COUD5CUE COURANT
1ICE
Lijker
-10
“I
bezoekers
Geen volledig doorgevoerde prijsbeheersing
SPECULAAS
WEVER
I
de
Seoel hardnekkig verdedigd
Moskou dwingt de V.N.-staten
zich te bewapenen
•ch net
HET KAN THANS NIET IN EUROPA
ue
PERCY SPENDER:
maar
assen
Hamsteren is
slóperswerk
Rijnschippers contra
de Staat
ER
A’s
F1
h
H
Arbeidersopstand in de stad?
Dc 38ste breedtegraad
„PROFESSOR” POOTJES EERDER VRIJ
DAN ZIJN SLACHTOFFERS
Beschuldigingen tegen
Frankrijk en Israël
EMIGRATIE NAAR AUSTRALIë
Prijsverhoging die
geoorloofd is
Denkbeeld geopperd van
plaatsvervangende
kamerleden
WEEimiCHT
Gestadig maar langzaam
voorwaarts
1 SEPTEMBER 1950,
Vrijdag 22 Sept. 1950
Prijs 10 cent per nummer
89ste Jaargang No 23088
Prijs ibonnement
f 033
Bureau: Markt II.
per week
1.40
Telefoon 2749 (twee lijnen)
per maand
Direetaur-Chefrodaetaar: 8. H. VAN DER KKAATI
Chef-Eiploitatlei D DE KLERK
f 4.20
Postrekening 48400
oer kwartaal
1,11
toet
hul;
tioni
a tw
waai
reld
van
m dc
U blijft klant.
making
i cent
HAAG
leiding
i. hoofd
4
5
li trending
ië in strjji
Beëindiging oorlogstoestand
met Duitsland
i sinds
ikanen
niet
lerla:
of I
t ko-
deze
«ie-
sn-
sek
and. zei.
fbij was
vrije
"ollec-
-„-..fing
EENDkACMT
MAAK! MACHT
V
PER ASPERA
AD ASTOA
ie Band op de
I zeggen, véél
Hoe dat kan?
id snel, zonder
van smaak en
eid, verpakt,
niet ov<
raad dc
iorea I
RK: i T i
rpo
i -fis
zo heerlijk en
;euken. Brood
•es wordt pit-
alles voor zo
op‘éen pakje
i npg slechts
terdag en Zondar
NE”
>m bespreek tijdig
sna*WOENSDAG K
rtEKFILM
IE LIEFDE
(K)
- PAUL HENREIl* I
leven van ROBER"
ken van Schumann 1
rn Mayer product
mer de opzt
;*h aar eet
maken.
ir een
n over
IDLEY's
SEERD
ber
CTIESo.a. I
ENSATIE
en vele anderen
Zondags 2.1S uur. I
FELLING
i r|jzen
lister van buiten-
noemt zeven ea
rn, die. zijns Inziens,
ren van de vrede,
alle volken, dite
lankelijkheid bewust
vooral op Noord-Afrika.
Jng een hoge graad van
'in heeft bereikt, dat de
Een overzicht van de stad Seoel, waai
Amerikaanse troepen zijn binnengedrongen
vangen
tot deze
school. 1
ponnen.
leskeuke
zijn. C...
heel t"'
biefstuk
laat de
pens zijn
tel
JIJ
Band
laar
comité,
een in-
Mannheim
een vrije
ets
de
eerste mede-
s aan moeten
•JJen er voor
>kken op het
scies op half-
T
jten
Here
traal
tv aart de
irden ge-
voor een
J?ze
,’oen
leef.
>mp
ult-
ler Ne-
aangedaan Ni
- het actiect
- stop bij Lobith e<
•’«artacte van
oeverstaten
garandeert
rechtbank, gepresideerd
i van Burck. werden
t proefproces da eerste
ien.
er een Nederlandse
ir Australië vertrek-
,ar met de regeringa-
'dngen te voeren over
.-plan voor de t||d van
zou voorzien in de
‘derlandse boeren en
tinnen tot een totaal
Volgens een door radio-Poesan aangehaalde Zuidkoreaanse autoriteit zouden
„tienduizenden anti communistische arbeiders" in Seoel in opstand gekomen zijn.
Volgens de radio is de staat van beleg afgekondigd in de stad, waarvan J“
Dinsdag verwacht werd, dat zij binnen 48 uur in handen van de Ameril
zou valh
Zijn raadsman, mr Benno Stokvis be
toogde. dat Pootjes goed bij zijn posi
tieven is. Hij heeft nimmer de opzet noch
het oogmerk gehad, zi'h aan een straf
baar feit schuldig te maken, overtuigd
als hij was, dat hij naar een goed doei
(handhaving van de Grondwet) streefde
Mr Stokvis vroeg de rechtbank derhalve,
verdachte vrij te spreken, subsidiair hem
een straf op te leggen, waarbij het on
voorwaardelijke gedeelte de preventieve
detentie niet te boven zou gaan Met klem
verzocht hij het college, verdachte noch
voorwaardelijk, noch onvoorwaardelijk
ter beschikking van de regering te stellen
Uitspraak 5 October.
Officiële bevestiging. In een vergadering
van het parlement heeft de minister-presi
dent van de Republiek Indonesië. Moh.
Natsir. medegedeeld, dat Indonesië zal ver
zoeken om te’worden toegelaten alt lid der
Verenigde Naties.
Britse en Duitse politie heeft Dinsdag
bij verrassing een overval gedaan op het
hoofdkwartier van de Westdul<se commu
nistische partij te Dusseltjorp. „Een radio
apparatuur voor bijzondere doeleinden"
werd in beslag genomen, aldus de politie.
President Truman verklaarde Donder
dag op zijn wekelijks persconferentie, zich
te zullen neerleggen bij elk besluit van
de V.N aangaande het al of niet over
schrijden van de 38ste breedtegraad door
strijdkrachten van de V.N. op Korea Dit
is een zaak, die door de V.N mbet wor
den uitgemaakt.
jp het afslachten van
i de heer Korthals
mening dat een prijs-
it alleen maar zou kun
de prijzen omhoog
zou de werkelijke
versluieren, terwijl
‘conomische werke-
-j, moet zien, die
t de Marshali-
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer voelt in meerderheid niets voor een algemene
regelrechte prijsbeheêrsing op
ervaring in het verleden geen Ij
uitgeschakeld en aan de prijsstijgi
itkomen. Bovendien
te werkelijkheid, o*»
er op attent gema«.>
is ingevoerd, omdat een derf
isatie, de verruiming van de
liberalisatie moet leiden tot vergroti:
lilitaire krachtsinspanning mogelijk tv
directe prijsregeling, bijvoorbeeld
leden, maar altijd ruw en zij leidt
verstarren de pri’
gevarieerd sortinif
t pri
JStOf
nieuwe afdeling aan de ambachts-
Hoewel de cursus nu reeds is be-
zullen eerst over een half iaat de
tuken en andere lesvertrekken gereed
Om de leerlingen te tonen dat z(j nop
wat moeten leren voordat zij een
‘uk naar behoren kunnen serveren,
-a leraar hierboven een van de jon-
ztjn krachten beproeven op een scho
tel met een malse biefstuk".
Streefde goed doel na
Mr B. Kist, officier van Justitie bij de
Amsterdamse arrondissementsrechtbank,
heeft Donderdagmorgen tegen de 59-ja-
rige J. W. Pootjes, professor van de door
hemzelf opgerichte „Hogeschool der Cul-
tusvrije Christusbelijders" te Hilversum,
I jaar geëist, waarvan 6 maanden voor
waardelijk en met aftrek van 6 der bijna
10 maanden, die de verdachte intussen in
voorarrest heeft doorgebracht. Hij ver
bond er bovendien nog de eis aan, ver
dachte voorwaardelijk ter beschikking
van de regering te stellen, eveneens onder
een proeftijd, tijdens welke verdachte
zich zou moeten schikken naar de aan
wijzingen van de Centrale Vereniging ter
Behartiging van de Belangen van Geeste
lijk gestoorden in de Maatschappij
Indien de rechtbank deze straf aan de
verdachte zou opleggen, zou dit dus be
tekenen, dat hij geen verdere gevangenis,
straf zou behoeven te ondergaan Naar
men zich zal herinneren, wordt profes
sor Pootjes er van beschuldigd, Neder
landse militairen, die naar Indonesië zou
de.. worden uitgezonden, te hebben aan
gezet tot desertie. Verscheidene dezer
militairen hebben in de loop van het
proces mondeling of schriftelijk ver
klaard, dat zij zonder de aansporingen
van verdachte niet zouden zijn gedeser
teerd. De professor beriep zich er tijdens
het proces op, dat de uitzending dezer
militairen naar Indonesië in strijd zou
Jongens, die zich tot het hotelvak voelen
aangetrokken, kunnen thans hun oplei
ding ontvangen aan de vijfde Ambachts
school. Meeuwenlaan te Amsterdam. Ge
durende twee jaar worden de jongens op
de dagcursus onderwezen in de moderne
talen, tafeldekken, tafeldienen en ook
ken. De theoretische lessen zijn in
ti;d hoofdzaak. Daarna volgen twee prat
tische jaren in het hotejbedr^f. geduren
de welke tijd de jongens één dap per wet
theoretische lessen op school zullen ont-
vervan-
>en
del
on-
-„.che-
>ver echter de
ale omvani
berekening
toegestaan
- basis van
te worden
wordt dat de
ilfbeweging is.
I voor de han-
mag niet
maar
met de
en de
's reke-
lem ge-
lerhoud.
»n geen
krij-
Cadhil al Djamali, mini
landse zaken van Irak, i
sentiële voorwaarder
nodig zijn voor het bewar<
om de bevrijding van i
zich van hun onafhr
zijh". Hij doelt vooral op
„waar de bevolking een hoge
politiek bewustzijn heeft berei
Franse autoriteWen. in plaats van aan te
moedigen, trachten de kop in te drukken
en hiervoor soms geweld gebruiken". Hij
doet een beroep op Frankrijk de volken
van Noord-Afrika In de gelegenheid te
stellen hun onafhankelijkheid te verwer
ven.
De Iraakse afgevaardigde beschuldigde
Israël van daden van aggressie en vroeg,
waarom de V.N. in Palestina niet zo snel
aan ons land bracht, werd eveneens de
opvoering der emigratie van Nederlanders
naar Australië besproken.
De regeringsmissie zal onder 1*’-”
staan van baron G. E. van ItterSum, hoolu
van de directie Verre Oosten van het de
partement van Buitenlandse Zaken.
De missie zal voorts bestaan uit een
drietal deskundigen, waarvan twee ver
tegenwoordigers van het departement van
Jlo i
f verwacht
ten.
Nu de Grote Drie in New York hebben
besloten tot opheffing van de oorlogstoe
stand met Duitsland, wordt thans op de
verschillende daarbij betrokken departe
menten alhier nagegaan hoe en wanneer
Nederland eveneens hiertoe zal kunnen
overgaan. In welingelichte kringen acht
men het wel waarschijnlijk, dat Neder
land dit voorbeeld spoedig zal volgen, daar
dit geheel in de lijn ligt van de buiten-,
landse politiek, zoals die hier gevoerd
wordt. De Kroon zou hier een beslissing
moeten nemen, doch fiet wordt zeker ge
acht, dat, alvorens een dergelijk besluit
uit te lokken, overleg zal worden gepleegd
met België en Luxemburg.
Men wil aantal emigranten
opvoeren tot 25.000 per jaar
Op 3 October zal
emigratle-misiie naai
ken. teneinde aldaar
autoriteiten besprek!
een groot emigratie-]
5 jaren. Het plan
emigratie van Ne<
arbeiden met hun gezi
van 20.000 i 25.000.
Het zenden van deze missie is het
resultaat van het bezoek, dat Sir John
Storey indertijd aan ons land bracht.
Sir John Storey is voorzitter van de
Australische Immigration Planning Coun
cil. Hij besprak met onze minister van
Sociale Zaken en emigratie-deskundigen
de mogelijkheid van het sluiten van een
overeenkomst tussen de beide landen met
betrelddng tot emigratie van Nederlanders
naar Australië.
Zoals werd berichj,, hoopt men dit jaar
10.000 Nederlanders naar Australië té emi
greren. Op het ogenblik is reeds een aan
tal van 6500 bereikt.
De Australische regering hoopt, dat in
1951 een aantal van 20 tot 25.000 wordt
bereikt. In hoeverre dit zal kunnen wor
den verwezenlijkt zal afhangen van de
komende besprekingen.
Het transport vormt, zoals bekend, een
der grootste problemen van deze emi
gratie. Voorts is er de huisvesting, de
steunverlening bij de passagekosten en
het overmaken van gelden naar Australië
Tijdens het bezoek, dat de Australische
minister van buitenlandse zaken onlangs
een algemene prijsstop en
alle gebied; het middel garandeert blijkens de
ervaring in het verleden geen lage prijzen, omdat de gezonde concurrentie wordt
uitgeschakeld en aan de prijsstijging op de wereldmarkt valt voor Nederland
toch niet te ontkomen. Bovendien zouden kunstmatige prijzen door een prijsstop
de economische werkelijkheid, onze armoede, versluieren. En minister v. d.
Brink heeft er op attent gemaakt, dat nergens in het buitenland een directe
prijsbeheersing is ingevoerd, omdat een dergelijke maatregel niet verenigbaar is
met de liberalisatie, de verruiming van de in- en uitvoer tussen de Europese
landen, welke liberalisatie moet leiden tot vergroting van de welvaart om daar
door de militaire krachtsinspanning mogelijk te maken ter verdediging van onze
vrijheid. Een directe prijsregeling, bijvoorbeeld van textiel, is nooit verfijnd voor
alle mogelijkheden, maar altijd ruw en zij leidt daarom tot vereenvoudiging van
het sortiment. Bovendien verstarren de prijzen. Wanneer men daartegenover de
invoer vrij laat met een gevarieerd sortiment en een vrye prijspolitiek, dan kan
het binnenland, dat gebonden is aan een prijsschema. daartegen niet concurreren
Daarom is nergens in Europa een prijsstop afgekondigd. Minister L i e f t i n c k
noemde het grote gevaar van deze tijd, dat men de prijsstijgingen wil camou
fleren door inkomstenvermeerdering. Ik wijs niet elke tegemoetkoming af. Het
kan een eis zijn van sociale rechtvaardigheid, maar het betekent dat men dan
andere bevolkingsgroepen minder inkomen moet laten dan zij tot dusverre
hebben genoten. Daarom wil de regering de loonsverhoging beperken tot 180
per jaar en daarom is belastingverlaging voor bepaalde groepen alleen mogelijk
met verhoging voor andere groepen.
De minister van Economische Za
ken. prof, v d. Brink, heeft gister
avond in de Tweede Kamer meega-
deeld dat bij de controle, die thans
wordt uitgeoefend. er van wordt
uitgegaan dat bij opruiming van
voorraden (ook winkelvoorraden»
voorzover zij een normale omvang
hebben, berekening van
gingswaarde 16 toegestaan. Zou me
dit niet doen, dan zouden handt
en industrie en de winkelstand
middellijk in liquiditeitsmoeilijkl
den komen. Voorzover echter
voorraden de normale omvang te-
boven gaan,is geen berekening van
vervangingswaarde toegestaan en
dienen dëze voorraden op
de aanschaffingswaarde t(
Uitverkocht. Gehoopt
Prijsbeweging een gol
De winstmarge, zowel
del als voor de fabrikant,
procentueel gellik blijven,
slechts worden verhoogd
werkelijke kostenstijging
winkelier mag daarbij tevens
ning houden met de voor hei
stegen kosten van levensonde
De prlizencommissies zullet
rechtstreekse bevoegdheden
gen, maar zij zullen dienen om
klachten in ontvangst te nemen en
door te geven en zij zullen bemid
delend kunnen optreden.
maatregelen zal nemen indien de omstan
digheden dit vereisen.
De heer Nederhorst (P.v.d.A.)
wilde daarentegen wèl een prijsstop en
daarna prijsvorming door de overheid,
waarna hij tevens aandrong op een export-
heffing ook voor industrieproducten om
dat men bij lagebinnenlandse prijzen
probeert te profiteren van de hogere
prijzen in het buitenland. Daarom zou
hij ook contrdle wensen op het gebruik
van de grondstoffen.
De heer S c h m a 1 (C.H.U.) noemde
echter een prijsstop het afslachten
de ondernemers en de heer K o r t h
(V.V.D.) was van mening dat een
beheersingsapparaat alleen maar zou n
nen vaststellen dat de prijzen c—v
moeten. Een prijsstop zou de werl
economische toestand versluie:
het publiek juist de ecoi
lijkheid, onze armoede,
toch ai versluierd wordt door
hulp.
De heer Gortzak (C.P.N.) betoogde
dat de arbeiders en de kleine zelfstandigen
de dupe zijn van de prijsstijgingen, maar
dat de grote ondernemers en minister
Lieftinck er van profiteren, want de laat
ste ontvangt meer omzetbelasting en meer
loonbelasting.
De heer Welter (K.V.P.) consta
teerde dat we er ons. na het verlies van
Indonesië, aan zullen moeten wennen dat
we dood-arm zijn, al is hij er zich van
bewust dat het gemakkelijker is een
„nouveau riche" dan een „nouveau
pauvre” te zijn.
Na het antwoord van de ministers werd
besloten de replieken aan te houden tot
a s. Woensdag, omdat dan waarschijnlijk
het debat over de lonen zal kunnen wor
den gehouden.
Minister d. Brink maakte er de
Kamer ook op attent dat het probleem
van de lonen en prijzen intensief ver
bonden is .met de gehele soclaal-econo-
mische politiek. Daarom wenst de regering
het advies van de Sociaal-Economische
Raad (die uit 45 leden bestaat van wie
een derde werkgevers, een derde werk
nemers en de overigen door de regering
zijn benoemd). Wanneer dit advies bij de
regering is binnengekomen zal het aan de
volksvertegenwoordiging worden toege
zonden, waarna nader over het probleem
van gedachten kan worden gewisseld.
Er heerst thans grote bezorgdheid over
de ontwikkeling van de prijzen. Die on
rust heerst niet alleen in Nederland, maar
in heel Europa. Ten dele is de economische
reactie op de gebeurtenissen in Korea hef
tiger dan gemotiveerd is. Massa-psycholo-
gische reacties spelen echter een grote
rol. Dit euvel moet en zal de regering met
kracht bestrijden, doch ook als men dit
buiten beschouwing laat, stuit de regering
voor het trekken van een vaste lijn op
onzekerheden.
Zij steunt echter op enkele uitgangs
punten. Er is ten eerste als een vast
staand feit de verslechtering van de ruil
voet, doordat de Nederlandse exportpro
ducten aanzienlijk minder in prijs stijgen
dan de ingevoerde grondstoffen. Dat be
tekent een vermindering van onze wel
vaart. Dit feit kan niet worden veron
achtzaamd. Steeds zal ons volk dit feit
voelen.
Ten tweede moeten inkomsten worden
afgezonderd voor militaire doelen. Als het
Nederlandse volk dit wenst, moet daar
voor een werkelijk deel Van de nationale
welvaart worden afgestaan. Dit zijn twee
economische verliesposten, waarvan het
verlies uitsluitend door harder werken
kan worden ingehaald.
De regering is zich bewust van de
bezorgdheid over de ontwikkeling van de
prijzen en in geval van ongemotiveerde
prijsopdrijving zal zü met kracht toeslaan.
Iedereen, die met welgevallen naar z(jn
hamstervoorraad kijkt of goederen ach
terhoudt, verricht een stuk sloopwerk aan
het herstel dat zo moeizaam is tot stand
gebracht en waaraan we met de rest van
de vrije wereld moeten verder bouwen
om de militaire krachtsinspanning moge-
Ijjk te maken.
Minister Mansholt deelde mede
dat een prijsstop voor landbouwproducten
niet mogelijk is zonder distributie en een
verplicht inleveringssysteem. Melk, brood,
margarine en bak- en braadvet worden
thans gesubsidieerd met een bedrag van
200 mlllioen gulden per jaar. Van vlees,
kaas en eieren worden indirect de prijzen
beheerst door exportheffingen. Van zeer
belangrijke levensmiddelen wordt de prijs
dus beheerst.
Er zijn nog 225 prijs-
beheersingsambtenaren
In de middagzlttlng was reeds gebleken
dat alle,en de Partij van de Arbeid bij
monde van de heer Suurhoff aan
drong op eën prijsstop met een daarop
volgende prijsvorming door de overheid.
Als N.V.V.-bestuurder verkondigde hij
daarmee het standpunt van het N.V.V.,
waarvan de voorzitter, het Eerste Kamer
lid Oosterhuls, op de gereserveerde
tribune zat. De heer Suurhoff noem
de het een eis van sociale rechtvaardig
heid dat ook de prijs aan de ketting moet
worden gehouden als het loon gan de
ketting ligt. Hij verweet de regering dat
zij niet dadelijk na het uitbreken van het
conflict iw Korea is overgegaan tot de
opbouw van een ambtelijk apparaat tegen
de prijsstijging. (Volgens een interruptie
van minister v. d. Brink zijn er thans nog
223 prijsbeheersingsambtenaren in dienst).
Hoewel de heer Stapelkamp (A.R.)
niet aandrong op een prijsstop, omdat hij
er zich van bewust is dat de ogen niet
kunnen worden gesloten voor de prijs
stijgingen in het buitenland, vroeg hij toch
met nadruk méér maatregelen van de
regering dan thans in uitzicht zijn gesteld
omdat enkel loonsverhoging de arbeiders
geen baat brengt.
De heer Andriessen (K.V.P.) was
tn een stijgende markt geen voorstander
van een prijsstop, ook al niet omdat een
prijsstop geen lage prijzen garandeert,
omdat de gezonde concurrentie wordt uit
geschakeld én omdat blijkens de ervaring
in het verleden de prijzen daarna toch
omhoog gaan. Daarom was hij bereid Vet
regeringsbeleid vooralsnog te steunen, er
van uitgaande dat de,regering drastische
De Australische minister van buitenlandse zaken, Percy Spender, heeft in de
Algemene Vergadering der V.N. verklaard, dat de ervaring heeft geleerd, dat de
V.N. van een verkeerde veronderstelling uitgaan, namelijk dat alle leden gelijke
lijk besloten zouden zyn de vrede te bewaren. De Sowjet-Unie heeft nagelaten
mede te werken aan het werk van de V.N. om de toestanden in de wereld te ver
beteren, aldus Spender. Zolang de politiek der Sowjet-Unie zich niet wijzigt
moet de meerderheid der leden-staten stappen nemen om zich te verdedigen
tegen aggressie. „Dit houdt in, dat zij een zo sterke strijdmacht tot hun beschik
king moeten hebben, dat geen staat een aanval op een buurland zal wagen.”
Spender pleitte voorts voor hulp aan landen, die op politiek of economisch
gebied minder gevorderd waren.
Bij de aanvang van het nieuwe zittings
jaar heeft de voorzitter van de Tweede
Kamer, dr Kortenhoret. er weer eens ge
wag van gemaakt dat het probleem van
de overbelasting van het parlementaire
werk benauwend dreigt te word on. En in
de toekomst zullen de Kamerleden nog
meer verplichtingen krijgen in Interna
tionaal verband naast de afvaardiging naar
de Verenigde Naties in Lake Succes» en
de Raad van Europa in Straatsburg. Wel
dra zal ook het eerste contact tot stand
komen met het Indonesische parlement.
Er komt ook een adviserend Benelux-par-
lement en het ziet er naar uit dat de Ka
merleden ook een taak wacht in heUplan-
Schuman met een kolen- en staalparle
ment. Hoe zullen de honderd leden aan
al die verplichtingen kunnen voldoen?
Bij de herziening van de Grondwet zal
het aantal leden <fer Tweede Kamer wor
den uitgebreid ingevolge de suggestie van
de vorige voorzitter der Tweede Kamer,
thana minister v. Schaik.
Het is echter de vraag, aldus dr Kor-
tenhorst. of hiermee kan worden volstaan.
Moeten niet ernstig middelen worden
overwogen om het mogelijk te maken Ka
merleden voor het internationale werk af
te staan en hier steeds over een voltallig
aantal leden te kunnen beschikken? Mis
schien kan het Noorse systeem met plaats
vervangende leden een oplossing brengen.
Ingevolge een ministeriële beschikking
van Mei J.l. kan aan particuliere Rijn-
vaartschippers, dfe niet zijn aangeslof
bij de stichting Nederlandse Particulis
Rijnvaart Centrale of bij het Centr<
Bureau voor de Rijn- en Btnnenvaai
in- en uitklaring bij Lobith worde:
weigerd. Een comité van actie voor
vrije Rijnvaart heeft destijds tegen de»
beschikking protest aangetekend Toe:
dit protest echter zonder gevolg bic*,
heeft de kapitein, van de sleepboot Trom"
toen hem op 16 Juni j.l bij Lobith de
klaring werd geweigerd, de Staat d<
derlanden een proces
zijn mening en die van
vormt namelijk de s*
breuk op de Rijnvai
(1868). die aan alle
vaart op de Rijn
Voor de Haagse
door mr Ikman
Woensdag in dit
pleidooien gejoude
Naar het einde van de arbeid
van Bijz. Raad van Cassatie
Het lëat zich aanzien, aldus deelt de
minister* van Justitie mede, dat de werk
zaamheden van de Bijzondere Raad van
Cassatie, van de bijzondere strafkamers
bli de arrondissements-rechtbanken. als
mede valn de kantongerechten die de tnak
van de voormalige tribunalen hebben
overgenomen, in de loop van hét begro
tingsjaar 1051 geëindigd zullen -zijn
pROF mr dr G. van den Berghs klok-
X hervorming (zie In de Kijker van gis
teren) stelt een drastische oplossing voor
voor het moeilijke probleem hoe we
iedere dag met de zon uit de veren kun
nen komen zonder dat het met onze tijds
bepaling een janboel wordt. Het is na
tuurlijk gemakkelijk gezegd: als we
van 10 Maart tot en met 29 Mei elke dag
2 minuten eerder opstaan en van 1 Juli
tot en met 16 October l'/t minuut later,
hóuden we de zon bij. Het is een eenvou
dige theorie, die tot een heel ingewikkel
de practijk zou leiden. De hele werkdag
zou verschuiven; het hele tijdrooster. dat
in onze samenleving met tram, trein,
tadio. beurs, kantoor- en winkeiuren zo'n
belangrijke rol speelt, zou van dag tot dag
gewijzigd moeten worden. Men zou zich
zelf bij het naar bed gaan als volgt moe
ten toespreken: „Laat ik er aan denken,
dat het morgen 23 September is; dan moet
ik dus om 6 uur 16 op, want vandaag was
het 6 uur 14' t. Mijn kantooruren begon
nen vandaag om 8 uur 42' dus dat wordt
morgen 8 uur 44. Dan gaat mijn tram
0mOp deze wijze zou onze hele samen
leving een «haos worden. Een spoorboekje
zou de omvang van een encyclopaedic
moeten hebben of men zou het met be
hulp van een rekenliniaal moeten ge
bruiken Geen kind kwam meer op tijd
op school.
De wijze, waarop de hooggeleerde klok-
hervormer deze moeilijkheid wil oplossen
is al even oorspronkelijk als het hele idee
der getrouwheid aan de zon. Natuurlijk
moeten onze dagen ingedeeld worden
naar vaste uren. De winkels moeten, om
een voorbeeld te noemen, op een vaste
tijd sluiten, de treinen moeten op vaste
tijden rijden, de scholen moeten op vaste
tijden aangaan. Prof. Van den Bergh nu
begint met de zonsopkomst op een vaste
tijd te fixeren. HU heeft hiervoor het
tijdstip van halfzeven gekozen, dat hem
als het allerbeste voorkomt. Iedere dag
komt de zon dus om halfzeven op. Maar
aangezien de zon zich noch van prof. Van
den Bergh noch van Kijker ad int. iets
aantrekt, heeft het weinig zin. dat de
laatste dit .op gezag van de J‘
deelt. Dus zullen we er iets
doen, dat wil zeggen: we zuil
moeten zorgen, dat alle klokl
tijdstip van zonsopkomst precl
zeven staan.
Een gevaarlijk experiment als er nu van
on» allen verlangd zou worden, dat we,
met een horloge in de hand, in de dakgoot
zouden gaan zitten kijken hoe laat de
zon opkomt. Niet alleen omdat er zeker
iedere dag een paar naar beneden zouden
vallen, maar ook omdat het tijdstip van
zonsopkomst door iedereen anders be
paald zou worden, al was het maar omdat
in het Oosten van ons lan/i de z»n al tien
minuten eerder opkomt dan in het Wes
ten. De radio zou het aan kunnen geven,
maar niet ieder heeft radio en niet ieder
heeft zin om halfzeven al aan de radio te
zitten. Wil het systeem van klokhervor-
mlng nractische mogelijkheden bieden,
dan moét het anders.
Welnu, prof. Van den Bergh wil het ook
anders. Hij heeft een voorstel, dat heel
zonderling aandoet, maar dat, zegt hij,
voor hem een grote bekoring heeft. Van
10 Maart tot en met 29 Mei gaat de zon
gemiddeld iedere dag 2 minuteh vroeger
op. Dat wil zeggen: de periode van zons
opgang tot zonsopgang is telkens 24 uur
min 2 minuten. Goed, zegt prof. Van den
Bergh, dan laten we onze klokken gedu
rende die periode van 81 dagen doodeen
voudig een tikje vlugger lopen, zodat ze
na 24 uur twee minuten later aanwijzen
dan een klok met de traditionele tijd. Om
een voorbeeld te geven het volgende. Op
9 Maart gaat de zon volgens onze huidige
Wd op om 6.30 uur, dus „de tijd, die prof.
Van den Bergh voor de hele zomer wil
fixeren. Nu stellen we bij die zonsopkomst
op 9 Maart de klok iets sneller, zodat hij
dus in de normale 24 uur, zoals wij die
nu kennen, twee minuten meer telt. Ons
horloge laten we op de gewone snelheid.
Hoe staat de zaak nu bij de volgende
zonsopgang op 10 Maart? De zon komt nu
twee minuten vroeger op en op het tijd
stip van zonsopkomst wijst ons horloge
met traditionele tijd dus 6.28 uur aan.
Maar de iets vlugger lopende klok wijst
6.30 aan. want die heeft twee minuten
vlugger gelopen. Bij de zonsopgang van
29 Mei loopt de klok 162 minuten voor bij
het horloge. Hij staat bij zonsopgang weer
braaf op halfzeven, terwijl het horloge
'fc. ons laat zien, dat het zonder prof. Van
den Bergh pas 3.48 uur in de morgen zou
zijn.
Van 30 Mei tot en met 30 Juni wijzigt
het tijdstip van zonsopkomst zich zo wei
nig, dat de klok weer normaal kan lopen.
Daarna, van 1 Juli tot en met 16 October,
komt de zon iedere dag gemiddeld ander
halve minuut later op. Daarom laten we
nu 108 dagen lang de klok iets langzamer
lopen en op 17 October hebben We de
162 minuten weer ingehaald. De klok, die
we driemaal van snelheid hebben laten
veranderen, loopt weer gelijk met het
horloge, dat we maar rustig op traditio
nele snelheid hebben laten doorlopen. En
we hebben bereikt, dat de zon de hele
zomer door, omstreeks halfzeven opging
en dat we de rest van de dag normaal
naar vaste uren konden indelen.
Zoals gezegd: het voorstel doet heel
zonderling aan. Niet zozeer om de tech
nische problemen, die het oproept. Des
kundigen hebben prof. Van den Bergh
verteld, dat het heel goed mogelijk ia een
klok te verstellen op iets vlugger en iets
langzamer lopen en men zou heel goed
klokken kunnen maken met drie knop
pen: sneller, langzamer en gewoon. Eén
druk op de knop de techniek staat voor
niets! En bovendien, hoeveel klokken zijn
er nu. die precies lopen? Bij Kijker ad
Int. thuis is er geen en hij laat de ver
schillen meestal zo’n stijf kwartiertje op
lopen voor hij ingrijpt.
Neen, het zonderlingste in dit voorstel
ligt op het terrein van de gevoelsover
wegingen of beter gezegd: toch weer op
het terrein van de sleur. Een dag heeft 24
uur. ieder uur heeft 60 minuten. Dat is
voor ons een waarheid als een koe. waar
van we reeds als lagere schoolkalveren
werden doordrongen. En nu komt daar
ineer^ een dag in ons leven, die wel 24
uur. maar 24 x 80 2 minuten telt. Of
zo men wil wel 24 x 60 minuten, rnaar
dan mindten van een twaalfde seconde
korter. Bovendien komen er dagen, die
ook nog op de 24 uur 24 x 60 1.5 minu
ten tellen. Kan dat nu maar, kan men
iets zo onaantastbaars als „de tijd” aan
tasten?
Het i« nu julat het frisse van een voor
stel als dit, dat het ons aantoont, dat het
inderdaad kén. Dat onze tijdlndeling van
nu ook maar een verzinsel, een menselijk
gewrocht en dus een fictie is en dat het
evenmin vast, onwrikbaar en onfeilbaar
is als alle mensenwerk. Prof. Van den
Bergh rekent ons voor, dat dat onaan
tastbare uur van ons, zo prachtig ge
fixeerd als l/24ste van de omwentelings-
duur der aarde, immers ook meer dai^.
1/480 te lang is!
Prof. Van den Bergh heeft zijn voorstel
gedaan. Hij bespreekt alle voor- en na
delen met een zwaar accent op de voor-
en wel eens een wat te licht accent op
de nadelen. Maar toch het is het over
wegen waard. Of het pr ooit van komen
zal? Kijker ad Int. vermoedt, dat hij
in ieder geval voor die tijd nog wel een
horloge versleten zal hebben. Breken met
de «leur is het moeilijkste karwei, dat
men de mensheid kan opeggen!
KIJKBR ad int.
hadden gehandeld als in Korea. Hij zei,
dat hij bezorgd was over het verwaar
lozen van de uitvoering dhr besluiten der
V.N ten opzichte van .Palestina, die be
trekking hadden op de Arabische rechten.
Hij stelde een „plan-Marshall voor het
Midden-Oosten” voor.
Sir Carl Berendsen, Nieuw-Zeelar-* -
dat de tijd voor bemiddeling voorbij
en dat het „noodzakelijk was, dat de v
landen een doelmatig stelsel van coll<
tleve veiligheid invoeren" Afschaffi
van het vetorecht was essentieel.
Vervolgens' drong dr Ismaël Gonzales
Revalo (Guatemala) er bij de Algemene
Vergadering op aan, zich te verzetten te
gen alle pogingen om het huidige Spanje
in de V.N. op te nemen.
Morgen afnemende wind
Weerverwachting meegedeeld door
het K.N.M.I in De Bilt, geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdagavond
Wisselende bewolking met voor
namelijk gedurende de nacht nu en
dan buien Aanvankelijk krachtige
Westèltjke wind morgen tijdelijk af
nemende en naar Zuld-West krlm-
^udf Wlnd‘ Overda* t,ts Hinder
13 September Waxsend' naan
zon Op 28: mdc 18 38
Maan op 18 02- onder 3.48
Aan het Zuidelijke front op Korea Is de
Britse brigade, die naar verwacht wordt
spoedig versterkt zal worden met een
Australisch bataljon uit Japan, in storm-
boten de Naktong overgestoken naar het
bruggenhoofd der V.N op de Westelijke
oever. De brigade slaagde er zonder ver
liezen in zich bij de 24ste Amerikaanse
divisie te voegen, die oprukt naar
Koemtsjon, 7 km ten Noord-Westen van
Taegoe. Ten Westen van Taegoe vorder
den de verbonden strijdkrachten Donder
dag ruim 6 k^j en stuitten toen op hevige
tegenstand. Zuidkoreaanse troepen bezet
ten een dorp. 32 km ten Noorden van
Jongtsjon. In het gebied van Kigje ruk
ten Zuidkoreaanse troepen 1‘/» km op.
Troepen van de tweede Amerikaanse di
visie. die de Naktong 14 km ten Noorden
van Jongsan waren overgestoken, moesten
zich onder hevig vuur van de tegenstan
der weer op de Oostelijke oever terug
trekken. In het uiterste Zuiden maakte
de 25ste Amerikaanse divisie langzaam
voortgang Tegen het Invallen van de
duisternis was zij, l‘/« km gevorderd.