GOUD5CUË COURANT
lijker
weeBw
MINISTER STIKKER
TREEDTAF
I
van de
12 Aziatische landen
GENERAAL KRULS VAN ZIJN FUNCTIE ONTHEVEN
Ook Lt Gen. Calmeyer
treedt af
Nieuwe vredè^resolutie
1 A I 1 1 V-N. zou i
1
cle
Resultaat van het debat over Nieuw-Guinea
BUIE
Geschil
over
Dit betékent kabinetscrisis
chef Generale
Staf
I
Geen vertrouwen
REGERING IN
CASSATIE
RUIM 4.000 DODEN IN PAPOEA
Erger dan atoombom
)R KOREA
zevei
t
V.S.
der 12 landen
Londen waarschuwt tegen overijlde
besluiten
Commissie binnenlandse
veiligheid in
•orstel tot instelling van
^ïUandenconiinissie
Luchtslag boven
Korea
Lof voor initiatief
ar lang
‘niet weinig
meer
parate troepen
Kol. Hasselman
Onvoldoende, ma
Franse instemming met
Attlee's verklaring
f
23 JANUARI 1951
Woensdag 24 Jan. 1951
Prijs 10 cent per nummer
89ste Jaargang No 23191
Prlj» abonnement:
Bureau: Markt 31.
per week Z038
Telefoon 2745 (twee lijnen)
per maand ƒ165
Directaur-Chafradacteur: 8. H. VAN DER KRAATS
Chef-Exploltatie: D. DE KLERK
Postrekening 48400
per kwartaal f 4 90
niet
iak-
Kolonel Hasse Iman
jfl
ing,
het
Oct<
'Olgd
over
ren
ir<-<r
ond willen wegnemen,
i, dat ik een vlo heb
die dame heeft
ax.
.Iburn Sitter», die de
ie maan
l
ook
om-
stel-
Ike
jrkh
De
Hassel
oen
impen
/oud
te onl
"die
tot het
over
had
te
het
i uit
wer
en de om-
Koreaanse
i ia
Ing.
Clement
irhaia in
het
de
om
een
het
de
ut crit
ijtlek
n met
d best
land
Finan-
eén
mo-
thele
isie-
V.l'l
Snds
de
ffiningen.
ie opper-
EENDRACHT
MAAKT MACHT
mening
'idium
uienden
- *j de
Izame
is dooi
niteit
aan
moet
ander
me
kolonel
‘Imar
meren was ko-
□rjaar van 1950
IjM
binnen-
metho-
ing van
spinn
ige ac-
•art 1950
land te-
inspec-
worden veroorzaakt door ma-
die kennelijk in het belang zijn
>owjet-Unie."
Iers der regering riepen uit: „Wij
niet in een oorlog laten mee-
•n
ipoëa's door het
mar het dorp
President/Trui^l
«omissie v/n neg^H
landse ve/ighei^H
den mont
de weti/In.
VoorMa I
voorziU^
andere achWBImm
borden aangewezen.
De commissie zal bestaan uit vooraan-
!„a“'?de burgers, bij wier benoeming par-
President geen Zal spelen' aldus de
Zwitserse
l.Q-, wordt
om bij vervoer
naar het bui-
«rslagkosten te
fabriek voor
verdikkings- en
levensmiddeien-
tevena appre-
voor de tex-
Iden
abegrip van de
tall voor de li
Zuid-Oost-Azië v
resolutie is afkoj
republikein
door de red
avita en de democraat Abr
Als leden van de in de tij
tide organisatie wordj
■alië, Nieuw-Zeeland.l
-indo-Cn
i en q
Naar wij vernemen, heeft de rege
ring besloten in cassatie te gaan
tegen de uitspraak van 't gerechts
hof te ’s-Gravenhage inzake de
Ambonese militairen van het voor
malige K.N.LL. op Java.
hebben gisteren
eventuele overle-
4 000 Papoea's
34 vermiste
allerlei bos-
het met vul-
roepen.
.dat de
;daan, dat
iw en beli
len. Dit zou I
>p het bereikt
om aan
itkomen.
PEP ASPERA
ad astra
.j het detachement
sgeling van het be
rende het verblijf
lt de jaarwedde ver-
i met 70'» en voor
iiiderd. Men
aan, wat er
'is. In wezen
adders gebeurd,
rvan de regering
is er voor ons.
KIJKER.
Dc groep van de twaalf Aziatische en Arabische landen, die het voorstel
tot het staken van het vuren in Korea heeft ingediend, heeft Dinsdag
avond besloten in de politieke commissie een resolutie in te dienen,
waarin om de onmiddellijke benoeming van een zeven-landencommissie
voor Korea wordt verzocht. De commissie, die zou moeten bestaan uit
-het communistische China, Engeland, de Verenigde Staten, Frankrijk,
d^Sowjet-Unie, India en Egypte, zou de Koreaanse kwestie bestuderen
met het oogmerk de vrede in het Verre Oosten te herstellen. Een woord
voerder van de twaalf landen verklaarde, dat zij, alvorens de resolutie
in te dienen, onder de voornaamste delegaties een ontwerp zullen laten
circuleren. Men verwacht daarom niet, dat de resolutie-Woensdag al zal
klaarde
wkarde
echt op zelfbeschik-
ai$ enkeling in de
zich niet kan ver-
van de souvereini-
-Indonesië of
toog veroordeelde de
net regeringsbeleid
van Indonesië en de heer
N.) verlengde onmiddellijke
ing van de Nederlandse strijd-
Zwitaers bedrijf naar Zaandam
Het bedrijf van een Zwitserse maat
schappij, de Meypro A.G., wordt naar
zaandam overgebracht,
van de fabrikaten overzee
«•mand vervoers- en ovet
oesparen. Het gaat om een
fabricage van bind-, v"
«eteermiddelen voor de 1<=.
®n andere industrieën, bent
♦f6!? 5” defgelijke middelen voor de tex
tielindustrie. Tegen het midden van dit
;aar zal de fabriek vermoedelijk reeds
laan werken.
wijze echter niet eens.
Israël nog ongunstiger
iouw dan voor een ln-
ucten, van eigen bo-
n twee of driemaal zo
producten, die zijn in-
ijd la het de industrie
i industrle-producten,
<ing zal moeten eten,
(gen er aan toe, dat in
ia geheel kunstmatig
oeid en dat kilometers
n buizen in de grond
eggen, landbouw een
izekere onderneming I»
ernst van
■s opsemerkt.
'ragen wat de
heer Oud
over-
lieuw-
»rd-
canische as overdekte
de verstikkende dam
Velen zijn gewond.
Onder leiding van drie blinke vrouwen
is een troep van 100 Papopa's door het
dichte oerwoud op weg
Kokoda.
Maarseveen in de
‘ringsstnndpunt had
r vier moties in ge
uten Oud Gort-
ook nae ultvoe-
tn Oorlog tot de'
tussen hem en
?hten kuipten
loop van de
chef van de
it hij zijn post aan
-» Thunderbolt - straalvlieg-
„ten minste drie” commu-
laljagers van het type M.I.G.-
loten in een grote luchtslag
rivier de Jaloe.j zo heeft de
ikaanse vijfde luchtmacht in Korea
ag meegedeeld. I
is „mogelijk de grootjste
tste luchtslag van de
rie" geweest.
Van zelf-
rake meer,
itische op
ar de coör-
defens
•digingssveteem
/alt een Nedeprai
Jer ten gevolge /an
)pen inwendige spy
van de Atlantisch
De Britse eerste minister,
Attlee beeft Dinsdag in het Lagerhuis in
een verklaring over de toestand in hei
Verre Oosten het initiatief van
Aziatische en Arabische staten
een staakt het vuren in Korea tot stand
te brengen en de mogelijkheden van een
regeling door onderhandelingen weer in
het leven te roepen, toegejuicht.
Attlee zei, .dat de regering de
was toegedaan, dat de V.N. In dit stat
gei i nieuw en belangrijk besluit diei
te nemen. Dit zou impliceren „dat wij
hoop op het bereiken van een vreedza
HBiest'-r Nimilz
■Bme-operalies. tot
missie benoemd. De
zullen binnenkort
in het voor
de kolonel
zaren, B. R. P
selman. inspec-
der cavalerie,
te dragen tot
van de Generale
Deze benoe-
zal circa 1 re
ingaan.
j vernemen
luitenant-gene-
R. H. Cal-
nlaatsvervan-
...ef van de
Staf, ont-
uit deze func-
De minister
ïlmeyer ver-
opdradhten
TVog meer mutatie»
rwacht wordt, dat het aftreden van
traal Kruis nog verschillende andere
lutaties in de Generale Staf te weeg zal
;ngen. De nieuwe chef van de Generale
lf, kolonel Hasselman, is ons geken-
a,ls een uiterst bekwaam officier,
sporen o.m. heeft verdiend bij de
misatie van de cavalerie. Een hoofd-
Generale Staf noemde Jto-
„een vechter, zo hard
worden ingediend.
Cienienfa Attlee
De over het algemeen jpro-Indische
commentator Douglas Wilkie, deelt als
Australiër niet het Indonesische stand
punt inzake Nieuw-Guinea en geeft daar
blijk van in een artikel in tie Melbourne
Sun. Moreel staat Nederland volgens hem
nog sterker in zijn recht opl bestuur
Nieuw Guinees gebied dan Australië.
„Wat heeft Australië ten 'slotte gedaan
of wat doet het, vergeleken [bij hét kleine,
verafgelegen Nederland om, zijn morele
rechten in Nieuw-Guinea tp handhaven?
Nederland voteerde vooë Nederlands-
Nieuw-Guinea het equivalent van 6 mll-
lioen Australische ponden, en volgend
jaar zal dat 10 millioen zfjn.
Vóór de oorlog besteedde Canberra
armzalige 150 000 pond per jaar voor
beheren van Nieuw-Guinea. Sedert
oorlog hebben wij dat opgevoerd tot tus
sen 2 en-3 millioen pond", aldus Douglas
Wilkie.
De heer Oud (VVD) had h^t zijn partij
genoot in het kabinet, minister Stikker,
wel heel moeilijk gemaakt jnderdaad. zo
had de heer) Oud 's middags gezegd, in
deze tijd is ^menwerking meer nodig dan
ooit Maar voor samenwerking is nodig
volledig vertrouwen tussen' Kamer en re
gering. En dat vertrouwen ontbreekt he
laas bij mij. Tevens herinndrde hij e:
dat de regering bij haar beleid ten
zien van Indonesië vrijwel nimmer
vastgehouden aan haar een naai ingeno
men standpunt en zich eiken» heeft
teruggetrokken op achterwaart
stellingen De volksvertegenwoordiging
mag echter van de regering verwachten,
dat deze niet in strijd hanldelt met het
beleid dat zij in de Kamer heeft uitge
stippeld en waarop zij het vertrouwen
heeft gekregen. Bij afwijking van de
hoofdlijnen van dat beleid, mals gebeurd
Lichte vorst
Weerverwachting. meegedeeld door
het K.N.M.I. in De Biltf geldig van
Woensdagavond tot Donderdagavond
Overwegend droog weer met olaar-
selijk mist. Overigens overdrijvende
wolkenvelden afgewtsseld door op
klaringen. Vannacht op veie plaatsen
lichte vorst, morgen overdag tempe
raturen op de meeste plaatsen en'ceie
graden boven het vriespunt
25 Januari - Arnétnende maan
Zon op 8 34 onder 17.13
Maan op 18 58: on<|er I U
--
oplossing hebben laten varen. En dit heb
ben wU niet gedaan De laatste opmerking
werd met instemming begroet.
Attlee vervolgde, dat de regering ook
het voorstel verwelkomde om een com
missie van goede diensten samen te stel
len, die elke mogelijkheid van een rege
ling door onderhandelingen zou onderzoe
ken De regering erkende eveneens „de
naakte feiten van de situatie in Korea” en
stemde in met „het veroordelen van de
Chinese interventie ter ondersteuning van
een agressor, die hpt streven van de V.N.
heeft gedwarsboomd." De commissie voor
het staken van het vuren had het uiterste
geduld en de uiterste volharding betoond.
De leider van de oppositie, Winston
Churchill, drong er bij de eerste minister
op aan, voortdurend „de ernstige gevaren"
voor ogen te houden, „die over ons allen
komen als er een ernstige afwijking zou
optreden tussen onze politiek en die van
de V.S. en als een ernstige splitsing in de
Men deelt ons van officiële zijde mee, dat de minister vai
conclusie is gekomen, dat er te veel verschil van inzicht bestaat tuf
de hoogste; legerleiding omtrent de wijze, waarop onze strijdkrach
en moeten wordeq georganiseerd, zodat V'j zich Maandag na afl<
Ministerraad tot zijn leedwezen genoodzaakt heeft gezien aan de
Generale Staf, generaal mr H. J. Kruis, mede tc delen, dat
een ander zal moeten overgeven.
Verwal
genei
mui
brei
Stal
schetst
die zfln
reorgai
officier van de
lonel Hasselman
als een spijker"
Lultenant-generaal Calmeyer. zo ver
nemen wij nog. zal gaan optreden als per
soonlijk adviseur van de minister.
Generaal wilde 2 a 3 brigade»
parate troepen
Kringen, die in nauw contact sfaan met
generaal Kruis, hebben ons desgevraagd
medegedeeld, dat de ontheffing van gene
raal .Kruis uit zijn functie van chef van
de Generale Staf voornamelijk het gevolg
18 va|n diens standpunt ten aanzien van
de pprate troepen. Het standpunt van ge
neraal Kruis, zo werd ons gezegd, komt
op het volgende neer. Hij is van oordeel,
dat |Nederland in de huidige omstandig
heden, die Amerika aanleiding hebben ge-
geveln tot het uitroepen van een noodtoe
stand, over zekere sterkte aan parate
troepen moet beschikken. Onder deze
sterkte wordt dan verstaan twee A drie
brigades, die geoefend zouden moeten
worden onder een devisie-staf. Generaal
Kruis schijnt niet alleen overtuigd, dat
ons land over deze parate troepen moet
beschikken, hij is tevens overtuigd, dat
Nederland er over kan beschikken. Er
zullen zich ongetwijfeld moeilijkheden
voordoen, doch hij acht het mogelijk thans
twee a drie brigades op te roepen, zonder
de opleiding van de nieuwe lichtingen in
gevaar te brengen. Dezj» brigades zouden
gevormd kunnen Worden door de Indo-
nesiè-veteranen een langere herhalings
oefening te laten doormaken en door de
diensttijd te verlengen. Generaal Kruis
meent, dat de risico's, verbonden aan een
onmiddellijke vorming van een parate
troepenmacht kunnen worden aanvaard.
Kolonel Hasselman
der huzaren. B. R. P. F.
ian, opvolger van generaal Kruis,
Het ligt
nemen.
der huz?
F. Hasse.
teur
voor
chef
Staf.
ming zal
bruari a.s.
Naar wij
heeft
raai M.
meyer, pla
gend chef
- Generale Sta
ontogen he((ing ult dB,
tie gevraagd en verkregen. T
van Oorlog heeft generaal Cal
zocht, zich voor bijzondere
ter beschikking Je houden.
v York koflWn eno
hier weergegeven o».
Ider voorziet in ilaap-
uoor mannen en vrou-
rgplaatsen voor nood
hulp zalen en zo meer,
dergelijke tekeningen
wkert zich alvast met
enswijze vertrouwd
de minister van
i in het parlement
aeide o.a.. dat de i
aeslnten. dat de gehele
en tengevolge van de
Jkheden.
itiek geoefend op
van de regering
■ning, dat tenge-
stuur de gehele
in het honderd
rer een dergelijke crl-
umenten aangevoerd,
'ertuigingskracht heb-
jen degenen, die de
oven het hoofd willen
d. dat zichzelf kan be
is tienmaal zo hoog als
;r een voorzichtiger
dan zouden er zeker
n, maar tenslotte zou
t nu is gebeurd, ook
edje zijn geweest; al-
jenwoordige moeilijk-
aanden later gekomen,
enlandse deviezen we
edoende ruilgoederen,
deeds aanwezig blijft,
lelijk groter of kleiner
n land, dat zijn eigen
voeden.
in deze duisternis
n een nieuwe lenii
reid is toe te staan,
voor een lening van
i zijn zo goed als ge
ven de Joden, die in
ronen, hiervoor in op
het vrijwel zeker, dat
al krijgen zich te ont-
and. dat zichzelf kan
teer zegt, de ingezete-
it er zeker van kunnen
nde jaren voldoende
erwijl de nieuwe staat
om de later komende
>ofd te kunnen bieden.
Tegenstelling bestond
reeds lang
Hel beticht, dat generaal Kruis en lult.-
g**neraa] Calmeyer z0n afgetreden, is in
de kring van de Generale Staf wel zeer
onverwacht gekomen. Dat er een zekere
tegenstelling bestond tussen de legerlei
ding en de minister van Oorlog was reeds
lang bekend, doch verscheidene hoofd- en
oppcrofflcleren. die wij hebben gesproken,
verklaarden deze afloop niet te hebben
toorzlen of verwacht.
Van bevoegde zijde werd nog medege
deeld, dat er tussen de minister en gene
raal Kruis voornamelijk sprake is ge
weest van een verschil in inzicht omtrent
de uitvoering van het drie-divisie-plan.
De minister en generaal Kruis waren bei
den voorstanders van een snelle uitvoe
ring van dit plan. Bij de uitwerking zag
men zich voor de vraag geplaatst, waar
op dit ogenblik de mensen, het materiaal
en de opleidingsruimte te vinden zouden
zijn Het ging bepaaldelijk niet om de
vraag, of het Plan gefinancierd zou.rkun-
nen worden. Want dat er zeer veel geld
geofferd moet worden voor de defensie,
daarover ‘waren de generaal en de minis
ter het eveneens eens. De steeds weer an
dere plannen, die generaal Kruis ont
wierp om de drie hierboven vermelde
vraagpunten op te lossen, konden de
goedkeuring van de minister niet weg-
oragen. De minister, aldus onze zegsman,
miste daarin de door hem gewenste vaste
lijn. Hij wenste deze vaste lijn niet tel
kens doorkruist te zien door nieuwe plan
nen. Het latente conflict misschien is
het beter te spreken van een werschil in
inzicht uitte zich in zeer verscherpte
vorm na het bezoek vaq, generaal Eisen
hower. Het verschil van inzicht werd toen
zó \erdjept, dat er geen oasis meer was
voor een goede samenwerking tussen de
legerleiding en de politieke leiding. Onze
zegsman verklaarde, dat de minister het
veste voornemen heeft om zo snel moge
lijk verder, te bouwen aan de uitbreiding
van dt defensie Het besluit is genomen
om het drie-divisie-plan uit te breiden
tot een vijf-divlsie-plan. Met de uitwer
king hiervan is men reeds begonnen. Tot*
zover on?e zegsman. V Lt. Gen. Calmeyer
--■1 noeuvres,
van de Sc ..4_
Aanhangers
zullen ons nie
slepen."
De Britse zaakgelastigde In Peking I
opdracht ontvangen een uiteenzetting
verzoeken over bepaalde punten in
Chinese antwoord. Men diende thans
te maken of het Chinese antwoord w
kelijke vooruitzichten pp vrede en harmo
nie bood, een en ander in overeenstemming
met de internationale handelwijze, vastge
legd in heUhandvest der Verenigde Naties.
Het is van essentieel belang, dat wij ons
met onze vrienden beladen En hierbij
moeten w'i bijzondere waarde hechten aan
de opvatting van Aziatische landen daar
het hier een Aziatisch conflict betreft,
zo zei Attlee. Wij moeten rïboit gedachten-
)o en roekeloos de hoop laten varen op
een vreedzame regeling van een zaak, die
voor de gehele wereld van belang is Bij
de Aziatische landen is men algemeen van
mening, dat China de kans moet worden
gegeven zijn rol als gelijke in de landenge-
meenschap te spelen, mocht het zulks
wensen. De bepaling der Britse houding
ten aanzien van de nieuwe, in de politieke
commissie der V N. ingediende resolutie,
dient te geschieden met inachtneming
van bovengenoemde overwegingen.
Volgens Reuters correspondent te Parijs
komt de verklaring van Attlee in het La-
gerhui/. dat. zijn regering niet van lordee)
is. dat de V.N in dit stadium ..een nieuwe
en belangrijke beslissing" moeten nemen
inzake de Koreaanse crisis, overeen met
de gevoelens van de Franse regering en
verantwoordelijke functionarissen van het
Franse ministerie van buitenlandse zaken.
Het Franse kabinet zal Woensdag be
raadslagen over zijn instructies aan de
Franse delegatie bij de V.N
Jearf Chauvel, permanent afgevaardigde
van Frankrijk b(j de Verenigde Natie»,
heeft verklaard, dal Frankrijk „definitief
gekant is" tegen bombardementen op het
grondgebied van de Chinese communisti
sche regering, daar een dergelljke handel
wijze „volkomen ondoelmatig zou t(jn”.
werd in 1898 geboren. Op 31 Juli 1919 werd
hij 2e luitenant, vier jaar later volgde zijn
bevordering tot 1ste luitenant. 1 Novem
ber 1938 werd hij kapitein; 6 October 1948
majoor, 7 October 1948 luitenant-kolonel
en 25 October 1948 kolonel. Van 1928 tot
1931 volgde hij de Hogere Krijgsschool.
Hij Is thans als kolonel der Generale
Staf inspecteur der cavalerie.
Zoals men zich zal herinr
lonel Hasselman in het vooi
militair attaché in Praag.
In deze functie vertegenwoordigde hij
met de zaakgelastigde J. v. d. Gaag en de
handelsattaché mr K. Westerhof de Ne
derlandse legatie aldaar bij het gerucht
makende proces-Louwers, dat op 2. 3 en 4
Maart tegen de Nederlandse hoofdverte
genwoordiger van de Algemene Kunst
zijde Unie, de heer J. A. Louwers, werd
gevoerd.
Kolonel Hasselman keerde 7 Maa
van zijn post te Praag naar Nederk
rug, waar hij werd benoemd tot
teur.der cavalerie.
situatie ons o
van verzwal--
•r Schouten (AR) merkte op.
>r Romme zich wel alle vrijheid
lehouden maar dit kabinet zal
jele verdere onderhandelingen
rden vporgehouden dat het reeds
bereid was de souvqreiniteft op te dragen
aan de Unie als uitgangspunt voor verdere
onderhandelingen.
De heer Schep s iP.vdA) verklaarde
dat hij in verband met de grote wharde
di» hij hecht aan het recht op zelfbeschik
king der volkeren,
fractie van de P v.d.A
enigen met overdracht
telt over Nieuw-Guinea aan Ind
aan de Nederlands-Indonesische
In een uitvoerig betee
heer Zandt (SGP., t
ten aanzien van Indt
Gortzak (CPN.) verlor
terugtrekkii
krachten
Nadat minister v
avondzittinR het reaet
verdedigd werden er
diend (van de heren Schoutet
zak en Tilanus) waarover o...
rU werd gesproken
Vanmiddag wordt over deze -nntle» ge
stemd.
Na de verklaring van ministei Stikker
aan het einde van het debat schorste d»
voorzitter de vergadering tot vanmiddag.
(Van onze parlementaire redacteur)
Tijden^)het debat over Nieuw-Guinea heeft de heer Oud (VVD) gisteren In
de Tweede Kamer een motie ingediend, waarin het regeringsbeleid in deze
kwestie wordt afgekeurd. Omdat de heer Oud tevens had gezegd niet meer te
geloven in het woord van de regering, nadat deze gisteravond bij monde
van minister v. Maarsevqen nog eeqs uitdrukkelijk had verklaard nimmer
de souvereiniteit over NJeuw-Guinea aan Indonesië te zullen overdragen,
was dit voor minister 8tikker toen het inmiddels twee uur in de
nacht was geworden Aanleiding te verklaren dat hij aan de motie-Oud
consequenties zou verbinden (en dus zou aftreden) indien de motie de
stemmen van de VVD zou krijgen. Ik zie in de motie een zuiver politieke
strekking, aldus ministeé Stikker, en wel dat de VVD in zo sterke
mate het regeringsbeleid af keurt, dat zij geen steun meer wil verlenen
aan dit kabinet of de leden daarvan. In hoeverre mijn beslissing verdere
gevolgen zal hebben, staat niet aan mij ter beoordeling. Laat mij wel
zeggen, dat ik het niet «ens ben met het standpunt van de heer Oud. Bij
de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken heb ik getracht,
zonder een paniekstemming te veroorzaken, de grote ernst van de toestand
in de wereld te schilderen. Om onder deze omstandigheden een kabinets
crisis te ontketenen, acht ik voor het land zeer gevaarlijk, vooral wanneer
elk richtsnoer ontbreekt voor een oplossing. De verantwoordelijkheid, die
op mij rust, drukt mij zwaar. Ik heb altijd getracht mijn funcüe uit te
oefenen met terzijdestelling van persoonlijke belangen. Het zal mij daarom
niet mogelijk zijn door te gaan, indien ik als politiek minister niet kan
rekenen op het vertrouwen van de politieke groep waartoe ik behoor.
>r de bereidverklaring de souverel-
over Nieuw-Guinea op te dragen
de Nederlands-Indonesische Unie,
het kabinet plaats maken voor een
nder of overleg plegen met het parle-
lent.
Zwaartepunt binnenskamers
Wij zien echter dat het zwaartepunt van
dat overleg meer en meer wordt verlegd
naar de binnenkamer, in dit geval naar
de geheime vergaderingen van de Kamer
commissie voor Uniezaken Wij menen
daarom van de Kamer een uitspraak te
moeten vragen over de principiële vraag
of dit constitutioneel juist is. Het vooruit
zicht dat wij tot deze uitspraak moeten
komen, is niet verheugend. Wij weten dat
een kabinetscrisis een ernstige zaak ia.
Het vragen van een uitspraak is voor on»
te minder verheugend omdat deze uit
spraak mede gericht zou zijn tegen een
bewindsman (minister Stikker), die een
geestverwant van ons is en die weet dat
wij zijn werk in bijna alle opzichten
waarderen, ik vraag daarom de uitspraak
niet omdat ik minister Stikker minder
genegen ben. maar omdat ik de zuivere
constitutionele verhoudingen méér gene
gen ben. Minister Stikker zal de laatste
zijn om van ons te verlangen dat wij
anders zouden handelen.
Geheime besprekingen
Er is veel gesproken over de waarde
van de enkele gepubliceerde passages uit
de geheime vergadering van 28 en 29 Sep
tember Vast staat echter, dat minister v.
Maarseveen in het openbaar heeft ver
klaard. dat de regering wilde vasthouden
aan de souvereiniteit over Nieuw-Guinea.
In de gepubliceerde passage uit een ge
heime redevoering van minister v Maar
seveen staat, dat de regering, alvorens
een beslissing te nemen over een tegen
voorstel van de Indonesische delegatie,
overleg zal plegen met de Kamercommis
sie voor Uniezaken Maar er i» helemaal
geen Indonesisch tegenvoorstel gedaan.
De regering is zélf gekomen met het voor
stel tot opdracht van de souvereiniteit a*n
de Unie, welk voorstel m strijd was met
haar „onveranderlijke" standpunt De be
sprekingen daarover in de Kamercommis
sie voor Uniezaken zijn geheim. Is dit de
manier om belangrijke zaken te behande
len zodat wij er in het openbaar niet
over kunnen spreken?
Consequentie»
Gij moogt dit kabinet met het vertrou
wen opzeggen in verband met de
de tijd, heeft de heer Tilanus
Maar men moet zich eens afvn
'consequenties zijn, aldus de heer
Want de P.'v d A heeft als doel; het
dragen van de souvereiniteit over Ni
Guinea aan Indonesië. En haar wooi
voerder, de heer De Kadt heeft natuur
lijk gedacht: ,met dit kabinet kan ik mis-
sthien mijn doel bereiken Ze glijden wel
c eider door. De K V P trek ik wel mee.
Zo kunnen we dus plotseling voor de si
tuatie komen te staan, dat wij een rege
ling voorgelegd kritgen tot overdracht van
ae souvereiniteit aan Indonesië
volledig vrij
De heer Romme (K V P i had tevoren
verklaard dat er er tegenover de Papoea s
principieel geen sprake kan zijn van
overdracht van de souvereiniteit aan In
donesië. De K V P had zich echter kun
nen verenigen met opdrach< van de sou
vereiniteit aan de Nederlands-Indonesi
sche Unie, verstaande dat bij een even
tuele ontbinding van de Unie de souverei
niteit aan Nederland zou blijven Indone
sië heeft de Nederlandse voorstellen ech
ter afgewezen en wij staan nu voor een
geheel nieuwe situatie waarin de K V P
met handhaving van de Nederlandse sou
vereiniteit over Nieuw-Guinea zich vol
ledige vrijheid voorbehoudt Moge de
nieuwe situatie ons niet aantreffen in een
toestand van verzwakking
De heer Schouten IA" u**
dat de heer
kan voorbe
bij even fut
steeds word
reid was
i de Unie
ierhsnde
TAP korte bezoeken vm generaal B«en-
is ziin bezoek vermoedelijk de aan-
"oé hiér b'edocïde'tegensteUlng kan aldu»
«r 'nod’ig'
«eed* de neiging rich uit te breiden, op
dat het zleh andera legen zijn taak niet
“„gewassen voelt, helleger wordt gemak-
sSmolge tijden, vervuld van oorlogen,
da esengestelde n.ening post te vatten on
KhSnt het. ol de volkeren er zijn voor
legers. In een tijd als do onze, waarin
S.Xr.t'* Saai'
conflict overal onder allerlei vormen.
On het ogenblik is het zelfs één onzer
ijdï lot grote inconveniënten voor het 1
volk of beter, zij zal er toe gaan leiden.
Zulke dingen zijn een kwestie van loven
en bieden. Het leger vraagt. Het volk, l.c.
de regering, biedt. Het leger wil zo veel
en zo goed mogeliik materieel on mensen
te sparen, het volk wil alles zo goedkoop
mogelijk, om geld te sparen. Het ziet er
wel anders uit. maar in wezen is het zo.
In Nederland is allengs de vreemde toe
stand ontstaan, dat er feitelijk geen leger
was er was op geen stukken na vol
doende bewapening. Er waren veel te wei
nig Instructeurs, er bestond feitelijk geen
paraatheid, doch men telde wel een voor
Nederland onwaarschijnlijk groot aantal
generaals. Al deze dingen wist men. maar
ze werden geaccepteerd, zo in de geest
van een stilzwijgende afspraak dat er zo
spoedig mogelijk verbetering zou komen.
De komst van generaal Eisenhower heeft
in deze ..rust", die misschien nog heel
lang had kunnen duren („zo spoedig
mogelijk" betekent vaak heel lang, of
nooit) verandering gebracht. Uit allerlei
publicaties, ia. zelfs uit rechtzettingen en
«tegenspraken, is gebleken, dat de opper-
'’oevelhebber 4er Atlantische striidkrachten
over zijn bevindingen in Nederland niet al
te geestdriftig is geweest, en men moest
door sommige berichten de indruk krij
gen. dat er in ons land ..lekken" werden
gevonden op plaatsen, die potdicht moes
ten zijn. Het heeft over deze dingen, ook
in de Kamers flink gestormd.
De eerste boom is nu gevallen Andere
zijn al meegegaan. De storm is nog niet
voorbij. Dergelijke verschijnselen komen
nooit alleen. Ook in het kabinet viel reeds
een hoofd, doch al bestaat er enig Indirect
verband, de ministers vallen bij ons niet
na bezoeken van buitenladse generaals.
Op het volk zal dit alles geen prettige
Indruk maken. Het volk krijgt het steeds
ongehaaglijker jjevoel. dat er dingen niet
in orde zijn. Men kan natuurlijk zeggen,,
dat het opruimen van verborgen tegen
stellingen zuiverend werkt, dat één van
de twee, regering of legerleiding, baas
moet zijn, en dat de regering nu heeft
laten voelen, dat z ij de dienst wil uit
maken, doch na de geruststellende verkla
ringen van allerlei soort op allerlei ge
bied, die men zo vaak hoort, doet deze
plotselinge tijding vreemd aan.
Wisselingen in het opperbevel kwamen
bij ons vpker voor en meestal was de-
grond verschil van inzicht tussen regering
en legerleiding. Ons volk werd vóór de
tweede wereldoorlog nog plotseling ge-
Bteld voor een wisseling in het opperbevel.
Deze stond in vertwid ’met gnze neutra
liteitspolitiek. De opperbevelhebber en de
regering verschilden van mening over de
opstelling van de troepen. Duitsland maak
te er aanmerking op, dat onze opstelling
te zeer aansloot op die van België en
Frankrijk Wij waren dus eigenlijk niet
„heutqtó" genoeg. Nederland leefde toen
nog gewei in de sfeer van zijn absolute
zelfstandigheidspoljtiek. Het liet zijn op
perbevelhebber, die met de inzichten der
regering niët actoord kon gaan, vallen.
Het was lang onze kracht geweest, deze
zelfstandigheidspolitiek. maar zo stonden
wij op 10 Mei 1940 plots wat onwennig in
de ring van allerlei nieuwe bondgenoot
schappen. Het sloot slecht.
Vandaag is het heel anders.
itandigheidspolitiek is geen pp ra
Vandaag onderhandelt de Atlant
perbevelhebber met Duitsers ove»
dinatie van een nieuw Duits
apparaat, in het verdedi~;-
het Westen Vandaag vt
opperbevelhebber ten
te hoog opgelop»" 1
na een bezoek
bevelhebber
Er is in elf jaar veel verai
denke er maar nltó te veel d
pogkan gebeuren. Utr het 1962/
er eergisteren weinig
dan dat bet volk bij month
heeft gezegd: Het legaf
literlijk op 17 Februari
-majoor J. de Groot,
e 's-Gravenhage, elk»
gen en vijf uur, des
t uur,
aanmelding moeten
i: geslachtsnaam erf
geboortedatum en
ng en functie, vroeger
Hitair onderdeel, ge-
volledig burger-adres.
de wapenen zijn, die-
ke aanmelding in te
komst van hun com-
komstige commandant,
ik na aanmelding volgt
onderzoek en bij ge-
eedt de vrijwilliger
kelijke dienst. Het ligt
e vormen detachement
nsieve training hier te
1 van
-reg<
lurei
>rdt
len
De uitbarsting van de vulkaan Latning-
ton op Nieuw-Guinea was een explosie
van grotere omvang dan de ontploffing
van een atoombom. Het gehele Noorde
lijke gedeelte van de berg is weggeslagen
en uit «en roodgloeiende kratermond
«tijgt nog steeds rook en stoom op. Men
neemt aan. dat de vulkaan thans tot rust
komt Naar schatting hebben 4.000 Papoea's
het leven verloren. Gehele dorpen liggen
begraven onder lava en as.
Tijdens een vliegtocht boven het ge
troffen gebied zijn 20 verlaten dorpen
waargenorien. waarvan de huizen tegen
de grond lagen en de ontbladerde bomen
door het geweld van de ontploffing ter
aarde waren geslagen Een dorp van 400
Inwoners telt slechts 12 overlevenden In
de buitenwijken van Higatoeroe zijn de
stoffelijke overschotten van 10 blanken
gevonden.
Reddingsvliegtuigen
vergeefs gezocht naar
venden. Evenals ongeveer
zijn waarschijnlij' ook de
blanken omgekomen Langs
paden trekken Papoea's door
Amerikaanse
tuigen hebben
nistische strai
15 neergesch»
boven de
AmeriL-
Dinsdap
Het io
vangrijks
campagne" gewei
Amerikaanse afgevaardigden
met plannen voor net Oosten
Dinsdag zijn in het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden twee resoluties inge
diend. waarin om een Stilie-Oceaan-pact
met inbegrip van de V.S. eft om een plan-
Marshall voor de landen in het Verre
Oosten en Zuid-Oost-Azië wordt verzocht.
De eerste resolutie is afkomstig van acht
democraten en republikeinen, de tweede
werd ingediend door de republikein Jacob
'Javita en de democraat Abraham Ribicoff.
Als leden van de in de tweede resolutie
bedoelde organisatie worden voorgesteld
Australië. Nieuw-Zeeland.l India, Pakis
tan Ceylon. Birma. Ïndo-Cliina. Indonesië,
Japan, Malakka, Siam en qe Philippijnen.
kinj
Kar
ontbret...
!rde hij er aan,
id ten aan-
nmer heeft
ken»
rts gelegen
enwoordiging