IdjLer
GOUD5CME COUDANT
WEEpOhT
)ËN
verbaar
ENS
17 jaar.
i
tDEGRAAF
ROUW
Bal-Masqué
gereden
rREE!
A X
Verbonden legers stuiten op
hevige tegenstand
I
e
n n.v.
iRS en
UBELMAKERS
Electrocutie van vier Amerikaanse
IDIENDE
Kerkelijke bezwaren tegen het
Henriette Roland Holstoord
negers wekt storm van protesten
3 FEBRUARI mi
Maandag 5 FeBr. 1951
89ste Jaargang No 23201
Prijs abonnement;
Bureau: Markt 31.
per week
Telefoon 2745 (twee lijnen)
per maand
Directeur-Chefredacteur. 8. H. VAN DER KRAATS
ChebExploltatie: D. DE KLERK
Postrekening 48400
per kwartaal 4.90
gei
President Truman
Amerikaanse minister
De kabinetsformatie
bezocht het front
Korea zou Moskou te
lijve
dre
ssen
gen
staa
.BEKROOND
van
de
Arbeidsonrust in
Australië
en
ide
Kolenschaarste in
het verschiet
TEL. 3016
A
Soepele toepassing regeling
Duitse grensarbeiders
irikat
rk g<
srs
in-
Formateurs ontvingen
de heer Tilanus
I 0 3#
l .SS
Ie wegligging
at:
1 Co.
-IGEL 25
van 2-6 uur
d >oi
van
tlite
Prat
..vol
„gO€
den
en
rtabrieken n.v.
- Gouda.
r - Rijschool
Tel. 2500
omt,
tand
I is.
EENDPAQIT
MAAK1 MAOtT
- --Haag t
een uitvoerig scht
..jldsrs 1
batalj
...oonese
m wordei
ondei
Jw schoenen in DE
LEUR houden, ge-
n TA NA, die
js overtreft
gewenste kleur
irijgbaar bij
r.H.Boot
Tel. 5008
militaire v
ten die v
einden wo
tuig 707 B
rmende 1
?n druk
t is, ka
werd Zater-
;oord dr J.
vereniging
in de gra-
door ge-
jpa aan
net kor
toestt
•beterd
Critiek
van het
‘insie te
n troe-
.188 krUgs-
er nieuwe
troepen van
‘g- en spoor
de front.
inden troepen
km ten Oos-
''•.•jenstand te
Canadese en
i bcmbardeer-
jon ter onder-
Het bestuur van de Henriette Roland
Holststichting heeft een schrlftelUk pro
test ontvangen van de ket-keraden van de
Ned. Hervormde gemeenten in Elburg,
Oldebroek, Oosterwolde en Doornspijk
Deze hervormde gemeenten kunnen zich
namelijk niet verenigen met de vestiging
van het Henriette Roland Holstoord ld
één van de Noord-Veluwse dorpen.
t een
he polil
drie
de contróle- en
ooven de 20 jaar)
„METACON",
gieterstraat 34.
V
PER ASPERA
AD ASTRA
vliegtuigtypes heeft ook toestel-
uitsluitend voor research-doel-
lorden gebruikt. Het straalvlieg-
3 maakt op deze foto wel zeer
wonderlijke capriolen.
De Chinezen
artillerievuur
van r»»
de gev<
■rbonden
s een
tanse mini
hebbe
Wisselende bewolking
WeerverwachUng. meegedeeld e
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig
Maandagavond tot Dinsdagavond
Wisselende bewolking met enkele
plaatselijke buien. Krachtige tot ma
tige wind uit Zuidelijke richtingen
Vannacht op de meeste plaatsen Iets
kouder Overdag ongeveer dezelfde
temperatuur als Zondag.
6 Februari Nteirv* ••■»at>
Zon op 8 15: onder 17.35
Maan op 8.42: onder 17 4?
Seoel tot op 16 km genaderd
De tegenaanvallen der Noordelijke troepen worden heviger naarmate de
verbondenen op het Westelijk front verder oprukken. De laatsten be
vinden zich ongeveer zestien km ten Noorden van Soerwon. Ten Noord
westen en Noord-Oosten van de hoofdweg Soewon-Seoel ontmoetten
eenheden van het Amefikaanse achtste leger het hevigste verzet sedert
het begin van het beperkte offensief, elf dagen geleden. De Noordelijken
Naar
voor Eur<
tweede kwaï
tekort van 1
Hoen ton I
groter z(jn.
kunnen wo
van de s~*
de volgen»
zal worde-
zo eerlüL
verdelen.
Volgens de cijfers van de E.C.A. is de
kolenproductie in Frankrijk in 1950 ver
geleken met die van 1949 met meer dan
400.000 ton verminderd. In Engeland nam
de productie slechts met ongeveer 1 mil-
lioen ton toe. De Westduitse productie in
1950 was ruim 7,5 millioen ton groter,
maar het verbruik in West-Duitsland nam
eveneens belangrijk toe. Ofschoon er ko
len in de Verenigde Staten werden besteld,
konden in het eerste kwartaal van dat
jaar ruim 1.5 millioen ton kolen
brek aan schepen niet in Euroj
komen. Wanneer er een goede zom<
zou het mogelijk zijn, dat de 1
tegen de komende winter verbs
maar het is niet waarschijnlijk.
d nitv e».
indo-Chii
ituren had
ït blad acht het mogelijk, dat in het
van deze ontwikkeling „de onbe-
jde berichten, dat Mao Tse-Toeng
bespreking van de toestand naar
skou is gegaan", waar kunnen zijn.
A Het Noorse parlement heeft met 107
tegen 28 «temmen het voorstel, de Noorse
luchtvaartmaatschappij te fuseren met de
Deense en Zweedse lucht vaar tmaatschap-
Pijen, aangenomen. Waarschijnlijk zal deze
fusie, die dan van de S A.S. één enkele
maatschappij maakt, op 9 Februari In Oslo
worden getekend. De overeenkomst zal
voor 25 Jaar gelden
Romantiek en
techniek in
De .beide Kabinetsformateurs hebben
Zaterdagochtend een gesprek gehad met
de fractieleider der Chr. Historische Unie,
de heer Tilanus.
TAE BEMIDDELAARS hebben te Amster-
JLj dam druk werk om de’ breuk in het
Concertgebouw-orkest te krammen. De
bouworkest heefJ'aïn h^e^eten^^r
het Concertgebouw-orkest een ietwat
zwevende" instelling geworden, omdat
de musicus, een emotioneel deel van een
gevoelig ensemble, niet ten volle wat hij
onderneemt Als de musici alles van te
voran hadden geweten hadden zij In
meerderheid waarschijnlijk liever enige
ogenblikken gewac-ht. tot de politie de
onruststokers uit de zaal had weggewerkt.
Zoals de zaak echter feitelijk lag. was zo
wel door het gestook in een deel der pers
als door een lang sluimerende tegenstel-
4 ling tussen het orkest en het bestuur van
de N V. Het Concertgebouw, verpersoon
lijkt in de directeur, de meerderheid van
de musici maar al te zeer bereid zich niet
geestelijk tegen de heibel te verzetten. De
dames en heren lieten zich wel wat gauw
van het podium afjagen.
Men kan bijvoorbeeld moeilijk aan
nemen, dat de actie tegen de dirigent
zijn gericht, gezien toch de
dat het Concertgebouw-
Je de oorlog zonder blikken
te dirigent gramofoon-
»n Duitse maatschappij
Volgens
gen inlich
russische zone
de „Bereitfichaften"
vijftigduizend man)
Dit zou in vert
atidering in de
Van Westerse zijd<
lijke redenen hierv
zijde gevoerde camp
eenheid", de behoei
in de industrie voor
het Oostduitse vijfjar
gemanoeuvre om de
Bereitschaften" gehc
bezetten heuvelstellingen en verdedigen de bruggen.
Amerikaanse mijnenveger
gezonken
De Chinezen geven zwaar mortier, en
artillerievuur af. Z|j maken tevens ge
bruik van raketten en luchtdoelartillerie
tegen de gevechtsbommenwerpers. die
de verbonden troepen steunen.
Volgens een woordvoerder
Amerikaanse ministerie van defer
Washington hebben de verbonden
pen tot tien Januari j.l. 136.1
gevangenen gemaakt en z(jn
bewijzen dat de Noordelijke I
de koude te HJden hebben.
De strijd is ook toegenomen rondom
Wondjoe, het omstreden weg- en spoor-
wegknooppunt op het centrale front.
Patrouilles van de verbot
hebben Pyongtsjang, veertig
ten van Wondjoe, zonder tegei
ontmoeten, betreden. Britse. Cai
Amerikaanse oorlogsschepen
den het gebied rondom lntsj<
steuning van het achtste leger.
De 136 ton metende Amerikaanse mij-
onderminlster van
r.nson, die met Foster
--‘□eft, heeft Zater-
aan het Weste-
dertig km ten
waar hij artil-
:tie zag. Hij ar-
schroefviiegtuig uit
igway, die Johnson
dat het offensief
jlgjyjpawens verliep.
de prairie
Het beroemde corps van
de Texas Rangers maakt
van zijn arbeid op de uit
gestrekte prairiën met
succes gebruik van de
nieuwste vindingen op het
gebied der techniek. Veel,
dat kenmerkend was voor
de romantische sfeer,
welke de wakkere politie
mannen omgaf, is hierdoor
verloren gegaan; maar nog
steeds bltf/t het paard de
voornaamste plaats inne-
nemen in het harde en
moeilijke leven van de
Texas Ranger. Hiernaast
overhandigt een politie
man, gezeten in een heli
copter, een ruiter „colle--
ga" een mededeling.
in Zwolfe hel?ben het „peetschap” over het
landgoed aanvaard, dat wil zeggen, dat zij
op ^jeh namen het in Mjn vrije tijd tot
een geschikt jeugdoord in te richten.
Het was de bedoeling geweest, het Hen
riette Roland Holstoord op 23 December
van het vorige jaar officieel te openen.
Omdat mevrouw Roland Holst op die da
tum niet aanwezig kon zijn, is de openings
plechtigheid tot het voorjaar van 1951
uitgesteld. In Mei van dit jaar wil men
het landgoed voor de jeugd openstellen.
veel offers kosten
Volgens het Britse blad Daily Te
legraph zijn op het militaire hoofd
kwartier te Washington berichten bin
nengekomen, dat de Sowjet-Unie China
en Noord-Korea heeft medegedeeld, een
voortzetting van Russische geregelde ma
teriële hulp niet te kunnen garanderen
als de strijd in Korea niet spoedig zou
eindigen.
De correspondent van de Daily- Tele
graph te Washington verklaarde, öat de
Russen „meedeelden, dat de oorlog in
Korea reeds het dubbele had verbruikt
voor de voorraden oorlogsmaterieel, die
Rusland niet alleen voor Korea doch ook
voor Indo-China en andere Aziatische
avonturen had besteed".
Het blad acht het mogelijk, dat
licht van deze ontwikkeling „de
vestigde berichten, dat
ter bespreking van d«
Mosl
In de brief wordt o.m. gezegd: De be
ginselen van onze Zondagsviering, onze
samenleving tussen de geslachten, onze
waardering voor de cultuur en de onver
korte en onverminkte belijdenis, staan zo
diametraal tegenover de Uwe, dat geen
harmonische samenleving tussen de stich
ting eh de bevolking mogelijk 18. Met
ernst verzoeken wij u deze dingen te be
denken, voordat gij tot vestiging in een
onzer gemeenten overgaaf.
De brief is ondertekend door alle predi
kanten en verscheidene ouderlingen uit
-genoemde dorpen.
De Henriette Roland Holststfchting is
in 1949 opgericht ter gelegenheid van de
tachtigste verjaardag van de dichteres
Henriette Roland Holst. Vorig jaar kocht
de stichting het landgoed De Haere onder
de gemeente Doornspijk aan, met de be
doeling het In te richten als jeugdhuis,
waar groepen jongens en meisjes van alle
gezindten enkele weken zouden kunnen
doorbrengen. Mettertijd wilde men op het
landgoed, dat de naam Henriette Roland
Holstoord kreeg, een jeugddorp doen ont
staan. Leerlingen var) middelbare scholen
van de Economische Commissie
ropa werd vernomen, zal in het
irtaal van dit jaar het kolen-
West-Europa minstens 6 mil-
bedragen. waarschijnlijk zelfs
*i. Dit tekort zal niet overbrugd
/orden, maar op een bijeenkomst
subcommissie van de E.C.A., die
;ende week te Genève gehouden
den, zal getracht worden het tekort
lijk mogelijk over de landen te
De Australische minister voor arbeids
zaken, Holt, heeft, 24 uur voor het ingaan
van de staking van een dag per week
van de mijnwerkers een beroep op het
begrip en de steun van het publiek ge
daan ten einde de crisis het hoofd te
bieden. Men ging op deze wijze „de don
kerste periode in de industriële geschie
denis” in. De huidige situatie, zo zei hij.
was anarchistisch. De arbeiders in de
ijzerindustrie hadden eveneens besloten
tegen het midden van de maand 24 uur
per week te staken en de havenarbeiders
weigerden overuren te maken.
Het vakverbond van zeelieden gebruik
te eveneens een „irritatie-taktiek" door de
arbeiders van bepaalde schepen af te
houden, aldus Holt.
Zondag zijn meer dan 17.000 Australi
sche mijnwerkers in staking gegaan. Het
kabinet komt Maandag bijeen om de
crisis te bespreken.
Het hof van arbitrage heeft leiders van
de Australische mijnwerkers, die heden
begonnen zijn met een staking van één
dag per week, gedagvaard. De regering
heeft de staking verboden.
De Tsj<
tlite. dr
mg in
>lksrechters"
(oed voorberek
i gehouden, v
de ware doeleli
de weerzinwekken
gebruikt, aan de kaak zi
steld" Hij vervolgde
taak van de Tsjechc
hoven is de beveiligin
de volksdemocratischi
gaan van pogingen om de partijlijn te bre
ken; dit laatste wordt zowel door binnen
landse. als door buitenlandse vijanden ge
probeerd’’.
Inkrimping van de
„Bereitschaften”
b langs geheime kanalen ontvan-
.chtfogen zou men in de Sowiet-
van Duitsland doende zijn
(politie-eenheden van
nan) aldaar in te krimpen,
■band staan met een vér-
j communistische politiek,
-“de ziet men drie moge-
•voor: De van Oostduitse
ipagne voor „vrede en
ïfte aan werkkrachten
het doen slagen van
irenplan. of camoufla-
juiste sterkte van de
leim te houden.
Te Hamburg zijn besprekingen ge
voerd tussen vertegenwoordigers van de
Duitse Bondsspoorwegen en de Deense
Staatsspoorwegen over de instelling van
een nieuwe veerdienst tussen West-Duits
land en Denemarken. Het voornemen Is
dit voorjaar de dienst te openen die on
derhouden zal worden tussen Grossenbro
de en Gfedser met twee veerbdten. Aan
vankelijk zullen alleen motorvoertuigen
worden overgezet, later ook treinen.
De kunstwolfabrieken hebben handen
vol werk. Voor zover de productie niet In
eigen bedrijf wordt verwerkt is ze reeds
meer dan een half jaar vooruit verkocht.
Er wordt dan ook op volle capaciteit ge-
werktaom aan de sterk gestegen vraag te
voldoen, een vraag, welke niet los gezien
kan worden van de enorm hoge prijzen op
de wolmarkt. Het kon niet anders of de
kunstwol. welke gemaakt wordt uit wol
len lompen, volgde de wereld-wolmarkt.
te beginnen bij de prijzen van de lompen.
De kiloprijs van wollen lompen steeg van
2.30 tot bijna 10. De binnenlandse aan
voer van wollen lompen is niet voldoende
om dé kunstwolfabrieken van grondstof
fen te voorzien, zodat binnen het starling-
gebied lompen voor import worden aan
gekocht. waarna de kunstwol weer wordt
geëxporteerd. Het is daarbij goed gezien
van de regering een uitvoerverbod van de
goede kwaliteit wollen lompen te handha
ven België kent bijvoorbeeld zulk een
uitvoerverbod niet en belangrijke hoeveel
heden wollen lompen worden uit België
geïmporteerd.
op proces
In Richmond (Virginia), z|jn vier negen
in de leeftijd van 21 tot 22 jaar terecht
gesteld op grond Van de beschuldiging,
dat zij een blanke vrouw hebben aange
rand. Maandag sullen nog drie negen
die hierbij betrokken zouden zijn geweest,
geëlectrocuteerd worden. Sinds in 1908
de electrische stoel voor het eent werd
gebruikt, zfjn in totaal 49 negers op der-
gelijke beschuldigingen electrisch gedood.
Dergelijke «gevallen doen zich meestal
voor in de’ Zuidelijke staten, die bekend
ztfn om hardnekkige rasdiscriminatie.
Volgens het Franse persbureau A.F.P.
heeft de betrokken vrouw tijdens het
proces verklaard, dat zij de negers niet
als aanvallers herkende. De politie zou
een bekentenis van de negers hebben we
ten te verkrijgen, die deze mannen later
echter weer hebben ingetrokken. Tal van
Amerikaanse organisaties hebben cam-
nenveger Partridge, een houten vaartuig,
is Vrijdag jl. ter hoogte van de Oost-
Koreaanse haven Kangnoeng op een mijn
gelopen en gezonken. Het schip was na
twaalf minuten In de golven verdwenen.
Er zijn, aldus de bekendmaking van de
Amerikaanse marineleiding. viei doden,
vier vermisten en zeven gewonden.
In de nacht van Zondag op Maandag
vielen de Chinezen en Noord-Koreanen
weer aan bij „muziek" van hoorns en
fluitjes en bij tromgeroffel. Ondanks deze
zenuwslopende strijd in het duister wist
een afdeling Amerikaanse infanterie, voor-
afgegaan door tanks vanmorgen Anianghl
binnen te dringen, een plaats die elf kilo
meter ten Zuiden van Seoel ligt.
Voorwaarde is rechtsherstel
De vertegenwoordiger der Republiek
Zuid-Molukken in Den Haag heeft op 2
Februari in een uitvoerig schrijven aan
de Veiligheidsraad het aanbod gedaan,
„dat twee bataljons van de op lava aan
wezige Ambonese militairen ter beschik
king zullen worden gesteld van generaal
MacArthur, onder mededeling, dat de
modaliteiten van dit aanbod en de tech
nische uitwerking nader zullen worden
toegellc'ht door de algemeen vertegen
woordiger van Ambon te Lake Success, K.
J. Vigeleyn Nikijoeloe, die daartoe in het
bijzonder is gemachtigd".
In de brief wordt o.a. gezegd, dat een en
ander zal geschieden „onder verantwoor
delijkheid en toezicht van de Unci, welke
daartoe van de Veiligheidsraad of van de
algemene vergadering der Verenigde
Naties een uitgebadd mandaat zal moeten
ontvangen tot reqntsherstel in Indonesië,
waar het de belangen der Ambonezen be
treft. Een rondetafelconferentie van Am
bonezen en voormannen van de Republiek
Indonesië onder arbitrair toezicht van de
Unci zal op zeer korte termijn zowel het
probleem van de status van de Zuid-
Molukken, als het probleem van de
repatriëring van Zuid-Molukkers naar hun
vaderland tot oplossing kunnen brengen”.
De Amerikaanse
hët leger Earl E Johnsoi
Dulles te Tokio vertoet
dag een bezoek gebracht
lijke front in Korea op
Zuid-Westen van Seoel.
lerie en luchtmacht in acti
riveerde in een hefsi
Soewon. Generaal Rid|
vergezelde, zei hem.
der verbondenen
„Wij moeten leiding
blijven geven
■president Truman heeft in een toespraak
- bij de inwijding van een monu
ment voor vier in de laatste oorlog
omgekomen veldpredikers en aalmoeze
niers gezegd, dat er goede reden is om te
hopen op succes bij pogingen om een nieu
we wereldoorlog te voorkomen. De V. S.
hadden in de jaren- twintig hun verant
woordelijkheid niet willen aanvaarden.
Thans konden zij dieiverantwoordelijkheid
echter niet afwijzen. „Wij handelen thans
als lid van een gemeenschap van landen
die de heerschappij van de wet in de we
reld wil handhaven De leden van deze
gemeenschap hebben verschillende opvat
tingen en belangen en spreken niet allen
dezelfde taal. Sommigen zijn voorzichtig
en anderen ongeduldig Wij kunnen niet al
tijd onze eigen weg gaan in deze gemeen
schap doch wij hebben een geweldige ver
antwoordelijkheid om leiding te geven en
niet achter te blijven”.
Goede leiders dreigen niet met heen
gaan wanneer de dingen verkeerd lopen
aldus zei Truman verder. ..Wij kunnen de
strijdkrachten der vrijheid niet van de
achterhoede uit. aanvoeren”
Het monument is een kapel
dachtenis van de twee protests
predikers, de rabblk.
lieke aalmoezenier, die I
Februari 1943 bij Groenli
troepentransportschip Ddrchester v
dendood vonden nadat zij hun eigen
gordels aan andere schipbreukelingen
hadden weggegeven. Hand In hand ston
den zij te bidden op het zinkende sch’p
tot de golven zich boven hen sloten.
Te Schevemngen wordt een proej’geno
men, met het breien van visserijngtten
uit een nieuw product, n.l. een soort
kunsthars. Nu de voorbereidingen voor
het Romende visseizoen getroffen worden
en men druk de nieuwe netten aan het
breien is, kan men eent vergelijkende
proef nemen.
Politieke processen op
til te Praag
jechoslowaakse minister van Jus-
Stefan Rais, heeft Zondag te
een toespraak tot duizend
aangekondigd. dat er
•reide processen zullen wor-
waarin de ware gedaante
’“inden van de reactie en
nende methoden, die zijn
tullen worden ge-
..De voornaamste
TsjechoslOwaakse gerechts-
ïveiliging van onze staat, yan
>e orde en het tegen-
e partijlijn te bre-
>wel door binnen-
Herstellingsoord voor
typografen te Eerbeek
Onder grote belangstelling
dag te Eerbeek het herstellingsc
A. Verschuylstichting van de
tot bevordering der gezondheid
fische vakken geopend.
Behalve het voltallige bestuur woonden
vele afgevaardigden van de verschillende
afdelingen alsmede de geneesheer-advi-
seur, dr A. J. Verschuyl uit Amsterdam,
burgemeester Dekker uit Brummen. en de
geneesheer, dr R. G. Veenenbos uit Eer
beek, deze plechtigheid bij.
De vereniging telt thans 15.000 leden, al
len arbeiders uit de grafische vakken, die
elke week 10 cent offeren voor dit doel.
Het oud-papierbedrljf „Nieuwe-Levens-
kracht”. verbonden aan de vereniging,
draagt voorts jaarlijks een flink steentje
bij om de onkosten te dekken. Het gebouw
is genoemd naar dr J. A. Verschuyl. die
eteeds belangeloos medisch advies ver
leende.
Verenigd Europa
De commissie, die zich bezig houdt
met de voorbereiding van een constitutie
voor de Verenigde Staten van Europa,
heeft te Bazel op initiatief van graaf
Coudenhove—Kalergi een resolutie aan
genomen, waarin wordt verklaard, dat
de tijd gekomen is om de besprekingen
over de Europese federatie te brengen
op het niveau van een constitutionele
tekst. De'Teden dezer commissie zijn uit
genodigd deze resolutie aan hun respec
tieve parlementen voor te leggen. Vol
gens de tekst dezer resolutie geeft het
parlement van elk betrokken land op
dracht aan zijn vertegenwoordigers in de
Raad van EuropaC^ich zo spoedig moge
lijk met de parlementaire leden te ver
staan om binnen zes maanden de tekst
van een federale constitutie op te stellen
en deze aan de parlementen voor te leg
gen.
KunstwolinduS^ie werkt
op volle kracht
Duitse boeren tegen invoer
van Nederlands fruit
De president van de Duitse Boerenbond
heeft bij de Westdujtse minister voor de
voedselvooziening geprotesteerd tegen de
onmiddellijke invoer van Nederlands
fruit tot een gedrag van 500.000 dollar. In
zijn brief aan de minister verzoekt hij ver
der de invoer van sinaasappelen niet voor
15 Maart a.s. toe te laten, daar anders de
afzet van 70.000 ton Duitse appelen geheel
niet, of slechts tegen onvoldoende prijzen
mogelijk zal zijn-
dat de
persoonlijk zou a
omstandigheid,
orkest gedurende v.c
of blozen onder deze
nnneminsen voor eei
Tempelhof weer in gebruik
De luchthaven Tempelhof zal weer cen
traal vliegveld van Berlijn worden, deelt
het verkeersbureau van de gemeente W -
Berlijn mee. Tot April zullen de werk
zaamheden. ndaig voor het tngebruik-
nemen, voltooid zijn. De luchtvaartmaat
schappijen. die op het ogenblik ook naar
Berlijn vliegen, t w PAA. BEA en Air
France zullen dan hun burgerluchtver-
keer uitsluitend over Tempelhof laten
gaan.
De Twentse en Oost-Celderse Fabrikan
tenvereniging heeft alles in het werk ge
steld om de regeling voor grensarbeiders,
die officieel op 1 Februari inging, ver
anderd te krijgen. Er zijn besprekingen
gevoerd met de Nederlandse regering, die
op haar beurt in contact is getreden met
de regering in Bonn, hetgeen te meer van
belang was. omdat ook aan Duitse zijde
de nieuwe regeling weinig waardering
ontmoet. Zoals bekend mochten Duitse
arbeiders, die in Nederland werken, tot
1 Februari 15.— aan Nederlandse munt
ontvangen, waarvoor dezen dan goederen
kochten. Vanaf 1 Februari mocht slechts
20 van het loon in Nederlands geld
worden uitbetaald. In afwachting van de
resultaten der besprekingen men ver
trouwt dat een gunstiger regeling zal wor
den getroffen wordt de nieuwe over
eenkomst uiterst soepel toegepast. De
eerstkomende weken zal nog 15.— uit
betaald worden, waarvoor dan levens
middelen gekocht kunnën worden of, wat
ook gebeurt, verteringen in Nederland
betaald kunnen worden. Een groot be
zwaar van de nieuwe regeling is ook. dat
ze voor de douane veel werk mee brengt.
is een kapel ter nage-
twee protestantse veld-
)ijo en de Rooms-Ka'ho-
tezamen op het in
land getorpedeerde
Ddrchester de hel-
zij hun eigen zwem,
schipbreuke’.inf
nlijk wel enig
;icht getoond.
>nder deze di
jnplaten kun-
speien. ueze extra-werkzaam-
heden worden altijd zeer goed gehonoreerd
en het is verbazingwekkend, hoe zo’n
buitenkansje allerlei gevoeligheden en
tegenwerpingen uit de weg ruimt.
Maar wat nu? Het grote aantal vrije
dagen per jaar, te stellen op omstreeks 115,
is snel aan het vermeerderen. Formeel kan
men niet van vrije dagen spreken. De
meeste orkestleden zijn zonder vaste
bezigheden. Het bestuur zou nieuwe leden
kunnen trachten te vinden. Dat is feitelijk
onmogelijk, niet zozeer om het verbod van
de Ned. Toonkunsfenaarsbond aan zijn
leden om vacatures in het orkest te gaan
•'vervullen, dan wel omdat musici van Con-
certgebouw-peil in Nederland zeer dun
zijn gezaaid.
Er worden allerlei suggesties gedaan,
waarbij er zijn, die slechts een meewarig
lachje kunnen oproepen bij de insiders.
De communisten, van huis uit de ijverigste
exploitanten van allerlei rellerij. hebben
al met staklngslijsten geleurd. Wanneer
men weet, dat de post Salarissen van het
orkest wekelijks ruim 13000 voor deze on-
gev^r honderd musici vergt, kan men ha-
gaaif, wat daarvan zou terechtkomen, ge
zien de povere resultaten van inzame
lingen voor stakers, die onder de E.V.C.-
vlag een actie waren begonnen. Een ander
voorstel, dat van meer ernstige zijde komt,
beoogt het orkest geheel los te maken van
de N.V. Het Concertgebouw. Zo iets is
gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wan
neer dat zou gebeuren, moet dat om té
beginnen in de naam tot uiting komen.
Aan deze naam is echter een muzikale
glans en een goodwill verbonden, die men
niet zo maar ongestraft overboord kan
werpen. Doch er is veel meer. Het han
teren van een luxe massaal apparaat als
dat orkest eist een grote ervaring, die men
evenmin uit de grond stampt als een ge
bouw, waar men de concerten kan geven.
De N.V. is eigenaresse van de muziek
bibliotheek. van de repetitieruimte, van
het orgel, van een massa instrumenten.
Het orkest is feitelijk met handen en voe-
ten aan zijn gebouw gebonden!
Natuurlijk, men kan het orkest daarvan
losrukken, door de subsidies op een
nieuwe stichting over te hevelen, maar
dan houden op de particuliere bijdragen,
die tot nog toe steeds vloeiden en, wat
ten minste even erg is, de baten, die de
exploitatie van het gebouw afwerpt, als
mede de dienstverlening aan het ensemble.
Tot heden had het orkest er een eigen
thuis. Wanneer een ensemble er als huur
der komt, moet het voor allerlei dingen
en diensten betalen, die tot nog toe stil
zwijgend werden gegeven en verleend.
Zuiver financieel gezien zou het voor de
N.V. Het Concertgebouw niets dan voor
deel betekenen als zij het dure luxe paard
kwijt was Dan kon zij eenvoudig een ge
bouw exploiteren, dat nu eenmaal „in de
loop” ligt en dat voorlopig geen concur
rentie heeft te vrezen. Wanneer er een
concert wordt gegevfen, kan de directie
de rekening presenteren, zonder zich om
de bezetting van de zaal zorgen te maken.
Als er dan gramofoonopnemingen worden
gemaakt, kan zij vergoeding vragen voor
gebruik van het gebouw en de technische
apparatuur en wordt dat proces ook eens
een buitenkansje voor de N.V. en niet
•Heen voor de musici. Zo kan Kijker door
gaan.
Het Is duidelijk dat een dergelijke toe
wand eindigt met één ding: een nog aan-
zlenlijker tekort dan de exploitatie van
het orkest tot heden heeft opgeleverd.
Reken er niet op, lezer, dat de lieden, die
de rel op touw hebben gezet, er één cent
van betalen. Dèt mogen u en Kijker doen,
i via het belastingbiljet. Zo zijn de
manieren.
In de practijk zal er echter weinig van
komen. In de practijk zal de breuk tussen
orkest en bestuur worden gekramd. Een
kostbare vaas is door een barst echter de
oorspronkelijke waarde kwijt. Als Kijker
zich niet heel sterk vergist, zal dat ook
dij het Concertgebouw-orkest het geval
u .P® 8c^a<Je aan het aanzien en de
■rustieke waarde van het orkest is z-1.
onherstelbaar, al zal men na de Vrede van
de Van Baerlestraat ook nog zo luid roe
pen, dat het allemaal weer O.K. is.
Het is door dit incident duidelijk ge
worden, dat het Concertgebouw-orkest zijn
®rot® tijd heeft gehad. Daarmee zal Am
sterdam rekening moeten houden, evenals
Nederland. Het ontbindingsproces was al
jaren aan de gang. De rel heeft aan het
licht gebracht, hoe ver het al is gekomen.
Alles heeft zijn tijd van bloei en verval.
Zelfs het Concertgebouw-orkest. Helaas.
Het tragische is hier, dat het orkest zelf
zo dapper heeft meegeholpen om de eigen
tuiten in te gooien.
KIJKER.
pagnes gevoerd om het leven van deze
mannen te redden. Daarbij is er op ge
wezen, dat er zich onder de rechters, de
openbare aanklager en de jury geen en
kele neger bevond en dat als advocaten
ook blanken uit het Zuiden waren toe
gevoegd.
In de New Yorkse negerwijk Harlem
heeft de executie levendige reacties uit
gelokt. terwijl in Washington en New
York demonstraties zijn gehouden voor
gratie. De gouverneur van Virginia heeft
in de afgelopen dagen 700 telegrammen
ontvangen. Ook prominente Russen in
Virginia hebben geprotesteerd en de com
munistische partij in Nederland heeft
„in naam van het werkende volk van
Nederland" een protesttelegram aan Tru
man gestuurd. De betrokken negers wa
ren in Mei 1949 reeds veroordeeld.
Kort vóór de executie van de 4 negei
Is een 27-jarige blanke wegens aanrar
ding van een schoolmeisje geëlectrocu-
teerd.
De Ambonezen bieden twee
bataljons voor Korea aan
inezen
„muzit
lij tromgeroffel,
ide strijd in ht
nerik.
tanks
