If
m
n
m
m
dannaarbed!
'0Z(2ïïD9l<2lf>
en „schoon" bord moet schoon zijn!
Romantiek in oude archieven
Het
flet verhaal
van
de mensheid
De familie van de „Kleine David'
Figuur puzzle
al
if
W:
W
fgg
I*
^,111
m
il
Sf
Sf
9
1ÉP
f!
li
Even Piekeren
Alle vijf
EDICHT
Madeleine la Posticheuse
Antwoord op een opening
van 4 in een kleur
AjW
Aan de wieg van het alphabét
Nogmaals: Kroniek
der Jodenvervolging
PRILLE GRILLEN
KN^TTERPRET
KNUTSELPUZZLE
Kruiswoord Ra Ra
De boze bui van Koning Winter
RADIO-ACTIEVE SPEURSTQFFEN
langrijke uitvinding ten dienste
van de mensheid
Toepassingsmogelijkheden
Wat de notulen van Stad en Lande
van Gooiland uit 1 768 bewezen
Joodse verontwaardiging
over vrijlating nazi's
Zij staan krokodillen naar het leven
Bravour en
champagne
Als het gezin emigreert
heeft de vrouw een belangrijke taak
REEDS BIJ HET MAKEN
VAN PLANNEN
MA ANDAC BEGINT DE OPLEIDING VOOR
DE BURGERLIJKE VERDEDIGING
In kasteel De Schaffclaar
Misschien is de aarde
aan het verwateren
te Barneveld
Medezeggenschap van
Duitse arbeiders
Nieuwe Aziatische staat
„Pachtanistan"
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1981'
DUIZEND EN EEN
Tn orue rubrjfek van 23 December IB30 gaven
1 wU het grondprincipe ven dam tegen 2
•chtjven naar i aanleiding van het bekende
•indspei van R J. B. van Vught.
Uiteraard .kunnen deze elndipelen ln de
praotijk dikwijls voorkomen, reden waarom
het ons dienstig toeschijnt u nog een aantal
van deze atanflen te tonen met de daarbij
behorende winatgangen.
I Witte dam op 17, zwarte «chljven op
14 en 27. Wit wint door 17—S (H—18) s—8
15X42? 9—4 <1*""*4) 4—10 (3Ï—J8> 10~15 (24—10)
II. Dam op jt. schijven op 10 en 22. Winst
door 21B (10-14) 1«—M (14—10) 10-18 (10-23) f
15—4 (22—21) en 4—10 of door 1—16 (22—20)
18—30 (10—14) 30—24 (21—32) 2442 (14—10)
42—18 (10—23) 18—20 (23—21) en 20—42.
III. Dam op 3. schijven op 13 en 21. Winst
door 3—20 (21—12) 20—15 (13—11) 18—4 (11—23)
4-18 (32—27) en 15—10.
IV Dam op 13. schijven op 14 en M. Wlnat
door 13—24 en verder volgens B.
V. Dam op 8. schijven op 10 en 29. winst
door 8-14 (12—17) 14—3 (17—22) 3—0 (22-20)
1—14 (21—33) eft 14—20 of door 6—14 (29—33)
14-3 (12—11) 3—0 enz
VI. Dam op 1, schijven op 6 en 10. Winst
door 1-34 (10-24) A 34-30 (24-30) s£-2l
(*~U) 44X1 (40—41)
A. (»_ll) 34_at (U—ij)' 3043 (10-44)»
43—31 (24—30) 31—43 (31-38) en 43—41.
B (10—33) 43—31 (23—21) 31-40 (H—33)
40-43 (11-21) 43 10 (33-30) en 11-40.
VII. Dain op 0. schüven op 12 en 18. Winst
door 0—28 (12—17) A 18-39 (17—21) 31-43
(21—M) 43—41 (18—20) 4142 (20—28) en 43—41.
A. (12—11) 28—30 (18—20) 30—28 (20—24) J6—0
(18—23) 0—18 (24—20) 13—0 (23—21) BC 0—14
(29—34) D 14 32 (34—40) en 33—21.
B. (29—33) 9—14 (23—M) 14—10 (21-34) en
20 31
C. ji (29—34) 9-U (23-29) 14-20
20 3» (34—40) 31-33 (40-48) en 33-80.
D. (28—32) 14 37 (20-34) 37-21 (34-40)
28-30 (40—48) en 30—60.
E (20-33) 37—32- (33—30) en 32—40.
De stand met witte dam op 13 en swarte
schijven op 23 en 20 Is dus altijd gewonnen,
mits men de beginzetten 13—8 en 0—14 maar
niet vergeet!
In het vertrouwen dat deze kennismaking
met de neefjes van de kleine David u goed
bevallen ls.,|geven wU u de volgende stand
voor zelfstudie: witte dam op 4. zwarte
schijven op Ï2 en 14. Wit speelt en wint.
n
1
8
4
i
1
m
i
8
4
6
1
2
a
4
6
IT
1
2
8
4
6
V
TI
1
(I
6
1
2
8
4
6
VTI
1
a
4
6
tvfSHOtvii».
'D'
m1
Woorden invullen, die horizontaal zo
wel als verticaal betekenen:
I 1. witte rand'langs brieven, 2. alvo
rens, 3. riviertje op de grens van Drente
en Overijsel. 4. gebaar, 5. bolrond vrucht
je (spreektaal., meervoud).
II. 1 waskuip, 2. schande. 3. smekend
woord (meerv.). 4 dorpje in N. Brab. ten
Z O. van Grave. 3. bezonnenheid.
III. 1. havenstad ad. Narowa, in het
N O. van Estland a.d. Finse Golf, 2.
plaatsje in het N. van Abessinië op de
grens van Eritrea. 3. wijnglas, 4. gem. in
Limb., 5. voorvoegsel.
IV. 1. pauselijke driekroon, 2. steeds,
3. breedvoerig. 4. ligplaats voor schepen
(oude spelling). '5. stad in Frankrijk aan
't begin van de Rhóne-delta.
V 1. 't grootste Ital. Alpenmeer op de
Tiroolse grens, 2. esdoorn. 3. palmriet
(Mal 4. treurspel, 5. keizerrijk in Ach-
ter-Indië.
VI. 1. puntig. 2. tot een paar maken, 3.
Turks keizerlijk decreet, 4. liefderijk, 5.
erwtensoep.
VII. 1. bij dè Romeinen- de goede
geesten der afgestorvenen, 2. diktongige
hagedis. 3. stad in België, 4. muggen-
larve. 5. gezondheid (Fr.).
De eindletter van I no 1 is de eindlet
ter van II no 1. De eindletter van I no 5
is de beginletter van III no 1. enz.
Oplossingen van deze puzzle moeten
uiterlijk Donderdgg a.s. in ons bezit zQn.
Voor goede oplossingen worden een prijs
van 5 en twee prijzen van 2.50 beschik
baar gesteld. Op het adres vermelde men:
Puzzlerubriek. Over deze rubriek wordt
niet gecorrespondeerd
Oplossing Waaier-puzzle: 1. Dagblad; 2.
Antenne; 3. Tactisk; 4. Ignobel; 5. Sama-
7. Noodlot; 8 Dementi;
kstok; 11. Ejnbargo; 12.
ria; 6. Ankeren;
Eksters; 10. Re
Hapenel
Toetsen
Eerlang.
De zegswijzen ij
is andere thee; binnenrand
koning.
iiiden
11. Emt
14. Ervi
•aren; 15.
uiterixand: Dat
De klant is
Na bestudering van de voorgaande varian
ten zal de oplossing u niet moeilijk vallen,
ook al zijn hier enige addertjes onder het
gras. Veel genoegen!
V. F. TROMER.
TVEZE keer komen we met vijf moei-
lijke woorden, waarvan de beteke
nis verre van algemeen bekend is. Ja, we
zouden willen zeggen, wanneer u van
deze vijf er één of twee kent. stempelt
deze kennis u feeds tot iemand boven de
middelmaat. Wie ze alle vijf kan thuis
brengen, moet een genie of een wande
lende encyclopedie zijn! Hier volgen ze
dan. e
1. Wat is een „dpimat"?
2. Wat verstaat men onder een „ge-
met"?
3. In welke betekenis gebruikt men
het woord „duodecimo"?
4. Wat is eigenlijk „beryl"?
5. In welk land heet de munteenheid
„baht"?
Antwoorden bij Even Piekeren
-pjüBM 187,1/ jaaAa*
-uo uftz jqaq ooi 'puBtiBqj, ut ptaq
-uaajunru ap uba uibbu ap si „iqBQ" 'S
•ptapajB uba
ja st ,,(uq" uibbu ap 'uba uaze(8a(
-fuq Ja 'uaut aj^eeui jagaoJA 'l^Jaq
uba uajiajaiJBA ufiz uap3B.iBius ua
uajatjjes uaajsjapa j.ioos uaa si [A.iag
'I3A
Zl/l SI ouijoapona 'Jaidsd uba ibeui
-jojMnoA uaa uba sjuajjajaq ap uj g
(Bq
SW0 uawnj ui) )bbux9)5(E]a a^fqaa
-jap uaa suaauaAa sj „jau/af" uag jj
Bq jaaAa3,uo
ua3utuoj0 uj) iBBuiaji(B[A aspuBi
-japa^-pno uaa sj ..jBuiiap'' uag
a
Geo.
Aan een. van
voorkomen, gaf
„posticheuse" pru
is blijkens toon en
vrijwel nietszeggeh<
Het kan echter
ben. Nu is het on
welke de Franse
d'Ellébeuse, Lia
dan het suggereren
Kan Gossaert ni
spraak zijn met d
die geen andere
doek, en die 'se
roggebrood. Maar
koninginnetje, dat
den en maken de
hij haar doet leven,
Madeleine la Post
de meest lichtvoetige gedichten, die in zijn bundel „Experimenten"
:rten Gossaert een Franse titel „Madeleine la Posticheuse". Nu kan
kcnmaakster, maar ook bediïegsier betekenen. De laatste vertaling
- *---[&
inhoud van het gedicht onmogelijk, en de eerste is in dit verban»
id.
anders of Gossaert moet met deze titel een bedoeling gehad heb-
getwyfeld waar dat deze naam naar de klank verwant is aan die,
dichter Francis Jammes zo graag in zijn gedichten gebruikte: Clara
lucherense, Sylvie Laboulaye, en die geen andere bedoeling hebben
.i van een sfeer van aristocratische verfijning,
et iets dergelijks bedoeld nebben? Maar dat zou dan toch in tegen-
inhoud van dit gedicht: het gaat over een eenvoudige arbeidster,
leren heeft dan een jurk van blauw katoen en een wollen omslag-
inds in het estaminet van Groenendael haar maal doet met grof
is dit de werkelijke inhoud? Ziet Gossaert haar niet als een
slechts in een precieuse en hoofse versvorm bezongen mag wor-
;erbied. waarmee hij haar nadert en de bekoorlijke muziek, waarin
i, van één, die misschien een pruikenmaakster was. niet inderdaad
.cheuse, een zuster van de meisjesgestalten van Francis Jammes?
Mijn Hef heef
Van sindell)
Naar weder
Maar. sterk.
Van 'tsimpfplsie
k' >i
wisselkleed
noch sameet2)
<el of heet,
Eén jurk van
Versierd met e
Van naaldewei
En aan haar
Heeft zij twee
Dat niet het
Ze smetten zo
En blaast een
Haar dunne ro
Dan weert een
Dg kou.
fatsoen
blauw katoen
en festoen
i k.
Maar God heeft
Van blonde hc
Op 't fiere hoo
Gezet,
Die zij, onm
Omwikkelt én
Met een gi
Van violet.
gespikki
Uit: „EXPERIMENTEN'
1) sindel fijn
2) sameet zijfI
3) estaminet
4) stik snede
'joetjes, let!
schoentjes net
slijk temet
wester, dol,
'tfken bol,
doek van wol
haar een kroon
ren schoon
"d ten toon
el kind,
omwindt
eld lint
■innen,
uweel.
(Zuidnederl.) herberg,
brood.
Daar gaat ze, vrank en vroo
Wat drommel, rept ze zoo?
Ze kijkt en knikt maar noó
Door topen raam,
Schalks roepende ter vlucht
Door vochte morgenlucht
O zilveren gerucht!
Mijn naam.
Maar 's avonds deelt zij met
Mij trouw ter stond gezet
ln 't stille estaminet 3)
Van Groenendael
Eent dubbeldikke stik 4)
Van| ongebuilde mik 5)
Met ronzige lambik 6)
Haar maal.
En uren nevens haar
Zit ik te zwijgen maar
En streel en speel met haar
Nerveuse hand.
In zoete weifeling
Wie gaf en wie ontving,
Tot ons de sluimering
Vermant.
GEERTEN GOSSAERT (g«b. 1884).
5) ongebuilde mik tarwe- of rogge
brood. waarin de zemelen meege-
bakken zijn.
6) lambik, lambiek zwaar Brussels
bier.
Het Culbertsonsysteem - XII
DU t,p",l'"Bb°d ""W '«1 «wrwn met
••n drie-opening, «lieen rekent de
bieder bU zijn partner op twee apeelala-
gen. Heeft hij die, den Je paeeen genood
zaakt. Heeft hij echter meer epeelelagen,
dan ia paeeen toch meeatel geboden, of
zijn kaart moet van dien aard zijn, dat hij
«lam kan bieden. Voor de troef behoeft hij
niet bang te eljn, hij moet due ztfn bij
kaart bekijken. Heeft hij due in de bij
kaart van de drie ontbrekende kleuren
van iedere kleur het «ae, dan nog ie een
«lambod niet gerechtvaardigd, daar de
bieder maar maximaal 2lU H.T. mag heb
ben, en deze 2*1* H.T„ b.v. a, h, v. van
troef kan zijn. HU heeft echter 8 «pa
slagen, de partner drie, due «amen elf,
derhalve nog geen alam. Voor men ant
woordt op een 4-opening, moet men zijn
eigen kaart dus terdege bekijken en in
eens het eindbod doen. In de meeste ge
vallen zal het antwoord dus passen zijn.
Wanneer uw partner nu geopend heeft
met 4 4 op de volgende kaart: 4 a. v b.
10. 9. 8. 7; v x. x; 4 x; h. b. x en u
heeft ln handen: 4 x.x; 92 a x. x, x; 4 a,
x. x. x; «4 v, 10, x. dan past u op 4 4
Heeft u echter: 4 h. x. x; f a.x;4 a.
h, x. x; «4 v, 10. x. x, dan geeft u ineens
8 A
ra-, imj
LLE hulpmiddelen om ons geheugen op te frissen, tot de
knoop in onze zakdoek toe, zijn, strikt genomen, een vorm
,van schrift. Het Peruviaanse QUIPPU of knopenkoord (links),
dat ook nu nog bij Indianenstammen ,in gebruik is, dient voor het
bijhouden van een eenvoudige boekhouding. De kerfstokken
daarnaast, zoals ze tot in het begin van de vorige eeuw in Enge
land in het paleis van Westminster werden gebruikt, hadden
geen ander doel.
In de Wampoengordel (rechts) geeft do schikking van de ge
kleurde kralen een mededeling aan. De stammen die zich van de
kralengordels bedienden, maakten daarnaast echter ook al ge
bruik van tekenschrift.
Het seinen met vlaggen zoals dat bij de marine gebruikelijk
fa. kan met deze Indiaanse middelen om een mededeling snel
over to brengen, worden vergeleken. Het valt echter ternau
wernood nog onder schrift te rekenen.
Onderdrukking en Verzet
In afl. 25 van „Onderdrukking en Ver
zet" (uitg. Meulenhoff, Amsterdam) ver
volgt mr Abel J. Herzberg de kroniek der
Jodenvervolging met de geschiedenis der
vrij van deportatie gestelden te Barneveld,
de intriges ten opzichte van de gedoopten
en de wonderlijk willekeurige gedrags
lijnen. uitgeworpen met betrekking tot de
ariseringen. Belangrijk zijn vooral de be
schouwingen over de Joodse Aaad, waar
van de gedragingen de heftigate debatten
hebben ontketend. AchterafJ zo conclu
deert de auteur, lijkt de gesdhiedenis van
de Joodse Raad „één grote, irankzlnnlge,
vormloze, menselijke tragedu. Iedereen is
er aan te gronde gegaan, rervolgers en
vervolgden, ieder op zijn manier en zijns
ondanks. Zelfs de toe.selu^iwers zijn er
niet zonder een zware morele kater afge
komen. De bestormingen van de kantorgn
van de Joodse Raad, die meestal geen
enkel steekhoudend antwoord kon geven
aan de wanhopige vragenstellers, werkten
er snel toe mede de Raad tot een voor
treffelijk georganiseerd automatiek van
ellende te maken, omdat de kern van elk
geval lag ln een: „Deportatie of niet". En
dat werd ten slotte door de bezetters be
paald.
DE KONINGIN
DER BLOEMEN
't Was voorjaar. De zon scheen
en de bloemen kwamen uit hun
knoppen te voorschijn.
Ik vind het windje toch
nog wel een beetje guur, zei een
grote hyacinth.
Foei. koukleum, zei een tulp.
Je moest je schamen. Je
hebt pas vijf bloempjes open. En
een klein brutaal crocusje riep:
Was dan in je .huis geble
ven. Kijk eens naar mij! Over
een paar maanden, als alle bloe
men present zijn, wordt er ge
kozen wie de koningin van de
bloemen zal zijn en dan ben ik
dat vast!
Niet waar, ik! riep de tulp.
Zullen we wedden, dat ik
het zal zijn, vroeg de hyacinth.
Ach, laten we maar niet
meer kibbelen, we zullen wel
zien wie koningin zaL worden,
«prak de lieve, verstandige roos.
Je hebt gelijk, zeiden de
andere bloemen en zij kib
belden niet meer.
Wat was het fijn op het ijs", ge
tekend door Annemarie Bour-
guignon, 9 jaar.
Een paar maanden later werd
de koningin gekozen. En wie
was het? De roos! Alle bloemen
waren het er over eens.
Ze zeiden:
Ja, 't is waar, de roos is
mooier en wijzer dan wij.
En ze riepen allemaal in koor:
Leve de koningin der bloe
men.
AGATHA VAN OORTMERSSEN
f! jaar.
Het hondje en de slager
Een hondje ging eens naar de
slager.
Al om een stukje worst,
want 't was zo mager.
Het hondje hield zijn kopje
scheef,
en vroeg om een stukje worst,
Maar de slager had een boze
bui en
joeg het arme hondje weg,
Het arme hondje ging gauw
weg.
Het had nog niemendal.
Maar daar kwam de slagers
knecht,
Die gaf hem fijn een kluif
En toen was 't hondje blij.
RIEKJE KOORNWINDER,
9 JAAR.
Daar komt de visser met zijn
garnalen.
Ze zijn aan de kook, dat zie je
aan de rook.
LOUIS OTS. S JAAR.
Hier komt een puzzle, gemaakt
door KEES DE KLEIN. 13 JAAR.
Horizontaal: Eiland van de
Grote Antillen; 9 wordt in de
keuken gebruikt; 10 letter van
het Griekse alfabeth; 12 spil: 14
rund (de laatste letter invuilen
in plaats van r; 16 rivier in
Italië; 17 hoofddeksel; 19 klap;
20 sprookjesfiguur; 21 deel van
een boom; 23 niet mager; 24
vaartuig; 25 zegt de koe; 26 li
chaamsdeel; 28 Middelbaar Tech
nische School; 30 aanwijzend
voornaamwoord; 31 jongens
naam; 33 tas (Fr:); 35 boom; 36
hondennaam; 38 lidwoord; 39
gelofte; 40 plaats in'Gelderland;
42 deel van Zuid-Amerika.
Verticaal: 2 voorzetsel; 3 soort:
4 vul in T.N.TM.; 5 strook; 6 vul
in: its; 7 ongeveer; 8 vruchten
nat; 11 gordijnlat; 13 term uit 't
tennisspel; 15 Europeaan; 16
teer; 18 gebak; 20 vervoermid
del; 22 toiletartikel: 23 niet
knap: 26 lokmiddel; 27 pret; 29
droevig (Eng.); 30 boom; 31 ver
zoek: 32 blauw (Fr.); 34 deel van
het huis van bewaring; 36 jon
gensnaam; 37 rivier in Duitsland
(zonder laatste letter); 39 rivier
in Friesland; 41 lengtemaat.
ZO WAS HET
Hier is de oplossing van de
puzzle van Beppie en Paula van
Dalen.
Horizontaal: 1 pit; 4 kam;
7 Adam; 9 Dora; 10 ramp;
11 spil; 13 arre; 16 zeem; 20
tam; 21 kar.
Verticaal: 1 part; 2 Ida;
3 tam; 4 kop; 5 aria 6 mal;
8 M.P.; 9 Ds; 12 kat; 14 ra;
15 r.m.; 17 e.k.; 18 e.a.; 19 mr.
T~\E tweede prinses was een
jaar jonger dan Rosali. Z()
heette Viola. Zij was even moox
als Rosali. Haar lokken had
den de kleur van rijpe kastan
jes. De twee zusters tsaren
altijd bü elkaar. Zy stonden
dikwais voor de spiegel, want
ze waren erge ijdeltuiten. De
derde prinses. Latiera was ze
ventien jaar. Zo mooi als haar
zusters waren, zo lelijk u?as zi).
Haar blonde haren waren sluik
en dof. za had rode randjes
langs haar ogen. Haar mond
was bleek. Bovendien had za
een hoge rug.
Het arme meisje taerd dik
wijls door haar mooie zusters
rsard. Dat was erg lelijk van
gesard
Rosali
ili en Viola. Latiera moest
altvd nare werkjes doen. Als
zij het niet vlug genoeg deed,
werd za afgesnautvd.
Rosali zei dan bijvoorbeeld: 1
Wat ben je toch lelijk. Je I
zult wel nooit trouwen. Niet
één prins zal jouw ten huwe»
Wk vragen.
Dan ging Viola verder.
Als vader eens zal sterven,
blaf 3V oris tot last. Wees du%
maar blij, dat je iets voor ons
mag doen. Zp ben je tenminste
nog ergens goed voor.
Als Latiéra dit allemaal te
gen haar vader had verteld,
zouden de nare zusters wel
gestraft zijn. maar Latiera ver
telde niets. Za klaagde nooit.
VOLGENDE WEEK VERDER.
We speelden fan in de sneeuw.
En waren we erg moe.
Vlak bij was 't warme huis.
Daar gingen we dan naar toe.
RUTTA VAif BUREN.
10 JAAR.
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje stop
We komen hier
De wagen uit
Fliere fluit
We dansen nu
In de maat
Zie hoe dat gaat.
De soep was te warm
Het gebeurde in een dorpje,
waar bijna nooit iets gebeurde.
Niet iets bijzonders tenminste.
Iedereen ging gewoon zijn gang,
de kinderen gingen naar school,
de boeren werkten op het land
en iedereen deed, wat er ge
daan moest worden. Alle men
sen waren best tevreden, in het
dorpje daar aan de voet van
een hoge berg.
Tot op een dag.
Bijna allaynensen zagen het
en zij schrikken. Hoog boven
de bomen van het bos droeg
iemand een. heleboel bomen
zoals een gewoon mens een bos
takken draagt. Een reus, ja, dat
kon niets anders zijn, dan een
reus. Hij liep de berg op. Het
hele dorp schudde, van zijn
zware stappen. De mensen be
grepen het al gauw. De reus
ging op de berg zijn huis bou
wen.
Na een poosje, kwam de reus
naar het dorp.
En toen bleek al gauw. dat
het allemaal niet zo erg was.
De reus was een aardige kerel.
Hij hielp de dorpsbewoners
met het hakken van bomen,
met het verplaatsen van huizen
en met nog een heleboel andere
dingen. En zo wende iedereen
er aan, dat het in het dorpje
een beetje minder rustig wgs,
dan anders.
De reus zorgde helemaal voor
zich zelf. Hij kookte ook zelf
zijn eten. Dikwijls at de reus
soep. Daar was hij dol op. Op
een keer had hij de grote ketel
echter te lang op het vuur la
ten staan en toen hij een hap
nam, brandde hij zijn mond. En
de reus blies, blies en Mies nog
eens om zijn soep af te laten
koelen. De soep was niet te
warm meer, maar er was nog
meer gebeurd. In het dal
vluchtten de mensen ln hun
huizen voor de storm. Maar dat
hielp niets, want daken werden
weggeblazen, bomen waaiden
om, een paard en wagen zeilde
door de lucht. Het was ver
schrikkelijk. De mensen wisten
niet hoe zij het hadden. Omdat
het dorpje in de luwte van de
berg lag. hadden zij nog nooit
een echte storm meegemaakt.
En terwijl de reus van zijn
soep smulde was het dorpje in
rep en roer.
Daar nam de burgemeester
een flink besluit. De reus moest
eerst helpe^, alles op te bou
wen, en dan moest hö beloven,
zich kalm te houden, of hij
moest maar liever weggaan.
Toen de reus merkte, wat er
gebeurd was. voelde hij zich
echt verdrietig. Vlug maakte
hij alles weer goed.
Maar de reqs was er niet te
best aan toe. Ha durfde zich
amper te bewegen. Hij durfde
bijna niet te zuchten. Hij durf
de geen soep meer te eten. Ja.
hij kookte zelfs helemaal niet
meer. Hij dronk koude koffie
en at er broden bij.
Het was in het dorpje weer
zo rustig als vroeger.
Fijn, zeiden de mensen
tegen elkaar. Zo is het toch
maar beter. Maar toen het
bijna een week zo stil was op
de berg. werden de mensen in
het dorp ongerust. Zou de reus
ziek zjjn?
—O. o. hadden ze maar niets
gezegd. Hij was altijd zo aardig.
Hij hielp, waar hij kon en hij
kon veel, omdat hij zo sterk
was. De kinderen hielden ook
veel van de reus Zij mochten
op ?ijn rug zitten. Op
i de
wel
een dag spraken de kil
af. dat zij zouden gaan kij:
wat er aan de hand was.
Daar gingep l.
de berg op. alüemaal achter el
kaar. Toen Ze boven waren,
gingenj-ze op eikaars schouders
staan «qjceken door het raam.
Daar zat de reus. aan tafel. Hij
zag er echt vèrdrietig uit. Toen
hij de kinderen zag. stond hij
op, liep op zijn tenen naar de
deur on deed die open. De kin
deren holden naar binnen. O,
wat was alles groot. Ze vroegen
honderd dingen, maar de reus
gaf geen antwoord. Hij glim
lachte alleen maar. De kinde
ren merkten, Hat de kachel uit
was. Een paar klommen op tafel,
één keek er Over de rand van
een kop koffie en stak er zijn
vinger in. Koud! Ze za^en de
broden en de schone lege soep-
k-tel. Ze hadden echt medelij-
d V met de reus. Maar het
weM al donker en ze moesten
naar beneden.
In het dorp vertelden ze aan
iedereen, dat de reus niet meer
praatte, en dat hij koude kof
fie dronk.
Dat vonden alle mensen zo
erg. dat de burgemeester zelf
naar boven ging, om te zeggeti.
dat de reus weer lawaai mocht
maken, zoveel hij wilde.
En iedereen in het dorp was
blij, toen zij weer de dreunen
de stappen hoorden. Maar de
reus was nog het meest blij en
hij nam zich voor de soep niet
meer te heet te laten worden.
Jan Plezier
Fliere flop
Paardje hop
We gaan nu hier
De wagen in
Fliere flin
Komen terug
Volgend keer
Tot ziens maar weer.
1TONING WINTER was in
een boze bui. Daarom riep
h.y, Z'J" vriend Sneeuw bij
zich. Hij zei:
Sneeuw, je moet vannacht
maar eens flink wat van je
vlokken naar beneden laten
vallen.
Zo gebeurde. Toen de men
sen de volgende ihorgen wak
ker werden. zagen zij een hele
witte wereld. De kinderen
juichten van plezier toen zij de
sneeuw zagen. De koning was
nog steeds in een boze bui.
Elr"t riep hij meneer Vorst
bij zich en zei tegen hem:
Vannacht moet jij maken,
dat alle sloten en piassen dicht
zijn.
Meneer Vorst knikte en ver
dween
De volgende dag vermaakte
ieder zich met scha^toenriH^n
en sleeën.
Toen de koning dal i,. .-j
dween zijn boze bui Hi t
het voor de kirjderen i
beetje harder vriezen i i
ze niet door bet u
zakken'
Toen Koningin Len
verdween h-, om v«le
weer terug te komen
HENNIE HOFMAN, u
TERDAG 3 FEBRUARI 1951
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
AN DE DEENSE NATUURKUNDIGE HEVE3EY wordt verteld, dat hij op zékere
dag meende zijn hospita op de proef te moeten «tellen Het glhg daarbij om de
vraag of zU wel met voldoende zorg de etensborden waste Teneinde dit te onder
zoeken. smeerde Heveiey een weinig vuil op zijn bord. In dit „vuil" bevond zich
•en spoortje van een radioactieve stof. dat als verklikker moest dienen De radio
actieve straling, die van dit „vuil" uitging, kon Hevesey gemakkelijk met zijn
Jnstrtimenten aantonen. Zolang het bord niet goed werd afgewassen en afgespoeld
zou het radioactief blliven en daarom controleerde Hevesey elke dag zijn bord of er
nog radioactieve straling van uitging Het resultaat van die metingen was dat hij
nog vele dagen lang een radioactiviteit van zijn bord kon vaststellen Of dit inder
daad geweten moest worden aan de slordigheid van zijn hospita dan wel op rekening
gesteld moest worden van de enorme gevoeligheid van de meetmethode, vermeldt
de historie echter niet. Met de fantasie, die ieder natuurwetenschappelijk ondér-
zoekef eigen Is. moet het Hevesey ook mogelijk geweest zijn na te gaan of zijn
hospita de horden met een handdoek, dan we) aan haar schort a/droogde Ook zou
het een klein kunstje geweest zijn om te onderzoeken, of zij de borden door hoalB
of kat liet aflikken En indien dit het geval was welke hond of kat dit privifij»
dan genoot. Ja. zelfs zou het mogelijk geweest zijn te controleren wat er met KST
afwaswater gebeurde, welke weg het door de riolen ging en waar het uiteindelijk
terecht kwam. Want wat er ook met radioactieve stoffen gebeurt, zij blij
ven aantoonbaar Hevesey was de eerste, die radioactieve stoffen als speurstof
gebruikte, o a oqi na te gaan hoe scheikundige reacties verlopen Daarbij heeft hij
dingen aangetoond, die door geen enkele andere methode ontdekt zouden kunnen
worden Maar behalve dit soort proeven, die zich in de wetenschappeliike* sfeer van
een laboratorium afspelen, vond de methode weldra ook toepassing ln de praktijk
van het leven.
ZO CONTROLEERT MEN met behulp
van radioactieve spet^rstoffen de
pijpleidingen, waardoor de olie van de
bron naar de uitvoerhaven, soms over
honderden kilometers ver. wordt ge
transporteerd. Ten einde te voorkomen,
dal deze leidingen door paraffine-afzet-
tingen of op andere wijze verstopt ra
ken. worden zij regelmatig gereinigd.
Dit geschiedt door middel van een
schroefvormige schraper, die men in de
leiding brengt en die door de druk op de
vloeistof vanzelf voortbeweegt. Maar
soms kan het gebeuren, dat zo n schraper
ergens in de leiding blijft vastzitten en
dan moet men de plek opsporen, waar
hu is blijven steken om de leiding op die
plaats open te maken en de schraper met
het opgehoopte vuil er uit te kunnen
halen.
Bij dit opsporingswerk helpen ons de
radioactieve stoffen Een kleine hoeveel
heid daarvan in de schraper verwerkt,
maakt deze reeds zo sterk „stralend", dat
hij zich door de olie en door de wan
den van de pijpleidingen heen verraadt.
Men behoeft daarom slechts met een in
strument. dat de radioactieve straling
aantoopt. langs de pijpleiding te rijden
om met absolute zekerheid de plek van
dc verstopping te kunnen aanwijzen
Een ander voorbeeld van toepassing
"van een radioactieve speurstof ls het
volgende. Als door „koud vuur" of ten
gevolge van een andere infectieziekte
een been moet worden afgezet, is het
zowel voor de patiënt als voor de chirurg
van het grootste belang te weten of dit
nog onder de knie kan geschieden of
dat het er boven moet gebeuren. Met
zekerheid kan men dit vaststellen door
een radioactieve speurstof in het bloed
te brengen en dan na te gaan tot hoever
de straling daarvan is aah te tonen.
Daarmee weet men dan tegelijkertijd tot
hoever het bloed nog normaal circuleert
en tot hoever het weefsel dus nog gezönd
Tot zo ver mag en kan het been be
houden blUvcn; daar beneden moet het
echter geamputeerd worden.
Bij dc metalen schraper ln de olie-
p.jpJeiding deed het er niet toe welke
radioactieve stof men er in verwerkte,
als haar straling maar voldoende sterk
was om door de olielaag en de wanden
van de leiding heen te dringen Dat de
verschillende natuurlhkc radioactieve
sloffen feitelijk bijzondere vörmeii, z.g.
isotopen, zijn van de scheikundige ele
menten lood, bismuth. polonium en
radium \yas van geen belang En dat ra
dium pas na 1600 jaar dc helft van zijn
radioactiviteit heeft verloren, was al
evenmin een bezwaar.
Anders ls dit echter bU de mens en ook
bij de planten en dieren. Voor hen zijn
lood, bismuth, e.d. vergif, cn de natuur
lijke radioactieve stoffen dus eveneens.
Bovendien betekent een zo lange le
vensduur als van radium, dat de inge
brachte stof gedurende het gehele ver
dere leven Van de mens. plant of dier
bluft doorstralen. Dus ook uit dien
hoofde levert zij gevaar op voor het
leven.
Kunstmatige radio
actieve stoffen
TJET IS DAAROM EEN GELUK, dat
men tegenwoordig kunstmatige ra
dioactieve stoffen kent, die niet de beide.
bovengenoemde nadelen van de natuur-
lUke radioactieve stoffen hebben. Zulke
stoffen maakt men volgens totaal andere
methoden dan die der scheikundige.
Eigenlijk is er van een „maken" van
scheikundige stoffen geen sprake.
bij de fabricage van b.v. phosphor gaat1
men uit van een grondstof of van een
erts. dat het element phosphor reeds all''
een van zijn bouwstenen bevat. De hr1*
fabricage van phosphorverbindingen
van zuiver phosphor komt daarom M
op neer. dat men de allerkleinste bouw
stenen. de atomen, op een andere Wijze
groepeert en ten slotte isoleert.
Het maken van kunstmatige radio
actieve stoffen daarentegen is van veel
ingrijpender aard. Daarbij verandert
men de bouwstenen zelf: van zinkatomen
maakt men b.v. koperatomen. Zulk soort
^omzettingen voltrekken zich echter niet
tn een reageerbuisje. Integendeel, daar
voor z(jn geweldige natuurkundige ma
chines nodig, die men cyclotrons noemt,
of wel enorme fabrieksinstallaties. zoals
de uraanzuil. In Europa worden kunst
matige radioactieve stoffen dan ook al
leen maar gemaakt en geleverd door de
uraanzuil van het atoomcentrum te
Harwell in Engeland, door het Philips
synchro-cyclotron In het Instituut voor
Kernphyslsch Onderzoek te Amsterdam
en door de uraanzuil in Frankrijk.
Wat hun scheikundige eigenschappen
betreft, verschillen deze kunstmatige
radioactieve elementen ln niets van hun
niet-radioactieve naamgenoten Daarom
kan men van radioactieve phosphor even
goed phosphorverbindingen en dus ook
kunstmest maken als van gewone phos
phor. Zulke radioactieve kunstmest
wordt even goed en ia gelijke mate door
de wortels der planten opgenomen als
de gewone kunstmest. Zij verstoort ln
geen enkel opzicht de biologische en
chemische huishouding in de plant en
daarom ia zij uitermate geschikt om als
■peurstof te worden gebruikt.
Met behulp .van [instrumenten, die de
radioactieve straling aantonen, kan men
nu meten hoe lang het duurt voor de
radioactieve phospftor door de wortels
van de plant uit de bodem is opgenomen,
in hoeveel tijd zij van de wortel tot aan
de top van de plant ls vervoerd, enz.
En wat men daarbij voor de radioactieve
phosphor vindt, geldt evenzeer voor de
gewone phosphor
Ook bij andere sloffen cn bij andere
processen mag t mei) zijn conclusie om
trent de aanwezigheid en de hoeveel
heid van de kunsjtmatlge radioactieve
«tof op de daarmee overeenkomende ge
wone stof overdragen. En zo is het mo
gelijk met radioactieve speurstoffen
sneller en met grbter nauwkeurigheid
fnaiyses te verrichten dan met behulp
van de gewone (fhemische methoden.
Men verwacht dan ook dat er voor de
radioactieve speurstjoffen zeer vele toe
passingsmogelijkheden op het gebied van
chemische en biologische onderzoekin
gen ln de industtlle, de landbouw, de
veeteelt en in de g<meesl<undê gevonden
zullen worden.
Thans reeds worqen door het Philips
cyclotron in het Instituut voor Kern
physlsch Onderzoek! te Amsterdam ver
schillende kunstnjatige radioactieve
stoffen geleverd. Radioactief natiüm
wordt gemaakt teh behoeve van het
onderzoek van hartfünetles en bloedsom
loopproblemen, radioactieve phospho|*
voor het genezen van bepaalde bloed
ziekten. raalonctievé jodium om te onj
derzoeken iri hoeverre hiermee blijvend
thyroikanker genezen kan worden, rat
dioactlef goud voor]het behandelen van
gezwellen, enz. Het kebruik van deze en
andere uraanzuil- of cyclotronproducten
Derklt. omdat nog slechtl
■happelijke onderzoekers
de kernphyslsche methoden voldoend^
kennen om met vrucht van haar moge*
lijkheden gebruik te kunnert maken.
ls echter nog bepei
weinig wetenschappelijke onderzoeken
TN DE BESTUURSVERGADERING van Stad en Lande von GoölUnd het aloudq
instituut der erfgooiers ia een dezer dagen weer eens bewezen welk een roman
tiek er schuilt in oude archieven. Het is een eer en een voorrecht om erfgoo.er te
zijn b.v om de rechten van het gemeenschappelijk gebruik der grote, weidegronden
en om de financiële voordelen bij eventuele ontbinding van dit wettelijk beschermde
Instituut en daarom komen af en toe verzoeken binnen om op de ledenlijst te worden
geplaatst door geslachten, die veronderstellen daar oude rechten op te hebben.
TJIJ DE VASTSTELLINO van de leden-
lijst voor het Jaar 1951. kwam zulk
een geval m behandeling, waarbij een zelfs
voor stad en lande unieke documentatie
kon worden geleverd. Het betrof een ver
zoek van het „geslacht Makker", waarvan
als vertegenwoordiger was opgetreden de
melkhandelaar OG. Makker uil Lpren.
Ter secretarie van Stad en Lande be
vinden zich de notulenboeken van het Jaar
1646 af en daarin is men gaan snuffelen
of er ook „Makkers" in voorkwamen Men
slaagde erin in het boek van het jaar 1768
een document te vinden, waaruit onomsto
telijk bleek, da! de „Makkers" tot de erf
gooiers behoren En het ia interessant ge
noeg het hier te laten volgen.
In de notulen van de vergadering van
Stad en Lande van Goyland. op 29 Maart
1768 te Naarden gehouden, staat ha', vol
gende te lezen;
„ls gelezen het volgende document aan
haar cd achtb. overgeleverd door ofte van
wegen Frans Makker, woonende te Eijm-
nes. luijdende: „Door een verzoek van
Frans Makker, zijnde een zoon van Eibert
Makker, woonende te Eijmnes. deze Eibert
Makker wierde alti.lt genaamt. toe zoo van
geen vannen en wisttcn Gerrit Elberts El-
bert Soo is dese Frans Makker te Hil
versum gekomen om na zijn vrinden en
na de geen die hem daar onderregligh of
konde geven om zijn erfgoljers reat te
behouden, soo heb hij geweest
Harmensz de Graaf, oudt zijnde 63 ïaaren.
Jan Flipse van de Bergh. oudt omtrent
63 jaaren. Rijk Harmense de Graaf, oudt
omtrent 66 jaarèn, dat sy alle drie deese
Elbert seer wel heb gekent, en wetende
dat sijn vrienden altemaal erfgoljers sijn
geweest en nog sijn om ook haar lieden
het erfgoijersregt te laatcn behouden, nu
komt hii nog bij een oude vreijster. die
nog in sijn maagdschap en bloede bestaat.
Henderikje Willem Dirk Heijnen sijnde
ouwt groote 80 jaaren. komt nog te ver-
klaaren dat gij nog Wetenschap heb. dat
dese Eibert Makker is getrouwt met een
vrouspersoon van Eijmnes. en dat sij sijn
getrouwt tot Hilversum om het erfgoijers
regt te behouden, toe sijn getrouwt voor
schout en scheepen te Hilversum, toe sij
sijn getrouwt binnense bij dese voorge
noemde Henderikje Willem Dirk Heijnen
ouwders in gegaan, om dat het nog bloed-
vrinden waaren. Om dat het Frans Mak
ker het hier kan vertoonen. hebben wij
het op een briefve gestelt en ook de naam
onderteekent.
Actum Hilversum 26 Maart 1768 (was
getekend) Jan Harmense de Öraaff. ne
vens het volgende merk staat, dit
merk gestelt van Jan Flipse van de Bergh,
Rijk Hermensee de Graaf, nevens het vol
gende merk staat, dit merk getekent van
Henderikje Willem Dirk Heijnen
Waarop gedelibereerd sijnde is goed
gevonden. de heeren van Hilversum te
versoeken, gelijk deselve versogt werden
mitsdesen, om sig nopens het te kennen
geeven van den suppl. te Informeren, of
deselve van vaders sijde is vermaagtschapt
aan erfgooijers, en dit alsoo bevonden
werdende, werd aan deselve Frans Mak
ker. mits binnen Goyiand woonagtfg sijnde
de schaaring op de gemeente als erfgoijer
toegestaan.
De buurmr van Hilversum sig ten re-
guarde van dc voorn. Frans Makker ge
ïnformeerd hebbende, heeft bérigt. dat
deselve niet alleen door de voorn. Hende
rikje Willem Dirk Heijnen. maar ook
door Hendrikje Pieteer de Wit. oud 75
jaaren, wonende te Hilversum was ge
ïnformeerd worden, dat de voorn. Frans
Makker van vaders sijde ls vermaagt-
schapt aan erfgoljers. praeaenterende de
voorn, getuijgen sulx met eede te beves
tigen weshalve de voorn. Frans Makker
ingevolge de resolutie van Stad en Lande
van Goijiand van dato 29 Maart 1768 werd
gehouden geregtigd te sijn tot de scharing
als erfgoiier op de gemeente van Goijiand."
Natuurlijk kreeg op dit bewijs de heer
G G Makker uit Laren het lidmaatschap
»van Stad en Lande en werd hij tot erf-
gooier verklaard. Zijn overige familie
leden zullen wel volgen.
Juwelier bewaarde gouden
tientjes
Een luwelier uit BHio»tum heeft zich
voor de Economische Rechter te Maas
tricht te verantwoorden gehad wegene
overtreding van het Deviezenbesluit 1945.
Hij had niet minder d»n 116 gouden tien-
tjes en gouden vijfiep en twee cheque»
ieder van 50 dollar bewaard, lang na de
inleveringstermijn.
Wel verklaarde de Juwelier, dat hij de
gouden munten had bewaard om het goud
te gebruiken In zijn bedrijf en niet om uit
de hogere waarde fliftke munt te slaan,
maar deze redenen bleken hem niet uit
de brand te helpen.
De economische rechter veroordeelde
de juwelier tot de gebiste geldboete van
ƒ300. gelastte verbeurdverklaring der
Amerikaanse cheques en terugbetaling van
de tegenwaarde der gouden munten, die
io beslag waren genomen.
Een woordvoerder vin het bestuur
vgh het Donderdgg te Londen begonnen
Joodse Wereldcongres heeft Vrijdag ver
klaard. dat het congres diep gatroffen Is
door de vr(jlating van naal-oorlogsmis-
dadigers uit de gevangenis van Li
berg.
De spreker verklaarde, dat vele bege
nadigden commandanten van concentra
tiekampen zijn geweest en onmenselijk*
'rlm(nti|MM|MHkM^4|SB
experimenten
ondernomen.
op gevangenen hebben
Indonesiërs in Suriname
^een buitenlanders
In de Staten van Suriname is menings
verschil gerezen naar aanleiding van een
ontwerp-landsverorderting. waarbij aan
Indonesiërs het kiesrecht zou worden ont
nomen. aangezien zij door de sotivereini-
teltsoverdraeht buitenlanders zijn gewor
den. evenals de Nederlandse ingezetenen
ln Indonesië geen kiesrecht kunnen uit
oefenen omdat zij buitenlander zijn.
De Nederlandse regering heeft desge
vraagd geadviseerd, de Indonesiërs in Su
rinamer-hun kiesrecht te laten behouden.
Hej blad „De Surinamer" acht dit advies
juridisch aaovechtbaar en vraagt zich Sf.
of dit geen politiek advies is. omdat Ne
derland moeilijkheden heeft met Indone
sië inzake Nieuw-Guinea.
Havenstaking In «H«eland. vierduizend
hav?naib«ideis tn de MeisÉh-havetis Live -
pool en Birkenhead zijn Vrijdag ln ataKlng
«e«H»n ut» prol eat tegen een naar hun rne-
mng onvoldoende loonsverhoging Het is een
wilde staking.
Let-end geranpen krokodil.
A ustraitë heeft niet alleen veel vriende-
A* lijke burgers, veel te-weinig-woon-
ruimte, veel immigranten en veel bier
drinkers, naaar bovendien een overvloed
aan krokodillen, die ongewild aanleiding
hebben gegeven tot het ontstaan van een
club van krokodillenjagers. Sommige
mannen maken van het jagen op kroko
dillen hun zware maar rijke bestaan en
voor jongens, die beroepsjagers willen
"worden, heeft de club een oefenkamp.
Om te slagen moet de leerling er in zijn
Als we de passagierslijsten van eml-f
granten-schepen en -vliegtuigen na
slaan. bemerken we. dat hierop de namen
van honderden vrouwen en kinderen
voorkomen en dit aantal zal in de ko
mende jaren naar alle schijn nog toe
nemen. Onze bewondering en belangstel
ling gaat uit naar die vrouwen met hun
gezinnen, die het grote avontuur, dat
emigreren toch steeds blijft, aandurven
naar diegenen, die de moed hebben, te
breken met het oude, bekende, het ver
trouwde waar ze in opgroeiden en die
meestal lange reis aanvaarden naar het
nieuwe land, dat het vaderland moet
worden wan hun kinderen en kinds
kinderen. We vragen ons af, hoe zullen
zij zich aanpassen daar in den vreemde;
koesteren ze redelyjke verwachtingen;
hoe hebben ze zich op deze stap voor
bereid Aldus schrijft mevr W Evers-
Dijkhuizen in „De Plattelandsvrouw".
Laten we aannemen, dat man en vrouw
in
illjk overleg zijn besloten
emigreren. Laat hen dan ook samen de
eerste «tap afleggen op dit pad. door sa
men te gaan praten over de kansen en
mogelijkheden bij de daarvoor in aanmer
king komende emigratie-organisatie of
-instantie in gewest of in de residentie.
Algemeen heerst het idee, dat dit gesprek
alleen zakelijk zal zijn en dat de man dit
best in zijn eentje af kan. Maar dat ge
sprek zal behalve zakelijk, ook zeer per
soonlijk moeten zijn. Behalve over werk
gelegenheid. verdiensten en maatregelen,
zullen daar ook de moeilijkheden en alge-
Een Amerikaanse geoloog
1» van mening, dat de
voortdurende toeneming
van de hoeveelheid water
op het aardoppervlak mis
schien wordt veroorzaakt
door het ontsnappen van
gassen uit het inwendige
der aarde naar de atmos
feer en wel voornamelijk
door de hete bronnen. Deze
theorie is nader uitgewerkt
door William W. Rubey,
een geoloog van de Ameri
kaanse geologische dienst,
op grond van een, atudie
over het gedrag van water,
koolzuurgas, ch'oor en stik-
«tof; bestanddelen, die door
hitte uit de vaste massa van
de aarde ontwijken.
Deze betrekkelijk lichte
en vluchtige stoffen komen
in te grote hoeveelheden ln
de bestaande aardatmos
feer, ln oceanen en oude
aardlagen voor, dan dat
men ze voor producten van
de gesteenten aan de opper
vlakte zou kuqnen houden,
zo zegt William Rubey.
Wanneer de gesmolten ge
steenten diep in de aarde
afkoelen, zullen de zwaar
dere mineralen voor de
andere uitkristalliseren. Bij
het voortschrijden van de
kristallisatie wordt het gas-
gehalte groter en neemt
dientengevolge de druk
ervan toe. Wanneer de druk
te groot wordt ontsnappen
de vluchtige bestanddelen
in plotselinge vulkanische
uitbarstingen of meer ge
leidelijk door breuken in
het er boven liggende ge
steente.
Volgens William Rubey
wordt door ditzelfde proces
ook de omvang van de
oceanen vergroot en wordt
de atmosfeer met gassen
aangevuld. De betrekkelijke
overmaat van vluchtige be-
standBelen op of dichtbij
het aardoppervlak wijst er
op, dat zij u\ gedurende
ongeveer 2.000.000.000 jaar
uit het binnenste van de
aarde naar het oppervlak
stijgen.
Rubey heeft deze theorie
onlangs op de jaarlijkse
vergadering van het Ame
rikaanse geologische ge
nootschap. waarvan hij pre
sident is, uiteengezet.
(Van onze Amersfoorjse correspondent.)
In het voormalt«e kssteel De Schaffc
laar te Barneveld ffaal gerestaureerd
en ingericht met medewerking van de
mannen van de mUn-opruimlngsdienst
begint aanstaande Maandag de eerste
wekelijkse cursus van de Stafschool voor
burgerlijke verdediging. In tegenwoordig
heid van vele autoriteiten, onder wie ook
enige Engelsen en Belgen, heeft de minis
ter van Binnenlandse Zaken, de heer Teu-
lings, die school Vrijdagmiddag offi
cieel geopend, en daarmede is dan de
eerste daadwerkelijke stap gezet op de
weg, welke leiden moet tot een spoedige
organisatie van de burgerlijke verdedi
ging van Nederland.
Een ongeveer een ha)f jaar geleden door
de regering ingestelde coördinatie-Commis
sie heeft in een dezer dagen uitgebracht
rapport uitvoerige plannen en voorstel
len omtrent die organisatie ingediend, en
minister Teultngs heeft Vrijdagmiddag
meegedeeld, dat hij besloten heeft die
voorstellen van de commissie over te
nemen en aan de regering voor te leggen.
Uiteraard zijn die plannen nog niet tot
ln finesse* voor publicatie vatbaar. Maar
men mag toch wel aannemen en het
werk van de stafschoöl is daar op inge
steld dat ons land voor de organisatie
van de hurgerlijke verdediging zal worden
verdeeld in 40 A-gemeenten en 70 kring
gemeenten (dat zijn combinaties van
gemeenten). De hogere functionarissen uit
die gemeenten (een zevenhonderd ln to
taal) zullen geleidelijk allen naar Barne
veld komen om er een cureus te volgen,
die aanvangt op Maandag en eindigt op
de Zaterdag, daaraanvolgende. Dat geldt
voor alle personen, die te zijner tijd in
hun gebied de leiding van de burgerlijke
verdediging in handen 2Ullen krijgen:
burgemeesters, qhefs van geneeskundige
diensten, commissarissen van politie,
brandweercommandanten, kringhoofden,
enz. Een week lang zullen zij zich bezig
houden met alle problemen, die met bom
bardementen, branden, instortingen, ge-
wondenvervoer. schuilkelderkwesties, e.d.
betrokken zijn.
Zij zullen er leren hoe. door gebruik te
maken van radio, telefoon en mobilofoon,
een nauw contact tussen de verschillende
delen ener gemeente zowel als tussen de
gemeenten onderling tot stand zal worden
gebracht, 2odat er naar men verwacht
ook in de moeilijkste omstandigheden
een behoorlijke samenwerking zal kunnen
zijn. Zij zullen er een model-centrale
commandopost in werking zien, waarin op
verlichte plattegronden door middel van
gekleurde lichtjes tot op enkele honderden
meters nauwkeurig Is aangegeven waar
een felle brand woedt, waar brandweer
wagens staan opgesteld en waar de ge
neeskundige dienst bezig is met de verzor
ging van gewonden. In de„ kamergrote
maquette ener stad zullen zij ook zelf alle
mogelijke rampen kunnen veroorzaken
(tot de rookwolken in dikke flarden door
de kamer trekken), en daarna aan de
hand van de gebeurteniseen alle han
delingen met betrekking tot politie,
brandweer en eerste hulp, die naar hun
mening op dat moment nodig zijn. niet
alleen kunnen overwegen, maar met be
hulp van enige toestellen ook ten uitvoer
kunnen brengen
Aan de cursus zull«n Iedere week 32
personen deelnemen, ln het gebouw zijn
kleine kamertjes gebouwd, waar zij ge
durende die tijd kunnen logeren.
mene omstandigheden worden belicht en
het is voor de verdere ontwikkeling van
de plannen zo gewenst, dat ook de vrouw
aan dit gesprek deelneemt Want wel zal
ook elders de man de kost moeten verdie
nen, maar het welslagen van de emigra
tie, dus het geluk en het welzijn van het
>zin,
pr«
werk en goede inkomsten, maar, (bij emi
gratie mogelijk nog meer dan in het va
derland) speelt de houding van de vrouw
een overwegende rol.
Laat iedere vrouw die gaat emigreren
weten, dat zij mede de verantwoordelijk
heid draagt voor deze stap en dat zij
daarom zich. even goed als de man, heeft
voor te bereiden.
Allereerst ia het voor haar eveneens no
dig. de taal te leren; voor haar misschien
nog noodzakelijker dan voor de man. die
op het werk meer in de gelegenheid is
spoediger de taal te leren dan de vrouw,
die veel alleen thuis zal zijn. Ieder woord
dat ze kent zal het haar ln het nieuwe
land gemakkelijker maken om zich aan
te passen, evenals ook enige kennis van
land en volk. van woon- en leefwijze,
kerk en school, van sociale en medische
zorg, kan helpen die moeilijke weg te
effenen die loopt van wennen naar aan
vaarden. van aanvaarden naar aanpassen
en van aanpassen tot zich thuis voelen.
Aanpassen betekent allerminst, alle
banden met vroeger verbreken en het va
derland vergeten. Herinneringen en dier
bare dingen van thuis kunnen zelfs een
grote steun zijn; maar wel betekent het:
aanvaarden van nieuwe omstandigheden,
van verhoudingen en manieren en leef
wijze, ook al begrijpen we in 't begin de
zin en het waarom er niet van.
Veel hangt hierbij af van de instelling
van de vrouw, van haar blijmoedigheid,
haar aanpak en durf ZU kan veel moei
lijkheden voorkomen, door zich degelijk
voor te bereiden op het nieuwe leven. Dit
k»n ze doen door te lezen In krant of
boek. door te luisteren naar lezingen, of
te gaan naar cursussen waarin gesproken
wordt over emigreren en over het land
waarheen het gezin zal gaan.
Veel wordt de laatste tijd op dit gebied
geboden, 't Is alleen spijtig te constateren,
dat nog zo weinig vrouwen van de gebo
den kansen profiteren. In dit verband zou
ik de aandacht willen vestigen op een
cursus voor emigranten die in Februari
in Bakkeveen wordt gehouden
Ook de Bond van Plattelandsvrouwen
wil emigranten-vrouwen graag, zoveel 't
mogelijk is. behulpzaam zijn, door het
verstrekken van adviezen, betrekking
hebbende op b.v. voorbereiding, bagage,
leefwijze. Ook verschaft deze Bond adres
sen van plattelandsvrouwen-organisaties
in de emigranten ontvangende landen en
we weten, dat die zusterverenigingen el
ders, niets lieven willen dan onze landge
noten helpen eh hen graag op willen ne
men in de nieuwe gemeenschap.
Verder kan de Bond bij de plattelands
vrouwenorganisaties in die landen alle
mogelijke inlichtingen krijgen die van
nut kunnen zijn bij de voorlichting van de
emigrantenvrouw.
Verstandig pakken
Zo zei een Australische mij: adviseer de
vrouwen die naar ons land komen, in
ruime mate «olied katoenen .ondergoed (in
terlock) en bovenkleding mee te nemen.
Het warme klimaat bij ons maekt vaak
wassen nodig. En maak hen vertrouwd
met de maten en gewichten en met de
geldstukken en hun waarde.
En een Amerikaanse schreef: als de
vrouw kan chaufferen en enige kennis
vertrekken, ze niet haar zomerkleren on
der in de kist pakken, want. behalve dat
ze die nodig hebben als ze door de tropen
reizen, hebben ze die ook hier onmiddel
lijk nodig, omdat het hier zomer is. ais het
bij u wintert.
Een Nederlandse uit Canada gaf de vol
gende raad: zeg de vrouwen, dat zij zor
gen. dat bij aankomst niemand er verreisd
Jachtbuit: 3 tons-olifant. Krokodillen
opwindender?
eentje op uit trekken on op één deg^twee
krokodillen buitmaken.
Andere mannen, en ook enkele dames,
maken van deze jacht hun dure tijd
verdrijf. De voorzitter van de club is een
dameskapper met geparfumeerde denk
beelden. Enkele uren vüegens van Aus-
tralië's grote steden heeft hij het hoofd
kwartier van de club ingericht. Daar ligt
voor de jagers een kleine vloot van lu
xueus ingerichte boten klaar, met com
plete uitrustingen voor de jacht en de
nodige proviand, waaronder desgewenst
champagne.
De jagers zitten ln gemakkelijke stoeien,
een speciaal voor deze jacht geconstrueerd
geweer in de aanslag. Wordt een krokodil
op het oeverzand gesignaleerd, dan schiet
de boot er snel op af en de kunst is. het
verraste beest binnen enkele seconden in
één van zijn ogen te schieten zodat het
ontslaapt. Als een jager succes heeft,
haalt hij er de kosten ook nog uit, want
de huid van een krokodil brengt aardig
wat geld op.
De club heeft 90 leden, «ervaren jagers
sommigen, maar ook tandartsen, techinlei,
verslaggevers, koks en twee dames. Zij
vinden andere sporten maar erg tam ver
geleken bij de krokodillenjacht „Het ie
opwindender dan de jacht op olifanten",
zei één van de jagers. „Zelfs de meest er
varen jager is trots, als hij een krokodil
heeft weten te verschalken."#
Wellicht zou de man minder trots zijn
als hij wist. dat inlanders in streken, waar
krokodillen voorkomen, deze monsters
soms levend weten te vangen, zonder
stoeltjes of champagne, zonder speciale
jagerskleding en zonder vuurwapenen. Op
Celebes zijn bijv. Boegmezen, die daar hun
bestaan van maken Als een gelijke strijd
van mens tegen beest wordt zo'n jacht
Inderdaad een opwindend bedrijf.
Vakbond niet tevreden
De Westduitse Bondsraad (Senaat) heeft
vandaag het wetsontwerp der regering,
waarbü aan de arbeiders in de steenkool-
en staalindustrieën dezelfde rechten op
beheer als hun werkgevers wordeu ver
leend. „in beginsel" met algemene stem
men goedgekeurd. Er was geen debat.
Leiders van het Westduitse Algemene
Vakverbond hebben bij de regering ge
protesteerd. dat het definitieve ontwerp
van de wet op de medezeggenschap niet
precies overeenkomt met de overeenkomst
welke tussen de werkgevers en de vak
organisaties werd bereikt Het twistpunt is
de rninimumomvang van de fabriek waar
op de wet van toepassing zou zijn. Men
was overeengekomen, dat dit fabrieken
zouden zijn waar 300 arbeiders werkzaam
zijn. In het ontwerp van de regering werd
echter het getal 1000 genoemd.
Woordvoerders der regering verklaar
den. dat degenen, die het ontwerp hadden
opgesteld, niet -op de hoogte waren met
alle bijzonderheden van de overeenkomst.
In ieder geval, zo voegden zij er aan toe.
hadden de meeste staal- en steenkoolbe-
drljven meer dan 1000 arbeiders in dienst.
Vliegtuigen van Pakistan hebben een
twaalftal dagen geleden dorpen in Zuid-
Afghanistan gebombardeerd, waarbij hon
derden personen gedood of gewond wer
den. aldus heeft de legatie van Afghani
stan te Londen bekendgemaakt. Deze bom
bardementen zouden zijn uitgevoerd, nadat
de Pachtaanse stammen Mirza Ali tot
„président van Pachtanistan" hadden ge
kozen. De Pachtaanse stammen wonen aan
beide zijden van de grens tussen Afgha
nistan en Pakistan. Een door Afghanistan
en indirect door India gesteunde bewe
ging wil de vorming van een nieuwe on
afhankelijke staat, Pachtanistan.
De Sowjet-Unie zou lit plan van de
regering van Afghanistan/ steunen.
De Rooms-Katholiekon achter
het ijzeren gordijn
Volgens het Donderdag verschenen
jaarboek van het Vaticaan is de vervol
ging van Rooms-Kathoiieken achter het
„ijzeren gordijn" op het ogenblik het
felst in Tsjecho-Slowakije. waar de laatste
maanden honderden priesters, monniken
en kloosterzusters zijn gearresteerd. Een-
en-dertig aartsbisschoppen, bisschoppen,
bisschoppelijke administrateurs en hun
vervangers 2ijn op het ogenblik in hech
tenis of op andere wijze van hun vrijheid
beroofd ln de Sowjet-Unie en de andere
Slavische landen, aldus het jaarboek.
40 000 Priesters van de Russische ortho
doxe kerk. die in het afgelopen jaar ge
wijd waren, zijn „niets anders dan agenten
van de geheime politie" en de 75 bisschop
pen in de Sowjet-Unie zijn „eenvoudig in
dienst van het ministerie van binnenland
se zaken", aldus het jaarboek.
en verfomfaaid uitziet. De eerste indruk
doet veel.
Een een Amerikaanse schreef: als de
vrouw kan cbufferen en enige kennis
heeft van de motor, betekent dit vaak een
groot gemak, eveneens ls handigheid in
het uitvoeren van reparaties of vernieu
wingen heel nuttig, zoals bv behangen
en verven
Zo zouden er meer practlsche wenken te
geven zijn. maar het korte bestek van dit
artikel leent zich daar niet voor We wil
len besluiten met te constateren, dat het
in ons land voor vele handen die willen
aanpakken, moeilijk zal zijn om passend
werk te vinden in het beroep dat hij of
zij het liefst zou willen uitoefenen: en. dat
er elders in de wereld voor deze handen
werk in overvloed is. terwijl de kansen
om vooruit te komen er goed zijn en dat
daarbij Nederlandse mannen en vrouwen
zeer welkom zijn. waarbij we reeds vast
stelden. dat het succes mede voor het
overgrote deel van de vrouw afhangt
