SPARTA
Roman over het toneel
hV- GEDICHT
Het Zilveren Koord
BERMUDA'S KWAMEN DOOR DE
LUCHT IN DE MODE
Arbeidsvreugde een te lang verwaarloosde factor
in het productieproces
CEBREK AAN TOESTELLEN BIJ
BRITSE CHARTERBEDRIJVEN
Net Meisje
Philips Radio
Te koop
MEISJE
Zit-Slaapkamer
Moterhuis LAGERWEIJ
Bekende merken STOFZUIGERS
prima Rijwiel van Louwerenburg
tel de sterren
DE VOORUITZICHTEN VAN DE
AMERIKAANSE MARKT
ju
van de week
Toeristen belangrijkste luchtimport, lelies
en groente belangrijkste luchtexport
Luchtverkeer beleeft nu
gouden/ dagen
Westelijke Unie wisselt
arbeidskrachten uit
Ook Rijn- en binnenvaart dienen kennis te
maken met bedrijfskadertraining
Tarief voor bietenvervoer
onbevredigend
Ook invloed van Perzisch oliegeschil doet
zich thans gevoelen
Lijndiensten hebben zelf*
de handen vol
Levering onderdelen G.l.A.
scliept moeilijkheden
Verhouding tussen mens
en arbeid primair
Air France bestelt Super
Constellations
Ned.-Amerikaans overleg
over luchtvaartkwesties
Op een houtje bijten
is gezond
GRATIS een guitaar
HANDNAAIMACHINE
Helicopter tegen niet al
te hoge prijs
OPENBAREVERKOPING
hoip m DE
HUISHOUDING
Huishoudster
NET
KLEINTJES
ZIT-SLAAPKAMER
Louwerenburg, Pr. Hendrikstr. 142
Pr. Hendrikstraat 142
P. de Grulfter Sc Zoon N.V.
flinke VERKOOPSTER
Waarom toch zo lang gewacht
KLEINTJE had 't V reedt gebracht I
LETTERKUNDIGER KRONIEK
Effecten- en Geldmarkt
Faciliteiten van afbetalingssysteem verminderd
E"
Somerset Maagham zegt
l het eens evenl
Voor wie dit leest
V.S. verbjieden invoer
van spijsolie
m~4
IVOROL: van alle tandpasta's de beste
Lenimcr aak omgeslagen
door J. P. VALENTINE
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
In de uitgestrekte watervlakte van de Atlantische Oceaan, ongeveer 1250 kilometer
«en Zuid-Ooiten van New-York, liggen de Bermuda-eilanden, een groep van 360 kleine
■tukjes land, bestaande uit kalk en koralen. Slechts 20 van deze eilandjes zUn bewoond
en er wonen totaal ongeveer 30.000 mensen op. De Bermuda s zUn Brit* gebied en worden
beschouwd ais de oudste kolonie van het Engelse imperium.
75'/# boven de cijfers van de overeenkom
stige periode van 1950. zodat*men verwacht
dat men dit jaar weer belangrijk hoger zal
komen.
Deze eilanden met 'hun subtropische kli
maat en hun heerlijke stranden vormen
een geliefd vacantieoord. voornamelijk van
de Amerikanen, maar ook toeristen uit an
dere landen komen er steeds meer naar toe.
Vroeger moesten zij hun reis naar en van
het eiland per 6chip maken, hetgeen enkele
dagen in beslag nam. nog afgezien van het
risico om flink zeeziek te worden. Sinds
Juni 1937 kan men de Bermuda's echter
ook per vliegtuig bereiken en het zijn juist
deze luchtverbindingen, die de belangstel
ling voor deze eilanden zo gestimuleerd
hebben.
P.A.A. begon
Het begon op 18 Juni 1937. toen een vier
motorige Sikorski-vliegboot van de Pan
American Airways, met aan boord een aan
tal vooraanstaande regeringspersonen,
luchtvaartautoriteiten en persmensen, uit
New York vertrok en na ruim vijf uur
neerstreek op de vliegbootbasis bij Darrell
eiland, een van de Bermuda's. Nadat nog
enkele proefvluchten waren gemaakt werd
een geregelde dienst geopend Ongeveer
terzelfder tijd stationneerde ook de Britse
maatschappij Imperial Airways in New
York een vliegboot en vlocfg daarmee regel
matig paar de Bermuda eilanden. Zo heb
ben Britten en Amerikanen gezamenlijk de
„luchtbrug" naar dit eiland opgebouwd.
In de eerste jaren was het natuurlijk nog
geen groot aantal personen, dat door de
lucht naar de Bermuda eilanden ging; het
eerste jaar vervoerde men er nog geen dui
zend. maar vijf jaar later lag dit aantal
al tussen de vijf- en achtduizend. Maar de
vluchten op de Bermuda-route waren voor
de vliegers van de Pan American een
prachtige training voor de transatlantische
vluchten, waarmee zij in 1939 begonnen. Zes
jaar lang. tot in 1945. staken zij met hun
Boeing-Clippers regelmatig de Atlantic ovei
heen en weer tussen New York en Liss'a-
bon, en op al deze vluchten vormden de
Bermuda's een vast tussenstation.
Na de oorlog beleefde de Bermuda lucht
lijn eerst recht gouden dagen; het verkeer
naar deze eilanden nam enorm toe en nog
«leeds beweegt het zich in stijgende lijn
Veel Amerikanen kunnen immers in dit
gebied, dat onder het sterlingblok valt.
goedkoop met hun dollars terecht. De vlieg-
boten zijn sinds 1945 verdwenen en ver
vangen door landvliegtuigen; Pan Ameri
can en British Overseas Airways vliegen
broederlijk heen en weer met hun Constel
lations. De Amerikanen vliegen minstens
tweemaal per dag. bij veel ladingsaanbod
worden extra diensten ingelegd. In een
dikke drie uur worden de bijna 1250 kilo
meter afgelegd en door speciale geredu
ceerde toeristenretours in te voeren heeft
men het verkeer nog meer weten te sti
muleren. Er gaan nu al meer personen door
de lucht dan per schip vai?wn naar de Ber
muda's; de Pan American vervoerde er
vorig jaar 46 500, waarmee alle vorige re
cords zijn gebroken, en dit jaar zit men al
Coederenvervoer
Ook voor het goederenvervoer gaat het
vliegtuig hier een steeds belangrijker rol
spelen: de Bermuda eilanden *Un bekend
wegens hun groenteteelt en de producten
van de kwekers op dese eilandengroep wor
den in steeds grotere hoeveelheden per
vliegtuig naar het vaste land van Amerika
overgebracht. Een ander belangrijk export
artikel vormen de Bermuda-lelies, die
vooral omstreeks Pasen bU de Amerikaanse
bloemenhandelaars zeer gevraagd zijn:
grote ladingen van deze geurige bloemen
gaan leder jaar door de lucht naar hun
bestemming. Ook voor de import van aller
lei goederen, waaraan men op de Bermu
das behoefte heeft, wordt in steeds toene
mende mate gebruik gemaakt van het
vliegtuig.
Deze Bermuda luchtlijn is een specifiek
voorbeeld van een luchtverbinding. die niet
alleen rendabel te maken is. maar zelfs het
andere vervoer volkomen naar de achter
grond heeft gedrongen Juist voor dergelijke
afgelegen gebieden, die over de grond of
over het water slechts na een lange reis
zijn te bereiken, komen de voordelen van
het luchtvervoer eerst goed tot hun recht
De vijf landen van de Westelijke Unie
hebben medegedeeld, dat zij hebben be
sloten over te gaan tot een internationale
uitwisseling van arbeidskrachten. Door dit
coöperatieve schema zal ieder land de
tekorten aan arbeidskrachten in de andere
landen kunnen helpen verlichten. De or
ganisatie van het verdrag van Brussel
heeft medegedeeld, dat krachtens het
nieuwe schema lijsten van vacante be
trekkingen, die kunnen worden aangeno
men door buitenlandse arbeiders, zullen
worden uitgewisseld tussen de vijf landen
België, Frankrijk. Luxemburg, Nederland
en Engeland.
De organisatie deelde mede. dat op het
ogenblik de lijsten alleen betrekking heb
ben op die industriële en commerciële
werkzaamheden, waarvoor voortdurend
vraag is naar arbeidskrachten en waarvpor
het risico voor werkloosheid vrijwel nihil
is. Men voegde hieraan toe. dat deze rege
lingen voorlopig alleen op beperkte
schaal zullen worden toegepast.
Telefoonpalen door de lucht
De Zweedse instelling Aeropropaganda
A.B. heeft onlangs aangetoond, dat het ver
voer van telefoonpalen door de lucht onder
bijzondere omstandigheden lonend is. In de
afgelegen, zeer dun bevolkte en nauwelijks
van wegen voorziene gebieden onder de
poolcirkel is het vervoer van telefoonpalen
zeer duur. Aanleg van telefoonleidingen is
uiteraard noodzakelijk, doch de palen kun
nen alleen met paarden en dan nog uitslui
tend in de zomer worden getransporteerd.
Thans is bewezen, dat deze palen met
vliegtuigen kunnen worden vervoerd Het
vliegtuig laat een paal bijvoorbeeld van een
hoogte van 30 meter precies op de plaats
waar hij nodig is vallen. Bij gewoon trans
port kost het vervoer ongeveer 60 Zweedse
kronen per paal. bij luchtvervoer bedragen
de transportkosten circa de helft.
ZATERDAG 11 AUGUSTUS lMt
(Van een onzer redacteuren)
De grote belangstelling voor de lesing van drs J. H. Rutysch van Dugteren over bedrUfi-
kadertralnlng en nijverheidsonderwijs, aan boord van de „Prinses Juliana" gehouden, de
vele vragen en het levendige debat, men kan slechts hopen, dat se symptomen zijn voor
de verschuiving vsn de sandscht voor de verhouding tussen arbeid en product naar de
verhouding tussen mens en arbeid en men kan slechta wensen, dat het werk van het
Nederlands Instituut voor Personeelsleldlng te Driebergen, waarvan de heer RuiJsch'van
Dugteren directeur is, er toe sal bijdragen, dat dese nieuw-oude visie door steeds breder
kring sal worden geduld.
Schippersbonden
Op de Donderfegavond gehouden ver
gadering van de Ned. Prot. dhr. Schip-
persbond in het Beursgebouw te Rot
terdam heeft de voorzitter, de heer T.
A. Cornet, een uiteenzetting gegeven van
de activiteit van de gezamenlijke orga
nisaties in het algemeen en van het
standpunt der schippersbonden, ten aan
zien van de aanstaande bietencampagne
in het bijzonder. Aan het slot van de
vergadering vroeg hij namens het be
stuur goedkeuring van het door de
bond gevoerde beleid, welke unaniem
door de vergadering werd verleend.
De heer Cornet noemde het resultaat van
de onderhandelingen over de tarieven en
voorwaarden voor de aanstaande campagne-
vervoeren niet geheel bevredigend. De
«verheid heeft de tarieven namelijk met 5
pet verhoogd, hoewel de organisaties 10 pet
hadden gevraagd. De organisaties hebben
slch hierbü moeten neerleggen. Men kan
van de overheid niet verwachten, aldus de
heer Cornet, dat zij voor de schippers een
uitzondering zou maken nu de winstmarges
voor het kleinbedrijf laag gehouden moeten
worden.
Tijdens de onderhandelingen met de aul-
dfeerfabrikanten is op bijna geen enkel punt
overeenstemming bereikt. De fabrieken
streven naar afschaffing van de loting om
zelf de schepen te kunnen uitzoeken. De
organisaties hebben zich tegen dit voorstel
krachtig verzet. Het systeem van inschrij
ving en loting is nu wel gehandhaafd, maar
de fabrieken kunnen bezwaren maken tegen
deelneming aan het vervoer van bepaalde
■chippers, van wie zij mepen. dat een goede
uitvoering van het werk niet is te verwach
ten.
De heer Cornet gaf de bietenschippers de
raad tijdig bij hun organisatie in te schrij
ven Deze kan dan, als zij tijdig een over-
zich* heeft, eventuele bezwaren tegen schip
pers uit de weg ruimen. Als de organisatie
ziet dat een bepaalde fabriek te veel aan
bod van scheepsrulmte heeft, zodat schip
pers bij de loting maar een kleine kans heb
ben. kan zij hen .aanraden een fabriek te
k.ezen waarvoor minder schippers zijn. Ten
slotte wees spr. op het belang van het vor
men van een werkgemeenschap van parti
culiere schippers In de P.B.O.
Houtvervoer uil Zweden naar
Nederland per spoor
Sinds enige weken blijkt het mogelijk te
zijn houtzendingen uit Zweden uitsluitend
per spoor te doen vervoeren. Dit is een uni
cum. want vroeger was men aangewezen
op vervoer per schip. Het spoorvervoer
kan aan Nederlandse houtimporteurs een
aanzienlijki* besparing op vrachtkosten op
leveren. ühe maatregel van de Zweedse
spoorwegen is genomen op grond van de
grote schaarst* aan hout.
Het is de bedrijven die zich uitsluitend
met luchtcharter bezighouden, de laatste
jaren niet bepaald naar den vleze gegaan;
de economische moeilijkheden hebben ge
leid tot de liquidatie van talrijke onderne
mingen op dit gebied, die zich in de felle
concurrentiestrijd niet meer staande kon
den houden. Slechts de sterksten onder hen
zijn blijven bestaan en zelfs die maatschap
pijen hebben nog met allerlei moeilijkheden
te kampen.
Niets voor de Oceaan
De Britse charterbedrijven tobben met
een ernstig gebrek aan vliegtuigen, juist nu
men midden in het seizoen voor het passa-
giersverkeer zit. De maatschappijen hebben
vrijwel geen vliegtuigtypen in dienst, die
geschikt zijn voor transatlantische vluchten,
zodat alle charters over de oceaan moeten
worden uitgevoerd door de lijndiensten, die
hiervoor een extra toestel inleggen. Het
enige vliegtuig, dat de charterbedrijven
Naar aanleiding van vragen in het In
donesische parlement, welke insinueerden,
dat de K1.M. oude onderdelen naar
Indonesië 'had gezonden om gebnxikt te
worden in Convairs van de G.l.A. en nieuwe
bestelde onderdelen voor K.L.M.-Convairs.
heeft de directeur van de Garuda Indo
nesian Airways, de heer van Konijnenburg,
een persconferentie gehouden. De heer
Van Konijnenburg gaf toe, dat er moeilijk
heden waren by de voorziening van de
onderdelen voor acht nieuwe Convairs.
Deze moeilijkheden waren voornamelijk
het gevolg van de omstandigheid, dat de
Convairs onmiddellijk geleverd waren,
daar de oorspronkelijke besteller de order
afbestelde Planning voor de onderdelen
zoals anders geschiedt tijdens de levertijd
van vliegtuigen, is daardoor niet mogelijk
geweest. De K.L.M. heeft de Garuda ge
holpen door onderdelen van de K.L.M.-
Convairs aan haar te lenen, zodat de nieu
we Convairs voor de eerste 2500 vlieguren
waren gedekt. Eerst moesten echter één.
later twee Convairs aan de grond blijven,
en met de onderdelen werden zes andere
in de lucht gehouden.
De directeur van de G.I.A., verklaarde,
dat nooit iets over deze aangelegenheid
door parlementsleden aan de directie ls
gevraagd. De situatie van de onderdelen
werd nog verergerd door het Inmiddels
uitgebroken conflict in Korea, waardoor
de levertijden nog werden verlengd, en
door de havencongestie in Priok. waardoor
vele Onderdelen te laat werden geleverd,
of werden gestolen. Van de met het m.s.
..Benkalis" aangekomen zending van 21
kisten werden drie kisten geheel leeg
gestolen. 18 kisten geopend en de inhoud
daarvan voor een deer gestolen. „Niette
min zal de de G.I.A. tegen het einde van
het jaar alle acht Convairs in de lucht
hebben", zo besloot de heer Van Konij
nenburg.
voor een oceaanvlucht zouden kunnen ge
bruiken, is de Avro York, maar zelfs als
men maar een geringe lading meeneemt,
moet men met deze toestellen nog altijd
omvliegen via IJsland en Groenland waar
door de vlucht niet bepaald lonend'wordt
Ook is het zeer moeilijk om voor deze vlieg
tuigen in Amerika een lading te vinden
voor de terugvlucht, omdat de Amerikaanse
maatschappijen betere vliegtuigen aanbie
den.
Ook kunnen de lijndiensten natuurlijk
niet ongelimiteerd vliegtuigen voor char
ters beschikbaar stellen; voor de komende
maanden zijn alle normale lijnmachines al
volgeboekt. Er is nu vaak niet één vlieg
tuig voor charter te krijgen. Scheepsbe
manningen, die tussen Engeland en Austra
lië getransporteerd willen worden, kunnen
nauwelijks chartertoestelleri vinden; alle
beschikbare vliegtuigen, zelfs de kleinere
typen ais Vikings en Dakota's, zijn druk
bezet met regeringsopdrachten. Zelfs voor
charters binnen Europa kan men al moei
lijk een vliegtuig krijgen; wel zou men
Amerikaanse toestellen, kunnen charteren,
maar vanwege de betaling in dollars is dit
economisch onmogelijk.
Regerings-charters
Een soms belangrijke handicap voor de
chartefbedrijven is tevens, dat de Engelse
regering alle grote vliegtuigen van deze
bedrijven en van de charterafdeling van
de BOAC heeft gevorderd om ze te gebrui
ken voor het geval een grootscheepse eva
cuatie van de Perzische olievelden moet
plaats hebben. Zelfs zouden in dit geval di
verse regelmatige luchtlijnen van de BOAC
moeten worden stopgezet om meer vlieg
tuigen voor dit doel beschikbaar te krij
gen. Ook hebben diverse maatschappijen
vliegtuigen aan de regering aangeboden
voor het transport van militairen geduren
de deze zomermaanden; zolang er over hun
aanbod nog niet is beslist, kunnen zij hun
vliegend materieel niet voor andere doel
einden gebruiken.
Door al deze omstandigheden is men vaak
gedwongen om reeds gesloten contracten
belangrijk te wijzigen of soms zelfs geheel
te laten vervallen en niemand kan zeggen
hoe lang deze uitzonderlijke toestand nog
zal duren. 9
Een van de vele tegelijk eenvoudige en
treffende voorbeelden, die de heer Ruijsch
van Dugteren gaf. Bij de drooglegging van
de Zuiderzee vroeg een stoker aan een aan
nemer: „Wat doen we hier eigenlijk?" „Zorg
jij nou maar voor stoom en laat de rest aan
mij over." Bij zulk een automatische ver
vulling van een taak, bij zulk een gemis
aan kennis omtrent het doel kan van ar
beidsvreugde en dus van individuele top
prestaties geen sprake zijn.
De juistheid van deze stelling is al lang
bekend, het systematische onderzoek naar
de verhouding van leiding en personeel
stamt uit Amerika en wel van Owen Young,
president van de Western Electric, die een
onderzoek liet instellen naar de produc
tiviteit van het personeel. Young wenste
te weten onder welke omstandigheden de
mensen bereid zijn het uiterste te geven
bij de vervulling van hun dagelijkse taak.
Men kan namelijk, zoals de heer Ruijsch
het kort en krachtig formuleerde, de be
reidheid van een mens om te werken niet
kopen.
In tegenstelling tot alle ultra-materialis
tische theorieën bleek uit het onderzoek,
dat het personeel het als het belangrijkste
beschouwde, als men hen in de eerste plaats
zag als mensen. Hieruit volgt, dat het per
soneelsbeleid van het grootste belang is.
Amerikaanse ontwikkeling
Men had nog lang niet alle materiaal van
dit onderzoek uitgewerkt, toen men zich in
de Verenigde Staten genoodzaakt zag, in
de kortst mogelijke tijd over te schakelen
van vredes- naar oorlogsproductie ep men
dus ook te staan kwam tegenover het
vraagstuk, hoe werkkrachten zo snel en
doeltreffend mogelijk aan nieuw werk kon
den worden gewend. Daartoe werd inge
steld de „manpower-commission".
Om een voorbeeld te geven van de moéi-
lijkheden waarvoor men soms stond. Wie
een goed lenzenslijper wil worden heeft
daar een 9 jaar voor nodig. Men kon echter
de oorlogvoerende landen niet 9 jaar op een
voldoende hoeveelheid optische artikelen
laten wachten. In het kader van de „trai
ning within industry", de Amerikaanse
term, die hier met bedrijfskadertraining
werd vertaald, werd toen in de V.S. een
cursus ingesteld voor opleiding van vak
mensen: de „job instruction", de werk
instructie. Deze cursus werd later gevolgd
door een tweede, de „job mehods". werk
methoden. Had de eerste ctfrsus tot doel ge
traind te worden in het overdragen van
eigen kennis op anderen, de tweede had ten
doel de mensen een open oog te geven voor
wat er in het eigen bedrijf niet in orde
is. Ten slotte werd daar een derde cursus,
„job ulations", werk-verhoudingen aan toe
gevoegd. waarbij de chefs werden getraind
De Air France heeft bekend gemaakt, dat
zij een order heeft geplaatst voor 10 Super
Constellation vliegtuigen t.w.v. ongeveer
15 millioen dollar. Het eerste toestel zal
ongeveer "Maart 1953 worden afgeleverd. De
Lockheed Aircraft Corporation, welke de
toestellen zal leveren, deelde mee, dat de
oorzaak van de vertraging in de afleverin
gen is te wijten aan de grote achterstand in
onuitgevoerde orders. De maatschappij
deelde voorts nog mede. de volgende op
drachten voor Super Constellations van
andere luchtvaartmaatschappijen te hebben
ontvangen: Eastern Airlines 30 stuks Trans-
World-Airlirtes 10 stuks. KLM 9 stuks en
Pakistan International Air Lines 3 stuks.
in de omgang met hun mensen, zodat zij
moeilijkheden met het personeel kunnen
vermijden. j
Dat is zeer in het kórt de Amerikaanse
voorgeschiedenis.
Nederlandse ontwikkeling
Over de ontwikkeling in Nederland kun
nen wij kort zijn, aangezien het Nederlands
Instituut voor Personeelsleiding geen onbe
kende meer is. Men beschouwde deze
methode, toen ze hier na de bevrijding uit
Amerika werd geïmporteerd, in den be
ginne ten onrechte als een oorlogsproduct,
vergetende, dat de Western Electric er In
1924 al mee was begonnen. Er was echtei
voor dit initiatief reeds een geestelijk kli
maat geschapen door de Stichting van de
Arbeid en de „Fundatie Werkelijk Dienen"
en zo was het mogelijk, dat men zich ook in
Nederland spoedig begon bezig te houden
met de vragen die betrekking op de ar
beidsvreugde en de verhouding tussen lei
ders en geleiden.
Het Instituut werd opgericht en begon zijn
taak, problemen op zijn weg ontmoetende
en bij elke overwinning daarvan weer een
schrede verder komende en groter zeker
heid verwervende. Thans geeft men. zoals
men weet, topfiguren uit het bedrijfsleven
en van instellingen gelegenheid zich van
het principe op de hoogte te stellen en heeft
men de cursussen voor allen die in bedrijf,
commercieel of ambtelijk, leiding aan men
sen moeten geven.
Tot de pioniers op dit gebied behoort de
N.V. Van Ommeren's Scheepvaartbedrijf,
die gestart is met werkinstructies. Thans
zijn ook ministeries en vele industrie, ban
ken en handelsinstellingen van de nood
zaak van kadertraining doordrongen.
Kadertraining en de vaart
De heer Ruijsch verlevendigde zijn uit
eenzetting met vele voorbeelden, die de
psychologische en ethische achtergrond van
dit streven illustreerden. Het gaat er, aldus
betoogde spreker, niet alleen om, de mensen
te zeggen wat zij moeten doen, maar hun
werk en werking te laten zien. Goede voor
beelden van verduidelijking zijn de nieuwe
Zoals bekend, werd begin Juni te New-
York een aanvang gemaakt met Nederlands-
Amerikaanse besprekingen over luchtvaart-
problemen Deze besprekingen werden van
Nederlandse zijde gevoerd door de heren
mr Spanjaard van de Rijksluchtvaartschool
en mr Slotemaker van de K.L.M., die os
zouden trachten de Amerikaanse toestem
ming te verkrijgen voor het in de toekomst
door de K L M opnemen van passagiers te
New-York voor Curacao en voor het door
trekken van de lijn Amsterdam—New-York
naar Curacao via Miami.
De Nederlandse gedelegeerden zijn na
enkele weken naar ons land teruggekeerd
om overleg te plegen met de regering. Naar
wij thans vernemen zijn de onderhandelin
gen onderbroken. Verwacht wordt, dat ze
z.t. zullen worden hervat
Handelsberichten
Katoen. (Veren. v. d. Katoenh.) Rotterdam.
10 Aug. strict middling one inch staple ECA ex
pakhuis reële tarra excl. alle rechten f 3 40
per kg. Vorige not. f Z.Wh.
Ruhber. (Bericht v d. makelaars Cantzlaar
Schalkwijk Londen. 10 Aug. Termljnnot
Loco 4S'/< nom.. Sept. 45, Oct. 42Nov 40'
Oct.-Dec. Wit, Jan-Maart 37'/» April-Juni 34'/.
Stemming is traag.
Kaasmarkt. Gouda volvet IJl—2.10:
Edammer 40 plus 1.781.79; broodkaas
40 plus 1.78—1.79. Stemming goed.
invulformulleren van\}e Belasting en de ver
eenvoudiging van de rfcglementen der Ns~
Wat deze laatste aangaat, zo werd door een
der aanwezigen een pleidooi gehouden voor
vereenvoudiging van het binnenscheeo-
vaartreglement, dat veel te ingewikkeld i«
en door vele schrijvers niet wordt begrepen
zoals ook op deze vacantiecursus van het
Ouderdomsfonds op de Maas bij herhaling
werd geconstateerd.
Dat het primair achten vsn de men
selijke factor in het bedrijfsleven geen
onpractisch ethische eis is wordt o.a. ge
demonstreerd door het resultaat van eer
in Amerika gehouden onderzoek. Men
heeft daar de resultaten vergeleken tus
sen twee soorten leiders: zij die bij het
begin van hun dagtaak uitsluitend san
de die dag te bereiken productie denken
en zij die beginnen met aandacht voor
de onder hen werkende mensen. Het
was over het algemeen de laatste cate
gorie die een hogere productie bereikte
Uit persoonlijke ervaring wist spreker
dat de productie van een nieuwl artikei
veel sneller een aanvang kan nemen als
men eerst werkinstructies heefl uitge
werkt.
Spreker noemde het kenschetsend, dat
vele mensen op de vraag, wat zij doen. ant
woorden: „Ik werk bij. en dan de naam
van een bedrijf noemen, waaruit blijkt hoe
gering het contact met het eigen beroep bij
velen is. Naast een juiste verhouding tussen
leiders en geleiden is derhalve het verdui
delijken van het belang van de opgedragen
taak in verband met het totale Werk van
het grootste gewicht.
Op de vraag, in hbeverre de bedrijfska-
dertroining van belang voor de binnenvaaijt
kan zijn, antwoordde de heer Ruijsch. dat
het het beste zal zijn. als een kleine groep
mensen uit Rijn- en Binnenvaart in Drie
bergen kennis gaat maken met de bedrijfs
kadertraining. Spreker moedigde de aan
wezige leraren aan een cursus in bedrijfs
kadertraining te doorlopen.
..Hoe meer tandenborstels In omloop,
hoe slechter de gebitten" ls de sombereen
merkwaardige conclusie van dr Neumann
van de Universiteit van Columbia, die zich
daarin heeft verdiept. Daarentegen vindt
men in gebieden, wagr de mensen geen he-
grip hebben van tandverzorging, schitte
rende gebitten. Neumann zag in Samoa bijl-
voorbeeld een verpleegster, die cje inboor
lingen voordeed, hoe men zijn tanden moet
borstelen. De zwartjes hadden prima witte
tanden, de verpleegster miste diverse
kiezen en had enkele geplombeerde tanden
Het weekblad /Time, dat deze wetenswaar
digheden bevat, concludeert dat ons gebit
een onbetaalbaar waardevolle bron van
ergernis is en volgens dr Neumann kunnen
wij beschaafde mensen niet anders doen
dan elke tand zo duur mogelijk verkopen,
met andere woorden, zolang mogelijk laten
boren en vullen voordat we laten trekken
Waarom zijn onze tanden slecht en die
van vele primitievere volkeren kerngezond''
Volgens dr Neumann zit het hem niet in
het klimaat, in vitaminen of in vererving
Dat de aard van de voeding iets ulUËaakt
wordt gelogenstraft door het feit. dat zeer
pover gevoede volksstammen benijdens
waardige gebitten kunnen hebben en dat
fluorine van belang ls, kan niet bewezen
worden geacht.
Wel staat vast, dat stevig kauwen van
het grootste belang is. Hoe beter de tafel
manieren. hoe slechter de tanden. Taai
voedsel ia het behond van de tanden en
kinderen, die op een potlood of andere
harde dingen btyten. gehoorzamen waar-
schtynljjk aan een gezond instinct.
Opnieuw sluiting van aantal
Westdüitse ijzergieterijen
Een aantal ijzergieterijen in Weat-DulL-
land werkt thans onregelmatig als gevolg
van tekort aan brandstoffen. Het merendeel
van de 50 bedrijven, welke de vorige maand
werden gesloten, doch de afgelopen week
werden heropend, ligt thans wederom stil,
daar de kolentoewijzingen zijn uitgeput. Het
betreft voornamelijk bedrijven van kleine
of middelmatige omvang, die uitsluitend op
steenkool of brandstof zijn aangewezen. De
meeste grote Westdüitse ijzergieterijen
maken echter gebruik van gas als brandstof.
Indien U les a f2.50 per
week neemt, ontvangt U
gratis een nieuw instru
ment ter waarde van f 65-
in bruikleen. Deze is
eigendom, als U 1'/* jaar
les genoten heeft.
P. H. MOUNIER
Krugerlaan 115, Gouda.
Te koop: prima gebruikte
Groenendaal 87.
Grondstoffen voor bereiding
koffiesurrogaat
Da minister van Sociale Zaken heeft be
sloten de volgende grondstoffen nader toe
te laten voor de bereiding van koffiesur
rogaat: cararriel, coffeïne, onder nader in de
beschikking genoemde voorwaarden, cola
extract. eveneens onder nader in de beschik
king genoemde voorwaarden, essence. Jo-
hannesbrood. suikerbieten en suikerbieten-
pulp, wikke, witlofwortel.
Het zijn voornamelijk de hoge aanschaf-
Hngs- en exploitatiekosten die tot nog toe
een gebruik op groter schaal van de heli
copter onmogelijk hebben gemaakt. Er wordt
bij verschillende constructeurs gezocht naar
een oplossing voor dit probleem en blijkbaar
is men. althans wat de aanschaffingsprijs
aangaat, in Amerika een stap vooruitgegaan.
De McCulloch Motors Corporation te Los
Angeles heeft aangekondigd, op de markt
te komen met een nieuwe helicopter met
twee rotors, die 15.000 dollar zal kosten.
Deze. MC 4 is vooral voor civiele doeleinden
ontworpen, zoals voor bestuiving, contrdle
van pijpleidingen, bestrijding van brand in
bosrijke gebieden, opleiding van piloten.
Voor zover tot nu toe bekend, is de nuttige
lading 600 lb, d w z. ongeveer 200 lb minder
dan de bekende Hiller en Bell modellen,
maar het bruto gewicht is ook ongeveer 400
lb minder De ruimte voor lading of bagage
bevindt zich in het midden van het toestel,
wat zeer gunstig is voor bestuiving of voor
zaaiwerk, aangezien het zwaartepunt zich
niet verplaatst als de lading vermindert.
De vermindering in de aanschaffingskos-
ten komt ook tot uitdrukking in de prija van
de rotbladen die bij dit model is terugge
bracht tot 30 dojlar per stuk. Het toestel is
uitgerust met een 165 pk zes-cylinder motor
van de Aircooled Motors.
Notaris F. J. J. MOEREL te
Gouda zal op Maandag, 13
Augustus 1951, nam. half 8
in Hotel „De Zalm" publiek
verkopen:
1. WOONHUIS met schuur,
erf, tuin en "water a. d.
Ridder v. Catsweg 242, gr.
690 m2, geheel vrjj van
huur te aanvaarden.
2. PAKHUIS met afz. Boven
woning. en erf a. d. Kat-
tensingel 43/44, gr. 259 m2.
Huur: pakhuis 10.35 p.
week. bovenwoning 5.75
per week.
3. WOONHUIS met werk
plaats en erf a. d. Raam
123/125, gr. 75 m2. VrR van
huur te aanvaarden, (huur
bedraagt nu 6.90 p. w.)
I WOONHUIS met erf a d.
Corn. Ketelstraat 60, gr
58 m2. Huur S 6.— p. w
i WOONHUIS met schuurtje
en erf a. d. Boelekade 50.
gr. 63 c.a. geheel vtfl van
huur te aanvaaiden.
Aanvaarding op betaaldag
kooppenningen, uiterlijk 10
September 1951.
Bezichtiging als gebruikelijk
Kopers van perc. 1, 3 en 5 ge
lieven zich tevoren omtrent
zelfbewoning te verstaan met
de betrokken instantie.
Inl. en notities bij de notaris,
Crabethstraat 46, Gouda.
Telefoon 2601.
Mevr. v. d. AkkerKuipers,
tandarts, Zijde 33, Boskoop,
Tel. 369 vraagt een flinke
voor dag en nacht Zelfstan
dig kunnen werken en koken.
voor de huishouding, pl.m. 16
iaar. Rozendal, Pr. Hendrik
straat 103.
Nette
gevraagd P.G., in moederloos
gezin, 4 grote kinderen,
vader veel afwezig. Brieven
onder letter G., Boekh. T
Burger. Dorpsstraat 80. Wad-
dinxveen.
TE KOOP:
Amerik. loodsen, 9 x 30 m.,
f 4800; Rommerlj-loodsen, pl.m
11x30 m., f8500; keten In alle
maten, grote partij biels. Ver
der ramen, deuren, schotten;
draadglas 47x32, 4 f0 60
J. WOONING
Te koop aangeboden: z.g.a.n
met pick-up. Raam 83.
Chow-Chow met stamb.,
autocricks. 1 ijzeren werk
tafel, 1 duivenhok, z.g.a.n.
S. J. de Keiser, Rosendaal 26
Gevraagd:
voor de huishouding, zelf
standig kunnende werken,
's Zaterdagsmidd. en 's Zon
dags vrij. Voor goede kracht
flink loon. Mevr. De Jong,
Wijdstraat 24, Gouda.
Chemicus zoekt ruime, nette
ongem of ged. gem. geen be
zwaar Br. onder no. 8000, Bur.
van dit Blad.
Maximum drie regels 80 ets.
Met brieven onder nummer
10 cent. Kleintjes worden uit-
iluitend geplaatst b(j vooruit
betaling.
3evr.: thuiswerk voor de
ivonduren. Br. no. 1692. Bur.
'an dit Blad.
Spoed I Ter overname gevr.:
2 hutkoffers. Br. no. 4693 Bur.
van dit Blad.
Te koop: granieten aanrecht m
efvoerpljpen. t e.a.b. Na 4 uur.
Moordr. Verlaat 10.
Nette Juffr., zonder kinderen,
vraagt stop- en verstelwerk. Br.
onder no. 1702. Bur, v. d. Blad
Wij willen 1 flat. (4 k.) en 1 w
Centr. ruilen tegen 1 w. als b v.
Potgieterstr. of Kon. Wilh.weg
Uiverpleln 40.
Ter overname aangeb studie
boeken voor le, 2e, Se. 4e, 3e
klaa Handelsavondschool. On-
der de Boompjes 83.
Te koop: Herensportfiets. l.g.
$t. K. Edelman. Tempel D. 45.
Reeuwyk.
Te koop: pr. jongens- en meis
jesfietsje, z.g.a.n., lft. 6—12 J.
Goudseweg 90. Stolwyk
Te koop: Spaniel (zlndeiyk).
10 weken oud. Aaltje Bakstceg
no. 3.
koop: Damesfiets, geheel
ccmpl., merk Fongers. J. v. He-
negouwenstraat 15.
Te koop: z.g.a.n. gryze kinder-
wagen. Turfslngel 65.
met volledig pension Centrum
der stad. Br. onder no. 8010.
Bur- van dit Blad.
Te koop:
DODGE '37
(•pers
prijs. s.
daal 28.
i net meisje voor dag en
nacht. Br. onder no. 1685, Bur.
van difBlad.
Te huur: 2 flinke gestoffeerde
kamers met keuken, voor 1 of 2
dames. Br. onder no. 1887. Bur.
van dit Blad.
Te koop: transportfiets met tor
pedonaaf: dames- en herenfiets
compl.; jongensfiets. Groenen
daal 85.
Te koop aangeb.: Mosquito. In
pr. st. A. Verwey. Ham 38, Bos-
koop.
Wegens plaatagebr.
Ijskast. 220 volt. pi n
Catsweg 250a.
Te koop: Herenrywlel met vet-
lichting. l.g.st. v. d. Palm
straat 39.
Aangeb.: net kosthuis met hul.
seiyk verkeer en vrye kamer.
Br no. 1703, Bur. van dit Blad.
Te koop gevr.: stofzuiger, 127
Volt, liefst sleemodel. De prys
moet biliyk zyn. Br. no. 1704
Bur. van dit Blad
Voor zaken, plezl
Elke SpartaberRder een 1
125 ee f1125.—, 200 cc fi:
BOTHASTRAAT GOUDA TELEFOON 3727
het motorrijwiel dat
het beat voldoet
Voor zaken, plezier en sport
Elke SpartaberRder een tevreden motorrijder
125 ce f1125.—, 200 cc f1375.-
250 cc f1595 -
NOORDEGKAAF
DE MAN, DIE VOOR U ALLE VOOR
KOMENDE UURWERKEN REPAREREN'
iTlf KAN.
En zoals U weet Horloges en Klokken in
een week en Wekkers in een dag gereed
J. NOORDEGRAAF Horlogemaker.
Kuiperstraat 48 Gouda Telefoon 2847
Gemakkelijke betalingsvoorwaarden
Te koop. beste haardkachel,
geach- voor alle brandstoff.,
f 25.-. Adres: P. de Jong. 's Gra-
venbroekseweg F. 23, R'wyk
Te koop: goed onderh. motor,
Nw. Imperial 500 c.c., tegen bil.
lUke prys Burg. Brandtsti. 4,
Moordrecht.
Aangeb.: zlt-slaapkamer met
kost en Inwoning, hulseiyk ver
keer te R'wyk. Br. no. 1707.
Bur. van dit Blad.
Ga er in de vacantie op uit met een
Grote sortering. Gemakk. betalingsvoorwaarden.
vraagt
leeftijd 16 tot 20 jaar. Aanmelden In ons filiaal
Markt. Gouda.
fi
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1951
EERSTE BLADPAGINA S
WIJ menaen houden vsn tellen. Als
klein kind hebben we het tellen al
«leerd Het begon met het tallen van de
cadeautjes als we Jarig waren; later tel
den we de dubbeltjes en de kwartjes, die
we vsn ooms en tantes kregen voor een
goed rapport En nog later het aantal da
gen dat het duurde voor de vacanties be
8 Toen we ouder werden en de
maatschappij binnenstapten telden we de
opslagen, die we san het eind van het
jaar ontvingen we telden ons salaris na en
rekenden uit wanneer onze trouwplannen
|n vervulling konden gaan En nop later
telden we de tegenslagen in ons leven en
daarmee zijn we feitelijk blijven doorgaan.
Het was en het is een vreugdeloos tellen,
maar we kunnen er mbellijk mee oohou-
den Er zit iets aanlokkthiks in om te tel
len hoe dikwijls het ons ia tegeneelopen in
het leven. We schermeh er graag mee en
zo af *n toe vertelled we er over We
vertellen er over uit ejhn soort zelfbeklag,
om aan anderen duidelijk te maken hoe
moeilijk en hoe zwaar we het wel hebben.
WIJ tellen onze tegeoslagen. buister
maar eens In eigen kring, op kantoor
en in vereniging. Wij kunnen ze allemaal
opnoemen, één voor één. Wij herinneren
nog precies op ons duimoje wanneer ze
gebeurden Maar één ding vergaten en
vergeten we: n 1. om. zoals het verpje zegt.
onxe zegeningen te tellen, één vpor één
Ween. die zegeningen in ons levért nemen
we aan als iets vanzelfsprekend, daar heb
ben we recht Op. zo hoort het Het leven
behoort glad te verlopen, zonder tegen
slagen, Neen. die zegeningen tellen we
niet. En omdat we de zellingen niet tei
len is het in ons leven vMtaelöpen. in ons
oog vertroebeld en een troebeld oog
mist'een |uUM'M<k. WOUni verbitterd»
ménsen, sarcastische men«in. die allé hoop
verloren hebbefc Wii geloven niet meer.
In niets en injrti"mand Wïïj gaanAanzaam
onze ^ee enf tiffj tellen inaar. tellen
onze tegen si ajpej
TESAJA 40/hééft het ook f
J Daar stskt: ..Heft uw ogen
en tiet wie leze dingen gesflfei
die In getal hun heljr voortbi
ze ille bii nfme roept". In deze Sekst ligt
«de oplossing» van het probleem uyan zé
gelen. van uien mij. Als we zo ja*ag tél-
len laten w#dan oo een helderiwl tomer
avond eens dé sterren tellen en wten.
ons verbazerfover de macht van .Rein. Dié
ai deze sterren fceschspen heeft «h ze bi
nnmejroépt Als we' dit doen .flan zal
mfcSOTien otV ontt verhelderd wordjen. Dan
z'iljenlwe misschien tot de ontdekking ka
men. fiat hg|t verkeerd ls eeweeéfc en i*.
alléén maar onze tegenslagfn te <fl|"n. *n
de ieftrtingen te verget«rt. Dap «tijen we
misschien tot ide ontdekking komen, dat
Godiifek onze bitterheid Wan wegnemen en
zal wsgpemen Wis we tpti Hem kómen en
tot. Hém zeggert: ..Gil. o Ood Die zo rrtach-
tig zijft. dat Ge de sterrert bij name róeot.
kom Mi te hulo. fïelp' Nmij bij al miln
'«gerrtlagen houd thtl v|gt in deze wereld,
die zo donker ls en leid mij. Leer mij de
zegeriingen tellen, aarmee Gij mijn le
ven toch nog zo rijkelijk zegent."
H. T..Wj/
TNe actrice Julia Lambert heeft in de romart „Theater" van W. Somerset
Maugham een zoon, en vóór die jongéman in Cambridge zal gaan stude
ren, krijgt hij de gelegenheid, zijn beroemdé moeder eens te vertellen hoe hy
over haar denkt. „Toen ik nog een kleine jóngen was. stond ik op een a,vond
tussen de coulissen naar jouw spel te kijken. Wat je zei was zo ontroerend, dat
ik ervan moest huilen Ik was er helemaal van overstuur. Ik weet niet goed. hoe
ik het zeggen moet. ik voelde me verheven: jk had vreselijk medelijden met je.
ik voelde me een echt klein heldje, ik had het gevoel, dat ik nopit meer iets
gemeens of stlekums zou doen. En toen moést je achter op het tpneel komen,
dicht bij de plaats, waar ik stond: de tranen *troomden over je wangen; je stond
met je rug naar de zaal en met je normale gtjH zei je tegen de toneelmeester
„Wat voert die verdomde electricien met het TI- u-u 1 An'
hij het blauwe uit moest laten". Eij in dezelfdi
het publiek en met een kreet van smart ging
dat het allemaal geveihsd was. ]brak er iets 1*
in je geloofd. Ik was één keer voor de mal ge)
weer voor de mal te worden gehouden
Iht uit? Ik heb hem gezegd, dat
Idem draaide je je topn om naar
door met de scène (Toen ik zag.
it. Sindsdien heb Ik nooit meer
iden; ik nam me voor, om nooit
Nel Hermsen komt terug. D* Nederlandse
tenniskampioene Nel Hermsen. die «nkele
degen geleden te New York aankwam voor
een tennistrip door de Verenigde Staten, i»
in verband met het overlijden van paar
moeder weer op weg naar Nederland.
7o gaat de jongen voort met zijn moeder
te ..ontmaskeren" Hij vertelt haar.
hoe ze óók in het dagelijks leven toneel-
speelt, omdat het haar een tweede natuur
it geworden.
„Je speelt toneel, wanneer er hier een
feestje ia. Je acteert tegenover het per4',
soneel. tegepover vader, tegenover mij. Jet]
bestaat niet. je bent alleep maar de on-^
telbare rollen, die Ie hebt gespeeld Als Ik
je een lege kamer zag bipnengaan,,heb ik
som* plotseling de deur willen openen,
maar ik durfde niet. luit angst dat ei; nie
mand te vinden zou
Terwijl de Jongen praat, vpelt de
vrouw zich a» de moeder v»n Hgmlet. die
ook de wreedste critiëwluan haar zoon kreeg
te verduren. Onwillekeurig spelen haar ge
dachten, dan iret.de mogelijkheid, om en
zij heeft er hét figuur lyftorl zélf Hamiét
te spelen, ieté wat oor u -- »---
Miss SiddonsLen Saral
gedaad. De jdngeji pi"
luiste® beklegidjften
situatie al ln'Himletv
tlseefï if,
Datffl» het
in sur-
l-eoptm Meul
nen. Wfcar dU,.
door dN.Vj P.
Amsterdam. U
Het f&este gedeelte.
zich firMamenballen. er)
«et MJwghtfn's procédé
soon. Julia Lambert -
loog door té laten d«nl
tussen haakjes zijn'ge
ongecensureerde éerlijkhi
teren met j3e gepblijdte
van hetgeen zij zégt. eeb
dat de bejgarde Amerikafplsc toneelsch?
ver Eueene O'Neill al ln l«2j8 experiment!
beproefde in ..Strange Interlude", dus dat
zeker niet van hém is en dat hij ook maar
slordig, al* hij er toevallig een» zin ln heeft,
toepast, voor het eerst (en voor het lsatjsti
consequent, zinrijk en meeslepend in bet
boven omschreven gedeelte.
i leesbaar boek ia „Theater" van So
merset Maugham zeer zeker. Als ge
vierd toneelschrijver, die dus behoorlijk
haar voorgangsters
Bernhardt hebben
[at en praat, en zij
haar fantasie de
jjioudingen dramas
i uit de roman
in 4(ëp verlp-
"(tup-
w apart
in de Muid
ampen en SHh..
clq ls veracRe-
rdt
ugenachtig
cédé overi
Dat het een diepe bevrediging moet geven, dichter te zijn en door middel van het
gedicht zyn gevoelens te kunnen overdragen op anderen het is een opvatting. di« men
nogal tens hoort verkondigen, doch di« daarom nog niet Juiat behoeft te zijn. Want ho*
staat het eigenlijk met dat „overdragen van gevoelens"?
Het mag dan waar zyn. dat het gedicht de lezer in de meeste gevallen een kijk e gunt
op het aanleidend gevoel van de dichter, toegang er toe verleent het hem zeker niet. Dit
gevoel is hier immers niet meer in zyn oorspronkeiyke staat aanwezig, het werd gelou
terd en omgezet en het gaf het aanzyn aan een vormgeheel, dat juist als vorm zyn
wetmatigheid en zijn geluk in zichzelve heeft En dat geluk is het. wat de lezer in eerste
Instantie ervaart, hoe smarteiyk het T» j». T
gevoel van de dichter, hoe somber
zijn toon en zyn visie ook mogen
zjjn.
Geen winst zonder verlies, het
Bidt »«k hier. Gewonnen werd het -»«» b.,£
in zichzelf ru.tende en seldiüe ven -«< a°"? ka" V m"
een vorm waarin het leven zich als
ichoonheid openbaart, maar ver
loren werd de warme onmiddeliyk-
heid van het geleefde leven.
Tegen dit verlies nu komt Leo
Vroman in „Voor wie dit leest" in
«rz... Hi) wil hot gedicht „iet .1.
Gedruktletters laat tk hier kijken.
met myn warme mond kan ik niet spreksi*.
O. als ik troosten kon. dan kon ik wenen.
Kom. leg Uw hand op dit papier, mijn kind;
Verzacht het vreemde door de druk verstenen
van het geschreven woord, of spreek het uit.
*en vorm van tot schoonheid gelou
terd leven. Hij zou met geheel zijn
ben menigen een vreemdeling gebleven
en tuien ik griefde, weet ik niets te geven:
wu J6ÏCII 1 IJ f.u U I1ICI KCIIZ.OI OIJM
warme en liefdevolle menseiykheid li'fd' l' het em®e'
ln zyn gedicht aanwezig willen zyn,
zodet er een wezheiijhe ontnr.etin, LZ'Z
zou kunnen ontstaan tussen zyn K__
l»r»r *n V.I4 A» tOt Ut «U» slapend» UOOTOOOOg
lazer en hemzelf. Daarbij zou hij da nu
die mij het potlood in de hand bewoog
tot ik mij slapende voorover boog
over de woorden die Gij wakkerletst.
gavenda zyn
„en door de letters heen van
dit gedicht,
kyken in Uw levende gezicht
«n hunkeren naar het smelten van
Uw pijn."
o*. u,».*..
z)i kunnen ziek kun naaktheid niet vergeven
en laat Uw blik hun innigste niet raken
Ik zou wel onder deze bladzij willen ztfn
en door de letters heen van dit gedicht
kijken in Uw levende gezicht
en hunkeren naar het smelten van Uw pv«-
geworden, te oreren over „de fun
damentele eenzaamheid van het
individu". Hier echter wil een mens 'n "w""n~J""JsTJ'lL't breven
dementen komen en hii rukteen H"U
de begrenzingen ven het gedicht git „.„echte brief.
Bh?. Niet' 'dfir gerust, en „,.e. nte. de (.edecht.
feven" A. tl? 2.' .Hn du u imr w,ri
leven la zyn devies en zo ligt zyn -
vertrekpunt niet in het schoonheids- lk heö zo ttej'
verlangen, maar in de liefde dia Uit: „Gedichten Vroegere en Latere
uitgaat naar da mademens. LE0 VROMAN.
achtffllie coulissen heeft kunneh kijken, had
meniJjntussen van Somerset Maugham een
|end beeld van het Engelse toneelle-
jpgen verwachten. Maar het Engelse
■ver» bleef slechts decor voor de
ffimedie van het persooóiyke leven
i|ia Lapibert. Dat decor dringt zich
Het is luchtig getimmerd en vluch-
jtleur gezet, nochtans kepnelijk dPor
f die er alles van *weet en er Rog
jeer van zou jkunnen vertellen, doch
'i doet, omdat hy er tenslotte te goed
U. Hij is hapdig. handiger dan bij
J 't begin van deze qeuw Bernard
Kwas. een schrijver met veel gevoel
hneel. die zich éen tyweecle Shakes-
Rvaande, doch die zijn beurt moest
||en. maar ongeduldig werd en voor
alle deuren dichtimeet met zijn
f onthullende rorrums „De Geraf-
?n" «n ..Mombakkes" Bomerset
fghjlm 1 i|pht zijn hart <j|an ook pas nó
Hnen»len vad deïftogst, die hem
ft. fan de Rivièraelfe leven als
B
dii Maurier-i zelf stammem
jbemde toneelfajmllle. heeft,
tjhaaj- récente rom*p ,.De Pari
Hjneeps haar aandeel tot de ontfttyl-
k hei lege levin van tie berocim
ar vple'de weréffld in aanbiddtnf*
jéveijfl. ^daar zygfcon fiatkondfr
***■*-% berokkenen. bm»t zij.
revienuém die1eeö| bewei
«van haar>| ronfan-ilj „Rebfj
In. en afgézieijl ooi var)
Jyoor baan» boweaw niets'
lééft te maken' Heffer**""
l|kan hebblh is rtM>e
èjberoem/jlé acteurMBi
'~n haar fcrootvadir.
voor lfet tonp^( bj
de graf'
noge legde, ij
at etreurensWaijtrêiui
at omerset Maugham
•uw over de géesteiyke
Jul i Lain beft (voor i
'el h t meest model heeft gesti
e te delén. Alle tot gemeénplj
j oVe ;drijvingen van het lee,t
di$ van zo h steT, die enfin, mep
mèar wat de oon er van zegt in de aanhef
va'n deze kroi iek vormen de grondstof
voor tie ópboi w van het karakter (al$ men
nog van een karakter mag spreken), zo'n
ster die nogal „show" door het leven gaat
aan de arm van een middelmatige echtge
noot. De echtgenoot heeft zich een tijdlang
als bijzonder mooie jeune premier kurftien
handhaven, maar bezit als krentenweger
de bijzondere begaafdheid om met succes
een eigen theater te leiden, waar hij geheel
ir. opgaat, tot hy zich ook aan regie waagt,
hoewel hij aandoenlijk dom is. iets wat de
wereld niet weet.
Het boek begint als Julia 46 is. Tot dan toe
volledig in beslag geweest zynde met de
zorg voor zijn carrière, heeft de echtgenoot
Julia aan zich weten te binden door zijn
waardeloze sex-appeal. Julia is eenvoudig
als <en vlieg aan zUn honingzoete onbenul
ligheid biyven kleven, en dat is haar red
ding geweest, anders zou zy wel vroeg de
goot in zyn gegaan, omdat zU een moraal-
loos wezentje is. Of anders zou zy aan een
provinciaal repertoire-theatertje zijn biyven
hangen, als plaatseiyke beroemdheid.
Somerset Maugham maakt overigens dui
delijk genoeg voelbaar, dat zo'n provinciaal
repertoire-theatertje meer voor de toneel
cultuur van Engeland te betekenen heeft
dan de grote honingpot Londen, want die
eerste regisseur van Julia Lambert, in
Mlddlepool "t mag een gek *(jn is een
vént. een artist, een man die bezeten is van
de muzen. HU doet. in de verte, een beetje
aan Sjaroff denken (die zich overigens be
ter schUnt te hebben „geïndustrialiseerd").
Maar als Julia Lambert's de belangstelling
voor de mooie krentenweger. die haar man
is. kwijt raakt, heeft zy, die toch een
figuur werd. die grootse ontroeringen
wist aan te richten, die vereerd wordt als
een prinses en zeker wel drie hertoginnen
tutoyeert (dat blijft in Engeland altijd nog
een maatschappelijk ideaal), als deze Julia
dan wat losgeslagen raakt, heeft zij zo wei
nig eigen houding, zo weinig goede smaak,
zo weinig distinctiedrang, dat zy de prooi
wordt, willoze prooi, van een volstrekt on
betekenend ladykillertje. wiens naam zy
aanvankeiyk niet eens kent.
In een oppervlakkige kwebbelstyi. die
voor geen enkel sleutelgat halt maakt en
waarin het begrip God als een achteloos
voortgeschopt kiezelsteentje mee moet. ver.
telt Somerset Maugham in „Theater" van
de voorstadia en van het uitwoeden van
Julia's platvloers vermaakje, en men mag
er dan haar waarde als mens naar afmeten.
In „De Romeinse Lente van Mrs Stone",
heeft de jonge Amerikaanse toneelschrijver
Tennesee Williams een actrice, die evenals
Julia Lambert uitgespeeld raakt, eenzelfde
avontuur laten beleven, maar hoe briljant
ia z y n stijl in vergelijking mat dat ge-
Op het feest, dat ter gelègenheid van zijn
nieuwe collatie mode-ontwerpen onder
arleston-periode 1925" in
werd, verschenen d" be-
'.tator Jaques Fath en zijn
teel als Charlie Chaplin en
the Kid".
Parijs gehou
kende mode
zoon op het
Het Amerikaanse departement van land
bouw heeft alle Invoer van boterolie. aard-
nutenolie. aaèdnoten voor pindakaas en
vetlozfe gedroogde melk verboden. Dete
maatregel Is gjpnomen «p grorid van de be
paling in de nieywe wet op d^ economlache
controlemaatregelen, ft aarbij Invoer van
agrtrUche producten kan worden verboden,
wannfer dese padellge invloed heeft op de
binnehlandsë markt. li
Volgens regeringsfunctionarissen zullen
voornamelUk Denemarken. Noorwegen
Zwitserland en Nederland door het In
voerverbod worden getroffen.
De invoer van kaas en caseïne ls gecon-
tineenteerd op basis van een percentage
vafujdë gemiddelde jfc'arlljkae invoer van de
lffipté tyd. zo deélde heb Amerikaanse de-
nartement Van landbouw, heden mede In
$e periode van 9 Augusti|s tot 31 Deceijpblfer
ai. zal de invoef van kaas in de Verenigde
Sjlaten nlèt mefr mogen bedragen dan vijf
t4aalfden van de gfcmlddelde Jaarlijkse in-
vttfcr in de basfeperiode 1948 1949 en 1950s
D« dnVoer van ^raseiné zal beperkt wofden
t« vijf twaaÜkien van dp hoeveelheid; die
.Vtterd wfWii in hèt belastingjaar, dpt 30
"j.l. is gféindlgd.
jBfperkinfi run <le) «rrlftijd
bij jiaijien en Tilanut
'/ra-'htLR, ©feUnt der werjiïemers van de
tixtielfebiféw Jansen en Tnanus te Vrie-
zinveen zaf, binnenkort slechts 26 uur per
\0èek kunftén, werken. Dè directie heeft
zich genoodzaakt gezien J een dergelijke
maatregel t# treffen tengevolge van het ge
brek aan afzetmogelijkheden.
Het gaat hier om 800 vfen de duizend
werknemers by deze fabriek. De eerste
helft van de week werken zij normaal,
maar' Donderdag en Vrijdag en Zaterdag
zullen slechts 200 arbeiders in h<ft bedrijf
terecht kunnen. Voor de hierdoor gedu
peerde personeelsleden is een wachtgeld
regeling opgesteld, welke nog door de mi
nister van Sociale Zaken pioet worden
goedgekeurd.
(Van onze financiële medewerker)
]TET BEZIT aan Amerikaan»* waarden.
vóór de oorlog één van onze belang-
rUke activa en bronnen van Inkomsten, is
de laatste Jaren noodgedwongen aanmerke-
l(|k verminderd. Ook de jongste transactie
van Philips Gloeilampen. waarbU de ven
nootschap Amerikaanse aandelen koopt
voor de opbrengst van de 4'/t dollarlcning
en die aandelen in New York verkoopt, be
tekent' een verdere liquidatie van ons bezit.
Niettemin kan het rechtstreekse belang b(|
de New Yorkse beurs voor ons land nog op
ettelijke honderden millioen dollars worden
aangenomen en het koersverloop te Ne\y
York U voor de Nederlandse fondsenhouder
en indirect voor de Nederlandse volkshuis
houding nog altyd van grote betekenis.
Temeer ls dit het geval, omdat het koers
verloop van de New-Yorkse beurs een aan
wijzing ls voor de ontwikkeling van de
Amerikaanse conjunctuur, welke op de gang
van het bedrijfsleven in ons land van grote
invloed is. Bij een opgaande conjunctuur
wordt, de export naar Amerika uiteraard
gemakkelijker en zal ook de bereidheid om
aan Europa verdere financiële steun té
verlenen, groter zijn dan by een langdurige
depressie En beide zyn voor Nederland
dringend nodig.
Het valt niet te ontkennen, dbt 'zioh in
Amerika de laatste tyd depressjfever-
[schljnselen hebben voorgedaan, gebaard
gaande met een prijsdaling op de goederen
markten en een koersdaling op de New-
Yorkse beurs. Het indexcijfer van Moody
Ivoor de groothandelsprijzpn daalde van 532
op il'Februari jj. tot 465. het indexcijfer
voor Industriële aandelen van 201 op l
Met tot 244 op 1 Juli. dat van Spoorweg
aandelen van 88 52 op 1 Februari tot 73.16
op 1 Juli én een paar weken geleden waren
de verwachtingen ten aanzien van een her
stel mefjhoog gespannen. De zware belas
tingen, welke aan het bedryfsleven zyn en
worden Spgelegd. zouden, zo meende men.
een .zodanige dfuk op de bedrijfswinsten
uitoefenen dat met kleinere winsten en
ilagerel dividenden miflëst worden gerekend,
fen intierdaad kan ift vele bedrijven een
lerugnurg worden geconstateerd, met name
in de'«rote staalconcerns én ^e bedryven
van vérbruiksarflkelen. zomede in de auto-
mobieienbranche.
Trumfn heeft, teneinde een inflatie als
gevolg Tvan de defensieopdrachten te
voorkomen, Ingrijpende maatregelen voor-
kwebbel. En hoe arm blijft tenslotte de ver
klaring van het phenomeen Julia, een phe-
nomeen dat de burgers in een roes van ont
zag en eerbied de hoeden in de lucht doet
gooien en dat die burgers wel beroven zou
van zyn laatste illusie als zij wisten hoe
stumperig hun ideaal, dat jarenlang in bezit
werd genomen door de heldinnen van het
moderne en klassieke repertoire, die nieta
van haar ontzagen, die zich in haar wezen
nestelden als uitvreetsters van de brutaal
ste soort, tenslotte ook eens aan zichzelf
probeert toe te komen. En wat rest haar
dan van „zichzelf?" Niets dan een brokje
hunkering naar liefde van wie of wat ook.
't hoeft niet eens een naam te hebben. Dat
restje heeft Somerset Maugham een beetje
wraakzuchtig om al'het geduvel dat hy met
,,dat arrogante toneelvolk'' gehad moet heb
ben. losgepeuterd van de glorieuze theater
sfeer en hy heeft het grimmig-ironisch in
zijn roman te kijk gelegd in de intimiteit
van het gesloten vertrek. Dat is unfair. Het
is psychologisch goedkoop ook.
Het probleem Julia is veel groter te zien,
zéker zo open en toch niet zo illuaie-dodend.
En dan behoeft niet eens een beroep op het
inenselUke mededogen te worden gedaan,
maar op begrip, begrip voor de dwangposi
tie waarin het kunstenaarschap een mens
brengt. Somerset Maugham, een oude rot in
de kunst heeft zich te veel met bijoogmer
ken van zUn kunstenaarschap bezigge
houden. kon ons Julia niet geven zoals zU
la. of niet beter dan hijzelf is: een zeld
zaam begaafd auteur, die «Un schaapjes
op het droge wist te schrUven ten koste van
iets, iets onnoembaars, waar de muzen
"s nachts op de stoep van sün villa aar
Rivièra om zitten te huilen.
De waarlijk grote toneelroman moet nog
altijd geschreven worden. Mischien door
iemand die er helemaal los van staat. Maar
hoe kan dje dan wéten!?
„Theater" is intussen een leesbaar boek,
een goed geordend ensemble van feiten die
wij in hun oppervlakkigheid al wel ken
nen.
W. WAGENER
(Advertentie)
Op hét IJaelmeer la gistermiddag. VI*
kilometer Oost-iNoprd-Oost van de vuur
toren van Marken, een Lemmer aak. Piet
Hein 2, die deelnam aan de Flevorace Pam-
Eus—Enkhuizen, tengevolge van een wind-
oos omgeslagen.
De vier inzittenden, de heren H. van
Wingerden Jr. Van Maurik en Lugtenburg
uit Gorinchem en de 22-jarige W. Brakel uit
Haarlem sloegen overboord. De drie eerst-
genoemden werden door opvarenden van 'n
jacht gered De heer Brakel verdween even
wel onmiddellijk in de diepte en men heeft
geen kans gezien hem te redden.
Schaap naar FraqkrUk. Na een nieuw
overleg met de vertegenwoordigers van de
tweede klasse profclub Toulouse heeft de
Gooispeler Rinus Schaap alsnog besloten
naar Frankryk te vertrekken. Vanmorgen
is hij naar Amsterdam gereisd om daar over
te stappen in de ParUse trein.
Buizen ter lengte van zeven en een halve
meter kunnen gemakkelijk worden ver
voerd in de laadruimte van de Fairchild
C 119. een militair vrachtvliegtuig, dat
Canada geleend heeft van de Verenigde
Staten om buizen naar de ujilctemis te
brengen. Het wordt geladen op het vlieg
veld van Seven Islands nabij Quebec. De
buizen worden gebruikt voor drainerings-
werkzaamheden bij de aanleg van een
weg van Seven Islands naar het te ontgin
nen nujngebied in Knob Lake in Labrador.
Alle machines en hulpmaterialen worden
door de lucht vervoerd.
gesteld, die hun uitwerking niet heb-
iben gemist Met name de faciliteiten van
het in Amerika In zwang zUnde afbetallngs-
systeem zijn verminderd Wel waren do
netto-winsten van 518 ondernemingen na
aftrek van de belastingen in het eerste
halfjaar van 1951 nog 3'hoger dan ln
dezelfde periode van het voorgaande jaar,
maar was grotendeels aan de nawerking van
de hoogconjunctuur van 1950 le danken.
Want in vergelijking met het tweede half
jaar 1950 was er een teruggang van 14"».
Ook zijn de betere resultaten van het eerste
halfjaar 1951 uitsluitend aan de uitkomsten
van het eerste kwartaal te danken; het
tweede kwartaal geeft een lichte achteruit
gang te zien. vooral wat de automobiel-
maatschappijen aangaat.
H| et is nu maar de vraag hoe de toestand
I zich in het tweede halljaar van 1951 zal
Iontwikkelen. Daarover bestaat in de Ame
rikaanse pers ;geen eenstemmigheid. Op
vallend is echter dat, hoewel de goederen-
prijzen in Amerika de laatste weken niet
noemenswaard gestegen zijn, de Newyorkse
beurs een geheel ander beeld vertoont en
de koersverliezen van de laatste maanden
ten volle heeft ingehaald. Het indexcyfer
voor Industriële aandelen, van 260.71 op
1 Mei tot 243.98 op 1 Juli gedaald, heeft zich
tot 265.21 op 6 Aug. hersteld, dpt van Spoor
wegaandelen is van 73 16 tot 82.80 opgelopen.
Wel is er de laatste dagen weer een kleine
reactie geweest, maar voor industriële aan
delen is het niveau thans hoger dan dat van
de laatste twintig jaren.
jDe beurs verdisconteert, zoals men weet,
dikwijls in nog sterkere mate de toekomst
dan het heden en het verleden en de
recente uitspraak van Truman, dat. nu op
zUn prUscontröle-maat regelen amendemen
ten zUn aangenomen, welke in vele opzich
ten een verlichting betekenén. inflatie niet
te vernpUuen Is. heeft biykbaar als een
stimulans voor Wallstreet gewerkt.
Eep feit is, dat de bepaHngen ten aan
zien van het afbetalingssyajeem weer zUn
verzacht. Het bedrag, dat contant moet
worden betaald, is van 25 tot 15'verlaagd,
de afbetalingstermijn is van 15 tot 18 maan
den verlengd, hetgeen voor de bedryven,
welke huishoudelijke en televisietoestellen
produceren, zomede voor de auto-onder
nemingen van groot belang wordt geacht.
Tn hoeverre Truman gelijk krygt en een
-* nieuwe inflatieperiode in de V.S. moet
worden verwacht, valt op grond van deze
simpele gegevens echter niet te zeggen.
Daartoe zijn er te veel factoren, welke het
Amerikaanse bedrijfsleven beheersen. Posi
tieve voorspellingen zyn met name specu
latief, omdat nog niet valt uit te maken, hoe
tenslotte het effect van de defensie-opdrach
ten zal zijn. Bij de beoordeling van de be
drijfsresultaten over het eerste halfjaar
1951 wordt er in de Amerikaanse pers op
gewezen dat deze voor de gang van zaken
in het tweede halfjaar niet normatief zyn,
omdat de bewapeningsopdrachten nog
slechts in hun aanvangstadium verkeren.
Verwacht wordt, dat die defensie-opdrach
ten in het lopende jaar 15 S 20 milliard
zullen oedragen en dat zij niet meer dan
10 15" vah de totale nationale productie
zullen opeisen. Het is echter duideiyk, dat
ook zulk een betrekkelijk klein percentage
voor de resultaten van het bedrqf van de
grootste betekenis kan zyn, omdat het daar
door mogeiyk zal zyn de productie der be
drijven tot het maximum op te voeren en
op die wijze de kostprijs van de producten
tot een zo laag mogelijk peil terug te
brengen.
Hier staat dan- weer tegenover, dat als,
mede door de credieten aan het buitenland
en de uit de opbrengst daarvan gefinan
cierde importen van Europa en Azië, een
prysstyging in Amerika optreedt, ook aan
een verhoging van de lonen niet valt te
ontkomen. De ervaring heeft echter ge
leerd, dat niettemin de bedryfswinsten, in
geld uitgedrukt, in een dergeiyke periode
sty gen en deze vormen tenslotte de beweeg
kracht voor de Newyorkse beurs.
Het feit, dat men te Amsterdam bereid is
thans voor de dollar een agio van 15*/» te
betalen, duldt er op, dat ten onzent t.a.v.
de dollar en de bedryfsontwikkeling in de
V.S. nog altijd goede verwachtingen wor
den gekoesterd, ook al speelt het beperkte
aantal Amerikaanse aandelen, dat hier be
schikbaar is, een grote rol.
4)
En zy kwam het postkantoor binnen, alsof
*U een bevel tot Inhechtenisneming van de
beheerder had en ook van plan was. dat
onmiddellijk ten uitvoer te leggen.
Toen zij haar boodschap had gedaan en
«tond toe te kyken, terwyi de grUze beheer-
PakJ® voor haar dichtbond, waagde
nlj het de vraag te uiten, die op dat moment
•«n ieder op de lippen lag.
Mag men vragen. Juffrouw Elizabeth,
of u zelf op de Grange zult blUven wonen.
n" mijnheer er niet meer la?
Natuuriyk zal ik dat. Wat dacht u dan?
wel. juffrouw, we vroegen ons af. of
•boneer John.
Doodal Jaren, anauwde zy terug.
Toen keek zy de winkel eens rond en zei:
Hoog tijd dat hier eena een en ander
lorepareerd wordt.
—IT Juffrouw, zei hy aarzelend, lk heb
mijnheer daatijds al eens een of twee keer
Voorgeateld....
Maar zU onderbrak hem. ttrwyi haar
scherpe ogen in iedere hoek van de oude ver
vallen winkel rondkeken en er een diepe
rimpel in haar voorhoofd verscheen.
Doet er niet toe. wat u hem voorge
steld heeft. Hij is dood en alle voorstellen,
die u te doen heeft, moeten aan my gedaan
worden en aan niemand andera. Ztln de
andere kamers even erg als deze? Dit huis
is zelfs niet geschikt als varkensstal.
tenminste niet voor een varken, dat enig
zelfrespect heeft. Laat my de rest van het
huis ook eena zien.
Dat deed hij maar al te graag. Het wa>
een van de meest verbazingwekkende ver
zoeken, die hem in 20 jaar tUd gedaan wa
ren. Als hij. of een van de andere dorpsbe
woners. het indertyd eens gewaagd had te
gen de oude Barraclough te klagen over de
slechte ongezonde toestand van hun wonin
gen. dan waa hy met vage beloften afge
snauwd. Nu kreeg de beheerder van het
postkantoor eindelijk weer hoop toen hij
juffrouw Baraclough het huU rondbracht.
ofschoon haar manier van doen nog verre
van geruststellend was. Want op het ogen
blik. dat hy haar enige zeer frappante ver
zakkingen en andere afwijkingen begon aan
te wijzen, viel zy hem scherp ln de rede:
Denkt u soms dat lk geen ogen heb?
En nog dieper zakte zijn hoop, toen zy
enige tyd later in de winkel haar pakjes
byeen raapte en zei:
Ik laat mijn rytuigje hier voor de deur
staan Zorg dat niemand er aan komt voor
ik terug ben. Goedenmorgen.
Ongeveer drie uur later zag men haar te
rugkomen. in de dogcar klimmen en moppe
rend en met gefronst voorhoofd wegrijden.
Maar die avond werden in de dorpsherberg,
de Grimston Arms. de gebeurtenissen van
die dag druk besproken Want het bleek, dat
zy ieder huis in het dorp op zyn beurt had
bezocht, ofschoon iedere bewoner even
kortaf behandeld was als de beheerder van
het postkantoor. Het scheen, dat slecht» één
van de bewoners zo stoutmoedig geweest
was te vragen, of zU van plan was. ver
anderingen aan te brengen. Maar toen hij
niet anders ten antwoord gekregen had dan
een scherp:
Dat is myn zaak, had hy het niet ge
waagd om nog verdere vragen te stellen..
De volgende dag was er echter een mira
kel gebeurd in de vorm van een aannemer,
die met zyn auto het dorp was komen bin
nenvallen en daarna van hui» tot hui» was
gegaan, terwijl hU uitgebreide aantekenin
gen maakte; een koele criti6che en zake
lijke man in dat opzicht verschilde hij
niet veel van juffrouw Barraclough die
slechts één fomule had. die hy tegen een
ieder ten beste gaf
Ik treed op ingevolge instructies van
jufrouw Barraclough. Zij wil een schatting
hebben van alle nodige reparaties en zij
heeft mij gezegd, dat alleen dèt wat redelijk
is, in overweging zal worden genomen.
Aan het einde van zijn rondgang, die bijna
een gehele dag in beslag nam. zag men hem
in zijn wagen stappen en in de richting van
de Grange wegrijden, waar hy volgens de
butler twee uur met zijn gastvrouw in de
bibliotheek doorbracht. Maar de volgende
dag kwam er een legertje werklieden in het
dorp aan en begon het aan de reparatie van
de bouwvallige oude huisjes. En toen ging
het tot de verbaasde dorpsbewoners door
dringen. dat de wonderen toch nog niet ge
heel de wereld uit waren
Een maand later liep een deputatie van
drie mannen in hun Zondagse kleren lang
zaam en plechtig de opriilaan op. die naar
de Grange leidde. Het waren de beheerder
van het postkantoor, de wagenmaker en de
eigenaar van de Grimston Arms, die alge
meen beschouwd werden als de drie meest
vooraanstaande mensen uit het dorp. Want
sedert de dag. dat zij haar gedenkwaardige
ronde door het dorp had gemaakt, had men
geen glimp van juffrouw Barraclough te
zien gekregen en nu waren ten slotte de
werklui van de aannemer verdwenen en
hadden zy schone nette huisjes achtergela
ten. die van top tot teen hersteld waren,
alsmede even trotse en verrukte bewoners.
En deze hadden besloten, dat er iets gedaan
moest worden om aan de bewoonster van
de Grange duideiyk te maken, hoezeer haar
pachters waardeerden, wat zy voor hen had
gedaan. Als de berg dan niet naar Moham
med wilde komen, dan was het de duidelijke
plicht van Mohammed om tot de berg te
gaan.
Nerveus en weinig op hun gemak wacht
ten zij in de grote hall. hun hoed in hun
hand ronddraaiend. Alleen de beheerder van
het postkantoor was hier vroeger reeds ge
weest en dat was twintig jaar geleden. Zy
keken naar de massieve stenen bogen en
naar de twee geharnaste gestalten, die de
toegang tot de grote trap bewaakten, de
reusachtige haard, waarin een vuur van
houtblokken vlamde en naar de dierenvel-
len. die op de stenen vloer lagen
En toen kwam de butler weer uit de salon
te voorschyn en hield de deur open.
Deze kant op. alstublief zei hy.
Juffrouw Barraclough keek op. toen zy de
kamer binnenkwamen en fronste de wenk
brauwen Er lag een boek open op ha«r
knieën en op een tafeltje naast haar stond
een hoge kandelaar. Met het vlammende
vuur daar voor en de rest van de kamer in
het halfduister, strak rechtop zittend met
haar handen gevouwen in haar schoot en de
Perzische kat op het haardkleedje aan haar
voeten, leek zU wel een sprookjesfiguur.
- Wel. wat is er nu weer? vroeg aij
streng.
Door zyn metgezellen naar voren geduwd,
schraapte de beheerder van het postkantoor
zijn keel en stak ondanks zyn zenuwachtig
heid moedig van wal.
Onze verontschuldiging, dit wij u nog
zo laat lastig vallen, juffrouw, maar men
moet nu eenmaal zijn tyd gebruiken en eën
vogel in de lucht is beter dan tien ln dc
hand. eh.... ehdat wil zeggen, we zUn
gekomen, juffrouw om u te zeggen, hoe erg
dankbaar wy u zyn voor alles, wat u voor
ons gedaan hebt; wat de oude heer altijd
beloofde, maar nooit deed. ten minste
hier raakte hy even verward, daar het tat
hem doordrong, dat hij kwaad sprak van de
doden hij was het ongetwyfeld van plan.
maar vergat het dan weer. zodat wy alle
maal u willen zeggen, juffrouw, hoe erg
dankbaar wU u zyn en uit' naam van het
hele dorp. die allemaal graag gekomen wa
ren. als zy niet bang waren geweest u te
veel te storen, juffrouw hier hield hy even
op om adem te scheppen en te trachten zicJi
te bevrijden uit de grammaticale doolhóf,
waarin hy zo langzamerhand verzeild was
geraakt zodat wat wy te zeggen hebbel1!,
is. dank u van ganser harte, juffrouw én
moge God u zegenen, voor uw goedheid.
(Wordt vervolgd).