c
Twee Rotterdamse Engelandvaarders
maakten
vergeefse
een
reis
■7
teiyaan^
Nederlands speelgoed mag er zijn
De kip]
GEWAAGDE ONDERNEMING
MET EEN MOTORVLET
WAAR HET HART VAN DE
ma
K.L.M. KLOPT
SPANNENDE NOVEMBERDAGEN IN 1943 (1)
'EELGOED HEEFT PAEDAGOGISCHE WAARDE
GOED
Hervormii
jt
r
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
-
De ma]
JAN MUSCH 60 jaar op de planken
DE KOTA BAROE WAS EEN BOOT
VOL BOFFERS
De Caroet opengescheurd
Duizenden pelgrims
teleurgesteld
i; m
Burgemeester in toga
vliegtechnisch bedrijf
op Schiphol
Prinses Julianaschool te
e Brussel vijftig jaar
\De Nederlandse school „Prinae* Juliana
tABruaael zal ‘IJ October a de dag her-
deiken waarop zij vijftig jaar geleden werd
geopend Des morgens wordt in het school
gebouw in de d’ Oultremontsti aat een
reünie gehouden en op de Nederlandse
ambassade te Bruasel een receptie Des
avonds zullen leerlingen en oud-leerlingen
en genodigden aan een groot feeet deelne
men.
WOENSDAG 5
TWEEDE BLAD - PAGINA S
i de
loudt
expoi
j.ar
op
zo
Luchtvrachtvervoer
op de
en be-
Pm
Rients Balt overleden
Gr.
(Wordt vervolgd)
was nog een
het vertrek
KERKELIJKE MUTATIES
Dalsum, A.
Kee« van
•mak
t meer
zal
tun-
aar
de
op
roken
ie. de
mo-
tder-
niet
Ver-
navi-
gege-
vller-
"rordi
it. we
zijn
i was ooi
met I
Ni
,lgt.
1951 z
eerste
an d<
«.«Mai een verkeers
ken zich terstond
de mensen
ip de steen
men in d
toldoende bra
en. Dagelijks
"an de mijr
i op
:e de
ge
Zi
■ren
n d
tenkoa
sch
Plannen van het A.T.G.
Jan Musch 'zal dit seizoen z(Jn «0-jarlg
toneeljublleum btf het Amsterdams Toneel
gezelschap vieren In „De Spaanse Braban
der” van Bredero, onder regie van Albert
vAn Dalsum.
diefstal
uit, dat
hem
irwerp van de
sprak de hoop
ndelijk wilde zijn
-,an du Nafl
;r« betreffen, heeft geleld toW
issen het bestuur van'deze!
haar muziekdirecteur Paul
je daarvan heeft Paul Pella
Is met de Nederlandse Ope-
>lt is door het bestuur aan-
czegging voor de véle
m de Nederlandse Ope-
HANDELSBERICHTEN
Rodenrijs. 5 September 1951. Groenteveiling.
®r« A 00-/ 27.90. B *.00-19.20, C
“Or®,1.Bloemkool le srt 22.0O-3*.M. 2e srt
12 0°-29 0°, Sla le srt S.7G-* 80, 2e srt 2.70-3.10.
P®f «tuks; Perziken 0.04—0 13: Meloenen
per stuk: T°maten A 0.23—0.32, B
.c ?ia~P*r kg; Rodekool 7.8*—
18.20. per 100 kg: Rentegevers 0.84; Stokprinses-
senbonen 0.44—0 85; Stamprinsessenbonen 0.44
---—0.55. Duitse bonen 0.37—0.48, Pronkbonen
s totale productie van de mijnen *3; Snijbonen 0.47-0.50; Postelein o lo
irs te halfjaar van 1951 bedroeg ui- wl J«8'« £ndlJvl,e •-•o-’-M. per 100
tegenover 0.1OO4JT ton J„ 1M0 «J-.
kommerstek 8.00-10 00. per 100 kg- Slkvellen
:<‘uV b fii srjTi’T'"Ap" im
n. „bagage-treintje", t
e wapentjes, waarmede
der lucht reizigers van
vliegtuigen worden vervoert
,-lokle
ian Hel
>xes”.
lengesteid
ran Eyck,
ise Hoomans,
lerlant, Carla
Smi'1
Wav
Productie van de Limburgse
mijnen gestegen
van de gezamenlijke Llm-
ilenmijnen stijgt. De cijfers
halfjaar van 1951 zijn gun-
Ifers over het eerste halfjaar
tale produ”---
Juist, maatje! zei Ouwe Kees goed
keurend. Dat is het. Nou, dat karweitje
moest heel precies gebeuren, anders kreeg
ik er van langs!
blj*<
In Septe<»uc<
ser het tegen
school werd
Koningin Wil
school” gcJ-‘
W. Coenraad.
■n, die bedankte
Surgh J. Swaak,
iet.
J. J. Renslnk te
De productie
burgse «teenkol.
over het eerste h_..j
stiger dan de cijfe— -
van 1950. De
over het eer... -
-- 0.254.278 ton tegenovt
itje De gemiddelde dagprodi
eeg 1951 over het eerste halfju..
1950 was het cijfer 40.190 ton.
Het bedrijf vindt
tend in Nederland er
het voeder bet
gen uit de doll;
derbehoefte van
Goed speelgoed moet duurzaam zijn en
een grote speelmogelijkheid bieden. Het kind
moet zelf kunnen spelen met het speelgoed,
bij mechanise!
Vrie„
Loudi f
berg, E
en Jan
Regisseurs
Defresne, L
lersel.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Maartens-
Jijk R- W. Steur te Ouddorp
Aangenomen naar Hall J. 1
vlootpredikant te Overveer.,
voor Kropswolde; naar Bu.“'
Ind predikant, te Oegstgeest.
Bedankt voor Cothen G. J.
Dalen.
bestaande uit
e de koffers en
en naar de
'd.
van ziet
ig veel eii
arken.
De di
Ouv
hij hi
dit aansteken,
rookwolken d»
hij weer verder
Zoals ik
werkjes
ren. Weet
Jawel,
u-?nen me
--J-437 ton Ir.
luctie bedroeg in
jaar 41.263 ton In
Het z.g.
speciale
tassen t
Paul Pella verlaat de
Nederlandse Opera
Diepgaand ver*chil van mening t
zien van punten, die het beleid var
derlandse Opera betreffen, heeft
een conflict tussen het bestuur
fastening en haar muziekdirec
Pella. Tengevolge daarvan heef
zijn verbintenis met de Nedei
ra beëindigd Dit is door het 1
vaard onder dankzeggir»
diensten, die hij aar. 'i
ra heeft bewezen.
naar landen, dié voorheen de grootste
leveranciers waren. Vooral houten speel
goed, pluche artikelen, autopeds en
driewielers zijn uitvoerproducten en de
Nederlandse speelgoedindustrie is er in ge
slaagd tegen concurrerende prijzen een goed
artikel te leveren. Het uitgebrelde assorti
ment heeft zich aangepast aan de smaak
van het publiek, men vindt er speelgoed
in van de laagste tot de hogere prijzen. Blik
ken speelgoed wordt hier te lande niet gefa
briceerd en merkwaardig is dat de verkoop
van blikken speelgoed sterk terugloopt.
Het motorschip Garoet van de Konink
lijke Rotterdamsche Lloyd, dat in aanvaring
is gekomen met het Engelse s.s Empire
Jamaica, is Maandag op eigen kracht te
Priok aangekomen. Aan bakboordzijde is de
Garoet 50 voet opengescheurd ter hoogte
van het beneden-tussendek Te Soerabaja
zal het schip voorlopig en te Rotterdam
definitief gerepareerd worden. De boeg van
de Empire Jamaica is Ingedrukt; ankerspil
en ankers gingen verloren
iwe Kees moest even ophouden, want
lad een vera pijpje gestopt en moest
»n. Toen hij een paar grote
de lucht had ingeblazen, ging
>r met z’n verhaal.
dus zei, ik moest allerlei
opknappen. Ook het dek zwabbe-
je, wat dat is?
#1, zei Oepoetle. Het dek schoon-
let een zwabber, dat is een ronde
TTET is met de 1
jl ongedacht goed
geen ei aan Engelan
toch de hele prodt
prijzen geplaatst wo
export naar Duits!
jaar reeds voor 5
en pluimvee ultgev
totale opbrengst w
zienlijk hoger wordi
neemt Duitsland, on
rekening Zb lang
«taan, behoeft de N
der zich geen zorge;
Zjjn bedrijf zelfs noj
het binnenland de
hoger is dan iets b(
de oorlog. In de jan
het verbruik aan ei
per jaar en per inw
veer overeenkomt m
was het verbruik r
wat nog geen 80 stu
in ons eigen land zo
«amen met de expor
daardoor blijven de
publiek aan de hoge
De vooruitzichten
derij zouden dus r<
als er geen omstand
voorzichtigheid man
Is. dat Duitsland on
gen gaat maken. De
ningspolitiek is tair
beheerst door twee
eerste is de protect
boeren geëist wordt
veelheid geld, die D
kan besteden. Beidt
voor onprettige vei
zouden dan ook he
landse afnemers heb
een grote eierexpor
Is er niet. België en 1
genoeg van zichzell
geweldig veel eieren
Denemai”
T\E REEKS van
de jongelui zoi
de met een 14 dagen ver
nieuwe zuigers. Toen dt
derdelen eindelijk op
waren aangekomen, w
ic weinig tijd c
te hebben de m<
te zetten vóór
vastgesteld w
ilgend. Onf
■n hij zich 1
'itie meldde
tevoren eei
^astraaV
vooi
mee eh t.
i zo vrien»
ook de werkplaats, waarin zij immers, als
de avond zou zijn gevallen, nog volop werk
te verrichten zouden hebben. Toen het don
ker was geworden, werd er een kabel voor
electrische stroom uit de werkplaats naar
boord uitgebracht, doch doordat er kort
sluiting ontstond, sprongen de hoofdstop
pen. Het was niet geraden het Gemeente-
Energiebedrijf op te bellen en te verzoeken,
voorzieningen te komen treffen. De jon
gelui, die als handig en ijverig bekend ston
den, hielpen zichzelf uit de moeilijkheden
van het ogenblik door de aansluitingkast
open te breken en zelf de zekeringen te
maken. De aldus herstelde stroomtoevoer
stelde hen in staat de motor aan boord ver
der in elkaar te zetten. Toen de motor ein
delijk startklaar was, was het Zondagmor
gen 5 uur geworden. Inmiddels had Jan wa
ter, stookolie en smeerolie getankt.
Voorts zal het A.T.G. o.m. „The Brow
ning version” van Terence Rattigan spelen,
het stuk, dat verfilmd werd met Michael
Redgrave in de rol van de middelmatige
leraar. De Nederlandse titel zal luiden „De
kruk”. De vertoning wordt op één avond
gecombineerd met „Droom der gevangenen”
(A sleep of prisoners), het stuk dat Chris
topher Fry voor een kerk schreef. Van dit
mysteriespel voert A. Defresne de regie.
Het A.T.G. heeft ook „A Phoenix too fre
quent” van Christopher Fry op zijn pro-t
gramma gezet. Verder o.m. „Nieuw land'^
van Hans Tiemeyer onder regie van de
schrijver. „Antfaone" van Sophokles en
„Autumn gardAf. van Lillian Hellman,
schrijfster o.m. van «Little For—”
Het gezelschap is dit jaar sam«
uit de dames Hetty Beck, Caro var.
Mies Hagens, Marie Hamel, Elise
Annie de Lange, Jenny van Maerlant,
de Raet, Liane Saalborn, Mary Smithuysen,
Tine de Vries, Marianne van Waveren en
"DEEDS in October 1943 stond hun plan
om er samen met het m.s. „Haven
dienst I” vandoor te gaan, vast. De kansen
om met behulp van deze motorboot, die
vanwege haar goede uitwatering en haar
krachtige motor voqr het gestelde doel wel
geschikt scheen, de tocht naar de vrije
sfeer te volbrengen, leken lang niet slecht
te zijn. Zij waren immers, onder leiding van
de walkapitein en de walmachinist van de
Havendienst, juist bezig mei het schoonma
ken van genoemde boot en het revideren
van de motor, die van nieuwe zuigers
moest worden voorzien. Zodra de motor in
elkaar gezet zou zijn en dnaaien zou, zou de
afvaart in stilte geschieden.
De eerste tegenslagen
te weinig te doen. Goed speelgoed moet
het kind zelf bezig houden.
De vraag naar werkelijk goed speelgoed
is beduidend groter geworden, men wil niet
meer voor een zo laag mogelijke prijs een
zo groot mogelijk stuk speelgoed kopen.
Ook plastic speelgoed wordt in ons land
gemaakt. Daar de vormen en mallen zeer
kostbaar zijn, heeft men op dit gebied ge
streefd naar massaproductie, waardoor
speelgoed tegen lage prijs kon worden ver
vaardigd. Nederland heeft in de Necobo zijn
eigen metaalconstructie-dozen gekregen,
die in elk opzicht kunnen concurreren met
wat het buitenland tot nu toe bracht.
Op het ogenblik heeft men nog geen
innen spelen met het speelgoed, last van Japanse concurrentie. daar
ich speelgoed heeft het kind zelf de invoer er van tegelf dollars gaat en
wij die er niet beschikbaar voor stellen
Bovendien zijn de prijzen
van het Japanse product
veelvouden van de vooroor
logse prijzen. Van het in
Nederland gebruikte speel
goed is 70 80’.. Nederlands
fabrikaat.
Met vol vertrouwen gaat
de Nederlandse speelgoed
industrie dan ook de I
komst tegemoet en op
komende Najaarsbeurs
men vele nouveauté'* ki
nen bewonderen.
Ofschoon c
't ware op
vreesd dat
over vo'
schikkei
plaatsen vat
en volwassenen
hpkarren. welkt
mijnen niet meer
daar aanvoeren-
wegrijden klauter
berg slakken, in
bruikbare stei
a“ Nou zaVik julhe eens vertellen, wat me
(er vu.vue.u.B zii fflkÏoS
rSXJtui- »..uurw
>cht benodigde “ende wcrkje8 laten ze aan boord van
M.".
dienst waren, de tocht aanvaardden om te
zo niet gewaagd, was deze onderneming. T
Duitsers te worden gegrepen en ten tweede vanwege
met een in de gegeven weersomstandigheden abso
Helaas bleek het later een vergeefse reis te zijn gei
Maar, er deden zich voor Arie en Jan zoals
mogelijkheden voor om aan de Arbeidsdienst, waarvoor zij s*
verwachtten en die zij beslist niet van plan waren te vervul
onderduiken, ofnaar Engeland uitwijken. Wegens gebrek
organisaties, die adspirant-onderduikers onderdak verschaften, besloten zij tot
een vlucht naar de overzijde van de Noordzee.
ytllE MEENTda
voorgoed Itot
vergist zich. DeJNag
achtige „Nienfands
Birmaanse^ff’fens. zij
het oorlogspad gewe
maand/n. hebben ze
vangnet minder dar
Jjan vijandig gezind
woners van dorpen.
De laatste negen!
machtigden, behoor
gen.'die de vlakten
grenzend aan het ge'
haar tenten heeft
zijn niet de enige
wonen. Ert zijn no
stammen, die de alti.
de Brahmapoera en
volken. Het gebied
beperkt tot een be
grond, dat omsloten
vormige keten van
zeer duidelijk afgeps
en Birma.
Hoewel zeker de
75.000 Naga s het k
heeft gegeven, zijn
legen gedeelten no
seerd". Tijdens een
naar de vlakten vai
een dorp, verbrandd
plunderden de hui?
vorehs ze naar hun
den met negentig k
offers. OnmlddelHJk
sammers de boosdot
hun er enigen gevai
Deze Naga-inval h
vergeleken bij de ex
ger op touw zetten,
geschiedde in 1947
Birmaanse zijde vai
dorp met de grond
koppen bemachtigde
de stammen elkaar
nooit precies uit te
«nellen gaat nog s
beperkte schaal,
maar gestadig vordt
het gebied van de
van de regering v
Iaat men de bewone
meer genieten van
«chaving; er word,
huizen opgericht.
hervormingen z
KLEUTER GESTIKT IN
OLIENOOT
Het driejarig meisje Petronella x
uit de Stationsstraat te Schiedam i
In een pinda. Een olienootje was
luchtpijp gekomen: de ouders zagen
kans het te verwijderen, evenmin all
sen. Het meisj
ziekenhuis overgeb.
diende 50 liter zuurstof loe. Het mot...
baten De levensgeesten waren geweken.
Ah de winter nadert
Een 65-jarige man, die geen woon- of ver
blijfplaats heeft, dacht aan de naderende
winter, toen hij zich Dinsdagavond bij de
Haagse politie meldde met de mededeling, dijk
dat hij even tevoren een fiets had gestolen Ai
in de Malakkar".
Hij voerde het
aan de hand
recherche
te bergen.
Met 878 Indonesische pelgrims en 5 le-
vende koelen aan boord was de Kota Baroe
toe- <»P weg naar Djeddah. toen de gexagvoer-
de der, kapitein F. A. Lubbers, uit Djakarta
een telegram kreeg met de opdracht zijn
passagiers maar ergens In de buurt van
Djeddah te lozen en die haven niet aan
de heren Hans C“’-
sum, Louis van
van Hensbergen, Paul Huf, Kees
Jan Modderman, Louis Saalborn. Johan
Schmitz, Jacques Snoek, Jo Sternheii
Hans Tiemeyer, Jan Velzeboer, Rc.
Vries en Johan Walhain. Als gasten
Nijhoff, Jacqueline Royaards-
Herman Sternheim, Edwin Thomas
i Musch meewerken.
rs zijn Albert van
Louis Saalborn en
..Qw-... «^-wvken. De over
bid van de 10 000 candidaten
tile voorbereidingen getrof-
l lange reizen gemaakt van
^par Djakarta. Bovendien
K ten aandeeT^qin 500
Kipen, om In aanmerking
■n kans op passage. Van
10 000 dezer aandelen
■■Bale maatschappij voor
Fr willen oprichten: een
De teleurgestelde pelgrims
atestdemonstratie gehouden
huiswaarts gegaan met de be-
W^rSat zij volgend jaar voorrang zullen
Krijgen, op vertoon van hun aandeel.
De pest ah uitvlucht
Kapitein Lubbers ging op al deze dingen
niet diep in. Hij heeft pelgrim* gebracht
en gaat straks die pelgrims weer ophalen
en het zijn prettige passagiers, waar hij
volkomen mee vertrouwd is en daarmee
basta. Maar het Indonesische blad Abadi
van de grote Masjoemi-partij heeft een ver-
ren enkele gevallen van builenpest ge
constateerd en al ligt dat gebied een hele
woeatijn van Djeddah verwijderd, volgens
Lgjee?ude Ind°nesische regering dit
bericht dankbaar aan als voorwendsel ter
bemanteling van het pelgrimsfiasco De
reizen mochten zogenaamd niet doorgaan
vanwege het peatgevaar. En om consequent
te zijn, gaf men zelfs de twee reed* ver
trokken schepen opdracht Djeddah te ver
mijden. Of het waar is? Abadi zal zijn
regering beter kennen dan wij.
In de ouderdom van ruim 83 jaar Is te Ede
overleden de heer Rients Balt, de ontwerper
van het naar hem genoemde stenographle-
systeem Rients Balt. Zijn verdiensten wer
den erkend door zijn benoeming tot ridder
in de orde van Oranje Nassau.
De heer Rients Balt is in 1868 geboren in
De Wilp (Gr Hij begon zijn loopbaan als
onderwijzer. In 1897 ontwierp hij zijn steno-
grafiesysteem, dat hij daarna aan vele on
derwijsinrichtingen onderwees. Van 1906 tot
1919 was hij leraar stenografie aan de H.B.S.
op het Van Alkemadeplein te Rotterdam.
Verder was hij lange tijd leider van de ge
meentelijke avondschool voor stenografie
en machineschrift in Rotterdam.
Fusie in de vakopleiding^
voor kappers
Na een langdurige vergadering te Utrecht,
van Geel tot diep in de nacht heeft geduurd,
is gestikt hebben Dinsdag de Ned. Vakschool voor
vas in de Kappers en de Stichting Kappers Vakoplei-
'i T"?Pd”«teurDvlnlnd'e
noemd de heer W. Scheepmaker.
Verder beijvert de K.L.M zich het lucht
vrachtvervoer tot in de perfectie uit te voe-
een ren. voornamelijk door snel te laden en te
?gel- lossen. De heer Steensma zette ons uiteen,
dat het thans mogelijk is acht ton lucht
vracht in 20 minuten uit te laden en in 40
minuten in te laden. Een Convair-verkeers-
kan- vliegtuig bijv., dat op Schiphol arriveert
isatle met passagier*, post en bagage is in acht
A tien minuten gelost en gereed om weer
geladen te worden en te vertrekken. De
mechanisatie, door middel van hefkraan-
wagens en verplaatsbare transportbanden,
“eelt hierbij een voorname rol.
yeel overlast ondervindt het regelmatige
luchtverkeer van de grote hoeveelheid
paperassen, die de passagiers bij zich moe
ten hebben voor de verschillende landen.
Zelfs een K.L.M.-vliegtuig. dat op weg naar
Curasao een tussenlanding in New York
verricht, moet daar ongeveer 800 „copies”
achterlaten, die betrekking hebben
Inhoud van het vliegtuig, passagiers
manning inbegrepen
Ondanks al deze „tegenwind” gaat onze
meer dan dertig jaar oude nationale lucht
vaartmaatschappij voort met de uitvoering
van haar diensten.
„The price of safety is eternal vigilance"
(de kosten van veiligheid zijn eeuwigdu
rende waakzaamheid) stond er boven het
positiebord in de Centrale verkeerskamer
vermeld De K.L.M. heeft deze woorden tot
het devies van de dienst Operations ge
maakt..
JJET waren, nu ruim zeven jaar geleden, wel zeer spannende dagen voor de
beide 18-jarige jongelui Arie Franken en Jan Koopmans, die op Zondag 28
November 1943 met een motorvlet van de Rotterdamse Havendienst, waar zij in
■o pogen Engeland te bereiken. Gedurfd,
Ten eerste vanwege het gevaar door de
e de risico van een schipbreuk
soluut onzeewaardig scheepje,
“weest.
zij het zagen slechts twee
-s: spoedig een oproep
uilen, te ontkomen:
x aan contacten met
PEN VAN DE EERSTE DINGEN, waar-
mede het kind kennis maakt, is het
speelgoed. In zijn grote verscheidenheid
draagt het speelgoed bij tot de opvoeding
van hét kind. Zo vaak zegt men „het is maar
speelgoed", men moet echter niet uit het
oog verliezen, dat het kind door het speel
goed de vormen leert kennen, de kleuren
leert onderscheiden, kortom dat goed speel
goed de smaak van het kind ontwikkelt.
Te betreuren is het dat velen in ons
land niet weten, dat Nederland zelf speel
goed fabriceert, aldus de heer J. K. P.
Dewald, adviseur van verschillende speel
goedfabrieken in ons vaderland op een bij
eenkomst van speelgoedfabrikanten in het
Jaarbeursgebouw te Utrecht. Er zijn lan
den. die reeds langere tijd en meer speel
goed maken dan wij. Men denke slechts
aan Neurenberg, dat echter in hoofdzaak
blik speelgoed en cartonnage fabriceerde.
Poppen en houten speelgoed leverde voor
heen Thuringen. Beide leveranciers zitten
thans echter achter het ijzeren gordijn en
daardoor hebben de Nederlandse speelgoed
fabrikanten van die zijde weinig last van
concurrentie. Bovendien zijn de prijzen van
het buitenlands product aanzienlijk geste
gen, terwijl in ons land, in weerwil van de
prijsstijging der materialen, de hogere lonen
en de hoge sociale lasten, de prijzen van het
speelgoed in vergelijking met andere pro
ducten niet bijzonder zijn gestegen.
De export van Nederlands
speelgoed is belangrijk,
naar vele landen wordt dit
Nederlandse product uitge
voerd, aan autopeds alleen
bedroeg in het afgelopen
jaar de export naar Ame
rika zelfs 21/» millioen gul
den. Hoewel de export zeer
heeft te kampen met in-
voermoeilijkheden, is het
resultaat bevredigend. Er
wordt zelfs geëxporteerd
III, die af en derh’lv.c d
loken, en met de beschrijven
ie voorin lag te buiten kijf is
de „Haven- °ndTUi.eJ‘d
an zou daar-
-.“a vertrek,
op het getij op 11 uur was
e motor draaide, zouden de
irkhaven uitvaren en in de
Noordgeul gaan proefdraaien.
De tijd, die nog moest verlopen vóór het
zo laat was. werd door Arie benut om
de laatste maal van zijn leven een be- van de verkëêrsvHegtüïi
zoek aan zijn ouderlijk huis te brengen, bijgehouden Met één
Behalve het jeugdige neefje, dat de tocht zjen waar zjCh bijv ee
zou meemaken, moest hij thuis nog het een avond te voren naar Ne
en ander gaan afhalen. Jan ging intussen ken, z[ch bevindt Daai
een paar uurtjes in het vooronder van de een bureau, dat de we
„Havendienst I" slapen. zodat een verkeersvliege
Toen de klok elf aanwees, maakten de
jongens zich op om de motor op gang te
brengen. Een van de meest zenuwslopende
momenten bleek toen voor hen te zijn aan
gebroken: de motor weigerde! Hij draaide
wel een ogenblik, doch viel telkens weer
stil. Maar bovendien veroorzaakten de her
haalde pogingen tot het op gang brengen
van de motor een zo oorverdovend lawaai,
dat het helemaal niet uitgesloten was dat
daardoor de aandacht van de omgeving zou
worden getrokken. Het ergste, dat de jon
gelui althans van hun standpunt gezien
zou kunnen overkomen, was, dat perso
neel van de eigen dienst of van de Rivier
politie, welke beide diensten in hetzelfde
gebouw aan de Parkhaven zijn gevestigd,
door het lawaai gealarmeerd, zich met het
geval zou komen bemoeien. Niemand even-
wel scheen het steeds weer onderbroken
motorgeronk gehoord te hebben. Arie.
motorman, heeft vervolgens, toen de i
tor onwillig bleef, de brandstofpomp on<
zocht. Een fout daarin kon hij evenwel
ontdekken.
te doen. Het zou practixch ónmogelijk zijn
geweeat, al die aspirant hadji’* ergens op
een rif achter te laten, maar gelukkig
werd de order tijdig door Djakarta her
roepen. De pelgrims gingen In Djeddah
aan land en beleven thans in Mekka de
vervulling van het ideaal, waarvoor zU
veelal jaren lang hebben gespaard en 7.000
roeplahs hebben geofferd.
Kapitein Lubbers, die Dim
zijn bejaarde, maar nrbpere
terdam aankwam, heeft al
b vervoerd. iMze keer
i autoriteiten aanvan)
tarta Ll^d er J-
Cy dt
voor
regering»
1 laivai
De burgemeester van Ede, de heer J. J.
G. Boot, heeft zijn gemeente Dinsdag verrast
met een primeur, die niet naliet zeer de
aandacht te trekken. BH de huwelijksvol
trekking van ds G. Visser uit Avereest en
mej R Haffmans uit Ede. verscheen de heer
Boot, bij deze gelegenheid fungerend als
ambtenaar van de Burgerlijke Stand, niet
gekleed in deftig zwart in de trouwzaal,
doch in een fonkelnieuwe, loodgrijze toga,
gefestonneerd met donker fluweel en ver
sierd met het in goud en blauw geborduur
de gemeentewapen.
Deze ..nieuwe mode" zal in Ede in de toe
komst een onderdeel van het decorum blij
ven vormen.
tegenslagen, echter, die
>uden ondervinden, open-
"erlate aflevering der
wc» deze en andere on-
np Vrijdag 26 November
iren aangekomen, was er uit de aard der
zaak te weinig tijd over om nog gelegen
heid te hebben de motor rustig en degelijk
In elkaar te zetten vóór het tijdstip van ver
trek, dat vastgesteld was op de Zondag
daaraanvolgend. Onder meer zou er dan
„donkere maan" zijn en het getij gunstig.
Doch, er was nog een geheel andere reden,
waarom het vertrek zo spoedig mogelijk
moest plaatshebben: er was namelijk bij
Arie thuis, waar de beide jongelui in de
voorafgegane periode bij herhaling des
avonds op zolder de plannen bespraken,
kaarten pasten en de te volgen koersen uit
zetten, op een <Jf andere wijze iets van hun
voornemen uitgelekt. Bij afwezigheid ge
durende enige weken van Arie’s vader had
althans diens huishoudster op een gegeven
ogenblik de Rivierpolitie gewaarschuwd.
Het gevolg hiervan was. dat een recher
cheur van deze politiedienst Arie op een
ochtend staande hield. De vraag, door de
bedoelde politieman aan Arie gesteld, lui
dende: „Wat zijn jullie van plan?”, beant
woordde laatstgenoemde met een weder
vraag: „Wat bedoelt U eigenlijk?". Het dot
was, dat Arie meer van de rechercheur,
dan deze van Arie te weten kwam. Het
bleek namelijk, dat de vader van Arie,
klaarblijkelijk door de huishoudster gewaar
schuwd. vanuit Limburg, waar hij ver
bleef, de Rivierpolitie te Rotterdam had
opgebeld. De politieman bleek tenslotte
evenwel gerust te stellen te zijn door de
mededeling van Arie. dat Jan en hij de ver
zorgster van de huishouding van zijn vader
voor de mal hadden gehouden door haar
deelgenote te maken van plannen, die zij
in het geheel niet koesterden.
Tot nu toe hebben wij steeds over twee
jeugdige Engelandvaarders gesproken, doch
eigenlijk waren het er drie. Dat zat zo in
elkaar: tijdens de besprekingen ter voorbe
reiding van de tocht kwam er s avonds
vaak een dertienjarig neefje van Arie de
beide jongens opzoeken. Dit neefje had het
ten slotte zó ver gekregen, dat Arie bereid
bleek hem naar Engeland mee te nemen.
Weigering om hem, die van een en ander
op de hoogte was gekomen, de tocht te
laten meemaken, zou op een ruzie en
derhalve op een fiasco zijn uitgelopen.
Hoewel Jan er prtneipieel tegen was,
heeft hij toch, teneinde alle narigheid te
voorkomen, er in toegestemd dat de knaap
mD^arKdeze derde In het verbond geen
volwaardige was te noemen en hij boven
dien noodgedwongen werd meegenomen,
zullen we hem. mede omdat hij geen rol
van enige betekenis heeft vervuld van
zo’n knaap heb je meer last dan gem
in het vervolg van ons verhaal niet
dan bij strikte noodzaak noemen.
De motor weigert
•JTATERDAG 27 November te 13 uur was
het er nog vèr van af. dat de motor
van de „Havendienst I” in elkaar stond.
Om te bereiken, dat deze die dag of ten
minste de daarop volgende nacht toch nog
gereed zou komen, besloten de beide avon
turiers ’s middags te 15 uur op het werk
terug te komen. Daar het wel vast stond,
dat ze, om alles vóór het vertrek Klaar te
krijgen, de eerstvolgende nacht zouden moe
ten doorwerken, werd een list te baat geno
men om van huis te kunnen wegblijven.
Elk hunner vroeg toestemming om de nacht
van Zaterdag op Zondag in het ouderlijk
huis van de ander te mogen doorbrengen.
De verkregen toestemming gaf hun de vrij
heid van handelen, die zij. ter volvoering
van hun plannen, zozeer behoefden. Belden
namen van huis enige extra
ken en andere voor de overtoc
zaken mede.
Teruggekomen op het werk, wai
’W t.dd.n,
maakten zij alle ruiten van de patrtfspoor-
ten in de voorkajuit met synthetische verf
zwart. Zekerheidshalve verduisterden zij
i onze speciale verslaggever).
lodlging van de K.L.M. hebben wij
iren een beze 1
nlsch bedrijf.
Het vliegbedrL
2. C. Steensma mede, die het hooi„
le dienst Operations en de leider
leneral Operations Groep, de heer
Balkom. oud-verkeersvlieger. we-
blijf in het buitenland verving, beden over de
ganse vliegende personeel onder riIke bedrijf
[elt het Hjnverkeer zowel in als K L M. op enki
uropa met alles wat daaraan vast
s geen sinecure als men weet dat
I.L.M op het ogenblik 1200 man
personeel in dienst is. die bij tijd
over alle windstreken van de
rspreid zijn. Per jaar worden door
ist zo ongeveer 30.000 vlieghande-
w.z. aankomsten en vertrekken
tuigen, geregeld, kortom bij General
operations „gebeurt" het. zoals de heer
Steensma verklaarde. Dat „gebeuren" is
minder eenvoudig dan men denkt: er Is
bureau voor de gronddienst, dienstret.
maat-samenwerking met andere luchtvaart
maatschappijen. dagelijkse dienst enz Dit
alles te zamen houdt de vliegtuigen in de
lucht, maar er zijn ook nog technische kr-
ten aan de verkeersvliegerij. die organis
behoeven, zoals de navigatie, de vliegtech
niek en de radiotechniek, bovendien is er
nog een dienst voor vliegers, telegrafisten,
boordwerktuigkundigen, stewards en ste-
wardessen. een omvangrijke organisatie spec
derhalve, die zich niet gemakkelijk laat V<
maar welker bestaansrecht
Onder leiding van de heer A. D. Snitse-
laar. verkeersvlieger, die thans de leiding
van het vliegbedrijf heeft, hebben wij enkele
van deze afdelingen of diensten, waar het
werk in volle gang was bezocht Zo kwa
men wij terecht in de Centrale verkeers
kamer. die» onder leiding staat van de ver
keersvlieger G. H. Frijns. Daar worden alle
gegevens met wit en gekleurd krijt op
zwarte houten wandborden over de positie
n de verkeersvliegtuigen aangetekend en
oogopslag kan men
een vliegtuig, dat de
New York is vertrok-
arnaast bevindt zich
weerkaarten bijwerkt.
...ieger, die gaat vertrek-
(kan oriënteren op de hem
ver*trekte weerkaart omtrent de op zijn
route te verwachten weersgesteldheid. Ver
der bezochten wij het bureau, dat de navi-
gatiekoffers. die allerlei schriftelijke gege
vens op gepaalde routes nopen* de vlieg
velden en hun outillage enz. bevatten, bij
werkt. Er is ook een afdeling waar zes
Link-trainers staan opgesteld, waaf elke
soek gebracht aan het verkeersvlieger zijn vliegvaardi
f. dat op Schiphol la houdt op het gebied van bllr
‘—’rijf, zo deelde ons atmosferische storingen enz. L„
Tiede, die het hoofd hem daar bij wijze van
wijls na aan de schenen gelc„_
Na afloop van de ommegang heeft de
heer Steensma ons nog enkele bijzonder
heden over de organisatie van dit omvang-
medegedeeld Zo over de
.cele van haar Europese lucht
lijnen. Jie een gebied bestrijken waar de
grondaiWist. ook in het buitenland, tot In
de puntjes is geregeld de draadloze tele
grafie te vervangen door draadloze tele
fonie, zodat de vliegtuigbestuurder recht
streeks via een microfoon met de „grond"
kan spreker
Stichter van deze Nederlandse school waa
da Wolf. Zij werd geopend op 9 September
1001 en was oorspronkelijk een tweetalige
school met Nederlandse én Franse leer
krachten. Na 1908 werd evenwel meer de
nadruk gelegd op het ondeiwij* in het Ne
derlands en dit werd de voertaal Het Frans
werd weliswaar niet verbannen; van de
derde klasse af wordt dit onderwezen.
Op voorstel van de toenmalige minister
dr J. Th. de Visser werd in 1923 de school
van het ministerie van Buitenlandse Zaken
naar dat van Onderwijs overgeheveld en
kon het subsidie verleend worden die ook de
tondere scholen in Nederland ontvingen.
o-3tember 1923 opende minister De Vl«-
i.vt tegenwoordige schoolgebouw. De
toen met goedvinden van
ilhelmina „Prinses Jullana-
gedoopt.
Alweer om geen aandacht te trekken en
geen argwaan te wekken er moest vooral
rekening worden gehouden met de machi
nist van de „Havendienst III, die af
toe het ketelvuur kwam opstol
stuurman van deze boot, die
slapen werd de motor van
dienst I" niet direct gestart. Mei.
mede wachten tot het tijdstip van
dat met het oog op het getij op 11 i
bepaald. Als' de motor draaide, zo\
jongelui de
Noordgeul g
die nog
werd door Ari
sal van zijn lei
land
illing
I jare
ih* li
Kapitein Lubbers, die Dinsdagmiddag met
zijn bejaarde, maar nrbpere schip ub-Itot-
terdam aankwam, heeft al jarenlang pMr
grims vervoerd. Déze keer waren de Indo-^
nesische autoriteiten aanvankelijk van plan
de Djakarta Lldyd en de Indonesian Na
vigation Cy def klandizie te gunnen en
speciaal voor Het pelgrimsvervoer werden
met regeringssteun twee schepen aange-
"S,s=2 aSSSSSE
1 v“” I’™1' een oud Öflk, schip, dst niet «en de Inter,
teenhelm oldoen.
inh.rf wé Te elf5^r ure werd alsnog een beroep ge
en TiiiUn dann/P de Nederlandse Scheepvaartmaat-
4«_«una «cba/pljen en toen konden alleen de Kota
BaI/e en de Tarakan nog tijdelijk een
inoma* gr^p peigrim8 naar Mekka brengen.
hum a yAlechts 1800 Indonesiërs konden dit jaar
Met Moslim-heiligdom bezoeken. De over
zees van 'grote meerderhei -
heeft verjgefs^l
fen
hun
hebb^^^^H
1
.««.ld, waaf elke
-digheid onder-
blind-landingcn.
Het vuur wordt
i spreken dik-
•legd
.tegan~
j enkel»
'ganisatle vanj
ledegedeeld
van haar Eun
gebied bestrijkt
het „v
..„•ld de
igen door
vliegtuigbe
een microfoc-