G0UD5CUE COUPANT ke WEÊPKWCMT Koude nacht Ljjlcer NIEUW BEGROTINGSTEKORT GERAAMD OP 785 MILLIOEN IQ ®J, MacArthur verdedigt zijn beleid meebrengt, hem voor zijn oorspronkelijke doel nutteloos heeft gemaakt Doch wanneer de Verenij oorlog wordt opgedrongen slechts één antwoord: hem i dienste staande middelen tot einde te brengen". Ja Het Rijk bezuinigt 219 millioen •p Hoe min. Lieftinck NIEUWE BANJCWET OP KOMST het tekort denkt VERSCHERPT TOEZICHT OP te dekken HET CREDIETWEZEN IUIM ISI 4 ..4 De 15.000 er uit GULDEN OPBRENGEN L R >53 den met tan ver snd- bepahni „HAAK-IN” GAAT EEN MILLIOEN „FORMOSA MAG NIET WORDEN PRIJSGEGEVEN” ,h.T die tot ho°’ Blijvende steun nodig (Van onze speciale verslaggever). GENIS Zwijgende diplomaten Dekking door 550 millioen aan belastingen «n ruim 200 millioen aan leningen De minister van Financiën heeft in twee aan de Tweede Kamer gezonden nota’s medegedeeld, welke bezuinigingsmaatregelen de regering wenst te nemen en hoe de vooruitzichten zijn voor het lopende be grotingsjaar aan de hand van de nieuwste gegevens. Het begrotingstekort voor het jaar 1951 was aanvan kelijk voor de Gewone Dienst geraamd op 257 millioen. Bij de opstelling van de nieuwe begroting is rekening gehouden met twee voordelige factoren: bezuinigingen tot een bedrag van 201 millioen en stijging der middelen met 361 millioen, totaal dus 562 millioen. Stafchefs waren het Onderzeebootbemanning reddeloos verloren Oorlog is in principe. verwerpelijk DE FINANCIëN DER j GEMEENTEN De K.V.P. ontevreden over het Kabinet •visrhruXWtaers alnna °,verwe®in«en pro en contra) te be- fic),ouwe« ujt de gezichtshoek van éèn Sn dti licht benen wa. -<-1 heden eens met ontslag „Chefs der generale staven uarej^ het met mij eens” ig io April 193r Vrijdag 20 April 1951 Prija 10 cent per nummer Prijs abonnement. üüstc Jaargang No 23203 ƒ038 per week Bureau: Mallet 31. Telefoon 2745 (Mvee lijnen) Chef-Exploltatle: D. DE K^ERK Direoteur-Chefrcdacleur: 8. H. VAN DER KRAAT8 Postrekening 48400 de ster stellig niet. i in ier IS :hraal sop! regt ;el e Op der c. w. zijn God khaki shorts I. leeft. 14 j. llhllpk te biedet ‘f lal v. tl. «oldant. per maan<\ 1.85 per kwartaal ƒ4.00 nende Lux- ’t Tast iet aan. En sde krimp, wassen hoe pen. Dus nische was- EENDPACMT MAAKT MACHT een >ijeen- 111 toen kan- ontw 'iht is „antwerp. wérheids- oand i J8 hai>u- liauidlteit •tihstellin- n!en. tellingen imige Pur ■dbaar van t zeeër heeft minlst inige V PER ASPERA AD ASTDA deze is voor de partL- - de verkiezingen in 1948 gezin, gezoi g van el is in t betreft gelden, aan het tgekeerd, ver- ook >ben elde te bliek male ur, Woensdag- ezellfg ranma erland—België. rée 35 ct. p.p. i begrof zou moeten van 100 tot •heid grenzende waarschijnlijk- boodschap aan iblieke opinie kan pellen. Wie de admiraliteit deelt J,. 1 wordt voortgezet de Affray vast het werk worde •rdamse uit te tuien wou Oosten v drie toi de zo lenten wai tuut zal eveneens worden gevraa tocht de Haak-ii ge» en dat juichen dan t beschikking kun nuttige research- ninklijke verled) ‘lonk en vooi og-voltage-radio- schaft, dat niet mii Hoen zal vergen. Het is prachtig dat ons volk zulk groot bedrag met liefde en warmte bl] bracht, maar men is zelfs met een.mil nog niet klaar. Voor een doeltreffende kerbestrljding zijn nog millioenen nodig en alleen door de blijvende steun van het volk kan teijein worden gewonnen op de zo ge vreesde en wijdverbreide ziekte. Op nummer 4106 van de 512de Staats loterij. 5e klas, is een prijs van ƒ15.080 gevallen. toe dat bovengei tekende, dat de MacArthur tegenj redenen van het indertijd door de president zeid- bi Arthur niet i en Amerika volgen. Lat drag het gc log inhield soortgelijke gezonden. De at het zoeken 8 positie vi tl alles nen. War worden Er I regei leden mening, 1947 toekomt worden uitge met de over dt__ berustte op Als op 24 Mei in het Concertge bouw te Amsterdam de grote slui-i tingsavond zal worden 2_„, van de „Haak-in-actie”, dan zal de opbrengst van deze actie vermoede lijk een millióen gulden bedragen. Gisteren kon worden gemeld, dat nu al meer dan 7 ton is bijeengebracht. Tot de laatste cent zal dit fonds dienen voor de aanschaffing van radium en andere materialen voor de kankerbestrijding en voor de stichting van centra over het gehele land. p: D.K.W., 98 c.C., ge el. In pr. st. W. Deur- uuweringerstraat B lil. iter. j: 4 gedr. I an blouses. lestraat 41. l'/t pk. Ariël, in pr. l. 33 Gouderak. De nadelige factoren zijn: hogere uitgaven in de militaire sector 274 millioen en hogere uitgaven in de civiele sector, totaal 498 millioen. Het nieuwe tekort wordt dus geraamd op 257 562, 498 193 millioen gulden. Voor de Buitengewone Dienst was het tekort geraamd op 403 millioen. Bezuinigingen zijn voorgesteld tot een bedrag van 18 millioen. Hier staan tegenover: hogere uitgaven in de militaire sector 192 millioen en in civiele sector 15 millioen, in totaal 207 mil lioen. Het tekort op de buitengewone Dienst is dus gestegen tot 403 18 207 592 qyllioen. Voor de gehele dienst komt men ten slotte tot een tekort van 193 592 785 millioen. Aan nieuwe belastingen en inhalen van de belasting- achterstand denkt de regering 530 a 580 millioen binnen te krijgen, zodat eeh bedrag van 205 a 255 millioen uit leningen zal ndoeten worden gedekt. De moordenares, die in 1935 haar echtge noot van het leven beroofde en eerst na de oorlog door de mand viel, de 88-jarige Janke Goslinga te Leeuwarden, is Donderdag tot 8 jaar gevangenisstraf met aftrek veroordeeld Eva Peron is, naar de famille-vereniging Thiery meedeelt, geen familie van mevrouw Peron-Thierry in de Ardennen, die aanspraak maakt op de Thiery-erfenls. Eva zal niet mo gen meedelen, als de millioenen loskomen. mene voorschri tp geven. Deze zijds een kwant credietvolume doch anderzijc1' ook het verlenen van bepaa verbieden of beperken. Tev< .igen worden getro’" r de banken ten mii cake de rei •vertrouwde Voorts zij een j t, daarop jezeld vi Thans zullen twee gram radium aangekocht, die voldoende zijn om hele land te voorzien. Daardoor mogelijk zijn, lijders aan kanker, nu toe niet konden worden geholpen, te trachten te genezen. Twee gram radium vertegenwoordigen door de verpakking in platina en de gouden naalden een waarde van omstreeks 250.000 gulden. Dank zij Haak-in Is het thans gelijk, over het gehele land cent centra in te richten voor de va patiënten, voor de studie liging voorstel len. Het b ig” van gemeenten of sten worden uitg m het Rijk zullen •nten kunnen toch Zeer veel leden hebt** ?gen de voorgesteld) ien betreffen, welk) ihtstreeks toekomen. bedrag van 280 Weerverwachting. meegedeeld door het K N M I, in De Bilt, geldig var» Vrijdag avond tot Zaterdagavond.’ Vrijwel overal droog weer met hier en daar tijdelijk meer bewolking, plaatselijk nachtvorst. Morgen overdag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. In 'iet Noorden van het land aanvankelijk ver anderlijke wind, overigens matige tot vrij krachtige wind uit Oostelijke richtingen. 21 April - volle maan Zon op 5.32: onder 19.47 Maan op 19.40: onder 5-02 WOENSDAG spreekt tot het oemende wereld S MOOREHEAD. iar. De plaatsvervangers van de minis ters van buitenlandse zaken der Grote Vier hebben gisteren een „zwijgende vergadering” van 10 niinuten gehou den. Een woordvoerder der Westelij ken zei. dat de vier afgevaardigden acht minuten lang in volkomen stilte bijeen gezeten hadden, omdat Gro myko nog geen Instructies uit Moskou had ontvangen en de andere drie heren niets te zeggen hadden. ralitelt heeft Donderdag- dat er geen redelijke het alsnog redden de gezonken onder- George van Engeland >oodschap tot de Britse jerlcht: „Wilt u de edeleven van de ko- mij overbrengen aan de familie- hen, die hun leven verloren heb- s ramp van de onder is nog een zwakke ïring in aantocht Immers gaven nog nader dat hetgeen aan de gemeentel it onvoorwaartfelijk diei jekeerd. Anders lig* jaren 1948, 1949 en 1950. leze jaren vastgestelde j een schatting. Haf dat de bc ..jelen, lager percentage zijn volgens deze leden op twijfelachtig of de gemeentel vervreemdbaar recht hebben schotten 1948, 1949 en 1950”. tweede kleine hulp, welk* it gebpden! Het verzet is of de minister van finan- aandrang der gemeenten stijf kan houden. Ik twij- vraag of alle collega’s de ür.ciën op dit punt wel zul- lar toegeven aan de wensen brengt het staatsbudget in ihriften voor de bedrijfsvoering voorschriften kunnen ener- ititatieve beheersing van het der banken meebrengen, jds in ernstige omstandighe- verlenen van bepaalde credie- „„r>.’..2n. Tevens kunnen bepalingen worden getrofffen inzake de door de banken ten minste te bedingen rente en inzake de rente, die ten hoogste voor de toevertrouwde gelden mag wor den vergoed. Voorts kan de Nederlandsche Bank als zij een gevaarlijke ontwikkeling waarneemt, daarop de aandacht vestigen, zo nodig vergezeld van een advies ten aan zien van nodig geachte veranderingen, welk advies zal worden gepubliceerd als de betrokken instelling binnen een bepaalde termijn daarmee geen rekening houdt. Hierop is beroep mogelijk. Het wetsontwerp bevat verder de moge lijkheid. dat bij Koninklijk Besluit nadere regelingen worden gesteld, waarbij land- bouwbanken. spaarbanken of commission- nairs in effecten de verplichting wordt op gelegd om aangesloten te zijn bij of zien onder toezicht Je stellen van een centraal orgaan op hun gebied. Maatregelen zullen worden genomen om de naam ..spaarbank” of het woorddeel „spaar” te beschermen. De bepalingen van het onh ook van toepassing zijn op buitenlandse bankinstellingen, voor zover het hun be drijf in Nederland betreft, behalve de-bij kantoren van buitenlandse circulatie banken. Nadere bijzonderheden op papina 2. n o< ikt. ..igde L hebben met alle ten I een spoedig hulp voor de „Enkelen als hun *?n over „lent te igt het geval Het destijds percentage 8 ling. Had men kunnen jeiastinginkomsten zo dan zou stellig een vastgesteld. jHet was zijn mins/ genomen ;n wel een on- op de over- s het optreden van Rooms Katholiek) getroffen. Dat om bij de jo*i( ioen voor de grote ten van het ame over de kind< telfstandigen en ten ei- i de leeftijdsgrens bij Lieftincks nieuwe I op 16 jaaf. ken de gezinspolitiek en tij. die haar campagne bij voerde onder de leu- >nd volk”, van grote Generaal MacArthur besloot met te zeg gen dat de hoop en dromen, die hem beziel den toen hij 52 jaar geleden werd opgeno- men in de gelederen van het Amerikaanse leger, hem sinds lang verlaten hebben. ..Er 7,al’i is een oud soldatenliedje, dat zegt: „Oude soldaten sterven nooit, zij worden schim men en verdwijnen" (Old soldiers never die. they just fade away”). Ik ben nu zover: Een oude soldaat, die heeft gepoogd zï,“ plicht te doen, zoals die hem door Ge werd voorgeschreven. Vaarwel". aan de gemeentel Het gaat om het millioen guldi De zwakke i nu enigszins 1 „Verscheidene andere leden wensten zich hun uiteindelijk oordeel over de wenselijk- de bis^ÜnFvin’hef^LÏSdbiuw-ïiaÜ- “f van de reeerverln, voor te behouden, itietonds nader werd geraamd op M7 mil- Wel woog bl) deze leden zwaar de omatan- oen. digheid, dat tegen de voorgestelde reser- veringsmethode een beroep kan worden ge daan op verkregen wettelijke rechten der gemeenten. De vraag wet gemeenten niet zelf kunnen eventueel onder wettelijke Deze leden vroegen voorts, gestelde methode nog niet normaal werkend i verband ti doren gaat' In de bezuinigingsnota grijpt de minister terug naar zijn brief aan de Tweede Kamer van 21 October 1950, waarin, rekening houdende met de destijds bestaande ver wachtingen omtrent stijgende uitgaven en hogere middelenopbrengaten, het tekort op de Gewone Dienst, de Buitengewone Dienst en de begroting van het Landbouv satie’ - Hoen. Spoedig daarna op 15 November is aankondiging gevolgd van een begroting herziening, die een besparing brengen in de orde van grootte 150 millioen. In de daarop volgende maanden is de ge hele begroting aan een nauwgezet onderzoek onderworpen. Daarbij Is zowel aandacht ge- een schonken aan? bezuinigingen op het staats- het apparaat als aan inkrimping en temporise- verloren gat ring van bestaande voorzieningen, resp. het sterk is de achterwege laten van voorgenomen nieuwe maatregelen. Ook zijn de ramingen van de oorspronkelijke begroting van uitgaven nog eens scherp onder de loupe genomen in het licht van de voorlopige uitkomsten over 1950. Dit onderzoek, dat in verband met het vele overleg, dat nodig bleek, geruime tijd gevergd heeft tiok de kabinetscrlsfs werk te in deze vertragend heeft tot het resul taat geleid, dat vergeleken met het in 4e brief van 21 October 1.1. gegeven begrotings- twerp zullen beeld, een beperking van uitgaven kon wor- - buitenlandse 'den bereikt van in totaal ƒ219 millioen. vermoeden, dat Ven het bedrag ad ƒ219 millioen heeft rijk zouden vlot 117 millioen of 53 pet betrekking op reële bezuinigingen, 83 millioen of *88 pet op herziening ven ramingen en 19 millioen of 9 pet op het achterwege laten van voor genomen maatregelen. In het bedrag van 219 millioen is begrepen de terugbrenging van het nadelig saldo van het landbouw- egalisetiefonds tot ƒ175 millioen. hetgeen vergeleken met de ramingen in de brief van 21 October 1950 een verlaging Van 45 millioen betekent. Voorts omvat het totaal bedrag verminderingen op posten van de buitengewone dienst ad 18 millioen. De verlagingen op de Gewone Dienst Buitengewone Dienst omvatten de«. een bedrag van ƒ156 millioen. Tegenover het geraamde totaal-tekort van 785 millioen staan in de eerste plaats de extra-bate voor eenmaal uit hoofde van Staten een de gedeeltelijke versnelde afdracht der per lebben wij kwartaal geheven betastingen 80 millioen, een hogere opbrengst van de Vennoot schapsbelasting ƒ200 millioen en de ver dere bate uit hoofde van inhaal van belas- tingachterstand 250 300 millioen. in totaal 530 a 580 millioen. Het verschil tussen het nieuw geraamde •kort en de genoemde extra fiscale baten, een bedrag van ƒ255 A ƒ205 millioen, zal uit leningen moeten worden gedekt. kerbestrijding en voor de opleiding van de zo noodzakelijke deskundigen. Deze centra zullen worden gevestigd bjj de univerzitel- ten van Groningen. Utrecht, Leiden. Nij megen (zodra er een medische afdeling is) en Amsterdam, b(j de laatsté totdat in de «mi. ,0°P der Jaren een vereniging tot stand gebracht zal zijn tussen de universiteit en gehouden het Nederlandse Kankerlnstituut. Voorts zullen,, dank zij Haak-ln, gelden beschikbaar zijn om de outillage van het Rotterdamse radio- therapeutische instituut verder uit te breiden, terwijl subcentra zul len kunnen worden gevestigd in het Zuiden en het Oosten van het land. Dit alles zal eveneens drie ton kosten. Voor de aanschaf fing van de zo noodzakelijke bestrallngs- instrumenten waardoor ook het Kanker- instituut in Amsterdam kan worden gehol pen, zal eveneens een be.drag van 2 tot 21/» ton worden gevraagd. Mocht de Haak-in-actle nog meer opbren- zou men slechts kunnen toe- n zou eventueel een som ter cunnen komen van het zo •ch-werk waarvoor de Ko dden jaar een half millioen >rts moet binnenkort een )-apparaat worden aange- ninder dan een half mil- Op de veilingen in de Streek heerst thans grote drukte in verband met de hervatte groente-export naar Duitsland. Alvorens de groente, na geveild te zijn, wordt inge laden, wordt zij door de Rijkskeurmeesters gecontroleerd. Hierboven het laden van wapons met bestemming Kassei. Op de voorgrond een keurmeester bezig met het nemen van steekproeven. In de toespraak, die i verklaarde hij niet aan de ord) d*r dan partij-overwegL. in Azië een verzoeningsp door tevens onze positie ii ondermijnen. De - nisme één 1““ onder geen enkele- Een daverend gejuich begroette generaaf MacArthur, toen hij de vergaderzaal vsmc het Huis van Afgevaardigden betrad. 4“,e’ afgevaardigden en senatoren verhieven/zich van hun zetels en juichten hem toe. „Het Amerikaanse congreszo begon de generaal ,zijn rede, „belichaamt de hoop en het streven van het gehele menselijke ras. ,i-d toe jn de gchemering van mijn jnder enige bitterheid. Ik ken de Verenigde Staten die- Een grote inoeilijkheijl Tf7ANNEER alles In onze politiek normaal verliep, zou zeker het wetsontwerp (Kamerstukken ho 1991) houdende voorzl*- ningen ten aanzien van de financiële ver- houding tussen het Rijk en de gemeenten BE over de jaren 1951 en 1952, met huid en haar gj’ worden afge^temd door een overgrote meer- derheld van de Tweede Kamer. Het Voorlopig Verslag, dat op 20 Maart 1951 verscheen, is zo „moordend” mogelijk. Het wetsontwerp is door desk undig* Kamerlecfen opgesteld. Het verzet van „zeer 1 vele lede»”, van „vele leden” en van „vrij- f j wel alle leden” Is onmiskenbaar en strekt f j ten bate van de financiën van de gemeen- si ten. Wilt u een voorbeeld: „Vrijwel alle leden gaven als hun aanvankelijke mening” te kennen, „dat de strekking van het onder havige wetsontwerp het gevaar inhoudt, om het verantwoordelijkheidsbesef van de ge meentebesturen dat thans ondanks alle moeilijkheden nog aanwezig is te onder mijnen". Dat klinkt al bar genoeg. De klacht is ook, dat de gemeentebesturen „in een financiële afhankelijkheid” worden teruggebracht. Er is wel méér In het Ver- slag, dat ook „juist” moet worden geacht door degenen, die geneigd zouden zijn het wetsontwerp te verdedigen. Het wetsontwerp •- bijna onverdedigba ren tenzij de politll het standpunt erkennen. Een weliswaar zwakke verdedi één onderdeel des ministers het Voorlopig Verslag te vindt het vraagstuk der „reserverini welke eigenlijk aan de gemeentefonds moeste, maar welke nog aar. blijven. De gemeen' zelf: reserveren! Z< overwegend bezwaar tej reserveringen, die geld) «ïn recj, *.it enorme len. verdediging, welke de minister kan steunen, is deze: lene andere leden jlijk oordeel over de reserverin 1 bij deze ledt «-t tegen de ‘'-ide een beroep ..kregen wettel. •n. De vraag werd gesteld, of 'de nten niet zelf kunnen reserveren, teel onder wettelijke waarborgen. of bij de v^or- meer..dfin bij werkend uitkerfiigssysteem tussen uitgaven etf belastingen leze hulp voor de minister stel’*- De Britse admin avond meegedeeld hoop meer bestaat op I opvarenden van dr r Affray. Koning C_ t de volgende boeds ster van Marine ge üge gevoelens van met igin en mij overbr den van hen. die hu ben bij de tragische zeeër Affray. Premier Attlee heeft een ‘•---’schap aan de admiraliteit g nog mee, dat om de juiste positie van t te stellen. Ook zal alles in -Jen gesteld om de oorzaak van; de ramp te vinden. Het pad van het nieuwe kabinet gaat niet over rozen. Na de botsing over de jongste sur zou uitspreken voor karne- loonronde en de prijsbeheersing dreigt er andere helft voor zoetemelk (bij th“ns een conflict met de K.V.P jing( .^„.„.luurlUkK.ook K^er^,'^r‘|Xrn.PS;"lt Den Haag in een persconferentie voor de Rooms Katholieke bladen een uiteenzetting da.1 ter zake gegeven. Drie feiten hebben, sinds het nieuwe kabinet, de Ro bijzonder onaangenaam ge lelk onwil der regering jen loonronde iets extra’s te d( gezinnen, voorts het afwi lijnde na- 3 be- i be- odwen- r ucx geheel. i noemt Azië de poort tot Europa. Het omgekeerde is evenzeer waar. Wat in het ene werélddeel geschiedt, beïnvloedt nood- wendig de gang van zaken In het andere". „Sommigen", vervolgde MacArthur, „zijn - van mening dat de Verenigde Staten niet irk gepoeg zijn om zowel op het Aziati- krii_ s op het Europese front weerstand aerne te biedeh aan het communisme. Ik moet u zeggen dat ik mij geen groter defaitisme kan indenken dan dit. Onder langdurige toejuichlngèn van de congresleden verklaarde MacArthur: „Ik heb er Sn het verleden met nadruk op ge wezen dat het. uit militair oogpunt gezien, een dwingende noodzaak is dat Formosa onder gjeen enkele omstandigheid in com munistische handen valt. Indien dit wel zou gebeuren, zou de vrijheid van de PhillppU- nen en Japan onmlddellljk bedreigd worden en wil zouden mogelUk gedwongen zijn ons op de Callfornlsche kust of zelfs op Washington terug te trekken". Hij vervolgde: „Het communistische Chi na greep in Korea in. waardoor een nieuwe toestand werd geschapen, welke beslissingen op diplomatiek terrein vereiste. Zij zijn evenwel niet genomen". „Ik werd niet geraadpleegd toen president i Juni 1950 besloot de aangevallen lanse republiek te helpen. Vanuit verder mo- itra en sub- behandellng van de kan- T\E SPORT van het peilen der publieke ■L' opinie is. voor zover het ons land be treft, een na-oorlogse sport. De spelregels komen voor een goed deel uit de Ver. Sta ten, waar de heer Gallup als opinie-koning op een reeds wat wankele troon zetelt. Ze zijn echter aan Nederlandse omstandigheden aangepast. In het kort gezegd komt het hierop neer. Men gaat uit van het gegeven feit, dat er zoiets als een tastbare en tel- en meetbare grootheid als „de” publieke opinie bestaat. J111” Zonder dat gaat het natuurlijk niet. Heeft ‘"nl men dat eenmaal als axioma aanvaard, dan put men uit het indrukwekkende arsertaal *ede der statistische wetenschap om een aantal formules samen te stellen, met behulp waarvan men dan met aan wetenschappe lijke zekerheid grenzende waarschijnlijk heid die publieke opinie kan peilen. Wie de werkmethode kent, die men in Nederland toepast om tot de grootste gemene deler van het volk als geheel te komen, die moet toegeven, dat dit bedrijf op wetenschappe lijk verantwoorde wijze is opgezet. Voor de een tikje ingewijden zij gezegd, dat de wet der grote getallen hierbij natuurlijk een eerste rol speelt. Maar het is helemaal niet nodig op deze techniek verder in te gaan Genoeg is. dat men de zekerheid kan heb ben, dat als van het door de opinie-peilers vastgestelde aantal ondervraagden de helft een voorkeur zou uitspreken voor karr—- melk en de l7. wijze van spreken natuurlijk), ook inder daad ons gehele volk in twee gelijke helften is verdeeld: om zo te zeggen een karne melk- en een zoetemclk-helft. Dat is dus een braaf resultaat, waarover iedereen tevreden mag zijn. En iedereen mag er ook vrede mee hebben zolang „de" publieke opinie gepeild wordfc/ten a«»oil) van zaken als de voorkeur voor kobnemc of zoetemelk, voor flikjes of kattetongen, ‘e‘!JÏXRIT s,le..aoe voor rijstebrij of lammetjespap om in het HnM’hii^f’jAh»?1 culinaire te blijven. Het ii niet de bedoeling Se"‘*HooA het„d.ebaJ.' deze tak van het opinie-pnderzoek te klei- aan kleine zelfstand!» tikelcn, bepaalde verpakkingen of bepaalde bliadLn^V0Ol!^ ®n>,V8nj2 sorteringen (om enkele voorbeelden te noe- d®z® punten raken de r men) is voor het bedrijfsleven van onschat- de ParMJ- .dle ha bare betekenis. Het kénnen van de ver- bruiksgewoonten kan tot een economische j. nationale productiepolitiek leiden en natio- DeleKenis- -- nale verspilling van enqrgie en materiaal voorkomen. Hulde aan hen, die de methoden voor dit onderzoek hebben ontwikkeld. Maar het is nodig te wijzen op een gevaar, waartoe de hobby der opinie-peiling leidt. Zonder zoeken haalde Kijkers plaatsver vanger met enige Willekeurige grepen de volgende vragen uit een stapeltje pcilresul- u taten van het afgeldpen jaar: „Vindt u het plan-Schuman goed of slecht?"; „Vindt u het juist of niet, dat de Amerikaanse troe pen deelnemen aah de strijd tegen de I Noord-Koreanen?”; „Is ons leger meer of minder paraat dan in de Meidagen 1940?”; „Vindt u het een goed ding als mensen psychotechnisch getest moeten worden?”; „Bent u het eens of oneens met het mili taire beleid van de regering?”; „Mag een arts ongeneeslijk lijden verkorten?” Ziehier dus, niet meer en niet minder! zulke vragen geven de proefkonijnen opinie-peilers dan antwoord zo even In het half uurtje, dat de enquêteur aan hen per stuk besteden kan. Het defensiebeleid der regering. Het verkorten van ongenees lijk lijden. De strijd in Korea. Er zijn men sen, die zich een leven lang aan gespeciali seerde studie hebben gewijd om zich het recht te verwerven over een onderdeel van xulke problemen nog maar een voorzichtig oordeel uit te spreken. Voor het samenvat ten van dat oordeel moeten zij een boek schrijven (nadat ze er misschien honderd boeken over gelezen hebben) of tenminste uren spreken. Bij het opinie-onderzoek vraagt men „het” Nederlandse’ volk naar „voor” of „teuge”, telt de neuzen en conclu deert dan tot „de" publieke opinie. Tot overmaat van dwaasheid blijkt dan nog, dat bijv, over een onderwerp als het door de medicus verkorten van ongeneeslijk lijden maar liefst 89 van de ondervraagden, rauwelings voor de vraag gesteld, een ant- -nrcell u toe li woord klaar hebben. Men zou kunnen zeg- •PreeJ ,onder gen, dat alleen die 11’ die zei geen oor- deel te kunnen geven, rijp genoeg mag wor- “I"' het v°rmcn wanneir wij <le thans aan da orde all °pinie-Pellin«gedateerd 120 Juni M« *^zië d t tot Europa 2 ‘a groot, n.l. SOS. Aha. zou men zeggen, dan mogen we dus aannemen, dat die overige 80 er wat van wist. Zij sprak althans een positief oordeel uit: goed, slecht of onin teressant. Resultaat: „de" publieke oi Maar wacht! Gedateerd 28 September 1 kwam er een peiling van wat „het" publ nu eigenlijk wist van allerlei internatlon_._ instituten. En daarbij bleek (drie maanden dus na de vorige peiling), dat zegge en - «chrijve maar 22 goed wist te zeggen wat het plan-Schuman nu eigenlijk is.Resul taat: nog eens „de” publieke opinie! Hiermee Is het zinloze van deze vorm van opinie-peiling wel goed gepeild. Het gevaar nu, dat aan dit zinloze bedrijf kleeft is dat men de resultaten van zo’n onderzoek met enig aplomb naar voren schuift als een nieuw hulpmiddel, waarmee ons democra tisch systeem verrijkt wordt om tot het nemen van zuiverder besluiten te komen Men kan de democratie geen slechter dienst bewijzen dan door haar als richtlijn de opeengehoopte ondeskundigheid van ons allen (leken op ieder terrein, dat niet dage lijks het onze is) op te dringen. Laat het oplnie-onderzoek zich beperken tot feite- „Ik werd lijke gegevens. Daar ligt zijn taak en zijn Truman In grote nut. KIJKER ad int. Zuidkoéeaa (Van onze financiële medewerker) Thans is verschenen het wetsontwerp tot toezicht op het credietwezen, welk ontwerp reeds in de Bankwet-1948 in uitzichf steld. Twee aspecten heeft dit wetsoi namelijk de coördinatie van het ovi beleid van het bankwezen in verbtr economische omstandigheden en de having en bevordering van de lign en de solvabiliteit van de credietl... gen in het belang van de crediteur- Vier groepen van credietinstélllngen worden onderscheiden, n.l. de handelsban ken, de landbouwcredletbanken. de alge mene spaarbanken en de commissionnairs in effecten. De onder toezicht komende crediotinstel- ïen zullen worden ingeschreven in een „ister door of in opdracht van de Neder- indeche Bank. Deze Is dan ook in het ont werp met het toezicht belast, maar zij kan dar ten aanzien van de landbouwcrediet- bonken, de spaarbanken en de commission- nairs in effecten aan de reeds bestaande centrale instellingen overdragen. Hierbij is Gedacht aan de beide Centrale Boererileqn- banken, de Nederlandsche SpaarbanTcÖortd amen- en de Vereeniging voor den Effectenhandel, inder- De Handelsbanken en de Centrale Boeren- slotte leenbanken zulen onder rechtstreeks toe- bii de zicht blijven van de Nederlandsche Bank. Handelsbanken, die niet een nader door de minister van Financiën vast te stellen bedrag aan eigen middelqn bezitten, zullen niet ?n het register worded ingeschreven en vellen dus niet onder het toezicht. Het ontwerp regelt ‘t tpèzfcht en geeft de Nederlandsche Bank de bevoegdheid alge- Het Amerikaanse ministerie van defen sie heeft een verklaring uitgegeven, waarin gezegd, wordt, dat president Truman „op grond van het eenstemmige advies van zijn belangrijkste militaire en burgerlijke raads lieden met inbegrip van de chefs der gene rale staven” MacArthur had ontslagen. Het ministerie gaf deze verklaring uit naar aan leiding van vragen van de pers over de verklaring van MacArthur, dat zijn mening over de oorlogvoering in het Verre Oosten gedeeld werd door de chefs van de generale staven. De woordvoerder voegde echter hieraan •noemde verklaring niet be woorden van generaal ngesproken werden. De •t onslag waren overigens president omschreven. De >ij het ontslag, dat Mac- in staat was de politiek der V.N. 3 met volledige overtuiging, te iter zij hij, dat MacArthure ge- {evaar voor een derde wereldoor- Tot zoverre de t de minister wordt veel heviger. De lezer weet, dat Ik van mening ben, dat de staatkundige toestand van Mei 1951 tot Mei 1952 één jaar open laat, waarin de rege- -:ng practisch zéér sterk staat. De Tweede amer kan niet weer een conflict met de regering opwerpen. Wanneer ik hierop één uitsondering zou wagen te veronderstellen dan betreft die uitzondering allerminst de algemene positie van de minister van financiën. De regering en minister Lieftinck staan financieel sterk. Er wordt in de staatsdienst allerlei nle| uitgegeven, waarvan de ministers toch het nut inzien. Maar ik twijfel ciën tegenover de ditmaal het been fel ook over de v__ minister van financi len steunen. Mai der gemeenten 1 wanhoop! generaal MacArthur gisteren tot het Congres heeft gehouden, te spreken als de pleitbezorger van een politieke partij. „Het Ie zijnde vraagstuk is van fundamentele betekenis. Het gaat veel ver- Li.-gingen. Het is niet mogelijk tegenover het communisme „ipolitiek, gebaseerd op concessies, te voeren, zonder hier- positie in Europa om het communistische gevaar te bestrijden, te Verenigde Staten moeten in hun worsteling tegen het commu- lijn volgen”, aldus MacArthur, die verder nog verklaarde dat Formosa i enkele omstandigheid in handen der communisten mag vallen. militair standpunt gezien was dit echter een gezonde beslissing. De Verenigde Naties .waren er dichtbij hun doeleinden in Korea V verwezenlijken, toen het communistische 'China ingreep. Om de nieuwe vijand te f verslaan is het noodzakelijk bepaalde maat- regelen te nemen. Deze omvatten een ma- r rine-blokkade van de ChineseJkust. het uitvoeren van luchtverkenningen boven Chinees gebied en het opheffen van de be perkende bepalingen voor de Chinese na tionalisten op Formosa". „Er is”, vervolgde MacArthur] „en wel hoofdzakelijk door het buitenlanp. heftige crltiek op mij uitgeoefend, omdat ik dit aanbeval, doch elke militaire leider, die met de Koreaanse veldtocht had of heeft te maken, de chefs der Amerikaanse generale staven inbegrepen, was het met i^iij eens. Mfln inzichten ten aanzien van de in het Verre Oosten te volgen politiek zjjn ver wrongen weergegeven, men heeft beweerd J-t ik ..aanhitste tot oorlog”. Doch niets meer bezijden de waarheid. Ik ken de oorlog, zoals weinigen van de thans leven den hem kennen. Reeds geruime tijd bepleit algehele prijsgeven van de oorlog als i Internationale geschillen op te ir de verwoestingen, die de mo- voor vriend en v(jan^ gelijkelijk gene rdedi /erp is op sommige punten igbaar en onredbaar verlo- i politiek in de Staten-Generaal it van de minister wenst te

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 1