Z
piö filae
Kodak
ïilm
Het Zilveren Koord
*30*.
Vreemd avontuur van Nedei^andse zeelieden
TURK kwam logeren en ging
ER MET DE KAS VAN DOOR
Slavernij in vorige eeuw in
Goudse nijverheid
G.Z.C. - geraffineerd - maakte 't IJ
heel verlegen
De Fransman Le Morvan in tragische eindspurt
verslagen door Mareeh Hamad
Engelse tanker voer in opdracht
van Moskou
Vliegtuigbenzine
voor Korea?
Radioprogramma
voor morgen
Achtergebleven padvinders
vonden het pad naar huis
Duitse minister van verkeer in ons land
Er zijn geen zeehavenuitzonderings
tarieven, zegt dr Seebohm
Minister juicht haven
overleg toe
Minister Lieftinck
naar New York
Beiirsoverzielit
Import van pelsdieren uit Canada
export van pelzen naar Amerika
Grote fokkerij te Eist
BEURS VAN AMSTERDAM
-
door J. P. VALENTINE
Goudse jeugd in Hellendoorn
Jongens bonden hem
later aan de mast
at <ry
AAR.
ANNEER.
Blik op de sociale toestand van 1850
Kinderarbeid op
de lijnbanen
Vijf saluutschoten voor de hoofdklassers
Prima start in de
promotiestrijd
Jan van Hemsbergen ook over het Kanaal
P.Z.H. huldigde
een jubilaris
Een „verontrustende" verrassing
IN HET BRANDPUNT
ERSTE BLAD - PAGINA 3
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1951
(Speciale berichtgeving)
Een vreemd avontuur noemt de heer J. Dörr, wonende In Den Haag, zijn reia met de
Engelse tanker Aater, waarvan h|j Zaterdagmorgen. vrU aterk vermagerd en een tikkeltje
gedeallluaionneerd omdat h(j over de hem toekomende gelden aal moeten procederen, la
teruggekeerd. Uit zijn verhaal treden twee dingen sterk op de voorgrond. Het blUkt n.l.
nog mogelijk, dat een Engelse rederij, welke haar hoofdkantoor in Londen heeft, recht
streekse opdrachten uit Moskou krijgt, voor het maken van reizen, en dat de belangen
van Hollandse zeelieden in Port Said allerminst b|) de huidige Nederlandse consul in
vertrouwde handen zijn.
Daarbij is het van geen belang, dat er momenteel een Engelse plaatsvervanger ais zodanig
fungeert. Veertig Nederlanders zijn door het monsteren op de Aster min of meer In de
val gelopen. Twee ervan wisten t(jdig de plaat te poetsen, maar een van hen ligt nog
In een ziekenhuis te Port Said. De anderen zwalken op dit ogenblik nog op de Oost-
Aziatische zeeën. ongewild in dienst van communistische opdrachtgevers, die er voor
zorgen, dat de Noord-Koreaanse strijdkrachten niet krap met de vliegtuigbenzine komen
te zitten. En het contact tussen deze zeelieden en hun verwanten thuis is verbroken.
De heer Dörr is echeepswerktuigkundige
en vaart al ruim 26 jaar. Ongeveer twee
maanden geleden meldde hij zich op het
Gewestelijk Arbeidsbureau te Den Haag.
Hij wilde monsteren. Van dit bureau kreeg
hij het adres van de firma Vinke en Co te
Rotterdam, die optreedt als agent van de
Engelse rederij Lyras Brothers te Londen.
Met Vinke en Co kwam hij tot een ac
eoord en zo werd afgesproken, dat hij naar
Bremerhaven zou reizen, om daar te mon
steren op de Aster, een motortanker van
ruim 7000 ton. Vinke bleef garant voor de
te maken reiskosten en de gage.
Op 2 Juli koos de Aster zee. Niemand aan
boord wist de bestemming van de tanker
«n bij navraag bleek ook de Engelse kapi
tein hiervan niet op de hoofete te zijn.
De kapitein, die overigens in het begin
niet onwelwillend was, was het type van
de gokker, die alles op alles zet. Tijdens de
laatste oorlog trof men deze types aan op
de z.g. blokkadebrekers, die voor grof geld
voor alle karweitjes waren te krijgen. De
"aoellijkheden aan boord begonnen al bij de
uitreis, toen bleek, dat het gros van de
bemanning, met uitzondering van de mar
conist en de pompman a'len Nederlanders,
totaal ongeschikt voor zijn taak was. De
heer Dörr vroeg 'Öan ook de kapitein zo
•nel mogelijk te mogen afmonsteren.
Deze was de welwillendheid zelve en zeg
de alle medewerking toe. Het afmonsteren
zou geschieden in Constanza, maar 't kwam
niet zo ver. In deze door de Russen bezette
havenstad, werd vliegtuigbenzine geleden,
wellje naar Odessa moest worden gebracht.
De stemming aan boord was beneden peil.
Er waren er meer onder de bemanning, 0ie
er spijt van hadden op de Aster te hebben
gemonsterd.
Van Odessa gingen we terug naar Con
stanza waar andere vloeibare lading werd
ingenomen. De outillage was zo slecht, lat
de vloeistof uit de cargo-tanks in de bun
kertanks liep. zelfs heeft zich nog bij net
lossen brand in een ketel voorgedaan, welke
gelukkig snel kon worden geblust.
Er was alle reden om van boord weg te
komen, maar qe kapitein weigerde mij te
Jqten gaan. als excuus aanvoerend dat er
geen vervanger aanwezig was.
Van Constanza zou de reis gaan naar een
haven in het Verre Oosten. Een verdere
aanduiding werd niet gegeven.
Orderg uit Moskou
Ik kr(jg mijn orders wel nader uit Mos
kou. zei de kapitein Dat hij de waarheid
•prak, bleek uit het feit dat er voor over
werk een afzonderlijke lijst moest .worden
opgemaakt voor d© opdrachtgevers die in
Moskou wonen. Ik was vastbesloten, aldus
de heer Dörr. geen mijl verder te varen dan
Port Said. Zo dachten ook anderen er over.
De kapitein heeft meer dan eenmaal ge
tracht mij tot andere gedachten te brengen,
maar ik bleef vastbesloten.
In Port Said werd mij een pasje om aan
wal te gaan. geweigerd, zulks ln tegenstel
ling met de belofte, welke de kapitein mij
had gedaqn.
Op Maandagmorgen 6 Augustus heb lk
gevraagd mij met de Nederlandse consul
in verbinding te mogen stellen. Ook daar
voor had ik een pasje nodig. En weer zou
hiervoor door de kapitein worden gezorgd.
Doch toen de agent van 1de rederij aan
boord kwam met pasjes, was er niet een
voor mij bij. Toch ben ik aan de wal ge
komen en heb de plaatsvervangend Neder
landse consul, een Engelsman, opgezocht.
Hij weigerde echter iets voor mij te doen.
evenals voor de andere leden van de be
manning, die wilden afmonsteren Van
Vliet en Holtrop, beiden uit Rotterdam.
Na veel geharrewar zou de kapitein zor
gen. dat ik een bespreking zou hebben met
de agent. Toen ik op het bureau kwam
"bleek het slechts een ondergeschikte te
zijn. die mij te woord stond. Die gaf mij
de raad weer rustig aan boord te gaan. want
de zaak kwam wel in orde. Ik deed, of ik
naar de kade terugwandelde, maar ging
met Van Vliet op zoek naar de Ameri
kaanse consul. Daar het reeds kwart over
tien in de avond ipas. troffen wij hem niet
op zijn bureau, wel een employé van het
consulaat, die uitermate vriendelijk was
en tot diep in de nacht voor ons is bezig
geweest. Hij zorgde ook voor kamers in
een hotel.
Het Amerikaanse eonsulaat kon echter
wel officieus iets voor ons doen. maar niet
officieel. Daarom z(jn wij de volgende mor
gen teruggegaan naar de agent, waar be
halve de kapitein, nu ook de helft van de
bemanning op bezoek was. Er heerste een
geladen stemming. In kernachtige woorden
zeiden de bemanningsleden niet naar Ko
rea té willen varen. Hiervan was n.l. sprake
en de kapitein wilde niet pertinent verkla
ren. dat China of Noord-Korea het doel van
de reis zou zijn.
Toen de agent zag, dat er niet veel door
overleg te bereiken was. ging hij dreige
menten uiten. Onder begeleiding van
Egyptische politie werden w(j allen weer
aan boord van de Aster gebracht.
Toen heb ik mij van Dinsdag tot en met
Donderdag ziek gehouden. Holtrop was in
middels voor het ondergaan van een blinde
darm-operatie overgebracht naar een zie
kenhuis. Vastbesloten was ik, als er gevaren
zou worden, over boord te springen. Mijn
papieren droeg ik in een cellophaan zakje
op mijn borst.
Van boord
Maar Donderdagavond moest ik mij bij de
kapitein melden. Hij liet mij de uitbetalings-
staat tekenen, waarop echter 15 pond te
weinig overwerk stond vermeld. Hij wei
gerde een verandering aan te brengen.
Van Vliet en Van Hinten zijn met mij
zonder meer naar het station gebracht. Wij
hadden per man vier Egyptische ponden
in handen. Per trein reisden wij naar Cairo,
waar een agent van Cook ons opwachtte.
Alles bleek geregeld te zijn, zoals plaatsen
in het Victoria hotel en plaatsen in het Sa-
bena-toestel.
ZATERDAG II AUGUSTUS 1951.
Hilversum I. 402 meter.
(V.A.R.A.) 7.00 Nieuws; 7.11 Gr.pl- 1.00
Nieuws; 8 18 Gr.pl (VPR O.) 10.00 Tijdelijk
uitgeschakeld, causerie; 10.05 Morgenwijding;
(V.A.R.A.) 10.20 Voor de arbeiders in de con
tinubedrijven; 11.35 Solisten van de English
Opera Group; 12.00 Gr.pl.; 12.30 Land- en tuin
bouw: 12.33 Lichte muz. 13.00 Nieuws; 13.15
Metropole ork.; 13.50 'Gr.pl.; 14 00 Voor de
jeugd: 14.20 Roemeense muz 14 50 Fries pro
gramma: 15.15 Lichte muz 15.45 Van de wieg
tot het graf. causerie; 16.00 Gr.pl 16 30 Sport-
praatie 16.45 Kamerork.; 17 30 Voor de jeugd;
18 00 Nieuws: 18 15 Varia; 18.20 Koorzang: 18.40
Gr.pl.; 19 00 Artistieke Staalkaart; (V.P.R.O.)
19 30 Passepartout, causerie; 19.40 Het Oude
Testament in deze tijd, causerie; 19.55 Deze
week, causerie; (V.A.R.A.) 20.00 Nieuws; 20 05
Actualiteiten- 20.15 Gevar. progr.; 2115 Ac-
cordeonmuziek; 21.45 Socialistisch commen
taar; 22.00 Hawalianmuz.: 22.25 Onder de pan
nen. hoorspel; 22.45 Orgelspel; 23 00 Nieuws,
23 15 Gr.pl
Hilversum II. 298 meter.
(K.R.O.) 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.:
7.30 Gewijde muz.- 7.45 Morgengebed; 8.00
Nieuws: 8.15 Gr.pl.; 9.00 Voor de huisvrouw;
9.35 Gr.pl.; 10 00 Voor de kleuters; 10.15 Philh.
ork.: 11.00 Voor de zieken; 11.45 Gr.pl.; 12 00
Angelus- 12.03 Gr.pl.; 12.55 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws; 13.20 Amusem.muz.; 14 00 Pianoduo;
14.20 Instrum. septet; 14.40 Gr.pl.. 15.00 Kroniek
van letteren en kunsten; 15.35 Harmonie ork.;
15.55 Gr.pl.: 16.30 De schoonheid van het Gre
goriaans 17.00 Voor de jeugd; 18.00 Pianospel:
18 15 Actualiteiten: 18.25 Lichte muz.; 19 00
Nieuws; 19.15 Dit is leven, causerie; 19.21 Ac
tualiteiten; 19.27 Gr.pl.; 19.52 Journalistiek
weekoverzicht: 20.00 Nieuws; 20.25 Gr.pl.t 20.15
Lichtbaken; 20 40 Steek eens op heren; 21.00
Amusem.muz.; 21.53 Wat zou u doen? 22.00
Operettemuz 22.30 Wij lulden de Zondag iz;
23 00 Nieuws: 23.15 Nieuws in Esperanto- 23 22
Gramofoonplaten.
Engeland, B.B.C. Home Service. 330 meter.
12.00 Gr.pl.; 12.25 Gevar, progr.; 13.00 Nieuws;
1310 Gevar. progr.; 14.10 Sport: 14.15 Militair
ork.; 14.45 Orgelspel; 15.15 Orkestconc.: 16.15
Hoorspel 17.00 Voor de kinderen; 18.00 Nieuws;
18.15 Sport; 18.30 Gevar. muz.; 19.15 Interviews;
19 45 Causerie; 20.00 Gevar. muz.; 21.00 Nieuws;
21.15 Hoorspel; 22.45 Gezongen litanie; 23.00
Nieuws.
Engeland. B.B.C. Light Programme,
1500 en 247 meter.
12.15 Cricket; 12.55 Sport: 13.15 Voor de jeugd;
13.44 Cricket; 13.45 Motorraces; 13.55 Orkest
conc.- 14.15 Motorraces; 14.40 Cricket: 15 30 Ar-
beidersork.; 16.15 Motorbootraces; 16.38 Cricket:
17.00| Jazzmuz.: 17.30 Sportreportage; 18 00
Cricket;4 18 35 Gr.pl.; 18.45 Klankbeeld; 19.00
Nieuws; 19.25 Sport; 19.30 Symph. ork.; 21.00
Muz. causerie; 21.15 Symph. ork.: 22.00 Nieuws;
22.15 Cricket; 22.20 Dansmuziek; 22.45 Amusem.
muz.; 23.15 Gr.pl.; 23.56 Nieuws.
Brussel, 324 meter.
11.45 Gr.pl.; 12.32 Operamuz.- 13.00 Nieuws;
13.15 Vlaamse liederen: 13 30 Gr.pl.; 15.00 Ac-
cordeonmuz 15.15 Gr.pl.; 15.30 Accordeonmuz.
15 45 Gr.pl.; 16.00 Liefdedrama, monodie; 16 35
Gr.pl.- 17.00 Nieuws; 17.10 Ge.pl 18.30 Voor
de soldaten: 19.00 Nieuws; 19 30 Gr.pl.; 19.50
Voordracht; 20.00 Omroepork.; 21.00 Actualitei-
telten: 21.15 Amusem.muz.; 22 00 Nieuws; 22.15
Verzoekprogr.: 23.00 Nieuws; 23 05 Verzoek
programma.
Brussel, 484 meter.
12.05 Gr.pl.; 13.00 Nieuws; 13.10 Verzoekpro
gramma; 15 00 Operamuz.: 16.30 Amusements-
muz.; 18.3b Gr.pl 19.45 Nieuws; 19.55 Symph.
ork 22.00 Nieuws» 22.10 Gr.pl 22.15 Lichte
muz.: 22.45 Gr.pl.; 22.55 Nieuws; 23.00 Gr.pl.;
23.58 Nieuws.
Luxemburg, 1293 meter.
7.25 Refreintjes; 8.15 Liederen en dansen;
8.35 Muz. bij het huishouden; 10.01 Ne(l. mor
genuitzending: 11.01 Muz bij het huishouden:
13.27 Muz. zwerftocht; 14.06 Italiaanse muz.;
15.01 Goede namiddag, beste vrienden: 16 30
Pianorecital; 17.30 Voor de vrouw; 22.01 Gr.
pl.t 23.01 Engels programma.
Zaterdagochtend om vijf uur wai de heer
Dörr thuis.
Het onaangename kwam voor hem, toen
hij op het kantoor van de firma Vinke en
Co hoorde, dat men hem maar ongeveer 75
pond wilde uitbetalen. Dit was een order
van de Engelse rederij, die ook de trans
portkosten van Port Said naar Rotterdam
wilde aftrekken.
Inmiddels is gebleken, dat alle brieven,
die de heer Dörr naar zijn vrouw heeft ge
zonden, zijn onderschept. Zij heeft geen
letter van hem ontvangen. Hetzelfde is het
geval met de verwanten van de andere Ne
derlandse opvarenden van de Aster.
Advertentie
De drie padvinders, die Woensdag in
Frankfort waren achtergebleven, doordat
ze niet op tijd weer in de van de jamboree
terugkerende trein zaten, zijn Donderdag
morgen om elf uur per auto in Nederland
teruggekeerd.
Nadat ze in Frankfort goed naar de be
zienswaardigheden, maar slecht naar de
klok hadden gekeken, zodat ze de trein mis
ten, zijn ze op het Nederlandse consulaat
terechtgekomen. Daar was men bereid fyun
reiskosten naar Nederland te betalen, mits
deze na aankomst terugbetaald werden.
Maar dat wilden de jongeflpi hun ouders niet
aandoen. Er zijn hier in Frankfort genoeg
Nederlandse auto's, redeneerden ze, en een
daarvan zal ons wel naar huls kunnen
brengen. En inderdaad werd, met medewer
king van het consulaat, een automobilist
gevonden, die hen mee terug wilde nemen
naac het vaderland.
De drie jongens, vijftien k zeventien jaar
oud, wonen resp. in Leeuwarden, Hilversum
en Veenendaal.
(Van een onzer redacteuren)
Het Is niet juist van Zeehavenuitzonde-
nngstarieven te spreken, zo zeide gisteren
de Westduitse bondsminister van Verkeer,
dr Seebohm, die op uitnodiging van de Ne
derlandse minister van Verkeer en Water
staat een kort bezoek aan ons Iind heeft
gebracht. Als er uitzonderingstarieven zijn.
moeten er ook regeltarieven zijn. Vroeger
konden er uitzonderingstarieven zijn. toer
de spoorwegen een monopoliepositie had
den. Maar nu er concurrentie is inet de
binnenscheepvaart en met het wegvervoer
is dat anders geworden. WJJ spreken in
Duitsland dan ook niet meer Aan zeehaven_
uitzonderingstarieven, maar eenvoudig van
zeehaven-tarieven.
Minister Seebohm toonde zich een warm
voorstander van het havenoverleg, zoals
dat volgende maand in Rotterdam zal
plaats hebben, vooral ook vanwege de
vorm, waarin dit overleg wordt gegoten.
Overleg tusseft de Noordzeehavens ziet hij
vooralsnog niet als een zaak, die op rege
ringsniveau moet worden behandeld.
Wellicht zou het een zeer gelukkige op
lossing zijn, aldus dr Seebohm, als we voor
do Noordzeehavens tot een soortgelijke ont
wikkeling zouden kunnen komen als lan'gs
de Rijn is geschied dank zij het initiatief
van mr Van der Mandele. Een overleg dus
tussen de Kartïers van Koophandel. Het is
trouwens ook op dit niveau dat dit eerste
overleg der zeehavens zal plaats hebben en
dr Seebohm sprak de hoop uit, dat uit dit
eerste contact een geregeld overleg zal
dan ook de regeringen
groeien, waarvan i
profiteren.
Intussen achtte de Duitse minister
nuttig te wijzen op de positie van de Ka
mers van Koophandel van Hamburg en
Bremen, die n.l. nauw verwant zijn aan de
Staten Hamburg en Bremen. In dit ver
band moet wel worden bedacht, dal de me
ningen, die hierbij worden geuit,«hiet kun
nen en mogen worden vereenzelvigd met
de opvatting van de Bondsrepubliek in haar
geheel De havens kunnen natuurlijk wel
een zelfstandige politiek volgen, maar die
zelfstandigheid gaat niet zo ver. dat zij zich
uitstrekt tot de algemene verkeerspolitiek.
Rijnvaart
Minister Seebohm en minister Wemmers
hebben «gisteren enkele belangrijke vraag
stukken besproken. Over de grote lijnen
van het Europese verkeersbeleid bestaat bij
de beide ministers grotfe overeenstemming.
In ruime mate is bij de besprekingen ook
aandacht besteed aan problemen, verband
houdend niet de Rijnvaart, in het bijzonder
wel de Nederlandse deelneming aan het in-
nerdeutsche verkeer en ook het vraagstuk
van de voorgenomen heffing op gasolie, die
aan boord van schepen Duitsland wordt
binnengevoerd.
Minister Seebohm noemde het probleem
van het innerdeutsche verkeer een vraag
stuk. dat beslist tot een oplossing moet en
naar z(jn mening ook zal worden gebracht.
HU is van mening, dat in dejaatsle tijd ook
wel vorderingen zUn gemaakt, getuige de
ten aanzien van de tankvaart bereikte
overeenstemming en getuige ook het tot
stand komen van de Duisburger conventie.
Wat wU nodig hebben is een gesprekpart
ner. aldus dr Seebohm. Daaraan heeft het
tot dusver te veel ontbroken aan Neder
landse zUde.
Gevraagd naar een eventuele verbinding
van Aken met de Rijn. zeide dr Seebohm,
dat het op het ogenblik ten enenmale.^n
de geldmiddelen ontbreekt om aan de v|F-
wezenlijking van dergeli
iijke
tte el
plannen 4e
altijd
ngevolge het vredesverdrag van Versailles
óe plicht om zulk een kanaal te graven,
maar die verplichting bestaat mu niet meer,
omdat de in dit verdrag gestelde termijn
(1950) is verstreken. Overigens kunnen
plannen van de twintiger jaren thans niet
meer worden uitgevoerd, omdat de omstan
digheden sterk zijn veranderd, ook afgezien
van de tweede wereldoorlog. Bij Keulen is
inmiddels de bruinkoolwinning gekomen,
waardoor een eventueel kanaal ten opzichte
van de oorspronkelijke plannen naar het
N< orden zou moeten worden verlegd, wat
de kosten nog weer veel groter maakt.
Minister Seebohm gaf speciaal de wens te
kennen ook een bezoek te brengen aan de
haven van Rotterdam. In de namiddag heb
ben de beide ministers een rondvaart door
ae Rotterdamse haven gemaakt. Daarna
ontmoetten zij bij de Koninklijke Roei- en
Zeilvereniging De Maas de burgemeester
van Rotterdam, mr P. J. Oud.
Binnenkort zullea. zowel de minister van
Financiën, prof. mr P. Lieftinck, als de
president van de Nederlandsche Bank, dr
M. W. Holtrop, en de directie-secretaris,
prof. mr A. M de Jong, naar de Verenigde
Staten van Amerika vertrekken.
Minister Lieftinck zal de jaarlijkse alge
mene vergaderingen te New-York van de
Herstelbank en die van het Internationale
Monetaire Fonds in zijn hoedanigheid van
bestuurder bijwonen. Dr Holtrop is be
stuurder van de Herstelbank en gaat evenals
de minister per vliegtuig. Prof. De Jong.
die bestuurder is van het Monetaire Fonds,
vertrekt 30 Augustus a s. per Queen Mary.
De definitieve agenda van beide verga
deringen is nog niet vastgesteld, doch zo
ver hier thans bekend is. omvat deze. be
halve het behandelen van de gebruikelijke
jaarstukken, geen bijzondere punten.
Delegatie „Nederland—Rusland" op thuis
reis. De afgevaardigden van de vereniging
Nederland—Rusland" zijn Zondag, na een
rondreis van drie weken door de Sowjet-Unie.
uit Moskou naar Nederland vertrokken. Het
gezelschap heeft Moskou, Leningrad en Tiflis
(Georgie) bezocht.
WEINIG VERANDERING TER BEURZE.
Amsterdam, 16 Augustus.
Hoewei de ondertoon niet ongunstig was,
kwam de Iets betere stemming, die de laatste
dagen ter beurze heerst, vandaag niet zo
delykjtot uiting. De bepalingen van de Bank
of England inzake de zgn. ..switchaffalres"
\olgens Insiders, voor het Damrak slechts
geringe betekenis. Van de hoofdfondsen
scheen er alleen enige belangstelling te be-
in voor Unilever, die twee punten hoger
opende en op 233 sloten. (231»Olies zo goed
als onveranderd Philips werd slechts eenmaal
enoteerd, n.l. 166.
Op de Indonesische sector zette de opgas
lijn zich vandaag niet voort. Alleen aandelen
H.V.A. waien twee punten lager. Deli Mij
goed prijshoudend.
Op de scheepvaavtafdeling handhaafden de
koersen zich merendeels op het niveau van
gisteren.
Aan de voet van de Elstense berg, aan de
westzUde begrensd door de Amerongaeberg,
temidden der altijd groene dennen, werd in
1927 een pelsdiereilfokkerU gevestigd, die in
de loop der jaren is uitgegroeid tot een an
derhalf hectare groot bedrUf, dat tot ver
over onze landsgrenzen bekendheid heeft
verworven.
In 1927 zette men het bedrUf op met 40
stuks zilvervossen, In 1930 werd het bedrijf
In een N.V. omgezet en men begon met het
fokken van Nerz-pelsdieren, afkomstig uit
Canada.
Ervaring met dit eoort dieren uit de na
tuur had men in Nederland niet. Het Nerz-
dier kende men enkel uit de wildbaan, al
dus vertelde de heer G. S. Schools, bedrijfs
leider van de fokkerij. Het bedrijf heeft zich
thans gespecialiseerd op het fokken van dit
pelsdier, waarvan er zich ruim 2000 op de
fokkerij bevinden. De zilvervossenteelt is
van 800 stuks tot op 300 stuks teruggebracht.
(Advertentie)
U Wijtt opqewekt «n
#twermo«ib»«r
met 4t heerlijk
„eriri««ndt
id**»"
Om inteelt te voorkomen worden Nerz-die-
ren ingevoerd uit Canada. Ons werd ver
klapt. dat de Nerz-bontsoort een der duur
ste soorten is en hoofdzakelijk tot mantel
product wordt verwerkt Door een ware
fokkerskunst" zijn de Amerikanen er in
geslaagd, uit de natuurlijke donkerbruine
kleur fnutaties te fokken, zodat thans 15
verschillende kleuren zijn verkregen. Na ze
ven maanden fpkken worden de dieren ont-
pelsd: het doden geschiedt electrlsch.
Na vier maanden zijn de dieren volwassen,
daarna begint de ontwikkeling van de peis
en na drie maanden is het een verkoopbaar
product Hoewel de Nederlandse markt het
product graag opneemt, wordt veel geëxpor
teerd naar Amerika Na het ontpelsen wordt
het product marktklaar gemaakt, waarna
de handel ze prepareert en op de veilingen
brengt. Ook wordt aan de groothandel 7«r-
kocht. Grote bontveilingen zijn in New York
Londen en Oslo.
De dieren huizen in kooien ter grootte
van 1.20 bij 1.50 meter; om besmetting te
gen te gaan zijn de bodems -an gaas. On
danks het vele fokmateriaal wordt ln de
herfst nog fokmateriaal betrokken uit de
Scandinavische landen, hetgeen noodzakelijk
is om bloedzuivere dieren te kunnen fok
ken.
Varf de in Amerika, uit het natuurlijke
donkerbruine Nerz-pelsdier verkregen mu
taties zagen wij een aantal gefokte dieren
in de volgende kleuren: platina (zilvergrijs),
pastel (lichtbruin). Breath of Spring (licht
blauw) en de Saphir (zeer licht blauwge-
kleurd). Bij de zilvervossen viel het op. dat
deze zodanig gehuisvest zijn, dat het zonne
tje hen niet beschijnen kan. Op onze vraag,
waarom deze dieren in de schaduw leven,
kregen wij te horen, dat met de voeding enz
beharing in de juiste kleur kan worden ge
houden en door de zilvervossen uit de zon
te houden kan de natuur de kleur niet be
derven.
De voeding van de dieren heeft tweemaal
per dag plaats en bestaat voor 80 procent uit
vlees en vis (afvalproducten), verder graan
soorten, groenten en vitamine-preparaten.
Zeepost voor Oost en West
Met -de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zyn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeid:
Indonesië: ms Oranje, 21 Augustus;
Nieuw Guinea: ms Telemaqhus, 29 Augus
tus; Ned. Antillen: ss Baarn, 21 Augustus;
Suriname; ms Stentor, 28 Augustus; Canada
ss Nieuw Amsterdam. 22 Augustus; Austra
lië: via Engeland, 25 Augustus; Nieuw
Zeeland: ss Zuiderkrüis, 23 Augustus.
Officiële notering van de Ver. v. d. Effectenhandel
DONDERDAG 16 AUGUSTUS
t ged. en bied. 9 ged. en laten bieden laten
ACTIEVE OBLIGATIël
V.K.
Heden
Nederland
1947Crt$1000 3l
104'/»
104s/»
1948 3i
87'/»
87
Belegg Cert 3»
89' 87'/«t
1950 3»
1947 (3è) 3
87". 87 tV
85'/. 85' »+A
1937 3
85"»
•85'/.
1947 1000 3
97"»
97+*
Invest Cert 3
87At87V»U
1062-64 3
87"»
87A
NWS ?J
70 A
70'/.
Ndind '37 A
85".
85".
Grootbk '46 3
85 A
85'/»
OBLIGATIëN
(Advertentie)
Bandoeng 4
6B[
Batavia 4
70[
Geld 49 2e! 2
92
Rott '37 1-3
92'/.
ZHoli '38 2e 3
88'
FrGroHpbk 3è
91 f
91[
Nat Hpbk 3i
83
83'/.
Rott Hpbk M
82
WestHpNO 31
85
85
VerTrans Rb
485/«
49
RottSchhpbk4
98'
98»
BerghAJurs 34
95
95
Levers Zp 31
95' i
PhiliDsèlOOO ?i
100'
100+
Stokvis 31
97
Bat Petrol 31
97'/.
97'/.
Amst O) 100,3
135+
'Vitte Kruis 88
136
136
Amst '47 31-3
90'
90'/*
KonPeCv50 31
104' 4
104'..
AANDELEN
Amst Bank 152t
AmstGoed Bk 110
Escomoto Bnk 417
HolIBkUn CA 241*/
JavaBk500 c.A 120"»t 120'/»
Mi1FiNalH?:M 75'/«|
152
1 li
Al'li
Mierlo&Zn v
NBkvZAfr 700
NedCredBk B
NedMiddstbk
Rotterd Bank
Shvenb Bank
Twents Bk cA
Zuidh Bank B
RdamBel C A
Ver Trans A
Albatr Superf
AIr Norit
Allan 8t Co
Alweco A
Amst Ballast
Rredn Mach
Bronswerk
Bührmann Pap
Dikkers A
DrieHoefHzers
DRU
EMF Dordt
Emb F Hth
Gouda Apol K
de oA
V'K Heder
121
i 195 200
100
95
153"»+ 153
106[ 105f
154'/» 154'/»
155'4
321'li
43". 43"»
118§
122'/»t
100'/.
113'/»
139f
1137/«
144'/.
139[
133
110 110'/»
125'/»t 123t
174
127'/»* 127'/»
152
Gruyter
Heemaf A
Heinek'Bier A 171'/» 1711/»
Hero Cons A
Hoek's M&Zst
HollKunstzi A
Tnt GewBeton
Int Kunstsi inn
Int Viscose C
Kempkes Mf
Klinker Isol
146
t 226'/» 227
143t -
130'/»
Kon Ned Zout
KonVer Tapijt
Kwatta Choc
Lettere Adam
Meelf Ned Bk
Mulders FvRM
NA Autob Vre
NAm Fittlnsf
NdGlstSpir A
N Kaiser-Fraz
81'/»
131«/«
80'/.
131'/»
67'/»
V K Heden
145+
144
Nitma
224"»
220
Rommenhöller
1105
Rott Droogd A
287+
283+/
Rouppè vdV A
108
Schelde NB A
109
110
Stokv 500-1000
143"'.
144
Stork
138
'138'/»
VerBlik 1000 A
146".
147
VerPhar Fa A
987
98'/»
Werkspoor A
127
127
WUers Ind A
166
165".
ZwanenbOrgA
190"»
Anlem NB A
53
51".
Overz Gas&FI
66".
64".
Borsumij A
107".
107
IntCrt&Hd Rd
141'/»+
142
Llndeteves A
122
121
Gem EigW&W
120
122»,
Arendsburg A
78
Besoekl A
80+
Sedep
68
MiohArnold A
56
56".
Ngombezl eA
Albert HeUnA
290
290
156
156
Blaauwvries A
83".
83+
NedMii Walvl»
106
104T
Thomsen A
123"»+
124+
ZeeKSa250 cA
71
Dell Spoor A
39".
30
N-I Spoor A
8
8\t
Madoera pA ll'/e
Sern Cherib A3
d Oranjeboom 160 160".
CERTIFICATEN VAN
AMFB'K AANDFI.EN
95'/»
51 is*
58"/i
56'
42'/»
46 A
6'/.
Am Smelt Ref
Anaconda Cop
Bethleh Slee!
Gen Motor
Int Nick of Ca
Kennecott Cod
Rep Steel
Stand Brands
Un Stat Steel
Clt Serv Comr 130'/*
M'rtContComr 69
Shell Union 70'/»
N York Cent 20'/.
Pennsvlv Rr 20'/»
Canadian Pn 31}|
Prolnnsatle 3'/.
96'/.
51'
59»/»
56'/»+
42'/.
87
47
6A
47'/.
130'/»
70"»t
72
20'/.
21
32#
3'/.
ACTIEVE AANDELEN
V.K.
E.K.
L.K.
Cult. H&l B A 53".
52"»+
NatHandbk A 92".+
92
NdHandMij rA 137'/.
137
AKU A 170".
1705
Bergh&lurg A.284'/»+
288"»+
Berkel Pat A 108".+
108'»
Calvé Delft cA 124+
124+
Centr Suhk A 173
174
Fokker A 101§
Gelder Pso A 157
156".
KNHooaov cA 142".
141"»
Lever Bros cA 231".
233".4§
232"»3{)
Ned Ford A 341
341"»
Ned Kabel A 211'
211"»
Philips A 166+
166
Wilton-FllenA 153"»+
155"'»
Billiton 2e r A 180
+-
184".
Dordt Petr A 263".
262"»
288"»"»
289-"»
Kon Petr oA 288".
289".
Moeara En A 459".
464
Amst Rubb A 102"«
102V/.3
102"»t
Bandar Rub A 99
100*
100
feliBalRub A
Kend Lemb A
Lampone Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbadj Rb A
VerlndCult
HollAmLUn A
KoJa-Cht-PvA
KNSM NBz A
Kon Paket A
KonRtLlovd A
NdSchUnl© A
meren Sch
St Mli Ned A
HVA A
Java Cult A
N-I Sulk U A
Vervorst C A
DellBatMU A
Dell Mtsch cA
SenembahM A
M0I1&C NB
V K
EK
L K
94+
02"»+
R2"»t
84*
83'/»+
26*/»
27"»+
32"»+
32"»+
91"»
41"»t
43*
42".
29"»+
29*
169"»
169".
121
123
125".
125
124"/»
119
118-19
1181
436".
138
137'/»
137"»8fi
137"»
175
I75§
142'H5
142"»
116
114"»t
114*
49
49
87
86*.
25".
25+
24s-
110
112
83"«
83"»+"»
84-"»
77".
78
DIVERSEN
159
158"»
Hoe gemakkelijk was het niet geweest
om die woorden uit te spreken, om die din
gen van anderen te eisen, zoals zij alles kon
eisen, wel wetend, dat zij het onmiddellijk
krijgen zou.
Een zucht ontsnapte haar.
Misschien heeft hij gelijk en ben ik te
oud. mompelde zij. Misschien heb ik het
recht niet om dit té doen En toch.
Die avond rapporteerde de oude butler
ln de bediendenkamer, dat Zij aan het diner
grimmiger, scherper en meer uit de hoogte
■was geweest dan ooit te voren. Hij sprak «1»
zijn weloverwogen mening uit. dat, tenzij
de eeuw der wonderen nog niet ten einde
■was, de jongeheer David 'tnog al eenzaam
zou hebben....
I I
Toen de volgende middag de auto van de
Grange voor de deur stil hield, stapten er
drie mensen uit. Eerst kwam James Prefc-
terleigh. Deze was sinds jaren de advocaat
en zaakwaarnemer van de familie Barrt-
clough. Hij was vijftig jaar oud en zag daar
ook naar uit: een beetje druk doend, be
brild *n met enige neiging tot corpulentie,
een weinig zenuwachtig over het onderhoud
dat hij voor de boeg had. en verlangend, om
het achter de rug te hebben.
Zo, jongeman, zei hij op niet o'nvrien
delijke toon tegen een kleine jongen met
blozende wangen, die tevJNRien c-p de schoot
van de ^erde inzittende zat. een meisje
van ongeveer achtentwiptig jaar. kom er
maar eens uit.
De kleine man negeerde deze opmerking
geheel. Met de rustige zelfverzekerdheid
van een kind wendde hij zijn gezicht naar
het meisje.
Ik wil met mee. alstublief, zei hij-
De butler ging hen vooé door de hall.
Voorop liep de advocaat did inmiddels zijn
brilleglazen oppoetste, alsof nij zich «terken
wilde voor hetgeen hem te wachten «tond.
De kleine Da\?id volgde in de armen van
het meisje Met wild geopende ogen staarde
hij naar de kathedraalachtige contouren von
de grote hall.
Toen zij de deur van de salon bereikt had
den. liet het meisje het kind op de vloer
zakken, streek met zachte hand zijn krullen
recht, glimlachte hem eens bemoedigend
toe en fluisterde.
Je zult nu je tante Elizabeth zien. .'le
veling. die erg veel van je houdt. Zij zal ie
hier bij zich laten wonen. David. Denk er
om, dat je haar bedankt en haar een stevige
kus geeft.
Zij gaf hem er zelf een. omdat zij helemaal
niet zeker was van de juistheid van het eer
ste gedeelte van haar speech. De medede
lingen, die James Presterleigh haar tot dus
ver over juffrouw Barraclough gedaan had.
waren niet erg bemoedigend geweest
Haar ongerustheid werd er niet minder
op toen zij de dame daar grimmig rechtop
in ha«r stoel by het vuur zag zitten. Zij zeg
de oude advocaat snel op juffrouw Barra
clough toegaan en haar de hand gevenj
hoorde haar eigen ngarn noemen en glii
lachte even.
- En is dit David?
Toen kreeg Anne Williams plotseling weëh
moed. Zy had haar gehele leven van kinde
ren gehouden en zoals allen, die dat doen,
kon zy het echte als het ware instinctmatig
van het valse onderscheiden Toen zij de
stem van de dame hoorde en haar ogen zag.
/en j
kwam zij plotseling tot de conclusie, dat zy
hier tegenover een strenge, al een beetje
oude vrouw stond, die zich haar gehele le
ven strak ven alle kinderen vandaan gehou
den had, maar die nu. nu zy er voor het
eerst tegenover stond, toch graag tot hun
geheimen wilde worden toegelaten.
F.n dus maakte zij de kleine vingers ios.
die haar nog stijf vasthielden en zei zacht
jes tegen het kind:
Dat is je tante Elizabeth. David. Ga Ie
haar niet een kus geven?
Een seconde aarzelde hy. Zijn ogen waren
strak op juffrouw Barraclough gevestigd.
Het leek wel of zij een eigenaardig dier
was. dat hy nog nooit eerder gezien had
Toen ging hy een beetje verlegen op haar
af en stak haar de hand toe.
Ik is David, zei hij
Een ogenblik bleef het stil. Zyn ogen wa
ren strak op de dame gevestigd, els van
een kleine hond. die bereid is om vriend
schap met een grote hond te sluiten, maar
wacht op een teken van toenadering.
De advocaat schraapte zyn keel. alsof hU
iets tegen het kind wilde zeggen, maar Anne
'lllams legde snel haar hand op zijn arm.
int vrouwen zien soms dingen, die voor
.„.^oog der wet verborgen blijven. ZU zag,
dat er gewichtige beslissingen in de weeg
schaal lagen. Zij wist, dat als het kind niet
door die barrière heen kon breken, nie
mand het kon.
En terwyi zy de advocaat deed zwygen en
zelf haar adem Inhield, begon juffrouw
Barraclough te spreken en er klonk een
eigenaardige intonatie in haar stemde
intonatie van iemand, die graag nog meer
wil horen.
En weet je ook wie lk ben, David?
Hij knikte heftig, terwijl hij even aan zyn
onderlip trok.
U bent myn tantè'Lis'beth Met
veel inspanning kwam het woord er uit. En
toen met kleine pauzes tussen de zinnen,
alsof hij trachtte een geleerd lesje op te
zeggen: U laat mij hier wonenln uw
huis.... omdat ik geen Mammie en Papp'e
hebdank u weltante'Lis'beth
Anne Williami kneep haar handen in el-
ktfar.
O neem hem in uw armen en omhels
hem! U moet! U moetl mompelde zy bin
nensmonds.
En een golf van verlichting sloeg over
haar heen. toen zy de armen van Juffrouw
Barraclough naar voren zag komenzag.
hoe zy het kind opnam en op haar knie
zette, toen zy zag. hoe de handen van de
dame de krullen van het kind glad streken
en terwyi het haar oplettend bestudeerde,
viel al haar vrees van haar af.
Weer begon juffrouw Barraclough te
spreken. Maar ditmaal was haar stem die
van >een koningin, die een gunst wil vra
gen van een bevoorrecht onderdaan.
Krijg ik niet een kus van ie David?
Zonder een ogenblik te aarzelen hief hü
het gezichtje naar haar op.
En toen:
Ik heeft erge hongertamte "Lls'bethl
zei hij
De advocaat en juffrouw Barraclough wa
ren alleen. Juffrouw Williams had Davld
meegenomen voor z'n avondeten, waarna ty
hem naar bed zou brengen, hoewel hU eerst
zijn tante de belofte had afgedwongen, dat
zij boven zou komen om hem aoedennacht
te kussen.
Maar nu was de grondbezltster weer ln
haar grimmig stilzwijgen vervallen en de
advocaat vroeg zich vagelijk af wat hy
eigenlijk zeggen moest. Hij was al laren-
lang advocaaat en zaakwaarnemer van de
familie geweest, maar evenals zovele ande
ren had hij nog altyd een heilig respect
voor zyn cliënte.
Plotseling wendde zy zich tot hem en
vroeg scherp:
Dua alle anderen weigerden?
Het spyt mil te moeten zeggen. d8t zl1
dit dedenbegon hij maar onmidde.djk
ónderbrak zij hem
Waarom split het u? vroeg zij.
Och. ik bedoel nietbegon hij ver»
ontschuldigend. maar weer vii all hem in
de rede.
(Wprdt vervolgd).
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1951
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
«r li een kampliedje, waarvan de eerste
rtnli luiden: „Hagel en sneeuw, onweer,
wind en regen deren ons niet. wij kunnen
cr wel tegen". Dit liedje geeft precies
at itemmink weer, die eerst in 't eerste
lomerkamp vim de Herv. Jeugdraad,
wairaan 55 Goudse jongens deelnemen.
1 Tentenkamp ligt op één der mooiste
riekjes aan de voet van de wondermooie
Mirberg. 't Kamp is een dorpje op zich
zelf. Er is een grote keukentent, waar de
dime» de scepter zwaaien en het eten zo
ltkker weten klaar te maken, dat de jon-
leni vol lof zyn. En dan de slaaptenten
vsrt de jongens! Hun ouders zouden ver
steld itaan van de orde en netheid.
De dag begint 's morgens om 7 uur met
ochtendgymnastiek. Dan gaan de jongens
rich wassen en aankleden, waarna de dag
opening volgt. Allen staan keurig in de
houding *m de vlaggemast. waar de vlag
isheeen wordt onder het zingen van
Hoort, zegt het voort". Daarna worden de
hongerige magen gevuld en de aardappels
gejast.
Om 10 uur volgt de inspectie van tenten
en jongens, waarvoor punten gegeven wor
den. De beste ent krygt de kamptotem.
Het ochtendprogramma is verder zeer af
wisselend. Onder leiding van de tentleiders
hebben de^jbngens gezworven over de
Eelerberg, de uitzichttoren beklommen, een
mooi meertje ontdekt en.... het graf van
dc reus Ellert bezocht, waaraan een le
gende verbonden is.
De jongens vallen van de ene verrassing
In de andere.
Gefopt
Op een avond werd 't kamp bezocht door
een vreemdeling, een Turk. Hy bleef in
het kamp slapen, maar de volgende morgen
waren èn de Turk èn de kampkas met in
houd van pl.m. 1200.— verdwenen. De
slsrmtoestand werd afgekondigd, de veld
wachter gehaald en de achtervolging in
gezet. Er kwamen verscheidene jongens
met hun portemonnaie aanzetten om weer
zoveel mogelyk geld by elkaar te krygen
en dit aan de zeer treurig uitziende kamp
leider te overhandigen.
Maar na yverig speuren werd de dief in
een greppel gevonden. Toen hy aan de
vlaggemast was gebonden en ter plaatse
zou worden terechtgesteld, sprong de
kampleider naar voren en rukte de Turk
z'n fez, bril en snor af. Voor de verbaasde
ogen van de jongens stond toen Aart de
keukenassistent voor hen. De jongens wa
ren er heeriyk ingelopen.
Woensdagmorgen was er kermis in jhet
kamp vanwege het slechte weer. Verschei
dene leiders hadden zich prachtig uitge
dost. Alles was in een wip geïmproviseerd.
Bij de één konden de jongens touwtje trek
ken. bij de anderr ballen gooien, by de
derde weer wat anders. Alles voor 1 cent.
Tot slot gingen allen in optocht onder luid
gehoempa 't terrein over.
Donderdag was het sportdag. Pracht-
prestaties werden geleverd.
Zo vliegen de dagen voorby, veel te gauw
naar de zin van de Goudse jongens in Hel
lendoorn. Zaterdagmiddag om 4 uur hopen
ze weer by de Jac. van Lennepkade met
de bus ln Gouda aan te komen.
Vergunning verleend
B. en W hebben vergunning verleend
aan de heer A. Lorjé, tot het oprichten
van een aardewerkfabriek annex model
makerij met een stookoven en een elec-
trische oven, alsmede drie electro-moto-
ren met een gezamenlijk vermogen van
Vit pk. op het perceel Graaf Florisweg 19.
Ook hebben zij vergunning verleend aan
de heer W. B. F. Grevenstuk tot het op
richten vr^een meubelfabriek met 3 elec-
tromotort w met een gezamenlijk vermo
gen van 8 70 pk. voor het drijven van
enige machines.
T.m. 8 Sept. 10.39—12.3# en 1.305 uur Museum
„Het Catharlna Gasthuis": Tentoonstelling
,,'t Oranjehuis thuis", kunstvoorwerpen e.d.
uit Koninklijk huisarchief en Koninklijke pa
leizen. Zondaas geopend van a—4 uur Maan
dags en Vrijdags 1.305 uur.
is Aug. 3 uur De Kroon: start vijfde compe
titierlt motorclub „Gouda".
is Aug. 3.39 uur Gouda-terreln: Goudse
athletlekkampioensohappen.
li Aug. f.45 uur Kleine Vest: Vertrek Goudse
muziekkorpsen voor muzikale rondgang dooi
Korte Akkeren.
Bioscopen
Reünie Bioscoop: Het vreemdelingenlegioen
(met Abbott en Costello).
Schouwburg Bioscoop: Wiener Müdeln (met
Willy Forst en Hans Moser)
Thalia Theater: De rode Havik (met Géorge
Montgomery en Ellen Dieu). Zaterdag. Maan
dag, Dinsdag en Woensdag; 3 uur kindermati-
née „Lassie komt thuis".
Aanvang: heden 8 15 u. (Reünie 7 en 9.15
uur). Zaterdag 3. 7 en 9.15 Uur. Zondag 3,
7 en 9.15 uur. Overige dagen 3 en 8.15 uur.
Apothekersdienst
(Advertentie)
SCHAKELAARS - STOPCONTACTEN
SNOEREN - STEKKERS - ENZ.
U WEET DE WEG...!
J C. DEN RIET - GR0ENENDAAL 23
Jubilaris onderscheiden
De zilveren medaille van de maatschapr
EÜ voor Nijverheid en Handel ijs toege-
end aan de heer W. v. d. Wal, die onlangs
zijn 25-jarig jubileum als ovenwagenvuller
bij de Ned. Kon. Plateelbakkerij „Zuid-
Holland" heeft gevierd.
Deense gezant bezocht
de kaasmarkt
De Deense gezant in Den Haag en me
vrouw Lund hebben Donderdagmorgen
een bezoek aan de Goudse kaasmarkt en
de Waag gebracht. Nadien zijn de St. Jans-
kerk en de musea bezichtigd.
Burgemeester en mevrouw James hebben
hen begeleid.
Opnieuw benoemd
Bij beschikking van de minister van On
derwijs. Kunsten en Wetenschappen zyn Pe Arbeiderspers
wederom benoemd tot tijdelijk leraar aan boekJe »Dé Kinderarbeid de geschiedenis
W/7J WAGEN het de toestand te schetsen van een volksklasse in ons vaderland,
97 die wij van nabij kennen, terwijl het lot van duizenden anderen wel in
hoofdtrekken zal overeenkomen met hetgeen wij hier schrijven. Wij doen het met
volle vrijmoedigheid, daar het geen blaam is voor de ingezetenen der plaats
(Moordrecht), die wij op het oog hebben; zij koesteren in hoge mate de wens, dat
het gebrekkige opgeheven wordt, een doel dat, zij echter door oorzaken buiten hen
eiken."
bij de arbeid benodigde wiel in beweging
1 wier lot
niet kunnen berei
Dat is de aanhef van een artikel, dat de
Moordrechtse hoofdonderwüzer G. B. Lal-
leman in De Economist van 1855 over de
situatie in de nyverheid van Moordrecht
schreef. Een artikel, dat een schril licht
werpt op de toestand van ongelukkige kin
deren, die op de plaatselijke ïynbanen
werkten. Dat artikel is een felle aanklacht
tegen de sociale omstandigheden van die
tijd. tegen de ruïneuze gevolgen van de
kinderarbeid en daarover heeft de heer J.
C. Vleggeert een beknopte studie geschre
ven, die in druk is verschenen bij de N.V.
Arbeiderspers te Amsterdam. In dat
de R.H.B.S. te Gouda de heten J. R. Bertus
4n A. W. de Vroom.
PASSAGIERSLIJST
De passagiersiyst van het motorschip
„Kertosono". dat op thuisreis is uit Dja
karta, ligt op ons bureau, Markt 31, ter
Inzage.
KAASMARKT MEERKERK
17 Augustus. Aangevoerd 60 partyen; le
kwaliteit 2,15-2.19, 2e kwaliteit ƒ2,08-
ƒ2.14. extra tot ƒ2,25. Handel stug
KAASMARKT LEEUWARDEN
17 Augustus. Gouda-volvet f 2.02—2.03,
Edammer 40+ f 1,88—1,89. broodkaas 40
1,88—1,89. Stemming vlug.
van zyn beperking door de kinderwet van
mr Samuel van Houten", is dat artikel van
de heer Lalleman volledig opgenomen.
„Wy hebben van slavernij in Nederland
gesproken", zo schryft de heer Lalleman
verder, „éla dan, lezer, uw blikken in het
byzonder eens op de fabrieksplaatsen en
vergun, dat wy u in een der schoonst ge
legen en aanzienlijke dorpen van Zuid-
Holland binnenleiden om u af te vrggen of
wy met recht van „slavernij in Nederland"
kunnen spreken. De gemeente (d.i. Moor
drecht) telt ruim tweeduizend zielen, die
een hoofdmiddel van bestaan vinden in de
touwslagerijen of lijnbanen. Het garen, dat
men daar spint, wordt zodanig bewerkt, dat
iedere spinner een draaier behoeft, om het
(Van een onaer verslaggevers)
GZC heeft gisteravond in het Sportfondsenbad-Oost In Amsterdam wel heel dnideiyk
getoond, dat het in de hoofdklasse thuishoort. Het heeft 't IJ op meesterlUke wUze be
dwongen en zich daardoor al even gewaagd op de drempel van de eliteklasse van het
Nederlandse waterpolo. Een 50 overwinning op die gerenommeerde Amsterdamse
promotiecandidaat in de eerste ontmoeting is wel het bewU». dat de Goudse Zwemclub
In deze klasse hoort. Een overwinning, die GZC ditmaal alle kans heeft gegeven om de
wens aan het elitepolo deel te nemen te vervullen. Zaterdagavond, wanneer GZC
dezelfde tegenstander ln de Tournooyplas te Woerden (aanvang 7.30 uur) ten tweede
f male ontmoet zal het aan een gelUk spel voldoende hebben om zich hoofdklasser te
kunnen noemen.
Het is een duidelijke overwinning gewor
den, deze eerste wedstrijd tussen de twee
«erste klasse-kampioenen om de vacature
hoofdklasse. Een overwinning met
fUfers, die het krachtsverschil prima tonen,
want GZC is de gehele tydaduur met uit
sondering van de laatste vyf minuten van
de eerste helft, toen het IJ alle krachten
'f «e m°biliseren om een 2—0 achter
stand wtg te werken, sterker geweest. De
Goudse verdediging, waarin Van Willigen
•chitterde, heeft de dreigende aanvalsgolf
•venwel kunnen doorstaan.
8edegen verdedigingsblok en de ge-
tMfineerdheid, waarmee de aanval zyn
*»nsen zocht zijn de belangryke factoren
«•weest, die GZC's overwicht hebben ge-
«iien. gr was een jonge enthousiaste
P'oeg die een levendige afwisseling in haar
•PH lag, aan het werk. Een levendigheid,
waartegen htt wat stroeve spel der Am-
•terdammers sterk afstak.
Reeds by de eerste aanval in de eerste se-
eonden werden die Amsterdammers ver
rast door Beijderwellen, die vanuit de hoek
«n onverwacht schot loste, dat keeper
otorm niet onder contróle kon krygen. Een
verrassend begin voor de vele toeschouwers
Tm»6?!? sterk® stimulans voor GZC, dat zich
voortdurend op de aanval wierp. Een schot
van Cabout trok een straffe HJn naar de
vouten van keeper. Storm en v. d. Tooren
W>t. even later rakelings naast. Het
^.wmpo was ln dle eergte 0genbiikken vry
♦n ?n het plaatsen dikwyis te kort, maar
"®n. handige Cabout v. d. Tooren in
gesteld even iets listigs te tonen
"ar<1 sehot keeper Storm had ver
vil Ring GZC aan het tempo wer-
"et kreeg een duideiyk overwicht, dat
verzchiiiende gevaariyke schoten resul-
werüt. Maar de Amsterdimse doelman be-
ril a k*lmt*- trok enige kogels over
uoellat en greep snel in, waar dit nodig
Even in verwarring
Verkeerd plaatsen van een der GZC-ers
bracht vyf n\lnuten voor de rust Gouda
even in verwarring. Handig combinerend
s'elde het IJ -een zijner spelers in vrije
positie doch het schot ging over. Een ge
vaarlijk moment, dat GZC even gelaten
aanzag. Maar de strydlust van de Goudse
verdediging, die by haar taak domineerde
en waarin Van Willigen de grote verstandi
ge organisator was, wierp een stevige stel
ling "p. waarop de Amsterdamse aanvallen
doodliepen.
Dal was ook de periode, waarin keepe'-
WeuK veel moeiiyk werk kreeg. Maar hti
toonde z-ch ongenaakbaar en tikte de scho
ten over de lat, alsof het zyn grootste ple
zier was.
In de tweede helft was het Goudse over
wicht het duideiykst. Aanvankeiyk pro
beerde het IJ zich wat bewegingsvryheid
voor het doel te verwerven en moest het
te brengen. En wier lot denkt gij wel. dat
het is om zich daarmede bezig te houden?
Het zijn de kinderen, die in de bloeitijd van
hun leven in de zomer van 5 uur 's mor
gens tot 8 uur 's avonds en in de winter van
6 tot 7 uur, meest in zittende houding, dat
eentonige en geestverdovende werk moeten
verrichten. Zo gij de werkplaatsen binnen
treedt zult ge er vinden van vUfjarige leef-
tyd wij zagen er die die leeftijd nog niet
hadden bereikt (in 1853 en 1854 kwam het
voor. dat kinderen beneden vijf jaar tot
dat werk gebezigd werden; een hunner was
slechts 4' t jaar) en zo gij 's zomers by het
aanbreken van de dageraad, door de straten
wandeldet, zoudt gij er aantreffen, die nog
half slapende naar de werkplaatsen worden
gedragen om eerst daar door de ruwe stem
des spinners, zo niet door iets ergers, -recht
wakker te worden. En als wij ons koesteren
bij de warme haard en wegens de guurheid
van het weer er niet aan denken uit te gaan
terwijl onze kleinen wellicht het een of
ander lied aanheffen, dan moeten wy hun
het stilzwijgen opleggen, als wij om zovele
andere kinderen denken. Dan bonst ons het
hart als wy ons by die ongelukkige kin
deren verplaatsen, die op datzelfde ogen
blik in een geopende en vochtige loods neer
zitten om met de ene bijna verkleumde
hand te draaien, terwyi zij de andere boven
een smeulende turf verwarmen, die hun
kleren met een walgelijke rook doortrekt.
En zaagt gU dan nog het middag- en avond
maal voor velen aanrichten (in de laatste
tyd met veel anders dan wat rijst zonder
enig toevoegsel of een snede droog rogge
brood of een pap van de minste meelsoort
of zaagt gij het schamele kleed, dat hun
leden bedekt, neen, dan zoudt gij wel niet
langer ontkennen, dat er in ons vaderland
kinderen zijn, wier lot inderdaad beklagens
waardig is."
Beruchte broeinesten
Tot zover het artikel van de heer Lalle
man, dat een blik geeft in een Moor
drechtse lijnbaan van 1855.
Datzelfde zou evengoed opgaan voor een
lynbaan in Gouda, Oudewater of Gouderak.
De heer Vleggeert gebruikt bij zijn beschrij
ving over de sociale toestand in de lijn
banen van de vorige eeuw niet voor mets
de uitdrukking „beruchte broeinesten'Hij
geeft een kort overzicht van de historische
groei van de touwslagerij in ide Goudse
streek, een groei die hoofdzakelijk te dan
ken is aan de hennepteelt in de Krimpener-
waard en de betekenis van Gouda voor de
vissenj en de scheepvaart. Daardoor ves
tigden zich hier de lijnbanen, en garenspm-
neryen, die tot aan de achttiende eeuw, toen
het continentale stelsel werd ingevoerd en
de afzetmogelijkheid daardoor vrijwel nihil
werd, een grote bloei beleefden. Tussen 1820
en 1850 was de neergang evenwel algemeen
en overal heersten de ontzettendste armoe
de en de bitterste ellende. Ook in Gouda
daar zelfs in vele opzichten nog erger dan
elders, al achtte men het niet noodzakeiyk
om er een werkinrichting te openen: de
touwbanen en kleingarenspinnerijen gaven
immers werk en ook de kinderen van jonge
leeftijd konden daardoor iets verdienen, zo
wordt in dit boek geschreven. Maar de
bedelary was in Gouda nog erger dan in
enige andere stad en in vergelijking met die
vele armlastigen mochten de driehonderd
mensen, die in de touwslageryen hun brood
verdienden, zich Inderdaad nog gelukkig
pryzen.
De productie was in die jaren geheel af-
hankelyk van de kinderarbeid. In 1853
werkten in de 19 Goudse bedryven 291 vol
wassenen en 317 kinderen. Het loon dier
kinderen bedroeg ongeveer een gulden per
week. Er kwamen de ergeriykste toestanden
voor. De bekende Goudse medicus W
Büchner, die evenals vele medici opponeer-
hoofd van Van Willigen zich eens in een de tegen de kinderarbeid, schreef in een
schot steken, maar nadat Weck een verras- studie over de medische toestand in Gouda
sende kogel op meesterlyke wijze had ge- I „De arbeid, die de kinderen moeten verrich-
smoord, vond 9EC weer het tempo, waar- I ten is te zwaar op hun leeftyd, te langdurig
mee het het wat stroeve spel der Amster- j en zeer ééntonig. De ontwikkeling van het
dammers kon bestryden. F.n dat had sue- lichaam wordt er door belet en de krachten
ces. Een listig boogballetje van de listige worden uitgeput."
Beyderwellen, een gevolg van geraffineerd Ook uit onderwyskringen kwam er verzet
vcnjrhoedespel, was ongrijpbaar voor de „De knaap, die of geheel niet ter schole
Amsterdamse keeper en betekende het der- komt of de school op 9 of 10-jarige leeftyd
de Goudse doelpunt. En nadien was 't IJ verlaat en haar dan hoogstens drie of vier
zichtbaar verslagen. GZC had het inltia- maanden in het jaar bezoekt, gaat ten enen-
tief, gaf het tempo aan, trok zyn comblna- male verloren voor de maatschappy
ties langs de Amaterdammers en schootschreef de hfer Lalleman in zyn artikel,
met een merkbaar welbehagen. Cabout liet I Er kwam langzamerhand zoveel verzet
door een keihard schot het vierde doelpunt tegen de kinderarbeid, niet alleen uit on-
voor GZC noteren, terwyi even later, na- dèrwys- en medische kringen, maar ook
dat keeper Weck heel kalm een tam schot van de zyde der ondernemers, dat de Kamer
uit zijn doel had gekopt v. d. Tooran metin 1874 de kinderwet van Van Houten aan
een handige schijnbeweging keeper Storm nam. Maar hoeveel moeiiykhedcn dat heeft
voor de vijfde maal verraste. Het IJ deed gekost en hoe lapg dat heeft geduurd, daar-
verder geen moeite meer. GZC had de eer- i over schryft de keer Vleggeert in dit stu-
ste ronde gewonnen, toegejuicht door een I diewerkje, dat een dankbare aanvulling is
honderd enthousiaste supporters, op wie I voor de kennis van de arbeidstoestand in
hei sltijd kan rekenen. de vorige eeuw in de Goudse streek.
In een even sensationele als dramatische eindstrijd heeft de 35-jarige
Egyptenaar Mareeh Hassan Hamad, die reeds in 1949 het Kanaal zwem
mende was overgestoken, de Kanaalwedstrijd van de Daily Mail gewon
nen in 12 uur 12 min. en daarmee de duizend pond sterling ongeveer
tienduizend gulden die hiervoor als prijs was uitgeloofd. Hij versloeg
met precies 1 minuut verschil de Fransman Roger le Morvan, die het
vorig jaar eveneens op het nippertje werd verslagen door een Egypte
naar, Abd el Rehim. Bij de dames won de Engelse Brenda Fisher in een
nieuwe recordtijd voor dames: 12 uur 43 min., waarmee ze de tijd van de
Amerikaanse Chadwick (1950) van 13 uur 23 min. verbeterde.
Meer dan tweeduizend toeschouwers cn
honderd journalisten waren aanwezig op
het strand bij Kaap Gris Nez toen de 20
zwemmers en zwemsters om 7.33 uur te
water gingen.
De meesten van de deelnemers hadden
een slapeloze nacht doorgebracht, wat te
wyten was aan de nervositeit en een luid
ruchtig gezelschap, dat in de buurt van
het hotel tot diep in de nacht aan het
feestvieren was.
Niettegenstaande dit. gebruikte het me
rendeel van de zwemmers een 6tevig ont
bijt, voor zy startten. De weersomstandig
heden waren gunstig: een wolkenloze he
mel en een bijna gladde zee. Het vertrek
verliep niet zonder incidenten. Het jacht
Ginasal. dat de 60 volgboten leidt, kreeg
moeilijkheden bij het lichten van het an
ker en kwam in aanvaring met een motor
boot, die dientengevolge zonk. De twee
opvarenden konden door een sloep worden
gered.
Onmiddellijk na de start namen de Egyp-
tenaren Mareek Hassan Hamad. Said el
Araby en Abd el Rehim de leiding met de
Fransman Le Morvan tussen zich in. Lang
zaam werkte Le Morvan zich op naar de
tweede plaats en na drie uur zwemmen
had hij deze bereikt. Bij de dames ontspon
zich van het begin af een strijd tussen de
Canadese Winnie Roach en de Engelse
Eileen Fenton. waarbij Brenda Fisher zich
aanvankelijk afzijdig hield.
Langzaam werkte Le Morvan zich steeds
verder naar voren cn nam even (le kop om
onmiddellijk daarna zich weer te laten te
rugzakken gezien de ervaringen van het
vorig jaar, toen hij de Egyptische winnaar
door alle gevaarlijke stromingen heenleidde
en vermoeid van het zoeken en tasten in
de eindsprint werd geslagen. Nu liet hij
zich terugvallen tot achter de Egyptenaren
en probeerde te profiteren van het voor-
treffeiyke teamwork van dit drietal.
Ongeveer tezelfder tijd nam Brenda
Fisher de leiding by de dames over. waarna
Fenton terugviel (en later zou opgeven)
en Winnie Roach andere paden opzocht,
omdat er een lichte tegenstroom ontstond.
Ongeveer halverwege begon de strategie
een woordje mee te spreken. Er kwamen
stromingen en nu was het zaak om hieruit
zoveel mogelijk voordeel te putten en zo
weinig mogelijk nadeel. De Fransman Le
Morvan maakte zich los en sloeg een Ooste
lijke koers in in de hoop in de avond een
gunstiger tij te hebben. En zo lag zeven uur
na de start de Egyptenaar Mareeh Hassan
Hamad aan de kop. Hij was toen minder
dan 9 kilometer van de Engelse kust ver
wijderd. Met de krijtrotsen van Dover in
zicht hadden zich twee groepen gevormd;
één die Westwaarts zwom en een tweede
die een meer Oosteiyke koers hield.
Allen werden om half een vart voedsel
(Advertentie)
Chef van de modelmakerij
in de bloemetjes
De heer P. G. van Eyk, chef-modeleur by
de Kon. Plateelbakkerij „Zuid-Holland",
herdacht gisteren de dag, waarop hij 25 jaar
geleden als jong maatje by de fabriek in
dienst kwam.
Dank zy zijn grote bekwaamheid in het
moeilijke vak van modeleren, maakte hy
reeds op betrekkeiyk jeugdige leeftijd pro
motie. Nu is hij al enige jaren met de lei
ding van de modelmakerij belast tot grote
tevredenheid van zyn directie en tot vol
doening van zyn ondergeschikten, voor wie
hy de humane chef is.
Ter herdenking van deze feestdag werd
de jubilaris, vergezeld van zijn echtgenote,
door de beide directeuren, de heren Hoyng
en Lammers ontvangejt en in tegenwoordig
heid van de adj.-directeur, de heer Verlee.
de heren Hoyng jr. en Lammers Jr. en de
bedryfsleider de heer Muller, door de oud
ste directeur toegesproken. De heer Hoyng
memoreerde dat wanneer men voor een
tijttvak van 25 jaren staat de gedachte op
komt, dat het eind van die periode zo ver in
het verschiet ligt, dat dit eenvoudig niet te
bereiken valt. Heeft men dit tydsverloop
eenmaal achter de rug, dan kan men niet
begrijpen, dat alles zo snel is voorbijgegaan.
„Voor wat uw werkkring in deze periode
betreft," zo ging spreker verder, „kunt u in
alle opzjehten dankbaar en tevreden zyn. U
hebt een plaats in de maatschappy bereikt,
waarop u terecht trots kunt zyn en waarop
u met dankbaarheid moogt terugzien. Door
dat u zichzelf hebt opgewerkt hebt u dit
aan uzelf te danken, n.l. aan uw vakbe-
10+aamheid en wilskracht. Veel moeiUjke
problemen zijn door uw medewerking op
gelost en steeds op de meest prettige en
vriendschappelijke wijze. U had een eigen
mening, maar daarnaast een goed oor voor
de ideeën van uw medewerkers en op deze
goede eigenschap wil ik speciaal de aan
dacht vestigen. Voorts hebt u nimmer ver
zuimd uw kennfs en kunde anderen deel
achtig te maken."
Onder aanbieding van harteiyke geluk
wensen overhandigde de heer Hoyng de jur
bilaris een stoffelijk bewys van waardering.
Aan mevrouw Van Eyk werd een bouquet
rozen aangeboden.
Daarna had de directeur nog een verras
sing. Sprekende in opdracht van de Maat
schappy voor Nyverheid en Handel kon de
heer Hoyng de verheugende mededeling
doen, dat de jubilaris de zilveren erepen-
neng voor 25-jarige trouwe, dienst is toege
kend. Hy spelde hem d,e medaille op de
borst en bood hem het daarbt) behorende
diploma aan.
Namens het kantoor- en beambtenperso-
neel sprak de heer Van Blokland sr. enkele
woorden van gelukwens, welke vergezeld
gingen van bloemen voor mevrouw en een
pakketje inhoudende „wat des mans is", n.l.
sigaren en sigaretten, voor de jubilaris.
voorzien, met uitzondering van de Ar
gentijn Antonio Abertond, clie beweer
de niet hongerig te zyn. De Argenti
zwom buitengewoon goed. De groep.
Westwaarts zwom bestond uit
Egyptenaren Hammad Rehim en 200 metèi
achter hen Araby. De 21-jarige Godfrey
Chapman uit Weymouth en de Benjamin
van deze wedstrijd volgde de drie leiders
verbeten. Drie kilometers meer naar het
Oosten zwom de Fransman Le Morvan, op
800 meter gevolgd door Brenda Fisher en
Winnie Roach. De Fransman voelde zich in
de middag niet wel en was pas bereid ver
der te zwemmen toen hem verteld werd, dat
de rotsen van Dover reeds in zicht waren.
De Nederlander Van Hemsbergen bevond
zich ten Oost-Zuid-Oosten van Dover. De
Fransman Bombard was 13 km van de En
gelse kust verwyderd, zijn landgenoot
Morand lag 8 km voor Goodwin Sands,
terwyi de Zweedse Sally Baumer in goede
conditie in de richting van St. Margarets
Baai zwom. Enriquéta Duarte (Argentinië)
was 9 km vóór dezelfde baai.
De finish
En zo dreven we naar de finish toe.
zwemmers, hun geleide van een roeiboot en
een motorboot en een wedstrijdconjmissa-
ris. Vlak bij de kust bleek hoe goed de
Fransman zyn tactiek had uitgestippeld.
Want terwijl hij het gety mee kreeg, kwa
men de Egyptenaren in een lastige eb-
stroom, die hen veel moeiiykheden bezorg
de. Maar zij worstelden, worstelde^ en
slechts het bericht, dat Le Morvan een
kleine voorsprong had, deed hen hun reser
ves aanspreken. Zy zwommen in de rich
ting van Shakespeare Cliff, terwyi de
Fransman St. Margarets Bay als landings
plaats gekozen had.
Het werd een geweldig spannende finish,
die zo snel in z(jn werk ging. dat slechts
met radiosignalen te controleren was,
wie als eerste aan land ging. Beiden ston
den tegeiyk uit het water op, maar de
Egyptenaar bereikte iets eerder het strand,
een verschil van 50 meter, het verschil van
een minuut.
De overwinning van Hamad betekent dat
dit de 47ste keer is dat het Kanaal overge
zwommen werd. Maar de menigte, die aan
het strand stond te wachten, juichte, alsof
het de eerste maal was
Hamad strompelde enkele meters over de
rotsen en ging toen uitgeput en glimlachend
zitten. De menigte rende op hem af, klopte
hem op zyn vette rug en juichte. Hamad
bleef daar zitten totdat zyn trainer Sam
Rocket hem te hulp kwam.
Het verzoek van de trainer aan de me
nigte om naar achteren te gaan om hem
wat meer lucht te geven had geen succes.
Velen van hen gleden uit over het glibbe
rige zeewier, maar de mensen stroomden
rige
móar
toe.
Rmmerstol
..'t Nering aan de „boemel". De buurtver
eniging ,,'t Nering" maakte Woensdag een
uitstapje naar Rotterdam, waar o.a. een be-
zobk werd gebracht aan de Rotterdamse
Schouwburg. De operette „De Boemelbaron"
viel zeer in de geest en in goede stemming
werd de terugreis aanvaard.
Gouderak
Gaat een traditie verdwijnen?
Het is in Gouderak nog steeds de ge
woonte dat by een begrafenis de buren als
dragers optreden. Dezer oude traditie ge
trouw, wil niemand ontbreken om zijn buur
de laatste eer te bewijzen, ook al levert
dat tegenwoordig vaak grote moeiiykheden
op, daar vele bewoners van Gouderak ver
buiten het dorp werken en voor deze ge
beurtenis een dag vry moeten nemen. Om
hierin tegemoet te komen wil men trachten
een onderneming met vaste dragers te vor
men. Dit zal echter grote kosten met zich
meebrengen daar uniformen moeten wor
den aangeschaft. Om deze kosten te dekken
heeft men vergunning gevraagd een huis
aan huiscollecte te houden.
Ouden van dagen naar Arnhem
Gisteren maakten de ouden van dagen
een reis naar de Gelderse hoofdstad. Op de
heenreis werd halt gehouden te Zeist en
op de Grebbeberg. In Arnhem werden ver
schillende bezienswaardigheden bezocht. By
thuiskomst gaf de muziekvereniging „Cae-
cilia" een concert in de muziektent, als be
sluit van dezè gezellige dag. De heer K.
Brouwer heeft namens de oudjes de bur
gerij bedankt voor de steun waardoor dit
uitstapje mogelyk was.
Ongeveer 10 minuten later werd een boot
gebracht en Hamad werd er in gezet om
hem naar het strand te brengen. Maar daar
stoitólte veel volk en de boot ging daarom
naar de haven, waar ook veel, maar aan
merkelijk minder, mensen stonden te wach
ten.
De Fransman die als tweede aankwam,
maakte zich van de toeschouwers af en
ging .rustig terug naar de boot die hem b'l
zyn overtocht vergezeld had. Deze vertrok
onmiddellyk naar St Margarets Bay waar
zyn vrouw op hem wachtte.
Ook v. Hemsbergen
Als vierde zette de 21-jarige Engelsman
Godfrey Chapman, de jongste van alle
deelnemers, voet aan wal. zyn tijd was
12 uur 56 minuten.
Ook Winnie Roach, de 25 jarige Canadese
moeder van drie kinderen, Lars Bertil
Warle (Zweden), Jan van Hemsbergen
(Ned.), Morand (Fr.), Sally Bauer (Zweden),
Enriquéta Duarte (Argentinië) en Carplo
(Peru) hebben de overtocht volbracht. De
Britse zwemster Eileen Fenton daarentegen,
die verleden jaar de race by de dames won,
moest opgeven. Een ambulance-auto wacht
haar te Dover op.
Omstreeks 9 uur zetten nog twee concur
renten voet aan wal: Erleen James (Gr. Br.)
en Majoor Zirganos (Griekenland).
Nog drie deelnemers(sters) waren toen nog
onderweg naar de Engelse kust, f.w. de Ar
gentijn Abertondo, de 52-jarige Engelsman
Barnie en de Deense zwemster Jenny
Kamersgaard.
Moerkapelle
„Ken je het lied van de oude piano".
De gemengde zangvereniging Zang en
Vriendschap tobt reeds jaren met een slech
te piano. De toestand is nu zo geworden,
dat er een andere voor in de plaats moet
komen. Dat valt niet mee. want het aan
schaffen van een piano kost veel.
Teneinde de nodige gelden bijeen te krij
gen heeft het bestuur besloten in October
een bazar te houden, waarvan de netto-op
brengst wordt besteed voor de kosten van
de aanschaffing van een beter instrument.
De bazar zal gehouden worden in de ga
rage van de heer D. A. de Man.
Stolwijk
Verjaardagsfonds. Het verjaardagsfonds
van de Ned Herv. Gemeente heeft vorige
maand 135.95 opgebracht.
De Blauwe Doffer. De postduivenvereni
ging De Blauwe Doffer hield een wedvlucht
uit Mons, 179 km. Los 10.50 uur. eerste duif
12.31.20 laatste 12.46.31 Snelheid 1762 m. per
minuut. Uitslag: D. Mastenbroek 1. 9; W.
Scheer 2; D. Verwey 3: A. v. d. Heuvel 4;
J Zuidervliet 5. 12; Joh. Sleeuwenhoek 6.
8 11; D. Vermeulen 7; B. Smldt 10.
Schoonhoven
Jubilaris onderscheiden. Bij Koninkiyk
besluit is aan de heer J. Tanger. zilver
smid in dienst van de Schooohovense Zil-
verfabriek H. Hooiikaas. de ere-medaille. in
zilver, verbonden aan de orde van Oranje
Nassa, toegekend. De heer Tanger was de
zer dagen vyftig jaar in dienst van do
Schoonhovense zilverfabriek.
Waddi nxveen
Waddinxveensc fietsen in Kralingse Plas
Een knaap, die by de Kralingse Plas te
Rotterdam dezer dagen aan het vissen was.
kreeg iets heel zwaars aan ztjn haak. Het
was go zwaar en zo groot, dat het niet in
het schepnet kon. Na veel sjorren bleek, dat
er een tweetal fietsen lagen verborgen, die
bij nader onderzoek afkomstig bleken te zyn
van diefstal bij de heer Heijboer aan de
Zuidelijke Dwarsweg, die enkele dagen ge
leden gepleegd is.
B.Z.P.C. (dames) promoveert
De gisteravond te Waddinxveen gespeelde
beslissingswedstrijd tussen de dameskam
pioenen van de kring Gouda. D O N K. en
B.Z.P.C., eindigde in een 3—2 overwinning
voor B.Z.P.C., waardoor B.Z.P.C. promo
veert naar de derde klasse van de K N.Z.B.
AfMERIKA en zijn Europese bondgenoten
uit de oorlog tegen Japan zyn diep
verontrust, ja ontsteld, over het feit dat dé
Sowjet-Unie heeft aangekondigd deel te
willen nemen aan de conferentie ov/er het
■•redesverdrag voor Japan, die op initiatief
van de Ver. Staten op 4 September te San
Francisco zal beginnen. Die ontsteltenis
geeft een leerzaam kijkje op de diplomatie
ke zeden en gebruiken anno domini 1951, na
vyf jaar „koude oorlog". Men nodigt
iemand, i.e. de Russische regering uit. deel
te nemen aan een conferentie en als de ge
nodigde te kennen geeft de invitatie te aan-
-aarden. kykt men elkaar stom-verbaasd
en „verontrust" aan en verdiept men zich
in gissingen over de (verraderlijke) bedoe
lingen, die daar wel achter kunnen zitten!
Vreemd zijn onze diplomatieke manieren in
deze dagen.
Overigens moet worden toegegeven, dat
de verontrusting in het Westelijke kamp
volkomen begrijpeiyk
is. Toen de regering
te Washington Mos
kou een uitnodiging
zond deel te nemen
aan een conferentie
over een vredesverdrag voor Japan op ba
sis van het ontwerp van Foster Dulles, kon
/.y er van overtuigd zyn dat de Russen de
conferentie zouden boycotten. Moskou had
immers reeds eerder duideUjk te verstaan
gegeven, dat het een vredesverdag. dat niet
door communistisch China was mede-on
dertekend, nooit zou erkennen. De Ame
rikaanse uitnodiging aan Moskou was dus
niet meer (meende men!) dan een formali
teit. Men wilde de Russen niet het argu
ment in handen geven dat zij met voorbe
de chten rade overal buiten gehouden wor
den. De „uitnodiging" betekende dus in
feite: „U kunt komen, maar het is ons be
kend dat gij niet wilt komen en het zal ons
dan ook een genoegen zijn ten spoedigste
uw afwyzend antwoord te ontvangen".
W/JJ WETEN NU, dat Moskou anders ge-
reageerd heeft dan iedereen ver
wachtte en dat iedereen deswege veront
rust is. Moskou schynt van plan te zyn een
politiek van verrassingen te gaan voeren
en de ervaring van de laatste jaren heeft
geleerd, dat dat alleen al reden genoeg is
om „verontrust" te zyn.
Wat wil Moskou? De conclusies liggen
<>oor de hand en die conclusies zyn voor
Washington verre van aangenaam. Rusland
heeft in de Koreaanse kwestie de ervaring
opgedaan, dat het boycotten van conferen
ties en V.N.-organen slechte resultaten op
levert. Was de Russische afgevaardigde in
Juni van het vorige jaar in de Veiligheids
raad aanwezig geweest toen de Noordko-
reaanse agressie aan de orde werd gesteld,
dan had de Veiligheidsraad niet de kans
gekregen een legaal besluit tot interventie te
nemen. De Russische regering heeft deze
les biykbaar ter harte genomen. ZU zal
zich deze keer de gelegenheid niet laten
ontgaan de Amerikaanse poli)iek ten aan
zien van het Verre Oosten zö veel moge
lijk de voet dwars te zetten.
Deze gelegenheid is nameiyk uiterst
gunstig. De Oostaziatische landen, die aan
de oorlog tegen Japan hebben deelgenomen,
zijn over het Amerikaanse ontwerp-vredes-
verdrag voor Japan over het algemeen niet
bijster enthousiast. Vooral het voorstel om
Japan nagenoeg geheel te ontslaan van de
verplichting tot het doen van herstelbeta
lingen heeft veel critiek uitgelokt. H«t is
dan ook te verwachten, dat de Russen te
San Francisco meteen
eigen ontwerp-vre-
desverdrag zullen ko
men, dat ver tegemoet
zal komen aan de wen
sen van de Aziatische
staten, met inbegrip van Tokio zelf. Het lijkt
zelfs niet onmogelijk, dat Moskou bereid
zal zyn een groot deel van zijn invloed in
Azië prijs te geven, mits het daarmee de
merikanefl zal kunnen dwingen afstand
te doen van hun vooruitgeschoven strate-
g'sche posities in het Verre Oosten. Het is
dus te voorden, dat de Russen in San Fran
cisco een. voetval zullen doen vóór de
Aziaten (wellicht zelfs voor de Japanners),
teneinde een wig te dryven tussen Azië en
het Westen.
TVE GROTE VRAAG is op het ogenblik of
de Russen de kans zullen krygen de
ondertekening van het door de Ver. Staten
"oorgestelde vredesverdag te verhinderen
of zelfs maar te vertragen. Foster Dulles
heeft er pas nog op gewezen, dat de bedoe
ling van de byeenkomst in San Francisco
niet is over het vredesverdrag te gaan de
batteren, maar dat de 49 landen slechts zyn
uitgenodigd het verdrag (dat zy re?ds lang
te voren uitvoerig hebben kunnen bestu
deren) te komen ondertekenen. Een recht
an veto bestaat op deze conferentie niet
en de Russen zullen dus niet de murht heb
ben de ondertekening tegen houden.
Maar wat er zal gebeuren als de heer Gro-
myko tegenvoorstellen op tafel legt, die
voor een groot deel van de 49 deelnemende
staten veel aantrekkeiyker zyn dan het
Amerikaanse ontwerp, dat dient te worden
afgewacht!
f
