North State
Pinkster-
praatje
Dansend en koerend bedrijven
de korhoenders hun liefdesspel
PINKSTEREN LUIDT DE ZOMER IN
m
iHAAR EIGEN DOMEIN
Morgen.... Moederdag!
Waterplantenkreeft opereert
in de Zuidplaspolder
Sterke organisatie vereiste
vvoor dorpsontwikkeling
BAYREUTH GAAT HERLEVEN
Mensen in hun werk (19)
DE ORGANIST, schilder van
het leven in klanken
Een druk, maar een
mooi beroep
Predikbeurten
4
Iedereen houdt stil om
èr, naar te kijken
AT
AAR.
ANNEER.
„De grote nul" in
Concordia
Onze bioscopen
'/V VADER VAN EEN BREID HEEFT
HET HEES NIET GEMAKKELIJK
Maar tenslotte zal hij
toch dansen
Industrievestiging op platteland moet
sociaal en cultureel worden bezien r
De dertien stoelen
Particulier initiatief
noodzakelijk
Abbott en Costello
BU de gevederde ridders van de heide
het balderen is een
OPWINDEND GEZICHT
In de schuilhut
Het gordijn valt
DUITSLAND LOKT MET MUZIEK
Alle kaarten reeds
verkocht
Over luilak, de boekrolVan Ruth, de
wielewaal en pioenrozen
Het Pinksterfeest
van vroeger
Tegen zonsopgang.
Ook voor de kinderlozen, die moeder zijn
IN GEEST EN HART
Met een lapje crêpe
georgette kan men de
aandacht op zich vestigen
TWEEDE BLAD - PAGINA J
GOUDSCHE COUHANT
ZATERDAG 12 MEI 1951
EN EERSTE KENNISMAKING op jeuo-
dige leeftijd kan vérstrekkend zijn
r het verdere leven, vindt Willem Goed-
rt, sinds een half jaar de nieuwe organist
i de Sint Jan. Voor hem heeft die eerste
-nismaking zijn weg door het maatschap-
lijke leven bepaald. Op de pastorie van
mmelo ia het begonnen, aan het klavier
n het twee eeuwen oude orgel van Gouda's
nf J/m wordt het voortgezet. De ontroe-
die het orgel in de huiskamer van
ummelo's pastorie hem op vier-jarige
-ftijd heeft gegeven, toen zijn vader, pre-
kant ter plaatse, een gezang speelde, is
altijd bijgebleven. In de jaren, dat
in Arnhem van Simon C. Jansen het
onderricht kreeg, later in Amster-
toen hij aan het Conservatorium zijn
dies en colleges aan de Gem. Universi-
liep, onder leiding van dr Anton v. d.
orst vervolgde, en na die vijf jaren van
rd en veelzijdig studeren en ervaring
rwerven op vele orgels in het land, in
waar Jean Moreau's orgel het
ste van het land die taal der ont-
-ring in zovele harten draagt.
Er is geen instrument, dat zozeer de ge-
ihten en de gevoelens van de mens be
iert, als een orgel. Het lijkt wel of het
taal van het menselijke hart spreekt. Het
t gedachten en gevoelens op als in een
rek met een vertrouwd vriend. Het kan
langen opwekken en tegelijkertijd een
epe nood klagen. Het kan jubelen, tot in
hoogste trillingen en treuren in een
rtelijkheid, waaruit toch weer een nieuw
langen wordt geboren. Een orgelconcert
de Sint Jan op een zomerse avond kan
-3 panorama van perspectieven openen
~r hem. die de taal van het orgel verstaat.
De organist, die zijn toehoorders-iets van
t verlangen wil geven, zal zijn instrument
lkomen moeten beheersen. Het is het
V.um, waardoor hij op zijn toehoorders
kan overbrengen wat bij hem leeft. Het
1 wordt onder zijn handen een teer
ument. dat reageert op allerlei stem-
ngen en, dat ook stemmingen kan afrea-
en. Niet alleen voor de organist is dat
maar ook voor zijn toehoorders. Het
gel kan met majestueuze en warme klan-
en van 'n Bach-koraal een diep verborgen
vensblijheid opwekken, een blijdschap die
Eerste Pinksterdag
ed. Herv. Gemeente:
nt Janskerk (Achter de Kerk 5) 9 en 10.30
uur ds G. Boer; 5 uur ds H. v. d. Akker,
esterkerk (Emmastraat 33l 9 en 10.30 uur
ds H. M. Cnossen (jeugddiensten); 5 uur
ds. J. J. Koning.
nderkerk (in gebouw Calvijn, Turfmarkt
142) 10 uur de heer R. v. d. Berg.
van Vrijz. Ned. Hervormden (Peper
straat 128) 10.30 uur ds J. H. Loorbach,
Rotterdam.
emonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat 2)
10.30 uur ds H. J. de Wijs.
vang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur
F. Schroder.
ud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10.30 uur
hoogmis, 6 uur Vespers,
ref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 uur ds A.
Nijhuis. 5 uur ds W van Dijk.
-ref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 9.45 en
4.30' uur ds G. Koenekoop.
Gemeente (Stationsplein 15) 10 en
5 uur dr C. Steenblok.
Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 en 5 uur
ds L. Kraan, Zeist.
Géref. Gemeente (Zeugestraat 38)
10 en 5 uur ds Joh. van Weizen.
rije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10„
en 5 uur ds J. I. van Wijck. (v.m. beves
tiging nieuwe lidmaten).
j 7.30 uur Bijbellezing ds J. I. van
Wijck, Zaterdag 10 uur bidstond.
les Heils (Turfmarkt 111) 10 uur
Heiligingsdienst, 6.45 uur openluchtsamen
komst Markt. 7.30 uur verlossirtgssamen-
komst leider majoor F. Wettimens Soe-
-ibaja.
-k van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5
uur dienst.
-udse Stadsevangelisatie (Achter de Kerk
6) 10 uuf de heer„W. F Kloos; 7.30 uur
de heer D. van Leeuwen, met koorzang.
Tweede pinksterdag
Herv. Gemeente:
Sint Janskerk (Achter de Kerk 5) 10 uur ds
Oerh. Huls.
Zaterdag 8.30 uur in Koorkerk Avondgebed
Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 uur
dr C. Steenblok.
"hr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10 uur ds
Kraan. Zeist.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
10 uur ds Joh. van Weizen. Vrijdag 7.30
uur ds Joh. van Weizen.
Zeugestraat 38: 6 uur ds H. J. Grisnigt.
niémand onder woorden kan brengen en die
een gehele kerk kan vullen: Het kan klagen
als de bedroefdste klaagvrouw. En toch is
een orgel niet meer dan een ingenieus
samenstel van vierduizend pijpen, die elk
een eigen klank hebben. Een mechaniek, dat
onder de handen van de organist een men
selijke taal gaat spreken
Een organist van de Sint Jan heeft een
druk leven. Zopdags is hij de gehele dag
in de weer voor de kerkdiensten Ih de
week komen er nog wel eens extra-diensten
bij, of zal hij zich voorbereiden voor con
certen. 's Avonds wachten hem de repetities
van de zangkoren, waarvan hij dirigent is.
En elK moment, dat hij niet direct gebon
den is, zal hij benutten om te oefenen, les
sen geven en verder studeren. Op de moge
lijkheden van het orgel raakt men nooit uit
gestudeerd. Want de psychologie van het
orgel, is de psychologie van de mens. En die
kan men nooit te goed kennen.
De schipbreuk.
De multl-millionnair G.H.Robertson
denkt, dat hfl Alles kan. Hy heeft
een zeiljacht gekocht en zich daar
op ingescheept met zyn vrouw en
9 kinderen, zes bedienden, twee
werksters en een zwarte poedel,
die reeds 3 prjjzen gewonnen heeft.
Niemand van hen heeft ooit gezeild
in z\jn leven, maar de heer Robertson
meent, dat zoiets vanzelf gaat. Nu,
zolang het bladstil was. ging het
ook, al kwam het schip geen cen
timeter vooruit. Maar daar steekt
een storm opHuizenhoog verheffen
zich de zilte baren en zelfs.de meest
geharde pikbroeken verbleken, als
z(j de toorn der elementen aan
schouwen. Wat doet G. H. Robertson?
In zijn kombuis een eitje pellend,
denkt hij aanvankelijk dat het wel
zo n vaart niet lopen zal. Het trekt
wel weer bi), zo meent hij. Maar
als de verschansing in splinters is
geslagen, het roer gespleten en het
merendeel zijner bedienden ont
wricht. begrflpt hij dat er iets niet
in de haak is. Hij begeeft zich aan
dek en looft met luide stem een
beloning uit van f 30.- aan diegene,
die zijn gezin aan de verbolgen
oceaan .ontfutselt. Maar acb. wie
hoort deze zwakke stem in het ge
raas der golven Ja toch, een een
voudig visser, die op een duintop
zijn pijpje staat te roken, heeft de
offerte vernomen. Fluks ontdoet hij
zich van wambuis en flanelletje en
stroopt de broekspijpen op. Zal hij
zich in de golven werpen Neen,
hij is ook niet gek. Hij begeeft zich
in een roeiboot, diezelfde simpele
boot, waarmee bij elke dag het edel
zeebanket naar moeder de vrouw
brengt. Met forse riemslag stuwt
hQ de broze bulk naar het trotse
jacht, klimt aan boord en grijpt de
9 kinderen van de millionnalr, die
op het voordek aan het knikkeren
zijn. bi) hun beentjes. De andere op
varenden volgen. „Pikbroek," zegt
de millionnalr. als hij de volgende
dag de nederige woning van zijn
redder betreedt, „dat was op het
nippertje. Kom. wat wil je hebben?
Ik gooi er met genoegen een tientje
tegenaan, dat kan me de pet niet
drukken." En wat antwoordt de
olijke 'borst? „Geef mij maar een
pakje North State, dan knijp ik
allang in m'n handjes." En zo was
het. dat G. H. Robertson zijn zuinig
bewaarde pakje verloor.
7 5 Cts. per pakje
T^EN NIEUWE verschijning heeft in de
■*-J Zuidplaspolder zijn intrede gedaan. Het
is de „waterplantenmaaimachineraderboot".
Of. om het wat eenvoudiger te zeggen: een
raderbootje, dat de waterplanten in de
wateren van de Zuidplaspolder afmaait. Zo-
ais de boer achter het stuur van zijn tractor
zit en de maaimachfne trekt over het land,
zo zit de machinist van het vijf meier lange
bootje achter het stuur van de boot. Hij
laat de raderen draaien en snijdt de plan-
Laagst ingeschreven
>e firma Luxen en Worst, alhier, was
voor 697.000 laagste inschrijfster bij de
door B en W. van Heemstede gehouden
aanbesteding van het bouwen van vijftig
won'ngen met schuren en negen garages aan
d< Dtepenbrocklaan en de Van Breelaan.
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsdbe Courant meldde:
75 jaar geleden
Hedenmorgen Is Gouda's oudste inwoon
ster en meest geèerde burgeresse. mejuf
frouw C. C. van Meerten. naar haar laatste
rustplaats gebracht. De overledene, dochter
van de-bekende schrijfster van kinderboe
ken. mevr. Van Meerten— Sch'lperoort. heeft
lange tijd aan het hoofd gestaan van een
bloeiende kostschool voor mdisjes en in
grote mate bijgedragen tot de opvoeding
van de vrouwelijke jeugd. Ook de laatste
jaren heeft zij zeer veel belangstolling ge
had voor het onderwijs. Zij werd 78 jaar.
Op het kerkhof waren veel belangstellenden
om mej. Meerten de laatste eer te bewijzen.
50 laar geleden
Uit een advertentie: Grote vrije voor-
Jaarspaardenmarkt op 17 Mei. Op deze
/markt zullen voor de verloting vijf-en-
twintig paarden worden aangekocht. De
verdere prijzen zijn te bezichtigen in de
etalages van de winkeliers hief ter stede.
Zegt hef voort'
25 jaar geleden
Uit Schoonhoven: Bij wijze van proef zal
er in het tijdvak van 22 Mei tot 30 Septem
ber een Zaterdagavondmarkt worden gehou
den Dp markt zal geopend zijn van zes tot
negen uur.
T.m. 3 Juni 10.30—12.30 en 1.30—5 uur Museum
Het (atharina Gasthuis: Tentoi.n-tellins van
tekeningen van Maaike Braat en beeldhouw
werk van L. P. J Braat (Zondags geopend van
2—4 uur: Maandag en Vrijdags 1.30—5 uur)
IZ Mei: S6i aatcoiiecte ten bate van Kon
Wllhelminafonds In kader van „Haak-in""-
actie.
15 Mei 7.30 uur Vr(je Evang. Gemeente:
Bijbellezing door ds G. 1. van Wijck.
15 Mei 7.30 uur Central; Trekking Haak-ln-
actie Goudse Middenstand.
15 Mei 2,30 uur Blauwe Kruis: Filmmiddag
Ned. Vereniging van Huisviouwen. met mode
show.
16 Met 7.30 uur Veemarktrestaurant: Bijeen
komst Ned C'hr. Vrouwenbond, spieker ds O
van Veldhuizen ovei ..De zeven Sjaaritjes
16 Mei uur Reünie: Spreekbeurt ds J. Bör-
ger voor Lagosvei band.
16 Mei 8 uur Centrali Jaarvergadering Ver
en -Bit.g vooi Vi eemdeimgenvei koei
16 Mei 8 uur talvUn: Bijbellezing door i
G Boer.
17 Mei 9—12 en 7—9 uur- 19 Mei 2—4 uur Am
bachtsschool: Openbare les
17 Mei 8 uur Calvijn: Bijeenkomst Geref
Bond. spreker C. J Kesting over ..Christus en
Oh risten".
17 Mei 8.15 uur Reünie: Piopaganda-avond
„Steun Wettig Gezag
18 Mei 9.30—11 uur Markt: Opcnluohtiilm-
voorstelllng .Air Ghost
18 Mei 5 uur De Zalm: Jaarvergadering Ned
Rode Kruis.
18 Mei 8 uur Cuther.se Kerk: Tweede lezing
dr A. Hijmans over ..Gezinszorg"" voor com
missie voor bijzondere kerkelijke gezinszorg
der Ned. Herv Kerk. onderwerp ..Voorberei
ding tot en beleving van het huwelijk gods
dienstig bezien'"
19 Mei 7.30 uur Spaardersbad: Jubileum wed
strijden Goudse Zwemclub. ter gelegenheid 33-
jarlg bestaan.
19 Mei 3 uur Ter Gouw; Bijeenkomst B
van Geref. Mannen verenigingen spreiker
Kapteyn over „Zondagsopvatting in
;orie en onder de volken"
histoi
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: De dertien stoelen
(met Heinz RUhmann en Hans Moser).
Reünie Bioscoop: Abbott en Costello ont
moeten Boris Karloff (met Abbott en costel
lo). Van Tweede Pinksterdag af: Ten Zuiden
van Tahiti (met Maria Montez en Brian Don-
levy).
Thalia Theater: De vader van de brutd (met
Spencer Tracy en Joan Bennett). Zaterdag- en
Woensdagmiddag 3 uur: Domme Uesje (jeugd
voorstelling).
Aanvang: i en 9.15 uur Beide Pinksterdagen
3". 5. 7 en 9.16 uur. Overige dagen: 3 en 8.16 uur
Sport op Pinksteren
Voetbal: Eerste Pinksterdag. Gouda—Velox
(Vriendschappelijk), aanvang 2 30 uur.
Tweede Pinksterdag: 10.30 uur Junioren-
touvnooi Olympia: G S.V-K.R.V.C.: D O N K
D.S.O. aanvang 2 36 uur.
zeilen: Goudse Zeil week op Elfhoe venpias
en 's Gravembroekseplas. Aanvang: Zaterdag
3.30 uur; Eerste Pinksterdag 10 uur en Tweede
Pinksterdag 9.30 uur.
Gymnastiek;Tweede Pinksterdag terrein
jodan Boys Districtswedstrijden Ned. Ohr.
Gymnastiek Verbond. Aanvang: wedstrijden 8
uur. demonstratie 2-30 uur- concours tambour-
en niiperkorpsen: Veemarkt. 2 uur vertrek
rendigarug door de stad: 6 uur taptoe op markt.
Doktersdicnst
3 tot Zondagavond 12
id van de huisarts te
de dokïoren P. d. Boer. Gouwe
115. tel 2273 en C van Elk Kattensingel 79.
iel
12 tot Maandagavond 12
artsen H. A. M. Eijkman,
2 en A. J Kettler. Gouwe
Van Zondagavond
ur zijn aanwezig de
.'esthaven 83. tel- 258
166. tel. 3368.
Apothckcrsdiensl
Sleeds geopend, des nachts alléén voor re-
repten. Apotheek E. Grendel. Prins Hendrik
straat 16 en Apotheek J. Rond. Kleiweg 78.
ten onder water af. Eén verschil heeft hij
echter met zijn collega op het land De boer
ziet het resultaat van zijn werken, de maaier
op het water „voelthet. Hoogstens ziet hij
de afgesneden bladeren achter de boot naar
de kant drijven, maar daar heeft hij soms
niet eens erg in.
Vorige week is het bootje afgeleverd. Het
is waarschijnlijk de tweede, die in Neder
land zijn» werk doet. Daarom is er voor de
ontwikkeling van deze maaimachine grote
belangstelling bij andere polderbesturen.
Voldoet do boot. dan zal zijn aanwezigheid
in de Hollandse rivieren en sloten niet
nieuw meer zijn en dan zal een automobi
list niet meer even aan de kant van de weg
bij de ringvaart van de Zuidplaspolder stil
houden om te zien. wat dat vreemdsoortige
bootje daar in het water doet.
Want vreemd ziet het er uit. Aan de voor
kant de scharen, die door een ingewikkeld
mechanisme onder water een snijdende be
weging maken. Op elke diepte kan het mes
worden bevestigd. Daarvovr zit aan de
steven een soort glijbaan, waarmee de snij-
dieselmotor. Er naast zit de „bestuurder"
op een bankje achter het stuur. De schep
raderen draaien in de twee kasten aan
weerskanten van de boot. Het water spat
schuimend uiteen achter het gevaarte, dat
een snelheid van vijf kilometer per uur
kan halen.
Welk een grote tijdsbesparing het gebruik
van de waterplantentnaaier geeft, laat zich
begrijpen. Vroeger moesten de wateringen
met de hand worden „uitgedund". Vooral
in de zomer, als de waterplant welig tiert,
bracht dat veel werk met zich mee. En toih
moest het water schoon zijn. Anders loopt
men de kans. dat het water verstopt
raken en het stoomgemaal het water er niet
kan „doortrekken".
Na de enkele dagen, dat het bootje bezig
is in de ringvaart langs de weg van de
Julianasluis naar het Moordrechtse station,
kan men de resullaten zien. gen strook van
afgesneden bladeren en takken vormt een
groen lint aan de oever. Hel bootje maait
er nog lustig voort, baantje heen, baantje
terug. Alleen de naam is nog een handicap.
Want„watcrplantenmaaimachineraderboot"
is toch wel een erg ingewikkeld en lang
woord voor de nieuwe vinding. Daarom
heeft men er maar kortweg „Zuidplaspol
der" op geschilderd.
Opvoering in het kader van
de „Haak-in"-actie
Voor de Haak-in-actie heeft de Goudse
Onderwijzers toneelvereniging „De Gouds
bloem" gisteravond in Concordia opgevoerd
„De Grote Nul", een blijspel, dat deze ver
eniging blijkbaar als vast nummer op haar
repertoire heeft staan De inhoud rechtvaar
digt deze keuze wel niet ten volle, maar er
zitten goed speelbare rollen in. De Gouds
bloem beschikt over materiaal, waarmee ze
het stuk naar behoren kan bezetten. Het
kwam vlot op de planken, de pointes kwa
men met de nodige veerkracht in de zaal te
recht en meer dan een bleek, van hoe groot
gewicht een zuivere klemtoon en een precies
afgemeten pauze kan zijn. We zagen: een le
vendige dochter des huizes van mej. Terp
stra. een waardige moeder van mevrouw
Van Spengen-Versloot, twee doktersrollen.
ir. een waarvan de heer Beretty glansde met
goede mimiek, een bpëren-neef van de heer
Jacobs en een iets te overdreven, maar goed
volgehouden kellner Van de heer Wiltenburg
en een geestige oude professor van de heer
Kramer. We zagen ook een decor, dat iet
wat aan ondervoeding leed. en dat met de
costumes in bruikleen was afgestaan door
Goudse firma's.
Tot slot hoorden we een daverend applaus,
dat niet in overeenstemming was met het
klein aantal toeschouwers, maar wel met
het verdiende succes.
OP STRAAT OVERLEDEN.
Gistermiddag is de 69-jarige heer M. L.
Heijdt, die in Huize Juliana woont, in de
Emmastraat plotseling overleden.
DIEFSTAL VAN BOUWWERK.
Op het bouwterrein van de nieuwe huis
houdschool aan het Jan van Renesseplein
werd een rateldraadspij-ijzer ter waarde
van 25 ontvreemd:
LAGE GOUWE AFGESLOTEN.
In verband met de bouw van de nieuwe
Sint Joostbrug over de Gouwe zal de Lage
Gouwe voorlopig voor alle verkeer zijn af
gesloten.
Thalia Theater. Zo nu en dan zeggen
ze in Hollywood tegen elkaar: „Nou zij-
we ineens al die kitsch beu. Laten we nou
eens iets aardigs maken. Een daalder voor
een idee 't Moet iets zijn, waar de hele
familie naar kan kijken, geen probleem
stellingen, geen blotigheld en geen opsmuk,
zo maar een eenvoudig gevalletje, waar
iedereen plezier pan kan beleven". En dan
ontstaat een film als „De vader van de
bruid". Spencer Tracy met z'n degelijk,
sympathiek gezicht, z'n rustig gebaar en
z'n gevoelige stem hebben ze de hoofdrol
gegeven. Hij is advocaat Stanley Bank en
hij heeft een dochter, die wil gaan trouwen.
Als een dochter gaat trouwen, grijpt dat
meestal veel dieper In het leven van va
der en moeder, dan wanneer een zoon die
stap doet. Vader Bank is dan ook helemaal
niet enthousiast. Hij voelt, dat zijn dochter
hem ontvalt. Ze kiest een ander boven
hem. En wie is die ander? Misschien een
vent van niks, misschien wel een valse
munter of een oplichter. Kostelijk is de
scène, waarin hij zijn vermoedens, die
groeien tot monsterachtige kwellingen, mee
deelt aan zijn vrouw. Dan gaat hij rustig
slapen, want als men iemand anders ang
stig heeft gemaakt, dan ben je je eigen
angst kwijt.
Dan komt de kennismaking met de
ouders van Burkley. Heeft iemand ooit een
zotter voornaam gehoord dan Burkley en
die lui zulen wel in 'n hutje wonen. De a s.
schoonvader drinkt echter Martini en aan
gezien Bank ook graag Martini drinkt
vooruit schenk fiog eens in «en zeg maar
Stanley inplaats van meneer en diè.
Burkley is een pracht van een kerel, we
zijn echt in onze schik, dat hij onze doch
ter gaat trouwen en ..We hebben In deze
paar minuten meer gelogen dan in ons ge-
Tankvaart
Anson
Agatha 8 v Pladjoe n Saigon
Aletta 9 v P. Swettenharn te Teli
Antonia 11 v Pladjoe n Djakarta
t'altex Delft Rott-Sldon P 12 Gibraltar
(altex Leiden p U Flrusterre uitreis
(altex Pernis 12 v Sidon te Pernis
cerunia 12 v Tripoli te Havre verwacht
Chama 15 v Cristobal te San Pedro verwacht
cistula U op 300 mijl ZW V Ras Madraka
tlavella 19 v Curacao te Tripoli verwacht
orilla 11 op 150 miji NW van Algiers
Caitex The Hague 11 v Rotterdam n Sidon
Duivendrecht ll op 150 m ZW v Firüstene
Ena 20 v Aruba te Gent verwacht
Etrema 12 v Soerabaya te Balik Papan
Esso Amsterdam ll op 900 m ZW v Flores
Kclipes 12 v Singapore te pladjoe
Macoma 9 v Mlri te Yokohama
Malea li v Mena el Ahmaói te Swansea
Marlsa li v Singapore n Wellington
Mitra Massowah-Abadan p 11 Makalah
Paula 10 v Bangkok n Pladjoe
Perna 8 v Mlri n Aden daarna Abadan
Stanvac Benakat U op 550 m NO v Singapore
Tankhaven 1. 12 v T. Oeban te S Gerong
Tibia 14 v Curacao te Gothenbutg verwacht
■rarla Rott-Fahaheel "V> 11 Kaap de Gata
Wielclrecht II op 400 m Z v Guardafui
Woensdrecht p -12 Massowah n F aha heel
WATERSTANDEN 12 MEI.
Mannheim 3.48 -<-0.05; Trier 1.72 —0.06; Keu
len 2 32 -i 0.03; Ruhrort 4.36 —0 03: Lobith 10 49
04. Nijmegen 8 28 —0 04; Arnhem 8.27 -0 03;
Eefde 3 51 -0.02, Deventer 2.53 -0.03; Namen
La Plarite) 1 68 0 03 Borgharen 40 80 —0.63;
Belfeld 11.88 —0 02: Grave 541 —0.27; Vreeswijk
-0.03; Lith 1.08 —0.43.
NederlandIndonesië
12 v Soerabaya n i
..11-Java 11 te Colomoo
Padang-Rotterdam 12 te Suez
Kota Inten 11 v Blak n I'ollandia
Phronlis Amst-Java p 11 Singapore
Radja ia v Belawan ie Singapore
Raki 10 v Blltoeng n Menado
salawati Java-Londen p 11 Gibraltar
Tabinta 12 v Semarang te DJkart
Teireslas p 11 Pontlanak n Sandakan
Ternate Djakaita-Rotterdam 11 te Suez
Teucer Djakarta-Amsterdam p 11 Malta
Tomlni Rott-Djakarta 11 tee Salaga
lorl Java-Rotterdam p 11 Sagres
tevreden U v Djakarta n Soerabaya
(Van een onzer verslaggevers)
HERKENWOUDE. Over „De betekenis van het platteland, nu en In de toekomst"
heeft prof. dr P. J. Bouman. hoogleraar in de sociologie aan de Rijksuniversiteit te
'Groningen, gjsteravond In café „De Vriendschap" te Berkenwoude op een vergadering
van afgevaardigden van dc Stichting Krlmpenerwaard een rede gehouden, die zeer
belangwekkend was. omdat z(j in hoofdzaak neerkwam op het werk, dat de Stichting
als streekorganisatie heeft ter hand genomen. Prof. Bouman greep in de aanvang van
zijn rede even terug op het verleden, omdat het heden zonder kennis van de ge
schiedenis zich moeiiyk Iaat begrijpen. Iiy ging de ontwikkeling na van het platteland
de oudste vorm van een gemeenschap ten opzichte van de stad. In het verleden
is het zo geweest, dat men het platteland achter stelde by de stad, zeide hy. Wel
sprak men waarderend over dc landbouw en had daarom wei vriendeiyke woorden
voor de dorpsgemeenschap, maar de grote aandacht kreeg de stad.
bevolking, die zich onderscheidt door een
sterke gebondenheid aan de natuur en een
daaraan verwant trager levensrhythme. dat
zeer scherp contrasteert met het haastige
levensrhythme van de stad. Daardoor komt
het ook. dat men op het land bewuster
leeft, de dingen eerst wil onderzoeken,
voordat haastige besluiten worden ge-,
nomen en alle dingen gelijk de natuur
dat leert eerst een periode van groei wil
geven. Die bewuste levenshouding is ook
de reden waarom radicalisme het platte
land-goeddeels vreemd is en op het dorps
leven dikwijls weinig invloed heeft.
Planning nodig
Er bestaat dus een groot verschil tussen
de levensvorm van de stad en het platte
land. Zulien deze verschillende levens
vormen elkaar kunnen verdragen, als zij
bij elkaar gebracht worden? vroeg prof.
Bouman. En hij doelde daarbij op het in-
dustrialisatievraagstuk voor het platteland,
waardoor in het dorpsleven naast de eigen
levensvorm een volkomen andere levens
vorm zal moeten groeien. Vele plattelands
gemeenten zyn voorstander van het aan
trekken van industrie. Het betekent, zo is
de gedachtengang, een verlichting van de
financiële zorgen, het geeft een eventueel
voorkomend arbeidsoverschot werkgelegen
heid. Men beschouwt met die argumenten
de industrialisatie alleen van de economi
sche zijde. Maar bekijkt men het zo. dan
beschouwt men het vraagstuk wel zeer
eenzijdig. Want veel zwaarder wegen de
sociale en culturele zijden van de in
dustrialisatie. Een gemeentebestuur, dat
daarvoor geen oog heeft, begeeft zich in
gevaar. Vestiging Van industrie in een
plattelandsgemeente ent een andere levens
vorm op die van het dorp. Er komt een
stukje stad in de dorpsgemeenschap en
daaruit kunnen conflicten voorkomen,
waarbij de levensvormen zich niet aan
elkaar kunnen aanpassen. Daardoor kun
nen ongewenste toestanden ontstaan en een
ontbinding in de gemeenschap optreden,
die de gehele gemeenschap op de helling
plaatst. Om deze toestanden te voorkomen
moet met allerlei factoren worden rekening
gehouden. En daarvoor is een zekere plan
ning nodig, zoals ook gebeurd is in de
Noord-Oost-polder.
Wat geiven8t is
Men moet de strategische sleutelposities
in de dorpsgemeenschap blijven beheersen
en daarvoor zal nodig zyn, dat de leiding
berust bij bekwame, sterke mensen, die
leiding kunnen geven en een open oog
hebben vodr de sociale en culturele zijden
van de industrievestiging. Daarvoor zullen
organisatievoi
Alle moeilijkheden en allp rompslomp, die
bij een bruiloft te onpas komen, worden
voorgeschoteld. De film loopt over van
geestige scènes en heeft een pittige dialoog.
De receptie en de bruiloft een da
verend feest Er zijn zoveel gasten, dat de
vader geen kans ziet afscheid tc nemen van
zijn dochter, die op huwelijksreis gaat. Dan
zit hij na afloop in zijn stoel; boord en das
los. op één schoen en één sok. Hé, hé, 't zit
er op. Wat een bedoening eer een dochter
het huis uit is. Tussen de rommel, die de
gasten hebben achtergelaten, danst hij met
zijn vrouw op de tonen van het lievelings
lied van zijn dochter. Ze heeft hem net nog
even opgebeld. Een buitengewoon aardige
film.
Schouwburg Bioscoop. Tante Barbara
houdt van een grapje, zelfs haar laatste
wilsbeschikking getuigt daarvan. Ze ver
maakt haar neef. een barbier die meer
deurwaarders dan klanten in zijn zaak
krijgt, dertien oude stoelen en arrangeert
dit legaat zo, dat de hevig teleurgestelde
erfgenaam eerst naderhand te weten komt,
dat er in één van die stoelen honderddui
zend mark verstopt is.
Maar intussen verkoopt de nijdig gewor
den barbier de stoelen al aan een hande
laar in tweedehands goederen en die. op
zijn beurt, verkoopt die stoelen al weer
door. Het gevolg is. dat er een koortsach
tige jacht georganiseerd wordt op de naar
alle windstreken verdwenen stoelen. De ja
gers in kwestie zijn Heinz Rühmann en
Hans Moser en deze filmkomieken zyn in
die jacht op hun best. De listen en lagen, die
zij 'toepassen om de zittingen van de stoe
len binnen het bereik van Heinz' scheermes
en .het Inwendige ervan binnen het bereik
van Hans' zoekgrage viqgers te brengen,
zijn bijzonder grappig, de avonturen, die zij
zUh komisch en verrassend
er bU beleven.
en het geheel is c
nisch en
i te gieren.
Of ze de schat vinden? Het zou niet aar
dig zijn dtt te verklappen, echter, op een
zeker moment hoort Heinz RUhmann ziels
gelukkige weesjes ter ere van een onbe
kende -schenker zingen: „Wie geeft die zal
gegeven worden". Mtyir dan is de film nog
niet helemaal uit.
Vermelding verdient ook hot charmante
filmpje „Donau Wals", dat in het voorpro
gramma draait.
Men had oog voor de levensbehoeften
van de stad. voor haar expansienoodzaal^,
maar verwaarloosde daarbij soms de be
langen van de dorpsgemeenschap. En dat
kwam omdat men stad en land te eenzijdig
bekeek, alleen lette op de economische
zijde en de culturele en sociale zijden
daarbij ten achter stelde. Maar de ontwik
keling van de sociologie heeft de blikken
verruimd en men is ondanks de ogen
schijnlijk tegenstrijdige belangen van stad
en platteland tot het begip gekomen, dat
1 beide in aard van elkaar verschillende
[levensvormen zijn. maar toch als gelijk
waardig beschouwd moeten worden. Deze
gedachte heeft vooral de laatste vijftig
jaar ingang gevonden en is er de stimulans
toe geweest, dat stad en platteland elkaar
gevonden hebben en elkaar beter zijn gaan
begrijpen.
Prof. Bouman constateerde een aantal
krachten, die het plattelandsleven verster
ken en krachten, die daarop een verzwak
kende invloed hebben. Tot de krachten, die
het plattelandsleven dreigen uit te hollen,
rekende hij de sterke concentratie van
macht (politieke en culturele macht) in de
steden, de voortschrijdende industrialisatie,
die tot dusver hoofdzakelijk een stedelijk
karakter heeft gehad en de trek van
Iplatteland naar stad. waardoor vaak de
beste krachten aan een dorpsgemeenschap
verloren gaan. Deze factoren oefenen een
druk op het plattelandsleven uit, zo leidt
industrialisatie tot vergroting van de macht
van een stad, die zal moeten uitbreiden
daardoor in botsing komt met de be
langen van de dorpsgemeenschap.
Versterkende krachten
Daartegenover zag prof. Bouman krach
ten, die de dorpsgemeenschap versterken.
Daartoe rekende hij o.a. de groeiende be
tekenis van de gemoderniseerde landbouw,
de dorpsgemeenschap economisch ge-
een vastere plaats heeft gegeven, de
sociale en culturele vooruitgang in de
dorpsgemeenschap (betere huisvesting,
een goede sociale en geneeskundige ver
zorging. beter en meer gevarieerd onder
wijs. dat niet alleen op de landbouw is
afgestemd) en als zeer belangrijke factor
de ontwikkeling van het verkeeV. waar
door de dorpen uit hun isolement töerden
verlost (autobus, radio, verspreiding van
dagbladen, telefoon). De dorpen werden
daardoor meer betrokken in de stroom van
het maatschappelijke leven. Dat heeft ook
invloed gehad op de aard der plattelands-
Reünie Bioscoop. De lange en de dikke
«Malen weer de scepter aan de Oostha-
>n Dat betekent, dat er een lawine van
malligheden en stommigheden de zaal In
ndert. De fascinerende' ogen van Boris
Karloff kunnen de vrolijkheid niet tem
en. Integendeel, zij zorgen er voor, dat
arme Freddy, die met zijn compagnon
in een ingewikkelde moordzaak is geraakt.
por meer hachelijke situaties kan oplossen
Het verhaal? Zoals alle andere films met
dit poDulalre tweetal. Aangepast aan de
mogelijkheden, die een onafscheidelijk
tweetal biedt. Een verhaal ook, waaraan op
het laatste ogenblik een punt moet worden
gedraaid om een slot te krijgen
De misdaad op zijn vrolijkst, een detec
tive oo zijn domst, een dwaas vangt een
driedubbele moordenaar. En hoe. Er komen
nachtuilen, reuze schildpadden, stoomka-
rr.ers. afgrijswekkende grotten en ravijnen
bij te pas. Abbott en Costello alleen kunnen
deze attributen goed uitbuiten. Bijna eist
de detective de eer op de moordenaar (..dat
is de schuldige", zegt de dikkerd, „en de
schuldige is de moordenaar, maar dat weet
de inspecteur niet eens") in de boeien te
slaan, maar dan dat is het geheim van
Abbott en Costello. die in de bar on een
rondje limonade tracteren op de goede af
loop.
G.Z.C.' 65ste
Gisteravond vergaderde de Goudse Zwem
club in Central voor de 65e maal in haar be
staan. De vergadering verliep zeer geani
meerd. De heer L. E. Bicknese stelde zich
niet herkiesbaar als bestuurslid. In deze va
cature werd gekozen de heer A. de Bruyn.
De jaarverslagen van de diverse functio
narissen werden goedgekeurd.
pen: niet alleen een stad mag een brand
punt van organisatievorm zijn. ook het
platteland heeft organisatie nodig. De ont
wikkeling in de laatste vijftig jaren, waar
aan organisaties als de Maatschappijen van
Landbouw de departementen van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen en
de afdelingen van de Bond van Plattelands
vrouwen zeer positieve bijdragen hebben
geleverd, zal moeten doorgaan. Men zal de
ingeslagen weg moeten vervolgen, zich
offervaardig tonen om de sociale behoeften
te bevredigen. Het particulier initiatief zal
moeten leiden tot bijvoorbeeld de stichting
van sportterreinen en zwembaden, ver
enigingsgebouwen. onderwijsgelegenheden,
enz. Dan zullen beide levensvormen in de
plattelandsgemeenschap kunnen aarden en
samenwerken aan een goede toekomst van
het platteland, zo besloot prof. Bouman.
Voor deze beschouwing van prof. Bou
man heeft de vergadering van afgevaardig
den onder voorzitterschap van burgemees-
te Aalbers van Krimpe a d. IJssel nog
enige huishoudelijke zaken behandeld In
de commissie voor jeugdbeiangen werden
in de vacatures, ontstaan door het vertrek
van ds mr H. van Ewijck en het overlijden
van de heer Den Bouter. gekozen ds J.
Eikema te Stolwyk en de heer J. v. d. Ha-
tert te Krimpen a. d. Lek. Burgemeester
Van Oordt van Krimpen a. d. Lek heeft
namens het bestuur van de Stichting bur
gemeester Aalbers van harte gecomplimen
teerd met diens benoeming tot ridder in de
Orde van Oranje Nassau en hem als stof
felijk biyk van dankbaarheid een boek
werk aani
J.P i*
Pinksteren, de zon en een heerlijk rustig
plekje, waar men zich eens even terug
kan trekken uit het gejaagde, zorgelijke
leven. De beslommeringen van alle dag
ruilen voor een uurtje toeven aan de
Vecht met zijn waterlelies en blanke
donzige zutanen. Een paar huisjes-ffi
een pittoresk molentje, slechts om
geven door landelijke rust en vrede.
Een fata morgana? Niet voor degenen,
die werkelijk zoeken! Ons landje kent
meer van deze plekjes, waar het rumoer
van de grote stad de stilte van de natuur
iiiet vermag te storen
Fietsers, fietst niet met zijn vieren,
Bromfietsfietsers, geeft goed acht.'
Vrijers, fietst niet arm-in-armpje.
Wacht tot 't bos. daar val je zacht.
Autorijders, spaart de fietsers
En de honden en elkair
En lantaarn en telegraafpaal
En desnoods de wandelaar.
Heten motorrijders, vliegt ons
Niet met knal-effect voorbij,
Waarom propaganda maken
Tégen de knalpotterij?
Laat uw motor niet staan razen
Voor 't terras van een café.
Laat ons liever 't strijkje horen
En deel ons géén dampen mee.
Wie moedwillig wil gaan wand'len,
Wandele er maar op los;
(Camoufleer u op de heide
of verstop u in het bos).
Roeiers, zeilers, wilt bedenken,
Dat een boot. die lek is. zinkt,
Dat een zwemmer zonder zwemvest,
Die niet zwemmen kan. verdrinkt.
iPiknikkers, die pik wilt nikken.
Pikt maar nik in bos en veld,
Maar bedenkt, 't kan niemand schelen
Waar uw eitjes zijn gepeld.
Snijdt uw naam niet in een boomstam:
Eérstens is een dwaas idee,
En ondanks de dikste boomstam
Krijgt u er géén stamboom mee.
Denkt er om. de heide brandt al
Door één vonkje, nietig, klein.
Dennenbossen zijn te mooi om
Bosbrand-materiaal te zijn,
Pinkstergangers: Viert uw Pinkster
Met véél zon en véél plezier,
Houdt vier dingen: rechts uw hoofd
koel,
■Schillen en vetvrij papier,
CLmai DOORENBOS.
(Nadruk verboden
Dc voorbereiding
TN DE OUD-CHRISTELIJKE TIJD duurde
de voorbereiding voor het Pinksterfeest
heel wat langer dan één dag. die men nog
wel de twijfelachtige naam luilak gaf. Vol
gons Handelingen 1 14 bereidden de apos
telen en de vrouwen zich na Christus' He
melvaart gedurende negen dagen voor op
het Pinksterfeest: het feest van de Heilige
Geest De R.K. kerk kent deze negendaagse
voorbereiding, de Novenae nog. Gevast
wordt" er die tijd niet. doch op dc Zaterdag
voor Pinksteren wordt voor het laatst in de
kerken de Paaskaars ontstoken.
Luilakviering
NOG HIER EN DAAR in het land „viert"
men luilak, doch meer en meer ver
dwijnt dit oude gebruik. In Drente spreekt
men van Nustekook. Nest heet in Drente
nust en volgens prof. dr A. v. Veldhuizen
zal Nustekook overeenkomen met Dotnest,
dat men vroeger in het Sticht hoorde als
aanduiding van het zwakste vogeltje uit het
nest. het achteraankomertje. dat er door de
anderen tussen genomen wordt. Ook hier
dus de spot met de langslaper en de ach
terlijke. terwijl tussen spot en vertroetelen
weinig veréchil is: men denke aan apen
liefde en het Duitse spreekwoord „Was sich
liebt. das neckt sich".
Een overgang heeft men te zien in ae te
Schermerhorn rondgedragen pinksterbloem
Bij al deze gebruiken zijn (wee richtingen te
constateren: nu eens plaagt men de laat
komer als langslaper, dan weer is de zomer
de langverwachte, welkome gast nu eens
is het de zegenbrenger, dan de geschuwde
afgod van het verlaten heidendom.
De oorsprong van het feest
PINKSTEREN MAG IN DE LOOP DER
ecuwen wat van oude heidense gebrui
ken hebben meegekregen, het feest vindt
zijn oorsprong in de Joodse godsdienst. Op
dit feest werd in de synagogen de boekrol
van Ruth voorgelezen Het Pinksterfeest
was het feest van de eerstelingen der tarwe.
Israëls waardevolste graansoort, doch tevens
herinnerde het aan de wetgeving op de
SLaurillard heeft eens gezegd, dat de
Christelijke feesten ons voeren van sneeuw
xvjlE IN WINTERTIJD de Veluwe be-
W lean daar op vele plaateen het
trekken van ie korhoenders, hanen en
linnen gadeslaan. De korhoenders be-
E» tot het edelste wild der eenzame
heideolakten en men ziet ze nog op de
r vkelse hei bij Ede. de Leusderhei bu
G} _n fi„ Hoae Veluwe, bij Koot-
S"óp de Deelense hei b« Arnhem, bij
Ïïntioitk en b() LunteTen. Vroeger veel
tdoentener den nu noorkomend, normen
J korhoenders deze merkwaardige,
schuwe hoenderochtise noSels no0 steeds
iJn attractie voor elke ware ttotuurlief-
JzjsM fii.hpr In de Meimaand kan men op de
ri'toten heidevelden en in het stuifzand
de spantténde tonrnooie» der j,ere stnal-
iï hanen om de (junst der hennen
bewonderen.
vergeten Het is een indrukwekkend
JhZwsoel die dansende, spnngenie.
«Ede hanen, d.e m het heetst van
de stnjd sissende, blazende of koerende
Beluiden utten.
MEESTAL IS «ET EEN TOEVAL «Is men
M™ so opwindend tafereel tc zien
kriiet De echte natuurvriend poogt echter
St er achter te komen, waar de hanen
hun balderplaats hebben zij keren ex na
melijk elke ochtend terug om hun mede-
dingers te bekampen. Weet men eenmaal
welk terrein zij voor hun strijd hebben ge
kozen. dan is men ln de 8^leRonhfldm^
vechtersbazen rustig te bespieden, imi1's
zich zeer verdekt opstelt en zich doodstil
houdt.
korhoenders in actie wil zien. moet
zéér vroeg de veren uit En als men
shmd 'fvIh SI"6 r" de vroege m°rgen-
=♦„1^ h i staat de haan met uitge*
otn hno?»8 e" fonkelende ogen boven op
Wnt-Hni' ^eer.waaie«'t hij zijn Staart uit.
Plotseling stormt over het stuifzand een
in»*!6dan weer een derde. Ge-
dr eèn staan ze op de hoogte, prachtige vo
zen en de eei»te stralen van de
Nu kan het balderen beginnen. De vogels
draalen om elkaar heen. de vleugels langs
de grond slepend de staarten wijd uitge
spreid. de koppen naar de grond gebogen.
Ze lopen naar elkaar toe, gaan weer van
elkaar af kortom zij schijnen de krachten
van hun tegenstanders te meten alvorens de
strijd aan te binden.
Dan is het eensklaps een warreling van
yogellijven, een verwoed geblaas, gesis en
koe-loe-loe geroep. Een ogenblik iater sta
ken de rivalen het gevecht even om op
adem te komen en dan vangt de strijd op
nieuw aan In hun geweldige opwinding
voeren de vogels de wonderlijkste sprongen
en danspassen.
PLOTSELING IS HET STIL in de na-
A tuurltjke arena. De ene haan na de an
dere drukt zich ineen en met een sprong
gaat het de wieken uitslaande omhoog. De
drie vechtersbazen verdwUnen. Zouden
zij de waarnemer ontdekt hebben of pas
seerde ergens een bosarbeider. op weg naar
zyn werk Het is mogeiyk, maar de bol
derplaats ligt eensklaps verlaten. Hetgeen
de waarnemer gezien heeft, was de moeite
waard, hij heeft genoten van een kostelijk
lentegcbeuren op de heide en als hij de
schuilplaats verlaat, zingt overal het veel
stemmige vogeikoor, terwijl van drie. vier
kanten hem onophoudelijk uit de heide het
koe-loe-loe in de oren klinkt.
■A/fUZlEK IN DUITSLANDi« het
97 motto, waarondef de Duitse vereni
gingen voor vreemdelingenverkeer in
1951 zoveel mogelijk toeristen naar de
deviezenarme bondsrepubliek willen
trachten te trekken. Het vorige jaar was
het motto „Romantisch Duitsland" en
IJET PAASFEEST LIGT WEER ACHTER ONS. veertig dagen van rouw, van
1Ainkeer Ringen het vooraf, er op volgden veertig vreugdedagen, die hun einde
vonden in de Hemelvaartsdag. Tien dagen daarna, dus vijftig dagen na Pasen is het
Pinksteren, in het .Grieks is vijftig pentêkonta. de vijftigste dag heet pentêkostê.
men vindt in de Franse benaming van het Pinksterfeest dit Griekse stamwoord nog
terug. Wanneer we afzien van de kerkelijke betekenis van het Pinksterfeest,
kunnen wij lettende op de natuur zeggen, dat met hét Pinksterfeest het volle
zomergetij wordt ingeluid. Het oude volksgebruik om de Zaterdag voor Pinksteren
luilak te noemen wijst er op. dat men die d^g als het einde van de periode van
niets doen beschouwde, met Pinksteren is het zomerdienst, dan hebbett de lang
slapers hun tijd gehad.
tot rozen. Op het Pinksterfeest bloeien
rozen echter nog niet, of hoogst zelden.
Beter kan men zeggen, als men het woord
„roos" wil handhaven, ze voeren ons van de
ene roos. die er geen is, tot de andere, die
er evenmin een is; van de kerst- tot de
30s. Deze bekende bloemen toch be-
geen van beide tot het geslacht der
doch het zijn ranonkels, boterbloem-
achtlgen. De pioenroos is de „Pinkster-
blomme". haar bloemblaadjes zouden de
vlammende tongen van het Pinksterwonder
moeten voorstellen. In de volksmond heet
tegenwoordig echter algemeen pinkster
bloem de kruisbloemige plant, wier tere
violette bloempjes in deze tijd onze weiden
sieren, de eardamine pratensis. Kinderen
zijn er dol op ze te plukken en de bloemen
worden druk bezocht door de elegante
oranjetipvlinders. Ook 'n vogelnaam ver
bindt men met het Pinksterfeest: de wiele
waal. die prachtige zwart-gele vogel, die
omstreeks Pinksteren zijn luide melodieuze
stem l»at horen.
Het eigenlijke feest
■VfAAR LATEN WIJ ONS tot het Pink-
■L'-I sterfeest zelf bepalen. Zoali reeds ge
zegd. is Pinksteren afgeleid van het Griekse
Pentékostè. vijfstigete. een bijvoeglijk naam
woord, dat Het eerst voorkomt in een canon
van het in 305 p. Chr. gehouden concilie van
Elvira, waar er tegen wordt gewaarschuwd,
op ketterse wijze alleen de 40ste dag. de
Hemelvaartsdag, te vieren en niet de 50ste.
De vrome vrouwelijke "pelgrim Sylvia
schetst uitvoerig de viering te Rome om
streeks 385. Chrysostomus noemt het Pink
sterfeest de metropool der feesten. In de
9de eeuw vierde men het feest acht dagen
lang. Later achtte men de termijn tot Don
derdag voldoende. Van vijf dagen kwam
men tot vier en het concilie van Kohstantz
stelde in 1094 de viering vast op drie dagen.
Een herinnering daaraan is nu nog de ver
ouderde Pinkster drie! Eerst in de 18de
eeuw stelden de Hervormden de viering
vast op twee dagen.
Kerkelijksymbolen e
F DE MIDDELEEUWEN poogdp. de kerk
het feest op te luisteren door allerlei
symbolen Zo liet men in de kerken kunst
duiven neer als zinnebeelden van de Reder-
dalende Heilige Geest. Men liet daarbij
bloembladeren van pioenrozen, zelfs bran
dend vlas omlaag dalen als aanschouwelijke
voorstelling van de vurige tongen. Bazuin
geschal stelde de wind van de eerste Pink-
St Jong8 en oud zong hier en daar Pinkster
liederen hier te lande was dit gebruik na
genoeg niet in zwang.
Merkwaardig is dat ook op dit feest, dal
een feest des geestes is. het vlees zich ook
steeds laat gelden en vele plaatsen vierden
of vieren nog op de Pinksterdagen hun ker
mis. met name op de tweede dag. Die
tweede dag toch vooral trekt men er op uit
om volop te genieten van de vrije natuur,
iets. dat van ouds zelfs door de vroedschap
pen werd bevorderd. Algemeen kwam vroe
ger het Pinksterrijden voor en in de Zui
delijke Nederlanden gaan nog op veie plaat
sen de ruiters met hun versierde paarden
driemaal om de kerk heen, omdat, zoals
men beweert driemaal om de kerk gaan
even goed ts als eens er in!
Met het Pinksterfeest wordt de helft van
het kerkelijk jaar afgesloten, de anoug Do
mini is ten einde, de annus ecclesiae begint
hoewel dat voor het na-oorlogse Duits
land, waar de romantiek letterlijk en
figuurlijk een zware knauw heeft gekre
gen. wel een beetje over-optimistisch
klonk, schijnt die attractie het, vooral
bij de Amerikanen, toch gedaan te heb
ben. Nu hoopt men op een even grote
ontvankelijkheid voor de Duitse muziek.
Niet minder dan 1500 muzikale gebeurte
nissen zijn voor deze zomer aangekondigd,
de ene van meer. de andere van minder be
lang. De rij is reeds geopend door de ..In
ternationale Maifestspiele" van 1 Mei tot
2 Juni te Wiesbaden. De beste Spaanse.
Franse. Zwitsease. Italiaanse. Engelse en
Oostenrijkse operagroepen komen daar
naast gezelschappen uit Wiesbaden zelf
voorstellingen geven in het Staatstheater.
Op het programma staat o.a de première
van een opera van Richard Strauss. „Die
Frau ohne Schatten". Verder hebben de
Duitsers veel belangstelling voor het optre
den als dirigent van Wolfgang Stresemann,
een zoon van de Duitse staatsman, die zich
geheel aan de muziek heeft gewijd en nu in
Amerika werkt.
Verder komen o,a. aan de beurt Frank
fort met nieuwe muziek. Würzburg met zijn
Mozartfeest. Bonn met zijn 18de Beethoven-
feest, en München met opera's. De sensatie
van deze rhuzikale Duitse zomer beleven
echter de „Bayreuther Festspielc" te wor
den, die na een veelbetekenende onderbre
king dit jaar van 29 Juli tot 19 Augustus
voor het eerst weer gehouden zullen wor
den.
Zoals men weet zijn de Bayreuther Fest-
spiele een cause célèbre in de internationale
muziekwereld, enerzijds doordat Wagner
zelf een nogal omstreden figuur was en an
derzijds doordat Bayreuth voor de politieke
en geestelijke leiders van het derde rijk
bedevaartsoord is geworden. Na de oorlog
heeft dit hier en daar tot verwerping van
het Wagneranisme muzikaal en anderzijds,
geleid, 'yoor altijd scheen Bayreuth als mu
ziekcentrum te hebben afgedaan. Zo duurde
het in Duitsland tot 1950 voor men weer aan
een herleving van de Bayreuther Festspiele
kon gaan denken.
Twee broers van Winifred Wagner de
vrouw, voor wie Hitier onmiskenbaar een
zwak had. hebben de leiding in handen.
Winifred heeft zich teruggetrokken; zij U te
zeer politiek belast. Bijna alle kaarten,
d.w.z. 33.000 (de goedkoopste kost 30 mark!),
zijn thans in binnen- en buitenland ver
kocht. Op een basis van bijna twee millioen
martc. waartoe de Beierse 6taat en de
Beierse r£dio elk 200.000 mark hebben bij
gedragen. is het commerciële succes, zo niet
overweldigend, dy toch verzekerd. Dit is
des te opmerkelijker, omdat de Bayreuther
spelen bijna tegelijk met die van Salzburg
vallen.
Oude bomen met een jonge make-up
van zacht rose bloesem maken van een
eenvoudige boerenschuur een paleis van
de lente-godin. Altijd weer zal Koning
Winters kijle adem moeten vluchten
voor de toverstaf van de lente. Altijd,
al wordt ons geduld ivel vaak op de
proef gesteld
IN DE VROEGE MIDDELEEUWEN ver-
L sierde men tijdens het Pinksterfeest de
kerken en altaren met tapijten en groen,
waarop men bloemen strooide, terwijl men
ook pas ontloken boomtakken in de kerken
plaatste. De woningen der burgers werden
eveneens met groen, de vensters met bloe
men getooid. „Het Pinksterfeest was een
feest der zichtbare natuur en een feest der
onzichtbare heerlijkheid, waarmede God de
aarde had bekleed, een heerlijkheid, die
nooit verandert, altijd jeugdig groen blijft".
Met grote pracht en luister werd het feest
gevierd. De bloemen en de groene twijgen,
die minderen aan meerderen, ambtenaren
aan de magistraat, studenten aan hun leer
meesters vereerden, hetinneren aan de Ro
meinse Floralia, die tegelijk met het Pink
sterfeest gevierd werden.
Gewoonlijk hielden de schutterijen die
dagen hun optochten naar een schietbaan
of open veld om er«de vogel van de mast
te schieten. Nog in de 19e eeuw was dit
gebruik alom in ere, te Dordrecht trok men
bijv. naar het veld van Mars. Zowel hier te
lande als elders ging de Pinksterviering
steeds gepaard met min of meer plechtige
maaltijden en drinkgelagen. Pinkstermaan
dag vooral koos men daarvoor uit. Meisjes
dansten in ons land en in Engeland „de
Moorse dans", waarbij zij hand aan hand
achter een met bloemen en linten versierd
lam dansten, totdat een harer het met de
lippen had gegrepen Op die festijnen ging
het vaak ruw en woest toe. hetgeen tal van
predikers aanleiding gaf tot het uitspreken
van scherp afkeurende sermoenen
dan ln de grauwe schemering van de koude
voorjaarsdag doodstil in zijn tfaggenhutje
zit. is door het loergat nog geen daglicht
te zien, rondom is het al niets dan een
grauwgrijze, vale onbestemdheid Hier en
daar flonkert een ster. IJzig koud blaast
de Oostenwind door de plaggenwanden Mtm
huivert, doch geeft de moed niet op. om
iets ongewoons te kunnen zien. moet men er
wat voor over hebben! Praten is verboden,
•roken eveneens. Hoewel het nog wel een
half uur kan duren eer het daglicht zijn
strijd tegen de schemering aanvangt, kan
zeer goed een matineuze haan tussen de
heidestruiken zijn neergestreken. F.indelijk
kleurt een oranjerode gloed de Oosterkim
Een enkele leeuwerik heft zijn morgenzang
aan. een specht lacht alsof hij spot met
f de koude lijdende natuurminnaar van een
ver verwijderde boerenhoeve klinkt de mor
gengroet van koning Canteclaer.
JE MORGEN IS AANGEBROKEN en wel-
dra zal de zon haar koesterende stralen
over de nevelige hc.de zenden
Opeens klinkt het snorrend geluid van vo-
gelwieken boven de schuilplaats.
Door het loergat kan men de balderplek
voortreffelijk waarnemen en zo waar, daar
staat, de liervormige staart uitgespreid,
trots en fier de eerste blauwglanzende kor-
haan. Bloedrode lellen sieren zijn kop enl
met uitgestrekte hals bespiedt hU nauwkeu
rig de omgeving. Plotseling maakt de haan
een zonderlinge capriool, zijn vleugels han
gen tot op de grond, zijn stnart met witte
zoom spreidt hy uit. de kop met rode lellen
buigt hy neer: hij heeft zijn gevechtshou
ding aangenomen.
Hij trippel-danst in het rond. sist en
blaast, gorgelt en ineens staat hij stil.
Koe-loe-loe; koe-loe-loe. klinkt het. Een
jrfiof geluid, op verre afstand echter hoor-
MorgenMoederdag! Kloppende
hartjes, biyde gezichtjes, feestelijke
■temming ln huis waar Moederdag een van
de hoogtepunten van het jaar is.
Schampere opmerkingen elders!
Moederdag u verworden tot een rec.a-
mecatnpagne voor bloemisten, banketoas-
kers en andere leveranciers, die er ten
slaatje uit willen slaan, zeggen de enen.
Waarom geen ongetrouwde-tante-dag.
vragen anderen. Moeders hebben elke d«g
al de aardigheid van het moederschap, laten
de tantes nu een» in het zonnetje worden
*elTwaarom geen dag der kinderlozen?
Waarom moest de Vaderdag op een
mislukking uitlopen?
Moederdag is geworden tot een (eest
voor de kinderen het moest een dag zijn.
die moeder nu eens helemaal voor zich .can
besteden! (Maar vindt Moeder de plezierig
ste besteding van de Zondag dan niet d!e
door te brengen met de kinderen?).
Moeder moest Moederdag nu eens :n
volkomen rust doorbrengen. Vader i» op de
Zondag thuis, laat hU met de kinderen sa
men nu eens de hele hulshouding beredde
ren!
Voor en na hebben we ai die opmerkingen
gehoord en ook allemaal tegelijk zijn ze ge
maakt. Maar beste moeders en lieve kinde
ren. laat de mensen rustig praten en viert
u Moederdag zoals u dit zelf het prettigst
lijkt. Feesten zijn voor het goede gezinsle
ven onontbeerlijk, ze versterken de onder
linge band. ze tinten sommige dagen met een
extra-kleur, verspreiden een licht, dat nog
naglanst als de kinderen reeds lang het
ouderlijk huis hebben verlaten.
Maar.... laten we het moederbegrip zo
uitgebreid mogelijk nemen. Daar zijn de di
rectrices en assistenten van Tehuizen, vrou
wen. die nooit zelf kinderen hebben gehad
en ze misschien nooit zullen krijgen, mair
die moederliefde en moederlijke zorgsfchen-
ken aan hele scharen kinderen, daar zijn
verpleegsters die haar moederlijkheid ge
ven aan patiënten, daar zijn oneindig veel
vrouwen, die in de geest moeder zyn en er
nagr handelen. Mogen ook zij niet worden
bedacht op Moederdag?
En laten we ook de oudjes niet vergeten:
de ex-gouvernante, die jaren en jarenlang
heeft gezorgd voor de kinderen van anderen
en die nu haar laatste levensdagen shjt in
een Rusthuisverdient zy niet even goed
een aardige attentie als die andere vrouwen
in het Rusthuis, die in haar bejte jaren haar
eigen kinderen hebben mogen verzorgen? Ën
zo zijn er zoveel meer! Laten we haar ge
denken!
Moederdag zij d« dag des moederlijkheid:
Zo ziét een echt Engelse bruidstaart er uitt
Twee kunsten komen eraan te pas: ban
ketbakkerskunst om ze te vervaardigen
en ontleedkunst om ze aan te snijden
zonder ongelukken te maken. Na de plech
tigheid in de kerk, waarbij de ringen wor
den geiuisseld en de eeuwige trouw be
loofd „in goede en slechte dagen", levert
het aansnijden van de bruidstaart het
piechtigste ogenblik van heel de huwelijks
dag.
JgEJV kostelijk bezit Is
zo'n vierkant sjaal
tje van kleurrijk organdie
of crêpe georgette! Het
doet dienst als das onder
een zedig hoog boordje,
wordt zwierig gehaald
door de band, die de bo
venarm omsluit wanneer
men een kort vlinder
mouwtje draagt, maar ook
kan het door het knoops
gat van de revers worden
getrokken, men kan het
om de pols binden of
quasi achteloos uit een
tas laten gluren (maar
alstublieft, maakt u het
dan op een of andere ma
nier vast anders bent u het
zo kwijt), mogelijkheden
genoeg als u ze maar ont
dekt en uitbuit. Wü eeuen
u de verzekering: zó
trekt u de aandacht en in
elk geval geeft u op die
manier uw uiterlijk een
heel apart cachet, toont u
een eigen persoonljjkheié
te bezitten.
