*s Werelds grootste hotel staat
in 'n onbehagelijke stad
Modern comfort ook voor de werkman
X
Joegoslaven mogen klagen
eHï
oet
Onoordeelkundige reclame
grote bedragen verloren gaan
FRAAIE BOULEVARD
(ON )WUSHEDEN
VAN WOUTERTJE
N'
In lelijke Amerikaanse huizen
Vóór alles „business"
MODE-NIEUWS van hier en daar
Het Lied der Waardevolle Winden
Het Groothandelsgebouw
in Rotterdam
U kunt het geloven
of niet, maar....
Officieel Bureau onderzoekt en zorgt
Echte hulp ofzand
D',
N*
Reclame is vaak monster en mag dus
niet monsterachtig zijn
Aandacht gevraagd voor
verbeteringen
Grotere werkloosheid
in Augustus
Bespreking over aansprakelijkheid
van luchtvaartmaatschappijen
Herziening van Conventie
van Warschau het doel
Verkeerstellingen in Utrecht als
voorbereiding voor sanering
Dringende behoefte aan
gegevens
I.O.M.T.R.-congres te Scheveningeji
werd gisteren geopend
Secretariaat ook dit
jaar in Nederland
R'damse Raad aanvaardt Kernplan
Euvel der opgebroken
WSakw
straten
Weduwe van Louis Bouwmeester
overleden
Rotterdam krijgt wel
nieuw station D.P.
Aquavionschip met snelheid van
32 mijl per uur
Binnenkort demonstratie
te Scheveningen
Twee
reuzen
Sergeant hield er een privé
wapenkamer op na
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
VRIJDAG 7 SEPTEMBER I95f
(Van een onzer verslaggevers)
l^e grote dagen van Al Capone. James
Belcwtro. machine-gun Met urn en
de andere heeriers van de Chicagose on
derwereld liggen al weer eetf* twintig' jaar
achter ons. te weten de dagen dat deze in
dividuen via grootscheeps georganiseerde
drankve/|kop, prostitutie en speelholen ka
pitalen verdienden en by deze activiteit
meer hinder ondervonden van hun onder
linge concurrentie dan van de politie. Niet
temin kost de misdaad Chicago jaariyks
nog immer een slordige 500 millioen dollar
en ik moet bekennen, dat ik me in deze
meest AméFikaamte van alle Amerikaanse
steden niet behaaglUk heb gevoeld.
Wanneer men Chicago via dtf, fameuze
outer drive" voor de eerste maal de hand
drukt, is die kennismaking bêdriegelijk,
want deze toegangsweg tot de dynamische
industriestad met zijn vijf millioen inwoners
is een prachtige, tientallen kilometers lange
boulevard met aan één zijde het met een
binnenzee gelijkstaande Michigan-meer en
met aan de andere kant parken, fris groent
grasvelden, fonteinen, musea, luxueuze
woonwijken en hotels. En de lieden, die ik
in deze plezante entourage zag baden,
zonnen, kuieren en frisse zeewind happen,
benijdde ik vanwege hun woonoord.
Zo betrad ik mijn hotel aan deze floris
sante meerkant met vleiende gedachtpn ten
opzichte van mijn tijdelijk verblijfsoord,
maar deze eerste impressie bleef bepaald
niet ongeschonden, toen ik The Stevens een
uurtje later aan de achterkant verliet.
Voordat ik echter de onbehagelijke gevoe
lens. welke Chicago me bezorgde, wat nader
motiveer, moet ik een reeks verbluffende
superlatieven tc berde brengen, om de een
voudige reden, dat mijn Amerikaanse gast
heren het wenselijk hadden geacht mij on
derdak te brengen in 's werelds grootste
hotel, waar per nacht 5.000 mensen hun
moede leden ter ruste kunnen leggen.
Liever een bad dan poeha
fantastische geval, omdat hij meende, dat
In Chicago de congresstad van de Ver
enigde Staten, vanwege haar centrale lig
ging een dergelijke onderneming verant
woord was. Voor 25 millioen dollar (op het
ogenblik is het 25 verdiepingen hoge bouw
werk het dubbele waard) liet hij een uiter
lijk vrij eenvoudig bouwwerk neerzetten
met 3.000 kamers, 25 liften, een enorme bal
zaal. restaurants, cafétaria's en wat dies
meer zij. Het werd een goed ingericht hotel
met een ruime lobby (in de middaguren
door een organist besproeid met vriendelijk
gorgelende klanken), maar zeker geen
pronkpaleis met tierelantijnen en krullen,
want het is niet iri de eerste plaats luxe.
wat de Amerikaanse hotelgasten op priji
stellen, maar comfort en daaronder ver
staan ze onherroepelijk een kamer met bad.
toilet en telefoon.
De hotelkamers zijn hier, wat meubilering
betreft, zeker niet beter ingericht dan die
In ons land en een persoonlijke sfeer van
gastvrijheid ontbreekt uiteraard geheel in
de ..bakbeesten maar de service en het
badkamer-comfort wegen naar Amerikaan
se begrippen zwaarder. En als ik het Woord
service gebruik, denk ik b v. aan de eigen
wasserij (200 employés) van The Stevens,
welke de klant binnen een dag zijn goed
terugbezorgt, bijgevolg per maand o.a. 32.000
overhemden. 20.000 paar sokken, 30 000 zak
doeken. 18.000 stuks ondergoed moet was
sen en daarnaast ook nog de 328.000 stuks
linnen, in gebruik bij het hotel, in heldere
staat moet houden.
Fabriek onder de grond
DlSt hotel is, zover ik kan nagaan, als
hotel niet beter of slechter dan zijn
concurrenten in de grote klasse, maar ik
vertel u er iets meer van, omdat het nu
eenmaal 's werelds grootste logement is
en omdat zijn ganse menselijke en mate
riële machinerie zo'n sprekend voorbeeld ts
van de resultaten, welke de Amerikanen
met hun uitgekiende werkmethoden weten
te bereiken. Want ge begrijpt, dat de ex
ploitatie van een dergelijke uitermate ge
voelige onderneming, welke 2.000 mensen
ir. zijn dienst heeft en er in zijn vijf ver
diepingen onder de grond een reeks indruk
wekkende machines op na houdt, om elec-
triciteit te verwekken, 6 millioen liter wa
ter per dag naar alle verdiepingen op te
pompen en om het machtige huis op koud»
dagen door middel van 150 ton kolen per
dag te verwarmen, ge begrijpt, dat de ex
ploitatie waarlijk zo effectief mogelijk moet
zijn.
Niettemin had The Stevens het somtijds
heel moeilijk in de vooroorlogse jareneer,
in 1942 kocht het leger dit reusachtige ge
bouw. om er 10.000 cadetten van de lucht-
maiht in te legeren. Drie jaar later voegde
Conrad Hilton, machtige figuur op dit ge
bied, The Stevens toe aan de reeds respec
tabele serre hotels in zijn bezit.
De Amerikanen sUn te allen tyde troti
op superlatieven en royale eyfers en daar
om «deelden de leiders van The Stevens me
vol genoegen mee. dat er 75 telefonistes In
hun dienst cRn om de iO.Ht gesprekken per
dag te kunnen verwerken, dat er in samen
werking met enkele andere grote t'hicagoae
ondernemingen een ondergronds spoorweg
net is gesticht om de kolenaa af te voeren
en meer dergeiyke verbluffende saken;
maar het trotst van al waren i(f op het feit.
dat het een paar jaar geleden mogeiyk was
gebleken In hun „Mammoethhotel" gelijk
tijdig de nationale vergaderingen van de
mocraten en republikeinen te houden, waar-
by als veiligheidsmaatregel een tussen
ruimte van veertien verdiepingen in acht
werd genomen
En voordat ik dan dit hotel aan de ach
terzijde verlaat, vertel ik u volledigheids
halve nog, dat financieel zeer bescheiden
heden, zoals ik, 6 dollar (ƒ23 naar onze be
grippen). Truman en MacArthur honderd
dollar en normaal gefortuneerde families
ongeveer 30 dollar voor logies (zonder ont
bijt) betalen, waarbij het verschil dan
uiteraard in ligging en omvang der kamers
te vinden is.
Een „moeilijke" stad
Pal achter The Stevens begint, in
overeenstemming met de abrupte con
trasten in de meeste grote Amerikaanse
steden, het afgrijselijk lelijke en naar mijn
smaak onbehagelijke Chicago. In deze stad
hebben generaties gewoond (en ipisschien
zijn ze er nog), die zich met een ontembare
energie op zakendoen en geldverdlenen
werpen en hun stad in angstwekkend tempo
tot de tweede van Amerika maakten en
deden groeien tot het grootste spoorweg- en
vlees-in-blik-centrum ter wereld, om de
enorme staal- en andere industrieën thans
niet eens te noemen. De sfeer in dit Chi
cego. die voor een Europeaan wellicht de
moeilijkste stad" van de V S. is. heb ik als
energiek, maar onverbiddelijk hard aange
voeld en het afstotend beeld van gore hui
zen. kale brokken onkruidveld en miae-
rabele sloppen, veelal onmiddellijk gren
zend aan de luxueuze boulevards en win
kelstraten met hun wolkenkrabbers, wekten
in mij zulke onprettige gedachten aan hier
boven genoemde „grote dagen van Al Ca
pone op, dat ik ietwat gehaast en mijn
hoekig fototoestel als wspen gereed hou
dend. mijn eerste wandeling door Cblcago-
in-het-duister heb volbracht.
Ik beken echter, dat me niets gebeurde
en dat ik hier alleen in direct levensgevaar
heb verkeerd door een als galante geste be
doelde actie van mijn gastheren, die. om
hun waardering voor het Europese beroet
nog eens te accentueren, een polltie-excorte
naar hot vliegveld vroegen. Een politie-auto
met sirene en twee motoragenten met si
renes verschenen voor ons hotel en ver
volgens werd de bus met de twaalf Euro
peanen door het immens drukke verkeer
van deze wereldstad „geleid". Dat beteken
de vervaarlijk gillende sirenes, een negeren
der rode stoplichten en een constant doods
gevaar. We kwamen levend op het vlieg
veld aan (waar we drie kwartier moesten
wachten), maar mijn linkerhand vertoonde
een brandblaar (mijn Antwerpse collega
maakte met zijn sigaar een onverhoedse
aanval) en mijn koffer een hengselbreuk, als
gevolg van een tweemaal met gierende
remmen verrichte noodlanding.
Naar wij vernemen zullen de dwangbeve
len voortaan niet meer door de
H.H. Deurwaarders bij de belastingplichti
gen worden betekend.
Dat gaat voortaan andera.
De Poat. onze ijverige P.T.T. zal het op
knappen.
Bij de Huls-aan-Huia-bezorïlng 1
Ja.. zóver la het al gekomen
En als het bovenstaande maar een ttoutc
fantasie van Woutertje is.. geloof gerust
beste Lezer, de tijd ia niet meer ver-af. dat
het gebeurt.
Want reeds thins zie ik in mijn straat de
H.H. ambtenaren, voornoemd, huia-aan-hula
gaan
Het allernieuwste op Kappersgebied ia
thans. een Permanent voor Heren.
Een Heer kan zich hierdoor verzekeren
van een blijvende golf in zijn mannelijke
scheiding.
Helaas wordt hierbij niet de garantie
gegeven, dat de bezitter van het fraaie
kapsel ook permanent een Heer zal
zijn
het Rendier ala voedsel zal men in
Engeland nu ook de Geit en de Bever
bij wijze van proef voor de Vleesvoorzie
ning inschakelen. In gedachten horen wij
al het volgende tafelgesprek:
„Mevrouw, mag ik U nog leti opleggen
van dit Geitje-pasteitje?"
„Graag meneer
..En nog 'n stukje gebraden Bever-Lever?"
„Als ik U niet ontrief
„Probeert U ook eens 'n hapje van deze
Rendier-Nier
„Kom, kom MevrouwtjeHet mooiste
kómt nog Fret-Croquet met Escalope
„Maar meneerU overstelpt mij!"
d'Antilope
„O. meneerik word er wild van!"
(Van een onzer verslaggevers).
riNDER ME ZIE IK DE MILITAIRE BAND. welk. tot afscheid de Star, and Strip».
U blies a, ik de machtigste luchtbaal, van de Verenigde Staten en de eted Des-ton
(Ohio) tot speelgoedachtige afmetingen verschrompelen: de Dakota, welke ons «ro'Pie
van twaalf Europeanen deze Augustusmaand vele duizenden mijlen door het luchtruim
vêêrf i op wegTaar Chicago. De vorig, .vend wandelde ik met twee Amenke.nae olli-
eieren onze begeleiders, door de hoofdstraat van Dayton en deze allerhartelijkste lieden
staken hun geestdrift over deze industriestad van 350.000 inwoners niet onder stoelen of
ba"-non«e ttonec wat een atad". aaiden se op hun manier. „Wat een brede .traten en
k."erir«hl. En d.n de, verkeer en v.or.1 die lonkelend, lichtreclame., t I. een van de
mooiste plaatsen, die we kennen
Ik knikte ja om niet onvriendelijk te zijn.
maar mijn Europese hart, dat nu eenmaal
wat stedenschoon betreft afgestemd is op
harmonie en romantiek, klopte geen slag
sneller voor de zakelijk verantwoorde bouw
van Dayton. Toen de Amerikanen hun ste
den bouwden, hebben ze bijna overal alleen
aan de „business" gedacht, aan de moge
lijkheid om hun steden een zo effectief
mogelijke rol te laten ,fpelen in een .samen
leving, welke voor een belangrijk cieei dc-
paald werd door industrie en verkeer. En
bijgevolg is het zeer begrijpelijk.
recht-toi
dat zij
consequent het principe „recht-toe-recht-
aan" huldigden en zich daarbij weinig
stoorden aan het schone uiterlijk, waaraan
wij meer gehecht zijn. maar dat in onze
Westeuropese landen ook vaak eert mislei
dend masker is om de droevige omstan
digheden daarachter te verbergen
Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar
over het geheel bezien is de architectuur,
wanneer ik de wilde bouw uit de jaren van
onbeheerste groei zo mag noemen, een gru
wel. De zucht tot imitaties en gebrek aan
smaak deden millioenen monstruositeiten
van baksteen en hout ontstaan, welke ech
ter heel vaak een verrassend comfortabel
interieur hebben Wij uit het oude Europa
kunnen natuurlijk wel met een hooghartige
glimlach de Amerikaanse bouwerij aan
schouwen. maar wanneer we de hygiënische
inrichting van de huizen, de aanwezigheid
van baden en douches en van overig sani
tair in vergelijkende percentages zouden
uitdrukken, zou het resultaat beslist zeer
beschamend voor ons zijn.
Voor ons *Un een badkamer, een «skast
De Engelse coupe van het herfstcostuum van zachte Engelse tweed gemaakt, zal
menigeen bekoren. Het manteltje heeft grote borstzakken en volgt streng de lijnen va»
het lichaam dat het omsluit, het is voorzien van een schootje, van boven afgelijnd door
een smalle ceintuur. De rok daarentegen breidt zich naar onderen waaiervormig uit,
daar hij geheel geplisseerd is.
De zomer begint afscheid van ons te nemen en daarom gaat men uitzien naar wat
warmere kleding. Wat zou men denken van dit wollen costuumpje met afgeronde
revers, heupsakken en manteltje Onder de sterk geaccentueerde heuplijn komt dan
de gladde, nauw toelopende rok.
en centrale verwarming in een of andere
vorm luxueuze begrippen, hier iRn ze het
bezit van iedere normale werkman en nu
kan men het materialistisch noemen, maar
het is toch wel zeer begrUpeUJk. dat de
Amerikanen de voorkeur geven aan hun
hoogst onromantische en vaak lelijk» steden
plus hun comfort boven de schone gevels
en de dikwUis gore armoede van de oude
wereld.
Hoewel in een stad als Daytcn b.v. drie
kwart vaTl de inwoners in hun eigen huls
wonen, is het opvallend, dat er van de
straat af gezien zo weinig animo voor het
fleurige uiterlijk bestaat. Geen vrolijk verf
je op de kozijnen, geen frisse gordijrlen,
geen bloemen nogmaals, het directe com
fort gaat boven de schijn maar de kans
is reëel dat dit beter gaat worden, want in
nauw verband mét de televisie is de zorg
en genegenheid' voor het eigen „home"
bezig uit te Moeien tot de grootste hobby
van de huidige Amerikaan.
Luchtvaart paradijs
Amerikanen, die Europa duidelijk
willen maken welke militaire inspan
ningen zij zich getroosten, ons naar Dayton
brachten, had een wel zeer duidelijke reden.
Op enige kilometers afstand van deze stad
in Ohio ligt namelijk de fenomenale lucht
basis Wright-Patterson, waar 36 000 mensen
hun dagelijkse brood verdienen en werken
aan de verbetering van de luchtmacht, want
dit is bovenal een experimentele basis, waar
vooral ook in de lucht gepoogd wordt, hét
wapen van onze gevaarlijke dagen zijn
grootst mogelijke kracht te geven. We heb
ben deze enorme militaire onderneming met
zijn honderden gebouwen, woonhuizen,
laboratoria, hangars en startbanen van drie
kilometer lengte een dag lang bekeken en
voor degene met kennis en animo voor de
luchtvaart was dit gelijk een wandeling
door een paradijs, wanneer hij althans de
bittere achtergrond en noodzakelijkheid er
van kon vergeten.
We zagen de B. 36. de vervaarlijk» reuzen-
forten met hun zes propellers en vier straal
motoren, die een zware bommenlast over
15.000 kilometer kunnen vervoeren, we
zagen de vrachtvliegtuigen, welke na
daling hun ganse buik plus lading achter
laten en opgelucht hun tocht vervolgen,
helicoptères in velerlei variaties, gpzellig
kleine vliegtuigjes, welke onbemand de
lucht ingaan en radiografisch van de grond
af bediend worden. We zagen de (alweer)
grootste windtunnels ter wereld, stereos
copische kleurenfóto's van zoveel duizend
meter hoogte genomen en nog vele dingen
meer. maar het ontegenzeggelijke hoogte
punt van dit bezoek van het vliegveld
Wright-Patterson was zonder enige twijfel
de demonstratie, welke kolonel Richard
Johnson met zijn Sabre, zijn straaljager, ten
beste gaf.
Deze Richard Johnson is een tenger ge
bouwde Amerikaan met smal gezicht, on
elegant kort geknipt haar, 33 jaar. getrouwd
en twee kinderen. Maar daarenboven is
deze man volkomen in de ban van de vlie
gerij. Sinds zijn dertiende jaar onderhoudt
hij connecties met vliegmachines, was
tijdens de laatste oorlog in actie met een
Thunderbolt boven het Middellandse Zee
gebied, en in 1948 vestigde hij boven een
Californische woestijn met de Sabre-jager
van de Lockheed-fabrieken, welke ge het
laatste jaar vele malen in de Koreaanse
iegerberichten genoemd hebt gezien, het
algemene wereld-snelheidsrecord, zijnde
670 mijl (bijna 1.100 km).
Een nummertje op de Sabrc
Deze tengere kolonel dan klom in zijn
straalvliegtuig, startte de Sabre met
zoveel geweld, dat vijftig met*r achter de
warme lucht uitblazende «taart, een jonge
man op de fiets plus een hek tegen de grond
gingen, en schonk ons vervolgens zulk een
fascinerend schouwspel, dat we tien minu
ten lang vergaten, voor welk doel deze
Sabre's gemeenlijk gebruikt plegen te wor
den. Deze grandioze snelheid, deze acroba
tiek en dit spel van de vervaarlijke vogel
tegen de blauwe heïhel, waren adembene
mend schoon. Johnson deed zijn Sabre het
gras van het vliegveld scheren om dan plots
als een vluchtende wondervogel vrijwel
loodrecht te stijgen tot tweeduizend meter
dan kwamen de loopings, het groeten met
de vleugels, een aanvankelijk noodlottig
schijnende val in de diepte en de beheersing
over de materie enige henderden meters
boven de grond.
Toen kolonel Johnson eenmaal weer he
fteden was. vertelde hij me. dat hU zo juist
met een snelheid vsn meer dan 1.1M km
gevlogen had. dat h|| rnlm I.MI vlieguren
op x|jn naam hfceft. dat hij elke werkdag als
testpiloot in de lucht Is en dat hij slch
Zaterdags en Zondags, dus tijdens zijn vrije
dagen, amuseert met miniatuur-modelvlieg
tuigje»!
(Na *«n jaar proefdraaien is het
vast komen te staan, dat het plan
van de Techn. Hoofdambtenaar,
d» heer 3. K. Zierrus* te Lelden,
om de overtollige kracht van
Windmolens voor het produceren
van electrlciteit te gebruiken, deug
delijk Is. In de Benthuizer Polder
ia de molen reeds van een Instal
latie voorzien, die de windkracht
ln electrlciteit omzet).
I N ZWITSERLAND, (wij weten 't «1-
len), heeft men de kracht der water-
vullen. reeds lang gebruikt voor ener
gie. ten bate van de industrie. De Zwit
sers (men erkent 't volmondig), ont-
oopten zich als zéér spitsvondig, er was
bepaald geen spitser land in dit ver
band. dan Zwitserland. Maar nü vlecht
dan ook Nederland, met de nutuur een
breder band. zodat de armoe hier
ter hél vaurtwie Wind wint, wint
een massa welvaart!
WANT ZIE! Dit land der lint-bebou
wing. klaagt nimmer over wind-ver
flauwing. de Westenwind langs Neêr-
lands kust. is wélbewust goed toege
rusthij kan ons vele dagen plagen.
en niet behagen door zijn vlagen, maar
thans, nu hij iets gróóts verricht zien
wij hem in een énder licht. Hij wordt
bemind als béste vrind, die goeie ouwe
Westenwind, wie zou om hem nog kla
gend kniezen, al doet zijn kilte ons
soms niezen, wie zou zUn aankomst
niet verkiezen, als grote Brenger van
Deviezen' Jij FöHN. jij Zwitser, oud
•n grijs, blijf jij maar bij het Edelweiss,
CycloonAnticycloonOrkaan
blijf jij maar op de Oceaan, en jij,
Tornado uit Japan, toon jij daarginds
maar wat je kan. en de Sirocco, de
woestijnwind, die heel Marokko wel
licht fijn vindt die moet hier maar
niet aanbelanden! Neen. Westenwind
bii Westerstranden!
DE TRAM verlaagt straks de tarie
ven. de Wind brengt stroom hier naer
believen, ta. onze Westenwind, zo zui
ver. geeft ons tien ritten voor een
stuiver, bij bromfiets, auto. vliegma
chine. vervangt de Windkracht de ben
zine, geen Rotsen zullen ons verblij
den. Neen. „Winden waaien om oe
Weiden!"
Reeds kenden ln de Middeleeuwen,
de Friezen. Hollanders en Zeeuwen de
Rechten van de Vrije Windwaar 't
nageslacht thans z ij bij spint. Tenmin
steals de wind hier vrij blijft, en
niet de Fiscus er iets bijschrijft, bij
voorbeeld ziet mijn oog reeds beelden
als: ..Heffing-Winden-Aanwas-
Weelde".
MAAR WAT brengt wel het méést
sensatie, als Zegenspreider tjezer natie?
Dat is het feit. heel kort gezeid. dnt
men de electrlciteit verzamelt, óp-
spaart en verspreidt. Gelijk de Huis
vrouw(neen. geen spot!) in Weck
fles ofin Keulse Pot, des Zomers fruit
en groente inmaakt, en voor het heil
van haar gezin waakt, zo spaart de wij
ze molenaar, een Hoog Voltage bijel-
kaar Van laaeste molen lot de hoog
steWie Wind zaait, die zal Wel
vaart oogsten!
JA. IEDEREEN zal nu gaan «paren
door molens energie vergaren, want
ieder schaft zich. hoogst volda)
voortaan een eigen molen aan.
spaart zo een verborgen schatje,
tuin. balkon of op z'n platje. Vrijwil
lig. en niet nolens volens, voorziet men
zich van kleine molens, geen snijboon,
rauwkostmolens. neen! Hier telt ae
windmolen alléén. En zelfs op straat,
wanneer wij lopen, verzamelen wij
stroom bij hopen, want weldra komt.
zéér handelbaar, de Molen voor de
Wandelaar, dat is een kleine, fijne mo
len. heel diep in d' achterzak verscho
len. al lopend groeit de port'monnaie.
men waait met alle winden meeal
uitgaand stjjgt ons uitgaanskasje
en zo de wind waait, waait ons jasje.
Wanneer De Bilt seint: ..Windkracht
16". zal men ons land hier op z'n bést
zien. Kortom, 'kzie straks met welge
vallen: Met molentjes lopen
w ij allen. En die gedachte geeft
mij krachten. Het ia een tróóstrijke ge
dachte. Een troost, waarmee ik me ver
win- Dat ik de e n i g e niet ben!
WOUTERTJE
rant
Het zoveelste wereldwonder zullen we het
Groothandelsgebouw nu maar niet noemen.
maar er zijn toch dingen aan en in dit
gigantische bouwwerk, die sterk de aan
dacht trekken. En daar zijn dan in de
eerste plaats de geasfalteerde autowegen
dwars door het gebouw, zowel door de
kelder, gelijkvloers als over de eerste
etage. De foto laat zien hoe straks de
vracht- en bestelauto's zullen laden en
lossen op de weg langs de expeditie
lokalen op de eerste verdieping, die zij
verlaten via de serpentine-brug (niet
zichtbaar op de foto) aan de westzijde van
het gebouw. Het zal wel zomer 1052 worden
voordat het gehele gebouw in gebruik zal
zijn genomen.
<3MC,£ -4
De koe in de eeuw der techniek.
JOEGOSLAVISCHE Grondwet wt
iorgt de onderdanen alle mogelijke
menselijke vrijheden. In een land. dat zes
jaar geleden pas een communistische rcvo§
lutie heeft doorworsteld en waar politieke
en nationalistische tegenstellingen nog
altijd tegen elkaar opbotsen, komen echter
die vrijheden wel eens in het gedrangJ
Nu bestaat er een bureau. Het Federale
Bureau voor Klachten en Goede Wenken,
waar iedereen in Joegoslavië over alles icatl
hem niet naar de zin is. zijn beklag kan
doen. zonder allerlei officiële instanties
langs te gaan of allerlei plichtplegingen te
maken. Ze behoeven slechts een brief te
schrijven aan hel Bureau of. als ze hun
hart liever persoonlijk willen luchten, kun
nen ze er op hoge benen heenlopen in de
zekerheid een willig oor te vinden.
Aan het hoofd van het bureau staat een]
ex-schoolmeester, de 34-jarige cqmmunis-
tische secretaris-generaal van de Federale
regering, de heer Krista Milosjewitsj. Déze
man moet niets hebben van officieel uitd
ziende loketten of balies hij is van me
ning. dat het in dit klachtenbureau er zo on-l
officieel mogelijk moet toegaan Zo wordt
de klager, wanneer hij zich bij de portier
meldt, allereerst verwezen naar de wacht
kamer, een licht vertrek, waar hij zich in
een gemakkelijke zetel met blauwe kussens
kan neervlijen en zich de tijd korten met
de vele dagbladen, die er voor de
bezoekers gereedliggen Alleen het portret
van Tito aan de wand herinnert er aan.
dat men zich hier in een regeringsgebouw
bevindt
Als bij een biechtmoeder
AAST de wachtkamer bevindt zich het
spreekvertrek, waar de kussenstoelen
niet blauw .maar groen zijn. Toen een cor
respondent het Bureau bezocht, vond hij
daar een boerenvrouw van middelbare leef
tijd. een witte zakdoek om het hoofd ge
knoopt. bezig haar hart uit te storten tegen
over een van de vrouwelijke beambten, die
terwijl ze aandachtig luisterde, enkele aan
tekeningen maakte
Iedere dan krijgen we zeker twintig
van dergelijke bezoeken, vertelde de heer
Milosjewitsj, aan Reuters correspondent, ln
de eerste zes maanden van dit jaar heefl
het Bureau tienduizend klachten afkomstig
uit het gehele land. behandeld en ongeveer
70*» daarvan waren rechtstreeks tot gene
raal Tito gericht. Vroeger,gingen dergelijke
klachten naar het persoonlijk secretariaat
van de maarschalk, maar ze kwamen in
zulke dikke stromen binnen.dat besloten
werd ze toe te vertrouwen aan het Klach
tenbureau. Ongeveer de helft van alle ge
uite klachten zijn gegrond, zeide de leider
van het Bureau en de meeste hebben be
trekking op de gedwongen inlevering van
landbouwproducten aan de regering, het
woningvraagstuk en ontslagkwesties.
Het Bureau schenkt ook aandacht aan
goede denkbeelden, welke sommigen aan
de hand menen te kunnen doen. In verge
lijking tot de klachten zijn de raadgevingen
welke hel Bureau bereiken, zeldzaam
Niet alle klachten, welke bij het Bureau
/orden Ingediend, zijn van ernstige aard
oms sturen mensen een briefje aan maar
schalk Tlto eenvoudig om hem te vragen
om een kleine gunst, waarop ze eigenlijk
geen recht hebben. Andere brieven zijn
helemaal zuivere bedelbrieven; zo vragen
de mensen soms een kachel of een radio
toestel of een harmonica.
Nu heeft Rankowitsj, de Joegoslavische
minister van Binnenlandse Zaken onlangs
onthuld, dat 47 van alle arrestaties, welke
de Joegoslavische Geheime Politie in 1949
heeft verricht, later zjjn gebleken onge
rechtvaardigd Ie zUn geweeat. Toen de
Journalist aan de heer Milosjewitsj vroeg
of er op dit punt klachten zjjn ontvangen,
antwoordde hR:
Dit jaar slechts enkele.
Daarop haalde hij een gele map voor de
dag en verteld? hij, dal qr een familie is.
die onafgebroken pogingen heeft gedaan om
uit to vinden hoe het komt. dat één van
haar leden gearresteerd werd. Toen ze dit
niet kon ontdekken wendde zij zich tot
het Bureau, dat zich grondig met deze
kwestie heeft bezig gehouden met het ge
volg, dat zijn *eval nog eens in studie werd
genomen hetgeen tot resultaat had. dat hij
uit de gevangenis werd ontslagen
Milosjewitsj legde er evenwel de nadruk
op. dat het Bureau geen bevoegdheden heeft
buiten de wet. Het kan er slechts op toe
zien. dat de wetten des lands behoorlijk
worden toegepast Zijn taak is het slechts
na te gaan of klachten gegrond zijn en.
indien ze gerechtvaardigd blijken, bij de
desbetreffende autoriteiten een aanbeveling
te doen om ten onrechte genomen besluiten
te wijzigen Gebeurt dit niet. dan kan het
Bureau zich tot een hogere instantie wen
den.
Tegen laster
I NE HEER Milosjewitsj vertelde nog een
staaltje van succesvol optreden van het
Bureau in een geval, waarbij werkelijk
een politiek slachtoffer bleek tc zijn ge
maakt. Een jonge, werkloze vróuw uit Bel
grado. wendde zich tot het Bureau met de
klacht, dat zij geen baantje kon vinden,
omdat, toen ze uit haar laatste betrekking
ontslagen werd. in haar getuigschrift werd
gezet, dat zij „een vijandin vin het volk"
een „politiek ongewenste waS. Het Bureau
stelde een onderzoek in. ontdekte, dat de
verklaring in het getuigschrift slechts be
rustte op een veronderstelling, voor de
juistheid waarvan geen enkel bewijs was
inden en zo werden de gewraakte be
woordingen uit het getuigschrift geschrapt
Daarop duurde het niet lang of de vrouw
vond een betrekking buiten Belgrsdo.
Een andere gele map. welke de leider van
het Bureau de journalist liet zien bevatte
een brief aan maarschalk Tito afkomstig
van een boer. die veroordeeld was tot drie
maanden gevangenisstraf daar hij verzuimd
zou hebben zijn voorgeschreven laarlijkse
hoeveelheid graan in te leveren
„Ik doe een beroep op u. kameraad Tito",
schreef hij „als een partisaan. die ln 1943
gewond werd. dientengevolge voor 70 in
valide is en daardoor niet zo veel werk
kan verzetten als tevorenDank zij de
tussenkomst van het Bureau werd de man
in vrijheid gesteld.
Een andere bron van klachten is machts
misbruik door ambtenuren. Dergelijke
klachten worden natuurlijk steeds op haar
waarheid getoetst en blijken ze gegrond,
dan acht het Bureau het de beste straf
voor de betrokkenen, dat het verhaal in
kleuren en tfeuren in de dagblèden bekend
wordt gemaakt. De vrees op dergelijke
wijze publiekelijk aan de schandpaal te
worden geslagen, maakt, dat de ambtenaren
wei op hun tellen passen.
Voor zover écn buitenstaander kan na-
lan. doet het Federale Bureau voor
Klachten en Raadgevingen, dat beschikt
over een staf van dertig mensen goed werk.
Lang niet alle Joegoslaven evenwel onder
schrijven deze mening. Een bekend, maar
als eerlUk te boek staand tegenstander van
generaal Tito verzekerde de journalist, aan
wie bovenstaande gegevens zRn te danken,
dat alles, wat het Bureau doet. isde
mensen zand in de ogen strooien
Geref. Kerken. Tweetal te Oude Pekela:
J. Duursema te Westeremden en J A.
van Netten te Wommels.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1951
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
ERVARINGEN VAN HET CIHAN
(Van een onzer redacteuren).
„Millioenen guldens gaan verloren". Di
Is de uitdagende titel van een brochure van
het Centraal Instituut ter Bevordering van
de Buitenlandse Handel, waarin meer aan
dacht wordt gevraagd voor reclame-mate
riaal als ondersteuning van de export. Dat
er meer aandacht voor de verzorging van
het reclame-materiaal nodig is. weet het
Clhatt uit de ervaring die het elke dag op.
nieuw opdoet, nameiyk dat die verzorging
veel te wensen overlaat, vooral in vele mid
delgrote bedrijven en door de nieuwe figuur,
die zich na de oorlog Is gaan vertonen: die
van de fabrikant-exporteur.
Nog te veel houdt men ln Nederland vast
aan de stelling, dat reclame reeds dan goed
ls, als degene, die de reclame de wereld in
stuurt haar goed vindthoe degene voor wie
de reclame is bestemd ej over denkt, komt
er minder op aan. Aangezien ook verschil
lende reclame-deskundigen zich nog niet
bezig hebben gehouden met de vraag aan
welke eisen publiciteit in het buitenland
moet voldoen, is het begrijpelijk, dat er aan
reclame veel geld wordt uitgegeven, dat
beter had kunnen worden besteed. Volgens
een ruwe schattin* van het Cihan worden
van de 350 millioen gulden, die Nederland
totaal per jaar aan reclame besteedt, 175
millioen „weggegooid" door ondeskundige
aanwending van het bedrag. Al wordt hier
van slechts een gedeelte in het buitenland
besteed, dan nog wijst dit op een ernstig
gebrek aan inzicht. Gelukkig is er in de
kringen van de reclame-deskundigen een
kentering ten goede waar te nemen Men
gaat zich daar thans meer en meer toeleg
gen op de publiciteit in het buitenland, zulks
ter aanvulling van de activiteiten van grote
reclame-bureaux, die buitenlandse connec
ties inschakelen, wanneer een van hun
cliënten in het buitenlahd reclame wil
maken.
Sluitpost
Te vtak vormt voor de Nederlandse on
dernemer de reclame nog een gluitpost op
de begroting. Voor de Nederlander is hei
product nummer één en hfl houdt daaraan
vast zonder er by te bedenken, dat bepaal
de reclame-artikelen dikwyis voor de bui
tenlander identiek zyn met het product. Dit
geld! zowel voor de Chinees die op een af
beelding van ren pakje vad twintig sigaret
ten ook twintig sigaretten wil teilen en
niet negentien, zoals door een perspectivi
sche fout is voorgekomen als voor de
koper van een machine, die eerder de af
beelding van de machine onder ogen krijgt
dan de machine zelf. omdat een vertegen
woordiger nu eenmaal gemakketykcr papier
mee kan nemen dan een omvangryk werk
tuig.
Het gevolg is natuurlijk, dat de concurren
tie tussen twee verschillende producten ver-
J§djoven wordt naar het vlak van een con
currentie tussen twee reclame-methoden
Het reclame-materiaal wordt op die manier
niet alleen het visitekaartje van de expor
teur. maar zelfs het monster. En als d.a
reclame „monsterachtig" ls. wordt het be
grijpelijk. dat niet alleen het geld voor de
reclame zal zijn weggegooid, maar ook do
verdienste van de eventuele order.
Zichtbaarheid
De buitenlander wil zien wat de exporteur
hem te bieden heeft; dit geldt voor iedereen,
al zal het visu.de element sterker spreken
waar de buitenlander analph'abeet is. Het
gaat daarom niet aan, dat een exporteur,
zoals helaas nog zo vaak in ons land voor
komt. zijn buitenlandse klant alleen de pi
zen laat zien. iets waarop die klant weii
gecharmeerd is. want betalen is H
nergens populair. Hij wil wel betalen.!
hij wil weten waarvoor. En hij kan dit niet I
te weten komen uit een folder die alleen
maar maten geeft, die bijvoorbeeld in de
Angelsaksische landen niet gebruikelijk
fijn. Evenmin kan hij dit te weten komen
Financiële steun aan
algemene ziekenfondsen
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
(Volksgezondheid) heeft ten aanzien van ae
financiële steun aan de algemene zieken
fondsen, voor hun afdeling vrijwillige verze
kering het volgende bepaald-
De Zieken/ondsraad stelt over de jaren
1947. 1948 en 1949 een bedrag ter beschik
king van elk algemeen ziekenfonds, dat in
dit tijdperk
a. de inkomensgrens had gesteld bp f 3750;
b. degene, die om een andere reden d*n
wegens overschrijden van de loongrens als
verplicht verzekerde werd afgescheven. des-
vraagd, zonder wachttijd en zonder bijzon
dere beperkingen, als vrijwillig verzeker
de Inschreef;
c. de premie had gesteld op het bedrae.
hetwelk door de Directeur-Generaal van de
prijzen als ten hoogste toelaatbaar was toe
gestaan;
een en ander overeenkomstig de algemene
voorwaarden, waaronder uit het Vereve-
nigsfonds voorschotten in genoemd tijdperk
ter beschikking werden gesteld
uit een folder waarop wel afbeeldingen
voorkomen, maar die van zodanige kwali
teit zijn. dat men drie Verschillende dingen
uit eenzelfde afbeelding kan afleiden, of die
niet toont hoe iets in elkaar zit. Zo zijn er
duizenderlei mogelijkheden, alle voetangels
en klemmen, die verschillen naarmate men
te doen heeft met een ander volk, ras of
religie, of zelfs volksgroep en bedrijfstak.
Het ls duidelijk, dat men bij Oosterse vol
ken niet aan behoeft te komen met reclame
materiaal dat is samengesteld naar Wes
terse maatstaven.
Nochtans houdt men er vaak geen reke
ning mee. dat men in het Oosten in sommige
gevallen betekenis hecht aan een bepaalde
kleur, dat men voor Islamitische landen
geen menselijke figuren in de reclame mag
betrekken enz.
Uit het bovenstaande blijkt, dat een be
paalde reclame, hoe doeltreffend in alge
mene zin deze kan zijn, lang niet overal
aanslaat, waardoor men dus zijn doel voor
bij schiet. Hetzelfde geldt, wanneer men uit
sluitend naar dr omgeving van de versprei
ding oordeelt. Grote sommen gaan verloren
door omvangrijke publiciteit, waar gerichte
reclame. kleinere kring dus. veel beter
zou hebben voldaan, omdat zij daar juist
weerklank vindt. En zo kan men doorgaan
Doel
Het is het doel van het Clhan geweest,
de aandacht te vestigen op deze en derge
lijke problemen. Het Cihan wil niet op
treden als reclame-adviseur, maar wel wil
rr.et de reclame-adviseurs samenwerken
om de export te bevorderen door goede,
gerichte reclame en daardoor terzelfder tijd
de efficiency in het bedrijfsbeheer opvoeren
De naam van Nederland als exporterend
land staat hier op het spel: het kost in dit
geval minder Nederland een goede dan een
slechte naam te bezorgen.
De uitdagende toon van de brochure is
daarom gekozen, omdat men'bij het Cihan
hoopt, dat het drukwerkje aanleiding zal
zijn tot vruchtbare discussies, waarop on
dernemer cn reclame-adviseur kunnen
bouwen bij hun «streven Nederland in den
vreemde meer goodwill te bezorgen.
Gedurende Augustus steeg het aantal b||
de arbeidsbureatix ingeschreven mannelijke
werklozen van 62.056 lot 71.339. te welen
53.727 geheel werklozen (vorige maand
4.5.262), 17.280 D.U. W-arbeiders (16.477) en
332 personen met volledig wachtgeld (317).
In tegenstelling met het vorig jaar is in
Augustus het aantal werklozen thans ge
stegen Hierbij mag echter niet worden ver
geten. dat in 1950 het grotere aanbod op de
arbeidsmarkt een verschijnsel dat zich
in Augustus altijd voordoet werd opge
vangen door een vergrote vraag naar Ar
beidskrachten als gevolg van de in die tijd
toegenomen internationale spanningen.
De beoerking van het bouwvolume en de
financieringsmoeilijkhcden waarin verschil
lende gemeenten verkeren hadden een be-
lahgrüke invloed op de werkloosheid in de
boudfcedrijven. welke van 7390 tot 9.684
toenam.
De afloop der werkzaamheden in enige
seizoensbedrijven, zoals de landbouw, d(
conservenindustrie en de «uikerraffinade-
rijen veroorzaakte een toeneming van d<
werkloosheid obder de losse arbeiders. Ir
de textiel- en de confectie-industrie deden
de nfzetmoeilijkheden de werkloosheid «tij
gen.
De landbouw ondervond de invloed van de
minder gunstige weersomstandigheden in
Augustus. Do graanoogst werd hierdoor ver-
Iraagd en ook met de aardappeloogst kon
men'eerst later beginnen.
De vraag naar mannelijk personeel daalde
van 20.611 tot 16.699
De relatieve werkloosheid was hft hoogst
in Drente met 46 en Groningen en Noord
Brabant met 34. het laagst in Zeeland met 11
en Overijssel met 14 werklozen per 1
mannelijke beroepsbeoefenaren, terwijl het
rijksgemiddelde 23 bedroeg tegen 20 op 31
Juli j.l.
Hot aantal werkloze vrouwen steeg van
5883 tot 7688, de vraag naar vrouwelijk per
soneel daalde van 12.728 tot 11.185.
Franse invoer van Nederlandse
en Deense holer en kaas
t
De Franse autoriteiten hebben ter ken
nis van importeurs gebracht, dat deze v
gunningen kunnen aanvragen voor de in
voer van 50 ton Nederlandse, verse ongezou
ten boter en van 4.850 ton Deense verse on-
gezouten boter. Deze invoer geschiedt op
grond van de met Nederland en Denemar
ken gesloten handelsverdragen. De impor
teurs moeten zich verplichten de boter op
ie slaan tot het ministerie van Landbouw
instructies geeft omtrent de verkoop
Ook is een quotum van 500 ton Nederland
se kaas (Edammer, Goudse en Mimoleltc)
opengesteld.
Op 11 September a s. zal de juridische
commissie van de I C A O. te Madrid bijeen
komen om de herziening van de internatio
nale wetten aangaande de verantwoorde
lijkheid van luchtvaartmaatschappijen bij
ongelukken te bespreken.
De thans geldende bepalingen werden
vastgelegd In de Conventie van Warschau,
die in 1929 door meer dan veertig landen
werd getekend. In sommige landen is men
echter van mening, dat de snelle ontwikke
ling van en de vele veranderingen ln de
luchtvaart een herziening van deze conven
tie nodig maken. Volgens een van de be
langrijkste bepalingen kan een luchtvaart-
maatschappy voor iedere passagier, in geval
van lichamelijk letsel of de dood tydens een
internationale vlucht, maximaal verant-
w-oordeiyk worden grsield voor 8.291 Ameri
kaanse dollar. Voor iedere kilogram bagage
of vracht bedraagt het maximum S 16.58 en
voor bezittingen die de passagier by zich had
1 331.67. Deze beperking der aansprakeiyk-
heid bestaat niet. als de schade veroorzaakt
wordt door moedwillig slecht beheer.
Reeds sedert 1939 is men bezig te trachten
de Conventie van Warschau te herzien. En-
xele leden van de I C A O. zijn er voorstan
ders van. de tegenwoordige beperkingen te
laten bestaan, andere staten hebben voor
gesteld deze beperkingen te verdubbelen.
In de Conventie van Warschau is ook be
paald, dat in geval van letsel of dood de be
wijslast bij de luchtvaartmaatschappij be
rust. dat wil zeggen, dat de maatschappij
moet bewijzen, dat letsel of dood niet het
gevolg zijn van nalatigheid van de maat
schappij of haar vertegenwoordigers. Het
zelfde geldt voor vracht en bagage. Kan de
maatschappij bewijzen, dat zij of haar ver
tegenwoordigers alle maatregelen hebben
genomen om het ongeluk te voorkomen, of
dat het onmogelijk was zulke maatregelen
te nemen, dan is de maatschappij niet aan
sprakelijk. Zou het bovendien mogelijk zijn
te bewijz en. dat de schade veroorzaakt werd
door of toegeschreven kan worden aan na
latigheid van het slachtoffer, dan kan de'
maatschappij in enkele gevallen van alle
verplichting worden vrijgesteld. De thans
geldende Conventie zegt ook. dat de maat
schappij van verantwoordelijkheid ontheven
kan worden, als zij bewijst dat de schade
werd veroorzaakt door een fout van de be
stuurder. door onjuiste navigatie of onjuiste
besturing van het vliegtuig, als de maat
schappij in alle andere opzichten alle nodige
stappen had gedaan om schade te voor
komen.
Bij de uitwerking van een nieuwe Con
ventie zal men in Madrid waarschijnlijk de
mogelijkheid onder de ogen zien. de definitie
Uitgaande van de afdeling stadsontwikke
ling van de gemeente Utrecht zullen er in
Utrecht Dondeédag 27 en Vrijdag 28 Septem
ber algemene verkeerswaarnemingen wor
den verricht. Hiervoor zullen 100 resp. 600
medewerkers oudere leerlingen der mid
delbare scholen en studenten van 's mor
gens 7 uur tot 's avonds 7 uur in actie zijn
met de telling van het rijdend verkeer. Op
de eerste dag zullen aan de bestuurders
van motorrijtuigen bij het binnenkomen en
bij het verlaten van de agglomeratie enkele
korte vragen worden gesteld over herkomst,
bestemming e d. In de stad zijn voorts nog
enkele ringen van waarneemplaatsen.
waar de nummers der voertuigen worden
genoteerd. De tweede dag wordt het rijwiel-
verkeerverkeer geteld.
Voor de ontwikkeling van de stad bestaat
een dringende behoefte aan gegevens om
trent samenstelling, intensiteit, splitsin
gen en samenvoeging der verkeersstromen.
Meer inzicht is nodig in de wijze waarop
in de loop der dag de verkeersstromen zich
een weg banen door het stadsgeheel. Het
zal hierdoor mogelijk worden becijferingen
te maken aangaande de invloed van de
toekomstige ontwikkeling der stad op de
aard, route en omvang van het verkeer. Er
kan dan op verantwoorde wijze een begin
worden gemaakt met het bepalen van lig
ging en benodigde capaciteit der vereiste
wegen, tunnels en bruggen. Voorts met het
ontwerpen van parkeergelegenheden en op
de duur: met de sanering van de binnenstad.
De grootste stedenbouwkundige problemen
zijn wel gelegen in de situatie op het Stjt-
tionsplein, het Leidseveer en de' Smokke-
laarsbrug. Belangrijk is echter ook de vraag
naar het gewenste beloop der invalswegen,
de verbindingen tussen de invalswegen en
de verbindingen tussen de wijken.
Een algemeen verkeersonderzoek, waarbij
op één of twee dagen over de gehele stad
een systematisch opgezet net van verkeera-
waarneemplaatsen is gelegd, is tot nu toe
ln Utrecht niet gehouden. Bij uitblijven van
een dergelijk onderzoek zou het gevaar niet
denkbeeldig zijn, dat op verkeerstechnisch
gebied grote bedragen onjuist zouden wor
den geïnvesteerd, waarbij dan nog komen
de niet in geld uit te drukken dagelijkse
verliezen tengevolge van een onlogisch we
gennet.
van een internationale luchtvaartmaat
schappij een ruimere strekking te geven, ten
einde een grotere toepassing van de Con
ventie mogelijk te maken. Men zal verder
de vervanging van de term „wilful mis
conduct" (moedwillig slecht beheer), die
verschillend kan worden geïnterpreteerd in
landen met verscheidene juridische sy
stemen, door een andere te bevorderen.
Op de bijeenkomst te Madrid zal verder
een rapport van dr Enrique Loaeza uit
Mexico, eertijds voorzitter van de commis
sie. over de wettelijke status van vliegtuigen
worden besproken. De tegenwoordige voor
zitter is de heer E T. Nunneley, lid van de
United States Civil Aeronautics Board.
Roulette zonder gelukskarakter
Een Nederlandse Ingenieur en wiskundige
heeft een behendigheidsspel geconstrueerd,
dat sterk op roulette lijkt, doch waarbij,
naar zijn berekening, het gelukskarakter ge
ëlimineerd wordt. Zijn constructie houdt
rekening met het waarnemingsvermogen
van het menselijk oog. Voor een opletten
de speler is het volgens de" constructeur
mogelijk van tevoren precies aan te
geven, waar het roulettebailetje op de
schijf terecht zal komen. Hij heeft voor
zijn „optische rouJette" drie constructiesy
stemen ontworpen, die echter alle op het
zelfde principe berusten.
In kringen van anmsementsverenigingen,
waarin men zich tot voOr kort voornamelijk
met roulette en baccarat onledig hield be
staat belangstelling voor de nieuwe roulet
te Men overweegt het opstellen van enige
tafels om na te gaan of deze „optische rou
lette" als behendigheidsspel dezelfde attrac
tie bezit als de voorshands verboden gewone
roulette. Over de constructie van de „op
tische roulette" wordt in verband met
patentrechten zorgvuldig stilzwijgen in acht
genomen.
Over de legale aspecten van de behendig
heidsroulette maaljt de uitvinder ziijh geen
zorgen, omdat naar zijn mening het geluks
karakter door zijn constructie vermeden
wordt.
Knoeier* van Koning Voetbal
voor de rechtbank
De officier van justitie pij de Amster
damse rechtbank heeft gistermorgen tegen
drie mannen van het inmiddels opgeheven
sportweekblad Koning Voetbal een gevan
genisstraf van vier maarrden geëist, omdat
ieder van hen fraude had gepleegd met de
door dit sportblad uitgeschreven voetbal
prijsvraag
Zodra Zondagsavonds de uitslagen ^be
kend waren, vulden de drie verdachtëlVzelf
formulieren in en maakten daarbij een
eerste prijswinnaar. De inzendingen van de
beste inzenders werden daardoor steeds
overtroffen.
Minister Joekes ziek
tfe minlstèr van Sociale Zaken, mr A.
M. Joekes. z^l wegens een operatieve be
handeling zijn ambtelijke werkzaamheden
enige weken moeten onderbreken. Gedu
rende zijn afwezigheid zal de minister
president. dr W Drees, als minister van
Sociale Zaken ad interim optreden*.
(Van een onzer redacteuren)
Er heerst in deze dagen een waariyk in
ternationale sfeer in cn by het Kurhaus te
Scheveningen. waar van 6 tot 8 September
het 5e congres wordt gehouden van $et
International Office for Motor Trades and
Repairs (I.O.M.T.R.). Frans. Engels. Duits
en Italiaans weerklinkeh voortdurend door
de grote zaal als een herinnering aan hel
feit. dat ook het gebrek aan eenheid van
taal een belemmering vormt voor de een
wording! van Europa, waartoe ook de zo in-
ternationaal georiënteerde automobiel-
ui 5 vv
ifeneijaal
De Rotterdamse Gemeenteraad heeft Don
derdagmiddag het z.g. Kernplan voor de
binnenstad z.h.st. aanvaard, d'och niet dan
n»dat woordvoerders van de verschil
lende fflreties er nog enige bezwaren tegen
hadden ingebracht of er nadere inlichtingen
over hadden gevraagd.
Voordat hij tot de beantwoording van
deze vragen overging kon wethouder Meer»
tens mededelen, dat de raioister van Finan
ciën juist des morgens zijn handtekening
voor het plan van de Kernfinanciering had
geplaatst. Deze financiële steun voor de
thans voorgestelde kernbebouwing zal voor
Rotterdam neerkomen, zo zei de wethou
der. op e ?n bedrag van 40 millioen. De
vermelding van dit 'bedrag ontlokte een
teleurstellend gemompel, blijkbKar omdat
men dit niet veel achtte voor de realisatie
van het Kemplan, waarmee een bedrag van
f 300 millioen is gemoeid.
De heer Gestel (V.V.D) stelde nog de
vraag of er voldoende ruimte- is gereser
veerd voor bedrijfsbebouwing. waarop de
wethouder antwoordde, dat dit Kernplan.
evenals het vroegere Basisplan een „be
weeglijk" plan ts, zodat er nog wijzigingen
mogelijk zijn, Jioewel men zich zal hebben
te houden aan een maximum bouwvolume
van 5.200.000 m3. De Kernfinanciering zal
in «ÉpiMBde gevallen van terugwerkende
kracht zijn. Veel kon spr. nog niet zeggen
over de inhoud van de Kernfinanciering,
doch dit wist hij wel. dat degenen, die ge
profiteerd hebben van de Herbouwregeling
niet meer voor steun uit de Kernfinancie
ring in aanmerking zouden komen. Deze
mogelijkheid is wel open voor hen. die her-
In de ouderdom van 82 jaar is te Amster
dam overleden mevrouw .7 Bouwmeester,
geb De Boer. weduwe van de grpte toneel
speler Louis Bouwmeester. Haar stoffelijk
pverschot is vandaag op de begraafplaats
Zorgvlied aan de Amsteldijk te Amsterdam
teraardebesteld.
O.K. en W. wil geen Italiaanse
opera
Naar aanleiding van het vraagstuk
„Italiaanse Opera" heeft de heer Alex Wun-
nink. directeur van Carré, op de jaarlijkse
vergadering van aandeelhouders meege
deeld. dat zowel het departement van
Sociale Zaken, weigert, toestemming te ver
lenen voor het engageren van een Italiaanse
operagroep. De Nederlandse Opera, die een
gesubsidieerde instelling is. zou hierdoor
concurrentie ondervinden Italiaanse opera-
groepen mogen derhalve slechts optreden in
Brabant, Limburg en een deel van de pro
vincie Utrecht.
Ik beschouw dit aldus de heer Wun-
nink als niet juist, te meer daar het
Amsterdamse publiek alle rangen en
standen hunkert naar een goede Ita
liaanse opera.
Bepaald onbillijk noemde de heer Wun-
nink het, dat de V.A.R.A. wel Italiaanse
kunstenaars mocht uitnodigen voor een
opera-coneert in het Concertgebouw Deze
bijeenkomst had niet het voorgestelde beslo
ten karakter want aldus de heer Wun-
nink door de V.A.R.A.-microfoon was
bij herhaling bekendgemaakt, dat nog plaat
sen verkrijgbaar waren.
De heer Wunnink beklaagde zich voorts
over het feit. dat de voorstellingen deze
zomer op verzoek van het departement ge
houden in het kader van het Holland Festi
val bepaald geen financieel succes zijn ge
weest Het zal hem nopen, een volgende
maal ernstig te overwegen of het theater
weer voor het Holland Festival opengesteld
zal kunnen worden.
bouwplichten hebben overgenomen cn ln
de kern van de stad willen gaan bouwen.
De heer C. van der Linden (V V D.) heeft
voorts wederom een uitvoerige interpellatie
gehouden over het euvel der opengebroken
etraten en talrijke voorbeelden aange
haald, van verkeersomleggingen en brekin-
gèn, die tot ernstige stagnatie in het ver
keer hebben geleid. Spr. drong er op aan,
dat alles zou worden gedaan, dat Rotterdam
zijn naam van opengebroken stad kwijt
raakt, dat er een goede organisatie tussen
de verschillende diensten tot stand komt en
dat het veroorzaken van schade aan het
bedrijfsleven en de neringdoenden zo veel
mogelijk wordt beperkt.
Wethouder Meertens verwierp de gedach
te, dat er tussen de diensten geen goede
coördinatie zou bestaan, doch zegde toe dat
alles zou worden gedaan om tot verbete
ring van de toestand te komen.
Spoorwegplan goedgekeurd
De burgemeester van Rotterdam, mr P. J.
Oud. heeft in de gistermiddag gehouden
raadsvergadering medegedeeld, dat ondanks
de financiële moeilijkheden de werkzaam
heden aan de spoorwegwerken te Rotterdaip
zullen worden voorgestel en dat het beperkte
spoorwegplan zal worden uitgevoerd. Dit
blijkt uit een door hem van de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting, mede
namens diens ambtgenoten-van Financiën en
Verkeer en Waterstaat ontvangen brief.
De burgemeester deelde verder mede dat
wel het overheidsaandeel in de kosten over
de eerste drie jaren zal worden beperkt,
doch daMentegenover staat, dat de Spoor
wegen zich bereid hebben verklaard over
deze jaren een groter deel te financieren,
waardoor de aanvankelijk gevreesde verdere
beperking achterwege zal kunnen blijven.
Het beperkte plan. waarvan de uitvoering
thans vaststaat, berekent, dat, met volledige
handhaving van het grote spoorwegplan,
voorshands zal worden volstaan met:
De voltooiing van de spooriyn Nieuwer-
kerk—Rotterdam D.P. met inbegrip van een
onderdoorgang onder de Ceintuurbaan in
het verlengde van de Stadhoudersweg cn
met de aanleg van het emplacement Hille-
gersberg. met het gevolg, dat het Maassta
tion zal kunnen verdwijnen-, de bouw van
een stukgoedercnloods aan de Westzeedyk:
verbetering van de stationsgebouwen Beurs
en FeiJenoord; aanleg van een nieuw„empla
cement D.P. en de bouw van een nieuw
station ter plaatse.
Deze werkzaamheden zullen in de jarer
1951. J952 en 1953 haar beslag krijgen, met
uitzondering van de bouw van het nieuvye
station D P. en het Zuidelijk deel van het
emplacement voor dit station, welke werken
echter direct na 1953 zullen worden aange
vangen. Dit laatste moge in zekere zin te
betreuren zijn. doch kan anderzijds tot ge
volg hebben, dat voor de definitieve plan
nen voor het Station D.P. intussen ruimere
mogelijkheden kunnen worden overwogen,
aldus de burgemeester
Voor het overige is het resultaat van het
gepleegde overleg, mede dank zij de wel
willende houding van Spoorwegen en ge
zien in het lichbvan de huidige omstandig-;
heden, naar de mening van Burgemeester
en Wethouders bevredigend, omdat in elk
geval voor 1954 de eigenlijke spoorwegver
bindingen aanzienlijk zullen zijn verbetard,
het station Maas zal kunnen worden opge
heven en voor de stations Beurs en Feijen-
oord een oplossing zal zijn verkregen,
terwijl direct daarna de bouw van eon
modern hoofdstation D.P. ter hand zal wor
den genomen.
- Begrafenisstoet Verstoord. In hoger beroep
ls 150 boete geeist tegen een Etndhovense
automobilist, die in Amsterdam tegen een lijk
wagen was gebotst op weg naar een begraaf
plaats.
branche het hare wil bijdragen, onder meer
doorNdit congres. In verband met dit doel
wordt het terecht vanx grote betekenis ge
acht. dat thans voor het eerst ook Enge
land aan dit internationale overleg deel
neemt.
Nadat de buitenlandse gasten een bezoek
hadden gebracht aan het fraaie bondsge-
bouw van de B O V A G. In Den Haag. ver
enigde het gezelschap zich aan een begroe-
tingslunch ln Hotel Kurhaus. waarbij ook
aanzaten de* minister van Verkeer en Wa
terstaat. de heer H H. Weifcmers. de bur
gemeester van Den Haag. mr F. Jd. A
Schokking. *hir M Goote van het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
drs W L. Groencveld Meyer, directeur-
jfenegaal van de Middenstand, generaal D
Brethouwer. directeur Materiaai
[acht en mr F. E. Spat, voorzitter
__mtraal Overleg.
Na een welkomstwoord van burgemees
ter Schokking sprak mr Spat, zoals hij zei
als woordvoerder van de consumenten. De
heer Spat hoopte op een goede onderlinge
verstandhouding, ook met de verbruikers.
Hij wilde dit congres tevens zien als een
bijdrage tot het streven naar Europese in
tegratie.
Het eigenlijke congres werd geopend door
minister Wemmers, die het congres even
eens plaatste tegen de achtergrond van de
Europese integratie, welke ook de Neder
landse regering zo ten volle interesseert. In
zijn antwoord wees mr A F. H. Jansen
voorzitter van de B.O.V.A G.. cr op, dat in
de automobielbranche sinds de eerste bij
eenkomst tc Sundsvall reeds veel is bereikt
op het gebied van internationale samen
werking.
Wandelend secretariaat
Het congres begon met eert plenaire sit
ting, tijdens welke de heer Jansen tot con
gresvoorzitter werd benoemd. In deze ple
naire zitting stond het congres, als gemeld
onze editie van 1 September, voor de
[beslissing of de I O.M T.R. 2al voortgaan
met „wandelende secretariaten", of^cl dat
een permanent secretariaat in het leven
zal worden geroepen. Hierover werd uit
voerig van gedachten gewisseld. De be
hoefte aan een permanent secretariaat j
wordt wel gevoeld, echter, mede met het
oog op de financiële consequenties, niet
dringend Besloten werd. dat het secreta
riaat voorlopig „wandelend" zal blijven.
Hoewel de Nederlandse delegatie er de
voorkeur aan gaf. dat het secretariaat dit
maal door Frankryk zou worden waarge
nomen. werd de B.O.V.A.G. ook voor dit
jaar belast met het secretariaat van de
I.O.TVÏ.T.R., nadat hierop door vrRwel alle
delegaties, waaronder de Franse, wai aan
gedrongen.
Besloten werd. dat het congres volgend
jaar van 4—6 September te Parijs zal wor
den gehouden.
Heden wordt het congres in twee sectie
Igesplitst, een voor de dealers en eeft^ëflor
het garage- en servicebedrijf. Aainde orde
komen dan o.m. vraagstukken oker de han
del in gebruikte automobie^n. vakoplei-
ding. unificatie van tarieven, benzine
prijzen en bandenhandy Morgenavond
biedt de B O V A G de fongressisten een
diner aan in restauwiptJ.La Corvette" te
Scheveningen.
(Van een
redacteuren)
Binnenkort zal Nederland kennis kunnen
maken met een zeer merkwaardige nieuwe
verschijning op zee de Aquavion. die op
weg van Stockholm naar Lc Havre Scheve-
nlgen zal aandoen, bij welke gelegenheid
een demonstratietocht zal worden gehou
den. Voor deze tocht bestaat reeds grote
belangstelling, want verscheidende «oheep-
vaartmaatzchappUen. oliemaatschappijen en
andere lichamen stellen het ten zeerste op
prijs met dit nieuwe vaartuig kennis te ma
ken.
Het fascinerende in dit nieuwe vaartuig
is. dat het zuke grote snelheden kan berei
ken Het type. dat naar Scheveningen komt
de Aquabuss 80. plaatsbiedend aan 80 per
sonen. heeft tijdens reeds gemaakte proef
tochten in de Oostzee een snelheid van 32
mijl per uur bereikt. Dit wordt mogelijk
doordat bij dit «chip de principes van de
luchtvaart op Re scheepvaart worden toege
past. Het vaartuig wordt n.l. gedragen door
de reactie van het water op twee of meer
onder de romp gemonteerde vleugels. Reeds
bil geringe snelheid wordt de romp volle
dig uit het water geheven, terwijl de vleu
gels onder het wateroppervlak blijven.
Hiermede wordt bereikt, dat de water
weerstand aanzienijlk wordt verminderd,
zodat bij geringer motorvermogen en gerin
ger brandstofverbruik een grotere «nelhetd
wodt bereikt. Ook bij grote snelheden ont
staan geen noemenswaardige trekgolven.
hetgeen de bruikbaarheid in ondiep water
en voor de binnenvaart uiteraard ten goede
komt
Zweedse uitvinding
De Aquavion is een Zweedse uitvinding.
Het z|jn de Zweedse ingenieurs Almqvist
en Elgstr6m. die zich met de constructie van
dit opmerkelijke vaartuig hebben bezig ge
houden Daarna is er van Franse zRde be
langstelling gekomen, hetgeen heeft geleid
tot de oprichting van de Société Aquavion
te Parijs, die houdster is van de wereldli-
centierechten. Directeur van deze Société
Aquavion is een Nederlander, te we
ten ir J. van Geuns Ook is er reeds een
vertegenwoordiging in Nederland. Het is de
bedoeling, dat de licentierechten in Neder
land zullen worden geëxploiteerd en dat.
indien er belangstelling biykt te blRven be
staan opdrachten worden gegeven aan Ne
derlandse werven.
Er zijn zes types Aquavlons. te weten de
Aquapuce voor 2 personen, de Aquavit
voor 5 personen (vorig jaar reeds geëxpo
seerd op de Salon Nautique te Perijs), de
Aquastroll voor 16 personen, de Aquabuss
40 voor 40 personen, de Aquabuss 80 voor 80
personen en de Aquabuss 110 voor 110 per
sonen. Behalve de Aquapuce en de Aquavit
zijn al deze types zeewaardig.
Aquabuss 80
De Aquabi
komt demonstreren, doet dit als j
labuss 80. die
in Scheveningen
lit als gezegd op
weg van Stockholm naar Le Hhvre. Het
vaartuig is gekocht door de Société Fran-
co-Khmère de Navigation te Saigon (Indo-
China). Het zal voor de tropen geschikt
worden gemaakt door de ETS LASAM. S A
R L. Chantiers Navals te Conflons te Con-
flans-Ste Honorine bij Parijs, welke werf
licentiehoudster van de Aquavion is voor
Frankrijk. Deze Aquabuss 80 werd gebouwd
bij de AB Supermarin te Stockholm.
Het schip, waarop uiteraard in ruime
mate lichtmetaalconstructie is toegepast
heeft een lengte over alles van 17.50. een
breedte van 5.85 m en een diepgang voor
anker van 1.70 m en tijdens de vaart van
1.25 m Het totale netto gewicht zonder
brandstof bedraagt 9 ton. Het schip heeft
een 6 cylinder Junckers dieselmotor, type
Jumo D 205 met een vermogen van 860 pk
bij 2800 omwer.telingen per minuut. Van dit
vermogen wordt 600 pk gebruikt v%or het
verkrijgen van de kruissnelheid van 32 mijl
per uur. De maximumsnelheid van het be
laden schip bedraagt 35 mill per uur de
actie-radius 300 mill
De Aquabuss 80 heeft, behalve de reeds
genoemde dieselmotor twee benzine start
motoren van ieder 62 pk voor de navigatie
in de havens. Bij een snelheid van 6 mijl oer
uur neemt de dieselmotor de taak van deze
twee benzinemotoren over.
Men deelde ons mee dat de Aquabuss 80
heeft gevaren bij windkracht 5/6 en 6/7.
Een reuze-fiets voor een
reus! In Augsburg trol.
deze steltloper nogal wat
belangstelling, toen hij
op tijn hoge vehikel de
straten onveilig maakte
Wegens overtreding van de Vuurwapen-
wet. 41 maal gepleegd, eiste de auditeur-
militair b(j de Krijgsraad te Velde-West In
Den Haag. 41 geldboeten van tien gulden
elk tegen de sergeant K. H. uit Dordrecht.
Deze onder-officier hoorde verder nog een
gevangenisstraf vin vier maanden tegen
zich eisen wegens belediging van z|Jn com
mandant. alsmede verlaging tot de stand
van soldaat laagste klasse.
Sergeant H. ls verbonden gewee-st gan de
Vaar- en Duikschool der genie te Dor
drecht. Enige maanden geleden rees de
verdenking, dat hij Iegergoederen zou heb-
ben verduisterd. Een ln zijn woning inge
steld onderzoek bracht echter een compleet
.wapenarsenaal" aan het licht, bestaande
».m. uit machinegeweren, geweren, hand- 1
granaten en patronen. H.. die zich in de
jaren van de bezetting zeer goed gedragen
heeft, verklaarde, dat hij deze wapens
uit de illegaliteit had bewaard omdat hij
meende, dat ze onder een eventuele vol-
gende bezetting van pas zouden kunnen
':omen
De president van de Krijgsraad, luit.-
kolone! mr dr J. P. van Erk. achtte deze
verklaring niet disculperend. al zei hij over
tuigd te Jiijn van H 's goede bedoelingen
Ten aanzien van de ten laste gelegde bele
digingen hij zou tijdens theorielessen op
beledigende wijze over zijn commandant j
hebben gesproken - verklaarde H dat hij
niet de bedoeling had gehad zijn comman
dant te beledigen
De auditeur-militair achtte de beledigin
gen echter bewezen Hij vroeg vrijspraak
voor de ten laste gelegde verduistering van
Iegergoederen. De raadsman meende, dat
ook de beledigingen niet bewezen w§ren.
Aantal radioluisteraars
blijft stijgen
Het aantal aangegeven radio-ontvangtoe-
w ell^nJ0n Nederland bedroeg op 1 Septem
ber 1.578 788 tegen 1.570 750 op 1 Augustus.
Op 1 Augustus waren er 476.968 aangeslo-
op h,et, rifksradiodistributienet tegen
477.523 op 1 Juli.
Bode Kruiswedstrijden
in Den Bosch
7.ond8g 22 September zullen ln de Bossche
veemarkthallen de nationale wedstrijden
van het Nederlandse Rode Kruis worden
gehouden om het landskampioenschap van
Nederland 1951 De beste ploeghelpstere en
-helpers van de Nederlandse provincie*
zullen elkaar bekampen.