i
1
i
ZO LEEFT DE ESKIMO
in de Poolvlakten
iHAAR EIGEN DOMEIN
.,De dijk is dicht", wending in
Nederlandse filmindustrie
I ERNENEK MAAKT HET HOF 1
Onze bioscopen
Een vriendelijk werk
Mooie documentaire
over Afrika
Verhuizingen binnen
de gemeente
ROTTERDAM LAAT SCHIEVEEN
NIET LOS
Bedrijfsleven stelt een millioen beschikbaar
Loop der bevolking
Niet meer ontwaakt
uit Evipanslaap
MacArthur is (nog)
niet bezorgd
Let op de documenten bij
export naar Duitsland
DM!lbourne'Ro,t p 3 K,ap 000
„Iemand wil een
vrouw"
POWTEEs EINDE
Jonge
mode-ontwerpers
Altijd liet Circus
Een wereld van oud en Fff
nieuw in vogelvlucht f
Poppen beheersen de huiskamer van het
echtpaar Verton
Sinterklaas maakt zich
reisvaardig
WELK
SPEELGOED
VOOR
KLEUTERS)
Bij de Nederlandse boeren
in Carambeï
„Goeienaovend" op
de Braziliaanse weg
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1950
Schouwburg Bioscoop. Gelijk de over
winning op het water door het sluiten van
de dijk voor Walcheren een periode van
herstel en opbouw betekende, zo zal man
..De dijk is dicht" gaarne zien als het
Volste bewus. dat ook de Nederlandse film
In opbouw is. Want „De dijk is dicht" is
overgankelijk te zien als een overwinning
op de branding, waarin de Nederlandse
film vóór de oorlog en in het bijzonder
na de bevrijding dreigde onder te gaan.
De branding van de oppervlakkigheid
ter wille van het goedkope verhaaltje een
branding, die geen tijd liet voor bezinning,
het zich ïnlefen in de stof en dat vormge
ven met het gevoeligste medium van deze
.tijd: de film De Nederlanders hadden wel
bewezen, dat zij de filmtaal verstonden en
de mogelijkheden kenden, zoals Max de
Haas in zijn Ballade van een hoge hoed"
of Ivens met zijn „Parlevinkers" getuigen.
Reünie Bioscoop. Twee drieste ci
neasten, Armand Denis en Lewis Cotlow.
hebben de levensgevaarlijke schoonheid
van „donker" Afrika in technicolor ver
filmd. niet alleen de woestijn en de
jungle, niet alleen het Congolese oerwoud
en het bergmassief van de Kilimandzjaro.
maar ook de rijke, fauna, leeuwen die op
prooi uit zijn, giraffen in draf. olifanten
en nijlpaarden in kudden, de pelikanen,
marabous, flamingo's en buizerds, de sier
lijke antilopen zo goed als de buffels, de
struisvogels en de aardvarkens en dan de
rhinoceros in laaiende kwaadaardigheid.
Zij kwamen in Kenya in contact mét een
wereldberoemd jager en met hem trokken
zij op avontuur. Het stoutste stuk dat daar
in de wildernis te verzinnen is. een rhi
noceros met lasso's te vangen, beleefden
|ij en dat avontuur legden zij meesterlijk
vèst in hun documentaire film, die zij
„Savage Splendor" noemden en die uit
gebracht wordt onder de titel „Wilde
Pracht". Denis en Gotlow bepaalden zich
echter niet alleen tot het landschap en de
fauna, maar zij drongen ook door tot
volksstammen van wie wij alleen weten
Uit verhalen van expedities. somS ook uit
een stukje zwartwit-film. Het echtpaar
Johnson, dat in Kenya woonde, heeft
vroeger jaren met verdienstelijke docu
mentaire films van Afrika naam gemaakt.
Zij waren pioniers. Zij beschikten niet
over voortreffelijke camera's. We mogen
hun werk dus niet kleineren. Maar Denis
en Cotlow hebben dan toch een film ver
vaardigd. die voorlopig niet te overtreffen
zal zijn, een film die de meest verwende
mens met verbazing en verrukking ver
vullen moet. Eén uur duurt de vertoning
Vah „Savage Splendor" maar. Doch' in dat
uur aanschouwt en ondergaat men meer
dan in de wildste droom. Met een Congo
lese stam gaat men in de onstuimigste
stroomversnellingen van de Congo ter
visvangst, en dat ia een overweldigende
sensatie. Met een andere stam viert men
de kroning van een koning mee. Het rof
felen van de tamtams in de film ..Trader
Horn", die Van Dyke destijds maakte, was
mooie namaak en toch al indrukwekkend
De werkelijkheid is echter zo fascinerend,
dat men er uren lang naar zou willen
luisteren. En hoe prachtig zijn de dansers
gefotografeerd. „Wilden", ja. maar er hui
zen oerkrachten in hen, die hun rituele
feest aanwakkeren tot een laaiend wiur
van passie en daarin is elke lijn en elke
kleur, elke kreet en elke roffel van een
superieure expressiviteit. Dit is een ander
soort schoonheid dan wij Westerlingen in
hordeverband op het zeestrand of in de
dancing of in de concertzaal bij de ritus
van het applaus plegen te demonstreren
Dit is van een rhythmische bezetenheid,
die van de bruinè lichamen vloeiende lava
maakt. Heupen en lendenen van de Man-
betu-meisjes zouden Michelangelo en Ro
din in verrukking hebben gebracht. Won
derlijk mooi zijn ook de Futani-ruiters.
die hun rossen hebben omkleed met scha
brakken. zoals de Kruisridders dat deden
en die ook in hun gala een traditie hand
haven. die teruggaat op de geharnaste
pelgrims van Godfried van Bouillon. Hun
voorvaderen moeten met kruisvaarders in
aanraking zijn geweest. „Hoe" is één van
de vele raadsels, waarvoor Afrika ons
6telt. Enkele van die raadsels onthult ons
de film van Denis en Cotlow. die ons ver
baast en verrukt, zoals zelden een docu
mentaire film voorheen dat vermocht'
Op het toneel van Reünie staat ook deze
week nog de telepaath Henri Ravos.
Het uur der vergelding
Thalia Theater. - Een film die ln de
wild West speelt is uit de aard der zaak
êen „Wild Western" En in het algemeen
geldt dat als een kwalificatie. Een kwali
ficatie evenwel, die door de een als een
aanbeveling, door de ander als het tegen
overgestelde wordt gevoeld Ten opzichte
van deze film, op welke die kwalificatie
Ook van toepassing is. mag echter gezegd
worden dat die voor ieder een aanbe
veling kan zijn. Ze bevat stellig alle
eigenschappen van de doorsnee Wild
Western, waarvan spanning wel dq voor
naamste is. maar daarnaast ook die van
de goede speelfilm En de karakteruit
beelding, die Joel Mc Crea en Virginia
Mayo en de wat minder op de voorgrond
tredende Henry Hull en Dorothy Malone,
ten beste geven, is een bijzonder goede.
Bovendien is het verhaal, in aanmer
king genomen dat het in 1871 speelt, meer
aanvaardbaar dan van de meeste rolpren
ten in dit genre. Terwijl het ook niet het
gebruikelijke recept van de boosdoeners
aan de ene en de béjaagde onschuld aan
de andere kaftt, met daar tussen in de
onweerstaanbare held, die de onschuld
uiteindelijk doet zegevieren, ten grond
slag heeft. Het is een origineel verhaal,
dat mede bijdraagt tot de conclusie, dat
•r toch onder soortgelijke dingen nog een
groot onderscheid kan zijn.
maar de speelfilm werd een verwaarloos
de zaak. dikwijls een in celluloid verpakte
klucht, die men zijn tante op haar zeven
tigste verjaardag niet zou willen voort
zetten.
Vanwaar deze controverse tussen een
goede documentaire of vormgeving van
een idee geïnspireerd door de avantgardis-
tische beweging, die zich in de dertiger
jaren vanqit Frankrijk ook in Nederland
verbreidde en de Nederlandse speelfilm?
Wij geloven, dat wat de speelfilm betreft,
het de Nederlandse cinematografie aan
moed heeft ontbroken, aan de financiële
moed althans. En misschien ook aan een
geloof in eigen kunnen en geloof in de
..filmgeest" van het publiek. Men gooide
de Nederlandse speelfilm op een accoordje
met het publiek, men zag in de film veel
eer een volksvermaak, dan een zelfstan
dige kunstvorm, men verfilmde, maar
schiep niet uit innerlijke bewogenheid,
waaruit alleen schoonheid voort komt.
..De dijk is dicht" betekent ontegenzeg
lijk een wending in de Nederlandse filmge
dachte. Een periode van opbouw ener na
tionale filmindustrie gebaseerd op de
eigen volksaard.
Nederland kan weer filmen, dat is met
dit werk van Anton Koolhaas bewezen.
En al draagt dit werk ontegenzeglijk de
invloed van het compromis tussen finan
cier en kunstenaar, een compromis, dat
het resultaat was van nogal flinke con
flicten tussen Polvgoon-Profilti en Kool
haas. er zijn zoveel uitstekende eigen
schappen dat geloof in de Nederlandse
film weer gerechtvaardigd is.
Het gegeven is de geschiedenis van Wal
cheren: het bombardement van de West-
kapelse Zeedijk, de overstroming, de
overwinning op het water en het horstel.
Er omheen is het verhaal van een j wge-
man. die zijn vrouw op Walcheren iv et
achterlaten en haar verliest bij hei pole
offer, dat de Walcherense bevolking voor
de bevrijding moet brengen. Zijn moei
lijke terugtocht naar het eiland met lood
zwaar op zijn schouders de bagage van
het verlies en de ontmoeting met de oude,
verwoeste streek met als achtergrond de
nood van een gehele bevolkingsgroep ge
ven voldoende stof voor een dramatische
handeling, die zich tenslotte verliest in
de vreugde over het herstel en de vreugde
in de arbeid
Koolhaas, die het scenario vervaardigde
en de regie voerde, heeft dit gegeven in
een dikwijls treffende, ontroerende film
taal verteld Treffend door de schildering
van de overtocht door de Biesbosch. waar
in hij het landschap een dienende functie
geeft, yeffend door zijn weergave van het
gebeuren in de molen en ontroerend door
de vreugde over de wederopbouw.
Zijn verhaal wordt in die laatste film
maten een bewogen epos van Walcheren,
waarbij weliswaar- aan het einde de be
kende olifant met de lange snu.t om het
hoekje komt kijken, maar welke tekortko
ming men bij zoveel onverwach4 goeds
gaarne zal willen vergeven.
Ach er zijn meer minder goede eigen
schappen. De overgangen tussen de film-
scenes zijn soms bijzonder zwak. de dia
logen (nog echt Nederlands) slecht, maar
de film in haar geheel is een dergelijke
verrassing, dat men met die gebreken
graag accoord zal gaan. In Kees Brusse
voor de camera hebben wij buitendien een
kracht, die het op internationaal filmge
bied voor ons land kan opnemen
J. K. Mulder, van C. Huygensstraat 8
naar Peperstraat 68. J. C. Weurman-Vis.
van Joubertstraat 176 naar Noothoven v.
Goorstraat 13. C. J. van Schalk, van Graaf
Florlsweg 77 naar Snoijstraat 81. D. van
Grieken, van Geuzenstraat 39 naar Zwar-
teweg 1. T. M. Verboom-van Duuren. van
Wilhelminastraat 70 naar Jan Luyken-
straat 2. L. Verboom, van Herenstraat 111
naar Jan Luykenstraat 2. C. van der Stad.
van Boelekade 103 naar Boelekade 72. A
van der Stad-Wassing. van Wijdepoort 13
naar Boelekade 72. G. W. Ooms-Blokland,
van Kon. Wilhelminaweg 251 naarKar-
nemelksloot 39. W. C. van Duuren. van Z.
Derde Kade 48 naar Z. Derde Kade 117.
P. C. Groenendijk, van v. Strijenstraat
6 naar Zeugestraat 6a. P. Buitelaar, van
v Bergen IJzendoornpark 3a naar Nieu
we Parkweg 1. R. W. Wabbijn, van Leth-
maetstraat 26 naar Mosstraat 6. H. Tuinen-
burg. van Z. Vierde Kade 34 naar W.
Tombergstraat 13. J. M P. de Knoop, van
Vest 39 naar Vest 43. W A. Nieuwenhui-
zen-de Knoop, van Tweede Kade 60 naar
Vest 43. J. Kramme. van Kon. Wilhelmi
naweg 188 naar Noothoven van Goorstraat
10. G. C. van Kooten. van Nieuwe Haven
298 naar Varkenmarkt 18. A. van Ewijk
(8 pers.), van Bockenbergstraat 95 naar
Vossiusstraat 64. W van Loon (5 pers),
van Nieuwe Haven lb naar Vossiusstraat
66. C. den Boer (4 pers.), van' Lethmaet-
straat 34 naar Vossiusstraat 68. J. Over-
kamp (4 pers.), van Pr. Julianastraat 11
van Vossiusstraat 70. A. C. van Rossum
(4 pers.), van Karnemelksloot 39 naar Vos
siusstraat 72 W. van der Hoeven (3 pers.),
van Sophiastraat 55 naar Vossiusstraat 76.
H. E. Brouwers (3 pers van Vossius
straat 36 naar Vossiusstraat 82. L. J. Heer.
kens (5 pers van Vorstmanstraat 46 naar
Vossiusstraat 90. A. A. van Reenen-Ooms
(3 pers), van Veerstraat 6 naar Karne
melksloot 39. E. J. J Erdelmann (3 pers.),
van'O. de Boompjes 37 naar Turfmarkt 84.
L. van den Heuvel (2 pers.), van Boelekade
133 naar Raam 176. L. van der Haven (4
pers.), van Bogen 35 naar Bockenbergstr.
13. J. van der Laak (2 pers.), van Walvis
straat 7 naar Bosweg 99. G. C. de Graauw
(4 pers.). Van Turfmarkt 47 naar Nieuwe
Markt 2. P. Nuvelstijn (4 pers.), van Boc
kenbergstraat 43 naar Vorstmanstraat 46
J de Bruijn (3 pers.), van Erasmusstraat 7
naar Varkenmarkt 38. G. Baan (3 pers.),
van A. G. de Vrijestraat 22 naar Bocken
bergstraat 4. A. Lingen (3 pers.), van Boc
kenbergstraat 4 naar Westerkade 61. K.
Vellheuer (2 pers van Woonark Geertrui-
da naar Woonwagen v. Eesteren, Schiel
Hoge Zeedijk. H. Binee (2 pers.), v. Kui-
perstr. 17 naar Turfmarkt 68. A. Bergsma
(3 pers.), van Nieuwe Haven 166 naar
Vrouwesteeg 2. P. C. Tuinenburg (2 pers.),
van Z. Vierde Kade 34 naar W. Tomberg
straat 13. J. Jongeneel (3 pers.), van Uiver-
plein 80 naar Lijsterbesstraat 6. C. Kore-
vaar (3 pers v. Lijsterbesstraat 6 naar
Uiverplein 80 J. J van Vuuren (2 pers
van Speldemakerssteeg 13 naar Gouwe
136
Het Rotterdamse bedrijfsleven heeft op het meerderheidsrapport van
de Vliegveldcommissie, waarin de regering werd geadviseerd niet tot
de aanleg van een tweede vliegveld in het Westen van ons land over
te gaan, geantwoord. Het biedt een millioen aan om de aanleg van een
Rotterdams vliegveld voor te bereiden en uit te voeren.
Van mr K. P. van der Mandele, voor
zitter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor ZuidiHolland. ontving de
burgemeester van Rotterdam rt.l. een
brief van de volgende inhoudt:
„Het bedrijfsleven van Rotterdam
heeft met grote ontsteltenis kennis
genomen van de inhoud van het rap
port der Vliegveld-Commissie, waaruit
blijkt, dat de meerderheid dier com
missie de minister van Verkeer en
Waterstaat meent te moeten adviseren
het vliegveld Rotterdam, voor de
bouw waarvan reeds door de regering
toestemming was gegeven, voorlopig
terzijde te stellen. Het is in zijn brede
lagen overtuigd, dat vooï Rotterdam,
als grootste havenstad van het conti
nent, een vliegveld, alleen al voor het
goederenvervoer, onontbeerlijk is.
Een belangrijke groep uit dit be
drijfsleven heeft daarom besloten aan
het gemeentebestuur voor te stellen
onverwijld over te gaan tot het in het
leven roepen van een corporatie, welke
de aanleg van een Rotterdams vlieg
veld kan voorbereiden en uitvoeren.
Deze groep wenst harerzijds het be
drag van f 1.000.000 ter beschikking te
stellen om in onderling overleg met de
gemeente op de kortst mogelijke ter
mijn tot dit doel te geraken.
Gemachtigd dit aanbod aan u over te
brengen, zal het mij verheugen van u
te vernemen, dat dit door het gemeen
tebestuur in beginsel wordt aanvaard."
Burgemeester en Wethouders van Rot
terdam hebben op dit schrijven geant
woord. dat zij met grote voldoening ken
nis hebben genomen van het daarin be
doelde aanbod en dat zij zich voorstellen
terstond met het bedrijfsleven overleg te
plegen om een organisatie in het leven te
welke zich ten doel
Pr.
Gevestigd: C. P. van der Panne van
Reeuwijk naar Joubertstraat 178. A Th
Smissaert. van Arnhem naar Westhaven
11. G. Hamerslag, van Rotterdam naar de
la Reijlaan 40. Th. Huibers, van Groenlo
naar 2e E. J Potgieterstraat 81. W van
der Velde, van Avereest naar Vest 38. D
Brak. van Amersfoort naar de la Reijlaan
40. A. Tijseling, van Amsterdam naar
Westhaven 11. J. W. Rozendaal. van 's Gra-
venhage naar Goejanverwelledijk 21. J.
Stijger (5 pers van 's-Gravenhage naar
Kievitstraat 1. J Post. van Rotterdam n.
Raam 141. P. Kwakernaak (2 pers van
Nieuwerkerk a. d. IJssel naar Kon. Wil
helminaweg 311. L. A Tielen-Meulman.
van Eindhoven naar le E J. Potgieterstr.
16. N. Sinke, van Amsterdam naar de la
Reijlaan 40 A. J van der Vegt. van Heino
naar Turfmarkt 88a. H. C. Oostlander. van
Bennebroek naar Achter de Vismarkt 23.
C. L. de Groot-Timbuleng. van Indonesië
naar Kievitstraat 20. C. J. van der Mast.
van Indonesië, naar Gouwe 16. C. Bos-
Slootmaker. van Nieuwerkerk (Z.) naar
Vossiusstraat 98. J. A. Blom. van Hilver
sum naar Groenendaal 6. R. A. Vierhout,
van De Bilt naar Krugerlaan 98.
Vertrokkene B. E. van der Heyden-
Greiffer. van 4e Kade 115 naar Venlo,
Straalseweg 129 M. E J. J Bol. van C.
Huygensstraat 2 naar Rotterdam. Oost-
maaslaan 25. N Gadella. van Kon. Wilhel
minaweg 251 naar Leerdam. Kon Em-
malaan 39. M. F W Qessing, van Karne
melksloot 134 naar Nijmegen. St. Anna-
straat 289. W. S. F. Schouten, van de la
Reijlaan 40 naar Oegstgeest ..Endegeest".
J. G. van den Bijllaardt. van Joubertstr.
182 naar 's Gravenhage. Laan van Meer-
dervoort 211. A. J. Bruijniks. van Preto-
riaplein 35 naar Ermelo, Stichting Veld
wijk. M. A. Kruizinga. van-de la Reijlaan
40 naar Amsterdam. Sarphatistraat 106.
N. van Eijk (5 pers.), van P. C. Bothstr.
58 naar Amsterdam, Spaarndammerstr. 9.
P Tak (6 pers.), van Kon. Wilhelminaweg
272 naar Ridderkerk. Slikkerveer. Pr Ma-
rijkestraat 20. J. W Dingstee, van v. Swie-
tenstraat 4 naar Leiden. Vinkenstraat 4.
M. C. P. Verhart. van Mr D J. v. Heusde-
straat 31 naar Nijmegen. St. Jacobstraat
161. T. Willemsen (6 pers van Zoutman
straat 15 naar Baarn. Eikenbosweg 35
f.T.HIÜC
Ammerstol
Loop der bevolking. -
Kok en B. Nin Vasquez uit Uruguay in
Achterweg 46; J. G. de Mik en echtgenote,
van Bergambacht in Achterweg 57.
Vertrokken: C. Looren de Jong en echt
genote naar Streefkerk. Beneden Tiend-
weg 3; K. Ch. Boom. naar Gouda, Heeren
straat 147; A. Prins, naar Krimpen a. d.
IJssel, Oosterstraat 3; F. H. van Leeuwen,
naar 's Gravenhage. Rembrandtstraat 250.
A. Bakker en gezin, naar bergambacht.
Kerkweg B 168
Verhuisd binnen de gemeente: A. J.
Verschoor, van Wilhelminastraat 8 naar
Wilhelminastraat 6.
Burgerlijke Stand. Getrouwd: W. H.
v d Berg. 29 (Krimpen a. d. IJssel) en A.
Prins, 25 jaar.
Geboren: Johanna Maria. d. v. J. P.
Looren de Jong en M. de Ridder; Jan, z.
v. P. Brand en W. van Veenendaal; Alex,
z. v. J. O. Ooms en N. den Hoed, Johanna
Janna. d. v. P den Ouden en J de Vries;
Cornelis. z v. G. den Hoed en M. Deelen;
Marrigje, d. v. C. G. v. d. Graaf en W. Bot.
Boskoop
Nieuwe pootroos. De gebr Veerman
hebben een nieuwe pootroos gekweekt.
Deze ontwikkelt een goede gioei "met
grote, harde takken. De roos heet voorlo
pig „G.V. 1" en wordt door de commissie
voor het patentrecht gerangschikt onder
de groep „Rosa".
Bloemenveiling. Coöp. vereniging „De
Boskoopse veiling" 3 November: Rozen,
grootbloemig per bos 20 stuks Better
Times 2.80—5.20, Hadlev 3.20—5 40. Vier-
landen 5 20—7 00. Edith Helen 5.40, Butter
fly 2 80—4 40 Rosalandia 4 40—6.40, Duis
burg 3 40—5 60, Mme Jules Bouché 6.00-—
7 20, Pech told 3.40—4.60. Gemengde rozen
90—2.60. Babyrozenn per bos 10 stuks- Ju
weeltjes 65—1 60. Gloria Mundi 28, Wolfs-
glorie 55—1.40, Ingar Olsson 60. Polyantha-
rozen 80-«é 60, Else Poulsen 32—70. Sweet
heart 90—1 40. Ellen Poulsen 75—85 Di
verse per bos 10 stuks: Clematis Prins
Hendrik 3.70—4 40. id. Mus le Coultre 3.50,
Sneeuwbestakken 16—28, Asparagus 29—
40. Laurusblad 20. Pernethvatakken met
rose bes 1.20—1.80, id, met rode bes 96—
130, id. met witte bqs 56 -80, Andromeda-
blad 57. Mahoniablad 80. Besdragende
heestertakken 90105, Chrvsanthen, groot
bloemig 3.50—4.20. id. klein bloemig 1.30—
2 40. id gemengd 60-90, tros Chrysanthen
rose 56-90. id wit 60-85, id. geel 58-67.
id. bruin 49—80, id. crème 40—57. id brons
58—70, id. rood 47—52. id. zalmkleurig 65—
75. id. gemengd 65—90. Diversen per stuk:
Hederaplanten 35, Pernethvaplanten met
witte bes 55—1 05. id. met rose bes 40—60
id. met rode bes 27-40. Besdragende hees
tertakken per tak 70—100. Begonia's, per
stuk 44—60.
Ouderkerk a. d IJssel
Burgerlijke Stand. Gehuwd. Dirk de
Jong 28 j.. te Rotterdam, en Johanna
Dirkje de Groot 25 j.; Dirk Marinus Ring-
lever 21 j., te Rotterdam, en Tonia Wil-
helmina de Wildt 18 j.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk.
dorp: 9 30 uur ds J. Hovius te Hoogeveen
6.30 uur ds A J. Timmer Wijkgebouw
Lage weg: 9.30 uur ds A J. Timmer: 6.30
uur ds J. Hovius te Hoogeveen. Geref.
Kerk 9 30 en 6.15 uur ds C. A. Vreug-
denhil.
Raadsvergadering. De raad dezer ge
meente is tegen Maandagavond 7.30 uur
bijeengeroepen.
Geslaagde kaasdag. Voor de kaasdag
bestond weer grote belangstelling. De
door de gemeente beschikbaar gestelde
wisselbeker werd gewonnen door de heer
G Verdoold. De heer A. Vink tfchaalde
de türeede prijs.
Moerkapelle
Voorlichting over beroepskeuze.
In de openbare school werd Donderdag
een ouderavond gehouden, die zeer goed
bezocht was. De heer Dillen, ambtenaar
van de Raad van Arbeid te Leiden, sprak
oVer „Beroepskeuze-voorlichting". In de
pauze was er gelegenheid het werk der
leerlingen te bezichtigen Als leden der
oudercommissie werden gekozen de heren
N van den Berg en J. L. J. Everaart.
Stolwijk
BurgerlUke Stand. Geboren: Jan. z. v.
A G. de Kovel en F. Verhoef; Jénna, d. v.
A Scheer en M. van Vliet; Dirk Adrianus.
z. v. D A Anker en J. M. de Jong Ge
huwd: C. Lingen 32 j„ te Gouda, en A K.
Bouter. 30 j.; G. W. C. van Bekkum J0 j.
en N. van den Heuvel 17 j.
Patiënt bij tandheelkundige
behandeling overleden
(Van onze correspondent).
In Zevenhoven nabij Nieuwkoop is dezer
dagen grote beroering gewekt door het
overlijden van een inwoner tijdens een
tandheelkundige behandeling De 27-jarige
A. Kalshoven begaf zich naar de niet meer
practiserende arts dr Lucardie, die regel
matig. onder contróle van dr Visser uit
Noorden, tanden en kiezen trekt onder
Evipanslaap en nieuwe gebitten plaatst
Zoals ook bij andere gelegenheden, was dr
Visser aanwezig bij de behandeling van
Kalshoven. die zich alle tanden en kiezen
liet trekken voor het plaatsen van een
nieuw gebit.
Dr Lucardie heeft de heer Kalshoven in
Evipanslaap gebracht,- en heeft inderdaad
alle tanden en kiezen getrokken Doch de
heer Kalshoven is niet meer ontwaakt uit
de Evipanslaap en bleek volgens een door
dr Visser ingesteld onderzoek te zijn over
leden.
De man laat een vrouw en twee kinde
ren van twee jaar, benevens eer kind van
vier weken na.
Generaal MacArthur gelooft niet. dat
een ..buitenlandse regering" zich met alle
macht officieel in de Koreaanse oorlog zal
mengen, aldus heeft hij ln een interview
met de Tokiose correspondent van de
Daily Mail verklaard. MacArthur was
niet bezorgd over de toestand in Korea
aldus deze correspondent. „Verslagen le
gers houden vaak op het laatst nog eens
wanhopig stand", had MacArthur ver
klaard.
MacArthur twijfelde er aan. dat de
Noord-Koreanen meer versterkingen krij
gen dan ln de eerste periode van de actie
Zij hebben nu alleen meer succes, omdat
zjj op een kleiner terrein zijn samenge
trokken.
Indien de nieuwe strijdkrachten Chine
zen zijn, die in opdracht van hur regering
handelen, zou de toestand een geheel an
der aanzien krijgen, aldus MacArthur.
De strijd in Tibet
Dalai Lama uit Lhasa
vertrokken
Chinese troepen zijn Lhasa tot op 250
kilometer genaderd, aldus uit Kalimpong
ontvangen berichten. De Dalai Lama is
met de regent Takta Rimp Otsje en het
kabinet met onbekende bestemming uit
Lhasa vertrokken, aldus dit bericht Naar
verluidt heeft te Lhasa een politieke
ommekeer plaatgevonden.
Het Sowjet-Russische persbureau Tass
meldt, dat het 9de Tibetaanse regiment
naar de Chinezen is overgelopen en dat
twee Britten en twee Indiërs in de slag
bij Tsjangtoe zijn gevangen genomen
De Chinese autoriteiten zouden een
onderzoek hebben ingesteld naar de re
den waarom deze buitenlanders in het
Tibetaanse leger waren.
Over de regeling van het handelsverkeer
tussen Nederland en West-Duitsland wordt
tuseen vertegenwoordigers der beide rege
ringen overleg gepleegd.
Hangende dit overleg ie nog niet te zeg
gen of en op welke wijze en voor weilke
goederen de Duitse instanties de invoer uit
Nederland toestaan of regelen. Evenmin is
duidelijk of en op welke wijze de betaling
althans de transfer, voor eventuele leverin
gen zal of kan worden geëllectueerd. De
Nederlandse exporteure. die in 't bezit zijn
of komen van uitvoervergunningen, worden
derhalve dringend aangeraden zich ervan
te verge wiesen, dat hun Duitse relaties
over de nodige vergunningen en docu
menten beschikken waardoor zekerheid
bestaat dat de contractueel verschuldigde
betaling en transfer zal volgen. Met name
dient men er zich van te overtuigen, dat
de Duitse afnemer in het bezit is van een
z.g. Deviesenzahlungsbenehmigung. Bij
ontbreken van deze of dergelijke docu
menten loopt men het risico dat de uit
hoofde van uitvoer ontstane vordering
niet zal kunnen worden vereffend De
Nederlandse overheid zou eventueel in een
later stadium niet in staat kunnen blijken
te zijn afdoende bijstand ter zake te ver-
UJk Nederlands
vergadering zal de heer
treden ala voorzitter van dit
Den Haag een
gehouden van het Konink-
Landbouw Comité
plannen voor de aanleg van een vliegveld
in Schieveen binnen zo kort mogelijke
termijn tot uitvoering te brengen.
Weduwe van Portoricaans
extremist in arrest
Vorens officiële cijfers zijn 27 per-
sonén om het levep gekomqn en 41 gewond
geraakt bij de onlusten op Portorico. 224
Personen, onder wie nationalistische lei
ders. zijn in voorlopige hechtenis ge
nomen. Sinds Donderdagavond zijn geen
ongeregeldheden gemeld, doch naar ver
luidt zouden leden van de Nationale
Garde in een nachtclub zeven kisten dy
namiet in beslag genomen hebben. Ér
zouden daarbij vier arrestaties zijn ver
richt.
De 21-jarige echtgenote van Grisello
Torresola, die bij de poging tot een aan
slag op president Truman de dood vond,
is Donderdagavond in hechtenis genomen.
Zij had met haar 6 maanden oude baby
haar hotel verlaten, maar kon later wor
den aangehouden. Het is mogelijk, dat
mevrouw Torresola zal worden vervolgd
wegens medeplichtigheid aan de aanslag.
Merwede 3 v N Orleans te Jacksonville
Midas Amst-Savona 2 v Gibraltar
Molenkerk 2 nog steeds te Accra
Nestor 2 v Rotterdam te Tanger
Nlgerstroom i v Dakar n Plymouth
Nw Amsterdam Rott-New York p 2 Blshoos
Oranjefontein 3 v Kaapstad te Southampton
Orion 1 v Istanbul n Bourgas
Phrontls 2 v Soerabaya n New York
Polvdorus 3 v Penang te Belawan
Prins Fred. Hendr., 2 op 283 m O v Belle ttl*
Prins J W Frtso 2 v Bremen te Hamburg
Prins Willem 2. p J K St. Vincent thuisreis
Prln» Willem 3. 2 v Chicago n Montreal
Pygmalion 2 v Kingston te Cap Haitien
Reynlersz 2 v Menado n Ternate
It (Inland 2 op 200 mijl Z v Pernambuco
SchledUk 2 op 240 mijl OZO v Cape Sable
Slbajak Rott-Sydney 3 te Port Said
Slamat 3 v Bahrein te Kowelt
SoestdUk 2 nog te Alexandrlë
Stad Alkmaar vertr 5 v Emden n Lulea
Stad Lelden 2 op 110 mijl ZO v Cape Sabla
Stad Maastricht p 1 Kaap Vlllano thuisreis
stentor 3 v Bevroeth te Iskenderum
Streefkerk 2 nog steeds te Dammam
Tero Antwerpen-Santos p 3 Madeira
Tiberius 1 v Curacao n New York
Tltus 3 v Lattakia n Kymassl
Tjlbadak Penang-Mauritius p 2 Sabang
TANKVAART.
Caltex Delft p 3 Gibraltar n Bahrein
Caltex Utrecht Rott-Bahreln p 2 Muscat
Ctstula 2 op 275 mijl NW van Aruba^
Gorilla Fahaheel-Havre p 2 Aden
Ena 2 v Aruba n Gent
Esso Den Haag Aruba-Rott p 2 Mona Passage
Etrema 2 v Kinston n Curacao
Malea Mirt-Rotterdam p 2 Socotra
Metuia 2 v Rotterdam te Napels
Mltra 2 op 900 mijl NO v Sombrero eü
Mijdrecht 2 op 180 mijl NO v Madetra
Ruflna 31 v st Kitts n Guadeloupe
Saroena 2 v Pladjoe te Mlri
Scherpendrecht 2 op 350 m ZW v Cape Race
Tankhaven 2. 2 v Palembang n Belawan
Tibia Londen-Llssabon p 3 Flnlsterre
Woensdrecht 2 v Cartagena n Curacao
ZEESLEEPVAART.
- Raad van Europa (II). Zoals bekend Is.
hebben West-Dultsland en het Saargebied.
als toegevoegde leden van de Raad van
Europa, automatisch recht van spreken ln
de Raadgevende Vergadering van de Euro
pese Raad. doch zij kunnen geen aanspra
ken doen gelden op vertegenwoordiging ln
bijeenkomsten van het Mlnisterscomltó Een
Vrijdag te Rome genomen beslissing verli
1«v
ROTTERDAM. AANGEKOMEN 2 NOV..
Stad Arnhem, Ned„ Amsterdam, ledig. Vul-
caan. Waalh Cornwood. Eng Londen, .e-
dtg Anth. Veder. Waalh Euroland. Ham
burg benzine Van Ommeren Petr h.; Me
Pan-- Huil ledig. Erhardt Dekkers.
Waalh.Grete Bucher, Duits. Kotka. hout
Nubel Binnenh Vecht, Ned.. Stokka hout
Wagenborg. Merweh; Olivian Coast Eng.
Newcastle stg Burger IJselh.
3 NOV.; Werner. Duits Sundsvall. houtpip.
Burger. RUnh Jaba. Ned„ Londen, milker
Furnesa. Maash Martha Russ, Duits Bre
men. stg. Ruys. Merweh Alchlba. Ned
Lulea. erts Hudlg Veder Waalh Nabo-
land Zw. Izmir, stg Kuyper v Dam A
Smeer Uselh.; Butt. DulU. Bremen, ledig.
Burger. IJselh: Otranto. Eng.. Djakarta.
Burgers Ruys Lloydkade; AxeldUk, Ned
Antwerpen stg. HAL Wtlh.kade; K. C. Ro-
genaes Noor Antwerpen stg. Nlev Goud'..
Lekh Jessie Maersk Deen Antwerpen. *:g^ dt\
Van Ommeren Merweh Hellevoetsluis. Ved?* "l!
Amsterdam. ledig Muller. Middenkous: Ba
tavler. Ned Ornskoldsvlk hout Wagenbo.g.
Parkkade Veenenburgh. Ned Mlddlesbro
stg Muller Merweh Norlanda It Saffl.
fosfaa Oudkerk. Waalh Export, Ned
Londen stg Muller Jobsh Batavier l Ned.
Londen, stg Muller robskade. Tanny Brun-
ner, ït. Antwerpen ledig Arm Farina.
Waalh 10; Hollandla, Ned., Oosterhout.
ledig. Vermaas. Spoorh Norma, Ned Ven
lo. dakpannen. Solomons. aPrkk Papen
drecht. Ned. Schiedam ledig, v Ommeren.
RDM. Slgvard, Zw. Malmo. stg.. Burger
IJselh OZ; Rlo Gallegos, Arg.. B Aires
vlees. Wambersie, Schleh NZ: Zeehond.
Ned Newcastle, kolen Ned. Zwits, Waalh
F. Sw Ardennta, Zw Gothenburg, stg
K„ v. D en Sm IJselh.; Mellskerk. Ned
Kobe. stg.. VNS. Wilh.k Fortuna Geall
Kopenhagen, stg Wambersie. Lekh Mar
pessa, Griek, Savona. erts. N Rijnv Ver
Waalh. C Sw.. Troinpenburgh, Ned.. Ham
burg. stg. Muller. Parkh WZ; Helen ralr-
play. Eng Norwich, kolen, Furness, Waalh
Fr Sw Stepan Khaltuun, Rus, Moermansk
bunkeren. Vulcaan. Vulcaanhaven; Taurus,
Ned.. Grangemouth, kolen RKC. Waalh F
Swarttouw
ROTTERDAM, VERTROKKEN 3 NOV.:
Llbelle, Bremen stg. Badzo, Goole stg
Saturnus. Emden. ledig. Keizersgracht. Hel
slnki stg: Hector. Amsterdam stg Audax,
Puerto Marghera kolen Sheringham. Har
wich stg: Nassauhaven. Malmo stg Tubo,
Amsterdam ledig: Over«sel Hamburg *tg.
Tarn Yokohama stg: Cato. Bristol, s'g
Sambre, Parijs, stg
3 NOV Wim. Londen, stg: Barracuda. Pel-
worm. stg. Echo, Dublin stg; Martagon, Phi
ladelphia Uzer: Ardetta, Liverpool stg: No-
rag. Gothenburg kolen; Yngen, Karlshamn.
kolen. Christian Holm. Frederlcia. olie; Sea-
ham, Harlingen ledig: Vlier Lissabon -tg.
Camroux III. Boness. Ijzer; Grangetoft Blyth
Uzer; Gretchen, Assens, ledig: Euroland,
Port Jerome, benzine; Southport, Huil. Urer;
Eljo, Drogheda. stg Oranto. Londen, ledig
VAART
AagtedUk l v New York n Rotterdam
AbbédUk Boston-Montreal p 3 Antlcoeü
AJblreo Montevldeo-Antw d 2 Lissabon
Alcyone 2 op 250 mUl ZW v d Azoren
A deramtn 3 v p Oenül te Point Notre
A gorab 3 v Amsterdam te Londen
A hena Rott-R10 Janeiro p 2 Madeira
Alnatl Baihla-Antw 2 v Las Palmas
Alphacca 2 v Baltimore te Norfolk
Alpherat p 2 Kaap de Goede Hoop
Aludra 2 op 120 mijl ZW van Kaap Frto
AmsteldUk Antw-Havaima p 3 de Azoren
Amstelkerk 3 v Amsterdam te Hamburg
Amstrtveen 31 v Baltimore te Houston
And Uk 3 v Londen n Antwerpen
ArenösöUk 3 v Montevideo te Paranagua
ArkeldUk 1 v New Orleans n Rotterdam
If/1.*. „Hf^ton"An^ p 2 Key West
Atlas 2 v Algiers n Oran
Baarn Chili-Amat 2 v Arica n Callao
Beverwijk 2 nog steeds te Alexandrlë
o 3 v Antwerpen te New York
BlUdendUk Antw-New York p l Lizard
Boskoop 2 v Port Ltmon n Cristobal
1 Oost van Madeira
"ast
DalerdUk 2 v Los Angeles n Vancouver
Delft 2 op 430 mUl ZW van de Azoren
piemerdük 2 op 210 mijl NW van Aruba
DuivendUk 2 v San Francisco n Vancouver
2 op 660 mijl Oost van Cape Race
1 v Soerabaya n Bangkok
.erk 3_v Amsterdam n Tenertffe
ha uitreis
- -te Bremen
Maomsbarb't i"?'* P B«»Chy Head
Heemskerk 3 v Belra te Mozambique
Heider 2 in Str Magelbaens n Montevideo
Hera 3 v Punta Cardon te Maracaibo
Hercules 2 v Cavalla n Mutsuna
Hestla 2 op 140 mUl ZW v d Azoren
Japara Java-New York 2 v Colombo
Jupiter 2
Af/wUk 3 v Rotterdam te Gothenburg
Kllpfonteln 2 v Hamburg n Antwerpen
Leersum 2 op 500 mUl O v Bermuda eU-
Lemsterkerk 1 v Basrah n Rotterdam
^1««;rkuR,ott-Sahreln p 2 Makallah
Loenerkerk 3 v Bender Abbas te Bahrein
l"utt«rif»ri, ,Kar»cW-R°tt 3 te Port Said
Lutterkerk 3 v Amsterdam te Hamburg
Maas 2 op 100 mUl Noord van Bonai'e
2 NO van Madelrs
Marken 2 v Karaohl n Rotterdam
mIh.'u/.I V 3 v/rMMAtle n Singapore
Mellskerk Japan-Rott 3 v Antwerpen
Mentor 3 v Calamata te Palermo
Witte Zee Rott-Port Said 1 op 33.01 N en
Zwarte Zee IJmulden-Santos p 3 Ouessant
KLEINE VAART
nan
Adara 2
Adm de Ruyter l v Port Talbot te Barry
Admiraal Nelson 2 v Antwerpen n strood
Aegir 1 v Malmo te SkoghaJi
Agiena Rott-Aarhuus p 2 Hoitenau
Aktjo 2 v Kopenhagen n Gent
Albert D 2 V Antwerpen n Londen
Aldcbaran 2 v Londen
Aldo 1 v Fredriksvaerk te StetUa
Amazone 3 p Hoitenau n Abo
Antares 2 n Nofwich
Appingedam p 2 Flnlsterre n Amsterdam
Arent M l v Duinkerken te L.onden
Banka 1 v Rotterdam te Emden
Bellatrlx 3 p. Hoitenau n Zaandam
Berend N l v Garston te Liverpool
Berkelstroom 2 v Amsterdam te HuU
Bianca l te Avonmouth
Bounty p Kalmar
Brandaris 2 v Hamburg n Fredrlkssund
Brem 31 v Lissabon n Rotterdam
Casablanca 2 v Belfast te Drogheda
Celebes p 3 Flnlsterre n Casablanca
TJlsadane 1 v Hongko ig te Kobe
Van Riebeecl- 3 v Belawan te Singapore
Van RiemsdUk 3 v Semarang ie Djakarta
Veendam 2 op 760 mul Oost v cape Race
xolendam Rotterdam-Sydne.v 2 v Aden
Vulcanus 3 v Amsterdam te Hamburg
Watngapoe I te Toelahoe (Ambon)
Westland 2 v Rio Janeiro n Ilheos
Willemstfd 2 v Aruba n Port Ltmon
IJssel 31 v Cap Haltlen n Mobile
ZonnewUk 2 nog 'te La Gualra (rede)
Zuiderkruis Rott-Korea 3 te Port Said
Ceres 1 v Exeter te Southampton
Coolhaven 3 v Rott te Casablanca verwacht
Cornells Houtman 1 v Moetaganem
Da Costa 1 v Hull te Great Yarmouth
Davina Goekoop 2 v Alllnge te Wlsmar
Delflg. 2 p Brunsbuttel
Deni 2 v Trilleborg ie Karlskrona
Dlnkel 31 v Newburgh n Londen
Dorlnda 2 v Gent te Antwerpen
E A Scheer p l Ustica n Marseille
Egbert Wagenborg p 2 Wight n Casablanca
Elizabeth B 1 v Lissabon n Londen
Elisabeth RKC 2 v Rott te Antwerpen
EllewoutsdUk 2 v Partington te Londen
Elma 2 v Amsterdam te Antwerpen
"mke 2 v Rouaan
luropa 3 v Thornaby
Express 2 v Amsterdam te ParUs
Fakir 2.v Hernosand n Venlo
Fenna 31 v Hengelo te Gothenburg
Fiducla 2 v Maassluis te Boston
Fiducla N 2 v Gweek te Fowey
Flvel 1 v Mlddlesbro
Franka l v Rotterdam te Londen
Friesland SSM 2 v Rotterdam te Blyth
Frlsi» 2 v Alblassetdam te Havre
Gaasterland 3 v Lelth te Grangemouth
Geslna 3 te Vlfsta
Gezlena Hendrlka 2 v Duinkerken te Oefle
Globe 2 te Mlddlesbro
Glory Gefle-Zaandam p 2 Hoitenau
Gruno t v Ronneby te Solvesborg
Hagno 4 v Dublin te Amsterdam verwacht
Hasewlnt 1 v Par n Preston
Hast 3, 2 v Parijs te Kopenhagen
Hoendlep 2 te Duinkerken
Hondsbosch 2 v Amsterdam te Mlddlesbro
Hoogeland 2 v Fredrlkssund n Huil
Hoop 2 v Telgnmouth te Helsinki
Horizon 3 te Skoghal!
Horst 1 v Goole n Cherbourg
Ingeborg 2 v Rotteidam te Brake
In Orde 31 v Amsterdam te Mlddlesbro
Irene 2 p Hoitenau
Jac. Catharina 2 v Liverpool n Newport
Jacoba 2 v Kinsale te Par
Jantiena 3 te Skoghall
Joost 2 v Skutskar n Hernosand
Jozo l v Stockholm n Rotterdam
Julia Mary 2 v Casablanca te Agadlr
Keizersgracht 3 v Rott te Antwerpen
Konlngsdiep 2 te Rostock v Rotterdam
Lena 1 v Koping te VestOras
Leny 2 v Foynes te Fowev
Liberty 2 n Poole
Limburg 1 v Cork n Llanelly
Mado 1 v Fecamp te Londen
Marathon 3 v Hudiksvall te Vllsstruten
Margaretha 3 v de Llsard
Maria S 2 v Skoghall n Delfzijl
Maria Theresla p 2 Hoitenau n Kopenhageo
Marne 1 v Parijs te Glasgow
Marsdiep Stralsund-Amst p 2 Brunabuttal
Marva 2 v Amsterdam te Mlddlesbro
Matar N 2 v Pasales n Rotterdam
Melke 3 v Antwerpen n Lissabon
Merak 2 v Falmouth te Londën
Merrurlus 2 v Londen te Ipswich
Meteoor 2 p Hoitenau
Mies 2 v Rotterdam te Duinkerken
Mlra 2 v Gothenbuig te Otterbacken
Nanny 3 te Skoghal!
Narwal 2 v Granville te Shoreham
Nautilus 1 v Liverpool n Whitehaven
Nelly Bayonne-Fedalah p 2 Lissabon
Neptunus 2 te Caen v Honfleur
Nettle 2 v Grimsby te Mlddlesbro
Nimrod 2 te Wlsmar
Noordkaap 3 te Boston
Olwe 2 v Antwerpen te Gent
Oostzee 1 v Fur te Colchester
Oldambi 2 v Karlstad
Oud Bctferland 2 v Telgnmouth te AAtw
Palma 3 v Port Jerome te Bordeaux
Pamlr 2 te Rouaan v Caen
Paraat 2 v Bohus te Skoghall
Pavo 2 v Hudiksvall n Stooka
Peter Swenden 1 v Gent te Dublin
Ponto Hernosand-Zaandam l v Gefle
Prinsengracht 3 v Wasa te Rafso
Prinses Margriet 2 v P Talbot te Gent
Ransel 2 v Amsterdam te SkoghaU
Remmert 2 v Antwerpen te Lissabon
Rival 2 p Terschelling n Utrecht
Romeja 2 te Hamburg
Rosemarie 2 v Kopenhagen n Rotterdam
Rottum 3 te Antwerpen
RuJa 31 v Vejle te Horsen»
Santa Lucia l v Helsinki te Plymouth
servu» 2 v Gent n Mlddeifart
Slan l v Skoghall n Voorburg
Skald 2 v Rotterdam te Antwerpen
Speedwell 1 v Suez n Wellington (NZ)
Spurt Stralsund-Rott p 3 Hoitenau
Suriname 2 v Calais n Rotterdam
Tempo 1 v Rotterdam te Goole
Timor 2 v Antwerpen te Vllsslngen
Tinda 1 v Stockholm te Nykobuag
Tlny 2 v Antwerpen n Huil
Toni 3 te Stockholm.
Tromp 3 v Kopenhagen te Sundsvall
Tuko 3 v Ltmhamn n Hernosand
Twin 2 n Blyth
Tyro 3 v Dublin te Londen verwacht
Union 3 v Londen n Antwerpen
Unltas 2 v Ronnskar te Burevs
VIod 1 te Delfzijl
Vlrgo Herndsand-Harlingen p 1 Kirt
Vivo Gdynia-Amsterdam p l Hoitenau
Volkerak 2 v Wllhelmahaven n Boness
Vrede 2 v Newcastle te Oalwav
Ward 3 v Duinkerken
Westland 2 v Port Talbot te Gent
Westpolder 4 v Oporto te Antwerpen verw.
Wj da 2 v Gothenburg te Karlskrona
Wllhelralne 2 te Cardiff v Balllna
Willem Horsens-Londen p 2 Brunsbuttel
Wolanda l v Kings Lynn te Norwich
■VSK1MO zijn naam betekent: „Eter van rauw vlees".
lJ Zijn huis is een hut, gebouwd van sneeuwblokken, gestoffeerd met huiden en
verlicht door een traanlamp.
Zijn leven is een compromis met de natuur. Hij slaapt, eet en lacht gedurende zes
maanden van het jaar. Het andere gedeelte van het jaar jaagt hij, doodt hij en
slaat hij zijn voedsel op.
Hij heeft een uiterst bescheiden manier van spreken. Hij gebruikt nooit de eerste
1 oh enkelvoud ln plaats van „ik", zegt hij: iemand
DE ESKIMO, die voortdurend op zijn
hoede moet zijn om in het barre ge
bied om de Noordpool niet de hongerdood
te sterven, maakt zich geen zorgen over
verleden of toekomst, hij denkt alleen nog
maar aan het eeuwigdurende heden. Ter
wijl bijna alle stammen ter wereld wel
min of meer in aanraking zijn gekomen
met de „beschaving", is de Pool-Eskimo
altijd eenzaam gebleven, bevreesd als hij
is. dat anderen zijn voedsel bedreigen. Hij
leidt zijn nomadenbestaan rond de mag
netische Noordpool, een gebied, dat geen
blanke practisch kan bereiken. De levens
wijze in dit deel der aarde verschilt dan
ook niet veel met de levenswijze der vol
keren ten tijde dat de aarde nog jong
was
De Pool-Eskimo s zijn vrolijk, doch ken
nen geen mededogen. In onze periode van
tanks en bommen jagen zij met pijl en
boog. Zij delen hun jachtbuit eerlijk en
zijn te primitief om te'liegen. De ontdek
kingsreiziger Hans Ruesch typeert hun
mentaliteit in levensgewoonten in enkele
verhalen, die in zijn boek over dit Won
derlijke volk zijn opgenomen Zo het ver
haal over Ernenek.
TEDERE man behalve Ernenek
zou begrepen hebben, dat dfi komst
van de gróte vrolijke handelaar Kidok
het noodzakelijk maakte een snel be
sluit te nemen ten aanzien van de
dochters van Ooloolik.Iedere man,
behalve Ernenek, de stugge jagerdie
maar een armzalige minnaar was. Hij
wist precies hoe hij een beer met één
slag kon vellen, doch op het terrein
der liefde was hij maar een sèhamele
figuur.
Die hele zomer maakte Ernenek op zijn
wijze het hof aan Oolooliks beide dochters.
Imina en Asiak. Op een dag echter kwam
Ernenek van de jacht thuis, de zon was
al bijna onder. Er was nog juist genoeg
licht om gewaar te worden, dat een hon
denslee aan de horizon verdween. Imina
was weg
..Het werd tijd, dat Kidok verdween",
sprak vader Ooloolik. „want hij heeft ten
minste mijn waardeloze dochter als vrouw
meegenomen. Jij kon geen beslissing ne
men, nu heeft hij het ten minste maar ge
daan."
Dit maakte echter, dat Ernenek plotse
ling tot de overtuiging kwam, dat hijzelf
Imina had gewild. Hij zou de dief van
Imina grijpen! Slede en honden werden
onverwijld in gereedheid gebracht, doch
eerst kroop hij nog in zijn hol om een
kom warm drinken tot zich te nemen
„Iemand zal Kldoks lever uit zijn
lichaam rukken en zijn oren afsnijden."
sprak hij. „Iemand zal hem leren stelen!"
Hoewel zijn hongerige honden om eten
blaften, gaf hij ze niets; hongerige hon
den zijn immers snelle honden en ster
vende honden zijn het allersnelst!
„Neem Asiak mee", sprak Ooloolik. zijn
giechelende dochter naar voren duwend,
„dan kun je de zaken met Kidok makke
lijker afwikkelen. Hij betaalde voor één
van mijn waardeloze dochters, dan moet
hij dus de andere maar nemen."
Ernenek aarzelde.
„Waarom wil je Kidok achterna?" vroeg
Asiak verleger..
„Omdat ik Imina wil hebben."
Asiak sprak: „Iemand weet alleen, dat
nog jarenlartg iedereen om je zal lachen,
omdat je een vrouw achterna liep. Dat
doet geen man. En je weet bovendien, dat
de robben zich alleen laten vangen door
mannen, die succes hebben bij de vrou
wen en zodra bekend wordt, dat je een
vrouw achterna gelopen hebt. zullen ze je
ontwijken."
„Je bent alleen maar een bijgelovige
vrouw", antwoordde Ernenek boos.
Maar de jacht op Kidok begon. Ze von
den het paar Kidok stond over een gat
in het ijs gebogen en trachtte een paar
vissen te verschalken.
„Iemand is gekomen om Imina terug te
halen", «prak Ernenek.
„Waarom neem je Asiak dan niet? Kan
ze geen huiden schrapen en de andere
kleine dingen, die vrouwen behoren te
doen?"
„Jawel", gaf Ernenek toe, „maar iemand
wil Imina, omdat... Maar hier was de
grens van zijn denken gekomen Het
kwam niet in hem op, dat hij Imina wilde
juist omdat Kidok haar genomen had.
„Niemand kan een vrouw dwingen",
wist Kidok „Imina kan met fe meegaan
als ze wil. Maar in dat geval moet Asiak
een waardeloze handelaar vergezellen, die
niet meer alleen wil trekken."
Asiak knikte. Ze besloten gezamenlijk
naar de hut terug te keren om eerst wat
té drinken. Men zegt elkaar in dit gebied
der aarde nimmer vaarwel, alleen de
komst van een gast wordt gevierd. Schei
dingen zijn immers altijd droef Het zou
dus juist zijn geweest ais Ernenek hel
vertrek van Kidok en Asiak niet had ga
degeslagen en in zijn hut was gebleven
Maar hij volgde hen naar buiten en greep
de honden beet toen de slee zich in be
weging zette.
..Iemand wil toch maar liever Asiak
hebben", sprak Ernenek. „Neem Imina
maar weer terug."
Kidok lachte. Ernenek waa vast gek ge
worden. Of de ene vrouw niet even goed
was als de andere! Ernenek nam Asiak
mee naar de hut en pakte haar onmiddel
lijk vast; Asiak nam een bevroren zalm en
«loeg hein er mee om de oren
„Een domme vrouw valt niet zo-
makkelijk als een beer", ze! ze
Tn de herfst schonk Ernenek de ouders
van Asiak een lamp en in ruil gaven zij
hem Asiak. Ernejlek was trots, dat hij nu
een getrouwd man was, in staat nu ook
die kleine „gunsten" weg te schenken, die
hij in vroeger dagen van andere echtge
noten ontving. Toen hij stil zijn hut vèr-
liet. wetend dat zijn vriend Anarvlk Asiak
een vrolijk bezoek zou brengen, rechtten
zijn schouders zich. Ernenek was een man.
De oude Ooloolik stierf de volgende
winter. Hij stierf niet aan een ziekte of
aan een ongeluk. Hij viel in slaap en ver
gat wakker te worden. Ernenek en Asiak
waren goed voor Powtee, de vrouw van
Ooloolik, die niemand meer had toen haar
man gestorven was. Een jaar lang om
hulden ze haar met de beste zorgen.
Maar aan alles komt een einde. De
oude vrouw wist wat het betekende,
toen ze haar warm inpakten en op een
slee zette. Niemand sprak gedurende
de tocht. Fel schitterden de sterren 111
de koude nacht. Toen men halt hield,
midden op de barre ijsvlakte, spreidde
Ernenek een hondenhuid op het ys uit,
waarop ze zacht zou kunnen ster
ven.
Op de hondenvacht gezeten, sloeg Pow
tee haar dochter bekommerd gade Pow
tee vroeg zich af of haar dochter wist wat
het leven van haar verwachtte.
„Kom dichterbij, kleine sprak ze. „Een
'nutteloze oude vrouw moet je nog iets
vertellen. Het is mogelijk, dat je een kind
Krijgt. Kijk dan eerst of het een meisje of
een jongen is. Als het een jongen ls, is
alles goed. Reinig het en smeer het in met
walvisvet. Wees niet bang. dat je te hard
wrijft, het kind breekt niet. Is het een
meisje, worg haar dan meteen vóór je van
haar gaat houden of zet haar op het ijs en
vul het mondje met sneeuw, zodat ze snel
sterft."
I> oude vrouw zat daarna rustig op de
vacht te midden van de witte vlakte. De
k'iigen hun kans
T"iEA7 HAAG krijgt Franse allures! In
J sommige kringen van de Haagse
modebranche leefde sinds lang het ver-
langen, in navolging van Parijs, waar zo.
iets reeds lang gebeurt, jonge mode-
ontwerpers en -ontwerpsters gelegenheid
te geven in brede kringen te laten zien,
waartoe ze in staat zijnOver dit denk
beeld z\jn onderhandelingen gevoerd
tussen het departement van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, teken- en
andere academies en Ninette Mollé, een
vertegenwoordigster van de haute couture
in Den Haag, met het resultaat, dat het
volgende besloten is:
Eind Februari en begin Maart geeft Ni-
nette Mollé twee maal in Den Haag en
een maal in Amsterdam haar voorjaars-
en zomershow. In deze show wordt een
plaats ingeruimd voor „Jong Nederland
presenteertHiervoor kunnen nog stude
rende of werkende kunstenaars hun ont
werpen voor avond-, voorjaars-, zomer- of
strandkleding tot en met 31 December in
zenden aan Ninette Mollé. Noordeinde 90,
Don Haag. Na goedkeuring der ontwerpen
kunnen de ontwerpers(sters) hun model
zelf uitvoeren of door deze firma laten
uitvoeren Zij zullen hun modellen door
eigen mannequins moeten laten tonen.
Gedurende de drie shows geeft het pu
bliek punten voor het geloonde. De drie
modellen die tijdens de shows het hoogst
aantal punten behalen, wordt een prijs
toegekend.
Tijd ging voorbij. Ze wist niet hoeveel
uren ze- daar zat. maar het deed er ook
niet toe. Eerst maakte de vorst haar
lichaam pijnlijk. Haar geest ging langza
mer werken, tegelijk met het trager stro
men van het bloed en een zoete slaperig
heid legde zich over haar ledqn. Nu voelde
ze geen koude meer, maar was behaaglijk
en tevreden.
Toen zag ze een beer aankomen, nog ver
weg over de bevroren iee Hij kwam
voorzichtig naderbij en hield zijn 900 pond
honger in bedwang, schichtig voor alles
wat op een levend mens leek, want een
levend mens lijkt zoveel op een beer
Powtee wist wat de toekomst haar
zou brengen, omdat ze ook wist wat
het verleden haar gebracht had, en
haar bekendheid met alle feiten van
het leven gaven haar ook begrip er
voor. Zonder bitterheid aanvaardde ze
de eeuwige tragedie der natuur
vlees moet ondergaan opdat vlees zal
levenZe moest sterven opdat de
beer kon leven tot de dag. dat Ernenek
hem zou neervellen opdat hij Asiak en
haar kindje zou kunnen voeden. En zo
zou ze tot het terugkeren.
De beer naderde. Bijna alle bewuste ge
voelens hadden haar verlaten en bijna
zonder pijn verliet ze dit aardse leven.
Zo leven en sterven de Pool-Esklmo'a.
O Baby vindt niets plezieriger dan alles
wat binnen zijn bereik is op de grond te
gooien Moeder kan wel blijven bukken
om alles wat van de tafelstoel op de grond
wordt geworpen, telkens en telkens weer
op te rapen. U zoudt verschillende voor
werpen met elastiek aan de stoel of het
tafelblad kunnen bevestigen. Na te zijn
weggegooid springen ze dan vanzelf weer
terug. Alleen: baby zal dan niet zoveel
plezier aan zijn spelletje beleven 1
Wanneer er circussen zijn In ons land,
kan men er bijna zeker van zijn, dat
„Van Doveren" in de buurt is. „Van
Doveren" is langzamerhand een begrip
geworden. „Van Doveren' is de verbin
dende schakel tussen circus en pers en
door zijn boeken is hij de man, die tus
sen circus en lezend publiek staat. Al
wat in circussen stond, is door zijn pen
gevaren, mag men zeggen. Over elk num
mer. over elk paard, over alle tijgers,
olifanten, zeeleeuwen en wat voor ge
leerde dieren men daar nog meer aan
treft. over alle directeuren, circus
romances. paardrijdsters,temmers, over
alle circusfamilies heeft hij geschreven
met het gemak van iemand, die met het
circus door jarenlange eigen aanschou
wing geheel vertrouwd is geraakt.
Bij Letter Nijpels te Maastricht is weer
een „Van Doveren" verschenen, onder de
titel Circus. Het ts niet helemaal J. v.
Doveren die aan het woord is. Hans
Nesna heeft het naverteld. Maar het is
weer een boeiende keten van circus-
verhalen en impressies, met de romantiek,
die aan de stof is verbonden.
De hulskamer van het echtpaar Verton—
Tegelaar. dat een kleine flat in één van
de nieuwe woonwijken in Rotterdam-
Zuid bewoont. Is een wereldje zonder
en nationallteitsgrenzen. Op een
t een Arabier rustig van de
kamelen te dromen, terwijl op
tafeltje een energieke Spaanse
meneer hartstochtelijk zijn liefde ver
klaart aan een schone Carmen, die de
serenade met een koele blik over haar
fraaie kanten sluier laat gaan En zie«
daar stapt de rattenvanger van Hameln
met een heel stel knaagdieren als hondjes
achter zich aan. In het voorbijgaan schijnt
hij te knipogen naar Hans en Grietje, die
zich door de heks hebben laten verleiden
hun maapies met de koek van het huisje
vol te stouwen. Dat huisje is niet van hout
of carton, maar van ontbijtkoek, sui
kertjes en biscuitjes Bij de „bouw" er van
was de heer Verton in zijn .element, want
hij is banketbakker van beroep.
Reeds als knaap van enige turven hoog
had hij bijzondere voorliefde om pop
petjes in bonkjes klei te „knijpen" Later
is dit „knijpen" boetseren geworden De
vonk van deze hobby is overgesprongen
op zijn jonge vrouw, zodat het thans vaak
gebeurt, dat het echtpaar in onderlinge
wedijver aan het boelseren trekt. Me
vrouw Verton, die hoedenmodiste is. voelt
zich zo vertrouwd met naald en draad,
dat zij in een minimum van tijd uit oude
lapjes de mooiste kleertjes tovert voor
haar met smaak gekleurde stenen vrien
den en vriendinnen. Tot voor kort waren
de poppen niet erg duurzaam, want zij
werden niet "..gebakken". Thans echter
worden ze. wanneer ze gereed zijn. enige
dagen uitbesteed om het proces van ver
duurzaming te ondergaan. Het echtpaar
Verton, dat deze hobby louter en alleen
vooreigen plezier bedreef, heeft thans
van de Stichting '40—'45 het verzoek ge
kregen zijn creaties te exposeren op de
grote poppententoonstelling. die Vrijdag
te Groningen is geopend.
Chocoladeletters, suikerbeesten
en speculaaspoppen zijn in de etala
ges verschenen, kinderhartjes beginnen
naar aloude traditie te kloppen en paeda.
gogen komen extra in actie over het
voor en tegen van het geloof in Sinter
klaas. Maar vaders en moeders kijken
hun spaarpot voor de feestdagen na en
berekenen welke bijdrage ze Sinterklaas
kunnen geven om de kleinen te ver-
blijden En dan is het de vraagwaarmee?
Wat de grotere kinderen betreft,
behoeft de goede Sint zich het hoofd niet
te breken: kinderen boven de zeven jaar
zien en horen spreken over begerens
waardige dingen. Ze neuzen in winkels
Ze weten heus al aardig wat er in de
wereld te koop is en, ze schromen niet
een verlanglijst te zenden.
Moeilijker ia het de kleuters iets te
geven, waar ze blij mee zijn en waar ze
wat aan hebben. Dè goede, beste brave
J. P Heye zong al: Mijn leren is spelen!
en de schoolkinderen, kleine huichelaars
die ze waren, zongen het tiem dapper na.
De moderne paedagogen hebben het geval
omgedraaid en tegenwoordig weet men.
dat het kleine kind leert door te spelen
en hiermede moet men rekening houden
bij de keuze van speelgoed.
Het moet verantwoord zijn. Heeft uw
wiegekind van zes maanden al een ram
melaar. een gummipopje en een celluloid
ring? Dan kunt u hem best met een
tweede exemplaar van die dingen ver
rassen voor z'n eerste Sinterklaas, want
zodra hl' zeven maanden is, moet hij er
„voor elk handje één" hebben, want op
die leeftijd gaat het zuigelingetje zich
oefenen in het hanteren van twee dingen
De kubussen, die in elkaar moeten
worden gezet, zijn natuurlijk prachtig
oefen-materiaal voor het kind in de box
en zo heeft elke leeftijd zijn eisen Een
vouwblaadje van de Commissie Inzake
Huishoudelijke en Gezinsvoorlichting zal
u tot in de finesses kunnen inlichten,
welke geschenken voor Iedere leeftijd
het verkieselijkst zijn
[U IS ER in Denemarken een man, die
heel bijzonder speelgoed heeft ont
worpen Kav Bojescn begon zijn loopbaan
als zilversmid en hij was een bekwaam
zilversmid Dit betekent, dat hij gevoel
had -voor lijn en vorm. Bovendien bleek
er paedagogenbloed in zijn aderen te
stromen en zo kwam hij tot schepping
van speelgoed, dat kunstzinnig is en
paedagogisch verantwoord.
Dit speelgoed bestaat geheel uit blokken,
cylinders, latjes en plankjes, die door
middel van inkepingen, kleine openingen
en dergelijke in en uit elkaar kunnen Wor
den genomen zonder dat er een schroefje,
oogje of wat ook aan te pas komt, waar-
Museum voor Ouders en Opvoeders in
Rotterdam, waar dit speelgoed tot 11 Nov.
wordt geëxposeerd, hoe men op een
houten autotje. niet <groter dan een hand,
kan gaan staan, zonder dat het ook maar
enigszins wordt beschadigd Dit speel
goed kan hele scharen kinderen tarten.
Men ziet er een houten spoorbaan met
groeven, waarin de wielen van hele
spoortreinen passen Diezelfde groeven
vindt men op de bodem van een pont.
zodat het kind. dat er mee speelt, de
hele trein naar een andc-" oever kan
overzetten De treinen hebben passagiers,
kleine poppetjes, die natuurli k aan hun
zitplaatsen kunnen worden ontrukt Ook
auto's en kinderwagens zijn bevolkt met
popjes van verschillende grootte, die ln
ronde openingen zijn gezeten, waardoor
het gevoel van het kind voor verhoudingen
wordt bevorderd
Hele blokhutten kunnen worden ge
bouwd en boerenhofsteden en circussen
en deze worden dan tot ..belangstellings
centrum". Want is de blokhut er nu
eenmaal, dan kan het kind zijn fantasie
laten werken en er bijvoorbeeld, zoals op
de tentoonstelling te zien ls. een hele
negérmaatschappij om heen groeperen De
boerderij wordt gecompleteerd met boer.
boerin, boerenzoons, bomen, landerijen,
"Soepele Handen
Stijve, onwillige vingers en polsen zijn
de nachtmerrie van elke (amateur) mu
ziekbeoefenaar. Er zijn mensen, die hoe
wel over een behoorlijke „techniek" be
schikkende. pas tot topprestaties in staat
zijn als zij uren voor het klavier gezeten
hebben. Dan pas zijn de spieren en ge
wrichten los en soepel geworden. Er zijn
twee manieren om die volkomen macht
over de handspieren te bereiken: vaardig
heidsoefeningen op het instrument en
hand-gymnastiek zonder instrument. Na
tuurlijk kunnen de vaardigheidsoefeningen
nooit gemist worden, maar een intensief
beoefende vingergymnastiek zal zeker bij
dragen tot het verkrijgen van de nodige
„spier-paraatheid".
De Rotterdamse uitgeverij van Brusse
heeft een boekje, „Soepele handen", van
de hand van J. C. Klaassen. het licht doen
zien, dat. na een korte theoretische be
schouwing een aantal hand-oefeningen be
vat, systematisch samengesteld volgens de
principes van de moderne gymnastiek.
Een practisch boekje, van handig formaat,
dat men in de vestzak of portefeuille bij
zich kan dragen.
IAEZE MENSEN leunen niet over de
U railing van een schip. Ze verwachten
ook geen aanblik van verre landen, noch
het gezicht op de schuimende oceaan.
De wind die over het dek strijkt is wel
fris, maar het is geen zeewind. Het dek
is ook niet van een schip, maar het
is het dakterras van het Rockefeller
Center, één van de hoogste wolken
krabbercomplexen in het hartje van
New York. een goede 300 meter boven de
begane grond. Hoog boven het intense
gewoel van een bedrijvige wereldstad,
waar het roezemoezige stadsrumoer
slechts vaag door dringt, als het ruisen
van een afgelegen waterval. Beneden in
de ijzige diepte wirwart het verkeer van
een bedrijvig mierennest. Daar glijden
duizenden speelgoedauto's door de nauwe
donkere spleten tussen de hoog oprijzende
betonklompen Daar zijn de straten be-
zaaid met ontelbare zwarte stippen die
in een dicht kluwen op de hoeken over
steken. Beneden gaat het jachtige
leven door daar haast men zich van de
ene straat naar de andere. Op het
Rockefeller Center terrüs haasten de
mensen zich echter niet. Het komt niet
omdat ze moe zijn van het tragpen-
klirnrnen, want de „express" lift, die
onderweg tweemaal stopt, brengt ze in
minder dan een minuut naar boven.
Neen, deze mensen wanen zich in een
andere wereld, zodra de deuren van de
liftschachten achter hen worden gesloten.
Een wereld zonder razende taxi's, flik
kerende stoplichten en schreeuwende
reclames. Een plekje grond, waar men
rustig kan zitten in de zon, kijkend naar
het prachtige uitzicht over de Hudson
rivier naar de George Washington Bridge
en het National Park dat half in de
neue! ligt verscholen. Maar ook naar de
staal- en glasgiganten der wolkenkrab
bers, waarbij een oude Gotische kerk in
het niet verzinkt.
Emigratie met tranen en zweet
TyRAZILlè is niet het gemakkelijkste
AT land voor emigratie. Gaat men er
op eigen houtje heen. dan is men meestal
tot mislukken gedoemd. In Brazilië is
alles zo heel anders: klimaat, taai, loet-
geving en mentaliteit. En niet te ver
geten: de uitgestrektheid Heel vaak be
landt men in het diepste binnenland
op duizend kilometer en meer van de
bewoonde wereld verwijderd Daarom
is emigratie naar Brazilië eigenlijk alleen
in kolonie-verband aan te bevelen. Toch
zijn er een paar Nederlanders, wie het
beter is gegaan, ul hebben ze zich later
in een kolonie en nog later in een
coöperatie verenigd Dat zijn de mensen,
die nu op Carambeï wonen, de Protes
tantse kolonie in Centraal Brazilië.
Vooral véél 's Gravendelers zitten er,
mensen als De Geus. Barih en nog enkele
anderen Er zijn er ook uit Sliedrecht,
Nieuw Lekkerland en Zwijndrecht, en
onlangs zijn er enige Friezen bijgekomen
In totaal zijn er zestig gezinnen in de
nederzettingdie nu na bijna veertig
jaren dank zij een goede zuivelpro-
ductie een zekere welstand geniet.
Maar voor het zover was, is er heel
wat arbeid verzet De eerste emigranten
waren een groep havenarbeiders uit Rot
terdam. die in het prille begin van deze
eeuw na een staking werden uitgeslo
ten en in Iraty trachtten een bestaan te
vinden. Een Amerikaanse maatschappij
bouwde een spoorlijn en stelde land en
vee in uitzicht Maar havenarbeiders
zijn nu eenmfral geen boeren. Bovendien
konden zc elkaar niet best verdragen De
nederzetting ging over de kop nadat veel
Biina alle voorwerpen van Bojesen-
enpplooed ziin van blank gevernist hout
IS !u 70 stevig dat 2e niet
eesloopt kunnen worden al komen ze.
doordat ze uitneembaar zijn. tegemoet
aan de vernietigingsdrang, die in elk
kind leeft en die elk kind blijkbaar moet
uitvieren om een mens te worden En
aan de andere kant kan al het Bojesen-
speelgoed worden ..opgebouwd" Goed
koop is dit speelgoed niet en vooral de
.centra" zullen niet veel ouders hun
kinderen kunnen schenken Deze zijn
ook meer bestemd voor kleuterscholen.
Juist, omdat dit soort speelgoed eigenlijk
tot leermiddel ts geworden. Maar allerlei
kleinere voorwerpen liggen wel binnen
het bereik van de gemiddelde beurs. Wie
dus gelegenheid heeft de tentoonstelling
te gaan zien, verzuime deze gelegenheid
niet.
vrouwen en kinderen waren gestorven
van honger en ellende. Alleen de sterk-
sten en de deskundigen bleven over. Zij
vestigden zich in 1911 te Carambeï. waar
ze de beschikking kregen over 10.000 ha
land. wat koeien, een huis. landbouwge
reedschap en een vrij gunstig pachtcon-
tract. Er ls hard gewerkt in die eerste
jaren.
Het kale veld het heet er niet voor
niets Pilatus (pilado is kaal In het Por
tugees moest worden afgebrand en het
wilde zebu-vee moest worden getemd. Er
kwam vee uit Holland en de zulvelpro-
ductie liep op De Hollandse kaas kreeg
faem in Sao Paulo, de snel groeiende
millioenenstad op 500 km afstand. Toen
kwamen er revoluties, gevolgd door cri
ses in 1928. 1930 ën 1932 en de boeren,
die zich in 1925 al cortperatief verenigd
hadden, besloten in 1934 hun land ln Ne
derland te koop aan te bieden. De prijs
bedroeg toen8 per ha. Vooral op
de Zuidhollandse eilanden was er be
langstelling voor en heel wat 's-Graven-
delers hebben toen de stoute schoenen
aangetrokken.
Nu ligt de kolonie er anders bij. Tel
kens komen nog familieleden over om
hun geluk te beproeven en zij komen
eigenlijk in een „opgemaakt bedje". Alle
bomen. die Carambeï nu zo'n fris
aanschijn geven, zijn door de pioniers
zelf geplant Er is een goede 15 kilome
ter lange weg. een mooie melkfabriek en
een paar winkels. De houten behuizin
gen voor mens en dier zijn vervangen
door propere stenen gebouwen Carambeï
ls een lust voor het oog. Maar het is ge
bouwd met zweet en tranen op tegenslag
en wanbegrip. Maar de Hollandse geest
heeft uiteindelijk "ezegevierd en de ar
beid Is beloond, voor de een wat ruimer,
voor de ander wat minder.
En alles is door-en-door Hollands ge
bleven. Op de weg lopen blonde peuters
met blauwe ogen, die. hoewel in Brazilië
geboren en Braziliaan van nationaliteit,
op een van de twee schooltjes het Portu
gees als vreemde taal moeten leren.
Thuis is Nederlands de voertaal en nog
wel dal gezellige Zuidhollandse dialect,
waarin men het heeft over Arles. als
men maar één Arie bedoelt. Zelfs de
Braziliaanse kleurlingen-arbeiders roepen
Je een „goeienaovend" loe. als je hem op
de weg passeert.
En dan moet men die Oranjefeesten
meemaken! Al die Nederlandse volksspe
len als ringsteken zaklopen en paalkllm-
men Of zp'n bruiloft! Soms zijn er wel
200 gasten, want door de vele huwelijkén
is vrijwel ledereen in de kolonie familie
van elkaar Men heet daarom ook niet
meer De Geus. Los of Voorsluvs Men is
Ome Henk. Tante Ten. Ome Jan! En ze
zijn tevreden over hun stap op vreemde
bodem. Ze zullen nog wel eens in Neder
land komen kijken, maar terug om er t«
wonen wil niemand meer.
