^KLM-OVERALL
van het week-end
Wie doodde Valentin Rothe?
EERSTE VLIEGWEEK
FLINK
MEISJE
HUISHOUDSTER
BANKETBAKKER
Zit-Slaapkamer
RIET
4TonsVrachtauto
DICHTKUNST IN DIEVENTAAL
Sombere perspectieven voor
staatshuishouding
PANDA EN DE MEESTER-GEMASKERDE
Indonesische vakbond
valt persvrijheid aan
Een jaarboek over ons
buitenlands beleid
Wolvenplaag in
Noord-India
Contact met Duitse
specialisten
40 Jaar geleden vloog Jan Olieslagers
boven geestdriftig Rotterdam
Stoot tot luchtvaartindustrie
FLINKE
JONGEN
Halfwas of Leerling
Zit-
Slaapkamer
i
WAT JAGEN WIJ NA?
LETTERKUNDIGE KRONIEK
Aardgas aangetroffen
bij Oostzaan
Effecten- en geldmarkt
Prioriteit voor betalingsbalans
Maar dan ook minder
consumptie
BRITSE NATIONALISATIE HAD TOT
DUSVER MAAR POVERE RESULTATEN
Kleding uit apenootjes
Voor vrijheid in de fueht
door Gisela Furtmüller
TWEEDE BLAD PAGINA 4GOUDSCHE COURANTZATERDAG 23 SEPTEMBER 1950.
<SM0
In een hoofdartikel van hek Indonesi-
■che dagblad Pedoman werd onlangs ge
wezen op het feit, dat tijdens de door de
Sarboepri onder de ondernemingsarbei
ders georganiseerde stakingen, in enkele
gebieden de staking ontaardde in mis
drijven zoals rampok, die volgens neu
trale bronnen ^voor een groot deel het ge
volg was van het feit dat de stakers
„langs andere weg zich eèn bestaans
mogelijkheid moeten verschaffen".
Nog steeds neutrale bronnen aanhalend,
zei het hoofdartikel, dat „er tekenen van
demoralisatie zijn. zoals onzedelijk ge
drag van arbeidsters". In het artikel
werd voorts o.m. nog gezegd, dat ..van de
zijde van de Sarboepri zelf naar het
schijnt dit gevaar niet wordt ontkend".
Pedoman constateerde voorts, dat „dit
gevaar van de maatschappelijke demora
lisatie. het gevaar van de demoralisatie
der arbeiders zelf. als wapen wordt ge
bruikt ter versterking van haar (Sar
boepri) eisen".
Het artikel zegt verder dat Pedoman
zich niet opwerpt als verdediger van het
Algemeen Landbouw Syndicaat en dat
het er volledig mee eens is. dat de lonen
der arbeiders dienen te worden ver'
Doch ..wij keuren het ten zeerste
waarop als
uwenfiguur
ng met de
der arbeiders dienen te worden verhoogd.
- i af, in
dien het lot van honderdduizenden men.
sen als speelbal wordt gebruikt, terwijl
als excuus wordt aangegeven: „Hier zijn
wij niet voor verantwoordelijk".
De Sarboepri kon blijkbaar geen critièk
verdragen en heeft op een middel tot
wraak gezonnen. Het resultaat is. dat de
typografenbond het betrokken personeel
heeft gelast, de Pedoman te saboteren.
Het blad kan nu niet verschijnen. An
dere. bij dezelfde drukkerij verzorgde
bladen, komen normaal uit.
Preutse Duitsers
Het Westduitse publiek blijkt bezwa
ren te hebben tegen de uitvoering
de biljetten van vijf mark. 7
symbool van Europa een vroi
voorkomt, die. in tegenstelling
figuren op andere biljetten, niet gekleed
is. De posterijen te Nieuwied wisselen de
vijfmarkbiljetten thans alleen nog voor
de volle waarde in. wanneer deze niet
bijgetekend zijn, en anders tegen vier
mark
Belgische socialisten tegen
Verlenging eerste oefentijd
In een door het bestuur van Belgische
socialistische partij uitgegeven commu
niqué wordt verklaard, dat do socialisten
bereid zijn, volledig mee te werken aan
fte Belgische defensiepolitiek, maar een
verlenging der dienstplicht tot twee jaar
zal bestrijden.
In het communiqué wordt verder ver
klaard, dat het partijbestuur „ten scherp
ste de onbegrijpelijke lichtzinnigheid der
regering veroordeelt, die door haar on
doordachte maatregelen in belangrijke
mate heeft bijgedragen tot het verwekken
van de thans in België heersende angst
psychose".
(Van onze Haagse correspondent).
Tegelijk met de begroting voor het ko
mende jaar is aan de Staten-Generaal
overgelegd het „Jaarboek van het Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken 1949
1950". Het is weer een nieuw bewijs van
de veranderde geest en verhoogde activi
teit. waarmede minister Stikker zijn de
partement heeft weten te bezielen. Na de
publicatie van Maart j.l. over de samen
stelling en werkwijze van het departe
ment is het huidige boekwerk bedoeld als
het eerste in een serie van jaarlijkse uit
eenzettingen over de verrichte werk
zaamheden.
Het is te beschouwen als een proef van
wat in later jaren zich zal kunnen ontwik
kelen tot een meer systematisch jaarboek,
aldus de bewindsman in zijn voorwoord.
Het zal wel zo wezen. De Heer Stikker is
niet gauw tevreden over zijn arbeid. Maar
ondertussen hebben zijn medewerkers met
dit boek een overzichtelijke geordende
verhandeling geleverd over alle buiten
landse aangelegenheden van belang of
waarbij ons land bijzonder was betrokken.
Echter ter vermijding van herhaling
zijn weggelaten beschouwingen over
hoogst belangrijke onderwerpen als de
politiek ten aanzien van Duitsland, waar
omtrent reeds uitvoerige stukken aan de
Staten-Generaal zijn overgelegd of bin
nenkort afzonderlijke publicaties zullen
verschijnen.
Het boek moge ook buiten de parlemen
taire kringen gelezen worden, opdat het
bijdrage tot de veel bepleite „democra
tisering" van ons buitenlands beleid.
Volgens in Allahabad (India) binnen
gekomen berichten hebben troepen wol
ven en hyena's binnen een week: 23 kin
doren weggesleept uit gehuchten in het
gebied van Sirathoe, 60 km van Allaha
bad. De vorige week werd uit Lucknow
gemeld, dat ten minste 20 kinderen in en
buiten de stad aan wolven en hyena's ten
prooi gevallen waren.
Pools wiskundige repatrieert
na elf Canadese jaren
Dr Leopold Infeld, professor in de toege
paste wiskunde aan de universiteit te To
ronto. één van 's werelds meest vooraan-
aande wiskundigen, is met zijn gezin
naar Polen teruggekeerd. Hij was Pool van
geboorte, doch verkreeg elf jaar geleden
de Canadese nationaliteit. In zijn ontslag
brief zegt hij onder meer, voor de weten
schappelijke ontwikkelihg van zijn vak in
Polen en voor de vrede in de wereld te
willen werken.
In Maart ontstak er een storm rond In
feld, toen hij plannen bekend maakte om
Polen te bezoeken. In het Canadese La
gerhuis verklaarde een lid. dat Infeld een
vriend van Einstein was en atoomgehei
men wist. Infeld ontkende, atoomgeheimen
te bezitten en sprak ook een bericht tegen,
volgens hetwelk hij naar Polen terugge
roepen zou zijn.
Het Hoge Commissariaat van de Ver
enigde Staten in Duitsland heeft een spe
ciaal kantoor, onder leiding van professor
R. Burns, om vooraanstaande specialis'en
op allerlei gebied uit te wisselen tussen
Duitsland en de rest van de wereld, zodat
Duitsland te zien zal krijgen, hoe men in
de andere landen leeft. In het afgelopen
budgetjaar van dat kantoor gingen er meer
dan 3.000 Duitsers naar Amerika en enkele
honderden naar de Europese landen, ter
wijl tweehonderd Amerikanen en twee
honderd Europeanen naar Duitsland gin
gen.
Aangezien men In de Europese landen
blijkbaar nog niet bepaald reikhalzend
uitziet aaar de komst van Duitsers, maiict
óe professor thans een propagpndatocht
voor dit werk en bezoekt daarbij Finland,
Zweden. Frankrijk. België en op het ogen
blik. Nederland. Voor een congres in bad
Reichenau, waar de plaats van de vrouw
in de samenleving wordt behandeld, zijn
uit ons land*'arte vaqywen uitgenodigd.
Zeshonderd kruisen op graven
van Nederlanders bij Hamburg
De missie van de Nederlandse Oorlogs
gravenstichting. die onlangs naar Ohls-
dorf bij Hamburg vertrok, heeft daar in
de afgelopen dagen op het kerkhof op de
graven van Nederlanders de eerste zes
honderd krujsen geplaatst. Honderdzeven
urnen met as van gestorven landgenoten
werden in een gemeenschappelijk graf
bijgezet.
ROTTERDAM. AANGEKOMEN 21 SEPT.:
Rothcr Eng.. Goole stg. Hudig Pteters,
Merweh WZ; Zeeland, Ned Gent ledig.
Vinke. 2e Kat h I.euvckerk, Ned.. Amster-
stg. VNS. Rijnh NZ: Norlandla. ft..
Zw„ Parkkade; Uni F. Ned Newcastle ko
len. Ned Zw.. 2e Kat. VKM
22 SEPT.: Normandia, Zw.. Gothenburg
stg. Kuyper v. Dam Smeer rjselh Man-
gan. Duits. Josslngtjord, erts. Kersten Hunik,
Waalh Werna. Zw., Stockholm, stg. Burger
IJselh.; Silverguava, New York. stg. Furness,
kolen. Ned Zw Waalh Rlze. Turk Bre
men stg nth. Veder IJselh.; Solhavn. Noor.
Helslngborg. erts. Spedlco. Waalh. C S
Abro, Ned.. Kramfors. hout. Wagenborg.
Schie-Schiekanaal; Lolde America. Braz
Santos, stg Kersten Hunik. Merweh 9: Hebe
Nobel. Ned Londen, suiker Argosies 2.e
Kat.h.; Da Capo. Leer. ledig. Niev oGudr..
Parkkade; British Ensign Eng Bergen, le
dig, v. Ommei n RPM st 4; Export. Ned..
Londen, stg. Muller. Merweh Trompen-
burgli Ned. Hamburg, stg. Muller. Partch
Sungei Asahan. Ned.. Alphen a d Rijn. le
dig. RSA. Jobsh.: Angojohn, Eng. Schiedam,
ledig Anth. Veder. Waalh. 34: Tromp. Ned.,
terug uit zee. Vermaas. Parkkade; Heems
kerk. Ned.. Fremingham. klei. Vermaas, 2e
Kat.h WZ Rio Lujan. Arg Buenos Aires,
meel. Wambersie. Schleh.-, Archgrove. Eng..
Grangemouth. Rolen RKC. Waalh. F.8
VERTR 21 SEPT Banka. Goole. zand;
Vlier Antwerpen, stg. Ioannis, Los Afigetes.
graan: Neptun. Bergen, stg: Kragujevac,
klas van een Rotterdamse school
zwoegt moeizaam over het één plus één is
twee. Daar wordt geklopt en de vader van
een der zesjarigen komt binnen. Hij wil
Keesje meenemen. De „juffrouw" protes
teert. het is tegen de regels en bovendien
in strijd met de Leerplichtwet het kind op
dit uur van de dag aan de tempel der
wijsheid te ontrukken. Vader betoogt ech
ter, dat er iets gaat gebeuren, dat de jon
gen nooit meer zal kunnen beleven, ter
wijl één plus één de volgende düg ook nog
twee zullen zijn. In strijd met alle paeda-
gogie neemt vader, Kees mee, regelrecht
naar Woudestein, waar Jan Olieslagers die
middag voor de eerste maal een vliegde-
monstratie zal geven.
Kees heeft ondanks dit ongeoorloofd
schoolverzuim behoorlijk leren optellen
en aftrekken, maar hij heeft ook nog niet
vergeten hoe hij toen. tussen de benen van
grote mannen door. die geweldige histo
rische gebeurtenis heeft aanschouwd tij
dens de eerste vliegweek in Rotterdam,
welke ook de eerste vliegweek voor Ne
derland was en die ons land gelegenheid
gaf kennis te maken met Jan Olieslagers,
de vermaarde Belgische luchtvaartpionier,
die door zijn moed. gepaaird aan voorzich
tigheid. veel heeft bijgedragen tot de snel
le ontwikkeling van de luchtvaart.
Veertig jaar geleden was het nog een
hele kunst om de lucht In te komen. De
verbazing en bewondering voor de man,
die met een sigarenkist op wielen tot op
een hoogte van 1000 meter wiet te stijgen,
was enorm. Overal werd hij met gejuich
ontvangen. Vrachtwagens vol kransen
werden aangevoerd, goudgn medailles
voor Olieslagers aan de lopende band ge
fabriceerd en heel Nederland zong .iet
liedje, waarin de hoop werd uitgespro
ken. dat Jan na zijn dood een deel van
zijn gelden de vliegmachine aan de
zanger van dit ontroerende refrein mocht
vermaken.
Jan Olieslagers was niet de eerste, die
boven ons land vloog. Die eer komt toe
aan een andere Belg. graaf De Lambert,
die op 27 Juni van hetzelfde Jaar reeds
3'/* minuut in de lucht was geweest bo
ven Etten en Leur. Deze luchtvertoning
duurde echter maar I dag en de belang
stelling was zó enorm, dat Rotterdam er
een week voor uittrok.
Op een der eerste dagen van Septem
ber stond er een groepje mannen te pra
ten op Woudestein bij Rotterdam. Dit ter
rein had men uitgekozen voor vliegde-
monstraties en niet zodra was dit bekend
of de man. wiens naam weldra op aller
lippen zou liggen, kwam naar Nederland
om zijn operatieterrein te verkennen. Men
had immers nog helemaal geen ervaring
opgedaan in het vliegwezen en men kon
hém wel een stoppelveld of boomgaard
hebben toegewezen voor zijq lang niet on
gevaarlijk experiment.
Jan was niet ontevreden over het ter
rein maar er moest nog een plankeh start-
vloer komen van 8 meter breed ten 40
meter lang. Een aantal bomen in de om
geving moest worden omgehakt om zijn
veiligheid te bevo.rderen en nadat men
aan al deze wensen had voldaan, zag men
Olieslagers op 19 September om zijn toe
stel draven, terwijl duizenden zich'rond
het vliegveld schaarden.
Afgedankt toestel
^IJN TOESTEL was een Blérlot met een
kleine Anzanimotor. die door zijn
«portbroeders reeds lang was afgedankt,
maar waarvan Jan nog niet kon schelden,
omdat hij er de eerste prijs voor de langste
afstand en de grootste hoogte mee be
haald had en het wankele ding reeds vele
lange afstandsvluchten voor hem had ge
wonnen.
Rond het toestel heerste een angstige
spanning. Zou deze man het werkelijk in
zijn hoofd halen met die onbetrouwbare
kist de lucht ln te. gaan? Uur na uur ver-
jtreek. maar er gebeurde niets. De wind
was erg ongunstig en Jan was niet tot op
stijgen te bewegen. Vermoedelijk heeft hij
aan zijn principe: veiligheid vóór alles! te
danken, dat hij zo weinig ongelukken
heeft gehad tijdens zijn carrière als sport,
vlieger. Al stond er ook een menigte van
honderdduizend mensen naar hem te kij
ken. hij bleef kalm en liet zich niet tot
onverantwoorde daden bewegen. Hij liet
de eerste dag eenvoudigweg bekend ma
ken. dat hij niet zou opstijgen.
De toeschouwers waren teleurgesteld en
ten dele zelfs woedend. Men schold hem
uit voor opschepper en fantast, terwijl
hoongelach en spotternij schering en in
slag waren. Een meneer die vlak bij de
vlieger stond, merkte op dat hij vroeger
zijn vlieger altijd opliet, al was het weer
nog zo winderig. Olieslagers hoorde dit
en zei rustig:
Awel meneerke, ik ook. maar aan
ben ik toch nooit met mijnen vlieger mee-
gevlogen! Het publiek ging morrend naar
huis.
De volgendp dag zou het wonder ge
schieden. Wel duurde het ook toen nog tot
half zes eer Jan. gekleed ln eert korte le
ren jas met bont gevoerd, uit de ..han
gar" te voorschijn kwam, maar hij zat in
een wip in zijn toestel met zijn onafschei
delijke pet op. waarvan de klep achter
waarts was gericht. Zijn broer bracht de
houten schroef in beweging en daar gleed
het „voertuig" over het plankier, om zich
enkele ogenblikken daarna in de lucht te
verheffen, wel 50 meter én meer boven
de bomen van 's-Gravenweg. Het vlfeg-
wonder was een feit geworden. Jan Olie
slagers vloog en cirkelde viermaal rond
het terrein.
Het enthousiasme van de menigte kende
geen grenzen. Merr verbrak de afzetting
en omringde de vlieger, die tenslotte door
de politie met blanke sabel uit het ge
drang moest worden ontzet.
Feest werd ernst
TV/TET DEZE eerste vlucht werd de
J-*J-grondslag gelegd voor een vliegfeest
met ongekend succes. De volgende dag
steeg Olieslagers weer op en bereikte hij
een hoogte van 800 meter. De laatste dag
van het festijn brak hij zelfs alle records
door tot een hooête van 1000 meter op te
stijgen en liefst 54 minuten in de lucht te
blijven. Voor die dagen een voortreffelij
ke prestatie, waarmee Olieslagers alle
twijfel wegnam over de toekomst, die het
nieuwe vervoermiddel' in de wereld
wachtte.
Het eerste grote vliegfeest in Rotterdam
was in de eerste plaats bedoeld als attrac
tie voor het publiek. Voor vele Nederlan
ders heeft het echter veel meer Inhoud
gekregen. Ondernemende lieden in ons
volk gingen denken, rekenen en vliegtui
gen bouwen. ZU zagen in de Blériot van
Olieslagers een wonder van technisch ver
mogen en werden door zijn moed en on
verschrokkenheid geïnspireerd tot grote
daden. Uit die inspiratie is de grote naam
van Nederland als natie van uitmuntende
vliegers gegroeid. Uit die daden kwam een
der grootste luchtvaartmaatschappijen ter
wereld voort: de K.L.M.
Mannen als Koolhoven. Fokker en Ples-
man, zij hadden in de dagen plannen,
die even twijfelachtig in elkaar zaten als
de vliegkist van Olieslagers Maar die
plannen zijn omgezet in daden, waarvan
men de betekenis destijds niet heeft be
grepen. Nu ziet men met ontzag op naar
de kolossale bedrijven, die rond het
vliegtuig zijn gegroeid. Duizenden vinden
werk en brood dank zij de vooruitziende
blik van enkelen. Tot die enkelen be
hoorde ook Jan Olieslagers.
In 1910 zong men in Nederland: „Als
Olieslagers dood Is. dan krijgen wij mis
schien de helft van zijn centen en ook
zijn vliegmachien".
Jan Olieslagers stierf ln 1942 de natuur
lijke dood. Niemand had ooit gedroomd,
dat onze wens uit 1010 zo boven verwach
ting in vervulling zou gaan. Want mede
door het voorbeeld van „de Antwerpse
duivel" bezit de wereld niet alleen thans
vliegmachines, die naast het veie verderf,
dat zij hebben uitgespuwd, ook op velerlei
gebied een zegen zijn gebleken, maar bo
venal is de luchtvaart voor ontelbaren
een bron van Inkomsten geworden, die
zij stellig niet Willen ruilen met de helft
van.Jan Olieslagers' centen.
Antwerpen, graan: Norwich Trader. Lowe
stoft. stg; AxeldUk. New York. stukgoed;
Hast 1. Berg stg.
Gdynia stg: Echo, Dublin stg; Celeres,
ntwerpen, ledig: Zeus. Bremen, ledig: Ma-
rlnus V. Goole, and: Mercuruis. Purfleet.
olie; Timo, Londen, ledig: Desmoulea.
Alexund, olie: Johann Schulte, Narvik, ledtg;
Silvaplana. Aarhus. stg: Penvenan Algiers,
kolen: Taranger. Hamburg stg- Baron Na
pier, Havanna kolen: Ena, Curacao, ledig;
Yngen. Emden. ledig: Ardetta. Manchester,
stg: provldencia. Antwerpen, ledtg: Elblng
VII Malmo kolen; Port Lyautey, Duinker
ken, olie; Zeneise, Savona. kolen
GROTE VAART
Aagtekerk 22 v Sydney 23 te Melbourne verw
AlblasserdUk 22 v Londen te Antwerpen
Alcyone Montevideo-Antw p 22 Madeira
Aldabl 21 v Antwerpen n Hamburg
Alderamin 22 v Havre te Lorlent
Algenib 22 v Santos te Rio Janeiro
Algorab 22 v Montevideo te Antwerpen
Alhena p 22 St Pauls Rock thuisreis
Alkaid 21 v Lulea n Rotterdam
Alphard Bahia-Antwerpen p 21 Ouessant
Altair 21 v Buenos Aires n Santos
Amstelkerk 21 v Amsterdam te Duala
Amstelveen 2J op 950 m NO v Cape Race
AndUk 21 op 220 mijl Z v Cape Hatteras
ArendsdUft 21 op 350 mijl NW v Fortaleza
Ariadne p 20 Gibraltar n Lissabon
Arnedljk 22 v Rotterdam te Antwerpen
Baarn 21 op 275 mijl NO yan Barbados
Bacchus 21 v Trinidad n Paramaribo
Bennekom 21 v Antofagasta n Valparaiso
BeverwUk 21 v Sfax n Rotterdam
Bloemfontein 22 v Hamburg te Antwerpen
BlüdendUk 21 op 125 m Z v Cape Sable
Bonaire 21 op 200 ra W v K St Vincent
Bontekoe 21 v Makassar n Menado
Boschfontein 22 v Aden te Mombassa
Breda 21 v Cristobal n Curacao
Cottlca 21 op 1020 mijl NO v Barbados
Dalerdl/k 21 v Hamburg te Bremen
Delft 21 op 475 mijl NO v Sombrero ell
Elsenburgh 22 v Casablanca te Londen
Enggano 21 nog te Bandar Shapur
Friesland p 21 de Azoren n Alexandrite
Gooiland 21 op 190 mijl WZW v Kaap Blanco
Gordlas Palermo-Rott p 21 Gibraltar
Heemskerk 22 op 180 mijl Z v Tenerlffe
Hecuba 22 v Demerara te Paramaribo
Helena 21 op 960 mijl No v Barbados
Helicon 20 v New York n Aruba
Hestia 21 v C. Trujiiio n Port au Prince
Hoogkerk Kaapstad-Amst P 21 de Evenaar
Ittersum 2t Charleston te Jacksonville
Jobshaven p 21 Finisterre n Las Palmas
J. v. Oldenbarnevelt 21 op 300 m ZO van
Kaap Guardafut op weg n Australië
Jupiter 22 v Izmir te Chalkis
Kasiinbar 21 te Toeal
Katwbk 20 v Zaandam te Nordenham
Kota Gede New Yotk-Java 22 v Port Satd
Leopoldskerk 21 nog te Khorramshar
Leerdam 20 op 500 mijt ZO v Cape Race
Leersum 21 op 300 mijl ZO v Cape Race
Lieve vrouwekerk 22 v Suez te Aden
Linge 22 v Kemi te Bavvta
Lutterkerk p 21 Pantellarla n Spezla
Maashaven 21 op 300 m Z v Kaap Verd ell
Maaskerk 21 v Monrovia n Freetown
Maetsuycker 22 v Priok te Fremantle
Mapla 21 v SemaranR te Djakarta
Mariekerk p 21 Gibraltar n Antwerpen
Merwede 21 v Hamburg n Charleston
Nfeuw Amsterdam p 21 Lizard n New York
Nlgerstroom 25 v Accra te Lagos verwacht
Noordam 21 op 600 mijl O v Cape Race
Oberon 25 v Santiago te New York verwacht
Oranjefontein 22 te East London
Overïjsel 21 op 260 mijl O v Cocos ell.
Polydorus 22 v Charleston te Mobile
Prins Maurlts p 21 Dungeness uitreis
Prins Willem 2. 22 v Rott te Basrah
Prins Willem 3, 21 v Montreal te Antwerpen
Pygmalion 21 op 200 mijl NO v San Miquel
Ridderkerk 22 v Beira te Lor Marques
Rondo New York-Bahrein p 22 Masirah eil.
Rossuni p 21 Beachy Head n Lissabon
RUnkerk 21 v Genua n Port Sa-id
Sarangan 21 v Shat el Arab n Bombay
SchiedUk 22 v Brownsville te Havanna
Slaoe 21 v Tegal n Djakarta
Skottland Amst-Dakar 21 te Antwerpen
Stad Breda p 21 Sierra Leone n Tenetiffe
Stad Leiden 21 v Montreal n Nederland
Stad Maastricht 21 v Genua n Casablanca
Stau viaardingen 21 v Narvik n Emden
Stentor Izmir-Amst p 21 Finisterre
Strabo 21 v Bilbao n Oporto
Tamo 21 op 220 mijl West van Lissabon
Ternate 21 v Pangkal Pinang n T Pandang
Tero p 21 op 120 mijl Oost V Porto Alegre
Theseus 21 v Malta n Bari
Tjitjalengka 19 v Djakarta te Hongkong
Tjipanas 21 v Kobe n Nagoya
Tosari 22 v Port Swettenham te Colombo
Venus Amst-Alexandrië p 21 Algiers
Volendam 21 op 300 mijl Z v Cape Race
VrUburgh 21 v Casablanca n Rouaan
Westerdam 25 om 3 u. vm te H v. Holland
verwacht
Westland Amst-Rio Janeiro p 21 Oporto
Willemstad 21 op 325 m NO v Barbados
IJssel 22 v Aruba te Maracaibo
Zonnewtik 21 op 150 m ZO v d Azoren
Zw(jndrecht 22 v Viaardingen n Bari
Zijpenberg p 22 K. St. Vincent n Amsterdam
Verwacht te Rotterdam
Acadia v Chittagong 24 September verw
Beauregard v New Orleans 27 Sept verw,
Brandanger v Vancouver 25 Sept. verwacht
Breconshire 20 v Port Said n Rotterdam
Buikpetrol 20 v Fahaheel n Rotterdam
Empire Patra! v Alexandrië 26 Sept verw.
Golfito v Puerto Barrios 28 Sept verwacht
Grenoble v Saigon 25 september verwacht
Harry Culbreath v N Orleans 25 Sept. verw.
Horta v. Lissabon 27 September verwacht
Iciar v Huelva 25 September verwacht
Kornat v Rijeka 27 September verwacht
Nacella v Key West 2 October verwacht
Peik v Madagascar 26 September verwacht
Suecia v Montevideo 3 October verwacht
Wond Liberty v Fahaheel 30 Sept. verwacht
TANKVAART
Agatha 17 v Pladjoe te Penang
Aletta 21 v Pladjoe te Singapore f
Caltex Delft p 22 Gibraltar uitreis L
Caltex Pernis 22 v Koweit te Port laid
Cleodora 21 op 900 mijl OZO v Guaiteaful
Esso Amsterdam 21 op 480 m ZW v Ouessant
Esso Den Haag p 22 Gibraltar n Aruba
Esso Rotterdam 21 op 800 m WZW v Flores
Etrema 22 v Curacao te Trinidad
Gadlla 21 op 500 mijl ZW v d Azoren
Malvlna 21 op 200 mijl OZO van Durban
Mamena 21 v Curacao n Tenerlffe
Mlrza 21 v Mirl n Sydney NSW
Murena 21 op 120 mijl N v d Azoren
Mijdrecht P 21 St. Pauls Rocks uitreis
Mvonia 21 op 150 m ZO v Noord-Celebes
Ondina Gibraltar-Suez p 21 Algiers
Panendrecht 22 v Beaumont te Londen
Ruflna 19 v Trinidad te Kingston (J)
Scherpendrecht 23 te Rat Tanura verwacht
Sunetta 21 v Suez n Yokohama
Tankhaven 2. 21 v Palembang n Belawan
Tankhaven 3. 21 v S Gerong n T Oeban
Woensdrecht 21 v P. Cardon te Searsport
ZEESLEEPVAART
Atlantis Rott-Port Said p 20 de Needie*
Blankenburg 21 te Torbay (schuilend)
Ebro Bahla-Montevldeo 20 op 20 07 Z en 88.84
N (dwars van Victorta-Braziltë)
Schelde Rotterdam-Dakar p 20 Dover
Tyne 21 v Santos n Pernambuco (Recife)
Witte Zee Rott-Port Said p 21,boei SH
KLEINE VAART
Abel Tasman 22 v Par te Brussel
Adm. Nelson 20 v Dublin te Swansea
Albert D 20 v Vejle te Fur
Alcyone 21 v Dieppe te Portsmouth
Aldebaran, 21 te Mlddlesbro
Altarve Lissabon-Guemsey p 20 Ouessant
All. 22 te Naestved v R'dam
Amigo. 22 te Norrköping
Arent M 20 v Goole te Morlalx
Att S 21 v Swansea te Boston
Baltic, 20 v Stockholm
Banka, 21 n AUoa
Batavier I 21 v Londen n Kings Lynn
Berend N., 21 te Londen
Berkelstroom 21 v Amsterdam te Huil
Bernard V Antw-Goole p 22 Vllssingen
Bernina 21 v Rotterdam te Parijs
Bree Helle 21 v Hamburg te Antwerpen
Celebes p 20 Sagres n Liverpool
constant 20 v Dieppe n Grimsby
Corsica 20 v Belfast te Guernsey
Davina Goekoop 20 terug te Bordeaux
Depa 19 v Annan te Liverpool
Diana V 20 v strood te Londen
Drittura 20 v Grangemouth n Ronne
Eben Haëzer 21 v Montrose n Kings Lynn
Eemshorn 21 v Heroen te Kopenhagen
Elisabeth RKC 20 v Londen n Ronnskar
Elizabeth B 20 v Londen n Lissabon
Europa 20 v Wiek te Methil
Fen 20 v Havre te Londen
Fivel 20 v Oscarshamn te Kalmar
Fortuna, 21 v Emden n Oscarshamn
Frans 20 v GOole n Drammen
Frem. 21 te SSfle
Frema. 21 p Holtenau n Lemmer
Friso 21 v Halden te Weston Point
Gaasterland 21 v Leith n Rotterdam
Globe 19 v Gaiston n Dungarvan
Gruno 21 v Antwerpen te Gent
Hada 21 v Marseille te Casablanca
Hagno 21 v Dublin n Rotterdam
Haskerland 21 v Grangemou'h n Rotterdam
Hast 3, 22 v Aarhus n Odense
Hilda 19 v Liverpool n Newport Mon
Hoop 21 v Barrow n IJmuiden
Horizon, 22 te Norderney
Ibis 19 v Parijs te Manchester
Jantlena. 22 te Norde«.ney
Jav> 21 v Holback n Oscarshamn
Joma 20 v Londen n Rouaan
Jozo 21 v Porsgrunn te Norrteljte
Jozina p 20 Ouessant n Duinkerken
Julia. 21 n Huil
Julia Mary 22 v Kjoae te Antwerpen
Kleldiep, 21 v Stockholm
Koningsdlep. 21 p Holtenau n Karlskrona
Kunlaborl 20 v Londen n Rouaan
Larlx Gent-Stockholm d 20 Holtenau
Lark, 21 n Stettin
Lies Anwer pen-Husura p 21 Holtenau
Lingestroom 22 v Huil te Aalborg verwa.-hi
Maria S., 22 p Holtenau n Holding
Maria Theresia 21 v Glasgow n Ayr
Marietje Böhmer 19 v Vigo n Bilbao
Marne 21 v Parijs n Amsterdam
Mars 20 v Ystad te Kar'.shamn
Marsdiep 20 v Amsterdam te Londen
Martini 21 v Gefle n Amsterdam
Mary 20 v Vllssingen te Londen
Matar N 21 v Kilkeel n Londen
Merak N 21 v Casablanca n Fedalah
Mulan 21 v Heroen n Mael--rmeer
Nato 20 v Lissabon n Setubal
Necton p 21 Brunsbuttel n Kopenhagen
Nelly 20 v P T.vautey n Sables d' Olonne
Neptunus. 21 v Grangemouth n Rotterdam
Noordstad 22 v Huil te Antwerpen
Noordster, 21 te Oscarshamn v Emden
Oostzee. 21 v Odense
Oceaan 20 v Helsinki te Bristol
Okko Bosker, 21 te Liverpool
Olwe 21 v Antwerpen n Londen
Paraat 20 v Granville te Fowev
Patria. 21 p. Brunsbuttel
President Roosevelt. 21 p Holtenau
Prima 21 v Bayonne te Londen
Prins Bernhard 20 v Grimsby te Ostende
Rabenhaupt 19 v Honfleur te Liverpool
Ransel 21 v Odense te Kiel
Rrgulus 20 v Aarhuus n Kalmar
Remmert 21 v Fecamp te Luctudv
Rian 21 v Gent n Kings Lynn
Romeja 20 v Rotter dam te Londen
Sian Hndtksvall-Den Bosch p 22 Kiel
Sllvretta p 22 Brunsbuttel n Kopenhagen
Strlus 22 v Port Talbot n Llanellv
Spes 22 v Liverpool te Ostend»
Spica 20 v Goole n Nvkobina (Moral
Spurt 2° v Stettin te Kings Lynn
Stientje Mensinga 21 v Azoren n Gen ra
Surte 21 v Amsterdam te Londen
Tinda 20 v Kiel n West Hartlepool
Tiny. 21 te Huelva
Trompenburgh 20 v Hamburg n Rotterdam
Tuko p 21 Holtenau n Stockholm
Tyro 21 v Dublin n Barry
Uni K 20 v Rotterdam te Flddown
Van Brakel 21 v Antwerpen n Skutskar
Van Gelder 20 v Oaxen n Orno
Venus 20 v Stettin *e Gustafsberg
Viking 21 v NorrkoDinR n l.ulea
Vlod, 22 te Great Yarmouth
Vlier 22 v Rot'erdam te Antwerpen
Ward, 21 te Londen
Wegro, 21 v Gefle n Zaandam
Westereems 20 v Waterford n Rouaan
Wlema 21 v Antwerpen n Kopenhagen
Wilda IJmulden-Odense p 21 Brunsbuttel
Wilhelmina, 21 te Waterford v Groningen
IJstroom 20 v Fristol te Newport Mon
Zeemeeuw. 21 te Hudiksvall
Zwaluw, 21 v Gefle
Zwerver 21 v Ahr n Gefle
ZUpe 21 v Londen te Norwich
Rijnvaart
Starb: Beta. Visser; Fanto 42. Schulze;
Lerch; Johanna Maria. V Riemsdijk: Adolf
14, Hecht; Nomadisch. Verdoorn Mosel (6.
Johanna. Bossets; Hogendorp. De Swart;
Wijkdienst 11 De Geer, Herta v Woercom.
Vega v. d Veer; Daque v Kekeren: La
Reunion, v. Weenen; Bosnia, v Glerum;
Libya, Pol; Rheintank 5. Winter: Jean
Aicard Schnepf- Zes Gebroeders, Wtgman;
W. v. Driel 70. De Jong; Eva 8 Schulze;
Venlo. Rink; Chateau Pa vie; Welbert; Saxo-
nia. De Gelder Gelfrat. Jansen- Voiker.
v Hol; Harpen 8. Knopp: Edelweiss 17 Maas!
De Vrijheid. Kuipers: Grebbeland. v Strien.
Helios. Engelaar; Gothard. v d. Bosch;
Klöckner 22 Holthaus: Johanna Beck; Fiat
18 v Berg hem- Harry Tillemans; Wesse-
lina. De Vries; Carl Paul. Baelk: Berty. Ha-
'demakers; Stelia 4. v d Weijers; M Stinnes.
Schneider: W v Driel 51 Jonker; Bahia.
Schoots: Lisa. v Kekeren; Ishung. Voor-
schuur: Nussia 3. Fabrl
Amsterdam: Julia. Verschuren: Hengelo:
Jantje, Hof. woubrugge: Morgenster. De
Waardt Middelburg: Lady Adriana. Pran
ger Schiedam; verino. Becker. Amsterdam:
Geertruida. Johanna. Nuij. Vuren: Jonan
Anna v Dreumel. Zwolle: Eendracht v d
Kamp. Deventer: Result Wijnen. Hogei
Nova Cura. Brevoord. Schokkerhaven: Dam
co 23. Jansen IJmuiden: Schouwen. Ta ex.
Delft; Hema, v Megen Lemmer: Vier Ge
broeders. v Gent. Leiden: Johanna. Trouw
borst Breda: Wilhelmina Willeman. Zwolle:
Elma Wemmenhove. Hengelo: Spes. Bruin-
slot Leiden: SHV 1. Brouwer. Den Haag:
Natrtx. De Vries Dordrecht: Balmung. Vis
ser. Amsterdam: Vlschbank. schuitemaker
Deventer: Kanaalvaart 11. Baardman La
thum: Maria Kemperman. Halfweg: CB'R
512, Ostertag. Groenlanden: Fredeiika Geux.
Enkhuizen: Vlos. Bastiaanse Harderwijk:
IJéselmeer. De Jonge. Eemnes: En Avant,
v Gent Emmeloord: sjonka De Bruijn Wllk
bij Duurstede: Onderneming. Nout Vllssin
gen: Loulza. v. Pelt Purmerend: Mascotte.
Mqijer Amsterdam: Drie Gezusters. Visser;
Kanaalvaart 17. De Priester. Dordrecht: Mar-
garete. Neijemhof
België; Rabhisa Feenstra: Andree v. d-
Meersche; Thelebrug 5 v. Messum- Thele-
brug 8 v Messum; IJytus. Gruter; Chateau
Neuf du Pape. Muller: Neska 6. v d Berg;
Fortuna. Neuendorf: Casa Blanca Muller:
Rhenu» 129 Kolmer; Oberon. Smeets: Dani-
co 33, De Jong; F 250. Wolz; Flores. Waar-
deburg: Valeriana. Peters: Martgnano. spier;
Maria. Kornet; Rhelnunlon 4, Vergauwen:
Emilie. v Dongen; Dameo 89. v d Weston:
Damco 30 De Vries. St. Gallen; Kohier; 1.1-
la 2 Bollaert; Arag 16 Ruche!; Rhenus 150.
Minaid: Maria Hilf Schick; Chateau Yquem,
Bastiaanse Stad Kortrijk, De Haan; Flu-
viale 8. Landa: Sebasttaan Munchen-, De
Goede Hoop. De Waardt; Victorie. De Haan:
Avlateur Olieslagers
Duitsland: Kliba Kllnge; Hean. v. Bom
mel: Prudent. Ten Napel: Leonora Cornelia,
v. Riemsdijk Rhenania Heerde: Noord.
Krikke; Johanna. Polsr Beatrix. Kluiven:
Waai. Neerings- Stad Namen. Krans: Fe ix.
Wagenmakers; Matte De Meijer: Progress is
v d Bosch: Cor Zijlmans; Sawal Mets*h;
Gonda Wnngaaid- Erika. Gelnderd. Helga.
v Raai): Kanaan. Smtdt Johanna Jansen;
St. Antoine Thonlsrien- Margarete. v Neljen-
hof: Quo Vadis Valkenburg: Maria. Klar=n-
beek Johanna v Gennep: Ernst. Scholtt
K vaart 2. Evenboer; - -- -
Doggersbank. Swaai;
man Boa, Carpentrer:
Bruinsma: Immanuel Ter Stege. Maria rhe-
resra Kroeze Dpoberth Snoodilk: Gabian
Babilotte; Quo Vadis, Hendriksma; Haruel
Kurier 7 Zimmer J v Sumeren, Bieze:
Johanna Hendnka. Ltscher: Express 14. Oorx
Roger Matth;eu^Morueu v d Broek. Fran
cois Neder ;of: liar. Jose Bgrtelds: Outa.
Moonen. Simon de Vlieger. Drink: Marta
Anna Bouman: Rtnda v Dtjk: Altgern. v.
d Klooster Verdi Brink: Rhenania 1 Ter-
schuren: Rhenan a 2t Kummeien- Wangarq.
v d Est: Luge Duson. Rmjsdael Meer'ens;
Dletelmfe Bar telds Spontinl. Jasper- Llpoe.
v. d Bogaert; Lerna v Keulen: De Leeuw
Aarnoud.se. Vrgllla. Vissers. Rupe) Korpo
raal; Tor pile Thenaert. Llm d Or. v d.
Berghe- Aleida. Scholing- Matnz 72 v Bog;
Rhenus 88. schönig; St Theresia. Engelaar:
De Tijd7 De Wit: Spes Siesllng: 3 Gezusters,
v Uren: Geertruida Frlellng: Actief Van
Megen; Vertrouwen sempel: schelde Groen:
Roerland v Balen: Claroco Schimmel: Pro
vidence. Nouwen Frondeur. v Gljsllnck:
Floto. v Veen Engeitns. v d Velde: Phoe
nix v d voorde Adriana. Laroolj: Urk.
Stanenburg. Tit a schreuders: Volharding
Prutisen- Ando Bos Johanna. Derksen: Si-
mone de Hooghe Rijnstroom Fm mm:
Comptorr 51 Weiss: Kanaalvaart 23 Tm-
Brutjn BxDlorer Haasjes: Zuid Holland
De Breeiten: Henri v d Vonder Bertha 1.
Cop- Katla v d Pol. Cremade v Ess-ur;
Cor Peters: Maria 2. Broekmeulen-, Editn
Pemot. Camllle. v Brie!; Janna. Hamm:
F 302. KaszMannhetm 200 Hompus; Spcrs.
K'eUn Alpha v d Rol- Gusje. Nieuwkoop:
Constantln 1 Matthes: Atlanta. Klarenaar
Richard 8. v Laack: Vianco van Laak:
Bazel: CFR 518 Ailard, Riz Roseg Fried
man; Morcote Zamann; Vesta Lubbllnkhof
SB 1089 Brucker Navexmotor 1 Blommaer-;
Nuits. v Dr tel Ro'and Geldner Schreud-M s:
Goeland. De Haas Coadla v Vossem: Z 'z
Gantner: Teint. Gnedegeburen- Schrebroek.
Vink: Harmonia Verburg
Straatsburg: Caprlconta. Emans; Stcilla.
v d. Zee
boer; SHV 7 Schlossïr;
al. Stad (Tilburg Enge's-
er: Thema. Smit: Risico
Suheldt'vaarl
HANSWEERT. 21 Sept. Gepasseerd met
bestemming haar:
Rotterdam: Famllletrouw, Den Outer;
Toiler 5. Van Geest; Vertrouwen. Borger:
Syria. Akkermans; Belgia. Davld; Heta.
Koppe Wemeldinge: Hoop doet leven. IJsel-
dljk; Spes. Salutis. Van Hout; Vriendschap.
Wagenaar. 3 Gebroeders. De Wtjs 2 Gebroe
ders. De Jong; Magdalena. v d Berge
Kerkdriel: Union. Huisman. Vtrglnle. De
Jong. Dordrecht: Maria, Rosenberg. Onder
neming De Korte. Venlo: Stella Bouman
Itossum: Adri. Van Wijk Leeuwarden: Epko.
Lukkien. Amsterdam: St Rosa, De Reuver:
Stad Amsterdam 8. Waterham. Deventer:
Jaclo, Heck. Weesp: Josef. Verberght Uit
hoorn: Rival. Stratlng Dordrecht: Tijdgeest.
Feenstra. Beverwijk: Spes. Tichelaar Alk
maar: Ajadl. Verdoorn. Kopenhagen: Wlema.
Belstra.
Bazel: Zuid Beveland. De Jonge, Basodtno.
Kaambeek, Wijkdienst 19. Wlllering; Alpina
4. Wasser: Stad Biel. Feenstra; Quo Vadis.
Kamphulzen.
Duitsland: Advenf. Baay; Haldensleben.
Geils; Ajax. Van Kauteren. Syra Lehnen
België: Lloyd 7, Ranzenbergen: F 237,
Schumacher. Amstel 4. v d Veen: Anna
Klnt, Arag 13. Gründler; Cobag 12. De
Kimpe, Schwarzwald, Janssen. Telegraaf 9.
Vendeville: Anna. Suykerbuyk; Comptoir 15
Janssens; Luzern Oliqplager Damco 49
Augustinus: Lancaster. Carlebur; Calerlana.
Peters; ObOck. Grasse; Charlevtlte. Betjng-
hen: Zeelands Luister l. v d. Vliet; Ter-
borgh. Lieshout; Edelweiss 1. Metsen: Rijs
wijk Sprong; Era. Verbeeck; Rhelnunlon 2.
De Lamper; René. Schljvens; Machtensteen
22, Hagenaar; Flat. Hut: Lugano. Bruggs;
Victor Hugo. De Wit; Rival. Japssens; Bram
2. Kempeneer; Machlensteen 15. Fèrnhout;
Stad Amsterdam 7. Schouwenaar; Stad Am
sterdam A. Van Wijk:
Waal. Vere, BOnes:
F.xpress 29. Beekman.
In predikantsgezin met kin
deren. een
gevraagd voor dag of dag en
nacht, met huiselijk verkeer.
Hulp van werkster en grote
was buitensifuis. Raadhuis
straat 231. Moerkapelle.
gevraagd,
voor magazijnwerk.
Aanm.: Fluwelensingel 50-51.
Terstond gevraagd: een
B.z.a beschaafde Dame. ais
in net burgergezin. Brieven
onder no. 8678. Bur. van dit
Blad.
Biedt zich aan:
(vakman), bekend met brood
bakkerij. Ook voor één of
meer dagen per week. Brie
ven onder no. 8679, Bureau
van dit Blad.
LOODGIETER
een
A. HOL, Groot-Ammera.
Telefoon 17.
IK HEB
een mooie le etage met 4
kamers in Den Haag nabij
de kust. Ik zoek een woning
in Gouda of omgeving. Wie
wil ruilen
Br. no. 8644, Bur. v. d. Blad.
Grote gestoffeerde
aangeboden, op eerste stand
Brieven onder no. 8649 aan
het Bureau van dit Blad.
gevraagd
met of zonder pension.
Brieven onder No 8648 aan
het Bureau van dit Blad.
te koop bij
D. VERBOOM
Oostelhde 77, Moordrecht
met chauffeur te huur bij
C. Donkelman. Achter
Kerk 10. Telefoon 2357.
Aangeboden in Gouda:
Ongemeub. Kornet
met balcon in miadenstanc.„-
woning. Brieven onder no.
8681, Bur. van dit Blad.
ZATEHDAG 23 SEPTEMBER 1950.
EERSTE BLAD - PAGINA 3
ZO af en toe voelen wij wei eena, uit
het diqpst van ona hart, de behoefte
ons met onizelf te confronteren. Een be
hoefte, geboren uit de nood van deze tijd.
Tijden ala die wij nu doormaken, waarin
de lucht vol is van oorlogsrumoer, tijden,
waarin de toekomst donker schijnt en
zonder uitzicht, kunnen de mens er toe
brengen eena stil te zijn, eten ogenblik stil
in het drukke benauwende leven van
alle dag, om zich rekenschap te geven van
zijn daden en zich af te vragen of hij wel
de Juiste levensweg bewandelt. En als we
in die zeldzame ogenblikken van stilte
eerlijk zijn, moeten we tot onze schande
bekennen, dat het doel, waarop we het
oog lang gericht hebben gehouden, toch
in wezen niet de moeite waard was om
zich op te oriënteren. Want wat is ons
doel. wat Jagen wij na in dit leven? Het
antwoord op deze vraag zal wel voor ona
allen gelijk zijn. Wij, mensen, ontlopen
elkaar niet veel in onze verlangens.
Wat Jagen wij na? Kort gezegd dit:
Jonge mensen: roem, eer. bekendheid.
;enni«, macht en ouderen: een rustig
leven zonder emoties, kalm en glad. We
hunkeren daarnaar, het kan ona doen en
laten beheersen, meestal ten kwade, het
kan ona opstandig maken. Tijden als deze
zijn nodig om ons het dwaze van dit
alles te doen Inzien.
WAT jagen wij na? Nu? Met de be-
richten over Korea ln de dagbladen?
Maakt dit feitelijk voor ons wel enig
verschil? I* het niet zo. dat wij in de
korte tijd, die wij in onze eigenwaan
denken dat ons nog is gegeven, trachten
te halen wat er er nog te halen ia? Heb
ben de omstandigheden ons van onze
dwalingen teruggebracht, behalve dan in
die zeer schaarse ogenblikken, waarin
wij nu eens heel eerlijk tegenover onszelf
zijn? Neen immers! Wij gaan door. dag
in dag uit, met onze koers uit te zetten
op een doel. dat uiteindelijk niet die be
vrediging geeft, die wij menen en hopen
te krijgen. Wij hebben onze qritiek op
deze wereld. Wij verfoeien haar somt.
Maar de wereld, dat zijn wij allen: u en ik.
De wereld zijn wijzelf, niet die ander
over wie wij het zo graag hebben en die
wij zo gaarne becritlseren. Als de wereld
niet deugt, komt dat omdat wij niet deu
gen. We kunnen het ook omdraaien: omdat
wij niet deugen, deugt de wereld niet.
Jagen wij wel het goede doel na? Wat
jagen wij, u en ik, na?
DE apostel Paulus heeft ln een brief
aan de Romeinen met een enkel woord
gezegd, wat ons streven moet zijn. En in
dit streven ligt tevens de weg naar ver
betering. „Laat ons najagen hetgeen tot
de vrede en hetgeen tot de stichting
onder elkander dient". Het is een een-
IJ*EN VAN ONZE MEEST GELEZEN
-^SCHRIJVERS. Wi 1 em van Iepen-
daal, is een wonderlijke figuur. Werd
hij voorgehangen als candldaat-lid van
de Maatschappij der Nederlandse letter
kunde, dan werd hij ongetwijfeld prompt
weggestemd. Het oordeel over zijn werk
zou vernietigend luiden. Zijn humoris
tische romans zijn n.l. veel te erg op het
effect geschreven en ln zijn Liederen
van de Zelfkant is hij er al te dui
delijk op uit om allerlei kleinburgerlijk
heid, die allang niet meer tekenend voor
onze maatschappij is, in heilige huisjes te
zetten, ten einde die heilige huisjes daar
na met veel geraas in te trappen. Maar
toch kan een litterair gevoelig lezer zich
vaak óók laten vertederen door zijn Lie
deren van de Zelfkant, want er snikt een
machteloos man ln met een hart vol op
gekropte wrok tegen een maatschappij,
die hem niet nam zoals hij nu eenmaal
was, met al zijn rumoer. Zijn beste Lie
deren van de Zelfkant, die soms rauwe
aanklachten waren, dan weer sentimen
tele straatliedjes, een andermaal bijtend
sarcastische, opruiende aanblaffingen,
schreef hij nog onder de invloed van zijn
Jonge jaren, die hem met de pernose we
reld in aanraking brachten. Dichtkunst
in dieventaal maakte hij toen. en die had
iets echts, want hij had zich volledig het
denken in dieventaal eigen gemaakt.
Later, toen geen enkele rechercheur
meer de neiging had om hem achter tra
lies te zetten, omdat hij een eerzaam
auteur was geworden, toen de maatschap
pij ook niet meer de minste behoefte
voudig woord van een eenvoudig man.
Maar het is het enige wat ons en de we
reld kan redden. Alles najagen hetgeen
tot de vrede dient. Niet alleen in het groot,
maar ook in het klein. Niet alleen in een.
vereniging of op een kantoor, maar ook"
in het gezin. Daarnaast alles najagen
hetgeen dient tot stichting onder elkander.
Aan dat laatste onbreekt het ons nog wel
eens. Elkander vermaken willen we wel,
maar elkander stichten is ons onbekend.
Doch willen we, óók in het persoonlijk
leven, iets bereiken, dan dient Paulus'
woord ons ln het hart te worden gegrift.
Iets bereiken ln en vóór een wereld, die
in het duister is gehuld en waarin het
monster van de oorlog zich in zijn volle
lengte dreigt op te richten. Geen roem,
geen eer en geen rust najagen, maar het
geen tot de vrede en de stichting onder
elkander dient. Opdat er licht en uitzicht
kome.
H. J. W.
Hilv I (VARA) 6 Nieuws; 6 15 Propaganda-
toespraak; 6.20 Accordeonmuztek; 8.40 Ge
mengd koor; 7 Artistieke staalkaart;
(VPRO) 7 30 Causerie; (VARA) Nieuws; 8 05
Actualiteiten; 8 12 Varia; 8.15 Dansmuziek;
I.45 Gr pl.: 9 Socialistisch commentaar; 10
Sextet. 10 25 De commissaris vertelt verder;
10.45 De fluisterende harmonica11 Nieuwe;
II.15 Or.pl.
Hilv. II (KRO) 6 Rhythmlache liedjes; 6 20
Journalistiek weekoverzicht; 6.30 Voor de
Strijdkrachten; 7 Nieuws; 7 15 Actualiteiten:
7 29 Parlementsoverztcht: 7M Pianoduo; I
Nieuws; 8.05 De gewone man. 5 12 Gr pl.; 8.15
Lichtbaken; 8 40 Gr pl 8 43 Steek eens op.
heren; 9 Gevar programma; 9 45 Puzzle; 9 55
Lichte muziek. 10 35 Commentaar uit de
Benelux; 10 45 Avondgebed; 11 Nieuws. 11.15
Nieuws ln Esperanto; 1120 Residentie-orkest
ZONDAG 24 SEPTEMBER 1850.
Hilv. I (VARA) 8 Nieuws; 8.15 Postduiven-
berichten: 8 20 Gr.pl 8.30 Voor de tuin. 8.40
Voor militairen; 9.10 Sport- en postduiven-
berichten; 915 Verzoekprogramma; 9 45
Causerie: (VPRO) 10 Voor de Jeugd; (IKOR)
1130 Herv Kerkdienst; (AVRO) 12 Gr.pl.;
12.30 Voor de jeugd; 12.40 Pianospel; l
Nieuws; 1.20 Amusementsmuziek; 150 Even
afrekenen, heren; 2 Gr.pl.; 2 05 Boeken
halfuur; 2.30 Omroeporkest; 3 45 Film
praatje. 4 Dansorkest; 4.30 Sportrevue;
(VPRO) 5 Causerie over schoolradio; 5.15
Muzikale causerie; (VARA) 5 30 Koorzang;
1.50 Gr pl 6 Sport; 6.15 Nieuws; 6.30 Zang
en piano; 7 Radiolympus; 7.S0 Lichte muziek;
(AVRO) 8 Nieuws; 8.05 Actualiteiten; 8.15
Amusementsmuziek: 8 45 Opmars, praatje;
1.30 Cabaret, 8 30 Orkestconcert1013 Voor
dracht; 10.30 Gr.pl.; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Nieuws en waterstanden; 9.45 Gr.pl.;
Hoogmis; 11.30 Gr.pl.; 11.40 Kamerorkest;
12.15 - -
eert;
l Apologie; 12.35 Gr.pl.; 12.40 Lunchcon-
12 55 Zonnewijzer; 1 Nieuws; 120 Mo-
3.30 Lichte muziek; 4.10 Katholiek Thuis
front overal; 4.15 Reportage; 4.30 Lof; (IKOR)
5 Jeugddienst; 6 Causerie; (NCRV) 6 30 Voor
de Strijdkrachten; 7 Omroepork.; 7.13 Kent
gij uw Bijbel? (KRO) 7.30 Nieuws; 7 45 Ac
tualiteiten. 7 52 Boekbespreking; 8.05 De ge
wone man; 8.12 Gevar. progr.; 10 45 Avond
gebed; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Radiodistributie 3e LUq.
8 VI. Br.: Nieuws; 8 05 Gr. 8.40 Fr. Br.:
Verzoekprogr 9 VI. Br.: Nieuws; 8.15 Gr.pl.
1.20 Apérltlef; 9.30 Gr.pl.; 10.15 Beiaard; 1030
Zang; 10.45 Verv. Beiaard; 11 Plano, 1115
Cabaretmuzlek; 11.30 Verv. plano; 11.45 Zang;
12 Orkest De Winter; 12.15 Journaal; 12 30
Weer; 12.32 Orkest De Winter; 1 Nieuws;
1.15 Gr.pl 1.30 Voor de soldaten; 2 Opera-
en Belcantoconcert; 3.30 Semi-klass. muziek;
4 VI. Gew. Omroep: Ontspanningsmuziek;
4.45 VI. Br.: Hawailanmuzlek; 8 Omroepork.
v Béromünster; 6.35 Eng, L P.: Song time;
7 VI. Br.; Nieuws; 7 30 Gr.pl.; 8 Radio-Mo
zaïek; 9 30 Lux.: Swing Requests; 10 VI. Br.:
Nieuws; 10.15 Verzoekprogr 11 Nieuws;
11-05 Dansorkest.
Radlodlatiibutle 4e L|Jn.
8 Eng. L. P.: Plano: 8.20 Way out West; 8 40
Orkest Leger des Heils; 9 Nieuws; 9.10 Mac-
pherson; 9.3o Stoll Theatre Orch.; 1015 Eng
H S.: Gr.pl.; u.15 VI. Gew. Omroep; 12 Eng.
L. P Lunchconcert: 12 30 Verzoek progr;
U0 Ork. Cotton; 2 Phillips Trio; 2.30 Fr. Br
Gr.pl.; 3 Groot Symph. ork.; 3.45 Marsmuz
4 Eng. L. P.: Songs from the shows; 4.45
Gr.pl.; 8.18 Top Score; 8 Lux.: André Koste-
lanetz; 6 13.Eng.
d. Ver.
Grand Hotel; 8.30 Comm.
mtlnster: Omroepork en sol.; 10 Eng. L. P.:
Nieuws; 10.15 Ivor Moreton en Dave Kaye;
10.30 Think on these things; 10 45 Macpher-
son; 11.15 BFN Theater ork 11.56 Nieuws.
MAANDAG 25 SEPTEMBER.
Dagprogramma.
Hilv. I (AVRO) 7 Nieuws; 7.15 Gr.pl.: 8
Nieuws; 8.15 Grpl.; 0 Morgenwijding; 9 15
Gr.pl.: 9.30 Waterstanden. 9.35 Or.pl 10 30
Voor de vrouw: 18.35 Gr.pl.; 11 Causerie;
11.15 Gr.pl.; 12 Koorzang; 12.33 In 't spion
netje; 12 38 Orgelspel; 1 Nieuws; 1.15 KwOr-
tet; 1.30 Grpl.; 2 Causerie; 2.20 Fluit en
piano. 2.50 Voordracht en harpspel; 3.03 Te
nor en piano; 3 30 Grpl.; 4 15 Dameskoor en
solisten; 4.45 Muslcalender; 5 30 Voor de
padvinders; 3.45 Zang en piano.
Hilv. II (NCRV) 7 Nieuws; 7.15 Ochtend-
gyran.; 7.30 Gr.pl.; 7.45 Een woord voor de
dag; 8 Nieuws; 8.10 Sportuitslagen; 8 20 Ge
wijde muziek; 8.45 Amusementsmuziek: 915
Voor de zieken; 9 30 Gr.pl.; 10.30 Morgen
dienst; 11 Gr.pl.; 11.20 Voordracht; 11.40 So
praan en plano; 12.05 Gr.pl 12.33 Metropole
orkest; 1 Nieuws; 115 Mandollnemuziek;
I.45 Grpl; 2 Schoolradio; 2.35 Gr.pl 3 30
Planorecital; 4 Bijbellezing; 4.45 Vocaal en
semble; 5 Voor de kinderen; 5.15 Orgelcon
cert: 5 45 Regerlng8Uitzendlng.
Avondprogramma.
Hilv. I (AVRO) 8 Nieuws; 6.15 Surinaamse
volksmuziek: 6 30 Filmkrant; 7 Orkestcon
cert; 7.30 Muzikale causerie; 7 15 Regerings
uitzending; 8 Nieuws: 805 Radioscoop; 10.35
Vlooi en plano 11 Nieuws; 11.15 Parijs pro
gramma; 11.40 Gr.pl.
Hilv. II (NCRV) 6 Hawailanmuzlek: 6.20
Sportuitzending: 6i30 Voor de Strijdkrachten;
7 Nieuws; 715 Causerie; 7 30 Radiokrant; 2.85
Nieuws; 8 Kamerorkest en koor; 9 Causerie;
9 20 Verzoekprogramma; 10 Verkenningen ln
Zuid-Amerika; 10.10 Mariniers Kapel, 10.45
Avondoverdenking: 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Radiodistributie 3e Lijn.
7 VI. Br.: Nieuws; 7 05 Gr.pl.: 7.30 Kroniek;
7 40 Gymn.; 7.50 Gr.pl 8 Nieuws; 8.05 Gr pl.;
9 Nieuws; 9.05 Deuntjes; 10 Lux.: Le Ménage
en Musique; 10 45 VI. Gew. Omroep: Gr.pl
II.15 Symph. nr 5 v. Tsjalkofskl; 12 VI. Br.:
Gr.pl.; 12.15 Ork Denayer; 12 30 Weerber.;
12.40 Verv. Ork. Denayer; 1 Nieuws; 115
Eng. H. S-: Those were the days; 2 VI. Gew.
OmrDep: Gevar. muz.: 3 VI. Br.: Omroepork
4 Romant. kamermuziek; 5 Nieuws; 5 15 Ens.
Mertens; 8 Eng. L. P.: Orgel; 6 30 VI. Br.:
Voor de soldaten; 7 Nieuws: 7 30 Gr.pl.; 7 50
Feuilleton; 8 Eng. L. P.: Londens Symph.
ork.: 8.45 Fr. Br Lyrische muziek: 9 15 VI.
Br.: Lichte muziek; 10 Nieuws; 1015 Ver
zoekprogramma; 11 Nieuws; 11.05 Symph.
muziek.
Radiodistributie 4e Lijn.
Nieuws; 8.10 Concert; 9 Eng. L. P.; Nieuws;
9 10 Verzoekprogr.; 10 Orgel; 10 30 Militair
orkest; 11 Dagboek; 11.15 Ork Ternent; 12
VI. Gew Omroep: Gr.pl.: 1 Eng. L. P.; BBC
Welsh Orch 1.45 Fr. Br.: Gr.pl.; 3 Operette
muziek; 4.15 VI. Gew. Omroep: Ens. Les Am
bassadeurs; 4.45 Eng. H. S Gr.pl.; 5 Fr. Br.t
Ber.; 5.10 Gevar. muziek; 6 Voor de soldaten;
6.30 Lichte muziek: 7 Omroepork en Om
roepkoren; 7.45 Kalundborg: Oude dans
muziek; 8 Lux Le crochet radiophonique:
8.30 Madame Foipput voyage! 8.45 Béromün
ster: Verzoekprogr.; 9.15 Eng. L. P Ork.
Yorke: 10 Nieuws; 1015 Act.; 10 20 Ork Ra
bin; 11 Fr. Br.: Dansmuziek; 11.55 Nieuws.
koesterde om zich tegen „een zekere"
Van der K. (Van Iependaal is een schuil
naam) te beveiligen, omdat zij hem in zijn
nieuwe gedaante, als auteur, ten volle
had aanvaard, toen werd zijn poëzie min
der navrant, toen dichtte hij om te dich
ten, niet om het uit te schreeuwen. Maar
er bleef toch altijd nog iets van zijn hart
in. En altijd trok dat hart naar zijn ge
boortestad Rotterdam, vooral naar de
stegen en de sloppen, waar hij in zijn
wilde jeugd had verkeerd, naar het krom
me straatje, waar hij werd geboren
Hij vond het nooit meer terug. Hij zag bij
zijn terugkeer alleen nog een geblakerde
toren in het gruis van vermorzelde jeugd
jaren staan. En schreef aan de zelfkant
van al wat vernietigd werd toch iets ver
kwikkends óók nog:
Ik zocht weer de haven. Ik wiste m'n
[tranen
Ik zag weer de masten en boeg van m'n
[schip.
De Maas en de meeuwen, de boeien, de
[kranen
En strakkende lijnen van tBkels en tip.
Er zwaaiden weer bakken! Er lalden
[weer lieren!
De zon zette water en wimpels in vlam.
De hijgende heikar bleef halen en
[vieren:
De beukende hartslag van 't nieuw
[Rotterdam!
straatje zich op tot Willem van Iepen-
daal, een welvarend auteur. En wat nog
het wonderlijkste is: hij heeft litterair een
beetje „school" gemaakt ook! De Gro
ningse dichter A. M a r j a. één van onze
prominente dichters, moet bepaald onder
de bekoring zijn gekomen van Willem van
Iependaals poëzie (die dezer dagen onder
de verzameltitel „Alle Liederen van de
Zelfkant" bij de N V. De Arbeiderspers
te Amsterdam in herdruk is gegaan).
Marja heeft n.l. de essence van het bar-
goens van de pernose wereld geproefd en
zette zich tot een ..herdichting" van de
„Ballad of Reading Goal", die Oscar Wil
de in de gevangenis schreef, maar nu in
dat rasechte bajes-jargon, en dan natuuT-
lijk uiterst vrij, onder de titel „De Bajes-
ballade van Wilde Oscar". Hij droeg zijn
uiterst suggestieve dichtstuk op aan dr
J van der Grient, die veel gedaan heeft
voor de verbetering vari het lot der ge
vangenen Die opdracht ademt de geest
van de ballade zelf. Zij luidt:
Aan dr Van der Grient,
der bajesklanten vriend;
hij voelt met het gajes mee
ook In zijn slee!
In de Podium Reeks van de uitgeverij
De Driehoek te 's-Graveland ls al de
tweede druk van „De Bajesballade van
Wilde Oscar" uitgekomen. De litteraire
wereld heeft er dus al van gezegd, wat er
van te zeggen valt. De waarde van het
werk is niet zozeer, dat het poëtische ge
halte er van zo hoog is. of dat de auteur
ziclj zo innig heeft kunnen verplaatsen in
de mentaliteit van een bajesklant, maar
dat in deze eigenaardige vorm zulk een
treffende brochure tegen de doodstraf is
verschenen.
Merkwaardig ls overigens, dat er nu dus
twee bundels ln de winkel liggen, die
beide aan de'bonte kleuren van de die
ventaal hun karakter danken. Dieventaal
en dichtkunsthoe vónden zij cikaari
W. WAGENER
Bezoekers aan het Nederlandse paviljoen
op de Frankfortse Najaarsbeurs kunnen b(j
de kaasstand eens kennis maken met dit
typisch Nederlandse product Talrijke
proevers werden reeds kopers.
Op een diepte van 2220 meter ls Dins
dagmiddag bij de proefboring te Oostzaan
aardgas aangeboord. Hoewel de aange
troffen hoeveelheid zeer klein ls, heeft
het toch aan de boring een kleine moge
lijkheid gegeven hier later aardolie aan te
treffen.
nennota voor 1951 allerwege en ook
op de Amsterdamse effectenbeurs een
slechte indruk heeft gemaakt. Hiermee is
niets ten nadele van de minister van finan
ciën gezegd, want het ls juist zfjn ln de
laatste jaren gegroeid realisme, waardoor
de zwakke plekken van Nederlands finan
ciële toestand zf)n komen bloot te liggen.
Bloot betekent ongedekt. Hef meest ont
stellende kenmerk is. dat voor bet tekort
van 1950. dat op rond 500 mlllioen wordt
gesteld en voor het tekort voor 1951, dat
wel eens weinig lager zou kunnen zön,
geen dekkingsmiddelen worden aange-
Dit komt feitelijk hier op neer, dat de
minister gedwongen wordt in een richting,
waartegen hij ongetwijfeld grote bezwaren
heeft, namelijk in die van een zgn. deficit
financiering, waartoe men gedurende de
eerste jaren na de bevrijding noodgedwon
gen moest overgaan, doch die men in 1949
te boven meende te zijn. Een deficitfinan
ciering wil zeggen, dat voor de tekorten
op de staathuishouding wordt geleend
waardoor dus het bespaarde kapitaal van
de bevolking in de staatshuishouding wordt
opgeteerd, de staatsschuld en de rentelast
stijgt en de monetaire positie des lands
wordt verzwakt. Wij herhalen overtuigd te
zijn, dat minister Lieftinck die kant niet
op wil. maar dat hij. nu de belastingdruk
(Van onze Londense correspondent)
Na de opwinding over de staal-nationali-
sering heerst er in Engeland een onmis
kenbare katterige stemming.
Als koren op de molen van de vijanden
der nationalisering is het thans versche
nen rapport over het genationaliseerde
transportwezen, waaruit blijkt, dat dit
het laatste jaar een nieuw reusachtig ver
lies (20 millioen pond Sterling) heeft op
geleverd. Hoewel dat toegeschreven wordt
aan de moeilijke overgangsperiode, ziet
het er voor het reizend publiek weinig
prettig uit. Het stijgen der spoortarleven
heeft reeds velen afgeschrikt, zodat de
verhoging een averechts gevolg had Daar
komt nu bij, dat op hun beurt de busta
rieven omhoog zulleq gaan. om de kosten
van de duurdere, genationaliseerde steen
kool goed te maken.
Het komt allemaal hoogst ongelegen. De
genationaliseerde duisternis, waarin de
city en een groot gedeelte van de rest van
Londen door de gasstaking is gedompeld,
is ook niet bepaald een reclame voor het
staatsbedrijf.
De prijzen van een aantal textielgoede-
ren zijn inmiddels met IS tot 20 procent
omhoog gegaan. In verband met de wol-
situatie, is er reeds een fabriek in Schot
land, die herenpakken uit apenootjes gaat
maken. En dat in het klassieke land van
de tweeds! Alles, wat het leven veraange
naamt, hoe simpel van aard ook, dreigt
luxe te worden. Al juichen de statistici,
dat de kosten van levensonderhoud de af
gelopen maanden rhet één punt gedaald
zijn. in het dagelijks leven valt zo iets niet
te bespeuren. Integendeel.
De Engelsen zullen zelf moeten uitvech
ten, of eigen wanbeheer of de internatio
nale situatie daarvan de schuld is. Er ls
bij de critici echter sterk het gevoel, dat
Engeland, in welke mate het ook speelbal
van niet controleerbare krachten mag zijn,
zelf te kort schiet op het gebied der pro
ductiviteit
Vergelijkende studies met Amerika
maakten dit duidelijker dan ooit. Oudere
havenarbeiders klagen over de talrijke
thee-uurtjes der jongere collega's, die er
teveel hun gemak van nemen. Vakbonden
leggen, absurd genoeg, geldboeten op aan
arbeiders, die hun beste beentje voorzet
ten, en meer presteren dan het normale.
Er zal een oplossing moeten worden ge
vonden om het vele krampachtige en
kunstmatige, dat de Britse samenleving
naast het bewonderenswaardige, dat er
gelukkig nog in grote mate is. kenmerkt,
te doen verdwijnen. De gecompliceerd
heid der dingen zal het de regering, als
zij binnenkort weer aan de stembus ver
schijnt, moeilijker dan ooit maken.
JA 2.0ALS WIJ DE VORIGE KEER ZAGEN, was Joris
Goedbloed bijzonder uit zijn humeur, omdat Panda de beurs
had verloren. Misschien zou hij nog wel erger uit zijn humeur
zijn geweest, wanneer hij geweten had. -dat Graaf Isen Grim en
Hertog Bruno er werkelijk in geslaagd waren hun spoor te vin
den en te volgen en zich al heel dichtbij bevonden.
Isen Grim stond het vlondertje te bestuderen, waar Joris en
Panda nog niet lang geleden overheen waren gegaan en Bruno
stond een beetje zenuwachtig naast hem.
„Dat ziet er zo eng uit" meende de Hertog. „Daar kan toch
niemand overheen lopen! We zijn vast verkeerd!"
„Nee. nee we zijn heel goed!" siste Isen Grim ijzig, „En we
gaart achter hun aan! Wij gaan hier ook overheen en dan zullen
we hen ln hun slaap overvallen!"
Maar dat ging niet op, want slapen deed alleen Panda. AI was
het hooi ook nog zo hard hij was erg moe na alle dingen, die
er deze dag gebeurd waren en dus dutte hij al spoedig in. Doch
de ontevreden Joris Goedbloed bleef met een peinzende blik ln
zijn ogen naar hem zitten kijken.
„Hoe ontzaglijk dom," mompelde hij. „Zo jong en toch al zo
dom! Verliest een dure beurs met Inhoud, die lk met gevaar voor
eigen leven voor hem veroverde. Summum suffum demonstran
dum. zou lk in navolging der klassieken willen zeggen! Hij heeft
zijn verdiende loon maar tochhm
En Joris staarde nog eens een poosje naar de slapende Panda
voor hij vervolgde: „Aan de andere kanthm! Tja! Dat geld
is nu ook in verkeerde handenIk zouik moest eigen
lijk...."
En wat hij toen ging doen zullen we spoedig merken.
In ieder geval werd Panda even later wakker, omdat hij echt
helemaal stijf was geworden van het hooi. waar hij op lag
„Het is bijzonder hard!" dacht hij. „En waar is Joris? Die kon
zeker ook niet goed slapen en is toen een eindje gaan wan
delen....".
Advertentie
Rttai fflMi da
16 |aa» In gabruik
bij da KLM
f ASR N V EHCO
HAAKSBERGEN
de grens van haar effectiviteit heeft be
reikt of overschreden, in die richting
wordt gedrohgen. omdat het twijfelachtig
is of zijn dringende oproap tot beperking
van uitgaven, zówel bij de bevolking als
bij de volksvertegenwoordiging voldoende
gehoor zal vinden.
Wij zeggen niet, dat de regering aan deze
mentaliteit geheel onschuldig is. want met
haar vroegere beschouwingen over een zgn.
cyclische begroting en haar herhaaldelijk
uitgesproken afkeer van een ook toen reeds
noodzakelijke aanpassingspolitiek, heeft
zij veel kwaad gedaan. Daardoor toch zijn
geesten opgeroepen, die nu moeilijk kun
nen worden bezworen. De minister heeft in
zijn slotbeschouwing terecht het gevaar,
dat thans 's lands financiën bedreigt, aldus
geformuleerd, dat het verlangen groot is
om in de vele noden en behoeften, die
worden ervaren, tegelijkertijd en zo goed
mogelijk te voorzien, terwijl de financiële
toestand selectie en beperking eist.
De regering heeft het beheer en het be
leid van 's RUks financiën, maar het merk
waardige in de huidige situatie is, dat het
beleid haar in veel sterkere mate dan voor
heen door de volksvertegenwoordiging
wordt opgedrongen. Het is niet de volks
vertegenwoordiging, die de uitgavenpoli-
tiek der regering de teugel aanlegt, maar
de regering moet aan de door de volksver
tegenwoordiging gewenste voorzieningen
een halt toeroepen. En het valt in minister
Lieftinck te loven, dat hU, blijkens tljn
MUlioei)ennota, zich sijn grote verant
woordelijkheid als hoeder van 's lands
financiën bewust is.
waarlijk niet best voor. Uit de publi
catie van het Centraal Economisch Plan
1950 blijkt duidelijk, dat er, na de krachtige
verbetering, welke vóór 1949 kon worden
geconstateerd, voor 1950 in meer dan een
opzicht van achteruitgang moet worden
gesproken, ook al is dan de productie eo
de arbeidersproductiviteit vooruitgegaan.
Deze laatste is echter met een cijfer van
91 in vergelijking met 100 voor 1938, ook
in vergelijking met die in andere landen,
nog steeds laag en de ongunstige ontwikke
ling van de Nederlandse handelsbalans ge
durende 't eerste halfjaar doet verwachten,
dat het tekort op de betalingsbalans, dat
van 1140 millioen in 1948 tot 300 mil
lioen in 1949 was teruggelopen voor 1950
weer tot 800 millioen zal stijgen.
En nu kan men over de velerlei facetten
van Nederlands economise he en financiële
positie Interessante en oninteressante be
schouwingen houden, juist ls wat in be
doelde uitgave van het Centraal Planbu
reau gezegd wordt, nl. dat aan het sluiten
van de betalingsbalans nog steeds priori
teit moet worden gegeven. En deze beta
lingsbalans kan, gelijk elders betoogd
wordt, alleen in evenwicht worden ge
houden ais de Nederlandse invoer voor
9P pet door de uitvoer wordt gedekt, ter
wijl dit percentage voor het eerste half
jaar slechts 61 was.
Het is dan ook geen wonder, dat aan de
door de ministers Van den Brink en Mans-
holt Ingezonden nota over de prijspolitiek
een pessimistische teneur ten grondslag
ligt. al wordt ook hier de harde werkelijk
heid met een professorale terminologie
omkleed. Zo wordt er bijv. op gewezen,
dat de Nederlandse exportproducten aan
zienlijk minder in prijs stijgen dan c
Sevoerde grondstoffen, zodat ruilvoet on-
unstiger geworden is. Dit zal, zo zeggen
de ministers, onvermijdelijk een vermin
dering van het reële nationale inkomen
met zich brengen, hetgeen tot uitdrukking
komt in een stijging van het prijsniveau,
die niet geheel door een stijging van geld-
inkomens mag worden gevolgd, wil men
de werking van de inflatiespiraal ver
mijden. En wanneer geconstateerd wordt,
dat het monetaire evenwicht ls hersteld en
voor een inflationistische prijsbeweging
geen ruimte is. dan volgt daarop het veel
betekenende zinnetje: indien de conse
quenties van de plaats vindende ontwikke
ling op economisch gebied worden aan
vaard.
Deze consequenties zijn: een mindere
consumptie, want ten aanzien van de mo
gelijkheid om de gevolgen van de grotete
militaire inspanning en de ongunstige ruil
voet door productievermeerdering te com
penseren. achten de ministers optimisme
misplaatst.
Blijkbaar I's de beurs deze week onder de
invloed geraakt van deze sombere perspec
tieven, hoewel een koersdaling van de
aandelen, gelet op de nieuwe gevaren, die
de gulden bedreigen, feitelijk onlogisch is.
Wat de luchtvaartpolitiek betreft, zo
schrijft de minister in zijn toelichting op
de begroting voor Verkeer en Waterstaat,
blijft de minister voorstander van de
grootst mogelijke vrijheid in de lucht. In
ternationale afspraken en regelingen ten
aanzien van tarieven en veiligheidsvoor
schriften voorkomen ongezonde concur
rentie.
Voor 1951 ligt het in de bedoeling een
aanvang te maken met de inrichting van
het G.C.A.-radersysfeem. Op het gebiïd
van radiobakens dié dient op korte 'er-
mijn wat de middelbare afstanden betreft,
te worden overgegaan tot het in voeren
van ultra-korte-golf-bakens met automa
tische richtingsaanwijzing aan de piloot.
Het binnenlandse luchtverkeer en de mo
gelijkheden van aansluiting daarvan op de
naburige landen heeft de voort
aandacht van de minister.
(Vertaald uit het Duite)
Mariene leunde in de kussens achter
over. Ze scheen de kracht te missen om
rechtop te blijven zitten.
Vóór elles zou lk graag van u v?il
len weten, mevrouw Rothe, of uw man
gistermiddag laat bezoek verwachtte.
Ze d^cht even na.
Hij heeft mij niets daarvan gezegd.
Maar het gebeurde heel vaak, dat vreem
den hem kwamen bezoeken. Het ls niet
mogelijk, dat lk alle mensen ken, met wie
*1 ln contact stond.
4- Meneer Rothe ontving natuurlijk
Mt iedereen, die hem wilde spreken,
nterkte de inspecteur tip. Ik neem aan,
dat de meeste bezoekers door zijn secre
taris te woord werden gestaan.
Ja. dat is inderdaad waar. Maar de
secretaris van mijn man ls sinds twee
weken met vacantie en komt pas over
een dag of tien terug.
Was er geen plaatsvervanger voor
hem?
Misschien wel, maer ik weet het niet
zeker.
Was het u bekend, dat uw man gis
teren een zeer grote som gelds had opge
nomen?
Mijn man had me onlangs eens ver
teld, dat hU dat wJJde doen. Hij had
grootse plannen voor verbouwing en uit
breiding van de fabriek.
Er is vastgesteld, dat hij dat grote
bedrag bij zich had. doch het geld is ver
dwenen
Met een ruk zat mevrouw Rothe recht
overeind, haar zakdoekje viel op de
grond.
Wèt zegt u?
Het geld is niet meer aanwezig
Dat moet een vergissing zijn, dat
kan niet.... Haar stem klonk luid en
beslist. Waarschijnlijk had hij het nog
helemaal niet opgenomen.
Toch wel. mevrouw, hij heeft het
geld opgerftmen. Dit feit is vastgesteld.
Maar het bedrag is spoorloos verdwe
nen. Noch ln de kluis, noch in het ge
heime vak ervan, werd iets gevonden,
naar ik me zelf heb kunnen overtuigen,
maar ln de halfopengetrokken schrijf
tafellade lagen enkele lege banderollen
van bankpapier. Daaruit mag onge
twijfeld geconcludeerd worden, dat het
geld daar bewaard werd. Uw man lag
over deze lade heen gebogen op de schrijf
tafel, toen we hem vonden, als wilde
hij het geld beschermen tot op het mo
ment, dat het dodelijk schot afging. De
dader moet het geld met grote snelheid
bij zich gestoken hebben, want meneer
Rothe kwam in zijn val op de schakelaar
van de alarmsirene terecht, zodat op dit
lawaai ieder ogenblik toesnellende men
sen verwacht konden worden.
Mariene sprong op en streek met haar
hand door haar verwarde haren.
Houdt u alstublieft op! Ik kan het
niet langer aanhoren 1
Weest u kalm en verstandig, me
vrouw. ik ben helaas nog niet klaar, zei
Helbing zo rustig mogelijk.
Wat wilt u dan nog meer weten1
Haar stem klonk ongeduldig en bijna
vijandig.
Ik zou graag van u de belde exem
plaren van de sleutel, die de tweede huis
deur aan de achterkant afsluit, willen
hebben. De exemplaren, die het keuken
meisje en de huisknecht hadden, heb ik
me laten geven. Bij meneer Rothe hebben
we een dergelijke sleutel niet gevonden
Ik neem daarom aan. dat u nog twee
exemplaren ln uw bezit hebt.
Wezenloos keek ze hem aan.
Ik begrijp niet wat u bedoelt. Over
welke sleuteltjes hebt u het eigenlijk?
Mevrouw Rothe, u zult zich toch
herinneren, dat niet alleen uw perso
neel. maar ook u en uw man een sleu
tel hadden van de tweede hulsdeur. Daar
er een vermoeden bestaat, dat de dader
langs deze weg ongezien het gebouw uit
is gekomen, ben ik genoodzaakt me ervan
te vergewissen, of deze beide sleutels in
uw bezit zijn. Er is een mogelijkheid, dat
ze weggenomen zijn.
O juist, nu begrijp ik u. Mijn man
heeft direct na ons huwelijk mij zo'n
sleutel gegeven. Ik heb eigenlijk nooit
precies de bedoeling ervan begrepen,
maar er verder niet speciaal over nage
dacht, aangezien lk ven die ingang nooit
gebruik maakte. Ik zal Hanna zeggen, die
sleutel op te zoeken.
Helbing keek haar strak aan.
En de sleutel van uw man?
Die ook natuurlijk.
Ik dank u. mevrouw Rothe
Wilt u het meisje dan onmiddellijk hier
laten komen Mijn tijd is kostbaar en ik
kan niet wachten.
Mariene fronste haar donkere wenk
brauwen.
Mijnheer Helbing. ik moet U ver
zoeken even geduld te hebben. Ik stuurde
Hanna met een boodschap naar de dokter
en lk geloof niet. dat ze al terug is.
Het meisje is hier in huis, merkte
Helbing rustig op. Ik heb haar daarnet
nog horen spreken.
U ls er dus niet mee tevreden, wan
neer ik u beloof de sleutels zo spoedig
mogelijk op te laten zoeken?
Er klonk iets van boosheid in haar stem
Nee. mevrouw Rothe, tot mijn spijt
kan ik daarmee niet instemmen, Mag Ik u
derhalve verzoeken, het meisje nu onmid
dellijk hier te laten komen, of wilt u. dat
lk het zelf doe?
Belt u maar even.
Na enige ogenblikken verscheen het
slanke figuurtje van Hanna in de deur
opening.
Wat is er van uw dienst, mevrouw?
Mevrouw Rothe zou graag zien. dat
je haar de beide sleutels van de tweede
deur van het huis brengt, antwoordde
Helbing in Marlene'6 plaats.
Het meisje keek hem met een vragende
blik aan. t
Mevrouw Rothe heeft die sleutels toch
helemaal niet in haar bezit
Je vergist je. antwoordde Helbing
langzaam. Mevrouw Rothe heeft me zo
juist meegedeeld dat ze die beide sleutels
wel degelijk heeft
Wat ben jij opeens vergeetachtig ge
worden. Hanna riep Mariene geprikkeld
uit. Ik geloof, dat je die sleutels in mijn
schrijftafel kunt vinden.
Mariene liet zich weer ln de kussens
zinken en verborg haar gezicht ln haar
handen.
Terwijl ze met het meisje sprak, had
Helbing een oud-Romeinse bronzen figuur
bekeken, die op een fraai antiek kastje
stond. Toen het meisje verdwenen was,
wendde hij zich weer tot haar.
Waar was u gistermiddag, mevrouw
Rothe
Ik moest bij m'n naaister zijn. ant
woordde ze kortaf.
Dat heeft ook uw kamermeisje ver
klaard. Ze kon zich echter niet precies
herinneren, om welke tijd dat geweest
was.
Er kwam iets van een glimlachje op
het bleke gezicht van mevrouw Rothe.
Dat wil ik graag geloven, ze had
het gisteren buitengewoon druk Boven
dien is het niet mijn gewoonte, het meisje
van mijn komen en gaan op de hoogte te
houden.
Ze vertelde me, dat u haar steeds
voor allerhande nodig hebt, en het zou
dus niet vreemd zijn, als ze wist. wan
neer u was uitgegaan.
Ze is niet nieuwsgierig, merkte Mar
iene Rothe op.
Daarover zullen we het later nog wel
eens hebben, mater thans zou ik u nog
maals willen vragen mij te zeggen, hoe
laat u bij uw naaister was. hield Helbing
aan.
(Wordt vervolgd)
