RADIOS
Wie doodde Valentin Rothe?
PANDA EN DE MEESTEB-GEMASKEBDE
Portugese mannen zoeken hun
heil op de boulevards
Bremen hield de Hanzegeest
nog levend
Engelands leeszalen, centra Van
cultuur en wetenschap
Parijse mode voor
En zorg voor oudelieden
id't
plattelandsvrouwen
Kamerverhuursters lieten
te hoge huur betalen
Aannemers betaalden
te hoge lonen
ZONDERLINGE SPELING DER NATUUR
SANAT0GEN
Montgomery in ons land
Kt'ursoverzichl
BEUKS VAN AMSTERDAM
Woutertje op liet matje
IK
Thuis is hol hun te „druk"
GOBELINS
WORDEN HERSTELD
Voor het belang tan hun haven werken
arbeider en ondernemer samen
Postcensinir in
Oost-Duitsland
Paradijs aan de
Oceaan
Het begon met een halve penny!
40 Millioen boeken
Vrienden van de wijn
Brazilië kan landbouwers
en ingenieurs gebruiken
EERSTÉ BLAD - PAGINA 2
ONDERWERP sprak
mevroiiw D. Elema-Bakker uit Hui-
xinge in de algemene provinciale verga
dering van de Nederlandse Bond van
Plattelandsvrouwen, afd Zuid-Holland
welke gisteren in ..Ons Huis" te Rotter
dam werd gehouden. Voor* zij het woord
kreeg was echter al een groot deel van
de agenda afgewerkt. De talrijke afge
vaardigden hadden gezamenlijk het Bonds
lied gezongen en de presidente, mevrouw
M H. GelukLeeuwenburg had o.a mee
gedeeld. dat Groningen de afdeling tot
een bezoek had uitgenodigd. Om verschil
lende redenen heeft het bestuur verzocht
deze invitatie tegoed te mogen houden tot
de zomer van 1991. Tot afgevaardigde naar
de in Utre-cht te houden najaarsvergade
ring van de Landelijke Bond werd me
vrouw Schöddebeurs uit Moordrecht en
tot plaatsvervangend afgevaardigde mej.
N den Boer uit Alblasserdam benoemd.
Sinds de in April gehouden provinciale
vergadering is Bleskensgraaf toegetreden
met een afdeling van 27 leden.
Hierna en nadat nog enkeie andere
agendapunten waren afgehandeld, ver
telde mevrouw Elema een en ander over
de Reizende Tentoonstelling ..Goede Kle
ding". welke een commissie uit de Bond
van Plattelandsvrouwen op het ogenblik
voorbereidt en die het volgende jaar in
verschillende steden van ons land zal
worden gehouden. Bij de samenstelling
wordt uitgegaan van de Parijse mode.
echter aangepast aan de behoeften van
de Nederlandse Plattelandsvrouw. Welis
waar is er hier en daar neiging te be
speuren het oude in ere te herstellen,
maar de tentoonstelling zal zich daarmee
niet bezighouden. De opzet is hef burger
pakje. zoals plattelandsvrouwen dit van
des ochtends vroeg tot des avonds laat
dragen. Zo zal er ook werkkleding te zien
tijn.
Dertig jaar geleden nog droegen de
vrouwen, die de koeien molken, lange
rokken, een onpractische en onhygiënische
dracht bij dit soort werk. Tegenwoordig
trekken melkmeisjes een overall aan.
Derhalve zullen ook overalls op de Ket
sende Tentoonstelling zijn te zien.
Ook bij de tuinarbeid wordt vaak een
overall gedragen en dus komen er tuin-
overalls in de te tonen collectie. Ook zijn
er tal van vrouwen, die bij de huishoude
lijke arbeid schorten dragen daarom
zullen er ook schorten te zien zijn en na
tuurlijk middagkieding. mantels, mantel
pakken enz. Er zal worden gelet op stijF,
men wil de vrouwen leren; dat ze er met
weinig geld er toch aardig uit kunnen
zien. mits zij de nodige tijd en overleg
besteden om haar garderobe harmonisch
samen te stellen. Verder moet rekening
worden gehouden met allerlei bijzondere
omstandigheden, o.a. met het feit. dat de
plattelandsvrouw in ons winderige landje
behoefte heeft aan practische hoofdbe
dekking. Aan de voeten zal aandacht wor
den geschonken, want de boerin legt elke
dag menige stap af. Er zullen dus schoenen
te zien zijn van Forma Natura. Corsetten
zullen niet worden getoond, wel zal er op
wordpn gewezen, dat. wie geen steun voor
het lichaam zoekt in bepaald soort kle
dingstukken. gymnastiek zal moeten be
oefenen. Ook komt er een afdeling be
treffende hand-, haar- en huidverzorging,
waarbij echter rekening moet worden ge
houden met de verschillende opvattingen
welke in onderscheidene streken van ons
land heersen ten aanzien van make-up.
In dezen zal niet overal hetzelfde kunnen
worden getoond.
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
tullen ook shows worden gehouden en
daarbij zullen leden van de Bond als
mannequin moeten optreden, twee voor
elk van de maten 42, 44 en 46; anderen
zullen ^medewerking dienen te veiienèn
als kleedsters enz. De tentoonstelling
wordt uitsluitend in steden gegeven: zij
hegïht in Februari in Alkmaar, van 27
tot 29 Maart is zij in Breda en van 2 tot
7 April in Rotterdam (Kunstkring).
Hierna vertelde mevrouw v d. Torren
uit Waddinxveen een en ander over het
Internationaal Congres van Plattelands
vrouwen. dat vorige maand in Kopenha
gen is gehouden. Men heeft daar o.a. be
sloten. dat de leden zal worden gewezen
op de noodzaak internationaal te leren
denken in het belang van de wreldvrede
Tijdens een onderhoud met een afgevaar
digde uit Canada hoorde mevr. v. d. Tor
ren dat de Nederlandse emigranten daar
zeer geziene werkkrachten zijn. maar men
betreurt het. dat ze zich niet steeds aan
hun contractuele verplichting het eerste
jaar bij dezelfde patroon te blijven, hou
den.
Na de koffiepauze sprak mr J A. J
Meijer, secretaris van de Nationale Com
missie voor de Oudeliedenzorg te Amster
dam over ..Zorg voor Ouden van Dagen".
In zijn inleiding wees spr. er op. dat men
in verband met bejaarden het eerst denkt
aan hun huisvesting, maar het desbetref
fende vraagstuk heeft veel meer en zelfs
belangrijker kanten. In Engeland is men
met de Oudeliedenzorg veel verder dan
hier en daar heeft men in alle gemeen
ten centrale comité's bestaanda uit vrij
willigers, die elk drie sub-comite's hebben
en de volgorde, waarin deze worden ge
noemd pleit voor de belangrijkheid, welke
zeaan de verschillende vormen van oude
liedenzorg toekennen. Ze zijn n.l. voor:
le bezoek en sociale bijstand. 2e clubs
en 3e behuizing. In Amerika, waar even
als te onzent 5% van de oudelieden in
Inrichtingen is ondergebracht en 95% op
zichzelf leeft heeft men proeven geno
men die tot verrassende resultaten heb
ben 'geleid. Men heeft daar ontdekt, dat
talloze bejaarden, die verzoeken te wor
den opgenomen in een tehuis, eigenlijk
liever op zichzelf blijven wonen en hiertoe
ook in staat zijn, maar vrees voor toe
komstige zwakte doet hen naar de vei
ligheid van een inrichting verlangen. Men
heeft nu een groep van vijftig bejaarden
in eigen huis enige hulp gegeven met ijet
gevolg, dat nadat de proef drie jaar had
geduurd, deze vijftig veel vitaler bleken
te zijn dan degenen, die wel in een tehuis
werden verzorgd. ft
Hierna gaf spr. 'n historisch overzicht van
de Oudeliedenzorg in Nederland, sprak
over de Hofjes van weleer, van de groep
nieuwe bejaarde armen, welke ten ge
volge van de eerste wereldoorlog ontstond,
waaraan tehuizen als die van Pro Se-
nectute het aanzien danklen en over de
tweede wereldoorlog, tijdens welke aan
de ene zijde reeds gepensionneerden weer
in het arbeidsproces werden ingeschakeld
die hierdoor tot nieuw leven kwamen,
terwijl aan de andere kant door de
evacuatie, o a van oudelieden ui? Den
Haag. het huisvestingsprobleem zeer acuut
werd Allerlei factoren droegen er toe bij
het oudelieden vraagstuk tot een centraal
vraagstuk te maken. De Noodultkering
Drees komt slechts aan een deel van de
moeilijkheden tegemoet. De vereniging
voor Gerontologie, (die zich bezighoudt
met de sociaal-medische kant van het
Oudeliedenvraagstuk) en de Vereniging
voor Maatschappelijk Werk hebben geza
menlijk de commissie, waarvan ^pr. secre
taris is, opgericht en deze heeft het vraag
stuk in studie genomen. Men zal het
vrmoedelijk oplossen in de richting waarin
Engeland een oplossing heeft gezocht n.l.
de 'oudelieden zoveel mogelijk in eigen
omgeving laten waar ze worden bezocht
door vrijwilligers, die voor hen een vast
punt in hun vaak eenzaam leven worden
en die de hulp van deskundigen kunnen
inroepen wanneer op bepaalde geftieden
hulp moet worden verleend.
Avondprogramma.
Hllv. I (NCRV) 6 populair concert; 6.30
Grpl; 6 40 Volksmelodieën; 7 Nieuws; 7 18
Voor de jeugd, 7 30 Gr pl 7 40 Radiokrant;
8 Nieuws: 8 05 Radio Phllh orkest; 9 15 He-
iaagse zendtngsvragen;
tsmuzlek; to Koorconcert; 10 30 Gr.pl.;
i; U15
10.45 Avondoverdenking;
Gramofoonplaten
Hilv. II (VARA) 6 Nieuws; 6 15 Varia: 6 20
Grpl of actualiteiten; 6 30 Voor de Strijd
krachten; 7 Causerie; 7 18 Planosol!. (VPRO)
+30 Voor de Jeugd. (VARA) 8 Nieuws; 806
Politiek commentaar: 8.15 Omroeporkest en
-koor; 9 is Hoorspel; 10 Kwartet; 10.20 Piano
concert 10 45 Causerie. 11 Nieuws; 11.18
Grfli
7 45
Nieuws;
DONDERDAG 5 OCTOBER 1950.
Dagprogramma.
I (KRO) 7 Nieuws; 7.15 Gr p
liturgische kalender; 8
9.30 Waterstanden; 9 35
adio: (NCRV) 10 Gr.pl
10 45 Gr.pl (KRO) 11
11.45 Schoolradio; 12 Ange-
HUv.
Morgengebed
Nieuws. 8.1"
Grpl.: 940
10.15 Morgcndii
de zieken
12.03
De Amsterdamse bijzondere politie
rechter behandelde Dinsdag drie gevallen
van het vragen van ongeoorloofde kamer-
huurprijzen. Een kamerverhuurster, die
85 gulden per maand had geïncasseerd, in
plaats van de toegestane 45 gulden, werd
veroordeeld tot een boete van vijftig
gulden. Een ander, die voor de huur van
twee kamers plus keuken 110 gulden per
maand. in plaats van de toegestane 50
gulden ontving, kreeg een boete van 2ë0
gulden Een man, die volgende week naar
Australië emigreert, kon de boete voor
zijn overtreding van het huurprijzenbe-
sluit. twintig guldeh. meteen vo Idoen.
Een ex-sergeant majoor van het vroe
gere K.N.I.L., die via een tussenpersoon
bijna een woning had gekregen, had deze
persoon 75 gulden moeten betalen voor
zijn bemiddeling. De tussenpersoon, die
beweerde, dat de ex-militair hem het geld
had gegeven zonder dat hij er om had
gevraagd, werd veroordeeld tot een boete
van 150 gulden.
De bijzondere politierechter te Amster
dam behandelde Dinsdag drie gevallen
van het betalen van niet geoorloofde
lonen aan bouwvakarbeiders. Een aan-
-nemqr, die deze zomer aan een aantal
arbeiders 52% boven het toegestane loon
had uitbetaald, kreeg een boete opgelegd
van 400, plus een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van twee weken met een
proeftijd van twee jaar. Een tweede, die
een 30% te veel had uitgekeerd, werd
beboet met ƒ200. Een derde aannemer,
die suppletielonen had verstrekt boven
het toelaatbare, hoorde zich veroordeeld
tot een boete van ƒ500. plus drie weken
voorwaardelijk met een proeftijd van
twee jaar. De suppletielonen Waren dooi
de opzichter uitbetaald en deze verant
woordde de bedragen als z g. bouwkosten.
Dit waren alle. zo bleek bij controle, ge
fingeerde posten.
12.55 Zonnewijzer;
Lichte muziek: 1.35 Pianorecital;
(NCRV) 2 Gr.pl.; 2.45 v. d. Vrouw; 3.30 Kamer
muziek. 4 Bijbellezing 4.45 Vocaal ens :5
Voor de jeugd; 5 30 Zigeunerkwartet: 550
Regeringsuitzendlng
Hilv. II (AVRO) 7 Nieuws. 7.15 Ochtend-
gymn 7 30 Or.pl (VPRO) 7.50 Dagopening;
(AVRO) 8 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 9 Moigenwij-
dlng; 9 15 Grpl.; 9 30 Populair concert: 10.30
Voor de vrouw; 10.35 Gr.pl.; 10 50 Voor de
kinderen; 11 Gr.pl.; 11 45 Causerie. 12 Orgel
en accordeon. 12.33 In 't spionnetje; 12 38
Pianospel. 1 Nieuws; 1.15 Metropole orkest;
1.45 U kunt het geloven of niet: 1.50 Meisjes
koor; 2 Voor de vrouw; 2 30 Alt en piano. 3
Voor de zieken; 4 Gevar progr.5 Voor d#
kinderen.
Avondprogramma.
Hllv. I (NCRV) 8 Gr.pl.; 6 15 Accordeon
vereniging: 6 30 De stem van de Chr. vakbe
weging; 6 45 Grpl.: 7 Nieuws: 7.15 Levens
vragen van allerlei aard; 7 30 Gr.pl.; 7 40
Radiokranl; 8 Nieuws; 8 05 Gevar. progr 10
Gr pl 10 15 Buitenlands overzicht; 10 35
Kerkkoor: 10.45 Avondoverdenking; 11
WOENSDAG 4 OCTOBER 1850
JjJen Siamese tweeling
TOUkte de bejaarde plukl
abzer dagen in de boomj
'ling onder de appelen
kker B. de Wit een
■mgaard van de heer
H. van Soest bij Wijk bij Duurstede Het
was een goudreinet. Aan óén steel, twee
volkomen saamgegroeide appels met twee
kroontjes eh twee klokhuizen. Het is «een
zeldzaam voorkomend geval. Vooral bij
goudreinetten komen deze tweelingen vrij
wel nooit voor, hoewel ook zelden, leve
ren bellefleurs meer van deze eigenaar
dige dubbelvruchten. Onze fotograaf
maakte een foto van deze wonderappel
voor een spiegel, zodat men beide kanten
van de dubbelvrucht kan zien.
Nieuws; 11.15 Gr pl
Hilv. II (AVRO)
6 Nieuws; 6.15 i
:estconcert. intermezzi: gesprek met de
brandweerman en gr.pl.; 8 Nieuws; 8.05 Ac
tualiteiten: 8 15 Pro Muslca. Toonkunstkoor.
Utrechts Sted orkest en Solisten; 9 20 Hoor
spel: 10 20 Let op de bel: 11 Nieuws; 11 15
Sportactualitelten; 11JQ Gr pl
Radiodistributie 3e I.tjn.
ï'vi. Br: Nieuws: 805 Concert! 9 Eng. L.
P. Nieuws; 9.10 Verzoekprogiio Reg.
Dixon 10 30 Orkest Reynolds 11 Dagboek.
11.15 Palm Court Orch 12 VI Br.: Gr.pl
12.15 Orkest Saintal: 12.30 Weer; 12 40 Ork.
Salntall Nieuws; 1.15 Orgel en zang; 2
Muzlekgesch voor de jeugd: 3 Eng. L. P
Rendez. vous Players; 3 30 Voor de soldaten;
3 45 Orkest Savill; 4 15 VI. Gew Omroep:
Musette orkest; 4 30 Potpourries: 5 Jodelre-
freintjes; 5.15 Fr. Br Dansmuziek; 6 Voor
de soldaten; 6 30 VI Br Voor de soldaten:
7 Nieuws. 7.30 Zangplaten: 7.50 Causerie: 8
Verzoekprogr.9 Klankbeeld: 9 30 King Cole
trio, 9 45 Actualiteiten. 10 Nieuws; 10 15 Eng
L P Actualiteiten: 10 20 Ouderw dansmuz
Vi. Br.: Nieuws: 11.05 Gr.pl
Radiodistributie 4e L(jn.
7 Eng. H. S Nieuws: 7 15 Gr.pl.; 7 50 Lift
up your hearts: 7 55 Weer: 8 Fr Br Nieuws;
8.10 Concert9 VI. Br: Nieuws: 8 05 Klas-,,
muziek; 10 Lux Ménage en Musique (VI.);
10.30 VI, Gew Omroep: Feuilleton; 10.45
Verzoekprogr.: 11 Uitzending voor de zieken;
1130 Peter Anders; 1145 Ork James; 12 Gr
pl 12.20 Weber; 12 30 Eng H S Voor de
arbeiders; 12.55 Weer; 1 Eng L P. BBC
Midi. Light Orch 145 Voor de kinderen, 2
Lux Jeudl sur mesures. 2.20 Les aventures
de Tintin Mllou; 2.30 VI. Gew Omroep:
Operaflitsen 3.15 Harmonica; 3.30 Franse re
freintjes; 3.40 Eng. H S BBC North. Orch
4 45 Eng L. P BBC Schots Var orkest: 5 30
Modern orkest v. d. Ital Omroep. 6 Mac-
pherson; 6.15 Eng H S Sport; 6 20
New Casino Orch 6.45 Fr. Br.: Causerie: 7
Gr pl.; 7 30-Eng. L P Verzoekprogr 8 Lux
Lichte muziek; 8 30 Eng. L P Zang met
koor en ork.; 9 Eng. H. S Nieuws: 9.15
Lux.: Souvenirs; 9.30 Operamuziek: 10 30
Kalundborg: Jazz. li Ens Daniels; 11 15 Eng
L. P.: Tangb orkest: 11.56 Nieuws
Haai gezondheid in huis,
een reserve aan gezondheid, waaruit
gij putten kunt na dagen van in6pan-
- ning of zorgen, om Uw vermoeide
lichaam en zenuwgeatel weer anel ta
versterken en te herstellen.
Het Zenuwsterkende Voedsel
Veldmaarschalk Montgomery is Dins
dag in Den Haag aangekomen voor een
routinebezoek. Hij zal waarschijnlijk
vier of vijf dagen hier blijven cn bespre
kingen voeren met de Nederlandse minis
ter van Oorlog en militaire autoriteiten.
Montgomery logeert ten huize van de
Britse ambassadeur.
Vluchtelingen uit Lithauen
in ons land
Twintig hoog bejaarde inwoners van
Litauen kwamen Dinsdagmiddag in Eind
hoven aan. waar zij een korte rust en een
lunch genoten, voor zij naar hun defini
tieve plaats van bestemming zouden door-
reieen. Deze twintig onder hen bevonden
zich leraren, een burgemeester, arbeiders
e.« boeren vormen een gedeelte van de
tweehonderd voormalige kampbewoners
waarvoor Duitsland niet kan zorgen en diï
door de Internationale Vluchtelingen Or
ganisatie aan Nederland zijn toegewezen.
Ze zullen worden ondergebracht in ge
stichten voor ouden van dagen, die hier
voor speciale lage tarieven hebben vastge
steld. De bejaarden kwamen met de trein
van Augsburg.
Vier van hen gaan naar Asten, vier naar
Erp, twee naar Veghel. drie naar Breda
twee naar Bergen op Zoom. twee naar
Utrecht, twee naar Rotterdam en één naar
Nieuwkuyk. Met het volgende transport
zal onder meer de Hongaar prof Balas
meekomen, die lid is geweest van het
Internationale Hol van Arbitrage in Den
laag.
KUNSTNlEUWS
Een nieuw orkest
Debuut op de Avifauna
Zoals bekend zijn de orkesten van twee
Rotterdamse en twee Amsterdamse biosco
pen vorige week ontslagen ten gevolge van
de veiinakelijkheidsbelasting De vier orkes
ten hebben zich verenigd en zijn gaan repe
teren onder directie van John Brookhouse
MacCarty Dit verenigd bioscooporkest. 47
man sterk heeft thans zijn eerste contract
gekregen Het za) van Zaterdag as af op
de
/ifai
De Limburgse opera-treinen
lopen weer
Limburg trekt weer naar de Duitse opera.
Voor een bezoek aan de opvoering van
..Carmen" door de Stadtischc Bühnen te
München—Gladbach op 21 dezer gaven zich
niet minder dan 900 liefhebbers uit Venlo
en omgeving op. Daar men dit grote bui
tenlandse bezoek niet In éénmaal kan ver
werken. zal men ten gevievt van de Lim
burgse bezoekers op 2 November een her
opvoering geven.
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Oude
Tonge J. C. Wolthers te Nijega (Fr.) Te
Winterswijk H. Sorber te Eenrum. Te
Ameide en Tienhoven W. Vroegindewey te
Huizen (N.H.). Te Benschop J. Wieman te
Hoogblokland.
Aangenomen naar Maasland H. J. J.
Keyzer te St. Laurens, die bedankte voor
Monnikendam.
Bedankt voor Ctllemborg J. E. Wage
naar te Beetsterzwaag. Voor Westbroek B
N. B. Bouthoorn te Bennekom.
Geref. Kerken. Beroepen te Loppersum
I. Hamming te Nieuwendijk (N.Br) Te
Ruinerwold-Koekange H. Herder te Scher-
penzeel (Geld.). Te Ter Aar en te Wormer-
veer G. Rienks res. legerpredikant te
Heemstede. Te Dnebergen-Rijsenburg D.
A. Bos te IJsselmonde.
Bedankt voor Bllja C. Kamper te Biels-
wijk. Voor Oenkerk G. J. Grafe te Win
schoten.
Geref. Kerken, onderh. art. 31 K.O. Be
dankt voor Oud-Loosdrecht W. v. d. Lin-
gen te Alkmaar. Voor Winschoten F. Kou-
wenhoven te Brouwershaven.
Bapt. Gemeenten. B roepen te Sneek K.
Reilllng te Rotterdam C.
Oud Geref. Gemeenten. Bedankt voor
Grafhorst W. van Dijk te Capelle aan de
IJsel.
Chr. Geref. Kerk. Aangenomen de benoe
ming tot voorganger te Tholen C. Gebraad,
lerend ouderling te Leersum.
Opnieuw hebt U kou
gevat en hoest U dagen
lang. Grijp tijdig in.
Bronchitis dreigt I
Neem heden nog akker s abdijsiroop
die weldra Uw hoest zal stillen en Uw
j, kw en luchtpijpen zuiveren van prik-
kelend shjm en ziektekiemen. Morgen
éjreeds zijl U zoveel beter! Tegen
KA'ou. Hoest, Bronchitis cn Griep
STILLE PRIJSHOUDENDE MARKT.
Amsterdam. 3 October.
De beurs vertoonde \andaag geen noe
menswaardig verschil met gisteren Er ging
niets om. maar de stemming was goed prijs
houdend. Ook de fluctuaties in de hoofd
fondsen waren zeer miniem
Kon. Olie bereikte met 2 punten het maxi
mum, de andere actieve soorten, voor zover
genoteerd, varieerden ten hoogste ander
halve punt gedurende het beursuur.
Alleen A.K.U. en Unilever noteerden een
enkele maal van de actieve Industrie-aan
delen. de overige soorten werden pas tegen
slot verhandeld.
De Indonesische sector werd eveneens ge
meden. De invloed van de gisteren geopende
rubbertermljnmaikt te Amsterdam is. gezien
de nog zeer geringe betekenis van deze
markt, hier nihil
De stemming voor de meeste cultuurwaar
den was prijshoudend, voor suikerwaarden
bestond nog enige belangstelling, waardoor
in deze hoek kleine winsten behaald wer
den.
De scheepvaartmarkt was aanvankelijk
een kleinigheid in reactie, doch tegen slot
trad een lichte verbetering In. waardoor het
niveau van gisteren zeer goed gehandhaafd
bleef.
Op de staatsfondsenmgrkt had een vastere
tendens de overhand, doch tot een ultbret-
ding der zaken leidde d|t niet.
De Amerikaanse sector volgde New York
niet geheel, doch kleine koerswinsten waren
hier veel voorkomend Het agio bleef op
7'/» pet.
Officiële notenna van de Ver v d Effectenhandel
DINSDAG S OCTOBER
ged en bled ged en laten oleden laten
ACTIEVE
OBl.ltiA TlëN
V K Heden
106'/.
99'/.
98,9.t
98' :t
't'
•t -
Nederland
l947Crt|lOOO 31 106:
1948 3» 99' I»
Belees Crt 3* 98%
1950 ree 31 98'
1947 36-3 97'Ǥ97
1890-IU05 3 90"i 96 "i
1937 3 96 90 IA
1947 1000 8 99 98"»
Invest Cert 3 97%97A%§
1902-84 3 97% 98'/«
NWS 24 79% 79%
°paarcerl(M) 2* h
Ndlnd 37 A 3
Grootbk 46 8 90ft
OH1.IGA I lèN
Bandoen* 4 65
Batavia 4 60'/t
Gelderl 49 3 99 rs
Rott "37 1-3 36 100,7a
ZHoll'38 2e* 8 98%
FrGroHpbk 36100',*
Nat Hpbk 36 99
Rott Hpbk 34 98'.»
West HpNO 34 100't
RottSrhhpb 36 100
Bereh&Jura 36 102*/,
Levers Zp 34 103' ,t
PhüliwAUH» 106%
Stok vla 31 107"
Bat Petrol 36 101%
Kon Petrol 3i 102'
Amat O! 100 3 128%
Witte Krul* 80 140+
Amst '47 8*-3 98%
AANDFI KN
Amst Bank 164t
Escompto Bnh 47
HolIBkUn cA 240
JavaBk 500 cA 9fi
MDFtNatHern 95%
95'/.
66t
98'/,
99%
02'/.
107'/,
101V»
102%
127%
142%t
98'/,
V K
Mierlo&Zn v 129
NBkvZAIr 500 195'/.
NedCredbk B 102
Ned Mlddatbk lOOt
Rotterd Bank 170'
Slavenb Bank 106''*
TwentseBk cA 166'
Zuidb Bank H 105%
Rdam BelCon. 191%
Albatr Superl 182'/*
Alg Norit 320|
Allan A Co 82
Amst BaIlaai 139%
Breda Macb 148t
Brons werk 119%t
Bührmann Pap 118%
Dikkers A176
DrieHoefUzers 151*
DRU .145',
EMF Dordt 130%
Emb F Hlh 124%
Gouda Apol K 181
Gruvler de pA 153%
Heemal A173
Helnek Blei A 170%§
Hero Cona A162
Hoek's MAZrt246
HollKun<tzl A 167
Int Gew Beton 140
Int Kunst Indl05
Int Vt«eo«e C148%
Kerripke» Ml 82*
Klinket laol 41
Kondor 260
Kon Nd Zoul 339
KonVer TapUi 265
Kwatta Choc 194
Lettere Adatr.245{
Meelf Nd Bak 228
Mulders FvRM 78
NA Autob Vrr 136
Ndülat Splr A 317
Nd Scheepsb 1378
Nltma 256
191%
182'
141
150'/«t
122+
174
171%
V K
RommenhAliei 134
RottDroogd A 301
Rouppe vdV A 125%
gehelde NB A 119%
Stok v 500-IfW 153'/»
S'ork 139
VerBIlk Kimi A 170'
VerPhat Fa A 100
Wet kapoor A 127
Witers Ind A 209"*
/ZwsnenhOraA 191
Anlem NB A 53
Over» GA KI 70
BorsumM A 110".
IntCrtAHd R 1 168+
Lindetevea A 124%t
Gem EIwWAW 152'/* 151
Arendsbura A 134% 134
Beaoekt A 130
Sedep 10fl%*10(
I06%*10[
MIchArnold A 65
N gom bet I A 305
Alben Hevn A 191' t
Blaauwvrle» A 114
Ne MM Walvb 101'/.
Thomsen A 1427
ZeeKSa 1000 A 87'/»
Dell Spoor A 40
N-1 Spoor A 16%
Madoera oA 12",
Sem Cherlb A 5%
Alweco ree 52'/*
N-A Flttlna A 82%f
CEKTIFICA I EN VAN
AMKHIK AANItlIRN
119'/.
101
127
212
191'/*
52 'lt
70
I14'/«t
168%t
305*
192
113'/*
100%
142%t
88t
39%
16t
4%t
53
83%
142+
Am Smell Rel
70%
70%
105
Anaconda Cop
38%t
39'
150
Belhieh «Meel
45%
47%
83
Vn Motor
106
107%
41'/.
'ni Nick of Ca
38
38'
Kennecoi (Jop
70'
70 4
340'
Rep Steel
42'
42%
Stand Brand.
6'/.
öA
Un Stal Steel
123
125%
241%
Clt Serv Comp
88'
89%
232
MldCont Comt
54
54'/.
78'/.
Shell Union
54'/.
54%
136%
N York Cent
17V,
17%
320
Pennsyl» Rr
21%
21%
138%f
Canadian Pa<
23' 4
23»/.
258
Prolongatie
2%
2%
ACTIEVE AANDELEN
r\E SNELLE TAXI liet al spoedig de horde der achtervolgers
een heel eind achter zich en Joris Goedbloed sprak gezellig
tot Panda-in-de-zak: „Zie, deze lieden zijn achter bij de tijd! Wij
vormen een gemotoriseerde eenheid en zelfs een middeliTiatig
strateeg als jij zal in staat zijn om vast te stellen, dat wij als
zodanig grote voordelen hebben boven het gewone voetvolk, dat
ons achtervoïgt. Hun methoden zijn, om het zo te zeggen, middel
eeuws
Panda liet hem maar praten en gaf geen antwoord. Hij had
namelijk iets ontdekt, dat veel belangwekkender was dan het
geleuter van Joris, en dat waseen scheurtje In de zak! Het
was maar een klein scheurtje, maar toen hij er eens flink aah
trok werd het groter en groter
..Middeleeuws! Haha!" ging Joris inmiddels luchtig voort. „Wij
zullen hun wat stofwolken en benzinedamp te ruiken geven, de
sukkelaars. Ik hoop. dat gij nu-ook van onze wandelrit geniet,
ventje? Bedenk wel. dat het voor uw eigen bestwil is. dat ik u
tijdelijk in een minder hygiënische zak verpakte.
Maar Inmiddels had Panda zich, ronder dat Joris het merkte,
bevrijd
„En nu ga ik hem eens wat minder hygiënisch behandelen!
Ook voor mijn eigen bestwil!" dacht Panda grimmig
Cult H&l B A
Nat Handbk A
NiHandMH cA
AKU A
Bergh&Jura A
BerkelP at A
Calvé Delf» cA
Centr Suik A
Fokker A
Gelder Pap A
KNHoneov cA
Lever Bro» cA
Ned Ford A
Ned Kabel A
Philips A
Wilton-FIJen A
Bllllton 2e r A
Dordt Peti A
Kon Petr A
Kon Peti oA
Moeara En A
Amst Rub A
R^ndar Rub A
V K
56%
88'/.
148
172'/.
320*
116
134%
175*
124'/*fi
21 l'U
298%
294'/.
LK
56%
87%
148
172'/»+
320S
116%
134
176
127'/.
164'/.
138
227'/.
277
280%t
232%
157+
231%
272'/.
299-%
205
495*
136%(5
129
Dell Bu Rub A
Kend Lemb A
Lampen* Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbadj Rb A
VerlnCuli A
Holl AmlUn A
JavChinJap A
KNSM NBr A
Kon Paket A
I NdSchlTnle A
Ommeren «eb
Rotf r.lovd A
St Mil Ned A
HVA A
Javs Cult A
N-l Sulft A
VerVorst C A
DellBatMll A
Dell Mtsch cA
RenembahM A
"filler np
V K
127'/.
106t
33%t
47*
105'/.
48
44
171'/.
116
133%
130%
182+
179
145'/.
134t%
130+
162%
145
177
123+45
90'/.
31
122
121%
113% -
Ol VFRSRN
157'/. 158%t%8
122'/.
I. K
128t
107'/.+
33'/«
47*
49
43*
174'/.
U7%t
134'/»
131%-3§
162'/>t3§
179
I77'/«*-8|
124-%#
64'/»
95
30'/.
124
122%
115V*
158%-%»
-7-
(Vertaald uit het Dull*)
10)
Er kwam een glimlach op het schran
dere gezicht van de advocaat.
Rothe maakte een testament, toen
hij in de bruidsdagen was en bij zijn
huwelijk heeft hij dat aan zijn bruid ge
geven. Een merkwaardig geschenk, niet
waar!
Ja. inderdaad. Meestal wordt in zo'n
geyal een kostbaar sieraad gegeven.
Valentin Rothe was een prima
zakenman .die gewoon was in de toe
komst te denken, verklaarde Lüdenhelm.
Hu wilde zijn vrouw onmiddellijk bij het
aangaan van het huwelijk de zekerheid
geven, dat er voor haar toekomst op de
meest bevredigende wijze gezorgd was.
Hij legde Helbing enige staten voor.
waaruit deze een overzicht kreeg van
het bezit van de overledene.
Zoals u hieruit kunt concluderen,
was Rothe een zéér vermogend ftian te
noemen.
De politieman vouwde de papieren in
elkaar en stak ze in zijn dossiermap
U was een goede vriend van de heer
Rothe? vroeg hij.
doot Giselo Furtmüller
Ja. ondanks het verschil ln leef
tijd. konden we bijzonder goed met el
kaar opschieten. Tenminste. voegde
Lüdenheim er langzaam aan toe dat
was het geval, totdat hij trouwde.
Helbing keek op.
Hoe bedoelt u dat? Werd uw vriend
schap nó zijn huwelijk minder goed?
Dr Lüdenheim legde de vulpen, waar
mee hij met een ietwat nerveus gebaar
had zitten spelen, neer. Ik moet het
open en eerlijk bekennen, meneer Helbing.
dat ik het met zijn keuze niet eens was. Ik
kon het niet begrijpen, hoe hij een derge
lijke pop tot vrouw nam. Ze paste in geen
enkel opzicht bij zijn eerlijke eenvoudige
natuur.
Helbing glimlachte Waarschijnlijk
werd hij bekoord door haar schoonheid!
Ts mogelijk antwoordde de advocaat
schouderophalend. Ik kon zijn bewonde
ring niet delen
Mag lk u verzoeken mij méér over
mevrouw Rothe te vertellen?
Natuurlijk. Lüdenheim begon leven
dig: Mariene Rothe van zichzelf heet
ze Lorenz is de dochter v*n een over
leden jeugdvriend van me. met wie Ik
indertijd studeerde. Al vele jaren geleden
waarschuwde ik mijn vriend er eens voor.
het meisje niet als een luxe-pop op te voe
den. Dergelijke wezens passen niet meer
in onze tijd! Ik sprak bij hem echter aan
dovemans oren. Lorenz verafgoodde zijn
mooie dochter en zij had geen ander doel
voor ogen in het leven, dan haar eigen ik
en wat daarmee samenhing.
Waar leerde juffrouw Lorenz de heer
Rothe kennen?
Dr Lüdenheim trok zijn wenkbrauwen
op en keek enigszins verlegen.
Helaas heb ik het paar met elkaar in
kennis gebracht, antwoordde hij op ont
stemde toon Het was op de eerste solrée,
die ik na het overlijden van mijn vrouw
gaf. Natuurlijk waren ook mijn vriend Lo
renz en zijn dochter uitgenodigd. Ik wist
toen nog niet. hoe zich het jonge meisje,
dat kortgeleden van een eerste-klas kost
school naar haar vaders woning terugge
keerd was. had ontwikkeld Ik verwachtte
een aardig fris jong ding te ontmoeten,
doch in plaats daarvan betrad aan de arm
van haar vader een wereldse jonge vrouw
mijn ontvangstsalon, die me met hautaine
welwillendheid begroette U zult u voor
kunnen stellen meneer Helbing. dat ik
eenvoudig niet wist hoé ik kijken moest
Natuurlijk dacht ik er ook over na. wat mijn
vriend, die voor de kostbare opvoeding
van zijn dochter al zijn spaargeld geofferd
had, ln de toekomst met dit wezentje zou
moeten beginnen Het leek me onmogelijk,
bij haar voor wélk baantje ook belang
stelling op te wekken Excuseert u mij. dat
ik zo uitvoerig hierover ben. onderbrak hü
Maar de herinnering aan een en ander
maakt dat ik alles weer zo duidelijk voor
me zie
Ik ben u er zeer erkentelijk voor. dat
u mij zo'n uitvoerig verhaal vertelt, ant
woordde Helbing Alles, wat ik over juf
frouw Lorenz thans mevrouw Rothe
te weten kom. is van evenveel belang
als hetgeen ik hoor over de overledene
Ik heb eigenlijk niet heel veel meer
te vertellen. Onder mijn gisten betond
zich die ayond ook Valentin Rothe die zo
Juist van een lange buitenlandse zakenreis
teruggekeerd was en mij die avond voor
het eerst weer opzocht. Ik wenste destijds,
dat hij nog maar wat langer weggebleven
was. hoewel jk me aanvankeüjk op zijn
terugkomst verheugd had Hoë+iet ook zij."
die avond bezegelde zijn lot Nadat ik hero
aan Mariene Rothe had voorgesteld, week
hij niet meer van haar zijde en had
slechts ogen voor haar Hij liet zijn tafel
dame met een vluchtig excuus in de steek
en vroeg Mariene om de eerste dans.
Die ze hem natuurlijk eaf onderbrak
Helbin* hem
U vergist zich! antwoordde Lüden
heim. terwijl hij met zijn vingers rrer-,
veus op de tafel trommelde. Ze wees
hem af onder het voorwendsel, dat ze
té moe was om te dansen. Dat was na
tuurlijk een handige zet van deze bere
kenende jonge dame. die onmiddellijk de
diepe indruk, die ze op Rothe maakte,
wiöt uit te buiten Waarschijnlijk ging
ze van de overbekende oude stelliOR uit.
dat ie een man beter wat op een afstand
kunt houden dan al te toeschietelijk te
zijn. Ze bereikte haar doel héél gauw
Nauwelijks een half laar later werd ze
Rothes vrouw Begrijpelijkerwijze was
mijn vriend Lorenz bijzonder verheugd
over dit goede huwelijk. Het leek hem
een sprookje
Dat kan ik me voorstellen, stemde
Helbing In. Overigens had hij dunkt
me nog niet veel gelegenheid gehad
zich zorgen te maken over de liefdes
aangelegenheden van zijn dochter Rothe
was waarschijnlijk de eerste man. die
in het levjsn van Mariene een rol speelde?
HelblnR wachtte vol spanning op het
antwoord.
Laten we het daar liever niet over
hebben, zei dr Lüdenheim met een diepe
zucht. Het zou ons te ver voeren en ten
slotte zult u er niet erg in geïnteresseerd
zijn.
Tèch wel! Voor mil kan alles van
belang zlin. antwoordde Helbing Wat ie
u bekend over het leven van juffrouw
Lorenz voordat ze mevrouw Rothe werd?
Ik vertelde u al. dat Mariene z'ér
egocentrisch was. volkomen op haar
eigen voordeel uit en vol van haar eigen
schoonheid. Verder gaf ze toe aan aller
lei fantastische nelgingen Ze had kennis
gemaakt met een ionge Egyptoloog, die
het grootse plan koesterde om het graf
van de een of andere Egyptische prin
ses uit de Pharaotlid te ontdekken Daar
toe heeft men. behalve grote vakkennis en
eindeloze moeite en geduld echter ook
een aanzienlijk kapitaal nodig Naar ik
destijds van Lorenz hoorde, was deze
jongeman niet bUzonder met aardse goe
deren gezegend, zodat ziin grootse plan
wel niet veel meer dan.een illusie zou
bltiven, welke nooit werkelükheld zou
kunnen worden Mariene schijnt echter,
óndanks dit alles toch ernstig van Dlan
te zijn geweest met deze jongeman te
trouwen. Een plan. dat door haar ont
moeting met Valentin Rothe geen door
gang vond
Mariene Lorenz was dus al heel
jong tot het Inzicht gekomen dat liefd* j
alleen een men* niet vee* verder brengt,
terwijl bezit een zorgeloos leven moge
lijk maakt. merkte Helbing mei eop
Ironisch lachje op. Weet u ook dr Lü
denhelm. wat er van die ionge mar ge
worden Is?
(Wordt vervolgd).
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
WOENSDAG 4 OCTOBER 1950
De Éstrada Marginal.
WIJ hebben onze medewerker Wou
tertje eens even op het matje
geroepen Want in één zijner jongste
explosies maakte hij een gedicht op het
dans-seizoen, dat nu weer komende Is.
en waarin hij de raad aan de jonge
mannen en, knapen gaf. géén pianoles
te nemen! OP grond van het feit. dat
zij later (als zij eenmaal kunnen piano
spelen! eenVoudlg bij elk dansje cn op
elk feestje worden uitgebuit cn aan do
piano kunnen zitten „Terwijl de liefste
van hun hart voor de Polonaise start'
„Maar - zo vervolgt dan dat vers
„dan komt pas de malaise, want GIJ
speelt die polonaise!"
Naar aanleiding van dit waarschu
wend lied ontvingen wij een brief van
een piano-lerares, die (ofschoon wij
niet heicmaBl overtuigd zijn van de
ernst van haar brief), Woutertje welis
waar alle hulde brengt voor zijn an
dere geestesproducten, maar hem
thans' de vriendschap opzegt „Gij
hebt" (zo schrijft zij) „ons beroep na
deel berokkend!"
Wij hebben, zoals gezegd. Woutertje
eens even streng onder hénden geno
men en Btotterend stamelde hij. dat het
.helemaal niet tegen de pianoles-op-
zlchzelf ging. alleen tegen de funeste
gevolgen voor minnende harten" Ln
ten bewijze van zijn gotde-gezindhaid
tegens plano-pacdagogen legde hij ons
een gedicht uit het jaar 1928 oyer, dat
hij uit zijn plakboek opdook. HU vond
daarin de volgende ontboezeming op
de piano-leraren (essen), uit de tUd. dat
"ie Radio z n eerste schreden op de
Daken (antennes) en in de Huizen
(accu's en toestellen) deed. WU hopen,
dat door dit poëem al heeft het wat
al te donker in de toekomst gezien
allé pianoleraren cn -leraressen" zich
met hem zullen verzoenen
Dat gedicht Uit 1928 luidt als volgt:
MARCHE FUNèBRE
T\aar is een serie tijdgenoten,
u Die ik zo diep en diep beklaag.
Zij liggen in ons hart besloten,
Van Stadskanaal tot in Den Haag.
Die Leraars, en ook Leraressen,
In 't heerlijke Pianospel,
Zij boeken thans niet meer successen
Neen. zij verdwijnen, uiterst-snel.
De Radio, plus distributie,
Vermoordt henen ik hoor gekreun,
lk smeek gewoon om absolutie,
Moet dan zo'n Leraar naar de steun
vind hun levensstrijd niets
[fraaier
Dan van een bedelaar, op straat,
Een doodgewone orgeldraaier,
Verdient nog méér, door klank en
maat.
Zij willen toch zo gaarne werken
„Auf Flügeln des Gesangès" zéér,
Maar WIE heeft heden nog een
[Vleugel,
En WIE, och armezingt er meer.'
Pianoleraar! Toetsenstreler!
Hij gaat nu dood. En is misschien
Een beetje was-bleek en iets geler
In een Panopticum te zien.
yiE ik naar boven, naar de Daken,
Naar die Antenne s, puik en
[Af.
Dan zie ik daarin niet een baken,
Maar kruisen, op des Leraars
[graf....
1
Militaire doelen, die zich
in handen van de Noord-
Koreanen bevinden, staan
voortdurend bloot aan
aanvallen uit de lucht door
Amerikaanse bomvlieotul-
gen. Bu de strijd in de
lucht boven Korea, tuas
een uitgestrekte werkplaats
voor spoorwegmalcrieel in
de buurt van Wonsan in
Noord-Korea bovenste
foto een belangrijk doel.
wit voor de Amerikaanse
bomvliegtuigen. Niet lang
heeft het geduurd pf de
Boeing B-29 bomvlieg
tuigen plaatsten op het fa
briekscomplex een groot
aantal treffers, gelijk men
op de onderste foto, die
gedurende het bombarde
ment uit de lucht werd
opgenomen, kan waar.
neme».
Te Bello Horlzonte. de hoofdstad van
de staat Minas Geraes. verspreidde de
politie leden van de verboden communis
tische partij, die vlugschriften uitdeel
den. Vcrschcidencn werden gearresteerd.
Onder leiding van mevr.
dr G. T van Yaselstcgn
worden in de Werkplaats
tot Herstel van Antieke
Textiel te Haarlem, gobe
lins hersteld.
Boven: De tapijten komen
eerst bij mevrouw Kaindl,
die de beschadigde plek.
ken zorgvuldig met oliv-
verf copieert. Mevrouw
Kaindl is hier bezig met
een gedeelte van de door
tocht door de Jordaan,
behorende tot de Mozes.
serie uit de Prinsenkamer
van Maastricht.
OnderEen beschadigde
rand van een tapijt, dat in
de achttiende eeuw door
Oudencarde aan Maastricht
werd geleverd, wordt aan.
geweven.
Het Jpreau van de Amerikaanse hoge
commissie voor BerlUn heeft de beschul
diging geuit dat de Oostduitse autoritei
ten een censuur van de post in geheel
Oost-Duiisland en de Sowjet-sector van
BerlUn hebben ingesteld, ondanks de be-
jaling in de Oos'-duitse grondwet die
iet briefgeheim garandeert.
Het bureau haalt het Dresdcnse blad
Sachsische Zeitung van 13 September aan.
waarin Werd verklaard, dat een Duitse
vrouw tot 18 maanden gevangenisstraf
was veroordeeld wegens het schrijven van
een brief aan Rias, het Amerikaanse
radiostation ln Berlijn.
„De brief", aldus de Amerikaanse ver
klaring, „bereikte Rias nooit. Hij werd
door de volkspolitie van de Sowjetzone
in beslag genomen, nadat de censuur had
onthuld, dat lij van een vijandige Reziod-
heid jegens iet communistische regiem
van Oost-Duitsland getuigde" Dit -geval
zou een bevestiging zijn van onbevestigde
berichten over postcensuur in Oost-Duits
land. die onltngs de ronde deden, a'dua
de verklaring
(Portugese reis vin onze Brusselse correspondent)
"I ISSABON is een stad t>ol lawaai. De bellende trams (die door een Engelse
maatschappv gecrplotteerd worden), de toeterende taxi's, het gelui dei-
klokken in de ontelbare kerken, de langgerekte schreeuw der ins- of frutt-
venters al deze geluiden verstommen natuurlijk wel tegen een uur of één
's nachts, maar tot drie, vier uur i» de ochtend zitten groepjes Lisbonezen (man
nen. altvd mannen!) te praten op de Praia's en in de parken. Men vraagt zich af,
welke enorm ingewikkelde dingen, welke wereldproblemen de heren te bespre
ken hebben. Er is echter voor dit alles een verklaringtat van Portugezen moe
ten, om de eindjes aan elkaar te k7iopen, zeer zuinig met hun geld omspringen.
Daarom huren zij b.r. een appartement voor een gehele familie, schoonouders,
tantes enz. incluis. De mannelijke kostwinners van dit talrijke huisgezin verdwij
nen 's morgens vroeg uit het huis en rallen 's avonds binnen voor het eten. Dan
trekken zij er de gehele avond op uit. meestal in de café's, of op de boulevards,
naar de barbier ofde schoenpoetser. Daardoor vermijden zij, dat het samen
wonen een hel wordt. De Portugese is boueudieu een zeer gedweeechtgenote en
zi) ziet er niets bijzonders in als manlief hele avonden met zijn vrienden kaartjes
legt of zit te praten.
Tn een half uurtje brengt de snelle
electi ische trein ons^wan de havenplaats
naar/de badplaatsen \an de Linha do
Cascais. het eindpunt van de kust en
tevens een bekend vissershaventje voor
de sardinesvangst. Hier slaat de Taag on-
atuimig tegen de rotsen, die hoog uit het
water steken, of op de smalle stranden
Tot in November-December daalt de ther
mometer niet onder de 15 a 17 graden Cel-
cius. Trots kondigt het prospectus van
deze kust aan. dat er hier per jaar 3163
uren zon zijn tegen 2700 iri Nice. Onder de
palmbomen, die s avonds beschenen wor
den door het feeërieke licht van de ster
renhemel. waant de arme Noordeling zich
in een-Dorado, ver van mist en regen, die
lijn land teisteren.
Ook het zeebad heeft er zijn speciale
charme Een flinke, maar warme bries
jaagt de golven op Als stoeirammen ko
men zij aangerend, mekers hoog. met
schuim bekroond en dan ploffen zü zwaar
neer op het strand. Dit machtig schouw
spel is bij hoog tij een werkelijke attrac
tie. Men moet éen flink zwemmer zijn om
bij zulk weer in zee te gaan en het uit te
houden, tegen de sterke zuigkracht van
het water. De marinieri's of zeewachtcn
blazen er niet direct op hun fluitje als je
wat ver gaat, maar zij houden de zwem
mers goed in de gaten Met deze vrien
delijke badpolitie krijgen vele vreemde
lingen het overigens in de eerste dagen
onvermijdelijk aan de stok. Want de
„deux pieces zijn er verooden voor de
dames. En heren moeten met een volledig
bakpak in zee en boven dit pak nog een
zwembroekjeHet badhuis met café en
restaurant ts direct bij het water en zo
kan men het mondaine strandleven gadc-
jlaan, achter een kopje zeer zwarte en
sterke koff.e en het daarbij horende aan
tal pastellariajf of gebakjes.
Estoril was voor de oorlog het geliefde
Vicantie-ooi d der Engelsen, die daar. in
de winter de Londense fog konden ver
geten. Thans ia hun situatie minder bril
jant. Voor hun 50 pond kr(jgen zM onge
veer 4000 escudos uitbetaald, wat niet vol
doende Is om in de eersterangs palacio's.
de Britse standing op te houden. Daaren
tegen zijn de pensions, naar Belgische of
Nederlandse verhoudingen gemeten, rela
tief goedkoop. Men moet Estoril zien als
hei Cannes van de Atlantische Oceaan,
modern en prettig van allure en ander
zijds loch ook weer veel rustiger. In één
der beste pensions van Estoril betaalt men
130 escudos per dag voor twee personen,
dus 8 40 gulden per dag en per persoon
Daarvoor heeft men een moderne en rui
me kamer (met uitzicht op de zee) met
telkens een liter wijn bU de drie maal
tijden.
Op twaalf kilometer van Estoril ligt een
heerlijk plaatsje in de bergen: Sintra Men
kan zich daar in de Ardennen wanen Op
de steile rotsen. 529 meter hoog. verrijst
het Palacio da Pena. dat in neo-Moorse
stijl gebouwd werd. Hiev hadden de Por
tugese koningen hun zomerverblijf en
vond tijdens de oorlog de ontmoeting
plaats f'ssen Franco en Salazar. Het is
een mooi brok natuur, die men hier van
de hoogte af te zien krijgt. Beneden lig
gen de bossen en terreinen met Azigtische
of Afrikaanse tuinen en het Arabische
Palacio da Vila, één der mooiste Arabische
kastelen van Portugal. Van daar uit be
reikt men de badplaatsen, die reeds ten
volle op de Atlantische Oceaan liggen.
Azanhas do Mar cn het meer moderne
Praga dos Magos het strand der appe
len.
Wat na Salazar
Het arme Portugal staat voor een grote
toekomst Wel geeft men er zich reken
schap van. dat Macao en Timor, in het
Verre Oosten kunnen verloren gaarn maar
daarentegen is Angola op weg één der
modernste kolonies van Afrika te worden.
Salazar maakt er een aurplusland van
v»or ertsen en voornamelijk voor de vee
teelt. In het moederland ofttbreken de
vakscholen. Er zijn overigens op de 8 mil-
lioen Portugezen nog 2 millioen analpha-
beten. -Te veel problemen liggen in de
handen van één man en geen enkele Por
tugees wist een antwoord op onze vraag:
Wat na Salazar?
(Van onze Londense correspondent)
L'NGELAND herdenkt het honderdjarig bestaan van zijn openbare leeszalen.
Dit is een terrein, waarop de Engelsen pioniersarbeid hebben verriéht. Het
leeszaalsysteem ts hier waarschijnlijk het beste ter wereld. De opkomst van de
moderne industrie in het midden van de vorige eeuw deed de behoefte a an
algemene ontwikkeling ontstaan. In 1850 nam het parlement een unieke wet aan,
welke de gemeenten mogelijk maakte een bedrag voor dj inrichting van biblio
theken en leeszalen uit te trekken, namelijk een halve penny (tiuee en een halve
cent) in het pond. dat aan plaatselijke belasting werd betaald Natuurlijk was er
oppositie tegen deze nieuwigheid, en het duurde nog vrij lang voor het iverkelt/k
tot oprichting van leeszalen kwam. De belastingbetalers zelf moesten er namelijk
hun goedkeuring aan hechten.
Met die halve penny kwam men boven
dien niet erg ver. Er was nauwelijks ge
noeg geld om gebouwen te laten verrijzen
Van de welgestelden werd verwacht, dal
zij de boeken zouden verschaffen. Toen
deze vlieger niet opging, werd vijf jaar
later de maximum bijdrage der locale
autoriteiten op één penny vastgesteld,
waardoor met de aankoop van boeken kon
worden begonnen. Dat bleef zo tot 1919.
loen er een einde kwam aan een maxi
mum-grens. De financiële basis der lees
zalen is daarom veel sterker dan in de
meeste andere landen Het leeszaalwerk
wordt in Engeland inderdaad als een on
misbaar hulpmiddel bij de opvoeding be
schouwd en vooral voor de zelfstudie na de
schoolleeftijd. De leiders zijn èr ook van
doordrongen, dat de leeszalen certtra vor-
I men van een geestelijke activiteit en zelf
ontplooiing. welke voorwaarden zijn voor
een levende democratie. Dit tvas het
hoofdmotief van de redevoeringen op de
internationale jubileum-conferentie in
Londen, welke ook door een Nederlandse
delegatie werd bijgewoond.
De enorme vlucht.%die de opvoeding de
afgelopen honderd jaren heeft genomrn.
zou ondenkbaar zun zonder lecszialcn. die
een veelzijdigheid zonder wcergf) aan de
dag leggen Vorig jaar werd een bedrag van
mgcr dan zeven millioen pond (zeventig
millioen gulden) aan het leeszpal-werk
besteed. De bijna zeshonderd leesza
besturen beschikken over 40 milliioen bi
ken. Eén op de vier inwoners mjiakt van
de leeszalen gebruik. Het zijn niet alleen
inrichtingen om boeken tc lenén en te
raadplegen, maar vaak levens middel
punten van cultuur, waar muziékrecitals
worden gegeven en lezingen gehouden
platen-verzamelingen voor uitlccn-doel-
elnden. Muziekliefhebbers worden daarbU
teven» van de partituren voorzien.
Bijna elke bibliotheek heeft thans een
muziekafdeling, waar men zowel muziek-
albums als boeken over muziek vindt.
De belangstelling voor muziek, die in de
donkerste dagen van de oorlog een ware
vertroosting was, vindt ook in de leeszalen
haar weerslag. Een andere merkwaardig
heid wordt zeker gevormd door de micro
films van alle jaargangen van de T i m e s.
van 17Q5 tot heden, die met behulp van
een speciaal vergrotingsapparaat kunnen
worden gelezen. In plaats van te sjouwen
met de zware, onhandelbare ingebonden
jaargangen kan morl nu een jaargang in
de palm van zijn hand leggen
Miero tekstkaarten
Ruimte, en vervoerproblemen werden
ook opgelost door de zogenaamde micrö-
tekstkaarten. die niet alleen catalogus zijn,
maar ónder het opschrift het hele bock
in microscopisch kleine reproductie bevat,
ten. F,r gaan dertig tot tweehonderd blad
zijden op éen kaart. Bindkosten en afzon
derlijke catalogisering zijn overbodig. Men
heeft zodoende bovendien de beschikking
over een ongelimiteerd aantal facsimile's
van zeldzame, boeken. Voor het platte
land bestaan gr uitgebreide reisbiblio-
theken, terwijl zeer ver afgelegep plaatsen
via de post van Roeken worden" voorzien
Scholen, die geen eigen bibliotheek be
zitten. worden ook geholpen. Voor zieken
en ouden van daj>en wordt eveneens goed
gezorgd. Men komt in het ziekenhuis of
in de woning met draagbare boekenstan-
daards of rijdende boekenkasten cn niet
met een on-overzichtelijke stapel boeken
op de arm.
Zeer ver ontwikkeld zijn de kinder
leeszalen, waar de kinderen reeds
vroeg met boeken vertrouwd worden
gemaakt, een geestelijke training van
het hoogste belang voor het latere
leven.
Aan de kinderen wordt leiding ge
geven, bijvoorbeeld door het samen
lezen van een, toneelstuk, door voor-
lees-uurtjes. het organiseren van post
zegelclubs, onderricht in het gebruik
maken van handboeken en naslagwèr-
ken, het houden vuil lezingen door
auteurs en do«r oprichting van jeugd
groepen uoor natuurstudie. Dc kinde
ren verzorgen ook vaak gezamenlijk
een leeszaal-tijdschrift.
Er blijven natuurlijk nog zeer veel
wensen over. Zonder ontevredenheid geen
vooruitgang, zei Lord Mountbatten. toen
hij de conferentie' toesprak. Veel leeszaal-
personeel wordi nog slecht betaald en
slechts een kwart bezit de. volledige vak
bevoegdheid Het aantal schoolbibliothe
ken is nog te gering. Minister Morrison
uitte een ander verlangen. Elke biblio
theek dient technische boeken en perio
dieken te bezitten, betrekking hebbend
op de industrie van haar district Alleen
op die man ier kan het waardevolle weten
schappelijk onderzoek der laatste jaren
gemeengoed worden en de industriële
technologie worden verbeterd.
Dit probleem is ook zo belangrijk, omdat
gerekend is, dat Engeland over tien jaar
een tekort zal hebben van 90.000 technici.
De verdere ontwikkeling van het belang
rijkste Europese industrieland staat op
het spel.
(Van onze speciale verslaggever)
\rAN alle Noordduitse havensteden heeft de oude Hanze-stad Bremen nog het
meest sfeer en traditie bewaard. Een gunstig lot heeft gewild, dat de be
roemde „Marktplatz" met raadhuis, Roland-beeld, Dom en „Schiitting" -gilde-
huis de oorlog heeft overleefd, al moet er aan Dom en Schütting nog veel
worden hersteld. Daarmede heelt deze stad haar gezicht behouden. Merkwaardig
genoeg heeft ook de Brem er zelf van alle Noordduitse zeekanters nog het meest
een aparte physionomie en mentaliteit. In het veel grotere Hamburg is daarvoor
te veel toevloed van vreemde elementen geweest. Opmerkelijk is daar b.v. de
rijkdom aan Slavische namen. Maar ook het kleinere Lïibeck, hoofdstad van de
roemruchte Hanze, heeft de geest van vroeger niet meer zo, als hij nog tn Bremen
leeft.
De Bremers zijn nog het meest van allen
Hanzeaten gebleven.
Daarom ook voelt zich een Nederlander
er het best thuis. En niet alleen om de on
volprezen ..Ratskeller", waar men op een
regenachtige dag even behaaglijk zit als
Heine, toen hij in 1826 na een stormachtige
zeereis van Norderney in Bremen aan
kwam en direct ln de ..Ratskeller" dook.
Zijn gedicht „lm Hafen" heeft de Bremer
Ratskeller echter niet zo onsterfelijk ge
maakt is de „Phantasien in Bremer Rats
keller" van de jong gestorven romantische
dichter Wilhelm Iiauff, „een geschenk voor
vrienden van de wijn". Goede vrienden
van de wijn zijn de Bremers ook nu nog.
Men hoeft 's nachts maar over het Markt
plein te lopen om dat te merken. Maar de
dronk van de Bremers is een van de ple
zierigste en vermakelijkste. die wij kennen.
Dezelfde ervaring had trouwens Heine al:
„Siehst du, auf den Ddchern der
fHiiuser sitzen
Die Engel und sind bet runken und
[singen.
Sommige JeesMlen hebben speciale
kunstbibliotheken aangelegd, waar men
ook reproducties van klassieke cn n
derne schilderijen kan lenen om jhuis t
de wand te hangen. F.en nieuwigheid,
insloeg, was de oprichting van
Maar ook ernstiger dingen zijn in Bre
men plezierig. Zo is de politiek er het al
lerplezierigst van heel Duitsland. Dat wil
heel wat zeggen.
De vrije Hanzestad Bremen vormt met
Bremerhaven, 70 kilometer Weser-afwaarts
aan de kust, een aparte Duitse staat, beho
rende tot de Amerikaanse zone. Met zijn
half millioen Inwoners is het weliswaar het
kleinste land. maar tegelijk het voorbeel-
digste en meest democratische. Aan het
hoofd staat, als Senaatspresident en bur
gemeester. de gematigde sociaal-democraat
Wilhelm Kaisen. Iedereen in Bremen kent
het verhaal van de wijze, waarop Kaisen
tot de hoogste stadspost werd geroepen.
Het is bijna Bijbels. Op zekere dag reed
de stadscommandant van Bremen, dat toen
nog door de Engelsen was bezet, naar Kai-
j,ens adres, een boerderij buiten de stad.
Deze was bezig zijn land te ploegen. Toen
de Brit hem vroeg, de primus inter pares
van de gedenazificeerde Hanzestad te wor
den. zei hij eerst „hüh" en ploegde voort.
Maar ten slotte liet hij os en ploeg staan.
Symbool van rust
Kaisen is geen briljant man. Verre van
dat zelfs. Maar in Bremen is h(f een in
stituut. een symbool, geworden. Een sym
bool van rust en vertrouwen in de toe
komst. En zoals het wel eens meer met
mannen van z»jn aard gaat. ook buiten
Bremen werd men op hem opmerkzaam.
Hij stak zo gunstig af b(j andere Duitse
politici, die zich niet gelukkig voelden,
wanneer z(j niet geweldig tekeer konden
gaan. Ook vroeg men zich af. of West-
Duitsland met 't vijandige duo Adenauer-
Schumacher wel verder kwam.
En onder de bezettingsautoriteiten wa
ren er sommigen, waartoe naar men zei
ook MeCloy behoorde, die Kaisen.gaarne
als bondskanselier zagen. Men zag in hem
een sociaal-democraat, die beter dan wel
ke Christen-democraat ook in staat zou
fzijn een coalitie-regering van deze beide
'grote partijen tot stand te brengen. Deze
plannen schijnen nu weer van de baan,
ook omdat men heeft ingezien, dat de
succesrijke leider van het kleinste, maar
rijpste D uitse staatswezen, toch niet uit
het hout gesneden is. dat in Bonn nodig
is om auoriteit te verwerven.
Ook dc Bremer Senaat is een unicum
onder alle Westduitse regeringdn, die nu
bestaan. In de „Bürgerschaft". de volks
vertegenwoordiging van de Hanzestad,
zijn de sociaaldemocraten met 46 van de
100 zetels verreweg de sterkste groep
Om te regeren hadden zij echter de steun
van een andere partij nodig. Alleen dc
Christen-democraten en de liberalen kwa
men daarvoor in aanmerking. En nu is
Het Roland-beeld: symbool van de
Hanzestad.
het verrassend, dat in Bremen niet d»
sociaal-democraten en de Christen-demo
craten. arbeiders en middenstanders
samengaan, zoals voor de hand zou liggen,
maar sociaal-democraten en liberalen, ar
beiders en ondernemers.
Hiermede zijn zowel de sociaal-demo
craten als de liberalen van de algemene
lijn van hun partij afgeweken. Maar daar
om bekreunt men ziclr in Bremen minder
dan om iets anders, wat daar zwaarder
weegt: het welzijn van de haven, waar
van zowel ondernemer als arbeider moe
ten leven en welker herstel beiden ter
harte gaat. Het was hierop, dat wij hoofd
zakelijk doelden, toen wij zeiden, dat de
Bremers nog het meest van alle Duitsers
Hanzeaten zijn gebleven. Want nergens
anders laat men zich zo weinig door „po
litieke overwegingen bepalen en zo sterk
door het belang van dat, wat aller belang
is: de haven en wat daarmede samen
hangt.
De Braziliaanse gezapt, de heer J Sousa
de Leao. deelde in een samenkomst van
de Ver. voor Internationale Rechtsorde
mee. dat er in de afgelopen drie jaar 700
Nederlanders naar Brazilië en 400 Neder
landers naar Argentinië emigreerden. Dit
jaar ontvangt Brazilië 500 Nederlandse
emigranten, voornamelijk landbouwers en
ingenieurs. Ook worden er 60 geestelijken
en kloosterzusters uit Nederland opgeno
men.
Brazilië betaalt de helft van de passage-
kosten tot de plaats van vestiging. De
regering verleent faciliteiten voor het
verkrijgen van land. er worden geen rech
ten geheven op de import van vee en ma
chines en men krijgt gedurende drie jaar
ontheffing van belasting. De vestiging ge
schiedt in groepen, onder de super-visie
van een gemengde commissie, die wordt
gevestigd in Rio voor alle zaken die im
migratie betreffen.
De Nederlandse regering geeft toestem
ming voor de export van vee. uitrusting
en eigendommen van de emigranten en
bekostigt het vervoer tot aan de haven
van inscheping. De Katholieke Boeren-
en Tuindcrsbond en de Christelijke Boe
ren- en Tuindersbond treffen regelingen
voor de emigratie. Voorwaarde om lid te
zijn voor een te emigreren groep, die ook
in groepsverband gevestigd wordt, is het
beschikken over een kapitaal van 20 000.
Er is vooral behoefte aan landbouwers
I en landbouwdeskundigen. Vooral zij. die
I over tropenervartng beschikken, kunnen
in Brazilië zeer goed worden gebruikt.
