De spraakwaterval gutste weer
in de Tweede Kamer
t
Tapijtweefsters zijn artisten
in de wollen schoonheid
k
VAN
DECORATEUR, MUSICUS EN ACTEUR
TOT THEATERONDERNEMER
KIESPIJN? m
UITSTEL VAN EXECUTIE
Zon heeft achterstand hij de gewassen
nog niet ingehaald
Voor een gezonde
De spaarder helpt de grondslag leggen voor
zijn kinderen en kleinkinderen
CLOWNTJE RICK
AVONTUUR
Radioprogramma
voor morgen
ylRtélQ
-
-
AT <T)
aar.
ANNEER,
Vijftig jaar hij toneel en film
MMMME
EERSTE BLAD - PAGINA 2
Sneltreinrede van de heer Scheps
(Van onze parlementaire redacteur)
Ook de communist Gortzak heeft gistermiddag nog geprotesteerd tegen de
naar zijn mening onrechtvaardige verwijten aan de communistische wethouders
en raadsleden van Finsterwolde. Waarop minister v. Maarseveen het ant
woord gaf: in Rusland zou u alleen of) het spreekgestoelte hebben mogen klimmen
om schuld te belijden en fouten te erkennen. Dat is de Russische opvatting van
rechtvaardigheid. De publieke tribune applaudisseerde onder gehamer van de
voorzitter.
Schending van de
democratie
Minister v. Maarseveen' zette uit
een dat de communistische wethouders
alleen de belangen van de (communistische)
meerderheid der bevolking hadden behar
tigd en dat is niet alleen een schending van
een der grondbeginselen der democratie,
maar ook van behoorlijk gemeentebestuur.
De communisten voeren er klassenstrijd
omdat zij een eind willen maken aan de
klarsen. Wie in ons land wel eens van een
overzetveer gebruik maakt, weet dat er dik
wijls geen klassen zijn op deze boteh of
een enkele maal twee klassen. ma»4 de
veerboot op de Wolga heeft drié klassen.
De minister weidde ook uit over heq feit
dat de communistische wethouders steun-
fraudes hebben gedekt, hetgeen een storm
van interrupties ontketende van de com
munisten Hoogcarspel, Gortzak. Wagenaar
en Haken, waarna mr v. Maarseveen
concludeerde dat het eigenlijk geen zin heeft
met de communisten te debatteren, omdat
zij toch niet te overtuigen zijn, höewejl hij
hot eerlijker gevonden zou hebben indien zij
wilden erkennen slechts de belangen van de
communistische arbeiders te nebben behar
tigd. Dat zou hun niet tot oneer strekken,
al is het niet toelaatbaar.
Tegen de grove verwaarlozing van het
gemeentebestuur in Finsterwolde en de on
dermijning van het gemeentelijk gezag moet
worden opgetreden, omdat in de omliggende
gemeenten het communisme ook grote aan
hang heeft en ten onrechte de mening zou
kunnen postvatten dat zulk gemeentebeheer
geoorloofd is. In Beerta (waar in 1933 een
soortgelijke maatregel werd genomen) zijn
5 van de 11 raadsleden communisten, in
Nieuweschans 3 van de 7. In de provincie
Groningen behaalden de communisten bij
de verkiezingen 11'/» van de stemmen tegen
7% in Friesland. Er zal daarom aandacht
moeten worden besteed aan de oorzaken van
deze ontwikkeling in Oost-Groningen, i die
ten dele moeten worden gezocht in de
sociale toestanden en ten dele in de ont
kerstening. want 55'/» van de bevolking
behoort niet tot een kerkelijke gezindte.
Verbluffend
B(| de replieken kwam de kampioen-
spraakwaterval van de Kamer weer eens
aan het woord, de heer Scheps (PvdA),
wiens radheid van tong de stenografen de
haren ten berge deed rijzen. Hij spreekt in
een sneltreinteinpo waardoor het onmogelijk
is interrupties'te plaatsen, want die zouden
hinkende achteraan komen en slaan op iets
dat de spraakwaterval al vijf zinnen verder
neerstort. Als men het woordelijk zou na
lezen wat de heer Scheps heeft gezegd,
zou het niet zoveel om het Hjf hebben als
de indruk die het maakt, maar het verbluft
door zijn voordracht, de gebaren van zijn
handen, de buigingen naar Iiuks en rechts
die hij maakt, maar vooral door de ont
zaglijke shelheid waarmee hij uit zijn blote
hoofd de feilloos vloeiende zinnen er zonder
een moment te struikelen uit gooit. In dat
radde tempo wordt het onweerstaanbaar
komisch wanneer hij spreekt over ..onver-
salste zuivere, vuurvaste, leninistisch-
stalinistisch geschoolde communisten, gepokt
en gemazeld en wel", over beledigingen
waarbij „zwijn" een schoothondje wordt,
enz.
Schijn en "waarheid
Hij had ook nog een mooi verhaal over
een interview in De Waarheid met de
hoofdonderwijzer in Finsterwplde, die zegt:
„Ik ben geen communist, gjeen socialist,
geen liberaal, niets van dat alles. Ik doe
niet aan politiek. Maar ik wil wel zeggen,
dat het onderwijs nergens zo goed verzorgd
is als in Finsterwolde." Als men dat zo
leest en de indruk krijgt dat die hoofd
onderwijzer politiek net zo onschuldig is
als zijn kinderen op de school, dan denkt
men: dan zal het wel zo zijn. Maar als men
nader informeert, dan blijkt het, dat die
hoofdonderwijzer de communistische lijst
aanvoerder was bij de Sta ten-verkiezingen!
Raffelend rekende de heer Scheps ook
nog af met de communist Gortzak, die voor
de communisten altijd het monopolie opeist
van het verzet tijdens de oorlogsjaren.
Ademloos liet de Kamer de Spraakwater
val over zich heengaan, iedereen was op
gestaan en sprakeloos starend rond het
spreekgestoelte gedrongen, stomverbaasd
Advertentie
Mijnhardt' s Kiespijnpoeders. Doos 4 5 ct
T"\E EXECUTIE van de zeven Duitse oor-
logsmisdadigers, die in de gevangenis
van Landsberg nu reeds vijf jaar op hun
dood wachten, is voor de zoveelste maal uit
gesteld. Twee uur voor het tijdstip dat het
vonnis zou worden ten uitvoer gelegd (één
minuut over twaalf in de nacht van Don
derdag op Vrijdag) gelastte het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken de te
rechtstelling op te schorten, zulks op grond
van een uitspraak van de president van het
Amerikaanse districtsgerechtshof te Washing
ton. inhoudend dat de Amerikaanse autori
teiten in Duitsland niet bevoegd zijn execu
ties te bevelen. Het ingrijpen van de Ame
rikaanse rechter geschiedde op werzoek van
de advocaat der zeven veroordeelden. War
ren Magee, een bijzonder pijnlijke geschie
denis dit uitstel op het laatste ogenblik.
Donderdag waren de familieleden van de
veroordeelden de ge
hele dag in de gevange
nis op bezoï
om afscheid te nemen.
De gevangenen waren
voorbereid op hun*
dood, het uur van hun begrafenis was reeds
bekendgemaakt! Toen kwam het bevel tot
uitstel en wederom wordt de tijd van af
wachten. onder deze omstandigheden voor
de gevangenen een verfijnde geestelijke mar
teling, voor onbepaalde tijd verlengd.
Op gezag van de Amerikaanse deskundigen
moet men aannemen, dat dit voortdurend
herhaalde uitstel uitsluitend op grond van
juridische overwogingen geschiedt. Maar de
publieke opinie (en niet alleen in Duits
land!) begint dit gesol met mensenlevens nu
toch moe te worden. Het zal de Amerikaanse
gerechtelijke autoriteiten niet gemakkelijk
vallen het argument dat men nu. na vijf jaar,
nog altijd niet uitgepraat is over de schuld
van de veroordeelden en de bevoegdheid tot
het uitvoeren van de vonnissen, bij het pu
bliek ingang te doen vinden. Men behoeft
waarlijk niet sentimenteel te zijn, of mis
plaatste gevoelens van medelijden met de
zeven aartsmisdadigers te koesteren, om
deze wijze van „recht doen" weerzinwek
kend te achten.
LEVERT de berechting van de zeven man
nen van Landsberg werkelijk een zo in
gewikkelde juridische puzzle op? De feiten
(uitvoerig gepubliceerd door het bureau van
de Amerikaansè Hoge Commissaris voor
Duitsland) zijn waarlijk duidelijk genoeg. Wij
laten ze hier nog eens in het kort volgen:
Otto Ohlendorf, generaal-majoor bij de S.S..
was van Juli 1941 tot Juli 1942 belast met
het bevel over een „Vernietigingscomman
do" in Rusland. In die periode werden on
der zijn supervisie niet minder dan 90.000
mensen ter dood gebracht. Ohlendorf heeft
volledig bekend en beroept ziéh slechts op
„bevel van de Führer".
S.S-Standartenführer Paul Blobei werd.
als commandant van een Sonderkommando
der S.S. schuldig bevonden aan de massa
moord te Kief in September 1941, waarbij
60.000 gevangenen, onder wie 33.000 Joden
werden afgeslacht. Blobei heeft bekend.
S.S.-Standartenführer Werner Bfaune, liet
als commandant van een Vernietigingsgroep
der S.S. duizenden Joden en Zigeuners ter
dood brengen; gaf voor de rechter toe. dat
hij voor deze moorden direct verantwoorde
lijk was en toonde geen berouw.
S.S.-Oberführer Erich Naumann, zelfde
functie als Braune. liet duizenden mensen
in Rusland ter dood brengen; werd in 1943
chef van de S.D. in Nederland. Geen
berouw. Oswald Pohl. generaal in de S.S.,
chef van de administratie der concentratie
kampen, verantwoor
delijk voor de depor
tatie en liquidatie van
meer dan 56.000 Joden
bij de vernietiging van
het gettho van War
schau; zocht persoonlijk gevangenen uit om
als proefkonijnen te dienen bij „medische
proefnemingen". Georg Schallermair en
Hans Schmidt, leiders van concentratiekam
pen, verantwoordelijk voor dp dood, af
schuwelijke mishandelingen en Uithongering
van vele duizenden gevangenen.
W/'IE bovenstaande bewezen feiten in
gedachte heeft, ontdekt een griezelige
ironie in het Duitse argument tegen de
executie „dat de doodstraf in West-Duits-
land is afgeschaft". Hetzelfde gpldt voor het
telegram van de Westduilse vice-kanselier,
Franz BlUcher, aan de Amerikaanse com
mandant in Duitsland, generaal Thomas
Handy, waarin hij verzocht de ten uitvoei
legging van het vonnis op te schorten. „Het
Duitse rechtsgevoel, dat onder het nazi
regiem zo zeer geschokt is. aldus Blücher,
kan niet worden hersteld door terechtstel
lingen. tenzij de grootte van de schuld is
vastgesteld, zonder dat er twijfel over ook
maar het kleinste detail bestaat".
Wat de rechters en regeerder»
Washington met hun zeer merkwaardige
houding in deze aangelegenheid voorheb
ben? Het Recht dienen? Of zou de indruk
die zich hier onweerstaanbaar opdringt
juist zijn. namelijk dat de Amerikanen
doodsbang zijn hun goodwill in Duitsland te
verspelen, door de gevoelens van een aan
zienlijk deel der Duitsers te kwetsen? In dat
geval zouden de mannen in Washington er
wellicht goed aan doen te bedenken, dat de
winst aan goodwill, die zij op deze wijze in
West-Duitsland kunnén boeken, hun wel
eens op een even groot, zo niet groter ver
lies aan goodwill in de andere Europese
landen te staan zou kunnen komen.
ZATERDAG 26 MEI 1951
Coed fruitjaar verwacht
Prins Bernhard tijdens de ontvangst in het
provinciehuis bij zijn bezoek aan Gronin
gen. V.l.n.r. mr P. W. J. H. Cort v. d. Lin
den, burgemeester van Groningen, mr W.
A. Offerhaus, Prins Bernhard en E. H.
Ebels, commissaris der Koningin in de
provincie Groningen.
Hoewel de sonnige dagen de ontwikkeling
van de groentegewassen gunstig hebben be
ïnvloed. blijft de achterstand ten opzichte
van normale jaren bU de meeste gewassen
bestaan. Bovendien heeft de slechte struc
tuur van de grond als gevolg van de vele
regent In de afgelopen maanden een
remmende Invloed op de groei der gewas
sen. De verschillende fruitgewassen bloei
den over het algemeen onder gunstige
weersomstandigheden.
De stand van de groentegewassen in de
volle grond is gemiddeld matig tot goed.
Aardbeien staan er naar verhouding het
best voor; er kan van dit product ook een
goede oogst worden verwacht. Andijvie,
bloemkool en sla hebben van het koude
weer geleden, doch herstellen zich thans.
Peen, groene en rode kool vertonen een vrij
goede stand. De ontwikkeling van vroege
over zulk een woordenvloed. Helaas, het is
niet na te vertellen, want men hoort de
zinnen, maar men krijgt eenvoudig geen tjjd
ze in zich op te nemen.
Hij richtte denkbeeldige tronen op voor
Anton Adriaan Musseri, voor Arnoldje
Meyer, voor doctor Ernst van Rappard. die
ook strijd voerden om het monopolie; hij
stortte met een handgebaar de tronen om
ver om weer andere op te richten voof
Hitler en Stalin, die ook streden om de
alleenheerschappij, terwijl juist de demo
cratie het gehele volk deel wil doen hebben
aan het bestuur Déórvoor, aldus eindigde
de heer Scheps met een uitgestrekte vin- j
ger naar de sprakeloze communist Gortzak.
hebben wij iri het verzet gestredenu ten'
zegen?!
Hoofdschuddend. mompelend. lachend
gingen de Kamerleden uiteen om hier en
daar in groepjes na te praten over de on
gelooflijke en onbegrijpelijke radheid van
tong, waarmee de heer Scheps zijn nummer
tje had weggegeven. De N.C.R.V. zou hem
eens moeten uitnodigen om te demonstreren
wat nu wérkelijk een spraakwaterval is.
Niemand luisterde meer naar de commu
nist Stokvis, die plotseling verraste met het
indienen van een motie, \yaarin schorsing
van de beraadslagingen werd voorgesteld
teneinde eerst een onderzoek te doen instel
len door een veelzijdige commissie naar de
gebeurtenissen in Finsterwolde, die tot de
indiening van het wetsvoorstel aanleiding
hebben gegeven. De motie werd met 6 tegen
57 stemmen verworpen.
De heren Scheps en Tuin (een broer van i
de burgemeester van Finstefwolde) hadden
nog een amèndement ingediend om de ont
heffing van de wethouders en de raads
leden uit hun bevoegdheden gepaard gaan
de met het verlenen van alle gemeentelijke
bevoegdheden aan de burgemeester, in ieder
geval pas te doen eindigen 1 September 1953
Het regeringsvoorstel noemt ook deze da
tum, maar de regering wil de uitzonderings
toestand eerder opheffen indien daartoe
aanleiding kan worden geacht. De meer
derheid van de Kamer vond dit verstandig
en met 18 tegen 44 stemmen werd het amen
dement, verworpen. Vóór stemden alleen de
P. v. d. A.
Het wetsontwerp werd ten slotte met 57
tegen 6 stemmen aangenomen.
HANDFI.SBFMCHTFN
Katoen. (Veren. v. d. Katoenh.) Rotterdam
25 Mei. Strict middling one inch staple ECA
ex pakhuis rede tarra exel alle rechten f 4 41
per kg Vor not. f 4.42'/».
Rubber. (Bericht v. d makelaars Cantzlaar
Sc Schalkwijk). Londen 25 Mel. Termijnnot
loco 42'Juli 42. Juli-Sept. 41"». Oct. Dec. 39'/,.
Jan-Mrt 38"». De stemming Is weifelend.
zijn coasters uit Groningen e o.
(Advertentie)
natuurlijke gelaatsverzorging
H a m e a c r m e. 45-90 ct.
De leuze: meer werken, meer produceren,
soberder leven, is juist, maar niet overtui
gend voor de massa. Fr zou een in populaire
taal gestelde bevattelijke uiteenzetting van
deze leuze nodig zijn. waarin van officiële
z(jde duidelijk wordt gemaakt, dat het niet
voldoen aan deze leuze, het gebouw der
sociale zekerheid onvermijdelijk moet ma
ken tot een kaartenhuis.
Deze woorden sprak mr Jac. Dutilh, voor
zitter van de Nederlandse Spaarbankbond.
in zijn openingswoord, op de gisteren in
Courses op Duindigt
Zondagmiddag, aanvang 1.45 uur.
HirondeUe-prtls. Draverij, aftsand 1500—1560
meter. Prinses Julia B, en Onze Deter K. heb
ben de meeste kans met een prijs naar stal
terug te keren. Bij splitsing komen Paul
Spencer en Olga S. In de rekening.
Hercules-prijs. Ren voor 2-jarlge Ned. paar
den. Afstand 900 meter. Alle deelnemers zijn
debutanten. Komt een der jockey's van stal
Prospéro (v. Dijk of Pye) aan de start, mag
hem een kans worden gegeven.
IIerocllade-p|üs. Draverij, afstand 2040—2100
meter. Otseau.en Norma Shearer zullen zich
geruime tijd In het voorste gelid kunnen
handhaven en een plaats veroveren. Outsider
Ooststar.
Admiraal Togo-prijs. Ren voor paarden vart
3 jaar en oudgr. Afstand 2000 meter. Rivaltté
en Qualissa zijn belde In grootse vorm. Zij
kunnen de twee voorste plaatsen b<4 aankomst
bezetten.
Hymalaya-prils. Draverij, afstand 25002540
meter. Norbert M. heeft uitstekende stayers-
kwaliteiten. Moquette d 1. Malre B-. mits
rustig bestuurd, kan op het eind het veld voor
bijgaan.
Helena-prijs. Ren voor Ned. paarden van 3
Jaar en ouder. Handicap, afstand 1350 meter.
Brandal staat gunstig in het gewicht. Voor
Etoile du Nord is het een afstand die hem
aanstaat, hoewel 72 kg een zwaar gewicht is.
Komt de lichtgewicht Rance in deze race uit,
is hij een niet te onderschatten concurrent.
Halti-prtjs. Draverij, afstand 2080—2140 meter.
Mientje K en My Darling zijn snel genoeg om
de overige deelnemers achter zich te laten.
Mocht My Darling zijn dag niet hebben, kan
Notekraker een le of 2e prijs verdienen.
Tweede Monté-prüs. Draverij, afstand 1840
—1900 meter. Deze onder-de-man draverij kan
niet naar de snelste tijd, aangespannen ge
maakt. worden beoordeeld. Koerier, hoewel
een zware (taak hebbend, mag bij de ge
plaatste paarden worden verwacht.
LUSTELOOSHEID.
Amsterdam, 25 Met.
Ook de laatste dag van deze zeer stille week
bracht geen verbreking van de lusteloze ten
dens. die sinds enige dagen het voornaamste
kenfnerk van de beurs is. Bij de voornaamste
industriesoorten werden kleine verschillen
naar beide zijden geconstateerd. De incourante
soorten konden zich vrij goed handhaven.
Van de aanvankelijke drukte In Kaiser Fra-
zer is zo goed als niets overgebleven.
Bij de cultures werden over het algemeen
Iets lagere prijzen vernomen, zonder dat de
verschillen tot verliezen van betekenis aan
groeiden.
De betere ondertoon, die gisteren de scheep
vaartsector kenmerkte, bleef niet behouden.
De staatsfondsenmarkt bood iets beter weer
stand en sloot prijshoudend.
ippen!
1129/30 Ze moesten nog even wachten.
Er kwamen nog meer kinderen aangelo
pen, die allemaal vol verwachting voor de
ikast bleven staan,
rood-fluwelen gordijn was nog
dicht. Daarachter was het toneel, waarop
aanstonds de poppen zouden verschij
nen
Eindelijk hield de man op met z'n ge
trommel; er waren nu kinderen genoeg.
Hij kroop achter de kast en verdween. Vol
verwachting keken de kinderen naar bo
ven.
En jaweldaar ging langzaam het
rode gordijntje open ze konden het
toneel zien.
Haaaa! juichten de kinderen.
En toen huppelde opeens een leuke, ge
kleurde pop het toneel op.
Hdllo, kinderen! riep hij met 'n schel
stemmetje. Weet je wel, wie ik ben?
Jan Klaassen! riepen ze allemaal.
Juist, riep de pop. En kijk eens, wat
ik hier hebEen zak vol geldDaar
mee moet ik de huisbaas de huur gaan be
talen!
1 ZONDAG 27 MEI.
Hilversum I, 402 meter.
(K.R.O.) 8 00 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 8.25 Hoog
mis. (N.C.R.V. 9.30 Nieuws; 9.45 Omroeporkest;
10 00 Chr. Geref. kerkdienst; 11.J0 Dubbelman-
nenkwartet; 1145 Gew. muz.; (K.R.O.) 12.15
Apologie; 12.35 Gr.pl.12.55 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws; 13.20 Gevar. muz.; 13 45 Uit het Boek
der boeken, 14.00 Kamerorkest; 14 50 Gesprek
rond de tafel; 15.15 Vocaal kwartet; 15 40 Viool
en niano; 16 10 Katholiek Thuisfront; 16.15
Iport16.30 Vespers; (I.K.O.R 17 00 Ned. Herv.
kerkdienst; 18 15 Zangdienst; (N.C.R.V) 19.00
Orgelconcert; 19 15 Causerie; 19.30 Nieuws;
(KRO) 19.45 Herdenking van de sociale en
cyclieken, 19.52 Boekbespreking. 28.05 De ge
wone man; 20.12 Gevar. progr.; 22.45 Avondge
bed; 23 00 Nieuws; 23.15 Gr.pl.
Hilversum II, 298 meter.
(V A R A 8 00 Nieuws en postduivenber.;
1.18 Gr.pl.; 8 30 Voor het platteland; 8.40 Gr-
ni 9 00 Vacantietlps; 9.12.Postduivenberichten
8.15 Verzoekprogr.; 9 45 Geestelijk leven10.00
Instrum trio; 10 25 Met en zonder omslag. 10.50
Amusenimuz.11.1» Cabaret; (A.V.R.O.) 12.00
Accordeonmuz12.30 Voor de jeugd; 12.40
Klankbeeld; 13.00 Nieuws; 13.20 Gr.pl.: 13.50
Even afrekenen, heren14.00 Gr.pl.; 14.05 Ru
briek van kunst en cultuur; 14.30. Klein vrou-
wenkoon 1145 Fllmpraatj!; 15.001 Concertge-
bouworkest 16.00 Dansmuz.; 16.30 Sport,
?v A R A 17.00 Voor de jeugd; 17.25 Martin's
geheime raketvluoht naar de maan, hoorspel.
17 45 Pianospel; 18 00 Sportpraatje. 18.15
Nieuws- (VPRO.) 18 30 Korte kerkdienst;
JJ.K O.E.) 1. Klnder<U«n.t; BlftMV.r-
telling (A.V.R.O 20 00 Nieuws: 20.05 Actualitei
ten; 20.15 AVRO-orkest; 20.50 De Forsyte Sage,
hoorspel; 21.30 Orgel en viool; 21.50 Hersen-
gymn.; 22.15 Surinaamse volksmuz.; 22.30 Ca
baret; 23.00 Nieuws: 23.15 Gr.pl.
Engeland, B.B.C. Home Service, 330 meter.
12.10 Crltieken 13.00 Nieuws: 13.10 Country
Magazine; 13.40 Gr.pl.; 14 05 Wenken voor de
tuin; 14.30 Hoorspel met muziek; 16.00 Opera-
muz 17.00 Voor de kinderen; 18.00 Nieuws;
18.15 Symphonie-ork.; 19.45 Kerkdienst; 20.25
Liefdadlgheidsoproep; 20 30 Hoorspel- 21.00
Nieuws; 21.15 Causerie; 21.30 Klankbeeld; 22.30
Viool en plano; 22.52 Epiloog; 23.00 Nieuws.
12 00 Verzoekprogr.; 13.15 Gevar. progr.;
14.00 Interviews: 14.30 Amusem.muz.; 15.00 Gr -
pl.: 15.30 Klankbeeld; 16.00 Muziekspel; 16.30
Gr.pl.; 17.30 Hoorspel; 18 00 Transatlantische
quiz; 18.30 Lichte muz 19.00 Nieuws; 19 30
Populaire muz.; 20.30 Community Hymn sin
ging; 21.00 Gevar. progr.; 22.00 Nieuws; 22.15
Pianospel; 22.30 Muz. causerie; 22.45 Orgelspel;
23.15 Amusemmuz.; 23.56 Nieuws.
Brussel, 324 meter.
11.45 Gr.pl.: 12.15 Radiojournaal; 12.32 Piano
en zang; 13.00 Nieuws; 13.15 Gr.pl.; 13.30 Voor
de soldaten; 14.00 Operamuz.; 15.30 Gr.pl.; 17.00
Symph.-ork.; 18.30 Godsdienstig halfuur; 19.00
Nieuws; 19.30 Gevar. muz.; 21.30 Actualiteiten;
21.45 Gr.pl.; 22.00 Nieuws; 22.15 Verzoekprogr.;
23.00 Nieuws; 23.05 Verzoekprogramma.
Brussel, 484 meter.
12.08 Omroeporkest; 13.00 Nieuws; 13.15 Ver
zoekprogr.: 14 30 Lichte muz.; 15.00 Gr.pl 19 00
Godsdienstig halfuur; 19.45 Nieuws: 20.00 sym
phonie-ork.: 21.00 Lichte muz.: 22 00 Nieuws;
22.10 Gr.pl.; 22.55 Nieuws; 23.00 Gr.pl.; 23.55
Nieuws.
MAANDAG 28 MEI.
Hilversum I, 402 meter.
(N.C.R.V.) 7.00 Nieuws; 7 18 Gew. muz.; 7.45
Een woord voor de dag; 8.00 Nieuws; 8 10
Sport; 8.20 Gr.pl.; 9.15 Voor de zieken. 9.30 Wa
terstanden; 9.35 Gr.pl.; 10.30 Morgendienst; 11.00
Gr.pl.; 11.15 Gevar. muz.: 12.30 Land- en tuin
bouw; 12.33 Orgelconc.; 13 00 Nieuws; 13.15 In
strument. ensemble; 13.45 Gr.pl.14.00 School
radio; 14.35 Gr.pl.; 14.45 Voor de vrouw; 15.15
Alt. piano en viool: 15 40 Gr.pl.16.00 Bijbel
lezing; 16.45 Gr.pl.: 17 00 Voor de kleuters; 17.15
Gr.pl 17 25 Klein koor, gitaar en bas; 17.45
Voor de jeugd; 18.00 Lichte muz.; 18 15 Sport;
18 25 Gr.pl.; 18.30 Boekbespreking 18.45 Engel
se les; 19.00 Nieuws; 19.15 Causerie: 19.30 Gr.-
pl.; 19.40 Radiokrant; 20 00 Nieuws; 20.05 Or
gelconc.: 20.25 Van liefde jong en oud. hoor
spel; 2130 Symph.-ork.; 21.50 Intern Evang.
commentaar: 22.00 Salon-ork.; 22.30 Vocaal
ensemble en orgel: 22.45 Avondoverdenking;
23.00 Nieuws: 23.15 Gramofoonplatcn.
Hilversum II, 298 meter.
(V.A.R.A.) 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgyrtin.;
7.33 Gr.pl.; 8.00 Nieuws; 8.18 Gr.pl.; (V.P.R.O.)
10 00 Causerie; 10.05 Morgenwijding; (V.A.R.A.)
10.20 Voor de kinderen 10.35 Voor de vrouw;
10.50 Voor de zieken; 11.45 Vioolduo: 12.00 Gr.-1
pl.12.15 Accordeonmuz.13.00 Nieuws; 13.15
Voor de middenstand; 13.20 Klein koor en
orgel: 13.45 Gr.pl.; 14.00 Causerie; 14.15 Plano
kwartet; 14.50 Gr.pl.: 15-20 Onze oude Dundas,
hoorspel; 16.10 Haarlemse Orkestver.; 17.00
Voor de kinderen; 17.30 Planoduo; 17.45 Rege-
ringsultz.; 18.00 Nieuws; 18.15 Mil. commentaar;
18.35 Metr.-ork.; 19.00 Parlementair overz.;
19.15 Viola da gamba en claveclmbel; 19.45
Regeringsultz.; 20.00 Nieuws; 20.05 Instr. Sex
tet; 20.35 Cabaret: 21.10 Lichte muz.; 21.35 De
kraaiende haan. klankbeeld; 22.05 Radio Phllh.
Ork.; 23.00 Nieuws; 23.20 Orgelspel; 23.40 Gr.pl.
Engeland, B.B.C. Home Service, 330 meter.
12.00 Gr.pl.; 12.25 Wedstrijd In het vertellen;
van sterke verhalen; 13.00 Nieuws; 13.10 Or
kestconcert; 13.55 Cricketuitsl.; 14.00 School
radio: 15.20 Interviews; 15.50 Lichte muz.; 16.15
Critleken; 17.00 Voor de kinderen; 18.00 Nieuws,
18.15 Sport; 18.20 Saxaphoonkwartet; 18.45 Ge
var. progr.; 19.15 Twintig vragen; 19.45 Cause
rie, 20.00 Klankbeeld; 21.00 Nieuws; 21.15
Hoorspel: 22.15 Blokfluit en claveclmbel; 22.40
Voordracht; 23.00 Nieuws.
Engeland B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
11.45 Dagboek; 12.00 Voordracht; 12.15 Variété
ork.; 12.45 Orkestconc.: 13.45 Voor de kleuters;
14 00 Voor de vrouw; 15.00 Rhythm, ensemble;
15.30 Voor de soldaten; 15.45 Gevar. muz.: 16.15
Dagboek; 16.30 Hoorspel; 18.00 Orgelspel: 18.15
Amusem.muz.; 18.45^Koorspel; 19.00 Nieuws;
19.25 Sport; 19.30 GeviT. progr.; 20 00 Verzoek
progr.; 20 30 Neger-anthologie; 21.15 Populaire
muz.: 22.00 Nieuws; 22.15 Actualiteiten; 22.20
Dansmuz.; 23.00 Voordracht; 23.15 Lichte muz.;
23.56 Nieuws.
Brussel, 3
meter.
11.45 Gr.pl.; 12.33 Voor de boeren; 12.40 Gr.-
pl.; 13.00 Nieuws- 13.15 Lichte muz.; 14.00 Voor
de vrouw; 15.00 Gr.pl.; 16.00 Causerieën; 16.30
Dansmuz.; 17 00 Nieuws; 17.10 Orkestconc.;
18.00 Franse les; 18 20 Or.pl.; 18.25 Kroniek;
18.30 Voor de soldaten; 19.00 Nieuws; 19.30 Ra
dio-bioscoop: 19.50 Voordracht; 20.00 Instr en
semble; 21.00 Actualiteiten; 21.15 Omroepork.;
22.00 Nieuws: 22.15 Verzoekprogr.; 23.00 Nieuws;
23.03 Verzóekprogramma.
Brussel. 484 meter.
12.05 Orkestconc.; 1300 Nieuws; 13.10 Gr.pl.;
19 25 Jazzmuz.; 19.45 Nieuws; 20.48 Gr.pl.; 21.10
Strijkkwartet-, 22.Q0 Nieuws: 22.10 Gr.pl.; 22.M
Nieuws; 23.00 Dansmuz.; 23.55 Nieuws.
Noordwijk gehouden 40ste Spaarbankdag. Hij
legde de nadruk op de noodzaak, het sparen
te bevorderen en het sobere leven te pro
pageren, aangezien de spaarder van nu de
grondslag helpt leggen voor zijn kinderen
en kleinkinderen.
Mr Dutilh herinnerde In zijn betoog, dat
door 521 afgevaardigden van 140 spaarban
ken Werd aangehoord, aan de onrust, die in
de tweede helft van het afgelopen jaar in
de kringen van spaarders is ontstaan. Er valt
een continuïteit waar te nemen van de na
delige saldi tussen inleg en terugbetaling.
Niet alleen het Koreaanse conflict, aldus
spr., is hiervan de oorzaak. Ook de zware
itingdruk werkt remmend op de spaar-
alsmede de stijging der kosten van
levensonderhoud, die het schrikbeeld der
nflatie en de gevolgen daarvan heeft op
gewekt. Men vergeet daarbij echter, aldus
spreker, dat terugbetaling van spaarpen
ningen juist dit schrikbeeld meer nabij
brengt, dan verder verwijdert. Alleen hard
werken en sober leven kan het percentage
waarmede het welvaartspeil onvermijdelijk
moet dalen, zo gering mogelijk maken
Alleen dan kan ons volk de kracht vin
den oir door de moeilijke tijden heen te
komen en het welvaartspeil van voor 1940
weer te bereiken.
Advertentie
W-M
U prtsltert méér
onder het qenot vin
qeionde en
*erfrissen<l«
aardappelen verloopt traag; vermoedelijk
zal de oogst hiervan op een later tijdstip
vallen dan normaal.
Van de onder glas geteelde gewassen ge
ven de kaskomkommera een goede oogst.
Flatglaskomkommers vertonen een vrij
goede stand; voor een gunstige groei van dit
gewas is echter een periode van warm weer
zeer gewenst. Meloenen zijn beter bestand
tegen lage temperaturen, zodat zij er
gunstiger voorstaan dan de komkommers. -
De vruchtzetting van onder verwarmd glas
geteelde tomaten stelt enigszins teleur, bh
de „koude" tomaten is deze aanmerkelijk
beter. Gemiddeld is de stand van dit gewas
vrij goed tot goed.
Fruitgewassen
Hoewel over de vruchtzetting nog geen
definitieve mededelingen kunnen worden
gedaan, kan o.m. op grond van de bloei
worden verwacht, dat ook 1951 vermoede
lijk een goede fruitoogst zal opleveren. Met
uitzondering van peren hebben de pit- en
steenvruchten rijk gebloeid. Vooral pruimen
en kersen beloven een overvloedige oogst
doch ook de appelproductie zal waarschijn
lijk beduidend groter zijn dan die van het
vorige jaar. Peren daarentegen stellen weer
teleur en zullen hoogstens een matige tot
goede opbrengst geven. Kruisbessen, rode
en witte bessen en frambozen vertonen een
goede stand; zwarte bessen hebben echter
van nachtvorst geleden, zodat hieraan
slechts een matige oogst wordt verwacht.
Van het onder glas geteelde fruit staan dé -
druiven en perziken er goed voor; van prui
men is het gewas goed, maar de vruchtzet
ting is, op enkele uitzonderingen na, uiter
mate slecht.
EATERDAG 26 MEI 1951
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA T
Mensen in hun werk (21)
TVE LENTE IS GEKOMEN en de mensheid voelt zich verlicht, niet alleen omdat
V de winter voorbij is, maar ook en misschien nog wel meer. omdat de schoon
maak achter de rug is. Allerwege zijn diepe zuchten opgestegen naar de blauwe
voorjaarshemel: zuchten van verlichting van veelgeplaagde huisvaders, die leun-
stoel. krant en asbak weer op de gewone plaats vinden en zuchten van voldoening
van de huisvrouwen, die met trots de blinkende kamers rondgaan. Ze glimlachen
tegen de heldere vitrages, ze spiegelen zich in de glanzende, naar was geurende
meubels en het linoleum en ten slotte gaan haar goedkeurende blikken naar de
vloerbedekking, die hetzij met water en azijn, een speciaal tapijtreinigingsmiddel
of een of ander zelf uitgevonden middeltje een nieuw aanzien heeft gekregen.
En' misschien is er ook nog wel ergens een loper, een mat of een vloerkleed, dat
een ejetra blik krijgt, want ter gelegenheid van de schoonmaak wordt er allicht
iets nieuws aangeschaft.
Arbeider weggespoeld
bij de Tielse sluizen
Bij de eluiswerken van het Amsterdam— -
Rijnkanaal te Tiel is een ongeluk gebeurd,
waarbij een 34-jarige man het leven heeft
verloren.
Onder leiding van een hoofd-uitvoerder
waren enige arbeider* bezig met het door
steken van een dam. Aan de ene zijde van
dp dam stond het water plm. 1 meter hoger
dan aan de andere zijde. Toen de werklie
den probeerden het reeds gegraven geultje
nog wat uit te diepen, werd de grond onder
hun voeten door de grote druk van het wa
ter weggeslagen. Ondanks de reddingspo-
gingen van de anderen verdwenen drie ar
beiders in de diepte. Twee anderen werden
bijtijds gered de derde kwam niet meer
boven. De Tielse politie en een ploeg arbei
ders zijn daarna begonnen met het dreggen
en pas om kwart over negen gieteravond
slaagde men er in het stoffelijk overschot
op te halen.
Proces tegen Panamese
ex-president Arias
Gisteren is In de Panamese hoofdstad
Panama City een proces begonnen tegen
ex-president Amulfo Arias. Arias wordt
beschuldigd van schending der grondwet.
Hij had, zoals gemeld, de bestaande Pana
mese grondwet ongeldig verklaard en deze
vervangen door een vroegere (van 1946).
Dit optreden van Aria6 leidde tot verzet in
en buiten de volksvertegenwoordiging. Het
parlement zette hem af en benoemde Alci-
biades Arosemena tot zijn opvolger. Aria»
werd gevangen gezet.
De ex-president verscheen niet voor de
bijna geheel voltallig bijeen zijnde Natio
nale Vergadering. Hij heeft medegedeeld
zich niet te zullen verdedigen, daar de
Nationale Vergadering volgens hem il
samengesteld uit zijn politieke en persoon
lijke vijanden, en dus geen rechtvaardige
uitspraak kan doen.
De Nationale Vergadering heeft na aan
horen van een rapport van drie artsen, die
de gezondheidstoestand van dr Arias had
den onderzocht, besloten, dat de voor
malige president onmiddellijk voor haar
ter berechting moet verschijnen, daar zij
van mening was, dat de kwalen van dr
Atlas niet ernstig
BEURS VAN AMSTERDAM
Officiële notering van de Ver v. d Effectenhandel
VRIJDAG 25 MEI
ged. en bied. 5 ged. en laten bieden laten
ACTIEVE OBLIGATIëN
V.K. Heden
Nederland
1947Crt$1000 3« 108'/. 108'
1948 3» 88i 88'
Belegg Cert 3i
1950 3i
1947 (34) 3
1937 3
1947 t 1000 3
Invest Cert 3
1962-64 3
NWS 21
Ndlnd '37 A 3
Grootbk '46 3
901»«
88
100R
71'/»
88'/»
89 A
OBLIGATIëN
90'/«
87'/»
99'/*
9lA 91A '/»t
9012 911
70'/i
88
89
Bandoeng 4
63''4
Batavia 4
65
Geld 49 2e I 3
94
Rott '37 1-3 3*
95!'.*
95'/«?
ZHoll '38 2e 3
92
FrGroHpbk 31
96'/4
96'/»
Nat Hpbk 3i
88*
88'/»*
Rott Hpbk 31
88'/»
WestHpNO 3»
88
88
VerTrans R.b.
53'/»(
53'/»
RottSchhpbk4
99"»
99'/»
Bergh&Jurg3i
96'
96
95'/.
Levers Zp 3*
96'/»
PhilipstlOOO 35
115§
113'/.
Stokvis 3i
102V4?
Bat Petrol 3l
97'/»
97A
Kon Petrol 3i
109
RdWederop 31
86'/»
Amst Ol 100 3
125'/»
125
Witte Kruis 88
131
132
Amst '47 34-3
92'/»
921/»?
KonPeCvSO 3i
107'/»
107'/»
AANDELEN
Amst Bank
157'/»?
156»/i
AmstGoed Bk
120
120'/»
Escompto Bnk
55
55
HollBkUn cA
254
253
JavaBkSOO cA
91
90'/»
V.K.
MijFINatHerat 80*
Mierlo&Zn v 125
NBkvZAfr 500 210
NedCredBk B 100'/.
NedMjddstbk 99'/»
Rotterd Bank 160
Slavenb Bank 100'h
Twents Bk cA 161'
Zuldh Bank B 100§
RdamBel C A 202'
Ver Trana A 19
Albatr Supert 156
Alg Norit 312'/.
Allan Co 96
Alweco A 51*
Amst Ballaat 123
Breda Macb 128'/»
Bronswerk 117'/»
Bübrmann Pap 111'/*
Dlkkefa A 185'/»
DrleHoefljzers 138
DRU 141'/«
EMF Dordt 115'/.
Emb F Hth 118'/»
Gouda Apol K 178
Gruyter de DA 137
Heemaf A 158J
Heinek Bier A 166
Hero Cona A 136
Hoek's M&Zat 238?
HollKunstzl A 153
Int GewBeton 140'/.
Int Kunstz Ind 101'/*
Int Viscose C 140
Kempkea Mf 88
Klinker laol 52
Kondor 225?
Kon Ned Zout 327
Kon Ver Tapijt 262
Kwatta Choc 185''»
Letterg Adam 225
Meelf Ned Bk 2205
Mulders FvRM 79'/*
NA Autob Vre 135
NAm Fitting! 77'/i
NdGlatSpir A 240
161
106'/«
1H!
99'/»
202'. r
19
156
312'/»
110'/4
1041
138[
141*
114'/4
118'/4
178'/.
137'/»
157'/4
138?
240?
153
ÖO'/t?
52
134'/4
n'h
241
Heden
145"Ǥ
231?
164
102'
137»/.
182
193
42
5fl'/4
115'/«
V K
Nd Scheepsb 146'/i
Nijma 231?
Rommenhöllei 123
Rott Droogd A 284
Rouppe vdV A 105'/»
Schelde NB A 124
Stokv 500-1000 152
Stork A 144'/t
VerBlik 1000 A 165
VerPhar Fa A 102'/.
Werkspoor A 137?
Wijers Ind A 196
ZwanenbOrgA 192
Anlem NB A 43
Overz Gas&El 57
Borsuml) A 114'/«
IntCrt&Hd Rd 168'/«
Lindeteves A 128'/i 129
Gem EtgW&W 143 -
Arendsburg A 98'/i
Beaoekl A 99
Sedep 85f 83
MichAmold A 73 72
Ngombezl A 290[
Albert HetJnA 178 178'/t
Blaauwvriea A 98 97?
NedMlj Walvle 107'/. 107»/*
Thomsen A 130'/4? 128
ZeeKSa250 cA 78[ 76|
Dell Spoor A 44 44
N-l Spoor A 12'/.? 12'/»?
Madoera pA 165 161''
Sem Cherlb A 3'/» 3'»
d'OranJeboom 164'/» 161'/«
CERTIFICATIEN VAN
AMERIK. AANDELEN
Am Smelt Ref 84'/» 84'A
Anaconda Cop 45'/i 45
Bethleh Steel 58«/. 57'/»
Gen Motor 56
Int Nick of Ca 38'U
Kennecott Cop 81'/»
Rep Steel
Stand Brands
Un Stat Steel
Clt Serv Comp 113'/»
„Je moet er hart
voor hebben"
Zullen de huisvrouwen uit
de Goudse streek weten,
dat er een grote kana is,
dat die fleurige cocosloper,
die gezellige serremat, ja,
dat mooie tapijtje maar
enkele kilometers gereisd
heeft om in haar huis te
komen? Wie kent niet de
dikke stompe toren, die
het silhouet van Moor
drecht beheerst? Aan de
voet daarvan liggen de
Kon. Verenigde Tapijt-
fabrieken en de weverijen,
waar dagelijks geweldige
hoeveelheden wol en cocos-
garen verwerkt worden tot
allerlei sooften vloerbe
dekking.
Ratelend vliegen de zware
«poelen heen en weer In de
mattenweverij. Op betrek
kelijk eenvoudige weefge
touwen ontstaan daar de
lopers en matten in een
voudige weefsels: 'n kleine
visgraat of gewoon één op,
één neer. Heel wat inge
wikkelder machines zijn er
nodig voor de zg. Jacquard-
weefsels, waarbij een door
lopend patroon geweven
wordt. Hoog in de lucht
bengelt de matrijs, die doet
denken aan het boek in een
draaiorgel, terwijl ook hier
de spoel ononderbroken
heen en Weer vliegt. Schijn
baar vanzelf groeit 'n speels
figuur in de kleurige cocos-
draden. Aan de achterkant
van de getouwen staan rekken vo! spoelen
met gekleurd cocosdraad. Mannen zijn on
onderbroken bezig bijna lege spoelen te
vervangen door volle, waarbij de draden
aan elkaar gevlochten worden. Aan de voor.
kant staat de wever en houdt toezicht op
de groeiende mat. die te» slotte als een
dikke rol het getouw verlaat.
In een ander gebouw is de tapijtweverij
gevestigd. De getouwen zijn hier groter,
breder en hoger en er achter is op de klos-
een geen cocos, maar wol gewonden in alle
denkbare kleuren. Alle draden steken met
een puntje door de ijzeren wand. waarheen
zich een brede rij ijzeren grijpers beweegt,
die elk een draadje pakken. Met een
snijdende gil vliegt een enorm n
grijpers heen. ieder heeft nu een kort
draadje te pakken, dat met een vlugge be
weging in het in wording zijnde kleed wordt
„gepoot". De inslagdraad vliegt heen
weer en opnieuw gaan de grijpers op weg
naar de uitstekende pluisjes. Ook hier zijn
matrijzen te zien en deze zorgen, dat onder
de verbaasde ogen van de toeschouwer een
kleed groeit met kronkelende takjes en
sierlijk gevormde bloemen in fijn op elkaar
afgestemde kleuren.
je maakt, dan word je nooit een goede
weefster".
Onderwijl allngeren haar vingers de kleu
rige draden. Een snelle blik naar het tel-
patroon, dat voor haar hangt en haar hand
Vaardige, vingers
MldContComp
Shell Union
N York Cent
Pennsylv Rr
Canadian Pac
Prolongatie
65'/i?
Aan de andere kant van de grote ruimte
staan getouwen van een heel andere samen
stelling. Ook hier wordt gewerkt, maar geen
ratelende spoel, geen gierend scheermes
komt er aan te pas. Op de stelling achter
het toestel vindt men alleen klossen met
grijzige kettinggaren. Geen hulpkracht
renl ^ier voortdurend heen en weer om de
p klossen aan te vullen, want zo hard gaat
het hier niet. Eigenlijk spreekt het vanzelf,
dat hier vrouwen aan het werk zijn, want
het werk hier heeft alle karakter van
fabrieksarbeid verloren. Bij elk toestel zit
ten een paar meisjes in een heldere jas-
«chort. Bakjes met korte eindjes wol staan
voor haar en met een ongelooflijke vaardig
heid knopen de slanke vingers de draadjes
om de kettingdraden, die in op- en neer
draden zijn verdeeld. De linkerhand pakt
van elk van die draden er een, de rechter
slingert er vliegensvlug een wollen draad
omheen, een stevige ruk naar beneden en
de volgende knoop is alweer in voorbe
reiding.
Allerlei tapijten worden hier geknoopt en
hier komt wel duidelijk tot uiting, dat
smaken verschillen. Alles wordt op bestel
ling gemaakt en zo geeft de ene afnemer de
voorkeur aan ingewikkelde patronen in
vrolijke kleuren terwijl de ander zijn zin
nen heeft gezet pp een warmgetint kleed,
dat bijna of helemaal effen is. Er liggen
tapijten klaar, die het weergetouw al hebben
verlaten, maar nog op afwerking, o.a. door
lichten en scheren, wachten. Een zachtgroen
Kleed met het roodwitte wapen van Utrecht
°P de hoeken is voor de Utrechtse raads
zaal bestemd, terwijl een effen rood met
oen geel stervormig motief in het midden
door een Indonesische autoriteit ia besteld.
Regels van knopen
.Allicht vraagt men zich af, hoe zo'n meisje
*L°» -f haar vlu*8e vingers deze prach-
tapijten ziet ontstaan, tegenover haar
ik staat. „Je moet er voor voelen", vindt
«n van haar. die al bijna dertig jaar dit
rlt d°et. „Als je geen hart hebt voor wat
ACTIEVE AANDELEN
V.K. EK. L.K.
Cult H&l B A 50'/i 50§
NatHandbk A 88'/» 88?'/» 88?
NdHandMlj cA 150'/4 150'/4
AKU A 171 171
Bergh&Jurg A 296 296
Berkel Pat A 116 H5'/«
Calvé Delft cA 128'/»? •- 128?
Centr Sulk A 1658
Fokker A 1278 - "tt
Gelder Pap A 156'/4 156
KNHoogov CA 148'/4 149'/»
Lever Bros cA 226 225,/4,/« 225-'»
Ned Ford A 342? 339?
Ned Kabel A 228*/.
Philips A 246'/4 247V«?8 247?
Wilton-FljenA 155 150
Billiton 2e r A 195 -
Dordt Petr A 282'/. 287 /4
Kon Petr A 294'/4 295'/«6 295«/»,/«
Kon Petr oA 295'/. 2951/»
Moeara En A 488 489
Amat Rubb A 115'/4 114'/4 113W/4
BandarRub A 100? 109Vt
V.K.
IK.
98'/t
89*
28'/»
28'/»
37*
91
40*
34'/»
34'/»
172
128
127
128'/i
121
145
144'/.
153'/»
154'/«f
195
1578
15fl?'/i
122'/»
121?V.§
57'/»
95'/»
25'/»?
113
98
92'/t
DellBatRub A
Kend Lemb A
Lampong Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbadj Rb A
VerlndCult A
HVA
Java Cult
N-I Sulk U A
VerVorst C A
DeliBatMlj
Dell MUch cA
SenembahM A
DIVERSEN
MÜ11AC NB A ITO*/* 166?7
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsche Courant meldde
75 jaar geleden
»pnnf lev«ndlg herinneren zich vele stad-
fpo.t voorzeker de aangename kinder-
v»n Ün' meermalen door de afdeling Gouda
bond" ?pgfheveri vereniging ,,'t Schoolver-
de kinderen van minvermogenden
ïiVt»'^1' .daartoe in staat gesteld door de
doen t tng.ezete,nen zal genoegen
enisin» v'e,ri},erner>. dat het bestuur der ver
jaar -Volksonderwijs" heeft besloten dit
i weer een kinderfeest te houdenv
5» jaar geleden
damM?U<lew'.ater: 0p initiatief van enige
Seldelt1kpriKu^ Zlch een commi»ie om uit
EuterÜl- dragen aan het fanfarekorps
gevan een l3an'er te" geschenke te
Doel-' Euterpe gisteravond in De
declama» 1 buiten8®wone aolrée musicale en
*en eu8a'' wei'd het vaandel onder
van van mej. D. E.
ti;agen on<1er grote vreugde overge-
j, 25 jaar geleden
1 MoSf'""1 van 0 N A na epn
KPromÓ/jl'°c 0 S S' Dordrecht
'U.MSehl ü-"r a,rdc kl""« Nk
"Vm.n rff. """'**1 «en Jtretachop te
»»™t ómiJttktren d<*'-
Een tapijtknoopster aan de arbeid. Op deze
manier worden de Deventer-handgeknooptc
tapijten gemaakt.
is al op weg naar het bakje wol in een
andere kleur. De knopen of punten. Zöals
de weefsters zeggen worden rij voor rij
aangebracht en elk meisje heeft er een deel
van voor haar rekening. ,Is er een regel vol,
dan worden de knopen met een grove
ijzeren vork vast tegen de vorige regel ge
drukt. Daarna wordt een spoel met inslag
draad tussen de kettingdraden doorgewerkt,
heen en terug. Ook deze wordt aangedrukt,
zo aodig v^ordt door middel van de kam
raderen hét weefsel wat verder gedraaid
en de meisjes zetten zich weer neer, terwijl
haar vingers meteen aan de gang gaan:
twintig bruin, vier oranje, acht beige, één
geel
Aan een afzonderlijk getouw zitten
leerlingen. Ofschoon de laatst-aangekomene
nog maar een week aan het knopen is. gaan
ook haar vingers al vlug om met het wollen
draadje. Een groot groen kleed is hier
onderhanden, zachtgroen met een wat
ouderwets aandoende rand van bloemen.
Dat het kleed niet modern aandoet, blijkt
geen wonder: mensen, die al precies zo'n
kleed hebben versleten, wat vast en zeker
een flink aantal jaren geduurd heeft, hebben
een nieuw exemplaar in hetzelfde patroon
besteld. Een van de hoeken Wordt wat
schuin gemaakt, want het kleed moet passen
in een kamer, die niet helemaal zuiver
rechthoekig is. Ijverig en aandachtig knopen
de meisjes de groene wol en hanteren de
bescheiden tinten van de rand. Voor haar
is het nog nieuw mee te werken aan zo'n
zacht kleurenwonder.
Weefgetouw voor plezier
Er moet iets van uitgaan, dagelijks met
de schoonheid in aanraking te komen.
De instructrice, die de meisjes voorthelpt,
waar het nodig blijkt en iedere regel na
kijkt. vóór de aanslagvork er aan te pas
komt. bevestigt dit. Ze is al jaren in het
vak en ze doet het altijd met" pleizier. Het
sterkst blijkt dit wel, wanneer ze een
enthousiaste technische beschrijving geeft
van het handwerk, waaraan ze haar vrije
uren geeft: een met de hand geknoopte
schoorsteenloper. „Nee, niet op gaas. dat
doe je niet. als je dit werk kent. Ik knoop
het op een echt klein weefgetouw. Precies
de goede wol heb ik kunnen kopen en het
wordt zó mooi!"
Haar vrolijke bruine ogen stralen en zij
levert, misschien zonder het zichzelf hele
maal bewust te zijn, het bewijs, dat het een
bijzonder voorrecht is in. het dagelijks werk
niet alleen de broodwinning te zien, maai
er ook genoegen in te kunnen scheppen en
zelfs zodanig, dat men het thuis graag
voortzet. Dat het resultaat van dit werk
mooi en zo duurzaam is zal hier zeker
nog een bijzondere aansporing vormen.
Wanneer de toeschouwer tot slot in de
showroom een klein overzicht krijgt van de
ogelijkheden van het machinaal en met de
hand knopen, wanneer men de brede trap
afloopt, waar een warm-beige loper met
een bescheiden wit sterretje de winding
van de treden volgt, precies op maat ge
knoopt, dan kan men zich ook als leek
indenken, dat het een dagelijkse voldoening
moet zijn, mee te werken aan producten van
'n bijzondere schoonheid. De beroemde,
over de hele wereld bekende „Deventer
tapijten", ze worden onder de rook van
Gouda gemaakt en een beetje trots mag de
bewoner van Moordrecht, ja van de hele
Goudse streek, daar gerust op zijn.
T m. 3 Juni 16.38—12.30 en 1.30—3 uur Museum
Het ('atharlna Gasthuis: Tentoonstelling van
tekeningen van Maaike Braat en beeldhouw-
weik van L. p. J. Braat (Zondags geopend t/an
4 uur; Maandags en Vrijdags 1.303 uur.
T.m. 2 Juni 2—11 uur Kunstmin: Tentoonstel
ling Oud Gouda voor Rode Kruis.
20 Mei uur De Reursklok: Haak-in sluiting»,
avond voor medewerkers
30 Mei 1 uur Calviin: Bijbellezing ds G. Boe
29 Mei 7.30 uur Vr(|e Evang. Gemeente: Bij
bellezing ds J. r. va,, WIJck.
30 Mel 0 uur Reünie; Spreekbeurt ds J Böi-
ger voor Logosverband.
1 Juni 7.30 uur Zeugestraat 30: Spreekbeurt
ds H. J. Grisnigt
2* Mel 0 uur Het Blauwe Kruis: Ledenverga
dering Vereniging van Vrijz. Ned. Hervorm
den.
1 Juni 9(uur Spieringstraat 113: Gelegenhheid
tot jnenting en herinenting tegen pokken.
2 Juni 3 uur De Kroon: Start betrouwbaai-
heidsiit over too kni clubcompetitie motor,
olub „Gouda".
2 Juni l uur Het Schaakbord: Oudejaars
avond voor seniorleden voetbalvereniging
„Olympia" Ier gelegenheid 85-jarig bestaan
31 Mei 2—4 uur 1 Juni 9—12 en 2—4 uur
Spaardersbad: Examens schoolzwemdiploma's
28 Mei 8 uur TUdelfjk Stadhuis: Vergadering
van de gemeenteraad
31 Mei 7.15 uur Gouda-terrein: Voetbalwed
strijd O.N.A.—Olympia.
31 Mei 7.30 uur Concordia: Ouderavond Neu
trale bijzondere school.
Bioscopen
Thalia Theater: De dochter van O'Grady
(met June Haver en Gordon Mac Rea).
Reünie Bioscoop; Dakota (met John Wayne).
Schouwburg Bioscoop: Het leglment de;
verdoemden (met Dick Powell en Marta Toren)
Aanvang: 7 en 9.15 uur. Zondag: 3, S, 7 en
9.15 uur. Overige dagen: 3 en 8.15 uur.
Sport op Zondag
Voetbal: Gouda—G.D.A.. aanvang 2.30 uur.
Zondagsdienst doktoren
Van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond M
uur zijn bij afwezigheid van de huisarts te
consulteren dr R Rombach. Van Baeilestraat
9. tel 5100 en dokter H. A M. Eijkman. West-
Driftige kapitein legdegrondslag voor
carrière van de heer S. den Hartogh
Apotliekersdienst
Amusement in Oud-Gouda
Op de Rode Kruis-tentoonstelling
Oud-Goudain Kunstmin, die elke
dag van 2 tot 11 uur is geopend, zor-
gen Goudse amateurgezelschappen
'f elke avond voor amusement.
Het programma luidt:
26 Mei: 8 uur: Muzikale rondgang
door de stad door „Tempo'
8 uur: Concert door De Pio-
g, nier.
8 uur: Kegelconcours.
9.15 uur: Taptoe door „Tem
po" en „De Pionier" in socië-
teitstuin.
t 28 Mei: 8 uur. De Schoonhovense
Kweekschoolband.
29 Mei: 8 uur: Sint Caecilia.
j 30 Mei: 8 uur: Alpenkapel en Cres-
cendo.
31 Mei: 8 uur: Sint Caecilia.
1 Juni: 8 uur: Cabaret De Regen-
2 Juni: 8 uur: Bal champêtre.
Verdwijnt liet paard
Op het terrein ven het voormalig zwem
bad is gisteren de jaarlijkse voorjaarspaar
denmarkt gehouden Men zal er nauwelijks
iets van bemerkt hebben, want de aanvoer
bedroeg slechts acht stuks. n.l. een luxe
paard, een werkpaard, drie hitten en drie
pony's. Dat is nog iets minder dan vorig
jaar. toen in het voorjaar tien en in het na
jaar veertien paarden ter markt kwamen.
Blijkbaar heeft de paardenmarkt in deze
6treek haar tijd gehad
Ven koperszijde werd helemaal geen be
langstelling getoond. Geen van de acht
aangevoerde paarden werd verhandeld.
Laagst ingeschreven
De firma H. E. van Deest alhier was voor
f 90 900 laagste inschrijfster bij een gisteren
door het bestuur van de polder Broekvelden
en Vettenbroek te Reeuwijk gehouden aan
besteding van het bouwen van een elec-
Oriacih gemaal met bijbehorende werken.
Goudse Middenstand trok
uit 10.000 Haak-in-rolletjes
De Goudse Middenstand heeft gisteravond
in Central de laatste trekking gehouden in
zijn Haak-in-actie. De actie is een groot
succes geworden. Op de laatste avond werd
er getrokken uit ruim tienduizend inzendin
gen. De rolletjes van de volgende inzenders
werden er uitgetrokken:
prijs van 100.Dick Vink. Coornhert-
straat 28. prijzen van 5.—: D. Sterk. Pre-
toriaplein 58; Jan Sanders. Genestetstraat
no. 11; p. Trouwborst. Westeinde 25. Moor
drecht. N. van Hertum Jr. Gouwe ill; A.
Bouwman. Boelekade 149; G. D. v. d. Hoff.
Krugerlaan 165. mevr. Heesen. Bogen 33; J.
de Bruin. Ridder van Catsweg 128; Elisa
beth Rabouw. Vossiusstraat 12: C. v. d.
Bogaard. Gravin Bealrixstraat 32.
De prijzen kunnen aan het adres Kleiweg
no. 9 worden afgehaald.
Advertentie
GLAZEN
VAN DE RAND TOT HET MIDDEN
EEN VOLKOMEN SCHERP BEELD
Mr OPTICIEN J. GRIT
Ook leverancier van brillen voor Uw
ziekenfonds.
KORTE TIENDEWEG 22 GOL'DA
Het 10e huis vanaf de Markt. Telef. 303.1
W/IE EENMAAL in het theaterbedrijf zit, de wisselvalligheden van dat leven weet te
waarderen, moeilijkheden weet te overwinnen en bovenal een scheppende geest
bezit, blijft er voor zijn gehêle leven aan verknocht. Die ervaring heeft He heer S. den
Hartogh, de directeur van de Nieuwe Schouwburg, die onlangs 75 jaar werd en toen
tegelijk bemtrkte, dat hij vijftig jaar, of liever zestig jaar als je de „leerlingen
tijd" meerekent, in het amusementsleven vertoeft. Vijftig jaren, waarin je
ontdekt wat succes betekent, vijftig jaren, waarin'je ook wel eens geleerd hebt van
een misrekening. Want wie in het theaterbedrijf zit moet- het succes nemen b\j de
teleurstelling, het schramele eerste contract je bij de Rotterdamse Schouwburg „Tivoli"
>0 het directeurschap van een van Nederlands grootste theaters. Hel leven in de wereld
van het deeor is speculatief, onberekenbaar, niet te meten naar vaste maatstaven. Da:
leven vraagt hard werken, risico nemen, nieuwe ideeén en vooraldoorzetten. Wie
deze eigenschappen in zich vereent, heeft kans de bekoring van het gastheer-zijn te
leren op een joyeuze gala-voorstelling-in-rok, met een dankbaar applaudisserend publiek.
De reprise-wegens-enorm-succes staat dan op zijn weg.
van „weg met de schurk, leve de held". De
tijd ook van een Willem Veldman, die
Jacques speelt in „De twee wezen" en een
zo ras-echte schurk op de planken zet, dat
het publiek hem bij de uitgang opwacht om
hem even gezellig af te drogen. En dat voor
die Willem Veldman, die een aarts
goeierd is.
Mot Louis Davids
Met Asia Nielsen
„La Main"
in
Bevordering hij landmacht
Bij Koninklijk besluit is benoemd en aan
gesteld bij het reserve-personeel der
Koninklijke landmacht bij de geneeskundige
dienst der Koninklijke landmacht tot
reserve-officier van gezondheid der 1ste
klasse met ingang van 30 Juni a s. de
reserve-officier van gezondheid der 2de
klasse H. A. M. Eijkman, alhier.
Puz/le-winnaarg
De grote verscheidenheid van onderwer
pen, die in de 1001-kruiswoordpuzzle van
vorige week te pas kwamen, deden denken
aan de veelheid van kleuren in de sprookjes
van 1001-nacht. Drie prijswinnaars blijven
nog even dromen bij Alibaba en de veertig
rovers. Het zijn: C. Matthijs, J. P. Heije-
straat 8 te Gouda 5,L. Rincheval,
Zuidkade 88 te Waddinxveen en Joke van
Reeuwijk, Dorpsstraat 115 te Zevenhuizen
(beiden 2,50).
De prijzen kunnen van ons bureau. Markt
31, worden afgehaald en worden op verzoek
toegezonden.
Burgerlijke Stand
Geboren: Marinus Jan, z. van J. D. Meu-
lenberg en P. den Hertog, Groenendaal 84
Dirk, 7. van D. Hol en A. S. Hoefnagel.
Zuidelijke Derde Kade 125; Robert Arnold,
z. van H. W. Ankersmit en E. M. Petrus,
Burg. Martenssingel 55; Theodorus Maria,
z. van L. M. Mimpen en M. A. de Korte.
Keizerstraat 39b; Annette Maria. d. van J.
Blankert en A. H. Verlooij, Sophia v. d.
Goudestraat 41.
Ondertrouwd A. M. Goos en V. G. Bou-
an: W. Dijkstra en H. Terpstra; C. J. v. d.
Grift en M. J. A. Castelein; N W A de
Jong en L. Schouten; R. Kunst en J. Tom;
H. Koemans en S. Pille; P. van Hattem
en C. L. Hofstede; F. K. Rondeltap en E.
Mathol; J. C. Hemmes en J. M. den Hertog;
G. Aret en M Wijbenga.
Overleden: Thomas Jan Christoffel Kers-
seboom, 2 jaar; Carolina Jacoba Hendrik»
Johanna Dielemans, wed. van F. W. M.
Vorst, 73 j*«r.
Zo is het gegaan in die vijftig theater
jaren van de heer Den Hartogh. Vijftig
jaren, die beschreven staan op grote affi
ches, in rijk geïllustreerde programma
boekjes. vergeelde recensies en in onder
schriften van tientallen foto's. Vijftig jaren
activiteit tussen de eerste overmoedige
stappen van het vijftienjarige leerlingetje
van de Rotterdamse Tekenschool in de
rijkelijke decorwereld van Poutsma in de
Rotterdamse Schouwburg aan de Aert van
Nesstraat en het „Regiment der verdoem
den" op een Mei-Zaterdagavond in Gouda.
Het begint in de negentiger jaren. Het
hart van een vijftienjarige Rotterdamse
jongen gaat uit naar die schijnlijke luister
van het toneel. Hij kan aardig tekenen, is
ook muzikaal en bespeélt vele instrumenten,
waarvan de viool het meest geliefd is. Hij
leert in die vroegere praalrijke Rotterdam
se Schouwburg decortekenen onder be
kwame kunstenaars als Poutsma, De Waard
en Van Hattum. Maar hij berfut die tijd niet
zozeer om het decormaken te leren, maar
om achter de coulissen te kijken naar het
spel van hen. die de Rotterdamse Schouw
burg hebben groot gemaakt. De vervaardi
ging van decors zal evenwel niet de richting
zijn, waarin hij het zal zoeken. Hoogstens
zal de ervaring hem later te pas komen bij
het ontwerpen der reclamecampagnes voor
de grote films in de dertiger jaren, toen een
Réné Clair, 'n Pabst. 'n Carné door hun
avantgardistische opvattingen een nieuwe,
hartstochtelijk aanbeden, maar even fel
verworpen, richting gaven aan de filmkunst.
Hij wordt musicus, leert de wereld van
het toneel vanuit de orkestbak bekijken.
Het zijn de grote dagen van Henri ter Hall.
wiens revues volle zalen trekken, gelijk de
Bouwmeesterrevues met een Buziau, dat
jaren later zullen doen. Hij bespeelt ver
schillende instrumenten in het Tivoli-orkest
onder leiding van Willem en Adriaan Blok
land. Het drummen blijkt de liefste bezig-
Buitenlandse journalisten
op bezoek in Gouda
Een kaasdag, die moet zorgen
voor onze roein in de wereld
Vijf-en-veertig buitenlandse journalisten
zijn gisteren in Gouda de gasten geweest
van het Nederlandse Zuivelbureau te Den
Haag. Het waren leden van de Foreign Press
Association, de vereniging van correspon
denten in Nederland, van buitenlandse pers-
bureaux en bladen. Zij houden van tijd tot
tijd forums, dagen waarop zij de takken van
het Nederlandse bedrijfs- en economische
leven bestuderen, om de lezers van hun bla
den zo goed mogelijk over Nederland te
kunnen voorlichten Gisteren hadden zij een
„cheese-forum", een kaasdag.
Des morgens hebben de journalisten in het
expositielokaal in De Waag enkele lezingen
gehoord over de bereiding in de kaasmake
rij. de markt, de omzet en de exportmoge
lijkheden. Sprekers waren dr C. I. Kruis
heer. directeur van het Rijkszuivelstation.
A. van Wijnen en ir B van Dam van het Be
drijfschap voor Zuivel en mei. P. M. Min-
derhoud, gaven de gasten voorlichting.
Na de lunch werd de kaasmakerij op boer
derijen in de omgeving bezichtigd, waar de
journalisten de theorie van de „morgenles"
in practijk zagen. Tot slot van de leerrijke
dag heeft het gemeentebestuur het gezel
schap in het museum-,.,Het Catharina Gast
huis" ontvangen. Burgemee#ter mr dr K. F.
O James betreurde het dat de gasten niet
op een Donderdag hadden kunnen komen,
aangezien zij nu de drukte, die de kaas
markt in de stad brengt, hebben moeten
missen. Ook was er geen tijd geweest voor
een bezoek aan De Moriaan en de Goudse
Glazen, wat eigenlijk onverbrekelijk aan
een bezoek aan Gouda is verbonden. Toch
hebben de vertegenwoordigers van vele
landen genoeg indrukken opgedaan om hun
landgenoten te kunnen vertellen. Dat zeide
de heer H. G. Franks (van Reuter) de voor
zitter der buitenlandse persvereniging in
zijn dankwoord, waarin hjj hulde bracht
voor de keurige verzorging van de ..cheese
day".
heid te zijn. Een paar jaar later gaat hij
zelfs als de eerste Nederlandse Jazz-drum-
mer met een Hollands orkestje naar Ame
rika om er voor de Hollandse clubs te spe
len en in restaurants de muziek te verzor
gen bij luisterrijke dinnerparties. Drie jaar
werkt dat orkestje in Amerika, totdat er
'onenigheid komt als een hunner er met de
kas vandoor wil. Een paar blijven in Ame
rika, zoals Van Praag, die later concert
meester van het Philadelphia-orchestre zal
worden, de anderen keren Hollandwaarts.
Debuut op ISivuwjaarsdag
Dan begint de periode van actief toneel
spelen. Aanvankelijk in een Rotterdams
amateurgezelschap. Op een dag leest Johan
Mulder, die met Frits Bouwmeester de
directie van de Rotterdamse Tivoli-Schouw-
burg voert in een.vakblad een recensie van
een blijspelletje „De driftige kapitein Tic".
Daarin vervult een jongeman de rol van
professor. Hij heeft een aardige critiek, die
met twee foto's geïllustreerd is. En aange
zien Mulder en Bouwmeester een paar
jonge krachten kunnen gebruiken, staat
voor een voorstelling op Nieuwjaarsdag de
naam Sem den Hartogh in het programma
voor de opvoering van „De Bruiloft van
Kloris en Roosje". Het wordt samen met
Li ze Servaes het debuut op de beroeps
planken. Drie jaar blijft hij bij „Tivoli",
speelt er, typeur als hij is, karakterrollen
samen met Louis de Vries, Frits Bouwmees
ter, Cecile Carelsen (de moeder van Fie
Carelsen) en Joh. Mulder. Het is de tijd
van „De macht van de duisrernis". „Mottige
Janus". „De heer en mevrouw Tamponin".
Later bij Bigot speelt hij onder Daan
Nieuwenhuysen (de vader van Siem). „De
nacht van de dertiende November" of „De
gebochelde", of „De twee wezen", van die
stukken, waarin het publiek meespeelt bij
een messentrekkerij op het toneel. De tijd
Gezinsvorming
Dr HijinaiiM besloot zijn
lezingengerie
In zijn derde en laatste lezing voor de
Ned. Herv. Commissie voor bijzondere
kerkelijke gezinszorg besprak dr Hijmans,
arts te Rotterdam, gisteravond in de
Lutherse Kerk de vraag van de gezinsvor
ming, de vragen vah gezinsgrootte en ge
boorteregeling.
De natuurlijke grootte van een gezin kan
zestien a twintig, soms nog meer kinderen
bedragen. In- de practijk des levens is
echter 'een gezin van zes kinderen al
groot, hetgeen er op wijst, dat in de prac
tijk, ondanks de vaak hevige tegenstand,
toch geboorteregeling plaatsvindt, zo be
gon dr Hijmans. Hij wilde vaststellen, dat
'het gezin een zegen is, doch dat het grootst
mogelijke gezin ook de grootst mogelijke
zegen oplevert, noemde hij onzin.
In deze zondige wereld, waarin de schep
ping door de zonde is verbroken, moeten
wij bewust verantwoordelijk leven en dit
spitst zich toe in de gezinsvorming. Het
is -een feit, zeide spreker, dat algemeen
in kerkelijke kringen de geboorteregeling
geoorloofd wordt geacht Maar de geboorte
regeling behoort dienstbaar te zijn aan het
gezin, d.w.z. aan de kinderen zelve in ver
band o.a met hun opvoeding. Bij de Neo-
Malthusianen is het echter zo. dat de mens
zichzelf tot norm heeft gesteld en zo een
te klein gezin sticht uit zelfzuchtig gemak.
Uitvoerig besprak de inleider de manier
van geboortebeperking. De geboorteregeling
wordt vaak veroordeeld omdat het tegen
de natuur is, hetgeen doorgaans de kern
vormt der argumenten. Dit is echter on
bijbels, zeide dr Hijmans. Nauurwetten zijn
niet normatief. Als we de natuurwetten op
alle terreinen des levens bepalend moesten
achten, dan zouden wij tot vreemde cort-
clusies moeten komen. Volgens spreker
moet een paar zich persoonlijfc afvragen
welk middel of welke methode het minst
storend en belemmerend werkt. Het is
echter funest voor een juiste gewetens
beslissing het gebruik van voorbehoedmid
delen ongeoorloofd te achten en dat van
andere methoden geoorloofd.
Dr Hijmans, die liever spreekt van ge
zinsvorming dan van geboortebeperking, be
sloot met te zeggen, dat de ouders steeds
bereid moeten zijn tot en verlangend naar
het ouderschap en in huwelijk en bij ge
zinsvorming steeds de verantwoordelijk
heid en gehoorzaamheid moeten dragen en
in acht nemen.
Het wordt een tijd van hard werken. Van
engagementen hier en daar. Een kleine
onderbreking van twee jaar, waarin de
heer Den Hartogh weer musicus is en er
op los drumt en dan naar het Grand Thea
ter van de Gebr Van Lier aan de Amstel-
straat in Amsterdam. Daar speelt hij onder
rogie van Arie v. d. Heuvel met Louis de
Vries en Julia Cuypers. Engagement volgt
op engagement. In Den Ifaag speelt hij
bij de grote Louis Bouwmeester Franse
blijspelen, een mode-artikel in die dagen.
Een beetje pikanterie, »'n beetje humor,
alles luchtig en sprankelend. ..Hotel De
Tortelduifjes „Hotel de Poes" met Marie
Westerhoven onder regie van mevr. Bouw
meester—Sandberg. Met Chris de la Mar in
een Engelse operette „De Meisjesmarkt".
Het wordt een succes. Weer later teyug naar
Amsterdam. Naar Nap de la Mar. Het wordt
de tijd van de Rido-revues. Met Louis en
Heintje Davids, en Fientje de la Mar en
Emmy Arbous bij hun eerste schreden op
het toneel. Davids als Mottige Tinus. Pur-
sang Amsterdams. Revues als „Rotterdam,
je bent goud waard" worden een succes.
Dan naar Rotterdam. Naar het Rotter
dams Toneel van Van Eijsden en Tartaud.
Samen met zijn vrouw. Stina v. d. Gaag.
een bekend actrice in die dagen. Hij speelt
Fouché in „Loulou". episode uit de geluk
kige dagen van Napoleon", „Oorlogswinst",
„Goudkoortsgevolgd door de „Thee
visite bij de familie Stastok" en Multatuli's
„Vorstenschool" met Alida Tartaud en
mevr. Van Eijsden Vink. Een periode, waar
in de heer Den Hartogh ook kennis maakt
met Gouda. Natuurlijk in de tijd van de
Goudse kermis, waarin de grote toneelge
zelschappen naar onze staa kwamen.
Negentien-twintig
De beroemde Deense actrice Asta Nielsen
komt naar ons land voor een tournee van
een maand. Het wordt een succesvolle
tournee met „La Main een Thimodrama
van Henry Bereny Drie namen telt de
rolbezetting. Asta Nielsen, Marcel Barges
als de inbreker en Sem den Hartogh als de
baron. Zeldzaam zoals Asta zich in haar
rol kan inleven. Het is het drama van het
door een inbreker belaagde meisje, dat ten
slotte in de armen van de baron veiligheid
vindt. Als ik haar uit de handen van die/
inbreker verlos, loopt het bloed door haar
ogen, zo leeft zij zich in, zodat ik wel spra
keloos moest zijn", verontschuldigt Sem den
Hartogh.
Hot succes van Scala
De stap van de planken naar het theater
bureau is, zoals de ervaring meermalen
leert, een kleine. De heer Den Hartogh
doet dat omstreeks 1920. De organisatie van
het theaterleven heeft hem altijd aange
trokken en nu hij de kans krijgt om bij
Harry Strelintzky in Seinpost te komen,
neemt hij die kans waar. Het heet ..Theatre
des Ambassadeurs", waarvan hij na enige
tijd adjunctdirecteur wordt. Hier trekken
de revues, die Strelintzky samen met zijn
vrouw maakt, grote belangstelling. „Theater
des Ambassadeurs" wordt het eerste grote
cabaret van ons land. Daar wordt ook voor
de eerste maat een film uitgebracht. Char-
Chaplin trekt een uitverkocht huis,
ir tijdens de laatste actie valt het oude
projectie-apparaat in elkaar. Maar de film
viert er triomfen.
In 1922 bouwt Weisbard zijn groot thea-
r „Pompenburg" in Rotterdam. De heer
Den Hartogh wordt leider van dit theater,
dat later door Tuschinsky zal worden over
genomen.
Het verlangen is echter eens een eigen
theater te bezitten en als het theater
van Soesman. Scala aan de Kruiskade,
leegkomt, huurt de heer Den Hartogh
het, verbouwt het lot een bioscoop en maakt
hel tot een van <je belangrijkste theaters
'an het land. Hij brengt er ook de eerste
:prekende Vlaamse Hollandse film uit: „De
familie Klepkens" met de Vlaamse humorist
Toontje Janssen. De Grote Parade en
Pabst's „Don Quichotte" trekken er volle
zalen. De recettes stijgen met de dag. Hij
brengt er de Franse filmkunst van een
René Clair, de Franse regering benoemt
hem tot officier van de Academie Fran-
caise. Het is een voorspoedige tijd.
In 1938 zoekt hij Gouda op. Een ziekte,
waarvan hij na eeri jaar herstelt, noopt
hem zich uit het grote theaterleven terug te
trekken. De Nieuwe Schouwburg krijgt in
hem een directeur, die het klappen van de
ep kent. Het zal het theater worden, dat
hem rustiger arbeid geeft. Een theater, dat
hem lief is 1
Rode Kruis: al
ƒ6500 bijeen
De stand van de Rode Kruis-actie is thans
ruim 6500. Gisteren kwam de drieduizend-
Te bezoeker op de tentoonstelling ..Oud-
Gouda". Het was de heer J. v. d. Ban. alhier.
e een vulpen kreeg.
Biggen naar Frankrijk
Een exporteur heeft met medewerking
van het Zuidhollands Varkenstambopk hon
derdvijftig jonge stamboek!'v
xport naar Frankrijk aang)
de eerste zending, die aan
geleverd. Uit de Goudse
bijgedragen. Het is de
binnenkort nog meer zi
volgen.
Bewijs van Nederlander
wordt duurder
De bevoegdheid tot zelstandige afgifte van
paspoorten door burgemeesters van ge
meenten met minder dan 100 000 zielen, ia
met ingang van 15 Mei ingetrokken. Voort
aan zal de afgifte der paspoorten volgens de
bepalingen der nieuwe paspoortinstructie
geschieden door de Commissaris der Konin
gin door tussenkomst van de burgemeesters.
In verband hiermede stellen B. en W. de
raad voor te bepalen, dat de gemeentelijke
leges zullen worden geheven voor „het aan
vragen" van paspoorten.
Het bovenstaande heeft het college tevens
aanleiding gegeven voor te stellen om ter
verkrijging van een bewijs van Nederlan
derschap verschuldigde leges, welke een
jaar geleden van 5 op 3 werden ver
laagd, wederom op 5 te brengen. Jaarlijks
worden ruim 700 bewijzen van Nederlander
schap afgegeven, zodat deze verhoging naar
schatting 1500 per jaar opbrengt. De ver
hoging wordt voorgesteld om de verhouding
met de kosten van een paspoort te handha
ven.
SEMI-ARTS.
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht is
geslaagd voor het examen semi-arts. onze
stadgenoot de heer J. W. Hagen.
KAASMARKT GROOT-AMMERS.
26 Mei. Aangevoerd 10 partijen, zijnde 310
stuks, wegende 2170 kg. Prijzen: le kwali
teit 2.10—2.12: 2e kwaliteit 2.05—2 09;
•xtra 2.14 per kg. Handel matig.