TRADITION
n Goudse kaars kan soms n vuurtoren zijn
50 JAAR
SPORTPRAET va„ eric
Extra kinderbijslag iets lager dan
30 cent per week
I
Het gevaar van „krachtpolitiek"
Beroepskeuze en levensbeschouwing
VIRGINIA-
TRADITIE
IN
VIRGINIA
- V
- k
HUREN VAN HUIZEN VAN VOOR DECEMBER 1940
GAAN 15 PROCENT OMHOOG
Onderhuurders worden beschermd
Wat is de huurprijs?
Ouderdomsuitkering 5% verhoogd
I Draverijen op Mereveld
f Kort Journaal van]
....ons land
Hier is de nieuwe
Na dapper gevecht moest Villemain
in de negende ronde het loodje leggen
Maar dan moet het Buurtje een
sneeuwparadijs zijn
H
Goudse Spetters
Overpeinzing bij
fabrieksmuur
EERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 23 DECEMBER 1950
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Joekes heeft gistermiddag in de Tweede Kamer meegedeeld
dat in het wetsontwerp, dat bij de Tweede Kamer zal worden ingediend
tot verhoging van de kinderbijslag voor grote gezinnen ter compensatie
van de huurverhoging het bedrag van de extra-bijslag wordt gesteld op
iets minder dan 30 cent per week van het vierde kind af.
Tweede
De minister heeft voorts toegezegd spoe
dig met een wetsontwerp te zullen komen
inzake de organisatie van de emigratie en
in afwachting daarvan af te zien van elke
maatregel of benoeming, waardoor zou
worden vooruitgelopen op de toekomstige
organisatie. De meerderheid van de Kamer
wenst dat de burgerij blijft ingeschakeld
en de organisatie niet te veel een ambte
lijk karakter krijgt. Daar
om had de heer Biewenga
(AR) een motie ingediend
(waarvoor hij kon rekenen
op de meerderheid van de
KamerO, die hij echter na
de toezegging van minister Joekes kon
intrekken.
Tal van leden hebben In het debat aan
gedrongen op uitbreiding van de sociale
voorzieningen voor de blinden. Staatsse
cretaris v. Rhijn deelde mee, dat er in ons
land 4917 blinden zijn. van wie 2234 gel
delijke hulp van overheid of particulieren
ontvangen en 859 rentetrekkers zijn. Van de
4917 blinden oefenen 1208 een beroep uit.
Van dit aantal zijn 244 personen (20 pet) in
loondienst. 338 (28 pet) als zelfstandige
werkzaam, en 626 (52 pet) tewerkgesteld
in werkinrichtingen voor blinden-
De door de Rijksblindencommissle voor
gestelde ontwerp-regeling: Sociale Voor
ziening voor Blinden, zou 1.250.000 kos
ten. Dit is thans niet mogelijk. De rege
ring heeft echter een subsidie uitgetrokken
voor de instandhouding en uitbreiding van
de werkgelegenheid voor blinden. Het re
sultaat daarvan wil de regering eerst even
aanzien, waarna zal worden nagegaan wat
er verder kan worden gedaan. Na deze
toezegging van de minister steunden alleen
de heren Cornelissen (VVD) en Weiter
(KNP) een communistische mojie waarin
een wettelijke regeling werd verzocht voor
de uitbreiding van de sociale voorzienin
gen voor blinden. De motie werd dus ver
worpen. zodat thans met vertrouwen moet
worden afgewacht wat de Staatssecretaris
voor de blinden-meent te kunnen doen.
De heer Cornelissen (VVD) had er de
aandacht op gevestigd dat de invoering van
de werkloosheidsverzekering een nieuwe
last op het bedrijfsleven zou leggen van
300 millioen per jaar. Staatssecretaris v.
Rhijn verklaarde zich hiervan bewust tb
zijn, ook dat dit gevolgen kan hebben voor
de arbeiders in het bedrijfsleven, maar
reeds 50 jaar geleden nam de gemeentelijke
overheid maatregelen in verband met
werkloosheid, in 1939 waren reeds 600 000
arbeiders vrijwillig tegen werkloosheid
verzekerd in de vakverenigingen, een
maatregel die de bezetter heeft opgeheven,
zodat het een ere-zaak is tegenover de
vakverenigingen de werkloosheidsverzeke
ring te herstellen. Bovendien is Nederland
thans hefc enige land in West-Europa waar
nog geen regeling van de werkloosheids
verzekering* is ingevoerd.
Principiële uitspraak
Tenslotte heeft de Kamer met 46 tegen 16
stemmen nog een motie van de heer De
Kort (KVP) aangenomen, waarin de rege
ring wordt uitgenodigd de particuliere bu
reaux voor beroepskeuze en studiekeuze
op geljjke wijze te subsidiëren als de r(jks-
bureaux voor beroepskeuze. Tegen stem
den alleen de P.v.d.A. en de communisten.
De meerderheid van de Kamer overwoog
dat de voorlichting bij beroeps- en studie
keuze in de eerste plaats van belang is
voor de ontwikkeling en het blijvend
geestelijk en stoffelijk welzijn van de
betreffende persoon, waardoor deze voor
lichting een onderdeel uitmaakt van de
opvoeding en dientengevolge naar het In
zicht van velen niet is los te maken van
de levensbeschouwing waarin men een
mens wil opvoeden.
Uitzonderlijke werkperiode
Daarmee was de begroting van Sociale
Zaken afgehandeld, maar er liggen nog
vele begrotingshoofdstukken op behande
ling te wachten. Vóór de oorlog was het
traditie dat alle begrotingen altijd vóór
Kerstmis waren afgehandeld, maar de laat
ste jaren is het niet meer gelukt, ook dit
jaar niet, In weerwil van de uitzonderlijke
werkperiode, die de Kamer sedert 12 Sep
tember achter de rug heeft, zoals de voor
zitter. dr Kor^enhorst, in zijn gebruikelijke
afscheidsrede voor het Kerstreces, op
merkte. Sedert 12 September heeft de
Kamer met een enkele onbelangrijke on
derbreking drie en een halve maand aan
één stuk vergaderd, voornamelijk met
de minister van Financiën.
Het is de bedoeling dat de Kamer op
16 Januari weer met frisse moed verder
gaat met de behandeling van de begrotin
gen van Buitenlandse Zaken, Oorlog en
Marine. Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, Uniezaken en overige rijksdelen.
Algemene Zaken, waarna dan geleidelijk
enige belangrijke wetsontwerpen rijp zul-
en zijn voor openbare behandeling: rege
ling van het assurantie-bemiddelingsbe-
drijf. het goederenvervoer over de weg
het gevangeniswezen. splitsing van de
eigendom van een gebouw in apparte
menten. voorlopige getuigenverhoren, kin
derbijslag aan kleine zelfstandigen, voor
zieningen ten aanzien van zeelieden die in
Azië in gevangenschap zijn geraakt. Voor
zieningen in het bestuur van Finsterwolde.
tweede industrialisatienota.
Er is voorlopig nog genoeg te doen.
MAKSHALL-HULP VOOK
SURINAME
(Van onze Haagse correspondent)
Aan Suriname is voor 660.000 dollar aan
Marshall-hulp toegestaan, uitsluitend te
«besteden voor de aankoop in de Ver.
Staten van machines voor de mechanische
landbouw.
Binnenkort is de instelling te verwach
ten van een raad van advies van de stich
ting voor mechanische landbouw In Suri
name. Als voorzitter daarvan zal optreden
dr R. van Lier, buitengewoon hoogleraar
te Lelden en vertegenwoordiger voor Su
riname in de stichting culturele samen
werking tussen Nederland, Indonesië en
de West.
n „lekkere" versnapering
tegen de hoest!
pakjelOc
Anijs drop smaak
Een voorbeeld
De huurders, die op 9 Mei 1940
een huur betaalden van ƒ8.50, zul
len voortaan bij inwoning van
vier personen ƒ10.07 moeten beta
len. Volgens de bestaande regeling
was dat ƒ9.50. Nu: 8 huur 15%
(ƒ1.20) ƒ9.20. Hierop 4% extra
voor de 4 inwonenden, wordt In
totaal ƒ9.57. Telt men er dan de
50 cent bij voor water (die ook in
de ƒ8.50 begrepen waren) dan
komt men op genoemde 10.07.
Men lette dus hierop: Als er
minder dan vier personen inwo
nend zijn mag hiervoor geen huur
verhoging worden gevraagd. De
bekende 5% of 10% vervallen.
Gezegend de greep
„gezegend ls een volk,
dat om zijn eigen
dwaasheden kan lachen",
heeft eens iemand gezegd
en Erie zegt het op zijn
manier na.
Gelukkig zijn er nog
onder zijn lezers en leze
ressen. die om de sport
kunnen lachen en boven
dien de gave bezitten hun
lach met de tekenstift op
papier te zetten.
De opgave, veertien da
gen geleden, was niet ge
makkelijk, doch des te
groter mijn voldoening,
dat ik toch nog zoveel in
zendingen heb gekregen.
Zij hadden allemaal, stuk
voor stuk en zonder enige
uitzondering mijn waarde
ring. Natuurlijk was de
ene tekening beter ge
slaagd dan Be andere,
maar daar ging het niet
om. tenminste niet in de eerste plaats.
Hoofdzaak was, dat men er plezier in
in had om aan onze caricatuurprijsvraag
mee te doen. Het pogen alleen was al
schoon.
Sommige inzenders ik noem met
name de heer Knuist uit de Putschelaan,
Rotterdam toonde een verbijsterende
productiviteit. Dit heerschap rollen de
caricaturen uit de mouw, als ik het zo
mag zeggen. Het spijt me voor zijn
energie, dat hij niet de hoofdprijs kon
wegslepen, maarwat in het vat zit
verzuurt niet. Wie zo gemakkelijk tekent
als de heer Knuist, komt nog wel eens
met een aardige tekening uit de bus, ook
Op 1 Januari ajt. (reedt de Huurwet in werking. Bij deze wet is bepaald, dat
voor oude woningen, dat zijn de huizen, die vóór 27 December 1940 gereed zijn
gekomen, de huur met 15% mag worden verhoogd. De huur van de na 27 Dec.
gebouwde woningen mag niet worden verhoogd. Er is echter nog een hele
reeks bijkomstigheden, zodat men bij voorbaat al heeft gerekend op geschillen.
Er worden daarom in alle gerechtelijke kantons huuradviescommissies ingesteld
voor het oplossen van de geschillen. Bovendien verstrekt deze instantie adviezen
a raison van f 2.50, ten laste van de verzoeker. Is men het met de beslissing van
dit college niet eens, dan staat beroep open bij de kantonrechter onder overleg
ging van het advies van de commissie.
De verhoging moet worden berekend
over de huur van de woning alleen. Het
door de verhuurder in rekening gebrachte
bedrag voor water, electrische installaties,
enz. moet dus van de huur worden afge
trokken evenals de huurverhoging voor
Inwoning, en op het overblijvende be
drag mag 15 worden gelegd.
Is een woning gestoffeerd of gemeubi
leerd verhuurd, dan moet van de huur
ook de huurwaarde van meubelen of stof
fering in mindering worden gebracht.
Van de uitzonderingen noemen wij de
volgende: Wanneer bij de vorming van
de oude huurprijs van een bedrijfsruimte,
zoals een winkel, de stand en ligging van
overwegende betekenis zijn geweest, dan
kan de nieuwe huurprijs op een lager be
drag worden gesteld dan de oude plus 15
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Ksmei heeft gisteren zonder
hoofdelijke stemming het wetsontwerp
aangenomen tot verhoging met 5van de
uitkeringen ingevolge de noodwet-Drees
(met Ingang van 1 September 1950) in ver
band met de loonsverhoging. Naar schat
ting zullen de kosten van deze verhoging
10 millioen per jaar bedragen. Op 1 Sep
tember 1950 bedroeg het aantal ooderdoms-
nitkerlngen in totaal 305.539.
De grens om voor ouderdomsuitkering
in aanmerking te komen is weer enigszins
verhoogd. Deze bedraagt nu voor gehuwde
mannen in klasse I 1470, in klasse II
1395, in klasse III 1320, in klasse IV
1245 en in klasse V 1170; voor onge-
huwden In klasse I 935, in klasse II 885,
ln klasse III ƒ835, in klasse IV ƒ785, In
klasse V 735.
Ook zijn de (nvaliditeits- en weduwen
renten ingevolge de invaliditeitswet, de
toeslagen op deze renten en de kinder-
.1 Tweede Kerstdag, aanvang 12.3# uur.
MistIetoe-pr(js. Afstand 2200—2300 meter.
Het entr. W. H. Geersen (Omar Spencer of
New Star) rqpg een goede kans worden ge
geven. Lady V. is bij droge baan een con
currente. Outsider Odell
Kerstkrans-prüs. Afstand 2100—2180 meter.
(Voor amateurrijders). Wanneer het terrein
in behoorlijke staat ls. zal Kentucky's
Queen B. zich geducht verweren. Louise de
la Maire B. kan een betere verrichting laten
Zien dan op 10 December. Little Axkit loopt
wellicht plaats.
Halst-pri)s. Serie-draverijAfstand 1600—
1680 meter. Kentucky King, mits door W. H.
Geersen gereden, is bij droog pad tot een
goede verrichting in staat. Ook Nanda mag
als kanspaard worden genoemd. Narciso G.
en Lord Quettevllle komen in een der series
voor een plaats in aanmerking. Outsider
Napoleon.
Winterrust-prils. Afstahd 2240—2300 meter.
Mlentje Deter mag bij vriezend weer bij de
eerstaankomende paarden worden verwacht.
Dit geldt Ook voor Mac Klnley. Outsider Mr
Fried.
Grote Kerstprijs. Afstand 2260 meter. Daar
alle deelnemers op gelijke afstand starten,
hangt van de loting veel af. Guy Hanover ls
bij niet zware baan de snelste. Juggler kan
een prijs wlnnnen. Start Gratie Hanover, die
ook in ,.De Vier Kilometer" staat ingeschre
ven. in deze course. Is de ruin stellig niet
kansloos.
De Vier Kilometer. Handicap Internationaal
A/stand 4000—4180 meter. Kapitein Axkit ls
sterk genoeg om de lange afstand uit te
lopen en in het voorste gelid te eindigen.
Ook 6Jinatonka kan een plaats bezetten.
Outsider Iskra.
bijslag voor deze rentetrekkers met 5'/«
verhoogd.
Er was haast bij dit wetsontwerp en ln
verband met de tijdnood aan het eind
van de middag, werd het debat beperkt
tot korte verklaringen, maar er zal nog
gelegenheid worden geschapen ln de
tweede helft van Januari te debatteren
over de algemene wens van de Kamer
leden om een zeker bedrag vrij te stellen
bij de aftrek van eigen inkomsten. Ge
noemd is een bedrag van 300. De regering
heeft hiertegen financiële bezwaren omdat
reeds het vrijstellen van een bedrag van
10C de schatkist 10.300.000 zou kosten.
In Januari zal er nog eens over worden
gepraat.
Verhoging kinderbijslag
In verband met de stijging van de kos
ten van levensonderhoud, hetgeen aanlei
ding was tot de tweede 5*1» loonsverhoging
in September, heeft de Tweede Kamer
gisteren voorts het wetsontwerp aange
nomen tot verhoging van de kinderbijslag
met 5*1». Met Ingang van het laatste kwar
taal van 1950 zal de kinderbijslag bedragen
0.44 voor het eerste kind, 0.49 voor het
tweede en derde kind en 0.60 van het
vierde kind af.
Gezant in Mexico. Binnenkort is de be
noeming te verwachten van dr H. R. van
Houten tot Hr. Ms. buitengewoon gezant tn
Mexico Dr Van Houten zal ln zijn tegen
woordige functie van chef bij de directie
buitenlandse dienst van het ministerie van
Buitenlandse Zaken worden opgevolgd door
de heer Ch. J. H. Daubanton, laatstelijk Hr.
Mr. gezant ln Mexico, die thans met verlof
hier te lande ls.
Taxibedrijf en de 5*1». De Unie verkeer
heeft bezw*ar tegen de uitspraak van het
college van Rijkabemlddelaars Inzake het
geschil over de S'/t loonbijslag voor werkers
ln het luxe-verhuur- en taxibedrijf, onder
meer aangezien het onderzoek beperkt Is tot
11 van de ruim 5.000 ondernemingen in ons
land en werkgevers geweigerd hebben, de
Unie Inzage van de betrokken rapporten te
geven. In een aantal gemeenten ls de tweede
5'/« bijslag betaald, zonder dat dit economi
sche moeilijkheden heeft veroorzaakt.
Drinkwater voor Noord-Holland. De
Provinciale Staten van Noord-Holland heb
ben. in samenwerking met Amsterdam, op
gericht de Watertransport Mij Rijn—Kenne-
merland. die drinkwater van Jutfaas naar
het Kennemerland zal vervoeren.
procent, want de verhoging is gebaseerd
op de gestegen onderhoudskosten. Om dit
te bereiken zal men een gemotiveerd ver
zoek tot de minister moeten richten.
Voor onbewoonbaar verklaarde wonin
gen mag de huur niet worden verhoogd.
Voor woonschepen of woonwagens geldt
de huurprijs, welke de partijen onderling
overeenkomen. Aan de twee partijen is
eveneens overgelaten de vaststelling van
de huurprijs, wanneer het gaat om een
zeer tijdelijk verblijf, bijvoorbeeld bij va-
cantie. Indien er verbeteringen aan een
huis zijn aangebracht, die niet kunnen
worden aangemerkt als onderhoudswerk,
kan de huur worden verhoogd met een
door de minister vast te stellen percen
tage. Bedoeld worden voorzieningen,
waardoor de woning een grotere gebruiks
waarde heeft verkregen, bijv. het aan
brengen van een centrale verwarming,
een badgelegenheid, een warmwater
installatie. De verhuurden moeten echter
schriftelijke toestemming voor het aan
brengen van deze verbetering hebben ge
geven, althans als deze niet het gevolg ls
van een overheidsbevel.
Regeling voor inwoning
Voor inwoning z(Jn ook nieuwe regelen
gesteld. De eerste drie inwonende per
sonen kunnen buiten beschouwing wor
den gelaten. Maar Indien de huurder meer
dan drie personen by zich laat inwonen,
die behoren tot zün gezin, dan wordt de
nieuwe verhoogde huurprijs van de
woning nog verhoogd met vier procent;
ingeval vier of vijf personen inwonen,
met acht en een half procent Indien zes
of zeven personen inwonen en met der
tien procent indien acht of meer per
sonen inwonen. Deze regeling geldt ook
indien de hoofdbewoner zelf de eigenaar
is.
De huurprijs van gedeelten van wonin
gen en gedeelten van bedrijfsruimten
worden over het algemeen wel wat lager.
De vroegere bepalingen hieromtrent ver
vallen en de nieuwe wet zegt, dat de
huurprijs van hef verhuurde gedeelte tot
de huurprijs van de gehele woning in
eenzelfde verhouding moeten staan als
het verbruiksgenot van het gedeelte staat
tot het gebruiksgenot van het geheel. Een
nauwkeurige maatstaf ls hiervoor niet aan
te geven, maar onder gebruiksgenot val
len natuurlijk ook de ligging van de ka
mers, het gerief, dè aantrekkelijkheid en
dergelijke zaken. Ingeval degene die on
derverhuurt zelf eigenaar of hoofdbewo
ner is, mag hij bovendien de huurprijs
met 20 procent verhogen als vergoeding
voor het door hem te lijden ongerief.
Kosten van onderhoud
Het Burgerlijk Wetboek schrijft in het
algemeen voor welke onderhoudsver
plichtingen op de verhuurder rusten en
welke op de huurder. Mochten verhuur
ders na 9 Mei 1940 onderhoudsverplich
tingen, die wettelijk op hen rusten, ten
laste van de huurder hebben gebracht,
zonder dat ze de huurprijs hebben ver
laagd, dan zal dit laatste alsnog moeten
geschieden. Burg. en Weth. kunnen voor-,
schrijven de nodige onderhoudswerken te
verrichten. Voor het gebruik van meu
bels en stoffering mag een bedrag wor
den berekend gelijk aan twintig procent
per Jaar van de verkoopwaarde van het
goed, dat in gebruik wordt gegeven. Voor
gas, water, electriciteit en dergelijke moe
ten de werkelijke kosten of de naar rede
lijkheid geschatte kosten in rekening
worden gebracht.
Huurbescherming
De huurbescherming blijft in de nieuwe
wet practisch dezelfde als voorheen. Men
kan dus uit zijn woning worden gezet
wegens wangedrag en wegens wanbeta
ling. Bij dit wangedrag is nu ook onder
gebracht wangedrag jegens medebewo
ners, maar medebewoners van dezelfde
woning, cfus niet in gevallen van zoge
naamde portiekruzies.
Nieuwe mogelijkheid om een huurder
uit een woning te krijgen, zijn:
1. Als de huurder elders een gelijk
waardige en geschikte woning kan be
komen tegen gelijke prijs.
2. Als de huurder weigert, bij afloop
van het contract een nieuwe regeling op
redelijke basis aan te gaan.
De gezamenlijke bepalingen van de
Huurwet zijn bij het ministerie van de
Wederopbouw en Volkshuisvesting in een
handige brochure verzameld, die over
enige tijd aan alle postkantoren verkrijg
baar ls.
----- - sa *-
Marianne aan haar scout: „ls er nog wat
van je gading
Inzender: J. Blacqulère Insulindestraat
121 Rotterdam.
al Is er geen prijsvraag aan verbonden.
En als er animo voor ls, doen we de
caricatuurprijsvraag in het nieuwe jaar
nog eens dunnetjes over.
TTet toekennen van de prijzen was
dat kan ik u wel vertellen geen
gemakkelijk karweitje. Het is natuur
lijk niet doenlijk on\ het „hoe en waar
om" van de prijs caricaturen te ver
tellen, want dan zou ik ook moeten
verklaren wat er aan de andere teke
ningen, die helaas onbekend moeten blij
ven. ontbrak. Ik hoop dat allen toe
schouwers, zowel als tekenaars zich
met de keuze kunnen verenigen. Er is
in zoverre een verschil met de vorige
prijsvragen, dat ik ditmaal de eerste
prijs (tien gulden) ln tweeën heb ver
deeld. J. Blacquière, Irtsulindestraat 121,
Rotterdam en M. L. Brautigam, Molen
vijver 22. voormalig Schiebroek delen de
eer en ook de tien pop, En de troostprijs
(spQrtfoto's) is voor de heer Knuist. En
alle anderen de hartelijke dank voor de
moeite.
xn Dam na Z'n wedstrijd tegen
Sugar Ray Robinson.
A. Knuist, Putselaan 77. Rotterdam-Zuid.
Het Jongetje, waarvan ze zeggen, dat-ie
op Abe lijkt.
M L. Brautigam, Molenvijver 22, voorma
lig Schiebroek.
Tf/JE stuurt Erie vóór 5 Januari een geestige sportllmmerlck? Waf Schwartc.
uit VlooswUkstraat te Rotterdam, bracht mij op de Idee, toen hy mU
enkele projecten van syn kunst stuurde.
Een back, die gevoel had voor grappen
Stond lustig de bal weg te trappen
HO riep vol vermaak
Daar vliegt weer een knaak
In Holland wil niemand dat snappen
Wie doet er mee? De condities voor de prijsvraag zyn dezelfde als van de
vorige. Hoofdprijs II.—.
Nieuwe triomf voor „Sugar" Ray Robinson
De wereldkampioen weltergewicbt Ray
Robinson heeft gisteravond te Parys in
een wedstryd over tien ronden van de
Franse middengewicht Robert Villemain
gewonnen door interventie van de
scheidsrechter in de negende ronde.
In de eerste ronde viel Villemain aan,
maar Robinson hield hem door goed ge
plaatste linksen op afstand. Plotseling
nam de neger de aanval over en na een
harde rechtse uppercut bestookte hij het
lichaam en het gezicht van de Fransman,
met een regen van slagen. Villemain ging
in dekking en wist zich door deze moei
lijke periode heen te werken.
De strijd in de tweede ronde ging wat
meer gelijk op. Robinson zocht een ope
ning voor zijn linksen, terwijl Villemain
talrijke wijde swings afzond waarvan er
een het gezicht van de wereldkampioen
trof. Tegen het einde van de ronde slaagde
Villemain. die luidde door het publiek
werd aangemoedigd, er in de neger nog
maals met een linkse tegen het hoofd te
raken.
In de derde ronde viel Villemain weer
verwoed aan en verhinderde daardoor
Robinson zijn slagen Juist te timen. Des
ondanks kwam de Amerikaan enige malen
door met zijn linkse en werd Villemain
door een harde stoot onder het rechteroog
getroffen.
Onmiddellijk na de gong voor de vierde
ronde plaatste Robinson een harde en
zuivere linkse tegen het gezicht van Vil
lemain. Hij zette zijn aanval door, dodh
Villemain wist door handig wijken eln
duiken groter onheil te voorkomen. Na
deze ronde stond Robinson duidelijk voor
op punten.
In de vijfde ronde bediende Robinsqn
zich vrijwel uitsluitend van zijn linkse
waarmee hij vele punten scoorde. Tegen
het einde van deze ronde ging Villemain
plotseling tot de aanval over, maar Robin
son weerde hem gemakkelijk af en bleef
de strijd beheersen.
In de zesde ronde scoorde Robinson
wederom met een reeks linkse stoten. Hij
slaagde er echter niet in zijn rechtse te
plaatsen, want Villemain dekte zich uit
stekend. Ook nu was het wederom de
Fransman die tegen het einde van de
ronde aanviel en met beide handen stoten
plaatste. Er zat echter niet veel kracht
achter, omdat Villemain de a(stand niet
goed berekende
De strijd in de zevende ronde ging vrij
gelijk op. Robinson zocht naar een kans
om een eindstoot te plaatsen, maar Ville
main verijdelde zijn pogingen door snel
duiken en ontwijken.
De achtste ronde verliep weer In het
voordeel van Robinson. die herhaaldelijk
scoorde met belde vuisten. Kort voordat
de gong luidde moest Villemain een serie
linksen en rechtsen tegen het gezicht In
casseren. waardoor hij ln moeilijkheden
kwam.
In de negende ronde viel Robinson on
middellijk aan en velde Villemain met
een rechtse kaakstoot. De Fransman stond
dadelijk op, maar overeenkomstig het
reglement telde de scheidsrechter tot
acht voordat hij de strijd liet hervatten.
Villemain attaqueerde toen op zijn beurt,
maar Robinson ving hem op met een
rechtse hoek tegen de maak en liet een
geweldige harde uppercut tegen de kaak
op volgen. Villemain bleef op de been.
maar hij was volkomen groggy en niet
meer ln staat zich te verdedigen waarop
de scheidsrechter Ingreep en een eind
maakte aan de strijd. Villemain verloor
dus door interventie van de scheidsrech
ter in de negende ronde deze partij, die
op 10 ronden was afgesloten.
Een stryd over 15 ronden tussen Kid
Marcel en Claude Rltter om de Franse
mlddengewichttitel eindigde onbeslist. Kld
Marcel behield dus de titel.
1Z"ERSTMIS 1950 brengt de wereld
geen vrede. Integendeel. Nooit tevoren
ln de jaren na de tweede wereldoorlog was
de kans op het uitbreken van een nieuw
conflict zo benauwend groot ala ln deze
laatste weken van het vijfde Jaai na de
capitulatie der as-mogendheden. In Korea
heerst wat men in een moderne oorlog
„betrekkelijke rust" noemt (al vallen er
dagelijks bij ..schermutselingen" honder
den doden). Maar zelfs deze „rust" ts
slechts schijn. Wanneer de Chinezen be
sluiten hun offensief bezuiden de 38ste
breedtegraad voort te zetten, zal het de
vraag zijn of de
Amerikanen over vol
doende zelfbeheersing
beschikken om een
oorlog met het China
van Mao Tse Toeng
te voorkomen. En wat van een dergelijke
ontwikkeling de géigolgen zoudeq kunnen
zijn. is voor niemand meer een vraag
Het tragische van de huidige toestand
is. dat belde partijen naar alle waarschijn
lijkheid te goeder trouw zijn, wanneer zij
beweren de vrede te willen Het is vol
komen ondenkbaar dat Rusland dat nog
lang niet hersteld ls van de verschrikke
lijke verwoestingen, die de Duitsers heb
ben aangericht, willens en wetens aan
sturen op een oorlog met Amerika, die,
hoe dan ook, voor Rusland catastrophaal
zou zfjn. Ook het Amerikaanse volk ver
langt niet naar de derde wereldoorlog,
zeker niet nu het weet. dat de Sowjet-
Unie over atoombommen beschikt Het
verlangen naar vrede ls dus beiderzijds
ongetwijfeld echt De moeilijkheid is
slechts, dat geen van beide partijen de
ander vertrouwt en dat beide dus geen
ander middel tot het verzekeren van eigen
veiligheid zien. dan het opbouwen van
een gigantisch oorlogeapparaat. Het is niet
onwaarschijnlijk, dat zowel Moskou als
Washington met hun aan het waanzinnige
grenzende oorlogsvoorbereidingen geen
ander doel voor ogen staat dan de „tegen
stander" af te schrikken. Het gevaar ech
ter schuilt hierin, dat één van beide op
een kwade dag tot de overtuiging komt
zó sterk te zijn, dat hij de ander, binnen
redelijke tijd en zonder zelf al te grote
rlsico'e te lopen, op de knieën ken
dwingen.
Vf7EST-EUROPA staat Ideologisch aan
de kant van de Verenigde Staten. Dat
is buiten kijf. Het ligt dus voor de hand,
dat het in de politieke arena één lijn
trekt met Washington. Het pijnlijke ls
echter, dat ons werelddeel in economisch
en militair opzicht volkomen van Amerika
afhankelijk Is en nog pijnlijker is, dat
Washington daaraan het recht 6chijnt te
willen ontlenen de politieke koers van de
democratische wereld alleen te bepalen.
In Korea heëft Amerika zowel politiek al#
militair onbetwist de leiding Het heeft
zich destijds door de Veiligheidsraad laten
machtigen uit naam van de V N. op te
treden tegen de communistische aggressie
en sindsdien heeft geen ander land dan de
V.S. enige werkelijke Invloed gehad op de
behandeling van deze uiterst précaire
aangelegenheid.
In Europa is het niet veel anders Ame
rika decreteert, dat Duitse troepen moeten
worden opgenomen in het Westeuropeee
leger, zeer tegen de zin van Frankrilk
en het merendeel van de overige Westeuro-
pese volken en bovendien tegen de zin van
de Duitsera zelfDit
alles zou zo erg niet
zijn wanneer de Ame
rikaanse staatslieden
in het recente ver
leden bewezen hadden
over de kwaliteiten te beschikken, d'e
voor de vervulling van een zo verant
woordelijke leidende taak onontbeerlijk
zijn. Maar wat de Amerikaanse diplomatie
ln de afgelopen jaren ten aanzien van
het Verre Oosten heeft gepresteerd. J#
toch waarlijk niet zó brlliant geweest,
dat men hun op grond daarvan in vol
vertrouwen het lot van de wereld ln
handen kan leggen I
ATEN kan er (zij het met een bezwaard
hart vrede mee hebben dat West-
Europa thans de organisatie van zijn
verdediging stevig ter hand gaat nerggn
En de stem van het machtige Amerika is
daarbij uiteraard van harte welkom. Maar
dit mag er niet toe lelden, dat Europa
zijn politieke zelfstandigheid prijs geeft.
Is het b.v. politiek bezien wel zo bijzonder
verstandig, de deelneming van We6t-
Duitsland aan de verdediging zo hard
nekkig door te drijven
Zou West-Europa's veiligheid werkelijk
afhankelijk zijn van de gevechtskracht
van 150.000 Duitsers En zo niet. zou het
voordeel van hun medewerking dan wel
opwegen tegen het politieke nadeel'
provocatie van het Kremlin Het ls goed
te zorgen dat men sterk ls. maar of het
Koed is. de eventuele tegenstander te tar-
m. mag betwijfeld worden I
Een andere vraag Is het (met alle eer
bied voor de kwaliteiten van generaal
Eisenhower) politiek juist gezien ook op
het Europese „front" de militaire en eco
nomische leiding in handen van Ameri
kanen te leggen Stijft men hiermee niet
de Russen in hun overtuiging dat de
Westeuropese landen niet meer dan satel
lieten Van de Ver. Staten zijn 7 (WIJ ver
sterken onze defensie om de vrede te
verzekeren. Slecht# op grond van dit prin
cipe kan meri accoord gaan met de huidige
militaire toebereidselen- Maar dan dient
ook het politieke beleid zich zo zorgvuldig
mogelijk op dit principe te baseren En
te dien opzichte ls er. helaas, nog wel
enige ruimte voer twijfel I
waaraan/ae
s A VONDS ALS ALLES RUSTIG f# op straat en de sneeuw een doodnuchter
plekje van Uw stad in een oogwenk heeft gemaakt tot een betoverde
wereld, waarin U niet vreemd zoudt opkijken, als er elfen en feeën een vrolijke
gavotte om uw voeten dansen, zo'n ogenblik alleen voor uzelf, dan kunt U zo
gemakkelijk gaan dagdromen. Zo'n vlucht uit de werkelijkheid, weg in de ruimte,
beleven. Dan kan het gebeuren, dat U de gehele wereld, de gehele mensheid in
Uw gedachten omvatten wil en begrijpen. Een dóódsimpel ding kan daarvan
soms de aanleiding zijn. Neem bijvoorbeeld eens een kaars. Een stearine ding.
met een katoenen draadje er door. dat je kunt aansteken en weer uitblazen. Je
ziet haar vaak op de schoorstenen staan, soms jaren lang. zonder dat ze aan
gestoken wordt. Je scharrelt soms zo'n ding op. als de stop van het licht is
doorgeslagen. Het is een stompje vaak. 'n Prozaïsch ding.
Maar in dé sfeer van sneeuw op bomen en heesters, dat geveltje aan de over
kant van dat strak donkere water, dat zo leuk scheef staat, dat zachte gekraak
onder Uw schoenzolen, die wazige droomstemming om U heen. waarin alles
vager schijnt te zijn geworden, kunt U soms zo even wegdwalen. Even Uzelf
worden. Even willen begrijpen. In zo'n stemming wordt een kaars, zo'n dood
gewone kaars, een grote vuurtoren, die schepen, die in de nacht voorbijgaan,
'n ogenblik de juiste weg wijst.
bestand is gebleken.
Hij veegde de sneeuw van zijn jas, raapte zijn hoed op, keek naar
boven, waar tussen de grauwomlijnde takken van de bomen de sterren
fonkelden en liep door, scherp lettend op de lage plantsoenhekjes, die
gijn pad tekenden.
gTERKE BENEN, die de sneeuw verdragen, mompelde hij in zich
zelf. En hij vond het helemaal nog niet zo'n gekke vondst. Hij
grinnikte even, stond op en keek 'n beetje bedrogen naar een flauw
omlijnd indruksel, dat niet anders verried, dan dat hier zoéven een man
languit op de grond had gelegen. In het licht van een spaarzame straat
lantaarn glinsterde spottend als een valse diamant een sneeuwhobbel,
vorst die hardheid had gegeven, waartegen een menselijke
spreiden in zalen en in huizen en overal
brengen iets, dat iedereen begrijpt, al kan
hij het niet onder woorden brengen. In
het kaarslicht weven zich de banden der
vriendschap, der aanhankelijkheid, der
liefde. Ook op Curacao.
Devotie tn majeur
DE EENZAME stappen in de sneeuw
langs de fabriekshekken hebben zich
verloren in het geluid van velen, die zich
naar één doel richten: de Kerk temidden
der huizen, waar door de boogramen
het licht der kaarsen komt. De ge
dachten der mensen richten zich daar op
het komende. De boodschap van het Evan
gelie klinkt er in alle blijdschap, vult de
hoeken van het gebouw, vermengt zich ln
de meditatie van het orgel, dat in een
Appassionata in warme kleuren iets schil
dert. dat niemand onder woorden kan
brengen. Hoop en verwachting, waarop
het verlangen naar het bouwen ener
vredige toekomst? rust, dringen zich in de
harten der mensen, waaruit een kracht
geboren wordt, die niemand kan begrijpen,
maar alleen voelen, een kracht tot brui
send leven, tot liefde voor alles wat leeft,
tot loutering, tot geestelijke renaissance.
Het is alsof de kaarsen in de koperen
kronen helderder branden.
Koningin wn 7 licht
ET IS DONKER en koud in Hürke-
berga. maar niemand merkt het. Eén
vaag morgenlicht breekt aan de gindse
einder door en geeft de eerste sneeuw-
bedekte bomen lange grijze schaduwen.
Daarachter het donkere bos, onheilspel
lend donker, waarin hier en daar de
sneeuw lichte plekken tekent. Heel in de
verte klinkt gezang. Kinderstemmen, die
helde? klinken in de vrieslucht Gezang,
cfat steeds dichterbij komt. Het duurt
even. tot die inktzwarte duisternis lang
zaam uiteenscheurt, door talrijke flikke
rende lichtjes, die hun schijn werpen op
blijde kindergezichten. Het lijkt wel een
processie. Iets uit een droom. Voorop
gaat een jonge man op een paard. Hij
heeft een rode jas aan. waaraan het licht
van kaarsen, die zijn volgelingen dragen,
een verrassende glans heeft. Hij is St
Stephen. Na hem een nauwelijks twintig
jaar oud meisje in een lang weelderig
satijnen gewaad en een kroon met zeven
brandende kaarsen in de goudblonde
haren. Karin Gabrielsson. de uitverkorene
onder de meisjes van Harkeberga die dit
jaar door allen als de Sancta Lucia van
het dorp is uitgeroepen en gekroond.
Sancta Lucia, wier regering zo lang duurt
als de kaarsen van haar kroon branden
en die die tijd besteedt door in de huizen
der allerarmsten eten en kleding te bren
gen Sancta Lucia, koningin van het licht,
met haar houten bak eten en haar warme
lach. zingend het lied van ..Sancta Lucia"
een Napolitaanse ballade, waarin de
heimwee de vreemde ondertoon vormt van
grote blijdschap. Achter haar haar volge
lingen in lange witte gewaden met kaar
sen in de knuisten en met een hoge punt
muts op hun dikwijls blonde haren. Ook
zij zingen.
Ook voor dieren
CANCTA LUCIA gaat door het dorp van
k-' boerderij tot boerderij. Zij liefkoost da
paarden in de stallen, geeft hen hooi. zij
brengt warmte in de huisjes der minder
bedeelden en toönt overal haar stralende
jeugd.
Overal in de dorpen en steden van
Zweden zijn Sancta Lucia's. Overal denkt
men aan hen. die het moeilijk hebben en
voor wie een kleine blijk van medege
voelen en steun meer betekent dan de
grootste rijkdom.
Straks als de kaarsen in de kroon op
de goudblonde haren zullen zijn uitga-
brand, zal Lucia naar huis gaan en weer
Karin Gabrielsson zijn. Dan zal zij zich
warmen bij het haardvuur en hete koffie
drinken. Maar in talrijke gezinnen heeft
er iets van dat licht geschenen, dat zich
spiegelde in de ogen van dat dorpsmeisje.
Iets van dat grote vuur. dat de mens ver
warmt en nieuwe kracht geeft voor een
lang, moeilijk jaar.
OVERAL IN DE WERELD branden de
kaarsen. In het kleinste hutje aan de
zoom van het bos ln Hërkeberga, ln de
paleizen der Oosterse koningen, in de
huizen langs de Goudse Bogen en Turf-
singel, in de cottages van Curasao en de
bungalows in Frans Equatoriaal Afrika.
Licht, vanuit Gouda over de wereld ge
bracht. Licht, dat ook ln de moeilijkste
tijden het symbool is van de nimmer
verflauwende hoop van goedwillende
mensen.
OM MILD TE STEMMEN
In bloeiende oleanders
Kerstfeest is het feest der blijdschap, die zich ook spiegelt in de blauwe ogen van de
blonde Karin, en van het meisje uit haar gevolg. Zolang de kaarsen in haar kroon
branden zal zij als Sancta Lucia in de huizen der armen van haar dorp in Zweden,
iets van de vreugde van het Kerstfeest brengen. Straks is zij weer Karin Gabrielsson.
die zich na haar tocht door het dorp zal warmen bij het haardvuur en hete koffie
drinken. Kijkt U eens even goed naar de foto. Tien tegen één dat er ook een gelukkige
glimlach om Uw mond speelt.
Naar ik uit doorgaans zeer onbetrouw
bare bron heb vernomen, is in verband
met de voorstellen van Burgemeester en
Wethouders om de gas- en electriciteit#-
tarieven te verhogen het volgende schrij
ven naar Den Haag gezonden:
Excellentie.
Geven met alle eerbied ootmoediglijk
te kennen het Goudse burgerdom, dat de
dreigende noodlijdendheid der gemeente
als een keisteen op de geprangde borst
ligt:
dat zij, alvorens Uedele een beslissing
neemt over de toekenning der rijksbij
drage, Uw Excellentie verzoeken kennia
te nemen van de maatregelen, die ge
troffen zijn om de inkomsten der ge
meente zo veel mogelijk te vergroten;
dat zij het tarief van het pontje over
de Turfsingel verhoogd hebben van nul
tot één cent per éénmalige oversteek,
kinderen, mits op schoot, niet meegere
kend;
dat zij de hele gasfabriek maar afge
broken hebben en van de tarieven een
vreugdevuur hebben gestookt op het
Marktplein, zulks mede ter verdieping
van het folkloristisch leger.
dat alle potjes thans op petroleum te
vuur staan;
dat z\j de gemeente-zwanen uit vijver
en singei bij opbod hebben verkocht
hetgeen ongetwijfeld blijk geeft van
economisch inzicht, gezien de f\jd wan
het jaar;
dat zij een energieke ingreep hebben
gedaan in alle gemeente auto's, waar zij
één cylinder uit de motor hebben ver
wijderd, gedachtig aan het Oud-Holland
se spreekwoord: Wat op vijf cylinders
kan lopen, kan het ook op vier
dat zij niet zullen aarzelen om deze
uier cylinder te vervangen door het enig
overgeschoten paard van de gemeente
reiniging. wanneer de toestand der fi
nanciën hen daartoe zou nopen;
dat ztf alle diensten, die de gemeente
bewijst aan particulieren drastisch heb
ben verhoogd;
dat zij van plan zijn om in de loop van
het volgend jaar met z'n allen naar
Nieuw-Zeeland te emigreren, zo dat U
Excellentie dan ineens van alle gezanik
om die rijksbijdrage af is;
dat zij van mening zijn hiermede het
aller uiterste gedaan te hebben wat met
enige redelijkheid mocht tvorden ver
wacht.
JAN TERGOUW.
HET WAS STIL op zijn weg, een stilte.
Waaraan de vallende sneeuw een
bijzondere bekoring gaf. Zijn schoenen
kraakten op de wit-grauwe grond. Dat
was het enige geluid buiten zijn adem
haling. die zich haastte de schrik van de
vaipartij te overwinnen. Het lukte, toen
de man een sigaret opstak en dacht aan
een witte Kerstmis. Want wie aan een
witte Kerstmis denkt, krijgt vanzelf de
rust. die het wezen van het Kerstfeest ls.
Zo voelde de man het. En het deed hem
goed te lopen op dit Gouds plekje, dat
door die sneeuw het aanzien van alle dag
had verloren in de stilte van 'dit uur. Het
plekje dat hem zo bekend was van. zijn
dagelijkse gang naar kantoor. Het had
niets meer van die werkelijkheid van
harde straatgeluiden, een gillende
fabriekssirene, rammelende auto's, zich
haastende mensenstromen en zoevende
boten op Turfsingel en IJssel. Het was
alles zo anders. Verstild lagen over het
donkere water de huizen en werkplaatsen
langs de Bogen in de grauwheid van de
winter, waaraan het rode licht van achter
sommige ramen enige diepte scheen te
géven Ginds de zwartheid van de lange
fabrieksmuur. scherp getekend door een
dikke sneeuwrand. de hoge schoorsteen
als een flets silhouet, het toegangshek met
fijn geretoucheerde stijlen en dan weer
de zwartheid der fabrieksgebouwen met
besneeuwde daken. Daartussen een door
kijkje op de Turfsingel in het ijle licht
van de zich rijende straatlantaarns en de
vaaggrijze contouren van gemeerde
schepen.
Snccuu) en kaarslicht
EÏN WITTE KERSTMIS, dat hebben wij
in jaren niet meer gehad, dacht hij.
Sneeuw en kaarslicht, die horen er bij.
Bet zijn de uiterlijke kenmerken van de
gevoelens, die wij op deze dagen hebben.
In de rust. die de sneeuw geèft, spiegelt
lich de berusting en in het kaarslicht
onze pelgrimstocht naar een lichtende
einder. Licht en sneeuw zijn synoniem In
onze harten geworden. Zij geven de stem
ming. die de onze is. wanneer op die dagen
even gedacht wordt aan de zin van ons
zijn. Kerstmis is het feest van de ver-
Wachting. waarop wij ons willen bezinnen.
Daarom die gindse haastige stappen langs
de fabriekshiuur, gericht op de verte, waar
de klokken luiden. Daarom die mensen,
die naar de kerk gaan om zich/Op deze
vooravond op het feest van moreeA voor
ie bereiden.
Sneeuw en Ttwarslicht. Sneeyw op deze
Plek. /neergedaaldNHÜt de stwte der on
eindigheid. KaarslicTït~-«vër de gehele
Wereld;"liflg»4r58Pn van achter die grauw-
ïwarte muurT"Xaar de machfnes en de
mensen hun werk hebben gedaan om
Vooral die stemming te brengen, die op
zo'n eenvoudige, eeuwenoude wijze wordt
geschapen Kaarslicht in Gouda, in Liberia,
in China, ln Korea, in Columbia, op
Curacao en in Zweden. Kaarslicht overal.
Het trekt onzichtbare banden om de aarde.
Banden, die in Liberia beginnen, gebun
deld naar Gouda leiden en vandaar over
de gehele wereld worden uitgesponnen.
Eén leidt weer terug naar Afrika's West
kust. Daar zal men het Kerstfeest alleen
met kaarslicht en een goed hart moeten
vieren, dacht de man.
Onder Afrikaanse zon
pEN AUTO HOBBELDE over weer-
barstige wegen, die eigenlijk geen
Wegen zijn. maar een verschrikking. De
man achter het stuur met een bruin ge
brand gezicht en in een helder wit shirt
heeft geen ogen voor de omgeving. Hij
heeft zijn aandacht nodig om de wagen op
de weg te houden. En hij trekt een beetje
grimmig aan zijn sigaret, die scheef uit
sen mondhoek hangt. „Het is weer mis
Vandaag", zegt hij in zich zelf Een tro-
r:he stortregen trekt geulen en beekjes
de helder zandsteenrode wegen Van-
Ochtend was het zo anders geweest. Had
hij genoten van het prachtige landschap
met zijn wijde vergezichten over het hoge
Olifantgras. Van de lichtgroene savan-
In Liberia wordt d. SrontUIa0 gelegd voor de labricage 4er Goudte kaars. Neger
dragen de drum, palmolie op hun hoo/d lang, de bospaden, omdat de natibe-dorpen.
toaaruan men er Un op de /oto riet, niet per auto-truck zün te bereiken. Some
worden de vaten gerold.
A VOND OP CURAqAO. Duizenden
lichtjes rijen zich langs de kaden
van de Sint Annabaai, waai» op de ach
tergrond de eeuwige vlam van de Isla
haar gloed over de gindse Berg Karmei
werpt, waartegen de villa's gekoesterd
liggen aangedrukt Zwart tekent het
silhouet van de ..Willemstad" zich op het
water. Een enkel lichtje toont, dat er
nahs Van het ongewone wazige silhouet
van de verre bergen, nevelig als rook.
Van de rivieren, die hrtj passeerde, ge
markeerd door dc donker groene zoom
van woeste jungle. Van de ronde rieten
hutten der natives, inboorlingen, in dit
kleurenspel. Hytten met hun gekwaste
toppen, vlammend als glanzig metaal in
de zon. Hij had de natives ontmoet langs
de wegen. Negers, die hem gelukkig toe
schenen. Er was geen nederzetting ge
weest, waar hij langs kwam en even
stopte, of de hoofdman was hem nieuws
gierig genaderd met een lach op het open,
puntige gezicht. Dat alles was ln een
primitief land, waar de vrouwen sierlijk
een tros mangobladeren rond de heupen
dragen en de mannen allen met een Euro
pese vilten hoed op rondlopen. Een ge
lukkig volk, moest dat zijn, dat ln groep
jes hurkte voor de hutten. Vfouwen, die
tapioca kookten in zwarte aarden potten
en daar af en toe een handvol uitnamen
om het in de Ynond van haar baby's te
stoppen. En de mannen, zittend op de
grond in een waardige luiheid, wachtend
op het eten.
Hij hield van de mensen in dit land.
Hun onbezorgdheid, hun traag levens-
rhythme stemden hem prettig en vaak
stapte hij in z'n auto om na een vermoei
ende taak even rond te rijden en te ge
nieten van de geluiden in dit land ..behind'
Gods back" achter Gods rug zoals
ze in Monrovia zeggen.
Gouda's kaarsenfabriek in de rust, die de sneeuw op een avond in 't Buurtje heeft
gebracht.
maar weinig mensen aan boord zijn. Zij,
die met het schip vandaag uit Holland
zijn aangekomen, zijn al opgegaan in het
drukke leven op dit eiland. Een voort
durende stroom van auto's trekt over de
Schipbrug naar het Brionpiein. waarlangs
zich geestig de kleine huizen met hun
pedante geveltjes scharen. Op het terras
van Hotel Amerjcano geniet men van de
avond. Men zit er te praten, laat soms
zijn ogen gaan over het uit steen gehou
wen elastische lichaam van Louis Brion,
de dappere verdediger van zijn geboorte
grond. die daar prijkt temidden van
bloeiende «oleanders. Anderen staan van
de tafels op, nemen hun auto's en rijden
naar Piscaderabay om er te dansen in de
Club. Het is vreemd om hier aan het
Kerstfeest te denken, vreemd en moeilijk.
Vreemd, omdat het leven hier op zulke
dagen niet die rust kent als in Holland,
moeilijk, omdat nergens de sfeer te vin
den is, die het Kerstfeest in Europa zo
eigen is. De lucht is zwaar van de warinte
van de dag. ook al waait hier een
eeuwige wind. Maar iets van dat oude is
terug te vinden daarbinnen, waar men
de kaarsen ter ere van het Kerstfeest al
ontstoken heeft. En waar men zich
morgen zal verenigen rond de feestelijke
tafels. Ook hier dinner-by-candlelight.
Kaarslicht, waarin men elkaar zal ver
tellen van het Kerstfeest thuis. De zo juist
overgekomen jonge vrouw aan haar man,
die hier de soldatenmuts draagt, de
ouders aan hun kinderen, die nooit sneeuw
gezien hebben, de zeelieden op de tank-
boten naar Venezuela aan elkaar. De jon
gen aan het meisje en de grootmoeder aan
haar kleinkind. Hier zoekt men iets
al is het nog zo weinig van die oude
vertrouwde omgeving. Stukjes licht, die
zich in deze dagen over het eiland ver
in de palmentuin
JJIJ WAS DIKWIJLS uit zijn auto ge-
-* -*■ stapt om te lopen tussen de palmen,
die hun sterke bladeren als waaiers in de
lucht uitspreiden. Palmen van twintig, der
tig meter, die grote donkergroene trossen
tussen hun bladeroksels drukken. Hij had
dikwijls gekeken naar het werk der negers,
die als de eerste rijpe vruchten vallen,
de trossen uithakken. Negers in hun eigen
palmoliecultuur, die zo heel anders is dan
op Sumatra, waar alles veel rationeler en
meer georganiseerd geschiedt. Hier gaat
het werk nog zo natuurlijk, zo primitief,
zo in 't wild. Hier doen de natives het
zelf. Zij brengen de vruchten naar de
kleine fabriek, waar het vruchtvlees ge
kookt en geperst wordt tot een oranje
kleurige. vloeibare substantie, die in
drums naar Europa wordt verbonden. De
palmolie, grondstof voor de stearine-
industrie en dus voor de kaarsen.
De auto stopt voor een kleine bungalow,
waar een hond hem begroet door tegen
hem op te springen en vuile modderige
poten op zijn witte broek achterlaat. Hij
loopt naar binnen, steekt een sigaret op en
gaat in een stoel zitten. Hij denkt aan
wat hij vandaag gezien heeft Aan de
negefs, die dag In dag uit de trossen uit
de ollepalmen steken, aan de rust, waarin
zij voor hun hutten hurken, aan hun
muziek, waarvan het donkere rhythme
zich verweeft met de geluiden van de
jungle. Het zal vreemd zijn. denkt hij
om in deze omgeving het Kerstfeest te
beieven. Zijn eerste Kerstfeest aan
Afrika s Westkust. Een Kerstfeest zonder
sneeuw, maar met de geluiden van de
jungle, 'n Feest in een tropische stort
regen Hij had vandaag een boot zien ver
trekken. De olieboot. vol drums met de
oranjekleurige grondstof, op weg naar
Rotterdam Daar zou men het Kerstfeest
vieren in de sfeer, die hij zo gewend was.
Bij kaarslicht en misschien sneeuw.
Het zou kaarslicht zijn. voortgekomen uit
die oranjekleurige stof, die die steamer
wegbracht. Kaarslicht, dat ook tot hem
was gekomen in de blauwe pakken, die
op zijn tafel liggen. Kaarsen uit Gouda.
Kaarsen, die hem morgen toch iets zullen
geven van de stemming, die hij zo goed
kende. Kaarslicht in de tropen.
Bron Van kaarslicht
PISTERAVOND om tien uur is achter
deze muur nog de sirene gegaan voor
het aflossen van de wacht, dacht hij in
zijn eigen sneeuwwintertje van het Buur
tje. Voor de opkomst van een nieuwe
groep arbeiders, bouwers aan het kaars
licht. Arbeiders, die de vaten met palm
olie lieten uitstomen. vaten uit het verre
Liberia, waar negers de eerste schakel
smeedden voor de keten van kaarslicht
om de wereld. Arbeiders die destructie-
vetten nalatenschap van de door de
bliksem getroffen koe van boer Slinger
land uit Berkenwoude en talk en palm
olie een chemische bewerking lieten on
dergaan. waardoor ze gesplitst werden in
vetzuren en glycerine. Die die Vetzuren
destilleerden en toen door persing splits
ten in onder meer stearine De stearine,
opgeslagen in de tien grote bunkers, die
de bouwstof i^voor de sier- en Kerstkaars,
wier licht in schoonheid wedijvert met de
elegantie van haar lijn.
Kaarsen getrokken uit de vormen waar
in koelte de vloeibare en dikwijls ge
kleurde stearine, liet stollen rond de pit
ten. Voor de meisjes in de gieterij is dat
alles heel gewoon, maar voor iemand, die
zich nooit eens in de wereld van de Goudse
kaarsenfabriekers heeft opgehouden en
nimmer eens heeft gelopen langs de rijen
gietmachines, waaruit door een enkele
handlebeweging een achthonderd ge
kleurde kerstboomkaarsjes tegelijk te
voorschijn komen, is dat een merkwaardig
schouwspel. Hij bewondert de handigheid
van zo'n gietmeisje, dat door een enkele
beweging de kaarsen uit de machines
haalt, de meegesmolten voetstukken door
een luttel breken verwijdert en weer naar
nieuwe vormen grijpt.
Dag in, dat uit gaat dat werk door.
In de zomer en tegen Kerstmis. Geen
seizoendrukte, zoals de speelgoedfabrieken
tegen Sint Nicolaastijd. maar altijd drukte.
Het gehele jaar. Zo'n zeventig, tachtig
millioen kaarsen komen er uit de vormen
om via de inpakafdeling en de verzending
de wereld in, van noord tot zuid en van
oost fot west. te worden gezonden. En die
bedrijvigheid geeft nog maar een tiende
van de gehele omzet der Kaarsenfabriek,
die haar stearine als grondstof voor andere
kaarsenfabrieken naar overal brengt en
niet alleen als grondstof voor kaarsen,
maar ook voor de rubber- en cosmetische
industrieën.
Dinner by candlelight
KAARSEN geven met de kleding
der meisjes de enige kleur in de
gieterij, die grijs is als een sneeuwlucht,
grijs door de overal liggende stearine,
waarop de fabriek als het ware door haar
nimmer aflatende activiteit trilt van het
leven. Sierkaarsen in velerlei kleuren en
elegante lijnen, kleine kaarsjes, soms in
de vorm van een Kerstboom, als waren
zij gebeeldhouwd Kaarsen, die de devotie
der kerken verhogen. Kaarsen voor
schoorsteenversiering, óoor het licht in
primitieve huizen en hutten, misschien in
Lapland of in de Knoekoe van Curacao.
Kaarsen, die haar licht zullen spiegelen
in de lachende ogen van kinderen rondom
de Kerstboom. Of zullen branden bij het
diner der high-society in het Londense
Claridge-house. ..Dinner by candlelight"
zal weer veelvuldig staan op de uitnodi
gingen. die hoteldirecteuren overal ter
wereld zullen richten tot allen, die op een
der Kerstdagen zich en familie bij hen
zuilen verenigen rond de Kersttafel.
Kaarslicht bij de heerlijke geuren der
speciale Kerstmenue's, licht schijnend over
blijde gezichten en op de violist van het
Hongaarse strijkje, dat U meeneemt naar
de wijde poeszta, waar nomaden in dat
zelfde kaarslicht hun liederen zingen en
elkaar legenden vertellen.
Kaarslicht van achter een grauwgrijze,
soms zwarte muur. waar boven uit een
grote fabrieksschoorsteen zich opricht naar
een fonkelende hemel, 'n Schoorsteen,
waar rondom de klanken der kerkklokken
op Kerstavond zich aaneenrijgen tot
een stemmingsvol koraal, waarbij de wan
delaar buiten d# fabriekspoort stil blijft
staan om er naar te luistereh. Klokken-
klanken in een atmosfeer, die vrede
ademt. Klokkenklanken boven de plaats,
waarvan het stemmingsvolle licht wordt
uitgedragen tot in kerken en huizen in
de gehele wereld, licht, waarin de mensen,
blanken, kleurlingen en negers samen
zullen luisteren naar de taal des harten.
Voetstappefi drukken sporen in de
sneeuw. Eenzame stappen, in een sfeer
vol bezinning, waarin de gedachten uit
gaan. gedrongen worden uit te gaan. naar
verre landen, mensen, hun leven en
