Uitvinders vinden moeilijk erkenning
België annexëert zichzelf
Dansende wonderkinderen werden
wereldberoemd paar
De overjiehiing van particuliere bedrijven
fs thans voltooid
Onduidelijke situatie op het gebied van de Am.
prijzen ^ejroorzaakt onzekere stemming
Bromfiets verovert de weg,
scooter wint veld
Reorganisatie van genationaliseerd Engels
wegvervoer" nu aan de orde
Op korte afstand nog
sterke concurrentie
Export van visnetten
neemt toe
Situatie in verschillende takken van
gde handel wordt kritiek
Wolprijzen iels lager
Nog altijd het zwarte schaap, zowel voor
de auto als voor /de fiets
Afdoende wetgeving een
eerste vereiste
Uitwisseling technische gegevens
in de Westerse wereld
Uitbreiding „Know-How"
op internationale schaal
De octrooiraad is critisch
Aflopende en nieuwe
stakingen in Londen
Talrijke metaaldiefstallen
in Amsterdam
Oostenrijk heeft nog
steeds geen president
en wordt „Klein Amerika"
BERIA (IN PRAAG) REGEERT
TSJECHÖ-SLOWAKIJE
Nerveuze spanning
Praag
Zwitserland weer
door lawines
geteisterd
MEER WERKLOOSHEID
Het Lied der Overwinning
ïsW/k"k°>
Man werd
onderscheiden
tweede blad - pagina 2
DINSDAG 13 FEBRUARI 195f
WEGVERVOER IN ENGELAND - I 1
JJet ,1,1 er uur uit, dat de Knurl,e oartleullere' wegvervoerders op 23 Februari 1.1,
opnieuw een illusie armer sullen worden, maar dat zai dan hun eisen schuld en
die van de Britse vakpers «Mn. Op die datum komt nametUk In het Lagerhuis in behan
deling een door een conservatief lid ingediend - en door het Hogerhuis reeds
aangenomen - wetsontwerp tot «Uitging van „de Transport Act 1947 (nationalisatie'),
waarvan het doel ig. het lot van de beroepsvervoerder te verzachten. (In Engeland
kunnen parlementsleden, daartoe bU loting aangewezen, op beperkte schaal particu
liere wetsontwerpen" Indienen - Red H.T.C.). De voornaamste bepalingen "van het
ontwerp tUn: een uitbreiding van de straal waarbinnen de particuliere vervoerders
mogen werken van 25 tot 60 mUI; bevoegdheid aan het vergunningverlenend gezag tot
het geven van ontheffingen van het verbod tot vervoer over grotere afstand; onder
werping van de ..British Transport Commission" aan liet vergunningenstelsel, waarvan
■toet tot, nog toe was vrijgesteld, h* vakpers heeft aan dit ontwerp veel aandacht
besteed: In vakkringen is er veel over gesproken, maar behalve een zekere politieke
goodwill voor de conservatieven zal er wei niets uit voortkomen. De socialistische
meerderheid zal het natuurlijk verwerpen, onvoorziene omstandigheden voorbehouden.
"EVrlfjk gezegd begrijpen we dit conser-
BJ-' vatieve voorstel niet goed. Immers, de
in het ontwerp vervatte wijzigingen tasten
de essentie van de Transport Act in zulk
een mate aan dat men even goed j-ondult
net schrapnen uit de Transport Act van
de nationalisatie van bet iange-afstands-
vervoer bve-r de weg had kunnen voor
stellen Uitbreiding van de ..vrije" straal
van 25 tot 60 mijl zou betekenen, dat de
móeste vervoerders weer geheel zouden
worden vrijgelaten, daar 120 mijl naar
Engelse begrippen reeds een zeer grote
afstand is.
De argumentatie van devoorsteller Is
overigens vrij zwak. omdat hij zich vrij
wel uitsluitend beroept op de noodtoe
stand. waarin de beroepsvervoerdars zich
thans zouden bevinden en op de unfaire
concurrentie van de zifde van het gem-
tionaliseerde vervoer Dit ziin dingen, die
in J947 bjj de debatten reeds naar voren
zijn gebracht en dus niets nieuws opleve
ren. of het moet dan zijn. dat de toestand
minder ernstig is dan is voorlpeld.
Hèt grote argument mist men: de
noodzaak om de straal te verlengen,
omdat het genationaliseerde vervoer
het niet af krfn. Dit zou een argument
zün. dat wellicht ook op sommige
socialisten indruk zou maken, doch
bij gebrek aan noodzaak ontbreekt het
argument.
Natuurlijk, er zijn tal van klachten over
hel werk van de B.T.C:, maar voor we
daarop ingaan, eerst iets over de ont
wikkeling van de laatste jaren.
Zoals bekend is. zijn het eerst de spoor
wegen in hun geheel overgenomen Die
spoorwegen werkten reeds met verlies en
dit is nog het geval, al is er dan een
overschot op de exploitatierekening (dat
In 1949 vergeleken bij 1948 is afgenomen)
Men kan echftr nu eenmataPde kapitaals-
lasten niet buiten beschouwing laten.
Hoewel het proces langzaam gaat. krijgt
men toch de indruk, dat de toestand op
spoorweggebied beter wordt De treinen
loop is regelmatiger, de stations zien er
netter uit (al kunnen zij dan een vergelij
king met de Nederlandse nog lang niet
doorstaan en men hoort over het alge
meen weinig klachten, behalve dw na
tuurlijk óver de gestegen tarieven^ Bij
deze verbeteringen mag echter nfet uit
het oog worden verloren, dat de grote
spoorwegmaatschappijen tijdens de oorlofc
onder een gemeenschappelijk bewind
stonden en men dus op het gebied van de
spoorweg-unificatie reeds veel ervaring
bezat.
British Rond Services
Door de overneming van de spoorwegen
verkreeg de British Transport Commis
sion ook meteen een aantal wegvervoers-
bedrijven bezit van de spoorwegmaat
schappijen irr eigendom, oa. Pickfords.
een bedrijf dat kan worden vergeleken
met A T.O./Van Gend Loos. Een deel
van dezê bedrijven hield zich ook bezig
met vervoer over lange afstand en zo had
men een kern.waar omheen de ..British
Road Services1' konden worden opge
bouwd onder behee^yan de Road Haulage
Executive (R.H.E.). Af
Men begon met enige andere lange ar-
stands-bedrijven ofer te nemen en lang
zaam breidden de ^ritish Road Services
zich uit tot een enorm apparaat Enkele
maanden geleden is de overneming van
particuliere bedrijven voltooid: x 2Büu
bedrijven waren toen overgegaan In han
den van de R.H.E., waarvan #1890 door
verplichte overneming. De rest werd door
de eigenaars vrijwillig aan de B.T.C. ver
kocht De British Rpad Services beschik
ken als gevolg hiervan over 40.000 vracht
auto's, enz., waarvan 23.296 door ver
plichte overneming werden verkregen
Vele van de overgenomen bedrijven
worden nog geëxploiteerd onder hun oude
naam. zodat de R.H.E. kan profiteren van
de goodwill, die namen als Plokfords
hebben. Zij vormen echter, tesamen met
de andere genationaliseerde bedrijven, êèn
groot bedrijf. British Road Services, dat
ls onderverdeeld ln ongeveer 200 regionale
of plaatselijke „groepen".
Op de lange afstand heeft het genatio
naliseerde bedrijf niet zo heel veel con
currentie. al zijn er nog vele particuliere
vervoerders, die een ontheffing voor lange
afstandsvervoer hebben, in hoofdzaak
voor relatievervoer Op de korte afstand
is de concurrentie met de particuliere
vervoerders echter zeer groot. Op vele
wijzen tracht de R.H.E. een zo groot mo
gelijk deel van dit vervoer te verkrijgen
en men kan met recht van een felle strijd
spreken Om de concurrentie te bestrijden
schakelt de R.H.E. ook de spoorwegen ln.
Deze hebben b.v. kort geleden hun con
tract met een aantal particuliere vervoer
ders voor plaatselijke afhaal- en bestel
diensten opgezegd.
Klachten
Veel van het lange afstandsvervoer
wordt thans door British Road Services
overgedragen aan de spoorwegen als
onderdeel van de integratie-politiek die
Lord Hurcomb. voorzitter van'de
het vorige najaar heelt aangekondigd en
waarover wij destijds uitvoerig hebben
bericht. Vaak geschiedt dit zonder dat de
verlader hiervan op de lugCte U en dit
heeft aanleiding tot vele klachten gege
ven Het overladen van auto op spoor
wagon geeft extra vertraging en boven
dien duurt het transport per spoor meest
al langer dan dat per vrachtauto.
Trouwens, ook over de snelheid, waar
mede British Road Services werken, hoort
men vele klachten. Transporten die vroe
ger in één dag werden uitgevoerd, duren
nu verschillende dagen. Er s«n klachten
over diefstal, schade en gebrek aan ser
vice vele verladers ilin dan ook on
tevreden, een ontevredenheid, die in ver
gaderingen van Kamera van Koophandel,
ens., tot uiting komt.
uitgebalanceerd oort
tionalfseerde vervoer
Oordeel nog niet mogelijk
Toch is veel van die critlek. die hoofd
zakelijk bit kringen van het particuliere
vervoer cn van de vakpers (die belang
heeft bij het bestaan van een zo groot
mogel|jk aantal vervoerders) komt. onge
grond of voorbarig, hetgeen ook door
objectieve waarnemers, die sterk tegen de
nationalisatie zijn, wordt bevestigd. Een
van de hoogste fungtionarissen van de
Britse eigen vervoerdersorganisatie be
streed tegenover ons b.v. met nadruk, dat
de toeneming van hef eigen vervoer in
hoofdzaak een gevolg van ontevredenheid
bij verladers over British Road Services
en de spoorwegen zou zijn. Dit heeft "heel
andere oorzaken, waarop»wij nog terug
komen.
Dezelfde functionaris zeide ons: ..Er
werden fouten gemaakt, maar dat ge
beurde vroeger ook. Het is redelijk om
de B.T.C. meer tijd te geven voor men
haar beleid gaat beoordelan. Men kan
niet eisen dat alles binnen een paar
jaar op wieletjes loopt".
Deze laatste opmerking is zeer juist:
het is vrijwel «tamogelijk reeds thans een
irdeel over het gena-
vervoer te vormen Tot nog
loe heeft de R.H.E. de meeste aandacht
•aan het overnemen en reorganiseren van
bedrijven moeien besteden Men heeft
daarbij een wagenpark moeten overnemen
dat een vreemd mengelmoes van werken
en typen vormt, mei alle on-economische
gevolgen van dien. Ook heeft men bedrij
ven moeten overnemen, die men liever
ftiet hacl. Voor al deze bedrijven ls een
vaak vrij hoge compensatieebetaald
(in obligaties) en het gevolg Is. dat de
B.T.C. met een enorme rentelast zit. Dit
blijkt bijvoorbeeld duidelijk uit de winst
en verliesrékening over 1949. die welis
waar een exploitatieoverschot van 21
millioen op de vervoersdiensten (w v
British Road Services 1.4 millioen) laat
zien. doch die sluit met een nadelig Oaldo
van 20.7 millioen. hoofdzakelijk als ge
volg van een rentelast van liefst 43.9
millioeu Het jaar 1949 was het jaar van
overneming van het grootste deel der
wegvervoers-bedrijvem Dit heeft de ex
ploitatierekening ongunstig beïnvloed.
Eerst nu de overneming voltooid Is. kan
de R.H.E gaan reorganiseren en verbete
ren. Er is trouwens reeds enige verbete
ring. Half Januari heeft Lord Hurcomb
medegedeeld, dat het wagenpark met 0.3
procent is ingekrompen, doch dat de ver
voerde tonnage in 1950 met 6*'» ls toege
nomen tot 3 7 millioen ton. Het ganfaJ
gereden beiaden mijlen steeg met 20'»
y»n de 59 millioen in November j 1 gere
den vrachtauto mijl werd slechts- 10 mil
lioen, dl. minder dan 47V leeg gereden.
Er is zeker reden aan te nemen, dat de
R.H.E. verbetering in de service zal bren
gen. gepaard .1*11 een economischer ex
ploitatie Oqgqiwijfeld zal de concur rtsfitië
toenemen en zullen vele particulieren
daarvan het slachtoffet worden Men kan
dat nog zo betreuren, men mag dit toch
niet ala factor rekenen hij oen beoordeling
van het beleid van de R H E.
Jhet is nu eenmaal het streven van de
socialistische regering, een sterk genatio
naliseerd verv oersapparaat te scheppen.
BIJ een beoordeling van het werk van de
B.T.C. mag daarom uiteindelijk slechts
als hoofdpunt worden gesteld*of het ge
nationaliseerde apparaat aan de behoef
ten cn eisen van de verladers woldoet.
Zou. na enige jaren, blijken dat de toe
stand van voor 1948 het bedrijfsleven
betere service bood. dan heeft de B.T.C.
gefaald cn is de socialistische politiek een
fiasco geworden.
Intussen hebben wij reeds wel de in
druk. dat het apparaat van de R.H.E. aan
een zekére ambtelijke verstarring mank
gaat Dit is te merkwaardiger, omdat de
topfiguren vroegere kopstukken uit het
particuliere vervoer zijn. Zijn zij minder
goed als ambtenaar dan als particulier
..Och", zei ons een collega, „waarom
zou je je nog langer druk maken als je
een contract voor een zeker aantal jaren
en een hoog salaris hebt en geen aandeel
houders. die je op het matje kunnen roe
pen 7" Het wil er bij ons niet in. dat
het daaraan ligt Een feit is echter, dat
het nog lang niet gesmeerd gaat
In een volgend artikel komen w^ terug
op de zorgen van de particuliere vervoer
ders.
De Goudkust. Britse kolonie in Wesf-
Afrika, die groter is dan Engeland en een
bevolking heeft van 4 millioen, van wie
90' analfabeet is. wil zelfbestuur en heeft
nu zijn eerste parlementsverkiezingen ge
houden In het dorpje Vakpo stemmen de
inboorlingen onder ae tamarinde. Ook de
vrouwen hebben stemrecht.
De Nederlandse haringvloot heeft drie
honderd schepen ln de vaart, die ieder
o\*r 124 netten moeten beschikken. Dat
maakt een totaal van 36 000 permanent
in bedrjjf zijnde netten. Hieruit moge
blijken dat fig Nederlandse fabricage
van visnetten belangrijk Is. En die be
langrijkheid neemt nog to;, als we be
denken. dat naar alle landen ter wereld
Duitsland neemt een zeer belangrijke
plaats In visnetten wordengeëxpor
teerd. Enige dagen geleden heèft de Finse
regering het contingent voor de invoer
van visnetten uit Nederland tsOrlfet zes
voudige van het In de handelsovereen
komst oorspronkelijk, vastgestelde bedrag
verhoogd.
Het is stellig» interessant, dat op het
ogenblik proeven worden genomen om
vismateriaal van nylon te fabriceren.
Het is er namelijk zo mee gesteld, dat
nylon veel soepeler is, waardoor de
vangsten met nylonnetten veel groter
zijn. Het spreekt vanzelf, dat nylon-
visnetten belangrijk duurder zullen zijn
dan de huidige netten, doch als de proe
ven slagen, is-de oudste visnettenfabriek
van Nederland, de firma Arntzenius,
Jannink Co te Goor, toch van plan de
fabricage van nylon-visnetten ter hand te
nemen»
Versperring Mittel land kanaal
met politieke achtergrond
In het Mittellandkanaal liggen op het
ogenblik 110 schepen met kolen, die niet
verder kunnen op hun reis naar Berlijn,
omdat men doende is met reparatie-
werkgaamheden. De hieruit voortvloei
ende schade is zeer aanzienlijk, want het
liggeld beloopt wel ongeveer 10.000 DN
per dag.
Men heeft de indruk, dat de reparatie-
Averkzaamheden absoluut niet urgent zijn
en dat hier moet worden gesproken van
een blokkade met een politieke achter
grond.
(Van onze medeWirker).
Het is nog steeds nietj—Glthans ii# gro
te HJnen niet duideltfk wat er in Ame
rika op het gebied vantóe prijsvaststelling
gaat gebeuren. Hierdoor bleef de onzekere
stemming ook deze week nog aanhouden.
De aituatie is eerder iets verwarrend te
noemen en men neemt dagelijks in de han
del tegenstrijdige dingen waar. De gemid
delde prijzen daalden echter niet. hoewel
de aarzelende atemming op de wolmarkten
toch wel deed uitkomen dat de boog niet
altUd gespannen kan blijven.
De dikwijls fabelachtige prijzen van en
kele grondstoffen zijn voor menig hande
laar of fabrikant zo riskant, dat hij ge
dwongen la zijn inkopen te staken, terwijl
anderzijds het gevaar voor verminderde
aanvoer en lege markten anderen dwingen
toch te kopen ondanks de zeer hoge prij
zen. Als er geen ontspanning komt wordt
de situatie voor menige tak van handel:
metalen, verf. conserven, etc. kritiek en
het zijn deze ei? andere factoren, welke
een nerveuze atemming te weeg brengen.
Men is het ter beurze niet eens over het
feit of de liberalisatie do regeringen zal
weerhouden beperkende maatregelen te ne
men. doch zoals men bU blik ziet: binnen
landse maatregelen kunnen aJMJd genomen
worden, onafhankelijk handelspo
litiek. 1
Vele kleine landen verkeren dan ook In
een moeilijke poaitie. Zwitserland liet
reeds enkele weken geleden zün stem ho
ren en verklaarde dat het niet kon libera
liseren als het geen officiële steun kreeg
b(| de toewijzing van de onontbeerlüke
zware grondstoffen. In ParUs hebben de
Zwitsers dit thans openlijk verklaardI en
niemand zal het hun euvel duiden, ook a
dreint een algehele vrijgave van de handel
hiermede in Europa spaak te lopen.
Kentering in wol
Het U wel opvallend dat een van de ar
tikelen. welke de laatste maanden het
meest op de voorgrond was getreden, nd.
rvol thsns een kentering in de opbrengst
meldt Amerika heett bt) zlln inkopen re
kening te hemden met de nrti«tM
feit is dat men daar ln het land van 4é
dollar niet mede behoeft te
wol-inkopers konden dus niet beter doen
dan uit de markt blijven en nadere in
structies afwachten. Bradford kamgaren-
noteringen vertoonden een kjelne terug
gang welke op zich zelf weinig zegt. doch
die toch een aanleiding kan vormen voor
•en kentering in de wolprijzen.
Metalen onbetaalbaar
In tegenstelling met de wolmarkt, is het
aanzien van de metaalhandel de laatste
tijd in het geheel niet veranderd. Wij zou
den eerder zeggen dat de-situatie er steeds
slechter op wordt en het doodgewone lood
wordt als een edelmetaal beschouwd. Van
0.50 op 2.55, het is geen kleinigheid.
Ook tin steeg boven de 1400 pér ton en
het is onbegrijpelijk d«t er voor deze han
del geen maxima bestaan. Vele metaal
fabrikanten sluiten liever, dan dat zij de
fabelachtige prijzen moeten betalen welke
op het ogenblik dikwijls worden gevraagd.
De voorraden beginnen gevaarlijk te dun
nen en het buitenland levert niet. Staal-
schroot in Amerika steeg van 46.13 tot
51.50 en was voor de Korea-stemming
slechts 29.75 Landen achter het IJzeren
Gordijn zouden bereid zijn voor koper
0 53 neer te tellen tegen een normale
handelswaarde welke ligt tussen de 042
en 0.45 dollarcent. Ook landen als India
zijn actief in de markt en Spanje bijv.
zoekt thans alle voordelen op compen-
satie-basia te plukken voor zijn ertsen.
Katoen krap
In Alexandrië waren de prijzen van kar-
nak wat leger, doch nu NeW-York niet
handelt is het moeilijk een goede tenden
tie vast te atelleh. Voor de komende over
gangsmaanden wordt in de U.S.A. een zeer
krappe katoenpositie verwacht wellicht
de kleinste sinds tientallen jaren en de
hoop is dan ook gevestigd op de oogst 1951,
welke zal beslissen over de toekomstige
prijzen.
Het Verre Oosten
De prijzen van rubber geven nog steeds
geen krimp en op Malakka werd I 2.38 be
taald voor Februari-leverlng, hetgeen de
hoogste prijs is sinds de record stand in
November. Thee was met goede vraag toch
enigszins aarzelend, doch ook vele andere
producten uit het Oosten geven een flinke
haukse aan. 0.0. grondnoten. welke sterk
door Japan zijn gezocht. Ook specerijen
zijn nog steeds zeer hoog ln prijs.
Veel vraag bestond er ook voor binnen-
en buitenlandse conserven met het oog op
dé bllkpositie. Zuidvruchten waren prijs
houdend zonder meer. Voor loco partijen
bestond enige attentie. Hout en panier zijn
ook kostbare artikelen geworden, doch als
wij de grote man van de Amerikaanse sta
bilisatie, Eric Johnston, mogen geloven,
dan treedt er in de a.s. zomermaanden een
prijsdaling in.
Granen prijshoudend
De graanmarkten hebben de prijshou
dende stemming niet opgegeven, doch to
nen niét wij zouden haast zeggfn ge
lukkig de buitensporige hausse van an
dere producten. Tarwe op een basis van
2 57' 1 moge dan ongeveer 6 procmt. ho
ger zijn bij enkele weken geleden. Hetgeen
toch niet als ongezond kan worden geken
merkt. Toch viel het op dat 't Amerikaan
se departement van Landbouw alle export
offertes introk en de aanbiedingen voor
binnenlands gebruik met vijftig procent
verminderde Engeland kocht niet minder
dan 1.300.000 bushels Mamtoba-tarwe en
Italië en Nederland kochten flLnke porties
mais. dat zelf vast gestemd was. Frank
rijk kocht mais in Brazilië en India doet
hardnekkige pogingen 2 millioen ton brood
graan geleverd te krijgen. Ook lijnzaad is
vast gestemd met Ethiopië als goedkoopste
leverancier.
Italianen en Nederlandets vertonen grote verschillen, niet alleen wat stemk wall tel ten
of levendigheid aangaat, maar ook wat het gebruik van kleine motoren voor individuele
voortbeweging betreft. In Nederland heeft de flets burgerrecht verkregen, een flets la
goedkoop en met een fieta gaat het ook. In Italië siet ge echter gelukskinderen. b(jna
sonder kleren aan het HJf. maar op een gemotoriseerd vehikel. En ln Italië «ün de
wegen vol scooters, met of xonder aanhangwagens, en selfs aün er bU die een hele
carosserle over de rüder gebouwd hebben. Nederland gaat nu langzaam maar zeker
de Italiaanze kant op niet.zozeer wat de Scooters, ala wel wat de fletaen met hulp
motor aangaat. Er zün in vakkringen lange en vele dlicuiiies gehouden over de vraag
of. en zo Ja. wiar het verzadigingspunt voor dit product zou liggen. Tot dusver ziet
Nederland echter alleen maar een atljglng van het gebruik, met alle technische en
verkeerstechnische gevolgen van dien: terwijl er ln Augustus 1949 82.130 motorfietsen
waren en masr 4.508 rüwielen met hulpmotoren, wordt op het ogenblik het aantal
bromfietsen geraamd op100.000! Evenveel als er motorfietsen zjjn.
De bromfiets belooft in Nederland het
motorvoertuig voor de grote massa te
worden. Niet als concurrent van de auto
mobiel, niet in plaats van de motor
motorrijders zijn geen bromfietsrijders
maar "als volkomen nieuw technisch object
dat ook een volkomen nieuwe plaats in
het economische levjen vindt. En terwijl
de fiets fot dusver vooral de concurrent
van de tram. van het locale verkeers
middel was en daarenboven in en rond de
grote steden gebruikt werd als verkeers-
instruntent voor uitstapjes, ls de bromfiets
de concurrent geworden van het inter-
locale verkeer, terwijl door het gebruik
van dit nieuwe vehikel het gebied, dat
door de grootsteedse dagtoeristen bestre
ken wordt, aanzienlijk is uitgebreid.
Niet alleen in getal, ook in kwaliteit is
de fiets-met-hulpmotor vooruitgegaan.
Jaren geleden al hestonden er kleine
motoren die men met kunst en vliegwérk
op een gewone fiets kon hangétt en waar
mee men een goed deel van de voor de
voortbeweging ftodige energie kon pro
duceren. MaAr de bromfiets van het laat
ste type heeft een verende voorvork èn
een verende achtervork: de motor is zo
laag mogelijk, bij de krengstangen. opge
hangen en in beginsel is de grens tussen
bromfiets en motor steeds kleinfr ge
worden.
Er is echter nog een Motor- en Rijwiel-
wet. En eigenlijk alleen tengevolge daar
van heeft de moderne bromfiets nog
échte trappers en een écht kettingwiel.
Maar heel ver van de vroegere toestand
in België, waar motorfietsen rondreden
mej^twee naar achteren gebogen trappers
en een tandwieltje uit blik, waar niemand
met goed fatsoen een ketting omheen kon
leggen (als Je er naar keek was het al
verbogen), zijn wij toch niet meer ver
wijderd.
Hoezeer wettelijke bepalingen die achter
de technische moeilijkheden aanlopen een
funeste invloed kunnen hebben, is vroeger
gebleken bij de bepaling dat de kleinste
motor niet meer dan 60 kg mocht wegen.
Inhoud van de motoren, snelheid van de
motorfietsen werden opgevoerd en ten
slotte reed men ln Nederland met motoren,
die uit zulke dunne buis vervaardigd
waren dat er ongelukken, en zeer ernstige
ongelukken, uit voortkwamen. Alleen
maar vanwege de door de wet voorge
schreven gewichtslimiet.
50 cc de grens
Naast deze technische kant van het diep
gaande bromfiets-probleem staaa ver-
Ruim een jaar geleden was het pro
gramma van technische bijstand, dat onder
auspiciën staat van de OE.E.S. en de
E.C.A. buiten deze zusterorganisaties vrij
wel onbekend. Wel werden sinds enige
tijd door regeringen van aan de O.EE.S.
deelnemende landen en de regering van
de Verenigde Staten reizen van deskun-
digén georganiseerd, doch het streven
naar uitbreiding van technische kennis
.Know-How' in het Amerikaans op in
ternationale schaal was nog niet verwezen-
lllKt.
Thans is de O E.E.S. betrokken bij de
ontwikkeling otrvoltooiing van ongeveer
75 projecten.
In Juli 1951 zullen 34 „teams" hun op
drachten hebben beëindjgd en zullen on
geveer 600 Amerikaanse en Europese
deskundigen aan het onderzoek ter ver
betering van de werkwijzen in industrie
en landbouw en aan de verspreiding van
de op deze wijze verkregen schat van ken
nis cn gegevens hebben medegewerkt. Op
het ogenblik hebben 19 teams hun raopor-
ten opgesteld of zij zijn daarmee bezig.
Een zestal van deze rapporten wordt thans
gedrukt en zal spoedig verkrflgbaur wer
den gesteld Gemiddeld wordt eens per
week een nieuw project voor technische
oijstand op stapel gezet.
Lange tijd geschiedden de voorbereidin
gen voor het verlenen van technische bij
stand. tJthsns binnen de O.E E.Scp zeer
beperkte b»sis. doch thans vergadert de
..Technical Assistance Group", waarin le
den van alk delegatie» zitting heoben,
eens in de drie weken. Een kleine, doch
zich uitbreidende «taf is in het kader van
de organisatie samengesteld en er Is voor
de technische bijstand een afzonderlijke
begroting en een centraal fonds Ingesteld.
Bovendien hebben alle technische com
missies van de O.E.E.S. ondergroepen ge
sticht, die de vraagstukken, welke met het
programma van technische bijstand ver
band houden, bestuderen.
Wat zal blijven
De technische bijstand is een van
de laatste Amerikaanse werkzaam
heden in Europa, welke de Verenigde
Staten zullen willen stop zetten. De
technische bijstand past geheel ln het
kader van de nieuwe richting van de
Amerikaanse politiek in Europa en de
E.C.A. heeft haar budgetaire aanvrage
bU het congres voor technische by-
standdoelcinden in bet komende jaar
verdubbeld.
De projecten voor technische bijstand
zijn rekbaar, zowel wat de opzet als wat
de uitvoering aangaat. Een project kan
het vertrek omvatten van 60 deskundigen
uit een twaalftal Europese landen voor
bijvoorbeeld een rondreis van 2 maanden
langs een sector van de Amerikaanse
zware Industrie of voor een studie van
de landbouw-voorlichtingsdiensten, welke
er zo veel toe kunnen bijdragen, de boer
op de hoogte te brengen van de laatste
gegevens op het gebied van de landbouw.
Voorts kan een „team" bestaan uit 2 of
3 Amerikaanse experts, die Europa be
zoeken om advies te geven over verpak
kingsmethoden, de bestrijding van hout-
ziekten of de textieiproductie. Van ieder
„team" wordt echter steeds verwacht, dat
het aan het eind van de reia een rapport
zal opstellen, door middel waarvan de
conclusies van de deskundigen, voor wie
alle deuren werden geopend en aan wie
tot dusverre steeds bewaarde geheimen
werden onthuld, vrij ter beschikking wor
den gesteld aan allen, die bij de bestu
deerde sector van de Industrie of de
landbouw zijn betrokken
Het is nog te vroeg om te spreken over
de resultaten die de technische bijstand
van de O.E.E.S. heeft gehad voor het ver
hogen van de productiviteit in West-
Europa en het ontplooien van de samen
werking. Niettemin blijkt In toenemend#
mate de waarde en het succes ervan.
keerstechnlsche momenten. Nog is de
bromfiets geen vlees en geen vis hij
mag niet op de autoweg, hij hoort ook be
slist niet op de snelverkeersweg. maar op
de hem toegewezen rijwielpaden stoort hij
de normale fietsers-stroom pp zo ernsttge
wijze, dat een nieuwe oplossing beslist
gevonden zal moeten worden. Ook in het
verband der bedrijfsorganisaties, der vak
groepen doen zich moeilijkheden voor
moeten fabrikanten of importeurs van
bromfietsen of van de onderdelen daar
van bij de rijwiel- of bij de motorindustrie
ingedeeld worden? welke problemen er
tenslotte toe geleid hebben, dat het be
stuur van de R.A.I. er toe overgaat een
commissie in te stellen, die normen zal
moeten opstellen voor wat als een brom
fiets moet worden beschouwd. Deze nor
men zullen tén departemente als basis
kunnen dienen voor een nieuwe en
moderne wetgeving op dit speciale gebied.
In afwachting van de resultaten dlejjlt
dit overleg geboren zullen worden, willen
wij hier slechts één opmerking maken. De
grens tussen bromfiets en motorfiets zal
men waarschijnlijk aan de hand van de
cylinderlnhoud bij ongeveer 50 cc bepalen:
dit in verband ook met het feit. dat zowél
in buitenlandse verkeersregelingen bIs in
de practijk der buitenlandse industrie, de
bromfiets onder deze grens pleegt te
blijven. Maar iedere bromfiets, ook die
met motoren vap een Inhoud onder de
50 cc, blijft in het interlocale fietsverkëer
een onding. Dit geldt dan met name van
het uitvalverkeer der grote steden, waar
dp Zon- en feestdagen tienduizenden, per
fiets in gesldlen colonne een weg zoeken
naar ververwijderde ontspanningsoorden.
In luik een constante stroom van fietsers
past de 20 of 30 km per uur rijdende brom
fiets zeker niet! O.i. zal men op
den duur moeten komen tot aparte paden
voor deze gemotoriseerde fietsen, weike
eis dan voorlopig niet voor het gehele
verkeer ln het land gesteld behoeft te
worden, maar welke oplossing ln defé tijd
voos de wegen rond de grote steden, on
vermijdelijk is.
De scooter
Met de bromfiets Is de motorscooter een
betrekkelijk nieuwe verschijning in ons
land. Bromfietsen en fietsen verschillen,
gezien van het gezichtspunt van de consu
ment uit, niet zo veel. Maar met betrek
king tot de motorscooter liggen de ver
houdingen anders Geen rechtgeaard
motorrijder ln Nederland qf in België
zal vooralsnog op zo'n ..kinderachtig" ding
gaan zitten. En waar overlevering en mode
in Nederland machtige factoren zijn.
zullen wij het voorlopig wel niet zover
brengen ais Italië, waar men de indruk
krijgt, dat ledereen liever per motor-
acooter dan op welke andere wijze ook
zijns weegs gaat.
Het merkwaardige verschijnsel doet zich
nu voor. dat b.v. in de detailhandel, niet
de motorhandelaar maar wel de auto
mobielhandelaar. ala verkoper van motor
scooters optreedt, zodat men zich niet aan
de indruk kan onttrekken, dat de motor
scooter op dit ogenblik voornamelijk het
afzetgebied van de automobiel belaagt.
In het Zuiden van ons land bevindt
slch een houtkaponderneming, die 63
automobielen in gebruik had Deser
dagen heeft men het besluit genomen
ongeveer 80 stuks te vervangen door
motorscooters, omdat men het econo
misch niet verantwoord acht. dat de
employé, die zich uit hoofde van zjjn
beroep moet verplaatsen, dit doet met
behulp van 90 pk. waarbU hjj 1'/» ton
met zich meesleept en ettelijke vler
kante metera van de weg in beslag
neemt, terwijl dit verplaatsen even
goed met een motoracooter kan ge
schieden.
Een motorscooter moge minder be
scherming bieden tegen weer en wind dan
een automobiel, hij heeft in dit opzicht
ongetwijfeld voordelen boven een motor
fiets. Hij kan ln een land dat gedwongen
ls spaarzaam te leven en meer aandacht
te besteden aan ecoonmiache vraagstukken
in het algemeen en aan besparingen ln het
bijzonder, goede diensten bewijzen, mits
men de „psychologische" tegenstand weet
te overwinnen. Bij dit alles, bij het vraag
stuk van bromfiets zo goed als bij het
probleem der motorscooters, apelen finan-
eieel-economische factoren natuurlijk een
belangrijke rol. De gemiddelde Scooter-
prijs ligt op het ogenblik tussen de 1300
en 1500. Nu er plannen zlln, In Neder
land de productie op grote schaal ter hand
te nemen, ls de kans. dat deze prijs be
langrijk zal kunnen dalen, natuurlijk
groter geworden. Ook de bromfiets wordt
technisch steeds beter, en In prijs jager
waarbij wij de kwestie ln hoeverre de
kostprijs beheerst wordt door algemene
economische factoren die op de grond
stoffen noteringen van invloed zijn. buiten
beschouwing laten - zodat men uit dezen
hoofde een toeneming van het verbruik
zal mogen verwachten.
Met deze waarschijnlijke groei voor ogen
I Ia een afdoende wetgeving op dit bUzon-
der# verkaersgebitd een aersta verelata.
llNSDAG 13 FEBRUARI 1951
EERSTE BLAD - PAGINA 3
Van ome speciale verslaggever).
J De wereld wemelt van uitvinders minder van grate, dan wel van kleine en
ieel kleine. Menigeen meent met een aardig idee het ei van Columbus gevonden
ie hebben en zegt dan: „Daar nfeem ik patent op". De uitvinder heeft echter
Kiets te nemen Odk niet, al heeft hij een briljante vondst gedaan, die h^m
Kouden horizonten voortovert. In Den Haag zetelt namelijk een critische octrooi-
«asd met 300 man personeel, waaronder 100 experts (voornamelijk ingenieurs),
Mie uit moeten maken, of het verschil tussen hetgeen bekend is en êen nieuwe
finding zodanig is, dat van een geniale vonk gesproken kan worden.
J Totnogtoe zijn in Nederland ln totaal
kofO octrooien verleend en men zou
Eitult de conclusie kunnen trekken, dat
EU in Den Haag met octrooien smijt. Zo
ü».t evenwel allerminst. Als u oen nieuw
■Kft eierdopje, een vernuftige kleerhon-
Er of een'of ander nieuw systeem ult-
Enkt moet u werkelijk niet verwachten,
lat hét verkrijgen van een patent eigen-
tftk niet meer ls. dan het vervullen vèn
En aantal formaliteiten, die wat geld en
Fat tijd vragen.
F Terdege wordt ook In uw eierdopje naar
4e geniale vonk gezocht. En dit gebeurt
in de hand vnn millioenen octrooi-schrlf-
,n uit alle delen der wereld. Niemand
ou in deze papieren doolhof de weg we-
>n. indien men niet een bepaald Inde-
nffcRvsteem opgesteld had Zo heeft men
a een onderverdeling gemaakt in 18.000
roepen van techniek, en iedere expert
ehandelt nu een vast aantal rubrieken.
Het eierdopje komt bij de ingenieur te-
«echt die op zijn kamer in stalen systeem
asten de beschrijvingen heeft van pa-
■nten op het gebied van messen en vor-
en. theemutsen en alles wat
nnex is. Hij bestudeert de octrooibe
schrijvingen van eierdopjes uit Californië
en Mexico en wellicht blijkt dan jam
mer genoeg voor u dat uw eierdopje al
tientallen jaren geleden (om maar eens
wat te nqemen) ontdekt werd door een
vernuftige meneer in een voorstadje van
Londen. Of er is zoveel overeenkomst, dat
de zaak „geketst" wordt.
Het is ook wel voorgekomen, dat een
bepaald Idee maar eventjes ln botsing
kwanj|met 14 octrooischriften tegelijk en
soms Roemen ook allerleijuridische
puzzles op: t
Weinig nieuws onder de zon
Bij de octrooiraad weet men heel goed.
dat er in feite weinig nieuws onder de
zon iszelfs op het gebied van uitvin
dingen. Dit neemt niet weg. dat toch jaar
lijks vele uitvindingen zeer ten Bate van
onze nijverheid (en dikwijls ook van onze
deviezenpot) een octrooi krijgen, d.w.z.
wettelijk beschermd worden tegen naboot
sing. Is e^en bepatüd bekertje, vulpen of
kraantje door de deskundige aan een
vooronderzoek onderworpen, dan gaat de
vinding met een advies naar een van de
leden \{an de octrooiraad (twintig in ge
tal. die elk voor zich o6k weer expert zijn
op het terrein van bepaalde technische
groepen). De uitvinder wordt hierna op
geroepen en dan zijn er maar twee mo
gelijkheden openbaarmaking of afwijzing.
In het laatste geval (denkt u) ls de ge
schiedenis uit. maar dat is niet waar. De
mogelijkheid tot hoger beroep staat nog
open en de uitvinder kan zijn idee voor
een commissie van drie verdedigen, waar
bij hij zich meestal terzijde laat staan door
een octrooi-gemachtigde. Indien de vin
ding er dan doorheen komt. volgt alsnog
openbaarmaking. De nieuwe gedachte
wordt, nauwkeurig beschreven en toege
licht in gedrukte vorm (schrik niet uit
vinders) vier maanden voor het publiek
tw inzage gelegd in de leeszaal van de
octrooiraad.
Veelal stelt de uitvinder zijn eigen
octrooischrift op, maar hij kan het toch
maar zelden stellen zonder de tussenkomst
van een reeds genoemde octrooigemach
tigde. die het klappen van de zweep kent.
Wanneer men het Haagse telefoonboek
openslaat, zal men zien. dat het aantal
octrooibureaux legio is. Op die bureaux
doet men niets anders dan uitvindingen
beschrijven „pasklaar" maken, verdedi
gen. enz.
Natuurlijkdit alles kost wel wat
geld. Wanneer men in beroep moet komen
of. op ander terrein moeilijkheden onder
vindt, stijgen kosten automatisch. In
dien de zaak op rolletjes loopt, kost een
octrooi .naar schatting ongeveer 300
gulden (inclusief het drukken, dat voor
rekening van de octrooiraad komt), maar
een aanzienlijke stijging is ook niet bui
tengesloten. wanter is o.a. nog een
tweede beroepsinstantie!
Nog meer onkosten
Indien de vinding riamelijk vier maan
den ter Inzage heeft gelegen (het gevaar
(Voor diefstal is dan al heel gering, om
dat de octrooiraad immers reeds de nieu
we gedachte kent), bestaat altijd een kans.
dat er oppositie komt. Want ten slotte zijn
niet alle vroegere vindingen algemeen be
kend. Het is heel goed mogelijk, dat een
bepaalde fabriek ineens komt vertellen:
„Ik kan u bewijzen, dat ik het eierdopje
of het automatische vloeiblad. waarvoor
die mijnheer patent vraagt, reeds meer
dan drie jaar vervaardig en op de markt
breng
De uitvinder kan nu bij de afdeling van
beroep (ditmaal vijf leden) opnieuw protest
aantekenen, waarbij het wenselijk is, dat
hij zich wederom juridisch-deskundig laat
bijstaan. Gevolg: nieuwe kosten. Komt de
nieuwe vinding van het eierdopje er door.
dan wordt het octrooi verleend en de
zaak Js in orde. want de uitvinder kan zijn
nieuwe idee op de markt gaan brengen.
Men ziet dus. dat de weg van de uitvin
der naar wettelijke erkenning verre van
gemakkelijk kan zijn. Het voordeel is ech
ter. dat het passeren van een dergelijk
nauwe vooronderzoekings-buis de uitvin
der garandeert, dat zijn octrooi inderdaad
geldig is. De zeef van de oppositie-ter
mijn van vier^naanden heeft zulke f!i_~
mazen, dat her maar hoogst zelden vc
komt. dat een octrooi naderhand nog nie
tig wordt verklaard. 1
Bepaalde landen verlenen eefcoctrool
zonder meer zoals Frankrijk eïHatèn
de vraag naar de geldigheid over aan de
rechter, wat wel eens tot vreemde toe
standen kan lelden.
Over het algemeen is het in ons land
zo. dat 50 procent van de aangevraagde
octrooien de eindstreep niet haalt. Jam
mer is daarbü. dat veie uitvinders bU
gebrek aan geld niet in staat zijn een be
paald idee er door te krijgen. Het dient
echter gezegd te worden, dat het octrooi
apparaat in ons land vernuftig functio
neert om bepaalde nieuwe geestelijke goe
deren van ons volk te bes
Prins Michel van Bourbon Parma en de
prinses Jolande de Broglie voor de villa
-van ex-koning Michael van Roemenië te
Villefranc?-sur-Mer (Rlvièra). Het paar
trouwt in Mei.
8.000 Stakende Londense havenarbeiders
zijn weer an het werk gegaan en men ver
wacht. dat de 9 000 stakers in Liverpool.
Birkenhead en Manchester dit voorbeeld
t zullen volgen. De kwestie waar het om
t gaat. het ontslag van zeven arbeiders we
gens het aahzetten tot onwettige staking,
zal gerechtelijk worden behandeld
In een document met Instructies voor
zeelieden, hoe zij zich van hun „kapitalis-
I tische bazen" kunnen ontdoen, meende het
r? officiële Britse vakvejtoond van zeelieden
T een bewijs te bezitten vodr het commu-
B r.istische streven naar sabotage op koop-
K vaardijschepen. Er ls echter twijfel gere-
f. ren aan de- echtheid van dit document.
Mogelijk is de vakverenigingsleiders een
1 vervalst document in handen gespeeld.
Maandag zijn 1 200 sjouwerlieden van
1 een opslagplaats der Spoorwegen in Lon-
den een Jangzaam-aan-s'aking" begon-
ren. omdat vier van hen. geheel in over
eenstemming met het dienstrooster, ander
werk hadden gekregen. De 200 electriciens.
die werken voor het Festival of Britain
i gaan weer aan het werk. Zij zullen waar
schijnlijk l\et verlangde hogere loon krij-
i gen.
De Amsterdamse politie heeft zich de
I laatste weken speciaal beziggehouden met
14 de bestrijding van dc nvnaaldiefstallen.
gldlc in Amsterdam veelvuldig voorkwamen.
Oud lood brengt op het ogenblik NÉ per
kg op, geel koper 2; brons 2.50 en rood
koper zelfs 3 per kg. Deze prijzen zijn
wel bijzonder verleidelijk. ;net name voor
arbeiders Jn sloopbedrijven en in metaal-
fabrieken.
In de week van 20 tot 27 Januari en ook
ln de afgelopen week zijn door de politie
op het Waterlooplein en omgeving steek-
jBr; proeven genomen. In tot uil zijn dertien
mensen gearresteerd, die met partijtjes
oud metaal een der arrestanten had 42
r opkopers
onmiddel-
te hebben
gepleegd. Al deze arrestanten zijn voor de
I officier van justitie geleid en in voorlopige
hechtenis gèsteld. Twee werden voor de
politierechter geleid, die een hunner vér-
oordeelde tot twee weken hechtenis en de
ander, die geen brandschoon verleden had.
E tot zes weken.
Terwijl de belde grote partijen in Oos
tenrijk na het overlijden van president
Renner nog geen candidate» voor het pre
sidentschap hebben genoemd, heeft het
grote Oostenrijkse blad dc Salzburger
N a c h r i c h t e n, de candidatuur gelan
ceerd van de hertog Von Hohenberg. j»id-
ste zoon van wijlen aartshertog Efönsz
Ferdinand van Oostenrijk uit diens morg*-
natisch huwelijk. De hertog, die zich tot
nog toe niet met de politieke strijd heeft
ingelaten, heeft tijdens de Duitse bezet
ting twee en een half jaar in het concen
tratiekamp Dachau doorgebracht.
Na de bevrijding van Oostenrijk aan
vaardde hij op verzoek van de Sowjet-
Russiaehe bezettingsmacht het burgemees
terschap van het dorp Artstetten in de
Russische zone. waar hll woonachtig is,
een benoeming, die bij de burgemeesters
verkiezingen werd bekrachtigd. Alle po-
Ringen der volkspartij, hem bij de verkie
zingen. zowel in 1945 als in 1949. een plaats
in het parlement te doen innemen, heett
hll afgewezen.
Dc hertog Von Hohenberg is geboren op
29 September 1902 te Wenen, en op 28 No
vember 1926 In het huwelijk getreden met
Elisabeth gravin Von Waldburg-Wolfegg.
KS Hij heeft vijf zoons.
,yuu meiaai een aer arrestanten
kg lood bij zich op weg naar op
■l:. waren. Zij legden allen vrijwel onn
lijk de bekentenis af diefstal te 1
De regering van India
heeft ten behoeve van de
strijdkrachten van de
Ver. Naties in Korea een
ambulance beschikbaar
gesteld, die
326 man met
gen. Onlangs
bulancc uit Calcutti
trokken. Vóór het ver
trek werd de troep
geïnspecteerd door de
bevelhebber van het le
ger in India, generaal
K. M. Cariappa.
in
Volgens de Weense correspondent van
de Daily Telegraph bevindt Beria.
de Sowjet-Russische vice-prcmier en lid
van het politieke bureau, zich thans met
76 Russische specialisten op het gebied
van Tsjecho-Slowaakse zaken te Praag.
Deze groep zou in feite het bestuur van
Tsjecho-Slowaküe overgenomen hebben.
Reizigers uit Praag, aldus de correspon
dent. hadden de eerdere berichten ofn-
trent Beria's aanwezigheid in Praag be
vestigd.
Hij zou met een speciaal vliegtuig ge
komen zijn. De Russische groep had zich
onmiddellijk na aankomst verdeeld en
kleine groepen hadden zich naar de ver
schillende ministeries begeven. Thans
kon geen enkel ministerieel besluit wor
den genomen zonder de goedkeuring van
de Russen. Voorts waren drie Tsjecho-
Slowaken medegekomen, die naar men
meent enige tijd. in de Sowjet-Unie heb
ben doorgebracht.
In Praag heerste een sfeer van „on
beschrijflijke spanning en angst" Alle
nauwe verwanten van dementis, de ge
wezen minister van Buitenlanse Zaken,
ovet wiens lot men in de Westerse pers
in het duister tast. zouden gearresteerd
zijn. Zelfs de (kok en andere leden van
zijn huishouding waren voor verhoren
gearresteerd.
Reeds eerder werd gemeld, dat Zorin,
plaatsvervangend minister van Buiten
landse Zaken der Sowjet-Unie, in
Praag is.
13 Doden, 4 vermisten
Te Tschamutt in Graubiinden zijn Zon
dagavond electrische leidingen en tele
foonverbindingen door lawines vernield.
Een deel van de plaats moest worden ge
ëvacueerd.
Het dorpje Somfo bU Beliingzona (Z.W.
kanton Tesslno) is eveneens door een la
wine getroffen Er zijn geen slachtoffer».
De Zwitserse meteorologische dienst
heeft bekend gemaakt, dat het lawinege
vaar ten Noorden van de St. Gothard „kri
tiek" is.
De lawine te Airoio. nabil de St.
Gothard. heeft 6 personen het leven ge
kost. onder wie twee vrouwen en twee
kinderen. Men heeft de ljoop opgegeven
verscheidene vermisten nog levend gan te
treffen. De lawine kwam in de buurt van
de dorpskerk tot stilstand.
De lawine te Fraeco werd voorafgegaan
door een hevige sneeuwstorm gepaard
gaande met onweer. Het dorpje is volledig
bedolven onder de sneeuw Slechts dc
kerktoren is zichtbaar. Tien van de 16 on
der de sneeuw bedolven personen zijn tot
dusver gered. Men vreest de overigen niet
meer te kunnen redden.
Volgens de laatste gegevens ls de toe
stand aldus:
Airoio: zes doden, vier personen nog be
dolven. twee gewonden; Frasco: zes do
den; Onserone: één dode.
Tal VAN BELGEN wrijven zich de
ogen uit. Langzamerhand begint het
verrassende feit tot hen door te dringen.
dat het land er anders uitziet dan in hun
jonpe jaren en hun verbazing geven ze
lucht in brieuen, dte in stromen de re
dacties van de onderscheidene daob aden
bereiken. In sommige van die brieven
komt een zeker misnoegen tot uitdruk
king. andere laten echter woorden van
lof horen.
£>e lofzangers menen, dat de verande
ring" cén bewijs van vooruitgang is. België
is. naar het schijnt, bezig zijn oude karak
ter te verliezen en een soort van -.Ame
rika" in het klein te worden. Uiterlijk en
innerlijk is de verandering zó groot en zo
diep. dat Amerikanen zich. afgezien van
dc taal. in België dadelijk thuis gevoelen.
Reeds vóór de oorlog begon de hemel
boven België er anders uit te zien. dank
zij de bouw van de „Boewntoren" te Ant
werpen. een gebouw van 23 verdiepingen,
dat zich bij de haven verheft. Hierop volg
de de bouw van het „Palais de la Rési-
dence". een ekyskraper ln het hartje van
Brussel, dat in verschillende stadia van
dc laatste oorlog de Duitse Luftwaffe en
de Britse Luchtmacht tot hoofdkwartier
Het na-oorlogse] woningvraagstuk en het
gebrek aan grond waren oorzaak, dat na
de oorlog tal dan „opwaartsstrevende
woonblokken weifden gebouwd.
De aanwezigheid van Amerikaanse troe
pen in Belgie nsj de tweede wereldoorlog,
de Marshall-hulp en het aanmerkelijke
doUarcrediet. dat België heeft ontvangen,
dit alles heeft er toe bijgedragen de ste
den van aanzien te doen veranderen. En
ook de vele Amerikaanse films, welke in
geheel Belaië worden vertoond, hebben
hun stempm^ op het leven bij onze Zui
derburen gezet Vorige maand bij voor
beeld vertoonden van de 19 bioscopen,
welke Brussel rijk .is. er veertien een
Amerikaanse hoofdfilm in dezelfde week.
Twee bioscopen ln het centrum van de
Belgische hoofdstad vertonen geregeld
Amerikaanse films, die titels dragen al»
„Hollywood Peep show" en ..Broadway
revels" en die worden aangekondigd als
Amerikaanse burlesken die echter
streng Verboden zijn voor de jeugd bene
den de achttien jaar.
„Hot dogs
Het jongste voorbeeld van de wijze,
waarop Belgie allerlei Amerikaanse ge
woonten begint over te nemen, vindt men
ft, een Brussels warenhui», waar een
kwiek meisje in een witte jas. op het hoofd
een witte muts. zoals de verkoopstertjes
in de Amerikaanse drugstoresplegen te
dragen, achter een glanzende machine
„popcorn" (gepoft graan) staat te verko
pen. In de winkels vindt men volop Ame
rikaanse sigaretten, kauwgum en Pakjes
met allerlei Amerikaanse lekkernijen. Ook
vindt men in België tal van ..zelfbedie
ningswinkels" waar de huisvrouwen, alles
naar Amerikaanse trant, bij binnenkomst
een wagentje grijpen, waarna ze zich
voorzien van de waren, die ze nodig heb
ben. deze op het karretje laden en ten
slotte bij de uitgang betalen De rekken in
de winkels zien er bijna net zo uit als die
ln overeenkomstige Amerikaanse zaken:
men vindt er flessen en blikken met al
lerlei Amerikaanse sausen, ketchup, fruit,
kip. kalkoen, vlees en soepen.
Het laatste ls Amerikaans bier ln blik.
En een andere nieuwigheid is. dat een ma
gazijn adverteerde- ..Amerikaanse metho
de van kleermaken", bij welk «ysteem het
mogelijk fs een „pre-fab". half klaar cos-
tuum. te krijgen binnen tweemaal vier en
twintig uur na bestelling en na éénmaal
passen.
Coca cola die in België, net al» in
Amerika, ook wel „coke" wordt genoemd,
wint snel terrein en is zelfs bezig een na
tionale drank te worden. De café's nemen
grote hoeveelheden van die drank, die in
België zelf wordt gebotteld, af. maar er
gaan ook duizenden flessen naar de mi
nisteries. fabrieken en kantoren. De rage
gum te kauwen is zo groot geworden, dat
de kauwgum-automaten, die men bij de
vleet aantreft in Brussels straten, dage
lijks moeten worden bijgevuld.
Het sterkst echter is misschien de Ame
rikaanse Invloed nog te zien op de grote
verkeerswegen, waar van alle tien wagens,
die de Belgische letters dragen, er zeker
zes van Amerikaanse oorsprong zijn De
stedelijke taxi's in Brussel zijn kort ge
leden in Amerika ontworpen. De reus
achtige wagens bezorgen de Brusselse po
litie heel wat hoofdbrekens wan» de stro
ten in de hoofdstad van België zijn niet
breed. Het model van een Amer-kaans.:
tram is onlangs uit de Verenigde Staten in
Beléië ingevoerd en naar dit model zal de
Belgische industrie -nu heel BetRtfë -tun
tramwagens gaan voorzien.
De woorden „American Soda FoiraflBT
ziet men des avonds in neonletters btfven
tenmin*e ze» inrichtingen langs de bou
levard. Drie van die restaurants hebben
bovendien borden met de woorden „Hot
dogs 6 francs: Hamburg-rs 8 francs"
Brusselse „Times square"
Voor de oorlog plachten gidsen de Place
de Brouckère in het centrum van Brussel
de „Belgische Piccadilly" te noemen. Te
genwoordig heet ze in de taal der gidsen
„De Brusselse Times Square".
En in de grote hotels moet het kamer
meisje tegenwoordig aan de mannelijke
gasten vragen:
Want your pants pressed. Sir' fWi.t
u dat uw broek wordt opgeperst mijn
heel') en dit kunnen ze heus al me. een
aardig Amerikaans accent uitspieken
Verder houden de hotels er rekening
mee. dat de gasten aan tafel ijswate zulr
Ier vragen Tal van „maïtres d'hótel" d'%
voor de oorlog hun wenkbrauwen oo-.ok-
ken wanneer een gast een glas water turf
de vragen bevelen deze tafeldrank thans
aan als een middel ter bevordering van de
spijsvertering.
Op het plein voor het station Brussel-
Noord zit tegenwoordig een eenzaam
schoenenpoetser. Op een ooidje boven zijn
hoofd staat te lezen: Shoe Shine 4
francs.
Geheel veramerikaanst is België echter
nog niet. Nog steeds heeft het geen melk
man. die in de vroege ochtend een fles
melk voor de huisdeur zet. En ook ziet
men des ochtends vroeg geen krantenjon
gens. die dagbladen huls aan huis bezor-
fen. Op dit punt blijft men de traditie ge
trouw. d.w.z. dat de heren op weg naar
hun werk of terugkerend, een krant kopen
ln de winkel waar ze langs komen.
De vakverenigingen zien intussen de
ver-amerikanisering met lede ogen aan en
hebben daarover reeds klachten geuit.
Door de Amerikaanse verkoop en produc
tie-methoden. door het systeem van cafe
taria's en automatische restaurants en los
se automaten is. naar de vakverenigingen
menen, het werkloosheidsvraagstuk in
België, dat toch reed» een ernstig karak
ter droeg, nog vergroot.
DE BENELUX
Bijvoorbeeld'hic
kostprijs van
haólt het B<
prijs ligt bij
de Tol-Unie
dien.
kracht wei
van (slaat d<
heeft moeilijkheden,
een kleine reden: de
Hollands Ei, daar
ei niet bij! Die kost-
veel léger, dat maakt
ager. Maar boven-
nze hennen! Hun Leg-
met een moyenne,
len in elkaar!) schier
U stond er op, dat het goed moest
lijken, meneer.
Q Het Italiaanse parlement heeft zich
moeten bezighouden met een baby of
eigenlijk met de moeder van de baby iq
kwestie. Het ontving n.l. bericht van het
Christen Democratische parlementslid.
Maria Pucêt, dat zij haar mandaat wenste
neer te leggen, daar zij moeder tyas oe-
worden en haar kind haar nodig had.
Nadat haar brtef was voorgelezen, dron
gen enkele, mannelijke leden er op aan,
dat haar verzoek zou worden verworpen,
maar tenslotte kreeg zij toch haar zin.
honderdtachtig in het jaar. terwijl d$
Kip der Bel'genbroeders. nog èfgezien
van dure voeders, maar komt tot Hon-
<Jerd-Vijf-ep-Veertig. Jaja, die kip van
Jbns. die Wéért zich!
HET GAAT NIET GOED met Neêr-
lands Voetbal. Zo menig speler, jong,
maar goed al. doet voor God Mam
mon grif een voetval, hij tékenten
verdwijnt met spoed al! Hoe heer
lijk is het. dat de Hennen, door haar
prestaties, die wij kennen, als zij door
kippenrennen rennen, en dan met
eitjes ons verwennen, de Sport-Eer
weten hóóg te houden, door heur pro
ducten. die vertrouwde. Op voetbal
basis zijn wij stumpers, al dragen wij
de mooiste jumpers, met stopper-spil
len. fors als bumpers. Wij kijken tróts
zo n flinke Hen na, alsof 't een Kraak
was of een Lenstra, want op 't gebied
van eierleggen. heait Nederland het
nog voor 't zeggen.
DE VOETBALCRACK mag ons ont
glippen. het water komt ons tot de
lippen, er valt toch één feit aan te
stippen: de redding komt van onze
kippen. Zojuist zijn wij hier. ongedeerd,
uit Deurne weer teruggekeerd, wanr
Wij (U kunt ons heus vertrouwen), een
LEGWEDSTRIJD mochten- aan schou
wen. Elf Nederlandse kloeke kloeken,
ja. hennen, die men vér moet zoeken,
zij lieten in gënót ons zwelgen, ver
sloegen 't elftal van de Belgen, in lèg-
gingsdrang gewoon uniek, luid toege
juicht door het publiek. De sportroem
gaat niet naar de kelder! Wij zagen
daar een Barnevelder, (kip Alida uit
Roodeschool). die scoorde fèrm de
tiende goal. met H glanzendbruine en
ovale, dat ei. dat wij ten enenmale, in
Nederland wel duur betalen, maw
waar geen ander bij kan halen Ons»«\
is zwaarder, rijker, puurder, en
der Belgen is nog duurder. Wij jui
daar op de tribunenu ja. 't is
a la fortunede Toss was
lijk oké. we legden aanstonds
n set
IIs werk
WIJ JUICHTEN DAAR aan ^én stuk
doorhet werd een groot suppor
ters-koor. Hup, witte leghorn, ouwe.
trouwe, gij zijt de zuil. waarop wij
bouwen! huphupdaar gaat ons
Wyandotje, o kijk dat dotje. vr(j van
't snotje, en kijk die Parelhoenders
drukkenja, goal! Die aanval
moest wel lukken. Die parelhennen.
hoog in tel, in wèlberekend samenspel,
gekleed in spikkeltjes? van truien, zij
légden, ondanks hevig ruien. De Ster
van 't Veld bleek toch, weldra die
meergenoemde Alida, zij heeft ons véél
geluk verschaft, werd nóóit voor na-
pikken gestraft. Hup Witkuif' Geef 'm
van katoen.jaja. jij bent een prach
tig hoen. nog even doorzetten
'hoera! Alwéér een ei van Alida. Ons
hoender-team. dat heus niet suf is.
legt nóóit een ei, dat slecht of muf
is. de Krielkip zit er wel als kind.
bij. maar legt een écht, en niet een
wind-ei. De Eindstand is tenslotte
prachtig: want Nederland kreeg hon
derdtachtig, en luid klonk op de
Keizerlei, in Antwerpen, het Lied van
't Ei. (De tekst vertel ik U hierbij: 't
is niet'het schone Ay Ay Ay, maar
„Toffe Kippen benne wij!").
HELAAS. DE PECH KOMT na deJBof.
Zojuist vernemen wij. hoe gróf. een
zware slag ons elftal trof. Kip Alida.
(schrik niet!) wordt Prof!! Ja, als nu
zelfs de beste kippen door 't bui
tenland ons gaan ontglippen, dan moet
hier worden ingegrepen. Royóél zijn,
gul. en niet benépen. Kip Alida heeft
ons onthuld, wét haar met bitterheid
vervult. ..Men geeft hier" - (sprak zij)
„nooit van dank blijk. Dus tekende tk
maar voor Frankrijk, 'k Bedank er voor.
(wat geen schandaal is), te leggen voor
Pluimvee-Centrales". Ja, Alida be
kijkt het zó. Zij ligt en legt nu int
Bordeaux, en krijgt er dagelijks vérs
stro. met extra gerst en mais cadeau.
En wie dus het nabij verschiet, niet
kippig, niet kortzichtig, ziet. die zegt:
„thans een besluit genomen' 't Ver
trek der hennen dient voorkómen.
Geen uittocht, geen massaal-vertrek.
voor hennen alle hens aan dek' Van
'n schone overwinning rèp-je. de mond
werkt als een juichend klepj^ behagen
zo'n elftal schep je nijet Kip ik
"je. Kip, ik h b je* Dót moet
zijn. en dus: bezinmng. Niet
kakelen, maar overwinning!
WOUTERTJE
DE SPAANSE REGERING heeft Span-
je's grootste danser ..Antonio" onder
scheiden met het Grootkruis van Isabella
de Katholieke
In de twintigste eeuw heeft Spanje, twee
grote dansgenieën gehad: Antonia Marca.
ook hier te lande bekend als „La Argen
tina" en „Antonlo". wiens werkelijke
naam is Antonio Rui2 Soler.
De Republiek heeft La Argentina in 1932
onderscheiden met het Grootkruis van
Isabella de Katholieke, dat gebeurde dus
vier jaar voor haar plotselinge dood in
Saint Jean de Luz in 1936. Nu heeft de
regering van generaal Franco dezelfde
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
1053/54 Juist, toen Pilon de hoek van
die straat wilde omslaan, stond hij op
eens voor 'n heleboel mensenEn
opeens zette hij grote ogen van verba
zing. Want. zag hij goed. of droomde
hij?Dat waren toch zijn dorpsgeno
ten, zijn eigen vrienden?!
De andere Kabouters stonden al even
verbaasd te kijken als hij.
Pilon!! riepen ze. Neen maar. wat 'n
verrassing! Hoe kom Jij hier?
Hoe komen jullie hier?! riep Pilon
op zijn beurt.
Toen «tonden zé allemaal opeens te
dansen van plezier, zo blij waren ze. el
kaar te zien.
We dachten, dat je bij die storm
toen verongelukt was. want we hoorden
of zagen nooit meer iets van je! zei de
burgemeester.
Pilon vertelde, wat er met hem was
gebeurd.
En nu woon ik al een hele tijd hier,
en ik heb het wèt goed! zei hij Maar
hoe komen jullie nu zo opeens hier in
Speelgoedstad verzeild?
Tja dat is een hele geschiedenis:
zei de burgemeester.
onderscheiding toegekend aan de 29-jarige
Seviliaan.se danser, die door interpretatie
van Spaanse volksdansen wereldberoemd
is geworden.
Geen onderscheiding kreeg evenwel An
tonio's partner, Rosario Perez, de sndere
„helft" van het danspaar Antonio en
Rosario". Hoewel Rosario vermoedelijk
wel nooit de hoogte van La Argentina zal
bereiken, heeft zij toch een onmiskenbaar
groot talent eri het feit. dat zij niet in de
hulde is begrepen heeft dan ook menig
bitter commentaar in de pers opgeleverd.
Beiden zijn thans 29 jaar en ze dansen
reeds 22 jaar tezamen Toen Antonio zes
jaar was verdiende hij al enkele armzalige
centen met dansen op de muziek van
draaiorgels. Op zijn zevende jaar leerde hij
dansen onder leiding van een balletmees-
ter in Sevilla. die hem een aardig partner-
tje gaf. een eveneens zevenjarig meisje.
Rosario. Toen ze acht jaar waren traden
ze samen op in het Teatro Duque te
S{villa en hiervoor kregen ze samen een
gqge van 25 peseta's per keer. Jaren later
striken ze 11.000 dollars op voor een enkele
dans ten behoeve an een film, die in
Hollywood werd opgenomen.
New York is hun tweede tehuis. Rosario
heeft een flat in New York en één in
Madrid. Zij is in 1939 in Mexico gehuwd
met de pianist van het danspaar. Silvio
Masciarelli, van wie zij echter sedertdien
gescheiden is.
Als broer en zuster
Wij leven als broer en zuster. Geen
van beiden kunnen wij er eenvoudig aan
denken ooit met een andere partner te
dansen, heeft Antonio verteld aan Leoca-
dio Mejias, die in het Madrileense blad
..El Alcazar" het levensverhaal van het
danspaar ln 24 afleveringen heeft gepu
bliceerd.
Antonio is een van de tien kinderen van
een chauffeur te Sevilla. Hij en Rosario
hebben al dansend tienduizenden, kilo
meters in Europa, en Noord- en Zuid-
Amerika afgelegd. In deze 22 j.h;
„opgeklommen" van goedkope n
in Barcelona naar het Waldori
hotel in New York De meeste ai
reiken snel een zeker niveau
dan daarop staan. Maar Antoi
Rosario zijn voortdurend hoger gestegen
In 1949. toen het paar na een 14-jarige
afwezigheid in Madrid terugkeerde, moest
de politie de straat tegenover het Madri
leense Fontalba theater afzetten Dit be
tekende op zichzelf al een triomf, want
het U heel wat gemakkelij!
danser^ (e laten bejubelen door New
Yorkers op zoek naar exotische en kleur
rijke taferelen dan de Madrilenen tot er
kenning te brengen, dat een kunstuiting
werkelijk de moeite waard is.
Toch. toen Antonio in 1950 andermaal in
Madrid terugkwam, bleek zijn kunst nog
meer le hebben gewonnen Een jaar Jn
Europa had zijn dansen gepolijst en ge
vijld. Hij heeft zich leren hoeden voor het
iets overdrevene, het iets te uitbundige,
dat bijna iets clownesks aan zijn danfen
gaf.
Tijdens de burgeroorlog vertrokken An
tonio en Rosario als derde klasse passa
giers in een emigrantenschip naar Ame
rika. Ze hadden bij het uitbreken van het
conflict een engagement in Barcelona, en
toen een gezelschap Spaanse dansers een
bezoek aan Zuid-Frankrijk ging brengen
om gelden in te zamelen voor de Repu
blikeinse oorlogvoering, gingen ze mee,
deserteerden in Marseille en vertrokken,
beiden 16 jaar oud. op de bonnefooi naar
Amerika.
Trionifale thuiskomst
Vier jaar lang voerden ze Spaanse dan
sen uit in heel Zuid-Amerika van Buenos
Aires tot Cuba, van Santiago in Chili tot
Rio de Janeiro en eindelijk, in 1940. kregen
ze een contract in New York. waar ze
zouden dansen in het Waldorf Astoria
hotel. Ze gingen er voor zes maanden heen
en bleven er zes jaar. welk «verblijf werd
onderbroken door enkele tournée's naar
Mexico en Centraal Amerika. Ze vertrok
ken uit Spanje in 1936. twee onbekende
mensjes op een emigrantenschip. Ze keer
den terug op een ochtend te Algeciras in
het Zuiden
aantrekkelijk
douane had
het doorzoi
fers, waarin j
borgen. Toen het douaneonderzoek ten
slotte achter de rug was en de bagage vrij
gegeven, hield de plaatselijke politie de
vrachtauto aan om te zien of er niet iets
van sigaretten of andere contrabande in
werd vervoerd. De druppel van de emmer
der beproevingen liep over toea ze de
armzalige bus. die zo aftands was. dat ze
ieder ogenblik in duiRen scheen te zullen
vallen, ontwaarden Ze begonnen er toen
aan te wanhopen of ae hun geboorteplaats
ooit zouden bereiken. Daarom huurden ze
verscheidene taxi's om hen en hun bagage
naar de plaats van bestemming te brengen.
Sedertdien hebben ze geheel Europa
kriskras doorgereisd Maar Rosario begint
er genoeg van te krijgen.
Aiies. i^at ik. na 22 jaar te hebben
gereisd, verlang, is een rustig thuis. Ik
wilde, dat ik ml)n flat in Madrid en New
York tot één werkelijk rustig thuis kon
