G
CORTLEVER
„GOUD UIT STRO"
van liet week-end
doet van zich spreken!
m
Roekoe
en Kirrie
m
van een 75-jarige
il
Wie doodde Valentin Rothe?
Bet
EDICHT
Even piekeren
Het verhaal
van
de mensheid
PRILLE GPILLE-N
KNE-TT&RPRE-T
A
KNUTSELPUZZLE
DAN MAAR. B&Pl
Revali/atie in Canada brengt
ieiiwe onzekerheid
PANDA EN DE MEESTER-GEMASKERDE
-
van ae week
STROEBI, DE STRAATHOND
n
Kris weet er iets op
Da'smijndier
G. B. SHA WS VITALITEIT
DE BRliTALE VOGELTJES
ZO Wfld HET
GEVEN
Topprestaties in de
Salon Culinaire
Effectenen geldmarkt
Zal ook Engeland revalueren
Nederland nog sterk
van V.S. afhankelijk
Volksstemming mei
distri but iekaartei^
ZATERDAG 7 OCTOBER 1950.
DUIZEND EN EEN
T"\e honderden partijen, die in het groots
opgezette landentournooi te Dubrov-
nik zijn geproduceerd, zijn hun rondgang
door de schaakwereld begonnen. In de
eerstkomende weken zullen de vele
«chaaktijdschriften en courantenrubrieken
in ruime mate aandacht wijden aan deze
lange reeks van somstijds zeer belang
wekkende producten der schaakpromi
nenten van zestien landen. Men zal hier
aantreffen een proeve van fantasierijk en
„uitgekookt" combinatiespel van een
Reshev&ky, Najdorf of Rossolimo, daar
een voorbeeld van volmaakte en uitgeba
lanceerde positiekunst van een dr Euwe,
Gligoric of Böök; elders treedt een speler
van kleiner formaat voor het voetlicht
met een opmerkelijke prestatie, doch
overal zal het Dubrovnik zijn. dat de klok
slaat. Vandaar dat wij het vandaag ook
over het tournooi zullen hebben.
De partij, die in onze bescheiden ru
briek uw aandacht vraagt, is vap een on
bescheiden Nederlander. Nico Cortlever,
zo juist door de F.I.D.E. tot „internatio
naal meester" bevorderd, heeft de juist
heid dezer benoeming extra onderstreeot
door met 8*/t uit 11 een zeer opmerkelijke
prestatie de beste Nederlandse! te
leveren. Bravo!
Onderstaande partij pretendeert niet de
beste van het tournooi te zijn. Maar is
een levendige partij met aardige tactische
wendingen niet vaak beter te verteren
dan de diepzinnige en onbegrijpelijke pro
ducten Ier schaak-„keizers"?
Wit: Cortlever Zwart: Kestén (Frankrijk)
Franse verdediging.
1. e2e4 e7— e6
2. d2d4 0 d7d5
3. Pblc3 Pg8—f6
4. Lel—g5 Lf8—e7
5. LgSXffi
Met deze voortzetting, destijds veelvuldig
door Kurt Richter aangewend, verkrijgt
de opening direct een levendig karakter.
Cortlever laat aan zijn ondernemingslust
nooit enige twijfel bestaan!
5Le7Xf6
8. e4e5 Lf6—e7
7. Ddl—g4 Kg8—f8?
Een Fransman, die de Franse partij niet
kent, is bijna een contradictio! Juist is
hier: 70—0. 8. Ld3, c3!. 9. dXc5,
Pc6!. 10. f4. f5, 11. Dh3. b6!. 12. 0—0—0,
bXc5, 13. Pf3 met levendig êpel,
8. h2—h4 c7c3
•9. d4Xc5 Le7Xc5
10. Pgl—f3 Pb8—c6
10Db6 met aanval op b2 en f2,
wint geen pion, n.l. 11. 0 0 0. LXf2, 12.
pXd5! enz.
11. Lfl—d3 Pc6b4
Het aannemen van de pion met 11...
Db6, 12. 0—0—0, LXf2, 13. Thfl! laat zwart
achterwege omdat hij. niet geheel ten on
rechte, een aanval langs de f-lijn vreest.
12. 0-0—0 Pb4Xd3t
13. TdlXd3 h7h6
13. Pf3—d4 h8h5?
Deze zet is njet slecht omdat hij tempo
verlies is dit verdraagt de stelling nog
wel maar omdat hij het veld g5 prijs
geeft.
15. Dg4—f4 Kf8g8
16. Thl—dl Lc5—e7
17. Pd4f3!
Terug naar gS!
17a7a6
18. Pf3g5 Le7Xg5
Min of meer gedwongen. Na 18
De8. 19. Tf3 wordt zwaar genoopt toch op
g5 te ruilen of anders met f5 de Konings
vleugel verder te verzwakken.
19. h4Xg5 Dd8e7
20. g2g4!
De inleiding tot een scherpe aanval, die
zwart tot grote voorzichtigheid noopt.
20h5Xg4
Andere voortzettingen als b.v. 20..'
h4 of 20Ld7 lejden na 21. Th3 en
22. T/dhl tot verovering van de h-pion.
21. Pc3e4!
Dit is de pointe van de vorige zet: zwart
mag het Paard niet wegslaan, wegens:
21dXe4, 22. Td8f, Kh7, 23. Thlf
enz.
Lc8—d7
22- Pe4—fflf! Kg8—18
Ook thans en bij de volgende zetten
eveneens! U het witte Paard taboe:
i""oV'iv€- ***6 en tegen de drei
ging 24. DXg4f en 25. Dg7f is geen kruid
gewassen.
23. Df4Xg4 Ld7e8!
24. Td3h3 Th8Xh3
25. Dg4Xh3 De7—b4?
Wegens het op h8 dreigende mat moest de
Dame wijken, doch zij kiest het verkeer
de veld; 25Dc5 was nodig. Thans
gaat zonder meer een pion verloren.
26. TdlXd5!
eXd5, 27. Dh8f. Ke7, 28.
PXdöt de Dame verliest is duidelijk,
doch het merkwaardige is. dat zwart na
de tussenzet 26Df4t. 27. Kbl,
eveneens geen behoorlijke zet heeft, b.v.
fleXd5. 28. Dh8t, Ke7 én ook
thans gaat met 29. PXd5t de Dame ver
loren, terwijl 27DX f2 of 27
DXgS nog slechter is, omdat dan volgt 28.
Da3 mat!! Een pittige stelling!
2 6Kf8e7
27. Dh3e3!
Het in laten staan van Td5 en Pf6 het
laatste al een zestal zetten alsof witte
stukken geen geld kosten, verleent deze
partij een ongewoon karakter, doch Cort
lever weet precies wat hij doet.
2 7Ta8c8
28. Td5—d4 Db4—c5
29. c2—c3 Le8b5
Heeft geen betekenis; mogelijk was nog
29b5. enz.
30. a2—a4! Lb5Xa4
Leidt tot een verloren eindspel, maar
terugkeren naar e8 geeft wit gelegenheid
met f4Pe4—Pd6 de witte stelling beslis
send te versterken. Opmerking verdient,
dat 3(KLc6? na 31. b4! de Dame
verliest (31Db6 (a7), 32. Td7t enz.).
31. Td4Xa4
32. f2Xe3
33. e5Xf6t
34. Ta4h4
35. Th4h8t
36. g5g6!
Dc5Xe3t
g7Xf6
Ke7e8
Tc8c5
Ke8d7
Zwart geeft op, want na 36fXgg,
37. f7! kost de f-pion zwart een Toren.
CHR. VLAGSMA.
DRIEHOEK-PUZZLE
1
i
3
4
5
4
7
9
Horizontaal zowel als verticaal woor
den invullen, die betekenen: 1. Stad in
Rusland a.d. mond van de Wolga. 2. Toe
stel tot het geven van geluidsignalen
(meerv.). 3. Wissel, die uitgezonden wordt
(Fr!) 4. Dorp in de Gr. gem. Termunten.
5. Hoek- of wandpijler. 6. Meisjesnaam.
7. Rom. munt. 8. Medeklinker.
Oplossingen van deze puzzle móeten
uiterlijk Donderdag a.s. in ons bezit zijn.
Voor goede oplossingen Worden een prijs
van 5 en twee prijzen van 2.50 beschik
baar gesteld. Op het adres vermeldé men:
Puzzlerubriek. Over deze rubriek wordt
niet gecorrespondeerd.
MEN heeft de kunst van Karei van de Woestijne wel mft die van Rubens ver.
ireleken en inderdaad, deze twee zonen van het .Vlaamse volk hebben veel met
elkaar gemeen. In zekere zin schrijft Van de Woestijne, zoals Rubeps schildert. Er is
in zijn vers een zelfde weelderige plastiek, een zelfde nadrukkelijkheid der beweging
en wat bij Rubens de praal van de kleur is wordt bil hem een'overmatige rijkdom
V*Êrdis echter ook een wezenlijk onderscheid. Rubens' sfeer Is die van een rijke,
zonnige zomer die van Karei van de Woestijne: avond en herfst, alles wat kentert
naar neergang en verzadiging. Bij Rubens stralende levensvreugde, bij Van de Woes,
tijne lijden en de lust aan het lijden.
Nu is het wel duidelijk, dat deze neiging om de dingen zo rijk, zo schoon en zo
klankrijk als maar mogelijk is, te zeggen, eigenlijk in tegenspraak is met de in wezen
tragische gestemdheid van deze Vlaamse dichter. Heel wat van zijn verzen stromeh
langs het oor, bedwelmen het gehoor met hun rijke klank en lang aangehouden
beweging zonder de lezer dieper te raken. Pas als deze zich dwingt tot niet-luisteread
lezen gaat het gedicht zich voor hèm ontsluiten. f
De'dichter is zich deze tegenstrijdigheid tussen vorm en inhoud zeer wel bev/ist
ecweest In zijn latere gedichtën wordt de taal soberder, het weke en zoet-vloeiende
verdwijnt, de sombere inhoud krijgt dan een meer passende vorm.
Dit neemt niet weg dat Van de Woestijne met zijn bijna te weelderige klank
schoonheid eveneens steer bijzóndere resultaten bereikt beeft. Het gedicht ..Koorts-
deun" is daar een mooi voorbeeld van. De zwaarmoedigheid van de dichter, de on
lust van de herfst en het ziek-zijn, het gevoel van verlatenheid en het ver angen
naar troost en beveiliging, dit alles wordt hier vertolkt in een taal, die wemelt van
binnen- begin- en klinkerrijmen Doch deze klankrijkdom is hier niet hinderluk de
veelvuldige herhaling van de klinkers heeft hier een functie gekregen. Er ontstaat in
de klank iets als het drenzend wielen van een koortsgedachte, die onophoudelijk en
gonder slot of zin keert en wendt in het hoofd van ee" z"*«*
En daarom was het de dichter in deze koorts deun begonnen.
KooTts-Deun
't U triestig dat het regent in den herfst,
dat het moe regent in den herfst, daar-butten,
En wat de bloemen wégen in den herfst;
te en de oude regen lekend langs de ruiten
Zwaai-stil staan grayipe hoornen in het grijs,
de goede sidder-boomenritsel-w eenend;
en 't ia de wind, en 't is een lamme wijs
van kreun-gezang in snakke' tonen stenen a
Nu moest me komen de oude drenteCired,
nu moest me 't oude vreé-beeldje gaan komen
mijn grijs goed troost-moedertje om t diepe be a
waar zich de warme koorts een licht dierfdroomen,
en 't wegend wee in lee^e tranen berst....
't Is triestig dat mijn droefheid tha.ni moest komen,
eii loomen in 't atone*) van de hoornen;
't ls triestig dat het regent in den herfst.
üi,. „Verzen", KAREL VM Dl WOESTIJNE,
dier/ durfde.
V atone zonder kracht of uit drukking.
Aardrijkskunde en
geschiedenis,7
Weet U het nog?
1. In vrijwel alle landen liggen plaatsen
met een zodanige naam. dat men ze in
een geheel ander land zou willen
„thuisbrengen". Zo ligt het historische
Oranienbaum niet in Duitsland, doch
dicht bij Leningrad in Rusland. Wij
hebben vijf plaatsen opgeschreven
alle met een geschiedkundige klank
en daarnaast niet in de goede volgorde
de landen. Van u wordt verlangd de
juiste orde aan te geven:
1. Peterloo Zuid-Afrika
2. Auch Engeland
3. Dillenburg Frankrijk
4. Oedenburg Duitsland
5. Ladysmith Hongarije
2. En nu kunt u deze zelfde vijf plaatsen
verbinden aan de gebeurtenissen, welke
zich daar afspeelden, of waardoor die
namen betekenis verkregen:
a. Belangrijke vestingstad, waarom in
de zestiende eeuw door Katholieken en
Calvinisten gestreden werd.
b. Geboorteplaats van Franz Liszt.
c. Fel omstreden stad uit de boeren
oorlog.
d. Plaats van het stamslot der graven
van Nassau.
e. Plaats van grote volksdemonstratie
in het einde der negentiende êeuw,
waar voor het laatst in de geschiede
nis van Engeland met geweld tegen de
burgerij werd opgetreden.
3. Er zijn plaatsen en eilanden, die hun
namen ontlenen aan historische figu
ren, zoals:
Pretoria, Alexandrië, Tasmanië, Mau
ritius, Leopoldsville. Weet u* wie de
hierbij „passende" personen zijn
4. Interessant is na te gaan hoe sommige
geografische namen zijn ontstaan. Dik
wijls doet men daarbij verrassende ont
dekkingen, zoals bij:
Brooklyn, Keulen, Amerika. Antwer
pen. U zoudt het moeten weten, maar
indien u het zomaar uit de namen wilt
afleiden, zal dat waarlijk niet mee
vallen.
A LVORENS OVER TE GAAN tot de geschiedenis van WeSt-
ri- Europa in de Middeleeuwen, zullen we ons nog in het kort
bezighouden met volken, die tot dusverre bijna niet ter sprake
zijn gekomen. Allereerst een beeld van een bronsmijn, zoals er
omstreeks 1000 v. Chr. talrijke hebben bestaan. Aan de schachten
en gangen van de mijn was al timmerwerk aangebracht. Ook
ladders werden, naar uit opgravingen is gebleken, veelvuldig
gebruikt. Linksboven op de linker afbeelding is de ingang van
zo'n bronsmijn te zien. De mijnwerkers waren gekleed in leren
hemden en werkten bij fakkellicht. Men bikte de brokken erts
af met houwelen (het puntige voorwerp op de middentekening)
Met behulp van een moker «daarboven) werden de stukken erts
kleiner gemaakt en in een houten trog gewassen, In houten
emmers en leren zakken werd de aldus verkregen erts naar de
begane grond gebracht, naar de smeltovens (midden van linker
afbeelding). Rechts op de middentekening een ladder zoals ze
in die oude tijden overal in gebruik waren.
Rechts zien we een voorouder van de tegenwoordige Russen.
De Scythen waren oorspronkelijk nomaden. Zij hebben zich in
oeroude tijden op de Russische vlakten gevestigd. Ze woonden
in wagens, die door paarden werden getrokken. Twee van deze
wagens zijn rechts afgebeeld. Tegen de winter trokken ze vaak
tijdelijk naar Zuidelijker streken. In tegenstelling tot de oude
i Cest-Ei
bewoners van "West-Europa hielden de Scythen er in het alge
meen meer dan één vrouw op na. De vrouwen woonden in een
soort harem van wagens, die dicht bij elkaar werden geplaatst.
De Scythen waren herders, maar allerminst zachtmoedige her
ders. De Griekse geschiedschrijver Herodotus vertelt van hen:
Zij (de Scythen) staken hun slaven de ogen uit want die slaven
moesten de paardenmelk karnen en mochten niet weten dat de
wrongel die hun meesters aten beter was dan de wei die zij
kregen. De Scythen leefden van melk en wild. De door hen on
derworpen volken waren landbouwers. In de derde en vierde
eeuw v. Chr. voerden de Scythen veel landbouwproducten uit
naar Griekenland. De Scytische edelen hielden zich voornamelijk
bezig met jacht en oorlog. Een jongen werd niet eerder voor
vol aangezien of hij moest op zijn minst één tegenstander om
hals hebben gebracht. De hoofden van verslagen vijanden werden
als trofeeën bewaard. Scytfsche oorlogshelden droegen vaak een
soort korte jasjes van mensenleer, dat gold als bijzonder gekleed.
Wanneer de man stierf, werden zijn vrouwen, zijn kinderen, zijn
bedienden en paarden ook gedood. Indien dit gebruik regel was,
moet men zich afvragen hoe de Scythen konden voortbestaan.
De Scythen waren rijk. Hun kleren waren met goud bestikt.
Talrijke Griekse, juweliers werkten veel voor export naar het
land der Scythen.
Oplossing doorlopende
Kruiswoordpuzzle
Horizontaal: 1, Alwetend; keg 2. Leer;
opera; ge. 3. Visioen; Amor. 4. Ede; cm.;
air; Eli. 5. Rivaal; aarde. 6. Onraad; graaf.
7 Egel; vore; are. 8. Vesta; o.a.; odol. 9
Elba; Artis; mij. 10. R.I.; lak; mik; pak.
11 Osiris; Ee; rap. 12. Niet; opulent. 13.
Sekt; nest; iet.
I
Verticaal: 1. Alver; oever; ons. 2. Lei
ding; elisie. 3. We; Sevres; bliek. 4. Erica;
altaar; T.T. 5. Toom; Aa; vaak; ion. 6
Epe: aldoor; M.S.; p.e. 7. Nenia; gratieus
8. Dra; rare; o.i.; Kelt. 9. Kameraad; sprei.
10 Ego; l.d.; aroma; Ane. 11. Geriefelijk;
P.T.T.
Antwoorden bij:
EVEN PIEKEREN
snp „uaABq op ubb" !,jjaAi" pjoo/n suo
jjflpÏJaA 'uapJOM 130UI uajzaB „uaAeq"
SJB d-ISM CiqjBBM '„dJ9M 9p UB" UBA
'uadwAiiuBH :Ainaa apuajjuaAaz ap )ot
:puBi ajqapiuo snquinjoo Joop jaq uba
jb8 SuiACuqasaq ajsaaa ap ajp ubuj ap
'pandsaA o8jjaiuv "(jaaqpiaA summon)
Bujddpav bjuoioq 'uajaqnajg :dsótn
•aiBpH uba n pjodoai ua S)jjnejig sujjj
'ubiusbj, jaqv "ajojo ap JapuBxajv
'snjjojajd Japjaiuajaoq. aa dsaa '8
'l - It - p - s - q -
'B>HJJV-P!nz ua afjjsSuoH
'putisjjna 'qCjaqUBJjt 'puBiaSug dsaa i
TJOE harder Ine gilde hoe wiltier s/ÊÊ^i werd. Hij verstond geen
J-L mensentaal en dacht, dat het allWiaal bij het spelletje hoorde.
Telkens als hij zijn naam hoorde noemen, sprong hij als een los
gelaten wilde om de tafel heen. Hij blafte daarbij als een 'be
zetene om te laten merken, dat hij erg blij was.
Moeder en Kris, die het gillen van Ine hadden gehoord, kwamen
verschrikt toelopen. Kris wist niet waar hjj blyven moest van het
lachen, toen hij zijn zusje, Wit van angst, midden op de tafel zag
staan. Maar Ine was woedend. Zij stampvoette en wilde dat
Stroebi de kamer werd uitgezet. Stroebi begreep er niets van'. Hij
ging. Met een verongelijkt gezicht en een hangende staart.
Sinds die dag wilde Ine niet
meer in de kamer komen, als
Stroebi er was. Zelfs probeerde
zij moeder te bewegen, Stroebi
weg te doen. Ze zei dat ze vies
van hem was. Eens wist ze te
vertellen, dat ze een vlo had
gevonden, die beslist van
Stroebi afkomstig moest zijn.
Bah! Een hond met
vlooien in huis.
Er kwam dikwijls ruzie tussen
Kris en Ine. Moeder bemerkte
het en zei, dat, als Stroebi daar_
°van de oorzaak was, de hond
maar moest verdwijnen. Ze
vond het al te dwaas dat haar
kinderen om een honj} een
hekel aan elkaar gingen krijgen.
Hoe vervelénd ze het ook vond
voor Kris, het kon nu eenmaal
niet anders.
Kris werd er verdrietig on
der. Hij kon niet goed meer
eten. Tiet brood propte in zijn
keel en de slaap wilde 's nachts
maar niet komen. Stroebi, die
zag dat zijn baasje niet te
spreken was, begon ook al te
treuren. Hij raakte nauwelijks
zijn eten aan en sliep evenmin.
Hij deed zijn best om zo lief en
vriendelijk mogelijk te zijn*
ook tegen Ine. Moeder bigreep
op het laatst niet meer, wat
Iné tegen Stroebi had.
Maar nuffige Ine wilde haar
zinnetje doordrijven. Kris be
greep het. En hjj>.begreep ook,
dat er maar éérfmidoel was om
Stroebi bij zich te houden. Hij
moest maken, dat Ine van de
hond ging houden. Maar hoe
moest hij dat bereiken?
's Nachts in bed piekerde hij
urenlang. En eindelijk had hij
het gevonden....
Het was Ine's verjaardag.
's Middags was er een partijtje
geweest. Haar vriendinnetjes
waren gekomen en het was erg
leuk en gezellig geweest. Moe
der had getracteerd. Ine had
heel wat qjyleautjes gekregen
en was best in haar nopjes. En
's avonds wer<r er nog wdt na-f
gefeest. Alleen met vader,
moeder, Ine en Kris.
Ze zaten met z'n viertjes bij
elkaar en ineens stond Kris op.
Zeg «ie, zei hij, je hebt nu
van allefnaal wat gekregen. Nu
komt Stroebi nog zijn cadeautje
brengen Lest best!
Ine keek verwonderd op.
Hè? Strpebi! Wat dan?
Kris hiiIjje zijn oude blok
kendoos voor de dag, waarmae
hij vroeger had gèspeeld. Op
elke blok storrd aan alle zes de
kanten een letter en Kris had
er, toen hij klein was. zijn eer
ste woordjes mee gespeld. Hij
schudde de blokken op de
grond.
Wat moet dat nou? vroeg
Ine verbaasd, krijg ik dat van
Stroebi? Wat een onzin!
Kris lachte geheimzinnig.
Nee wacht maar. Het
komt nog!
Hij deed de deur open en liet
SJfbebi binnen. Kris wees naar
de blokken en zei zacht:
Kom Stroebi, laat nu eens
zien, wat je het vrouwtje op
haar verjaardag komt brengen.
Stroebi ging direc^ naari de
blokken en begon ze met zijn
poot om te rollen. Ineens pakte
hij een blok in zijn bek en legde
hem iets opzij. Hij keek/zijn
baasje aan en Kris knikte.
Mooi zo Stroebi. Nu de
volgende.
Ine keek naar de blok. Ze be
greep er niets van. De letter G
lag boven.
Stroebi ging weer naar de
blokken, rolde er één met zijn
poot omver, nam hem toen* in
>ijh bek en legde hem -netjes
naast de andere blok. Het was
de letter E.
Mooi zo, Stroebi, knikte
Kris. Nu de volgende.
De volgende letter, die Stroebi
neerlegde was een R. Toen een
*A. Met verwondering keek Ine
toe en'toen ineensbegreep
ze! Stroebi, de kleine lelijke
straathond, spelde daar netjes
en heel secuur haar volle naam;
GERALDINE.
En toen Stroebi de laatste E
had neergelegd, sprong Jne op
en sloeg haar armen om zijn
hals. Ze kuste hem op zijn
neus. Ze drukte haar gezicht
tegen zijn zwarte vel en streel
de de bruine vlekken op zijn
poten, die ze altijd zo ordingir
had gevonden. En telkens weer
fei ze:
Lieve Stroebi, £eve Stroebi
lieve Stroebi!
Kris stond er In-gelukkig bij.
Nou Ine, heb je nu nog
zo'n hekel aan Stroebi? Wil Je
nu nog, dat hij weggaat?
Stroebi weg? riep Ine, een
beetje boos. Hoe kom je er bij!
Nee hoor! Ik wil niet, dat
Stroebi weggaat! Hü blijft hier,
hè moeder?
Moeder lachte.
Natuurlijk blijft hij hier!
Maar hoe heb je dat toch ge
daan gekregen, Kris?
Toen vertelde Kris. dat hij al
wekenlang met Stroebi had
geoefend. Als Stroebi de goede
letter boven had gerold, had hij
even met zijn nagels geknipt
En^o had hij hem geleerd die
letter opzij te leggen.
Niemand had Kris met zijn
nagels horen knippen, maar
Stroebi, met zijn scherpe zin-
tuilen hoorde het wel.
mi sindsdien waren frie en
Stifocbi de bepte- maatjes. En
Kris en Ine weer echt broer en
ZU9,
*-K
Tk heb twee duiven. Ze wonen
■*- ln een til. Die hangt aan de
muur. Eerst had ik maar één
duif. Een witte. Dat was Roekoe
Op een dag vloog hij weg. We
dachten, dat hij niet meer terug
zou komeiv Toen kwam er een
nieuwè^ tluit Ik noemde hem
Kirrie. Maar twee wqken later
kwam Roekoe terug. '-Daarom
heb ik nu twee duiven. Roekoe
en Kirrie zijn goede vriendjes.
Ze zijn bijna helemaal niet
schuw meer. Ik zorg goed voor
hen.
Klaartje Jansse, 11 jaar.
Dat G. B. S. een wondermens is, weet de
hele wereld. Desondanks heeft hij ieders
verbazing afgedwongen door zijn snelle
herstel na zijn dijbeenbreuk. HU bevindt
zich nu weer thuis in zijn dorpje Ayot
St Lawrence. De zitkamer is in een slaap
kamer veranderd en een rolstoel staat tot
zijn beschikking. Twee verpleegsters gin
gen met hem mee. Zijn geestelijke vitali
teit liet hem tijdens zijn verblijf in het
ziekenhuis geen ogenblik in de steek. Hij
electriseerde iedereen, die met hem in
aanraking kwam, van de jongste verpleeg
ster tot de oudste professor. Zijn voortdu
rend geproduceerde kwinkslagen werden
zorgvuldig genoteerd. En elke dag belden
de kranten op om Show's laatste moppen
te kunnen afdrukken.
ww* nu m
V.»
A
Iemand op deze tekening moet zich wel heel erg ongelukkig
voelen. Er wordt n.l. net gedaan, alsof hij er niet is en dat is
nooit leuk. Zeker niet in dit gevalWil je toeten, over wie het
hier gaat? Wel, verbind dan de nummertjes maar met een potlood-
lijntje.
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje* stop
We fopten hieri
DejMgen uit
Flif& fluit
We dansen
In de maat
Zie hoe dat
Ezel in twee
Het was vóór schooltjjk. De
kinderen speelden op het plein,
de kleintjes in de zandbak
Weer anderen deden krijgenje,
verstoppertje of haasje over.
Op een gegeven ogenblik
stond Cerda bok.
Kop in je zak, riep Els, die
zou springen.
\Gerda boog haar hoofd diep
nttaj- beneden en zag toen iets in
de Struiken langs het school
plein. Ze keek nog eens goed en
sprong toen niet een gilletje op.
De Tlndere meisjes keken ver
baasd. Wat fiad Gerda ineens?
Een beest, een beest
Dit is de
puzzle van Robby
Horizontaal: 1
6. Ed; 7 Ka;
Verticaal; 1, di
lakei; 4. bed; 5. k^i
oplossl
dal;
dep
ladel;
ling van de
Hijmans.
4. barak;
;en; 10. lel.
ar; 3.'
n; 9. ge.
Er is een beest in dn struiken.
Daar daar! riep Gerab.
De andere meisjes keken nu
ook en ja hoor. Ze Zagan hét.
Ze zagen iets, maar wat het
waskonden ze niet goed on.
derscheiden.
De jongens, opmerkzaam ge
worden door Jiet gegil van de
mejsjes, keken nu ook. Ze waren
juist van plan een klopjacht te
houden, toen de bel ging.
Het was die middag niet
rustig in de klasIedereen dachf
aan dat rare beest in de strui
ken.
Op de achterste bank zaten
Joost en Frank. Ze zagen er
erg verhit uit. Als ze elkaar
aankeken, konden ze bijna hun
lachen niet inhouden.
Op de tweede rij, ook op de
achterste bak zat Piet. Piet
dacht ook over het probleem
„dier in de struiken".
Waar waren die twee
dacht* hij. Frank en Joost? Hoe
kchnt het, dat zij het zo warm
hebben?
Plet keek toevallig naar de
schooltas van Joost. Die kon
haast nlef dicht zoveel zat
er in.
En opeens zag Piet iets. Uit
de tas kwameen staart.
Piet ga jij eens verder
klonk plotseling de stem van de
juffrouw. Piet schrok. Hij gaf
zijn buurman een stomp en siste;
Waar is het?
Hier. wees Gert stlekum bij.
Piet las. Gelukkig, het was
goed afgelopen.
Eindelijk ging de bel.
Joost en Frank waren het
eerst buiten
Toen de anderen even later
ook op straat, kwamen, waren
zij nergens te zien.
Enkele kinderen gingen met
een naar huis, maar de mees
ten staken het schoolplein over
en gingen kijken naar de strui
ken, om te zien. waar Gerda zo'^
van geschrokken was.
Piet liep voorop. Hij ver
moedde iets. Het had iets te
maken met Joost en Frank, dat
voelde hij wel. En dan die staaft
in die tas-
Ik zie iets, rijp Arts plot
seling.
Het lijkt wél een ezell Wat
een raar beest/
En toen gebfeurde er plotse
ling iets raarst De ezel, want
dat was het, arak in tweeën en
.Joost kwam t\ voorschijn. Hij
iet de handen
fij durfde geen
imdat hü bang
'pak, dan af
andere helft
alle moeite
ten. Toen de
pierden zij
het uit
ran ze 1
Toen 1
hij vertellen
Ik heb het mijn
•oom gekregen, a
het Jgoed. Nu o
haastig. De knop n^warhbniet
goed vast. O. o, w«t werm
gelachen. Om de Hlf art moch
ten de kinderen voor ezeltje
spelen. Eerst Gerda en Els.
En zo is er die middag nog
heel wat gelachen, om de malle
sprongen van de grappige ezel
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje hop
We gaan nu hier
De wagen in
Fliere flin
Komen terug
Volgend keer
Tot ziens maar* weer.
stond geblikt
voor zich uit
stap te doen,
zou zakken.
deed zich
kinderen
ZATERPAG 7 OCTOBER 1950.
EERSTE BLAD - PAGINA 3
TOT de onderwerpen, die dagelijks en
kele malen in grotere of kleinere
J kring worden behandeld en besproken,
behoort de duurte, de hoge levensstan-
daard. En het is te begrijpen, In vele ge
zinnen is het langzamerhand een kunst
geworden de eindjes aan elkaar te kno-
pen en wij moeten een diep respect heb
ben voor de huisvrouwen, dip week in
week uit, soms nog met opgewektheid,
met tact en overleg, het huishouden be
sturen. Wij hebben weieens het gevoel,
dat we nooit meer uit de financiële zor
gen zullen geWken; dat we nooit meer de
tijd pullen beleven, waarin we ons iets
I ruimer kunnen'bewegen. En het zijn niet
eens grote verlangens, die we koesteren.
Soms niet meer dan de hoop, datgene te
kunnen aanschaffen, wat we hard nodig
hebben. Waarom leven wij en waarom
werken wij? Men oordele niet te hard
over hen. die moedeloos geworden door
de zorgen zich dat gaan afvragen. We we
ten allen uit ervaring, dat de minste te
genslag in het leven ons maanden ach
terop kan brengen. We proberen op
vele uitgaven te bezuinigen, we keren
de dubbeltjes meer om voor we ze uit
geven dan vroeger, we bedenken ons nog
weieens voor we iets kopen. Omdat het
toch feitelijk niet gaat.
EN terwijl we met zorg vervuld ons
werk doen, wordt ons bijna elke Za
terdag een verzoek gedaan. Het verzoek
om een gift. Elke Zaterdag bijna zijn er
tientallen collectrices en collectanten, die
ons een bus voorhouden en een beroep op
ons doen, een beroep ten bate van an
deren. We hebben nogal de gewoonte deze
bussen en dit beroep op ons te negeren.
Natuurlijk vinden we daarvoor een
excuus. De vereniging, waarvoor wordt
'gecollecteerd is ons niet sympathiek of
I* en dit is nog een beter argument we
kunnen het niet doen. De tijden zijn im-
.mers zo duur! Neen, misschien later, als
het ons wat beter gaat. Nietwaar, het
hemd is nog altijd nader dan de rok en
zolang we zelf nog zoveel nodig hebben,
komen, anderen op de tweede plaats. En
toch is^deze redenering van ons verkeerd.
WaffrGod vraagt van ons offers! God
vraagt van ons, dat we in onze eigen zor
gen, die van anderen niet zullen verge
ten In weerwil van alles, hebben we tot
.plicht aan anderen te dénken. De pen-
-ning van de weduwe, in onze taal over
gezet* de kleine gift, die een offer is,
daar gaat het om. Als we ons financieel
ruim kunnen bewegen is het geen ver
dienste met een royaal gebaar een gift in
een collecte-bus te stoppen. Maar als we
het feitelijk niet kunnen missen, dén te
helpen, dèt is, wat gevraagd wordt. Er
zijn er pltijd nog, die het moeilijker heb-
ben dan wij. Er zijn er altijd nog, die
f door al die kleine offers, door mensen vol
Letterkundig
Kroniek
T\E MUIDERTOREN-REEKS, die een
-L* onderneming is van vijf uitgeverijen, I
de N V. Amsterdamsche Boek- en Cou-
rantmij, P. N. van Kampen en Zoon N.V.,
H. P. Leopold's Uitgeversmij N.V., J. M
Meulenhon en de N.V. Em. Querido's
Uitgeversmij, heeft- er een voortreffelijk
Boek bij gekregen, het jongste geestes
product van de 75-jarige romancière
1 n a Bou dier—Bakker „Goud uit
Stro", een Amsterdamse gezinsroman uit
de jaren 1830'31.
Ziedaar nu weer een werk, dat met ge
degen vakkundigheid is geschreven, een
werk waarvan men op de eerste tien,
twintig bladzijden al de zorg voor de
juiste sfeer, de zorg voor de bouw der
karakters, de zorg voor het zuiver stellen
van de conflictstof èn de zorg voor de
goede volzin ervaart, als iets weldadigs
't Is eigenaardig- in Nederland: de
romanlitteratuur wordt beheerst door
uitersten wat leeftijd betreft De aller
jongsten vieren hun rumoerige succes
sen aan de ene kant en aan de andere
kant zijn het de bejaarden, die met hun
gezaghebbend werk het tegenwicht vor
men. Daar tussenin zweeft Vestdijk. Er
schijnt een tussengeneratie zoek te zijn
geraak* de generatie van Menno ter
Braak en E. du Perron, die zelf niet tot
het schrijven van belangrijke romans
konden komen en die met hun zeldzaam
scherp intellect hun generatiegenoten
hebben verlamd. Alleen Vestdijk kwam
zonder kleerscheuren door het tijdperk
van zelfvernietigend intellectualisme
heen. En dan natuurlijk iemand als An-
toon Coolen, die als schrijver van streek
romans rustig het onweer van cerebraal
analytisch denken, dat de gevoelsbron-
nen infecteerde, langs de Hollandse hori
zon liet trekken.
Intussen is dat tijdperk van georgani
seerde moord op de argeloosheid, die de
muze bij uitnemendheid van de roman
cier is, wél het tijdperk van de essayisten
en de cjichter geweest!
Tna Boudier—Bakker dan heeft óók even
A bloot gestaan aan de bliksemstralen
met «orgen gegeven, een straaltje zonne
schijn in hun leven krijgen.
God vraagt van ons offers Mogen wij
hiervan worden doordrongen in deze tijd,
juist nu zo dikwijls een beroep op ons
wordt gedaan.
H.J.W.
I, II 13 «ICUWS III Mpciiuiv, i
Ichts Sted orkest.
II (VARA) 8 NieuwJf* 8 18 Sol
Hllv 1 (KRO) 8 Lichte muziek; 8 18 Cau-
i serie, 8 25 Gr pi 8.48 Sport, dit ts leven, en
voor de Jeugd; 7 Nieuws, 7 15 Actualiteiten;
7.23 Gr pl 7 52 Journalistiek weekoverzicht;
I I Nieuws; 5 05 De gewone man, 8 12 Gr.pl.;
I.15 Lichtbaken; 8 40 steek eens op, heren;
I Gevar. progr a 45 Puzzle; 8.55 Populair
concert; 10 30 WIJ lulden de Zondag In. 11
Nieuws; 11 15 Nleuwrf ln Esperanto,
Maastrichts
Hllv
praatje; 8 30 Voor de Strijdkrachten,
tlstteke staalkaart, (VPRO) 7 30 CaiAerle,
(VARA) 8 Nieuws; 8 05 Hein Festij/; 8 10
Varia; 8 15 Gpvar progr 8.15 Zwitserse mu
ziek; 8 45 Socialistisch commentaar, iO Sex
tet; 1015 De commissaris vertelt. 10 Orgel
spel; 11 Nieuws, 11 15 Gr pl
ZONDAG I OCTOBER
Hllv. I (NCRV) I Nieuws;
(IKOR) 8 30 Vroegdienst. (KRO)
en Waterstanden, 9 45 Gr.pl.
II.38 Gr.pl.; 11.40 Kwartet;
13.35 Or.pl.; 12.40 Lunchconcert, 13.55 Zonne
wijzer; 1 Nieuws; 1 20 Residentie orkest en
soliste, (ln de pauze; Uit het Boek der Boe
ken); 2.30 Gr.pl.; 2 45 Collegium Muslcum
Amatelodamense, 3.10 Gevar. programma,
4 Gt.pl.; 4.10 Katholiek Thuisfront overal;
4.15 Reportage, 4 30 Vespers, (NCRV) 5 Ge-
reform kerkdienst, 8.30 Gewijde muziek, 7 15
Kent gU uw Bijbel? (KRO) 7.30 Nieuws en
sportuitslagen; 7.45 Actualiteiten; 7.53 Boek
bespreking; 8.13 Gevar. progr.; 10.45 Avond
gebed; 11 Nieuws; 11.15 Gr.pl.
Hllv. II (VARA) 8 Nieuws; 8.18 Or.pl.; 8.30
Tulnbouw7>raatJe; 1.40 Voor de militairen,
1.13 Sportmededellngen, 9.15 Verzoekprogr.;
1.45 Causerie; (VPRO) 10 Voqr de Jeugd;
(IKOR) 10.30 Protestantse kerkdienst. (AVRO)
12 Kwintet; 12 30 Voor de Jeugd, 12.40 Plano
en orgel; 1 Nieuws; 1.15 Mededelingen of gr.-
pl.; 120 Orkest-concert; 150 Even afreke
nen, heren. 2 Gr.pl.; 2.05 Boekenhalfuur; 230
Blaaskwlntet; 1.10 Or.pl.; 3.20 Filmpraatje;
3.35 Mannenkoor;.4 Dansmuziek; 4 30 Sport-
revue; (VPRO) 8 Causerie; 5.20 Voordracht;
(VARA) 5.30 Hoorspel; 5.50 Pianospel; 5
Sportbeschouwlag, 8.15 Nieuws en sport
uitslagen; 8.30 Voor de Strijdkrachten; 7
Radlolympu»; 7.30 Lichte muziek; (AVRO) 8
Nieuws; 8.05 Operette; 8.05 Hoorspel; 9.45
Theaterorkeat; 10,15 Actualiteiten; 10-35 CtN
baret; 11 Nieuws; 11.15 Or.pl.
Radiodistributie le Lt]n.
I VI. Br.: Nieuws; 8.05 Or.pl.; 8.30 Pr. Br.:
Weer; 8.32 Or.pl.; 9 VI. Br.: Nieuws; #.15
Beiaard; 8.20 Apéritief; I 30 Vrolijke muziek;
10 Muzlekgesch.; 11 Harmonie „De Een
dracht; 11.45 Liedjes; 13 Accordeon ork.; 12.15
Journ.; 12.30 Weer; 12 32 Acc. ork.; 1 Nieuws;
1.15 Gr.pl.; l.io Voor de soldaten; 2 Opera-
en belcanto; 2.30 Gevar. muziek; 1.48 Eng.
H". 'S BBC Midi. UpM Orch.; 5 VI. Br.;
Zangver Cecilia uit^fen Haag; 5.45 Kamer
muziek; 5.55 Sport; 8 Riano; 8.30 Lux.: Time
for a song; 7 VI. Br.: Nieuws; 7.30 Or.pl.;
Act.; 8.15 De Antenne zlógt, 10 Nieuws; 10.15
Verzoekprogf.; 11 Nleuwspll.05 Dansmuziek.
RadlodislMBtttfa 4e LUn.
I Eng. l\ P.: Plano; 8.20 Way out West; 8.40
Dutch Serenade; 0 Nieuws; 9.10 String# ln
Harmony; 9 30 Oifc. Williams; 10.18 Eng.
H. S.: Gr.pl.; U.lSm Gew. Omroep: Or.pl.;
12 Eng. L. P Ork. Loss; 12.30 Verzoekprogr.;
I.30 Eng. H. s.: Operamuziek; 2 Eng. L. F.:
Siesta Serenade; 2.30 Fr. Br.i Gevar. muziek;
1 Groot Symph. ork.; 3.50 Marsen; 4 Eng.
L.P.: BBC Var. ork.; 4.45 Gr.pl.; 5.15 Dana-
orkest Black; 6 Round Britain Quiz, 530
longtime; 7 Nieuws; 7.20 Grand Hotel; 9.30
Fr. Br.: Omroeporkest en zangsol.; 9.10 Gr.-
nl 10 Eng L. P,: Nieuws; 10.15 Ivor More-
ton en Dave Kaye, 10.30 Think on these
things; 10.45 Orgel; 11.18 Lichte .muziek11.58
Nieuws.
MAANDAG 9 OCTOBER 1950.
Dagprogramma.
Hllv. I (NCRV) 7 Nieuws; 7.15 Gewijde mu
ziek 7.él Een woord voor de dag, f Nieuws;
9,10 Sportuitslagen; 8 20 Gr.pl.; 9.15 Voor dë
zieken, 9 30 Waterstanden; 9,35 Luisterwed
strijd. 10 05 Gr pl 10 30 Morgendienst U
Gr.pl.,* 15.20 Voordracht; 1140 Pianorecital.
12 10 Grpt.; 12.33 Kamerkoor; 1 Nieuws;'115
Amusementsmuziek; 2 Schoolradio; Gr-
nl 3 Causerie over kamerplanten, 3
Planotrio; 4 Bijbellezing; 4.45 Vocaal ensem
ble; 5 Voor de kinderen; 5.15 Orgelspel; 5.45
Gramofoonplaten.
Hllv. II (AVRO) 7 Nieuws; 7.18 Ochtend-
gymn 7.30 Gr.pl; 8 Nieuws; 8.15 Gr.pl.;»
Morgenwijding, 9.15 Gr.pl.; 9^30 Populair
concert; 10 30 Voor de vrouw; 10 S5 Or.pl., 11
Op de uitkijk; 1115 Orgel en sopraan, 12
Metropole orkest, 12.33 In *t spionnetje. 12.38
Gr pl 1 Nieuws; 1.15 Kwartet; 150 Gr.pl.,
causerie: «0 viool en piano: «0 voor-
dracht met harpspel. 3 05 Klej" koor, !U0
Voor de vrouw; 4.80 Musicalender; 5 30 Voor
de padvinders; 5.45 Regeringsultzendtng.
Avondprogramma.
Hllv. I (NCRV) 8 Voor de kinderen; 818
Sportberichten, 6 30 Verzoekprogramma. 7
Nieuws; 7.15 Engelse les*. 7.30 Boekbespre-
clng. 7.40 Radiokrant; 8 Nieuws, bos pnun.
orkest; 8.8<rHoorspel; _9.30 Vocaal kwsrtet.
Marinierskapel. 10 30 Causer e; 10.45
Avondovei'denklng. 11 Nieuws. 11.18 Or.pl.
Hllv. II (AVRO) 8 Nieuws; 8.15 Gr.pl 6 30
Voor de Strijdkrachten. 7 Filmprogramma.
7.30 Muzikale causerie; 7 4®
Nieuws; 8.05 Radioscoop; 10.» Planorecital,
11 Nieuws; 11.18 Paris la nult; 11.40 Gr.pl.
.Radiodistributie 3e L()n.
7 VI. Br.: Nieuws; 7 05 Gr.pl.; 7.30 Kro
niek: 7 40 Gymn 7 50 Gr.pl 8 Nieuws. 8.05
C6ne«rt* 9 Nieuws, 9 05 Lichte muziek; 10
Lux Ménage en Muslque (VI.); 10.45 VI.
g£w" omroep: Verzoekprogr U.15 Gr.pl
Balletmuziek; 12 VI. Br. Gr pl 12 15
mKJiaVweer; 12.40 Vervolg Fon.
PNieuws; 1 15 Eng. H. Those were
éts 2 VI Gew. Omroep; Concert; 3 VI.
Lichte muziek. 4^V1. Oew. Omroep:
■daarna thé concert; 4 45 Deuntjes; 5
T- Nieuws; 5.10 Ork. Eloward; 6 Ehg.
brgel; 0.15 Hoorspel; 8.30 VI. Br.: Voor
[aten; 7 Nieuws; 7.30 Balletmuziek. 7.50
onV 8 Omroep kamerork.; 9 Act.; 8.19
dgr.; 10 Nieuws; 10.18 Fr. Br.:
muziek; 10.85 Nieuws; 11' VI. Br.:
n.08 Klassieke muziek. i
fedlodlstrlbutle 4e LUn.
.T* nWn Light Orch.i
I Fr. Br.:
Nieuws;
f iö Verzoekprogr.10 Orgel; 10.30 Mil. ork.;
Dagboek; 11.18 %opical Magie; 12 VI.
GewOmroip: Accord»*».: H» onpU
12 40 Peter Kreuder; 1 Eng. L. P.. BBC
Schots ork.; 1.45 Fr Br.: Gr.pl.; 3 Eng. U P.:
Ens Bytteld3.30 Voor de soldaten; 1.45
Dans ork.; 4.15f Fr. Br.: Voordracht; 4.30
Pianomuziek; 5 ker.; 5.10 Gr.pl.; 5 30 Voor-
Sri™? 5 43 Gr.pl.; 6 Voor de soldaten; 8.30
Viool; 8.48 Causerie; 7 Gr.pl.; 7.25 Jazzmu
ziek* 7 45 Kalundborg: Dansmuziek; 8 Eng.
L P Phtlh. Orch.; 8.45 Béromünster: Ver-
zóekconcert; 8.15 Eng. L P.: Starlight Hour;
10 Nieuws; 10.» Ork Ternent; 11 Voordracht,
11.18 Stiïjkena.; 11.58 Nieuws.
^dlodlstrlbutle «e LUn. t
7 Eng. H. S.: Nieuws; 7.18 BBC Llgh'
7.50 Lift up your hearts; 7.55 vfeer8
Nieuws; 8.10 Concirt; 9 Eng, t. P..
van het verlammende tijdperk, toen haar
„Vrouw Jacob" voor de bijl ging. Maar
ze heeft zich hersteld. Ze heeft nu „Goud
uit Stro" weer geschreven uit de volheid
van een ongehinderde argeloosheid, en
het is goed zo. De roman heeft zwakke
steeën, zeker, en het is niet helemaal
juist, dat ze een onderwijzer, die 100 pCt
paedagobg is, hoewel een eerzuchtige
paedagoog, en die gehuwd raakt met een
patricisch meisje, één van zijn zoons
„maar" onderwijzer laat worden omdat
de jongen „nergens anders voor deugt".
Maar zij heeft toch voortreffelijk de ka
rakters zowel van die onderwijzer als
van zijn patricisch vrouwtje gepeild,
heeft ze terstond aannemelijk tegenover
geplaatst en, in de sfeer van kort
na de Franse overheersing,
elkaar geplaatst en, in de
'ranse overheersing, in eikaars
armen gedreven, zonder de zeer typische
tegenstellingen weg te wissen, die hen
altijd gescheiden zullen houden, ook al
drijven de gebeurtenissen van 1830—"31
hen dichter tot elkaar, door het grote
verlies eerst van een zoon, di^ in de
tiendaagse veldtocht sneuvelt, en door
het gedeeltelijke verlies ook van hun
tweede zoon, die in wonderlijke situaties
raakt, waarin hij bijna omkomt, tot hij
gered wordt in een milieu, dat de ouders
totaal vreemd is. s.
worden,
d kon spin
n door een
het kon De
maal konin-
el eisen
orstel
hij kwam
eiste de ring
l^ningin\was en zich
sfond plotseling de
Voor de krijgskundige kanten van
haar roman heeft de schrijfster de ma
joor der artillerie b.d W. G. de Bas ge
raadpleegd, die haar wegwijs maakte in
historische bijzonderheden. Van dat feit
legt zij zelf in een colophon verantwoor
ding af en dat getuigt van de degelijk
heid, waarmee zij haar roman heeft ge
componeerd.
het sprookje van een molenaarsdoch
ter, die, om koélingin te ku J
beweerde, dat ze van stro g<
nen en die inderdaad, gehol
boze kabouter, bewéés dat -1
kabouter zou later, als zij
gin zou zijn, z'n beloning
ze was zo dwaas, op dat
gaan Dus toen ze
gelukkig waande, t
kabouter voor haar en hij
halssnoer". Ze gaf hem die.
terug om te chanteren eA.
van haar vinger. Angstig /geworden gaf
zij hem ook de ring. En telkens, telkens
gaf zij wat hij eiste^ Tot mij op een boze
dag weer vqor haar -^doqd en zei: „je
kin/I"
Ongeveer als in dit sprookje verging
het in Maria Aernold, laatste loot van ean
oude patriciërsstam, die dacht, gelukkig
te kunnen worden met haar vermogen om
"goud uit stro te spiniïen, maar die er
verschrikkelijk voor moest betalen, enjjkê
ten slotte toch weet te zegevieren. Ze
leert inderdaad goud uit stro spinnen, als
zij de wijsheid der berusting heeft ge
vonden, die haar over de slagen van het
lot heen' helpt.
Het treffendste deel van lyst boek ls
eigenlijk het begin, waarin de schrijfster
zeer suggestief de sfeer van de aanvang
van de vorige eeuw heeft opgeroepen,
met het talent haast van Marie van Zeg
gelen, die in zulk werk onnavolgbaar is,
orqdat zij beschikt over onuitputtelijke
kennis van zeden en gewoonten in het
verleden.
stofomslag van het boek, van H. Sal-
A-J den, is zuiver calligrafisch. Over het
algemeen bemoeit men zich in letterkun
dige kronieken niet met stofomslagen,
maar nu wé in de Pyramide-reeks de
navolging beleven van de plaatjes
methode van de Amerikaanse pocket-
books, hetgeen een symptoom is van
steeds verder afglijden naar het niveau
van de marktkramer ij, ,is het nuttig en
nodig, de lof te zingen vba de beschaafde
eenvoud, die niettemin vgn geraffineerde
verfijning getuigen kan "-JVant dat doet
de exquise omslag van Salden.
W WAGENER.
De belangstelling voor de Horecaften-
tooosteiling, die tot 8 Oct. in het Rai-ge-
bouw te Amsterdam wordt gehouden is
nog steeds bijzonder groot. In de ..salon
culinaire", die Woensdag geopend is. lie
pen de 'wensen In dichte drommen langs
de tafels, waarop de heerlijkheden -waren
uitgestald, in de wedstrijd, die voor de in-t
zenders aan deze „salon culinaire" vér
bonden was. werden de volgende prij?in
toegekend:
Ereprijzen G. J Kamps, en Fred. Leh
man koks van het Beurscafé-restaurant te
Rotterdam en Th. A van Adrichem. chef
de cuisine van de Seinpost. Scheveningen.
De twee eerste prijzen vielen ten deel aan
J. T. van der Put van hotel Jan Tabak tg
Bussum en F H van Meekeren. chef-kok
van de Gebrs. Brinkman te Haarlem. De
twee tweede prijzen voor A Schuiling van
Hotel de l Europe Amsterdam en G. L. J
Ancher van -het Grand Hotel Centraal ln
Den Haag De twee derde prijzen werden
gewonnen door J Pressel van Old Dutch
te Rotterdam en A. Schuiling van Hotel
de l'Europe te Amsterdam.
Voor de tafeldekwedstrijd. georganiseerd
door de commissie voor vakopleiding, was
eveneens grote belangstelling en het pu
bliek moest in lange rijen opgesteld wach
ten tot er ruimte was voor toelating. De
uitslag van deze wedstrijd luidt* eerste
prijs: Hotel Centraal. Den Haag; tweede
prijs Hotel De Witte te Amersfoort: derde
prijs Hotel American te Amsterdam. De
inzending van het Jaarbeursrestaurant
kreeg, evenals die van Hotel Jan Tabak.
een eervolle vermelding
Spoorwegramp. Dertig personen zijn om
het leven gekomen of ernstig gewond bij een
botsing tussen een arbeiderstreln en een Sow-
Jet-Russische tank bu Nauen. In de Sowjet-
zone van Duitsland, zo meldt het Westber-
lljnse blad „Der Abend
Kwestle-Formosa. De commissie van
orde van de V N. heeft Donderdagavond met
tien tegen drie stemmen besloten, dat de
van de Alge-
TNEZE WEEK heeft opnieuw het bewijs
A-' geleverd, dat we ook in financieel,
economisch en monetair opzicht ln een
dynamische tijd leven, die ons telkens
voor verrassingen plaatst. We hebben
een Internationaal Monetair Fonds, dat
ten aanzien van de muntverhoudingen
tussen de landen voorschriften heeft ge
geven, die toch eigenlijk geen waarbor
gen bieden tegen een wijziging van die
verhouding.
Niet zonder enige weemoed denken de„
ouderen onder ons terug aan de tfld van
de gouden standaard, toen er tussen de
wisselkoersen van de verschillende landen
verhouding
een vaste
Hen door wijziging
>f goudzendingen
van het
kleine verschille
disconto en/of gouc
worden genivelleerd,
koesteren de hoop, dat naarmate de wel
vaartspositie van de door de oorlog ver
armde landen toeneemt, de terugkeer van
de gouden standaard waarschijnlijker
wordt. Voorlopig zjjn we daar echter nog
niet aan toe.
Zo blijven handel en bedrijf, beurs en
belegger bedreigt door de mogelijkheid
van een devaluatie hier of een revaluatie
daar, wanneer de gewijzigde economische
positie van een land de regering daartoe
aanleiding geeft. En het Monetair Fonds
kan in zulke gevallen weinig anders doen
.De politieke partijen ln de Westelijke
sectoren van Bert^n hebben de inwoners
van de Sowjet-Russische sector opgeroepen
om het overgebleven gedeelte van hun
oude distributiekaart naar We»t-Berlijn te
zenden bij wijze van deelneming aan een
.referendum voor het eisen van „vrije en
'democratische verkiezingen in alle vier
sectoren van de stad". Volgende week
Woensdag zullen de ingezonden coupons
in het openbaar worden geteld.
Volgens Westberlijnse functionarissen
zijn m de eerste drie dagen van het re
ferendum reeds meer .dan tien postzakken
met coupons gevuld.
De Oostberlijnse autoriteiten hebben
Engeland beleeft het seizoenvah de
Horticultural Shows, tentoonstellingen,
waarop het beste getoond toordt, dat de
Britten op landbouw- en veeteeltgebied
kunnen presteren. Ook de tuinbouw
«peelt een belangrijke röl en op een
show van de Royal Air Forge te Londen,
bewonderden de „meisjes in uniform" om
strijd de forse pompoenen, de smakelijkp
appels en peten en de sappige druiven.
thans de Oost-Berlijners' gewaarschuwd.
hun oude distributiekaarten nfet .weg te
doen. In West-Berlijn houdt men rekening
met de mogelijkheid, dat door de Oost
berlijnse instanties special^ attractieve
rantsoenen op de oüde coupons beschik
baar zullen worden gesteld.
PANDA WAS NOG MAAR NAUWELIJKS weer op de begane
grond aangekomen en Joris was nog maar nauwelijks klaar
met 2ijn vermomming, of daar kwamen de achtervolgers al aan:
Graaf Isen Grim en Hertog Bruno en Hofmaarschalk Belllno en
de herauten en ook nog enkele anderen. Doordat de taxi tegen
de boom gereden was, hadden ze hen ln kunnen hale^ en Panda
meende dan ook, dat hij héél goed werk had. gedaan.
„Bereid je op alles voor!" sprak hij tot Joris. „Daar zijn ze!"
Maar wat deed Jorla Goedbloed? Hij liep niet weg. doch begon
op jamhnerende toon hard te schreeuwen* „Zo, benne ze daar,
jongeheer! Nou, en dat is maar goed ook! Schaam je je niet een
arme voddenkoopman met zijn wagen bijna kapot te rijden? Dat
jakkert maar met die auto's over de wegen tegenwoordig en dat
kijkt maar niet uit...."
En zo jammerde hij voort. Natuurlijk bereikte hij zijn doel.
Iedereen hield hem voor een voddenkoopman, die bijna door
Panda in de taxi overreden was en daarom schonk niemand
enige aandacht aan hem. Isen Grim rende naar Panda toe en
schreeuwde: „Daar'is hij! Dat is hfem! Hij is de Gemaskerde!"
„Ja!" riep Hofmaarschalk Bellino - „kijk, daar ligt die beurs,
die me ontstolen is! Dat i* een bewijs!"» -
En Hertog Bruno juichte: „Kijk! Daar ligt het masker, dat hij
gebrutkt! Ik had het niet van zo'n klein plannetje gedacht!"
„We hebben hem, ha!" "riep Isen Grim. „Geef je over, Ge-
„Maar...maar...." hakkelde fcanda, en hij wist van akelig
heid. niet wat hij verder mdest zeggen. Dót had hij nu zeker niet
verwacht! En Joris atofd op de achtergrond jen zanikte maar
door: „Nou, het zou me niks verbazen alsAij de Gemaskerde was!
Gewoon rrrtsdadtg, zoals die een arme ifljddenkooplhan onderst
boven wilde rijden!"
Tja ik ben bang, dat Panda er lelijk in zat!
dan de noodzaak van zulk een wijziging
erkennen. Dit heeft het Fonds ook ten
opzichte van Canada gedaan, dat tot een
revaluatie van de Can. Dollar besloot.
Dat wil zeggen, dat Canada de tot dusver
bestaande verhpuding tot de Ahierikaanse
Dollar (1 Can. dollar 0.909 Am. dollar!
heeft opgeheven, waardoor het disagio
vap 9.1 voor de Canadese dollar tot
enkele prócenten is ingekrompen. De mo
gelijkheid is zelfs ontstaan, dat het disagio
geheel verdwijnt pf dat de notering van
de Can dollar boveft die van de Ameri
kaanse uitgaat.
Minister Van den Brink heeft er on
langs op gewezen, dat er de laatste tijd
een verschuiving van welvaart plaats
vindt van de grondstoffen verbruikende
naaf de grondstoffen producerende lan
den. Dit proces is feitelijk,reeds sinds de
bevrijding gaande en Canada heeft er in-
sterke mate van geprofiteerd. Het beschikt
over grote minerale rijkdommen (nikkel,
koper, goud, lood, zink, uranium, asbest
e.d.), naar welke producten in verband-
met de wederopbouw de laatste jaren,
steeds grote vraag heeft bestaan. Die
vraag is door de oorlog in Korea nog
sterk toegenomen. Canada beschikt in
Quebec en Labrador bovendien over ge
bieden met hoogwaardig ijzererts, terwijl
de recente ontwikkeling van de olie-
industrie in Saskatchewan en Alberta de
ruw-olieprodtictie van Canada van 12
millioA barrel in 1948 tot 21 millloen.
barrels"n 1949 heeft doen stijgen De uit-
Voer van Canada kon door een en ander
belangrijk stijgen eyi de dollprreserves
zijn tot $.1.8 milliard toegenomen.
Vooral sinds de oorlpg in Korea is de
^onomische positie van Canada tegen-
i#er de V S aanmerkelijk versterkt. Dat
men zich hiervan in de V. S. ook wel be
wust was, blijkt wel uit de grote vraag
naar Canadese effecten eq de kapitaal-
vlucht naar Canada En bovendien blijkt
nu wel, dat men hiermee op het juiste,
paard heeft»gewed, want alle in Can. dol-_
lars uitgedrukte waarden zijn sinds het"
„vrijlaten" Van de C^n. dollar enige pun-*
ten gestegen.
Rechtstreeks belang heeft dit besluit
van Canada voor Nederland slechts in
geringe mite. We hebben hier maar en
kele specifiek Canadese .fondsen en onze
handelsbeweging met Canada ls verhou-
dirfgsgewUs zeer gering. In het eerste'
halfjaar 1958 bedroeg de invoer nog geen
16 ibillioen, de uitvoer minder dan T.
mlllioen. Van meer belang is de vraag of
Canadese voorbeeld door Engeland
zal wprden gevolgd, want Engeland was
tot voor kort onze voornaamste afnemer
en al heeft het deze plaats aan Duitsland
moeten afstaan, toch la zoWel de uitvoer
naar als de Invoer uit Engeland een der.
belangrijkste onderdelen van de Neder
landse handelsbalans.
TENGEL AND met zlji» Dominion# heeft.
evenals Canada in sfferke mate van de
devaluatie in SeptembeV 1949 en de oor
logsvoorbereiding in de v. S. geprofiteerd.
De Engelse regering heeft, bovendien sinds
genoemde datum succesvolle poginge#
gedaan om zich minder de V. S. af
hankelijk te maken door een intensivering
van de handel tussen de landen van het
Britse Genenebest. Het is wel een op
vallend verschijnsel dat, terwijl ,de be-;
talingsbalans van het Sterlinggebied met"
de V. S. tot en met het derde kwartaal
1949 telkens een groot dollartekort aan
wees en de dollarreserves dus voort
durend terugliepen, sjndsdiei^ belangrijke
overschotten konden worden verkregen,
nJ. 40 millioen in het eerste, 180 mil
lloen in het tweede en 187 millioen in
het derde kwartaal van 1950 Mede door
de Marshallhfulp, hoewel d(0 geleidelijk
vermindert, zijn de dollarreserves dus
van 1.4 milliard op eind September 1949
tot 2.7 milliard eind September 1950 ge
stegen. En al zijn ze volgens de Engelse
regering nog altijd niet op peil, een feit
is,dat de financiële positie van ^ngeland.
tegenover de V. S. aanmerkelijk is ver
beterd.
Heeft devaluatie in het binnenland een
prijsstijging tengevolge, revaluatie en op
heffing van Jmportbelemn*ringen, zoajs
deze in Canada hebben plStsgehad, ver
oorzaken «jfijn prijsdaling in het binnen
land, welke de Engelse regering thans ver
moedelijk welkom zou zijn, gezien net
6roeiend verzet in de Labourpartij tegen
e loonstopen de grote „winsten" van
het bedrijfsleven.
De vraag is nu dus; zal ook Engeland
revalueren? En zo ja, wat betekent dit
voor Neflerland en de gulden? Deze
nieuwe ffczekerheid was reeds aanleiding
tot een belangrijke vermindering van het
agio voor Amerikaanse fondsen te Lon
den en ook te Afnsterdam, waar dit agio
van 10 ïrtot 6 8 */yis*gedaald, het
geen met een verminderde bedrijvigheid
'is gepaard gegaan
m Nederland verkeert in een andere po
sitie dan Canada^n Engeland, vooral nu
het „Hedeslands-Indië" en daaMnee z(jn
grondstoffengebied kwijt is. Zelf is het
geen grondstoffenland en door de recente
prjjsfctUglng der grondstoffen ls, soals
minister Van den Brink' gezegd heeft, z(jn
ruilvoet slechter geworden. Onze afhan-
kelQkhdfe van de V. S. is groter dan dje
vaj\ ISngeland. Wel is de fnvoer uit Se
STiir 1950 tot dusver vdpr een groteT
percentage door de uitfber Tsaar dat land
gëdekt. maar het invoersaldo bedroeg
over de eerste acht maanden toch alt(ja
nog meer dan 500 millioen en maakt ca.
eèn derde van het totale tekort op de
Nederlandse handelsbalans uit.
Met dit al zijn we weel* een periode van
nieuwe monetaire onzekerheid ingetreden.
door Ósela Furtmüller
(Vertaald uit het Dulte)
19)
De man. die san het «tuur van die
kleine blauwe wagen zat, mocht henj niet
ontanappenl Helbing waa er vsêt van
overtuigd, dat hij de QnbfkqaGe wae. die
op het kritieke tijdstip van- Valentin Ro-
the'a moord, door de knecht Karl Sohmitt
kt het rappenhuis van het Kronos-gebouw
was gezien. De ma®, die hier voor hem uit
reed was lang en slank, gladgeschoren,
had opvallend glanzend zwart haar en een
zeshoekige donkere hoornen bril. alle ken
merken die door de knecht als bijzonder
opvallend waren beschreven. Misschien
zou Werner Helbing deze achtervolging
niet begonnen zijn. als hij «iet had gezien
hoe de man. bij het verlaten van de juwe
lierswinkel. zijn toevallige blik met een
uitdrukking van schrik en ontsteltenis had
beantwoord.
Langzaam aan begon de afstand tussen
de beide auto's minder te worden De man
in de blauwe sportwagen was een prima
rijder. Hij wist. wat hij van zijn wagentje
eigen kon. Met op alkaar gaklemda tanden
derende
t echter
en een starende blik voor zich uit. stuurde
hij veAJer. Slechts éénmaal nam hij even
een h*id van let stuur. Mij haalde een
revolver uit zijn zak en itgde dezp op
de lege plaats naast zich. Hij overlegde,
of hij door het kleine ronde vehster aan
de achterkant een schot op de naderf—
achtervolger zou kunnen lossen,
een eerste klas schutter «n miste zijl
bijna nooit. Hij verwierp deze opzet
weer. aangezien hü overtuigd was. dat
dat zijn achtervolger evgneens in het bezit
van e#n wapen zou zijn. Wie kon hem ga
randeren dat diens kogels hem niet zou
den treffen? Omkijkend zag hü. dat de
andere wagen steeds dichterbü kwam. Hü
zag ook. dat de blikken van de achtervol
ger zich starend op hem riqhtten. Gedu
rende enkele seconden keken de beide
mannen elkaar, van enige glstand. strak
aan. Steeds duidelüker kwajm het geluld
van de motor van de andere auto na
der Wj.
Opnieuw voerde de bestuurder van
de blauwe wagen zün snelheid op. Het
werd «en spel met de dood en ieder
ogenblik was een catastrofe te verwach
tenDe vluchtende man keek niet meer
om, hü staarde voor zich uit op de weg
en slechts even keken zijn ogen naar de
snelheidsmeter, die een topsnelheid aan
gaf. De afstand tussen de beide wagens
werd groter. Plotseling klonk achter de
blauwe wagen een hevige klap.... de
taxi, waarin'de achtervolger zat, was op
een besteU*%to gereden, waarvoor de
chauffeur Biet meer tüdig had kunnen
uitwükenl
Heinz Urban had na een korte over
weging besloten naar het hotel terug te
gaan en daar,op de teaugkeer van zün
collega te wachten. Het hem geserveerde
maal smaakte hem slecht. Waar bleef
Helbing toch? De tijd verliep en Helbing
kwam niet opdagen. Urban maakte zich*
zorgen. Hü belde dr Langemann op en
vroeg, na een korte verklaring of Hel
bing daar misschien iets van zich had
laten hqren. Hü kreeg een ontkennend
antwoord.
Ik maak me bezorgd dat hem iets
overkomen i», zei Urban ernstig. Helbing
is een onbesuisde kerel als hü eenipaal
iets op het spoor is.
Dr Langemann trachtte hem gerust te
stellen.
Wat zou hem kunnen overkomen?
Als er werkelük iets gebeurd zou zün,
dan horen we het onmiddellük. Ik zal
u dadelük op de hoogte stellen,, als ik
iets hoor. Misschien vindt u het prettiger
hier ln mün bureau op een eventueel
levensteken van uw collega te wachten?
Dank ir zeer, antwoordde Urban. Ik
geloof, dat ik maar hier zal blüven. Mis
schien komt hü toch nog.
Êen kwartier later werd. Urban opge
beld. Hü kreeg opnieuw dr Langemann
aan het toestel. Helbing is terecht,
Urban. Maar het is "hem helaas niet erg
goed gegaan: hü is 4n een ziekenhuis
terechtgekomen Bij de achtervolging, die
hü ondernomen had, is zün taxi tegen een
bestélauto aan gevlogen. De chauffeur var)
deze wagen liep als door een wonder geen
enkel letsel op. Helbing's taxi-chajr^
kreeg enige schrammen en builen"
onze vriend kwam er minder goed af.'
nee, nee, géén levensgevaarmaar hü
zal wel niet in staat tot reizen en wérken
*ün.,
at een ellendige geschiedenis. We
moéteft met ons onderzoek voortgaan en
bovendienis Helbing een zeer goede
vriend van me
Wel, dan lijkt het me het bjzte, dat
u nu dadelijk naar hem toegaaren u op
de hoogte stelt van wat er eigenUjk pre-
*cies gebeurd is,' zei dr Langemónn. Een
en ander heeft toch blükbaar iets te ma
ken met de zaak Rothe-Svensen.
Ja, maar kón hü iets vertellen en
zoa hü spoedig weer aan het werk kun
nen gaan? vroeg Urban.
Door het ziekenhuis werd mij mee
gedeeld, dat men hem in Aht dagen weer
op de been hoopt te hebatp.
Urban slaakte een zuchtlvan verlichting.
Langemann lachte. t
Ik begrÜP, dat u nilgeen ogenblik
meer wilt wachten om nas» hem toe te
gaan. Geeft u mü na afloop van het on
derhoud bericht over een en ander. Hij
voegde er nog aan toe. waar het zieken
huis, waarin- Helbing was opgenomen, zich
bevond en enige minuten later zat Urban
al in een taxi onderweg naar zün vriend.
Toen hü in het ziekenhuis aankwam en
zich gelegitimeerd had, werd hü zonder
moeiiijkfheden bü de patiënt toegelaten.
De dienstdoende dokterr dr KÖrner, be
geleidde hem in eigen persoon naar het
paviljoen, waar Helbing lag. De (jokter,
die daar de leiding had, een sympathieke
Jonge man, die' er in zün witte dokters-
jas enigszins ple'chtig uitzag, trad de beide
mannén tegemoet.
Goedenavond dr KÖrner, ajia«Ik
zie dat u iemand hebt meegebracht; een
familielid van de heer Helbing?
Ik beo zün collega, lichtt* Urban de
dokter in en stelde zich voor I«' het
mogelijk, dat ik eveo ftiet Helbing spreek?
iVolgt u mü maar, antwoordde de
jonge dokter na een korte aarzeling.
U moogt echter Un hoogste 10 minu-.'
ten bü hem blüven. m
Hij opende een van de vele deuren.
die op een lange gang uitkwamen1.
Hifer dadelük rechts, wees de aii-ts
hem.
- Ui-ban bedankte de dokter en betrad
"voorzichtig het vertrek. Hü hoorde zach
tjes zün naam noemen. Hallo. Urban,
ben jij &iar!,
Helbifll h«d een jproot verband om het
hoofd en zün linkerhand was ook verbon
den. In zün gezicht waren vele sfchram-
men en ontvellingen waair te nemen
Wat is er met jou gebeurd Helbing?
Ik was volkomen beduusd, toen jij opeens
met grote sprongen die blauwe auto ach
terna rende. Wie wilde ^e als ik het
vragen mag eigenlijk te pakken krijgen?
Helbing reikte hem lalqgzaam zijn on-
gekwetste rechterhand. Ik geloof dat
ik de jui6te man te pakken had geSéregen,
als niet die botsing met dïe yrachtauto
was gebeurd. Ik had hem büna ingehaald!
Urban luisterde )met grote belangstel;-
ling.
De juiste man gepakt? Wie dan eigen
lijk? Nordmann? Maar die heb ik ner
gens gezien.
Ik heb Nordmónn ook niet achterna
gezeten, maar die andere
(Wordt vervolgd).
