RADWtT
Wie doodde Valentin Rothe?
Naar een vrijer verkeer van
goederen en diensten
PANDA EN DE MEESTER-GEMASKERDE
Schilderstukken, die het leven
gestalte geven
Onder invloed op motorfiets of
gehandeld in shock-toestand
NIET ACHTEROM ZIEN, ZEGT F.N.Z.,
MAAR RICHTEN OP HET JAAR 2000
Jubilerende Alg. Nederlandse Zuivelbond
wordt Koninklijk
Kazen in alle vormen
Vissersboot bij Castricum
in nood
Europese Betalingsunie is
hiertoe een middel
Beproefd en Betrouwbaar
LAXEER-AKKERTJES
BEURS VAN AMSTERDAM
door Gisela Furtmiillcr
Tentoonstelling in Museum
„De Equipe", geen school maar heterogene
groep met verschillende uitingswijzen
Van dichterlijkheid
naar realiteitszin
AT <T)
AAR.
ANNEER
Film in dienst van
het Evangelie
Kantongerecht
Reeuwijker wierp
vraagstuk op
ALLES OM KAATJE....
jSERSTE BLAD - PAGINA 2
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1950.
(Van één onzer verslaggevers)
Een functie als voorzitter van de F.N.Z., zoals mr dr J. Linthorst Homan be-
Kleedt. is geen sinecure, zeker niet wanneer hij, zoals gistermiddag in de Hout-
rusthallen'te Den Haag ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Alge
mene Nederlandse Zuivelbond het geval was, een zó select gezelschap uit meer
dan tien landen moet begroeten, en tevens moet bedanken voor gelukwensen van
vele zijden, voor onderscheidingen en.... voor het praedicaat Koninklijke, dat
Zijn Bond werd verleend.
renjongrren moeten ook. aldus spreker,
doordrongen raken van de coöperatiege
dachte, omdat coöperatie in wezen eigen
boerenzaak is. Spreker bepleitte voorts
een ruimere blik. over de dorpsgrenzen
heen, naar een groot ruivelgeheel. met
wellicht minder gemoedelijke en prettige
werkwijzen, maar op een efficiëntere
grondslag.
De Bond was nog niet Koninklijk, toen
's morgens de praktijk van de coöpera
tieve landbouworganisatie werd aanschou
welijk gemaakt in de tentoonstelling van
een deel van de geleverde producten: de
kaas. Met result ..smakelijk" opgedist in
één der HouSrusthallen stonden kazen in
alle vorm» geëxposeerd. Goudse en
Edammer kazen, die door een ernstige
en zeer strenge jury waren „beproefd" op
korst, vorm, reuk en smaak. Deze lande
lijke kaaskeuring, die in deze vorm nog
nimmer werd gehouden, bewees het hoge
peil, waarop de kaasbereiding bij He bij
deze bond van zuivelcoöperaties aange
sloten fabrieken staat.
Opgericht in 1900 niet vrij van soms
tamelijk gevaarlijke kinderziekten telt
de Algemene Nederlandse Zuivelbond op
het ogenblik ruim 400 aangesloten fabrie
ken. die in het vorige jaar 3 milliard liter
of ruim 70 procent van alle aan fabrieken
geleverde melk verwerkten. Om echter
ook die boeren, die nu nog afzijdig staan
van het leveren aan de coöperatieve fa
brieken. van het streven en de mogelijk
heden van een dergelijke organisatie op
de hoogte te brengen, heeft de F.N.Z zo
als de Bond gewoonlijk genoemd wordt,
een film laten vervaardigen, waarvan gis
teren in het Haagse Gemeentemuseum de
première ging. Vele honderden toeschou
wers moesten teleurgesteld worden, zó
groot was de belangstelling.
In eigen handen
De film: In eigen handen, een vervolg
op de twaalf jaar geleden vervaardigde
rolprent: Het belang van de boer, was
èn propagandistisch èn filmisch zeer in
teressant. Het conflict van de oude, aan
zijn vrijheid gehechte boer en de jonge,
coöperatief denkende zoon bracht binnen
de grenzen van een enkel gezin het hele
probleem: coöperator of particulier tot
zijn geringste proporties terug. Soms traag
ais het stappen van een vermoeide land
bouwer, soms levendig als het ratelen
van een dorsmachine, en bijna altijd gees
tig. hebben de makers van de film han
dig de F.N.Z.-gedachte naar voren weten
te brengen. Eenzijdig soms. maar toch al
tijd zo. dat de tegenstander er niet be
lachelijk, maar wel door aan het denken
gebracht z^l worden. Een propaganda
film van goede kwaliteit, die vooral bij.
het publiek, waarvoor hij bestemd is, in
druk ral maken door de idealistische
geest, die er uit spreekt, en door de op
rechtheid, waarmee gemaakte fouten wor
den toegegeven.
Een „zuivele" sfeer
In het felle licht van de schijnwerpers,
die de reporters van het filmjournaal en
de fotografen het werk moesten verge-
makkelijkfn, was het de voorzitter van
dc F.N.Z., mr dr J. Linthorst Homan, die
als eerste het spreekgestoelte op het met
bloemen bedekte podium beklom en die
deze gang daarna nog heel wat keren zou
moeten maken. Een rede op zichzelf was
de begroeting van de honderden en nog
eens honderden bezoekers in de kolossale
zaal, waarbij ztch onder meer bevonden
de directeur-generaal van de Landbouw,
ir C Staf, namens de plotseling om ge
zondheidsredenen verhinderde minister
Mansholt. mr L. A. Kesper. commissaris
van de Koningin voor Zuid-Holland, ver
tegenwoordigers van vele organisaties en
instellingen, dr ir S. L. Louwes. directeur
generaal van de Voedselvoorziening en de
afgevaardigden van Bonden uit tien West-
Europese landen.
In een genoeglijke sfeer van „zuivele"
vriendschap sprak de voorzitter venvol-
gens z(jn feestrede ui», waarin h(j sprak
van de grote vorderingen, die de F.N.Z.
sinds dat aarzelende begin In 1900 heeft
gemaakt en waarin h(J het belang van de
Jandbouw-coöperatie bepleitte. De boe-
Meer nog dan naar het verleden, wilde
de voorzitter zich naar de tpekomst rich
ten en zich afvragen, of men in het jaar
2000 over de tweede vijftig jaar van de
Bond tevreden zal kunnen zijn. In de
Stichting van de Landbouw heeft de Bond
een sterke, een in de wereld unieke steun
en dit mag, aldus spreker, niet verloren
gaan wanneer straks een publiekrechte
lijke vorm van samenwerking het nu be
staande gaat vervangen.
Eervolle toevoeging
Nóg was de- Bond niet Koninklijk, toen
de heer H. K. Koster, oud-voorzitter van
de F.N.Z., tot ere-lid van de vereniging
werd benoemd, maar even later kreeg mr
L. A. Kesper gelegenheid het bestuur van
deze eervoilé toevoeging op de hoogte te
brengen. En het was tot het bestuur van
de Koninklijke Algemene Nederlandse
Zuivelbond. dat Ir C. Staf, namens de mi
nister, woorden van hulde richtte. Ook in
de P.B.O.'s zal. naar spreker meent, plaats
zijn voor organisaties als de F N.Z. Er
zouden zelfs belangrijke taken zijn weg
gelegd voor dey-e Bond. die ook heeft bij
gedragen tot die.belangrijke post op onze
uitvoerstaten: rqim 500 millioen gulden
voor zuivel.
T\Jdens de vergadering werd de heer
J. A. Geluk, secretaris van dc F.N.Z.. bij
bevordering benoemd tot Officier in de
Orde vap Oranje Nassau. De heren H.
van der GrUp. hoofdingenieur van de
Technische Dienst, en C. F. Meere, ad
ministrateur. werden respectievelijk be
noemd tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau en tot drager van de gouden me
daille bij de Orde van Oranje Nassau.
Boerinnen uit Groningen. Friesland,
Drente. Overijsel Gelderland, Zeeland,
Utrecht, Noord-Holland. Zuid-Holland,
Brabant en Limburg op de feestvergade-
ring van de 50-jarige F.N.Z.
Nadat 22 meisjes in provinciale kleder
drachten geschenken hadden uitgedeeld,
voerden o.a. nog het woord de heer H. D.
Louwes. voorzitter van de Stichting van
de Landbouw, „zuivelopperhoofd" P Ok-
kinga de titel kwam van mr Linthorst
Homan en professor R. Mork. vice-
voorzitter van de 47 jaar bestaande Inter
nationale Zuivelbond te Oslo. In een tele
gram bracht voorts Prins Bernhard zijn
gelukwensen over Nametis het personeel
van de zuivelfabrieken werd door de heer
Soechting een embleem op doek aange
boden. waarin het jubileum in beeld is
gebracht.
Tegen halfzes sloot de voorzitter de
middagvergadering, waarna alle gasten el
kaar bii een diner in de Dierentuin terug
zagen. Ook hier namen velen nog de ge
legenheid te baat om hun gelukwensen
aan het bestuur over te brengen.
Omstreeks tien uur Woensdagavond is
de IJmuidense reddingboot Neeltje Ja-
coba uitgevaren om assistentie te verle
nen aan een in nood verkerende vissers
boot. di° ter hoogte van Castricum nood
seinen had uitgezonden. Ook de sleep
boot Nestor van de rederij Wijsmuller
verliet de IJmuidense pieren.
De seinen waren afkomstig van de Urk-
se botter UK 48, die door de hoge zee in
mdeilijkheden was geraakt. Het IJmuiden
se visserschip IJM 240 heeft de botter op
sleeptouw genomen en daarna koers naar
IJmuiden gezet De Neeltje Jacoba en de
sleepboot bleven in de buurt.
Van Raalte en het orkest
van de radio
De 7e October is het vijf jaar geleden,
dat Albert van Raalte het Radio Philhar-
monisch Orkest oprichtte. Dit feit zal te
gelijkertijd feestelijk worden herdacht
met het 40-jarig jubileum van de dirigent
zelf.
Koninklijke Zeelandia
Zeelandia. H. J. Doeleman N.V., fabriek
van bakkerijgrondstoffen, te Zierikzee,
vierde gisteren haar gouden jubileum.
HM de Koningin heeft de fabriek het
praedicaat Koninklijke verleend.
Het gemeentebestuur van Zierikzee on
derscheidde de heer M Doeleman. direc
teur van de N V. Zeelandia. met de ere
penning der stad in goud, uit waardering
voor zijn uitnemende burgerzin. Dit is de
eerste m'aal, dat aan een inwoner van
Zierikzee deze penning in goud werd ge
schonken.
Avondprogramma
Hllv. I (AVRO) Nieuws: «15 Sport-
praatje; 8 35 Lichte muziek: 7 20 Gesprek
mei de brandweerman: 7 30 Museite orkest:
1 Nieuws-: 8 03 Actualiteiten: I 13 Radlo-
Phllh. orkest; 9 10 Hoorspel; 9 50 Gr pl 10
Orkestconcert. II Nieuws. 115 sportactualt-
teiten; II 30 Gr.pl
Hllv II (NCRV) 8 Gr.pl.: 8 15 De slem van
de Christelijke vakbeweging: 6 30 Voor de
Strijdkrachten; 7 Nieuws: 7 15 Vrolijke mu
ziek: 7 40 Radiokrant; 8 Nieuws; 1.05 Gr-
pl.; 9 Causerie 9 ?0 Martnlerkapel; 10.15
Buitenlands overzicht; 10.35 Gr pl 10.45
Avondoverdenklng: II Nieuws; 1115 Gr.pl
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1951,
Dagprogramma.
Hllv. I (VARA) 7 Nleuwa; 7.11 Grpl.; f
Nieuws; 8.11 Gr.pl.; 8 50 Voor de vrouw; 9
Gr.pl.: 9 30 Waterstanden: 9.35 Gr.pl;
(VPRO) 10 Causerie; 10 05 Morgenwijding;
(VARA) 10.20 Grpl.; 10 30 Voor de vrouw.
10.45 Alt en piano: 11.10 Voordracht; 1130
Orgel en zang; (AVRO) 12 Populair concert;
12 33 Sportpraatje; 1 Nieuws: 1.15 Promenade
orkest: 2 Voor de vrouw; 2.20 Kamerorkest;
3 Voordracht; 3.20 Lichte muziek; (VARA) 4
Trio: 4 30 Voor de jeugd; 3 Klein koor; 5.20
Muzikale causerie.
Hllv II (NCRV) 7 Nieuws; 7.15 Ochtend-
gymn. 7.30 Gr.pl.; 7.45 Een woord voon de
dag: 8.15 Gewijde muziek: 8.45 Grpl; 9.15
Voor de zieken: 9.30 Gr.pl.; 10.30 Morgen
dienst; 11 Grpl.; 1115 Zang en plano: 11.43
Sextet; 12.15 Gr.pl.; 12.33 Vocaal ensemble; 1
Nieuws: l 15 Zigeunerkwintet; 1.30 Gr.pl.:
2 10 Metropole orkest; 2.40 Voordracht: 3
Kamermuziek: 3.40 Voordracht: 4 Gemengd
koor: 4 30 Militaire Kapel: 5 Wetenswaardig
allerlei; 5.30 Gemengd koor 5.45 Causerie.
Avondprogramma.
Hilv. I (VARA) 8 Nieuws; 8.13 Fellcitatfes;
6 35 Celloconcert; 7 Denk om de boeht: 7 15
Pianospel: (VPRO) 7 30 Causerie: 7 50 Gr.pl.: I
Nieuws. 8.05 Boekbespreking: 110 Orgelcon
cert; 8.35 Causerie; (VARA) 9 Verzoekprogr
9 40 Voordracht; 10 Buitenlands overzicht;
10 15 Verzoekprogr.; (VPRO) 10 40 Causerie;
10.45 Avondwtjdlng; (VARA) 11 Nieuws; 11.15
Gramofoonplaten.
Regeringsuitzending, 7.35 Gr.pl.; 7.40 Radio
krant: 8 Nieuws 8.05 Kamerkoor; 130 Re
portage; 9.30 Kamerorkest; 10.10 Gr.pl.; 10.25
Amusementsmuziek; 10.45 Avondoverden
king; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Radiodistributie Se H|n.
7 VI. Br.: Nieuws; 7.05 Gr.pl.; 7.30 Kroniek;
7 40 Gymnastiek: 7 50 Gr.pl 8 Nieuws: |:05
Concert: 9 Nieuws: 9 05 Deuntjes; 10 Lux
Ménage en Musique (VI.); 11 VI. Gew Om-
loep: Sonate v Beethoven: 11.25 Gr.pl.; 12
VI. Br.: Ramblers; 12.30 Weer; 12.33 Trio
Willy Lamote; 1 Nieuws; 1.15 Gerd Mertens
en Mona Barany; 2 Concert; 3 Deuntjes; 3.45
Klavieropnamen: 4 15 Ork Guy Lombardo:
5 Nieuws: 5.10 Fr Br Voor de zieken: 8
Voor de soldaten; 8 30 VI. Br!: Voor de sol
daten; 7 Nieuws; 7.30 Gr.pl.; 7.50 Feuilleton;
3 Filmrevue; 8 15 Concert door het Symph.
orkest o.l.v. Dan. Sternefeld; 10 Nieuws; 10 15
Filmmuziek; 11 Nieuws; 11.05 Concert.
Radlodistrlbutia 4c Hjn.
7 Eng. H. S.: Nieuws: 7.15 Spa Orch.; 7.50
Lift up your hearts; 7 53 Weer; I Fr Br
Nieuws; 8.10 Concert; 9 Eng. L. P Nieuws;
9.10 Verzoekprogr; 10 Orgel; 10.30 The
Rhythm Players; 11 Dagboek; 11.15 Arbeiders
orkest; 12 Eng. H. s Gr.pl 12 30 Voor de
arbeiders: 12.55 Weer; 1 Eng. L. p BBC
Midi. Light Orch.: 1 45 Lux Gevar. mui 2
Madafne. êtes vous chez vous; 2.30 Fr. Br.:
Gr.pl.; 3 Eng. L. P Ork Wlnstone: 3 30 Voor
de soldaten; 1.45 Orkest Leon; 4.15 Dagboek.
4 30 Orgel; 5 The singing Spider; 3.30 Uitwis
selingsprogramma; 6 Orkest Stapleton; 6.20
Eng. H. S Kursaal Orch 6.45 Fr. Br.: Wer
ken v. Ravel; 7 45 Nieuws 8 Omroeporkest;
9 Amusementsmuziek; 10 Eng. L. P.: Nieuws;
10.20 Ens Heath; U Voordracht; 11.15 Orgel;
11.56 Nieuws.
Advertent!»
I u/erken
I, tegen verstopping
JORIS GOEDBLOED NAM PANDA zeer haastig mee tot buiten
de stad. „Ik ziè In, dat wij een goede, degelijke schuilplaats
nodig hebben!" sprak hij intussen. ..Uw gedrag is veel te opval
lend, manneke ge zult ons samen nog in grote moeilijkheden
brengen! En dat. terwijl ik mij alle mogelijke moeite geef om u
goed op te voeden en u veiligheid te verschaffen en
„Oh Joris!" viel Panda hem nu ineens in de rede. „Ik merk
iets! Iets vreselijks! Ik ben mijn beurs kwijt! Die moet ik in die
taveerne verloren hebben!"
*„Wat?" riep Joris ontzet. „O verfoeilijke onnozelheid! Morituri
te salutant! gelijk wij, Latinisten, in momenten van vertwij
feling plegen te krijten! Uw beursje vertnorst! Heb ik me daar
voor nu al die moeite getroost en al dat schitterend glas- en
aardetyerk verbrijzeld? Ach aïme!"
Ja Joris was geheel ontsteld en geen wonder! De beurs was
vol tot aan de rand en dat was precies wat Isen Grim en Bruno
op dit moment ontdekten. „Vol tot aan de rand!" riepen zij, in
Panda's beurs wroetend. „Een mooie vondst!"
Maar de sluwe Isen Grim dacht al spoedig weer aan andere
zaken. „Zeg eens riep hij uit. „Is dit niet de beurs, die vsn
Hofmaarschalk Bellino werd gestolen? Ja? Zie Je nu wel! Maar
dan is het overtuigend bewijs geleverd! Nu is alles duidelijk!
Wanneer die Panda met deze beurs rondliep, dan is hij een
dief! Het Is bewezen' Misschien is hij de Gemaskerde-zelf wel.
We moeten onmiddellijk achter hem aan e'n proberen hem te
vangen!"
En zo roepend drong hij de verbaasde Bruno naar de uitgang.
Hij was intussen nog zo vriendelijk de waard een paar goud
stukken uit Panda's beurs toe te werpen en dat was ook wel op
zijn plaats, want die arme man was niet alleen op een onaan
gename wijze in zijn slaap gestoord, maar bovendien was al
zijn glas- en aardewerk kapot. D» goudstukken vergoedden ech
ter veel!
„Vaarwel!" riep hij buigend. „En als de heren soms wéér een»
willen komen stoeien en met glaswerk gooien, dan ben ik graag
tot uw dienst!"
Het was louter toeval, dat prof. S.
Posthuma. directeur van de Neder-
landsche Bank. Woensdag te Amster
dam het woord voerde over de Euro
pese Betalingsunie, juist een dag nadat
deze overeenkomst is getekend. Voor
een grote schare belangstellenden, le
den van het Departement Amsterdam
van de Nederlandsche Maatschappij
voor Nijverheid en Handel, onder wie
vele toonaangevende vertegenwoordi
gers uit de bankierswereld, schetste
spreker in grote lijnpn de ontwikkeling
van het Europees betalingsverkeer der
laatste jaren, om daarna uiteen te zet
ten, in hoeverre, nu de Betalingsunie
tot stand is gekomen, de bouwstenen
voor de verdere ontplooiing der over
eenkomst, die in financiële kringen
een zeer actueel onderwerp vormt,
kunnen worden aangedragen.
Ter verduidelijking van zijn onderwerp
wijdde prof. Posthuma eerst een beschou
wing aan de aard van deze tussen de re
geringen gesloten overeenkomst, waarvan
de achtergrond is het Europees handels
verkeer zoveel mogelijk vrij te maken.
Overeengekomen Is daarbij, dat in begin
sel eepmaal per mgand de landen de vol
ledige stand hunner rekeningen met de
centrale banken zullen opgeven aan de
Bank voor Internationale Betalingen te
Bazel. De Betalingsunie beoogt met name
de onderlinge inwisselbaarheid der valu
ta's en het multilaterale handelsverkeer
te bevorderen. Tot dusver was dit name
lijk zuiver unilateraal en bestond er geen
bindende mogelijkheid om een schuld met
een vordering te betalen. Debet- eh cre-
ditsaldi kunnen thans, krachtens de Be
talingsunie. tegen elkaar worden wegge
streept. Twee factoren kwamen daarbij
speciaal in overweging, te weten het inter.
Europees streven naar onderlinge verre
kenbaarheid. en de techniek van de Ame
rikaanse Marshall-hulp.
Dank zij de Marshall-hulp
Spreker zette vervolgens uiteen, hoe de
Betalingsunie zowel aan crediteuren als
debiteuren voordelen biedt, laatstgenoem
den met name. doordat hun de attractie
geboden wordt over een ruime credietbe-
voegdheid te beschikken. Hij onderstreep,
te. hoe de overeenkomst slechts tot stand
kon komen, toen de Amerikanen bereid
bleken een bedrag van de Marshall-hulp
als fonds beschikbaar te stellen Deze
Amerikaanse steun was Uiteraard tech
nisch noodzakelijk maar \fepl belangrij.
ker was de zakelijke ovofWfcging. dat de
clearing alleen kan werften wanneer de
grenswaarden der valuta'! van de aan
gesloten landen gelijk zijn of gelijk ge
maakt kunnen worden. De Europese Be
talingsunie noemde prof. Posthuma een
middel om te komen tot een vrijer ver
keer van goederen en diensten. De deel-
nemers- werd als eis geiteld. dat zij 6Q
procent van hun invoer zullen vrijmaken
van quantitatieve restricties, en dit per
centage later tot 75 zuljen verhogen. Mei
de voorbereidingen tot deze verhoging
met 15 procent, waarvoor de eisen wal
minder strak gespannen zijn. is men thaw
bezig. In hoeverre deze verhoging mede
tot de liberalisatie van het Europese han.
dclsverkeer kan leiden, is thans nog niet
te overzien, maar wel meende sprekei
reeds te kunnen zeggen, dat het effecl
daarvan niet zo groot zal zijn als van de
thans gestelde limiet van 60 procent.
De voorbereidingen om ook het dien-'
stenverkeer onder de liberalisatie te laten
vallen ontmoeten nog allerlei moeilijk
heden en vormen een gecompliceerd pro
bleem.
Een fundamenteel vraagstuk noemde
spreker de gelijkwaardigheid van de di
verse valuta's, waarbij hij de nadruk legde
op de moeilijkheid, dat het internationaal
credietmechanisme niet meer automatisch
werkt, zoals vroeger wel het geval was
De elementen, die ertoe kunnen bijdragen
dat het gehele systeem uit elkaar zou
vallen, kunnen slechta geremd worden
door een toenemend streven der aangeslo.
ten landen om een gecoördineerde begro-
tings- en geldpolitiek te voeren. Dit is een
terrein, dat in de komende jaren het on
derwerp van bespreking zal vormen op
desbetreffende internationale conferenties
Gestreefd zal daarbij moeten worden naar
coördinatie, om iets te handhaven van
hetgeen thans sprongsgewijs is bereikt,
teneinde aan de overeenkomst de reële
basis en de duurzame kracht te geven, die
zij thans nog niet heeft.
Na afloop van zijn betoog beantwoordde
spreker enige vragen uit de vergadering,
waarbij hij er nog de aandacht op ves
tigde, dat de Europese Betalingsunie uiter
aard gebaseerd is op de internationale
toestand van vóór de Koreaanse oorlog.
Officiële notering van d» Ver v d. Effectenhandel.
WOENSDAG 28 SEPTEMBER
t ged. en bled ged. en laten. bieden. laten
ACTIEVE OBLIGATlëN
V.K, Heden
31 106 106
31 BS'/tJ 98
3* 91V» 97'
31 98' 98
•3 96f|t
97t A
3 96"» 96'
3 96A
3 98'/.
3 97t97At'/»l
3 97,V97At'/»8
2è 79,'. 79,7«
2» 100' »t 100' «t
3 94'/. 94"»+
3 96'/.+ 96'/.
Nederland
1947Crtll000
1948
Belegg Crt
1950 ree
1947 31-
1896-1905
1937
1947 1 1000
Inveat Cert
1962-64
NWS
SpaarcerlOO
Ndlnd '37 A
Grootbk '46
96A
OBLIGATlëN
Bandoeng 54f
Batavia 4 55+
Gelderl 49 3 100
Rott '37 1-3 Si 100,7,
ZHoll'38 2e 3 971
FrGroHpbk Si 101'
Nat Hpbk Si 98* .f
Rott Hpbk 3i 98'
West HpNO 3i 99'
RottSchhpb Si 100
Bergh&Jurg 3i 102'
Levers Zp 3i 102'/»
PhlllprtlOOO Si 108*/.
Stokvis Si 1067/.
Bat Petrol Si 102
Kon Petrol 3il03
Amst 01 100 3 128'/.
Witte Kruli 80139
Amst '47 3i-3 98'
AANDELEN
Amit Bank 164'/.
Eacompto Bnk 45'/»+
HollBkUn' cA 241'/.
JavaBk 500 cA 103
100 A
97t
101'
98'/»
99'/»
107'/»
1067/»
103' i
127'/*
163'/.
48«/»t
101
82*/«
136'/»t
142'/.
118'/.
V.K
MijFiNatHersl 96[
MierlodtZn 129
NBkvZAfr 500 196'
Ned Mlddstbk lOOt
Rotterd Bank 1711
Slavenb Bank 107*'»
TwentseBk cA 169t
Zuidh Bank B 106V»
Rdam BelCom 191
Albatr Suptrf 177'/.
Alg Norit 323
Allan Co
Amit Ballast
Breda Mach
Bromwerk
Bührmann Pap ll5t
Dikkera /177'/»
DrieHoefljzera 151*
DRU 145'/.
EMF Dordt 128
Emb F Hth 131'/«
Gouda Apol K 178
Grutter de dA 152
Heehiaf A171
Heinek Bier A 169'/.
Hero Cona A 164
Hoek'a M&Zit 242'
HollKunstzl A 177f
Int Gew Beton 145
Int Kunst Ind 105
Int Viscose C150' »t
Kempkes Mf 80'/»
Klinker laol 40'
Kondor 260
Kon Nd Zout 344
KonVer Tapijt 257
Kwatta Choc 190
Letterg. Adam 258"»
Meelf Nd Bak 234
Mulder» FvRM 81'/.
NA Autob Vre 136
NdGItt Splr A 324'/.
Nd Scheepib 136
Nijma 260t
Herier
96+
17Ö
167'/.
142'/»
118'/»
145'/»
130'/.
143
105
148'/»
190
258
2285
134
323
134
VK Heden
133'/»
304
Rommenhöller 133
RottDroogd A 300'/.
Rouppe vdV A 127
Schelde NB A 118
Stokv 500-1000 154
Stork 139*
VerBllk-1000 A 178
VerPhar Fa A 08".
Werkspoor A 125+
Wljer» Ind A 210
ZwsnenbOrtA 192'
Anlem NB A 49".
Overz G&EI 60'
Borsumtj A 108".
IntCrt&Hd Rd 1«4'/.
Lindetevea A 127+
Gem EigW&W 149
Arendsburg A 127'
Besoekt A 130
Sedep 108
MichArnold A 67
Ngombezl A 291+
Albert Heyn A 191
Blaauwvrie» A 112".
Ne Mij Walvis 91".
Thomsen A 136'
ZeeKSa 1000 A 88'
Dell Spoor A 31'/»
N-I Spoor A 14*/«
Madoera pA 13'/Ȥ
Sem Cherlb A 4*/»
Alweco ree 56'/»
N-A Fitting A 79'/.
CERTIFICATEN VAN
AMERIK AANDELEN
Am Smelt Ref 70 68exdv
139'/.
174
08'/.
50+
60'/i
109+
164'
125
148
I25f
107*
67'/.
294'/.
UI'/.!
96*/.
136'/«t
89+
79'/.
Anaconda Cop 39'/.+
Bethleh Steel 46'/.+
Gen Motor 103
Int Nick of Ca 39
Kennecot Cop 72*/.
Rep Steel 43
Stand Brand. 6,V>
Un Stat Steel 129
Cit Serv Comp 84
MldCont Comp 53".
Shell Union 55'/.
N York Cent 18'/.
PennsyW Rr 2l'/«
Canadian Pee 21'/»
Prolongatie
2'/«
30+
48'
lOl'/i
38'/.
72
42'/.
Si7.
127'/.
84'/.
52
54'/.
17'/.
21'/»
21A
2'/.
ACTIEVE AANDELEN
V.K. K.K. L.K.
Cult H&l B A 59 57'/.
Nat Handbk A 88 87'/.
NdHandMUcA 148'/. 143'/.
AKU A 175+ 178-'/. 172'/»-*/.
Bergh&Jurg A 315 816'/.
Berkel Pat A 114'/t 1J3'/»
Celv* Delft cA 132 130+
Centr Sulk A 169'/. 169'/»
Fokker A 127
Gelder Pap A lSl'/if IM'/i
KNHoogov cA 148'/» 145
Lever Bros cA 228'/. 224+*/. 222'/«t3
Ned Ford A 275 274
Ned Kabel A 278 273|
Philips A 227'/» 225+'/. 225
Wilton-FUen A 157'/.+ 155'/»
Billlton 2e r A 239
Dordt Petr A 270'/. 266
Kon Petr A 300*'. 296'/»-'/» 293'/»+4'-.8
Kon Petr oA 296'/» 290
Moeara En A 500* 505
Amat Rub A 138'/. J37 135
Bandar Rub A 128'/» 126
Dell Ba Rub A
Kend Lemb A
Lampong Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbsdj Rb A
VerlnCuIt A
Hoi! Amlljn A
JavChinJap A
KNSM NBs A
Kon Paket A
NdSchUnle A
Ommeren Sch
Rott Lloyd A
St Mil Ned A,
hva a
Jeve Cult A
N-! Sulk U A
VerVorat C A
DellBatMU A
Dell Mtsch cA
SenembahM A
MÜI1&C NB A
V.K,
121Hi
104
46
44'/»
167
114
133*/»
127'/»
156*/»
178'/»
146
170
126
06
132+'/»
124+5
155".+6
144
168
122'/»»*
30'/»+
120
121'/» 120'/«+l'/»|
111
DIVERSEN
154 IM'/»-"»
L.K
118'/»
102'/.
4S'/.t
43*
t#5'/»
114
124
154
177
143"»
188"»
12l"'-2
65
97'/»
30"»t
119+
Hf'/.t*/.
113
152*/»
(Vertaald uit het Duite)
B)
Wanneer werden deze lieden ver,
wacht? vroeg Helbing met een blik op
de klok. die juist negen uur sloeg.
Ik heb hen vanmorgen vroeg onmid
dellijk af laten bellen. Van een uitbrei
ding kan nu natuurlijk voorlopig geen
sprake zijn. Tenzij mevrouw ftothe deze
lang gekoesterde wens van de overledene
in diens geest in vervulling zou willen
doen gaan.
Meneer Legnitz, zei Helbing met gro
te nadruk, uw verklaringen bevestigen
mijn vermoeden, dat de dader erop uit
was van de vermogende heer Rothe een
grote som op te eisen, en dat hij van plan
was hem. bij een afwijzend antwoord, lie
ver om te brengen dan onverrichterzake
weg te gaan.
Het is natuurlijk mogelijk, dat de zaak
zo ligt. gaf Legnitz aarzelend toe. Werd
het geld. dat in de schrijftafellade lag, bij
de politie of hier in huis opgeborgen"'
De schrijftafellade stond open. ant
woordde Urban met iets van ontsteltenis
ln zijn stem. Er werden wel enige lege
banderollen van ba ikpapier gevondén.
We wisten niet. dat er geld behoorde te
zijn
Wit? Legnitz was opgesprongen en
staarde de politiemannen aan. Wit zegt
u? Is het geld verdwenen? Is dat hèua
waar? Is dat gehele enorme bedrag in
handen van de moordenaar gekomen?
Ik kan slechts de wóórden van mijn
collega Urban bevestigen, antwoordde
Helbing. die meer dan hij Wilde laten
merken, van z'n stuk gebracht was door
deze nieuwe wending in de zaak.
De schrijftafellade was half openge
trokken en behalve enige losse blanco
vellep papier, vonden we alleen enkele
banderollen van bankpapier, die slordig
door elkaar in de lade lagen.
Legnitz leunde voorover en zijn handen
trilden.
Dat was juist de reden, waarom ik
Rothe waarschuwde, géén onbekenden te
ontvangen. Hij had helaas de ietwat slor
dige gewoonte om belangrijke bedragen
eenvoudigweg in zijn schrijfbureau op te
bergen, in plants van in de kluit of in
het geheime vak daarvan.
Helbing keek op.
Heeft de kluis een geheim vak? Kent
u het «lot ervan, meneer Legnitz.
Ja. inderdaad. Legnitz waa weer wat
kalmer geworden. Mag ik de heren
verzoeken fnij te volgen?
Hij ging voor en betrad, gevolgd door
beide politiemannen Rothe's werkkamer.
Helbing en Urban hadden order gegeven,
dat in dit vertrek niets veranderd of aan
geraakt mocht worden. Het werd door
een politieagent bewaakt. Het personeel
had deze orders stipt opgevolgd en nie
mand had het gewaagd ook maar ergens
aan te komen. Alleen de stoel achter de
schrijftafel stond daar niet meer. Die had
men weggeschoven, toen men Rothe eruit
op had genomen en naar de sofa had ge
dragen. Het vertrek, dat met goede smaak
en kostbaar gemeubileerd was. zag er
even onbewogen en keurig uit. al6of er
niets was gebeurd. Alleen een grote, don
kere vlek op de schrijftafel, waarop Ro
the met zijn hoofd terecht was gekomen,
getuigde van de misdaad, die zich hier had
voltrokken.
De inhoud- van de kluis werd toch
zeker in het proces-verbaal vastgelegd?
vroeg Legnitz. terwijl hij voor de kluis
stond en met de tweede sleutel, die hij op
Rothe's verzoek in bewaring had, de
zware stalen deur openmaakte.
Dat spreekt vanzelf, bevestigde Hel
bing.
Kijkt u hier. mijne heren, dan kunt
u het zelf zien. zei Walter Legnitz. ter
wijl hij in de achterwand van de kluis op
een nauwelijks zichtbaar knopje drukte.
Langzaam weken twee staalplaten van
elkaar en werd een snialle opening zicht
baar. Helbing» zaklantaarn lichtte de
mannen bij. die zich met gespannen ge
zichten vooroverbogen,
Leeg! Het geld moet dus werkelijk
verdwenen zijn! riep Legnitz met een van
ontzetting trillende stem.
Deze trouwe vriend en medewerker van
de overledene kon het zich niet inden
ken. dat Rothe het slachtoffer van een
roofmoord was geworden.
Inderdaad is het geheime vak leeg,
en ik had eigenlijk niet anders verwacht,
merkte Helbing rustig op.
Ik hoorde gisteren van Wllkena* dat
Rothe zeer veel mensen, die het moeilijk
hadden, steunde. Is dat juist, meneer Leg
nitz? vroeg Urban.
Ja. dat Is waar. Rothe wees zelden
Iemand, die hem om steun vroeg. af. wan.
neer hij ervan overtuigd was. dat de be
treffende persoon zijn steun verdiende.
Kent u namen van mensen, die hU
op zo'n manier hielp?
Legnitz knikte bevestigend.
Ik heb ze hier ln mUn agenda geno
teerd. antwoordde hij. terwijl hij een
klein roodleren boekje uit zlin zak haal
de. Kijkt u maar. de namen met bijbe
horende aantekeningen van mensen, die
Rothe ateunde of vla mij liet onderateu-
nen. staan hier opgetekend.
Urban sch+eef de namen over. Toen hij
een de laafete kwam, keek hij op.
Wie is die Wilhelm Nordmann? Er
staan hier drie adressen vermeld. Twee
zijn doorgehaald en bij het derde is aan
getekend: .slechts tot 12/7". Wat betekent
dat?
Wilhelm Nordmann was student. HIJ
heeft vervolgens enige tijd tiler als volon
tair gewerkt en ls toen weer weggegaan.
Hij wilde zich ale zelfbtandlg chemicue
een positie verwerven. Een schrandere
kop, maar enigszins een zonderling, die
het Idee had tot grote dingen geroepen te
zijn. Daar hij altijd krap in zijn geld zat.
was hij bezig een goedkopere kamer te
zoeken. Mijn aantekening .slechts tot
12/7" duldt erop. dat hij zijn tegenwoor
dige kamer op die datum zou verlaten.
Wernér Helbing bekeek met een snelle
blik de andere adressen.
Dirk Svensen....? merkte hU bijéén
ervan op. Die naam staat hier min of
meer apart van de andere, en er steen
drie vraagtekens achter. Wet betekent
dat? Werd hij ook door Rothe geholpen?
Of bestonden er alleen nog maar plannen
bij meneer Rothe om hem te gaan ateu-
nen? vorste Urban verder.
Nee. hij werkte hier gelijktijdig met
Nordmann an la tvanala daga vrü spoedig
weer vertrokken.
Waarom ateunde Rothe Nordmann?
Nordmann ia zo arm ala de bekénde
kerkmula en daarom besloot Rothe deze
begaafde, maar nerveuze jongeman met
een uitkering te helpen, die hij regelma
tig kreeg uitbetaald, terwijl hij Svensen
helemaal niet voor leta dergelijk# ln aan«
merkjng wilde laten komen
De politiemannen luisterden met Inge
spannen aandacht.
Mogen we hieruit opmaken, dat Re-
the voor Svensen geen bijzonder grote
aympathle koesterde? vroeg Helbing-
Dat ia volkomen julat. stemde Legnitz
toe. Rothe waa aanvankelijk van mening,
dat Svensen zich tot een eerete klas wer*r
kracht zou ontwikkelen, maar hij werd
spoedig teleurgesteld. Svensen la wél be
gaafd. doch mpreel een zwakkeling. Hu
heeft het aan Rothe's goedheid te danken
gehad, dat veel van hem door de vinger#
werd gezien.
Hoe zijn de omstandigheden van die
Svensen?
Dc ben daar niet van op da hoogt#-
Rothe wist er meer van.
En die van Wilhelm Nordmann?
Nordmann ia een rjas sn eind# zijn
prilste jeugd op zichzelft iMngewezeo. Zo
als ik al zei. ia hU «af^gaaM. maar
over-nerveu# jongmens-
<W»rdt „rvol<«
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1950.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
De Equipe is de naam waarmee het docentencorps der Vrije academie
„Amicitia" te 's-Gravenhage wordt aangeduid en waaronder Het ook
met tentoonstellingen van eigen werken naar buiten treedt. Het is een
naam, die in de eerste plaats een zekere mate van saamhorigheid tot
uitdrukking brengt en dat zeker niet ten onrechte, want wat daar in
enige jaren aan 't Haagse Westeinde ontstond, is meer dan een Académie
Libre, 't is een gemeenschap, die gedragen wordt door 't besef, dat kunst
meer is dan een lotifer aestetische aangelegenheid, omdat in elke
kunstdaad het levende vorm en gestalte verkrijgt om zich gelouterd,
weer te wenden tot het leven.
Op de basis van dit Inzicht ls ruimte
genoeg voor alle mogelijke persoonlijke
uitingswijzen en zo blijkt, „de Equipe" op
de tentoonstelling, die in het museum „Het
Catharina Gasthuis" wordt gehouden, niet
een homogene groep te vormen in die zin,
dat hier een bepaalde stijlopvatting ge
demonstreerd zou zijn. Van exposant tot
exposant zijn er telkens duidelijke ver
schillen in geaardheid, motiefkeuze en
.werkwijze, de Equipe blijkt allerminst uit-
sluitend een bepaalde school of richting te
vertegenwoordigen. Een gelukkige omstan
digheid. die o.a. een veelzijdig onderwijs
aan de Vrije Academie mogelijk maakt.
Men kan echter niet zeggen, dat alle
deelnemers even sterk vertegenwoordigd
zijn. Soms ligt dat aan de keuze, die de
schilder zelf maakte, in enige andere ge
vallen (o.a. Andrea) aan het feit. dat en
kele werken in depot gehouden moesten
worden, omdat de aula niet alle Ingezon
den werken bevatten kon. Het wordt meer
T.m. li Oct II—12.31 en 1.36—5 uur Museum
Het Catharina Gasthui»: Ten loon stelling
schilderstukken van ..De Equipe" der Vrije
Academie (Zondags geopend 2—1 uur Maan-
daes en Vrijdags 1 305 uur).
21 September 7.45 uur Vrije Evan».
Gemeente: Driedaagse conferentie on£e'"
werp ..Levensoriëntering'-: 10 uur v.m. Bid
stond
21 Sept. 7.30 uur De Beursklok: Feestavond
volkstuinvereniging ..Genoegen na arbeid
ter gelegenheid 20-jarig bestaan
21 Sept. 7.30 uur Veemarktrestaurant: Der
de en laatste ronde Lakerveldtournoot
schaakclub „Messemaker" ter gelegenheid
80-larig bestaan.
21 Sept. 7.30 uur De Krith: Derde lezing dr
A. Manussen over „Het boek Jona gezien ln
het licht van deze tijd".
21 Sept. s uur Houtmansplantsoen: Concert
Chr muziekvereniging „Per Aspera ad
Astra".
22 Sept. 7.30 uur Gebouw Zeugestraat 3»:
Spreekbeurt ds H. J. Grisnlgt
23 Sept. 7 uur Houtmansplantsoen: Concert
harmonievereniging „De Pionier"
Bioscopen
Apothekersdienst
dan tijd. dat het vraagstuk'uan uitbreiding
der expositieruimte onder 'de loupe ge
nomen wordt.
De veelzijdige Christiaan de Moor kan
voor de trouwe bezoekers van de tentoon
stellingen ln het Catharina Gasthuis een
bekende zijn. Kortgeleden immers zagen
we op de expositie van pottenbakkers
kunst ceramiek van zijn hand. en het is
wel opmerkelijk dat hij in de versierings
motieven van deze schalen zoveel losser
maar vooral zoveel dichterlijker wist te
zijn dan ln de schilderijen, die hij nu ten
toonstel». Wel herkent men hier aan het
streven naar monumentaliteit de schilder
wiens verlèngen naar de wand uitgaat
hij maakte ook wandschilderingen en ont
werpen voor gobelins, maar verder dan een
waardering voor de grootheid van vorm,
de compositie en het onmiskenbaar vak
manschap komt men bij de beschouwing
van dit werk toch eigenliik niet. Het ls n.l.
In de kleur wat „overdone", zijn land
schapjes (Sestri-Levante) hebben net iets
te veel aan kleurigheid om rijk van kleur
te kunnen zijn, en de ontegenzeglijk kloek
r geschilderde Ruiter mist juist dat ondefi
nieerbare. waardoor men de kleurstelling
het rood van de ruiter, het blauw van
het paard als een voor de schilder be
staande, Innerlijke noodzakelijkheid er
vaart.
Spelen om het spel
Louis Meys schijnt in een periode van
weifeling te verkeren. Zijn werk hier
heeft iets vaags en tastends, een onont
koombare visie zit er zeker niet achter.
Zijn „Landschapcompositie" is kennelijk
op Cézanne geïnspireerd, maar juist Cézan-
ne had hem kunnen leren, dat ook het
kleinste kleurvlekje een functie kan heb
ben in het geheel der spanningen. Aan
spanning en kracht ontbreekt het nu bij
Meys ten enenmale.
„Ook bij Ferry Slebe vraagt men zich
af, of hij op de goede weg is. Zeker zijn
z'n gouaches kleurrijk en feestelijk ge
noeg, maar ze kunnen een Innerlijke leegte
toch nauwelijks verhelen. Het is of hij zich
te veël laat gaan, zich te veel laat drijven
op het genot van het doen en daarbij uit
het oog verliest, dat een Innerlijk aan
schouwde werkelijkheid ten slotte dit doen
moet bepalen.
Ten zij hij spelen wil terwille van het
spel, maar ook dan zal hij zijn neiging om
de partijen van helle, primaire kleur ab
rupt tegen elkaar aan te drukken en wei
nig ruimte te geven aan de neutrale tinten,
moeten onderdrukken. Voor een spel heeft
dit alles nog te weinig adem. uitgezonderd
dan de „Bloemen in zwarte kom".
Paul Citroen is een portrettist, wie het
meer om de benadering van het psychische
dan om het picturale te doen is. Met
c h 11 d e rkunst hebben deze portretten al
heel weinig te maken, ze zijn gerealiseerd
ln een weinig interessante tonigheid, waar
van de werking al te gering blijft.
Werkelijk een schilder is Kees Andrea.
Was hij vroeger in z'n olieverfschilderin
gen wel eens wat te kort en kriebelig van
toets, ln deze gouaches vooral ln „de
Dode" blijkt de factuur ruimer gewor
den. Maar vooral: hier leeft de droom.
Zijn Haan doemt op tegen een bosaehter-
grond alsof de bezieldheid der wereld zich
geconcretiseerd had ln een diergestalte,
vurig als de avondbrand achter de bomen
en geheim als de avondval. Of het zijn
twee baadsters met een spiegel, minder
directe openbaring van levensmysterie
misschien, maar weer: de droom van een
ln zichzelf vervulde wereld.
Wereld in wording
Zulk een wereld vormen de fantasmago
rieën van Livinus v. d. Bundt zeker niet.
Deze kunstenaar is een van grafiek be
zetene, hij is een onderzoeker, die het toe
val even graag in zijn experimenten be
trekt als de berekening. Het zou onmogelijk
rijn te zeggen met welke technische mid
delen hij de eigenaardige effecten in zijn
zwart- en wltprenten heeft weten te be
reiken. Ze maken de indruk van te zijn:
materie-in-beweging, op het ogenblik van
de afdruk tot staan gebracht. Daarmee
hangt ook hun werking samen: ze schij
nen een wereld in wording op te roepen,
i waarin fantomen ronddolen, die het mens
zijn nog voor zich hebben. Er Is een ge
druktheid in deze wordende gestalten, een
houding soms, een wending, die is als een
voorafschaduwing van menselijke tragiek.
Met H. Berserik komen we in gebieden
van een meer tastbare werkelijkheid. Wat
hem kenmerkt is een zekere nuchterheid,
hij is kind van een tijd, die zich niet zo
gemakkelijk meer aan de lyrische verruk-
king overgeeft. Bij vele jongeren, ln Frank
rijk vooral, vinden we op dit ogenblik, dat
volstrekte afwijzen van het bevallige-in
lijnvoering en vormgeving, het ia of deze
harde tijd bij uitatek zijn uitdrukkings
middel zoekt ln het rechtlijnige, scherp
hoekige en scherppriemige. Op dit over
wegen van de scherpe hoeken beruat de
compositie van Berserlk's „Scheepswerf"
(man kan hat ook in „da Naaister" en
H. Berserik: Scheepswerf
„Kind met pop" vinden), maar tegelijker
tijd dienen we op te merken, dat het toe
spitsen van de vormen hier meer dan for
mele betekenis krijgt. Het puntige van de
bootkiel wordt hier de onmiddellijke uit
drukking in de beeldende taal van het
wankele staan van het bootgevaarte.
Liefde voor stille dingen
Wie Berserik's nuchterheid met onbewo
genheid zou willen verwarren, moet maar
eens letten op de raakheid van enkele felle
toetsen, die getuigen van de kracht en
overtuiging waarmee dit doek geschilderd
is.
Jan van Heel is een schilder met een
Ingetogen en dichterlijke geaardheid. Hij
zoekt het niet in de felle kleurcontras
ten en de hevige accenten, zijn schilderen
bestaat th een fijn variëren, een spelen
met schakeringen van de grondtoon, dat
hem de mogelijkheid tot zeer voorname
arrangementen biedt. Hij kent de liefde
voor de stille en verlaten dingen, wat ar
moedige meubeltjes, uitgestald tegen een
muur in een Parijse buitenwijk, wat kin
derspeelgoed of het blanke interieur van
een kapelletje (Een bijzonder fijn werk
dit laatste). Er is iets ontfermends in de
wijze waarop hij deze dingen benadert, ze
worden opgenomen in een droom van
stilte en innigheid.
Zelfs z'n „Vrije Academie", een doek,
dat opgezet kan lijken om het interessante
van de verticalen der schildersezels en de
losse beweging der werkstukken, heeft de
innigheid van een gegeven, dat door e£n
schilder gezien, maar door een hart weer
spiegeld werd.
De beeldhouwer Theo van der Nahmer
was met zijn Meisjesportret en zijn Kop
studie wel zeer goed op dreef. Vooral in de
laatste blijkt een forse en kloeke behan
deling en een groothouden der partijen
geenszins het gratievolle uit te sluiten.
P. C. J. Reyne.
Bijeenkomsten van de Ned.
Zondagsschoolvereniging
Arthur Rank. de Engelse filmproducent,
die nog altijd ook een toegewijd Zondags
schoolonderwijzer is, was bij het einde
van de oorlog getroffen door de verwaar
lozing en verwildering van de kinderen,
wier vader aan het front was en wier
moeder in de oorlogsindustrie moest mee
werken aan de verdedigipg, jeugd, die
door oorlogsgeweld vaak geen dak meer
boven het hoofd en het ouderlijk huis
verloren had.
Deze jeugd, geheel vervreemd van het
Evangelie, slechts zich interesserend voor
bioscoopjes en sigaretten, wilde hij het
Evangelie brengen door middel van het
wonder der techniek, dat reeds jaren in
dienst van zakelijke belangen is, doch nog
niet in dienst van het Evangeliq: de film.
Hij laat de kinderen, rijp en groen, zijn
theaters binnenstromen en hen films zien.
gewone films, die kinderen leuk vinden
en hij laat hen de liederen zingen, die ze
op straat ook zingen. Daar tussendoor in
een korte toespraak of aardig filmpje,
wijst hij hen ook op het Evangelie en
zingt ten slotte ook geestelijke liederen
met hen Zijn theaters zijn stampvol.
De Nederlandse Zondagsschoolvereni
ging heeft Rank's initiatief nagevolgd in
Amsterdam en reeds vele kinderen zijn
op deze manier in contact gekomen met
het Evangelie en bezoeken reeds trouw
Zondagsscholen. Zo doet de filmtechniek
thans goed werk in dienst van het Evan
gelie.
Dit alles vertelde de heer Otte uit Am
sterdam. toen gistermiddag, voor de kin
deren en gisteravond voor de ouders een
viertal films werd gedraaid in de Kleine
Kerk. „Tweeduizend jaar geleden" geeft
een indruk van het dagelijkse leven tijdens
Christus' omwandeling. „De grote sport
dag" «peelt zich af op een Engelse school
en leert de kinderen niet te klikken en
dieren lief te hebben. De film geeft ook
het spannende element tijdens de wed
strijd. Verder werd „De rijke jongeling"
vertoond en ten slotte „Brandende har
ten", een film over de Christeftvervolgin-
gen omstreeks 300 na Chr. Het talrijke
publiek heeft de films zeer gewaardeerd.
VERGUNNING VERLEEND.
B en W hebben vergunning verleend
aan de Shell Nederland N V., gevestigd te
's Gravenhage, tot het uitbreiden en wij
zigen der benzinebewaarplaats met boven
grondse handpomp door een electrisch
gedreven pomp. op het perceel Van
Beverninghlaan 8.
Burgerlijke Stand
Geboren: 18 September: Gerarda Jo
hanna. dochter van N. A. de Lange en M.
A Leef lang. Cornells Ketelstraat 59;
Julius Frederikus Anthonius Henrlcus.
zoon yan J. J. M. Visser en E. J. Peters,
Peperstraat 74; Maria Johanna Barendina,
dochter van J. Hageman en G. J. Arts,
Nieuwe Haven 207; Marianne Regine
Christina, dochter van C. S. Bomeijn en
Th Wiarda, Wachtelstraat 47; 19 Septem
ber: Alexander Nicolaas. zoon van P. van
den Berg en H. H. Pols. P. C. Bothstraat 85.
Getrouwd: 20 September: R. Melkert en
M. A. van der Kroef; J. M. Mul en C.
Scharleman. M. Hazenbroek en B H.
Groeneweg; M. Schouten en W. Th. Kos
ter; D C. de Langen «n M. W. van Wel
aan; H. Stilting en I. Liezanga.
Leen me even honderd pop
Voor de Rotterdamse politierechter
heeft terecht gestaan de 37-jarige Goudse
opperman L Th. V.. verdacht einde 1948.
begin 1949 de gepensionneerde straatma
ker A. Douw in zijn woonplaats te hebben
bewogen tot de afgifte van ƒ100. door
hem in strijd met de waarheid mede te
delen, dat hij 3000 stenen kon leveren aan
een metselaar in Waddinxveen; dat de
leverancier der stenen hem echter geen
crediet wilde verlenen, zodat als Douw
hem even aan die 100 kon helpen, hij
het dan wel goed met hem zou maken.
De heer Douw. die echter aanvankelijk
niet genegen was zoveel geld uit handen
te geven, had zich z.g als betalingsbewijs
door V. een gezegeld papier in handen
laten stoppen, waarop het over een auto
ging. een zaak die allang uit de wereld
was. V. had zich niet aan zijn afspraak
gehouden om het geleende geld op een
bepaalde dag terug te betalen.
V. ontkende, dat hier oplichterij in het
spel was geweest. Hij zou het geld reed»
terug betaald hebben, indien zijn faillisse
ment dit niet had verhinderd. De rechter
wees V. op het strafblad met drie von
nissen wegens oplichting, diefstal en ver
duistering
De benadeelde D. verklaarde hetgeen
aan V. bij dagvaarding ten laste was ge
legd. Toen V. het geld kwam lenen, wilde
hij niet aan de uitnodiging voldoen even
binnen te komen. HU had haast en drong
er sterk op aan het geld te mogen ont
vangen. Nauwelijks had hij net in handen,
of hij verwijderde zich snel. Als getuige
hem niet later was gaan opzoeken, had
hij hem nooit meer gezien.
Conform de eis van het O.M. werd V.
veroordeeld tot 1 maand gevangenisstraf.
Blikseminslag
Gistermiddag ls de bliksem ingeslagen
ln een stenen dienstgebouwtje van Ge
meentewerken achter de Tweede E- J. Pot
gieterstraat, dat dienst doet als werkplaats
bij de woningbouw. Er was niemand ln het
loodsje aanwezig. Een aantal dakpannen,
een windspant en een ruit werden ver
nield.
„De Pionier" besluit
het seizoen
De harmonievereniglng ..De Pionier*
geeft Zaterdagavond 7 uur in het Hout
mansplantsoen zijn laatste concert in dit
seizoen .Programma: Mara ..On the Quar
ter Deck". Alford. bewerking v. d. Knaap.
Ouverture uit de opera Le Saltimbanques.
Ganne. Wals Wiener Bürger, Ziehrer. Flo-
nentiner-mars. Fücik. Mars ..Colonel Bo
gy". Alford. Wals Trés jolie. J. Waldteufel.
bewerking v. d. Knaap. Die Molen in 't
Zwarte Woud, Eilenberg. bewerking v. d.
Knaap. Mars „Per Aspera ad Astra".
Urbach.
Drie jubilarissen
Er zijn in de komende dagen drie jubi
larissen bij de N.V. Stearine Kaarsenfa
brieken „Gouda-Apollo" die allen vUf en
twintig jaar aan dit bedrijf zijn verbon
den: op 23 September da heer P. Verbit.
vetzuurdistlllateuT en op 28 September de
heer H. J. Kielliger. compomaker en de
heer M. van Omimen. die werkzaam la ln
de werkplaats.
RIOLEREN BOUWGROND GEGUND.
B. en W. hebben aan de firma H. E. van
Deest v/h Goudae Aanneming Maatschappij
alhier gegund het rioleren van de bouw
grond tussen Schielands Hoge Zeedijk en
de Provinciale Weg, voor ƒ08.720.
rpWEE EN EEN HALVE MAAND hech
tenis en ontzegging van de Rijbevoegd
heid voor twee jaar vroeg gistermorgen de
ambtenaar van het Openbaar Ministerie,
mr J. M. van Leeuwen in een zaak tegen
de 34-jarige meubelfabrikant uit Reeuwijk,
wiens tenlastelegging luidde dat hij
onder zodanige invloed van sterke drank
had verkeerd, dat hij niet geacht kon wor
den zijn motorrijwiel naar behoren te be
sturen. Het slot was vrijspraak. En
daarmede eindigde een zaak. waaraan het
kantongerecht op drie zittingsochtendén
aandacht heeft besteed.
Het was gebeurd op de Bodegraafse-
straatweg. Een kruidenier uit Gouda, die
met zijn auto naar de stad reed. werd
onderweg aangehouden door twee mensen,
die van een bruiloftsfeest terugkeerden en
hem vroegen, of hij een motorrijder, die
zij gewond op de weg hadden aangetrof
fen, naar het ziekenhuis wilde brengen
Die motorrijder was de Reeuwijker, die
die avond in Waddinxveen een café had
bezocht, naar zijn zeggen vier borrels had
gedronken en toen op zijn motorfiets was
gestapt om naar huis terug te keren Hij
had nogal een vreemde weg genomen,
want in "plaats van rechtstreeks naar
Reeuwijk terug te gaan. had hij een om
weg van 3' km over Gouda gemaakt. Op
de Bodegraafsestraatweg is hij ter) slotte
ontspoord en tegen een boom gereden en
de grote vraag was. of dit een gevolg was
van overvloedig drankgebruik of van
andere omstandigheden. Met deze vraag
heeft de kantonrechter zich lange tijd
beziggehouden. En dat daarover verschil
lende meningen naar voren gebracht kon
den worden blijkt uit de zware eis van de
ambtenaar en de vrijspraak van de rech
ter die daarop volgde-
Volgens kennissen, met wie de Reeu
wijker enige tijd in een café had gekaart,
kon van een bovenmatig alcoholgebruik
geen sprake zijn. Zij hadden de motorrij
der onder de beste omstandigheden zien
vertrekken en zeker de indruk gekregen,
dat hij in staat was op de motorfiets heel
huids thuis te komen. Maar onder
degenen, die hem na de valpartij op de
Bodegraafsestraatweg hadden gezien,
heerste enige twijfel, of de Reeuwijker
wel „alcohol-proof" was geweest. De kruir
denier, die de gewonde Reeuwijker die
van zijn valpartij een lichte hoofdwond
had overgehouden naar het ziekenhuis
had gebracht had stellig de indruk ge
kregen. zoals hij getuigde, dat het een
valpartijtje van een dronkeman was ge
weest De man sprak wartaal, zo zeide
hij. en mijn wagen rook naar de sterke
drank De vrouwelijke arts, die verdachte
in het ziekenhuis had behandeld en even
eens als getuige werd gehoord, verklaarde
dat hij lichtelijk onder Invloed was ge
weest en zich onbeheerst had gedragen,
doch wist niet of verdachte al dan niet
een motorfiets in die toestand liad kun
nen besturap. Het onbeheerst gedrag van
verdachte, zeide zij. had ook een gevolg
kunnen zijn van een shock, die verdachte
uit de valpartij had kunnen overhouden.
Van aanrijding sprake
De politie, die in de zaak werd gemoeid,
had blijkens verklaringen van enige
dienstdoende agenten, de indruk gekregen,
dat zij met een dronkeman te doen had en
daarom waren de agenten, nadat ver
dachte in het ziekenhuis was verbonden,
anderhalf uur later naar een Goudse arts
gereden, die op de Reeuwijker de bloed
proef toepaste. Het resultaat was derfhate.
dat moeilijk kon worden vastgesteld, of
verdachte bij het gebruik van sterke
drank de grens van het toelaatbare had
overschreden.
De ambtenaar van het O.M. zeide. dat
naar zijn mening de bloedproef had aan
getoond. dat verdachte door alcoholge
bruik niet in staat was een motorrijtuig
te besturen. Hij vond verdachte strafbaar
en merkte op dat het niet de eerste, maar
de derde keer was. dat de Reeuwijker
voor een dergelijk feit terecht stond. Dat
noemde hij ten hemel schreiend, „Ver
dachte heeft geen verantwoordelijkheids
gevoel". zei hij, en door de herhaling lijkt
het feit. dat verdachte gepleegd heeft,
angstig veel op een misdrijf. Verdachte
weet. dat hij niet tegen alcohol kan. omdat
hij dikwijls duizelingen er van krijgt en
gaat er toch mee door. Het speet de amb
tenaar. dat nij geen straf kon vragen,
die verdachte voor eeuwig van de weg
zou houden. Hij vroeg twee en een halve
maand principale hechtenis en ontzegging
van de rijbevoegdheid voor twee jaar.
De verdediger, mr C. Jonker, begon zijn
pleidooi met te zeggen, dat hij de indruk
gekregen had dat bij de behandeling van
de zaak. zijn cliënt geen persona grata
was bij de rechterlijke macht en de
politie. Hij bestreed, dat de valpartij het
gevolg zou zijn geweest van een overmatig
gebruik van sterke drank, doch achtte het
geenszins uitgesloten, dat verdachte tegen
de grond gesmakt was. doordat hij van
achteren was aangereden. Pleiter conclu
deerde dat uit het feit, dat het motorrij
wiel beschadigd was aan een andere kant
dan waarop het gevallen was. „Zou het
niet mogelijk zijn. zeide hij, dat de brui
loftsgasten. die, nadat zij de kruidenier
hadden verzocht de motorrijder naar het
ziekenhuis te brengen, op een beetje
mysterieuze manier waren verdwenen,
met hun auto verdachte hebben aange
reden?" Bij de behandeling van de zaak
en de verhoren van de getuigen had hij
geenszins de conclusie kunnen trekken,
dat er enig bewijs voor de tenlastelegging
aanwezig was. Hij achtte het vreemde
gedrag van verdachte slechts verklaarbaar
uit het feit. dat de Reeuwijker door zijn
val een shock zou hebben gekregen. Hij
vroeg daarofti vrijspraak.
Bij zijn uitspraak sprak de kanton
rechter, mr J. A. van Bronkhorst, zijn
teleurstelling uit over het feit, dat een
vertegenwoordiger van de Nederlandse
balie bij de behandeling van een ópenbare
zaak de objectiviteit^ van de rechterlijke
macht in twijfel had getrokken. Wat de
zaak zelf betrof, sprak hij verdachte van
het tenlastegelegde vrij.
N ederlandIndonesië
Alcinous 1» v Singapore n Amsterdam
Balt li v Djakarta te Singapore
Blltar 20 v soerabaya n Panaroekan
Fairsea Djakarta-Rotterdam p 20 Molta
General Ballou Java-Rott 23 te Aden verw.
indrapoera 20 op too m W v Minikot
Kertosono 21 v Djakarta te Singapore
Mataram RoM-Djakarta 20 v Suez
Phrontis Amsterdam-Belawan 20 v Aden
Ranchi Ja va-Amsterdam p 21 Gibraltar
Roebiah 20 v Amsterdam n Djakarta
Rottt Amsterdam-Djakarta 21 v Aden
Sibajak 20 op 1150 m OZO v Guardaful
Tabian Amst-DJakarta p 21 Ouessant
Tarakan Amst-DJakaria p 21 Gibraltar
Tawall ai v Djakarta te Amsterdam
Weltevreden- JaVa-Rotterdam JO v Penan#
Willem Rays Rott-Belewan 20 v Sue®
Zuiderkruis 20 op 1150 m OZO v Guardaful
Vliegenier keek op torenklok
Eventjes kijken, hoe laat het is, had een
23-jarige leerlingvlieger uit Delft gedacht,
toen hij met een geel lesvliegtuig in de
buurt van Bleiswijk tot de ontdekking
kwam, dat zijn horloge niet meer liep. Hij
zag de toren van de R.K. kerk en dacht,
dat daar wel een klok; *ou zijn. Hij waj
toen gedaald tot op een hoogte van naar
schatting vijftig meter en had een paar
rondjes om de toren gedraaid-
Hij had echter buiten de waard gere
kend. De waard, dat wilde zeggen twee
mannen van de rijkspolitie, die met angst
en bevpn het vliegtuig zagen dajen, boven
de bebouwde kom, terwijl achter de kerk
een grote menigte verzameld was op een
faney-falr.
Het verhaal dat de le+rlingvlieger gis
terochtend aan de kantonrechter vertelde
over zijn te laag vliegen beneden de
400 meter mocht hij niet komen was
niet volledig. De politie kende de piloot
beter dan de piloot de politie. Zij had
hem al meer dan eens boven Bleiswijk
gezien en zag hem zwaaien naar kennis
sen. die zijn groet op dezelfde wijze beant.
woordden.
De vlieger had nog de strop, dat de
toren van Bleiswijk geen klok heeft en
dus was in dat opzicht zijn vlucht boven
Blelswh'c vergeefs.
Je hebt te laag gevlogen, verweet
hem de kantonrechter.
Maar niet lager dan 150 meter, ver
klaarde de vlieger. En hij voerde daarbij
aan, dat de verbalisanten niet eens de let
ters op het toestel hadden kunnen ont
cijferen.
In leder geval vloog je lager dan 400
meter, sneed de rechter zijn woorden af.
Je bent geroepen om de Nederlandse kleu
ren hoog te houden en dan moet je niet
te laag vliegen.
De vlieger had nog één pijl op zijn boog
om zich te verdedigen: ik moest me oriën
teren. want na twee en een half uur is de
benzine op en ik had al twee uur gevlogen,
was zijn commentaar op de eis, 25 boete
of tien dagen hechtenis.
De pijl schoot mis, want de rechter
vond, dat hij dan zeker niet zijn laatste
beetje benzine had moeten verspillen aan
rondjes boven Bleiswijk. Uitspraak 12.50
ot vijf dagen.
„De onbekende man"
Ietmnd die onbekend is. stond er bij de
in ons blad van Zaterdag geplaatste foto
ten aanzien van een der leden van het ge
zelschap. dat op 23 Februari 1910 de eer-
ste-steenlegging voor de Goudse centrale
bijwoonde.
„De onbekende man was toen 27 jaar,
maar had toch een naam en die was en is
nog steeds H. H. van Zeggelen", zo schrijft
ons de betrokkene en door zijn brief is hij
thans ..geïdentificeerd". Een. lezeres bui-
ten de stad had hem herkend en hem de
I krant toegezonden.
I De heer Van Zeggelen was veertig jaar
geleden bouwkundige bij de gemeente
I Gouda, «peciaal voor de, bouw van de cen-
I trale. Later is hij directeur van gemeente-
1 werken te Gorinchem geworden en ver
volgens hoofdarchitect van de gemeente
's-Gravenhage. Sinds zijn pensioenering is
hij adviserend hoofdarchiteét van de ge
meente 'a-Gravenhage.
MARKTBERICHTEN
VERMARKT, GOUDA. 21 Sept. Aange
voerd 25 slachtvarkens. 265 magere var
kens 1.601.65 per kg. 510 biggen 2835. 1
rund 600. 2 bokken en geiten 1030. Han
del matig. 11 Nuchtere kalveren 3542. 5
schapen 70—100. Handel vlug.
KAASMARK GOUDA 21 Sept. Aange
voerd 260 partijen, kwal. I 2 14—2.22, II
2.042.13. extra zwaar tot 2.40 per kg.
Handel goed.
PLAATSELIJK NIEUWS
Ammerstol
Collecte. De ge!dinza*Tieling voor het
fonds tot bestrijding der tuberculose
..Draagt Elkanders Lasten" heeft 60.—
opgebracht.
Tijdelijk onderwijzer- In verband met de
ziekte van mei. H. J. Brouwer is mei in
gang van 15 September tot tijdelijk onder
wijzer aan de openbare lagere school be
noemd de heer R. W van Hofwegen te
Gouda.
Boskoop
Athletiek.
Politie-tweekamp
In Hilversum is gisteren een tweekamp
gehouden in schieten en athletiek tussen
de politieploegen van Hilversum en Gouda
De Goudse ploeg won met 84—80 punten.
Nieuwe bloemenwagens. Het bestuur
van De Boskoopse Veiling heeft zeven
nieuwe bloemenwagens aangeschaft, die
gistermorgen in gebruik zijn genomen.
Deze naar de eisen des tijds ingerichte
wagens, zijrt, wat de bouw betreft, veel
geriefelijker en ruimer dan de oude wa
gens. Ook hebben zij géén ijzeren wielen
doch van rubber, waardoor veel gedruis,
tijdens het veilen, voorkomen wordt. Het
ligt in de bedoeling om in de naaste toe
komst nog meer wagens aan te schaffen.
Damclub Boskoop. Onderlinge competi
tie. 3e Ronde. Uitslag: A. M. de Jong—Chr.
Marchant 2—0. D. Lonkhuyzen—B. v. d.
Plaat 2—0. Jac. SchoemakerKI. Mole
naar 2—0. W. Nederhof—KI. Bakhuyzen
2—0 A Nederhof—Adr. v. Tol 2—0. D W.
de Zeeuw—B. v. d. Plaat 2—0. A. v Wijk-
G. Luiten 1—1. J. MesmanW. A. v.
Otterloo 2—0. Jac. Schoemaker—KL Bak
huyzen 20. E. v. VoskuilenW D. v. Es
1—1. A. M. de Jong—D. Lonkhuyzen 2—0.
W Nederhof—Adr. v. Tol 1—1. Dick van
Wijk—J. v. d Berg 1—1.
Over «ierduiven. Voor de pluimvee- en
konijnenfokvereniging ..Nut en Sport",
sprak Dinsdagavond in de zaal van de
heer P. v. d. Toorn aan de Zuidkade de
heer J. Norius uit Den Haag over ..Sier-
duiven". Na de inleiding van de wnd.
voorzitter, de heer De Groot uit Gouda,
kreeg de heer Norius gelegenheid tot het
houden van zijn causerie. In een uitvoe
rig betoog zette spr. aan de hand van
enige meegebrachte vogels, de voeding en
verzorging uiteen.
De heer Norius deelde tenslotte mede.
dat hij driq stel sierduiven beschikbaar
stelde voor jonge leden der vereniging,
die zich op de teelt van sieréfuiven willen
toeleggen.
Bloemenveiling. Coöp. Vereniging De
Boskoopse Veiling". 20 Sept Rozen groot-
bloemig per bos 20 stuks: Butterfly '1 10-
1 60. Better Times 1.30—2.20. Duisburg 1 60-
2 40. Pechtold 1 30—1.80. Mm Jules Bou-
ché 160. Rosalandia 0.70-1 30. F.dlth He
len 1.5012.20. Hadley 0 70-3 40. Gemengde
rozen 0.60-1 00. Babyrozen per bos 10 st
Sweetheart 0.90-1 50. Polyantharozen 120-
160. Juweelties 0 60-1.30. Wolfsglorie 0 55-
1.00. Gloria Mundi 0.50-0 90. Else Poulsen
0.37-0.59. Ingar Olsson 0.37-0 75. Ellen Poul
sen 0.50. Diverse per bos 10 stuks Chry
santhen. gr bloemig 1 70-2 20 id. kl. bloe
mig 1.50-2.10. tros Chrysanthen. rose 0 41-
0 65. id. wit 0 42-058. id. crème 0 44-0 58.
id brons 0 41. id geel 0 39-0 60. id. lila
0 43. id. gemengd 0.25-0 40 Pernettvatakken
ipet rose bes 2.40-2.70. Flox 0.17. Helian-
thus 0.18-0.32. Asters 0.04. Vuurpijlen 0.24-
0 47. Physalis Francetti 0 44-0 66 Clematis
Durandi 0.60-0.75. id. Mevr. Le Coultre
1.40. Ligustrumtakken. goud-bont 0.20-0 31.
Sneeuwbessen 0.30-0 44 Geraniumbloemen
0.33. Dahlia's in soorten 0 16-0 26. id. ge
mengd 0.15. Asparagus 0.36. Diverse per
stuk: Hangplantjes 0 09. Begonia's 0 15,
Primula in soorten en kleuren 0.31. Bes-
dragende heestertakken 0.27-0.43. Pernet-
tyastruiken met rose bes 0.70-0 85, id. witte
bes 0.95-2.00, id. rode bes 0.40-0.75.
Schoonhoven
Groot aantal donors. Onder auspiciën
van het Nederlandse Rode Kruis is de
bloedafneming voor de bloedtransfusie*
dienst geschied. De benedenverdieping
van de ulo-school was voor dit doel in
gericht. Een groot aantal helpens verzorg
de de donors, onder leiding van dokter
J. G. Antodink Het aantal donors uit
Schoonhoven bedroeg 203. terwijl ook 63
bloedgevers uit Ammerstol per autobus
hierheen waren gekomen.
Zevenhuizen
Bliksem In hooiberg. Tengevolge van
blikseminslag geraakte de hooiberg achter
de boerderij van de heer S Duyzer aan
de Knibbelweg ln brand De brandweer,
die spoedig ter plaatse was. bestreed het
vuur met drie stralen Door het krachtig
optreden van de brandweer kon voorko
men worden dat de boe-derii vlam vatte.
Voor de Politierechtei
üeitelijk waren die twee
zon-gebruinde broers,
Samuel en Willem, goed
geaarde jonge kerels, die de
politie nooit enige last ga
ven. In hun dorp een
der allerliefste gemeenten
onder de rook van Gouda
staan ze als rustige jon
gens bekend, toen ze op die
Juni-avond plotseling tot
dolle drift waren gebracht,
er bij hun tweeën de rem
men afvlogen. Dat ge
beurde. toen ze vernamen,
wat .buurman Dirk en zijn
eega Santje middags in
een ruzie over Klaartje
hadden gezegd, het enige
zusje voor wier eer beiden
elke strijd wilden opnemen.
In hun ongeremde drift
sprongen beiden toen over
burmans heg op diens
erf. waar Dirk. gewapend
met een vervaarlijk stuk
hout. hun tegemoet was
getreden. Dirk met Santje,
welke laatste haar scherpe
tong gebruikte als een alles
verzengende vlammenspuit.
Het gevecht was van korte
duur geweest. Al direct had
Samuel Santje het zwijgen
opgelegd, door haar zulk
een vuistslag op haar neus
te geven, dat zij met een
gebroken neusbeen, plus
een paar losse kiezen in
haar woning moest vluch
ten. waar zij zich gillende
om hulp op bed had ge
worpen. Even later kwam
Dirk met een blauw ge
zwollen oog bij haar zitten.
We zeiden het reed», die
twee stoere buitenjongens
maakten niet eens een on
prettige Indruk. Samuel
gaf direct eerlijk toe. dat
hij Santje een stomp op
haar voorgevel had toe
gediend. doch Willem ont
kende, dat hij van Dirk
een oog had dicht geslagen.
En omdat geen getuigen
het tegendeel konden be
vestigen werd hij daarvan
vrijgesproken, terwijl broer
Samuel er feitelijk ook met
een koopje afkwam, omdat
zes rijksdaalders voor het
toebrengen van een ge
broken neusbeen een fan-
cypxijs is- Beiden waren
over de uitslag tevreden en
verlieten rustig de zaal.
waarna Santje en Dirk in
het zondaarsbankje moes
ten zitten voor de beledi
gingen tijdens de twist van
b middags de kuise Kaatje
aangedaan. Wat ze dan pre
cies wel gezegd hadden, als
de dagvaarding dan „vale"
opgesteld was?
Ik heb alléén gezegd
edelachtbare, zo deed
Santje het woord, dat buur
man welleris wat meer op
zijn dochter Kaatje mocht
letten, die. als ze ging
zwemmen, in de schuur
voor Jan en alleman te kijk.
met alleen een badmuts op
haar hoofd, rond danste.
Wat Ik een groot en diep
zedelijk schandaal vind,
edelachtbare, omdat de
kinderen er aanstoot aan
kunnen nemen. En dat het
géén pas voor een fatsoen
lijke msld van 20 j geeft, zó
rond te huppelen, zoals ze
van haar moeder kwam
Dat heb Ik gezegd En dat
ze zich niet sjeneert alls de
kerels in de schuur komen
kijken. Ze moest zich scha.
men, edelachtbare schéó-
men moest zij zich en
de vader óók. die dat alle
maal tolereert Dat heb Ik
gezegd Maar ..lellebel" heb
ik niet gezegd En dan
nöggeris wat. rechter, ik
hoor daar even in de gang.
dat u Willem vrijgesproken
hebt voor die klap van mijn
man maar daarvoor ga Ik
ln hoger beroep
Verrast keek de rechter
uit zijn dossier op.
Gaat daarvoor ln
hoger beroep? Dat ls niet
mogelijk.
Niet mogelijk, rechter?
Ik zou niet weten waarom
niet?
Omdat u niets met
dat vonni» t# maken hebt.
U bent toch niet veroor
deeld?
O néé? En mijn ge
broken neusbeen dan? En
die weken, die ik met zul
ke proppen watten op mijn
neus heb rondgelopen en
die 25 kosten om mijn
nieuwe kiezen weer vast
te' laten zetten? Heb Ik
daar niks mee te maken?
De rechter haalde zuch
tend de schoudert op, knik
te naar de officier die
zich al een poosje had zit
ten ergeren over de gren
zenloze naïveteil van deze
eigenzinnige Santje Hij
foeterde over mensen,
waarmede geen klap te be
ginnen was Zoveel ver
stand zouden ze echter wel
hebben, dat ze konden be
grijpen. dat het nu UIT
moest zijn met het dorp op
stelten te zetten Anders
zouden er ar\dere dingen
gebeuren. Hij zou de wacht
meester speciale orders ge
ven op dat speciale hoekje
van het dorp te letten
Voor deze keer noa voor
Santje en Dirk Ieder vijf
gulden boete.
Zo luidde ook het vonni».
Dirk had gemoedelijk ge
knikt. dat hij er genoegen
mee nam, doch zijn Santje
kwam in heftig verzet.
Daar nam ze- geen genoe
gen mee Een gebroken
neusbeen, waardoor haar
neus wat scheef was blij
ven staan en twee kiezen,
die vastgezet moesten wor
den voor f 25. een schade
die ze terug verlangde van
die twee driftige snuiters,
die er nu met een koopje
waren afgekomen En die
centen moest ze terug O
kon dat niet? Moest daar
voor apart een zaak ge
maakt worden voor de
kantonrechter? O, had ze
dat tevoren moeten opge
ven? Wist zij dat? Dat had
den ze haar dan moeten
zeggen. En nu nog vijf
gulden boete na al die
schade en ellende Ze liét
het er niet bij zitten
En zich tot haar Dirk
wendende, verklaarde ze
snibbig:
We laten het er niet
bij zitten. We gaan hoger
op in Den Haag Jij toch
ook?
Als jij wil, dan wil ik
óók. knikte Dirk en hij
verschoof iets in zijn mond
van links naar rechts
Goed! klonk het van
de groene tafel U belden
heeft er veertie». dagen
voor.
En dat alles om die zwem-
lustige Kaatje.
