i
mannenwerk
a
Beva
40ct
NOBELPRIJS voor LITTERATUUR
voor Sint Nicolaas?
„van klein klaasje tot
Sint-Nicolaas-Rijm-Les
Het feest van de „Ouwe Sunderklaas
Met BEVA bent U
dubbel veilig'
155
FRANSE PARFUMS,0pok«s Overalls
All STEUR - Korte Tiendeweg 23
Gouda
SERVICE BEDRIJF
ZANEVELD Co.
SINTERKLAAS" baart opzien
OP 12 DECEMBER VERGETEN
DE TEXELAARS HUN ZORGEN
VAKKLEDING
Drietdubbel f sterk
ZUIVERE I 1 II 'V
BEVA
TOILETZEEP
Bijverdienste
Lederhandel F. AAL
tao
PRIMA SPECULAAS
tls prettig werken
b{j DOBBELMANN!
"*V«°
LOUIS DOBBELMANN N.V
Verheugend
nieuws
nmann
SMEERSTA TION
®o©
Letterkundige Sensatie
OPMERKELIJKE FIGUUR
TUSSEN
NOBELPRIJSWINNAARS
N
PSYCHOLOGIE VAN DE
TANTES
KENT V UW WERELD?
van Clinge Doorenbos
SPOEDCURSUSvoorJONGenOUD
Revue van
lief en leed
Kent u uw wereld?
(TWEEDE BrAD - PAGINA
Heden overleed tot onze
diepe droefheid, na een
kortstondige ziekte, voor
zien van de H.H. Sacra
menten der Stervenden,
onze innig geliefde Moe
der, Behuwd, en Groot
moeder
JOANNA WILHELM1NA
MARIA MEYER.
Wed. van Hermann
Gerhardt Joseph Verzijl,
in de ouderdom van «4 jr.
B. A. H. H. VERZIJL
H. VERZIJL—
Van den Steenhoven
J. M. G. LUTEN—
Verzijl
J. J. LUTEN
J. M. S. NEURAY—
Verzijl
P. A. NEURAY
H. G. VERZIJL
en Verloofde
H. M. J. VERZIJL
F. H. R. VERZIJL
A. M. B. VERZIJL
H. W. J. VERZIJL
en Kleinkinderen.
Gouda. 30 Nov. 1950.
Korte Tiendeweg 2a.
Geen bezoek
Geen bloemen
Rozenkransgebed in de
kerk op Vrijdag, Zaterdag
en Zondagavond na het
Loi. De H.H. Uitvaart
diensten zullen gehouden
worden in de Parochie
kerk van O.L.Vr. Hemel
vaart, Kleiweg, op Maan
dag 4 Dec. a.s. Te 6*30 u..
7.30 en 8.15 u. de stille
H.H. Missen en te 10 uur
de plechtige gezongen H.
Mis van Requiem, waarna
de begrafenis vanuit de
kerk in het familiegraf op
de R.K. Begraafplaats.
Familieberichten
Uit andere bladen.
Bevallen: D. J. v. d Ham-
Kroon (d.). A'dam; A. j. La-
mers—Sloot (z.). Adam; I.. W.
J. Damen—Schaars (z.), Deven
ter; Thévenaz—Drenth (z.),
NeuchAtel (Zw.): v IJzeren—
Groenewegen (d Rijswijk (Z -
H.); J. J. van Weerlee—Vermey
(z.J, Leiden; Oosfdyk—Plukker
Zwolle: J. P. Paulus—Gil
let fel.). Semarang; J. N Belt—
Lakerveld (z.). Den Haag.
Getrouwd: G. M Pool en mr A.
B. Bast. R'dam; H. Schippers
en J. Diederiks. R'dam: S. J.
Loos en S. RiJneke. R'dam;
F. Wolff en T. van Vliet.
Gouda; A. C. Rumke en M.
Kalff. Loenersloot.
Overleden: Petronella Lam-
bregts, 41 j., Adam; Johannes
H. van Gent, 79 J.. Hulssen:
Cornells v. d. Water. 5S Am
sterdam: dr A. w. slotemaker,
Den Haag: RebeccaM.Croocke-
wit—Quint us, R'dam: Johan W
Naudin ten Cate, 55 J., Den
Haag; Cornells L. Roelofs-
waert, 60 J Den Haag; Gerben
M. Herllnga. 3» J., Den Haag;
Marinus Kromdijk. 70 j. Leiden:
Joh. A Mulder. 63 Den
Haag: Suzanna Geluk—De Vlie
ger, 89 j., Zonnemaire; Hendrik
W. van Riessen. 73 J., Zeist;
Geertje de Ruiter. 74 j.. Zuid
laren: Johanna E. Th. v. Hoorn
—Schouwenburg. 84 j. Bloe-
mendaal; Johan W. H v Staa
Jr.. 78 J.. Bentveld: Lucy Laan
—Van Duiken. Laren (N.H.).
GOUDSCHE COURANT
VRIJDAG DECEMBER 19J
^si-
Uitkijken is de boodschap...
nlaar als U Beva draagt, bent U
van vele zorgen bevrijd. Niet
alleen is bet Beva-werkpak oer
sterk en solide, doch U ontvangt
bij iedere Beva-overall, -broek
of-jas gratis de Be va-polis, welke
U of de Uwen finaneieel be
schermt, wanneer U ooit een ongeluk mocht treffen.
Bedrag» ran 200.-C* 200fc- «orden oit»elu*rd
wanneer U door-'etnlongeral^ getroffen zon worden.
MSI
Kaap Btva. Itt wtrkklthHf
rf« prachtige Beta Haf
et de iet Meek Ie lahltm en
de dneeeudig
reiuerkle noden en met de
de retlighetd
STUKKEN WITTE
OVERALLS
STOFJASSEN
WERKJASJES
WERKBROEKEN
WITTE JASSEN
BAKKERSBROEKEN
in originele
leestverpakking
HOEK TIENDEWEG
irz 95 u
COTY
DANA
WEIL
PATOU
D'ORSAY
BOURJOI8
LESGUENDIEU
Grote sortering GESCHENKDOZEN.
HOUBIGANT
LUCIEN LELONG
SCHIAPARELLI
LENTHERIC
MILOT
VIGNY
PIREZ
Af te halen: Gravii
straat 12
kschoenen met rub'
Jacoba- ber zolen en hakken, in alle
maten.
Pracht POEDERDOZEN
VOOR
REPARATIES
'KUNSTGEBITTEN
I Binnen één dag gereed
|..De Uiver", Kleiweg 14.
Gouda Telefoon 2437
KOSTERS
Goederenhandel
Groenendaal 52. Gouda
TE KOOP:
1 Aquaiiuih. tnh. 60 ltr. 1 z.g
a.n Luidsprl 1 Pr led laarzen.
mi 40 M Hoogendoorn. Raad-
hyisweg 90. Reeuwijk.
I Zij, die na korte colportage
blijvende bijverdienste willen
scheppen en 25 borg
|kunnen storten, schrijven
onder No. 10842. Bur. Blad.
Daar zijn ze allen bil) mee:
Tafcltcnnisspelen
Voetbalschoenen en
diverse Sportartikelen
School- en Actentassen
Dames- en Boodschaptassen
Kindertassen. enz., enz.
RUIME SORTERING
Lange Tiendeweg 33 Gouda.
Zie onze drie etalages.
Kinderwagenkappen overtrekken In alle kleuren.
Wij doen mee aan de Klokjes-actie 1
Belastingconsulent
rnlichttngen omtrent erkende
opleiding, erkende examens en
lidmaatschap by het Seer Ned.
College v Belastingconsulen
ten, Belgischeplein I te 'a-Gra-
venhage (post Schev Tel 551763
niiiiniiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
CHOCOLATERIt
m
Koopt voor St Nicolaas onze
per 250 gram 35 cent
Speculaasflguren
Kikkers en Muizen
Chocoladefiguren
Borstplaat
per 100 gram 15
cent
Suikerbeestjes
150
25
cent
Menagerie
100
50
cent
Speelgoedtaai
Strooigoed
Figuurborstplaat
'deeel geschenk I
die een EXTRA goede
beurt wil maken!
Dit charmante schoentje Is een model, dat elke
et vreugde als Sint Nicolaas geschenk
zal willen ontvangen
kW
Ik ben nu al een paar jaar bij Dobbelmann
en ik ga er nooit vandaan! Waarom zou ik?
'n Prettige werkkring, een goed loon, een
gezellige frisse omgeving.'t is er prims!
Er kunnen nog nette meisjes uit Gouda
geplaatst worden. Meld je aan bij de por
tier. Dit kan elke werkdag, behalve Zater
dag, van 9 tot 4 uur. Je kunt dan eerst eens
zien, waar je komt te werken en hoe alles
er toe gaat. Neem je ouders maar gerust
mee. Kom óók werken bij Dobbelmann,
je zult er geen spijt van hebben
per stuk 5 cent
10 cent
15 cent
per 100 gram 15 cent
25 cent
100 20 cent
Zuiver wollen pullover met korte mouw. eangesloten
hals; vest met platte zoom-rand Zeer goede pasvorm
Nieuwst* mode-tieten.
1 34.50
Onze EXTRA GROTE
Chocolade Letters per stuk 60 cent
Chocolaterie ..Lido"
Lichte Califo
Corduroy bo
lederen zool
aakwijze met brede bontrand.
k warme wollen voering en
WADDINXVEEN
Gouda
ff
HOOGSTRAAT 17
WARM en LICHT, zo licht dat U„NIET de schoen
doch udsluiter d de AANGENAME WARMTE voelt
Verkrijabaa
wart. brum
Ook voor autorijdend Gouda en omgeving
ZATERDAG 2 DECEMBER OPENING VAN
GOUDA
135 FILIALEN IN NEDERLAND
Nou, ik neet gelukkig al
Wat ik pappa geven zal.
IVant tk maak een heel prooi pak
Van een pijp en rooktabak
ZUIDZIJDE 8
EEN MODERN INGERICHT
Ik geef de vrouwen deze raad:
Als het om ..zijn' cadeautje paat.
Dan zult U dankbaarheid beleven
Door hem tabak en pijp tepeven
Nieuwste dooismeerapparaten
6-tons hetbiug
Vlotte service
Ik peef dit jartr de oude huns
Een mooie pijp met Sinterklaas,
Daar heeft hij jarenlanp nat aan
En... 'k vi ingiet zo gezellig staan
Elke man krijgt altijd dassen
En pantoffels, vilt of trijp;
k Ga hem nu dit jaar verrassen
Met wat beters, 'k geef een pijp
lk weet dat ik niet mopp ren mag
Je krijgt veel aardigs op zo'n dag
Maar weet U, wat ik niet begrijp,
W aarom krijg ik geen nieuwe pijp
Shell smering - wassen - Shell benzine
Shell X-100 motorolie - oliën - vetten
4
VRIJT)AG 1 DECEMBER 1950
EERSTE BEAD - PAGINA
'AAR WIJ VERNEMEN Is de kan» groot, dat de Nobelprijs 1951 voor literatuur zal
worden toegekend aan St. Nicolaas. in verband met diens dezer dagen verschenen
boek ..Van Klein Klaasje tot Sinterklaas, de Levensweg van een Sint" Deze trilogie is
pas van de persen gerold en het doet ons genoegen het eerste blad in Nederland te zijn,
dat zijn lezers uit die magistrale werk enige uittreksels kan presenteren.
Er gaat van dit boek een geheimzinnige aantrekkingskracht uit. Na negen en dertig
dagen en negen en dertig nachten zonder ophouden te hebben gelezen komt de lezer tot
dt conclusie, dat dit een meesterwerk is. Dit diep-memeiyke boek is de schepping van
ten auteur, die een eeuwenlange levenservaring heeft en die de wereld anders heeft
bezien dan een gewoon mens (nl. door de schoorsteen). Door een poëet, die teder jaar
opnieuw In het diepst van zijn ziel wordt ontroerd door poëtische experimenten als:
Sinterklaas die oude baas keek door de schoorsteen naar beneen en zag
jar.lje In het ledlkantje erg verwend en schenkt hierbjj een overhemd".
zouten in een wastobbe waren gestopt.
Dat gebeurde In de distrlbutietijd van de
w>„y
tr 1
PNKELE FRAGMENTEN uit het werk
hebben wij uit het Spaans vertaald In
een korte inleiding van Man tot Man
deelt de schrijver mede. dat hij ln
tegenstelling met hetgeen dé legende ver
haalt niet met de mijter, doch met de
helm op geboren ls. Eerst later, op onge
veer achtmaandige leeftijd, werd de helm
door een mijter vervangen.
De schrijver komt dan aan zijn jeugd
jaren. Hij deelt daarover verschillende
tedere bijzonderheden mee:
Jk zie mi) nog liggen in de rieten wieg
In het schamele huis mijner goede moe
der. Mijn enig uitzicht was een driehoe
kige opening, gevormd door de van de
wieg neerhangende gordijnen. In deze
omlijsting verschenen achtereenvolgens de
hoofden van verschillende tantes als even-
zovele driehoekig afgezaagde schilderijen
pan Picasso.
Daar was tante Alida, die niet afliet mij
onder de Jein te kriebelen onder het uit
stoten van de meest dierlijke geluiden,
zoals „Krrrrrillewww, krrriiewl Atata!
Prrrrrwwwü" Vervolgens greep zij met
haar lange vingers onverhoeds in mijn
door een blauw truitje bedekte buik, zodat
lk aan de hik geraakte. Spoedig echter
wtrd haar hoofd verdrongen door dat van
tante Marleentje.
Aanvankelijk meende ik in m(jn jeug
dige naieviteit dat tante Leent je een man
kement aan de open had. Zij liet niet na
b<j ieder bezoek enkele tientallen malen te
vragen: „Waar ts-t-ie ddn? Waar is mijn
lekkere schat ddn? Waar iz ons kereltje
ddn?" Ieder „dan" deed zij vergezeld gaan
van een lange, niet onvriendelijke uithaal.
Vervolgens kwam tante Bertha, die een
ttsr speciaal vocabulaire had. Zij heette
mijn handen „pollekes", mijn voeten daar
entegen „poelekes". Mijn gelaat werd soms
„enuutje", somwijlen evenwel „smuleke"
geheten en mijn mond „toetje".
to «ouden wij door kunnen gaan. De
Bint beschikte over negenenzeventig tan-
tee, oud-tantes en vrouwspersonen, die hij
maar zo tante moest noemen. Voor slechts
ten van deze „maar-zo" tantes willen we
een uitzondering maken. Haar naam
wordt niet in het boek vermeld. Sint Nlco-
lasi noemt haar slechts ..zoentante". Over
haar deelt hij o.m. het navolgende mede:
«De zoentante was gelijk aan een opge
rold karpet, waarom ongeveer tn het mid
den een touto is gebonden. Boven het
karpet uit staken enkele kinnen, de eerste
met twee. de tweede met vier, de derde
net acht, doch de vierde daarentegen met
dertien haren versierd. Daarboven volgde
een openinp. die voortdurend haar voor
keur voor ulengerechten verried. In op-
ioaartse richting volgden na een blauw
achtige kurk twee donkere oogjes en
daarboven wat grauw haar, dat ontzet
tend kriebelde. Zulks in tegenstelling
to eer met de kinharen, die pruuielijk prik
ten. Deze tante kon niet nalaten mij bij
voortduring te liefkozen en te zoenen. Zij
zoende echter zeer vochtip. Na ieder be
zoek van de zoentante was mijn gelaat
bedekt met een naar uien riekend vocht,
dat kleefde en slechts zeer langzaam ver
dampte
Eén levensdoel
JJOE TREFFEND eenvoudig en toch
Juist is de auteur hier in zijn be
drijving. Helaas, wij moeten verder, met
.reuzenschreden door dit boekwerk, dat
"ten eigenlijk langzaam snoepend moest
genieten, alsof het een boterletter ware!
Enkele bladzijden verder beschrijft de
Sint zijn schooljaren. H< hij aap. noot
en Mies leerde spellen, en in een verder
•tadium wei-de en scha-pen.
Bijzonder typerend is ook de beschrij
ving van het schokkende feit, dat een
omwt.teling heeft gebracht in zijn Jonge
'«ven: een korte opmerking van een be
jaarde. onderbetaalde dorpsschoolonder-
wijzer. die maakte, dat de levensweg van
de kleine Klaas, voortaan lijnrecht naar
®én groot doel leidde, dat hij sindsdien nog
maar één ideaal kende, dat hem dag en
"acht bezig hield Een ideaal, dat ln hem
"randde als een onblusbaar vuur: Sinter
klaas te worden.
Het was tijdens het speelkwartier. De
jongens duikelden en sprongen dat het
e«n lust was. Ook onxe Klaas probeerde
Wee te doen. maar het wilde niet lukken.
Toen was het. dat die wijze opvoeder hem
Je gevleugelde woorden toevoegde: ..Wat
"en JU toch een stijve Sinterklaas!"
Geen woord meer. Geen woord minder.
°«en nutteloze rhetoriek. Geen lange uit
weiding over het hoe en waarom.
Ueen zorgvuldig uitgebalanceerde rede
voering, van een papiertje voorgelezen.
Een eenvoudig woord van een eenvoudig
man. Maar een woord, dat in duizenderlei
narten weerklank heeft gevonden. Een
J»oord, dat als het ware voor een moment
"e gang der wereld inhield als iemand.
«Ie zijn adem inhoudt op een spannend
moment. Een woord, dat sindsdien volke
ren in verrukkig heeft gebracht.
..Ik word Sinterklaas", zei de kleine
Klaas \rt>ortaan als men hem vroeg naar
toekomstplannen. Met de ijzeren wlls-
«racht. grote figuren eigen, bereidde hij
ztch voor op zijn grootse levenstaak,
«eeds spoedig trof men hem met zijn
hobbelpaard in de dakgoot aan. Dra wist
{JU zijn lieve moeder te vertellen wat de
"uren 's middags aten.
..Door de achoorsteen gezien" luidde het
Korte antwoord op haar vragende blik.
Op school was de kleine Klaas een
uverlge leerling. De rapporten, die onver-
Kort in het boek bij de aanhangsels zijn
opgenomen, bewijzen dat: voor vlijt en
^gedrag zonder uitzondering een tien! Maar
«a de schooljaren kwamen pas de moei
lijkheden.
Waar kan men worden opgeleid tot
"interklaas? Niemand wist dat. Ook KlaM'
vader niet. Hij deed hem eerst ln de leer
"ij een exportslagerij. Een van Sinterklaas'
grootste wonderen zou later Immers zijn
"et tot nieuw leven wekken van drie
Kinderen, die geslacht, afgehakt en ge-
tachtigjarige oorlog, toen een zwarte han
delaar probeerde op die manier nog wat
bonloos vlees te bemachtigen. Doch welk
een moeite heeft het de jonge Nicolaas
gekost om dit wonder te leren! Hoeveel
kinderen uit de buurt werden er het
slachtoffer van. toen hij het nog niet goed
kende! Hoe roerend eenvoudig beschrijft
hij deze weemoedige dagen in zijn boek!
De dichtschool
•70ALS GEZEGD, dit was slechts
eerste schrede. De tweede was,
een
dat
de jonge Nicolaas naar de school voor
dichters te Madrid ging. Het afscheid van
zijn geboortedorp en van zijn liefhebbende
moeder viel hem zwaar, maar de plicht
riep. En hier, in Madrid, geschiedde het
wonder van Sints eerste Liefde.
„Ik wandelde door het park bij het
Escuriaal. De vogelkens kwinkeleerden in
het struweel, dat zich juist met verse
groene tooi sierde. Toen ontmoette tk
Haar. Ach! Een Sintenpen is niet voldoen
de om haar schoonheid te beschrijven. Ik
dorst mij niet om te wenden toen zij langs
mij trad. En ik heb haar nooit weergezien
Maar ik rukte mij de vulpen van het
kloppend hart, nam papier en sihreef:
Hoe dartel draalt dit donk're ding,
dat ginnegappend ginder ging
en steeds voor struise struiken sting,
o toee, 0 wee. o weel
Zal zamen zij met Zintje zijn?
Zo'n klingelklagend klein konijn.
vellicht vervuld van veel venijn?
o nee, 0 nee, o nee!"
Zijn carriere als dichter was gemaakt.
Doch wij bladeren verder in deze onover
troffen trilogie. Nog één schijnbaar on
overkomelijke barrière lag tussen de jonge
Nicolaas en zijn toekomst als Sinterklaas.
Hij had geen baard! Reeds op de lagere
school was hem dit een voortdurende
ergernis. De andere scholierten jouwden
hem uit als de baardeloze Klaas zijn plaats
als links-achter in het schoolelftal In
nam. Maar nu zou dat anders worden. Hij
baachrUft Bat in bot derde hoofdstuk van
het tweede deel der trilogie, getiteld
„Van Alva tot Franco":
„Op 24-jarige leeftijd begaf ik mij naar
het dorp Eenos in Noord-Spanje. alwaar
een haarkunstenaar woonde. Deze bezat
een wondermiddel, waardoor de haargroei
werd bevorderd. Ik trof de meester aan
voor z\jn net uitziende scheersalon, die
aan de dorpsstraat was gelegen Er was ter
plaatse geen uithangbord. Maar voor de
deur lag een rotsblok, uiaaruit als een
De wereldpers is sinds enkele
dagen enthousiast over de best
seller „Van Klein Klaasje tot Sin
terklaas". De New York He
rald Tribune heeft dagenlang
haar gehele voorpagina aan deze
trilogie gewijd. Ook de N e w
York Times, welk blad men
moeilijk sensatiezucht kan verwij
ten, verschijnt de gehele week al
met koppen over een gehele pagi
na zoals „Geen Goudbestikte Lui
ers Voor De Sint", „Dorps-onder
wijzer Gaf Stoot Tot Carrière Van
Heilige!" enz. Het Engelse blad
Daily Express noemt het
verschijnen van dit werk de sen
satie van deze eeuw. „Hadden
wij Hitier een exemplaar van dit
boek kunnen zenden, de tweede
wereldoordog zou niet uitgebroken
zijn. Zouden we Stalin aan het le
zen kunnen zetten, een derde zou
zeker achterwege blijven", meent
dit blad.
Slechts de te Moskou verschij
nende Iszwestia maakt minder
ophef Het volstaat met een bericht
van drie regels onder de overlij
densadvertenties. waarin dit boek
een laatste stuiptrekking van het
Westerse kapitalisme" wordt ge
noemd, „een laatste stuntelige po
ging om de aandacht Van de
Westerse arbeiders van de werke
lijke problemen af te leiden".
waterval een soort paardenstaart te voor
schijn sprong: de rots was met het won
dermiddel bewerkt, fn het atelier trof ik
verschillende figuren aan, zoals Pietro
G. Erbrandy, Don Quichotto en Don L. I.
Eftlnckos Bij sommigen heeft de behan
deling niet geholpen Anderen daarentegen
mochten zich naderhand in een weelde
rige haartooi verheugen. Zo ook mjjn kin.
En daarmede was ik dan eindelijk Sin
terklaas geworden".
Men ziet hier weer een voorbeeld van
de onopgesmukte stijl, die de Sint siert,
niet alleen als mens of als Sint. maar
vooral als schrijver, als litterator, die een
klasse op zichzelf vormt.
Gebrek aan plaatsruimte belet ons meer
uittreksels uit dit bijzondere werk te
geven. Wij volstaan slechts met de volzin
nen uit het derde deel. dat getiteld is
„Van Franco tot Straks":
„Reeds heb ik de leeftijd bereikt, die dr
Dreesos met bijzondere belangstelling ver
vult. Maar nog steeds is mtfn taak in deze
wereld niet ten einde. Nóg staan er
schoorstenen overeind. De Sint gaat zo
lang te dak tot hij breekt (of het dak).
Alleen daarom heb ik de breedtegraad
overschreden, die de tijd scheidt van de
eeuwigheid".
"TR ZATEN zeven Sinterklazen al in een boerensloot".
Een oneerbiedig lied, dat de liefhebbers voorbereidt
op een eerbiedwekkend stuk werk. De mode van onze
dagen volgend, zou men moeten zeggen: dat u voorbereidt
op een test. De titel van die test luidt: Kent u uw wereld?
Kent u de grote of niet grote, maar in ieder geval beroemde,
befaamde of beruchte figuren, die in het afgelopen jaar met
naam en toenaam en al of niet met min of meer aantrek
kelijk conterfeitsel in de kolommen van ons blad ver
schenen?
Zeven Sinterklazen en zes zwarte Pieten, waarbij men
niet mag vergetendat er misschien Pieten onder de Klazen
en wie weet wel Klazen onder de Pieten kunnen zijn.
De vraag is: welke bekende figuren herkent u in Klazen
en Pieten? De oplossing vindt u elders op deze pagina
geheel in stijl: op z'n kop. Laten wij afspreken, dat wie er
ten minste tien goed heeft, een stukje speculaas, marsepein
of boterletter mag opeten. Wie er minder goed heeft, mag
dan een stukje boterletter, marsepein of speculaas opeten.
rPOEN u twintig, dertig, veertig,
vijftig, zestig jaar gelêe
dagelijks uw kinderkruistocht
naar uw kleuterschooltje dee,
sprong u in uto kinderwereld
nog met idealen rond
en had u de overtuiging,
dat een Sinterklaas bestond;
dat er op deez' goede, slechte,
mooie, lelijke planeet
dan ten minste één man rondliep,
die alléén het goede deed.
Véél te gauw is die illusie
uit uw leven weggegaan
en nog héden denkt u dikwijls:
g'loofde ik er nog maar aan
T\E BEWONERS VAN TEXEL, „de parel van de Waddeneilanden", zijn een
stug slag volk. Wie zijn wacantie weieens op dat eiland doorbracht, zal ge
merkt hebben, dat die Texelaars over hun lammerenmarkt stappen alsof zij over
heel ernstige problemen lopen te piekeren. En bij de opvoering van het meest
komische blijspel kunnen hun lachspieren het werk altijd best af. Dan denkt
menig buitenstaander: „Zo zyn die lui nu eenmaal!"
Men vergisse zich echter niet! Tweepiaal in het jaar komen die stroeve eiland
bewoners los en góéd los ookeerst in April, als ze allemaal als aandeelhouders
present zijn op de jaarvergadering van de „Eigen Stoomboot Onderneming
welke dateert van 1907 en daarna sinds onheuglijke tijden op de 12de
December, op het merkwaardige feest van de Ouwe Sunderklaas, een algemene
vermompartxj, die zo op het eerste gezicht de indruk maakt van een soort carna
val, maar dat toch volstrekt niet is!
VET AAROM VIERT MEN OP 12 DECE^I-
w BER FEEST op dit gewoonlijk om
streeks die tijd storm-omloeide eiland? Hoe
komt het toch, dat die Texelaars dan alle
stugheid opzij gooien en allemaal hun best
doen (tot zelfs de nieuwe burgemeester en
zijn dochters toe) om een „lach-en-vergeet-
stemmlng" te Bcheppen?
Is het een (heftige) reactie .op al die da
gen van stroefheid, van ordelijkheid, van
Kalmte, van ernst en zakelijkheid, van die
gereserveerdheid tegen alles wat ook maar
een glimp van lichtzinnigheid vertoont?
Ja. dèt móét het wel zijn. en nog- veel
tneer: men wil die avond een geheel ander
fnens zijn. een ander type. De boer is een
(vermomde) ambtenaar geworden, de amb
tenaar een (vermomde) boer. de horloge
maker een (vermomde) heibaas, de hei
baas een horlogemaker, de stroper een
eerbiedwaardig juffertje-met-hondje, dat
zich ook al zeer timide schijnt te willen
gedragen.
En zo zijn er honderd-en-één gedaante
verwisselingen meer.
Op die avond van 12 December moet de
rustige sfeer van de dorpjes, cn met name
van Den Burg, het hoofddorp, plaats
maken voor het klimaat van een vrolijke
keuken. Lawaai is er aan alle kant. want
/jDDJinsaz jai( ;atu jsuacnaO^nj
-»0 •\»xnorj urns ua oiteuaq aqy 'ttpivu
aaano 'spi^a WaH 'uaox-sianuvig
tluuoj 'u\\ms Udasop 'umuiuj, s "-""H
'(uajjajuajoq 0 updasiviu 'sovinoads
sfjtnts u?? uoa fjDDjd u| aam Jtoojj sjd
fltnu uadojsflu» japf »}<n) toDjooiN ms
»P 'llpuvxqjiaD S d
■j jajsfufui 'U}\dv yo a^juvyo 'ajtnDO
ap sajjoi(O •jiwunuo uojsu^ rr
(SInou iütm »3(UH unaj Du\sso\do jlJL
een echte Sunderklaas heeft „muziek aan
boord" een koehoorn, of een harmonica,
een trompet, een mandoline of een claxon,
welke hartverscheurende klanken uitstoot.
Hoe meer lawaai en hoe gekker sprongen
men maakt, hoe beter men zich van zijn
taak als „Sunderklaas" kwijt. En tussen al
deze druktemakers door ontmoet men hen.
die deelnemen aan een soort revue van
lief en leed. dat het afgelopen jaar zag.
Ook bij zo'n voorstelling ontdekt men hoe
geesti? die eilandbewoners zijn, hoe diep
hun gedachten gaan. en dan blijkt, dat er
meer in hen leeft dan verondersteld werd,
dat zij méér kunnen dan schapenmelken
en konijnenstropen! Velen van hen ont
poppen zich bovendien als geboren rijme
laars. en in spotdichten stellen zij alles
aan de kaak. wat hun in die voorbije
maanden niet helemaal naar de zin is
geweest ln de Texelse wereld.
Er worden daarbij echter ook heel wat
pluimpjes uitgereikt, ja. dat wèl.
Men krijgt een objectief beeld!
Heeft een agent een lelijke duik gemaakt
in een duinsloot, toen hij een stroper op
de hielen zat. wel. men krijgt een als
politieman vermomde Sunderklaas in het
vizier, een wezen, dat overal naarstig in
formeert. waar het zwemlessen kan ont
vangen. Heeft een chauffeur een gevel
geramd, dan zal men die chauffeur nu
vermomd ontmoeten. En hij zal vragen
waar hij zijn rij-les-geld terug kan halen.
Iedere speler is vermomd, soms met een
masker uit een speelgoedwinkel, meestal
echter het hoofd ln een flink stuk vitrage
gewikkeld.
Op de avond van de 12de December be
merkt men dat er zich op zo'n eiland toch
nog heel wat afspeelt.
Heel wat stof tot redeneren
(~iP HET OGENBLIK praat heel Texel
over de plannen van de min. van Ver
keer en Waterstaat om een ponthaven te
maken aan het Horntje, een punt aan de
Zuidkuat van Texel.
De ene groeft eilanders is daar voor. de
andere er tegen. Dte laatsten willen op
Oudeschild blijven varen, een traject dat
tweemaal zo lang is als via het Horntja,
tn men zegt daarbij dat de toeristen het
zeereisje beslist niet willen missen!
Maar de anderen laten het zwaartepunt
vallen op de eisen van het moderne vèr-
keer. Men kan de laatste weken geen
editie van het eilandlijke blad opslaan of
men vindt Ingezonden Stukken, in ver
band met die kwestie, en de krant is daar
door werkelijk zeer geliefd geworden. De
twee partijen zullen straks op de grote
avond èok geducht van zich afbijten
„Ouwe Sunderklaas": ach. wie denkt op
12 Dec. op Texel aan Iets anders? Men zal
zijn dagblad niet of nauwelijks inkijken.
Niemand praat dan nog over de hoge wol-
ei» schapenprijzen. over die actieve strand
vonder. die het de jutters zo moeilijk
maakt, of over het achteruitgaan van de
bottervloot! Geen enkele vereniging zal
op die avond een vergadering beleggen.
Op 12 December is er nog nooit een ver
gadering gehouden nu ja. wèl in die
nare bezettingstijd, toen zelfs de èrme
„Ouwe Sunderklaas" moest onderduiken..
Maar hij keerde weer, „nog mooier, nog
achoner" dan-ie geweest was!
Alle huizen staan open
"IVTEN VRAGE ZICH NIET AF. waar al
•l-'J-die Sundrklazen op die avond vandaan
komen ze zijn er ineens! en ze blijken
over een rijke fantasie te beschikken. Met
weinig kosten is door menigeen een kod
dig costuum in elkaar geprutst. Men keert
een jas om, rolt zich in een kleed of laken,
beschildert het met de vreemdste voor
stellingen en ls tot „Sunderklaas" gepro
moveerd. En dan alsmaar door die straat
jes stappen?
O. neen. men gaat overal visites afleggen
en er zal niet één woning zijn, waar men
Z'n neus zal stoten. Iedereen ontvangt de
Sunderklaas met veel pleizier, men heeft
een extra grote ketel „Sukelaat" of
ander vocht op het vuur staan en een
flinke partij taaipoppen, vrijsters, erbij.
Aan het afleggen van zulk een visite zit
ten natuurlijk enige risico's vast. Als de
bezoeker niet oppast, heeft men hem spoe
dig herkend en dat mag niet. Hij moet een
andere klank ln zijn stem leggen en pro
beren anders te lopen dan zijn gewone
gang ts. Zijn gebaren moeten nieuw zijn en
hij moet ook voorzichtig zijn met wat hij
aantrekt. Hebt u, mevft>uw, tien Jaar ge
leden die blauwe Jurk met dat crème-kleu
rige bloemmotief ged.agen? pas op. trek
die vooral niet aan. want o. 't geheugen
van de eilandgenoter. is gelijk aan dat van
aen olifant!
Hebt u, mijnheer, ee.. wat excentriek
Kleine kinderen worden grote mensen,
maar dit sluit niet uit, dat laatstgenoem
den wel eens één dag van het jaar welbe
wust grote kinderen mogen zijn.
vóóral omdat zij dit onbewust het grootste
deel van het jaar tóch zijn
Die éne dag is 5 December; dan zijn wij
.kinde««n-m*t deJcinderen; die kinderlijke
kinderlijkheid herinnert ons aan onze
kinderlijke kindertijd en daérom is het
een dag. die we zo lang mogelijk in onze
herinnering moeten vasthouden, dankbaar
moeten vieren Ook het oudste, meest be
proefde, zwaarst gewonde hart kan nog
„vol verwachting" kloppen
En als u zich werkelijk zo oud of zo
modern voelt, dat u er te oud of te mo
dern voor bent. doe het dan ter wille van
de echte kinderen.
Waarom zouden wij dat heerlijke feest,
waar wij vroeger het hele jaar op wacht
ten niet in zijn volle glorie handhaven?
Ha! daar komt de echte Nederlander met
zijn prozabezwaar. met zijn remmende,
eeuwige domperdriehoek: tijdsomstandig
heid. devaluatie, geld.
Maar Sinterklaas hoeft niet ln de eer
ste plaats een „hebberig" feest te zijn;
er zijn veel vormen van „geven", zoals
er ook verschillende manieren van spre
ken zijn. De een zegt het met bloemen,
de ander met cijfers, een derde met haar
ogen, een vierde met zijn vuisten. (De
nummers drie en vier worden nogal eens
verwisseld). En zo zoekt de een het op 3
December in grote cadeaux. de ander in
geest en gezelligheid; bij de pen is de
inhoud hoofd- en de emballage bijzaak,
bij de ander is het net omgekeerd en
meestal veel succesvoller.
Met veel touwtjes en veel houtwol
En veel krant- of pakpapier
Om een inkoop van een kwartje
Heb je voor een riks plezier.
Voor 'n heel goedkoop cadeautje
Met een aardig pers er bij.
Voor een geestigsurprise
Gaat het 'duurste cadeau opzij.
Dit zijn de jaarlijks weerkerende dagen
van de Pieten Paaltjes, de Schoolmeesters,
de Vondelen. de Boutensen. de rijmzoVi-
daren en de maatverprutsers Maar wat
doet het er toe. of dij dichter of dichtster
zwart op knap laat rijmen en slap
op hart en klomp op komt en mits
op kist en haast op plaats? Er
gebeuren het hele jaar door ln de wereld
wel véél ongerijmdere dingen.
En wat hinderen ons de maatzonden?
Als wij onze maatschappij als maatstqf
nemen, is het maatgevoel maar matig en
jasje, laat het die avond dan rustig thuis
hangen, want de anderen combineren én
concluderen en de bezoeker wor^t hét
haasje!
Hij wordt op alle mogelijke manieren in
de maling genomen, als men zijn identiteit
heeft vastgesteld en de jeugd zal hem
achterna komen en het hem 0 zo lastig
maken.
Eerst de kleintjes
op 12 December h_: bonte schouwspel:
zodra de schemering valt. komen zij uit
alle mogelijke hoeken en gaten te voor
schijn en zij springen om u hpen Daar iijn
kwaadaardige wezentjes by. grommende
kereltjes, die u steeds maar bedreigen en
v^rvaariyk met hun stok rondslaan, 'm
over de straatstenen halen, zó fiks dat de
vonken er af spatten Toch duurt het feest
voor die kleintjes niet zo lang: ?ij staan
onder discipline van de straatvegers, die op
een bepaald ogenblik zeggen: Vort met dat
grut!
Tegen achtpn komen de groten op de
proppen en velen van hen blijven „speu-
len" tot 10 u., 11 u.. tenminste voor zover 't
de pret op straat betreft, want nog daarna,
tot diep in de nacht, geven zij acte de pré-
sence op het bal in de buitendorpjee.
En Vader Tijd heeft -een flink stuk van
de nieuwe dag aangesneden, als de laatste
tonen wegsterven van het aloude lied.
waarin met klem betoogd w» dt. dat de
„Ouwe Sunderklaas" nooit verloren
gaat1
ver beneden de middelmatigste middel-
annat.
Iedereen dicht óp en vc»)r iedereen; het
wordt een muzenmassamoord, maar dat
is in de eerste week van December altijd
zo geweest en het zal. naar we hopen,
nog zo lang blijven, tot er een wettelijke
regelmg komt: naast de geleide economie
geleide Sinterklaaspoëzie Mina zat vroe
ger in haar keuken en dichtte bij een
blikken tabaksdoos voor Berend, de melk
boer:
Deze tabaksdoos is voor Berend
Hij krijgt hem cadeau van Sinterklaas
Neem maar vaak een lekker pruimpje
Berend
Sinterklaas vindt jou een leuke baas.
Tegenwoordig zit Minny ver van haar
electrisch fornuis in haar houdolrtje, zet
de televisie af en dicht bij een zilveren
sigarettenkoker voor Berry:
Berry is een zware roker
Maar hij heeft geen sigarettenkoker
Het is de Sint die hem die zond
Denk vaak aan haar die hem u schonk.
Dit waren Mina en Minny; ln de ca
deaux is meer vooruitgang te constateren
dan in de begeleidende teksten
Nee. vijf-Decemberareh. als uw pakken
klaar zijn.-zit er dan niet moedeloos bij
neer; klimt in uw pen en dicht! Bedenkt,
dat zolang er geen vernieuwde spelregels
komen, hart nog op smart rijmt. Sint op
lief kind en Sinterklaas op goeie baas;
vah dit materiaal is al een heel poëtisch
bouwwerk te construeren. Jammer is het.
dat er zo weinig rijmt op December, wie
die kant uit wil. ls wel haast genoodzaakt
een pot gember cadeau te doen.
Uitsluitend ten dienste van de abonnees
van dit blad volgen hier een paar mon
sters ter begeleiding van speciale cadeaux:
BIJ EEN PAAR SOKKEN:
Sint zendt u deez' gestreepte sokken,
Die u bewallen naar hij hoopt;
Het is precies 'hetzelfde streepje,
Dat er bij u doorhenen loopt.
BIJ EEN DAS VOOR EEN VRIJGEZEL:
Sint zendt u hier een mooie das,
Wellicht staat hij u aan;
Hij hoopt, dat u zeer binnenkort
De das wordt omgedaan.
BIJ EEN BOTERLETTER:
Sint zendt u een boterletter,
U zult proeven, hij smaakt fijn,
Want de bakker, die hem bakte,
Bakt nog spelling Kollewijn.
BIJ EEN PLOFFIETS:
Vrouwtjelief, een ploffiets
Schenk ik heden jou,
Omdat jij een ploffiets
Steeds graag hebben wou.
Prutprutpruttel maar plezierig,
't Is een praeht-liefhebberij,
Pruttelpruttel op je prutsfiets,
Pruttel niet zo vaak op mij.
Vergeet op 5 December alles, behalve
Sinterklaas! Viert het familiefeest, al
hangt er. letterlijk of figuurlijk een dikke
mist; al drijven er letterlijk en figuurlijk
loodzware wolken, zie toch de maan door
de bomen schijnen; dan ziet u het licht
van de zon.
Viert zo lang als 11 de kans krijgt
't Echt oud-vaderlandse feest
Met gebak en lekkernijen,
Plagerijtje, gijn en geest.
Eens per jaar met kind'ren kind zijn!
Houdt de goede Sint in eer;
Zie de maan schijnt door de bomen...
't Is zo gauw de laatste keer.
Sinterklaas is een groot telepaath; hij
voelt de wensen, die de mensen zich in
gedachten wensen. Hij voelt dat zusje
'die pop en broertje die auto en Mientje
dat tasje en Opa die piip graag wil heb
ben. Verlanglijstjes zijn meestal over
bodig Hij voelt, wat ontelbare grote kin
deren in gedachten vragen
Stnt, als u ons iets wilt geven,
Net als ieder ander jaar,
Geef ons dan een rustig leven
Voor en door en met elkaar.
Sint, toe, help ons weer naar boten,
Doe die ene grote daad,
'k Zal dan, net als vroeger, g'louen,
Dat u werkelijk bestaat.-
CLINGE DOORENBOS