BELANGRIJKE VOORUITGANG OP DE WEG NAAR STREEKONTWIKKELING Hoe „men" het jaar 1950 ziet (Wat Gouda nodig heeft, is een Kaashal „Geef ons 'n zwembad!" Actieve streekwerkzaamheid J GOUDSS NIEUWBOUW Gouda over dieptepunt heen Huizen bouwen in Gouda is een dure geschiedenis „Houd «Op over de mazelen" Het zaken doen wordt moeilijk Ontsluiting van Krimpenerwaard De vele initiatieven geven goed beeld van hetgeen in omgeving leeft Hoe „men" liet jaar 1950 ziet IN MEM0RIAM Kaasmarkt? Voor de show!" (aldus een kaashandelaar) DRUK BEZOEK VAN .VREEMDELINGEN Wat de woningnood betreft: Vraag groter dan behoefte Slechte bodem de grote handicap Goudse Spetters Een dokter met buikpijn: Een stem uit de middenstand „Er komt geld binnen, maar het gaat er even hard uit TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOODSCHE COURANT ZATERDAG 30 DECEMBER 1930 Haagse watervoorziening. Het pofiicht werd afgeschaft. Voor de uitbreiding van de gemeente werden straten aangelegd in het uitbreidingsplan-Dorp Begonnert werd aan de bouw van een nieuw gebouw vooj; de Uitgetr. Ned. Herv. Kerk. In record tijd kwam een gebouw voor bijzondere doeleinden tot stand, o.a. voor de huisves ting van de avondnijverheidsschool. De toren werd gerestaureerd De melkhande laren besloten in navolging hunner col lega's in andere plaatsen om de melkhan del te saneren. Wegens het bereiken Van de pensioengerechtigde leeftijd legde de heer W. Schippers zijn functie van ge meentesecretaris en -ontvanger per 1 Ja nuari neer. Ds J. Lekkerkerker deed zijn intrede als Ned. Herv. predikant. Toetten met de schouw naar de een denkooien werd dit jaar de attractie van« Berkefcwoudc. Minder prettige dingen wa- Dit streven naar betere verkeerswegen «n derhalve de ontsluiting van het gebied voor het moderne verkeer is een vereiste voor het aantrekken van nieuwe industrie. Ook in dit Qpzicht hebben de gemeente besturen hun plannen klaar. In Schoon hoven b\jvoorbeeld betekende de eerste spade voor de aanleg van de rondweg om de stad met aansluitingen aan de grote provinciale wegen, de mogelijkheid voor verdere stadsontwikkeling, neergelegd in uitbreidingsplannen en de aanleg van een industrieterrein en de vestiging van enkele bedrijven. Anderzijds uittp de „in- dustrialisatiedwang" zich in de uitbreiding van bestaande bedrijven, hetgeen in het bijzonder, het geval was ln.de hout^p industrie van Bergam®^ j bacht. Nauw verbonden I aan dit streven naar een gunstig klimaat voor be- '^ijfsvestiging is en blijft I de woningbouw, op welk i gebied elk gemeentebe stuur het zijne beeft ge- I daah en het zijne wenst. Waddinxveen breidde zijn Sniepweg - kwartier met honderdvijftig nieuwe wo ningen uit, waardoor aan het einde van dit jaar in deze wijk meer mensen wonen dan elders in een gemeente. Dat is het meest treffende voorbeeld van enigszins bevredigende bouwlust in onze streek. De verdere economische ontwikkeling bewijst zich ook op agrarisch gebied. •n Voortgezette mechani sering van de landbouw en de beschouwing van het arbeidsvraagstuk uit het oogpunt "van een zo groot mogelijke binding der arbeidfende bevolking aan de bestaansmiddelen der eigen streek, hebben de voortdurende aandacht gehad. In sociaal-econp- misch opzicht blijkt het streven van de Stichting •«Krimpenerwaard. Een ad viescommissie voor jejjgd- belangen, een commissie* van onderzoek inzake de huisvesting van ouden van dagen, tot uitwerking van plannen voor verzorgings centra ip het Westen en Oostep van de Waard en een commissie voor on-* Eén van de raadhuizen, die dit jaar gemoderniseerd cterzoek naar mogelijklje- werden, is het raadhuis van Reeuwijk. 'rf* Zonnig den van een regionale gas- doorkijkje naar de raadzaal met een klein stukje triëïe doéfleindeïTen huis- ^^Overpeinzing^^^^^^^_^ houdelijk verbruik, .wer den ingesteld, terwijl werd opgericht een stiditing voor de tandverzorging Jji] schoolkinderen in een veertiental gemeen ten.! Voor de ouden van dagen in diverse plaatsen werden weer uitstapjes #orga- niseerd. Ook aan de culturele ontwikke ling van de streek werd aandacht geschon- keifc/n Loffelijk initiatief was de oprich ting van een streekensemble, dat in ver scheidene gemeenten concerten zal ge ven en zijn reeks in November in Lekker- kerk begon. Aan de jeugd in verscheidene gëmeenten werd verkeersonderwijs gege ven. Ook kreeg de jeugd hier en daar een selwei Drinkwater voor Deh Hfag i In Ammerstol werd het oude waagge bouw t je langs de Lek ingericht als wacht- .fttisje voor autobuspassagiers erheen op haaldienst voor huisvuil ingesteld. Eeft zeer belangrijk werk werd in, Berg ambacht begonnen. In Januari werd de eerste spade in de grond gestoken voor de bouw van een filtergebouw voor de ren: d» invoering van een straatbelasting en de verhoging van de hondenbelasting. De raad van Bodegraven droeg aan het Economisch Technologisch Instituut op een rapport samen»te stellen over indus- trealisatiemogelijkheden en besloot tot res tauratie van het raadhuis, 'n Nieuwe Chr Industrie- en huishoudschool werd ge opend, terwijl begonnen werd aan de bouw van een Geref Verenigingsgebouw Feest vierde de N.V. Turkenburgs Zaadhandel. die honderd jaar bestond en deswege het praedicaat Koninklijke verwierf. Het con sultatiebureau van de Vereniging tot be strijding der t.b.c. onderging een belang rijke uitbreiding door een schenking van Ned. Volksherstel. Feest vierde ook de vrijwillige brandweer, die bij haar zilve ren bestaansfeest efen nieuwe autobrand spuit in gebruik ham. Op sportgebied kwam er een nieuwe vereniging: een Chr. Korfbalclub. Ds Joh. Verwelius volgde ds H. Jonker, die naar Amsterdam vertrok, als predikant der Ned. Herv Gemeente op. Ds H. Roelofsen, Ned. Herv. predikant, nam een beroep naar Zeist afin, terwijl de i Ouderkerk lJssel werd een pordeel geveld over hel voortbestaan van 'it mdlens. De „Hermma" blijft, maar „De Dmeentrof", die men hier ziet, tol wotden onttakeld Geref Kerk een nieuwe pledikant kreeg door de komst van ds G. P. Hartveld. Restauratie van dorpsschoon HEI AFGELOPEN jaar heelt zich voor Gouda's omgeving geken merkt door een activiteit, die gericht is op grotere ontwikkeling van de streek. Dat streven is de achtergrond van de vele initia tieven, die dit jaar in talrijke gemeenten zijn genomen en die een scherp beeld geven van hetgeen in ine streek leeft. Het allerbelangrijkste is daar bij de wegenaanleg, dikwijls volgens plannen, die al van vóór de oorlog datéren. Hard gewerkt werd er aan de aanleg van de nieuwe provinciale weg Gouda—Stolwijk als onderdeel van de traverse naar Bergstoep en van de nieuwe weg van Krimpen a. d.„ IJssel naar Schoonhoven. Bovendien werden er flinke sommen besteed aan het onderhoud van bestaande wegen. Een ander belangrijk punt op verkeersgebied is de electrificatie geweest van de spoorlijn LeidenBodegraven Woerden, waardoor het noordelijke deel van de streek betere verbin dingen kreeg met de grote steden. In Boskoop werd het besluit genomen tot de stichting van «en nieuw gebouw voor de Rijksvoorlichtingsdienst. De Bos- koopse Veiling besloot tot uitbreiding van het veilinggebouw. De activiteit van de plaatselijke middelstand, blijkens enige verkoopacties, kreeg 'een andere vorm in de stichting van een gemeenschappelijke toonkamer. Verkeersverbeteringen kwa men tot stand in de Nieuwstraat, De Ham en de Zuidkade. De Verenigde Polder kreeg een nieuw gemaal, terwijl (je polder Rijneveld een nieuwe schutsluis in ge bruik nam.' Een blij teken voor het plaat selijke verenigingsleven was het bericht over de aangekondigde verbouwing van „Salvatori". Als eerste in de Goudse streek werd in Boskoop een Solex-club opgericht. Mej. ds C. P. Thomsen, predikante der Vereniging van Vrijz. Hervormden, ver trok naar Utrecht. Een nieuwe motorbrandspuit verkreeg ook Gouderak. dat In Mei een groot turn- feest had, omdat de gymnastiekvereniging „THOR" veertig jaar bestond, pe open bare lagere school wordt gerestaureerd. In Stolwijkersluis legde een grote brand een meubelfabriek in de as. Te midden van al die bedrijvigheid vierde Opoe Blom haar 101ste verjaardag. Haastrecht, begloot tot restauratie van zijn raadhuis, waardoor de raad op zolder zal gaan vergaderen. Aan de West-Vlis- terdijk verscheen een boortoren van de Ned. Aardolie-Maatschappij, die mogelijk eert facet van een nieuwe toekomst voor de gemeente kan inhouden. In de R.K. kerk werden restauratiewerkzaamheden verricht. Voor de bouw van woningen voor ouden van dagen stelde de raad grond be schikbaar. Pastoor H. H. Westdijk vierde zijn zilveren priesterfeest. De Geref. Kerk kreeg door de komst van ds L. van Urk een nieuwe predikant. In Hekendorp vierde de plaatselijke af deling van het Groene Kruis, de eerste afdeling in den lande, haar vijftigjarig bestaan. Verschillende wegen werden ver beterd, waardoor er $en betere verbinding met Oudewater kwam. Sociale verbeteringen Wegverbeteringen werden ook in Moer kapelle op belangrijke schaal tot stand ge bracht, hetgeen mogelijk werd door over neming van wegen van de polder „De Wilde Veenen". De Chr. Boeren- en Tuin- dersbond besloot zijn Chr. Lagere land bouwschool van Bleiswijk naar Moerka- pelle over te brengen. Op onderwijsgebied kwam er een Chr. kleuterschool. Het eerste elftal van de voetbalvereniging „Moerkapelle" promoveerde van de Af deling Gouda naar de vierde klasse KNVB. Jfn Moordrecht werd bloten tot de jww van een gymnastieklokaal, de aanleg pffn een zweminrichting en de verbouwing van een pand aan de Dorpsstraat tot brandweerkazerne. Hef raadhuis onder ging een grondige restauratie, terwijl het Noordelijke poldergebied op het electrici- teitsnet werd aangesloten. Pastoor L. W. A. M. Roelvink vierde zijn zilveren pries terjubileum. Ds P. A. Stapel t deed zijn in trede bjj de Ned. Herv. Gemeente. De Hitlanden zullen waterleiding krij gen. Dat was het belangrijke besluit, dat de raad van Nieuwerkerk a. d. IJssel nam. Ook op ander terrein uitte zich de so ciale zorg. Er Zal een riolering worden aangebracht, waardoor verschillende slo ten- kunnen verdwijnen, terwijl er plannen zijn tot uitbreiding van het electriciteits- riet. Verschillende wegen werden verbe terd en verfraaid, onder andere door het aanbrengen van een beplanting. Voor de verdere ontwikkeling van de gemeente werd besloten tot het doen instellen van een sociaal-economisch onderzoek. Begon nen werd aan de bouw van een ambts woning voor de burgemeester. De boeren leenbank kreeg een nieuw bankgebouw. De brandweer zal een njeuwe motorspuit krijgen. Over de Eerst* Tochtweg wordt in de Rijksweg een viaduct gebouwd. Verder nam de raad een besluit tot oprichting van een gemeentelijke kleuterschool. Weer wiekende molens In Ouderkerk a. d. IJssel werd een oor deel uitgesproken over het lot der twee molens. De „Hermina" werd voor onder gang gespaard en zal worden gerestau reerd. „De Druiventros" zal worden ont takeld en peperbus worden. Begonnen werd aan de aanleg van%een brandalarme- ringsinstallatie. De Chr. school aan de Lageweg zal worden uitgebreid. Aan de Wsseldijk werd begordien met de bouw van een boerderij. heU eerste herstel van oorlogsschade. JDc plaatselijke afdeling van de Kon. tfnipperpvereniging „Schut- tevaer", die alle schjïpers langs de IJssel omvat, vierde waar Vijftigjarig bestaan. Ds A. J. Timmefy vefbond zich als predi kant aan de N< iedenis van dit Jdellijk twee feiten tragedie van de Oude- waterse Bank, waardoor driekwart van de bevolking werd gedupeerd en de glorieuze lichtweek, die honderdduizend vreemde lingen in de stad bracht. De Sint Mi- chaeliskerk kreeg een nieuw carillon. Voor de burgemeester kwam er een nieuwe ambtswoning. Stoops schilderij van het be leg van de stad door de Spanjaarden, in de raadzaal, werd gerestaureerd. De Ned. Herv. Gemeente kreeg een rusthuis. Be sloten werd tot de bouw van een R.K. meisjesschool. De raad voerde een belas ting op woonwagens in. Voor het eerst sin^s veertig jaar werd hier Palmpasen gevierd. Ds J. Wieman nam een beroep naar de Ned. Herv. Gemeente aan. De R.K. Kerk kreeg in pastoor B. van Geneugten een nieuwe,herder. Een vernieuwd raadhuis kreeg dit jaar ook Reeuwfjk, dat op dezelfde dag een nieuwe brandspuit in gebruik nam en de jeugd herberg „De Waterhaan" met een nieuw dagverblijf zag uitgebreid. In de polder Stein werd het stoomgemaal door een elec- trisch vervangen. Ook aan de wegen werd aandacht-besteed. Een commissie werd in gesteld om te trachten een oplossing te vinden voor de verbetering en de open stelling van een aantal polderwegen. Be sloten werd het electriciteitsbedrijf aan Gouda over te dragen. Ds Kapteijn deed zijn intrede als predikanPvan de Geref. Kerk. De R.K. Kerk vierde haar zestig jarig bestaan. Bouwen, bouwen Schoonhoven kreeg een nieuwe burge meester. In verband met het vertrek van de heer A. M. Nieuwenhuisen naar Ridder kerk, w«*r hij het burgemeestersambt ging bekleden, werd tot burgemeester benoemd udewaikrs ge! ringen tonmfcid» oren: dft trage de heer J. Aten Een belangrijk feit was het eerste bégin van de aanleg van de Ringweg om de gemeente, waardoor nieuwe mogelijkheden voor stadsontwik keling \^rden geschapen. De Hollandse Maatschappij voor Landbouw besloot lot oprichting van een landbouwhuishoud- school, terwijl er plannen zijn om de Rijksvakschool voor goud- en zilversme den uit te breiden. De veerrechten en de vermakelijkheidsbelasting voor bioscopen werden verlaagd, de gastarieven verhoogd De regisseur Vincent Berghegge herdacht zijn veertigjarige toneelloopbaan. Het eerste badhuis in de Krimpener- V ciard kreeg Stolwijk, dat op dezelfde dag een vereniging voor ouden van dagen op richtte. Er kwam e<?n gemeentelijke kleu terschool. Op 7 November verwelkomde de gemeente haar drieduizendste inwoner, die een inwoonster is. De Oranjevereni ging bestond vijftig jaar. Ook hier beslo ten de melkhandelaren tot sanering van de handel, Ds mr H. van Ewijck, Ned. Herv. predikant, vertrok naar Gorinchem. In Vlist werd een uitbreidingsplan voor de omgeving van de Glijbaan vastgesteld. Waddinxveen kreeg naast zijn honderd vijftig nieuwe woningen een Geref. Ver enigingsgebouw en een tweede Ned. HerV. school. De N.V. Verheul bestond vijftig jaar en schonk de gemeente een wijkge- bouw voor het „Groene Kruis". Enige fa brieken werden uitgebreid. Besloten werd tot de aanleg van een straatverlichting in Bloemendaal en de invoering van een straatbelasting. Ds J. J. Moll deed zijn in trede als predikant bij de Ned Herv. Gemeente. Tot pastoor werd benoemd pastoor G. J. W. van Dijk. Zevenhuizen kreeg een gemoderniseerde Dorpsstraat. Er kwamen twee kleuter scholen, één openbare, één bijzondere. Het Groot Yorkshire Varkensstamboek stichtte aan de Noordelijke Dwarsweg een mo dern selectiebedrijf. De voetbalvereniging „Groeneweg" kreeg een nieuw veld. Ds J. J. StoutjesdijK. predikant van de Ned. Herv. Gemeente, nam een beroep naar Breda aan. Een week had Oudewater in September een tweede burgemeester binnen zijn muren. De burgemeester van het oud-Hollandse marktplein, die vijf honderd huwelijken voltrok en daardoor veel vrolijkheid bracht tydens de Oudewaterse lichtweek. „Men kan zeggen, dat de Stichting ..Krimpenerwaard" in 1950 veel heeft bij gedragen tot de streekwerkzaa: b :d". zo^ertelde één der bestuursleden van dit orgaan, dat de streekwelvaai t voor ogen staat. Er wordt in de verschillende commissies zeer actief gearbeid aan de uitwerking van verschillende plannen. De taak dier commissies is voorbereidend, stimulerend werk te doen; de eigenlijke taak ligt natuurlijk bij de gemeentebesturen. Zo kan men in het voorjaar het streekwelvaartsplan verwachten, waaraan alweer enige jaren is gewerkt, terwijl de commissie, die de huisvesting van ouden van dagen bestudeert en wie de stichting van twee ^verzorgingscentra voor ogen staat, dit jaar zover is gevorderd, dat zij het komende voorjaar met haar tot in details uitgewerkte plannen zal komen. Ook andere commissies hebben al veel bereikt. Verheugend was de totstandkoming van een streekensemble, dat zijn tournee door de streek is begonnen en ook het nieuwe jaar met zijn concertenreeks zal doorgaan." „Samenvattend kunhen we zeggen, dat de Stichting Krimpenerwaard het af gelopen jaar van een begrip een levende werkelijkheid is geworden, niet alleen voor de streekbewoners, maar ook voor hogere regionen. Er is daardoor een bin ding ontstaan, waarvan de streek haar vruchten kan plukken." Een grote gebeurtenis voor de Rijnstreek was de totstandkoming van de electrificatie van de spoorlijn LeidenWoerden. In alle gemeenten werd de eerste trein met de directie van de Nederlandse Spoorwegen onder zijn passagiers, uitbundig verwelkomd en zo ook te Bodegraven GOUDA A. van»den Berge, lid van de ge meenteraad en. bestuurslid van tal van instellingen en verenigingen C. J. de Ruwe. oud-hoofd van de Theo Thijssenschool. E* J. Nijkamp. oud-bestuurslid van verenigingen en oud-directeur van zangverenigingen. N. H. van Schelven Sr. bekende figuur in watersportkringen Ds J. P. C. ten Brink, oud predikant bij de "Geref. Kerk G J J. Pot. oud-gemeentesecre taris en oud-archivaris. OMGEVING P J Rosenboom. bekende figuur in het vorenigines!even en boeron- lekedichter te Bodegraven Max Weil, musicus en componist te Boskoop G W. van Gelderen, bekende fi guur in boomkwekerübedrijf en dijkgraaf van de Verenigde Polder te Boskoop. A. de Groot, oud-gemeentesecre taris van Haastrecht en Vlist Ant v. d. Linde, bekende figuut in plaatselijk leven en opperbrand meester te Moerkajpelle Ds M. Verkerk, oud-predikant bij de Ned. Herv Gemeente te Moer kapelle. A. Verheul Azn. oud-burgemees ter van Benthuizen en Moerkapelle Mevr J. P. Cfilden—Butjters. oud- weesmoeder van de stichting Drost Userman te Moordrecht. L- G. van Omme, oud-geneesheer te'Ouderkerk ad. IJssel. J. P van Doornen. oud-wethouderv van Oudewater. J Bos. lid van de gemeenteraad van Oudewater. Pater Evodius v d Snoek O F M oud-pastoor te Oudewater. W. C. Chr. Albers, emeritus pastoor te Schoonhoven. W. Kefrremans. hoofdredacteur van het „Nieuwsblad voor Zuid- Holland en Utrecht" te Schoon hoven. H. Hoek. oud-hoofd van de Chr. school te Waddinxveen. H. J. Vonk. pastoor te Waddinx veen. A. A. van Pelt Lechner. c>ud- burgemeester van Zevenbuizen. AAAAAAAAiLAAAAAAA4AAAaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa Bij de nieuwbouw in Gouda deden de etagewoningen hun intree in het stads beeld. Hier een huizengroep bij het Koekoekplein. BATEBDAG 3° DECEMBER 1950 'GÖUDSCHE COURANT DERDE BCAD' - PAGINA T kaas niet meer per brik naar de markt, maar die wordt s morgens of op Woens dag gehaald. In die hal worden de partijen F;N KAASHANDELAAR is een voor zichtig man en de handelaar, wie wij vroegen te zeggen, wat hij van het afge- innen jaar dacht, is wel een heel voor zichtig man. Die voorzichtigheid heeft hij wel geleerd, want er is om de kaas in het afgelopen jaar nogal wat rumoer ge weest. De regering Heeft een paar maal bij de prijsbepaling Ingegrepen en rege ringsbemoeiing wordt niet altijd toège- ^UiEr'is reden tot klachten. In de eerste plaats hebben we van 't voorjaar een daling in de prijs meegemaakt, "die in het najaar is gevolgd door een plafond-prijs. In de zomer hadden we een garantie-prijs en daarmee komen we aan punt drie. Alle kaas, die onder de garantieprijs bleef, dat is de theoretische kostprijs, is door dè regering opgekocht en naderhand als oude kaas vrij gegeven. Het bedroeg on geveer drie millioen kilo. Dat is niet zo buitengewoon veel, maar had toch een grote invloed op de prijs. In de handels politiek van de kaaskoper kan men zeg- geft: ze kwam plotseling uit een vreemde bron'* Toen kwam de zakenman verder uit de mouw: „Op elke markt speelt het surplus een grote rol. De kaas, die genummerd opgeslagen en de boer gaat er bjj staan''. „Wat verwacht u daarvan?" „Ik verwacht, dat de verkoop aantrek kelijker zal worden. Iedereen heeft over zicht over de aanvoer en de boer tevens over het product van de anderen. Ik ver wacht daarvan een stimulerende werking en als ik denk aan het feit. dat Den Bosch dezer dagen zjjn honderdduizendste koe aan de markt zag verschijnen, Den Bosch, dat de eerste overdekte veemarkt van ons land had. dan zeg ik, dat Gouda op die manier het grote kaascentrum van Holland kan worden en wellicht Leeu warden als kaasbeurs zal gaan verdrin gen. Er komen nu elke Donderdag al meer dan honderd en vjjftig handelaren op de markt. Gouda heeft als kaasstad een grote toekomst, mits Dat is een nieuw geluid. i consument bijzondere rplus is de producent regelmatig Jiaar gaat. och. die geef ge moeilijkheden, alleen het grote factor". Nadat er even gesproken was over de concurrentie, die al scherper en scherper wordt, kwam als volgend punt de export aan de orde. .Daarover kunnen we tevreden zijn. Het kwantum is goed en er is grote vraag naar de allerjongste kaas. De buitenlandse markt is echter erg gevoelig en daarbij is de oude kaas te goedkoop in verhouding tot de jonge. Vooral in Duitsland wordt de agrarische sector zeer beschermd. De tijd van de beschermende invoerrechten is nog niet Voorbij en de moeilijkheden bij de tot standkoming van de Benelux liggen voor al op agrarisch gebied. Wij produceren te goedkoop. Laten we eerlijk zijn: het ga tanderen van de melkprijs, zoals wij nu doen, is ook niets anders dan bescher- miEr8 is een plafond-prijs van 2.15 per k.g. Dat wil, al klinkt het vreemd, niet_ zeggen, dat men niet meer mag bieden. Op alles, wat boven die 2.15 komt. legt de regering echter een heffing. „Op 't ogenblik staat de uitvoer naar Duitsland stil, wegens Duitse betalings moeilijkheden. Dat komt wel weer in orde en het buitenland zal onze kaas wel blij ven afnemen. Hier en daar vrees ik wat moeilijkheden, doch ik verwacht, dat ze Van tijdelijke aard zullen zijn". Te veel tweede kwaliteit De volgende vraag was: „Wat is uw oordeel over de Goudse kaas?" We schrokken wel even van het ant woord: „Er komt nog te veel Goudse kaas van tweede kwaliteit aan de mark*. De boerenkaas zal zich in de toekomst alleen kunnen handhaven, voor zover ze een klasse boven de fabriekskaas uitsteekt Daar zaten we midden in een nieuw chapiter en het is wel belangrijk te weten, wat er te dien opzichte onder de kaas handelaren leeft. We zijn nu eenmaal een stad van kaas en het wel en wee van het product ligt ons na aan het hart. De dienst van het zuivelconsulentschap werkt ge weldig hard om de boeren bij te staan en voor te lichten om de kwaliteit van het product op te voeren. De bona fide, goed- kazejide boer zal zijn plaats wel behouden. Er zijn echter kaashandelaren, die vin den, dat die plaats niets te maken heeft met een brik op de markt. Ze willen wat anders, dan die Donderdagse kaasmarkt. Daar kwam ons folkloristisch gemoed van in opstand Alkmaar'" hebben wo gezegd. „Dat is de wekelijks* opvoering van een museumstuk en wordt kunstmatig in leven gehouden. Het heeft niets te ma ken met dé realiteit. Hier In Gouda wil men ook iets dergelijks vestigen. Maar we moeien een andere richting uit". Toen kwamen er harde woorden. Op en om die kaasbrikken wordt te Veel gesjaggerd en gekonkeld. Verkoop technisch is*de zaak niet in orde. Weet u wat we hebben moeten? Gouda moet een kaaslfal hebben!" Gouda kan HET kaascentrum worden „Een kaashal?" „Ja, op de Nieuwe Markt. Een flink, groot gebouw. De boeren brengen de I \E MENSEN in het inlichtingenbureau II van V.V.V. aan het Stationsplein con- steteren, dat dit bureau in 1950 volle dig zijn bestaansrecht heeft bewezen. Er is druk gebruik van gemaakt. Wie er al zo komen? Vooral vertegenwoordigers en zakenmensen, die Inlichtingen komen vragen over alle mogelijke reisgelegen- heden, naar Bergambacht. Zevenhuizen en Parijs. In de zomermaanden komen er veel vreemdelingen: 'Belgen vooral en Engelsen en Amerikanen. Dit zijn dan de individuele reizigers, want gezelschappen, die vaak per autobus reizen en wier trip door. een reisbureau geregeld is, hebben rmeestal geen inlichtingen nodig. Buiten landers vragen naar de St. Janskerk. het Stadhuis en het Waaggebouw. Voor de musea is blijkbaar niet zoveel belangstel ling of die staan nog niet in de Baedekers vermeld. Op Donderdagen, wanneer er Kaasmarkt is, komen de meesten. Maar ook de Gouwenaars wisten in 1950 de weg naar hét inlichtingenbureau te vinden. Er was dit jaar veel belangstelling voor buitenlandse gezelschapsreizen, voor al naar Frankrijk. Veel minder was die voor dagtochten in het eigen land. Het aantal vreemdelingen, dat in 1950 Gouda bezocht, is moeilijk op te geven, omdat de meesten op eigen gelegenheid komen en deze zijn nu eenmaal niet te tel len. Vast staat echter wel, dat dit bezoek in 1950 belangrijk groter was dan in de voorgaande jaren. HuisvestingsbureauSSfSJ C1 TEMAND. die zich bezighoudt met het •*- bouwen van huizen, kan zich heden ten dage wel verheugen in de belangstel ling. De minister van Wederopbouw •chrjjft In periodieken, praat op verga deringen en reist het land af en de Gou wenaar rleht zjjn blikken naar het Westen: naar de Korte Akkeren. In de rij van mensen, die hun oordeel gaven over het afgelopen jaar. mag dus de huizenbouwer niet ontbreken. Voordat hij echter met een overzicht over zijn eigen vak te voorschijn kwam. wilde hij even constateren, hoe het jaar voor Gouda was geweest. De toewijzing voor 1950 bedroeg 45 gewon* huizen en 50 montagewoningen. Het is echter enige honderden meer ge worden en daarmee kan Gouda zeggen: We hebben niet slecht geboerd dit jaar! Gouda verkeert op het gebied van de bouwerij echter in een uitzonderlijke positie. Een. uitzonderlijk slechte dan. Er moet hier altijd voor een vijftienhonderd tweeduizend gulden in de grond gestopt worden, eer men iets van het huis te zien krijgt. Ondanks het feit, dat men in Den Haag hardnekkige pogingen gedaan hééft om begrip te vestigen voor onze bijzon dere moeilijkheden, is dit nog steeds niet volledig gelukt. Men heeft voor het Westen van het land, wat het heiwerk betreft, een gemiddelde vastgesteld. In Amsterdam heit men een meter of vier en hier meestal zeventien meter. We heien hier namelijk op „kleef" en niet op „stuit". Als men op stuit heit. slaat men de palen zo diep, dat ze op de zandbodem rusten. Dit is hier niet mo gelijk. De draagkracht van de palen in de Goudse bodem wordt bepaald door de persing, „de kleef" van de veenlaag. Een grote factor daarbij is dus de doorsnede van de paal. Dit maakt met het onder houd van de straten de hele Goudse bou werij een dure geschiedenis. ,.U hebt natuurlijk de ontboezemingen gelezen van de minister na zijn Zweedse reis. Wat denkt u daarvan?" .Ja we staan bij de Zweden ten achter. Maar de minister heeft vergeten er bij te zeggen, of misschien heeft hij het niet vergeten en alleen maar niet gezegd, dat de hyur in Zweden ongeveer het vierde deel bedraagt van het inkomen. Hij heeft ook een beroep gedaan op de architecten. Leef uw persoonlijke inzichten niet zo uit en pas uw architectuur meer toe op huizenblokken. U moest echter eens weten wat voor moeilijkheden de architecten hebben met de beslissingen van Stad en Land. Ik moet echter zeggen, dat de be moeiingen der ambtenaren met ons werk in het afgelopen jaar geen reden geven tot ernstige klachten." Waf is behoefte? „Denkt u, dat in onze stad spoedig aan de behoefte zal zijn voldaan?" ..Wat is behoefte?" was het wat raadsel achtige antwoord. „Stel u voor: een ge zin van man, vrouw en één kind woont op kamers en betaalt daarvoor een rijks daalder huur per week. Nu komt men in aanmerking voor een nieuwe woning: huur meer dan acht gulden. Dit kan men niet betalen, want tegenwoordig meubi leert men niet voor vijfhonderd gulden, zoals vroeger! Men blijft dan maar inwo nen. Is dan in de behoefte voorzien?" Mdt het aansnijden van de materiaal positie zaten we midden in de Koreaanse kwestie en in de regen. GOUDA heeft dit jaar het dieptepunt bereikt wat betreft de woningnood, wanneer het blijft bouwen »ls het nu doet. Verwacht kan worden, dat men in 1951 gaat inlopen op het aantal woningzoekenden. Dat ligt nu nog zo rond de duizend. Aldus een woordvoerder van het Gouds huisvestingsbureau. En hij Vertelde verder: Het is met de woningen als met elk distributieartikel: zolang het op de bon Is, wil ieder het kopen of met andere woor den. er zijn veel meer gegadigden dan werkelijk behoeftigen. Vooral als er weer nieuwbouw klaar komt, worden de mensen zenuwachtig, ook zij, die nog behoorlijk gehuisvest zijn en wij beleven dan hier op het bureau een hoogconjunctuur. Het aantal woningzoekenden is de laatste jaren vrij stabiel gebleven, maar een groter aan tal van hen dan voorheen beschikt thans al over een woning en wil verhuizen. Een probleem, dat echter steeds meer gaat nijpen, is dat van de krotwoningen. Aan het onderhoud van de woningen heeft over het algemeen de laatste tien jaar heel wat ontbroken en de woningstand is in ieder geval sferk achteruit gegaan Dit jaar zijn er 250 nieuwe woningen klaar gekomen, terwijl van de nieuwbouw 1950 nog 160 woningen in aanbouw zijn. Bovendien heeft men een begin van uit voering gemaakt met het plan van de bouw van 200 gemeentewoningen. Mede doordat de woningbouw hier zo energiek wordt aangepakt, is de woningnood in Gouda niet zo groot als in een grote stad als Amsterdam txevoorbeeld. Gevallen, die wij op de urgentielijst plaatsen, zouden in Amsterdam nog lang niet aan bod komen. Wat de huurprijzen betreft komen de verhoudingen langzamerhand aardig scheef te liggen. Door de hoge huren van de nieuwbduw enerzijds en de huurstop „Na het uitbreken van de strijd in Korea gingen de prijzen, vooral van lood, zink en electriciteitsartikelen sterk stij gen en kwam er schaarste. Toen enige weken geleden de toestand rooskleuriger werd. trad er enige verbetering in. Nu is het echter weer mis: balkijzer bijvoor beeld is helemaal niet te krijgen." En nu de regen. Niet die van de laatste weken, maar die van de zomer. Die heeft gemaakt, dat de geperste klei voor de stenen niet genoegzaam kon drogen en de kwaliteit van de steen zodanig is achter uit gelopen, dat grote partijen moesten worden afgekeurd. Dit geldt vooral voor de stenen, die men voor grote gebouwen als kantoren en scholen moest gebruiken. Het stelsel van sortering naar maat en kleur i<l al grotendeels noodgedwongen verlaten. Door deze oorzaken is de minister ge noodzaakt geweest voor December een bouw-stop af te kondigen. „Hoe was de personeelspositie?" „Daar hebben we niet over te klagen. We zoeken echter al meer en meer spe cialisten. Ik heb nu een ploeg „plafon- ners" aan het werk. die in korte tijd prima werk levert. Ik kan ze echter geen deur laten aanhangen. De all-round vak man verdwijnt langzamërhand. Het aantal geschoolde arbeiders neemt gelukkig weer toe. al is de toestand van vóór de oorlog nog niet bereikt. Over de herscholings cursisten van gerepatrieerde militairen zijn de meningen der patroons echter niet onverdeeld gunstig." En de zwemmer wenst: Het was een zware zucht, die de zwemmer liet horen, toen hem naar zijn ervaringen in het zwembad gevraagd werd. „Geloof me", zei hij, „je houdt steeds de illusie in je stevige poloarmen gekneld, dat er dit jaar nu eindelijk iets zal komen van de aanleg van een openluchtbad en elk jaar is er weer de teleur stelling, dat ze geen sikkepit zijn opgeschoten. Dat maakt het beoefenen van je sport zo moeilijk. Je kunt de jeugd zo weinig gelegenheid tot zwemmen bieden, hoewel je in een waterrijk land leeft. En wordt daardoor niet het ideaal van de K.N.Z.B. de jeugd aan de zwemsport binden een flinke knauw toegebracht? Gelukkig blijft er de gestadige vooruitgang in de prestaties van de Goudse zwemmer. De drempel van de hoofdklasse werd helaas dit jaar voor ons dicht geschoven, maar we bewaren de hoop, dat het het volgend jaar beter zal gaan. Vooral nu de G.Z.C. zijn 65-jarig bestaan gaat vieren, waarvoor de plannen al gereed zijn. Misschien komt er bij die gelegenheid een Zweedse zwemploeg naar Gouda. Daarom wordt al druk onderhandeld. Maar de moèilijkheid blijft, dat je je gasten niet in een meer comfortabele omgeving kunt ontvangen. Bij ons zestigjarig bestaan is al de wens van een nieuw zwembad uitgesproken, vijf jaar later zal dat ook weer het geval moeten zijn". iemand met een behoorlijl een zeer goed huis een lagere huur ver woont dan iemand met veel bescheidener geldmiddelen betaalt voor een kleiner en minder comfortabel ingericht huis. Veel mensen worden gedwongen, wat hun huis betreft, ver boven hun financiële stand te leven. Ook in 1950 heeft een deel van de woningzoekenden ons weer laten zien, ver volgde onze zegsman, dat Zij zeer onrede lijk kunnen ?ijn. Het schijnt, dat zij niet willen in aanmerking nemen, dat er een Woonruimtewet is en dat wij, ambtenaren, die hebben uit te voeren. Men is vaak te snel geneigd de ambtenaren onwelwillend heid te* verwijten, wanneer een beslissing niet in hun voordeel is uitgevallen en men wil vaak niet eens de uitlegging van de motieven aanhoren die tot de betreffende beslissing hebben geleid. Men wil slechts één ding: zelf geholpen worden. Wij be grijpen dat wel, maar een mildere, meer begrip tonende» houding van het publiek zou onze taak minder onaangenaam kun nen maken. Echter, wij geloven, dat we dit jaar het dieptepunt zijn gepasseerd en wij ver trouwen, dat het de volgende jaren gelei delijk beter zal gaan. En iemand van „de lijst" Ik kan er vaak niet van slapen HET jaar 1950 ls er weer een geweest van hoop en teleurstelling. Wij wonen hier al 3' jaar en zitten maar lastig. Ons gezin bestaat uit man, vrouw en drie kleine kinderen. Onze woonkamer is maar klein, zodat de kleuters wel wat levens ruimte te kort komen. Zij slapen met hun drieën op een klein zolderkamertje en binnenkort komt er een vierde kleine be woner bij. Op straat spelen van de grootste kleuter heeft ook zijn bezwaren, want om eens even te kijken wat hij uitvoert en welke gevaren hij trotseert, moet ik eerst twee trappen omlaag en onderwijl zijn de andere kleintjes alleen. Het huisvestings bureau beschouwt ons als een urgent geval, maar het gehele jaar 1950 is het bij hopen gebleven. Een paar maal hebben we kans gehad om een geschikt huis te krij gen, maar telkens kwam er weer wat tus sen en sprong de zaak af. Op dit ogenblik hopen we weer en over enkele dagen kun nen we over die nieuwe hoop iets naders horen. Vooral als ik denk aan de komst van de nieuwe baby heb Ik het soms erg te kwaad met het woningprobleem. Vaak kan ik er 's nachts niet van slapen. NIEUWJAAR JJc hou nu eenmaal niet van terugblik ken. 't Is me te blikkerig. Ik heb m'n han den vol gehad aan negentien vijftig en een mens is oud, voordal hij het weet. Twee en vijftig spetters heb ik dit jaar uit m'n brein laten schieten en als de minister het nóg eens over productie verhoging heeft, schrijf ik er drie en vijftig. U weet dus. wat u boven het hoofd hangt. Aan slof had ik geen ge brek, dank u. en ik denk, dat het vol gend jaar wel net eender zal zijn. Meestal zeggen ze. dat het nieuwe jaar een klein, pril kindje is. dat klaar uit zijn oogjes kijkt. Eén en vijftig lijkt meer op een aanrollend vat. waarvan het spongat op berstgn staat. Daarom heb ik me neergezet om de toestand te overdenken en m'n houding te bepalen. Ik heb m'n voeten gestoken in m'n trijpen pantoffels en de schenen voor het vuur gezet. Daarop ben ik gaan werken aan de ideële onderbouw van m'n geestesleven. Ik ben niet van plan om me het komende jaar door iets of door iemand te laten opjagen. Het afge lopen jaar heb ik me al genoeg laten op jutten. Elk brandend en smeulend verlangen des geestes zal ik in de kiem smoren. Mijn innigst verlangen is met bodemloze melancholie en lichte vertedering vertoe vende op azuren hoogte het gedrag mijner medemensen gade te slaan. Ik zal mezelf een kasteel bouwen van serene rust met marmeren gangen en albasten zuilen. Zo nu en dan zal ik door een hoog Gothisch venster mijn blik laten gaan over alles, waarover mijn mede mensen met elkaar redekavelen. Dan zal ik alleen maar glimlachen en even „hm" zeggen. Want ik heb rust nodig. Pure rust. Mijn leven zal evenwicht zijn. Probleem loos evenwicht, want problemen lossen zichzelven op. Ik zal mij niet bemoeien met stukke bruggen, hobbelende straten, ruikende grachten en my niet bekomme ren om de weedom van de wereld. Zo heb ik mij het nieuwe jaar gedacht, en ik voelde mij verheven als een Oosters wijsgeer in wie de wijsheid der eeuwen gekristalliseerd is. Toen ging de deur open: ..Haal eens een kit kolen", zei me vrouw Tergouw. Toen ben ik neerge daald uit mijn kasteel en ik heb mij schuurwaarts begeven. Ze schieten op. de kolen, 't Is koud. en een dure tijd. Als ik minister was. Mede namens mevrouw Tergouw. Elly en Keesje een gelukkig jaar toegewenst. JAN TERGOUW. In de wachtkamer van het Huisvestingsbureau. Gegadigden voor een woning. GAAT u zitt^", zei de dokter, „maar maak het kort. want mijn tijd is be perkt. En als u van mij een soort van voorlichtingsartikel wilt lospeuteren, be hoeft u helemaal niet te gaan zitten, want dan krijgt u geen woord. Voorlichting op medisch gebied is totaal mis. Funest zelfs. Laatst stond er in een krant een artikeltje over mazelen in verband met d? sluiting der kleuterscholen. 'T\IT JAAR WAS BETER DAN 1949." „Vf begon de textielhandelaar zijn nabeschouwing, over het afgelopen jaar. De' oorzaak daarvan is echter niet zo hoopgevend. We hebben namelijk in de "verkoop een geweldige uitschieter gehad in verband met Korea. Een groot aantal mensen, dat nog wat gereed geld had. heeft dit dadelijk in goederen om gezet. Later ls deze Korea-koorts wat gezakt en op dit ogenblik is de verkoop sterk afgenomen. Doch de gevolgen van de internationale toestapd zijn in ons vak al duidelijk merkbaar. En die gevolgen zullen maken, dat voor velen van ons het komend jaar wel eens nijpend zou kunnen worden. De prijzen blijven maar omhoog lopen. Men ziet natuurlijk van de zijde der fabrikanten wel in, dat deze stijging op den duur funest zal zün voor de verkoop. Daarom heeft men naar een ander middel gegrepen, dat mijns inziens nog erger is dan de kwaal. De kwaliteit zal minder worden om de prijs te drukkeh Over de financiële aspecten van het komende jaar wilden we graag nog wat meer weten. Toen kregen we te horen: Na de bevrijding zijn er in tal van branches nieuwe zaken opgedoken. In het begin was het geen kunst om wat te verkopen, want het publiek kocht alles. Nii liegen de zaken echter anders. Er komen weer twee betangryke factoren in het èS koopmanschap en kapitaal. De credietwaardigJ koopman, die blijk geeft over kwaliteiten in zijn vak te beschikken, kan tegen een stootje. Loten we eens een uoórbeeld nemen. Niet alleen het publiek, moor ook de handelaar is onder de invloed gekomen van buitenlandse spanningen. Hij heeft om zich veilig te stellen bij de fabrikanten grote orders geplaatst, die daaraan vanzelfsprekend met dadelijk konden voldoen. Nu komen die orders echter los en'wat blijkt? De handelaar komt te zitten met grote betalingsmoeilijkheden. Hij kan wat hij beèteld heeft eenvoudig niet betalen. Ik voorzie daarvan, dat 1951 voor vele collega's een hard Jaar zal T}AT IS BINNEN", zei de boer en hij borg zijn portefeuille in de kast. Er S*17 zat ongeveer drieduizend gulden in: de opbrengst van viiftien vette var kens. Nog geen dag later ging de kast weer open en de portefeuille kwam weer te voorschijn, want op de tafel lagen twee voer-rekeningen En daarmee zaten we midden in de kwestie. „Ze zeggen: het geld komt met schoppen vol binnen. Maar men vergeet, dat het er met de kruiwagen weer uitgaat." Het is een degelijke boer, by wie we op bezoek waren. Iemand, die de realiteit zieteen harde werkèr, met liefde poor zijn bedrijf en, een gedegen vakkennis. „Ik ben niet ontevreden", zei hij, „het afgelopen jaar was beter dan negen en veertig. Ik heb dit jaar geen last gehad van tongblaar en daar door is de melkproductie vrij stabiel geweest. Mo menteel heb ik twintig koeien en ik mest een tach tigtal varkens. Gelukkig geen varkenspest gehad. Maarttoch is het bedrijf niet ten volle rendabel. Vóór de oorlog was de toestand slecht en toch zag ik toen kans om een knecht te houden. Nu niet. Een knecht moet een weekloon hebben van een gulden of veertig en dat wordt met de sociale lasten te zwaar voor dit bedrijf. Natuurlijk hebben de boerendie met eigen personeel werken, het even gemakkelijker, maar daar wordt het probleem naar de toekomst verschoven." „Is u een zelf karnende boer?" A „Gedeeltelijk. Op 't ogenblik lev& ik de melk aan de fabjUfc. Dan mis ik natuurlijk de wei en wordt de voerrekening weer grpter. Als ik het volgend jaar gespaard mag worden voor ziekte onder het vee en zelf ook gezond mag zijn, dan gaan tue straks weer met nieuwe moed verder." „En wat is het allernaaste probleem?" „Het t.b.c.-vrij maken van de "koeien!" Op de „stoep" kwamen we een vrachtauto tegen met veevtkder. De porte feuille zal wel weer uit het kabinet moeten komen. Maar.... er liepen nog twaalf varkeni, die slachtrijp waren. Wat de boer zegt j Daar heb ik nu niet direct plezier van beleefd, want ik kreeg er driemaal zoveel werk door. Hoe dat kan? Wel. eerst moest ik komen kijken of Jantje aj, mazelen had, toen of Jantje nóg geen mazelen had en eindelijk constateer de ik dan. dat Jantje warempel de maze len had De mensen maken het je soms erg lastig. Neen, ik heb niet bepaald de indruk, dat velen onnodig op het spreekuur komen. Misschien op een spreekuur van zestig patiënten een stuk of vijf. We zitten nu in de volle winterdrukte. Over 't algemeen zijn de eerste honderd dagen van het jaar het drukst. Misschien zit het relatief groot aantal zieken wel in het feit, dat we zo weinig zon hebben gehad deze zomer. Daardoor hebben we minder energie kun nen sparen. Het weer van de laatste tijd werkt natuurlijk ook niet mee. Nee, voor Bijzondere ziekten dit jaar? zover ik weet niet. Maar het afgelopen jaar was wel z der dan het vorige. Misschien wo van ons in de toekomst nog meer geëist in verband met de voortschrijding van de medische wetenschap. U begrijpt dat niet? Kijk, ik bedoel, dpt een mens zo'n geweldig vertrouwen in de medicus gaat stellen dat hij automatisch met elk ongemak op de proppen komt. Hij weet niet meer. dat er zoveel voortreffe lijke huismiddeltjes bestaan, waar onze moeders dadelijk naar grepen. Tegenwoor dig gaat men naar de dokter. Of het feit van lid te zijn van een zieken fonds daarbij een rol speelt? Misschien. Fondspatiënten weten niet, hoeveel ze voor hebben op particuliere patiënten. Er zijn, dat t s er door geruïneerd kaï^ De dokter stond op. „Neen, we hebben, al ls het aantal ge boorten dalende, over stfapte niet te klagen. Ondanks het feit, dat cr zoveel goede zie len zijn, die onze taak proberen te verlich ten. Ik bedoel de kwalftalvers. 'k Heb zo de indruk, dat men in 't afgelopen jaar in Gouda nogal belangstelling heeft gehad van die zijde. En ik heb ook de indruk, dat men in vergelijking met andere steden, hier de strijd tegen de kwakzalverij goed

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1950 | | pagina 3