam; J. de Jong.
dpi. sld. wielr.. Culemborg; C. P. Joosen,
dpi. huz. cav., Breda; H. Karman, dpi. sld.
inf. le kl.. Den Haag; H. Klarenberg. dpi.
kpl. Inf., Steenwijkerwold; G. J. Koning,
dpi. sld. le kl., Zeist; W. J. Koolhoos. dpi.
sld. Inf., Leiden; H. C. Koppen, dpi- sgt.
inf., Doetinchem; H. K. Kroeze, sld.
chauff. vrljw. landst.. Amsterdam; B. J.
Nieuw-Gulnea kwaiti*. Het Indonesische
kabinet heeft besloten, als rich Ida turn voor
de conferentie met Nederland over Nieuw-
Gulnea vast te houden aan half October
1959 Premier Mohammed Natsir zal «dit
vraagstuk behandelen. Ook de tweede Mi
nistersconferentie wil men half October doen
plaatsvinden.
Denemarken en Rood China. Het blal
V.N.. in alle
WSten guns
de regering van Peking zal stemmen.
Zweden en Rood China. Volgens een
bericht uit Peking, dat door Tass is gepu
bliceerd. ls overeenstemming bereikt tussen
Zweden en de Chinese volksrepubliek aan
gaande het aanknopen van diplomatieke
betrekkingen. Er ls een Chinese gezant in
Stockholm benoemd.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft gisteren in
het Koninklijk Paleis op de Dam te Am
sterdam nansens H.M. Koningin Juliana
aan een groot aantal Nederlanders onder
scheidingen uitgereikt. Burgerlijke en mi
litaire autoriteiten waren hierbij tegen
woordig. Z.K.H. Prins Bernhard speldt
reserve generaal-majoor der Infanterie,
P. Scholten, de Bronzen Leeuw op de borst
Kuiper, dpi. sld. inf. Ommen: J. G. J.
Lakerveld. dpi. sld. inf., Rotterdam; C. de
Lange. dpi. sld. inf., Eindhoven, mr F. W
B. baron van Lynden, tijd. res le lt. cav.,
Rotterdam; A. P. Mamelis. adj. o.o. inf.,
Ede; J. de Mik. dpi. sld. le kl. verban*
dingstr.. Krimpen a. d. IJsel; C. E. Mille-
naar. dpi. wmt. art, Eindhoven; B. M
Nleuwmeijer. dpi. sld. inf.. Tubbergen; E.
J. F. Nuijen. burger. Wassenaar. G. J.
Olde Hengel, dpi. sld. le kl. inf., Enschede;
G. L. Opdebeke, dpi. kpl. art.. Rosmalen
(N.Br.): J. M. A. den Oude. dpi. sld. inf.,
Rotterdam: H. J. Overbeek. res. le It. inf..
Eenéind-Nuenen; J. W. van Overklift,
dpi. sld. wielr., Amsterdam; M. Paarde-
koper. dpi. kpl. Inf.. IJmuiden; B. H. J.
Poiesz, dpi. sld. inf., Rotterdam; C. W-
van Ravesteyn. dpi. kpl. inf Rotterdam;
H. M. Robbemondt, dpi. huz. cav.. Ammer-
zoden; S. Roos. sgt. vliegtuigmaker. Am
stelveen; W. Rigken. dpi. sld. inf.. Heinen-
oord (Z.H T. H Segeren. dpi. sld. le kl.
inf., Huissen (Gld.); ASmit. dpi. sgt. inf..
Rotterdam; H. J. Slootweg, dpi. kpl. art..
Delft: K. van Sluiters, res. vaandrig ge
nie. Utrecht; H. C. Smit. dpi. kpl. inf.,
Brielle; J. H. B. Sudhues, dpi. kpl. inf.,
Rotterdam; W. Taselaar, dpi. kpl. inf.,
Ridderkerk; S. Terpstra, dpi- sld. inf
Menaldumadeel; J. Timmerman, dpi. huz.
cav., Zwolle; W. R. A. baron van Tuyll
van Serooskerken, ritm. cav Zuilen; H.
3. B. Valent, sld. le kl. O.V.W.. Haarlem;
W. M. v. d. Valk. dpi.- sld. genie. Haar
lem; C. A. Verbaant. tijd. kpl. O.V.W..
Eindhoven; W. W. Voordouw. dpi. sold,
inf., Bodegraven; F. J. C. Vreeken. dpi.
sld. wielr., Aalsmeer; J. P. Vrolijk, dpi.
sld. inf.. Alphen a. d. Rijn: H van Vugt.
dpi. huzaar cav.. Arnhem: T. Warmes,
inf.. Beusichem; W- Was-
Gorinchem: W. H. Wie-
itdorp; dr F. G. de Wilde.
art., Bussum; N. J. Zoet, res. le
It. inf.. Doetinchem; mr J. Zwanenburg.
inf., Valkenburg (Z.H.); M. Schil-
kol.. Rotterdam;
J. van
api. nuzaHr cav
dpi. sld. le kl. in
sink. dpi. sld. inf.,
gel. burger. Nootd
res. kap. art., Bu
It. inf.. Doetinch
res. kap. inf., Val
peroord, tijd. It. k
burger. Groningen. A.
dpi. huz. cav.. Zwolle.
Vlieger Kruis: H. Polderman, lt. ter zee
2e kl.. Den Haag; H. M. J. v. d. Hoogte,
sgt. vlgtm.. Utrecht; J. Deknatel. res. le
It. mil. luchtv.. Naarden; W. Eikelboom,
adj. o.o. mil. luchtv., Zandvoort; A. CS.
Ekels, res. kapt. mil. luchtv.. Hilversum;
H. A. Hartogh Heijs v. d. Lier. res. le l|.
mil. luchtv.. Amsterdam: J. Koedam. mi|.
adj. _o.o. mil. luchtv.. Heemstede; I. L.
Risséeuw, res. le It. mil. luchtv. Amster
dam; S. de Jong, kapt. vlg. waarn., vlieg
veld Valkenburg; S. Matzen. res. le lt.
waarn.. Den Haag.
Kruis van Verdienste: A. Schaéf^ma. ge
zagvoerder. Zandvoort; J. F. C. Wilhelmij
Dairjsté, gezagvoerder, Den Haag; P. M.
Verstelle, gezagvoerder. Sassenheim; G.
T. Tapperwijn, gezagvoerder. Amsterdam;
J. van Klaveren, gezagvoerder. Alkmaar;
F. W. A. van Renstvouw Kwartmer, Rot
terdam; C. Snijder, stoker. Rotterdam;
mevr. C. Bakker-Broerse, verpleegster le
kl.. Sappemeer; mevr. M. A. Bast-Strij-
bos. helpster R.K. verpleegster, Emmen;
F. M. Crince le Roy, le It. inf., Deventer;
C. J. Grotes, gep. gezagvoerder b.d. Stan-
\dard Vacuum Tankvaart Mij. Heilo; J.
Jansen, kapt. vlg. waarn.. Bussum: C.
Ouwehand, dir. off. v. gez. le kl.. Den
Haag; W. A. Rademaker, onder-lt. vlg.
waarn.. Diever (Dr.); W. D. Rous, lands,
vaandr. mil. luchtv., Zeist; mevr. S.
Troost-Donkervoort, ass. helpster R.K!
verpleegster. Den Haag; D. de Vogel. tijd.
res. le lt. vlieger. Aalst; J. P. Weiter. kapt.
vlieger waarn.. Den Hgagf dr E. F. G. van
Doorn, burger. Den Haag.
hieruit te mogen concluderen, dat deze
opera destijds in Rotterdam is uitgevoerd.
De componist van de opera: De burge
meester van Schiedam, is LSuro Rossi
geboren in 1810 te Macerata, overleden in
1885 te Cremona. Deze Italiaanse compo
nist en dirigent was leerling van Crescen-
tini. Furno en Zingarelli i*i «Napels. Hij
werkte in Rome. Milaan, ln Mexico. Ha
vana daar trouwde hij met de IJngelse
zangeres miss Obermayer en in de
Verenigde Staten van Amerika. Na zijn
terugkeer in Italië, in 1844. werd hij di
recteur van l\et conservatorium te Milaan,
later van eenzelfde instelling in Napels.
Hij componeerde in totaal 29 opera's, een
oratorium, qen Aiis. tal van cantates, zes
fuga's, kwartetten, liederen enz. De opera
De burgemeester van Schiedam, compo
neerde hij in 1844 in Milaan.
De heer D. J. Balfoort, adj.-directeur
van de Dienst voor Schone Kunsten der
Gcmeepte 's Gravenhage. met wie de heer
Schwagermann de vondst besprak, heeft
in Milaan de microfilm van de partituur
opgevraagd. Als die is toegezonden, wordt
de partituuf op normaal formaat afge
drukt en dan zal de mogelijkheid tot uit
voering worden overwogen.
Het Libretto
Het libretto Van de opera De burge
meester van Schiedam is een onbelangrijk
verhaal, vol verwikkelingen overigens.
Door het overlijden van de Schiedamse
burgemeester moet een opvolger worden
benoemd. De burgerij heeft het oog op
Harione, die echter voer deze post weinig
voelt en zijn leven liever wil slijten bij
„de fles", zoals hij al vele Jaren heeft ge
daan. zonder zorgen, en mét Giannetta.
zijn dienstmaagd, die hij in stilte bemint,
die dochter blijkt te zijn van een hoog
geplaatst persoon en die zich een ogen
blik bntpopt als tegenstander van Hario
ne. Harione wordt ten slqtte burgemees
ter en hij trouwt met Giannetta. Een vro
lijke maaltijd vornjt het slot van de opera,
tijdens welke maaltijd Harione overdenkt,
hoe hij van het ambt van burgemeester
kan worden verlost.
Over de compositie van Lauro Rossi,
wiens werken, ondanks veelheid in geial.
nagenoeg geen bekendheid meer genie-
niet worden geoordeeld
ten. kan i
r en
irtituur kan worden bestu
deerd. Of de opera De burgemeester van
Schiedam, nog.eens ten tonele zal worden
gebracht, zal wel zeer de vraag zijn. Maar
ook al zal dit niet geschieden, om welke
reden dan ook. de vondst als zodanig is
interessant genoeg om die te vermelden
Gevangenisstraf voor jonge
Nederlander op Sumatra
De 22-jarige Nederlander F. Spargen-
berg is op 4 September sloor een InJone-
sische rechtbank veroordeeld tot vijf iaar
gevangenisstraf (met aftrek van voorar
rest).
Spangenberg was veiligheidsassistent op
een rubberonderneming in Zuid-As&han.
In de vroege ochtend van 13 Juni betrapte
hij enkele rubberdieven op een afdeling
van de onderneming Spangenberg was
vergezeld van acht onderbemingswachlen.
Er werd geschoten. Een der rubberdieven
was dh slag dood. een ander werd -waar
gewond en overleed naderhand. Spangen
berg werd enkele dagen' later gearresteerd.
Voor de rechter verklaarde Spangenberg
driemaal met zijn revolver in de lucht te
hebben geschoten. Een der ondernemings-
wachten. die als.'fcetuige werd geboord,
verklaarde, ook een schot te 'hebben ge
lost. De djaksa concludeerde in zijn re
quisitoir. dat Spangenberg schuldig was
aan zware mishandeling, de dood tenge
volge hebbend#, en eiste 7 jaar gevange
nisstraf. De verdediger, mr W J Borger-
hoff Mulder, vroeg vrijspraak bij gebrek
aan bewijs.
De uitspraak luidde vijf jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest. Naar Ar.c-
ta verneemt, hebben veroordeelde en ver
dediger revisie aangetekend bij de appèl-
raad te Medan. De driedaagse zitting werd
bijgewoond door een vertegenwoordiger
van het Commissariaat der Nederlarftlen
te Med^n.
De Piet Hein uit Willemstad
vertrokken
Hr Ms torpedobootjager Piet Hein. on
der commando van de kapitein-luitenant
ter zee A. P. Smitt. is Vrijdag uit Willem,
stad (Curagao) vertrokken voor het twee
de gedeelte van de reis. Het ligt ln de .be
doeling. dat het echip via het Panama
kanaal en enige Pacific-havens, o.m. Aca-
pulco (Mexico). San Diego en Honoloeloe
naar Nieuw-Guinea vaart, vanwaar de
reis naar Nederland zal worden vejrvolgd.
KERKELIJKE MUTATIE8
Ncd. Herv. Kerk. Beroepen te Breda W.
G. v. d. Ree te Rotterdam-Vreewijk: te
Ernst D. B. van Lokhorst te Bergschen-
hoek: te Maarssen A. A. Koolhaas te
Amersfoort: te Ridderkerk R. Bartlema te
Neder-Hardinxveld; te Rotterdam-Vree
wijk H. Ponstein té Lemele.
Bedankt voor 's-Grevelduin-Capelle J.
C. Stelwagen te Wezep; voor Nieuwe
Tonge R. W. Steur te Ouddorp (Z.H.);
voor Haaften J. Wieman te Hoogblokland.
Geref. Kerken. Beroepen te Spijkenlsse
G. Rienks. res.-legerpredikant te Heem4
stede.
Bedankt voor Grootegast L. W. Muns te
Berlikum.
Rem. Broederschap. Tweetal te Haarlem
J. J. van Hille. oud-predikant in-Indone
sië. woonachtig te Amsterdam, en W.
Knoppers te Lochem.
Geref. Gemeenten. Beroepeq te Scheve
ningen H. Ligtenberg te Rotterdam-W., te
*Zaandam J. v. d. Berg te Utrecht.
Vijf-en-twintig biggetjes
in één worp
Toen een veehouder te Ooster
end op Texel, de stal van zijn zeug
inspecteerde, ontdekte hij een bij
zonder grcjje uitbreiding Van zijn
varkensstapel.
Er waren niet minder dan 25
springlevende biggetjes ter wereld
gebracht.
Met tractor het water in
en verdronken
Vrijdagmorgen reed onder Scheemda de
30-jarige landbouwersknecht L. de Groot,
met een tractor de diepe wetering in naast
het land, waar hij aan het ploegen was.
Hij geraakte met zijn voeten bekneld in
de tractor en kon zich niet vrij maken.
Verschillende arbeiders hielden een tijd
lang het hoofd van De Groot boven wa
ter. maar moesten dit na enige tijd op
geven, doordat de tractor steeds dieper
wegzakte en men de voeten van het
slachtoffer niet uit de tractor kon los
maken De man verdween orider water
en verdronk.
Nijmegen de veiligste stad
Naar uit statistieke gegevens blijkt, is
de kans om bij een verkeersongeval te
worden betrokken, in Amsterdam. Rotter
dam en Den Haag, twéémaal zo groot als
in de acht gemeenten van honderd- tot
tweehonderdduizend inwoners en viermaal
groter dan in die. welke sminder dan
100.000 inwoners tellen, aldus een medede
ling van de Kon. Nederl. Automobiel Club.
Groningen telt 2 3 van het aantal inwo
ners van Utrecht, maar het aantal ver
keersongevallen is er ongeveer even groot
Eindhoven, met een inwonertal dat maar
iets boven dat van Groningen uitreikt,
kan bogen op slechts de helft vad het aan
tal verkeersongevallen. Nijmegen en
Arnhem hebben» ongeveer hetzelfde aantal
inwoner-s, maar in Nijmegen bedraagt .het
aantal verkeersongevallen slechts 60van
dat in Arnhem. Overigens blijkt Nijmegen
op verkeersgebied verreweg de veiligste
stad onder de acht middelgrote gemeenten
te zijn.
Haarlem heeft 20*'» minder inwoners dan
Utrecht, maar 10" o meer ernstige slacht
offers.
In de grootste elf gemeenten, met 30*/«
van de totale bevolking, konwèn 60'/« van
het aantal verkeersongevallen voor met
40" van de doden en egnstig gewonden
en 60"van de licht gewonden.
Volgens een door de K.N.A.C. gemaakte
berekening, wordt een dodelijk slachtoffer
geregistreerd op de twintig millioen afge
legde voertuigkiiometers (van snel en
langzaam rijverkeer) en een gewonde op
de een millioen voertuigkilometers. Hoe
wel het euvel van de verkeersongevallen
ernstig is, is op grond van een dergelijke
raming, naar het oordeel van de K.N A.C.,
de gevarenkans derhalve relatief geringer,
dan men geneigd zou zijn aan te nemen.
Vragen over Residentie Orkest
Het Haagse gemeenteraadslid A. van
Velsen (arb.) heeft het college van B. en
W. schriftelijk vragen gesteld over het
feit. dat de financiële omstandigheden van
de vereniging „Het Residentie-Orkest"
slechts gedoogden aan 26 orkestleden, uit
sluitend over de maanden Februari en
Maart 1950. de 5 pet duurte-toeslag uit te
betalen, terwijl sindsdien geen uitkering
van gemelde toeslag heeft kunnen plaats
vinden. Weliswaar is toentertijd aan de
andere leden van het orkest een garantie
toegekend voor egn minimumsalarls. doch
de aard van dat salaris gaf de voorzitter
van vereniging aanleiding, zich op 26
Juli j.l. tot B en W. te wenden met-de
klacht, dat de orkestleden worden bezol
digd op een wijze, die aanzienlijk beneden
het peil is. hetwelk redelijk mag worden
geacht.
De gemeenten Rotterdam en Maastricht
nebben echter de volle 5 pet duurtetoeslag
voor de orkestleden in de gemeentelijke
subsidieposh verwerkt, mgt terugwerken
de kspcht. van 1 Januari 1950 af
De ontwikkeling van een gewest of
gemfeente vindt dikwijls haar belangrijkste
voedingsbodem^in het industriële milieu.
De vestigirfë van vele textielondernemin
gen in Twente en de concentratie van me
taalverwerkende bedrijven in Hengelo zijn
daar voorbeelden van. welke gemakkelijk
met vele andere aangevuld kunnen wor
den.
Het vinden van zout in de Twentse bo
dem heeftjgiet zich gebracht, dat de che
mische industrie zich op bredere basis in
Twente en in het bijzonder na de over
plaatsing der Kon. Nederlandse Zoutin-
dustrie naar Hengelo, in die gemeente kon
ontplooien. Het is namelijk zo. hoewel
niet van algemene bekendheid, dat de
zoutindustrie niet alleen zout aflevert,
doch ook bleekloog, zoutzuur, natronloog
en chloor, stoffen, die in andere Chemische
bedrijven gebruikt worden voor de fabri
cage van. allerlei artikelen.
In de onmiddellijke nabijheid der zout
industrie ontwikkelt zich sedert enige ja
ren een omvangrijk chemisch bedrijf, dat
pvoor een groot deel zijn grondstoffen vgn
de zoutindustrie betrekt. Het is C. T. Stork
en Co Chemische Ihdustrie N.V. Ten on
rechte staan chemische bedrijven bij het
—"-liek vaak in „een kwade reuk en dat
in de mecsf letterlijke zin door de
soms weinig aangename geuren rond zulk
een bedrijf en ook. omdat de producten
van chemische bedrijven in de verbeel
ding van ondeskundigen vormen aanne
men, die kant noch wal raken. Dat een
chemisch bedrijf hdogst nuttig is en zoals
met Stork Chemie bijvoorbeeld het geval
is, indirect bijdraagt tot verhoging van de
agrarische productie en de ^verbetering der
voeding komt bij vrijwel niémand op.
Daarvoor ligt het verband te wer buiten
het bereik vap de niet scheikundig onder
legde leek.
Simpel en bescheiden begin
In 1947 begon de ontwikkeling van
Stork-Chemie heel simpel en heel be
scheiden. Het oude laboratorium der Ko
ninklijke Weefgoederenfabriek bij de bom
bardementen in October 1944 geheel door
geblazen, werd opgeknapt en spoedig
daarna kwamen de eerste onderzoekingen
tot stand.
Het ging er daarna om, analystlsch per
soneel te scholen, want er was een groot
gebrek aan analysten. Na deze aanloop
tijd bqgon de bouw van de fabriek ten
Zuiden van het Twentekanaal en de ap-
paratieve ontwikkeling van dit bedrijf.
Hiertoe werd de constructiewerkplaats der
firma Ter Weer en Reeskamp aan d#
Beurstraat overgenomen. Met deze eigten
werkplaats kon men iets doen en zo
groeide het bedrijf zienderogen. Begonnen
werd met de productie van een insecten
verdelger. een product met dezelfde wer
king als het bekende D.T.T. poeder. Wie
zich enigermate realiseert, hoeveel schade
de landbouw ondervindt van insecten, b.v.
door de coloradokever, kan bevroeden dat
de fabricage van dit speciaal voor agrarisch
gebruik gefabriceerde poeder hoog aange
slagen mag worden. Daarnaast werd de
fabricage van monochloor azijnzuur
een zeer moeilijk chemisch proces op
genomen. Dit is een sleutelstof. Ze wordt
onder meer benut bU het maken van on
kruidverdelgers. cellulose verbindingen,
verdikkingsmiddel en yoor de home
permanent.
Een groot deel van de producten aan
de vraag kan bij lange na niet worden
voldaan wordt geëxporteerd, zodat de
chemische industrie een grote deviezen-
bron is.
Het hoogst nuttige en belangrijke che
mische bedrijf heeft ook een onaangename
kant en dat is de stankverwekking, welke
echter door zogenaamde luchtwassers met
kracht bestreden wordt. Elke zich ont
wikkelende chemische industrie moet al
lerlei kinderziekten overwinnen. Men is
thans echter, tot vreugde van hen die de
dicht in de nabijheid liggende woonwijken
bevolken, op de goede weg. Het nieuwe
bedrijf van Stork-Chemie biedt reeds
thans aan tweehonderd personen werk,
waaronder vericheidene academisch ge-
vormden. De chemische industrie staat
daarnaast bekend als een grootwerkgeef
ster aan derden, hetgeen ook in Hengelo
het geval is. De werkgelegenheid in het
bedrijf, dat een zeer laag ziekteeijfer
hèeft. is ook daarom zo groot, omdat het
een continubedrijf is. A
Gezien de wijde perspectieven gaat de
chemische industrie te Hengtf* een brede
■Gutwjkkeling tegemoet, waaftiij niet ver
geten mag worden, dat het industriële
milieu de uitbreidingsmogelijkheden een
diep relief geeft.
Bij herenkapper uan Kenya. Deze
Afrikaanse haarkunstenaar weet er weer
wat anders van tc maken dan zijn Euro-
pese of Amerikaanse collega's!
