AL CAPONEde schrik van
Chicagoverloor de strijd
tegen geheim agent Wilson
ELISABETH ANDERSEN: voorkeur
voor stukken die iets te zeggen hebben
Charlie Chaplin's kinderleed
werd omgezet in dollars
Twee tentoonstellingen tijdens
de Gouda-week
Een boekje vol dikke woorden
Revolvers voor de rechtbank
')HAAR EIGEN
Tante krijgt jeugdige logé's
Hebt u nog een lapje van de uitverkoop?
„Uw industrie", trots
van het ambacht
Tarzan finds a son
Verhuizingen binnen
He gemeente
Goudse spetters
'n Cultureel experiment van
Moordrecht en Nieuwerkerk
Loop der bevolking
G.Z.C. won overtuigend
te Arnhem
Kolen worden duurder
Vijftig dode tegenstanders per jaar
#kn"ü
Gesprekken Jan Retèl waardeert Christopher
kunstenaars Fry bijzonder
Hoe moet zij ze bezighouden?
Eea-geboren imitator
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 28 JULI 1951
/"'EDURENDE de Gouda-wèek is er in het
Coornhert-Gymnasium op de Westhaven
een kleine, maar uiterst interessante ten
toonstelling te zien. Ze gaat uit van de Ver
eniging „Nederlands Fabrikaat" en heet
„Uw Industrie".
Wat weet men over 't algemeen van de
vaderlandse industrie? Wat weet de jongen
of het meisje er van. die straks een keuze
doet en een of andere fabriekspoort binnen
wandelt? Niet veel. Het begrip industrie
komt meestal niet verder dan machines en
lopende band. En aan die machines haalt
arbeider dan een handle over en aan de
lopende band doet hij automatisch een han
deling en voor de rest loopt alles vanzelf.
Nu is deze tentoonstelling opgezet om
vooral het jeugdig publiek en de ouders te
laten zien hoe machtig interessant de in
dustrie wel kan zijn. Meestal is het zo, dat
een jongen met een goed stel hersens gaat
doorleren. Maar nog veel te weinig wordt
ingezien, dat de fabriek hem ook tal van
mooie kansen biedt. En: wil onze nationale
industrie met het beste van het beste op de
buitenlandse markt kunnen concuTreren, dan
moet ze kunnen beschikken over een keur
corps van intelligente arbeidskrachten. Het
kan niet anders of deze tentoonstelling moet
de aandacht trekken. Men behoeft niet bang
te zijn met een overvloed van materiaal te
moeten worstelen; men heeft een collectie
van een twintigtal inzendingen bijeenge
bracht. overzichtelijk gerangschikt en daar
door een beeld gegeven van de mogelijk
heden. die een'bepaalde fabricage biedt
Men krijgt de sterke indruk, dat de makers
van deze producten, dps de arbeiders, men
sen moeten zijn met een grondige vak- en
materialenkennis.
Er wordt zo vaak geklaagd, dat door de
ver doorgevoerde mechanisatie de oude
liefde voor het ambacht verloren is gegaan
En men beschouwt dat als een verlies. Maar
misschien is het zo, dat die liefde ander
gericht is. Want de man. die een torpedo
naaf voor een fiets fabriceert, zal dat wel
met dezelfd» interesse, nauwkeurigheid en
vakmanschap doen als de achttiende eeuwse
smid, die een slot uit de hand maakte
Na Haarlein en Den Haag. waar veel be
langstelling van overheid en particulieren
werd ondervonden, is Gouda thans de derde
«tad. die „Uw industrie" aandoet.
Een buitengewoon terzake kundige rond
leider zorgt voor de verduidelijking eh weet
tal van bijzonderheden te vertellen. Hij
voert u langs de vier en twintig bewerkingen
van een vork; hij wekt uw bewondering op
voor de glasblazer, die alles op het gevoel
doet en de ene set van vijf glazen op de
gram even zwaar maakt als de andere. Onze
Goudse hartbn kloppen iets harder bij de
kaarsen, het Delfts blauw en de garens.
En weet U wel. dat scheermesgen „als" een
lopende band geslepen worden? En weet U
wel. dat er aan de fiets nog wel wat te ver
beteren valt? En weet u wel. dat er een
pasta is uitgevonden, die al het vuil, zelfs
van een ball-pQint, verwijdert? Een hebt
U wel eens gehoord van gedupliceerd ver
pakkingsmateriaal? En weet U wel. hoe
karnemelkzeep. dekens, kamgaren en bussen
worden gemaakt?
Weet U wel. hoe buitengewoon interes
sant al die bereidingswijzen zijn?
't Gymnasium, daar kunt U het zien.
Over de Goudse Glazen
Wanneer gedurende de Gouda-week. de
binnenstad rondom de Markt gedompeld
wordt in lawaai van allerlei soprt, is het
ONZE BIOSCOPEN
De vrolijke vagebond
Schouwburg Bioscoop. Daar is Maurice
Chevalier in een licht geval van zomerse
luchtigheid en natuurlijk zingt en speelt hij
ook in Ma Pomme zijn liedjes. Het is het
verhaal van een arme. maar vrolijke en te
vreden zwerver, die plotseling erfgenaam
wordt van een reusachtig fortuin, dat hem is
nagelaten door een oud-oom, die zeerover
was in dienst des konings. De vagebond
vindt het een reuze-grap. maar bedankt voor
de eer om zijn vrije leventje te ryilen voor
dat van een milliardair. Daartegen komen
echter een paar familieleden van hem die
niet arm zijn. maar er nog best een paar
millioentjes bij kunnen gebruiken, in opstand
Om een arm nichtje, dat zijn sympathie
heeft, te kunnen helpen, aanvaardt hij de er
fenis toch maar. Zijn vrijheid en zijn geluk
zijn daarmee verdwenen als sneeuw voor de
zon. Bergen moeilijkheden duiken op. die
hij op zijn eigen vrijgevochten manier op
lost. Dan vindt hij echter, dat het welletjes
ft geweest en verkiest de vrijheid. Het is
een rol. die Maurice wel ligt en die hii met
zijn zonnige glimlach en kwajongensachtige
manieren kwiek op het doek zet.
Thalia Theater. Het is pure fantasie,
zoals alle Tarzan-avonturen. maar dit ver
haal weet te boeien, omdat hierin de ver
beelding niet zo'n hoge vlucht neemt in de
sfeer van het onwaarschijnlijke. Waar- het
op de schildering van menselijke karakters
aankomt gaat 't heel aardig met de werke
lijkheid parallel. Fraaie natuuropnamen en
dierstudies geven ook enige waarde aan
de film. Het is een van de oudere avon-
turen en het vertelt hoe epen een baby
vinden in een verongelukt vliegtuig en
Cheeta die bij Tarzan en Jane brengt. Later
krijgt het verhaal een ander karakter, als
een expeditie uit de beschaafde wereld op
de proppen komt en het de leden daarvan
feitelijk niet om overlevenden van de
vliegramp, maar om de nalatenschap van
de vermisten te doen is.
Johnny Weismüller is in deze f lm nog
ln zijn glorietijd. Maureen O Sullivan en
Johnny Sheffield alsmede Cheeta de aap,
zijn de hoofdfiguren in deze geschiedenis.
De Koning van het Westen
Réunle-Bloscoop. Dat Westen is na
tuurlijk het Westen van Amerika of om
preciezer te zijn Oklahoma waar uitge
strekte prairies uitlopen op de bergen met
wouden en watervallen, waar vroeger In
dianen en blanken vochten, waar grote
kudden vee grazen en waar cowboys op
glanzende paarden rennen, waar de eer
vlug aangetast is en de revolver los zit.
En die koning, wie is het anders dan
Boy Hogers? Hij draaft er weer vrolijk op
los met Trigger. En hij geeft een paar
vechtpartijtjes cadeau 1 Hij slaat er eentje
op zn kakebeen met een geluid of een
moker op een kelderdeur dreunt. Maar de
kerel heeft het verdiend. Dat zit zo. Er is
een man vermoord, de eigenaar van een
grote ranch. Zijn testament wordt geopend
en dan zijn er een paar teleurgestelde ge
zichten. Die moord wordt door Rov op
gehelderd. Hij doet het niet alleen. D r is
ook nog een Juffrouw bij, reporter uit St
Louis. Die vindt nou maar waarom
■ouden we 't verhaaltje vertellen?
Al deze daverende dingen worden voor
af gegaan door een bijzonder gevarieerd
voorprogramma.
wellicht goed enige rustige ogenblikken
door te brengen in de kapel op de hoek
van de Jeruzalemstraat en de Patersteeg.
Daar, om met Napoleon te spreken, zien de
eeuwen op u neer. De glazenier, de heer
Gravesteyn. heeft een gedeelte van zijn
werkplaats afgestaan aan het Fonds Goudse
Glazen.
De voorzitter van het fonds, mr A. A. J.
Rijksen. heeft er gisteravond een kléine,
eenvoudige tentoonstelling ingeleid, want
het is te begrijpen, dat het bestuur van dit
fonds in de week. waar Gouda in het mid
den van veler belangstelling staat, graag een
graantje wil mee pikken. In dit sfeervolle,
oude gebouwtje heeft men dan zo het
een en ander aangebracht op het ter
rein van de Goudse glazen. Men ziet er een
paar oude gravures van de ramen uit 1738.
De tekeningen zijn van Boetius en de tekst
in het Nederlands, zoals het in die dagen
vereist was. in het Frans er naast. Toen de
uitgave indertijd werd gestaakt hebben de
Kerkmeesters van de Sint Jan de koper
platen aangekocht.
Naast deze koperdruk een paar steendruk
platen uit 1840 en om als het ware aan te
geven hoe in verschillende tijden de glazen
werden gereproduceerd is er ook nog een
aantal afbeeldingen in kleur. De moderne
fotografiekunst is tot prachtige reproducties
in staat!
Enige jaren heeft op het station de man
nenfiguur de Craght de aankomende rei
zigers gewezen op het zeldzame kunstbezit,
dat onze stad heeft. Deze figuur ligt thans
op de lichtbak in de Jeruzalemskapel.
Een stand met het opschrift „Loop, loop.
dit is in de goekoop". bewijst, dat het fohds
niet alleen oog heeft voor de kunstzinnige,
maar ook voor de commerciële kant van
zijn taak
Na mr Rijksen heeft de voorzitter van
VVV. de heer C. H. Hagedorn, gesproken.
Hij constateerde, dat Gouda meer en meer
belangstelling gaat trekken, roemde de
samenwerking tussen zijn vereniging en het
Fonds Goudse Glazen. I
B de Bruijn van Derde Kade 22 naar
Boelekade 55. C. Noordegraaf (2 pers.) van
Vlamingstraat 31 naar Groenendaal 62a
Schouten van St. Josephstraat 28 naar Nieu
we Markt 12. Th. v. d. Linden (2 pers.) van
Achterwillens 26 naar Lethmaetstraat 59.
J H. Koolmee* (2 pers.) van Erasmusstraat
la naar Vrouwesteeg 19. H. Klaasse (3 pers.)
van Burgvlietkade 79 naar Fluwelensingel
71. J. M. de Vries-Nieuwveld van Raam 22
naar Com. Ketelstraat 63. M. C- de Waal-v.
d. Kamp van Westerkade 5 naar Karnemeik-
sloot 68. P. Laurier van Graaf van Blois-
straat 84 naar Bakhuizen v. d. Brinkstraat
9, E. D. Doeland van Willem Tombergstraat
12 naar Kon. Wilhelminaweg 152. D. de Vries
(5 pers.) van Roerdompstraat 34 naar Bak
huizen v. d. Brinkstraat 15. P. v. Schravcn-
dijk van Burgvlietkade 80 naar Herzogstr.
14. J. Schouten van F. W. Reitzstraat 12 n.
ReigerstraBt 8. J. Visser van v. d- Palmstr.
72 naar Tollensstr. 51. S. Boot (3 pers.) van
Bakhuizen v d. Brinkstraat 15 naar Roer
dompstraat 34. Wed. Gelderblom-Den Edel
13 pers.) van Bogen 18 naar Zuidglijke
Derde Kade 117, T. de Jong-De Bruin van
Achterwillens 17 naar Woudstraat 39, C. v.
Dijk-Hoogendoorn van Lethmaetstraat 48 n.
Prins Hendrikstraat 73. A. E. Verhoef-De
Korte van Joubertstraat 92 naar Raam 88.
A. J. M Verhoef van Raam 88a naar Raam
88. P. D. Rijkaard (3 pers.) van IJssellaan
167c naar Bakhuizen v. d. Brinkstraat 4. ,J.
Locndersloot v. Kuiperstraat 15 naar Nieuw-
ateeg 16. B. E. v. d. Kind van Derde Kade
166 naar Staringstraat 13. G Teunissen van
IJssellaan 23 naar Doelestraat 18.
Burgerlijke Stand
Geboren Johanna Helena dochter van J.
H Verschoor en J. H. Overes, Scheltemastr.
11. Cecilia Maria d. v. N W wan Loon en
C M Sauer, Naaierstraat 12. Paulus z. v. J.
v. d Heijden en H. Uithof. Houtmansgracht
7. Cornells z. v. N Wijnen en J Vermeij,
Broekweg 3. Cornelia Gerarda Maria d. v.
A Stravers en C. G. Brands. Vossius-
straat 135.
Ondertrouwd: A. E. Kuipers en J. G. van
Hoff. C. van Nieuwenhuizen en A. G. Göbel.
C. G. van Schaik en A. T- M. de Knoop.
„De tijd van de grote originelen, van de
unica in het mensdom, van de, in burger
ogen. kinderlijke zonderlingen, die allen een
wonderlijk mengsel vormen van Uilenspie
gel. Don Qulchotte en Santé Frans, is voor
bij. Eigenlijk is er in deze genivelleerde we
reld ook geen plaats meer voor genialiteit,
maar het genie, evenals de held en de
Heilige, doorbreekt toch altijd weer de
hekken en dammen, die de genormaliseerde
mensheid en het gestandaardiseerde indi
vidu hebben opgeworpen".
Indien men dit las in een verhandeling
over een kunstenaar van de allergrootste
importantie, zou men zich nog altijd moe
ten afvragen, welke instantie de schrijver
ingelicht heeft over die merkwaardige
unicum-loze toekomst der mensheid, doch
in ieder geval zou het gebruik van woor
den als „genialiteit" en „genie" wel ver
klaarbaar zijn. Maar neen, de heer H. A. J.
Tempelman vond het nodig met deze grote
woorden zijn opstel over Jan van Straaten
in het aan deze schilder gewijde boekje')
aan te vangen en daarmee dan maar ineens
zijn verbijsterend gebrek aan gevoel voor
normen te demonstreren.
Na zo'n opening is natuurlijk niets te dol
meer. Zo heeft Jan van Straaten een paar
„pientere ogen, die harten en zielen door
gronden". „de aphorismen vliegen zo maar
zijn mond uit" en „de „Drie dennen in de
duinen bij Bergen" roepen een associatie
met de drie Kruisen op de Schedelplaats
op". Het kan immers allemaal niet groot en
geweldig en belangrijk genoeg gemaakt
worden en vooruit dus maar: zonder blik
ken of blozen noemt de schrijver Jan van
Straaten enVincent van Gogh en Gau
guin in dezelfde adem.
Deze neiging tot opvijzelen, op zichzelf al
een ernstig verschijnsel, gaat dan bovendien
•nog samen met een ergerlijk gebrek aan
kennis van de moderne schilderkunst.
Zo noemt Tempelman hardnekkig „ab
stract", wat die naam in de verste verte niet
verdient, hij geeft waarschijnlijk aan de
hand van dr Huebner een onderscheiding
van richtingen, in de abstracte kunst, die
nergens naar lijkt en komt tot uitspraken
als deze: „De idee is abstract en dus wordt
zijn kunst abstract, maar nooit pervers".
Voor wie het dus nog niet weten mocht, er
zit aan heel die abstracte kunst een lelijke
perverse kant.
En werd er nu maar eens iets gezegd, dat
voor een karakteristiek van Van Straaten's
werk kon doorgaan! Doch verder dan een
dwaze bewering als deze: „In de schilder
kunst geeft hij de modaliteit weer der kleu
ren, zoals de toondichter in de muziek" en
wat gemeenplaatsen over kunst, die nim
mer nabootsing van de natuur is, komt de
schrijver niet Dat de bijschriften bij de
overigens goede, zwart.wit reproducties na
venant zijn. behoeft wel geen nader betoog.
De inleiding, die Piet Begeer op 26 Janu
ari j.l. hield bij de opening van Van Straa-
tens tentoonstelling in het Catharina Gast
huis, Werd eveneens in het boekje opgeno
men. Gelukkig werkt Begeer minder met
grote woorden dan Tempelman. Hier en
daar komt hij zelfs tot een zeer wel aan-
vaarbare karakteristiek van het werk, doch
ook hij legt al te zeer de nadruk op Van
Straaten's originaliteit. Als inderdaad het
eerste werk voortgekomen is uit de eerste
ihase van het kubisme, zoals Begeer te
cennen geeft, als daarna een periode ge
volgd is, die onmiddellijk verband houdt
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: Sint Janskerk
(Achter de Kerk 5) 9 en 10.30 uur ds P. J.
Roscam Abbing, Utrecht, 5 uur ds J. J.
Koning, bediening H. Doop. Zaterdag 8.30
uur in Koorkerk Avondgébed. Westerkerk
(Emmastraat 33) 9 en 10.30 uur ds Joh.
Gerritsen. Rotterdam, jeugddienst. 5 uur
ds J. v. d. Haar. Waddinxveen, bediening
Doop. Kinderkerk (in gebouw Calvijn,
Turfmarkt 142) 10 uur de heer J. Kanis.
Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128) 10.30 uur ds D. T. Los, Delft.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstraat
2) 10.30 uur ds G. Bloemendaai, Nieuwkoop.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur
ds W. F Schröder
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10.30
uur Hoogmis; Woensdag 9.30 uur H. Mis.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur
ds A. Nijhuis.
Geref. Kerk art. 31 (Turfmarkt 54a) 9.45
uur en 4.30 uur ds G. Koenekoop.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15) 10 en
5 uur de heer T. Cabaret. Rotterdam.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 41) 10 en 5 uur
ds P. J. Meierink, Zierikzee.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38) 10 en 5 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23)
10 en 5 uur ds J. I. van Wijck. Zaterdag
7.30 uur bidstond.
Leger des Heils (Turfmarkt 111) 10 uur
Heiligingsdienst. 6.45 uur openluchtsamen
komst Markt, 7.30 uur Verlossingssamen
komst. leiders kolonel en mevr. Ramaker,
maatschappelijk secretaris.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5
uur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 6) 7.30 uur de heer W. F. Kloos;
zang van het koor.
met het neo-plasticisme van Mondriaan, dan
moet het met die originaliteit toch wel zo'n
vaart niet lopen, tenzij het de bedoeling is,
dat de wending naar de natuur, die daarop
volgde, als iets verschrikkelijk oorspronke
lijks wordt opgevat. En dat Van Straaten
behalve een krachtvolle levensavond nog
iets anders met Frans Hals gemeen zou heb
ben. neen. dat is toch ook te veel a la Tem
pelman.
Jan van Straaten leverde voor dit boekje
ook zelf een bijdrage: „De idee als werke
lijkheid der kunst' Het is onnodig daar
veel over te zeggen. Men kan met deze
„philosophische ideeën" behept zijn en er
goed, slecht of helemaal niet bij schilderen.
Voor de schilderkunstige prestatie als zo
danig zijn ze van geen enkele betekenis.
Jammer, dat de inhoud van dit boekje zo
vër bij de keurige verzorging ten achter
blijft.
P. C. J. REYNE.
„De kunstschilder Jan van Straaten".
eerste deeltje van een serie „Kunst en
Leven", onder redactie van H. A. J. Tem
pelman. Uitgave van .Johan Mulders Uitge
vers Maatschappij te Gouda.
Feesttceek
En zo Itaan we dan aan de vooravond
van grote gebeurtenissen, de Goudse Va-
cantieweek! Laten we eerlijk zijn: nog
nooit in de geschiedenis van onze stad is
er zoveel jolyt op de mensen losgelaten
als thans. Als je dat alles wil nalopen, heb
je een extra week vacantie nodig om een
beetje op verhaal te komen.
En dan te bedenken, dat het programma
nog niet alles vermeldt. Er komt nog
zo het een en ander btf. U weet zo zoetjes
aan wel. dat ik bij de autoriteiten, de
organisatoren, de mannen van de feest-
sigaar kind aan huis ben: ik leun als 't
ware tegen de borst. Dan hoor je wel eens
wat. Zo zal de verkeerspolitie een grote
optocht organiseren om een stel n\euwe
borden in te wijden Alle agenten zullen
verkleed zijn als Romeinse wagenren-hers.
De stop-, parkeer-, wacht, inrij-, doofrij-,
linksaf-, rechtsaf-, inhaal: ophaal-, neer
haal- en opstopverboden zijn dan verval
len. tenminste van acht uur dertig 's mor
gens tot één uur veertig 's nachts, behalve
op Woensdag- Donderdag- en Zaterdag
avond. uitgezonderd voor kaaswagens met
kaas en agenten, die groter borstwijdte
hebben dan vyj en zeventig centimeter,
die op genoemde dagen, wanneer deze ge
noemde dagen vallen op oneven dagen,
moeten blijven wachen aan de linkerzijde
van de Hoogstraat. Tiendeweg en Kleiweg
gaande in de richting van Kleiweg. Hoog
straat en Tiendeweg. Om het centrum van
de stad wat te ontlasten, zal het doorgaand
verkeer geleid worden over de Lage Gou
we. door de Vissteeg, het bruggetje over,
de Lombardsteeg en de Geertje de Buit-
steeg naar de Nieuwe Haven. Mensen, die
met alle geweld links willen, kunnen in
de Kleiwegstraat opheffing van het tap-
verbod kpjgen.
Deze optocht, die het glanspunt van het
feest dreigt te worden, zal gevolgd worden
door iets. wat voor Gouda geheel nieuw is,
Men heeft een zeer gedurfd initiatief op
stapel gezet. Vele plaatsen hebben een
bloemenkoningin of een schoonheidsjuf
frouw. Maar Gouda krUgt de schoonste
man. Er vindt een verkiezing plaats van
mr. Gouda.' Kennende de schroom en de
nederigheid van de Goudse mannen heeft
het bestuur van de Middenstandscentrale,
van V.V.V. en de commissie voor Open
bare feesten zich als eerste candidaten be
schikbaar gesteld. Een jury uit de Ver
eniging van huisvrouwen zal de keus doen.'
Op vererend verzoek van deze jury heeft
ondergetekende besloten ook mee te doen
Buiten mededinging.' Per slot van reke
ning ben ik een man van dusdanige har
monische proporties met een gelaat ran
klassieke de rest is door mevrouw
Tergouw geschrapt.
JAN TERGOUW.
Tot op het podium.'
Diefstal in Pastorie
opgehelderd
Een te Rotterdam wegens diefstal aldaar
aangehouden 20-jarige jongeman heeft be
kend ook de diefstal te hebben gepleegd
van 105 en een verlopen bankbiljet van
100 in de R.K. pastorie aan de Gouwe in
het begin van deze maand. Ook in de
pastories te Breda. Amsterdam. Tilburg en
Maastricht had hij zijn slag geslagen Het
was zijn gewoonte de pastories binnen te
sluipen. Van het geld had hij een onbe
zorgd leventje geleid.
Tentoonstelling schilderijen
uit Boymans
Reeds geruime tijd overwoog het ge
meentebestuur van Moordrecht om de
burgerij op cultureel gebied datgene aan
te bieden, wat de locale verenigingen,
werkzaam op dat terrein, niet kunnen ge
ven, hoe voortreffellijk zij ook werken.
Daarbij is tevens onder het oog gezien of
het mogelijk zou zijn bij de gemeenschap
in de IJsselstreek belangstelling voor de
kunst te wekken. Om deze reden is con
tact opgenomen met het gemeentebestuur
van Nieuwerkerk aan den IJssel. Bij dit
overleg kwam onder meer het plan naar
vpren tot het houden van een schilderijen
tentoonstelling.
Bij nadere beschouwing van dit plan
deed zich tevens gelden de gelukkige om
standigheid. dat de moderne showrooms
van de te Moordrecht gevestigde N.V. Ko
ninklijke Verenigde Tapijtfabrieken zich
bij uitstek voor een dergelijke expositie
lenen. Nadat de medewerking dezer ven
nootschap was toegezegd, is aan het ge
meentebestuur van Rotterdam verzocht
een aantal schilderijen uit het Museum
Boymans voor een viertal dagen te Moor
drecht te mogen exposeren, welk verzoek
werd ingewilligd. Door deze samenwer
king is het mogelijk geworden om van 31
Augustus tot en met 3 September a.s. een
tentoonstelling te organiseren van de Ne
derlandse schilderkunst van de 17e tot en
met de 19e eeuw, een keuze van schilde
rijen uit Museum Boymans.
Het is verheugend dat een museum
als „Boymans" bereid is zijn werkzaamheid
ook buiten Rotterdam, op het platteland,
te ontplooien, waardoor de bevolking langs
de IJssel in haar eigen gebied de ge
legenheid ontvangt een klein deel van de
kunstschatten van het Museum Boymans
te bezichtigen, hetgeen velen, naar ver
wacht wordt, straks zal stimuleren tot een
bezoek aan dit schitterende museum, ivaar
veel vollediger verzamelingen zijn te be
wonderen.
Aangezien op het platteland niets of
uiterst weinig gebeurt, dat bijdraagt tot de
aesthetische vorming van volwassenen en
de rijpere jeugd, is het houden van deze
Gevestifden: E. de Gruijl van Zeist naar F.
W. Reitzstraat 56. T. Anker van Amersfoort
naar De la Reijlaan 23. Wed. Erkel-Boere-
fljn van Rotterdam naar Karnemelksloot 92.
E. J. v. d. Hoek van Amsterdam naar West
haven 11. W. de Rooii-Klok van Vlaardin-
gen naar Krugerlaan 25. L. T. M. Veraart v.
Breda naar Graaf Florisweg 77. J. P. Meij-
óam (3 pers.) van Vlaardingen naar Tweede
Potgieterstraat 35. J. I. Hen van Voprburg
naar Burg: Martenssingel 121. A. Arreman
van Moordrecht naar Staringstraat 3.
Vertrokkenen: M. J. P. Brok van Boele
kade 169 naar Nieuwerkerk a d. IJssel Pa
rallelweg 63, J. Tigelaar van Da Costakade
116 naar Winschoten Venne 84. P. A. Blok
(2 pers.) van Boomgaardstraat 87 naar Bos
koop Emmakade 6. G. J. v. Scheppingen van
Peperstraat 32 naar Rotterdam Burgerstraat
29b, W. M. Merkesteijn van Goeianverwelle-
dijk 22 naar Sittard Plakstraat 24. L. M. v.
d. Velde-Schoonderwoerd (2 pers.) van Boe.
lekade 113 naar Boskoop Goudse Rijpad 240.
L. de Vries (3 pers.) van Fluwelensingel 71
naar Canada. J. J. de Jong van Graaf Floris
weg 28d naar Gouderak B 247. L. Flux v.
Ridder van Catsweg 160 naar Poortugaal
Sanatorium Heijplaat. A. Meijers-v. d. Star-
v. Lijsterbesstraat 25 naar Moordrecht
Dorpstraat 14.
expositie te waarderen. Vooral in deze tijd
met zijn sterk „vervlakkende tendenzen"
en doorgaans „eenzijdige verstandsontwik
keling". juist nu. is deze vierdaagse cul
tuurspreiding een belangrijke gebeurtenis
èn een experiment.
De organisatoren hopen, dat velen deze
zeldzame tentoonstelling als een betekenis
volle gebeurtenis in de IJsselstreek op
prijs weten te stellen. Dan zal zij als ex
periment van de besturen van twee kleine
gemeenten slagen. Deze expositie verdient
aller belangstelling.
Waterpolo
Man minder en toch gescoord
Gisteravond heeft G.Z.C. in Arnhem met
ruim verschil van Neptunus gewonnen. De
Gouwenaars waren gedurende de gehele
wedstrijd enthousiaster in hun aanvallen,
doch het Arnhemse verdedigingsblok liet
zich niet zo gemakkelijk passeren.
Na goed samenspel met Van Willigen
bracht Qabout met een hard laag schot de
stand op 0—1. Kort hierop had Beijder-
wellen met een verrassend schot van het
midden af succes (0*—2). Er ontstonden nog
enkele kansen, zowel voor G.Z.C. als Nep
tunus, doch de aanvallen hadden voorlopig
geen resultaat. In de Goudse defensie ver
richtte doelman Weck enkele fraaie saves.
Toen G.Z.C. het weer probeerde scoorde
Cabout nogmaals (03). Toen even later een
der G.Z.C.-erS het water moest verlaten,
kwam weldra de rust, die G.Z.C. de gele
genheid gaf zich te beraden hoe de minder
heid zo goed mogelijk op te lossen. In de
tweede helft betrokken de Gouwenaars hun
keeper in het spel en lieten de Neptunianen
zonder kans op scoren zwemmen. Toen Koos
Wever op het juiste ogenblik aan de aan
dacht van de Arnhemmers ontsnapte, zwom
hij keurig op en gaf goed over naar Beij-
derwellen, die met een goed gericht schot
de stand op 04 bracht.
Woensdag G.Z.C.A.Z.P.C.
Het waterpoloprogramma voor de vol
gende week luidt:
Kon. Ned. Zwembond
Maandag: Neptunus (Amersfoort)—G.Z.C.
(heren); R.Z.C. 2—G.Z.C. 2 (heren).
Dinsdag: H.W.V.—S.Z.P C (dames):
S.Z P.C.—S.V.G.T. (heren); B.Z V. 2—Pin-
fiuins 4 (heren).
Woensdag: G.Z.C—A.Z.P.C. (heren).
G.Z.C. 3R Z.C. 3 (heren); G.Z.C. 4—S.V.H
4 (heren): Vitesse—O.Z.V. (heren).
Donderdag: Pinguïns 4—S.Z.P.C. 2 (heren).
Kring Gouda
Dinsdag: B.Z.P.C—Boskoop (adsplranten)
KERKELIJKE MUTATIES
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Goede
reede. Ernst. Hoogblokland en te Melissant
E. J. Schimmel, cand. te Bnrneveld; te
Wemeldinge A. Makkenze te Tienhoven (U
Ds J. Jebbing. em. pred. en bijz. hulp
prediker te Terheyden (N-Brheeft be
dankt voor de benoeming als geestelijk
verzorger van het rusthuis „De Klokken-
belt" te Almelo.
Geref. Kerken Aangenomen naar Over-
veen D. Ringnalda te Makassar
Geref. Kerken onderh. art. 31 KO. Be
roepen te Capelle aan de IJssel W. Boes-
senkool te Middelstum.,
Zondagsdienst doktoren
Van Zaterdagmiddag J tot Maandagmorgen
I uur zijn aanwezig de doktoren-:
Krlmpentrwaard: G. J. Barten te Schoon
hoven (tel K 1823130)R. Boomken» te Krim
pen a d. Lek (tel K 1095—208); J. N B. v. d.
Grient te Bergambacht (tel K 1825—218); W J.
Leeuwenburg te Ouderkerk a. d. IJssel (tel,
K 1804286).
Bodegraven: C. G. A. van Beek (tel. 1M):
wijkverpleegster zuster Nicolaas, Burg. Vonk-
laan 17.
Boskoop: G. A s. Jongeneel (tel 156)
Haastrecht. Oudewater en Pofsbroek: T. S. J
A Bonga te Haastrecht (tel. K 1821—303).
Moordrecht en Nieuwerkerk a. d. lJ»«el:
J D. van westendorp te Moordrecht (tel. ,K
-827-316)
Reeuwtik: J. P. Hoeneveld (tel. K II
Waddinxveen: P v. d. Linde (tel K 1828—
150).
nerstol
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk 10 uur
d. J. B Th. Hugenholtz. Doopsbedtening.
Ned. Herv Evangelisatie 9.30 en 6.30 uur de
heer Stekelenbuig. Utrecht
Beikenwoude
Eerste prijs. De muziekver. D.H.T.S.G. be
haalde in de eerste afdeling op een con
cours te Hierden een eerste prijs. In de
ere-wedstrijd werd een tweede prijs be
haald.
Middenstandsdiploma. Voor het midden
standsdiploma zijn geslaagd de heren W.
Loeve. L. Loe^e. R, v. d. Bas. J. v. d Bas,
K. Markus en W. Suyker. alhier.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 7 uur ds
J B. Th. Hugenholtz te Ammerstol. Geref.
Gemeente 9.30 en 7 uur leeedlenst.
Bergambacht
Predikbeurten. Ned. Herv. .Kerk 9.3o en
6.30 uur ds J. LekkerkerkeiUitgekr Ned.
Herv. Kerk 9 30 en 6 3o uur leesdienst. Geref.
Kerk 10 en 6.30 uur ds J Firet.
Bodegraven
Goedgekeurd. Goedgekeurd zijn de
statuten van de voetbalvereniging „Bode
graven".
Burgerlijke Stand. Geboren: Ruth, d.
v. C. Paradies en M. Kramer.
Ondertróuwd: P. de Kruijf, 24 j. en E.
v Dommelen. 23 j.
Getrouwd: H. de Koning, 29 j. en C. J.
Hogervorst. 25 j.
Overleden: A. M. Verkleij, 71 j. (echt
genote van W. J. v. Zoest).
Geslaagden. Voor het Associatie
examen Nederlandse handelscorresponden
tie slaagden de heren A. v. Aelst en G.
Blijleven. Het middenstandsdiploma be
haalden onze plaatsgenoten A. v d. Berg.
R. Broekhof, N. Koning. P. v. Niekerk, J.
v. Os. P. Timmer en L. en F. Vreeken.
Aan de Eerste Ned. Slagersvakschool te
Utrecht slaagde voor het diploma vakbe
kwaamheid en boekhouden de heer P.
Rodenburg.
Nieuwe kerkeraadsleden. De kerke-
raad der Ned. Herv. Gemeente besloot zijn
college met twee ouderlingen uit te brei
den. Als zodanig werden benoemd de heren
A. v. d. Berg en A. Beversluis.
Veertig jaar hulshoudster.
Op Woensdag 1 Augustus hoopt mej. B.
Brunt de dag te herdenken waarop zij
veertig jaar geleden huishoudster werd bij
mej. M. v. d. Giesen, alhier.
De heer Kenemans vertrekt.
De heer J. Kenemans, hoofd der Da
Costa-school. alhier, is met ingang van 1
November benoemd tot hoofd vgn een Chr.
school te Soestdijk.
Predikbeurten. Ned. Herv, Kerk lo en 6.30
uur ds J. Vermaas, bediening H. Avondmaal.
Geref Kerk 10 en 6 uur ds S. Neerken.
Geref. Kerk art. 31: 10 en 3.30 uur ds Joh
Dam. Evang. Luth. Kerk: 10 uur mej. ds
L C Dufour. Geref. Gemeente: 10 en uur
leesdienst. Vrije Evang. Gemeente: to en 5
uur de heer Jb Klein—Haneveld.
Boskoop
Knapenverenlging ging uit.
In samenwerking met een zustervereni
ging uit Bodegraven maakte de Ned. Herv.
Knapenvereniging .Jong Leven" een reisje.
Eerst werd een bezoek gebracht aan de
Grebbeberg. De volgende pleisterplaats
was het natuurbad „De Branding" bij
Doorwerth. Op de heide bij Rheden (Post
bank) werd een partijtje gevoetbald. In
Arnhem haalden de jongelui bij de „Be
driegertjes" een nat pak. Op de thuisreis
werd nogmaals een natuurbad bezocht.
Wielrydster door auto aangereden.
Toen mej. A. Baanstra. alhier, met haar
fiets de weg langs de Gouwe in Den Ham
overstak om op het fietspad te gaan rij
den, reed een vrachtwagen, die. uit de
tegenovergestelde richting kwam. haar aan.
Zij had de vrachtauto niet gezien, doordat
een auto haar juist passeerde, waardoor
haar uitzicht werd belemmerd. De vracht
auto rèed haar omver. Met kwetsuren aan
gezicht en hand is zij naar een ziekenhuis
in Gouda vervoerd.
Gouderak
Haastrecht
Predikbeurten. Ned. Herv. Keik 10 uur ds
W. de Voogd van der Straaten. Ned. Herv
Evangelisat;e 10 en 6 30 uur de heer D Stolk
te Bergambacht. Geref Kerk: 10 en 630
uur ds L. van Urk
Hekendorp
Ouderkerk a. d. IJssel
predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30 en
6.30 uur ds Tervenl te Hoogeveen. Wijkge-
bouw Lageweg 9 30 en 6 30 uur de heer A. de
Redelijkheid. Geref. Kerk 9.30 en 8.1# uur
d* C A. Vreugdenhll
Oudewater
Raadsvergadering. A s. Maandag zal de
raad in openbare vergadering bijeenkomen.
De agenda vermeldt voorstel tot benoeming
van een onderwijzeres van bijstand aan de
openbare lagere school en voorstel tot vast
stelling van nieuwe verkeersregelen.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9 30 uur
ds Jongenbreur. Mastenbroek. 6.30 uur ds J.
Wieman. Geref Kerk 9.30 en 6.30 uur ds
VSn Krimpen. Utrecht. Oud Kath. Kerk 8.30
uur Hoogjnts.
Schoonhoven
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds
J. v. d. Haar te Waddinxveen. 4.30 uur ds
Van Kooten te Brandwijk. Ned. Herv.
Minderheidsgroep (in Rem Kerk) 10.40 uur
ds J. van Bronsgeest te Haarlem. Rem.
Geref. Kerk 6 uur pref. W. Zuurdeeg te
Utrecht. Geref. Kerk 10 en 6 uur ds W.
J. de Ruiter.
Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: A. van
Toor 27 jaar en J. Seton 25 jaar
Stolwijk
MeisjesveTeniging op reis
De Ned. Herv. Meisjesvereniging op
Geref. grondslag maakte haar jaarlijks uit
stapje. Eerst werden Den Haag en Scheve-
ningen bezocht. De reis werd langs de Zee
weg naar Zandvoort en vervolgens naar
Amsterdam voortgezet. Daarna ging het per
boot naar Marken en vandaar naar Volen-
dam. De terugreis ging via een speeltuin te
Hilversum.
Reeuwijk
Beroepen. Als predikant bij de Ned. Her
vormde Gemeente alhier is beroepen can*
didaat E. J. Schimmel te Barneveld, die
ook naar zeven andere plaatsen een beroep
ontving.
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk Dorp-
9.30 uur ds Wieman. Oudewater; 8.30 uur d»
Kool van Woerden Ned. Herv. Kerk Sluip
wijk 10 en 6 30 uur ds Baars. Geref. Kerk
10 en 5 uur ds J. Kapteijn Gebouw Reho-
both (Tempel) Dinsdag 7.30 uur ds "H. Goed
hart. Middelharnis.
Stolwijk
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk 10 uur
ds J. Eikema. 7 uur ds J. J. Moll te Waddinx
veen. Ned Herv,, Evangelisatie 9.30 en 7 uur
de heer J. Vroegindeweij te Middelharnis
Geref. Gemeente 9 30 en 6.30 uur leesdienst:
Dinsdag 7 30 uur ds W. de Wit te Moerkapelle.
Waddinxveen
Twee Jongens in de Gouwe.
Vrijdagmorgen gingen twee zoontjes van
6 en 11 jaar van de heef Stieva van de
Zuidkade samen per fiets er op uit. Ter
hoogte van de houthandel van de N.V.
Alblas geraakten de jongens met hun rij
wiel in de over de wegen lopende rails.
Beiden verdwenen met hun fietsen in de
Gouwe. Daarbij kwam een der jongens wel
zeer ongelukkig terecht. Hij viel met het
hoofd op de balken, die in het balkengat
drijven. De andere verdween onder water,
daar zijn fiets aan zijn kleding bleef haken.
De fitters van het clectriciteitsbedrtjf,
de heren v. d. Laak en Bergoijk. wi«en
met behulp van een ladder de jongens op
het droge te brengen. Een hunner had een
hersenschudding. De andere jongen, die op
het nippertje werd gered, bracht het er
met een nat pak af.
Straatverlichting verbeterd.
Werden reeds verschillende wijken ln de
loop van de tijd van een goede straatver
lichting voorzien, thans heeft de Oranje
laan een goede beurt gekregen. De gas
verlichting is daar vervangen door een
electrische verlichting. In de Burgemeester
Trooststraat is de spaarzame verlichting
uitgebreid met enkele gaslantaarns.
Aan de Bloemendaalseweg zal binnenkort
een nieuw gebouw verrijzen, dat de Ver
eniging voor Kunstmatige Inseminatie voor
Gouda en omstreken zal laten bouwen.
In dit gebouw, dat een oppervlakte zal
bestaan van 12 x 30 meter, zal niet alleen
gelegenheid bestaan de stieren in behoor
lijke boxen onder te brengen, doch er zul
len tevens een kantoor, een laboratorium
en een voederopslagplaats worden inge
richt. B. en W. van Waddinxveen hebben
bereids bouwvergunning verleend.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.45 en
10 30 uur ds J. J- Moll- 6.30 uur de heer D. G.
van Hoeven. Geref. Kerk 10 en 6.30 uur At
J. L. Bakker. Laren. Chr Afgescheiden Ge
meente: 9 30 en 5 uur leesdienst Vereniging
„Wet en Evangelie" (ln Remonstr. Kerk); 10
uur ds A. J. Bosman. Rijswijk.
Zevenhuizen
Psedikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 10 uur
ds Bakx te Capelle a d IJssel. Geref Kerk:
9.30 uur leesdienst 6.30 uur ds Streefkerk te
Berkel en Rodenrijs.
Met ingang van 1 Augustus zullen de prij
zen van brandstoffen in ons land een gevoe
lige verhoging ondergaan. Van verscheidene
zijden zijn reeds nieuwe prijzen genoemd en
andere bijzonderheden gegeven, maar deze
berichten komen volgens het Rykskolen-
bureau niet overeen met de werkelijkheid.
De juiste prUzen zullen eerlang in de Staats
courant worden afgekondigd en voordien
verstrekt het RIJkskolenbureau geen inlich
tingen. ook niet aan de kleinhandelaren. Het
bevestigt alleen, dat de prijzen omhoog
g.-van.
NederlandIndonesië
Biltar 27 v Semarang n Soerabaya
Borneo ?8 nog te Belawan (rede)
Celebes Java-Amst p 27 Ouessant
Friesland 28 v Djakarta te Rotterdam
Groote Beer Java-Amst p 28 Djeddah
Indrapoera 27 op 480 m W v d Malediven
Kertosono 27 v Soerabaya te Semarang
Kota Gede Java-Rott p 27 Guaidafui
Mataram Djakarta-Rott p 27 Perim
Oranje Djakai ta-Amst p 27 Mlnikoy
Radja Balik Papan-Amst 27 v Singapore
Raki Amst-Djakarta p 27 Kreta
Roepat Amst-Makassar 28 te Cheribon
Rotti Amst-Djakarta 27 v Napels
Salawati 20 v Amst te Djakarta
Sarangan Rott-Djakarta 27 te Marseille
Slbajak Java-Rott 28 te Suez
Tarakan Balik Papan-Amst 27 te Djakarta
Tomini Rott-Soerabaya 27 v Semarang
Willem Ruys Rott-Djakarta p 27 K. St Vincent
Tankvaart
ang n 1
Barendrecht 29 v Miri te San Francisco verw.
altex Delft Sldon-Rott p 28 Malta
Caltex Pernis Rott-Sidon p 27 Malta
ualtex The Hague Rott-stdon p 27 Cyprus
Cieodora 30 v Singapore te Djibouti verw.
Duivendrecht p 27 Finisterre n Liverpool
Ena 29 v Rotterdam te Curacao verwacht
Esso Den Haag 27 v Aruba- n Rotterdam
Esso Amsterdam 27 v Aruba te Rotterdam
Etrema 3t v Stanlow te Amuay Baai verw
Feltpes 28 v Penang te Pladjoe
Gadlla 1 v Suez te Bombay verwacht
I.uclta U Aug. v Stanlow te Curacao verw.
Mitra 27 op 410 m W v OBessant n Curac»o
Mvonia 7 Aug. v Mirl te Sydney verwacht
odlna 20 v Suez te Tricomall verwacht
Omala l Aug. v Suez te Ras Tanura verw
sliedrerht 27 v Rotterdam n Havre
Tarla Fahaheel-Londen 28 te Suez
Tibia i Aug. v Hamburg te Rotterdam verw.
Wieldrecht Durban-Beaumont p 27 Jamaica
Woensdrecht 27 v Curacao n Griekenland
WATERSTANDEN 28 JULI
Mannheim 4.40 -<>.08; Trier 132 J 0-01Keu
len 2 87 0.04; Ruhrort 4.98 +0 01: Lobith 1102
—0.08NUmegen 8.81 -0.10; Arnhem 8.56 onv.;
Eefde 3 87 -0 09: Deventer 2.87 -0 09; Namen
La Plante 1.50 onv.: Borgharen 39 88
Belfeld 10 90 -0.27; Grave 4.7"
0 86 -0.07; Llth 0 40 0.15.
I +0.17; Vreeswijk
HANDELSBERICHTEN
Katoen. (Veren. v. d. Katoenh.) Rotterdam
2'' Juli. Strict middling one Inch ataple EC A ex
pakhuis reële tarra excl. alle rechten I 3.S1
per kg. Vor not f 3.51
Rubber. (Bericht v. d. makelaars Cantzlaar
schalkwijk) Londen 27 Juli. TermlJnn<«
LOCO 45. sept 42».. Oct. 40' NOV 39't. OCt-
Dec. 38'» Jan-Maart 35 April-Junl 32'
■temming is traag.
Héél in het geheim had Frank Wilson, de raan van de Secret Service, die
op het spoor van de beruchte bendeleider Al Capone was gezet, een af
spraak voor een onderhoud gemaakt met de journalist Jingle van de,
Chicago Tribune, die méér van Al Capone wist dan welke buitenstaan
der ook. Een dag vóórdat het onderhoud zou plaatsvinden dook plotseling
een schimmige gestalte naast Jingle op. toen deze de ondergrondse betrad.
Er klonk een schot. Een uur later wist Wilson, dat zijn tipgever gedood
was.
De jury bedreigd
Een lid van de bende in werkelijkheid
een vpn Wilson's medewerkers wist te
vertellen, dat Al Capone op de hoogte was
van de namen van de gezworenen van de
jury. nog vóórdat de lijst officieel bekend
was aan rechter Wllkerson. Prompt kre-
:cn deze juryleden bezoek van
Zó ging het steeds tijdens heel dat lang
durige. moeizame, soma schijnbaar doel
loze onderzoek van Frank Wilson en zijn
staf. De opdracht leek zo gemakkelijk: te
bewijzen, dat het Inkomen van Alphunae gf"
Capone méér bedroeg dan 5000 dollar. dIe «eld aanboden en bedreigingen uitten
waardoor hij wegens valse belastlngaanglL- °P alle mogelijke manieren de eenvou
te voor de rechtbank zou kunnen komen. Elmensen beïnvloedden.
waren aanwijzingen genoeg, dat hij In- I A c»POne lóchte eenvoudig om de rechts-
derdaad méér verdiende per week ver- ^ai?« en h'l toonde op de bewuste dag over-
teerde hij alleen al aan dinars meer dan d"'pelijk minachting voor de hele „ver-
S 1000 en iedereen wist te vertellen, dat hij toninS Maar rechter Wilkerson, breed,
duizend goktenties. duizend speak-easies, aar en massief, bleef onverstoorbaar en
speelzalen en geheime stokerijen e. ploi- in de doodse stilte van de propvolle rechts-
teerde. Maar het ging alles via tussenper- saai, waur tporteia, fotografen en leden
en stromannen. De bewijzen ont- van Capone s lijfwacht elke vrije meter be-
brakenl En alsdyeigdon extra rustig:!
Icici
was altijd één van zijn 700 ben-
ir gauw genoeg bij om de toe
verklikkers uit de weg te ruimen.
Vijftig moorden
„Rechter Edwards heeft óók
behandeling. Gó en haal me zijn
Wilson, de vasthoudende geheime agent.
Hg was Al Capone (links boven)
te slim af.
leden langzaam, met strakke gezichten, bin-
Een volkomen nieuwe jury! Al Ca|
juryleden", nenkwamen. maar al zijn verwachtingen
Hogeschool der +er J,ar s,ond,!"
Misdaad
man,
auto's bezat en zijn costuums bij het
zijn kocht, meer verdiende dan de slor
dige duizend dollar, die hij met leedver
maak op zijn belastingbiljetten invulde.
Maar Wilson haastte zich niet. Hij ver
zamelde gegevens, ondervroeg personen en
deed al het taaie werk van de Secret Ser
vice man, die niet vertrouwt op een genia
le inval, maar die voortzwoegt over sta
pels paperassen, tot hij zijn man „gekre
gen" heeft.
Do eornto aanwijzing
Twee jaar lang reeds was Wilson in de
Capone-iaak bezig, toen hij zijn eerste
grote aanwijzing kreeg. Hij vond een kas
boek met geheime inkomsten uit paarden
rennen en hazardspelen, dat afkomstig
moest zijn van een van de stromannen van
Al Capone Een ongelooflijk omvangrijke
arbeid volgde. Overal werden handsenrif-
ten verzameld van zWare en minder zware
jongens en de kwitanties, notitieboekjes,
briefjes met korte notities en alles, waar
maar éven een handschrift op voorkwam,
stapelden zich op in het kleine bureau van
Wilson en zijn mannen. Graphologen zettep
zich aan de arbeid, tot men eindelijk een
schrift vond, volkomen identiek aan dat
van het kasboek. En enkele weken later
tikte Frank Wilson een keurig heertje,
Lou Shumway, op de schouder bij de hon-
denrennen te Biscane Bay.
Lou was bang, viel tijdens zijn verhoor
enkele malen bijna flauw, maar wilde niet
praten. Totdat Frank Wilson hem eens
rustig door zijn brilletje aankeek en hem
op zijn vriendelijke, altijd zachtzinnige ma
nier toevoegde
Maa m n lieve man. je hoeft natuur
lijk niet te praten. We laten je gewóón
los. Lou en day zullen enkele recher
cheurs in een paar café's opvallend-drin
gend navraag naar je verblijfplaats doen.
Dat zal Al Capone óók horen en dan
ben je binnen 24 uur dood. Lou!
Het resultaat was verbijsterend. Lou
«méékte om te mogen blijven en vertelde
maar door. alles wat hij wist. Alleen was
er nog geen bewijs, dat de inkomens
werkelijk ln de portèfeuille van Al Capone
terecht kwamen!
Premie op moord
Zoals Capone alles te weten kwam,
hoorde hij ook van Wilson's
vorderingen en het was voor de geheime
agent een goed teken, dat de beruchte ben
deleider een prijs van 25.000 op zijn
hoofd stelde, voor wie hem zou neerschie
ten. Wél was hij verstandig genoeg om te
verhuizen en zijn gewoonten te veranderen,
maar toch waagde hij zich nog dicht ge
noeg bij Al Capone in de buurt om diens
gezicht in zijn geheugen te prenten. De
dikke, zinnelijke lippen, de zware wenk
brauwen boven de loerende ogen, zijn dub
bele onderkin met het bloedrode litteken.
Eéns, beloofde Wilson zichzelf, zal ik hem
toch er onder krijgen!
Door Lou Shumway kwam Wilson op het
•Poor van Fred Ries. in St Louis. Dat was
de man, die er méér van wist, hoe Al Ca-
pone zo goed in zijn geld zat. Maar Ries
was een taaie en toen hij eenmaal, na pijn
lijk-nauwkeurige voorbereidingen, gearres
teerd was. kwam er geen woord over zijn
lippen. En wéér lachte Wilson zijn onschul
dige lachje.
Ries had lUn eigenaardigheden: hU was
wng voor ongedierte. Zó ziekelijk was zijn
angst, dat hU voor geen goud het jasje van
«en ander zou hebben aangetrokken,
«n dus bracht Wilaon hem naar de ime-
«gste cel van Amerika, waar handen vol
«akkerlakken en wandluizen naar binnen
werden geworpen. Na vijf dagen begon
Ries te praten. Zonder zweepslagen, zonder
derde graad kreeg men méér uit hem los,
dan met geweid mogelijk was geweest.
Je bewijzen waren bijeen. De zaak kon
voor de rechtbank worden gebrabht. Toen
was het. dat Al Capone zijn grootste troef
uitspeelde, die Wilson bijna wanhopig
maakte.
VOLGENDE WEEK:
Eén bandiet was200politie
mannen te veel, totdat
Phil d'Andrëa, die tersluiks naar zijn
schouder voelde. Duidelijk zag Wilson
even de bobbel onder zijn jas
Een minuut later werd d'Andrëa wegge-
men niet kon 1 0^dal «en verslaggever hem wild*
die verscheidene
op naam van Al
Capone s bende'
111 Dóót-door kwam 't.
spreken. Op de gang werd hij ineens inge
sloten door politiemannen.
„Geef die revolver hier, makker!"
D'Andrëa werd ontwapend en meteen
veroordeeld tot zes maanden gevangenis
straf. Nu was Al Capone verslagen. In de
drie uur, dat de jury beraadslaagde, be
gonnen zijn dikke vingers te sidderen en
ging het zweet met stralen langs zijn ge
zicht lopen. Nóg hoopte hij, toen de Jury-
werden de bodem ingeslagen, toen op een
vraag van de doodkalme rechter Wilkerson
het antwoord luidde:
„Schuldig....!"
Al Capone kromp ineen en bleef wezen
loos zitten in de herrie en het gedrang van
reporters en fotografen, die de zaal uit
renden. Voor dertig jaar de hoogste
straf werd hij naar de gevangenis ge
stuurd en toen hij eruit kwam. was hij een
gebroken man. versuft, zonder belangstel
ling of wilskracht.
Enkele Jaren vóór de oorlog overleed de
man. die groot werd in de misdaad, maar
die zijn meester vond ln een kleine, vrien
delijke kerel met e?n simpel brilletje, die
zo zachtzinnig spreken kon
tnUHHUUWHHVMMUui
Ik speel het liefst een rol in een stuk, dat een ideaal vertegenwoordigt,
een belangrijke gedachte uitdraagt en dat goed toneel is. Ik geloof, dat het
spelen van zo'n rol het beste is wat je als acteur kunt doen.Aldug Elisa
beth Andersen bij een interview met haar en haar echtgenoot, Jan Retèl,
in hun woning aan de Haagse Sweelinckstraat.
UEN lichte, enigszins satirieke comedie als
Oscnr Wildes „De Ernst van Ernst" bij
voorbeeld vind ik een feest om te spelen,
vertelt ze verder over haar voorkeur. Ftfi
in „Mevrouw Warrens Bedrijf", van Shaw.
heb ik ook met plezier gespeeld die dia
logen zijn zo geweldig!
Je houdt duaavan een „brain-work"-
stukken. stelt Jan Retèl vast.
Ja. maar niet uitsluitend! Ik geloof, dat
het ook heerlijk moet zijn om te spelen in
een draak, waarin je je eens kunt laten gaan
en tot die beide genres is mijn sympathie
ook nog niet beperkt. Amy in „Zij kregen
wat zij wilden", Terpetna in „Venus be
spied" en Ophelia in „Hamlet" zijn de rol
len, waaraan ik de heerlijkste herinneringen
bewaar.
Ik heb altijd het grootste plezier in
tragi-komische rollen, vertelt Jan Retèl op
zijn beurt. En verder? Ach, dat is niet zo
gemakkelijk te zeggen.
Na de tragi-komische vind ik jouw
twee mooiste rollen Orpheus in „Eurydice"
van Anouilh en Uria in „Batseba" van
Deval, die allebei lyrisch zijn, merkt zijn
vrouw op en met die keus is hij het zelf wel
eens. Vooral Anouilh vindt hij prachtig De
Haagse Comedie, waaraan zij beiden zijn
verbonden, gaat na de vacantie weer een
■tuk van Anouilh spelen, meent hij.
Bewondering heeft hij ook voor Christo
pher Fry, de schrijver van „Venus bespied"
en van „Gelieve de dame niet te ver
branden".
„Venus bespied" doet het heel goed.
zegt hij. Er zijn vele voorstellingen van ge
geven. Wellicht is dat door de titel, meent
nij, want dit stuk is toch vrij moeilijk. Als
acteur die eerst de repetities en dan de
voorstellingen bijwoont raak je natuurlijk
op den duur volkomen vertrouwd met ait
stuk. Het gaat je zelfs steeds meer boeien,
zodat je ten slotte avond aan avond gaat
zitten luisteren als je collega's „op" zijn.
Fry maakt de poëzie levend en boeiend.
Mijn oordeel is. dat Fry, als hij zo doorgaat,
een grote historische figuur zou kunnen
worden, tenminste al* hij niet te cerebraal
wordt. Het is onzin om te spreken van een
.nieuwe Shakespeare". Shakespeare is
fhakespeare. Fry is Fry en elke vergelijking
s overdreven.
Zij „erfden" niet
Jan Retèl en Elisabeth Andersen komen
geen van beiden uit een acteursfamilie.
schoolvriendin, dat ze als kind al in de por
tiek stond te declameren Ze vindt het ver
haal zelf onwaarschijnlijk maar leuk.
Anton Roemer zorgde er voor, dat Jan
Retèl naar de Toneelschool ging: Elisabeth
Andersen kwam via het amateurtoneel b(|
„het beroepsBy Schoolfeestjes zorgde zij
er voor. dat er ook „een stukje" werd ge
speeld. Voor zichzell zocht ze bU voorkeur
een rol uit als Jacoba van Beieren. By de
V.C.J.C. trad ze later op in De Storm (die
V.C.J.C.-periode verklaart wellicht haar
voorkeur voor „stukken, die iets te zeggen
hebben"?) en Nyhoff, die dat werk had ver
taald. drong er op aan. dat ze naar de To
neelschool zou gaan. Ze zakte echter voor
haar toelatingsexamen, ging toen maar naar
een kantoor, werd tandarts-assistente en
daarna assistente van een binnenhuis
architect. Vervolgens probeerde ze het nog
eens by de Toneelschool en ditmaal had sa
meer succes.
Zij hebben een zoon van twee en een half
Jaar. René. Of hij ook acteur moet worden?
We zullen hem later zelf maar laten be
slissen; wij zullen geen enkele drang in dia
richting uitoefenen, zegt Elisabeth Andersen.
Jan Retèl en Elisabeth Andersen zijn Juist
met vacantie geweest paar de Cöte d' Azur.
Wij hebben daarvoor een heel klein
plaatsje uitgezocht, Les Trayas. vertelt Jan
Retèl, want we wilden eens volkomen uit
rusten. Weet u. dat we dóódmoe zijn aan het
eind van een seizoen? Het leven van een
acteur is uiterst zwaar hoor, daar heeft de
buitenwereld geen idee van! Wij waren heel
erg toe aan een vacantie. waarin we weer
volkomen fit zouden worden. Daarom gin
gen we ver van de bewoonde wereld. We
hebben geen toneelstuk en geen film gezien,
al die tijd. Nu werken we weer in een
zomerstuk met zang. waaraan de Haagse
Comedie juist is begonnen.
J. K-n.
„'t" er toch al vroeg in:
bereid een
Vermoedelijk za
Jan Retèl was als kind steeds bereL
liedje te zingen, maardaarbij wilde hij
beslist op een krant staan, die dan als
dienst deed. Elisabeth Andersen
juist dezer dagen van een oude
podium
hoorde
SPORT, SPEL EN EEN
„UITJE"
KEN LEZERES stuurt ons een noodkreet.
Zij krijgt enige jongelui, veertien
tot achttien jarigen, te logeren en nu
vraagt zij. hoe zij die gezellig kan bezig
houden met spelletjes.
„Een
ongetrouwde tante!" flitste door
bij de lezing van die noodkreet,
een ongetrouwde tante, die zich op een
onbewaakt ogenblik een hele troep neef
jes en nichtjes op de hals heeft gehaald
en die, nu de fatale datum nadert, zich in
vrezen en beven afvraagt hoe zij de ..kin
deren" zal bezighouden.
De ondertekening wees integendeel wel
degelijk op ..getrouwdheid" van deze
tante. Maar dan is zij toch een kinderloze
tante, zich bewust er geen flauw vermoe
den van te hebben hoe zij de jeugd moet
bezig houden en die zich angstig afvraagt
wat xij begonnen ts. toen zij die neven en
nichten uitnodi gde.
Zo'n logeerpartij
haar niet voor als een langdurig kinder
partijtje waarvan u de leiding moet nemen
omdat het grut zich anders verveelt. Jon
gelui van veertien tot achttien jaar doen
aan sport; ze gaan tennissen, zwemmen,
fietstochten ondernemen en als het weer
eens zó slecht mocht zijn. dat zelfs jonge-
mensen er niet op uitgaan, dan kunt u ze
plezier doen met een bioscoopje; stellig
zijn er in de vacantietijd films, welke ook
voor veertienjarige ogen geschikt zijn. En
de uren. welke ze toch thuis, d.w.z. onder
uw dak doorbrengen, redden ze zich heus
wel.
Maar, schrikt u niet want op een
gegeven ogenblik zult u, niet gewoon aan
jongelui om u heen, het gevoel hebben
dat ze het huis gaan afbreken. Dan zullen
tafels en stoelen op zij worden gezet, gaat
de piano open, wordt de gramofoon voor
de dag gehaald, de radio op dansmuziek
gezet of er komt een of ander muziekin
strument, al is het maar een mondharmo
nica voor de dag. en dan wordt er ge
danst, heus. zonder dat u voor dans-
meesteres behoeft te fungeren.
En misschien doen ze nog wel een
ouderwetse stoelendans om zich niee bezig
te houden en pandverbeuren, met veel in
de put zitten en zo
Maar wilt u toch „leiding nemen" en
zelf een spelletje voorstellen waarbij de
jongelui rustig aan tafel kunnen zitten,
laat hen dan
Woorden spellen
Hiervoor hebt u twee stel van 26 kaar
ten nodig, welke ieder een letter van het
alphabet dragen. U verdeelt uw gasten in
twee groepjes van een gelijk aantal mede
spelenden. die groepsgewijs tegen elkaar
kampen, bij voorbeeld de jongens tegen
de meisjes wanneer er even veel jongens
als meisjes aanwezig zijn. Ieder der spe
lenden krijgt een zo gelijk mogelijk aan
tal kaarten. Nu kan tante de leiding nemen.
Ze noemt n.l. een woord, dat de groepen
zo snel mogelijk met de kaarten moeten
vormen. De groep, die het eerst het woord
heeft gevormd, krijgt een goede punt. De
groep, die aan het eind van het „speeluur"
de meeste punten heeft verworven, heeft
de prijs gewonnen
Natuurlijk kunt u dit spel voor uw gasten,
ULO -leerlingen zoals u schreef, pittiger
maken door geen Nederlandse woorden te
kiezen, maar een taal te gebruiken welke
ze op school hebben geleerd. Alleen dient
u er dan voor te zorgen, dat de letter
tekens. welke voor de vorming van die
woorden nodig zijn op de kaarten voor
komen. voor Frans bijvoorbeeld en a.
enz.
Voor het overige raden we u aan te
zorgen, dat u één of twee pakken gewone
speelkaarten in huis hebt. En ook hiermee
|ullen uw sasten een hele ttid zoet zijn.
Hebt u daarbij een boekje betreffende
„Kunstjes met kaarten", dan bent u hele
maal uit de brand.
En ten slotte kunnen we u slechts
„sterkte" wensen. Zo'n logeerpartij valt
heus wel mee!
TF70RDT een man beroemd, dan is er soms een neiging
de omstandigheden, waaronder hij is opgegroeid
te „vergeten", maar dikwijls zijn het juist de ervaringen
in de jeugd opgedaan, welke zijn later succes hebben
bepaald. Dat juist moeilijkheden als jongen onder
vonden kunnen bijdragen tot iemands later succes
wordt wel heef duidelijk gedemonstreerd in het leven
van Charlie Chaplin, de jongen, die het levenslicht
aanschouwde in de duisterste achterbuurten van
Londen en die 's werelds beroemdste filmster is ge
worden.
Juist omdat daarin zo zeer de nadruk woetdt gelegd op
de omstandigheden, waaronder Charlie Chaplin is
opgegroeid, is het boek, dat twee Londenaars. Peter
Cotes en Thelma Niklaus. over hem hebben geschreven,
bijzonder lezenswaard. Het is dezer dagen verschenen
onder de titel „The little Fellow: the Life and Work of
Charles Spencer Chaplin". (Hot kleine kereltje: het
Cha- -
Leven en
Ipencer
Werk I
van Charles Spencer Chaplin).
BIJ DE UITVERKOOP zag u een lap, een
dot van een Schotse ruit en u kon niet
nalaten hem te kopen. En nu zit u er mee.
tvant het couponnetje blijkt te klein om
er een blouse van te maken en misschien
kunt u er wel eens een jurk mee garneren,
maar wanneer? Weet u wat u doet? Maakt
u er een schortje van. zo'n klein „Evaatje",
zoals ze werden genoemd in vervlogen da
gen toen geen vrouw thuis zou zitten
zonder zo'n schortje, dat juist de voorbaan
van haar rok bedekt. Zulke schortjes z\jn
teruggekeerd als garnering op zeer ge
klede japonnen en nu gaan we weer echte
schortjes dragen, die de rok beschermen.
*J*rokan zeggen, dat Charlie het toneel
spelen met de moedermelk heeft ingedron
ken- zijn beide ouders waren zangers er
als zuigeling bracht hij de meeste tijd door
in zijn wieg, in een hoek van zijn moeders
kleedkamer.
Breed had het gezin Chaplin het nooit,
maar toen 2ijn vader kwam te overlijden,
zag het er eerst recht treurig uit voor
moeder. Charlie en zijn broer Syd. Het ge
zin verhuisde naar een paar zolderkamers
in Lambeth. In deze omgeving ontplooi
Charlie zich snel tot een echt rakkertje,
de buurt kreeg hij meer en meer vermaal
heid. omdat hij zo goed kon imiteren; zoals
de schrijvers van bovenbedoeld boek ge
tuigen; „hij kon ieder en alles nadoen van
de oude, arme huurkoetsier met zijn moei
lijke voeten en schoenen, die veel te groot
voor hem waren, tot de huurophaler,
altijd maar zijn neus afveegde, zonder
sultaat, want eeuwig en altijd hing er een
druppel aan.
Heel spoedig begon Charlie mee te ver
dienen door in de straten van Londen
kranten te verkopen en speelgoed te maken
van bordpapier, afvalpapier en lucifers.
Moeder en kinderen Chaplin leden echter
bijna voortdurend honger en dikwijls was
het enige, wat Charlie te eten kreeg, rot
fruit, dat hij op de markt had kunnen op
rapen.
Maakt u dan nog gauw zo 'n zomerpakje of-jurkje
voor broer en zus
Gestichtsjongetje
EEN KWADE DAG geraakte moeder
Chaplin overspannen met het gevolg,
dat de twee jongens volkomen aan zichzelf
werden overgelaten en in echte vagebond-
rjes veranderden. Ze sliepen onder de
bomen van een Londens park en voedden
zich met hetgeen ze hier en daar konden
oppikken tot ze ten slotte naar een inrich
ting voor verwaarloosde kinderen werden
gezonden. Hier werd Charlie, die zich van
zijn vrijheid beroofd zag en niet meer langs
de Londense straten kon slenteren, een
knorrig, genjelijk kind, dat zich bijna geheel
in zichzelf opsloot.
Gelukkig herstelde de moeder, het gezin
werd herenigd en Charlie begon zijn toneel
loopbaan. Elf jaar oud kreeg hij een rol
letje te spelen In „Sherlock Holmes" van
Conan Doyle, maar toen hij zijn rol ont
ving, durfde hij niet bekennen, dat hij kon
lezen noch schrijven. Zijn moeder heeft
toen de rol er bij hem in gestampt door
hem avond aan avond de tekst woord voor
woord voor te zeggen. Voor zijn twintigste
jaar bezat hij al bekendheid ln Londen.
Eens weigerde hij een rol te spelen en die
werd toen gegeven aan een ander Londens
toneelspeler, Stanley Jefferson, die later
beroemd werd als Stan Laurel van Laurel
en Hardy.
In 1912 ondernam Charlie Chaplin een
toer door de Verenigde Staten op een sala
ris van 15 per week. Mack Sennett, lei
der van de Keystone fllmonderneming.
hoorde van zijn groot talent en bood hem
een filmcontract aan voor 125 dollars per
week De Londense jongen, die zich heel
goed de typen herinnerde, die hij in zijn
jeugd in de Londense achterbuurten vaak
imiteerde, had
herinneringei
talent, dat dollars in het laatje
bracht. Maar ook de dagen van armoede
en gebrek had hij niet vergeten en nog heel
goed heugde het hem. hoe dikwijls hij met
een lege maag had rondgelopen. En op
grond daarvan eiste hij 1.075 dollars per
week. toen de Essenay Company hem een
contract van 1.000 dollars aanbood. Toen
men hem vroeg, waarom hij zo'n zonderling
bedrag verlangde, antwoordde hij:
Die extra 75 dollars heb ik nodig om
van te leven.
En die dufSend dan? vroeg de producer.
Die wil ik beleggen in solide papieren,
was Charlie's verklaring.
Een millioen per week
FINANCIEEL ging Charlie met i
1 omhoog. Het duurde niet lang of hij
verdiende 10.000 dollars per week, zelfs
steeg zijn honorarium tot een millioen dol
lars per week en toen vestigde hij zich als
onafhankelijk producer.
Hoe goed het hem financieel ging, altijd
was er in zyn films de nawerking van syn
jonge jaren, toen hy Londense straattypen
bestudeerde. Men vraagt zich wel eens af
hoe zyn filmcarrière zou zyn geweest als
hy In materieel gunstige omstandigheden
was opgegroeid in plaats van ln de armoede
van een Londense achterbuurt. Zou hy dan
ook zoveel succes by de «lm hebben gehad?
Want in zijn beroep heeft Chaplin onge
twijfeld een groot succes gehad. In zijn par
ticuliere leven evenwel hebben de stem
mingen. welke zich van hem meester heb
ben gemaakt toen hij in het gesticht voor
verwaarloosde kinderen opgesloten was,
hem telkens parten gespeeld. De auteur*
schrijven het mislukken van zijn eerste hu
welijken toe aan zijn humeurigheid, maar
gelukkig heeft Charlie Chaplin in zijn
tegenwoordig huwelijk het geluk gevonden,
dat hij zo lang heeft moeien ontberen. Met
zijn tegenwoordige vrouw kan hij het uit
stekend vinden.
Charlie's snorretje kwam goed van pas,
toen hij in 1940 Adolf Hitler parodieerde
in zün (veelverguisde) „Dictator".
