Lot op liet hand Mwerk! Oat smaafcV kippensoep'. m Schouwburg1 PEUNIE TWQLIO LOUISE-LOTIE Afrika herinnerde Geert Elfferich eraan dat hij Europeaan is Money blijft the root of all evil WEVER VAN WELZENIS FLINKE JONDEN L P. Hoogendijk Hoogstraat 24 DE MINIVERS IEDER KAN LEKKER KOKEN.. MET KIPPENBOUILLON SOEP HOEK TIENDEWEG BAKKERIJ Reclame-Speculaas KLAAR IH N WIP U PROEFT PE MP' HOUTWORMI TALEN Middenstandscursus Talenschool „Gouda" rro; MAÏZENA DURYEA HOOFDJUFFROUW 35 c Halfwas of Leerling BESCHAAFD MEISJE net Meisje n.v. Ijzerhandel Rond De strijd om Diamantstad VAN yPEREN COHSETSPE OlfiR LZBO K BIOSCOOP TUEQTER bioscoop TUEQTER „DE GOUDDELVER VAN MUSHOMBA" Rotterdamse jazzpianist kreeg na zes maanden heimwee Onze jazz is geen negermuziek Steward „Willem'' Oldenburger serveerde meer dan twee millioen consumpties Reeds 45 jaar bij de H.A.L. Mr L. de Bourbon verwacht oplossing van Naundorff-mysterie Adviseurs van sultan Hamid op Schiphol aangekomen Geen politieke propaganda op de Haagse markten Den Haag wil ƒ50 millioen lenen voor woningbouw Het Rijk trekt de politie naar zicli tóe De Gekro gaat eetbare visolic produceren Cyprus hoofdkwartier voor Nabije Oosten Nederlanders in Israël stichten eigen dorp en eigen fabriek Hard werken voor grote toekomst TWEEDE BLAD - PAGINA 4 GOUDSCHE COURANT DONDERDAG 18 OCTOBER 195f Getrouwd: C. W. DE PLANQUE. theol. drs' en LENY KALIGIS D- Heer en Mevrouw DE PLANQUEKalieis zeggen, mede namens hun Cuders. harte'rfk dank voor de belangstelling bij hun huwelijk. Gouda. 18 October 1951. Toek. adres: Bandung. Indonesië. Voor de vele blijken van deelneming en be'angstelling. ondervonden bij de ziekt? en het overlijden van onze lieve Moeder, Behuwd-, Groot- en Overgrootmoeder. Mevrouw MARIA HELENA KREEyWEN— van der Laan zeggen wij hiermede hartelijk dank. Uit aller naam: M C. KREEUWEN. Voor het eerst in Nederland: de per fee Amerikaanse- manier van „balanced tailoring", de bijna onnavolgbare combi natie van machine- en handwerk. Ons bezoek aan Amerika verschafte ons de vernuftigste Amerikaanse machines J en ook een inzicht in het speciale systeem, waarbij vakmensen - volgens de echte kleermakers-methode de laatste hand leggen aan de afwerking. Juist dat hand werk geeft cachet aan ieder Oxford- costuum elegance en degelijkheid! Vraag naar een Oxford-costuum, dat is gemaakt uit 100% zuiver wollen stof in de aantrekkelijkste nieuwe dessins, die thans zo'n opgang maken en dit leuke hoedje dames, dat hier ziet is een original .Vendex' Hat, één van de 3 nieuwste modellen van prima kwaliteit velours welke Vroom Dreesmann thans brengt in 12 nieuwe Herfsttinten 1/75 voor slechts It By iedere .Vendex* Hat Oxford, 't voordeligste tn de kwaliteitsklasse Jan Smulgraag mocht op zijn verjaardag het dagmenue kie zen beschuitjes met: aardappelen met: en pan nekoek met: boterhammen met die heerlijke echte bee renkaas uit Gouda's oudste kaaszaak. p. G. den BROEDER, f t* Royco is een soep, waarvan men ao echt geniet. Daarom eet ieder zc graag. Reden genoeg om ze ook riélc te eten. Maar boven dien, met een pakje Rojco kunt U zo viot ontvangt u een luxehoeden doos gratis. .Vendex' Hats zyn alleen verkrygbaar by Zeugstraat (0. Begrolanis Onderneming Kleiweg 46 Nieuwe Markt 23 Jac. v. Lennepkade 5 EEN UNOX en vlug ieta lekker» op tafel toveren. Vijf minuten Ineen koken, dat is ai ka. Rovco smaakt fijn op elk aur van da dag, daarom ia 't verstandig altijd een paar pakjes in voorraad »e hebben. SLECHTS 48 CT It DUKEH9IANN COLUA HII.VERSUH De kwaliteit van onte WORDT ERG GEROEMD 45 ct per half pond 80 ci per pond la Reylaan 23. Telefoon 3165, AMSTERDAM ZE ZIJN ER WEER Die heerlijke grote bonJkeisiaven van 75 cent voor 68 cent DHRTEi itaat:::: Harde mocca a. alleen deze week nog 13 cent Fondant-borstplaatjes per 150 gram25 cent Maraepaintjea, 100 gram 38 cent Heerlijke KAAKJES, een epeciaal biscuitje voor bij de thee 38 cent per 250 gram DRENTSE STOETEN, ona heerlijk rozijnenbrood 61 cent UAK Een verstandig mens studeert of volgt bij Fluwelensingel 35, Zij spreken uit ervaring. Telkens en lelkens weer vernemen wij aangename klanken over de bijzonder goede pasvorm en de prima afwerking KALASIRIS CORSETTEN pike vrouw, die een Kalasiris-corset draagt, laat zich gunstig uit over de bijzondere hoedanigheden er van Wenst U een betere aanbeveling dan van haar. die uit ervaring spreken Alleen VAN YPEREN verkoopt I Denk niet: „Zo iets ken mij niet overkomen". AU U die gastje» ziet, is het reeds te Uit Stel Uw meubelen veiligwrijf met Pelt, want alleen Pelt wrijfwas bevat V LID O S O L, hèt middel tegen houtworm en andere insecten. Telefoon 4059 I' am i I ieberictaten Uit andere bladen. Bevallen: Rodrlgues Peretra— Katzenstein (z.j. Buenos Aires (Arg.): Engeler—ter Haar <z.), Amsterdam. A. J. Tijmensen- Thole (d.), Bussum, Brand- Cornells se (d.), Tilburg; L. ten Velthuis—Walraven (d.). Kaap stad (Z.A.); Burgers—Tlgleman (d.), Leiden; M. A Mills—Adml. raai (d.)t Luton (Eng.); C. Zwaanv. Egmond (z). Katwijk a d. Rijn. C. v d. Stoel—Roest (d). Zoeterwoude. Getrouwd: R. Horst en A. F v. Heek. Enschede; ir J. J. v. d. Wal en R. Griffiths. 's Graven, hage Overleden: H. v. Borssum Buis- man. conservator Teylers Mu seum). 78 j.. Haarlem; J. G. H. Jordaan. 63 J„ Haaksbergen; A. Donker. 81 Haarlem; F. C. M. Urbanus. 30 J.. Amsterdam. I. Cohen. 55 Amsterdam: H. I. v. LangeToorenvliet. 09 j Bussum pater J. J- A. M. Hil- len, O.P M J-, Venlo; R Blits— Kapfeel. 58 J Amsterdam; A. M. Holster. 69 j.. Haarlem: C. Arons, 54 J.. Gravenhage. 90 j Koopman arts. 61 j., 's Gra venhage; A. C. Ruysch v Dug- teren 90 j.. Gravenhage; D. 6. Voorhout—Versprille. 72 j., Zoetermeer: J. L. Dikker. 52 j.. Arnhem M. MoUtnaar—Koo- men. 57 J Koog a. d Zaan: A. M- Loggen—Dobber. 84 j Be verwijk: D. J. v Kampen. 54 J Groningen; J. Emmelkamp. 65 J., Groningen. PLATEELBAKKERIJ „ZENITH" vraagt voor haar magazijn: een hl staat leiding te kunnen geven. Aanmelden: Prins Hendrikstraat 99-101, Gouda. SPECULAAS heerlijk gekruid en knapperig bros 250 gram BOTERHAM-TAAI geef die eens mee ha naar werk of school 300 gram OU cl 250 gram 30 CL zó lekker en zó gewéldig goedkoop dót kan alleen wrijf*. Wegens dienstplicht zo spoe dig mogelijk gevraagd: een Bakkerij Van den Berg. Moercapelle. Telefoon 26. met veel ervaring in winkel bedrijf. zag zich gaarne ge plaatst in winkel o.i.d. Brieven no. 9777, Bureau van dit Blad wtV 1 OORW voor halve dagen, plm. 16 Jr. Slagerij S. Hoogerbrugge, Doelestraat 6. Gouda. gevraagd voor de expeditie, 16 jaar. Zeugatraat 96-1M. Geen schoonmeek zonder PELI-GLANS! Wrijven met Pelt gaat licht als een veertje. Dank zij de in Peli ver werkte edele wassoorten hebt U maar weinig nodig om een prachtige glans te krij gen. Pelt is de beste, de zuinigste en dusde voordeligst* wrijfwss! Grote bui No. 3109 ct. gul-brui Grote doos No. 2: 55 ct. gttl-bruin-nodwit BIOSCOOP-MOOPDCCCUT Zaterdag 6.30 er Zondag 3, 6.30 en 9 uur. Maandag 8 uur DAVID FARBAR en DIANA DOR8 in: Een film vol abtie, spanning en sensatie. MARKT GOUDA EXTRA AANBIEDING 250 gram HONIG'S VERMICELLI van 27 voor 23 cent HONIG'S KIPPENBOUILLONSOEP per pakje 42 cent VrUdag 7 en ».J8 uur. Zaterdag 3. 7 en S.IS uur^ Zondag 3, 5, 7 en S.is uur. Maandag 3 en t.IS uur Een nieuw onbedaarlijk lachsucces ABBOTT EN COSTELEO EN DE ONZICHTBABE MAN De onzichtbare ontzag niemand, behalve twee speurdersstommelingen. Hier is de beste film met de raskomieken ABBOTT en COSTELLO. Wekenlang de sensatie van Broadway. Toegang boven 14 jaar. Attentie: Dinsdag en Woensdag 3 en 8.15 uur Donderdag alleen S.15 uur: Een kostelijke Western ln schitterende technicolor. YVONNE DE CARLO en CHARLES COBURN ln DE HELDIN VAN DE PRAIRIE (Prairie Bruid) Toegang boven 14 Jaar F Vanaf VRUDAG If OCT. t.m DONDERDAG 25 OCT VERTONEN WIJ EEN PRACHTFILM. WELKE ALS HOORSPEL VERSCHILLENDE KEREN WERD UITGEZONDEN. DE PERS WAS VOL LOF OVER DEZE CHAR MANTE. LIEVE. GEVOELIGE FILM. EVENALS IN DE GROTE STEDEN: ROTTERDAM WEKEN. DEN HAAO S WEKEN en AMSTERDAM 8 WEKEN. ZAL DEZE FILM OOK IN GOUDA STORM LOPEN 1 Plaatsbespreken daarom DRINGEND aanbevolen. TOEGANG BOVEN 14 JAAR r Van Vrijdag tot en met Woensdag: een nieuw» episode uit het leven van sympathieke oud» bekenden boelend en ontroerend op het witte doek gebracht door GREER fi ARSON en WALTER PIDGEON Een verhaal, groots door zijn eenvoud en warmte Toegang 14 Jaar. Een M G.M.-film Voor de jeugd: Woensdag- en Zaterdagmiddag. 3 u Spannende belevenissen van blanken te mlddt' van wilde Inboorlingen. Toegang alle leeftijden. Entree 35. 50. 75 en 100 ct. Donderdag geen voorstelling, wegens Nutsavond DONDERDAG 18 OCTOBER 1951 BLAD - PAGfNA I In de woestijn van wolkenkrabbers, neonreclames en geldverdieners. de stad Johannesburg, staat in het Schubertpark klein en bescheiden een museum. De verzameling is op zichzelf niet indrukwekkend, maar toch is dit museum een «mkie oase. Het was hier, voor oen vrouwekopje van Rodin, dat de Rotterdamse componist Geert Elfferich tot het besef kwam. Europeaan te zijn tot in het diepst van zun artistenziel. Een half jaar geleden ging hij naar Zuid-Afrika. om zijn muzikale verkenningsreizen eens tot buiten Europa uit te strekken Op 5 October kwam hij terug met een bekend muzikaal probleem: hoe men de stilte kan uit drukken in geluid. En na de gigantische stilte van het dorre-, droge Karoogebied tussen Kaapstad en Johannesburg is zijn sterkste indruk gebleven het weer ontmoeten van Europa. Op zijn terugreis zag hij Londen met meer als een doolhof van benauwde woningen, maar als een concentratie van door vele generaties yan mensen voldragen ideeën, uitgedrukt in gebouwen en standbeelden, maar ook in eenvoudige kledingstukken Hij was weer „thuis" en hij was er blij om. Geert Elfferich is speciaal jazzcomponist en zijn belangstelling gins vooral uit naar de muziek van de naturellen. Wat door cramofoonplatenfabrikanten op dat gebied in de handel wordt gebracht moet met veel korreltjes zout worden genomen Ztf laten wel originele melodieën door geluidtwagens vastlessen In de binnenlanden, maar die worden later In hun studio's door arran- I geurs bewerkt, want de plaat moet in grote oplagen verkoopbaar ztJn en een echte ne- «erplaat zou er bij een Europees publiek l niet In gaan. Elke stam heeft z(jn eigen noteniysteem én harmonieën die ons i vreemd «ijn. Omgekeerd zegt een Amert- kaanse jazzplaat de inlander op het platte land niets. De Amerikaanse Jazz is allang geen negermuziek meer. De negermuziek hoorde Elfferich buiten. maar ook in het grootsteedse Johannesburg. waar men temidden van het moderne ver keer negen kan zien lopen, gehuld in de kens. die met begeleiding van een gitaar 'of andere snaarinstrumenten hun gezangen ten gehore brengen 'a Avonds branden in de itad de neonreclames voor een publiek i dat niet komt De stad lijkt dan uitgestor ven. Alleen zitten hier en daar negers rond hun vuurpfltten. die de atad in een rook gordijn hullen en die negers zingen hun vreemde liederen Maar het is voor de blanke niet mogelijk, in langdurig nauw contact te komen met de kleurlingen in Zuid-Afrika, tenzij hij de consequentie op d« koop toe neemt, dat hij zich bij de blanke bevolking maatschappelijk onmogelijk maakt, definitief. Verlammende tegenstellingen Er ii momenteel een vrij aanzienlijke blanke emigratie uit Zuid-Afrika. Engelse ambtenaren beleven zoveel ergernis van de felle taalstrijd tussen Engels- en Afrikaans- sprekenden, dat velep er de voorkeur aan geven, naar een geheel Engelssprekende omgeving te vertrekken. Bij het samen stellen van muziekprogramma'» moet men er iteede nauwkeurig op letten, dat men belde taalgroepen aan hun trekken laat ko men Cultureel zijn de diverse bevolkings groepen vrijwel van elkaar geïsoleerd Men ontmoet er allemaal zeer vriendelijke, gast vrije menaen. maar geen natie. De Joden, gewend ale zij zijn om in kleine kring een harmonische levenswijze op te bouwen, hakteen nog het sterkste eigen culturele le vert Elfferich ondervond, dat de jazz eigen lijk aan d» verkeerde kant vim de rassen- grena, de ..colour bar" ligt. Niettemin stond hij vier dagen na zijn aankomst al voor de microfoon om een met muziek toegelichte lezing over dit onderwerp te houden. De Zuidafrikaanse Boeren hebben een gretig» belangstelling voor allea wat Neder land betreft Hun gezelschapsleven speelt aich in hoofdzaak in dé avonduren af. op de ftoep, een soort grote warande voor het huis. Daar demonstreerden Boerenkinderen voor hem hun kennis van de oude Vader lands^ letteren en zij zongen het Wilhelmus en het Angelus in het Afrikaans. De spil van de muziekbeoefening bij de boeren is de Faetrapavond. Als jonggehuwden een boerderij hebben betrokken, nodigen zij buren en vrienden uit op een dansavond in de nieuwe schuur. Het practische nut van dit dansen Is. dat zo de aarde goed vastgestampt wordt én dit zegt ook al lets over de aard van deze dansen. De Zuidafrikaanse Boer maakt uiterlijk een onbewogen indruk, maar in zijn Fastrapmuzlek leeft hij zich uit. De or kestjes hebben als kern een concertiflo (een klein model accordeon), een viool en een guitaar en in de muziek zijn duidelijk ne gerinvloeden bespeurbaar. Men' moet daar de Boer niet op wijzen, want hij is een blanke en wil van alle negerinvloeden vrij blijven maar de boeremusik is volgens de heer Elfferich toch een kruising tussen de jungle en Aarlanderveen! Jonge dogmatici In de muziek van de negers vond de heer Elfferich riiaar weinig, dat hij voor ons van waarde acht. Gaat men uit van de midde len. waarover de negers beschikken, dan kan men in hun muziek eigen schoonheden ontdekken, maar w(j ztjn veel rijker aan middelen, wij hebben een veelzijdiger tra ditie achter ons en het dogmatische volgen van deze negermuzièk zou een enorme stap terug betekenen. Liever houdt Elfferich zich aan ons eigen, zoveel uitgebreidere, muzikale alphabet Hij betreurt trouwens de dogmatische inslag, die algemeen bij de ernstige jonge jaazbeoefenaars vindt, die zich uit in professoraal gehaspel tussen liehop en New Orleant-scholieren. die elkaar in de haren vliegen over wat wel en wat niet ..puur" is. Het wezenlijke van de Jazz ten opzichte van de andere, volle dig genoteerde muziek is de improvisatie, die aan de vertolker een grotere rol toebe deelt dan aan de componist. Of de jazz al of niet belangrijk is en leeft, hangt geheel af van de enkele begaafde Improvisators. Mensen als Louis Armstrong en Duke El lington maakten de jazz in hun eentje groot. Zonder grote solisten kunnen drie honderd dogmatische orkestjes de Jazz in Nederland geen leven inblazen, al spelen zij nog zo puur. al imiteren *ijn met nog zoveel piëteit de groten van Dixieland. De neger kan ons melodische gegevens schen ken, de vertolker moet de vrije hand heb ben om die gegevens te verwerken. Men verdoet hier teveel energie met het intrap pen van open deuren. In Amerika staan die wagenwijd: dezelfde musicu,! speelt daar de grote klassieken, de goede dansmuziek in het genre van Kostelanets en de hotste jazz. want dat kan allemaal op zichzelf be langrijk zijn. Wij zijn zo rijk In de herinnering van deze Rotterdammer is Zuid-Afrika een land van felle contras ten. van heet en koud. van blank en bruin, van en welgeateld. Heel vaak trillen de wolkenkrabbers van Johannesburg, om dat onder de stad een oude mijnschacht in stort. En heel deze maatschappij is in een toestand van aardschokken, over-gl zijn scherpe kanten, er is geen rust En de kun stenaar gedijt het beste in de intimiteit en de rust. Hij heeft een politiek en sociaal stabiele maatschappij nodig om revolution- nair en creatief te kunnen zijn. Dit vindt hij in Europa, waar alles zich voltrekt in halftonen. Het is niet moeilijk, als kunste naar in Zuid-Afrika een goed bestaan te vinden, ais men werkelijk iets vermag, want men is er in dit opzicht in het land der blinden. Maar tot grote prestaties komt een kunstenaar alleen in een land met vele meesters en scherpe concurrentie. Ook dat ontbreekt in Zuid-Afrika. Wie naar Afrika gaat. leert Europa tien. Hij gaat het bekijken door de ogen tan mensen uil de Halkanlanden, die verteerd worden tan heimwee naar het vaderland, waarheen zy met meer terug kunnen. M hl) i erliest de arro gantie van de existentialisten, de ueeldeier- srhijnselen in de intellectuele wereld, die lin den. dat in onze ontwikkelingsgang tan primi tief tut modern de cirkel gesloten is. dat alles al gezegd is en beschreven en verklankt en dat ue beter alles kunnen verwerpen en af breken om op de puinhopen opnieuw te be ginnen. Die vergenoegt zirh er voortaan graag mee. desnoods mnar supporter te zun inplaats van voorloper, uant hij heelt geteerd onze overstelpende rijk-dom te waarderen, die zo al steekt bij de culturele armoede in Zuid- Afrika. Daatom keerde Elfferich graag terug en vindt hij zijn reis heel nuttig. (Van onze Rotterdamse correspondent) ■pEN Amerikaanse passagier Ntond de naam Egbert maar een moeilijke naam om uit te spreken en daarom doopte hij Egbert 'Oldenburger. die in 1906 als mess- roombediende op de Noordam van de Holland Amerika Lijn was gaan varen. Willem. Dat is ook een Nederlandse naam en voor ons Amerikanen heel wat makkelijker uit te spreken, zei de zoon van Uncie Sam. De toen 15-jarige Egbert vond het al lang goed en sinds die tijd heeft hij als Willem een grote service-goodwill ge kweekt. Geen wonder dus. dat de dag. dat hij 45 jaar in dienst was van de Lijn. alles behalve ongemerkt voorbij is gegaan De kapitein van de Wester'dam, waarop hij nu als steward van de rookkamer vaart, beval hem 's avond het werk te staken. Het is niet onmogelijk, dat Vrijdag a.a. het Naundorff-mysterie ontsluierd zal worden bij opening van 't testament van de hertogin van Angouléme. aldus verklaarde mr Louis de Bourbon Dinsdagavond voor de televlale- f uitzending van de K.R.O. De hrrtogin van AngouICme stierf 100 jaar geleden op het alot Frohnsdorf rn op 1» October sal. volgens haar wilsbeschikking, haar testament ge opend mogen worden. Naar historische onderzoekers verwach ten. zou tn dit testament de bekentenis voor komen. dat deze hertogin, indien zij de zuster is geweest van de dauphin (de onge kroonde Lodewijk XVII van Frankrijk) of wel haar broer heeft verguisd, ofwel dat zij een ondergeschoven prinses is geweest, nl. de verdwenen prinses Louise de ,Cóndé. die lat^r is getrouwd met de hertog van Angou léme. Is het laatste het geval, dan zal. zo meent mr De Bourbon, de bekentenis luiden, dat de zuster van de dauphin. Marie Thérèse Charlotte, gestorven is op een Duits kasteel T)ij Hildeburghausen en dat zij. de hertogin, voorgevende de dochter van Lodewijk XVI te zijn. met de hertog van Angouléme is ge trouwd om ten bate van twee broers va® Lodewijk XVI diens enorme erfenis in de wacht te slepen. Vandaar ook* dat zij dan Naundorft nimmer zou hebben erkend of herkend, omdat anders dit bedrog aan het licht zou zijn gekomep Op haar sterfbed heeft de hertogin vkn Angouléme verklaard, dat haar broer niet in de gevangenis de Temple te Parijs gestorven zou zijn. Ook al zou de hertogin van Angouléme de zuster van de dauphin zijn geweest, dan is het volgens mr De Bourbon mogelijk, dat zij om staatsredenen. onder dwang van haar ooms en van de Habsburgse keizer, de opgedoken dauphin zou hebben verloochend. ..Hoe het ook zij", aldus mr De Bourbon, „ik ga naar Parijs, waar vermoedelijk het testament van de hertogin z.ich in de archieven van het ministerie van buitenlandse zaken bevindt en zal aan minister Schuman verzoeken, dit in mijn aanwezigheid te openen". Zoal» t reeds vaker gepubliceerd is. werd oorspron kelijk aangenomen, dat het testament zich zou bevinden in de archieven van het Va- ticaan te Rome Het is echter aan recente opsporingen te danken, dat met vrij grote zekerheid mag worden aangenomen, dat het testament zich in Parijs bevindt. Dt televisie-uitzending werd door mevr. De Bourbon, haar beide zoons en haar doch tertje aanschouwd in het Seinpost-theater te Scheveningen. In dit speciale zaaltje hadden zich vele volgelingen van mr De Bourbon verzameld. De meesten van hen nemen als onomstotelijk aan. dat de dichter-schrijver mr Louis de Bourbon inderdaad de achter kleinzoon is van Karl Wilhelm Naundorff. die te Deltf gestorven is en daar ook in het Kalverbos begraven ligt. Op diens graf ziet men de Franse lelie afgebeeld en in desteen staat zijn vorstelijke waardigheid gebeiteld Vele Duitse vorsten, alsook de Nederlandse koning, hebben in die jaren aangenomen, dat Naundorff inderdaad de verdwenen dau phin van Frankrijk was. Er werd door de bemanning menige fles ontkurkt en eerlijk gezegd, keek ik wel een beetje benauwd, verzekert de heer Oldenburger. want dat zou meer geld kos ten dan ik als gage zou beuren De kapitein lachte echter eens en vertelde mii, dat de passagiers als blijk van waardering de v teringen betaalden. Maar da»r bleef hel niet bij. want van de bemanning kreeg ik een sigarettenkoker en een mooi gedicht. En ik kreeg mooie bloemen thuisgestuurd, haast zijn vrouw zich om te zeggen. Ze prijken in de woning van de heer Oldenburger aan de Hillevliet tussen vele andere bloemen, die hij van familie en vrienden heeft gekregen Tot Zaterdag kan hij er nog plezier van beleven, want dan is het na vijf dagen aan de wal te zijn geweest, weer varen met de Weaterdam. Varen heeft de heer Oldenburger prak tisch heel zijn leven gedaan, want als iong- maatje van deftien jaar nam hij ïeeds de plunjezak op om een reis te maken met een schip van de Oost zeemaatschappij, wat overigens het voortzetten van een goede traditie was. want zijn vader had ook vele jaren gevaren. Na twee jaar voelde de jonge Olden burger er echter meer voor als bediende dai> als lichtmatroos te monsteren Hij kreeg een baantje als messroombediende bij de Holland Amerika Lijn. waar hij op alle passagiers de zogenaamde dam schepen heeft gevaren. Hij heeft eens een berekening gemaakt van het aantal consumpties, dat hij heeft geserveerd en is tot de slotsom gekomen, dat dit er meer dan twee millioen moeten zijn. Dit gebeurde in 11 000 zeedagen Tien duizenden passagiers heeft hij bediend, zakenlieden, toeristen, kortom van gllerlei mensen, van wie er heel wat Amerikaan Maar ook met tienduizenden soldaten Is ..Willem" de oceanen overgestoken, want in de oorlog voer hij op de Noordam en de Nieuw Amsterdam. Een directe aanval heeft hij nooit meegemaakt. Door het vele lopen heeft hij eens een ontsteking aan de bloedvaten in de benen gekregen, waar door hij noodgedw ongen drie maanden aan de wal moest blijven Hij is daarna van de Nieuw Amsterdam, waar de rooksalon zeer groot is. pvergeplaatst naar de kleinere Westerdam. Of ik iets voor pensioen voel? Wis waarachtig, het wordt nu langzamerhand tijd, dat mijn vrouw me eens wat meer gaat zien. Ik geloof niet. dat ik nu bepaald heimwee naar de zee zal hebben. En mevrouw Oldenburger. die zo dikwijls in de zeven en dertig jaar van haar hu welijk haar man heeft zien vertrekken, knikt instemmend. KKRKEl.IJKF. MUTATIES Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Kooten (Fr.) A. J. Hendriks eand te Maarn (U Bedankt voor Hellendoorn Ph. Loggers Nigtevecht. Geref. Kerken. Bedankt voor Nunspeet D. J. Sjctfolten te Bierum. Met het K L M.-toestel uit Djakarta keer den Woensdagavond |n ons land terug de heren J. Kier» en mr L. Tielenius Kruyt- hoff. die destijds adviseurs waren van sul tan Hamid. Zij werden in April 1950. gelijk tijdig met de sultan, gearresteerd Beide heren, hebben omstreeks acht maanden ver toefd in gevangenissen te Djakarta en Djokja. Zij deelden mede, dat hoewelzij talrijke malen zijn verhoord nimmer een officiële aanklacht tegen hen is uitgebracht en ook nimmer omschreven beschuldigin gen naar voren zijn gebracht. In Januari van dit jaar werden zij uit hechtenis ont slagen Voor hun terugkeer naar Nederland hebben zij de procureur-generaal op ere- rd beloofd naar Indonesië terug te zul len kereq, zodra zij een oproep ontvan gen. Wij wensen ditzelf ook. omdat wij onze naam van alle smetten gezuiverd wen9en te ^len. zeiden zij bij Hun aankomst op Schip- Met de sultan hebben zij sedert hun ar restatie geen enkel contact meer gehad Zij zeiden van mening te jdjn, dat het hoog gerechtshof de zaak thans inderdaad spoe dig zal behandelen Beide Heren zeiden er voorts prijs op te stellen te verklaren, dnt zij tijdens hun gevangenschap uiterimte correct zijn behandeld. „Wij keren terug zonder wrok en zouden graag willen wer ken voor een goede samenwerking tussen Indonesië en Nederland" Gedurende hun hechtenis (s aan belden steeds het volle salaris doorbetaald De heer Kiers ja met ingang van 15 Oc tober afgevloeid als wachtgelder en de heer Tielenius Kruvthoff werd op diezelfde da tum eervol ontslag verleend wegens het be reiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Over de achtergronden van de zaak tegen de sultan, wensten zij zich niet jiit te laten Op aandringen van het linkse blad ..Al Leioa Al Guadid" wil men het standbeeld van Ferdinand de Lesseps vernietigen, dat bij de ingang van het Suezkanaal te Port Said staat. Het lid van de Haagse gemeenteraad, de heer D W Dettmen?r (VVD) heeft aan Burgemeester en Wethouders van Den Haag vragen gericht over het verbieden van net uitstallen en verkopen van propagandisti sche lectuur van politieke partuen op de a'- gemene markt en op de boekenmarkt aldaar. Burgem en Weth hebben op d«ze vragen o m geantwoord, dat zij bij besluit van 31 Augustus 1951 hebben bepaald, dat ge*n marktvergunningen zullen worden verleend voor de verkoop van propagandistische le< - tuur van politieke partijen op de markt. Zij hebben het desbetreffend? besluit genomen om een goede en geregelde gang van za ken op de markt te waarborgen. Burgem. en Weth. willen onder propa gandistische lectuur van politieke partijen verstaan die recente geschriften, wcike middellijk of onmiddellijk uitgaan van be staande politieke groeperingen en waarmede beoogd wordt propaganda voor deze groe peringen of haar ideeën te maken. Derhalve is het geenszins de bedoeling genoemd be sluit toe te passen ten opzichte van het ver kopen en uitstallen van politieke geschrif ten. welke wegens historische waarde of om andere redenen als studiemateriaal worden verkocht Burgem. en Weth. zijn niet van mening, dat dit verbod in strijd is met de grondwet. Teneinde de woningbouwplannen voor de jaren 1952 en 1953 te kunnen financieren, zal de remeente Den Haag op 1 November a.s. een inschrijving van 59 millioen gulden op het grootboek A openen. De gemeente be stemt de op het grootboek A Ingeschreven kapitalen voor de financiering van kapi taalsuitgaven der gemeente, zij staan In dit opzicht op een lijn met de obligatie- en on derhandse geldleningen. De'inschrijving ia mogelijk voor bedragen van 100 of een veelvoud daarvan Inschrij ving geschiedt voor e?n door de inschrijver zelf te bepalen termijn, welke evenwel ten minste 2 jaren moet zijn. Burgem. en Weth. hebben deze minimum termijn gesteld om een belangrijke concurrentie met de spaar en depositobanken te voorkomen. De In- Schrijving kan dus bijv. voor 2. 3. 4. 5. 10, 15 jaren of langer worden vastgelegd. Wordt een inschrijving niet tenminste 1 maand vóór de datum van afiosbaarheid opgezegd, dan wordt zij voor een gelijke termijn verlengd. Tussentijdse terugvor dering van ingeschreven bedragen i6 mo gelijk ingeval van huwelijk of overlijden van de ingeschrevene, in welk? gevallen Maximaal 5.000 wordt terugbetaald. De rentevergoeding houdt verband met de termijn van inschrijving. Bij verlenging van een inschrijving geldt voor het volgende tijdvak de rente, welke vóór nieuwe in schrijvingen geldt eén maand vóór het tijd stip van de aflosbaarheid der inschrijving. Bij verlenging past de rent# zich voor de nieuwe termijn derhalve aan bij een even-v tueel gewijzigde rentestand Voor deze ren'-* tevergoeding geldt het door hoger gezag vastgestelde z.g. rentegamma, dat thans als volgt is: Bij een inschrijvingsduur van ten minste 2 jaar, doch korter din 3 jaar 2 3'8' bij een inschrijvingsduur van tenminste 3' jaar. doch korter dan 4 jaar, bij inschrijvingsduur van ten minste 4 jaafc^ doch korter dan 5 Jaar, 3"»; bij een inschrijf vingsduur van ten minste 5 jaar, doch kor ter dan 6 jaar. 3W«; bij een inschrijvings duur van ten minste 6 jaar. doch korter dan 10 jaar. 3' bij een inschrijvingsduur van. ten minste 10 jaar. doch korter dan 15 laar," en bij een inschrijvingsduur van ten minste 15 jaar. 4' Erkennende, dat het rapport van de com- mhisir-Langenieyer de oplossing van het politievraagstuk niet eenvoudiger heeft ge maakt. warep zeer vele Tweede Kamer leden niettemin van mening, aldus het voor lopige verslag over de binnenlandse be groting. dat een wètteRjke regeling niet langer kan uitblijven. ZU meenden, dat ook dit kabinet het tot z(jn taak zou hebben gesteld, dit vraagstuk tot een oplossing te brengen. Gaarne zou men worden ingelicht om trent de aterkte van het corps Rijkspolitie vernemen, hoeveel bezol- ibtenaren er in 1938 waren iten.waar thans Rijkspolitie en tev d.gde politii in die gem< is gestationneerd en hoe groot het aantalI ambtenaren van deze Rijkspolitie in die zelfde gemeenten thans is. Inmiddels gaat men zowel op het departe ment van Justitie als op het departement van Binnenlandse Zaken rustig door ren toestand te scheppen, waarbij de politie ten slotte vrijwel geheel Rijkszaak gaat worden De afdeling „politie" van het departement van Binnenlandse Zaken wordt een groot lichaam met blijkbaar als tendenz centrali satie van de politie-aangelegenheden op het departement van Binnenlandse Zaken De uitvoering van het poiitiekostenbesluit 1950 heeft aanleiding gegeven de vrJlg te stellen of dit besluit, dat voor het eerst op het dienstjaar 1948 werd toegepast, thans •niet herzien behoort te worden De uitkomsten voor de individuele ge meenten zijn bijna over de hele linie ongunstig. Reeds over het jaar 1949 konden belangrijke tekorten worden geconstateerd. Over het jaar 1952 kan het verschil tussen het totaal van de politiekosten van de betrokken gemeenten en de ingevolge het poiitiekostenbesluit uitgekeerde bedragen op 4 5 millioen gulden worden geschat. Ten slotte wordt gevraagd of de minister bereid is een herziening van het poiitie kostenbesluit 2850 te bevorderen. Het destructiebedrijf N.V. „Gekro" fa Overschie is voornemen» in Vlaardingen eerj fabriek te vestigen voor de verwerking van visolie tot een voor menselijke consumptilf geschikt product. De fabriek zal worden' ondergebracht in een bestaand pand op een terrein van het Havenbedrijf Vlaardingen- Oost, dat ddartoe de nodige uitbreiding en verandering zal móeten ondergaan. Het raffineren zal ren onderdeel zijn van de gehele bewerking, het z-g. polymeriseren,': van uit vis gewonnen olie Deze productie- van eetbare visolie is in Noorwegen rèeda lang bekend, doch voor ons land nog iet£ nieuws. In November zullen de eerste ma chines uit het buitenland arriveren en in Maart 1952 hoopt men de fabriek In bedrijf te kunnen stellen. Volgens welingelichte kringen te Londen is Cyprus uitgekozen als eventueel hoofd-, kwartier van het voorgestelde commando voor het Nabije Oosten na de verwerping door Egypte van de uitnodiging van de Westerse Grote Drie en Turkije om toe t? treden tot de nieuwe verdedigingsorgani satie. In tegenstelling tot Malta valt CypriM niet binnen het gèbied. dat door het Noord- atlantische Pact wordt bestreken. Op h?L ogenblik zijn ongeveer 9000 man Britse- troepen op het eiland gestationneerd" Cyprus is een-Britse bezitting, nog gee/T 80 km ten Zuiden van de Turkse kust ge legen. Van 12 November tot en met 31 December tullen weer weldadigheidspostzegels met een toeslag imor het kind worden ver kocht De netto-opbrengst van deze toeslag komt len goede aan de arbeid ten bate van het bescherming- en hulpbehoevende kind. De fotografische, ontwerpen zijn van Cas Oorthuys. Het zijn jongens en meisjes in de omgeving, tranrin zij wonen en werken. De zegel met de zeemeeuw is de nieuwe lucht postzegel van f 15 (bruin) en f25 (grijsblauw). De kinderzegels zijn van 2 cent (groen). 5 cent (grijs). 6 cent (sepia), 10 cent (roodbruin) en 20 cent (blauw). Don Cockell, Engeland s laatste troef voor een wereldtitel boksen heeft met succes zyn Britse titel verdedigd door In de zevende ronde Albert Finch k.o. te slaan. Kees Broekman wordt einde van deze maand uit Noorwegen terugverwacht om deel te nemen aan de centrale training van de Ne derlandse schaatsers, die op de nominatie staan voor de Olympische winterspelen in Oslo. Gesien de huidige omstandigheden la het voor mensen van middelbare leeftijd, die noeh over vakkennis, noch over enige kapitaal beschikken, ondoenlijk in Israël te Immi greren. Voor jeugdige mensen ligt de kwestie anders. De regering van Israël acht het van belang, zowel uit agrarisch als strategisch oogpunt, dat de bevolking alch niet op hoopt in de grote steden, maar naar het platte land trekt en zich daar bezig gaat houden met landbouw. Men tracht nu de middenstanders, voornamelijk bestaande uit kooplieden, winkeliers, ambtenaren e.d. om te scholen tot landbouwers. Een grote landbouwmaatsehappii Yakhin genaamd, die zich o.m. bezig houdt met de exploitatie van citrusplantages en één der grootste exporteurs van citrusvruchten is, heeft met toestemming der regering een plan daartoe uitgewerkt. Op plaatsen, waar Koning Gustaaf VI van Zweden is een even groot tennisliefhebber als indertijd zijn vader. Hier is hij in gesprek met Fred Perry, een Engelse tennis-grootheid uit lang vervlogen jaren, die als beroepsspeler echter nog steeds pan zich doet spreken. Tn Duitsland hebben zich na de overtuigde amateurs nu ook de halve profs, de zoge naamde ..Vertragsspieler' uit gesproken tegen het volledige voetbal-professionalisme. dat van verschillende zijden is ge propageerd. Men neemt aan. dat de voor standers van het beroepsspel op de eerstvolgende jaarvergade ring van de Duitse voetbalbond, die over enige weken zal plaats hebben, ver in de minderheid zullen blijven. De voorstanders vallen in twee groepen uiteen, waarvan de ene groep niet zo zeer ageert voor profstelsel als zodanig, dan wel. om morele redenen, vastgesteld zou willen zien. wie nu eigenlijk amateur is en wie niet. Voor deze groep is het tegenwoordig geldende ..Vertragsspieler "-systeem vlees noch vis De verdedigers van het huidige systeem zijn daaren tegen van mening, dat het wel degelijk tot een zuivere onder scheiding van voetballers-voor- hun-genoegen en voetballers- voor-geld in staat stelt. Voor zover dg statuten nog gebreken vertonen, kunnen zij worden aangevuld. De tweede groep van voor standers gaat in de eerste plaats van commerciële gezichtspunten uit. Of de winsten echter zo zoet zullen zijn De Duitse fiscus is op de voetbalvelden en in de clubgebouwen reeds nu zeer actief en wanneer het profes sionalisme volledig wordt Inge voerd. zal hij zo vermoeden velen er de room wel van afscheppen Het ..Vertragsspieler"-systeem heeft bovendien het voordeel, dat de betreffende spelers vrij zijn. naast hun sport zich ook nog in een ander beroep te be kwamen. dat hun op de duur waarschijnlijk een betere be staansbasis verschaft en waarin men langer ..in vorm" kan blij ven. Ten slotte is er nog het club aspect De grote Duitse clubs zijn niet alleen voetbalclyU. maar bedrijven ook andere tak ken van sport, die wel niet zo veel opbrengen als het voet ballen. ja. door de inkomsten daaruit moeten worden gesteund. maar er altijd bij hebben ge hoord. Komt het professiona lisme. dan zullen deze neven sporten waarschijnlijk wel het loodje moeten leggen. land staan voor het onaan gename feit dat de opkomst van het publiek en de recettes nogal tamelijk ver achterblijven bij de cijfers welke in vorige jaren werden genoteerd. Op de eerste Zaterdag van dit seizoen was het totaal aantal toeschouwers voor Engeland en Wales honderddui zend minder dan verleden jaar en de afneming In de ontvang sten begint zorgen te baren om dat het verschijnsel zich sinds dien heeft geaccentueerd. Als een van de redenen voor de verminderde toeloop naar da loketten wordt de verhoging van de toegangsprijzen genoemd Evenwel moet men aannemen dat de slechte kwaliteit van het spel ook invloed heeft uttge- oefend Immers blijven de ploe gen. wier stijl tot de verbeelding van de toeschouwers spreekt, zowel in thuis- als in uit-wed- strijden voor uitverkochte huizen spelen, waaruit blijkt dat er altijd nog grote belangstelling bestaat voor voetbal dat in de smaak van het publiek valt. Deze ploegen spelen constructief en aantrekkelijk. ..artistiek" voetbal en niet het Slordige spel letje. dat tegenwoordig zo vaak op de Engelse velden gezien wordt De conclusie dringt zich op dat het algemene spelpeil op gevoerd moet worden wil de publieke belangstelling weer de afmetingen aannemen van vorige jaren. Een belangrijke achteruitgang in de eeizoenontvangsten zou vele van de minder rijke clubs voor grote financiële problemen stellen en tevens het door de league ontworpen schema, vol gens hetwelk de spelers een zeker bedrag Ineens ontvangen wanneer ze de leeftijd van 35 jaar bereiken. In gevaar bren gen. Dit schema moet namelijk gefinancierd worden uit een heffing vah vier procent van de ontvangsten bij thuiswedstrijden en het zal derhalve alleen goed kunnen functionneren wanneer het Engelse voetbal als geheel financieel gezond blijft. Yakhin reeds plantages beheert, koloniseert zij deze immigranten. Naar gelang van hun geldmiddelen kopeh deze immigranten een goede of minder goede plantage. Deze plantages, groot 10 dunem. d.i. 1 ha. worden door de groep onder deskundige leiding geëxploiteerd en de vruchten worden, tegen een door de re gering vast te stellen prijs, door Yakhin af genomen. Degenen, die zulk een plantage kopen, ontvangen van het Joods nationaal fonds bijna voor niets daarbij 2.5 dunam land in erfpacht voor het bouwen van woning, hoenderhof e.d. Zij houden dan nog ruihlte over voor een flinke moestuin, plaats voor een aantal vruchtbomen en aiertuin om het huis. De regering stelt bouwmaterialen ter beschikking en verleent ook in andere op zichten hulp. Verder wordt een lening ter beschikking gesteld van 1500 pond od zeer gemakkelijke voorwaarden. Op deze basi» wordt thans ih Hadar-Am een Nederland» dorp gesticht. Om de lyelstand van de Nederlandse fa milies te vergroten, hebben enige van deze families het plan om naast hun boerenbe drijf je een fabriek te stichten, waar een deel der vruchten uit de plantage tot limonades en dergelijke artikelen verwerkt kan wor den. Tot nu toe heeft Yakhin 2000 ha in exploi tatie gebracht en staan voor 1952 1000 ha op het programma. De Engelse weltertltel Is in andere handen overgegaan, want de titelhouder Eddie Th< mas heeft op punten verloren van Wall Thom. w'ally cadre 57-3 blijkt bij de biljarters niet favo riet te zijn. want voor het kampioenschap van Nederland hoofdklasse klein biljart zijn slechts drie inschrijvingen binnengekomen, zodat dit totimooi waarschijnlijk niet zal door gaan. De N.W.l'. heeft besloten het startverbod voor amateur» ln Duitsland op te heffen. 0

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1951 | | pagina 4