SPANJAARDEN Zelfstaüdigheid der Universiteiten moet groter worden Slaapdorp bouwt dagverblijf Duitse regering verdeeld over te nemen maatregelen Gaan we naar EEN NIEUWE IJSTIJD toe? f ™n STROOMLOOS en JALOERS if**' Expert zegt: Guillot-tin was expositie besehaHigd vóór Egyptisch parlement veroordeelt Franse wreedheidin Marokko Festival voor Groot-Brittan n ie here idt West-Europa produceerde verleden jaar 52 millioen ton staal Productie in 1953 elf millioen ton meer Kort Journaal van 1 't Kan vriezen, 't kan dooien Zorgen van Nederlandse huisvrouwen hebben keerzijde in Australië Iedereen helpt! Ze begeren dollars Natuurijs wordt geoogst TWEEDE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCHE COURANT DINSDAG 6 MAART 195f Toch blijven er nog vraagtekens De tin-deskuritüge. de heer Q F Lun- aingh Scheurleer, die oh verzoek van de verzekeringsmij. waarbij hé* Delftse mu seum Het Prinsenhof, de tincoliectie van de heer Guillot uit botterdam had verze kerd. Is tot de conclusie gekomen, dat de geruchtmakende beschadigingen op het Guillot-tin noch in het Delftse museum, noch in museum Boyrtigns kunnen zijn aangebracht Tot deze conclusie is de heer Scheurleer gekomen aan de hand van een foto. tijdens de tin-expositie in He: Prin senhof genomen en waarop een deel van de tinnen voorwerpen, die de heer Quillot ln bruikleen had Afgestaan, voorkomt. De directeur van Het Prinsenhof.* nbeèk Wijsenbeek ttaeft vastgesteld, dat de I schadigingen op het op de foto duldel mr F. D. be- duldelpk Guillot-tln oa een antieke tinnen papkom - precies dezelfde waren als die waarover later zoveel misbaar werd gemaakt. De heer Scheurleer kwam bovendien tot de ontdekking, dat de be schadigingen op het Quillot-tin (op dj-le onbetekenende na) reeds lang vóór de ex positie waren aangebracht HU (naakte dit op uit het feit. dat de deuken, diohtgeklop- te gaten en scheuren, waar het in deze kwestie om gaat. alle bedekt waren met 'n laag lin-oxyde (patina), dat alleen kan zijn ontstaan na een proces van dele iaren en dan nog wanneer bet tin In de «roi»d hefcft gezeten. Dit met het merendeel van de Gulllot-coHcdtie het geval geweest De tinnen voorwerpen zijn bijna alle opge graven uit de grond van de Rotterdamse binnenstad na de verwoesting van Mei 1940. Slechts van drie lichte beschadigin gen op enkdie voorwerpen van-het Gulllot- tln wordt aangenomen dat ze van recente datum zijn. aangezien deze niet met pa tina waren bedekt en er het blanke tin op te vderschiin kwam Muaca geen schuld ,Op grond vato deze bevindingen heeft het gemeentebestuur van Delft, bij monde van de burgemeester, mr G. E. van Wal- suin. gemeend zowel het museum «Het Prinsenhof als het museum Boymans van elke blaam die haar inmiddels zou heb ben getroffen, te kunnen zuiveren HU verklaarde echtkr bij voprbaat en met nadruk, dat hU de verdere conclusies, die uit het rapport van de heer Scheur leer zouden zijn te trekken, geheel op rekening van derden 'aat De Delftse po litie is met haar onderzoek in deze af faire gereed maar met de Rotterdamse politie is dit nog niet'het teval in ver band met het» feit. dat de beer Guillot thans niet gehoord kan worden. Zoals wij reeds schreven Is hij in een psychiatrische Inlichting opgenomen Het laatste woord ln deze opzienbarende geschiedenis is dus nog niet gesproken en ook de directeur van Het Prinsenhof bleek niet jn staat af doende klaarheid te verschaffen Hij deel de mee. dat zUn museum de tinnen voor werpen uit de coHectie-Gdillot zelf ver zekerd had voor een bedrag van ruim 300(L nadat een verzoek aan de heer GuiHoY. de te verzekeren waarde op te geven, onbeantwoord was gebleven. Na de ontdekking van de beschadigingen gaf de heer Guillot als waarde een bedrag van 10.000 op en sprak hij tegenover een verzekenngs-expert over het Indienen van een hoge claim Qe heer Scheurleer kwam na zijn onderzoek tot een schade bedrag van circa f 25 (wegens de drie lichte, recente beschadigingen. wHarvun niet kan worden vastgesteld waar en wan neer ze w«yden aangebracht) V8n de bewering van de heer^glllot. dat de tinnen voorwierpen. In de'mand waarin ze aan hem werden teruggezon- den. door elkaar gegooid zouden zijn en in. -° e'8 van vloeipapier opzet telijk .waren verwijderd^ verklaarde de heer wijsenbeek. dat dm thans op lqsse schroeven staat. Waarom en dat lijkt ons uitermate belangrijk - wlldJ de di recteur niet meedelen Het Gulllot-lln Is. zoals hU zegt. door a*hem in een mand verpakt, naar Rotterdam gebracht met de bedoeling het rechtstreeks bil de heer Guillot thuis te bezorgen Door omstandigheden werd de directeur in mu seum Boymans opgehouden waarna hU de conservator verzocht, de mand met het tin aan het opgegeven adres te doen bezorgen De mand bleef enige weken in de portiers loge van Het museum staan (wegens ziekte van personeel) en is toen door twee sup poosten naar de woning van de heer Guil lot gebracht Vooraf hadden zij vluchtig in de mand gekeken wat er in zat en had den toen gemeend, dat dit aardewerk was. Er Is nog veel in deze affaire, dat op heldering behoeft. Pluft voor hoog gozagHorguuti 'Eur. lundhoiiu pool De speciale commissie voor de landbouw van de Europese Assemblee heeft te Slfaatsburg oen plan nifigendtnen tot op richting van een hoog lezngsorgaan voor .hot vormen van een pool van Europese landbouwmarkten. Heft plan. dat is opgeste.d door H Char- pentier (Frankrijk) stelt v. or 1 Eep Idging uitvoerend* commissie. 2. Een consultatieve groep, welke boe ien. fabrikanten, handelaars en verbjui- kers vertegenwoordigt. 3. Een parlementaire assemblée, samen gesteld uit een Eerste Kamer van minis ters van Landbouw en een Tweede Kamer, welke de parlementen van de Raad van Europa vertegenwoordigt 4 Een gerechtshof. Het plan zal worden voorgelegd aan de Europese Assemble op di bijenkomst, welke iq>Mei a s. zal worden gehouden te zamen met een tegenvoorstel van D Ec- dea (Engeland) voor een conferentie a»an regeringeja Vn landbouworganisaties om plannen te bespreken voor een hoog ge zagsorgaan voor de landbouw Rotterdam. 5 Maart. Waterrootvlas 3 70— 4.30. beste soorten tot 4 90 Dauwrootvlas middensoorten 2 50-3 33. beter vlas tot 3.75 Afvallen: gezwingelde lokken l to—f 1.65, alles per kg Markt kalmer, de afnemende productie wordt tegen deze prijzen geheel verkocht. Het nieuwe rootselzoen Is begonnen De Egyptische Kamer van Afgevaardigden heeft unaniem de Franse „ipethoden van wreedheid" in Arabisch Marokko veroordeeld. De Kamer gaf haar volledige steun aan „de sultan, de leiders van de Istlqlal en het dappere volk van Marokko in hun strijd voos vrijheid en onafhankelijkheid". He Kamer wekte de Egyptische en de Arabische regeringen op afle pogingen in het werk te stellen „om een eind te maken aan de Franse slachtingen in Marokko" en ver zocht haar voorzitter de aandacht van de ifarlementen van alle bevriende landen op de gebeurtenissen daar te vestigen. Sommige afgevaardigden riepen om het verbreken der betrekkingen met Frankrijk. Amerikaanse interventie Op een massavergadering te Cairo i« besloten „de Marokkaanse nationalisten te steunen in hun worsteling tegen het Fran se imperialisme". De Mohammedaanse* staten werden opgeroepen "Frankrijk poli tiek. economisch en cultureel te boycotten. Een resolutie verzoekt de Verenigde Na ties spoedige stappen te doen „om de ag- gressie tegen te gaan". De leden vanw Arabische Liga werden verzocht de kwes- tiè voor de Verenigde Naties te brengen. Het Amerikaanse departement van buK tenlandse zaken heeft er bjj Frankrijk en Marokko op aangedrongen „gematigdheid" te tonen b(j het oplossen van de politieke moeilijkheden in Frans N'oord-Afrika. zo heeft een woordvoerder van dit departe ment. Michael McDermött. aan Reuter meegedeeld. Hjj sprak een persbeHcht van Cairo te gen. als zou zijn departement bjj Frankrijk hebben geprotesteerd wegens de toestand in Marokko. Hoewel een woordvoerder van het Fran- sfe ministerie van buitenlandse kaken ca tegorisch ontkende dat de V.S. zich in de Marokkaanse kwestie hadden, gemengd, handhaafde McDermött zijn verklaring. Men zou zweren, dat dit een foto is, maar het is toch een schilderij, een overzicht van de tentoonstelling op de Zuide lijke Theemsoever, zbals die er paat uitzien, gp de rivier ziet u de aanlegsteiger voor de bootjes, die bezoekers naar de tentoonstelling zullen brengen. De koepel daarachter zal de grootste ter wereld zijn en Koepel der ontdekkingen" hgten. Tussen die koppel en de eerste bruq wijst de Skylon omhoog, 1 pifur-symbolisch ding zoals we dat van Ahoy' kennen. Het lijkt op een enorme, puntige sigaar en het is zo bevestigd, dat men tfe illusie krijgt, dat het zweeft. Op de oigde kmit- toren voorbij de eerste brug. staat een radarapparaatj dat contact km maken met de fit brug en de cathedraal Verderop zijn de Waterloo >an St. Paulus zichtbaar. 279 Schoprn in de Waterweg In de afgelopen week zijn de Waterweg binnengekomen 279 «loom. en motorsche pen metende 434 316 n.r.t In hetzelfde tijdvak vajj 1950 liepen 260 stoom- en motorschepen, metende 374 832 n.rt. binnen. Sinds 1 Januari 1951 zijn aangekomen: 2384 schepen (2080 schepen ln 1950) IN WET GOEDERENVERVOER BINNENSCHEEPVAART ^MOET MEER WORDEN GEREGELD Adres KameiN'. Koophandel voor Friesland Bij een vergelijkende beschouwing van het ontwerp van wet tot regeling voor het vervoer van goederen met binnenschepen (Zitting 1949—1950 No. 1776) met het nader gewijzigd ontwerp van wet tot regeling voor het vervoer van goederen met vrachtauto's (W.A.G.) is het onze Kamer gebleken, dat beide regelingen van dezelfde strekking zijn, onderling sterk verband houden, zoals in de toelichtingen oJk is aangegeven en van ongeveer over eenkomstige zakelijke inhoud zijn, zo schrijft de Kamer van Koophandel en Y Fabrieken voor Friesland aan .de Tweede Kamer Bij vergelijking met het oorspronkelijk ingediende ontwerp W.A.G. kon onze Kamer tot haar ge noegen opmerken, dat aan enkele door haar kenbaar gemaakte bezwaren Is tegemoet gekomen. In het wetsontwerp betreffende het vervoer van goederen met binnenschepen zijn deze eveneens verwerkt Echter is de Kamer van oordeel, dat het destijds geuite principiële bezwaar, dat in het wetsontwerp te veel wordt overgela ten aan nadere regeling bjj algemene maatregel van bestuur, niet voldoende is ondervangen en dat dit bezwaar ook tegen het onderhavige wetsontwerp dient te worden ingebracht. De hoofdpunten, waarop bjj de uitvoering dient te worden gelet, moeten in de wet zelve een plaats vinden, opdat de uitvoering niet te veel afhankelijk kan zUn van de persoonlijke inzichten van de wissèlende bewindslieden of van de politieke tendenzen van het ogenblik. Dit klemt temeer, omdat ten aanzien van een zeer belangrijk punt. het algemeen vervoersbelang. thans weliswaar een omschrijving is opgenomen, doch deze definitie zo ruim gesteld is. dat de daarin vermelde criteria voor verschillende in terpretatie vatbaar zijn al naar gelang het maatschappelijk en politiek inzicht van degene, welke die norm zal hanteren. Met betrekking tot de Adviescommissie Goederenvervoer, genoemd in art. 6, is in de W.A.G. omschreven hoe deze commis si* wordt samengesteld De Kamer is van mening, dat een dergelijke omschrijving In de wet eveneens dient te geschieden ten aanzien van de andere in de wet ge noemde commissies. A dviescom missie In het wetsontwerp mist de Kamer een commissie, welke de Commissie Vergun ningen goederenvervoer omtrent de daar bij ingekomen aanvragen heeft te advi seren. waarbij dan uiteraard tevens in d« wet moet worden aangegeven de samen stelling van die adviescommissie, zoala voor de Adviescommissie Goederenver voer. die overigens een andere taak heeft, ln art 6 is geschied. Het past naar de me ning van de Kamer geheel In de proce dure. welke in dit wetsontwerp telkenmale bij de beoordeling van vergunningen naar voren komt. dat een dergelijke advies commissie wordt ingeschakeld Is aan de vroeger met betrekking tot het ontwerp W.A.G geuite wens der Kamer, dat voor het vervoer, hetwelk zich uit sluitend binnen de provincie beweegt, de Rijksinspecteur van het Verkeer als ver- gunninggevende Instantie wordt Inge schakeld. zodat niet alles over de centrale Commissie Vergunningen Goederenver voer behoeft te lopen. Inmiddels voldaan, ook in dit wetsontwerp is dit systeem «en- genomen De blote vermelding echter, dat de Rijksinspecteur omtrent de te beoor delen gevallen adviej inwint overeenkom stig bij algemene maatregel van bestuur te stellen regelen. Kan de Karrier niet be vredigen. In de wet dient daaromtrent meer vermeld te worden, in welk verband de Kamer Ankt kan een voorschrift, dat de Rijksinsfp:teua verplicht is advies in te winnen Van een fcommissie, waarvan de minister 'de leden benoemt, terwijl de sa menstelling van de commissie zoals dat voor de Adviescommissie Goederenver voer is geschied in art. 6. moet zijn aan gegeven. Tijdsduur vergiMutingcn Ook volgens dit wetsontwerjrelullen de vergunningen voor een bepaalde periode worun versterkt, voor tien jaren vooc zov/(|het ongeregeld vervoer betreft, voor geh vervoer is deze tijdsduur zelfs jf jaren Ireperkt. Al moge deze be king wenselijk zijn om met het oog de coördinatie van het vervoer de ge- ;enheid te hebben op een bepaald tijd- waarop alle verstrekte vergunningen vernieuwd moeten worden, de situatie van het vervoerswezen in het algemeen te kunnen overzien en aan de hand daarvan maatregelen te nemen voor het volgende decennium, acht de Kamer dit voor de.be drijven die een goodwill opbouwen, fu nest. Let men tevens op de bedrijfsappa- ratuur. dan kan opgemerkt worden, dat een schip een lange levensduur heeft ge durende welke het volwaardig voor het bedrijf kan blijven. Wil men in verband met een mogelijke coördinatie inderdaad een beperkte tijdsduur aan de vergunnin gen geven, dan zal deze veel langer ge steld dienen te worden dan thans. In dit wetsontwerp is geschied, waarbij de Ka mer minstens aan een verdubbeling der genoemde termijnen denkt. Ten aanzien van het vervoer met dek schuiten in de haven van Harlingen. spe ciaal bij het lossen van houtboten. meent de Kamer te mogen volstaan met te ver klaren. dat zij zich gaarne aansluit bij hetgeen de Kamer te Amsterdam omtrent dit vervoer naar voren heeft gebracht. Meningsverschillen hebben betrekking op de handels- en de prijspolitiek De nieuwe toespitsing der Duitse betalingsmoeilijkheden in de Europese Betalings unie vormt een onderdeel van een serie economische besprekingen, die deze week te Ronn zuilen worden gehouden. Het probleem is nog meer acuut geworden, nu de voorlopige cijfers voor Januagi hebber^ aangetoond. dat de buitenlandse handel van West-Duitsland in deze maand een achteruitgang had te boeken. Volgens informaties van de Diisseldorfse „Industriekurier" bestaatjn de boezem der Duitse regering ver schil van mening over de vraag op welk^ 4Mjze men de moeilijkheden zal moeten overwinnen. Vooruitzichten zijn niet bijster rooskleurig Minister Erhard, de minister van Econo mische Zaken, wil. ondanks de moeilijkhe den die zich voor Duitsland zullen voor doen als het E.B.U.-crediet is uitgeput en als men in Mei het extra credtet der E.B.U. met twintig mülioen dollar per maand zal moeten gaan aflossen, het be ginsel der liberalisering handhaven, ook wanneer daardoor de toestroom van niet- essentiële producten zou voortduren. Daa rntegen zouden zolrel dr Adenauer als dr Schaeffer, de minister van Financiën, lot de overtuiging zijn gekomen, dat een beperking van de import door heUstopzet- ten van luxe invoer noodzakelijk is ge worden. Schaeffer zou voorstaan, dat West-Duitsland op grond der O.E.E.S.- bepalingen een tijdelijke opheffing van de liberalisering zou verzoeken. Naar vef- luidt zou de minister van Financiën daat- bij steunen op de administrateur der E.C.A., Foster, die tijdens zijn bezoek te Bonn zich eveneens voor een beperking der liberalisering zou hebben uitgesproken Gemis aan inzicht Ook op wijder zicht zijn de economische perspectieven van West-Duitsland blijkens de jongste officiële prognose niet zeer gun stig. Het onlangs door de regering aan de raad der O.E.E.S. uitgebrachte rapport heeft de verwachting uitgesproken, dat Duitsland fft 1953 nog steeds een ongedekt tekort van 163 millioen dollar op zijn betalingsbalans zal hebben. De handels balans zal tn dat jaar nog niet in evenwicht zijn. ofschoon men er op rekent, dat de uitvoer tot 38 milliard dollar zal zijn gestegen. Tot dusver was de verwachting dat bij een export van 3 5 milliard dol ir de Duitse economie zichzelf zou kunnen bedruipen en blijkbaar hebben de jongste ervaringen der E.R.P.-autoritelfen aan leiding tot meer reserve gegeven. In industriële kringen in Duitsland wordt thans een poging gedaan om de betalings moeilijkheden. waarvoor Duitsland eens te meer staat, geheel en al toe te schrij ven aan gebrek aan inzicht van hfet bui tenland in de werkelijke Duitse positie en onderschatting van de prestatie, die nodig is. „om de brede massa der bevolking immuun te maken tegen inblazingen van het communisme". Het blad der Dussel- dorpse Industriëlen „Industriekurier" be toogt. dat het buitenland dit over het hoofd gezién heeft, toen het Duitsland ai» part ner in de E.B.U. opnam „zonder het gen Blijkens de herziene cijfers, die Zondag door de afdeling staal van oe Economische Commissie voor Europa gepubliceerd zijn. bedroeg de Westeuropese ^taalproductie verleden jaar 52.213.000 metrieke ton tegen 8 041.000 ton ln de Oosteuropese landen exclude/ Joego-SJavlë De staalproductle van de Sowjet Unie ln 1951 wordt op meer dan 24 millioen ton genflmd tegen 20 6 millioen ton ln 1949 I}e Amerikaanse staal productie bedroeg verleden laar 87De6E°C E°nraamt in haar herziene cijfers, dat de Westeuropese st« ilproductie tegen 1953 63.230.000 ton za4 bedragen tegen een productie van 10.7?, millioen ton in de Oosteuropese satelHeilanden Als product!eciifer voor West-Dultslpnd wordt voor 1950 12 121 ^00 ton genoemd en naar verwacht wordt zal West-Duitsland de grootste productietoeneming zle" geven en wel van 8 680 000 ton in 1950 tot 14 800 000 ton ln 1953. De sideling staal van de E.C.E. zegt. dat verwacht wordt. dat. de totale Europese «taalproductie, excl. die van de Sowjet-Unie. tegen 1953 bijna 75 millioen ton zal belopen. ZIJ deelt verder mede. dat bij de raming van het Europese staalverbruik op 60 millioen ton ln 1953 geen rekening is gehouden u et de bewape ningsprogramma's Het normale staalver, bruik in het afgelopen jaar wordt geraamd od meer dan 52 millioen ten Het zou on juist zijn aan te nemen. dt»i een aanhou dende grote vraag zou rechtvaardigen, dat er geen rekening gehouden wordt met maatregelen tot bevordering van de effi ciency en van lagere ko3t»-n in de Euro pese staalindustrie De enige bevredigen de permanente basis voor vergroting van de vraag naar staal moet ?l1n vergroting van het staalverbruik door bevordering van kwaliteit en goedkooo e !n het rap port wordt verder nog ge-cgd dat de ko mende paar jaren mogelijk de export van Europees staal naar Afrika het Midden- en het Verre Oosten en Latiins-Amerika zal verminderen daar de productie in die gebieden sneller toeneem' dan het ver bruik Ofsdhoon er nog steeds een vrij goede markt in de V.S. a voor Europees staal, aldus het rapport, ib' dit mogelijk slechts van tijdelijke aard zijn. uitgangspositie te geven die enigszins overeenstemming was met zijn deviezenbe- hoefte". Wel of niet prijsstop Het Westduitse kabinet wijdt een spe ciale zitting aan de economische moeilijk heden. Het zal daarbij ook voorstellen v-n de bank der Duitse Landen behandelen tot verdere credietbeperkingen. De meningsverschillen tussen de mi nisters beperkten zich niet tot de han delspolitiek. ZU bestaan ook ten aan zien van de prijspolitiek. Minister Er- hard wenst het beginsel der vrije prijs vorming te handhaven. Hjj heeft de mening uitgesproken, dat een navol ging van de Amerikaanse loon- en prijsstop voor Duitsland niet moge lijk zou zUn. «angezien alle waren in de zwarte handel zouden verdwijnen H(j wordt in deze zienswijze gesteund door de liberale vicekanselier Blurcher Het verluidt, dat Adenauer en Schaef fer daarentegen niet van de prijsstop afkerig zouden zUn. Inzake de noodzaak het binnenlandse verbruik, vooral van luxe producten, te verminderen, bestaat in de regering een stemmigheid De ministers Schaeffer en Erhard zijn evenwel ook over de methode om zulk een vermindering te bereiken van uiteenlopend inzicht. Erhards plan om de luxe-consumptie te belasten met een soort verpachte staatslening is op scherpe af- wijflng van de minister van Financiën gestuit. Ondanks het streven der regering naar een beperking van de luxe-consump tie vindt men in bepaalde organen der openbare mening nog de opvatting dat ..luxe en overmatig verbruik in Duitsland zelden voorkomen en eigenlijk beperkt zijn tot de weinige plaatsen, waar buitenlan- defs verblijven". KUNSTNIEUWS De zaak v. Meegeren- Vermeer Prof. Corrmans komt in Rotterdam luisteren naar Decoen Prof. Coremans..de directeur van het scheikundig laboratorium der Belgische musea, die mede het deskundige onderzoek leidde in de zaak Van Meegeren—Vermeer, heeft tegenover de Brusselse correspon dent van het ANP verklaard, voornemens te zijn. de lezing, die Jean Decoen op 21 Maart in de aula van het Museum Boymans te Rotterdam zal houden, te zullen bij wonen Prof Coremans is echter niet van plan. zelf het woord te voeren Hij za pas stelling nemen tegenover Decoen. nadat hij kennis heeft genomen van de volledige inhoud van het boek van Jean Decoen. dat deze maand zal verschijnen, en waarin Decoen verklaart en tracht te bewijzen, dat het „Laatste Avondmaal" van dc heer Van Beunlngen en de ..Emmaüsgangers" van de Stichting Museum Boymans wel degelijk authentieke Vermeers zijn. Prof. Coremans verklaarde verder, liever te zien. dat de Nederlandse Justitie de zaak Van Meegeren-Vermeer in Nederland zou herzien, indien het boek van Jean Decoen daartoe aanleiding mocht geven, voordat zulks voor een Belgische Rechtbank zou geschieden .Ik beschik nog over enkele argumenten, die ik op het nieuwe proces naar voren zal brengen en die voor de heer Decoen en zijn aanhangers een on aangename verrassing zullen betekenen", zei hij. De Britse „show boat", het omgebouwde vliegtuigmoederschip Campania, zoals de kunstenaar James Holland het ziet. Het is een varende tentoonstelling over de geschiedenis en de verrichtingen van het Britse volk. Ter gelegenheid van het Britse Festival zal het in diverse Bntse 1 steden te zien zijn en na afloop van de feestelijkheden staat een bezoek aan nndere landen van het Gemenebest op het programma Er is f5 millioen voor uitgegeven. 'Praeses Generale Synode Heden kwam oj> Woudachoten te Zetstde nieuwe Generale Synode der Nederlonds Hervormde Kerk, die 1 Mei a.s definitief ral ontreden, bijeen, ter verkicrlne o.a. van een praeses De vergadering, waarin 51 van de 54 leden aanwezig waren (het ai.ntal classed) is bij de nieuwe orde van 45 op 54 gebracht. De vergad«#ing werd geopend door ds J C Sickesz uit Terneuz,en In de feerste stemming werd gekozen ds H J F Wes- seldijk. Deze hield de benoeming enige tijd in beraad. Daarna dfclde hij mede oeze niet te kunnen aanvaarden Bij de tweede stemming werd met vrijwel alge mene stemmen tot praeses gekozen ds J R Wolfensberger te Amsterdam Deze aanvaardda de benoeming Kosteloze visa voor Australië Met ingang van 1 April 1951 kunnen Ne derlanders. die in het bezit zijn van een geldig paspoort en tijdelijk dan wel duur zaam in Australië wensen te worden toe gelaten. kosteloos visa van de daartoe voor afgifte bevoegde autoriteiten ver krijgen. Anderzijds zullen met ingang van die datum onderdanen van Australië, houders van geldige Australische paspoorten, die Nederlanders wensen te bezoeken, voor een verblijf van niet meer dan drie maan den zonder visum 'n Nederland worden toegelaten De in beide landen geldende wetten en reglementen inzake de binnen komst het verblijf (tijdelijk of duurzaam) en het verrichten van arbeid, blijven van kracht. ons land Tegen Vletor. hoofdrechcrchour van de staatsiecherche. die ln Duitse dienst trad. S S -er werd en de hand had In de arrestatie van vele Nederlanders die nooit uit gevan genschap terugkeerden, was in Den Bosch 20 Jaar geCtst. De offtcter van de Roermondse rechtbank, waar deze zaak gisteren nog maals diende, etste tl jaar met aftrek. Uit spraak over 14 dagen. Dood in het weekeinde. Maandagmiddag werd ln een huls te Amsterdam, onder aan de trap van een door hem alleen bewoonde wpntng. het stoffelijk overschot gevonden van een 63-Jartge grondwerker Het onder zoek van de politie heeft uitgewezen, dat de man Zaterdagnacht, vermoedelijk onder de Invloed van sterke drank, van de trap Is gevallen. ....de wereld Te Ruhrort raakte Vrijdagnacht door onbekende oorzaak de heer A- Schljvens uit Dordrecht, die daar met zijn sleepboot lag. te water en verdronk. Over gifgas heeft volgens een Ameri kaanse zegsman radlo-Peklng alleen gespro ken „om te vissen" Commentaar op deze Chinese beschuldiging acht men te Wash ington „tijdverspilling". Als dit alles ..Het ls niet waar" moet betekenen, had men ons Inziens nog meer tijd kunnen sparen door het in vier woorden te zeggen Maar men zal een reden hebben voor deze omhaal van woorden. Hartkwalen kan men tegenwoordig tn Amerika volgens dezelfde methode registre ren als aardbevingen, met behulp van een (kleine) seismograaf, die aan het been van de patiënt wordt bevestigd Al tienduizenden arbeiders hebben het voorbeeld van Cuccht en Magnant gevolgd en zijn uit de Italiaanse communistische partij of aanverwante extreme groeperingen getreden, aldus gnuift de schrijvel-polltlcus Ignazlo Sllone. aociaal-democraat van de linkervleugel. En dit is volgens hem nog maar het begin van de crisis ln de commu nistische beweging. Het Is niet waar dat zich bij de Engelse koning een herhaling zal voordoen van de ziekte, welke hij aan zijn been heeft gehad aldus een officiële ontkenning van een be richt. dat ln een van de Engelse Zondags bladen verscheen. Het geld van de E.C.A. zal volgens een Amerikaanse woordvoerder voortaan mis schien worden gebruikt voor uitgaven, dte de verdediging van N e d e r I a n d. België en andere Europese landen zullen versterken. Roofmoord op Sumatra Naar eerst thans wordt gemeld werd enige tijd geleden een roofmoord ge pleegd op drie Europese planters nabij Sidatnanik in de omgeving van Pcma- tang Siantar (N^-Sumatra). De planters zouden betalingln aan ondernemings- arbeiders -doen. Ze padden een bedrag van ongeveer r 49 000 bij zich Dit kwam enige misdadigers, ter ore Zij hielden de jeep, waarin de planters zich bevonden, aan en schoten de weerloze mannen ter plaatse dood. Al het geld werd buitge maakt. Japan zou al een, vredesverdrag hebtwn, ais dc Russen dc besprekingen niet hadden ve traa«d met pogingen om veto-bevoeed- held to krijgen, aldus h<y Amerikaan*"» de. partement van ^buitenlandse zaken Mal k heeft Zaterdag gezegd dat hij niet meer praten Amcriltanen fner deze kwestie wil MARKTBERICHTEN v Vecmarkl Breda Op de Bredase veerparkt werden giste ren aangevoerd in totaal 122 stuks vee te weten 6 paarden 60 runderen. 1 graskalf en 55 biggen. De aanvoer was régclmatig. De handel in gebruiksvee was tamelijk lui, het vet- vce daarentegen ging iets gemakkelijker van de hand. tegen ongeveer dezelfde prijzen als vorige week De aanvoer ln biggen was tamelijk, de nandel daarin stug. de prijzen constant atelüng V°°r gehee' ZCer grotc bclan8" Paardenmarkt te Ctreeht Op de Utrechtse paardenmarkt werden Maandag aangevoerd 394 paarden De p/' IV} ,v"'®erden vo°r luxe paarden 8001050. Werkpaarden 750 f 950 oude Paarden 525- 775. paarden boven' mar l Paarden benëden 3 bit, t veulens f 300 450, hitten f 450—ƒ700. De handel was redelijk. VEEMARKT ROTTERDAM. 80M Maarf 1851- Aanvoer in«4«taal waarvan naar schatting BOIf-vetie koelen en ossen. 1530 gebruiksvee, 21 vette kaveJen',^ *r„askalVeren 2456 nucK Hpn is ',2 va,kens "9 biggen. 163 paar- 65 schaPen «f lammeren, s weide-lammeren en 43 bokken of geiten 2c kwal"1 k,Wa' 11A0-f 2 60' zc KWttl 2.10—2 40. 3e kwal 2.00—2 10 vette kalveren 2 60-2 00 2 30-2 »0. 2 1(^30 'slacht! paarden 1.95. i.|5. 17S. .lies per kg TraJ. V- ka veren m_. J"»'»™ veren 47 42.—, 23.— schapen 160- mlkkoeien 1000.—, nuchtere kal- 38-: biggen 35.-, 30.-. 123 -, 83 -; kalf- en nun— tmn' 700 varekocien nuu.- D25-. 480 vaarzen 675 -, 600 500 pinken 475 - 400 -, 325 Aanvoer vette koelen lots ruimer handel- v!mp°w ,end prlJz*n al* gisteren Aanvoer hm H.Ï3 ïrfn matig, handel: vlot; prija- S:rd.AanV0" R'"k«lvercn: tets groter ïiJlr traag: prijzen voor de slacht Iets aget. verder onveranderd Aanvoer btaaen Hchteric-uli»uirSAPend: Zwai? PriJshoudend', Lr«r!f t J!8, Aanvoer nuchtere kalveren: handel tamelijk; prijzen: Iets lager. «Jachtpaarden: flink: handel; lm u "lat lfl8er Aanvoer schapen; Annvnoi lnhandel Stug; ruim prijshoudend. Aanvoei kalf- en melkkoeien: even groter s»nt?u, i"TP.ef: p'.1Jztr °"vei anderd behalve kwal. Iets stijver Aanvoer vare koeten tamelijk-, handel: kalm. prijzen: beste Iets hoger, verder stabiel. Aanvoer vaarzen en pinken: even ruimer; handel: flauw prijzen als vorige week. Co6p. Tuinbouwveiling „Barendrecht Omstreken" O A.. Barendrecht. Vetllngberlcht van Maandag Maart I95i- Boerenkool 22—31. Groenekool 10—19- Gele koo 8-12. Rode kool 10-22. Kroten 4—la- Pret 8—13. Veldsla 1 04—1 32: Uien 60—430' Winterpeen 2 50-4 40; Witlof 23-41; sprm- i!!n..3ST73 Rabarber 28—54; Goudreinetten 23—44. Present van Engeland 21—45 Tuinzo«t Jona,han 28-59 Aanvoer spruiten 14 824 kg. Aanvoer witlof 11 329 kg. KAASMARKT BODEGRAVEN. 6 Maart. Aangevoerd 47 partijen, le Kwali teit 2.16—2.20. 2e kwaliteit 2.11—2.1», extra zware tot 2.18, per kg. Handel Halm tAART 1851 EERSTE BLAD PAGINA 3 Rapport Staatscommissie Hoger Onderwijs Verkorte academische studie voorgesteld Dê Staatscommissie, gevormd door prof. mr C. W. v. d. Pot, prof. mr A.M. Donner en prof. dr F. L. R. Sassen, die ln Mei 1949 werd belast met het onderzoek naar de mogelijkheid van da vernieuwing van ons hoger Onderwijs, is met haar arbeid gereed gekomen. De commissie is tot de conclusie gekomen, dat niet kan worden volstaan met het aanbrengen van wijzigingen in dè bestaande Hoger Onderwijswet, doch dat een geheel nieuwe wet daarvoor in de plaats dient te komen. De voornaamste nieu>fl|gheden in de voorgestelde wet zijn: ruimere doelstelling van het hoger onderwijs* instelling van een Hoge Academische Raad; wijziging van het bestuur der Rijksuniversiteiten en der Technische Hogeschool te Delft en toekenning van rechtspersoonlijkheid aan de Rijksuniversiteiten en de Tech nische Hogeschool met de mogelijkheid van verdere zelfstandigverklaring. voering van het getuigichrlft van bacca laureus. een lagere academische graad, die na een verkorte academische studie, kan worden verkregen na het afleggen van een afsluitend examen. Het 1» gebleken, dat In tal van sectoren van het maatschappe lijk leven behoefte bestaat «an personen, die een beperkte, doch wel wetenschap pelijke opleiding aan de universiteit heb ben genoten. Gedacht is hierbij aan per sonen, die bepaalde functies in de journa listiek wensen te bekleden, aan leraren Verruiming van de vorming Volgens de bestaande wet van 1876 om vat het hoger onderwijs de vorming en voorbereiding tot zellfstandlge beoefening der wetenschap en tot het bekleden van maatschappelijke betrekkingen, waarvoor een wetenschappelijke opleiding wordt vereist. Sedert 1876 heeft ziéh echter een ontwikkeling voltrokken, die een verrui ming van de doelstelling gewenst maakt. Het hoger onderwijs moet ook. naast de bestaande vorming, de geestelijke en ze delijke vorming van de studenten en hun maatschappelijk verantwoordelljkhelds- gevoel beoordelen. Tijdens de bezetting zijn de denkbeelden gerijpt, dat een overkoepelend Inter- universitair orgaan zou moeten worden Ingesteld, waardoor de instellingen van hoger onderwijs, minder dan In het ver leden het geval was. onafhankelijk van elkaar en mirtder uitsluitend voor eigen groei en bloei zouden opkomen. Daarom wordt voorgesteld een Hoge Academische Raad ln te «tellen. Men zou die Raad uit sluitend een adviserende bevoegdheid wil len toekennen. Van deze Raad moet echter een hoog moreel gezag uitgaan. Het bestuur Dt minister ls voornëmens. overeen komstig het advies der commissie, over te gaan tot een wijziging ln het bestuur der Rijksuniversiteiten en der Technische Hogeschool. De colleges van curatoren zouden moeten worden omgezet in bestu ren. waarin onder meer de senaten der universiteiten zijn vertegenwoordigd. Ook heeft de Staatscommissie zich een raad van afgestudeerden gedacht. Bovendien zal de regering in het unlveftiteitsbestuur vertegenwoordigd moeten wezen. De mi nister kan zich verenigen met het voorstel het rectoragt te verlengen tot vijf jaar. met ten hoogste één verlenging voor ten hoog ste dezelfde periode. In het rapport der Staatscommissie ls een ruime plaats gegeven aan de ge dachte. dat een openbare universiteit zelfstandig moet kunnen worden verklaard, met als gevolg dat zij rechtspersoonlijk heid moet verkrijgen en aan haar bestuur ruimere bevoegdheden toekomen, zowel op financieel gebied als met betrekking tot de benoeming van docenten. Na afloop vsn elk jaar zal aan de Algemene Reken kamer rekening en verantwoording moe ten worden gedaan van het gevoerde fi nanciële beleid. Tandlieplkundigefaculteit De minister kan zlclv niet verenigen met het vooratel der Staatscommissie een tand heelkundige faculteit te atlchten. De op leiding der tandartsen kan worden onder gebracht ln een eub-facultelt van de facul teit der geneeskunde. Bij de doctorstitel zou dan de toevoeging van „arts" of ..tandarts" ieder mogelijk misverstand over de bevoegdheden van de drager van de doctorstitel, uitsluiten. De opleiding tot candidaat-notaris. candidaat-archivarls en praktlaerend psycholoog zal bij de uni versiteiten worden ondergebracht. Een nieuw element is de voorgestelde ih- aan scholen, aan «tafleden van een vak- verenigingsbureau, aan sommige maat schappelijke werkers en aan personen, die een werkkring aan een volkshogeschool Roeken. iu Titulatuur In het voorgestelde ontwerp wil de mi nister Ingaan tegen de door sommige ge promoveerde juristen aangenomen ge woonte om „mr dr" vóór hun naam te zetten. Inplaate van „dr mr", waardoor ze zich niét onderscheiden van degenen voor wie „mr dr" de aanduiding is. dat zij deetljde twee doctoraten, in de rechtswe tenschap en ln de staatswetenschap heb ben verkregen. Verder bestaan bezwaren tegen het officieel erkennen van de titel van „dra" vóór de naam van een doc torandus. Natuurlijk verhindert het niet aanvaarden vam „drs" ale titel niemand, die dit wenst, achter zijn naam de aanduiding te plaatsen, dat hij doctorandus is ln een bepaalde faculteit. Men wil inplaats van de titel „drs" de titel „mg" (magister) invoeren, een titel, die ook in het buitenland bekend is en die duidelijk te onderscheiden is van het in Rooms-Katholieke kringen vporkomende „mag". Aan het rapport is een minderheidsnota toegevoegd van prof. Doener die vooral bezwaren heeft tegen het zelfstandig ver klaren van de Rijksuniversiteiten en de Technische Hogeschool. In verband met de behandeling van de kwestie Kasjmir kan de afgevaardigde van India Sir Benegal Ran, f Unies) wiens beurt het was, deze maand niet het voor zitterschap voeren ran de Veiligheids raad van de Verenigde Naties. In zijn plaats presideert thans de Nederlandse gedelegeerdew de heer D. J. von Ballu- seck, die dr volgende maand de voor zittershamer zou hanteren. Positie Indoncsië-vliegtuigen Thuisreis: De Amsterdam, gezagvoerder Le Gooa, gisteravond te Amsterdam. De Vlaardingen. gezagvoerder Vickerstaff. van morgen te Rome. De Gouda, gezagvoer der Hofelt, gisteravond uit Bangkok Uitrela: De Utrecht, gezagvoerder Verhey, vanmorgen In Djakarta. De Delft, gezag voerder Houba, vannacht uit Bangkok De Curacao, gezagvoerder Vlotman. vannacht te Culcutta. T")E BODEMDALING van Nederland is de som van een ware bodemdaling. 1 eert zeetpiegelrijzing en een schijnbare bodemdaling. Met de ware bodem daling bedoelen wij een geologische daling, een zakken van het voetstuk, waarop ons land ligt. Deze daling staat dus los van een hoger of lager staan van het zeeniveau. De Noordzee is een grote dalende kom, een bekken, waarin als in een vergaarbak door rivieren al het afgespoelde materiaal van de hogere omgeving in het Zuiden en Oosten wordt neergelegd. Nederland ligt juist aan de rand van dit bekken. Met onze Zéid- en Oostgrenzen zit ons land als het ware vast aan meer stabiele gedeelten van de aardkorst, terwijl de Westelijke Noordzeekust de daling van het bekken reeds in duidelijke mate meemaakt. De geologische bodemdaling duurt nog tot op de huidige dag voort. ijstijd het grootste deel van Noord-Europa onder een enkele duizenden meters dikke ijskap lag bedolven, was door het extra gewicht, dat hier op de aardkorst rustte, deze als het ware wat dieper ingedrukt in de meer plastische ondergrond, die zich onder de buitenste korst bevindt. De korst zelf bestaat uit hard gesteente en is niet of practisch niet aamendrukbaar, maar de plastische onderlaag werd als het ware weggedrukt en bracht in het gebied direct bulten de ijsbedekking een opwelling van de korst te weeg. Breuken in de aardkorst In het bekken en ziin rand dalen op een bepaald ogenblik niet alle delen even enel. Er zijn delen, die als blokken blijven staan (horsten), wellicht zelfs rijzen ten opzichte van hurf omgeving, maar de ten dentie vgn de algemene beweging is dalend. Langs de breukvlakken, die deze delen van elkaar scheiden, konden veelal de haarden van de in ons land sporadisch voorkomende aardbevingen worden ge- localiseerd- Men denke b.v. aan de laatste aardbevingen. In November 1932, waar van haarden bij de Brabantse plaatsen Uden «.n Meyel bleken te liggen: Het was reeds bekend, dat deze plaatsen nabij een breuk in de aardkorst zijn gelegen De snelheid van deze geologische bodem daling van Nederland wordt berekend op ongeveer 4 centimeter per eeuw. Al naar de onderzoekingen die verricht worden, zijn de uitkomsten wel eene min of meer verschillend. De. in Haarlem gevestigde, Geologische Dienst, heeft reeds veel werk ln deze richting gedaan. Wellicht slaagt deze dienst, ln samenwerking met de zus terinstelling in Heerlen. he% geologisch bureau voor het Nederlandse mijngebied, er in om door het bestuderen van boor- profielen en terreinstudie de geologische factor ln de totale som van de bodemdaling van ons land met nog meer zekerheid cn nauwkeuriger te bepalen, en daarmede aan onze waterstaatkundigen van zijn kant een meer reëele basis te verschaffen aan de gegevens, die zij nodig hebben om de strijd tot het behoud van ons woonge bied met succes te kunnen voeren. Het effect van deze daling van de vaste grond wordt nog versterkt door een andere daling, die echter een meer tijde lijk kartkter heeft. Toen in de laatste HOGE WOLPRIJZEN "WE WETEN het allemaal: de uplprij- zen stijgen enorm en zullen in de toekomst nog meer stijgen. Huismoeders in West-Europa kijken dientengevolge bedenkelijk^ifaar de Australische wol- boeren, wie het naar den vleze gaat. lachen in hun vuistje en zetten de bloemetjes buiten. Weliswaar niet op een overdreven wijze, niet al te uitbundig, maar ze laten het geld toch rollen. Dit is eigenlijk niet meer dan redelijk en logisch De meesten hunnef hebben de laatste drie jaar drie- of viermaal zoveel verdiend als vroeger en dus ligt het voor de hand. dat zij zich de geriefelijkheden des levens, welke de stedeling reeds sinds twintig jaar geniet, aanschaft. Velen hun ner ook nemen de gelegertheid te baat om de schulden, welke ze ln de magere Jaren hebben gemaakt, af te betalen En allen zien hun uitgaven stijgen doordat de re gering een toeslag van 20"« op alle chèques (het gewone betaalmiddel in Australië) legt als voorheffing op de ln* kom8tenb«lasting. een nieuwe pas Inge voerde wijze van „heffing bij de bron" Blijkt de wolboer op deze wijze te veel inkomstenbelasting te hebben betaald, dan krijgt hij het teveel betaalde terug, maar van inkomen» boven 10.000 Australische ponden moet 15'/» Inkomstenbelasting worden betaald. Bovendien betaalt de boer een heffing van Vlt'l» aan de Australische Wolcommissie. De bloemetjes bulten Volgens berichten uit Canberra verdie nen de 500 ..woltelers daar gemiddeld 130 000 Austraftsrhe ponden per Jaar. De mensen ln d# „topklasse" staan, waf ln- knmsten betreft, op één lijn met de Ame rikaanse millionnair». Maar die vijfhonderd gelukkigen worden geacht 25 30 millioen Australische ponden aan Inkomstenbelas ting te betalen. Onder bepaalde omstan digheden is het zelfs mogelijk dat een wolboer voor een bedrag wordt aangesla gen, dat hoger is ais het bedrag van zijn J«rliJk8 inkomen. De Australiache schapenboeren hebben «teeds hun zoons naar goede scholen ge bonden. Ze hebben altijd solide wagens gekocht en dit laatste moesten ze wel. daar "Heen stevige wagens het ln de Austra- »«che wildernis uithouden. Ze hebben ook altijd perioden gekend, waarin ze veel geld uitgaven. Van tijd tot tijd gaan ze naar de stad om zich de dingen aan te acnaffen, waaraan ze reeds sinds maanden behoefte hebben, maar die ze niet konden gaan kopen, daar ze het te druk hadden voor een bezoek aan de bewoonde wereld De man. die vóór dc oorlog op zijn be scheiden bedrijf een eenvoudig autootje had. dat hoofdzakelijk werd gebruikt voor zijn werk. houdt er nu een grote familie wagen op na. die ook ln het bedrijf dienst doet. maar bovendien heeft hij een jeep. een truck enz. Al deze dingen, die vroeger wellicht zouden zijn beschouwd als een uitwas van overkapitalisatie. zijn tegen woordig in het bedrijf van een schapen- boer onmisbaar, al moet worden toege geven. dat sommigen in dezen wat over drijven. Gezien tegen een achtergrond van een zevenjarige periode zijn de gevallen van overdaad zeldzaam De Australische boeren hebben harde tijden doorgemaakt. Ze hebben te kampen gehad met over stromingen. droogteperioden, belachelijk lage prijzen en nubeleven ze een bloeitijdperk en hebben ze gelegenheid zich van hun schulden te ontdoen. Niet alles goud. Intussen worden tal van kleine zelf standigen getroffen door de regerings maatregelen. Immers ze missen de be schikking over het geld. dat hun nu reeds ontnomen wordt, tot het tijdstip waarop de inkomstenbelasting het volgend jaar vervalt Dit geld. dat soms in de duizen den loopt, hadden ze al die tijd kunnen beleggen of ze hadden er leningen mee kunnen afdoen, waarvoor ze nu al die tijd rente moeten betalen De prijzen zijn enorm gestegen, zelfs verdubbeld, blijkens cijfers, die het departement van Handel heeft gepubliceerd Prikkeldraad om de weiden te omheinen, kost honderd Austra lische ponden per mijl. dat wil zeggen, wanneer men binnenlands materiaal ge bruikt. maar geïmporteerd prikkeldraad kost wel zesmaal zoveel. Vele boeren ma ken gebruik van vliegtuigen om hun grondbezit snel te kunnen inspecteren. Ook doktersvisites moeten vaak per vlieg tuig worden afgelegd en voor het gewone verkeer is op die verre afstanden het vliegtuig eigenlijk ook onmisbaar Derge lijke vliegtuigen kunnen volgens de Aust ralische boeren niet als luxe worden be schouwd en was de oorlog niet tussen beide gekomen, dan zouden ze reeds lang over voldoende vliegmachines beschikken. Dan zouden ze trouwens ook tal van andere gerieven hebben. Met dat al zijn er ook anderen, die pro fiteren van dat gouden tijdperk. In Octo ber van het vorige Jaar gaf federale be middelaar J R. Donovan toestemming voor een loonsverhoging tn de landbouw, welke echter niet gold voor Queensland en West-Australië. wat niet belette, dat toch 60.000 arbeiders loonsverhoging kregen Andere verenigingen vroegen hun deel. De afdeling Victoria van de Bond van Wolhandelaren zagen zich geplaatst voor een ultimatum, dat hun noopte magazijn bedienden en inpakkers qen extr" toesla* van 10*/» op het loon te geven De man hen hadden 25'/. gevraagd. Ook de trans- Scandinavië komt omhoog Nu de ijskap in Scandinavië, op enkele restjes in het gebergte na. ia verdwenen, komt als van een zware last bevrijd, dit gehele gebied geleidelijk aan weer om hoog. Scandinavië rijst dus. en daardoor dalen de gebieden, die aan d« omtrek van de vroegere Ijsbedekking lagen. Op de grens van deze dalende en rijzende ge bieden moet dus een zone ztjn, waar al thans ten gevolge van dit proces, geen bodembewegin^i plaats vinden Deze zone fungeert Wis als een scharnier. De daling, die one land als gevolg van dit herstel van het evenwicht ondergaat, wordt wel geschat op enkele millimeters per eeuw. Het terugtrekken van het ijs na de laatste ijstijd levert behalve dit herstel van bet evenwicht, nog een veel grotere factor ln de totale som van onze bodem daling.- n.l. een zeespiegelrijzing. We kun nen aannemen, dat op aarde gedurende verschillende perioden de hoeveelheid water even groot is. Thans is van dit totaal een deel in de vorm van water in de zeeën, meren en rivieren, een deel als sneeuw en Ijs en een deel als waterdamp aanwezig. Tijdens de ijstijd was veel water in de vorm van ijs op het land vastgelegd. Toen ls de ijskap gaan smelten, de Scan dinavische en de kleinere ijskappen op de Alpen en de Pyreneeën, maar ook de veel grotere Noord-Amerikaanse, en door al dit vrij komende water is de zeespiegel gerezen. Nu zijn de waarden, die men voor deze zeespiegelrijzing berekent, nogal sterk verschillend, al naar de veronderstellingen die men daarbij maakt. Zij variëren van 60 tot 200 meter, terwijl in de meeste ge vallen een waarde van 90 meter werd ge vonden- Veel zal afhangen van wat nu gaat ge beuren. Of we gaan naar het In de geo logische geschiedenis normale wereldbeeld toe. namelRk dat van de wereld (ook aan de polen) zonder tjsbedekkingen. dan wel we bevinden ona ln de tlfd na de vierde fjstRd en gaan voort naar een warmere HJd tussen de vierde en toekomstige vijfde IjstUd ln. We moeten er hierbR wel rekening mee houden, dat uit de geolo gische geschiedenis van de aarde blRkt, dat een IjstRd niet een geregelde, ja zelfs een zeer zelden voorkomende vetschljnlng op aarde Is. In een ijstijd blijkt ongeveer 30 procent van de totale landoppervlakte met ijs te ztjn bedekt. In de warme tussentijd is niets van een ijsbedekking bekend Omdat thans, vooral door de uitgestrektheid van de ijskappen van het Zuidpoolgebied en van Groenland, nog altijd Iets meer dan 10 procent van de totale landoppervlakte met ijs bedekt ls. kunnen we zeggen, dat we lhans in de overgang van een ijstijd naar een warmere tijd leven Een ver laging van de gemiddelde temperatuur met 8 graden C zou echter reeds voldoen de zijn om ons weer lrr.een Ijstijd terug te brengen. Dit is een verlaging, die blijkbaar niet van vandaag op morgen kan geschie den. maar die alleszins binnen ons voor- atelllngsvermogen ligt. Ja Het terugtrekken van hetPjs en de daarmede verbonden rijzing vsn de zee spiegel. gaat niet geleidelijk van begin tot einde. Tijden van snellere afsmelting wisselen af met tijden, waarin het iandljs (gletscheri inbegrepen) zich zelfs nog weer uit zal breiden Sinds 1850. toen er van een uitbreiding sprake was. beleven we een periode van snelle nfsmelting. met alleen omstreeks 1890 een kleine uitbrei ding. In dit verband noemen we *'erh«« het bekende voorbeeld van de Rhóne- gletscher in Zwitserland, waaromtrent een reisgids uit de tijd van onze ouders of portkosten zijn gestegen. Maar velen, die niets uitstaande hebben met wol. gevoe len de nadelen van de prijsstijging, al heeft de regering getracht deze Iets te verzachten. In October bepaalde de PriJ- zencommissie een maximumprijs voor alle goederen, die wol bevatten en ln Decem ber nam het Federale Parlement een wet aan. waarbij een subsidie van twintig mil lioen Australische dollars werd verstrekt op de wol. vervaardigd na 29 November en natuurlijk alleen voor wol bestemd voor huishoudelijk gebruik. Door J. D. de Jong, geoloog van de Rijksgiologische Haarlem. Dienst te v kinderjaren niet ,.up to date" ls. i het uiteinde van de gletscher zich zover van de vroegere plaats, waar ^hij bezocht werd. heeft teruggetrokken. Kou is behoud pan onze bodem Sinds 1890 bedraagt de rijzing van de zeespiegel gemiddeld 12 cm per eeuw. Een zcespiegelrijzing blijft natuurlijk niet tot een bepaald gebied beperkt, maar zal zich over de gehele wereld doen gevoelen. Ver scheidene onderzoekers zien echter in het klimaat van de laatste tien jaren alweer een tendentie naar een meer uitgesproken vasteland6klimaat naar voren komen. Velen zullen huiveren bij de gedachte naar een ijstijd toe te gaan. maar en vin den voortdurend schommelingen plaats in het klimaat, zodat op zulk een korte ter mijn nog niet van een klimaatverandering kan worden gesproken. Bij een beslist kouder worden van het klimaat bestaat echter de troost, dat de zeespiegelrijzing minder sterk zal wor den. zo niet geheel zal ophouden te be staan en dat daarmede een belangrijke factor van de ons grondgebied belagende vijand zal wegvallen. Een thans zeer belangrijke factor ln de totale som van onze bodemdaling, de schijnbare bodemdaling, of klink, ligt echter in de hoedanigheid van onze bodem zelf opgesloten. Deze factor is minder romantisch. Hier geen dalende bekkens en oprijzende gebieden, geen ijstijden, maar een dik pakket van een oorspronkelijk los en rul veen. dan wel van slappe klei of los zand. dat onder het gewicht van de erop liggende lagen in elkaar gedrukt wordt, waar water uitgeperst wordt en waar de zandkorrels wat dichter bij elkaar komen te Hggen. Aan de zetting van het losse materiaal kan de mens weinig toe of af doen. Wel kan het totale effect van deze zogenaamde klink plaatselijk nog versterkt worden door ontwatering van die gebieden. De klink wordt van de eerder genoemde spiegelrUzlng als de grootste en snelste, maar ook de kortst werkende beschouwd. Heeft het materiaal zich eenmaal gezet, is het samengedrukt, dan ia het ook met de klink afgelopen. Zo wordt wel verondersteld, dat een 8 decimeter dik laagje van zeer hard veen onder Rotterdam door samenpersing is gevormd uit een 15 meter dik veenpakket. De werking van de klink is dus. geolo gisch gezien, kort maar hevig. Uit de beschouwingen moge duidelijk zijn. dat het proces van de bodemdaling van Nederland samengesteld van aard is en dat de mate, waarin de genoemde fac toren actief zullen zijn. sterk kan wisselen. Franse mode-ontwerper bij Nederlands eonfeptiebedrijf (Van onze Amsterdamse correspondent) De bekende Franse mode-ontwerper Balmain voert onderhandelingen met een Nederlands confectiebedrijf Balmain zou voor dat bedrijf damesmantels en in mindere mate ook jurken ontwerpen Balmain's komst naar Amsterdam en zijn daar gisteren gehouden modeshow staan met dat alles in nauw verband. Eind van deze maand, uiterlijk begin April, zouden de contracten getekend worden. In Neder landse confectiekringen heeft een en an der grote opschudding verwekt, vooral omdat een groot deel van de productie in het binnenland zal worden afgezet. EEN HUlS.M/oaarvoor men, moest men het kofen, wel honderdduizend gulden zou Jmoeten betalen, maar dat geen cent h\eft gekost, is dezer dagen gereed gekomen aait de buitenzijde van het grotendeels door bommen vernielde St. Nazaire in Frankrijk. Het gebouw verrees in ..JSavine", een dorpje van noodwoningen, waar drie honderd gezin nen wonen. Dergelijke nederzettingen als Savine worden wel eens „slaapstadjes" genoemd, omdat die noodwoningen zo klein zijn. dat men er onderdak vindt, maar meer ook niet. Savine is dan ook slechts gebouwd voor een tijdsduur van 25 jaar of korter, als er genoeg permanente huizen worden ge zet. De metselaars, smeden, timmerlieden, kraanwerkers, fitters en al die anderen, die ln Savine verblijven, leidden een wel beel primitief bestaan en ze beschikten bij voorbeeld niet over een leeszaal, noch over een kliniek of een kmderspeelplaats Toen, op een dag in Juni 1948. kwam een van de bewoners. Gabriel Bant, een electricier), op de gedachte het dorp wat bewoonbaarder te maken. Bant is een kwaker en was gewoon groepjes vap kwakers te vormen. Hli trommelde nu drie of vier dozijn burert bij elkaar vormde met deze mensen een arbeids- cooperatie en nu togen ze aan de slag in hun vriie tijd en op Zondagen. Ze haal den in St. Nazier gebombardeerde muren cmlaag. stapelden de stenen, welke nog bruikbaar waren, op en pakten deze ten slotte op hun flets, waarna ze deze naar Savine vervoerden Tegen het eind van 1948 hadden ze op die manier voldoende materiaal verzameld om het huis van hun dromen te bouwen. Inmiddels had den andere „vrijwilligers" de omgeving van de stad. een droefgeestige modde^- Doel. onder handen genomen. Bommen- kraters werden dichtgeworpen en het land werd opgehoogd, zodat de modder poel in vaste grond werd herschapen Met resten van duikboten en en opgeblazen bruggen werd het raam van het huis op gebouwd. Bedelaar Bant deed een beroep op alle zaken lieden In St. Nazaire om de mensen, die bezig waren een cultureel centrum in het nooddorp Savine te bouwen, te helpen. Hij had succes. Om te beginnen kreeg hij een hoeveelheid dakpannen gratis los. En vervolgens kwam er zand. cement, kalk. steen en hout. alles belaneelQos geleverd door ingezetenen van St. Nazaire In 1949 kwam abet ^taien raam voor het nieuwe gebouw gereed. Metselaarsleerlingen uit St. Nazaire werden nu dagelijks naar Sa vine vervoerd om de muren binnen het raamwerk te metselen Dit vervoer werd betaald doorde dokters van St. Na zaire. die hoopten dat in het Cultureel Centrum een babykliniek, apotheek en aergelijke zouden worden gevestigd. Ver der werden padvinders uit geheel Frank rijk opgeroepen om in de zomer van 1949 uj het centrum te gaan werken. Toen ze kwamen, lagen er 18.000 stuks baksteen op hen te wachten en dapper hielpen ze mee de binnenmuren te bouwen. Geest driftige boeren uit de omgeving gaven voedsel voor de vrijwilligers en de pad vinders van New Jersy ln de Verenigde Staten zonden een wagonlading levens middelen in blik. In September 1949 zag de heer Bant een Argentijns vrachtschip in de haven van St. Nazaire liggen. Hij vertelde de ka pitein allerlei bijzonderheden over het werk van de vrijwilligers van Savine. met het gevolg dat een wagen, volgeladen met hout, verf en bloem, naar het nooddorp werd gezonden. De hoofdinspecteur van de Invoerrechten gaf vervolgens een or der uit. waarbij de heer Gabriël Bant. president van de „Union de Savine" ge machtigd werd van het schip Rio Guale- guay van Buenos Aires een hoeveelheid „onbruikbaar" hout. „bedorven" verf en waardeloze" bloem in te voeren Op deze manier behoefde er slechts honderd francs invoerrechten (een gulden) te worden betaald. Mensenvriend Het gemeenschapsgebouw, met een dak mpar met niet veel meer dan dat. werd met Kerstmis 1949 geopend ten behoeve van een samenkomst, waarin de bloem werd verdeeld onder de behoeftigste ge zinnen. Op de muren had Bant laten schrijven: Ik vraag n uw mening niet. noch uw vertrouwen, maar alleen dat u mij ver telt. waaronder u lijdt. De UNESCO hoorde van hetgeen de be woners van Savine hadden ondernomen en deed een beroep op vrijwilligers in de gehele wereld een handje te komen hel pen. Heb Centrum heeft behoefte aan naaimachines, medische instrumenten, 'n bioscoopprojector en tal van andere din gen. Men hoopt deze te kriigen dank zij de bemiddeling van UNESCO Een groep Parijse studenten, tot verschillende na tionaliteiten behorend, heeft beloofd dit jaar hun zomervacantie te zullen gebrui ken om Savine te helpen. Ze zullen cen trale verwarming aanbrengen en een peelterrein voor de kin.derejp ,inrichten TFT ba iTROEPEN van bewondering, ver bazing enafgunst weerklinken ln de Spaanse bioscopen, wanneer tijdens het journaal afbeeldingen worden getoond van de grote stuwdam, die in de R(jn wordt gebouwd met Marshall-hulp. Dank zij deze dam zullen Frankrijk, Duitsland. Zwitserland en andere landen in de toe komst over grote hoeveelheden electrici- teit kunnen beschikken. Geen wonder dat de Spanjaarden, die van de winter, als gevolg van de droge zomer, telkens zonder electriclteit zaten, jaloers zijn en dat ze verzuchten „Als wij nu toch ook eens Marshall-hulp kregen", telkens wanneer de stem, die de beelden van het daurnaal toelicht, er de nadruk op legt qyv/eel landen van dit edelmoedig gebaar i et. de Nieuwe tegen over de Oude Wy "-'lf zullen genieten. Hoewel ArcUcmfi een lening van 62.500 000 dollaW <*>#eft toegezegd aan Spanje, blijft dif%iWa op het punt van de hulp der Verenigne Staten stiefmoederlijk bedeeld. Afgezien van hulp op allerlei ander gebied, hebben Groot-Brittannië. Frankrijk en Italië hun electrische kracht kunnen vergrdten. voor een belangrijk deel dank zij/ de Marshall-hulp. Toch is SteuUe. dat in deze geheel op zichzelf ls Jangewezen, er nog zo heel kwaad aan toe. Naar schatting werd in 1950. ondanks de grote droogte, 7 000 millioen kilowatt uur opgewekt, d w.z. 1.000 k.w.u. meer dan ln 1949. een cijfer, dat nog veel gun stiger afsteekt bij de productie van 1935. het jaar voor het uitbreken van de bur geroorlog. Toen werd n.l. 3272 millioen k.w.u. opgewekt. Spanje heeft tegen woordig 91 hydro-electrische centrales, tegen 72 ln 1939. Hevige aneeuwstormen ln December hebben tijdelijk een eind gemaakt aan de moeilijkheden in Madrid, waar men in de voorafgaande maanden telkens zonder stroom zat. Barcelona echter was hiermee niet uit de brand. Deze industriestad heeft nu reeds sinds geruimen tijd slechts één dag per week electrische stroom voor de fabrieken en particulier verbruik Ten gevolge van de droogte verloor Spanje in 1950 zeker 400 millioen k.w.u, wat volgens de deskundigen een verhes van 2400 mill, peseta's (220 000 000 gulden) v.oor de nationale economie betekende. De stroom loze dagen en uren betekenen niet slechte '"V VW .V--"' Een fruithandel in de Verenigde Staten heeft gedurende 30 jaar tweemaal in iedere winter millioenen kilogrammen Ijs „geoogst" van een 3 ha. groot kunst matig meer in Laramie. Dit Ijs werd in grote koelkasten opgeslagen om in de zomer gebruikt te worden bij het vervoer van aan bederf onderhevig zijnd fruit. In de toekomst zal de firma het natuurijs gaan vervangen door kunstijs Voor de vervaardiging daarvan zal een fabriek worden gebouwd, die twintig millioen dollars zal kosten. Nadat de blokken door een machine in het ijs- oppervlak zijn gekerfd, worden ze door een motorzaag uitgesneden. De arbei ders hebben drie weken nodig, om de ijslaag van het wateroppervlak te verwijderen. verminderde productie, maar waren in 1949 en 1950 zo veelvuldig, dat de meeste fabrikanten, eigenaars van bescheiden werkplaatsen, hotel-exploitanten, bio scoophouders. schouwburgdirecties, hoof den van grote winkels het nodig hebben geacht een eigen electrische centrale aan te schaffen hetgeen zeer kostbaar ls. Kracht in isolement? Spanje staat als zestiend.» op de lijst van de Europese landen, die de meeste elcctriciteit per Wbofd der bevolking pro duceren Het verbruikt 18.3 k w u per maand en per hoofd der bevolking tegen Noorwegen 325 k.wu De waarde, welke de electrlciteit voor de landbouw heeft, kan men aflezen uit het cijfers 0.7 pk. dat Spanje per landarbeider gebruikt, welk cijfer voor Italië 0 19 bedraagt voor Frankrijk 0,37 en Nebraska in de Ver enigde Staten 4 17 p.k De boeren in ge heel Spanje hebben een noodkreet ge slaakt jbm electriciteit om water op te pompen en andere arbeid te verrichten. De regering hoopt in 1955 of eerder 12 000 millioen k.wu te kunnen produ ceren. maar dan moeten de Verenigde Staten te hulp komen Op het ogenblik worden reeds verschil lende hydro-electrische centrales gebouwd om in het ergste tekort te voorzien. In Malaga ligt een drijvende krachtinstallatie in de haven om de stad van electriciteit te voorzien.- De Spanjaarden zUn, wat hun reacties op het tekort aan electriciteit betreft, te verdelen in twee groepen. De éne zegt. dat het isolement, waarin Spapje jarenlang heeft verkeerd, het land econo misch achteruit heeft gezet en deze men sen gevoelen zich bitter gestemd tegen over de landen, aan wie dit te wijten is. De andere groep is van mening, dat Spanje weliswaar verloren heeft aan hulp van buitenaf, maar daarentegen heeft gewonnen aan Innerlijke ..racht en onaf hankelijkheid Volgens laatstgenoemde is Spanje's ondernelp;rigsgeest en zijn tech nisch kunnen geprikkeld door het isole ment en ze wijzen er op, dat Spanje zijn electriciteitsproductle heeft verdubbeld ondanks allerlei hindernissen. De werkloosheid is ln Spanje steeds zeer gering geweest, voegen de mensen van de tweede grofep er aan toe. dank zij het feit. dat het land op zichzelf was aan gewezen en hoewel het voedselgebrek de steden zwaar heeft getroffen, heeft de Spaanse landbouw, die zeer achterlijk was. toch een flinke duw in de goede richting gekregen. Gokken op een „zoet" winstje (Van onze Haagse correspondent). Er is geen schaarste aan suiker, deelde men ons van bevoegde zijde mede in ant woord op de vraag, hoe het thans mogelijk is. dat er enige stagnatie In de suiker aflevering is ontstaan. De fabrieken leve ren normaal af en mochten er fabrieken zijn, die dit niet doen.vdan is dit het ge volg van een kringloop] van felten. Er is een geringe neiging tot ,het hamsteren van suiker, welke haar oorsprong niet vindt in een angstpsychose/dat er straks niet meer zal zijn, of dat de suiker op de bon zal komen, hier ls geen sprake van Deze voorraadvorming is een gevolg van spe culatie. een blik slaan naar een zoet winstje in de toekomst. De suiker is een gesubsidieerd product. Het wordt ln de handel gebracht tegen een prijs, die lager ligt dan eigenlijk zou moeten. De nood toestand van 's lands financiën stelt af schaffing van de subsidies ln het voor- uitzicht en dit zou een stijging van de suikerprijs met «ich meebrengen Het gevolg is. dat velen een gokje wegen op de toekomst en meer suiker inslaan dan Kratochvla. de Tsjecho-Slowaakse am- teur in New Deihll ls volgens de 0»lly Graphic, nadat hij bevel had gekregen ji« naar Praag terug te keren voor een bespre king. met vrouw, toon en diens gouvern m e onder de naam Smith scheep ge«aan naar Londen, waar hem als politieke vlueh <>g aayl zal worden verleend Nederland en andere tlnprodiw ®«.1e landen worden door een subcommissie »n de Amerikaanse Senaat beschuldigd van prijsopdrijving.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 3