Fluisterstemmen in de Ridderzaal
KOOPJESDAG
Smokkelaars vinden Duitse grens
zo lek als n (koffie-)zeef
Verwaarloosde jeugd oefent
terreur in kleine steden
W
Hoorapparatcn
Centrale
Slagersbediende
37ct
Japan bevaart weer de zeeën
Tweede blad - pagina 2
Woensdag ib september i»5i
Indrukken van oor- en ooggetuigen
Er was veel te zien
15 Millioen voor kosten
„werkgelegenheidspolitidk'
Waarheid en verdichting t.a.v. de rui
Critiek op duivenlitcratuur
De tournee van de Italiaanse
operagroep
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Natuurrampen
in China
Glorieuze rijtoer
S'echthorendVD ONDERDAG
Contactdag
ALLEEN DONDERDAG
Ie KAPSTER
Kleine
Manufacturenzaak
j)roi>fu)(hf-tk
Wie -de
KLEINTJES
aankomend
halfwas Banketbakker
nette Jongen
de,<óoK0oMt&
per pak
PANTSERWAGENS, VUURGEVECHTEN
EN „ZWARTE MILLI0NNAIRS"
DE VLOOT ZAL VERDER WORDEN UITGEBREID
J
D1
i Barneveldse zilvermijn
Prins Willem van Oranje en het
Valkenberg
Vruchtbomen uit de prinselijke tuin naar Buren
ROOK-KATER
....zult U
nooit krüqen,
als U de zo
milde Boston
Virqinia rookt.
ONVEILIG ZUID-AFRIKA
OorzaakOntwricht
gezinsleven
Tarwecareaal in V.S. zal
worden uitgebreid
f
GOUDSCHE COURANT
(Van onze parlementaire redacteur)
In zijn zwarte uniform met zilveren tressen en biezpn ai- ~„a u
HM8'ïerK m de Hidderz?al de V.VD.'er mr W. C. WendelaardUe*de«r ïéS
H M. de Koningin naar de Troon te mnppn A„u4__ ,ie ae e?r ^P0?1
ue v.v.u. er mr w. L'. V
HM. de Koningin naar de Troon te mogen geleiden ArioTr 1ZZT ZV
Anti-Revolutibnnair mr J. Terpstra in zijn uniform ols oud miï,Tr.r m t )m°'
pantalon, naast prins Bernhard, die gekleed was in r je
Grenadiers, en achter hen kwamen als leden van de comm^ssfi ian to eJuHae8
leide de Kamerleden mevr. Fortanjer-de Wit (VVD) De Han« itfim w 1
(PvdA). Beernink (CHU), v. Velthoven KVP)MaenSV' T
(PvdA, en Hofstra (PvdA). Met het
Juliana weer het nieuwe zittingsjaar van de volksvertegenwoordiging dVnStfïï
heid die elk jaar tevens een boeiend schouwspel is door de glanfvfn
ïoVco5tuumïke Van t0"eUen C" dC S'anke C°Upe Van onbenspel^ gésSen
TAaarom duurt het wachten op de komst
±J van de Koningin in de Ridderzaal torh
niet lang. omdat er zoveel te zien is. Nog
altijd stelt men het op prijs aan het belang
van deze pleohtigheid luister te ve
Zo verscheen gisteren voor het eerst ook
prof. Gerbrandv in het Uniform van
Kamerlid, een strijdhaftige figuur met zijn
martiale snorren.
Kijk, zo vertelde een rij naar achter
een dame aan haar vriendin, daar heb je
GerbrandyZó stel ik me nou altijd zo n
ouderwetse vuurvreter voor
En dié tfaar, met die witte pantalon,
dat is mr Oudaan die witte pantalon
herken je altijd een oud-ministerzié
je wel. daAr heb je prof. Romme ook met
een witte pantalondie is óók ministe 1
geweestdirect in gesprek natuurlijk
altijd en voor iedereen belangrijk
Er was voor de dames veel te zien, want
uniformen hebben-blijkbaar altijd een bij
zondere aantrekkingskracht voor vrouwen,
maar ze hadden toch ook een aparte be-
larlgstelling voor haar sexe-genoten zpals
mej. Tendeloo van de P.v.d.A., want opeens
klonk de fluisterstem:
Néén maar. kijk die juffrouw Tènde-
loo er eens Chic uilziendié daar. met
die groene blouse en die zwarte rok
En die cape van zilvervossen
Mét die cape van zilvervossen! Wat
zal die kósten! Enfin, die hééft ze vast niet
van de armen gepluktdat zou mr Bur
ger niet goed vindenmaar hij stdét haar
geweldig
En wie is'die dame met die arm in het
verband? Daar met die zwarte vos en dat
zwarte hoedje
Addchdat is freule Wttewaal
ach. wat heeft dié nouwat zegt u
ze heeft zich op een vergadering zó kwaad
gemaakt, dat ze met haar vuist op tafel
sloeg en haarr pols heeft gebrokeno
neen. meneer maakt maar een grapje
maar wat zou ze dan hebben gehad..,-...?
Zeker van haar fiets gevallen, taant ze
fietst altijd......
De gezant van de Goudkust
Tke dames keken haar ogen uit naar de
•*-' hoek van de diplomaten, waar altijd
de meeste uniformen en ordetekenen glan
zen. waar de pauselijke internuntius de
aandacht trekt door zijn purperen cappa, de
Turkse gezant door zijn rode fez, de am
bassadeur van India door zijn lange, zwarte
zijden jas. mevrouw Stikker door de schit
tering van het diadeem in heur haar. F.r
Viel voor de dames veel te fluisteren.
Maar kijk nóu. eensdat is een borst
met énkelIgóüdontzaglijk wat een goud
,...dat is vast de gezant van de Goudkust
wie is dpt zept uo. sir Beverley
Nichols, dp Engelse ambassadeurlaat-ie
maar niet horen dat ik......
Zeg. hoe vind je mevr. FortanierDe
Wit in die zwarte japon met dat rose
In dat zwarte kopje zit ook rose verwerkt,
zie jechic hè
Ze heeft haar figuur óók meemaar
er gaat inderdaad gratie van uit
Ja. en kan je je nou qp dit ogenblik
voorstellen dat ze thuis zélf weieens een
kamer verft en spijkert en hamert?
Het was niet enkel goud wat er blonk
In de Ridderzaal. Tientallen Kamerleden
en genodigden waren in uniform, maar van
Paul de Groot, Gerben Wagenaar,
Gortzak en andere communisten mae men
dat niet verwachten en ook de industriëlen,
die waren genodigd als erkentelijkheid
voor de ontvangst die zij vorige week de
Kamerleden hebben bereid, waren uiter
aard niet in uniform, maar in donkere cos-
tuums zoals zovele anderen. waren-ook
vrouwelijke genodigden in flpoudige. ge
distingeerde yersey jurken' enrae vriendin
van de dame een rij naar achteren- infor
meerde fluisterend:
•v Wie is toch dat stille oude vrouwtje
iv. het ztoart daar?
Die daar alleen vooraan Ddt
weet ik nietDat zal een vertegenwoor
digster zijn uan de noodwet-Drees!
De verschijning van de
Koningin
Alle gefluister verstomde toen de komst
van de Koningin werd aangekondigd
en zij even later binnen trad. terwijl van
buiten het Wilhelmus hoorbaar was. t Het
was weer bewonderenswaardig hoe onop
vallend het kleurige gevolg van de Konin
gin zich zonder enig dralen rustig in vol
maakte harmonie groepeerde rond de
Troon, waarop de Koningin zittend de
Troonrede uitsprak, een lang stuk, waar
van de voorlezing 21 minuten duurde. De
dames in de zaal hadden blijkbaar meer
belangstelling voor de kledij van de Ko
ningin. een lange, effen zijden japon van
een kleur blauw, die naar groen neigde.
Turquoise, stelden de fluisterstemmen
vast.
Zie je die saffieren schitteren in die
armband?
is net een jasje
Die japon
revers.
Het is geen jasje, het zijn alleen
revers.
~7 Toch zie je, onder dat jasje een blauw
ordelint, dat er links onderuit komt waar
die volants afhangen
Toch is het geen bolero, want de rug
wavlakzie je die paarlen ketting
een enkel snoer
Wat een effect geeft die ster op die
linker reverszeker een ordeteken
»o n effect kunnen wtj nou nooit aan
brengen.
Hm.een broche met steentjes of
veertjes.
Dat is toch niet hetzelfde.
s Twintig minuten lang konden de dames
de verschijning van de Koningin bewon
deren, er fluisterend over discussiëren of
het kleine blauwe hoedje op het achter
hoofd een kapje was of een tocque, of de
mouwen drie-kwart, waren of zeven-acht
ste, of de lange, witte open handschoenen
onder de mouwen tot over de ellebogen zou
den reiken, terwijl zij alsmaar niethoor
den van de Troonrede, alleen maar .de stem
hoorden en daarvan toch onder de bekoring
kwamen.
Wat heeft ze toch een mooie stem
Zo zachtmaar zo warm. ja
Heel anders dan van.haar moeder.
Toch een stem met karakter.
Leve de Koningin!
Die laatste uitroep kwam na het voorle
zen van de Troonrede uit de mond van mr
Jonkman, die gisteren als nieuwe voorzit
ter van da Eerste Kamer, voor het eerst de
Verenigde Vergadering der Staten-Generaal
in de Ridderzaal presideerde
Nadat overal in de zaal instemmend ge
juich had geklonken, verliet de Koningin
weer de troon met mr Wendelaar aan haar
zijde. De plechtigheid was ten einde.
Glans der oude historie
"Duiten, op het Binnenhof, klonken com-
19 mando's, voor de jMariniers, voor de
mannen van de Prinses Irene Brigade in
hun rode uniformen met zwarte kolbakken,
"oor de ruiters te paard vah de Rijkspo
litie in hun nieuwe zwarte uniformen met
blauwe tressen en kleine, zwarte «kolbak
ken.
Geeft. acht!
Presenteert geweer!
De Gouden Koets reed weer voor, be
spannen met acht paarden, bestuurd door
een koetsier, een figuur, met zijn driekante
steek en zijn rijk met brede gouden biezen
bewerkte uniform, zoals alleen onze Ko
ninklijke hofhouding die kan voortovereh.
De koetsen met hun glanzend koperen
kaarslantaarns en de wapens en wapentjes
op alle kanten, die met koper beslagen le
deren paardenhoofdstellen van de pittige
Friezen, het is alles een sprookje gelijk, dat
alleen onze Koninklijke hofhouding kan op
voeren op de traditionele Prinsjesdag.
Voor 1952 is bij het hoofdstuk Onvoorziene
Uitgaven der Rijksbegroting voor 1952
weder een stelpost ad 15 millioen opgeno
men ten laste- van een artikel ..Kosten
werkgelegenheidspolitiek". Deze post moet
als een uitvloeisel worden gezien van het
streven der regering de werkloosheid,
door daartoe geëigende middelen op het
terrein der werkgelegenheidspolitiek. bin
nen verantwoorde grenzen te houden.
Met de onderhavige stelpost wordt tot
uitdrukking gebracht, „dat gelden ter
beschikking dienen te zijn toor
maatregelen tot bestrijding van een onver
hoopt toenemende werkloosheid. De mate
waarin aan deze gilden metterdaad behoef
te zal blijken He bestaan, kan uiteraard
moeilijk nauwkeurig worden voorzien. Het
thans opgenomen bedrag is daarom uit
drukkelijk bedoeld als een voorlopige
schatting, die het mogelijk maakt om. wan
neer daartoe aanleiding bestaat tijdig een
aanvang te kunnen maken met het nemen
van doeltreffende maatregelen. m
Op dit ogenblik kan nog niet worden
voorzien in weljce streken van het land en
in welke sectoren van het economisch leven
de noodzaak tot het" doen uitvoeren van
openbare werken ter bestrijding van de
werkloosheid zich zal voordoen. In ver
band hiermede is het bezwaarlijk daarvoor
thans reeds gelden te ramen op dj; begro
tingshoofdstukken van de departementen,
die de openbare werken zullen uitvoeren.
Het ligt in de bedoeling in voorkomende
-vallen uit de onderhavige post bij Ko
ninklijk Besluit de benodigde bedragen naar
die begrotingshoofdstukken 'over te schrij'
DVIVENKRONIEK
Varkensmarkt te Leiden
Markt van Dinsdag 18 September. Aanvoer:
236 vette varkens. Notering in centen per kg
levend gewicht: zware f 213220; lichte
ƒ200—205; zouters 182—185; zeugen
190— 202; handel vlug.
Het Concertbureau „Internationale" zal
trachten, de „Compagnla d'Opera Itallana".
die nu een serie voorstellingen van Rosslni s
„II Barbiere di Slviglla" komt geven, geregeld
In ons land te laten optreden, niet alleen met
„II Barbiere", maar ook met „Traviata".
„Butterfly" en „Rigoletto", als tenminste het
departement van O. K. en w. toestemming
zal verlenen om ook op te treffen In de vier
grootste steden. Die toestemming Is echter nog
niet verleend. De tournée van thans Is als
volgt, georganiseerd: Hilversum: 19 September:
Schiedam; 20 September (besloten voorstel
ling); Leiden: 21 September: Den Bosch: 22
September: Dordrecht: 24 September: Tilburg
25 September; Deventer: 26 September^Delft:
27 September (besloten voorstelling): Heerlen:
20 September: Hengelo: 2 October; Eindhoven:
3 October^ Arnhem: 4 October; Maastricht:
5 October: Venlo: 6 October; Breda: 10 Octo
ber; Amersfoort: 11 October: Leeuwarden: 12
October; Nijmegen: 13 October: Haarlem: 16
October; Gouda: 17 October; ApeWoorn: 18
October; Groningen: 20 October.
12J3/14. Toert" de pijp gestopt was en weer
brandde, begon Ouwe Kees lpet zijn nieuwe
VÊ- Op een dag voeren we met ons schip
op de grote zee. toen er walvissen in de
buurt verschenen. Da kaPitei" kad
door zijn verrekijker gezien En hU zei. dat
we maar eens moesten proberen, er een te
vangen; dat zou heel wat spek opleveren,
zie je. want dat zijn reusachtige beesten
Nou de schipper, twee matrozen en ik lieten
de sloep zakken en daarin roeiden we van
het schip weg. We moesten zo dicht moge-
liik hii de walvis zien'te komen zie je. en
dat lukt niet met sen aroot MllKhlp Nou,
„lï-rMldM du, over de «e. op roek n.ar
een walvia. Oneens.... daar beken de xeê
vlak voor ons te schuimen en te golven
en jongens, wat schrok ik.... Daar dook op
eens een ontzettend grote walvis uit de gol
ven op. vlak voor ons! Dat beest was zo
groot dat het wel een huis leek! En wat
het ergst wasdat diertje deed zijn ge
weldige bek ópen en kwam op ons af. Nee
maarzo'n grote bek als dat beest had
Het leek wel een reusachtige poort. En
nou kun je me geloven of niet. maar het
monster rel ..hap!" en daar voeren we
met boot en al die grote bek binnen!
Oei! zei Bunkie.
Ja En toen we binnen waren, deed
meneer de walvis z'n mondje weer netjes
dicht.... en wij voeren rechtdoor zijn
maag ini
Dinsdag heeft generaal Eisenhower een
bezoek gebracht aan de Nederlandse troe
pendie aan de grote manoeuvres in
Duitsland deelnemen. Met generaal-ma-
joor Opsomer (links) en kolonel Griet
huizen bekeek hij de stafkaarten.
door overstromingen geteisterd. Ef dreigt nu
hongersnood te komen. Dertig millioen boe
ren hebben de nadelige gevolgen der over
stromingen .ondervonden. De oogst is ge
heel of gedeeltelijk verloren gegaan.
In Augustus heeft de Gele Rivier (de
Hoang-hoi ongeveer 700.000 hectare land
overstroomd. De Hoang-ho en de Jang-
Tse-Kiang blijven stijgen, zodat nog
meer overstromingen zijn te verwachten.
Naar schatting wordt de oogst van
vijf millioen hectare land bedreigd door
overstromingen, grote droogte en insecten.
In Noord- zowel als in Zuid-China heerst
in uitgestrekte gebieden grote droogte. Een
corffmunistische journalist meldt dat de in
woners van een streek In de provincie
Kwangsi zich met gras en bladeren moeten
voeden.
Aardappel veiling St. Annaland
Sint Annaland. 17 September. Gele Eigerjhel-
ners, uewon.e 8 50—8.67. blauwe Eigenhel-
ners, gewone 8.90, alles per 100 kg.
(Van een speciale medewerker)
f Z|JN BOEKJE „Duivensport in de
ïractijk" schrijft Leon Petit van Gc
:-Pieton een hoofdstuk „Boutade op het
dons" waaraan ik zoveel plezier beleefd
heb. dat ik ook U dit niet wil onthouden.
Petit citeert vooraf zijn ..konfraters".
eerste", aldus de bekende Waalse duiven
sportjournalist (in de vertaling van Mile
Vanderlinden) ..die mij in handen valt en die
ik niet noemen zal om geen auteursrechten
te moeten betalen, schrijft: „Wat is dons?
Het zijn kleine, wollige, zeer fijne pluimen,
die het lichaam van de duif bedekken en
door zich met lucht te vullen, haar toelaten
gemekkelijkef in de lucht te blijven". 7
hier een andere: „Voor" de liefhebbers, die
nog niet weten, bestflat héA dons uit
kleine, wollige, zeer warme -pluimen, die
dienen om onze duiven tegen de strenge
koude van de winter te beschermen". Een
derde ten slotte: „Er Is de winterdons. die
zeer dik is en dient om de warmte bij de
duiven tijdens de winter te* onderhouden en
er is de lichtere zomerdons, die belet, dat
onze duiven zouden lijden van te grote
hitte". Dat is voldoende. Is U tevreden over
deze bepalingen, vriend lezer Welnu
niet. Maar zachtjes aan. voor de eerste keer
dat ge een artikel schrijft over dit belang
rijk onderwerp, gaat ge toch niet al
stoutmoedig, geleerd doen en de zienswijze
van Uw meesters verwerpen. Wel hoe ook.
ik waag het er op. Het lot helpt de stout
moedig» en hoe dikwijls heb ik mijn leven
al niet horen beweren, dat de grote man
nen hun wereldroem te danken hadden aan
één glansrijke daad. in de aard van deze.
die ik nu ga ondernemen Welnu, collega
nummer één de arme kerel slaapt reeds
de slaap der rechtvaardigen die kleine,
wollige pluimen laten de dtiif toe gemakke
lijker in de lucht te blijven Hoe komt het
dan. dat ze veel gemakkelijker vliegen als
ze er van af zijn 3 En dat. in deze tijd, de
specialisten die pillen en poeiers verkopen
om het vallen van het dons te verhaasten,
gouden zaken doen Uw beurt nu. collega
nummer ti^ee. U durft schrijven en in een
boek laten drukken, dat het dons de duiven
beschermt tegen de strengheid van de win
ter. En dit 'jaar is het nog in de perioden
van de grootste koude, dat ik de meeste
kleine pluimpjes op het hok vind. Zou de
natuur het dan zo slecht geschikt hebben
dat ze aan de duiven het onbegrijpelijke in
stinct gaf, juist in het putje van de winter
die wollige mantel af te leggen Ik sta nu
tegenover mijn oerde collega. Er is winter
en zomerdons. zegt U. Die hebben dus een
eigenaardige macht, die kleine pluimen, die
2o te zeggen identisch zijn. In de wintei
kunnen zij verwarmen enjp de zomer ver
koeling brengen, met het' seizoen radicaal
van eigenschap veranderend. En dan. waar
om, indien Uw mening juist is. valt het
dons in het midden van de winter en wach
ten de duiven menigmaal tot in Juni of
Juli om hun wollen mantel tegen een ka
toenen. die ze trouwens niet moeten kopen,
te ruilen? Nu is mijn eigenliefde voldaan
Tk ben erin geslaagd alle meningen vóór mij
hierover geuit te vernietigen en thans zijn er
dus geen meer. Men moet echter niet van mij
verwachten, dat ik zulk een Phoenix zou zijn.
dat Ik in twee uur tijds. gans alleen, een
kasteel zou optrekken, dat al mijn voor
gangers samen nog niet hebben kunnen
-bouwen. Met moet toch niet katholieker
zijn dan de Paus Zonder grootspraak van
ipijnentwege en zonder vooroordeel van Uw
kant. vriend lezer, clenkt U niet dat men U
voor 't lapje heeft gehouden met die
zeveraar over dons Wat mij betreft, mijn
werk is gedaan. Ik haast mij aan dit dons
te ontsnappen en 'laat U aan Uw eigei
meditaties over. op al wat ik hier verteld
heb.
„Wat een galeislaaf ben ik toch Aldus
de heer Leon Petit, gezaghebbend Waal:
duivensportjournalist en oud-kampioen van
België, in zijn hoofdstuk: Dons. Als ik goed
begrijp, zijn we nog even ver als_ bij het
begin. Petit's gezond verstand weerhoudt
hem ervan zich iets op de mouw te 18 ten
spelden. Aan een verklaring van het pheno-
Slecht badseizoen voor
Scheveningen
De slechte weersomstandigheden zijn er
j oorzaak van, dat het seizoen vooT de
N V. Maatschappij Zeebad SchevWiingen dit
jaar minder goed is geweest dan Verleden
jaar. In de buitenbaden van deze maat
schappij werden in de afgelopen zomer
131.275 baden genomen, tegen 154.145 verle
den jaar. Op 22 Juli werd het grootste aan
baden geboekt, namelijk 5373; de
)00ste bezoeker kon dit jaar op 17
worden genoteerd.
Met ingang van heden zijn de buitenbaden
gesloten.
meen uit eigen vindingrijkheid echter, waagt
hij zich niet. Die verklaring i6 nochtans
eenvoudig. Zij Is bovendien Teeds vele jaren
geleden gegeven. Zelfs de collega van de
heer Petit, die inmiddels tot zijn vaderen
verzameld is. had er kennis van kunnen
nemen. Als de herfst of „bamis" in het
land'is. breekt voor de duiven de tijd aan
van de grote rui. Met Het vallen van het
blad, leggen de duiven hun oude. sjofel
geworden en hier eg daar totaal versleten
vederkleed af. Ik doel hier op de „ver-
pluiming" der contour- of dekveren. die
zich op korte tijd voltrekt; niet op de rui
van 4e broek-, slag- en staartpennen of die
van het dons. die met vaste regelmaat door
alle jaargetijden heen. voortgang vindt. Een
gezonde duif immers, ruit het hele jaar
door. en komt bovendien eenmaal, gewoon
lijk in de maand September, kaal te zitten.
Gezien het feit. dat een voorspoedige rui
van- de grootste betekenis is voor de con
ditie en topvorm in het komende vlieg-
seizoen. ben ik van plan er in deze kroniek
uitvoerig op terug te komen. Daarbij zul
len ook omstreden punten als het dons en
zijn*functie, het poeder, de formplekken.
het stuitkliervet enz. onderwerp van be
spreking uitmaken, alsook zekere bijzondere
voedervoorschriften voor deze gewichtige
periode in wat wij noemen; het duivenjaar.
De Koningin in haar Gouden Koets met
haar schitterend escorte ia de grote aan
trekkelijkheid van Prinsjesdag, waarvoor
tienduizenden Nederlanders en buitenlan
ders, naar het hart vaft Den Haag stromen.
Maar als alle pracht en praal van dit
schouwspel weer achter de rug is, dan
wordt „De Koningin" voor de Hagenaars
weer „Onze Koningin". Den stromen in de
middag weer tienduizenden naar de route
van de traditionele rijtoer door een deel
van de residentie. Dat is Prinsjesdag met
de prinsessen. Dan wordt Prinsjesdag eerst
recht gezellig.
Om tien voor vier vertrok de konink
lijke calèche, die door vier koolzwarte
paarden getrokken werd. van het paleis.
Bij het Gemeentelijke Verzorgingshuis
voor Ouden van Dagen werd even gestopt.
Hier werden bloemen aangeboden door
een 93-jarige oude dame.
Propvol was het nog voor het pAleis toen
de Koningin, de prins en de pfinsessen
na hun zes kilometer lange rijtder uit de
calèche stapten. Toen kwam eigenlijk de
gezelligheid pas écht los. Nauwelijks
waren de rijtuigen weggereden, of de poli
tie liet de afzettingen schieten. Daar begon
de traditionele stormloop op het paleis
in „Tergouw". Blekerssin-
'gel 1 te Gouda. IEDERE
DONDERDAG van 10-5 u.
Gratis advies.
Contról^ van Uw oorarts
Service en batterijen.
H. C. SCHOONENBERG,
Rotterdam.
Walenburgerweg 26
Onderstaande aanbiedingen zijn
tegen deze prijzen verkrijgbaar.
goed kunnende watergolven en
ondulereh Hoog loon. prettige
-erkkring. Tevens een
LEERLING-KAPSTER,
r. No. 8933. Bur. v. d. Blad.
op goede stand in Gouda.
Brieven onder Ne. 8944. Bur.
van dit Blad.
The brush that eleani
the world's teethl
•ORS1U.FABRIEK WH.HCIM AMSTERDAM.
steeds eert
is het „SUCCES"
altijd weerd
300 Meter
Handweefstof
120 cm. "breed in friss» stre«pdessins. Normal#
prijs ƒ3.80 per meter.
ALLEEN DONDERDAG 2.69 P.M.
200 Meter
Gordijnvelours
Zware kwaliteit, dubbel» velours, in kleuren
groen en terra, 125 cm. breed. Normal» prijs
9.90 per meter.
ALLEEN DONDERDAG 6.98 P. M
100 Meter
Dubbele Bouclé gang- en traplopers
Prachtige streepdessins. Zeer sterk.
50 C.M. BREED 2.98 P. M.
70 C.M. BREED 3.98 P. M.
25 Stuks zware kwaliteit
Wollen Dekens
Iets vut! geworden. Grot» maat 2-persoons.
Normaleprijs 37.50.
ALLEEN DONDERDAG 29.98
Zuiver wollen dubbel geweven
Holtap Karpetten
Mooie dessins en kleuren. Maat 2 x
Normale prijs ƒ89 00.
ALLEEN DONDERDAG 69.80
(3 X 4).
2-Persoons
Jumbo binnenveer Matrasstel
met 2 Java-kapok kussens, 15 jaar garantie.
Normale prijs ƒ115.00.
ALLEEN DONDERDAG 79.80
100 Stuk6 2-persooris
Witte ffanellen Lakens
Normale prijs ƒ8.50.
ALLEEN DONDERDAG 6.98
KLEIWEG 25. GOUDA.
Gevraagd:
A. J. KAARS.
Lange Tiendewcg 67.
Gevraagd:
qn een
NEEF EN KABOUW,
P. C'. Hooftstraat 9, na 8 uur.
WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1951
EERSTE BLAD - PAGINA 3
(Van onze correspondent te Bonn)"
ven van de donkerste zijden van de geallieerde bezetting van Duitsland Is wel
de zwarte markt, die nu weliswaar niet meer zo stuitend is als in de jaren vóór
de valuta-hervorming, maar ook na 1948 nog geenszins is verdwenen. Op aller
lei manieren werkt het feit, dat in Duitsland twee economieën naast elkaar
bestaan, een Duitse en een Geallieerde, nog door, zodat de meest absurde situaties
ontstaan. Om een voorbeeld te noemen: men kijkt wél raar op, wanneer men
hoort, dat menige D.P. (Displaced Person) het na de oorlog in Duitsland tot
millionnair gebracht heeft. Toch is dat zo. Alleen uit Bergen-Belsen, het beruchte
concentratiekamp, dat de geallieerden na hun komst toeh niet als helemaal afge
daan beschouwden, in elk geval als goed genoeg, om er allerhand gestrande
personen in onder te brengen, zijn de laatste twee jaar 26 doiiar-millionnairs de
wijde wereld ingegaan, na van de vreemdsoortige commerciële mogelijkheden,
die dit aan de Duitse rechtspleging onttrokken kamp hun had geboden, volop te
hebben geprofiteerd.
Arme minister
De D.P.'s van Bergen-Belsen hebben, te
1 ramen met hun lotgenoten In andere kam-
f pen (die voorzover zij in de Amerikaanse
1 zone lagen, vaak nog beter floreerden dan
I het in de Britse zone gelegen Bergen-Bel-
i ien) op originele wijze het medelijden we-
f ten te organiseren. ZU lieten zich op ruime
schaal vanuit de gehele wereld' pakketten
L'toesturen. Deze; pakketten vielen niet on-
I der het Duitse fiscale recht en er behoef-
S den dus geen belastingen o» tb worden be-
taaldi Tegelijkertijd ohtyrngen de omwo-
f nende Duitsers niets of minder dan waar-
aan zij behoefte hadden. En zo ontstond
een grootscheepse illigale handel en werden
de kampen de veilige opslagplaatsen daar-
voor. Toen het spontane medelijden met de
l „arme" D.P.'s in de wereld wat geluwd
I was. namen bewuste verzendacties van lie-
derr. die in het complot zaten, de plaats van
I het charitatieve élan in. Deze aangename
i toestand duurde tot voor anderhalf jaar.
Toen werden ook de D.P.'s aan de Duitse
rechtspraak onderworpen. Met hert voor
dien gevormde kapitaal wierpen zij zich
echter prompt op andere objecten. Want
nog altijd is Duitsland een paradijs voor
I smokkelaars en zwendelaars.
De West-Duitse minister vari Financiën
j weet daarvan mee te praten. De sommen,
i die hij door de smokkelhandel, derft, lopen
n,ict in de millioencn. maar in de milliar-
1 den. Tot zijn spijt moet hij daar. ook de be-
TcttinKsmi'Crndheden voor aansprakelijk
stellen. Zij zijn er o a schuld aan. dat hij
aan koffie- en cigarettenbelastihg niet dét
krijgt, wat bij aan budget nodig meent te
Deze belastingen zijn formidabel hoog.
zo hoog. dat koffie en cigaretten in Duits
land naar onze begrippen bijna onbetaal
baar zijn. Een pakje cigaretten is minstens
twee Mark cn koffie kost nu 18 mark per
pond. De zwarte handel kan daar met ge
mak onder blijven, doopdat hij over twee
ruime bronnen beschikt.
Tc weinig douane
De ene bron is het bezettingsprrsoneel.
vooral het Amerikaanse. Een Amerikaans
gezin aan vier personen ontvangt bv. 44
pondWbffie in ilr maand. Dat is meer dan
het met innerlijkheid kan opdrinken. Ver
der krijgt ence Amerikaan per maand 1200
cigaretten. wat ook heel veel is. Tussen
de Duitsers en de Amerikanen zijn hierover
al geruime tijd onderhandelingen aan de
gang cn die hebben er nu toe geleid, dat de
Amerikanen van 1 October met 7 pond
gemaal
het we
koffie per persoon per maand genoegen
gaan nemen.
De andere bron van de zwarte markt is
de gmokkel, die aan de Duitse grenzen
plaats heeft en wgartegen de Duitse douane
nog altijd niet opgewassen blijkt, al is in
de laatste weken een Intensivering van haar
activiteit op te merken. De Duitse grens is
lang (10.000 km). Om deze voor smokkelarij
te vrijwaren, zijn 18000 douane beambten in
de weer, dus bijna twee op elke kilometer.
Dat is al niet veel. maar bovendien zijn
deze Duitse douane-beambten nog op veler
lei wijze gehandicapt, pe slecht» betaling
hebben zij misschien nog met hun colle
ga's in andere landen gemeen, maar daar
bij komt. dat zij niet zuiver weten, welke
competentie zij tegenover werkelijke of zo
genaamde leden van het bezettingsperso-
nee} hebben, wanneer zij merken, dat er
met deze personen iets niet in de haak is.
Verder zijn in ernstige gevallen, waarbij
van de schietwapenen gebruik mag worden
akt. hun patronen niet toereikend, om
werkelijk tot een gevecht met de vaak
beter bewapende smokkelaars te kunnen
laten komen. Verscheidene Duitse douane
beambten zijn aan de demilitarisatie. die
ook bij hen geen halt hield, ten offer ge
vallen Een van de zwaarst omstreden
smokkelfronten is de Belgisch-Duitse grens,
waar vooral het „Gat van Aken" een tries
te reputatie heeft verworven
Wild-West
Hter gaat helPWild-West-achtig toe. Noch
gepantserde auto's, die met gemak door
een slagboom kunnen stoten, noch ..gangs",
die vanuit België complete „invasies" op
touwzetten. ontbreken daar aan de op
winding. Een van die ..Gangs" wordt op
300 leden geschat. Het is de z.g. Rabatz-
behde. bestaande uit twijfelachtige jon-
gens. die zo goed georganiseerd zijn, dat
uajnneer er wat zelden voorkomt eens
een gepakt wordt, voor de tijd. dat hij
..werkloos" is. een som gelds opzij wordt
gelead. waarover hij na zijn vrijlating kan
befhikken. Heeft hij vrouw en kinderen,
dan worden deze in zijn afwezigheid door
de bende onderhouden.
Gehele dorpen aan de Belgisch-Duitse
grens leven van de smokkel, die hier ook
nog door een komische en onoverzichtelijke
grensloop in de hand wordt gewerkt. Zo
is er een dorp. waar de grens midden door
de hoofdstraat gaat. zodat het niet veel
moeite kost. daar ,de koffie van nationali
teit te laten verwisselen. Ook hier zijn
grens-correcties ten uitvoer gelegd, maar
voor de douaniers heeft dat alleen maar
meer problemen en voor de smokkelaars
meer kansen gegeven.
Ondanks ai deze moeilijkheden en vin
dingrijkheid van het smokkelvolkje is de
Duitse douane er in de eerste helft van
dit jaar toch in geslaagd, bijna 50.000 ge
vallen van smokkel op het spoor te komen,
er. goederen ter waarde van 19 millioen
mark in beslag te nemen Hieronder waren
10 millioen cigaretten en 130 ton koffie, ge
tallen. die. absoluut gesproken, misschien
wel enige indruk maken, maar volgens des
kundigen nog niet een twintigste van dë
totale smokkelhoeveelheid bedragen.
douaniers hebben dus een vrij ont
moedigende taak. vooral wanneer men be
denkt. dat zij het grootste deel van hun
klein succes nog aan tipgevers te danken
hebben, die een smokkelactie verraden, om
dat zij dan op vijf procent van de opbrengst
van de in beslag genomen waar aanspraak
logen maken.
De politie houdt nogal een6 razzia's ln
die gedeelten van West-Duitse steden, waar
de smokkelwaar -bij voorkeur aan de man
wordt gebracht, waaronder vooral de
Móhlstrasse in München en de Kaiserplatz
Aken berucht zijn gewerden. Maar de
grootste rakkers stellen zich daar uiteraard
niet bloot. Ook met morele argumenten
komt men niet veel verder. Onlangs werd
een Duitser, die op de Kaiserplatz ln Aken
an een Belg een pond koffie had gekocht,
tot drie maanden gevangenisstraf veroor-
Ideeld. Daarbij wees de rechter hem erop.
dat hij zich „onwaardig" had gedragen.
Maar zolang de Duitse koffie zo duur blijft,,
zal dat wel geen effect sorteren. Vandaar,
dat men de minister vaé Financiën van
vele zijden aanraadt, de koffie-belasting
Inaar evenredigheid van de winstmarge van
de smokkelaars te verlagen. Daarbij voor
spelt men hem nog grotere inkomsten dan
nu. want op het ogenblik wordt er in West-
Duitsland minstens zoveel zwarte als le
gale koffie gedronken. De Duitser is nu
eenmaal een verwoed koffie-drinker.
APAN heeft tijdens de oorlog ongeveer 9 000.000 ton scheepsruimte verloren, maar het
spant zich thans in zijn plaats op de grote geewegen te heroveren. Reeds in de
laatste weken, die voorafgingen aan de ondertekening van het vredesverdrag in San
Francisco, hadden de bezettingsautoriteiten hup controle op de Japanse scheepvaart ge
staakt
geregelde dienst op
buitenland verhandelt, gedurende 1951
laaen ae oezeuingsuuiurnKucu "c -- "—c-»-
g. ..Maro'p" schepen hebben thans, voor het eerst sedert de oorlog, een
■nsi op Noord-Amerika, Siam, Paföistan en India.
Men verwacht, dat de Japanse scheep-
vaart zich nog verder zal uitbreiden daar
de maatschappijen alles in het werk stel
len om de beschikking over meer scheeps-
i ruimte te krijgen. De moeilijkheid is
echter, dat nieuwe schepen boliwen een
kostbare geschiedenis is, terwijl ook twee
dehandsschepen niet goedkoop zijn. Dit
alles legt de scheppvaartmaatschappijen
beperkingen op. Desniettemin hoopt Japan
aan het eind van het volgend jaar zijn to
tale scheepsruimte tot 2.657.000 register ton
te hebben uitgebreid.
Op 12 Juni van dit jaar werd de toe
stemming gegeven om. na een onderbre
king van bijna tien jaar. de regelmatige
dienst Japan—-Noord-Amerika te hervat
ten Toen de bezettings-autoriteiten in
Japan bekendmaakten, dat ze toestemming
gaven voor het heyvatten van bedoelde
dienst, motiveerden ze dit door er aan toe
te voegen, dat die toestemming werd ge-
geven op grond van de jongste prestaties
van de Japanse scheepsbouwers en ook op
grond van de maatregelen, welke de Ja
panse regering had genomen om te ver
zekeren. dat de scheepvaartmaatschappijen
-eerlijk spel spelen" en een verbod
heeft uitgevaardigd tegen „valse ftegen,
meten en opgeven van ladingen ten einde
een lager vrachttarief te kunnen invoe-
Naar rehabilitatie
HERVATTING van bedoelde dien
sten is een onderdeel van het pro
gramma. dat Japan hoopt te verwezenlij
ken. waardoor het eventueel in staat zal
zijn 50r, van zijn in- en uitvoer met
Éigen schepen te transporteren. Op het
ogenblik evenwel is de Japanse scheep
vaart nog niet bij machte een zo uitge
breid transport te verzorgen.
Vóór de oorlog hadden de Japanse sche
pen 60'o van het vervoer van de Japanse
buitenlandse handel voor hun rekening.
Japanse scheepvaartdeskundigen schatten
dat de Japanse scheepvaart binnen afzien
bare tijd ten hoogste 40van de goede-
zen. die Japan in- en uitvoert zal kunnen
vervoeren, zelfs al werden alle schepen,
waarover Japan beschikt. hiervoor in
dienst gesteld. En dan zou er nog een
zeven punten programma moeten worden
uitgevoerd om dat te verwezenlijken.
u-w.z. dat nieuwe schepen zouden moeten
worden gebouwd, standaard schepen uit
1 de oorlogstijd worden herbouwd, gezonken
schepen gelicht, tweedehandsschepen in
bet buitenland worden gekocht en buiten
landse schepen worden gecharterd.
Eind Maart 1951 beschikte Japan over
weinig meer dan 1.500.000 ton scheeps
ruimte. waaronder zowel kustvaarders en
zeeschepen waren begrepen. Men nam aan.
dat dit voldoende was om niet meer dan
22.5*7 van alle goederen, welke Japan met
te vervoeren, naar schatting 22.600 000 ton.
In Japanse scheepvaartkringen heeft men
del toestemming de dienst op Noord-A?ne-
rilfca te hervatten begroet als een belang
rijke stap tiaar uolledipe rehabilitatie van
Japan.
Op het ogenblik mag Japan een maan-
ddhjkse dienst onderhouden op de volgen
de internationale scheepvaartroutes. Vier
ori Noord-Amerika. o.a. naar New York.
een op Zuid-Amerika, vier naar Okinawa,
twee naar India en Pakistan en drie op
Bangkok (Siam)). Verder heeft Japan toe
stemming verzocht voor het openen van
het scheepvaartverkeer met de Philippij -
nen. Indonesië. Hongkong. Formosa. Korea,
de Mariana-oilanden, de Bonin-etlanden
eii Australië.
Naar 4.000.000 ton
VOOR het ogenblik zijn de Japanse lij
nen voornemens al hun schepen met
dieselmotor te concentreren voor de dienst
op Noord-Amerika. Vier Japanse lijnen
onderhouden de herstelde verbinding met
Noord-Amerika. en ieder daarvan laat een
schip per maand lopen. Die vier zijn: de
NYK Lijn. Mitsoei Lijn. OSK-Shln Nihon
Lijn en de Kokoesai Lijn. Volgens de hui
dige plannen willen de vier Lijnen in
totaal 22 schepen bestemmen voor de
dienst op Noord-Amerika d.w.z de NYK
vijf, de Mitgoei zes. de OSK'-Sjin Nihon
zeven en de Kokoesai vier. Deze schepen
zullen ze onttrekken aan hun gemeen
schappelijke vloot van 29 Oceaanstomers,
die reeds in de vaart zijn of die nog op
stapel staan en die in totaal 279.500 ton
meten.
Rekent men de schepen mee welke
andere Lijnen reeds bezaten of die voor
hun rekening in aanbouw waren, dan mat
de totale vloot, welke Japan eventueel
beschikbaar zou hebben voor vaste lijn
diensten op 1 Juli j.l. bijna 351.000 register
ton. De gehele Japanse koopvaardgvloot
telde op 12 Juni, de dag waarop toestem
ming voor het verkeer met Noord-Ame
rika werd gegeven. 807 schepen, in totaal
1.785.470 registerton metend of met 2.410.930
ton draagvermogen. Hiertoe behoorden 145
schepen, die op het buitenland varen,
totaal metend 844.136 registerto^f met
1.266.207 ton draagvermogen en^W sche
pen van de binnenlandse vaart Mt een
totaal van 941.334 registerton cn 1.144.723
ton draagvermogen.
Japan verwacht dat deze vloot tegen het
eind van 1952 zal zijn uitgebreid met 189
schepen, hetzij door nieuwbouw krachtens
de na-oorlogse programma's, welke voor
de scheepsbouw zijn opgesteld of door aan
koop van tweedehandschepen in het bui
tenland. Hierdoor zal de totale scheeps
ruimte stijgen tot 2.657.000 registerton of
4.000.000 ton draagvermogen.
Een Barneveldse huismoeder zag tot a
t haar ontzetting twee van haar mooie
theelepeltjes tijdens de afwas in de f
gootsteen verdwijnen. Ze vroeg haar A
■f man. het afvoerputje eens na te kijken, i
Aldus geschiedde, maar tot grote ver- y
A bazing van de echtgenoot vond hij geen
i twee lepeltjes, maar een ware zilver-
mijn. Hij haalde veertig lepeltjes op
X plus drie vorken en een ontbijtmes
a En daarmee was tevens het raadsel
4 opgelost van de geheimzinnige verdwij-
i ning der lepels, waarvan te vdren
j steeds de raven de schuld kregen.
In tien maanden werden ruim
28.000 Cl.im •/.en geëxecuteerd
In de periode van tien maanden, eindi
gend op tien Augustus, zijn ln de Zuid-
Qhinese provincie Kwangtoeng meer dan
28.000 personen terechtgesteld, aldus het te
Hongkong verschijnende Chinese blad Sing
Tao Djih Pao Het blad haalt een verkla
ring aan van de gouverneur, afgelegd op
een vergadering te Kanton, waarin verder
gezegd wordt: dat in dezelfde periode in de
provincie bijna 90.000 personen gearresteerd
werden. jj>e gouverneur gaf een overzicht
van de „wijdverspreide oppositie tegen het
huidige regiem". De anti-communistische
elementen werden geleid en geoefend door
..imperialisten". Door hun toedoen zijn 239
regeringsambtenaren om het leven geko
men. Bijna 5.500 ambtenaren en burgers zijn
gewond of lijden aan de gevolgen van ver
giftiging.
KERKELIJKE MUTATIES
Geref. Kerken. Tweetal te Hollandsche-
veld: G C Muntingh te Bergenjheim en
P C. de yries te Emrnercompascuum.
Beroepen te Opperdoes A. C. Poppe te
Hoornsterzwaag.
Aangenomen naar Wolphaartsdijk G.
Heijerman. tand. te Varssevcld. die be
dankte voor^Edam, Giessen-Rijswijk Oud-
Vossemeer en voor Stad aan 't Haringvliet.
UT DE HISTORIE
A n
(Advertentie)
EEN golf van misdaad gaat over een deel
van Zuid-Afrika voortdurend hoort
men van nieuwe gevallen van geweldple
ging en terreur met het gevolg d&t de
Zuid-Afrikaners, die zich wel aan wet en
recht storen pogingen doen van de regering
vergunning te krijgen zelf voor hun veilig
heid te mogen zorgen door het oprichten
van bcwakingsgroepen. Een commissie, die
zich met de bescherming van eerzame bur
gers bezighoudt,
een van de verscheidene
werking hebben
horen Ncwciare en Sophiastad. op slechts
enkele kilometers gelegen van de modernste
stad van Zuid-Afrika. Johannesburg.
Elke nacht, van zonsondergang tot
ochtendschemering patrouilleren gro
van vier man. aangewezen door bedoelde
commissie, in de straten van gedoemde ste
den. De patrouilles houden ieder voprbij-
ganger, die verdacht lijkt, aan en fouilleren
hem op wapens. Ze dringen illegale drank
holen binnen ten einde te zorgen, dat geen
alcohol wordt verkocht aan jeugdige perso
nen, want de commissie heeft gedecreteerd,
dat na acht uur des avonds geen ^erke
drank mag worden verkocht aan )onge
mensen. De commissie houdt erkende mi
het grote aantal jeugdige personen, dat
werkloos is of ongeschikt tot elk» arbeid en
dat in de steden omhajigt. Zendelingen
zowel blanken als Afrikaners, hebben aan
gedrongen op invoering van een soort
arbeidsplicht ten einde zulke jongerts te
leren arbeiden en tucht bij te brengen. De
regering heeft reeds een; commissie be
noemd om dit vraagstuk irt verband met dat
van de jeugdcriminaliteit, te onderzoeken.
Een Amerikaanse zendeling, dr Ray Phillip
gaf tijdens een te Johannesburg gehouden
ergadering als zijn menipg te kennen, dat
komt elke week bijeen in een deel dlei. jongens naa.. eea opvoedings-
•hcidene steden, die samen- kamp zouden moeten w[orden gezonden,
gezocht en waartoe o.a. be- Dergelijke kampen zijn ongericht in de bos-
nqt su
ng nii
ij Hè k.
eqgd
Uitzicht van het Valkenberg op de Grote Kerk omstreeks 1701
EERLANG aan de geschiedenis van
het Valkenberg door ombBuw en reor
ganisatie een nieuw hoofdstuk zal worden
toegevoegd, kwam het mij niet ondienstig
voor hier eens een brief ter sprake te
brengen, die de oudste dochter van Prins
Willem van Oranje in 1607 schreef met be
trekking tot dit park. toen nog kasteel- of
prinsentuin.
Deze dochter was Maria, gravin van
Bureh. in 1595 gehuwd met de graaf van
Hohenlohe-Langenburg, luitenant-generaal
in Staatse dienst. Zelf had deze Ma.ia als
kind met haar broeder Filips Willem onder
het wakend oog van hun moeder, 's Prinsen
eerste gemalin. Anna van Buren, veel ge
speeld in het Valkenberg, de grote tuin en
warande, behorende bij het Kasteel. Het was
toen een ooft- en groententuin. afgewisseld
door bomen en waterpartijen, ga/.ons en
bloemperken, uitgestrekter dan thans. Van
alle windstreken waren er tal van hoorn
en plantensoorten aangevoerd, om de wan
delaars verkwikking te bieden en voor de
prinselijke tafel allerhande fruit en groenten
naar verkiezing te leveren.
In 1607, toen gravin Maria van Nassau te
Buren op haar voorvaderlijk slot woonde en
nog geen jaar weduwe was. schreef zij aan
de gouverneur „der vesting Breda. Justinus
van Nassau, d.d. 16 Februari het volgende
briefje.
Monsieur le gouverneur,
Alsoe den tijt voorhanden is, dat men sal
gaen planten ende wij daerom brenger des es
onsen hovenier tegenwoordelijck affseynden
vae Breda om eenige fruchtbomen, note-
bomen ende fluyten (stekken) van wpvgaert
te moegen hebben, die wij meynen dat al-
daer wel sullen weesen te becomen ende
varlcoopen ons met geweygert en sullen
werden met te deyeln, (mee te geven), alsoe
het selve oick es voer onsen gelieffden heer
ende broeder (Filips Willem) in spne
hovinge alhier. Soe is ons vruntelijck (vrien
delijk) versouck. dat U Edele gelieve den
selven hovenier alle behulp ende ordres te
doen. dat hij vuyten hoff van Valckenberch
eenige moch(t) becomen. diemen can derven
(missen) ende sonder schade opgenomen
c?innen werden. Ende hieraen sal ons acn-
gename vruntschap geschieden, die wij in
gelijcken wêtferom geern sullen erkennen.
Hiermede bidden wij Godt Almachtich,
monsieur le gouverneur. U Edele ende der-
selvar fiuysvrouui, nae onse vrientelpcke
gi biedenis te nemen in sijn heylige protectie.
Datum Bueren den Ifi February 1607.
Wat in deze brief ook treft, is de nog al
vormelijke verhouding van de schrijfster tot
haar broer Justinus van Nassau, die Charles
de Héraugière in het gouverneurschap over
Breda in 1601 was opgevolgd. Hij. hoewel
van geboorte bastaardzoon van Prins
Willem I en kind van de Bredase poorters
dochter Eva Elinx, was wettig erkend, kreeg
kort na dé geboorte de geslachtsnaam van
zijn vader en werd. opgevoed als een prin-
senzoon, dan ook door de wettige kinderen
van de Prins steeds als broeder behandeld.
In bovenstaande brief blijkt er echter zekere
afstand tussen gravin Maria van Nassau en
Justinus van Nassau te bestaan.
Trouwens ook met prins Mauïits. haar
wettige halfbroer, heeft gravin Maria vaak
allesbehalve in pais en vree geleefd, vooral
door geschillen over het beheer der goe
deren van Prins Willems oudste zoon.
Maria's volle broer, Filips Willem. Tot die
goederen behoorden ook de heerlijkheden in
Brabant, inzonderheid Breda en zijn
Baronie.
Overigens onderhield de douairière op
haar slot te Buren nog allerlei andere rela
ties met Brabant en Breda. Een harer ge
trouwen op het kasteel. Aelquen (Aaltje),
vermoedelijk oen kamenierster vnn de gra
vin. had in 1607 haar zuster uit Brabant
over te Buren. Zij kreeg een tijdje vrij van
dienst, .om haer suster, die vuyt Brabant
hier gecomcn is. een weynich geselschap
te houden, alsoe sij malcander in lange niet
gesien en hebben er.de misschien wederom
in lange niet en sullen sien". Eo de predi
kant van Buren, die ook dikwijls op het
Kasteel bij de gravin kwam en bij wie zij
trouw kerkte, was ds Gerardus Versteech,
schoonzoon van de concierge van het
Kasteel te Breda. Zij schreef voor hem
apart een brief aan de raadpensionaris
Jrhan van Oldenbai nevelt, d.d. 11 Juni If"
om diens voorspraak voor de predikant te
bekomen.
rfVIaar anderzijds bleef zij bij het stads
bestuur van Breda vasthouden aan haar eis
tot schadevergoeding, althans gedeeltelijke
betaling van het aan wijlen haar i
Hohehlohe verschuldigde bedrag voor
betaling aan diens officieren en manschap
pen bij de verovering van de vesting ir
1590. Hohenlohe was toen als een der bevel
hebbers 4000 gulden toegezegd, doch hij had
bij wijze van eerste termijn alleen een
fraaie bokaal ontvangen, evenals Van Olden-
barnevelt. In 1599 was een nadere regeling
of schikking tussen partijen getroffen,
waarbij de van stads\vege geschonken „core-
petasse oft scaele", beker of bokaal, na
taxatie in mindering was gebracht, doch
Hohenlohe hield aan de in Maart 1590
dane eis van twee maanden soldij vast.
Door -de ongunstige financiële toestand van
de stad Breda vóór en na 1600 was van be
taling aan de graaf van Hohenlohe echter
niets meer gekomen, zodat de weduwe ook
deze vordering met de toch al zeer met
schulden bezwaarde nalatenschap van haar
man overnam.
In 1615 correspondeerde zij daarover nog
met de magistraat van Breda en de volgen
de woorden uit haar brief van 19 October
1615 willen we hier nog even aanhalen.
„Niettemin om de goede affectie, die wij
dragen tot onse vaderlijcke stadt van Breda
ende om deselve vruntscap te bethoonen
soe sijn wij bereit het beste te doen dal
de voors. actie ende reste op eene redelijCA
dadigers uit de steden weg eenvoudig, dooi
degenen, die hun onderdak verschaffA^ le
straffen. Zo werd een Afrikaanse familie in
een der bewaakte steden, die een misdadi
ger hadden geherbergd, uit haar huis ge
zet. waarna ze door de gehele gemeente
werd gebovcot. een straf, erger gevreesd dan
de gevangenis, waarvoor de meeste Afrika
ners geen angst meer koesteren.
imissie heeft voorts bevolen, dat
vrouwen en kinderen des avonds na acht
uur niet meer buiten mogen komen.
In het stadje Moroka. dat nog niet bij
bovengenoemde groep steden is aangeslo
ten, loopt men wel te broeden op bijzondere
beschermingsmaatregelen. Er is daar even
eens een commissie gevormd, die wil trach
ten vergunning te krijgen voor de vorming
van een speciaal corps van nachtwakers.
Een lid van die commissie zeide tn een
vergadering, dat de commissie er zeker niet
voor zou terugschrikken misdadigers bij de
politie' bekend te maken en zo zij de hand
op hen kon leggen, ze over te leveren aan
het gerecht. Op het ogenblik evenwel, zeide
bedoeld lid. kunnen we ons niet beschermen
tegen represailles van de zijde der misdadi
gers indien we een hunner aanbrengen. De
commissie rekent evenwel op de steun van
drie vierde van de bevolking! Deze spreker
was van mening, dat aan de golf van mis
daad een eind zou komen, wanneer patrouil
les, gewapend met stokken, de gehele nachi
de stadjes bewaakten. De patrouilles zou
den geheel uit vrijwilligers moeten bestaan
en zouden belangeloos hun diensten moe
ten gqven.
sen bü Los Angeles en mgt succes. Vermoe
delijk is het die zendeling niet bekend, dat
n Nederland dergelijke kampen hebben
(tot opvoeding van de jeqgó bulten school
verband) waarmede eveneens goede resul-
tatep zijn bereikt.
Jongens worden in Üie Amerikaanse
kampen her-opgevoed tot gezonde, nuttige
leden Van de maatschappij, waarbij ze
werken aan het maken van dahimen, het
bouwen van houten hutten, wegenaanleg
en andere objecten.
Dr Phillip voegde er nóg aan toe, dat het
rjjwel onmogelijk is geworden in de
kleine provincie-steden avond-vermaak te
zoeken. Afrikaanse burgers durven des
avonds geen voet buiten te zetton uit vrees
worden aangevallen door „tsotsis". HU
vertelde zelfs, dat een Afrikaans echtpaar
gewoon was geheel gekleed ter ruste te gaan
uit vrees door hun eigen zoon te worden
bestolen.
COC!ALE werkers, zowel Blank als Bruin.
beschouwen de ontwrichting van het
Aft anse gezinsleven als de voornaamste
oorzaak van het toenemend aantal misdrij-
veh in de steden Zolang de Afrikaneh bui
tien op het land, in hun eigen omgeving,
leven, staan de kinderen onder strenge
tucht. In de sleden evenwel werken ge
woonlijk beide ouders buitenshuis, met het
gevolg, dat duizenden kinderen in Zuid-
Afrika's afschuwelijkste sloppen aan zich
zelf ziin overgeleverd. Ze vormen benden
vah ..tsotsis". een woord, dat vroeger ge
dachten op riep aan jeugd en hoge idéalen,
maar dat tegenwoordig een woord is. dat
de openbare mening van Blank en Bruin
vereenzelvigt met de ergste misdaad.
Een van de nijpendste vraagstukken,
waarmee de overheid worstelt, is dat van
somme offte *>rkentnisse mach worden ge-
modereert ende affgemaeekt. soe lijdelijck
ende gevouchelijck als doenlijck sal weesen
tot u lieder volcomen onUastinge ende
décharge". M.a.w.' gravin Maria wilde best
een redelijke schikking .treffen met de stad
Breda en zond daartoe de drossaórd van
Buren met de nodige volmacht en instruc
ties naar Breda om tot een accoofd te
komen, een en ander „om u lieden aller
vrunlscappe te bethoonen!'. zoals zij aan
het slot van haar brief uitdrukkelijk be
klemtoonde. Toen zij echter een jaar later,
op 10 October 1616. te Buren overleed, was
haar vordering op de stad Breda nog niet
voldaan.
144 Millioen brandschade
in Juli
Gedurende de maand Juli verloor ten
gavolgc van brand één persoon het leven
ert werden 39 personen gewond, waarvan
16 leden van het brandweerpersoneel.
De directe schade door brand veroor
zaakt wordt geraamd op ƒ4.638.665. Uit
een overzicht blijkt dat 27 boerderijen,
met een totale schade van 1 223.900, een
prooi der vlammen werden. De handel en
industrie leden met acht branden een
schade van ƒ2.753 000. Als oorzaken wor
den aangemerkt, brandstichting, spelen
met vuur, blikseminslag, kortsluitingen
hooibroei. terwij] tien branden door onbe
kende oorzaak ontstonden.
Op de tentoonstelling van het Wereldta-
bakscongres, in het Koninklijk Instituut
voor dë Tropen te Amsterdam, is een win
keltje waar men snuif kan kopen. Prof. dr
A. H. M. Albregts, die het congres opende
kon de verleiding niet weerstaan om ook
Koepel in het Valkenberg in 1732.
Het Amerikaanse ministerie van land
bouw heeft Vrijdag bekendgemaakt, dat uit
de jongste rapporten blijkt, dat dë landbou
wers waarschijnlijk het volgende jaar HO
millioen gacres met tarwe zullen bebouwen.
Dat zou ongeveer 1.5 procent meer zijn dan
het door het ministerie gestelde doel van
78.850.000 acres en stadn tegenover een met
tarwe bezaaid areaal van 78.507.000 acres
voor de oogst 1951. „Nu de prijzen gesteund
zullen worden op minstens 2.17 dollar per
bushel zullen de boeren waarschijnlijk ge
noeg tarwe produceren om in de binnen
landse en de exportbehoeften in 1952/'53 te
voorzien, en ook een grotere carryover aan
het eir.de van het afzetjaar mogelijk te ma
ken", zc deelt het ministerie nog mede.
jaar, zo wordt opgemerkt, wordt minder
tarwe geproduceerd dan er waarschijnlijk
voor binnenlands verbruik en export nodig
zal zijn.
Toestand van koning George
In een gisteravond téjLondcn uitgegeven
j bulletin, dat door negen dokters was onder
tekend, is verklaard, dat konjng George is
'aangeraden in Londen te blijven voor ver
dere behandeling, aangezien uit onderzoe-
kingen structuurveranderingen in zijn lon
gen zijn gebleken. Sedert Juni heeft de
konijig last van een longaandoening.
Een deskundige heeft meegedeeld, dat het
bulletin zodanig is opgesteld, dat het zelfs
voor deskundigen weinig zeggend is: struc
tuurveranderingen in de longen kutyien
zowel ernstig zijn als weinig betekenis
hebben.
Koningin Elizabeth heeft onverwacht haar
verblijf te Balmoral (Schotland) afgebroken
en ia naar Londen gevlogen.