H" GEDICHT
Geheime npppArHT
TREIN OP LIJN
KEERT 20
GOUDA—ALPHEN
MEI TERUG
777
HET BESTE IN DE FUIK VAN
SIJTHOFF
MEIREGEN
W3!0-
Beleggers betalen de rekening
van stijgende rentevoet
y*st
f».
ST*TE gjipRgSS
Panama beleefde weer eens een
bloedige presidentswisseling
Ir Den Hollander: Aan de streek zal het zijn
of trein in toekomst blijft
rszd
Huwelijk is geen gokspel, maar
taak en opdracht
VERNIEUWING
LETTERKUNDIGE KRONIEK
onvermoeibaar
mei de heerlijk
verfrissende
Hoe is het ontstaan?
Effecten- en geldmarkt
Is compensatie niet geboden bij
gedwongen beleggingen
Onbillijkheid kan
vermeden worden
Gevechten rond paleis
De eerste vraagtekenvlucht
van de K.L.M.
door
VICTOR BRIDGES
Goed nieuws voor Goudse streek
Is#?
„Hoe dan ook, we
gaan rijden"
Voorlopig motortrein
Vragen rondom
huwelijk' en gezin
GOUDSE SPETTERS
LIPSEND
Verhuizingen binnen
de gemeente
Loop «Ier bevolking
ERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 12 MEI 1951
t Pinksterfeest viert de grondvesting
van de Christelijke Kerk te Jeruza-
m. Toen. in het jaar 33, op de 50ste dag
de dramatische gebeurtenissen vlak voor
asen, verbrak het Christendom zijn greh-
rt." kwam het begin van uitvoering van de
cht die Christus had gegeven in Zijn
atste bijeenkomst met Zijn Volgelingen
T £at henen ,n gehele wereld, predikt
Evangelie aan alle creaturen. Die gé-
dfd zal hebben en gedoopt zal zijn. zal
lig worden, maar die niet geloofd dal
"bben zal verdoemd worden".
En als het ware gesterkt door een hb-
ra macht in die wonderlijke gebeurtenis,
e de uitstorting van de Heilige Geest
ordt genoemd, begonnen de twaalf hun
uistocht door de wereld, trokken zij over
grenzen van hun geboorteland, naar
iéin-Azië, naar Griekenland, naar het Ró-
einse imperium. Het Christendom was dp
"Tfc. volvoerend de opdracht, toen gegi-
Gaat henen en predikt het Evangelie
tt alle creaturen. Een opdracht, die nqg
iet tot een eind is gebracht en nog steeds
"or velen wordt aanvaard en beantwoord
zendelingen en de missionarissen.
et Christendom ging bijna 20 eeuwt
geleden op mars. Het ontmoette t
nstand en leed vervolging. Het vroeg vi
n verbreiders standvastigheid en offei
n, Het maakte crises door omdat de mei.,
u eenmaal ver van het volmaakte afstaat,
aar onweerstaanbaar schreed het voort,
redikend de naastenliefde en de goedhei
aten wij niet nagaan wat de mens erv;
eeft gemaakt. De huidige wereldstaat,
aa het ideaal dat de Christelijke leer
oorhoudt en het grote voorbeeld, diat
hfcietus ons in Zijn handel en wandel gaf.
Is goedwillende trachten te leven naör
at het Christendom ons aangeeft, dat is ial
et minste wat wij op dit Pinksterfeest, d|at
ch ook een feest van vernieuwing is, ons
unnen voornemen te doen. Want van onfce
"rsoonlijke houding, het voorbeeld dat vfü
deren geven, zal veel In de naaste top-
omst afhangen. Wij komen er niet als wij
ij -de pakken blijven neerzitten en menen
af onze stem zal blijven als die eens roe-
ende in de woestijn, niet gehoord en dus
ergeefs. Gaat henen en predikt het Evan-
elie aan alle creaturen. Niet ieder heeft
e gave, zijn overtuiging op een ander ovpr
dragen. Maar ieder mens, belangrijk of
"belangrijk, rijk of arm. hooggeplaatst óf
ederig dienend, heeft de macht in zich
ie het gegeven goede voorbeeld kan uit-
efenen. Wij allen hebben een grote ver-
ntwoordelijkheid tegenover de gehlle we-
eld Hoe wil in het leven staan, is belang
ijker dan wij nu wellicht menen dat het
an Zijn. En de liefde tot de naaste gaat
eorop in alles.
Maar wij wisten zeiven niet toaf wij
deden
En daarom deden wij het vaak zo slecht;
Wij doelden de wil strekken onze leden.
Om deel te nemen aan het groot ge
vecht
Dat averal nu wordt gevoerd op aarde.
Voelden in ons een drang, warm, licht
en grogt
Om ons te geven aan de mensgenoOt
En toelden, dit gaf aan het leven waarde.
2<5 wekte Henri^tte Roland Holst op tot
e liefde tot de naaste, de basis van het
[hrlstendom. C. ri.
JJE IDEALISTISCHE OPZET van A. W. Sijthoffa Uitgeversmij N V. te Leiden, om
het eeuwfeest der onderneming te vieren met een grootscheepse poging tot ontdekking
van nieuw, jong talent, is in zover geslaagd, dat de winnaar van de romanprijsvraag, de
Gentse leraar in talen Valeer van Kerkhove, inderdaad talent heeft en met
„De Weerlozen" verdiende, zijn debuut te kunnen maken. Wat nog niet zeggen wil,
dat het talent van Valeer van Kerkhove al rijp is en dat „De Weerlozen" een roman is.
die tot opgetogenheid stemt. De jury, bestaande uit Antoon Coolen, Ben van Eysselsteijn
en dr P. H. Ritter Jr, heeft de bekroning nochtans zeer aannemelijk gemotiveerd.
T)IE MOTIVERING behoeft hier niet te
worden overgenomen. Zij betreft zowel
de probleemstelling als de structuur, en wat
de structuur aangaat bepaalt zij zich zowel
t6t de hoofdlijnen, die in toenemende span
ning naar een hoogtepunt leiden, als tot de
zaken, die de feitelijke grondstof van een
roman vormen: de karaktertekening, de sug
gestie van sfeer, de dialoog, en nog veel
meer andere middelen.
Valeer van Kerkhove bezit dus nu een
gewaarmerkte begaafdheid.
De hoofdpersoon van zijn roman ls een
jonge chirurg, die afkomstig is van het
platteland en die met zijn in wezen nog on
bedorven gevoel voor eeuwige waarden ver
zeild raakt in een kleine kring van hyper
nerveuze kunstenaars, typische vertegen
woordigers van het stedelijk geestesleven.
Onvrijwillig raakt hij betrokken in een
huwelijksdrama, dat zich afspeelt in die
kring. Bij zijn edelmoedige pogingen om
een reddersrol te spelen struikelt hijzelf,
meegesleept door de verborgen hartstocht,
die hij voor de vrouw in het drama koestert.
Dat heeft fatale gevolgen. Maar de mys
terieuze macht van het geweten, waar de
mens ook in zijn driftigste gedragingen
weerloos tegenover staat, grijpt beslissend
in in zijn leven.
JJET IS EEN VAAG OVERZICHT van de
inhoud van de roman. Maar de contou
ren van het verhaal heeft Valeer van Kerk
hove zei/ zeer vaag gelaten.
Veel werk heeft hij gemaakt van sfeer
bepalende elementen. Daarom boeit het
boek terstond. Het lijkt aanvankelijk zelfs
virtuoos. Maar na enige tijd voelt men zich
verloren in zoveel onstelligheid. dat men
kribbig en hyper-critisch allerlei passages,
die toch zo boordevol talent leken, gaat
ontleden. En dön blijkt het werk van Va
leer van Kerkhove uiterst kwetsbaar en
zélf weerloos te zijn. Beschrijvingen die
aanvankelijk.diepzinnig en origineel leken,
verraden een zekere zucht naar oorspron
kelijkheid, die-niet in een edele emotie wor
telt. maar haar sappen ontvangt uit de wil
om óók iets bijzonders te maken van iets
eenvoudigs en onopmerkelijks.
In. het struweel van dit proza zou enorm
veel gekapt moeten worden om de lezer enig
uitzicht te bieden in levensperspectieven
waar hij in weg dromen kan.
Wel bewijst de auteur in allerlei tafereel
tjes, dat hij het nut van zelfbeperking be
grijpt en in zekere zin ook de zelfbeperking
ijk markeert hij de
reshoff is in hetzelfde jaar geboren als A. Holand Holst, een jaar later dan Bloem.
Maar romanticus als zij is hij niet geworden: tegenover de geluksdroom van het
onvervulbare stelt hij het geluk van het hier en het nu. Duidelij:
•istand die hem van h^n scheidt, ais hij schrijft:
,.Men zal mij niet voor Ikaros zien spelen
Om door de schijnmanoeuvres te verhelen
Hoezeer ik ben, o Aarde, aan u gehecht."
Deze aarde en dit leven zijn hem, ondanks hun bitterheid, betekenisvol genoeg, en
zelfs wanneer hij zich zoals in het gedicht „Meiregen", rekening geeft van de zin
van het menselijk bestaan, troost hij zich niet met een verwijzing naar een toekomstige
heerlijkheid.
Wy bestaan maar als een nietig kruid, dat nauwelijks vindbaar is in de mateloze
ruimte. En vraagt men naar de zin van onze aanwezigheid, die is gelegen in de drang
om te groeien en allp krachten te ontplooien, In de levensdrift. Zo wordt het bestaan
niet veel, een korte tijd. van omhoogreiken, gevolgd door een periode van langzaam
vergaan. Maar evenals de plant die sterft, de aarde vruchtbaar maakt voor komende
plantengeslachten, gevéh wij iets door aan de volgende generatie; onze instellingen,
onze verworvenheden, onze ideeën en dromen. Niet# is daarbij gering en niets gaat
daarbij verloren en zo groeit de mensheid verder naar ongekende levensvormen. De
kern van wat de mens eenmaal zijn ial, ligt in de mens van nu besloten.
Aldus GresH'off. Velen zullen menen dat hier nog niets verklaard is. anderen weer
zullen vinden dat dit uitzicht .op het menselijk bestaan allesbehalve hartverheffend is.
Tégen de eersten zal Greshoff aanvoeren dat hij met beide voeten op de grond blijft
staan en noch metaphysica, noch theologie wenst te bedrijven, tegenover de laatsten
loeft te voe:
zal hij volhouden dat zijn opvatting allerminst tot pessimisme hoeft te voeren. In feite
doet hij dat reeds met zijn ontwapend lied: „Meiregen, maak dat ik groter word",
want uitzichtloos of niet, slechts in de groei ligt de kracht.
In zulk een plotselinge wending ligt de ^gehele Greshoff, die met zijn zelfironie en
onberekenbare invallen liever terecht komt bij een dissonerend kinderliedje, dan bij
•en problematische zang der sferen, hoe harmonieus die ook zou kunnen zijn.
Zo half verborgen en geheel vergeten
Bestaan wij als het onaanzienlijkst kruid
Onvindbaar onder de gebogen breedten
Waar 't land voorzichtig aan den hemel sluit.
De drift om te gedijen en te stijgen
Om, sterker dan de wezenloze tijd,
Ons eigen deel van 't eeuwige te krijgen,
Is heel de zin van onze aanwezigheid.
Een kort verlangen en een traag vergaan
Waarmee wij de aarde warm en vruchtbaar maken
Voor 't nieuw gewas dat op ons veld zal staan,
Trillend van lust om aan het licht te raken.
Wij zijn de kern van duizend verre vormen:
Niets gaat verloren en niets is gering
O ziel, in deze lauwe lentestormen
Kent gij een lied, hoi^dt goeden moed en zing:
Meiregen, maak dat ik groter word,
Groter word:
Groot j worden wens ik zozeer! f
Uit: „TUSSCHEN TWEE WERELDEN".
J. GRESHOFF (geb. 1888).
beoefent, maar zijn zelfbedwang dient nog
aanzienlijk sterker te wotden. Meer criti-
sche zin zal Valeer van Kerkhove er ook
voor behoeden, dat hij onhandigheden be
gaat als deze. Hij tekent een tafereeltje in
een restaurant. Daar zit Diana, de begeerde
vrouw, achter een café flltre. En nu pikt
hij maar een paar details om het tafereeltje
visueel zo suggestief mogelijk te maken, Wat
wijst op begrip voor de zelfbeperking, doch
waarbij hij de volgende onhandigheid be
drijft:
„Haar vingers streelden het verchroomd
metaal van de filter. Ze droeg enkel haar
trouwring."
Het doel van de versobering van de
schrijfstijl is tragi-komisch gemist.
De chirurg vraagt haar een bladzij verder:
„Heb je geen honger, kind?"
„Nee", knikte ze schrijft de schrijver.
Knikte ze?Men knikt alleen maar ja.
Een paar regels verder barst iemand met
de hand voor de mond in een schaterlach
uit.
Kan een gestopte trompet schateren?
Weer iets later duizelt iemand, die op
het punt staat een ander de vuist in het ge
zicht „te gooien". Méar dan ziet hij een
„Frans snorretje naar Diana overgebogen
glimlachend praten".
Zo leveren twee bladzijden al zoveel lit
teraire ongerechtigheden op. dat men be
zwaarlijk de bewondering van de jury voor
„De Weerlozen" kan delen.
Herhaaldelijk bederven ook Franse zins
constructies het Vlaams van de auteur. In-
plaats van „ik kon je op straat zelfs horen"
schrijft hij b.v. „ik kon je wel horen op
straat". De auteur heeft zich en dat is
loffelijk gedaan goed op de hoogte ge
steld van chirurgische aangelegenheden.
Maar als de hoofdpersoon een slagader in
de hals van Diana ziet pulseren, is de me
dische sfeer wel wat overdreven aangezet
met het zinnetje: „Jean zag de pols in haar
hals op en neer gaan." Het begrip pols
voor de bloedklop is in het spraakgebruik
afgezakt tot het handgewricht. En daar heeft
een romancier tekening mee te houden.
We zouden zo kunnen doorgaan met tal
loze bewijzen van onmacht bijeen te lezen.
Maar dan doen we de' goede opzet van de
roman toch tekort. Het werkstuk getuigt
wel degelijk van talent en het verdiende
de prijs, aangenomen dat „De Weerlozen",
liggende Jn de fuik van A. W. Sijthoff's Uit
geversmij N.V., volgens de jury nog ver
boven de zeer vele andere inzendingen uit
stak.
De wacht is echter nu op de inlossing van
de beloften, die Valeer van Kerkhove in „De
Weerlozen" heeft vervat.
W. WAGENER
U Wljft opgewekt en
In één wan de stands van de Internationale
Textielbeurs te Lllle, waar 24 landen aan
deelnemen, kan men een inlandse schone
uit Frans-Guinea aan het spinnewiel
bewonderen.
Er gaan weer stoomtreinen rijden
In overeenstemming met de toezegging
van de directie der Nederlandsche Spoorwe
gen, zal de dienst der «toom-reizigerstrei-
nen, die op een aantal baanvakken op 22
Januari j.l. wegens kolenschaarste moest
yorden gestaakt., worden hervat. Van 20
Mei a.s. af zullen op de volgende baanvak
ken de door. stroom getrokken reizigers
treinen wederom gaan rijden, volgens de
dienstregeling, welke de nieuwe reisgids
aangeeft: Groningen—Rodeschool, Gronin
gen—Delfzijl, GroningenAssen (stoptrei
nen, ZuidbroekStadskanaal Leeuwarden
—Stavoren, Amersfoort—Zwolle (stoptrei
nen), ZutphenWinterswijk, Heerlen—Sim-
pelveld—Schin op Geul, Gouda—Alphen a.
d. Rijn, Alkmaar—Bergen san Zee en Alk
maarHoorn.
Met deze maatregelen is tevens de be
perkende bepaling die op de omslag van
het nieuwe spoorboekje staat, vervallen.
Dit tvoord: BOOM
TK bedoel nu niet de bomen die veel
wind vangen, waardoor mek het
bos niet ziet en ook niet de bomen
die men opzet, wanneer men een
avond gezellig bij elkaar zit. Er 1»,
'namelijk nog een andere boom die'
voorkomt in de uitdrukking: van de
hoge boom teren in de zin wan: er
op los leven, veel geld uitgeven. Er
is reden om aan te nemen dat deze
boom dezelfde is als die uit de zegs
wijze: 't is botertje tot de boom, er
is overvloed. Dit woord boom is een
samentrekking van bodem en in beide
uitdrukkingen moet men dus denken
aan een vat vol klare boter. Een boom
net is een handdikke laag of plak
vet, die de vorm heeft van de bodem
van het vat. Wie van de hoge. hoogste
of bovenste laag> begint te eten, heeft
nog voorraad en hoeft zich nog geen
zorgen ,te maken.
(Van onze financiële medewerker).
DE KOERSDALING op de Stutifondien-
markt wordt langsamerhand In het oog
vallend. Terwijl de dagelijkse koersschom
melingen op de obligatiemarkt doorgaans
niet meer dan fractioneel ai)n, bedroeg het
nadelig koeraverschil op de eerste twee
beursdagen van deze week 2 i 3 pet. Hierop
is weliswaar enig herstel gevolgd, maar het
signaleert toch wel zeer scherp de sinds
kort gewijzigde situatie op de kapitaalmarkt.
Terwijl minister Lieftinck bij de uitgifte
van de 3 pet Grootboekobligaties, waarop
begin 1946 voor de houders van geblokkeerd
(egoed de inschrijving openstond, het per
centage van 3 kwalificeerde als de rente,
welke eerlang in ons land voor schuld als
deze algemeen zou gelden, zijn die obliga
ties deze week tot 87 pet gedaald, dat is
nog 2pet beneden het peil. waarop het
rendement 4 pet bedraagt (89'/» pet) Ook
de andere Staatsobligaties, met uitzondering
van de 2pet N.W.S. noteren op of beneden
een 4 procents-rendementsbasis en de be
kende 3 pet Investeringscertificaten met een
koers van 8TU pet op 8 Mei J.l. noteren zelfa
3 pet beneden dat niveau.
Van deze Investeringscertificaten, welke
destijds voor geblokkeerd tegoed konden
Advertentie
20 for fl 1/
Cilly Wang Nederlandse
In de vergadering der Tweede Kamer zijn
gistermiddag elf naturalisatie-ontwerpen aan
de orde geweest. Onder de voor naturalisatie
voorgedragenen bevindt zich de danseres Cilly
Wang te 's Gravenhage.
De ontwerpen zijn zonder beraadslaging of
stemming goedgekeurd.
De Plet Hein ts Vrijdagmorgen, na een reis
om de wereld in tien maanden, de haven van
Nieuwediep binnengelopen. Op 17 Augustus 1950
vertrok deze torpedobootjager udt Rotterdam.
Het schip heeft o.m Hawaï en Nleuw-Gulnea
aangedaan. Opvarenden uit met pokken be
smette gebieden gaan ook naar hula, maar
mogen dan voorlopig niet terugkeren.
Panama had Donderdag twee presidenten
President Arnulfo Arias had eigenmachtig
de grondwet opgeheven en de Nationale
Vergadering ontbonden en door dit dicta
toriale optreden zelfs groepen, die hem
aanvankelijk steunden, van zich vervreemd.
De Nationale Vergadering riep daarop de
vice-president, Alcibiades Arosemana, tot
president uit en 37 afgevaardigden ver
zochten het Hooggerechtshof Arias te laten
arresteren. Arias verschanste zich in zijn
paleis, dat omgeven was doof zijn wacht
posten, gewapend met mitrailleurs en dopr
gewapende burgers, aanhangers van Arias.
Woensdag werd in Panama overal ge-
Schiphol werd gisteren
beheerst door het vraag
teken. Wat zou generaal
Eisenhower zeggen over de
vooruitgang, die onze defen
sie maakt? Wat zou de heer
Louwers zeggen, die te
Praag was vrijgelaten en
onverwacht de vaderlandse
bodem weer zou betreden?
Deze twee belangrijke vra
gen overschaduwen zonder
twijfel het derde bèlkng-
rijke vraagteken. Dat was:
waar zou gezagvoerder
Flemer zijn negentien pas
sagiers heenvoeren, nadat
hij om precies elf uur, acht
minuten voordat het vlieg
tuig van generaal Eisen
hower neerstreek, zijn DC-3
deed opstijgen?
Op de vierkante venster
ruiten van het vliegtuig
waren grote oranje vraag
tekens geplakt. Waarheen?
Dit was de vraag, die alle
passagiers van deze eerste
vraagtekenvlucht van de
K.L.M. zich stelden. Geen
bordje Rome, Parijs of
Teheran wees hen ditmaal
in de grote douanehal de
weg, waar zij zich kwamen
melden, doch enkele on
doorgrondelijke vraagtekens
waren voor deze negentien
avontuurlijke luchtreizigers
het herkenningsteken. Het
bleek, dat over hpt alge
meen de avontuurlijke geest
was gevaren in mensen van
middelbare leeftijd. De
jeugd was op deze vlucht
slechts zeer schaars ver
tegenwoordigd. Soortgelijke
vluchten werden in de Ver
enigde Staten talrijke malen
met succes uitgevoerd. Ver
wacht mag worden, dat zo
deze eerste K.L.M.-vlucht
met onbekende bestemming
aan de verwachtingen zal
voldoen, deze zomer meer
dergelijke reizen zullen
worden georganiseerd.
staakt. Een radiostation, dat Arias had ge
steund. werd door een menigte bestormd
en in'de hoofdstraten werden etalageruiten
vernield en autobussen omvergeworpen.
Nadat het Hooggerechtshof de benoeming
van Arosemana wettig had verklaard, ver
anderde de voornaamste aanhanger van
Arias, het hoofd van de politie, van inzicht
en begaf zich met zijn manschappen naar
het paleis, om Arias in arrest te stellen.
Bij het gevecht, dat hier ontstond, wer
den- 2 personen gedood en 20 gewond. De
strijd, die werd gevoerd met geweren,
pistolen, automatische wapenen en grana
ten, duurde de gehele Donderdag. Nadat
de leider van de paleiswacht, majoor
Alfredo Gomez Lezcano, was gesneuveld,
gaf Arias zich over en hij werd met zijn
vrouw naar de gevangenis overgebracht.
Nog lang bleven zijn aanhangers van ge
bouwen in de omtrek uit op de politie
vuren.
In Panama keerde Vrijdag de normale
toestand snel terug. De nieuwe president,
Alcibiades Arosemena, verklaarde, dat in
1952 vrije presidentsverkiezingen zullen
worden gehouden. De verliezen tengevolge
Van de jongzte ongeregeldheden bedroegen
12 doden, waaronder een majoor en een
luitenant van de nationale politie, en 9*
gewonden, waarvan de meezte ernstig.
De nieuwe president heeft een coalitie
kabinet gevormd. Miguel Angel Ordones
is premier. Hij behoort tot de „authentieke
revolutionnaire partij".
De gearresteerde echtgenote van de af
gezette Panamese president Arias, die twee
dagen geleden werd gearresteerd, heeft
Vrijdagavond geweigerd haar man te ver
laten. Het corps diplomatique in Panama
Cjty was tussenbeiden gekomen om haar
vrijlating te bewerkstelligen. Volgens de
laatste gegevens zijn 1.024 personen ge
arresteerd.
Er teas geen Bijbel
Naar men zich wellicht herinnert,
vergeleek minister Stikker te Straats
burg de tariefmuren met de muren
van Jericho. Het onverwachte gevolg
van deze Bijbelse vergelijking is. dat
de bibliotheek van het Huis van
Europa te Straatsburg verrijkt is met
een Bijbel.
Een der algevaardigden, die des he
ren Stikkers bijbelvastheid wilde con
troleren, vond in die bibliotheek na
melijk geen Bijbel. Toen de gvnode-
commissie van de Hervormde Kerken
van Elzae en Lotharingen dit hoorde,
heeft zij minister Spaak een in leer
gebonden exemplaar van de Heilige
Schrift doen aanbieden.
vertaald uk het Engels
J rertssta u« «e* c-ngea. t
87)
Ja. dat is hi) juist en één van de
sohurkachtigste Fransen, die er ooit rond
selopen hebben. Met een rustige, min-
fohtende stem gat Nlgel een tela.s van
Marais' optreden gédurende de oorlog. De
inspecteur luisterde zwijgend toe. Eerst
toen het verhaal afgelopen was, maakte
hij zijn eerste opmerking.
Hj hoop u niet te beledigen, meneer
Graham, als ik u zeg. dat u één ding hebt,
waarmee je in ons vak in de hoogste re
gionen terecht komt, n.l.: flair.' Dat is ver
reweg de belangrijkste factor bij detec-
tiveweric. detectivewerkNigel
drukte zijn sigaret uit. Nu u alles gehoord
hebt, zou ik graag eens horen, wat u er
van denkt. Misschien is mijn wantrouwen
misplaatst, maar als Maxwell en die Ma
rais niets met deze zaak te maken heb-
"ik durf er mijn pensioen onder te
verwedden. De uitdrukking van Jamie-
son's gezicht had zich opmerkelijk gewij
zigd. Ik kan u zeggen, dat we al gedu
rende enige tijd Maxwell en zijn kornui
ten in de gaten hóuden. Er zijn geen con
crete gegevens, maar we hebben de in
druk, dat hij onze aandacht verdient. In
een paar gevallen heeft hij wat je
noemt zeer scherp bij de wind gezeild,
maar hij had altijd gertoeg gezond ver
stand om buiten schot te blijven.
Zo iets heb ik ook al opgemaakt uit wat
Fairfax me vertelde. Een en ander vormt
wel een aanknopingspunt met de zaak,
die we behandelen.
Oppervlakkig gezien zeker. Het is
echter niet goed, daar al te veel op te
vertrouwen. Ik herinner me gevallen,
waarin alles als een bus scheen te sluiten,
maar die op het laatste moment volkomen
andera uitkwamen, dan het aanvankelijk
had geschenen.
Nigel stond op en begon heen en weer
te lopen.
Wat we nodig hebben is een defini
tief bewijsstuk, waardoor het verhaal van
het barmeisje bevestigd zou worden. Ik
zou er alles voor geven, als ik een half
uurtje in Maxwells flat mocht rondneu
zen. Ik zou waarschijnlijk wel een bevel
tot huiszoeking kunnen krijgen, maar dat
zou betekenen, dat onze hele opzet naar
buiten zou blijken. De moeilijkheid is, dat
alles zo volkomen geheirrt moet blijven.
Ik geloof wel, dat we er iets op zul
len kunnen vinden. Jamieson nam zijn
pijp uit de mond en streek ermee langs
zijn wang.
Ik zou graag horen, wat?
Maxwell's huisknecht, of hoe je de
man wilt noemen, is toevallig een oude
bekende van me. Ik behoef niet op de
tails in te gaan, maar het enige wat ik zal
zeggen, is, dat er in zijn leven iets is
voorgevallen, dat hij liever niet opgera
keld wil zien. Als ik hem hieraan herin
ner, zal hij waarschijnlijk wel bereid zijn
ons van dienst te zijn.
Dat komt schitterend van pas. Maar
kan''dit wel volgens de regels?
De Inspecteur glimlachte.
Ik ben niet officieel verantwoorde
lijk voor de wijze, waarop deze zaak wordt
aangepakt. Zoals ik al eerder zei, heb ik
instructies van u af te wachten. Misschien
ben ik het met uw methoden zo nu en dan
niet helemaal eens, maar dót is voor mij
geen reden om uw instructies niet uit te
voeren.
Er kwam een glimlach op Nigel's ge
zicht.
We zouden het dus wel voor elkaar
kunnen krijgen? Er zullen echter wel meer
bedignden zijn dan die ene knecht. Stel
dat een van hen ons ziet
Die moeilijkheid is gemakkelijk op te
lossen. We geven ons uit voor contróle-
ambtenaren van de Electriciteit. Ik kan
wel voor de gewenste kledij zorgen.
Prachtig. Wanneer zouden we er
heen kunnen gaan?
Dat kan ik- nog niet zeggen, ik zal
eerst met die knecht moeten praten. Mis
schien kan het morgenmiddag al. Ik zal u
er over opbellen, laten we zeggen, tussen
vijf en zes uur.
Dan zal ik hier op uw telefoon wach
ten. Nigel stak zijn bezoeker de hand toe.
Ik ken de opperste politiechef niet, merk
te hij op. Maar ik moet zeggen, dat hij
zijn mensen weet te kiezen. Ik zou hem
graag persoonlijk willen bedanken, dat hij
mij met u in kennis heeft gebracht.
Dat is helemaal niet nodig, meneer
Graham. Inspecteur Jamieson lachte vro
lijk. Gelooft u maar, dat ik deze zaak met
even veel plezier aanpak als u!
Een vlot sportmodel Austin reed over
de kronkelende weg langs de kust ert hield
ten slotte stil voor de ietwat vervallen
garage van Sam Mosett, die met zijn twee
zoons een gemoedelijk garagebedrijf in
stand hield. Toen de auto stilstond en de
bestuurder er uit te voorschijn kwam, trad
Sam Mossett tussen de benzinepompen,
naar voren. Hij herkende zijn klant en
sloeg met zijn vingers tegen zijn pet.
Goedenavond, meneer, zei hij. U bent
vroeg, nietwaar?
Ja, ik kon eerder wégrijden dan ik
dacht, antwoordde Gordon Maxwell, ter
wijl hij een leren reistas uit de auto haal
de en op de grond neerzetten. Heb Je Fel-
gate in de buurt gezien?
Hij was hier een uurtje geleden nog
en nam iemand mee in de aanhangboot.
Mossett keek in de richting van de
„Zeemeeuw", die in de kreek, een meter
of honderd van de kust, voor anker lag.
Eén van mijn zoons kan u er wel
even heen roeien.
Graag. Dan behoef ik Felgate niet te
soepen.
In antwoord op Mossett's geschreeuwde
bevelen, kwam een lange, blonde stug-
kïjkende jongen uit de garage te voor
schijn. Zijn vadera Instructies opvolgend,
nam hij de koffer van de grond op en be
geleidde de bezoeker de weg over naar
een kleine houten steiger. Hieraan lagen
enige vervallen bootjes in het water te
deinen. De jongen koos de enige boot, die
over riemen beschikte, er uit en liet zijn
metgezel instappen. Zwijgend begon hij te
roeien. Juist toen te bij het grote, witte
motorjacht aankwamen, verscheen Fel-
gate's hoofd boven het achterluik. Hij hees
zich snel omhoog en haaste zich naar de
ladder om de bange van zijn baas in ont
vangst te nemenÏ Maxwell gaf de jongen
een flinke fooi en klom aan dek.
Is Murray hier? vroeg hij kortaf.
In de kajuit, meneer. De schipper
aarzelde even. Ik vertelde hem juist iets,
dat u ook dadelijk moet horen. Het gaat
over die Wentworth, u weet wel. die man
die we in het oog moesten houden.
Wentworth? Kom maar mee en ver
tel me alles. Het heeft geen zin tijd te
verknoeien, als er Iets werkelijks belang
rijks te melden is. Terwijl hij sprak was
Maxwell doorgelopen en Felgate kwam
achter hem aan. Via een smal gangetje
bereikte hij een luxueus ingerichte ka
juit, met aan weerszijden brede banken.
Op één er van lag Paul Maralc voFo-
men op zijn gemak, met een sigai'.? *c«.n
de lippen. Toen Maxwell binncckvw.n,
richtte hij zich op tot een zittende hou
ding.
(wordt vervolgd).
worden verkregen, ataat thans nog ca 77®
millioen uit. Van dit bedrag is nog ruin»
150 millioen geblokkeerd; dit gedeelte
kan dus nog niet worden verhandeld, maar
komt op 1 Juni a.s. vrij. Aan deze Invei-
teringscertificaten is de faciliteit verbonden
dat ze 100 pet kunnen worden gebruikt
voor de betaling van belastingschulden over
vóór 1 Jan. 194«*geëindigde belastingjaren,
van welke faciliteit uiteraard een veelvuldig
gebruik is gemaakt, hoewel nog steeds blijk*
dat sommigen daarvan onkundig zijn.
Er moge derhalve nog eena met nadruk
aan worden herinnerd, dat alle belastingen
tot en met 31 Dee. 1915 verschuldigd, door
inlevering van genoemde Investeringacerti-
flcaten kunnen worden betaald, hetgeen een
voordeel van ruim 16 pet betekent. Voor
aover nog bijzondere heffingen (vermogena-
aanwasbflasting en vermogenaheffing) ver
schuldigd zijn, kunnen voor de betaling
daarvan alle Nederlandse Staatsfondsen
worden aangewend en de 3 pot Grootboek
1946 s(jn dgn op dit moment het jvoordeligst.
"LTET IS DUIDELIJK, dat door de scherpe
koersdaling op de Staatsfondsenmarkt
aan beleggend Nederland een groot verliea
wordt berokkend. Alleen op het nog uit
staand bedrag Investeringscertificaten be
draagt dit verlies thans reeds rond 100
millioen. Nu is het onder normale omstan
digheden niet meer dan natuurlijk, dat elke
belegger van zijn effectenbelegging en dus
ook van zijn belegging in Staatsobligaties
het koersrisico draagt. Maar gelijk reeds
opgemerkt, zijn de Investeringacertificaten,
de Beleggingscertificaten en de 3 pet Groot
boek 1948 voortgekomen utt de bij de geid-
aanering geblokkeerde tegoeden. En dat het
hier ntet om geringe bedragen gaat, blijkt
wel uit het feit, dat op de 3 pet Grootboejs 1
1946 voor meer dan 1,8 milliard werd in
geschreven. Dez^inschrijvingen v/aren. be
halve voor zover zij werden aangewend
voor de betaling van belastingen, tot 1 Maart
1940 niet overdraagbaar, doch op die datum
noteerden de stukken reeds beneden pari.
Wat het op 1 Juni a.s. vrijkomende bedrag
van 156 millioen Investeringacertificaten
betreft, wordt het toch wel als een ernstige
benadeling van de houden beschouwd, dat
sJJ atraka bij de in vele gevallen noodzake
lijke liquidatie van dit bezit, een verlies
van 13 pet (bijna 26 millioen) moeten „in
casseren", een verliee dat hun door de
minister van Financiën ls opgedrongen.
TTflJ VRAGEN ONS AF of dit verlies niet
op de een of andere wijze door de
regering kan worden gecompenseerd. Wij
denken hier aan de mogelijkheid om de ge
dupeerde houders van thans nog geblok
keerde Investeringscertificaten tegemoet 'e
komen door aan do laatste tranche tie faci
liteit te verbinden, dat ze niet slechts voor
de betaling van belasting over de jaren t/m
1945, maar ook voor de Inkomsten-ver
mogensbelasting en vennootschapsbelasting
over latere jaren kunnen worden aange
wend. Hierdoor zou worden bereikt, dat de
koers van de per 1 Juni 1951 verhandelbare
Investeringscertificaten, welke laatste dsn
afzonderlijke notering zou moeten hebben,
naar met vrij grote zekerheid mag worden
aangenomen, zich slechts weinig beneden
pari zou stellen. Want aan genoemde L-e'.at-
tingen werd in het eerste kwartaal 1951 meer
dan 400 millioen betaald en voor de In
vesteringscertificaten met de door ons be
doelde belastingfaciliteit zal dus, zolang za
beneden pari te krijgen zijn, een zo grota
vraag ontstaan, dat ze vermoedelijk enkele
dagen na 1 Juni a.s. naar de schatkist
verdwenen zullen zijn.
Deze regeling kost de schatkist in eerste
instantie geen geld. omdat de Investerings-
certificaten t.z.t. (de aflossing begint in
1959) toch pari moeten worden afgelost.
Alleen de kaspositie van het Rijk zal de
nadelige invloed er van ondervinden, want
betaling van belasting met staatspapier
betekent een extra aflossing op de staats
schuld. in dit geval van 150 millioen, welke
de schatkist op dit moment niet gelegen zal
komen.
Daarom zou ook kunnen worden over
wogen de houders van de per 1 Juni ver
handelbare Investeringacertificaten in de
gelegenheid te stellen hun stukken tegen
3'/» pets Staatsobligaties te verwisselen. De-e
opwaartse conversie zou voor de Staat een
verzwaring van de rentelast met 750.000
betekenen, maar de hhidige positie van de,
schatkist niet in gevaar brengen.
De financiering van de Staats-uitgaven is
door de goedkoop-geld-politiek vastgelopen,
maar het is toch wel een grote onbillijkheid
een bepaalde categorie van de bevolking de
financiële gevolgen daarvan te laten dragen.
ZATERDAG
12 MEI 195Ï
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BUMS - PAGINA T
'Als een primeur naar aanleiding van een enkele uren geleden genomen
beslissing kan ik u mededelen, dat bij het ingaan van de zomerdienst-
regeling op 20 Mei a.s. het treinverkeer voor passagiers op het baanvak
GoudaAlphen a. d. Rijn, op welke lijn in verband met de kolenschaarste
in Januari de trein tijdelijk door de autobus werd vervangen, zal worden
hervat. Dat was de belangrijke mededeling, die de president van de
Nederlandse Spoorwegen, ir F. Q. den Hollander, deed ten aanhore van
leden van gemeentebesturen, van vertegenwoordigers v^n de Kamer van
Koophandel en van talrijke figuren uit handel en industrie, die tezamen
els leden en genodigden van het departement de belangstelling van de
Goudse streek toonden voor spoorwegvraagstukken in het algemeen en
in het Goudse gebied in het bijzonder. Het departement Gouda voor de
Nederlandse Maatschappij voor Nijyerheid erf Handel had ir Den Hol
lander gistermiddag in „De Zalm aan een koffiemaaltijd in zijn midden
genodigd en op deze contactbijeenkomst heeft de president gesproken over
.verkeersproblemen".
Ovefhet lot van de lijn Gouda-Alphen
#en baanvak, dat deze slreek na aan het
hart ligt, heef ir Den Hollander met zijn
hoarders openhartig gesproken.
Wij keren dus op GoudaAlpnen met de
trein terug, zo zei hij. maar vandaag, negen
dagen voor de aanvang van de nieuwe
dienst weet ik nog niet hoe. De motor-
treinen. die vroeger op deze lijn reden en
in Januari naar Zwolle-Kampen verhuis
den zijn inmiddels zodanig achteruitge-
«aaii dat de technische staf heeft meege-
oécld dat deze treinstellen moeilijk meer
te gebruiken zijn. Wij zullen dus op andere
wijze moeten proberen de dienst te her
vatten. maar ,hoe is op dit ogenblik nog niet
te zeggen. Maar hoe dan ook, de trein komt
terug, een mededeling, die de aanwezigen
met, applaus begroetten.
En tcat si rak a
En nu vraagt u natuurlijk direct, ver
volgde ir Den Hollander, keert de trein
terug om straks definitief te verdwijnen of
blijft de situatie zoals ze was of komt er
straks een verbetering op dit traject? En
nu spijt het me wel, maar daar geef ik geen
antwoord op. Zo dikwijls hoor men op een
vraag: dit is in studie, maar het vraagstuk
voor het verkeer Gouda-Alphen is werke
lijk in studie. Binnen afzienbare tijd moeten
wij trachten het antwoord te vinden op de
vraag, moeten wij en is het economisch
verantwoord electrificeren of moeten wij
op andere moderne wijze voor het vervoer
zorge/i door middel van diesel-electrische
treinen in afwachtig van de komst van de
gasturbine, die ir Den Hollander in de toe
komst verwacht. Of, als derde mogelijk
heid. moet de bus de trein gaan vervangen?
Een bus op rails, een andere mogelijkheid,
die men in het buitenland wel ziet, wees
de president af Bij grote snelheden is dit
licht» materieel op de spoorbaan onge
wenst.
Gemiddeld slechts vijf en
dertig reizigers
Op het baanvak Gouda—Alphen is de
situatie zo. dat de gemiddelde treinbezetting
slechts vijf en dertig reizigers bedraagt.
Gemiddeld Dat wil zeggen, dat op de spits
uren de treinen goed bezet zijn. maar dat
daar buiten nauwelijks van een bezetting
kan worden gesproken.
Het zoeken is naar een vervoermiddel
wat niet licht is, dat een spoorwegkarakter
heeft en dat- aan de eisen voldoet. De ge
dachte staat voor ogen. dat een trein van
het eenrijtmgstelsel de oplossinR is. een
trein, die niet te groot en met te klein is.
De Spoorwegen zijn bezig te onderzoeken
wat de Nederlandse industrie op dit gebied
kan leveren, maar de situatie is zo. dat pas
over twee jaar een aflevering zou kunnen
worden gedaan om een proef mee te ne
men. zodat het eerste over drie jaar even
tueel kan worden in dienst gesteld.
Wanneer wij er in zouden slagen zulk een
trein te krijgen, zal er op de lijn Gouda
Alphen in elk geval een proef mee worden
genomen. Aan de streek is het dan de proef
te laten slagen of tc bewijzen, dat de trein
kan worden opgeheven.
Op dit ogenblik zullen wij. aldus ir Den
Holander, ons best doen bij de hervatting
van het treinverkeer het traject Gouda
Alphen zo goed mogelijk te helpen, maar.
ro zeide spreker, stel u er niet te veel van
voor. want we hebben niets. Als u op dit
ogenblik vijftig autobussen op Gouda-
Alphen er bij zoudt w.llen hebben, u kunt
op slag krijgen, maar zegt u geef ons één
treinstel, dan kan ik het. al hakt u m'rt hand
af. niet geven De situatie is dus niet ge
makkelijk. maar niettemin we gaan rijden
en we zullen onze best doen.
Spoor in grote lijn
Deze uiteenzetting gaf ir Den Hollander
tegen de achtergrond van een beschouwing,
waarin hij de aanwezigen de algemene ver-
keers- en vervoersvraagstukken in het grote
verband liet zien. Hij zag daarin het verkeer
over de weg, te water, over de rails en
door de lucht als één geheel, omdét voor
een juiste vervoersbediening het^fn niet
zonder het ander kan en ieder een taak
vervult. De vier vormen zijn de componen
ten. die tezamen de resultante geven de re
sultante van de voorzieningen de behoefte.
Het verkeer dient om té kunnen vervoeren,
het is een van de meest belangrijke peilers
van onze samenleving. Door de toeneming
van de bevolkingsdichtheid wordt het ver
voer groter en dus ook het verkor. Deze
dingen moeten op lange termijn worden
gezien en tegen deze achtergrond staan fan
tastische investeringen, wordt ontzettend
veel van de uitgaven van een vpilk ge
vraagd. Verkeerstechnisch en vervoerseco-
notrisch is het vervoer in 'e mensen samen
leving een element van groot belang.
Het publieke vervoermiddel ziet ir Den
Hollander als een nationaal apparaat en
dan is het grote punt hierbij: welk systeem
moet uitgaande van de behoefte worden ge
volgd? Als een spoorlijn voor reizigersver
keer wordt gesloten, dan rijst hiertegen
grote oppositie Deze nader bekijkende, ki
men we tot het inzicht, dat het protest zich
met richt tegen het verdwijnen van de
trein, maar dat het publiek onbewust op-
Poneert tegen het verdwijnen van een scha
kol in de nationale keten. Doet het er eigen
Hik toe of men vervoerd wordt over de rail
langs de weg? De hoofdzaak is. dat men
deel van de nationale keten blijft.. Daarbij is
het de vraag hoe hanteer je dit nationale
apparaat?
Knagende trajecten
Ir Den Hollander ging er van uit. dat
het appariat moet bevredigen, aan Zedelijke
(met onderstreping van redelijke) eisen moet
voldoen en bovendien rendabel dient te zijn
het nationale systeem is geen even
wicht te scheppen op de wijze als tot dus
ver is gedaan. Kijkende naai de Nederland
se spoorwegen merkte ir Den Hollander op.
dat 10 pet van het net 43 pet van de inkom
sten oplevert, 70 pet geeft 95 pet van de in
komsten en de overige 30 pet dragen dus
slechts 5 pet in de inkomsten bij. Moeten
nu deze 30 pet worden gehandhaafd of af
gestoten? De president zag het zo, dat d«
huidige exploitatievorm van deze 30 pet
niet vol te houden is zonder het geheel
te schaden. Deze. 30 pet. zei hij knaagt
aan het geheel', dus aan datgene, wat dienen
moet om de onderneming in stand te hou
den. Deze 30 pet brengt de rendabiliteit in
gevaar.
Daarbij komt. dat de Spoorwegen met hun
beslissingen over een grote tijdsduur han
delen. Het weg- en luchtvervoer heeft te
denken over perioden van 5 tot 10 jaar. De
KLM stoot nu de vlievelden al af. die zij
direct na de oorlog heeft gekocht. Waar
rijdt nog een autobus van voor de oorlog?
Maar dc Spoorwegen moeten beslissingen
nemen ten aanzien van materiaal, dat een
levensduur heaft tot veertig jaar, soms nog
veel langer. Er zijn nu dagelijks nog tach
tig locomotieven in gebruik, die in 1899 wer
den in dienst gesteld.
Fantasie en voorzichtigheid
De Spoorwegen moeten alles over een
veel langere termijn bekijken en dat bete
kent groter fantasie en groter voorzichtig
heid. Als wij bij wijze van spreken de baan
Gouda—Atphen gaan verzwaren, dan wil dat
zeggen, dat wij spoorstaven gaan neerleggen,
die dertig jaar meegaan. Wij kunnen dus
niet zeggen „leg ze maar even neer", maar
moeten ver vooruitzien en zo is het met
alles.
En de geweldige investeringen en de
draagwijdte der beslissingen voor lange
duur nopen de Spoorwegen tot voorzichtig
heid en beperking. Zij moeten Nedgrland in
het kader van het nationale systeem zo goed
mogelijk blijven voorzien, maar zij-moeten
ook met de financiële consequenties reke
ning houden, dat wil zeggen zorgen, dat
het publiek niet behoeft bij te betalen en
dat de Spoorwegen aan de opbrengst van
de plaatskaarten en de vrachtbrieven vol
doende hebben. De Spoorwegen moeten er
op uit zijn datgene waf" ze te doen hebben.
goed mogelijk te doen. Dan blijven we
op gelijk niveau en gaan liefst nog een
eindje vooruit.
elk soort tractie
ij de vraag hoe het spoorwegbedrijf op
juiste wijze verkeerstechnisch en ver-
voerseconomisch te organiseren, komt ook
de wijze van vervoer ter sprake en hierbij
is een grote voorzichtigheid in het gebruik
an energie noodzakelijk, daar Nederland
een derde van zijn steenkolenbehoefte en
twee derde van zijn vloeibare energiebe
hoefte importeert. Het is taak de energie zo
zuinig mogelijk te verbruiken. Bezuiniging
door toepassing van electrische energie, dus
electrische treinen, is zeer relatief, want
om de energie naar de voertuigen te leiden
zijn zeer grote kapitaalsinvesteringen
Dit is alleen te doen op trajecten waar de
verkeersintensiteit heel groot is. Een andere
vorm is de dieselmotor Voor dieseltreinen
zijn zware motoren nodig, wat eveneens
grote uitgaven vraagt. Daardoor moeten
dieseltreinen beperkt blijven tót trajecten
met grote verkeersdichtheden. Voor de
overige trajecten komt men dan tot een
eenvoudiger vorm. dat is de bus, niet
rails, maar op de weg.
Gouda's positie eerste klas
n vtl lijn i
Langs deze lijnen
de tot de positie
wegnet, zei ir Den
sprake is van eni|
etoog komen-
in het spoor-
x, dat er geen
of de baam
Ir F. Q. den Hollander.
„U krijgt uw trein terug".
ken van Gouda naar Rotterdam. Den Haag
en Utrecht zijn eerste klasse trajecten, die
zo goed mogelijk bediend worden, wat men
heeft kunnen zien aan de electrificatie en
aan de evenzeer grote bedragen vergende
werken voor de baanversterking Goud:
Oudej$ater. Gouda is met zijn achterland
een groot centrum en dat betekent voor de
Spoorwegen iets goeds. In hoofdzaak richt
Gouda zich voor personenvervoer op Rot
terdam en Den Haag. De president gaf in
dit verband enkele Interessante cijfers. Van
de uit Gouda vertrekkende reizigers gaat
33 pet naar Rotterdam. 32 pet naar Den Haag
en Voorburg. 10 pet naar Utrecht, 2.3 pet
naar Amsterdam, 3.4 pc naar Woerden. 2.9
pet naar Leiden en 6.5 pet naar versjfreid
liggende plaatsen.
U zegt nu misschien, aldus'ir Den Hollan
der. Spoorwegen u accepteert graag het ver
voer naar Rotterdam en Den Haag, maar
daar moeten wij het mee doen. de andere
plaatsen tellen niet mee en worden niet in
de gelegenheid gesteld mee te doen. 't Is
echter de vraag, zei spreker, moeten wij
die gelegenheid opwekken oï hangt dit van
de streek zelf af-
Belangrijk station in
goederendienst
De heer Den Hollander wees er op. dat
Gouda niet alleen een belangrijk reizigers-
vervoer heeft, maar ook van belang is als
station in de goederendienst. En de beteke
nis zal nog toenemen door de aanleg van
Rotterdams nieuwe goederenemplacement
Hillegersberg. Het is de bedoeling meer
goederentreinen over Gouda te dirigeren.
De lijn Gouda—Alphen krijgt in dit verband
misschien meer betekenis voor onze goede
rendienst.
Ir Den Hollander besloot zijn betoog met
te zeggen, dat de Spoorwegen trots zijn op
de conditie van Gouda met station en weg
verbindingen als centraal punt. Hij ver
bond aan zijn uiteenzetting de belofte, dat
de Spoorwegen alles zullen doen om de ver-
keersontwikkeling in deze streek te bevor
deren en hij sprak de hoop uit, dat Gouda,
mede door bijdragen van overheidslichamen
zakenleven cn Spoorwegen een goede toe
komst zal mogen beleven.
Boskoop mist de trein
Er bestond gelegenheid vragen tot de spr.
te richten. Het gebeurt niet elke dag, dat
de heer Den Hollander in het midden is en
dus werd van de gelegenheid dankbaar ge
bruik gemaakt om enkele harlewensen aan
de president van de Spoorwegen kenbaar te
maken. De heer W. C- Hage uit Boskoop
merkte op, dat zijn gemeente zich destijds
grote financiële opofferingen heeft getroost
om op de spoorweg aangesloten te worden.
Deze schuld is nog niet gedelgd, maar reeds
wordt er over opheffing gesproken. Voorts
zei hij, dat Boskoop de opheffing van de
treindienst zwaar aan het hart is gegaan,
omdat daardoor de gelegenheid is vervallen
expresgoederen te verzenden. Het gebeurt
dikwijls, dat telefonisch bloemen en planten
worden besteld, die in enkele uren tijds ter
plaatse moeten zijn. Dat kon. want elk uur
reed een trein, die expresgoederen mee
nam. De bus doet dat echter niet. Boskoop
heeft nu één goederentrein per dag- Is er
expresgoed te verzenden, dan moet dat
per auto naar het station Gouda of het sta
tion Alphen gebracht worden en daar het
meestal kleine zendingen betreft is dit een
dure grap.
De heer Hage slaat de spijker op de kop,
antwoordde ir Den Hollander *en hij beves
tigt mijn stelling: het verzet richt zich.er^
niet tegen, dat de train weg is. maar dat
de schakel uit de nationale keten is ver
dwenen. Het gaat er niet om hoe Boskoop
het goed wegkrljgt. maar dit het «nel z'n
goed kan verzenden. Overigens, zei hij. u
hebt het gehoord, de trein is nog niet weg.
Stellig zal ik niet licht over de lijn Gouda-
Alphen denken, alles zal ernstig bekeken
worden.
Slechte dienstregeling
holde trein uit
Waddinxveens burgemeester, de heer A.
Warnaar, was van mening, dat niet zo
streng aan de eisen van de rendabiliteit mag
worden vastgehouden. Als een gemeente dat
deed. zouden buitenwijken nooit gas of wa
ter krijgen, maar het is juist zo. dat de ge
meente er die wijken bijneemt. Spreker
heeft tot zijn vreugde gehoord, dat de lijn
Gouda—Alphen een faire kans krij-gt en hij
is daar zeer dankbaar voor. Wat de magere
bezetting der treinen betreft, merkte hij op,
dat vorige zomer het reizigersvervoer stij
gende was, maar de zeer slechte dienstre
geling, die bij de winterdienst werd inge
voerd, heeft de trein achterop gebracht.
Overigens zei de burgemeester, dat men de
resultaten niet op een korte termijn moet
bezien, het pybliek moet gelegenheid krij
gen zich op hel reizen per trein te richten
Het is sprekers overtuiging\iat de spoorlijn
Gouda—Alphen aan de rand va* het indus
triecentrum Holland allerlei mogelijkheden
biedt en hij heeft vertrouwen dat de lijn
Gouda—Alphen zal blijven.
De vergelijking van de burgemeester met
gas en waterleiding in de buitenwijken gaat
voor de Spoorwegen niet op, aldus ir Den
Hollander in zijn antwoord. De gemeente
heeft een monopolistische positie en kan
desnoods de tarieven verhogen, maar ais
de Spoorwegen op een bepaalde lijn niet uit
komen, kunnen zij landelijk geen tariefsver
hoging" invoeren. Dat is nie» alleen onbillijk
voor drukke tra/jecten. maar verzwakt de
concurrentiepositie want de Spoorwegen
hebben geen vervoersmonopolie. Wat
dienstregeling betreft, deze richt zich op een
doelmatige bezetting der treinen. De rege
ling Gouda—Alphen is moeilijk, want er
moeten aansluitingen beslaan zowel te Gou
da als te Alphen en dat valt op de cnkel-
spprige baanvakken niet mee. De Spoor
wegen zijn er zich echter van bewust, dat
de vorige dienstregeling niet deugde en
streven naar verbetering.
GoudaA msterdam
De heer G. C. de Vooys te Gouda bracht
ter sprake het voornemen van de Spoorwe
gen om naast de treinen een autobusdienst
j Rotterdam—Amsterdam te openen. Hij vroeg
of het niet mogelijk is mplaatg hiervan
treinen RotterdamAmsterdam via Gouda
in te leggen en daarmee de rechtstreekse
veftrindig met Amsterdam via Harmeien—
Breukelen te herstellen.
Hierop antwoordde de heer Den Hollan
der. dat de Spoorwegen een autobusdienst
willen openen niet tussen Rotterdam en
Amsterdam, maar tussen Den Haag en Am
sterdam. Naar zijn mening zijn de Spoor
wegen met deze tweede verbinding 25 jaar
te laat. Al in 1908 is voor het verkeer Rot
terdam—Den Haag een tweede spoorlijn Rot
terdam HofpleinPijnacker—Den Haag—
Scheveningen geopend, en het is gebleken,
dat er plaats is voor deze lijn. Even goed
is er plaats voor een tweede spoorlijn tus
sen Den Haag—Adam. een rechtstreekse
lijn Amsterdam Leidseplein—Deai Haag. Dit
zal naar sprekers mening een goede lijn zijn,
die absoluut noodzakelijk is in het groeiende
Westen. Hij acht daarom de autobusdienst
niets bijzonders en een voorloper van een
tweede spoorlijn tussen Den Haag en Am
sterdam, als is aanleg op dit moment niet
te verwezenlijken, daar dit te veel kapitaal
zpu vragen en zoveel geld er niet is.
Men vergist zich echter ais men meent, dat
treinen Rotterdam—Amsterdam via Gouda
de oude lijn via Den Haag zouden kunnen
ontlasten. Er is daaraan n.l. geen behoefte,
omdat het verkeer Rotterdam—Amsterdam
niet zo groot is. Dit „breekt" in Den Haag
in verkeer Rotterdam—Den Haag en Den
Haag—Amsterdam. In Den Haag lopen de
treinen leeg en vol.
Rechtstreekse terug
Iets anders is, aldus de president, of er
niet enkele treinen via Harmeien—Breuke
len kunnen rijden. Als er een kleine kans is.
dat deze verbinding rendeert en de eindjes
aan elkaar geknoopt kunnen worden, zal ik,
zei spreker, doen wat ik kan. De lijn Ust
er eh wordt reeds gebruikt voor goederen
vervoer en als uitwijklijn in bijzondere ge
vallen. Het is dus nodig, dat het personeel
het traject keót. Wellicht is dat te combi
neren meyhet laten dijdén van enkele trei
nen. al 'tras het maar in de spitsuren. Bij
me zelf heb ik, zei ir Den Hollander, een
zekere geneigdheid te proberen of dit in
het kader van onze bedrijfspolitiek mogelijk
is en daarmee dan Gouda en Woerden te
helpen. Hij acht het niet uitgesloten, dat
de verbinding er komt al, zal men nog enige
jaren moeten wachten, want thans is er
geen materieel.
Aan het eind van zijn betoog heeft de
president verklaard, dat hij getroffen is
door de grote belangstelling die de Goudse
streek hier voor de Spoorwegen heeft ge
toond en hij verzekerde, dat deze belang
stelling hem in gedachten zal blijven.
Wederzijds waren de aanwezigen ir Den
Hollander dankbaar voor zijn betoog ir
G. J. Schott, de departementsvoorzitter, ver-
tolke die erkentelijkheid en de Maat
schappij voor Nijverheid en Handel voor
haar gelukkig initiatief een door Gouda's
burgemeester bevorderde gelegenheid te
hebben geschapen om in kennis te worden
gesteld met.de grote lijnen van de verkeers-
vraagstukken en de positie van de Goudse
streek hierbij.
Tot de aanwezigen behoorden o.a. burge
meester mr dr James te Gouda, burgemees
ter Warnaar. wethouder Oudijk en secretaris
Jenné uit Waddinxveen, wethouder mr dr
Taal uit Boskoop, de heren Goedewaagen
en Hagedorn. voorzitter en secretaris van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Gouda en omstreken en de heer Nicolaï, se
cretaris van het hoofdbestuur van de Ned.
Maatschappij voor Nijverheid en Handel.
.Inmiddels vernemen wij nader van de zijde
van de Spoorwegen, dat het de bedoeling is
voor korte tijd de vroegere motortrein op
het baanvak GoudaAfphen terug te bren
gen „Ome Keesje", zoals in de spoorwegtaai
deze motortrein genoemd wordt, keert dus
weer. De conditie van deze motortrein
noopt er echter toe een ander soort treinen
in te leggen. Dat kan echter in verband met
de schaarste aan materieel niet een-twee-
drie geregeld worden en moet nog nader
worden bezien. In afwachting van de be
slissing gaat nu de motortreinL tijdelijk
rijden. 11
Puzzle tvinuaars
De kriiiswoordpuzzle was niet moeilijk
deze keer. De eerste woorden waren het
grootst, zodat de laatste loodjes nu eens
niet de zwaarste waren. De winnaars zijn:
prijs van 5: mevr. G. B. Smeenk—v. d.
Garde, Van Zwietenstraat 13 te Gouda;
prijzen van 2,50: J. Dessing. Westhaven
45 te Gouda en C. van Viaardingen, Tussen-
lanen D 14 te Bergambacht.
De prijzen kunnen aan ons bureau, Markt
31, worden afgehaald pf worden op verzoek
toegezonden.
Nou, vooruit, de hele familie weet het
toch al en de buren ook. Dus, vrienden,
zal ik het nu maar aan de openbaarheid
cadeau geven, 't Is nog leerzaam ook.
Want er blijkt uit, dat een mens nooit
zeker van zijn zaak kan zijn. D'r zijn altijd
nog een paar duistere factoren, die op een
gegeven moment gaan meespreken.
Maar, om een lang verhaaltje kort te
maken: zo zit de zaak. In verband met
het optreden van het gilde der langvinge-
rigen hier ter stede, hadden mevrouw Ter
gouw en ik maatregelen genomen om onze
schamele bezittingen tegen ontvreemding
te beveiligen. Laten we vooropstellen, dat
ons bezit inderdaad schamel is en dat het
nog te lijden heeft onder het versoberings
program, dat wij, net als alle landgenoten,
op verzoek van de regering bezig zijn een
vorm van uitvoering te geven. Wij bewe
gen ons al jaar en dag met uiterste be
hoedzaamheid op de rand van het mi
nimum. Maar een mens wil graag houden
wat hij heeft en daarom zou ik raar op
kijken als op een kwade morgen m'n ouwe
leunstoel, waarin ik nou al een kwart
eeuw lief en leed zit te delen en waaraan
ik zeer gehecht ben, met ene losse veer,
verdwenen tvas en ik het ontbijt moest
nuttigen op de matten.
Dus hebben we ons huis in een haast
onneembare vesting veranderd. Er is een
timmerman bij geweest en die heeft alle
sloten en knippen en grendels nagekeken
we hebben nog enige zeer ingewikkelde
mechanismen van eigen vinding toegepast,
't Hele huis is dichtgelipst. Wat zeg ik:
ook de poort, en de schuur en mevrouw
Tergouw wilde zelfs een slot op het deur
tje van de kachel.
Op de avond van de dag, dat de tim
merman geweest was, hebben mevrouw
Tergouw en ik nog een plechtige rondgang
gemaakt en alles nagekeken. Een mens
moet secuur zijn. Toen hebben we ons ter
ruste begeven met een veilig gevoel.
Anders denkt mevrouw Tergouw nog wel
eens dat er een trede kraakt of een deur
piept, maar nu kon niets de nachtrust
storen.
De volgende morgen ben ik een half
uur eerder opgestaan om de deuren voor
hun normaal gebruik gereed te maken.
Met een bos sleutels begaf ik mij neuriënd
door het hele huis.
Laat nou de hele nacht het touw, waar
mee Keesje de voordeur pleegt open te
trekken, uit de brievenbus hebben gehan
gen
JAN TERGOUW.
DOCTORAAL EXAMEN.
Aan de Nederlandse Economische Hoj
school te Rotterdam is geslaagd voor 1
doctoraal examen in de economische weten
schappen onze stadgenoot de heer W. Zuy-
dam.
EXAMEN KEURMEESTER
geslaagd voor het
an vee en vlei
De commissie voor bijzondere kerkelijke
gezinszorg der Ned. Herv. Gerpeente heeft
dr A. Hijmans. arts te Rotterdam, uitgeno
digd op een drietal avonden in de Lutherse
Kerk te spreken ovër „Vragen rondom hu
welijk en gezin".
Dr Hijmans. die gisteravond sprak over
de voorbereiding tot en de beleving van het
huwelijk, begon met op te merken, dat hij
duidelijk wenste te zijn en klare wijn wilde
schenken. Er wordt vaak beweerd, dat het
huwelijk een waagstuk is. Dat is waar.
maar het wil niet zeggen, dat het een
sprong in het duister, een gokspel, is. Alle
bewust leven is een waagstuk, het Teven is
onzeker en in het huwelijksleven sp itst
zich dat nog toe.
Er heerst ten aanzien van het sexuele
leven grote verwarring van denkbeelden en
begrippen onder de mensen. Star en kramp
achtig houdt men zich vast aan allerlei
vooropgestelde stelregels en vooroordelen
Eén van de vooroordelen, waarover wij
thans heenraken is. dat het sexuele leven
iets minderwaardigs is. waarover men niet
spreekt. .Sexuele voorlichting acht men nu
noodzakelijk en hiervoor bestaat grote be
langstelling. een teken dat wij op dit ter
rein niet langer passief willen blijven, doch
willen handelen en leven als verantwoorde
lijke mensen.
Eén van de symptomen der verwarring,
die zich ook buiten het sexuele leven uit
strekt'. is. dat wij de juiste verhouding tot
de medemens kwijt geraakt zijn en ook de
verhouding tot one zelf. zo zeide de inlei
der. Wij weten niet hoe wij de juiste ver
houding tot de andere sexe moeten bepalen,
wat enorm veel leed en grote catastrofes
veroorzaakt.
Het huwelijk is geen noodlot, maar
taak en opdracht voor heden en toekomst,
het i9 de scheppende daad midden in de
stroom van deze tijd. waarbij twee r
geroepen worden om iets tot stand te bren
gen. gezamenlijk.
Ad Ier heeft terecht gezegd, dat men in
een huwelijk alleen datgene vindt, wat
men er ingedragen en ingebracht heeft.
Niet eigen ik
Vanavond, aldqs^dr Hijmans. zullen wij
een en ander van*psychologische zijde be
zien. Niet bekneld blijven in eigen ik. maar
open staan voor anderen.
Eerbied voor eigen leven en levenstaak,
ook voor dat van leven en levenstaak van
de medemens, dit alles is nodig voor een
juiste verhouding van man tot vrouw. De
geschiktheid en de bereidheid tot liefde en
huwelijk hangen af van het openstaan voor
zijn medemens, om in volledige vrijheid
samen te smelten tot één verbondenheid in
verantwoordelijkheid en vrijheid. Allerlei
aangeleerde voorstellingen en vooroordelen
beperken de ontplooiingsmogelijkheden van
de individu en beperken zo ook de ge
schiktheid tot het geven en ontvangen van
liefde.
Het zijn vaak vaste regels, waarnaar het
leven moet worden gericht en ontwikkeld
en waarnaar anderen gedwongen worden
te leven, althans men wil ze dwingen daar
naar te leven.
Wie zich niet opsluit in zijn eigen ik en
zijn voorstellingen en vooroordelen, leert
ook rustig te wachten. Het hoogste is nooit
of in elk geval niet terstond te bereiken.
Deze regel zal men ook dienen toe te passen
in het stuk leven, dat huwelijk heet. Wie
niet weet te wacht«m>zal nooit gelukkig
zijn.
Dit moedig wachten is vol belofte van
beloning.
Spreker noemde verschillende voorbeel
den van regels, die de ontplooiingsmogelijk
heden beperjten; zo o.a. ..alle* of niets'
„nu dadelijk of anders helemaal niet". ..de
vrouw behoort zich aan de man te onder
werpen".
Tegenover degene, die zich laat leiden
door de snelle greep naar succes, staat de
besluiteloze, die,,, als maar Wacht en uitstelt
totdat hij zeker ia van het succes en het
de andere partij ernstig kwalijk neemt, als
die niet langer kan wachten. Deze houding
leidt altijd tot een ontgoocheling of vrese
lijke nederlaag en wordt veroorzaakt door
een sterk geldingsstreven. Men wil geen
moeite doen. men wil zijn behoefte aan
liefde niet erkennen.
Een ander verschijnsel, dat catastrofaal
is, is de houding, dat men heel hoog
tegen de ander aanziet, zodat men denkt,
dat de liefde toch niet voor hem is weg
gelegd. Verschillende vooroordelen be
staan vaak in een mengeling dooreen.
Dwaze geringschatting en dwaze verering
treft men beurtelings aan. Hierachter zit
de vrees voor werkelijke gemeenschap met
de 'medemens, de vrees voor intimiteit. Het
is op den duur ontmaskerend voor de an
dere partij en voor zichzelf. Veel echtelijke
ontrouw is een vlucht uit de werkelijkheid
van het huwelijksleven. Er is dan wel vaak
een opleving, maar dit is streling
s streling der eigen
Vlucht in idylle
Een andere halstarrige en wijdverbreide
gedachte is deze. dat wanneer maar een
maal ..-de grote liefde" er is. dan alle leed
en ellende voorbij zullen zijn. Dan zal de
gelukszon voor goed schijnen. Geluk wordt
gezocht in de idylle. Allee wordt eenmaal
goed. als wij elkaar eenmaal ongestoord
kunnen liefhebben.
Het grote struikelblok ligt in ons zelf
door het besloten zijn in ons zelf en wij
niet volkomen Kunnen liefhebben. Als de
idylle niet in vervulling gaat of voorbij ie.
dan heet het. dat er geen liefde op aarde is.
Een andere remming van onze persoon
kan haar oorzaak hebben in een betrek
kingepersoon (het kunnen ook personen xijn
of een groep). Voortdurend houdt men re
kening met de mening of de houding van
degene, tot wie men in betrekking staat
b.v. ouders, die men gunstig of ongunstig
wil stammen. De beslissing wordt zo afhan
kelijk gesteld van het oordeel van de be
trekkingspersoon. waardoor men dus de
verantwoordelijkheid afschuift.
Spreker sprak ten slotte
over de sexuele rijping, de sexuele opvoe-
Amsterdam
examen keurmeesti
heer C. A. Teekens, alhier.
Burgerlijke Stand
Geboren: Adriana, d. v. R. D. Hilbrands
en H. M. van Willigen, IJssellaan 75; Berend
Frederik, z. v. P. Jacobs en A. F. Sijl, Graaf
Florisweg 16. Hendrikus Pieter, z. v. H. D.
Lugtenburg en J. M. Slinger. Tweede H. v.
Alphenstraat 2. Margaretha Aaltje, d. v. A.
Boekhout en E. C. Nieuwveld, Kon. Wil-
heiminaweg 60, Wilhelmus Marinus Maria,
z. v. H. J. Geul en C. M. Brenkman, Onder
de Boompjes 7; lngrid Maria, d. v. P. A.
Schouten en C M H. van Dijck, Jacob v.
Lennepkade 7; Paulus Cornelis Carolus, z.
v. W. v. d. Hoeven en E. M. Breugelmans,
Vossiusstraat 76.
Ondertrouwd: C. H. Brokke en H. Schaap;
S. de Jong en A. de Ruwe; J. J. Zoetekouw
en G. van Kempen; J. A de Jong en M. R.
Eikenboom; G. G. M. Geertzen en P. H.
de Korte.
Overleden: Willem Blok, 80 jr.
L. A. Janssen van Graaf Florisweg 79c
naar Naaierstraat 32; M. J. Janssen—v. Ar-
denne v Turfmarkt 90 n. Naaierstraat 32;
v. Duivendijk (4 pers), v. Peperstraat 110
Kon. Wilhelminaweg 20; W. D. Blonk (4
pers.) v. Fluwelensingel 47 n. Kon. Wilhel
minaweg 26; G. Palsgraaf (4 pers.) v. Hout
mansplantsoen 5 n. Kon. Wilhelminaweg 36;
H. IJsselstein v. Bosweg 19 n. Jan v. d.
Heijdenstr. 23; W. Blok v. Boelekade 147 n.
Kon. Wilhelminaweg 251, D. Terlouw (3
pers.) v. Winterdijk 19 n. Koekoekstraat 72;
A. Spee (5 pers.) v. Koekoekstraat 72 r.
Winterdijk 19. A. Pouw v. Tweede E. J. Pot
gieterstraat 81 n. Crabethstraat 5; P. v.
Wijngaarden (4 per.) v. Pretoriaplein 45 n.
Cronjéstraat 20: F. J. Verwoerd (2 pers.) v.
Bosweg 60 n. Willens 24a; J. M. Burger (2
pers.) v. Boelekade 60 n. Karnemelksloot
A. Kerrebijn (2 pers.) v. Tuinstraat 23
Boomgaardstraat 106; P. J. Klaasse (3
pers.) v. Nieuwehaven 23 n. Kon. Wilhel
minaweg 34. R. R. Vierhout (2 pers.) v. Kru-
gerlaan 98 n. Blekerssingel 23; W. J. Joos-
ten (5 pers.) v. IJssellaan 155 n. Kon. Wilhel
minaweg 16; Wed. Gelderblom (3 pers.) v.
Boelekade 57 n. Bogen "18; C. J. Ewoldt (2
v. Crabethstraat 49 n. Krugerlaan 106;
H. Borst v. Westerkade 91 n. Herenstraat 21;
Nieuwenhuijzen v. Bockenbergstraat 83
Tuinstraat 23; J. M. de Roos (3 pers.) v.
Reigerstraat 9 n. Coornhertstraat 30; M. A.
Hommels v. Raam 43 n. Bockenbergstraat 71.
Gevestiaden: D. J. de Rijk—Hak v. Reeu-
wijk n. Markt 38; G. Vonk (5 pers.) v. Lopik
Boelekade 133. B. Ensing (2 pers.) V.
Oudewater n. Jan Philipsweg 26; N. E.
Grunder—Mulder v. Ouderkerk a. d. IJssel
n. Krugerlaan 33; L. Verruijt—Heikoop v.
Capelle a. d. IJssel n. Vondelstraat 5; F. v. d.
Pijl v. Stolwijk n. woonschip Jaagpad; M. E.
Vonk v. Utrecht n. Westhaven 11; J. F. M.
Ringeling v. Rotterdam n. Gansstraat 32;
J. F. Ringeling (2 pers.) r. Rotterdam n.
Jansstraat 321. K. Jansen v. Staphorst n.
Bockenbergstraat 78; A. v. Staveren v. Ha-
zerswoude n. de la Reijlaan 40; Th. C. J.
Brouwers (2 pers.) v. Utrecht n. Markt 56.
Vertrokken A. Wabbijn v. Gouwe 33 n.
Rotterdam. Duivenvoordestraat 85c; A. Tij-
seling v. Westhaven 11 n. Winterswijk»
Eelinkstraat 37; W. Dijksman v. Blauwstraat
Rotterdam. Westzeedijk 126E; M. Ver
maningv. d. Geest v. Raam 242a n. En
schede. Emmastraat 8a; C. J. Rooze—Tuinen-
burg v. v. Persijnstraat 1 n. Haastrecht,
Goudseweg 29; Wed. Ziel—Buitenhuijs v.
Gooi straat 17 n. Rotterdam. Slaghek-
straat 59b. P. J. M. Brouwers v. WeithaveO
25 n. Oudenbosch. Markt 61.
Commandeur Broekhuija
gaat naar Djakarta
Met ingang van 16 Mei
deur F. T. Burghard eervol ontheven van
zijn functie van hoofd der afdeling Zee
macht van de Nederlandse militaire missie
in Indonesië. Hij wordt afgelost door ka
pitein ter zee J. G. Broekhuijsen, die met
ingang van dezelfde datum tijdelijk wordt
bevorderd tot commandeur. Commandeur
Broekhuijsen vertrekt op 25 Mei met het
dung en de moeilijkheden, die de pas ge- I motorschip Willem Ruys naar Djskart», zij*
alachterijpe psychisch heeft. geboorteplaat*.