I
HET ZESDE ZINTUIG
I
MAGERE MOSSÉIJARENLIGGENVOORONS
e
Franse onderwijs in de knel
I tïk"«'
w<
4
der moderne wetenschap
-
naar
DUIZENDSTE K.LM.-RETOURVLUCHT
AMSTERDAM—NEW-YORK
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Duizenden kinderen worden wegens
plaatsgebrek naar huis gestuurd
Jeugd de dupe
politiek fanatisme
E'
bij
om
1 X1;
Parcsiet bedreigt de visserij
Egypte stelt zijn Britse voogd de wet
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
een,
bek
cn
van
meer waler
de
dan
Spreiding
d(
sterk gegroeid
i be-
her-
KERKELIJKE MUTATIES
naar
zaak
Voorlopig wapen: minder
mosselen in
Dc hedendaagse kunst
het abnormale
Hollanders nooit
groot belang, dat
Mo8selvissers in de Grevelingen halen
de kor op.
srden
ina-
er al zo
koop ia
- waar
de
en
>rdt
er op uit naar de meest
gewapend met een
Ier.
het
nim) n
van
tide
om
elke
imt en
zo
lan.
voort
waar
indighec1
’eel-
kan
lasers.
meer be-
itnutteuze
:ultuurbe-
de oude
Pf.R ASPTIRA
AD AVIVA
status
vastg(
gewor
wil.
der
Er
directe
wijr* -
ver
hielen, di
erden
Voot
len op
Men
de wet
zelf een
uitvoe-
•orden.
voor
Ser*‘
Zuid-Frankrijl
•cewerki
s inspec,
isirij-on-
t visser.
inks
>tem-
t een
waarop
met de
:hte mosse-
kwaad
iden. In
>ied kon
waar-
plaats
zijn
ddel
ging van
tar geviste mossel»
rlijke vijand van de
•gen. gczi(
n kans 1
H Jörg)
•wijk;
Lage
oorjaar
lagerde
lieren
Daar
niets
)e mosse-
ium voor de
“in en het
_r. P. Kor-
Een kleine
van kleur en
Hl diertje dat
mossel
isel dat
nog een
mossel
chemist
gevont
wordt
rga
genoeg van het
het onder pres,
het ..een dode let-
lië daarentegen zegt
internationaal recht
Een nleluw soort ijzeren gordijn? Of een
vrouwelijke honkbal-beoefenaar? Allebei
mil. Het ii de laatste creatie van de
modekunstenaars Christian Dior en Si
mone Mirman en het ii niets anders dan
een voile aan een hoedje van zeegroen
fluweel.
I DINSDAG 10 OCTOBER 1980.
[ehouden.
jte kun-
jotste struikelblok
■g te komen het
met
amb—
vele
zijn P(
»d zich
i de aam
mosselen
op<
lie it
gevist. i
>r de verb
toon.ie dr Koi
dlaboratci
sn morst"
De aanto
laar vooi
*kt in de
i door de
Commtsie voor Atoomenergie der
beloning van 10.000 dollar
ene. die in de Ver-
nndplaats kon aan
erf* met een hoog ura-
Evenals omstreeks het
t goudzoekers naar
nadat de Americaan
langrijke hoeveelheden
zit die streek had mee-
i en Enkhuizsn
werkplaats tot heden nog
leming van het Rijk staat nog
ing kunnen geen uitgebreide
het buitenland is er belang-
de Vrije
met het Hi
het kader
op
gen de mtu.
i. dat bijv be
bby van
die hie
Met name
ichuwen t
lusies. die
Korringa kwam na al deze onderztfe-
*•1 tot de conclusie, dat de gunstiger
And van de aangetaste Franse mol
leen kon worden toegeschreven
feit, dat zij minder dicht dan by
liggen, w'aardoor de
aantastingsvermogen
fiets gl..
spreekt
niets tegc
f beweren.
het in het vor
Sterk vermag
1ode schelpdi
irater en dat het
al zo zien. D<
laboratorii
>u’vse stromen
d j bioloog, dr.
aller.
rood
Een diert
van de
t met het voeds
nt emt èn ook n<
scheidt, dat de i
vonden De weliswaar kleinere mossel van
de Atlantische kust bleek niet door
parasiet te worden belaagd en was
ook goed doorvoed.
s steden i
•rdam ree
kan
t echter gewijd
•n en wellicht
fgelijk chemisch
ien. Als de mos-
lust want
die alles wat hem
ui zou men spoedig
men zijn. Zover is
?t Maar zoals men
de oesters onder de
Jgen. zo is er hoop
-tinalis ook eens zal
»ut zolang zullen de
lagerder zijn Maar
c voor de consump-
948 49 Niemand scheen het gejank van
Krulletje te horen.... Rick en Bunkie
hadden nog lang wakker gelegen, want ze
waren erg onder de indruk van Krulletjes
verdwijning. Ze hadden nog verdrietig ge
praat over de kans, of Krulletje nog
terecht zou komen en waar hij toch wel
kon zijn. Maar eindelijk waren ze in slaap
gevallen.
Het was Inmiddels erg laat geworden,
al diep in de nacht. Alles was stil, in
huis en buiten. Behalve....
Bunkie werd opeens wakker Hoorde hij
dat onmiddellijk
de visserij op de
Bergen op Zoom ten
'p felle bedreiger van
'isserij, die in de
in kilo mosselen kan
procent wordt ge-
iga wist al spoedig
parasieten in het
r'ssel weliswaar een
heeft, dus kwali-
niet de dood ver
bleek in vele ge-
te zijn. Deze
enste verschij-
dus aanleiding
irtgezetie labo-
o.a. van de
veel mede-
De verdedigingsboontjes
wil het zelf doppen
TToewel de byzonderheden over de Jong-
J^ste Engels-Egyptlsche besprekingen,
gevoerd tussen Sir Ralph Stevenson, de
Britse ambassadeur en de Egyptische mi
nister van Buitenlandse zaken, dr Saleh
el Dlne Bey nog geheim worden ge’
geloven waarnemers in Cairo toch
nen zeggen, dat het gror*-*~
om tot overeenltemmini
vraagstuk van de defensie vormt,
name die van het Midden-Oosten.
Het ligt voor de hand, dat Egypte's aan
deel in de defensie van het grootste be
lang is en de zeer ingewikkelde problemen
welke zich tijdens de hier bedoelde be
sprekingen voordeden, vonden hun oor
sprong in de tegenstrijdige belangen van
beide landen in deze streek. Zowel de
militaire als andere betrekkingen tussen
parasiet zich met
ie Zeeuwse stromen
sr en daar waren ware ex-
waar te nemen Maar er waren ook
ij goede, vette mos-
terwijl bij de buur-
- ..,as
g of de parasiet was
ytilicola Intestinalis.
10 in de Middellandse
i'erd aangetroffen en
inken in de Duitse
feu. vrij zeker oyerge-
schip. dat aangetaste
uit de Mid-
gebracht. En het
Zeeuwse mossel-
ipin de
wateren, is
Jvisser en
..„aft meege-
■tgezet o.a. in
de mosselen
ils de N&
Wapen gezocht
Het spreekt vanzelf
het laboratorium voor
Zeeuwse stromen in 3e
strijde trok tegen dez-
onze mosselcultuur. cle vi
goede jaren 30 millioei
leveren, waarvan 95
exporteerd. Dr Korrini
dat van een tot vijf
darmkanaal 'van d(
vermagering tot
teitsvermindering,
oorzaakt De aantastii)
vallen echter zwaa
nieuwe maar zeer enge’
ning in onze faur
tot talloze onverdi
ratoriumproeven. w...
Plantenziektekundige
werking werd onderve
Meer dan veertig
werden onderzocht en
beproefd of zjj de pars
maar alle uitkomsten
waar de stof dodend
de mossel en later de par;
Toen dus bleek dat op
geen chemisch bestrydin
worden gevonden, mo :st
delen worden omgezien.
Korringa te vinden i
Zee.
Jtr
ivincie ovei
ja. dat v
louter wi
let om te
een a
nog
dan ook door ingewijden als dramatisch
gekenschetst. Men spreekt al over de
„sciuscias” en „besprizornl" de namen
der Italiaanse en Russische zwervertjes
die binnen korte tijd de straten der Fran
se steden bevolken zullen Kinderen, ont
trokken aan elke contröle.
De oorzaak? Het probleem vloeit direct
voort uit het opmerkelijke succes der be
volkingspolitiek. die Frankrijk sedert de
jongste oorlog gevoerd heeft. Door middel
een voortreffelijke sociale verzorging,
geboortepremies en kindertoeslagen.
men er hier namelijk in geslaagd het
:boorte-cyfer zo hoog op te voeren dat
thans royaal een overschot bestaat
nkryk is thans geen land meer dat tot
welen in West Iuw<
sedert Juni 1946 woi
den niet minder
213.000
voerd.
j De laatste maanden heeft het vracht-
I vervoer per K.L.M. naar Amerika een
sterk stijgende lijn te zien gegeven. De af-
i gelopen week echter is een rgcord-periode
geweest voor 't transatlantisch vrachtver
voer.
In de week van 25 tot 30 September hebben
de K.L.M.-vliegtuigen niet minder dan 20
ton vracht naar Amerika overgevlogen,
hetgeen de grootste hoeveelheid is, welke
ooit in 1 week per K.L.M. over de Noord-
atlantische Oceaan is vervoerd. Enkele
maanden terug bedroeg dit vrachtvervoer
gemiddeld 6 a 7 ton per week en in de
laatste maand is dit gestegen tot ongeveer
10 ton per week. De vrachtzendingen be
stonden uit grote hoeveelheden verschil
lende artikelen, o.a. antiek porcelein,
kunstbloemen, planten, optische artikelen,
bier, luipaarden, vogels en mode-artikelen.
In het Noortatlantisch luchtverkeer, het
welk eerst na de laatste oorlog tot ontwik
keling is gekomen, en dat heden ten dage
zeer intensief is, neemt de K.L.M. een
vooraanstaande plaats in onder de Euro
pese luchtvaartmaatschappijen, met niet
minder dan 11 tot 12 diensten per week
gedurende de zomermaanden. In de na
oorlogse jaren hebben de K.L.M.-vliegtul-
gen in totaal bijna 3400 vluchten over de
Noordatlantische Oceaan gemaakt
De duizendste vlucht naar New York be
tekent niet alleen een mijlpaal voor de
K.L.M., maar is evenzeer een bewijs van
het voorspoedige herstel van het onder
linge verkeer tussen de Oude en de Nieu
we Wereld.
De bioloog g
uit dat de da;
andere natuurl.
moesten herberj
parasieten geen kans
mosselen veel kwaad
selen over te brenge-
stromen, zou ook de
tuurlijke vijand in ome wateren
En dan zou de natuur zijn
gaan. Voorbereidinger
den getroffen en op 5
Korringa naar
Hij had zich de mee
van dr Lambert, de
van het Franse viss
groot kenner van het
de Franse kusten, oqdai
hij bacterioloog en
medewerking van dr
derlanders toegang tot
anders gesloten zoude i
merkwaardige feit de
dat de Fransen niet van
van de parasiet in de i
Franse Middellandse Zeekust
waren. De eerste mosi
logshaven Toulon wei.
echter een openbaring
ogen van de Fransen t
in het ingerichte ve:d
dat de helft van de ti’i
parasiet was besmet. I
echter niet zwaar. Ma|e
andere parasiet ontdek,
selen, zodat dr Korringa er
verig van was deze
vervoeren en uit te
zou die nieuwe parasiït hier kunnen uit
spoken?
Het onderzoek were
de Etang de Berre -
onder dezelfde omstandigheden als de Ne
derlandse groeien. Resultaat: zeer magere
schelpdieren waarvan 8" --
was aangetast, maar gtei
sen hadden de mar
aan gebrek aan^
wering kon direct
te wijzen op de goe
sich in de nabijheid g(
te Overschlc. bij het nieuwe cyclotron te
Amsterdam, op tal van plaatsen werken
mensen dagelijks met stralen, dl» ziekte
kunnen veroorzaken Daarvoor behoeft
men niet In Oak Ridge, Ixm Alamos
Brookhaven of andere atoom-centra te
zijn. Door middel van de Geigerteller kun
nen al deze werkers geinakkelijk opmeten
of zij bij hun bezigheden gevaar lopen
Met dit instrument zijn wij In het bezit
gekomen van een geheel nieuw zintuig
Met de Gelger-Müllerteiler kan men din
gen waarnemen, die men vroeger voor
absoluut ónmogelijk moet hebben gehou
den. en het is zeer de vraag of men zelfs
wei op het idee gekomen zou zijn, dat
zulke metingen verricht zouden kunnen
worden.
Zo voegt men tegenwoordig bepaal
radio-aclicve stoffen toe aan kunstmest t
dan met dc Geigertellers nj te gaan, wel
weg het voedsel door de plant neet
waar het uiteindelijk terecht komt.
Dr
kingen
toestan
selen alleen kon
aan het feit, dat zy
ons op de percelen
parasiet in zyn
wordt belemmerd.
iets? Eerst meende hij te hebben ge
droomd. Maar juist, toen z'n ogen weer
wilden dichtvallen, jadaar hoorde hij
toch iets!
Hij kwam overeind In het donker en
spitste zn oren. Even goed opletten
Wat kon dat geluld zijn, dat hij had ge
hoord? Ja, daar was het weer!
Euweuweuü! klonk het buiten Nu
hoorde Bunkie het heel duidelijk!
Maar. dat is Krulletje! dacht hij.
En met 'n sprong was hij uit bed....
Politiek probleem
Het huidige schoolprobleem is ook een
uitwas van de Franse actuele politieke
constellatie. Sedert de oorlog wordt
Frankrijk door coalities geregeerd, die al
leen te zamen konden blijven op voor
waarde, dat zekere brandende problemen
werden omzeild. omdat de nodige eensge
zindheid om ze tot een oplossing te bren
gen ontbrak. Eén van die wrijfpunten
vormde de z.g. schoolkwestie ten aanzien
waarvan katholieken en socialisten fel
tegenover elkander «tonden.
De katholieken willen subsidie voor het
z.g ..vrije onderwijs” waarin ook aan de
godsdienst een plaats zal worden inge-
ruimd. En de socialisten fn radicalen zwe
ren bij de openbare neutrale, school Bij
afwezigheid van elke mogelijkheid tot een
compromis heeft men dc zaak bij het oude
moeten laten De katholieken weigerden
de noodzakelijke gelden voor uitbreiding
van de bestaande scholen en de niet-con-
fessionele partijen fielden vast aan de
status quo. En zo is de toestand dan nu
jelopen en zijn de kinderen de dupe
irden van het fanatisme, of zo men
van de ..principiële standvastigheid
ouders.
wordt thans van alle zijdt
herziening aangedrongen.
Ijst erop, dat het onderwijs bij d<
•rplicht is doch dat de regering
toestand hee^ geschapen, waarin v
ring van de wet onmogelijk is gewoi
van een voortreffelijke socii
van geboortepremies en kl
is men er hier namelijk i.
geboorte-cUfer zo hoog op
er thans royaal een
Frankrijk la thans geen
uitsterven gedoemd is.
Deze kinderen, die sedert de bevrijding
geboren werden, hebben thans de school
gaande leeftijd bereikt. Doch de aanbouw
van nieuwe scholen heeft met het rhythme
der geboorten geen gelijke tred gehouden
In vele gemeenten heeft men de bouw
van een verenigingsgebouw met balzaal,
of van een bioscoop-urgenter geacht dan de
bouw van een nieuwe school Zo moeten
thans de klaslokalen met kinderen worden
volgestopt. Ten koste van de hygiëne, ten
koste eveneens van het onderwijs ..Moei
lijke kinderen” worden onherroepelijk i
gevoerd en goede leerlingen moeten,
mogelijk, maar een cursusjaar oversla;
En zo keerde de expeditie op 20 Sept
ber in Nederland terug, wel niet met
natuurlijke vijand van de parasiet
men had gehoopt, maar dan toch
aanwijzing dat een minder did
lenpopulatie op de percelen het
binnen redelijke grenzen kan houc1
het chronisch besmette Franse gebu
men een soort evenwichtstoestand
nemen. Minder mosselen op een
uitzaaien, zal voorlopig het devies
zolang geen chemisch beetrijdingsmidG»
is gevonden. De Nederlandse mosselvis-
serij zal een niveau moeten zoeken waar
op de gevolgen van de parasiet binnen
redelijke grenzen blijft. Men zal moeten
Je rmoss»
gevclg heel
m;ar n
iig b
i'der
engewen
ma werd di
droten vooi
w.arblj
Dienst
'ondervonden.
chemische stoffen
in het laboratorium
asiet konden doden,
waren negatief. En
werkte, stierf eerst
rasiet.
korte termUn
.„_ingsmiddel kon
"t naar andere mid-
?n. En die dacht dr
in de Middellandse
Natuurlijke vijand
de veronderstelling
--”.ekn«een of
parasiet
izien net teil.’ dat de
hadden gezien de
te doen. Deze mos-
i naar de Zeeuwse
veronderstelde na-
i brengen,
gang moeten
de reis ,wer-
eptember ging dr
ikrijk
king verzekerd
“cteur-generaal
mderzoek, een
erijwezen langs
s het feit, dat
teen bioloog is. De
Lambert gaf de Ne-
wateren. die
rebleven. Het
echter voor
■’’■'iwezigheid
,v«en van de
«i de hoogte
in de oor-
waren
trbaasde
vorrinr.a
mum aan,
f"rs me: dc
tasting was
orts werd etn
e geviste mos
al a’rect hui-
Nederland ta
ien. Want wat
ïn de Zandkreek i:i
van 1948 begonnen
mosselen en ook veie dode scl
haalden de vissers in hun kor
gebeurde iets onder v
goeds was, korunen n
len kwamen in het
visserij op de Zeei
duurde niet lang of
ringa. vond de aan vallei
kreeftachtige parasie iw
enkele millimeters groot. 1
zich in het darmkanaal
vastzet. zich voedt
de mossel tot zich r
vergift (toxine) afs<
kan doden
Sindsdien heeft de
razende snelheid over i
uitgebreid. Hiei
plosies
percelen, waarop no
selen werden gevist,
man de besmetting groot wa:
Het duurde niet larg of de
onderkend als de M’
een parasiet die in 19(
fcee voor het eerst v
in 1938 op mosselbi
Bocht werd gevondfeip
bracht door een sc.
mosselen als huidaangroeisel
dellandse Zee had rneegc’
zou kunnen zijn dat een Z- -
visser bij het korren naar zaad|>in de
Waddenzee, dicht bij de Duitse wateren, is
geweest en. ongeweten door
bioloog, deze naar Zeeland heel
bracht.
Luchtverkeer tussen Oude en Nieuwe Wereld
Herstel van oude gobelins
en wandtapijten
Tn het Frans Halsmuseum te Haarlem is
een merkwaardige expositie geopend over
het herstel van oude gobelins en wand-
tapijten In Nederland bestaat slechts één
werkplaats waar zulke restauraties kunnen
worden ultgevoerd (naast het atelier van het
Amsterdamse Rijksmuseum) namelijk in
Haarlem, o 1 v. mej dr G van IJsselstein
Haar werkzaamheid dateert van 1W9. toen zij
van Rijkswege belast werd met dr zorg voor
•n de opberging van oude, waardrvolie wand
tapijten uit verscheidene gemeentehuizen In
ons land. Dit toezicht leidde tot stichting
van de werkplaats, die begon niet de repa
ratie van uit Nijmegen en Haarlem afkom
stige gehavende gobelins. Het bedrijf kreeg
een vaste grondslag nadat #n vanwege de
minister Ingestelde commissie (de z g gobe-
lin-commlssle) bekendheid aan dit werk had
gegeven
De gemeenten Nijmegen
financieren de werkplaats
steeds, de deelneming K
niet vast en zolang kt
orders ook uit h» b
stelling worden aangenomen.
De expositie is gearrangeerd om r
langstelling te wekken voor het mi
en boeiende werk, dat een stuk et
zit van de vernietiging redt en de ou
schoonheid der handweefkunst met modei
middelen nieuwe luister geeft Zij geeft een
overzffcht Van de wijze waarop, de reparatie
geschiedt en de werktuigen die er voor wor
den gebruikt, alsmede van de toestand waar
in oude gobelins vaak verkeren en de be-
wonderenswaardige resultaten van het her-
atelwerk.
Volgens dr Van IJsselstein. die zich zeer
beklaagt over het gebrek aan steun van offi
ciële zijde zou zij met voldoende medewer
king 1M mensen gedurende JS Jaar werk
kunnen verschaffen, werk dat van grote
nationale waarde moet worden genoemd
Than» telt de werkplaats 80(employé s.
Stijgend vrachtvervoer „«bnSmi“I'tVnS.X Ski-
delen in West Indié. Op deze lijn, welke
1 Aouderdag 5 October maakte de K.L.M.
naar duizendste geregelde retourvlucht
van Amsterdam naar New York. Sinds de
KJL-M.. ruim vier jaar geleden, nl. op 21
Mei 1946, als eerste Europese luchtvaart
maatschappij deze transatlantische lucht-
iyn opende met een tweemaal wekeiykse
dienst, is het luchtverkeer tussen het Oude
en het Nieuwe Amsterdam sterk gegroeid.
Thans voeren de Vliegende Hollanders
dageiyks vluchten op New York uit.
Sedert Evert van Dijk, dezelfde die in
1930 met de Australische vlieger Kingsford
Smith in de Fokker „Southern Cross”, de
beroemde recordvlucht van Ierland naar
New Foundland maakte, de eerste passa
giers in het voorjaar van 1946 met de Dou
glas DC-4 „Rotterdam" over de Atlantische
Oceaan bracht, heeft de K.L.M. niet min
der dan 61 000 passagiers, 230 000 kg. post
en 2.130.000 kg vracht op deze lijn ver
voerd, hetgeen neerkomt op een gemiddel
de van 30 passagiers per vlucht Nu echter
niet meer in DC-4 toestellen, maar in de
veel snellere en gerieflijker Constellations,
welke sedert October 1946 op deze lijn
dienst doen en waarmee de bijna 6000 km
lange afstand in ongeveer 18 uur wordt
overbrugd.
Het accent van het na-oorlogse luchtver
keer is zeer sterk op de verbindingen tus
sen de continenten komen te liggen. Daar
om is deze verbinding tussen Nederland
en de Verenigde Staten van zeer grote be
tekenis. Niet alleen nationaal, maar ook
internationaal, want behalve met Amster
dam heeft de K.L.M. in de loop van dit jaar
de beginpunten van enkele van haar New
York diensten verlegd naar Rome en Ham
burg, van welke steden men tweemaal per
week via Amsterdam rechtstreeks naar de
Ver.nigde Staten kan vliegen. Daarnaast
bestaat er ook een systeem van goede en
snelle aansluitingen op het intercontinen
tale en Europese luchtnet van de K.L.M.
De belangstelling voor deze lijn blijkt wel
zeer duidelijk uit het feit, dat de K.L.M.
naast haar dagelijkse diensten, in de af
gelopen twee maanden niet minder dan
20 extra vlufc'hten naar New York heeft
moeten uitvoeren om aan het stijgende
vervoer net hoofd te kunnen bieden.
De toenemende vraag naar vrachtver
voer van en naar New York deed de
K.L.M. er toe besluiten om naast de pas-
sagiersdlensten. waarop ook een bepaalde
hoeveelheid vracht kan worden vervoerd,
een speciale vrachtdienst te openen. Deze
kwam in Juli 1948 tot stand en wordt se
dertdien uitgevoerd met voor dit doel
omgebouwde vrachtskymasters. welke vi
6 tot 7 ton goederen kunnen vervoeren. T
nu toe werden niet minder dan 114 vrach
vluchten uitgevoerd.
Behalve de Amsterdam—New Yorl
dienst voert de K.L.M. over de Noordatlan
tische Oceaan eveneens een regelmatige
dienst uit naar Curacao,waarbij eenmaal
per week ook New York wordt aangedaan,
terwijl tweemaal vla Montreal en Havanna
wordt gevlogen. Op 12 October a.s. zal op
deze lijn de 500ste geregelde dienst worden
uitgevoerd, terwijl daarnaast nog 15 extra
vluchten werden gemaakt. Alhoewel de
frequentie van deze lijn niet zo intensief
is als die naar New York, is de Curacao-
Hjn. waarin zowel Canada, de Verenigde
Staten en Cuba zijn opgenomen, van grote
Ned, Herv Kerk. Beroepen te Delft J
J. Poot te Barneveld; te Westbroek W
L. Mulder te Maartensdijk (U).
Bedankt voor Breda (vac. J. C 1
W G. v. d Ree te Rotterdam-Vree’
voor Poortvliet A C. Haring te
Vuursche.
Evang. Luth Kerk. Benoemd tot hulp
predikant te Rotterdam J. L. J. Meiners.
prop, te Amsterdam.
Giften en legaten.
De Geref. Kerk van Essen ontving vsn
wijlen de heer T. Verwer aldaar een be
drag van drieduizend gulden.
Wijlen mevr, de wed. L. Hoogendoorn-
Fazant te Alphen a d Rijn legateerde aan
het studiefonds van de Geref. Bond In de
Ned. Herv. Kerk een bedrag van duizend
gulden.
(Van onze speciale verslaggever)
De alarmklok It idt in het goed vaderlands bedril! dat de nwsselvisserU i« Er
zijn moeilijke tijden op'komst. Want in het zilte water dat de percelen (mossel-
banken) langs de.worden van de Zeeuwse stromen bevloeit, is een kleine
slot verschenen d e medogenloos zijn aanval heeft ingezet. Een aanval op de
gezondheid van d: mossel, eiwithoudend voedsel bü uitnemendheid, door ons
[enoeg naar waarde geschat, maar als exportartikel van zo
nen niet anders dan met vrees zich alvraagt wat de nijvere
vissers nu weer b< ven het hoofd hangt. Geen catastrophe nog maar in elk geval
wel moeilijke tijden, zeggen de deskundigen. Want een afdoende bestrijdings
middel is nog niet gevonden, al wordt er naarstig dag en nacht naar gezocht.
Geig^r-Mü Hertel Ier
oerraadt stralen
l/ORT GELEDEN werd
Commtsle voor Afoome
V.S. een
uitgeloofd voor degei
entgde Staten een vi.
wijten van
niumgehalte
jaar 1900 duizenden
Alaska trokken,
G. Carmack bale
van dit metc al ui
gebracht, ontstond er nu in Amerika
een ware „uraniumrush" iedereen die
zich maar een ogenblikje kon vrij
maken. trok
afgelegen oorden,
Geiger-Müllertelle
Ongeveer 70.000 per»onen zijn thans
direct of indirect bij het atoomonderzoek
betrokken: df va«te kern daarvan, die
momenteel eeh 5000 mensen omvat, wordt
gevormd door] wiskundigen, natuurkundi
gen, scheikundigen, sterrekundigen. in
genieurs. geneeskundigen, biologen, geo
logen en beoefenaars der krijgsweten-
«chap. De Geiger-Mullertellers zijn popu
laire instrumenten geworden zij
worden reeds in vulpenhoudermodel
geleverd. In qe Verenigde Staten zijn er
leeds 24 fabrieken, die zich met de pro
ductie van Geigertellers bezighouden. In
de officiële atoomcentra van Amerika zijn
er alleen al 60.000 In gebruik.
Wat is dit voor een bijzonder instru
ment? Het is een betrekkelijk moeilijke
opgave over deze dingen iets naders te
vertellen, omdat hier tal van zeer inge
wikkelde zaken rechtstreeks of zijdelings
verband mee houden. Het is daarom goed
er eerst op te wijzen, dat het steeds duide
lijker wordt, dat de mens zich bevindt in
een wereld vol stralen.
Al naar de grootte der golflengte onder
scheiden we dp golven der draadloze tele-
graphie. de gewone radiogolven, de ultra
korte golven en de warmtestralen. Voor
het menselijk oog zijn zij geen van alle
waarneembaar1 pas bij kleinere golflengte
komt men In het zichtbare licht.
Met ons gezichtszintuig zien wij maar
een heel klein! gedeelte van wat er al zo
aan straling qp deze wereiq te kc
wordt de golflengte nog kleiner
I mee wij een gebied betreden, waarin
ultraviolette stralen, de röntgenstralen
de radiumstralen thuishoren dan woi
alles weer volkomen onzichtbaar
In deze wereld der stralen met zeer
kleine golflengte is de mens teeds dieper
doorgedrongen. Geruime tijd geleden heeft
men reeds naar ‘n aparte lengtemaat moe
ten omzien omdat de millimeter veel te
groot was. Men koos daartoe de Angstrom,
die een lengtfe heeft van 0 00000001 cm. Met
deze nieuwe maat kwam het zichtbare
licht in de orde van 1000 A, het ultravio
lette licht had een golflengte van 100 A.
de zachte röntgenstralen vielen in de orde
van 10 A, daarna kwamen de harde rönt
genstralen met 1 A.
Helaas, de stralen, waar men inmiddels
mee heeft leren werken, hebben zulke
kleine golflengten, dat men al weer
spreekt van 0 00001 Angström, hetgeen bij
het in gebruik nemen van de nieuwe een
heid zeker de bedoeling niet zal zijn ge
weest.
ILfet röntgenapparaten en radiumpraepa-
raten wordt tegenwoordig in alle be
schaafde landen der wereld gewerkt
Radio-actieve stoffen deden hun intrede bij
de Industrie en de biologie en zo spreekt
het vanzelf, dat men een instrument nodig
had om de stralingen kwantitatief te kun
nen meten, al was het alleen maar om
het eigen lichaam te kunnen beveiligen,
want onder deze stralen met zeer kleine
golflengte zijn er. die zeer schadelijk voor
de gezondheid, ja zelfa dodelijk zijn.
Dit inatrument ia de Gelger-Müllerteiler.
Hoewel het principe van dit toeatelletje
betrekkeiyk eenvoudig i». zullen wü daar
toch niet nader op ingaan om deze be
schouwing niet al te technisch te maken.
Het zij voldoende mede te delen, dat de
Geigerteller een uiterst gevoelig apparaat
Is. dat niet alleen in ataat ia de aanwezig
heid van stralen met zeer kleine golflengte
te registreren, maai dat tevens de Inten
siteit van de atraling kan meten.
Geiger-Müllertellera zijn een uitkomst
voor allen, die met gevaarlijke stralen
moeten werken. Ieder modern ziekenhuis
heeft een röntgenafdeling, tal van grote
steden bezitten een ^adio-therapeutisch
Instituut In de Röntgentechnische Dienst
De vergelijking van de uitingen van
geesteszieken met belangrijke stromingen
in de hedendaagse kunst wijst een merk
waardige samenhang aan Geeft dit reden
tot verontrusting’ Neen in het algemeen
niet, luidt de slotconelusie van een stu
dieconferentie. die onder de titel ..de he
dendaagse kunst en het abnormale" Za
terdag en Zondag In de Vrije Academie
te 's-Gravenhage werd gehouden, en die
georgantaeerd was door do Vrije Aca
demie in samenwerking met het Haagse
Cultureel Centrum in het kader van dc
Haagse Kunstmaand.
Bij menig modern kunstenaar is. ala bij
menige geesteszieke een uitdrukkingsbe
hoefte waar te nemen, die gevoed wordt
door emotionele spanningen met e«n zui
verende uitwerking. Deze spanningen be
hoeven niet van een ongezonde geaardheid
te zijn Bij nadere beschouwing blijken er
verschillen te bestaan, afhankelijk van de
verhoudingen binnen de persoonlijkheids
structuur. de beeldende kunstenaar kiest
n.l. deze vormen van zijn levenshouding,
doch de geestesziekte wordt door zijn
ziekte ertoe gedwongen. Dc eerste behoudt
een vruchtbare relatie tot de realiteit,
zelfs wanneer hij de uiterlijke vormen
van dc realiteit niet zonder meer in zijn
beeld opneemt, terwijl de laatste deze
verliest, al zal zijn werk soms een poging
inhouden om tot een nieuw contact met de
werkelijkheid te geraken. De kunstenaar
kan anti-conventioneel zijn, de geestes
zieke is a-conventioneel De wens om be
grepen te worden kent deze laatste veelal
niet Nimmer zal een vruchtbaar kunste
naarschap kunnen ontstaan als uiting van
een geestesziekte, ook al kunnen werkftp
van lijders daaraan soms een bijzondere
schoonheid of waarde bezitten.
80 tot 90 procent
sn doden. De Fran-
nagerieid altijd geweten
voedsel, maar deze be-
t worden ontzenuwd door
-iet ié toestand waarin
je «weekte oesters be-
(Van onze Parijse correspondent).
lAEZER DAGEN, een goede maand na
Holland, hebben de scholen In Frank
rijk. na efn vacantie van ruim tien weken,
de poorten weer ontsloten. De moeders
hebben een zucht van verlichting gealaakt.
De vaders hebben, eveneens met een
zucht, de rekeningen van potloden, achrlf-
ten en andere schrijfbehoeften voldaan, de
extra-post van de maand October. De leer
boeken worden in Frankrijk echter door
de staat betaald. Het openbaar onderwijs
is trouwens geheel gratis.
En de kinderen? Ze hebben Mich ge
schikt naar de omstandigheden, er in be
rust dat ze de volgende maanden van
halfnegen tot halfvtjf weer in de school
banken zullen zitten en alles in hun hoof
den moeten op nemen wat de onderwijzers
nodig acnten. En dat is hier imponerend
veel.
Een deel van de kinderen, moeten we
eigenlijk zeggen. Want vele leerlingn zijn
bij de schooldeur, aan de aanvang van het
leerjaar, al afgewezen deze maand. Dui
zenden ouders hebben van de boven-
meest“r moeten horen dat er voor hun
kind dit jaar geen plaats zal wezen in de
klas. Binnen twee jaar zullen er in
Frankrijk tweehonderdduizend ..overtolli
ge” schoolkinderen zijn. Bijna een kwart
millioen!
De toestand van het onderwijs wordt
•v. Op deze lijn, wti»«
>rdt geëxploiteerd, wer-
dan 32 000 passagiers,
kg post en 640.000 kg vracht ver
te maken van Egyptische base*
Dr Salah el Dlne Bey moet Sir Ralph
Steveneon hebben verzekerd, dat zijn re
gering voornemens is het Egyptische
leger zodanig op te bouwen, dat het in
geval van nood In ataat la de verdediging
van het land op zich te nemen. Bij de
vorming van het leger, aldus de Egyp
tische minister, is zeker een taak voor
Engeland weggelegd, want wanneer (ie
Britse troepen wegtrekken, zouden toch
verscheidene honderden Britse leermees
ters kunnen achterblijven teneinde be-
hulpzaam te zijn bii de oefening van een
nieuw groter en gemoderniseerd Egyp-
tische leger Salah El Dlne Bey moet de
Britse ambassadeur hebben meegedéeld,
dat er geen behoefte voor Groot-Brlttan-
nlë bestond zijn luchtbasia bij het Suez-
kanaal te behouden daar het tegenwoordig
immers ook nog andere baaes heeft in lan
den in de buurt van Egypte. Het is niet
aan twijfel onderhevig, dat de hier be-
doelde besprekingen zeer openhartig zijn
gevoerd. De kaarten werden open op tafel
gelegd maar, om in bridgetermen te
spreken: er was weinig spel. Het zal de
grootst mogelijke moeite kosten om een
Engela-Egyptiache overeenkomst tot «tand
te brengen. Wil een overeenkomat op de
grond van volkomen gejtykwaardigheid
van belde ondertekenaars worden geslo
ten, dan zullen belden een veel dieper be.
grip van het standpunt van de ander
moeten krijgen dan te thans bealtten en
van beide kanten zal er dan een beetje
moeten warden gegeven en genomen.
Egypte en Groot- Brittannië zijn geregeld
bij het verdrag van 1936. Het is gesloten
voor de tijd van twintig jaar. maar het
bevat een bepaling volgen» welke na het
verstrijken van de eerste tien jaar revisie
mogelijk is Pogingen om het inderdaad
na deze periode te herzien hebben even
wel Indertijd schipbreuk geleden
Egypte heeft sindsdien
verdrag. Het beweert, dat
«ie is gesloten en dat I
ter" is. Groot-Brittanni'
dat het krachtens het ii
bindend Is.
Als het nog eens tot herziening van het
verdrag komt, wil Egypte het er op aan
sturen, dat de Britse troepen uit Egypte
worden teruggetrokken, daar het meent
In het vervolg wel voor zijn eigen ver
dediging te kunnen zorgen. Dit is een
kwestie van nationale trots. Maar al wil
Groot-Briannië wel rekening houden met
die nationale gevoeligheid, wijst het toch
op de ernst van de tegenwoordige inter
nationale toestand, welke naar mening van
de Britse regering, een Anglo-Egyptische
militaire overeenkomst noodzakelijk
maakt! Vermoedelijk tegen deze achter
grond heeft Stevenson, naar waarnemen
menen te weten, de Egyptische minister
van Buitenlandse Zaken de volgende voor
stellen gedaan:
ie Fayed, hoofdkwartier van de land-
strijdmacht in het Midden Oosten, blijft
in Britse handen;
2e Groot Brit
de vliegvelden
hchtstrijdkra»
Suez kanaal.
3e Zekere Britse strijdkrachten zullen,
uit de kanaalzone worden teruggenomen.
4e Er zal een gemeenschappelijk Engels-
Egyptlsche commissie voor de defensie
worden ingesteld
Wat Egypte wenst
Afgezien van de kwestie van de Soedan
en andere nog hangende Engels-Egyptlsche
vraagstukken, menen bovenbedoelde waar
nemers. dat de Egyptische minister van
Buitenlandse Zaken de volgende eisen
heeft gesteld:
le De Engelse troepen zullen Egypte
onmiddellijk verlaten;
2e Ben gemeenschappelijk Engels-Egyp-
tfsche verdediglngscommlssle zal slechts
worden ingesteld in geval van oorlog;
3e Britse troepen zullen slechts In geval
van oorlog toestemming krijgen gebruik
werken op kwaliteit en niet op hoev<
held. Spreiding van de bedrijven
ook goed doen. Er zijn ai Zeeuwse vli..,__
die plannen hebben naar de Waddenzee
te verhuizen. Percelen In de Zandkreek,
waar de eerste slachtoffers vielen, weiuv.i
reeds verlaten. Die er kopplfc bleven, ma
ken nu geen slechte vangsten De minder
dichte mosselbevolking zette de parasiet
reed» een voet dwars
Dr Korringa verheelt niet, dat de toe
stand in de mosselvisserij ernstig is. Maar
hy i» ook van mening, dat niet van een
catastrophe mag worden gesproken De
visser» gaan ongetwijfeld moeilijke jaren
tegemoet, juist nu velen zich nieuwe sche
pen hebben aangeschaft, nog belastingen
hebben te voldoen en weinig hebben kun
nen reserveren.
Elke nieuwe dag wordt
aan nieuwe experimentet
wordt binnenkort een dei
bestrijdingsmiddel gevonde
sel dit middel dan ook nog
i hij is een lekkerbek. di<
niet zint uitspuwt dan
van de parasiet af kuni
hét echter nog lang niet
ernstige ziekten onder d;
knfe heeft kunnen krijg
dat de Mytilicola Intestin
worden overwonnen Tot
Zeeuwse mosselen nu
overigens ongevaarlijk
tie.
het
,iden;
-ittannië behoudt de bestaan-
..1 ten behoeve van haar
ichten in de streek bij het
TANIGE TIJD geled
mening gezegd o
I bij medische stilden
I om te geraken tot e
opleiding van medici
I wees Kijker op enke
f hem verre van wei
hijv de volle wachtk.
blijkbaar om enkele p
t opgewekt van een art
daarover in Media
eicel orgaan van de
d. Geneeskunst een b
I schreven. Dit artlke
moge het Kijker ter
enigszins verward.
hierop neer: de met
allerlei grote en nol
men. als het om mi
„Een arts moet een g
nen voor zich en zijn
op en wanneer daar
gepraat wordt dit h
schrijft hij Dan haa
het gevaar van die g
beweringen van Kijl
medicus fiscaal niet
zit. dat de kunstbron
minder verdienen da
de dokters indertijd
den voor een autove
stfeert zelfs dat Kij
te voe I door Neder
grootste huizen bewo
tandarts, dokter of i
Hij spreekt dat ai:
noemt dit slechts bel
beter niét op kar
echter prijs op h
De laaislfi „belr
Hij
bele
an in
-- het 1
De laaistfi „beledig!
zo belangrijk. Hij het
men iemanp beledig'
over de grootte van
oordeling in boeyerr
M snijdt, laat Kljkpr g
In de provi""^
fiets ging.
Kijker, uit
het was nic.
ie dokters
‘.echt heeft
dikte betreft).
Eer Kijker enkele
spreekt op de voorgr
niets tegen dc medi
„at bij
hobbj
ten. dn
aangetipt Met
zers waarsc’
rende conch
den boze zijn.
Thans ter zake. Ee
een artikel voor mee
de kwestie: wat moe
of specialist. Hij bc
specialist wordt, ver
maar je werkt cige
fiscus. Daarop heeft 1
deze schrijvende m
..belediging” ncerges
fiscus ieder met een
werkt en dat de m<
niet eens in de slecht
over had Kijker wc
forntalion gehad
Inderdaad. lemanc
werk brengt dat m
iets, wat hij als „baci
kan gebruiken. Daar
nalist doorgaans wc
dan maar enkele v
inside-information
Voorbeeld 1 Kijk<
nauw familielid was
bij een tandarts en v
stratic Dal is vertr
Kijker kan niet help
eens iets opving, bij
uur het aantal loss
kas waren betaald, i
bij deze tandarts aa
kas" moest blijven.
Voorbeeld 2 Bij et
eens naast een zakei
medicus juist zou a
had de kwestie zakei
stond voor de twee
cialist. Wanneer dez
verkeerd heeft ingei
niet helpen, maar 1
voor: een middelms
den duur tot f 20 a f
goede tot veertig, eei
list komt al gauw h
matig huisarts, een a
list kan zelfs tot e<
voegde hij er met ei
dat kunnen ze van
precies nagaan.
Voorbeeld 3: Kijk
met een medicus, wi
ter sprake kwam A
verkeerd heeft inge
niet helpen, maar
manier „nooit veel
worden ontdoken.
Voorbeeld 4: Een b
zekerde Kijker een'
een paal boven watt
beroepen, en niet in
medici, de inkomst,
opgegeven. De moei
dische uitgaven alti
rein liggen. Persqpr
voor de een, zakeWJ
ten voor de ander,
exploitant een reke:
schilder krijgt, legt
kening van zijn dc
zaak. De wederzijd
fiscus ontbreekt. O’
autoriteit geenszins
dici zijn, met een o
ten.
Kijker zal het hie:
de kwestie van die
al zo'n ..belediging”,
één ambtenaar van c
heeft Kijker indertij
bevrijding geen gro
auto’s de R.V.I. zo
als die der medici. I
hadden medici voo
nodig. Maar óók ii
groep rechthebbend
hardnekkig om een
wagen werd gestred
En nog meer: in de
..op de bon" waren,
vertentie „zo goed
aangeboden, voor v
tenaren belangstelli
gens bleken dan doe
verschillende voorv
kregen en het kwa
medici zich niet ha
tenkansje in de wi
schien vindt de dok
een grove beledigir
verstandiger er Kijl
doch de „kunstbroe
wagen verkwanseld
den. Om verkeerd,
voorkomen wijst B
op, dat dit geensz
bruik bij medici w
beu rd
Ten slotte de kw<
medicus „onze kur
