MERKWAARDIGE FIGUUR UIT
ROTTERDAMS ZAKENWERELD
VAN TABAGIE TOT
SIGARENWINKEL
HAAR EIGEN DOMEI
Miesjes grote avontuur
-Fahiohr, het verhaal van de
Christenvervolgingen
rcK-rSI
sr?..-"
Fa J. HIILLEMAN - GOUDA
MEISJE
JONGSTE BEDIENDE (manncL)
Gabriëla
SSS^-MSi X
IEN GÏZKWSHILPMIDDEL...
Opticien J. GRIT
Mjyss:
«TWe i«
Wedstrijdprogramma op a.s. Zondag
Voetbal
KLEINTJES
FORD ANGLIA en FORD PREFECT
Handbal
Korfbal
Veertig jaar geleden overleed
Lodewijk Pincoffs
VOOR LIEFHEBBERS
VAN DE HISTORIE
HET VERKEERSBOEKJE
VOOR DE JEUGD
Een huishouding besturen eist kennis
Nederland een groot tabaksverbruiker
DUISTER VERLEDEN
DM—VlunhMd Kraeh
U&t^PSV
"Ze*bi)v*—ZAG
Vriendschap—Hygiea
Hoofdklasse H«ren
DM—Olympi» O
Oiympl» H-MV
Niloc—Htllai
Quick—HGV
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COUBANT
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 19if
Onze bioscopen
ZoncUgtdientt doktoren
Vm Zaterdagmiddag l tot MiinrtKOdiMnd
uur zijn un*«i« .F**?
Krimtmrwuil: H F- J"*1*®,*
(tei. K 1S99—433> A Blom Krimpen a. d
Uaaei (t*. K lHtó—*Ki B Boomkeng te ICrtm-
STi.( d- Dek (tel H Ftma t«
"SZÏÏrï. 'T <f U n.1
G Koof (SUUoruwe# lil
Bergambacht
At».
I a. Jongeneel (teli M».
Oudcwsur Fotskroek- K.
HtMtrtfhl. uwhoihi -- - 7ZZZ'
Munnn# le Polsbtoe* <iel_ K 1SZ3
■ordreebt en Ni#«w#rk»rfca.*.
Westendorp te Moordrecht (tel. K im—
t)k: J P. Hoenevejd (tel
Weddtaxveen: J W.. H Helleman (tel- K 1MB
Zeventauiien en BleUwUk: J Tol te Btetswijk
Berateo krijgen namen. De raad
■adert D mad af 7 30 uur ter behandeling van
o-a een vooratel van B. en W. om alle
■traten en wegen een naam te geven en een
vooratel van B en W om met ingang van
1 October de electriciteiUprlj» met één cent
per kWh te verhogen.
Predikkeerten - Wed Herv Kerk uur
A% uekkerkerker. «M uur d« d. Haar
te Wadd-nxveen. U.tgetr Ne<1 Herv. Kerk
Ijl en M uur leeadlenst. Geref Kerk 11 «n
I N uur dj J. Plret
Berkenwoude
predikbeurten - Med Herv, Kerk 7 uur da
Lekkerkerker te Bergambacht Gerei Ga-
meen te 138 en 7 v-
I (1ÏL 1W-W'
Ammerstol
predik keur ten Wed Herv Kerk 18 uur
tl ds J 8 Th HugenholU Ned Herv.Evan-
1 geUaatte B-W uur de heer De Groot te Nieuw-
I Lekker land 9 38 uur lee*<l>«n»t
I (lonvrrMtie-avond E«per»nto
Reünie Theater. Een voornaam Romein
verklaart in het openbaar, in tijn testament
te hebben vastgelegd, dat bij fijn dood zijn
alavdh de vrijheid sullen krijgen Macht
hebbers d.e tn de groei ven het Christen
dom een gevaar sien voor hun posities, oe-
aeffen dat als die voorname Romein een
onnatuurlijke dood sterft, die slaven, die
Christenen rijn. <le moortf in de
■«.choven kan worden, cmdet zii iminnr*
«en motiet hehben. De moord wordt «e-
pleesd en de ««volken iijn ioel. de mkcllt-
hebbers heiden bedoeld. De b.«chutdl«lM
van de Ctin.len .laven
Cbriatenvervolgtnl op «role rebaal. Du ll
de kern van het filmverhaal en daaromheen
fa een liefdesverhaal*)* geweven
De film heeft enige mooie
vooral het fragment van de wref*lhhei»ng
van de officier Seo.iU.an.il
tegen het eind. wanneer d« ch"«'*° 1"jjjfj
Rhual rich in de arena tegen iwaardvech
Behouwhurg Woaceop- - Zij 1«^oude
worden tijdens haar jarenlange afwiifg
held. mear ♦oor haar bewonderaars
Zarah Leander gelijk gebleven
■tem is nog even donker, even omfloerst al*
in hear eerste films Zoals m haar vor»**
Wm. de rang van da Z«tM>«r rt»
nu het Meest te waarderen, pa liedje» en
schlagers van Michael Jarg. de
dirigent die m Duitsland n°I
«arrière afbreekt om rich «.heel to «akn
wilden aen ha.r dochter Andree. du
dorpje lusten mei .«reeuw t>ed'!'t« *»er8en
bi) een pleegmoeder to oM'»'™'4,ot
bakvis Het kind. dal hkar
tijk. kent. wil op eigen benen atkkn nu r.J
naar haar moeder terugmoet.
Gabriëla s hart trekt naar de muslak. al
gijn het de liedjes m de nachtclub. waar i)
.rnrpni verdient op een fles chem
*"X ?rS.t i^en. dat And,.. Leng
alleen ia geweest en een liefde van moeder
"ic'tïrTlt mogalttk Zo
weer naar haar club. brengt Bei Oabrie a
i«t alles «ut" en probeert haar verdriet te
vergeten Totdat die bemoederend#
haar huishoudsterha«r werken beloond
atat En ata Oabnela ringt ..Wenn dar mrr
O^tt wlir op brt karatlao.t m da club.
^Mrar dat kunnen zarah Leandtr. Orathe
w""r' vlr. Molnar an Si.gfrl.d Braurt
«'.r vartallan. Want
De lezing
zenuwstelaél
in het eaptranto over ..Het
gisteren op de conversatiep
ters moet verdedigen en tal van gewapende
onder het publiek, popelen van ongeduld
om ten gunste van de Christenen in t* grij
pen en wachten op het teken, dat Rhual
moet geven, maar op grond van tijn Chris
telijke principes niet wil geven, w er een
grote mate van spanning. Overigens echter
is de film zwak geënsceneerd en geregis
seerd Het blijft heel lang moeilijk de draad
van''het verhaal te vindon, de beelden wjn
erg verwarrend en hoewel men beseft dat
er twee elkaar vijandige partijen zijn. i»
het al heel lastig de ene of de andere te
onderkennen Dit is niet bevorderlijk voor
een blijvende aandacht en doet ook het
spel niet volkomen tot zijn recht komen,
hoewel toch ib verscheidene scenes Micnèle
Morgan. Michel Simon. Henri Vtdal. Mas
simo Grottl en Louis Saldu de gelegenheid
krijgen te tonen uitstekende karakter
acteurs te «ja. Voorts achiet dit Italiaans-
Franse product, bij zijn massale opzet, wel
wat tekort tn techniek, voornamelijk bij het
uitbeelden van het kwellen van de gevan
gen Christenen in de arena, wat daardoor
maar heel matig suggestief en aangrij-
pend is.
zenuwstelsel gisteren «p
avond van de Goudse afdeling van de Bond
van arbtiders-eaperantuten gehouden in
Het Blauwe Kruis had grote bcla"**t®1"
ling Het bleek, dat de terminologie bq
deze lezing de toehoorders niet vreemd
waa. gezien de vele vragen, die er werden
'^Volgende week worden door de afdeling
in een drietal zaken expositie.
geerd Op de Zaterdagmarkt van hed«"
er een kraampje met matertaai ter propage
ring van het gebruik van aaperanto
(Advertentie)
Daarom ia het van ton groot belang
dat U een^brü
Ka'n "'S'r'u
U een goed slaande, en prettig passende,
brtl te leveren
Korte Tieodeweg
(bat 10e bui» van 0"»4•■
Telefoon K llté—3i33.
Ook leverancier van brtllan voor Uw
ziekenfonds.
Doorbraak
Prof. Cordoni hypnotiieert
dieren in Thali*
Thalia Theater. In deze film worden
we geconfronteerd met het leven van de
Amerikaanse «oldaat die in PTormandi* de
invaaie forceerde Dikwijle helt zo'n film
over naar verheerlijking of naer overdrü-
ving van het sentiment Als tegenwicht
voegt men er dan een dosis zogenaamde
soldatenhumor aan toe an lamen ven
H Burgerlijke Stlnd
Geboren Alexend.r Antonlu... a. «en M
a schoonderwoerd en B. A. de Ruwe
Buiken HueUtraat 10: EdU*£^^lfl'e^dL.
T VuUk en M. M. van Vliet. Onder de
Boompje. 4. Adrlena. d. van W Ouweneel
en T Zwart. Gravin Jacobaatraat 17.
Jacques Mario z van M A. Tem» en J
Méhaut Ganfstraat M; J°ï£V!fa- Kon'wU-
den Engelss an J. P. van Oeest. Kon Wil-
helmlnaweg S04Marianne Willemina Louise,
d van C L. Westergaard en A C. J
Brauna. Graaf van Blpisstraat M». John
Willem, s. ven D C. GroenescheÖ en J C.
van Duuren. Achter de Kerk„7' n v
Ondertrouwd M HeU en P M C Ver*
burg S Vingerling en H. M. N. van ^ieuw-
poort; Z A. M v d. Kaa en C M M Ver-
wij. L. van Uunen en M A. Rietveld, 1L S.
A Dekker en A. M J. Steun. J A. A. de
Vries en J M Broekstra v_ d. Wal en
G W Huisman W B A- Venterlnk en H T
1 v d Bommen
Overleden Maria Helena van der Uan.
wed van Vt Kreeuwen 7® Jaar.
Poa^winnur»
Een kruiswoordpuzzle zonder zwarte
vakje» la aan ingewikkelde opgave Er ia
veal werk aan verbonden en zij vraagt
mear nadenken dan een gewone kruis-
woord-puzzle Maar velen hebben haar
toch kunnen oplossen
Winnaars zijn: Mevr A. de Bruin-
Vleggeeri. Dorpsstraat 4® te Moordrecht
/prijs van -) en Ph de Goede Eerste
Noorderstraat 67 en H -J. P. Questro
Fluwelensinge! 63 te Gouda (ieder 2.50)
De prözen kunnen «en ona bureau.
Markt 31. worden afgehaald of worden op
verzoek toegezonden.
Predikbeurten voor Zond»g
Ned Herv Gemeente Sint Jenriterk
(Achter de Kerk 3» 9 0* JL f**™
uur di J J Koning. Zaterdag M# vwrtn
Koorkrrk AuRnbgrbrrl 0^-
•tra.t 331 10 uur d. H M- CBtwm umj»
STk'Ün'g.^wCUutjn, Turfmkrkt MJ) 10
"rf!H«r.ormd.b IW-
«traat 12*) 10 30 uur de heer E. van Loenen.
Remonatr ^cref Gemeente (Ketzeratraat
HZ? t«. touur
^'oüd.K.fhobeke Kerk. (tn Luth.rw Kerkt
Gerei "ker^rTurfm«rkt M> 10 eb uur
*air.r»St irt fTurtm.,m M.t OU
*Ve^U~.eK|s.uSlUb .0 en
Chr "oe^ef' Kerk'fGouw» 1411 10 «n I uur
10 en 3 uur d# Joh v>n4w^.Ee"._arl,, 10
ttur Bijbellezing ds J I. van Wijck. Zater
dag 7 30 uur bidstond
Leger doe Hells (Turfmarkt lJU lO uur
HeiUglngsdiervsf «45 uur
kniTiaf Markt 7 30 uur verloMingaaamen-
komst. leidster kommandante Vlaa (oogat-
'"Kcrk^van* Jczua Christus van de Heiligen
der Laatite Dagen (Sbieringstr.at 49) 5 uur
^Goudae 'Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 7 30 uur de heer w P- Klooa (met
koortengi
Lasclub „Gouda"
Op de Jaarvergadering van de L»*gtub
„Gouda" bleek uit het verslag van de aecre_
taris. dat de club 81 leden teltDaar ge«i
candidaten waren gesteld, bleef het be
«tuur ongewijzigd De voorzitter de hm
p r V. d. Hammen bracht de leden dank
voor het vertrouwen enJhooplr*
komende jaar op aller medewerking te kun-
"Ttutake6 de' wmtercempagn* werd besloten
zo sDoedig mogelijk een excursie tei organi
seren- waarvoor een viertal laden hun me-
«ehouden over vragen op autogeen JMwe
*1Sé® pauze werd het woord verleehdaan
gA' r W Mijnbeek. die een praatje hteld
nver Vroegér waarin hu van zijn bev .n-
25i Ï3 b«. «ulbg.wl.-tn vertelde.
mening, dat men daarmtt op realistische
wijze de waarheid bcnaderk^Deze film
een eerlijke poging om het
soldaat In de moderne oorlog,
Men krijgt In de e««. gg
beeld ven de geweldige
aan de lending In Nnrr
voorafgaan Met origine!
dit verduidelijkt. Maar -.«i
verbijsterende, overweldige.
de oorlog i» de enkeling ni
mens in uniform U in dc
mens en geen robot. HUi bliji
z^jn menselijke zwakheden.
en ondeugden, zwoegt hij mee met zyn ran
ael en zijn baaooka. over de lage d-uinen
ven Normendië. over de velden en langs
de wegen naar St. Lö. waar de doorbraak
door het derde leger ven Patton komen
moet.
n, gesproken tekat la uitzonderlijk goed
7a wordt gespruiten door sergeant Pete
Be» „Niemand van on# ia Normandié door-
eelopen we kropen Wij namen Normandië
on onze buik en met onze nagels Ons doel
was niet Berlijn, maar de volgende heg
rwjor het realistisch en filmisch buiten
gewoon suggestief opgenomen beeld van
d- invasie loopt op het nevenplan de ver-
houding tussen kapitein Hale, de harde
commandént en zijn menselijker dwikende
untenant Mallory. met naast hem -de aer-
nell de onverstoorbare, de toevlucht
f,, moeilijke ogenblikken Mede door het
^1 van deze drie hoofdpersonen, ««t deze
ram ver uit boven de andere oorlogsfilm#
wanneer ons op den duur het gevoel be
kruipt van beklemm.ng en wanneer we
om afvragen- Hoe U het mogelijk, dat een
gen dergelijke beproeving kan door-
Ttlan dan i« dit het beste compliment, dat
we aan deze rolprent kunnen meegeven
In d# P»uze treedt op professor Cordoni.
taieaaat die vooral indruk maakte, door
h«.t feit' dat hU. in afwUking van anderen.
- hypnotiaeert. Daarna k'
Ah.nrl F.g-rsl mg
nypnottreerl Deern, «w.m de Me-
'rhl, ,,n de beurt. Eerel met ltcbemeltjk
Ef jiirt «n deerne ronder De beer Cordoni
eebtutkte voor lijn leelele demim.lr.tie de
m«r populelte meer minder julele neem
r.n oevjbometne in pUet. ven p.rehoe-
H„ aebruikte ais inductor een foto
"°Pd. iel kwam onder de Indruk ven de
^uiteten De men.er u-eerop profee«>r
VS^mLtOt optredin tnellelale hed ook
STÏSUmUW «n bel publiek.
Bodegraven
Boskoop
Goudee Rijpad weer open
Het Ooudee Huned. de v.nBoekom)
neer Alpoen d. Kitn le heretekl. en rel
a t Maandag veer voor het verkeer wor
den opengesteld.
Afdaling va» Wlt-Gala-Krais apgerUht.
Er la hitr opgericht een afdeling van o#
R K. Vereniging ..Het Wit-Gele-Kruia Ka
«en uiteenzetting door de voorzitter van het
comité van oprichting, over 'tdoel. de mo
gelijkheden en de noodzakelijkheid van een
zelfstandige afdeling, werd overgegaan vot
verkiezing van een bestuur Het bestuur be
staat uit de dames mevr Va. Vliet en mevr
Van Rijn en de heren A v d. Ploeg. A. J
Straver en A C Groenendijk.
BtoemearelUmg. Coöperatieve Vereniging
De Boakoopse Veiling. 21 September Rozen.
groötbL p. boa van 20 stuks Better Tm)«
1.90—2.40. Butterfly 1 10—1 40. Roaalandta 90
—1.49. Duisburg 1.70—2.20. Hediey 1.20—2.40.
Vierlanden 10O-1J0; Gemengde rozen 40-
60; Polyantharozen p bos van 10 stuks; Pi-
noccheo 90—85: Ingar Ohlson 33. Sweetheart
60—90. Else Poulsen 42—30; Ellen Poulaen
32—38 Diversen, p. 10 «tuks: Helianthua 13
—22; idem September wit 1219; idem geel
26; idem gemengd 20—32; Pernettya met rue
bes per stuk 93—100.
Nieuw schoolhoofd. In de plaats van de
heer J. v. Maanen. die naar Rü#»an var-
trok is tot hoofd van de Chr. achool in de
buurtschap de Meije benoemd de heer H.
Mendrie 1e Schevenmgen.
prcdlkkaurtea. - Ned Horvv Kerk W uur
ds Jac vermaas S uui ds Joh. Ver-wellus -
Geref Kerk l« en uui da Haitvett. Geret
kerk (art. Ji K O l« en J uur ds Joh Dam
Geref Gemeente 18 en uur leaad.enst,
Ev Luth K.eik uur ds J J F HFrtmann
V u Cvang Gemoerhe 18 en 7 uur de heer Jb
Klein-Haneveld.
HeJtendorp
Bas contra aato. Gistermorgen reed in
de gevaarlijke bocht nabij de villa van de
heer Van der Voo een autobua uit Gouda,
die DUW -arbeiders vervoerde tegen een
vrachtauto uit Oudewater De chauffeurs
zogen elkaar te laat Ondanks krachtig rem
men botsten de wagens met een klap tegen
elkaar Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor De schade is groot
B«i*erltJke Stand Geboren Clasina
Pctronella. d. v. J. S. Groeneveld en van M
Vermeer.
Predikbeurt. - Nod Horv Kork I SO uur da
Boer te
Haastrecht
predik keur tag. - Nod. Horv Kork 14 uur ds
,W de Voogd van der gtraaten Nod- Herv
Evangelisatie 30 en 38 uur de heer G
pater Ger«f Kork 18 on uur da U aan
Urk.
Moerkapelle
Predikbeurten. Ned. Horv. Kerk 9 30 on
ff uur d» P ZüJstre. Geref. Gemeente
9 30 2 en 8.30 uur da W. de Wit
Afscheid da ZUittra. - Da P? Zuletra
hoopt Zondag 21 October afscheid te nemen
van de Ned Herv. Gemeente, alhier.
Moordrecht
De Gevleugelde Vrienden. De postduiven
vereniging De Gevleugelde Vrienden hield
een wedvlucht uit Vilvoorde 119 km. Loa
7 30 uur. eerste duif 9 09 48, laatste 9 24 20
Uitslag J Vermeer 1 2 9 14 18. C. Alphe-
naar 3 ff 13 13: W de Wit 4 8. O. de Bruin
5 P Geleedts 7; Joh Multem 10; J van
Ardenne ii P van Twlgt 12 18: A. J- H
Multem 17; Th. Pieterae 19.
Predikbeurten. Ne<l Herv Kerk 18
da P A Sispei t. - Ned Harv. Evenaelisette
18 en S M uur de heer M van Tetjlmgen ta
Leiden - Geref Kerk 18 en S M uur da D P
Kalkman. Oud Geref Gemeente 18 en 4 uur
MMrat. r l K Kerk 7.M en 18 uur Heilige
Mie uur Lof
Jubilaris. Donderdag herdacht de heer
Joh. Kerver dat hij vtjt en twintig jaar ala
electromonteur tn dienat der gemeente-
licht bedrijven was. Hem ts een hartelijk*
huldiging ten deel gevallen.
Botmi 1931. De verkoopactie van de Fe
deratie van Middenstandeverenigingen, die
gevoerd zal worden onder de naam Bovemat
1951. begint vaste vorm ean te nemen Ge
durende deze actie, die duurt van 8 October
t m 5 December, zullen de deelnemende
winkeliers voor elke bestede gulden een
genummerde bon verstrekken- Hierop wor
den prijzen verloot.
Nieuwe vuilnisemmers? Vrijdag komt de
raad dezer gemeente in openbare vergade-
g bijeen. Aaft de orde komen een voor-
inzake de levering van gas aan de ge-
eenie Waddinxveen en voorstellen tot het
invoeren van uniforme vuilnisemmers en
it het heffen van reinigingarechten
Vredlkbeurten. - Ned Herv Kerk >38 en
18 38 Uur ds G C Tromp «38 uur d« Chr v
l.eede te Hazerswoude Geref Kerk M
en i uur ds Boer te Ewartbroek. Ohr Geref
Kerk M en 4 uur ds P J de Bruyn -
Remonst. Kerk l# 38 jut ds Kleyn te Utrecht
Geref Gemeente 38 en I uur leeadienst
Ouderkerk a. d. IJssel
Predikbeurten. Ned. Herv Kerk >M en
38 uur da A. J. Timmer (8 38 uur Doopsbe-
dierdng). WUkgebouw Lagewea 9 38 en I M
uur de hëer A de Redelijkheid - Geref. Kerk
M cn 8 IS uur da C A. Vreugdenhll.
Bseuwijk
Voor beroep bedankl Ds A Basrs.
Ned Herv predikant te Sluipwijk, heeft ook
voor het beroep naer Stad aan 't Haring
vliet bedankl
..Crescendo' concerteerde. Donder
dagavond gaf de muziekverep. grtg ..Cres
cendo". onder leiding van haar directeur
de heer Oskam een concert" op het Dorp
Er waa weinig beJsmgstelling, doordat er
niet voldoende bekendheid aan waa ge
geven De muziek werd keurig uitgevoerd.
Jammer ia het dat het publiek - vooral de
jeugd nog moet leren, om tijdens de mu
ziek. «til te atHan. want door het rumoer
gtng veel ven de muziek verloren
Veer de reta. Tot op heden zijn op de
secretarie dit l««r 38 bewijzen van Neder
landerschap afgegeven.
predikbeurten. Ned Herv Kerk 1.38 uur
ds A Beert- 8 M uur de heer D Stolk te Berg-
ambacht N«d Herv Kerk Sluipwijk 18 u«*
de heer D. geolk te Bergambacht 38 uu.
A Basra - Geref Kerk tl en uur da J
Kaptetjn
«ni Damea te Klaas»
Eerste KJa»»»
AOOVV-De Volewücker»
DWS-velocitas
Trina—EDO
GVAV—ensch Boys
TheoleHaarlem
B vs V—Leeuwarden
DOS— At-hllle»
A|ax—Sneek
*t*H—Wageningen
Enschede—Ooeterparker#
VitesseBlauw Wit
Be Q tick—Zwolse Boy»
C: RBC-DHC
BW—NAC
Juliana—Eindhoven
Sittardia—ADO
SVV—Willem II
MVV— BteUerhelde
Quick—TeiJenoord
p: Emma—Cbevremont
NaadNEC
S parts—Xet xea
PSV—HDVS
IBS—Maurltg
t-imburala—VVv
Lonas—Brabantia
WEST I
Tweadt Klasse
osv-zrc
ATC—Baarn
H elder—westfrisf*
Alcm Vtctrlx—Stormvogels
B DWV—De gpartaan
UVV-KPC
ZVV—Schoten
Volendam—HRC
De Kennemet»—Zeeburgta
WEST II
Tweede Klaeae
Tortuna—RFC
CW—Vi lenden *c hear
EBOH-HW
ONA—Velox
Neptunus—DFC
B ovei maae—Quick
•Jnltae—Coel
5cheven(nsen—Gouda
UV8Fluks
VUC—Leerdam
Derde Klasse
n: Rllswijk-Vios
BI Zwart-ïTYBB
Archipel—RK A VV
BMT-Roodenburg
H v Kill —De Postduiven
HPSVHHlegom
B zandv meeuwen—Exc '3t
GDA—woerden v
Laakkw WP
Mohen—LPC
I .eon ida»—W assens ar
we*terkw»rtier—HBC
C~ HOV-De Hollandiaan
DCV—Hillealuis
Plekkee—VDL
Papendrecht—Spartaan 38
Olympla—SVW
D: BEC—Dubbeldam
L.SV—DHZ
Sltkkerveer—DCL
De Musschen—Schoonhoven
VOC—The Rising Hope
SUedrecht—Moordrecht
Vierde Klasse
A: Warmtinda-Wilhelmus
THBTeylmgen
Concordia (Hi-Lugdunum
5JC—ASC
Houwkoop—DCO
Liaae—Oraaf W Il-VAC
B: Blod—Cromvllat
Celerlta»—8VH
Delft—s' Gravenzande
Duno—Spoorwljk
Rs vs—Naaldwijk
Hilleaei sbera-Msasstraat
C: westlandla-BTC
DHL—Zwart Blauw
Het Noorden—VDV
RVO—'Texas
OHveo—Tranavalia
Quick Steps—DDC
D: DVC—Te Wtrve
Belvedere—Concordia fo»
HDV-GSV
Tonegido—»t. volharden
Kranenbura—PDK
DRL—Lenig en Snel
E: Gouderak—Waddmxveen
Oudewater—Stolwijk
Ammerst gv-MoercapeUa
DSO-Alphia
Haastrecht-Unio
V EP—Meerburg
f: SMV-WRW
HWD-FSV Pretoria
OVV—poortugaal
Aeotue— Zwerver#
Dtndua—Martlnlt
EDS-DZ8
O: VND—Dtrksland
PFC-RDM
Nado V—Nieuwenhuitan
DEH-Uraus
He I Ie voe tal ula—CKC
Hermandad—Hlon
H: RCOO SS
Bolnes—Alblasstrdam
M er wede—SAW
Gravendeel—etrtjen
Gelukvogela—l-ekkerkerk
Hardlnxveld-Zwundrecht
Damea te Klasse
Animo—A HC '38
DIOS—Athene
Duindlgt—Tumluat
HMS-DWS
Dames Ze Klasse
De Meeuwen—ESDO
CWPSportvraugd
WIK-HV 38
Hellaa—Hlon
AD—Dynemo
DHB—Gona
Wlnga—Excelsior
Phoeiux—Vlrea C.
Heren le Klasse
CWP—Animo
DWSHer mes
Dynamo—HVL
Olympia—Turnluit
Heren ze Kitste
Gona—Phoenix
Eado—Wilton F.
Snelwiek—De Meeuwen
Vodo SC-WIK
Roda—Excelsior
HV '38—SOS
-Virea «t C.
Donar-
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Trammelant om de
coloradokever
3 een Augustusdag trol de 49-Jange
bouwer F. K. te Zevenhuizen op zijn
irdappeiiand aan de Kmbbelweg zijn zwg_
ger P. Roos aan. die daar tn zijn kwaliteit
va& ambtenaar bij de Plantenziektenkundige
Dienat te Wageningen de planten op colo
radokevers controleerde. Daar K. met zijn
zwager weinig relaties onderhoudt, zag hu
in d* contróle min of meer plagerij Hij
vertelde zijn zwager, dat deze op het land
niets te maken had. omdat ,er geen colorado-
kevara waren Waarop Roos hem mededeel
de. dat hij er juut twee gevonden had en
de landbouwer dus met ernst aanraadde
de planten opnieuw te„ beapuitèn.
Het ene onvriendelijke woord volgde
daarop na het andere, waarop K. zijn zwa
ger aanried zo apoedig mogelijk zijn akker
te verlaten en naar huia te gaan. onder
de bijvoeging dat hij nog wel eena zou «pui
ten. Toen Roos daaraan geen gevolg wilde
geven, zou K zijn zwager een stomp tegen
de borat hebben gegeven, zodat da contro
leur achterover gevallen waa over een hoop
aardappelloof.
Verdachte had zich te verantwoorden
voor de politierechter te Rotterdam. HU
zeide. dat hier zijns inziena plagerij In het
spel was geweest HU had zijn zwager geen
Uin,. 4— ««««ir«n nmrlat hn
spel waa gewecsi. mj uau «.w«»»«
duw, doch een duwtje gegeven omdat hij
ontatemd was. dat dit familielid kwam con
troleren. terwijl hij zag. dat de landbouwer
bezig was hooi te drogen te leggen van twee
hooibergen, waarin daags ,te voren brand
vragen vertelde
y de boeren in de om-
Öudewater
Opbrengst collecte. De collecte ten
bate van Kath. Thuisfront heeft 118 op
gebracht. t
predikbeurten. Ned. Herv Kerk'M en
38 uur «la A de Leeuw te Boskoop. Gei af
Kerk 9 M en M uur da J L Wielenga Ver.
van VrUx Hervormden 18 M uur ds D Vroeg-
indeweU te Krimp en» d Utsel. Oud Kath.
Kerk 14.19 uur Hoogmis.
Schoonhoven
In Oostenrijk even goed tbuli.
De chauffeur Willem van Vliet is een ge
waardeerde figuur in het touringcarbedrljf
V.A.V.O. Dit is hém getoond toen hij gister
middag z'n auto van da 50ste buitenlandse
reis in dit seizoen voor de garage zette
Hem werd een ruiker van vijftig witte an
jers namens de V.A.V.O aangeboden. Het
aantal vrienden die hU tijden# deze reizen
heeft gemaakt ia even talrijk aU de afstan
den dia hij steeds in de nacht heeft gereden
naar Oostenrijk. Zwitserland en de Riviéra.
Ala blijk van waardering werd hem namens
de directie een cadeau aangeboden, terwijl
..Tavenu" 'a avonds «en serenade bracht.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 10 en
a uur da J. v. d Heuvel Ned. Herv.
Minderheidsgroep (in zaai Muylwfjk); 10 40
uur da Broera te Amsterdam. Remonatr.
Geref Gemeente: 10.30 uur «ia A H Haen-
tje* te Baarn Geref. Kerk 10 en ff uur
da W J. de Ruiter
Bnrgerltyke Stand. Geboren Wllhel-
mina. d v» J G Saveur en K Molenaar.
Ondertrouwd P. Nienhuia. 27 en G. A. M
Straver. 25 j. J. Vonk. 28 en M J Welp.
28 jaar.
Getrouwd; F. A. van den Ban. 29 en J H
aaaechieter. 23 J. T. de Ruiter, 22 en J. J
van der Horst. 21 J; A. de Brutjn. 33 en
L. den Beaten 28 Jaar.
Overleden L. de Bruün. 45 Jaar. echtge
noot van A. Vonk.
had gewoed
Op desbetreffende
tuige Roos dat hij MJ w«i«m *««-
Ïeving vari Zevenhuizen niet bepaald wel-
om was zy wlaten, dat hij zich van boe
renknecht. na het afleggen van het daar
voor vereiste examen, had bekwaamd tot
controleur by de PlantenzlektenkuKdige
Dienst Get zag er broodnijd in. Men
werkte hem zo mogelijk tegen. Waarop de
officier er zijn verwondering over uitsprak,
dat de dienst hem niet uit deze streek naar
elders overplaatste
Verd K werd conform de eis ver
oordeeld tot f lt> boete, «ubaidiair 5 dagen
hechtenis
Winkelweek. De Middenstandavercniging
houdt van 20—27 October een winkelweek
Voor de kinderen zal er een ballonwedatrijd
zijn op 25 October.
Gevonden voorwerpen. Gevonden- Brood
zak. duimstok, ceintuur van regenjas, zeil
doektas van flets, damestasje, ceintuur,
voetsteun van rijwiel, padvmderariem.
Amerikaanse kleppet. porlemonnate met
inhoud, dameshorloge, armbandje.
Burgerlijke Stand. Geboren Andriea.
van J. Stam en A. Stuivenberg.
Ondertrouwd T Kortlever 24 te Capalla
de LJssel en J. de Jong 18 Jaar; A. Hoo-
gendijk 26 te Ouderkerk a. d. IJssel en'W.
T Koole 23 Jaar. W Vu 23 te Zevenhulzen
en J W Reym 22 Jaar
Overleden M. Vente 42 jaar; C. M. J.
Lefeber 54 Jaar. echtg. van H Augustijn.
Krijgt ..Klein Hitland" straon? De bur
gemeester heeft de leden van de gemeen
teraad opgeroepen tegen Dinsdag 7 uur.
De agenda vermeldt o.a een voorstel van
B. en W tot electrificatie van „Klein Hit
land".
In kanaal gekanteld. Doordat een vracht
auto. geladen met groente en fruit, aan da
Ringdijk in de berm terecht kwam. kan
telde hij in het kanaal. De chauffeur wist
zich in veiligheid te brengen. Groente en
fruit gingen verloren
Kinderkoor opgericht. In de Geref. Kerk
werd de eergte uitvoering gegeven van de
Chr. gemengde zangvereniging Deo Conte-
mus, waaraan ook het meujeekoor mee
werkte De avond had ten doel fn contact
met de ouders te komen en tot de oprichting
van een kinderkoor te komen.
praeikbeurtcn. - Ned Herv Kerk 4 uur «H
pott »e Botterdam; 14 4$ en 4 38 uur ds J J-
Timmsr - Geref Kerk 18 en 4 uur ds W v.jh
Kerk Oa»el Gemeenta 9 34 en 3 M uur le#»»
dienst
Gouderak
predikbeurten. - N#d Herv Kerk 30 uur
de heer A J Dekker fe Alphéh s d Rijn.
km uur ds S Bijl ta Krimpen a. d- Ueeal
Stolwijk
De Blauwe Doffer De postduivenver
eniging De Blauwe Doffer hield een wed
vlucht uit Vilvoorde. 120 km Lo» 7.30 uur.
eerste duif 9.1143 laatste 9.221» Uitalag
D Mastenbroek 1. 2. 6 D Vermeulen 3. B
Schmidt 4, 13. Joh Sleeuwenhoek 3. 7. 12;
D Verwelj 8. 9, A v d. Heuvel 10; J. Zul-
dervliet 11. 14. W Scheer 15.
Predikbeurten. - Ned H*rv. Kerk t* uur
di J. Eikema 7 uur da J v. d Heuvel ta
««Zoonhoven - Ned Herv Evangelisatie IM
en 7 uur de heer Vlwer te Maarden Geref
Gemeente 9 38 en 4 38 uur leeedlenat
WONINCRUIL
Rotterdam-Go t»<J
A.ngeb hWlt ,1Jlmm
en euite, keuken eiV^warandc
in R'd«m-Z.. nieuwbouw l
tegen w««iag. ongev zelfde
ruimte, niauwb ben huls te
Gouda. Br No #031. Bureau
van d» Blad.
Maximum «Irie regels 58 ets..
Met brieven ontler nummer
8» cent. Kleintjes worden alt-
sluitend geplaatst kil vooruit
betaling-
Otticial Ford Dealer
de aangewezen auto's voor de reiziger
Lange levensduur, daarbij goedkoop in aan
schaffing en per k.m. het goedkoopst*
Orgel gevr. Schrift aanbod m
omaehr en prijs aan L. v. N
Gulnéa 186 bis A. Utrecht
Woolngrull Wie r mtjn toege
wezen nwb. bovenwKievit
straat. voor kleinere won
Onder de Boompjes 88
Te koop goed onderhouden
haardkachel Bloemendaalse-
weg iê
Hotel „De Zalm
vraagt voor dfrect.
vorige, een
Markt 34, Gouda
wegene huwelijk van h*t
Te koop 2 Keulse mmaakpot
ten Bloemendaalaeweg 33
voor de afwas en bet achoonhouden van de keukan
Leeftijd min 18 jaar Hoog loon
Aanmelden tuaaen 8 en 7 uur avond#
Coupeuse heeft nog tijd om
enige meisjes knip- en naai
les te geven. Br no 3#I7. Bur
van dit Blad.
Hoofdklasse Damea
Kracht
ZUID-BOLLAND
Eerste Klasse
Ona Eibernest—Het Zuiden
Gy m nasi asten- n ukt
Spangen—Vicua Orient)»
Tweede Klaaae
Dee toe—Achilles
A: Dee tos l-Raaenboog
Quick—OSCR
Ons Eibernest 9— Dee toe 3
Velox—Olymplaan
B: Spangen 3-Vtcua Or I
Actief—H8V
De AlgemeneGymn. j
Ready—Die Haghe
Derde Klasse
A: Merwede—Phoenix
De Raven—ODO
Het Zu:den 3—Quick 3
SperwersDaetoa 9
B: TOV—Hou Stand
Dt Overkantere—Succes
zwerven 3—Deetoa 4
Blauw Wit—Ona Eibernest 3
C: Poortugaal—Actief 3
ALO—Dte Haghe I
Schiedam—HKV 3
HSV s—Olyauaaii
D: Het Zuiden 4—Zuiderkw
HKV 9—Wlon
Achilles 2Gymnasiasten 3
Eureka—Sperwers 3
vierde Klaas#
Eureka—Sperwers 2
Chariots—D-
Rowmbur»
Te koop groene mantel, m 42.
f34 Te bevr. Mlddeltandi-
atraat i«. na 7 igur
Te koop jongensfiets m. verl
leeftijd i3-14 J Boekenberg-
straat
Aangeb mod. 3 kamer flat m
badcet
vrije w
Uivcrplptn 11*
i fêteer. Gevr kl
lefst Gouda of om*
mijn mooie woning K
v - en achtertuin, ruim
uitzicht voor w, C stad Br
no. 3*41. Bur, van dit Blad
Te koop dreaaolr. theemeubel.
3 fauteuils. 4 stoelen. In pr at
ook afzonderlijk Westhaven ts
s sa uur.
Te koop: haard. Oostheven te
Bra
dag
Bureau
Op handelskantoor wordt voor spoe
dige indiensttreding gevraagd: een
Brieven onder No. 9037. Bur v d. Blad.
Te koop: eiken 2-p. led. m.
toebehnachtkastje weakast.
l-p. led. m. spiraal Or. floris-
I*. Maandagav na 4 uur
Te koop klndertedlkantje In
at. Lange Ttendeweg 34
koop goed onderh. crème
kinderwagen f48- nw heren
pantalon m 44. f 18-. U
Dwarsstraat
Te koop haardkachel f39u-
s-Oravenbr.weg F4i, Reeuwljk
Te koop: good onderh. step op
luchtbanden Ridder van Ca««-
Te koop: el'ec kacheltje, nw
pr f 15- Te bevr: Z. Derdi
Kade 31. na 7 uur
B z a late monteur, deagew
chauffeur-monteur bekend m.
alle voorkomende reparatie.
Br. iso. 3051. Bur- v d. Blad.
Vari.: Dameapolshorloge. Teg
beloning terug te bez S. J v
IJsseldljk. De Xe Reljleen
- Te r. eanfelM zonnig bovenh
Jong echtp.. X kind waarvan K. A.. bev.. k»nl®r ^nk'"n
de vrouw gen Is te helpen in ken, 4 slaapk.. bijkeuken en
de hulsh.. zoekt kamers Br schuur, v w m tuin. geen
Bur. van dit Blad |K. A Br no 3*2. Bur
I jongens winter jas. Te koop Chevrolet 714. alles
leeftijd 1( jaar. Turfslngel #9 |i.g st. belastlngk e^ nunjmer
aanw ra. nsi«i«m
van
koop:
l il smid-bankwerker, geen Vog«4pleln 11.
hoefbesl wel kachefwerk Br -
no. 3447. Bur van dit Blad T- w~"' Mrf
T' okrïï!i.ri"o™ï~ï.h"ÏÏ »~.P el.rni.len «h~r-
Te koop verfapuli cornpreaaor
f m.-. Te bevr Zoutmanaweg
E. 9i. Reeuwljk. briig
Te koop 3 kindermantels, lit.
t-It J.. z^.a.n. WÜdstraat 9.
Stolwijk.
Te koop JierenriJwtel. ff»mes-
rljwtel Graaf van Blolsatraat T.
Te koop accordeon. Ital-
rijer. 1» baas., met registeren
spotpr 39* - Groene-
Te koop: tafelboormach- auto
ped op l banden, wasketel,
tulnameublement Molenweri
no 19. telefoon Mlt
Judo -
privéleasen
ie tot
Rmtennurg i— wion i
Ona Huis—De Overkantore 3 „Ons Genoegen
oun
yEERTfG JAAR GELEDEN 28 SEPTEMBER 1911 atierf op ho0c Idfftyd in
Amerika een man, die tn het begin uan zyn loopbaan te Rotterdam buitensporig
ia bewierookt «n verafgood, doch na zyn val ran alle kanten vs verguisd en met
Smaad overladen Lodewyk Pmcofft. De man pon une men later meende, dat hy
Rotterdam tot grootheid l\ad gebracht, de grote ideahat, die, toen hij door het
noodlot werd vervolgd, ten etndc zyn plannen in het belang ran Rotterdam te doen
glagen. zyn toevlucht nam tot onregelmatigheden. De man, die, wanneer hy toat
meer reine had gehad in plaats van de weggelopen bankroetier, in de geschiedenis
t>an Rotterdam de grote toeldoener zou zyn gé bleven!
Immigrant, die succes had
IN 1800 VESTIGDE zich t* Rotterdam eer.
uit Marksch Frledland ln West-Pruisen
afkomstige Duitse Jsrailie». Deze Iromi-
Ïrant. Pincoffs geheten, richtte er een
iterijkantoor en tevcna een manufacturen
zaak op. Hij -schijnt in dete zaken succes
te hebben gehad, want reeds in 1839 woont
hij in een pand aan de Zuidblaak en houdt
drie dienstboden
Zijn zoon Lodewijk kreeg een goede op
voeding en ging geruime tijd in de leer bi>
grote handelszaken te Londen en te Ant
werpen. In 1649 vestigde hij zich te Rotter
dam, waar hy nog m hetzelfde jaar met
gijn neef en zwager Henri Polak Kerdijki
(«lie zich later alleen Kerdtjk noemde) de
firma Kardgk 4c Pincoffs stichtte, welke
handel dreef in meekrap, indigo en aan
verwante artikelen. Ten gevolge van de
concurrentie der Duitse caniïinekleurstoffen
fingen de zaken niet al te bést ep Ptncottg,
dia slacht» voor grote zaken voelde, kwam
op het idee een Afrikaanse zaak te be
ginnen.
In 1857 begon de firma op bescheiden
scheel een "handel aan de mond van de
Congo, welke handel zich langzamerhand
ontwikkelde vyf Jaar later werden enige
personen, onder wie mr Marten Mees. voor
430 000 commanditaire geldschieters. In
1M9 werd de Afnkaansche Handelsvereeni-
ging (A.H.V l opgericht, waarvan de boven
genoemde geldschieters commissaris wer
den Deze zaak. die met een groot kapitaal
warkte. ontwikkelde zich gedurende de tien
Jaren van haar beslaan tot een voor die
dagen zeer belangrijke onderneming
Handelsman-politicus
Plncotta wet een groot men In de haven
stad aan da Maas en hat duurde niet lang
of hij begon zich met de politiek te be
moeien. Sedert 1824 waa het de gewoonte
dat m de Rotterdamse Gemeenteraad één
Israëliet ward gekozen en toen in 1850 diens
iptel door het overlijden van Daniel Mozea
Ezechiels vacant was. werd de toen 34-
Jarige Lodewijk Pincoffs tot gemeonteraada-
lid gekozen
In de loop der Jaren ontstond een hjechte
vriendschapsband tussen Pincoffs en mr M
Mees. die zich niet slechts tot het zakelijke
beperkte Beide mannen waren liberaal en
overtuigd» voorstanders van de vrijhandel
Beiden hadden een onbeperkt vertrouwen
in de toekomst van Rotterdam en popelden
van begeerde de stad tot grotere bloei te
brengen
Een jaar na de oprichting van de Rotter-
damsche Bank lp 1863. werd Plncoffa daar
van commissaris Bij de oprichting van de
Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart
maatschappij in 1873 werd Pincoffs ook daar
commissaris. Ter gelegenheid van het 25-
Jarlg regeringsjubileum van Koning Willam
III ln 1874 overhandigde deze vorst per-
soonlyk aan de voorzitter van het feest
comité, Pincoffa, het commandeurakruis van
de Eikenkroon. Op velerlei cultureel en
philantropisch gebied verleende Pincoffs
«Un medewerking
Gróót waa Pincoffs' Invloed in Rotterdam.
De toen «eer populaire Rotterdamse burge
meester Van Vollenhoven w#s gewoon
'a morgens op weg naar bet stadhui» eeral
oven aan te lopen bfj Pincoffa, die daardoor
Invloed kon uitoefenen op allerlei belang
rijke aaken.
Nadat Pincoffa' belangstelling was ge
wekt voor de plannen, die zijn vriend mr M
Mees had ten aanzien van de stadsuitbrei
ding in de richting van Feijenoord. spande
hy zich er onmiddellijk voor en het duurde
niet lang of hij had de leiding In handen
en richtte de op grootse schaal opgezëtte
Rotterdamse he .Haadeisvereeniging op.
De zaken lopen mis
TN HANDELSKRINGEN binnen en bulten
Rotterdam begon men te twyfelen aan de
soliditeit van Pincoffa' zaken, met name de
„Afrikaanse" vertrouwde men niet. De
commissarissen drongen er op aan de zaken
ln te krimpen, maar de directie wiat hen
met een kluitje ln het riet te sturen d«x>r
er op te wijzen, dat de vraag om goederen
van de agenten zó sterk waa, dat het on
verantwoordelijk zou zijn er niet aap, je
voldoen Grote zorg baarde het enorme be
drag, dat aan credietbrleven in omloop waa
aan de commissarissen Zy drongen er op
aan de .voorschotten ln de vorm van ere-»
dietpapier opgenomen welke credleten
Ineens opgezegd konden worden te con
to)) deren door uitbreiding van het kapitaal
of het uitschrijven van obligatieleningen:'
Dit gebeurde en In Augustus 1877 werd
bet kapitaal met ƒ8.245.9** uitgebreid, bo
vendien wist men Prins Hendrik der Ne
derlanden pver te halen het erevooraltter-
schap der maatschsppU te aanvaarden.
Een circulair», verspreid om deelneming
ln het vergrootte aan<l*lenkapitaal aan te
bevelen, was door de Prina z*lf onderte
kend. In weerwil van dit alles stond de
maatfchappij er slecht voor.
De catastrophe
pN 10 MEI 1879 kwam de catastrophe. Na
de vergadering van de Rotterdamsche
Handelsvereeniftng op 10 Mei 1879 verklaar
de Pincoffs «lat het kapitaal der A.H.V. ver
loren waa en dat dit bedekt waa door valse
boekingen en balansen. Wel stelde Pincoffa
voor 1.600 000 in te brengen. gedeelteUJk
als gift. gedeeltelijk als renteloos voorschot
hem dodr familie en vrienden toegezegd,
alsmede 2 2'millloen aandelen, hetgeen
kapitaalreductie mogelijk maakte, het
Gocht niet baten. Het vertrouwen tn zyn
idfng was geschokt.
De president van de Nederlandsche Bank
en verscheidene andere vooraanstaande
personen uit het bankwezen achtten het
slechts mogelijk, dat enige grote crediteuren
afstand zouden doen van hun vorderingen.
terwyi de familie en kennissen van Pincoffa
en Kerdijk afstand zouden moeten doen van
hun aandelen. Men wil«Je niet overijld te
werk gaan en de taak geleidelijk afwikke
len. waardoor een faillissement zou kunnen
worden voorkomen Aan de Afrikaanse
„Kust" mocht van de moeilijkheden te Rot
terdam niets bekend worden, waarom men
het nodig oordeelde de taak atlpt geheim
te houden.
14 Mel 1179 werd een dies aler In Rotter
dams geschiedenis. In de middaguren waa
Pincoffa. die waarschijnlijk de grond onder
zijn voeten te heet voelde worden, met i|Jn
gestn verdwenen. Juiat teen de trein naar
België sou vertrekken kwam Pincoffa met
«dn grzin het perron op en de stationschef
hield de trein even op voor de grote aaken
man en Eerate Kamerlid, groette hem eer
biedig en Pinrqffa had de plaat ge
poetst. Zijn compagnon Kerdfjk vluchtte
eveneens naar België, deed «laar aelfa egn
poging tot iclfmoord. maar werd later uit
geleverd.
De krach van Pincoffa had voor valen
in de atad aan d« Maaa onaangename ge
volgen. De gevolgen van zijn val bleken
véél groter dan men had durven vtrmw-
den. Rotterdam had Ineens zUn commercieel
vertrouwen verloren.
Tel van brochures en krantenartikelen,
vele caricaturen en spotliederen, die >naar
aanleiding van het gebeurde verschenen,
bewezen hoezeer Pincoffs' daden het volk
in brede lagen in beroering had gebracht
Door da Hoge Raad werd een strafvervol
ging ingesteld tegen Pincoffs en KerdUk
wegens valsheid tn geschriften van koop
handel 54 maal gepleegd'en wegens be
drieglijke bankbreuk
Pincoffs werd hij verstek tot 9 Jaar. Ktr-
dijk tot 2 Jaar. gevapgeniastraf veroordeeld.
Het bleef en blijft een raadsel, hoe een
man ala Pincoffa geheel Rotterdam door
zijn persoonlijkheid wiat te biologeren. Da
politieke tegenstanders van de liberalen,
wier vertegenwoordiger Pincoffs was. na
men de gelegenheid te baat om de slag. die
de liberalen trof. uit te buiten.
L. Pincoffa.
De vlucht
Van België vertrok Pincoffa per schip
naar Liverpool, Een poging hem in En-
gelaqd te arresteren faalde Voor zichzelf,
zijn vrouw en drie zoon» kocht hy onder
zijn eigen naam drie passagebiljetten aan
het kantoor van de White Star Line. De
tectives. die, naar men beweerde, omge
kocht waren, hadden hem op Engelse bo
dem nog kunnert arresteren, maar de vogel
was gevlogen voordat zij handelend konden
optreden. Pincoffs ging naar Amerika, met
welk land Nederland geen uitlevering»-
tractaat had. zodat hy ongehinderd kon ont
snappen.
28 September 1911 bliea Pincoffs op
hoge leeftijd ln zyn nieuwe vaderland zyn
laatste adem uit
Voor uitvoerige bijzonderheden raadplege
men mr W. C Mees' ..Man van de Daad"
waaraan het hier medegedeelde grotendeels
la ontleend.
Na zyn val bezochtan hem verscheidene
Rotterdammers te New York. zyn vereer
ders correspondeerden met hem, zelfs boden
zij hem jijn wandelstok, die bij de verko
ping van zijn boedel onder de hamer was
gekomen, als geachepk aan en ronden hem
geregeld op zijn verjaardag een gelukwens,
vergezeld van vele naamkaartje» van
andere Rotterdammers. Zelfs was er sprake
van het oprichten van een standbeefd voor
deze ..grote" man
„Vooruit" en niet terug""
Spotprent op Pincoffs).
Boekenkeur
X7EERTIEN DAGEN na de capitulatie van
Nederland in 1940 nep prof. dr G W
Kernkamp de geschiedemsdocenten toe. dat
het een heilige plicht was. door verbreiding
van de kennis der Vaderlandse Geschiedenis
het besef van Nederlander te zijn. by ons
volk wakker te houden. En merkwaardiger
wijze waa er in de lange bezettingsjaren
een te voren niet gekend verlangen by de
mensen naar historische lectuur .Men las
hlstor.sche romans, verdiepte zich in de
levensbeschrijvingen van grote figuren op
velerlei terrein. Men herlas boeken, waar
van men in zijn jeugd had genoten. Van
Lennep, Bosboom Tousaaint. Oltmans ex
waren de auteurs, die weer ter hand werden
genomen en waarvan men weer genoot Het
valt helaas niet te ontkennen dat by ona
volk een ernstig tekort is aan historische
kennis en het gevolg daarvan is een ver
slapping van nationaal gevoel, van natio
naal besef, van nationale waardigheid Wij
moeten voortbouwen op hetgeen het voor
geslacht ons heeft nagelaten en het is daar
om een sehromeiyke fout. de geschiedenis
te beschouwen als een quantité négligeable.
hetgeen helaas maar al te vaak geschiedt
Teneinde te voorzien in de behoefte aan
historische kennis hebben thans by de Kon.
Ned Boekdrukkerij H. A. M RoelanU te
Schiedam, de eerste zes afleveringen van
een Historische Eucyclopaedie het licht ge
zien. Deze encyclopaedic wi) voor alles zyn
een gemakkeiyk te raadplegen gids voor de
krantenlezer, een informatiebron by lec
tuur. een vraagbaak in de ruimste zin op
historisch terrein. De afleveringen vormen
ieder een afgerdml gehe«l. Jong en oud kan
er zyn vuordeel mée doen De encyclopaedie
verschynt onder redactie van S. Pregen, die
rich de medewerking heeft verzekerd van
de uitermate deskundigen prof. dr K
Bacchwitz. prof. dr I. J Brugmans, prof.
dr J. Gonda. prof dr K. Jahn. prof. dr
D J Kohlbrugge en prof/dr L. G J Ver-
bene De reeds verschenen afleveringen
behandelen John D Rockefeller. De moord
van Serajewo De Watergeuzen; Heksen
processen. Het ontstaan van de Nederlandse
Staat. Ven Wilhelm tot Hitier De artikelen
zijn geïllustreerd en aan het slot vindt
degene die dieper op het onderwerp wenst
in te gaan een litteratuur-opgave Elke
veertien dagen verschynt er een aflevering
Langzaam maar zeker verkrijgt men dus
een waardevol naslagwerk op 't gebied der
historie. De prys is bijzonder laag gesteld,
zodft aanschaffing van deze belangrijke
etudtebron binnen vrijwel ledera bereik
valt
Het verkeeraboekje voor de jeugd, dat Is
samengesteld door de inapecteura van de
Rotterdamse Verkeerspolitie. F. H. A. Grei-
ve en L. G van Kat», is een vriendelUke
(schriftelijke) verkeersagent, die In alle ge
moedelijkheid de Jonge weggebruikers door
de wir-war van nieuwe wetsartikelen leidt.
Het samenstellen van zo'n boekje is na-
tuurlUk allesbehalve een gemakkelijke zaak.
daar de vrU dorre materie zich nu eenmaal
moeilijk leent om de aandacht van het Jonge
volkje gaande te houden. Dat de samen
stellers erin zyn geslaagd, ia een bewijs, dat
zij naast goede-kenners van het verkeer ook
uitstekende paedagogen zijn. De2e combi
natie van eigenachappen en de steun van
de Keer A de Brutjn, hoofd van een Rot
terdamse achool. hebben gemaakt, dat het
boekje vooral voor leerlingen van lagere
scholen warm kan worden aanbevolen
Het werkje, dat van talrijke tekeningen
en afbeeldingen van verkeersborden in
kleurendruk is voorzien, is aantrekkelijk
uitgegeven dopr de firma Vermande Zonen
te IJmulÖen
Engels voor Emigranten
Diat nog steeds vele landgenoten de
spronf over de Oceaan willen wagen,
wordt wel voldoende bewezen door de
grote vraag naar Engelse studieboeken, en
wel in het bijzonder naar die. welke meer
zyn samengesteld ten behoeve van emi
granten. Zo verscheen thans binnen twee
Jaar tyd dev7e druk van Engels voor Emi
granten. door dr H' G. de Maar. aan welk
boek wij het vorig jaar reeds een uitge
breide beschouwing hebben gewyd. Hgt
studiewerkje, dat toch al veel wetenswaar
digs voor toekomstige Qceaaavaardere
bevatte, is opnieuw belangrijk uitgebreid.
De grammatica in plaatjes ia zeer aantrek-
keiyk, omdat oog en oor hier samenwerken
om In de kortst mogelijke tyd zovéei mo-
geiyk op te steken g
Verder is aan deze druk een. overzichte
lijk supplement voor landbouwer# toege
voegd. met daarnaast vele leasen voor de
vrouw, zodat ook zy in haar nieuw» vader
land niet geheel als een katje in een
vreemd pakhuis behoeft aan te komen.
Schrifteli/ke cursus tn Voedingsleer en koken
De voeding in het gezin ia een zaak, die
man en vrouw beiden ter harte gaat.
Ook de Amerikaanse mode-ontwerpers
brengen veel swaggers. Dit model is ran
„The House of Swansdown" te New York.
Een heel eenvoudig model, met klein
kraapje, dat nauw om de hal* «luit. Het
bijzondere aan deze mantel geren de vier
kante knopen en vooral de garnering b\j
de zakken Evenwijdig aan de zakopening
i* een pijlvormige Mail aangebracht vol
komen geiyk aan de rand ran de zak
opening. zodat het lijkt of er twee zakken,
evenwijdig aan elkaar, zij» gesneden.
A CH, het begon allemaal zo goed! Lies-
je of Miesje of hoe zif heette, ging
met .zoveel vreugde haar huwelijk tege
moet. Niet meer naar kantoor, fijn haar
eigen huishoudinkje en elke dag met Jan
of Piet aan tafel zitten, en die zou na
tuurlijk vol bewondering zyn voor zijn
handige vrouwtje en de tmakelijke hapjes,
die zij hem voorzette.
Miesje of Liesi^had eigeniyk nog wel
nooit een volled|0 huishouding verzorgd,
maar daar zag ze immers niet tegenop
Zo'n beetje atof afnemen kon ze heua wel.
haat Jurken en kousen waste zy altyd zeif
en koken. nu. als kamerbewoonster had zi]
heus wel geleerd op een gaspitje wat te
kokerellen en ze was echt nooit iets te kort
gekomen
Maar toen Miesje of Li esje enkele maan
den getrouwd was. bleek haar huishoud
en kookdrift grotendeels le zijn bekoeld.
Manlief had niet zoveel bewondering voor
haar kookkunst als zy zich had voorgesteld-
Zij had toch altyd genoeg gehad en waa
er best tevreden mee geweest. Een paar
maal ln de week macaroni met tomaten
pure* en een gebakken' el te eten (een
maaltijd, die heerlijk gauw klaar la), maar
Gerrit of Jan ging klagen dat hij wel eens
iets andera wilde En misschien voelde hij
zich wel slap kwam de dokter er aan te
pas. en constateerde deze dat de voeding
van manlief te wensen overliet.
Ach. wel neen, zó tragisch behoeft het
niet te zijn. maar zeker ia. dat een vrouw,
wil zy haar huishouding goed waarnemen,
evengoed een doels kennis nodig heeft als
voor de goede vervulling van welk beroep
ook. Al# zy niet op de hoogte la van voe
dingsleer komt de moderne huiavrouw er
niet meer Helaas hebben lang niet alle
meisje» voor ze gaan trouwen, gelegenheid
een cursus aan een huishoudschool te vol
gen. hetgeen eigeniyk eon beetje mol is,
want waarom bereidt men zich voor elk
Het openen van de ijsbaan kon aanleiding
zijn voor een erwtensoep diner.
beroep voor en niet voor mlssthten het ge
wichtigste van alle beroepen leidster van
een gezin*
Nu hevft de bekende lerares ln kokon
en voedtngeleer. Mertlne Wittop-Koning,
een boek samengesteld, speciaal bedoeld
voor Jonge huisvrouwtjes, maar menig ge
degen kookster ken er nog wel wat uit
leren. Omdat evenwel de schrijfster haar
boek „In de keuken" (met als ondertitel
..Theorie en Praktijk van da Moderne Voe
dingsleer) speciaal bedoelt voor het meieje,
dat trouwplannen-heeft, begint zij by het
allereerste begin een bespreking van de
keukcninstallatie. waarbij zij aangeeft welke
voorwerpen,, in de keuken zeker niet tnogen
ontbreken Volgens ruwe schatting heeft
een meisje d*t gaat trouwen zeker ƒ200.-
nodig voor de keukeninrichting.
T~\e afgelopen week heeft Nederland tn het
lJ teken pan de tabak gestaan Te Am
sterdam toerd het eerste grote internationale
tabakscongret gehouden, waar 6 i 700 ver
tegenwoordigers van 47 landen alles wat
maar enigszins verband houdt met „het
geurige kruRf* hebben besproken en toaar
39 landen mon*ters hebben getoond ran hun
beste tabaksproducten En van 17 tot 30
September is er Jn het Instituut der Tropen
te Amsterdam een grote internationale
tabakstentoonsteihng Juist deze tentoon
stelling zal zich méér dan hft congres, van
hoe grote betekenis dit ook moge zyn, ver
heugen in de algemene belangstelling.
deze tentoonstelling zal men ook weer
eens kunnen zien hoe in vroeger dagen
de winkelier in tabak en aanverwante arti
kelen zyn waren tentoonstelde en verkocht.
Veertien dagen lang toch kan men er Arend
Jan Companje aantreffen in zijn ölde Toe-
backswinkel „De Goude Kroon". Deze win
kel is een bezoek overwaard. Arend Jan
Een oud uithangbord.
Companje staat er tuaaen een collectie
tabakspotten, (in zyn dagen was „tabak"
synoniem van „snuif"), anuifraapen, een
snuifraapmolen. tabaksvaatjes, Delftse
tegeltjes, tabaksvaatjes, houten tabaksrol
len (eertijds het geliefde uithangbord van
tabaksslijters), die haar wedergade niet
heeft. Bovendien ziet men er een aantrek
kelijke ouderwetse toonbank, waarop eery
tinnen Inktpot ataat naast een ivoren zand-
atrooier (men gebruikte vroeger zand om
Inkt te drogen in stede van het thana daar
voor gebezigde inktvtoei). die elke liefheb
ber van antiek doen watertanden. Opval
lend is ook 'de uitgebreide verzameling
fraaie pijneknnpen en de col'ealie curiosa,
vrijwel alle afkomstig uit de beaamde ver
zameling G A Bongere, tabaksdozen van
zdver en koper, snuifdozen, tondeldozen
(voorlopers van onze aanstekers), pijpewroe-
ters. enz Ook de exquise verzameling van
schildertjen verband houdende met ,.wat
der tabak" ia. verdient «lier belangstelling
T/'tel is er In de loop der eeuwen geachre-
ven over de tabak Waar-en wanneer
de tabak is ontdekt staat niet vast. doch
algemeen ia men het erover een*, dat de
Spaanse monnik Romano Pane in 1496 het
eerst de tabaksplant heeft beschreven. Men
weat ook niet wie het eerst da plant naar
ons werelddeel heeft overgebracht, maar
men neemt aan, dat Hermandez de Toledo,
die op laat van Philips II aan wetenschap
pelijke reis naar jjimerika ondernam, in
1596 de plant ln Mexico heeft gezien, na
getekend en naar Spanje heeft verzonden
Men vond het d*«r e«n „mooie" plant.
maar men hacL geen flauw vermoeden van
do voortreffelijke eigenschappen, welke
men haar later toekende. Het was een
ipen. welke
Spanjaard, een zekere Monardea. die deze
eigenscheppen heeft ontdekt en begon met
tabak te roken („zuigen" zeide men to«n)
Het volk Jn Spanje rookte weldra harU-
tochtelUk. noch de adel noch de geeste
lijkheid gaven zich er echter aan over.
Tabak als wondergeneesmiddel
De Franse gezant in Portugal. Jean Nlcot,
zou volgens sommigen van de hortu-
lanüs der konlnkiyke tuinen te Lissabon
nn tabaksplant ten geschenke hebben ge
kregen. volgens anderen zou hy ze hebben
gekocht van een Nederlandse koopman. HU
gaf de plant een plaatsje in zUn tuin en
bewonderd* haar schoonheid zonder meer.
Een zUner pages genas echtar aan neua-
wond door ze te behandelen {net het sap
van de tabaksplant en weldra stroomden
lijdera aan allerlei kwalen naar de tuin
van Nlcot te Lissabon om zich «Hoor „het
Ter gelegenheid van het Wereld Congres
voor Tabak dat i» de hoofdstad wordt
gehouden, is in het Koninklijk Instituut
voor de Tropen een tentoonstelling inge
richt, waar men tabaksartikelen en vele
voorwerpen, welke bij de verwerking van
tabak een rol spelen en speelden, kan be
zichtigen. Het interieur van een 18de
eeuwse tabakswinkel.
wonderkruid van de gezant" te laten ge
nezen.
Teruggekeerd in zUn vaderland legde
Nlcot zich toe op het verbouwen van tabak.
Tal van hooggeplaatste personen in zijn
vaderland kregen van hem tabaksplanten
ten geschenke en allen, die zoals Maria
de Medkla de genezende kracht van da
tabak hadden ondervonden, hielden haar
ln hoge ere. BU de geleerden bleef de plant
bekend ala „herba nicotians'' ln walka
naam de herinnering aan de gezant, die
haar naar Frankrijk bracht voortleeft. Ver-
echeidene geneesheren «verzetten zich
krachtig tegen het toenemende gebruik van
de tabak, doch tevergeefs. Koning Lodewyk
XIV trok de tabakahandel geheel aan zich
en ln 1672. toen zijn troepen ons land bin
nenrukten. beval hy dat elke soldaat moest
Worden voorzien van tabakagereedschap.
A anvankelijk werd de tabak ln ons land
alleen ln de apotheek gevonden. Da
geneesheren roemden de deugden van de.
tabak, zij noemden de tabak „een krachtig
cruyt". doch het roken zelf achtten xU
..achadelyck. pernicteua. verdroogend. on
nut. barbaarsch" Dronkaard en tabakzui
ger waren vrijwel synoniemen.
De kerk achtte ln die dagen het tabak
roken een. teken van zedevervai Nleta
hi»lp. het roken won meer en meer veld en
onder de studenten aan de universiteiten
waa het roken weldra vrij algemeen Pren
ten. die het studentenleven uit die dagen
in beeld brengen laten de studenten zien
met kromme korte stenen pijpjes (n de
monR. omgeven door gebroken pijpjes Een
eeuw later kwamen ae lange gouwenaar*
in de mode en «fie ziet men op vele schil
derijen en tekeningen uit die dagen afge
beeld. Vooral onder de lagere standen werd
het roken of zuigen van tabak algemeen.
De tabagteen
T V winkels waar men dit geurige kruid
kon kopen noemde men tebagieën Zij
hadden uithangborden, welke later de
tabaksverkopers tn ere hebben gehouden.
Op die uithangborden zag men rokende
boeren, zeelui of burgers, vaak het portret
van een beroemd» zeevaarder of admiraal,
doorgaans met een rijmpje er onder. Te
Lalden las men ,op zon uithangbord by v.:
De Admiraal Tromp heeft nopt de
vlag voor ggn uyant willen strpeken
So heeft oock myn toeback voor
geen andere te uiycken.
Later begon men de tabak ook ln her
bergen en wijnhulzen te verkopen Ooch
nog in het midden van de 17e eeuw wërd
de tabakahandel tn het klein steeds door
vrouwen gedreven. - Van de zyde der
wereldlijke autoriteiten, zowel al* van die
der kerkelijke overheden, werd herhaalde-
lyk gepoogd het overdreven tabaksgebruik
tegen te gaan, doch men had daarmede
geen «ucces
In dc 18de eeuw zag man nagenoeg geen
Nederlander zonder pijp. Men beroemde
zich op het aantal pijpen, dat men kon
ioken zonder er htnder van te hebben!
Kinderen van 6 of 7 Jaar rookten toen
reeds Martinet vertelt zeif*. „dat kinderen,
die de» moederlijke borst nog laafde, reeds
begonnen te roken" Ook beweert hy dat
„Dagloners vrouw en kinderen lieten ver
armen. terwijl zy zich met rook verza
digden"
Geen wonder dat ln onze litteratuur vele
dichter* en pro? listen de tabaktals onder
werp hebben gekoaen voor hun penne-
vruchten. Bekend vooral zUn de aanvallen,
die de grote dichter Bilderdyk op da tabak
richtte in zijn „Aantekeningen op Hifyg*ns"«
ln zijn „Ziekte der Geleerden" «n ln *Un
„Nlcotiaansch khruid" Doch anderen beo-
ben gelukkig ook het geurig kruid ln hun
zangen geprezen
Dc appel oooraj
t^N DAN gaat zy uitvoerig allee na. wat
Aj met de voedingsleer en de samenstelling
der maaltyden ln verttand staat, vertelt
van de ontdekking van <f* vitamine, be
spreekt welke vitaminen we nodig hebben
In de keuken, aan de werktafel en aan het
fornuis wordt de theorie »an het koken t»
v prsctyk gebracht.
en waarom, wyst op de nadelen van te veel
suiker- en vetgebrulk en komt. wat som
mige artikelen betreft, tot de concluaie. dat
onze rantsoenen tydena de oorlog nog niet
zo verkeerd waren. Tuasen de bedrijven
door krijgt men wenken, die ook de ervaren
huiavrouw even zullen doen opkijken.
Zo geeft Martine Wittop Koning o.a. de
raad aan een eenvoudig ééngerechts-maal-
tyd wat vruchten vooraf te laten gaan. Uit
een oogpunt van voedingsleer koifien
vruchten aan Het begin uan de maaltyd
het best tot hun recht, zegt zifi worden ze
aan het dessert gegeven, dan is de kans
groot, dat een goed gevulde maag wordt
ooerbelart en begint men er mee. dan
regelt men de hoeveelheid hutspot of
erwtensoep, dit men tot zich neemt, naar
de eetlust, welke men na het gebruik uan
de appel nog over heeft.
De schrUfster wydt verder een uitvoerige
beschouwing aan de bereidingswijze, enz.
enz Een reeks recepten besluit dit boek. dat
verlucht is mei tal van kostehjke tekenin
gen boven aan ieder hoofdstuk, maar voor
al ook in de marge. Om u hiervan een
denkbeeld te geven, nemen we «r enkele
ven over.
Dit leer- en kookboek, gevat tn een af-
wasbare plastic band. la verschenen bij de
Hollendia DrukkerU ta Baarn.
