Hoe het interieur van het stadhuis
er in 1743 uitzag
Op najaarsbeurs heerste een
rustige sfeer
IVOROL: het behoud Uwer tanden!
Gouds aannemingsbedrijf gaat in
Nieuw-Guinea dorp bouwen
Mr Fochema Andreae ziet liever een vakbeurs
in Utrecht dan in Amsterdam
Belgen hadden het
stilletjes
Draverijen op Mereveld
Eerste 2 jaar waren voor
„El-Al" gunstig
Noodrem voor autobussen en
vrachtauto''s
Xiclen met kettingen
geblokkeerd
KATIIULE LEIEÜSTEIZEKERIM BAÜK 11
Radioprogramma
van het weekend
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
IN VIJF JAAR EMIGREERDEN
56.000 NEDERLANDERS
Bevolking in 1980 op 13 millioen geschat
Emigratie-beleid van
minister Joekes
Door de krachtig
Nieuw schip van de
Union-Castle Line
BEURS VAN AMSTERDAM
i
3f
Mensen in hun werk (38)
DE GROENTEMAN: SCHAKEL
TUSSEN VEILING EN KLANT
Kenner van Konderden
fruilnamen
AT <r?
AAR
ANNEER
n gept. s
roei- en tmlverenlging „Gouda" ter
beid SB-Jar» bestaan -
Wf-Rfsttnrant „TER GOUW"
Goudse Spetters
Plannen
studeer
In opdracht van
Gouvernement
Meesterschilder Nicolaas Roëll
knapte het voor f 730 op
-
Loogmanie'heeft veel geschaad
v t
EERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1951
..Ir heerste over het algemeen een ruatige. kalme sfeer, een sfeer van vohr-
siehtig kopen. Dit neemt niet weg. dat de verkopen niet lijn tegengevallen". Al
dus typeerde mr Milias het resultaat van de laatste najaarsbeurs. Dese indruk
komt overeen met de ervaringen, welke wij bij ons bezoek aan de beurs en de
gesprekken die wij met tal van standhouders hadden, hebben opgedaan. In ver
scheidene afdelingen, aldus de heer Milius. aijn de verwachtingen toch nog over
troffen. In de afgelopen jaren was er nog altijd te voldoen aan de inhaalvraag.
Dese is echter weggevallen, met het gevolg, dat we nu weer worden geconfronteerd
met moeilijkheden, die normaler tijden inluiden. De weeldebelasting, een van de
factoren, die nadelig hebben gewerkt, had eensdeels toch ook een werking ten
goede, doordat tij aanleiding gaf tot aankopen uit de aanwezige voorraden, waarop
de belasting nog niet drukt. Daardoor lijn b.v. byouterieen uit voorraad vlot van
de hand gegaan.
Van meer dan één ziide hoort men de
«pmerkipg dat de kwalite.t van het be
zoek stijgt Nog nooit werd de beurs be
zocht door bezoekers uit een dergelijk
groot aantal landen (60) als dit keer het
geval was Behalve uit de Europese landen
waren er o m. bezoekers uit» Curasao.
Syrië Rhodesia Thailand, de Goudkust
Ceylorf. IJsland Madagascar. Brazilië
Suriname. India en Australië Daarbij is
<ian nog geen rekening gehouden met de
buitenlanders die in het kader vsn de
Tabaksdag kwamen e
De agrarische afdeling heeft een goed
bezoek gehad, vooral van boeren uit de
kleine bedrijven, die in ons land. trouwens
in heel West-Europa, overheersen
Voorel voor de Nederlandse industrie,
welker- producten verbeterd zijn. was de
beurs goed Er worden thans ook Neder
landse. producten In licentie in het buiten
land vervaardigd Een belangrijk prijs
verschil heeft tot de afzet bijgedragen.
Stemmingen
Kort geformuleerd kunnen de volgende
itemmingen worden genoemd
Voor het Belgische leger werdert 30 000
Blar schoeien verkocht-
^Lederwaren vrij traag.
Meubelen de stemming vrij mat
Glas en kristal moeilijkheden in ver
band met de weeldebelasting
Porcelein. aardewerk en huishoudelijke
artikelen goede vraag
Toiletartikelen en parfumerieën: matige,
omzet
Kantoormachines goede zaken, over het
algemeen tevredenheid
Reclame en souvenirartikelen redelijke
zenen gedaan
Electrotechmek veel buitenlands bezoek
en grote belangstelling voor bepaalde ar
tikelen
Chemische producten goede zaken met
uitzondering van essences
De collectieve stand van Belgi# had het
stilletjes, wat niet verwondert ala men let
op de moeilijkheden in het Nederlands-
Belgische betalingsverkeer Er werden
vooral informatieve contacten gelegd, al.
kwamen er ook nog belangrijke orders tot
stand, speciaal voor. glas- en aardewerk
en fluerescentiebuizep. -
t l ak beurzen
Over het urgente probleem van de vak
beurzen vingen vf een en ander op In een
gesprek met de nieuwe voorzitter van de
v Raad \an Beheer mr W H. Fockema An
dreae. die slch In de korte tfld. dat hty dit
ambt vorvnlt. al merkwaardl* goed heeft
Ingewerkt en die bovendien de gelegenheid
van dese najaarsbeurs heeft ssngegrepen.
om zich bij de standhouders Individueel op
de hoogte te stellen van hun wensen en
Inzichten De Jaarbeurs, aldus de voorsltter.
moet volkomen openstaan voor de wezen
lijke behoeften van het bedrijfsleven. ZUn
er groepen, die menen, dat er ruimte moet
f|)n voor vshbeursen dan sullen naar
•en oplossing moeten soeken Orgsnisato-
riaeb-technisch zal dit wel heel bezwaarlik
zijn maar de K«sd Beheer ziet liever
een vakbeurs In Itrërbt dan in AmatUFdins.
Onk met betrekking tot d* befaamde
grote machinehal op de Croetelaan stelde
hij zich gebeel op do baziz van de realiteit
en de mogelijkheden. ..Wij moeten, aldus de
heer Fockema Andreae onze gedachten niet
blijven richten op plannen, welke op korte
termijn toch niet zijn te verwezenlijken.
Wij moeten «Uereerst in actuele behoeften
voorzien".
Hieruit menen wij te mogen concluderen
det er van de grote machinehal, welker
financiering zulke extra moeilijkheden
bleek op te leveren, wel niet veel meer zei
komen. Niettemin stond de heer Fockema
Andreae op het positieve standpunt, dat er
geboujwd moet worden, teneinde aan het
nijpende ruimtegebrek tegemoet te komen
Bovenal moet gezorgd worden voor een
perfecte en buigzame outillage.
opq«4«k'
«Milten»
v»rtri»wiw*
Vlifgveld Knorke krijgt eeu
nieuwe landingsbaan
Reeds geruime tijd heeft het 'vliegveld
Kn.t.ke moeilijkheden bij de lending ven
piodeme grote verkeersvliegtuigen De Sa
bena heeft weliswaar op uitbreidin» aange
drongen. maar zij kwam dan ln botsing met
de belangen van de Compagnie du Zoute,
die de aangrenzende gronden in reserve
houdt voor uitbreiding van de badplaats.
Nu de Sabena haar kleinere vliegtuigen
wil vervangen door DC. 4-toesteIlen. is de
kwestie opnieuw actueel geworden Men zal
nu door het aanleggen van een nieuwe lan
dingsbaan het vliegveld althans voorlopig
geschikt maken voor het moderne lucht
verkeer. Dan zal het ook mogelijk zijn. en
naar men in Knocke meent ook zeer wen
selijk. dat de K LM Knocke Zoute in de
naaste toekomst» gaat aandoen Pogingen
die in het begin van dit Jaar hiertoe reeds
werden aangewend mislukten toen.
Tondifmlddai aanvaag I.» uur.
Drachten-pril*, sfst. HH-IM m wanneer
Pao! tentje zaterdag geen belangrijke prtjs
heeft gewonrmen en rij du* op ïlM m start,
kan een prijs haar moeilijk ontgaan. Peter
Pech lykt haar zwaarste concurrent.
Duindigt-prti*. Hoewel de smsteurrtjder de
heer H. Post eigenaar van Larriken, een teer
zwaar man la. mag het paaid bij de eerst
aankomenden worden verwacht. De heer v d
Wal die stellig san ècrr course zal deelne
men. is een bekwaam stuurman.
Hilversum p^us. afst HM--3346 m Kapitein
Ba loom en Old Ooid sullen het eerst bij de
eindpaal mogen worden verwacht.
Alkmaar-prils, afst. tSM BW m Het Kntr
w H. Geersen li goed vertegenwoordigd
(Mitly. Dynamic. Maryanne)-\ Laatstgenoemde
vooral in zwdar pad Meerkol S kan dichtbij
eindigen.
Nootderp-prga. sist I2M» UM m. Wanneer
de opkomst vrijwel vottaltlg is, taf deze dra
verij stellig worden gesplitst De loting tal
de course kunnen influenceren Ven stal w
H Geersen (Quick Holiandla G Quinte Hol
land) a G en Quintal mag het paard door M
Vergaij gereden de voorkeur worden gegeven
Querida f is een outsider
Kampioenschap v. Ned. paarden. Draverij
vsn meet afst 25M) m Komen de Ingeschre
ven paarden alle aan de start zal veel van de
plaat» afhangen die de loting hun zal aan
wijzen Nellie Gregor en Olg« Pluto hebben
eon prima kans BÜ zware baan komt Leo
Axkit stellig In aanmerking. F.del SCott met
een
Navaria prijs afst 3JM-WM m Indien één
of meer leeil.ng-p keurs san deze course deel
nemen. komen zij voor een prys in sanmer-
Mim?
HiMfrn prijs, afst 2*00 «MO m O Bonme
moet de ie of le pdsals kunnen bezetten.
S.A.S. gerft jïoed voorbeeld
De SAS. heeft medegedeeld, dat met
ingang van 1 October op de route van
Kopenhagen naar Bornholm Jen soort „tou-
rlstenklssse" wordt ingevoerd Deze lijn zal
twee maal daags wordep gevlogen Er zal
geen stewardess aan boord zijn. de pas
sagiers zullen zelf voor hun transport naar
en van de luchthaven moeten zorgen en hun
bagage naar en ven de machine motten
dragen Er zal aan boord geen enkele servii e
worden geboden Zelf» zullen de luchtrei
zigers voof hun eigen krantje moeten zor
gen. Een enkele reis op deze route kost
omstreeks vijf en twintig gulden.
(Van onze correspondent).
Volgens verklaringen ven de heer A
Pinkus, directeur-gene real van de larailae
luchtvaart-maatschappij „El-Al" wat het
resultaat van de twee jaren vsn het bestsan
van „El-Al positief
De maatschappij verwerkt nu 33*van het
gehele luchtverkeer via Lydda Airport Zij
heeft 750 personerj Sn diendt. waarvan ISO
buitenlanders Dertig leerlingen, voor het
grootste deel nieuwe imm.grar.ten. worden
in vakcursussen opgeleid. Er werden oek
technici ter opleiding n»far Nederland.
Engeland en de Verenigde Staten gezonden
De omzet van „El-Al" -beliep gedurende
de twee jaren ongeveer twee millioen Isr
pond. waarvan de helft in vreerode valuta.
Door het vervoer van brief- en pakketpoet
heeft de" maatschappij aan de Israél-regt-
rinf 250 000 dollar aan deviezen bespaard
De inventaris vertegenwoordigt een waar
de van/1.4 millioen dollar. Ter aankoop van
machtnes en de nodige uitrusting werd san
..El-Al" door de regering een lening van een
millioen dollar verleend. Buitendien werd
een lening door de Chase National Bank ten
bedrage van Mo 000 dollar verleend, waar
van reeds een gedeelte terug is betaald
Terwijl aan het begin met tijdverlies
werd gewerkt, werd gedurende de laatste
achttien maanden een overschot bereikt.
De vooruitzichten voor de toekomst zUn.
volgent de heer Pinkus, minder bevredi
gend, aangezien tengevolge vsn het gebrek
aan reservedelen en machines op dg wereld
markt met de noodzakelijkheid van een be
perking van de diensten van de maatschap
pij moet rekening Worden gehouden
Voorts wordt medegedeeld, dat een ver
gaande reorganisatie van de maatschappij
El-Al" op komst is.
Da Aerovla Venezuela Europa heeft de
vorige week een nieuwe rechtstreekse we
kelijkse lucht verbinding geopend tussen
Italië en Venezuela De vliegtuigen tullen
iedere Zaterdag uit Italië vertrekken
gen firma fa Duitsland
heeft een nieuwe vinding
gedaan, die vooral poor het
zwaardere autoverkeer oen
belang is Het ts sen nood
rem, u-aarvan bit weigering
ran de voet- en handrem
pebnuk kan worden ge
maakt Bij de achterwielen
hangt een bak. waarin een,
zware ileepkettlng beves
tigd zit Zodra de chauf
feur bemerkt dat zijn nor-
mate remmen weigeren.
i haal- hg een handle over.
waardoor de bak omstaat
en de ketting eruit valt
voor de wielen, die door
de ketting worden gepakt
BH ten snelheid van TO ktn
per pur staat de wagen na
2 meter stil.
Enkele'weken geleden gebeurde rr op de
autoweg benoorden Frankfort, op de lange
helling enkele kilometers voor Limburg
een gecompliceerd autn-ongeiuk dat vtjf
doden eiste en een schade veroorzaakte van
meer dan één millioen gulden Een vracht
auto met aanhanger reed met een véart
van even 10 kilometer de helling af Op
dat ogenblik brak de cardanas. zodat rem-
tVirn op de motor niet meer mogelijk was
De rondslingerend»;'as sloeg de luchtleldln-
gen van de lucht rem ztetk met het gevolg
dat er geen houden meer aan was en de
remloze wagen twee verderop rijdende
vrachtauto plus aanhangers en nog twee
personenwagens torpedeerde De onmiddel-
Advert entie t
Een rroute alleen man hef roer
U kunt Uw vrouw een belangrijke gteuo geven
voor het geval, dat zij eens alleen voor de
zorg van het gezin komt te stasn.
Idealiseer Uw bij onze- Bank lopende kipifsa!-
verzekering door het bijsluiten vsn een
jearlgk» rsmte. Lage premie!
Inlichtingen bij det
Sekteksd* UK IOTTO.DAM, T«L «37» sa baar mtefwvoord.set*
(Adpertenttoj
ZONDAG ZS «EFTEMllRR ISSL
Hilversum I. m nieter
(V A It A IN Nieuws ViouwenXoor"'
I M Het Museum van de Arbeid, causerie; I
Orgelspel >12 Sport. I ll Verzotkprogr I IS
Geestelijk leven, eauaerie. (VPRO) II w Oeef
het door, causerie; 11M Zandagthalfuur
IIKORI 1# 30 Ned. Here kerkdienst.
(A V R O II M Flitsen uit atreekprogi II M
De Spoorwegen spréken, causer .e. US# Qr.pl.;
136# Nieuws 13 OS Mededelingen 13 lg orkest
cone IJ 51 Even afrekenen heren it M Or -
pi U0* Boekbespreking it 3* omroeporkest
(>n de pa tire fttmpraatjei i* IS Mannenkoor,
IS JO Spoi i (V P ft O 17 M Tussen kerk en
wereld causerie- 17» Voordracht;-'(V AR A
17 jo De vermiste rechtsbuiten, hoorspel, 17.»
pel II M Spoil 1115 Nieuws II 38 Ca
ll M Muzikale diseiusle; HM Gevar
Pianospel
baret; II
mar. (AVRO) MM NMtews. MM Actuali
teiten MIS Strykork en soitat. SM Nieuwe
aanloop, causerie J# M Operatnuz II 3# Vlucht
in het Geluk hoorspel. 31 M Hertstprogr 31Jfl
Gr .pi 33 es Nieuw* 23 11 Dansork. en solist'
33 43 Gramifoonplaten
Hilversum 11. ZM meter.
(N C R V EN Nieuws: 143 ©r.pl.; Mor-
gr i 113 Vocaal kwaret. ,<K»R O SM
Nieuw« en waterstanden I SS Gr pi 153 Hoog
mit 113# Gr.pt-; U.M Strijkorkest. 13 11 Apo
logie II 33 Grpl 13 «S I.W r ei13
Zonnewijzer U M Nieuws; II is Redio Phlih
ork ica 13 M Uit het Boek der Boeken). 14
Kemerrnuz. IS M Benton en pieno l» 3S Muz
causerie: ISM Grpl. IS.M KsthMtok thuis-
fron*- ever I# IS Koor ia ;*Je Vesper»
ff K O R 17 «H Jeugdd en-It IS Lutherse
kerkdienst N.< RV) IS M Kamerkoor. II IS
Bezweren 'ege^ de Btjbei causerie lis#
Nieuws (KRO) 1»ArtueJtfetten li S3
Boekbespreking MOS De gewone man 13
Gevar progr Mtó Avondgebed. 31» Nieuws.
S3 IS Gramofoonplateii
Fnseland B-t Home gervlce. 1» meter
13 11 Cntieken 13 M Nieuws. 13 1# Coyntrv
Ouest ons W 48 G p IS M Wenken voor de
tuin 14 30 Hoorspel l« Opers-ork II SI
Boékbesprrkine 17 M Voor de
Nieuws llil Reporteges :i 3S Rtrijkbrk
Klankbeeld UefdatHgheidsoproep
Hoorspel. 31M Nieuws. 31 IS Causerie
Hoorspel met muz 33 M Voordracht
Epiloog Nieuws
Engeland B B-C Light Programme.
ISM en 317 meter
li M Verzookprogr tl 1» Gevar progr 11
interviews 1« 15 Populaire songs^ IJ Progr-
«verzicht i«M Radmspel IS en
mr pi 17 n Boksreportage; 17 W Pilitoprogz..
IS M Oevar progr II M Gr .pi 1I M Nieuws;
tl» Arnwsem.mu*Commurut» Hymn
arnging HM Gevar progr MM Kieuw* Zi II
*1 ;*te muz Muz c* iser e H «l Orgel-
spe. 23 li Grpl Nieuw».
1145
33.»
Brussel. 3Z4 meter.
11 41 Gr pl.. 12 IS Radiojournaal 13.M Amu-
sementamuz UM Nieuws. U11 Grpl 11.10
Voor dé soldaten 14 M Opezamuz IS M Spoi t
1* 4S Gr pl 17 «5 Sport 17 '.8 Gi p II 3« God*
dienstig halfuur, li M Nieuws 11 M Or pl N M
Actualiteiten M IS Gevsr progr 33 M Nieuws»
IS Verzoekprogr 3J M Nieuws; 33 M Or pl
Brussel. 484 meter.
13 M Amuiem muz 11M NIcuWs 1111 Ver
zoekprogr IS.M Lichte muz IS M Gr pl IS «S
Da Mé mi/ 11M Godsdienstig halfuur 1141
Nieuw» 24 M Grpl 15 Klankbeeld SIM
Gr pl.. 33 M Nieuws 33 1* Grpl li SS Nieuws,
23 00 Armisem muz 21 M Nieuws
MAANDAG M SEPTEMBER IHI
Hilversum I. 482 mater.
-•(AVRO) 7 M Nieuw* 7 15 Or pl IM
Nieuw» 111 Gr.pl 3M Morgenwijding I SS
Grpl SM Waterslenden. 133 Gr pip UM Op
de uitkijk causerie If.II Orgeicone 13M
Amuaem mui U.M Lend- en tu nbouw IrilJ
In t spionnetje: 12» Pienomuz 13 M Nieuws.
13.11 Voor de vrouw. 11» Mededelingen. 13»
Melropote ork 14 M Wat gaat er om in de
wet Md. causerie 14» Grpl Voordr m harp-
apel 14*3 Ptenorecitai; U.H Voor de vrouw.
1#1# I.irftte muz.; ista Mus causerie; 17 M
Voor de Nederl Pedvuideis. 17 43 Gr.pl.11 M
Nieuw* lil» AVRO-allerlei en grpl II
Dansork en aolist IIM Muz causerie Ut*
Discogram- l#M Regerlngsuitzendlng De be
tekenis van de selectie voor de pluimveehou
derij. »M Nieuws MM Actualiteiten. WIS
Operette-conr 31.LI Per radiotrein door Ier
land, causerie. 31» Orkeatconc.; 22 M De
Bruut hoorapel 33» Vloot en plano; MM
Nieuw*. IS «pori 33 M Gr pl
Hilversum II. ZM meter.
(NCRV) 7M Nieuws 7 11 Ochtendgymn
7» Grpl 7 41 Een woord voor de dag. t-M
N euw» 110 Spon I 2» Oewij ie muz i 4S Gr^-
pl f 13 Voor de zieken. 131 Gi pi li» Moi-
gendienst li M Sopraan'en piano ll.M Gr.pl
13» I^nd- en tuinbouw; 13.33 orgeiconc U M
Nieuws IUI Lichte muz 13 M Grpl. ISM
Schoolradio 14» Grpl t4.« Voor de vrouw.
111» Gr pl U» Strijkkwartet; IS M Bijbel
lezing: IS 41 Vocaal enaemble 17 M Voor de
kleuters, 17.11 Orgelconcert. 17 «5 Hegerlngauit-
rending Exploratie van onbekend Nieuw-
Guinea. UM Gr^rlU il Sport 11» Plano
duo 11 45 Boekbespreking. U-M Nieuw»; IEII
Votk en Staat causerie II» G: pl W 44 Ra-
'dTokrant M M Nieuws. 24 M Ban)o-muz
't Landgoed'Tervoorde hoorspel 21M Rest-
dentie-ork MM Koorcon. 2P4I Avondöver-
denkmg 23 M Nieuws, 2J t* Grpl
Engeapnd ll( Heme gervlce, meter
13 M Songs II» Grpl IIM Nieuws; Uil
Ouderwetse mud 14M« Schoolradio: 11» In
terviews. U.M BaHetmuz.7 «15 Hoorspel! 1S43
Voor de vrouw ItM Voor de kinderëb 1I M
Nieuws. II13 spon. UM causerie 11 M Ork
concert 1143 Amertkaan* commentaar MM
Hoorspel 21M Nletiws; HU Hoorspel. 23.M
Pianorecital: 23 M Nieuw*
Engeland BBC. Light Pregramase.
ISM e* «47 meter.
vrouw; 11M Amuaem muz ts 3« Voor de sol
detan II41 Accordeonork i* 15 Mrs Dale*
dagboek. ll.N Hoorspel; ll.M Amugem m
II45 Hoorspel IIM Nieuw»; 1125 Sport 11»
Wedstrijd tussen jongens- en meisjesscholen
28.M Gr pl 20 15 Gever progr 3LM Alt Star
Bill 33 M Nieuws 21 IS. Actualiteiten. 31»
Amusem muz hm Voordracht 33 15 Orkest-
eonc dl 54 Nteuwa.
Brussel. 334 meter.
HM Grpl 1134 Voor de boeren 12 43 Gr
pl; 11.» Koerseh 12» Grpl: 1M Nieuw*;
11.15 PienoapeJ II» Gr p 13 45 Ptanoape'
14 M Voor de vrouw. 13 00 Gt pl 17 M Nieuw»
17 18 Amuaem.muz II M Franse les. 19.1$ Gr
pl 1133 Financiële kroniek 18Voor de
soldaten; 16» Nieuws ll.M Grpl.. U.M Redtn
feuilleton. 34M Cr p) 21.4» Actualiteiten. 23.M
y :euws 73 15 Verzoekprogr 33 M Nieuw-
?3 M Gramofoonplaten
Brussel, 414 meter
1I.M Grpl IIM Nieuw*-, ir tg Gr^l 1*43
Nieuw*; 7* M Omroepork 34 M Gr pl 21 IS
S'njkkwaitet 22 M Nieuws M ir Gr pl 22
N-euwv MN Grpl.. 33 13 Amusem muz 21»
Nieuws.
lijk na de ramp genomen foto* maken de
indruk van een ernstige luchtaanval.
Hoe beter, hoe zekerdar een 811^^' of
een vrachtauto remt. des te geringer ia de
kan* op grot# schade En al zijn de moge
lijkheden van ernstige ongelukken ln berg
land. met hellingen van 10 of 13 of 20 pet
tuuriijk „veel groter dan in het vlakke
Nederlandse land. ook hier kan het gebeu-
dut1 een wegdek plotseling alippertg
blijkt te zijn of een tram dwars voor een
zwaar beladen vrachtwagen oversteekt.
De Duibs*- industrie heert nu ala noodrem
de ..PlaaaWilm -autorem geconstrueerd
waarmee de Nederlandse importeur deze
week enkele demonstraties heeft gegeven
Het remeysteem bestaat uit een viertal
zware stalen kgttingmatten. even breed ala
het achterwiel en ongeveer 1'meter lang.
die onder het rijden in bakken voor eb ach
ter de wielen opgeborgen hankën. Met be
hulp v»r» een eenvoudig atangeneysteem
kan de chauffeur op het ogenblik dat er
gevaar dreigt, deze bakken omkippen waar
door de kettingbanden voor of achter de
w.eien schimi"omlaag vallen. De achterwie
len zetten ziih onmiddellijk op de ketting
banden vast. de wagen sleept nog even met
de kettingen over het wegdek en «taat dan
even vaat alsof er blokken voor of achter
de wielen lagen
Zou een zware wagen het tegen een hel
ling omhoog niet halen dan laat de bestuur
der de achterste ketttngbanden onder de
wielen vallen en van achteruit lopen i* geen
sprake meer Het boveneind van de ketting-
stroken blijft vast zitten zodat de wagen
verdzr tegen de helling omhoog kan rijden
waarbij de ketting achter de wagen aan
sleept en bij leder achteruit zakken onmid
dellijk weer onder de banden achuift en de
wagen vast zet
Voor aanhangwagens heeft men voorts
een zodanige constructie op de noodrem
gemaakt, dat bij breuk van de koppeling
de noodrem onmiddellijk In werking treedt
k-n wegschieten van de aanhanger voor
komt Deze blijft, zodra" de koppeling
breekt, stokstijf op de weg staan.
De complete noodinatallatie voor één
vrachtauto of autobu* weegt van 100 tot
200 kg. De prijs varieert van ruim 400 tot
600 D. mark.
hij
(Van onze Haagse icorrespondent)
De snelle groei van de Nederlandse bevolking maakt het noodzakelijk, dat dc
regering alle aandacht moet besteden aan het emigratie-vraagstuk.'
Volgens een recente schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek, welke
nog nader uitgewerkt zal worden en waarbij vooralsnog geen rekening is gehouden
met emigratie, zal, de toekorristige bevolkingsgroei van Nederland ongeveer het
volgende beeld kunnen vertonen:
1955: 10.651 156 tnwoners: I960: 11.189 105; 1985: 11 660.919, 1970: 12.125 667; 1973
12.585.354 en 1980 13.027 633 inwoners.
Het accres der beroepsbevolking bedraagt thans ruim 40.000 personen per jaat,
terwijl in de jaren 19551960 dit accres tot 50 000 zal stygen.
Slnéa 1944 iljn naar eeeneate gebieden'
44-444 personen faémigraerd. Da drie Snor
deltJka provincies nemen in de emlgtatie
een belangrijke plaats In: Overgaei staat*
relatief laag. Gelderland en Itrechi staan
ongeveer gelijk l it de pVovinclet Noord
en Zuid-Holland komen 45 4 54 proceniAln
het aanZai emigranten De belaitcielling
van de Friesen Hcht «Ich voornamelijk op
4 anada. hetgeen In min dé re mate ook geldt
voor Drente. Overgsel en Zeeland Voor da
ovsrlge provindas Is Australië hat meeat in
trek.
Het vervoersvraagstuk vergt bijzondere
zorg De regering heeft detroepenscheptm
Zuiderkruis. Wateéman en Grooto Beer
door verbouwing voor het vervoer van emi
granten laten inrichten, waarbij vooral re
kening la gehouden met vervoer in gezins
verband In 1952 zullen,, vijf schepen ter
beschikking staan.
Minister Joekes heeft In een uitvoerige
nota een scheta gegeven van de ontwikke
ling van de emigratie in de jaren na de
oorlog, enige bijzondere aspecten van de
•migratie belicht en ten slotto de hoofd
punten van het emigratiebeleid aangegeven.
Aanvankelijk heeft de regering alleen de
•migratie van peraonen uit d# land- en tuin
bouw bevorderd. Pas nadat gebleken waa.
dat de omstandigheden wederopbouw en
productieverhoging zich niet langer tegen
emigratie van peraonen uit andere aectoren
verzetten, werd ook de bevordering daar
van ter hand genomen.
De nota geeft cijfera over het verloop der
emigratie Daaruit blijkt, dat terwijl In 1944
slechts 9 personen naar Canada emigreer
den, dit aantal in het eerste halfjaar van
1951 11.147 bedroeg Verwacht wordt, dat er
dit j#ar ongeveer 14 000 Nederlander» naar
Canada zullen emigreren, nu Icanada de
grenzen ruimer openstelt vooj/niet-agrari-
«che arbeidskrachten De Ver Staten
waarvoor het quotum ia vastgesteld op 3153
peraonen per Jaar. namen in de afgelopen
vijf en een half jaar ruim 12.500 emigranten
PL
Brazilië biedt mogelijkheden in groeps
verband. waarvoor de Braziliaanse rege
ring krachtens verdrag facilltettan veriaent
Met Argentinië worden over de emigratie
uit de agrariacha sector reedt geruime tijd
onderhandelingen gevoerd Zuid-Afrtka
nam in de afgelopen Jaren bijna 4000 emi
granten op. Naar Australië emigreerden
ruim 19 500 peraonen Met Ingang van
1 April 1951 is de AustraLsch-Nederlandae
emigratie-overeenkomst in werking getre
den, waarin ook een regeling voor oud-
militaircci en oud-verzaUUeden ia opgeno-
Het huisvestingsprobleem vormt voor
de emigratie naar Nieuw Zeeland de grote
moeilijkheid en zij kan derhalve niet die
hoge vlucht nemen ala men ih Nederland
wenst.
Advertentie)
genezende en regenererende werking
van P u r o L blijft de huid gezond.
auiver, zacht, mooi
rimpelvrtj.
Op II October zal het s.a. ..Rhodesia
Castle", een turbineschip met twee achroe-
ven. groot 17 300 ton. zijn eerste reta maken
van Londen in de rond-Afrlka-dienat van
de Union-Castle Line De '..Rhodesia'
Castle" werd gebouwd bij Harland 4t
Wolff Ltd te Belfast
Het schip biedt plaata aan 530 passagier»
in één klasse. Iedere passagier tal gebruik
dekken,
hangen v
het comfort der hutten zal af
in de betaalde passageprUs.
CULTURES WEDEROM VAST. DOLLAR AGIO
GEVOELIG LAGER.
Voor de derde maal in»uce*sle beheerste
de handel m cultuurwaarden d<- markt vofr
komen Aandelen Deli gingen vandaag voorop
met een koerswinst van bijna zea punten-
Hierna volgden H V A met vier en Amster
dam Rubber met drie punten Voorts waren
ei weer öqen hoeken ln verscheidene fondsen
In de Qvertge sectoren hadden noch de koers-
versehl len noch dc hat dc veel te Uetekenen
De scheepvaart afdeling gV ditmaal fiactionel#
tot tz procent waaraan de verklaring van
minister Lieftinck, die vanmorgen van zt)n
besprekingen In Washington en Ottawa terug
keerde vermoedelijk met vreemd i*-„De mi
nister zeide om. dat een devaluatie ven de
gulden zelfs niet ter sprake tt gekomen Ook
de dol artOningen waren legef Voor de gul-
denabeleggingen werden merendeels iets ho
gere koera*
Officiële notering van de Ver d. Effectenhandel
VRIJDAG 31 SEPTEMBER
t ged. en bied. ged. en leten bieden leien
V.K Heder
ACTIEVE OBLIGATI4N
V.K Heden
Nederland
l947Crt|IOOO U 10* 105'.
1044 3* 44' 44'
Belegg Cart 34
1950 c 31
1947 tfl) 3
1937 3
1947 f 1000 3
Inveat Cert 3
1442-44 3
NWS 2è 70'
Ndlnd '37 A 3 37'
Grootbk 44 t 44
■éfM1''
•4' 44'
85,'s 85'
45A M
100 A 100 A
8»A«80'
44' i 80'
70»'.
•7'.
Bandoeng
44
Batavia 4
44'
85
Geld 49 2e 1 S
93
Rott '37 1-3 3*
90'
91'.7
ZHolI 34 2e 1
89
FrGroHpbk 4
100
Nat Hpbk 3!
83
Rott Hpbk 31
82*
WestHpNO 31
P
VerTrans R b
52
52
RottSi hhpbk4
94
Bergh&Jurg 3*
94
94'
Levers Zp Si
95
PhilipstlOOO 3è
104*
Stokvis 3è
100'
mm
Bat Petrol 3*
93'
Amat O! 100 3
1247
1227
Witte Kruis 48
13»»/.
»mti 47 31-3
89'
KonPeCW 31
105'.
105
Philips 11000
107' .106' rf7'/4
AANDELEN
\mst Bank 141'
AmstGoed Bk 112'
F-seompto Bnk 44t
HollBkUn ïA 387'
iavaBkSOO cA 120»
Na-Her*t 73'«f
142' «t
113».
120»'.
73'.
Micrlo&Zn e 121
NBkvZAfr 500 220t
NedCredlk B 1Q0|
VedMit Jstbk 93
Rotterd Bank 142
Slsveno Bsnk 105*1
*>w Bk cA 157
Zuidh Bank B 97
RdamBel C A 207'
Ver Trana A 20
Albatr Super! 172
Alg Norit 325-
Allan Co 93'
Alweco A él
Amat Ballast 11®'
Breda Mach J2M
Bromwerk 10»«
Bührmann Peo Hl! «7
Dikkers A 152t
Drie Hoe fttrer» '45' 1
DRU 134' si
EMF Dordt 104
no f éi Hth 121' t
"out» Apol K 174'
Oruyter de pa 123'
Heemaf A 15!'
Bier A 170»
Hero Cona A 144
Hoek'a M&Zat 23$'
HollKunstzI .4 1«'»7
Int Ge w Be ton 12"'
Int Kunetst Ind ®2t
Int Viscose C 133
Kempkes Mf 93
Klinker leof 33' i
Kondor 220".
Kon Ned Zout 314
KonVer TeptJ^ 245
Kwatta Choc 155
Lettere Adam 233
Meelf Ned Bk 212
Mulders FvRM T5' »l
NA Autob Vre 152' 4
NAm Fitting! 78» 4
(iistSplr A 245
V KaisersFra» 114*A
93'J
40'
120J
103
111
152
147|
134
103V4
121
1747
123'
1524
m?h
1»
82»'i
133
54'
34t
318
155
210' 1
74» 4
244t
114'.
V K Heden
Nd Scheepab 1Ï4 I4J£|
Nijma 230
RommenhAller 112*
Rott Droogd A 296
1->uDpe vdA» A J04'
Schelde NB A 115'»
Stokv 500-1000 ui
Stork 1.34
VerBlik 1000 A 155'
VerPhar A 100' .t
Werkspoor A 132'
Wiiera lnd i75t
300t
144'.
•134/
101
132'„a
174t,
190
52' 4
ZwanénbCWtA 100
Aniftm NB A 51
Over» GaeAF'
fi&rsumij A
InttrtAHd R1
Llndeteve», A
Gem EitWAW 121
Arindeburi A 90*
Beaoekl A 4St
Sedqp «4
Mich Arnold A S3
Neomhezi A 282
Alben 'HeljnA 141
Blaauwvriea A 90'
NedMil Waleie 104
Thomsen A 129'
ZeeKSa250 cA 71
Dell Spoor A 44'997
N-I Spoor A -12 12' .31
Madiera pA 12' 4
Sem Cherlb A 3'3'
d Oranieboom 163' 145t
CERTIFICATEN VAN
AMERIK. AANDELEN
124' 125' «t
155' si 154' .7
127' 1 124'
>120 *n
93*
103
IV
Hm Smelt Ret
112'.
111'
Anaconda Cop
56'
54"»7
Bethleh Steel
62*
6!
Gén Motor
59'
57'*
Int Nick of Cs
45
44
Kenneeo'.t Cop
98
r
Rep Steel
49'
j!*
Stand Brands
®A
Un Stat Steel
50
48'
Clt ServComp
134".
131
MidContComp
78'
741/»
Shell Union
78'
74
N York Cent
21
30".
Pennavlv ftr
22
21'
^Canadian Psc
37
34»/»
Prolongatie
3'/a
vu
ACTIEVE AANDELEN
1217 If —Een ijzeren punt 7 zei Bunkie
verbaasd
Jawel, zei Ouwe Keea Dat waa de
punt van 'een speer, zoals negers die ge
bruiken Nou. ik zag dus die punt. en ik
maakte de matrtgtan er opmerkzaam op die
keken er naar en begrepen er in het eerat
ook «Sfks van wat dat zyn kon Maar de
schipper begon het algauw te snappen Hij
meende, dai het een lanspur# was en dat
men aan de buitenkant van de walvis bezig
was hei beest open te snijden Terwijl we
ernaar keken, zagen we het gat al groter en
groter worden er viel licht doorheen en
dsf vonden we prettig want je begrijpt wel.
dat het tamelijk donker waa in die walvis
maag Nou, da schipper had gelijk, go
als later bleek De walvis was gestrand ln
een baai vlak bij een eiland. En nu waren
de inboorlingen bezig, het .be*»t te slachten.'
Ze waren erg in hun nopjes met dat onver
wachte buitenkansje, want san 'n walvis zit
heel wat spek f Daar kon een hele neger
stam wel een jaar van beataan. dus zorgden
ze dat /e die buit binnen kregen» En zo
waren ze rhet man en macht aan het werk.
om die vis in stukken te shijden en te hak
ken Maar ze wisten natuurlijk niet. dat
wij in de walvis zaten
O en wat zeiden ze, toen ze jullie
vonden wou Rick weten.
Nou ze keken miir wat raar op.
toen de schipper z n hoofd door het gat stak
en ..goeiendag" zei t
V.K.
EX
L.K.
Cult. H&l B A 59
59» .60'
40'
NatHandbk A 90'
02'.
NdHandMUcA 144
•L
143'.
AKU A 17»»/.
'mm
174»'.
BerghfcJurg A 246
2447.
110''»
Berkel Pat A 110».*
mm
Calvé Delft cA 126
mm
124
Centr SuUk A 179*
mm
176'/»
Fokker A 106
mm
Gelder P«D A 141' «7
mm
181'/.
KNHoogov eA 160'.
mm
140"»
Lever Bros cA 230'
art'»
237'.
Ned Ford A 353
mm
354
Ned Kabel A 217''.
mm
219' «20|
Philips A 171
mm
170'.
Wilton-FtJenA 163
mm
163'/«
Billiton 2er A 191"*
mm
195
Dordt Petr A 266'
a
2657'.'«
Kon Petr A 248'
287
247'/«'.'<
Kon Petr oA 284
248'.
Moesra En A 453
485
Amat Rubb A 106'i
107' *4|
lot-'/.
Bandar Rub A 101
iw/e
1037
DelfBatRub A
Kend limb A
Lampong' Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbad) Rb A
VerlndCult A
HollAmLijn A
KoJa-Chl-PvA
KNSM N^s A
Kon Paket A
KonRtLIord A
NdSchUnle A
Ommeren Sch
Java Cult A
N-l-Sulk 0 A
VerVorst C A
DellBatMij A
Dell Much cA
SenembahM A
MQlllkC NB A
VR.
161
327
90'.
42"t
344
179»/»
12»
144 -
144' j-
141".
151".
112»'it
54
24'.
EK
102*4
40".
33
"»47-
149
152".
115' .4
541
95't
24' <9|
1297
v9J
83' Uf
DIVERSEN
ITJ»/i
87' 4
Lit
103
957
so»-.
41'.7
33'/.
|7»'/4
134
123
149'
1«2"»
115*'<4
59'
94-'«I
257".»
129*30
02' .3'
<4-"*
173'/*
ÜATERÖAG 22 SEPTEMBER 1951
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t
ZENUWACHTIG SCHIET EEN GROTE WIJZEE heen en weer ever reeksen van cijfer*,
gespannen tnren taahttg mannen naar de wijzer, die b« kenderd begint te draaien en
teruglees* te4 neL Daa floept er een lampje aan achter één van de honderdvüftig nam
mera, die om ket middelpunt van de greie afslag klak staan gegroepeerd. ..Dat ijjn Men
kisten postelein veer Wet de Groet" reept de stem van de afslager, en bij zegt de prRa.
Me de wijzer aanwijst, aan de schrijver, die naast hem la een loge zit. Volgende partij.
De karretjea. waarop de monstert van de party greenten etaan. trekken veer de banken,
waarin de groentehandelaren zitten, laags. Kisten tomaten, bloemketen en wortelen.
De schrijver neemt de naam van de tuinder, die „de handel" aanvoert. De man. die de
wfser bedient, reept per kilo of per kist. De wijzer draait weer. in een bank drukt
oen groenteman op een knopje. „Vijftien- gloeit er op de kiek. Groenteboer Weterpe
- a goede tomaat aanbieden.
Zo begint driemaal in de wéék de dag van
er uit. Aan de ene kant op de rekken de
groenten, aan "de andere kant het fruit. De
appels en peren, pruimen en druiven. Of.
als het er de tijd voor la. de aardbeien
duur waren ze dit jaar en kersen. OvRy
appels gesproken negen en negentig soort én
HQPH zijn er m deze tijd van het jaar Dat weet
een Goudse groenteman Op Maandag- een groenteboer njjet zo maar uit het hoofd;
Woensdag- en Vrijdagmorgen koopt hij zijn
grootten in bp de veiling aan de Bodegraaf-
sestraatweg Daar begint een tomaat, een
meloen, een komkommer de weg naar de
klant- De groenteman is <fe transporteur.
Met schouwen en auto's, met bakfietsen en
paard en widens voeren tuinders hun pro
maar dat aisat in een krantje, dat hij van
tijd tot tijd^, krijjjt toegestuurd.
Voor de peren geldt hetzelfde Net zo veel
aoortep. net zoveel smaken! De Limburgse
Juttepeer, die pas lekker ja. als er scheurtjes
ln komen, staat nflast de IJsbout, de Haver»
peer, de Eva Ballet of de Conference. De
ducten aan Een bedrijvigheid van Iaden en 1 Juttepeer sterft iammer genoeg uit Zij zijn
lossen is^het er rondom het veilinggebouw klem en daardoor onooglijk Maar lekker
De groenteboer wandelt tussen 4e stapels En gis u dan nog bedenkt, dat uw groente
kisten door Hier voelt hij in de sla. daar man te maken heeft met een veertig prul-
mensoorten, dan weet u. dat hij nog heel
wat meer moet weten, dan dat een kilo
peren van die soort zoveel en van die klei
nere soort zoveel kost.
24 en 25 gapt U uur Turfmarkt 1
Leger des HefU.
2* Sept. 7 M uur Vrijs Evaug.
Bijbellezing dc J. I van Wijck
2S gapt. 7.» uur De Kreou: Jaarvergadering
Jrynologenclub Gouda en omstreken"
ZS gapt. S uur Reünie: Spreekbeurt da J. Bdr-
eer voor Loeoaverband
Tt Sept. 7 34 uur Kattentiosei 53a; Jaarver
gadering Kon Ned. Vereniging Onze Vloot
27 gapt. S uur Aula Gemeentemuseum: Ope-
in*C*evond Humanistisch Verbond. voor
drachten door Netty van Kan
27 gapt. S uur Stut Janakerk: .Bpzonder Kerk
concert met drie Goudse korén. Ned Kamer-
aymphonie-orkest. Kitty Nedorkoom (sopraan).
Constant Stotijn (hobo) Wtilem HÜismann (or
al). Dirigent Willem Goedhart.
27 gept. S uur Achter de Waag: Opening in
terkerkelijke tentsamen kometen, mat „Per
Aapera ad Agtra" *n Jcerickoor „Vrede"
2t Sept. uur AmbachtsschoM: Ledenverga
dering vererwging.. .De Ambachtsschool voor
Gouda en «natreken
gapt. 1 uur Garaf. Kerk: Streekvenmda-
mg district Gouda Anti-Rev Jongeren Orga-
vntsatM
M gapt. I ll uur Concordia: Opvoering .JIUn
dochter kiest n man door - toneel vereniging
..Artt et^Amiciua'
Bioscopen
gehouwburg «lOacoop: Gabrteia (met Zareh
Leander en Carl Raddatz)
Thalia TheaterDoorbraak (met David Bnan
en John Agar) ln pauze optreden telepaat pro-
'»*ur Cordon; Zaterdag van 2 59—S M uur en
Foenadag van uur Actuabtaiten
Reünie Bieaeoop; Fabiota (met Miohete Mor
en en MSohei Slmon)
Aanvang: 7 en tj* uur Zondag 1. L 7 tn
6 1# uur. overige dagen 3 en S lg uur
Sport op Zondag
Olympia—*.v W
Zondagfdienil doktoren
VanZaterdagmtdclag l tot Zondagavond 16
uur fijn bij afwezigheid van de hutaart* te
o» na ui teren de doktoren H Reedijk. Crsbeth-
atrsat ta (telefoon HU) en J H F Remme
Fluweienstnget (telefoon MM)
Apothckcrodicntt
lsét hij zijn hand gaan door een kist met
•boontjes „Hé. dat is aardige kwaliteit" En
hij noteert ieta in een boekje, om later direct
te kunnen zien of de partij hl „voor" la ge-
waest of,niet Want de groenteman zoekt
naar een kwaliteitsproduct Dat maakt de
atandnig van zijn winkel uit, het aiert zijh
kar. waarmee hij langs zijn klanten trekt.
Driemaal per week
Bonen van bonen
Dan is het bij de groentesoorten heel wat
gemakkelijker Sla is sla, komkommer is
komkommer Maar pas op bij de boontjes..
Suikerbonen en apereiebonen zijn dezelfde.'
Zo gast dat pu. tientallen Jaren lang Drie- derde naam Aa prinsessebonen ook goed.
een «tok- af stam boon is heel verschil
lend. Een stokboontje is slank, een stam-
bdbn dik.
maal per week gaat hij met de kar of wagen
naar de veiling, even bu ten de stad. Vroe
ger had hij de veiling bijna naast de deur.
Aan de Hautmansgracht. Schouwen meerden
tegenover het tegenwoord.ge „Muaaenhuis"
Daar werden lorriea volgeladen en op de
hibt gelost. Een monsterkamtje maakte de
ronde tussen de groentehandelaren en de
veilingmeester, de heer Hendriks waa het in
die tijd. schreef en zijn zoon ratelde de ge
tallen sf Honderd, negen en negentig, acht
en negentig Tot pr iemand .jntjn" nep
Dat zijn verschillen tn het werk van de
groenteman, vroeger en nu Vroeger Was het
ook niet noodzakelijk, dat htj zijn waren
aan de veiling inkocht. HU kon net zo goed
de boer op gaan. of naar een andere stad.
waar grotere markten waren en de prijzen
veel lager Dat maakte concurreren moge
lijk. Er was veel rivaliteit tussen de groen-
telui.
Zo was er een twintig jaar geleden eena
een. die een grote partij pruimen voor der
tien cent per kilo had ingekocht Hij prijsde
't de etalage voor zestig cent per kilo
Advertentie
(Het Witte Hul«; Telefoon HM
Lunch - Diner - KoJJietafel
Vergaderzalen 20 a 100 pers.
'k bet leven zeer vermoeiend. Als
Bonen is misschien de enige groente, die er iemand onder UI leden ts dte het tempo
u niet schoongemaakt kunt kopen Kool kon behouden, dan ontbloot ik xwdgend
koopt men gesneden, wortelen geschrapt, het hoofd voor hem Ik zie er peen kans
knolietjea gehakt, peen klaar voor de huts- toe. Dog aan dag loop ik geestetijk op de
pot, kroten gekookt, uien geschaafd Wat hoogste versnelling en telkens lig ik een
een geluk voor de huisvrouw, dat «U van W ronden achter tM s niet prettig Want
die „natte" bezigheid af ia. Nu staat de °P die manier kamt er niets pen om een
groenteboer met tranen in dc ogen te snij- beetje tn de toekomst te turen Oat is
den aaji een tafel met uien En maar huilen voorbehouden aan sterkere geesten dan de
en maar neuzen snuiten. Sommige mensen Waar halen die mensen de energie
•staan nog wat onwennig tegenover het vandaan?
schoongemaakt kopen Dat te immers een Nauwelijks is het een achter de rug of
paar centen duurder Maar men vergeet, dat i z* *e horst can een nieutce fcaa»
men dan geen afval heeft, terwijl men bij
onbewerkte groente wel goedkoper uit te.
maar meer afval krijgt. i
En bij al deze handel ln naturu heeft de
groenteboer zijh bllkgroenten. Elke soort iAj t
af te snijden Ze zijn zo beweeglgk of ze
in een broek met .mieren huizen Nauwe
lijks is de ene Gouda-week voorbg of de
plannen voor de andere zitten al tn de
wat t« drukken wordën thans prowen ge-
rjfamen de groente In plasties te verpakken
Blik is duur. plastic niet. Vandaar het fruit
gehad deze zomer met hun
feest 't Was een verrassing Trouwens,
Reeuwijk. en dan speciaal Sluipwijk, is een
nooit opdrogende bron van verrassingen
ut s" voor zesug rem per kuo - v ...w. .,u.. nooit opdrogende bron van verrassingen
Prompt gingen andere groentehandelaren I Vi*st ln flessen. Daarnaast staat de diepvries. f)öt j,t m in df „atiipheid Er achtjnt daar
naar een groothandelaar om een partij ln te *en method*.- die is overgewaaid uit The i-ry veel water te zón op één daa auto in
Irnn^n 11 Ctatoa Hjpr \nr\At Kat i i.l /.Aat... I j_ I
kopen, waarvoor ze veertig cent per kilo
gaven Want dat was de prijR. Vijftig cent
per kilo stond «r dan bij hen op het pnjs-
kaartje. „Zo, jongens, nu- heeft die collega
wol een strop" Maar aie had zijn prijskaar
tje al omgedraaid en er een kwartje per
kilo vsn gemaakt Mg* het gevolg, dat hij-
geen pruim overhield en de snoeren met
hun voorraad bleven zitten Maar een vol
gende keer waa een ander weer bovenjan.
Speculant op het weer
Zo Is de groenteman nu niet meer. Hij
■oopt ln. zoveel als htj denkt voor twee
dagen nodig te hebben-Een groenteboer
kent lijn zaak Hij weet wat er de deur uit
gaat. hij weet wat <te ktanten vragen en
jtaar die vraag koopt htj ln. In de zomertijd i
■•tlhö nhar het weerbericht Is het de J
volgendeytag warm. dan koopt hij geen en
Sle Dan neemt htj een grote voorraad
Dat te ..de groente aU„het warm ia.
Maar er zit het rtaice la, dat hö overhoudt.
Dan verkleurt en verlept de «la. wordt geel
•n daardoor onverkoopbaar Er is wel een
Jmlpmiddeltje voor Des avonds dompelt hij
hfop voor krop onder water Groente heeft
vocht nodig. Dan zeggen de dames de andere
ochtend „groenteman, wat la die sla nat",
«naar-het ts voor haar eigen bestw 1
Zo werkt de groenteman om ziih klanten
tevreden te stellen Lastige klanten heeft
hti nooit Want zegt een mevrouw ..wat ztjn
de bonen alecht", of „wat ts die peen krie-
»rig" dan betekent dit. dat deze dame
assen stelt En eisen züo er om te worden
ingewilligd Daarmee bereikt de groente-
BMn* dat in zijn zaak- .kwaliteitsproducten
worden verkocht in de winkel ziin tiental
len groentesoorten op een rtlN Fris ziet het
States. Hier vindt het mot veel opgang Er de sloot man in de sloot, tandem in de
te immers doorlopend verae aanvoer F.n Id
Amerika zijn dc afstanden veel groter Da
gen te de groente daar onderweg en aoms
bedorven voor ae op de plaata vsn bestem
ming Is.
Het leven vdn de groenteman is dikwijls
niet gemakkelijk, maar hU weet door een
goed humeur de stemming in zUn zaek le
houden .Vier ktlo akrdappels groenteboer"
..Alstublieft mevrouw „Hoeveel is dat?"
..Acht pond mevrouw" Flauw maar het
past in zijn zaak. Hij helpt zijn klanten vlot:
achter eikaar Maakt een praatje zus en
geeft een recept zo. In de winkel of aan de
kar. wanneer hij uit venten gaat
Zo gaat het alledag.
(Advertentie)
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudiohf Courant tiieWdei
7» Jaar geleden.
Zijne Majesteit de Koning heeft be-
jownd tot directeur van het postkantoor
«Stadskanaal de heer J. van West. thans
aasistent van het postkantoor alhier
54 Jaar geleden.
Mn advertentie Grote vrije vee
markt op Woensdag 14 October en grote
vrije paardenmarkt op Vrijdag 18 October
Kr worden honderden dieren aMteyoerd
Up deze markten tullen het vwgfcn de
paarden voor de grootste verlotM8| die
ooit werdc gehoudenworden aangekocht
25 Jaar geleden.
Aan de tol bij de Haastrecht» brug zijn
W de loop van deze week een paar waar
schuwingsborden geplaatst met het op-
„Stop. tol gemeente Gouda", klaar
blijkelijk om te voorkomen dat al te vlugge
reiziger* aan de gemeente Gouda, die het
*°i goed kan gebruiken, hun penningske
zullen onthouden De borden zijn van Ijzer
vervaardigd en frta in blauw en geel ge-
ëcailderd.
in een prettige omgeving onder zéér
deskundige leiding
West haven 44. Gouda Telefoon «441
Kantoor- en Handelaopieiding
sloot Op deze natte bazis ie men nu i»
fteeutptyk bezig Het volgende feest te bou-
#'ën
de eerste plaats Hebben B. en W be
volen, dat er nog enige weteringen bjjge
graven moeten worden, opdat alten gelijke
kansen krijgen Al» het effect behoorlijk is.
dan zal men niet schromen ewn buil-doticr
in eigen beheer aan fe schaffen en met ten
dragline verder alles maar tn Het valer te
ploempen Verder worden er u edzt rijde»
uitgeschreven: het Huisgezin, dat gemiddeld
ftr jaar het meest in Hef water is gevallen.
rijgt de hoofdprijs een lekke kano
Iemand aan de 's-Gravenbroekseweg had
over het afgelopen seizoen een gemiddelde
van lf$ keer per uieek 't Is aardig maa
ntt kan nog betsDegene, die helemaal
droop t* gebleven, wordt tn optocht naar
Het dorp gepoerd. Met een tampion om zijn
hals wordt hij met een katapult van de
Sluipwijkse toren afgeschoten in de rich
ting van Elfhoeven De VerenigéRf voor
Vreemdelingenverkeer looft een prijs u't
voor degene, die de meeste vreemdelingen
tn Het urater Heeft geduwd. Ook bffcfct er
grote belangt! riting te bestaan voor de «f*
etide Sluipwijkse gewoonte van water-
jonassen
De plannen schijnen nog Het begin
stadium ie verkeren, maar Het comité heeft
ettn streven belichaamd in de spreuk
Iedere weggebruiker een waterdulker".
JAN TEHCOUW.
IJMetetein'z Asnnemingi- en Bouwbedrijf
tiaziia" N V. gaat in Mruw Guinea b«u
wen. Het heeft opdracht vsn het gouver
nement gekregen tot de bouw van 214 wo
ningen en enige dienstgebouwen in Kets
ttaroe een kleine nedersrtting op enige
kilometer» vsn Hollandia Daar stasn op
het ogenblik entge Amerikaanse n tanen
hutten, die daar tyden* de oorlog tegen de
Japanner* zijn gekomen en die na plast*
suilen maken voor een nieuw dorp. waar
bet gouvernement ileh aal vestigen. De
dienstgebouwen zijn voor het gouvernement
bestemd, de woningen voor de ambtenaren.
Ook zal de N.V. IJtselriein de toegangs
wegen naar en de wegen in het dorp aan
leggen. alsmede voor de electrtetteltavoor-
iicntngen zorgen. Het ia een millioenen-
werk. dat men. al* alle* goed verloopt
want natnurltfk moet dit als een experiment
worden beschouwd over een Jaar hoopt
'fereed t« hebben.
Verleden Jaar. in October, heeft de N V
IJsselstein van het gouvernement de uit-
nudlgmg gekregen om in Nieuw (Guinea Je
mogelijkheden voor woningbouw te onder
zoeken EeTi dar directeuren, de heer A
IJsselstein. te toen vier weken naar Nieuw
Guinea geweest om er, in sam^pwerkterg
met het gouvernement, een onderzoek in
te stellen Er zijn daarna vele besprekingen
gevoerd en het resultaat te geweest, dat
enige weken geleden de opdracht is ge
volgd. Verleden week Zaterdag ia het eer
ste schip met bouwmaterialen naar Nieuw
Guinea vertrokken Met deze boot ztjn ook
tarakken meegegaan, waarin het personeel
zal worden gehuisvest Op 20 October zullen
de heer IJsselstein. die de leiding van de
bouw heeft, en enige leden van het per
soneel per vliegtuig naar Nieuw Guinea
gaan. om de voorbereidingen to treffen
Later zullen nog ongeveer Iwinëig vak
mensen uit Nederland volgen. Voor de bouw
van het dorp zullen vUfhonderd inheemse
arbeidskrachten nodig zijn. De woningen en
dienstgebouwen zullen van beton worden
gemaakt
Advertentie
NOU VOpQUfT NEEM EEN
MOOTM STATE
Uit een in heil Goudse gemeente-archief teruggevonden bestek van
verf werken op de eerste verdieping van het stadhuis van 9 Augustus 1743,
dus ruim 40 jaar na de grote- verbouwing van het gothische interieur,
kan men zich een voorstelling maken, hoe het er destijds van binnen
uitzag. Vooral ogk met het oog op de vordering van de huidige restpuratie
van dit gebouw is dit van belang.
Onze voorouders schroomden in vórige eeuwen niet van hout te doen
maken wat zij in marmer en ander natuursteen niet konden bekostigep.
Ook kostbare houtsoorten werden in verf op goedkoper hout nagebootst.
Eveneens de vormen van lijstwerk en panelen werden op vlak hout en
zelfs doek geïmiteerd om het interieur „kostbaarder" te doen lijken.
Het begrip „oprechte" (eerlijke) bouwkunst kenden zij in die zin hiet.
Zelfs houten deuren in natuurstenen tua^d moesten zowel in constructie
als tn kleur de indruk wekken eveneens van natuursteen te zijn, wanneer
de architectonische opzet dit vroeg.
In Gouda moeten wij ln dit
verband denken aan het
monumentale voorfront 'tnet
deur van de Cant-képel in
de Bt Janskerk, een kapej.
die thans de onjuiste naam
van Van Meurs-kapel draagt.
Bij de restauratie van de
kerk werd deze deur a(ge*
loogd. 't eikenhout gebeitst
en dc deur in de waa gezet.
Hierdoor ging de gehele
monumentale opzet van een
gesloten natuurstenen front
v erloren. Moge deze ./schoon
maak" eena ongedaan wor
den gemaakt!
De „nabootsingen" werden
toegepast in alle bouwwer
ken stadhuizen, kerken,
woonhuizen, enz. (Ieder
herinnert zich nog de houten
„gemarmerde" schoorsteen
mantels).
In het voormalige Goudse
koopmanahuis. thans mu
seum „de Moriaan", werden
eena schouwen, deuromüj*-
tingen en binnenpui, die alle
met rijk snijwerk zijn ver
sierd, in houten at eencon
structie uitgevoerd en daar
na gemarmerd D° in de
twintiger Jaren bij de ge
deeltelijke „restauratie" van
voorgevel en interieur In
effen grijze toon overschil
derde binnenpui of winkel-
wand heeft verleden Jaar
zijn marmerbeschildering
teruggekregen
Ook in het voorname stad
huis heeft men in -de oude
tijd op deze wijze geïmiteerd
en daardoor het interieur
verrijkt Dat dit nabootsen
van marmer en kostbare houtsoorten niet
ieders werk waa (en is), blijkt weLuit de
aanbesteding van dit werk in 1743 aan
iemand buiten de stad. en wel aan Nicolaas
Boeit, meester schilder te Amsterdam.
De aanhef van het bestek van dit werk
luidt. ..Bestek of conditiën waarna boven
genoemde heeft aan genomen van de heren
fabrleksmeeaters (later hoofd van Gemeen
tewerken) ieder kamer in zUo soort te ver
ven, hardstenen, vlammen, notebomen en
marmeren. v«n alle de kamers, oortalen.
tafels, kisten en banken in de eerste ver
dieping van het stadhui# der atad Gqpda
in manteren als volgt
De indeling van ons stadhuis was in die
tijd in grote lijnen vrijwel gelijk als thans.
De ruimten hadden echter een andere be
stemming.
Pall na Athene op de loop
Alleen de raadzaal aan de achterzijde (in
de toekomst trouwzaaj) bestond toen nog
uit twee vertrekken het burgemeesters ver
trek en de burgemeesterskamer
Het eerste vertrek, een smalle diepe
kamer aan de westzijde uitzicht gevend op
net natuurstenen schavot in toscaanse stijf,
had een kleine schouw, die thans nog aan
wezig is in de raadzaal. In de boezem daar
van stond in een nis een wit-marmeren
horstbeeld van Palla» Athene, door dé
beeldhouwer Jan Gljsellngh in 1694 ver
vaardigd. Dit beeid is thans spoorloos ver
dwenen.
Het tweede vertrek was breed en ruim.
had reeds de prachtige witmarmeren
schouw, waarin in het „verfjaar" een
schoorsteenstuk was aangebracht, voorstel
lende de Goudse stedemaagd, wier gelaat
gespiegeld wordt in de handspiegel, die een
vrouw met slang om haar arm. „de voor
zichtigheid". symboliserende het beleid van
burgemt esteren, ophoudt.
Aan haar voeten zït eei\ riviergod, de
Gouwe of IJasel. Op dtji achtergrond in
„steen portretten van Floris V. Nicolaes
van Cata en vanzelfsprekend Jacobs van
Beyemn. 8
ln de negentiende eeuw zijn beide ruim
ten tot een raadzaal gemaakt, waarbij het
wandtapijt (door de Gouwenaar David
Jansz Ruffelaer in 1442 vervaardigd) werd
verknipt om de raam-wand van het vroe
gere burgemeestersvertrek er mede te be
kleden
Doof de ioogmanie omstreek* de twinti
ger jaren van onze eeuw te ook ln ons stad
huis veel verf van het gedegen ondermate-
rtaal verwijderd, zonder dat men hek object
eens ernstig bekeek en zich daarbij afvroeg
of dit bij het aanbrengen indertijd niet. zo
bedoeld was in het stadhuis werd, door
deze behandeling van binnen de kleur over-
Rend geel-bruin Onder meer werd dc
van de zware eikenhouten versierde
boven de grote schouw in de raadzaal
tggenomen en het onderhout. Het eiken
hout. te voorschijaygebracht en bruin ge
beitst, Hierdoor verloor de marmeren i
«veger
erf
lijst b
schouw zijn bekroning. De vereleringen In
snijwerk aan het plafond, «nz werden in
1694 uitgevoerd door het atelier vsn de
Goudse beeldhouwster Aletta de Meyer,
weduwe van Anthony Lindhout
Ook in het Gymnasium, het enige vroeg-
a< httiende-eeuwse „paleisje" aan de West
haven. werd de voorname pllasterbetlmme-
ring slachtoffer van de Ioogmanie.
Het bestek van het verfwerk te daarom
belangrijk, omdat wij hieruit kunnen op
maken, hoe het houtwerk, dat wij thans
grotendeela geloog 1 en gebeitst kennen, er
oorspronkelijk heeft uitgezien.
Gobelin op tafelblad
In artikel 1 lezen wU „de lijst boven de
schoorsteen in de Burgemeesterskamer te
marmeren, zoals de schoorsteen is (blauw-
geaderd wit marmer), en wel zo. dat men
geen onderscheid kan zien tuaaen het (be
schilderde) hout of de steen"
Alle houtwerk en deuren (eiken) moesten
worden ..gevlamd"' als Arabons hout (palia-
»ander). tgjl» „beter dan de aartveztge voor
beelden daarvan'
Ook de eiken 17de-eeuwse tafel moest
Worden aangepast aan de notebomen (noten
houten) g£torste «oelen, die nog aanwezig
zijn. Hiervan werden de tafelstellen -en
-onderregetet genoteboomd. Het tafelblad
was niet nodig, want hierover lag toch een
tafelkleed van Goudse tapisserie (gobelin).
In Juli 1694 warén groene handgeweven
linnen gordijnen voor de vensters geleverd,
voorzien van koord en zware kwasten daar
aan. een kleur, die gekozen was ln harmonie
met de wandtapijten.
Gok in het Burgemeestersvertrek (art 2V
werden deuren en architraven en zelfa het
daarin aakwezige kastje in „gevlamd Am-
bom hout geschilderd De lUst van de
kleine schoorsteen, die wij thans bruin en
ontverfd kennen, moest volgen* het bestek
wit gemarmerd worden, zoals de pilasters
dsaronde# zijn.
De rekening van de verbouw van het
stadhuis geeft niet veel gegevens, wel zijn
er echter uit de jaren 1494 en '95 gegevens
over de kleuren in het stadhuis
Hendrtck Merintk..mr schilder (ook glas-'
schilder), op de Geuwe «abij de Vismarkt
te Gouda, voerde toen hgr schilderwerk uit.
Niet minder dan 64 bodkjes goud werden
door hem verwerkt Zeer waarschijnlijk
werd hiermede het snUwcrk van de zolde
ring met lijaten verlevendigd Verder ge
bruikte hij wit of leverkleur (lichte steen-
imitatie) en paars voor het fond van de
zolderingen Het geheel had daardoor een
lichte aanblik. Oud-ë verf sporen tonen 6#n.
dat-dtt paars zeer licht lila war De „lija
ten" in het gebouw werden door hem ge-
hardgteend d.w.z. in de kleur van natuur
steen uitgeroerd. Onder hardsteen verstond
men vele«#oorten van natuursteen
Vroeger schouw op het Plein
Het Plein dwz. de grote hal voor de
raadzaal, bezat een open schouw voor da
verwarming van deze ruimte, aan de zijde
van de 19-eeuwse V«P Links en rechts
daarvan was een fleur Bij de verbouwing
omstreeks hei midden van de vorige eeuw
werd deze mfttige en fraaie verwarmings-
inrichting weggebroken en werden beide
deuren vervangen door grote dubbele, waar
van die bij het raam zelfa voor driekwart
schijntoegang werd tot een huishoudelijk
kastje onder de „nieuwe" trap, daar waar
eena het bodekamertje waa In dit vertrekje
moesten naden en scheuren gestopt en hal
geheel tweemaal geverfd worden. Het itad
huis zakte toen reeds!
WU kennen in deze voorname hal de vier
aantrekkeHjke Wit marmepen „Italiaans»'
reliëfs (werk van de beeldhouwer Jan Gyse-
lingh) boven de deuren, gevat In houten
lijstwerk als bekroning van de deuren,
waarvan de kozijnen betimmerd zijn met
fijne architraven afgesloten door een zware
kroonlijst die gesteund wordt door consoles
Ook deze deurparUjen zUn door de archi
tect mr Hendrick GerrlUz. Schut utt Am
sterdam bij de grote verbouwing ln 1690-
lfOO ala 'imitatie-steenconatrugie ontworpeq.
..Al de deurkozijnen", zo .gaat het beotfk
verder, met de ornamenten daarboven
van gekleurd marmer te vertonen fd wi.
te schilderen of hot gekleurd marmer t«);
de deuren binnen en buiten te vlammen
(paliasander-imitatie) cte schoorsteenman
tel te hardstenen, zoals de krommer* zijn'"
De „doekramen boven de schoorsteen en
de beidf deuren links en rechts daarvan
moesten als (schijn)paneelwerk worden be
schilderd Ongetwijfeld in de geest van de
„bdkromngen van de ornamenten" Het
bruine afgeioogde plafond van thana moest
„met verschillende kleuren worden geverfd
en beschilderd worde* met panelen en» boa-
zingen"
De tegenwoordige burgemeesterskamer
toen Schepenkamer, werd ook geheel ge
schilderd. De kozUnen en architraven wer
den ate rood marmer, de lijst van de schoor
steen ala wit marmer geschilderd, conform
de marmeren steunen daaronder Ook hier
werden de doekramen in de schoorsteen
en boven de deuren, eveneenrhet plafond,
beschilderd met yakken en panelen. In het
gebeeldhouwde ovaal van dit plafond werd
in grauw een roos (windroos) geschilderd
Van het toenmalige meubilair werd de
advocaat- en procureurabank met de deur
tjes eveneens gevlamd.
Schilderij naar museum
De grote schilderij, die toen ln du ver
trek hing. wu het altaarstuk met de .ont
hoofding van de Apostel Jacobus door
Anthony Blocklsnt van Montfoort dat daar
in 1572 na dé verwijdering van de voor
werpen vafl Rooms Katholieke eredienst
vsn het st Jacobs-altaar (onder het door
Prins Willem I geschonken glas .de Tem
pelreiniging") uit de St Janskerk waa on
dergebracht Deze schilderij moest door
Roell worden schoongemaakt en de „.defec
ten" moesten worden gerepareerd Thans
maakt dit stuk deel uit van de verzameling
van het museum „Het Catharljna Gasthuis*1.
Het kamertje, bi] ons bekend als de
bodenkamer, werd in drie kleuren geschil
derd. zowel kozijnen, raam. als plafond.
De schoorsteenmantel werd wederom in
de kleur van zijn steunen uitgevoerd Ook
hier kwam boven de schouw en deuren en
in het plafond een geschilderd schUn-
paneelwerk.
De Vierschaar, het voorname vertrok met
zUn natuurstenen pilasters en vorstelijk
koofplafond, dat sedert 1693 door koperen
traliewerk, «amen gesteld als gevlochten
stengels met zonnebloemen (men zie hier
voor de hekken vin de Vsn Bevernirgh-
kapel ln de St Janskerk). door dc toe
hoorders van de rechtspraak kon woj-den
overzien vanuit het eerate Plein of Behe-
denhal, kreeg kozijnen en deuren a.li ge-
natuursteen daaronder, de gebeeldhouwde
lijst, koof en het horizontale deel elk een
andere (lichte) klgur.
De schoorsteen in het Officierskamertjf.
de toekomstige bodenkamer, rechts van dé
hoofdingang, kreeg de kleur van de na
tuurstenen consoles daaronder.
Burgerwacht lustte een pijpje
Het plafond van de ruimte voor de Bur
gerwacht. de toenmaals vrolUk-lichte voor
hal. waar men btj het betreden van het
stadhuis direct binnenstapte, moest .eerst
grondig worden afgeboend. „omdat hetrelvé
zeer berookt is Dit herinnert ons san de
bekende „cortegacrde (corps de garde)
schilderijen van onze 17de geuwse meesiera
met de rokende militairen. De Goudse
wacht hield blijkbaar ook van een pijpje
om de ttjd te., doden
In het midden van de 19e eeuw werd van
deze wachthal het westelijk deel met de
vensters afgenomen, zonder dat men zich
bekommerde om de fraaie natuurstenen
bogen in voor. en achterwand van de hal.
Zij werden eenvoudigweg gedeeltelijk door
de nieuwe scheidingsmuur afgedekt Tevens
werden tPen de prachtige bronzen hekken
uit de Vierschaarwand genomen. De ope
ningen werden gedicht en tweemaal twee
kleine nieuwe matglazen ovalen in belde
wanden gaven daarna enig licht
Een negentiende eeuws schemerduistere
brede gang ontstond daardoor Een sche
mer. die om zUn romantisch effect door
aommigen nog yordt bewonderd door de
doorkijk naar de lichte achterhal of Boven-
plem Men heeft bij de restauratie van de
voorgevel een tachtig jaar geleden getracht
deze donkerte te ondervangen door tn de
neo-gotiache voordeuren ruitjea te maken.
Hierdoor ging de „geslotenheid" van de
.entree te niet BU deze verbouw werd het
voorname plafond met verdiept gedeelte,
versierd met consoles, dat door de nieuwe
muur werd „doorsneden" in zijn geheel
overtimfperd op dezelfde manier ais in de
achterhal ia geaehied
Het bestek van 1743 schrijft voor. dat de
lfjat boveq de pilasters moest worden ge
schilderd ih de kleur van die van de Vier
schaar. de (Jeuren moesten eveneen# als
palissander worden gevlamd. Het plafond
moest worden „verdiept" door geschilderde
panelen.
Op 3 Dec. 1743 werd aan Roëll voor het
werk 500.van de aanneemsom van
f 730,— uitbetaald Men was zeer over
zijn werk tevreden, blijkens (je hem daar
boven toegekende 25.- als gratificatie.
G C. HELBERS.
