GOUD5CUË COURANT
We
I
w
L;
KABINET-CHURCHILL REEDS IN FUNCTIE
=g
ff
WEERBE&KUT
Kijker
/te»
ONTRUIMING KANAALZONE
de
Liberalen weigeren deelneming
aan nieuwe regering
O o
I 1
EGYPTE EIST ONMIDDELLIJKE
de Nederlandse
Oost-Duitsland wil
Incidenten
wrote concessies doen
Churchill zou bijeenkomst met
Truman en Stalin wensen
Eden minister van
buitenlandse zaken
15
IS
IS
Huisartsen verwerpen
„Drees”-tarieven
WW1***
Twente op vinkentouw
voor Techn. Hogeschool
Nationaal Reveil van
Vereniging tot Rheumatiekbestrijding
Dr Jan van Breemen
onderscheiden
'A.1
In één oogopslag
K
sole—Frisla 3—3.
Soedan wil niet onder
Egyptische voogdij
Beslissing nabij te
Pan Hoen Dj om?
Duitse walsproducten voor
Amerikaanse kolen
Naar een compromis
in het oliegeschil
r
2 2? OCTOBER 1951
Maandag 29 Oct. 1951
Prija 10 cent per nummer
Verschijnt dagelijks
Bureau; Markt 31.
ƒ1.65
Telefoon 2745 (twee lijnen)
Chef-Exploitatie: D. DE KLERK
5-90
Postrekening 48400
op.
Churchills kabinet
ill. 1
dat
Boys
West n, tweede klasse A
>8
■Ajax
een
West II, tweede klasse B
Stichting tot beve
Hoger Onderwijs
reel helemaal
Wl
Soedan het
3—1
3—9
B-g
Toeslag voor Far-East havens
wordt opgeheven
Mste Jaargang No 23421
D
Berste klasse A
E.D O.-G.V A V
S—33
9-36
eendracht
MAAKT *4A£WT
9-30
10—21
9—28
Zaterdagmid-
tegen Finland
™ien
eden
raak
- -1 de
ie be
door
niet.
V
PtC ASPDdk
AD ASTB A
Britse ministerie
gd dat
Direeteur-Chefredactenr: 8. H. VAN DER KRAAT8
.dunt
de nadruk
verklaring
,rdt
1>-1»
ia—17
13— 13
14- 10
11-
Sir David Maxwell FyHe
binnenlandse zaken. Sir
minister voor arbei-is-
Lord Woolton minister
iden- en landbouwzaken.
van het
rder
1 oorlc.
de bestt
„hru -
7 4 2 5 11 15“ 1-57
7 4 3 1 10 25—11 1-43
7 5 0 2 10 10— 9 1.43
7 3 0 2 10 14— 0 143
7 3 1 3 7 14—13 1.-
1 3 3 3 7 11—13 0.37
0 3 1 3 5 17—23 O M
7 3 1 4 5 12—10 0 71
7 2 1 4 5 13—21 0 71
7 1 2 4 4 10-10 0.57
0 10 5 2 0—15 0.33
Velox—Vriendenschaar
D. FC.—Fortuna’
C.V.V.—Neptunus
Ingevolge
vrachttoestel
schepingen nai
East (9-
gewichtsj
gang opj
v.uc.
Coal
Unites
Schevenlngen
Excelsior
0 87 Fluks
0 75 Quick
o 67 Overmaas
grote t
ding als
van t.b.c
de Nedei-
jaar. terwijl
rheum a vijfma
tere con-
letalings-
men
vast om-
>r onbe-
-j en ge-
ite is er wel
tan men in
■t mogelijke
ifbeti -
o.p.v. G.V.A.
•t Gooi—Velocttas
Ellnkwtjk— AG.O.V-V.
Thee'-
Haarlem
D. WS.
E. D.O.
t Gooi
Ensched
EJinkwljk
Volewijckers
Heerenveen
A.O.O.V.V.
G.V.A.V.
Go Ahei
Frisia
Theole
Velocitas
neiging tot
gestegen.
met de
Winston Churchill heeft koning George reeds Zaterdagavond een lijst van
nieuwe ministers voorgelegd, die in de komende dagen nog zal worden
aangevuld. De voornaamste posten zijn reeds bezet. De ministers zullen,
„in verband met de critieke toestand op buitenlands en economisch ge
bied”, onmiddellijk in functie treden.
De liberale leider Clement Davis heeft een aanbod van premier Churchill
om een ministerspost in de nieuwe regering te aanvaarden van de hand
gewezen. De partij zal zowel in het parlement als in het land, haar steun
geven aan maatregelen, die duidelijk ontworpen zijn in het belang van het
land als geheel”, aldus de verklaring.
I
Willem ii
Feijenoord
Juliana
M. V.V.
N. A.C.
Eindhoven
B.V.V.
Bieijerheide
a n o.
D.H.C.
Fluks—Gouda
Leerdam—Coal
Excelsior—Overmaas
V.U.C.—Schevenlngen
Quick (H.J-U.V.8
7 9 1 12 22—13 1-71
3 5 1 2 U 15—5 1.37
7 4 1 2 5 15—15 125
7 3 2 2 5 13—13 1 14
7 3 1 3 7 21—15 l
7 2 1 2 7 13—12 L—
7 3 1 3 7 13—11 l.—
5 2 2 4 5 5-13 5.75
Het Nederlandse Elftal, vdat
dag in «en slechte wedstrijd-
met 4—4 gelijk speelde
onlogisch
sten met een
rokkenen
'an zijn ogen
KIJKER.
Kijker: Spdir? (Als het kan.
Binnenkort zal bij de regering een gedo
cumenteerd plan worden ingediend door de
Stichting tot bevordering van het Techniach
i in de Noordelijke provin-
wel het—
kanker De r
samenler'
l het ziek
laai zo groot
751.0 m.in.
Zuid-Zuid-Oost 3
10 4 gr. C
12.0 gr. C.
6.8 gr. C.
Zwaar bewolkt.
De Egyptische regering heeft Zaterdag de Britse ambassadeur te Cairo,
Sir Ralph Stevenson, officieel meegedeeid, dat het Brits-Egyptische ver
drag van 1936 en de overeenkomst betreffende het gezamenlijke bestuur
over de Soedan „van nu af aan hebben opgehouden van kracht te zijn”.
Volgens de nota is hiermee de aan Engeland gegeven toestemming om
troepen in de kanaalzone te hebben ingetrokken. Voorts moet de Britse
inmenging in de aangelegenheden van de Soedan eindigen, aldus de
Egyptische nota.
Tegelijkertijd heeft het Egyptische ministerie van buitenlandse zaken
de inhoud van een nota aan de Britse ambassadeur als antwoord op nota’s
van 16 en 19 October, waarin geprotesteerd werd tegen recente incidenten
in de kanaalzone bekendgemaakt. Officieel wordt de eis herhaald dat
„de Britse troepen zich onmiddellijk terugtrekken uit de posities, die zij
in de kanaalzone onrechtmatig hebben bezet”.
Pnjs abonnement:
Kante klasse D
Hennes D V S.—Xerxes
Maurlta—M.E.C
V.V.V.—Emma
Brabantia—N.O. A-D
Emma
KT».
Xerxes
Brabantia
Chevremont
De samenstelling van
la tot nu toe als volgt:
Winston Churchill premier en minis
ter van landsverdediging. Anthony Eden
minister van buitenlandse zaken. Bifh^J
Butler minister van financiën. Lord n-
mey minister voor betrekkingen met het
Gemenebest. Oliver L. Lyttelton minis
ter van koloniën. Sir David Ma:
minister von binnenlandse
Walter Monckton minister
aangelegenheden Loi« „w’„Uu
voor levensmidddele-
Vriendenschaar
E B O H.
D.F.C.
R.F.C.
Fortuna
C.V.V.
ON. A.
Velox
V.C.8.
Neptunus
H.V.V.
Af nemende wind
Weerverwachtlng. meegedeeld door Het
KNMI. in De Bilt, geldig van Maandag
avond tot Dinsdagavond
Overwegend droog weer met wisselende
bewolking en in de nanacht en ochtend
plaatselijk mist. Aanvankelijk matige
wind uit. Zuidelijke richtingen, later
zwakke, veranderlijke wind Weinig ver
andering in temperatuur
Weerkundige waarnemingen
Hedenmorgen om 8 40 uur werden te
Botterdam de volgende weenfcifndlge
waarnemingen gedaan:
Barometer:
Wind:
Temperatuur:
Maximum temperatuur-
Minimum temperatuur;
Weersgesteldheid;
^Volewijckers—Gb Ahead 1-5
8 2 6 14 19- I 1.73
f t li 14-J 1»
I 4 3 1 n 5— 8 1 37
9 8 2 2 12 12— 7 133
8 5 8 3 10 15- 9 l 25
3 1' 11 9— 7 1 22
8 2 1
9 1 4
9 1 4
9 0 3
8 5 5 8 18 26— 4 2
8 8 9 3 12 18—12 150
9 4 4 1 12 31—10 1.33
9 8 2 3 12 27—18 1.33
7 2 4 1 8 5—9 114
8 3 2 1 5 15- 8 1.—
8 3 2 4 1 15—19 989
9 4 5 5 8 15—17 9 89
8 3 1 4 7 13-13 9 87
8 2 1 4 7 14—20 IP
9 3 3 4 7 21—21 9 78
9 12 8 8 12—17 OM
8 2 9 8 4 15—21 OM
8 1 9 7 2 5-28 8 25
Zuld-Holland sluit op
op 12.067.861.47 en op de
19.764.981,99.
Boren ran links naar-Yetfhts1? An'hony Eden,
minister van Buitenlandse Zaken, tevens
vice-eerste minister; sir David
Fyffe, minister van binnenland!
markies van Salisbury,
waarder; Richard Butle
financiën. Onder van
Lord Woolton, minist
len- en landbouwzak
van de ministerraad;
minister voor 6
Lord Jsmoy, m>ni“~
met het Gemeneb.*
ton. minister van k<
9-0
9—0
2—3
11—8 1«7
23—12 16?
25—11 159
16—19 1-37
21—19 122
31—21 122
5/ 5 1 3 11 17-12 1.22
9 4 2 3 10 14—19 1.11
9 3 2 4 8 17—18 0 89
9 2 3 4 7 12—16 0 78
9 1 4 4 6 11—17 667
9 1 1 7 3 11—24 6 33
1 1 6 8 2 9—33 622
9 1 8 8 2 9-36 6.23
De wetgevende vergadering van de Soe
dan heeft met grote meerderheid een reso
lutie aangenomen, waarin de door Egypte
voorgestelde grondwet voor de Soedan
van de hand wordt gewezen.
Voorts wordt gezegd, dat
De Oostduitse minister van Buitenlandse
Zaken, Georg Dertinger, heeft Zondag op
een openbare bijeenkomst in een Oostduits
dorp dichtbij West-Berlijn verklaard. d«t
zijn regering bereid is elke kwestie, met
Inbegrip van internationale contróle op
verkiezingen in geheel Duitsland en een
eventueel onderzoek naar de Oostduitse
democratie, te bespreken.
„Wij zijn bereid grote en ernstige con
cessies te doen’. Oost-Duitsland wil ojn.
de Weatduitse herbewapening en de kwestie
van de algemeenheden der Westdulse
politie te berde brennen en is bereid te
spreken over zijn eigen politiemacht, aldus
Dertinger.
3 9 18— 9 1
3 8 14—14 t.—
2 4 3 8 14—13 6 89
3 1 4 7 17- 7 6.87
1 4 4 6 6-19 «67
2 1 4 4 6 12—20 0 67
9 0 3 6 3 9-30 0 37
9 1 1 7 3 4-19 9 33
Eerst* Klass* B
Wagentngen—Sneek
Oosterparkers—Achilles v
Blauw Wit—VS.V
Zwolse Boya—D.O.f
Be Quick (Gr.)—Ajax
Leeuwarden—Enschede
9 1 1 1 15
9 7 I 1 15
8 5 3 1 13
8 5 l 2 11
9 5 1 3 11
9 5 1 3 11
erstaan wordt
en der robijn
eerste regelen
pt was in het
i. dat hij geen
tegenllggende
die, met de
acht over het
een conferencebesluit is de
ig yen Triëst Venetië voor ver-
naatii de havens van de Far-
voor maatgoederen resp. 10- voor
isgoederen) met onmiddellijke in-
igeheven.
poogde een vrachtauto van het Britse leger
te doen verongelukken, door de Engelse auto
ir verhouding toch veel laten. Toen deze waarschuwingen geen uit-
x.* werking hadden, werd een waarschuwings
schot gelost. Ook dit hielp niet. Daarop
werd de Egyptische auto besphoten. De be-
jonggehuwden «tuurder is gedood"
ihjk abnormaal in de bekendmaking
- gezegd dat twee Britse i
op dezelfde wijze
aardige Egyptische voertuigen
mihgen gedrongen. Belden rkwan
„_*l moe8ten |n een ziekenhi
w—t nomen.
In de
Bevolking sta achter
de bestrijding
Tevoren had de voorzitter, de arts P- L.
Stal de officiële genodigden toegesproken
en een rede gehouden, waarin hij een hi»-
w- tonsch overzicht gaf van de rheumatieKhe-
was met striding in het algemeen en van die in N«-
or de if- derland in het bijzonder Hij wees er daar
bij op. dat sedert de bevrijding. mede dank
zij de verschillende Kruisverenigingen,
reeds 38 consultjatiebureaux voor Bheuma-
tieklijders zijn ingericht, dat men besch kt
Het' zich verte- ovef 200 bedden, speciaal voor bedoelde pe-
J. E van L-;n- tiënten. maar dat er zeker 2000 nodig zu-i.
>ziM de minister- vóór «,Jes zün rheumaiiekcentre nodig mot
ninister ven On- Rheuma-afdelingen in klinieken, artsen,
schappen dr F. verpleegsters en sociale werksters.
ezanten van De- Hij wees op het belang vaij re-
J van Breemen valdiabe. het weer tot arbeiden *e-
natoloog van in- schikt maken van rheuma-patiënten. en
noemde een der belangrijkste taken van de
•—reniging voor de bestrijding van deze
.-x- -x_„.„_ wekken.
am legde pr in het bijzonder
dat er op een essentieel punt
J valt in te halen: de bevol-
__ldoende en zeker niet
belangstelling voor de rheuma-bestiC-
ils zij wel heeft voor de bestrijd.ng
ij.c. en kanker De rheuma echter kost
-"erlandse samenleving 70 millioen per
ekteverzuim wegens
is al» wegens tb.c.
ider de deskundigen bevinden zich tech
nici, hoogleraren en adviseurs.
Het te Cairo verschijnende onafhankelijke
blad „Akhbar El Jom" heeft over de nieuwe
Britse regering gezegd, dat Churchill ..zijn
eigen graf en dat van zijn land zal graven",
als hij geweld tegen Egypte gebruikt De
onafhankelijke „Al Ahram" zei: „Egypte zal
ten opzichte van de conservatieven eenzelf
de standpunt Innemen, als het tegenover de
Labourregering heeft gedaan”.
Van de geallieerde onderhandelaars
wordt vernomen dat de verbondenen op
de Zaterdag te Pan Moen Djom gehouden
besprekingen de communisten hebben aan
geboden thans m geallieerde^handen zijnde
eilanden ter hoogte van de Oostkust van
Noord-Korea te ontruimen, indien laatst
genoemden zouden instemmen met het af
bakenen van een wapenstilstandsUnie
overeenkomstig de huidige frontlijn.
Zondag zijn opnieuw de geallieerde en
communistische afgevaardigden, te Pan
Moen Djom bijeengekomen.
Geallieerde waarnemers geloven, dat de
besprekingen na drie dagen onderhandelen
over een wapenstilstandsUnie in een be
slissend stadium zijn gekomen.
Britse hoofdofficier bevond, opzettelijk door 1
particuliere auto ia Vrijdag J.l. opzettelijk
op een Britse patrouille ingereden De onderhandelingen. welke sinds enige
•seven worden gevoerd tussen de Westduitse
riat minister van Economische zaken en de
tn H. Bank Deutscher Lénder over de financie-
■y. e ring van de koleninvoer uit de Verenigde
r Staten, die tot dusverre met de uitvoer van
walsproducten werd betaald, hebben tot
overeenstemming geleid. De centrale bank-
raad zou zich bereid hebben verklaard, in
het vierde kwartaal de nodige deviezenbe
dragen voor de koleninvoer, welke niet aan
heruitvoerverdragen voor walsijzer gebon
den is, ter beschikking te stellen. De onder-
handelingen hadden tot doel de ongeveer
60 000 ton walsproducten per maand, welke
in ruil voor kolen moeten worden heruit-
gevoerd met toestemming van de buiten
landse verdragspartner ter beschikking te
kunnen stellen van de binnenlandse ver
werkende bedrijven. Over de modaliteiten
voor het vrijgeven van het walsijzer, dat
werd geproduceerd met Amerikaanse kolen,
waarvoor met deviezen betaald is. worden
wordt verder nog
motorrijders Vrijdag
door bestuurders van
van de weg werden
nmen te vallen en
mix worden opge-
Da begroting voor
de gewone dienst
Kapltaaldienst op
rapeutie aan de Keizersgracht opende en dia
nog altijd op de bres staat voor lijders aan
rheumatiek De minister-president dee.de
mede, dat de koningin dr Van Breemen
heeft benoemd tot ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw en dr Muntendam
speldde h^m. namens een groot aantal vrien
den. de bijbehorende versierselen op de
borst.
<x«c x.uken. tevens
- id Maxwell
n^..^„dse zaken;
geheim-zegelbe-
Ier. minister van
links naar rechts:
..ster voor levensmidde-
*«tken, tevens voorzitter
id; «ir Walter Monckton.
arbeidsaangelegenheden:
lister voor de betrekkingen
'best, en Oliver L. Lyttel-
toloniën.
Wageningen
Ajax
R.C.H.
Vitesse
Be Quick
D.O.S.
Leeuwarden
Enschede
V S V.
Zwolse Boys
Blauw Wit
Achilles
Oosterpgrker»
Sneek
Eerste klasse C
Willem II—N.A.C
Blejjerhelde—R.B.C
Quick (N.)—Juliana
M.V.V.—Sittardlk
9 7 1 1 15
8 5 2 t 12
8 6 1 2 13
8 4 2 2 10
9 3 2 11
7 3 2 2 8 --
8 3 3 2 9 14—19 112
9 4 3 3 19 14—15 1 11
8 2 3 3 7
8 3 8 5 8
De Perzische onder-minister van finan
ciën. tevens oliedeskundige. Kazem Hassi-
bi. is Zaterdag te New York aangekomen
Bij aankomst verklaarde hij dat zijn reis
mogelijk een kans betekent op regeling
vap het oliegeschri tussen Perzie en Enge
land.
De Anglo Iranian Oil Company over
weegt de vestiging van een olieraffinade
rij te Aden. Deze raffinaderij zou een deel
van de oheproductie uit Koeweit, welke
op het ogenblik ongeveer 30 millioen ton
per jaar bedraagt en voortdurend toe
neemt. moeten verwerken.
Het voorstel yan de gezamenlijke zieken-
fonden aairde huisartsen inzake de honore-
talings- ring voor behandeling van de ouden van
■hteraf. dagen, die ingevolge de wet op de uitbrei
ding van het ziekenfondsbesluit per 1 Ji-
nuari 1051 als verplicht verzekerden in net
-‘ekentonds zijn opgenomen, is Zaterdig-
in een te Utrecht door de landelijke
het huisartsenvereniging gehouden vergadering
laai- behandeld. Na langdurige en grondige öe-
•nrekingen ia dit voorstel door de vergade-
..ag met nagenoeg algemene stemmen ver
worpen. Aan het bestuur en de onderhande-
lingscommissie is de opdracht gegeven de
onderhandelingen voort te zetten, zich baar
bij richtende naar de in de discussie naar
voren gebracht» gezkhtapunten.
particuliere
op een Britse patrouille tngerc-—
Het Britse ministerie voor de luchtvaart
heeft Zaterdag een verklaring uitgeg
waarin onder meer wordt medegedeel
de arbeidstoestand op R.A.F.-bases in
Suez-kanaalzone steeds moeilijker .wordt.
De Suex-kanaalmaatschappU heeft Zater
dag hij de Gouverneur van Port Said ge
protesteerd tegen het „wangedrag" van
(Van één onzer verslaggevers).
Dit is de dag van Jan van Breemen.
zei Z E. dr P Muntendam, staatssecretaris
van Volksgezondheid Zaterdagochtend. to*n
hij het woord voerde op het congres, dat
eigenlijk meer een feestelijke vergadering
was van de Nederlandse Vereniging tot
Rheumatiekbestrfjdfng. die hiermede haar
25-jarig jubileum vierde in het Konink><jk
Instituut voor de Tropen te Amsterdam.
Het bestuur was bij die gelegenheid geze
ten op het podium, dta versierd was met
bloemstukken, o a. geschonken dooi .*-
delingen Amsterdam en Rotterdam van ge
noemde vereniging en van heinde en ver
waren leden en belangstellenden toege
stroomd. zodat er meer dan 700 deelnemers
waren H M. de Koningin Het zich verte
genwoordigen door Jhr. F. J. E van Lr
nep en verder waren aanwez
president dr W. Drees, de mini-
derwijs. Kunsten en Wetenschappen dr F.
J. Th. Rutten, een paar afgezanten van De
nemarken en natuurlijk dr J. van Breemet
de nu bijna 78-jarige rheumatoloog van In
ternationale vermaardheid, die zijn gehele
leven heeft gewild aan de bestrijding van vereniging v®°r de b
de rheumatiek en d>e ook de stoot heeft ziekte belangsteDing te
gegeven tot de oprichting van de thans ju- Dr Muntendamxlegde^
bilerende vereniging. ----
Een merkwaardigheid was. dat dr Drees ®en achterstand va
25 jaar geleden tot de oprichters van de king heeft “"Lm?-
vereniging, want, zoal» dr V.an Breemen het
uitdrukte, „toen we een comité samenstel
den. waaruit later de vereniging is voërt-
gekomen. zal Ik: „Die rooie wethouder u.t
Den Haag. Drees, moeten wa er ook bij
hebben”.
Nu bractt
toespraak hulde aan
matiekbestrijder. di«
in 1005 zijn I...‘.l'.—
havenarbeiders, die belast «tin met hei vast
leggen van de schepen. Drie schepen van
een convooi In de haven van Port Said sijn
op delft geraakt, doordat de betrokken
“-*"Warg versuimd hadden de kabels aan
te bevestigen.
De Egyptische regering heeft besloten dé
ongeveer 180 Britse deskundigen die zich in
Tegeringsdienst bevinden te ontslaan, aldus
tevens voorzitter van de ministerr-iad
(..Lord President of the Council"). De mar
kies van Salisbury wordt de geheimzegei-
bewearder en leider van da conservatieve
Hogerhuisfractle.
Eden zal tevens vlce-premler en leider
der conservatieve Lagerhuisfractie zijn.
Volgens kringen, die in nauw contact
staan met premier Churchill, heeft de con
servatieve leider besloten, dat de geschillen
meFPerzi» en Egypte als voorrengskwestlos
behandeld moateii worden.
Men gelooft dat h|j waarschijnlijk:
1. Maatregelen sal nemen om belde crises
op te lossen;
2. Een spoedige bijeenkomst zal trachten
te beleggen met president Truman om het
geheel der Brita-Amerikaanae problemen te
bespreken;
3. Het Initiatief zai nemen om een bijeen-
komst van de „Grote Drie" (Truman. Chur
chill. Stalin) te houden, waarop de Inter
nationale toestand, factoren, die de huidige
spanning veroorzaken, en middelen, waar
door een algemeen, vreedsaam herstel kan
worden bespoedigd, «ouden worden bespro
ken.
De Franse minister van buitenlandse ra
ken. Robert Schuman, heeft Zondagavond te
Metz verklaard, dat Engeland zou kunnen
rekenen op algehele Franse steun bij elke
poging om een bestand tussen de tegenover
elkaar staande blokken en overeenstem
ming tussen alle naties te bereiken.
Engeland moet deel uitmaken van e*n
Verenigd Europa, aldus Schuman, die ner-
Ifinerde aan het feit, dat Winston Churchill
in 1046 in Metz zijn mening over de nood
zaak van een Verenigd Europa had uiteen
gezet.
ZNM de een of andere geheimzinnige reden
'-J hebben de spaarbanken de laatste dag
van October tot Wereldspaardag uitver
koren.
Kijker wil dus over sparen schrijven. Het
Is een stekelig onderwerp Een vervelend
onderwerp Een iiooamakend. tot razernij
brengend onderwerp, althans voor velen.
En toch zeer actueel.
Juist In deze dagen van kapitaalgebrek.
nu het met de woningbouw dreigt te stokken
omdat er geen geld is, blijkt weer de nood->.
zakelijkheid vg,n sparen Nu moet men ech
ter weer niet denken, dat wij via de spaar
banken zo maar uit de ellende van onze
woningnood kunnen stappen, want daar
voor zijn andere bedragen nodig dan onze
spaarbanken gewoonlljk te behandelen krij
gen Doch alle spaarzaamheid werkt in deze
gunstig.
Het verschijnsel doet zich echter voor, dat
de functie van de spaarbanken zich aan het
wijzigen is.'Vroeger spaarde men. de kleine
man van het kleine volk der Nederlanden,
voor een doel, dat gewoonHjk in de verte
lag Het ging om het befaamde appeltje voor
de dorst, voor de oude dag. voor een eigen
huis. Vandaag zijn er sociale voorzieningen,
die het zelf sparen ten gunste van de oude
dag weinig In de hand werken. Overigens
is de marge tussen het loon en de kosten
voor noodzakelijk levensonderhoud zo klein,
dat de doorsnee Nederlander aan dit soort
sparen niet toekomt. Thans wordt er vooral
gespaard voor de „grote stukken Verder
vereisen tegenwoordig noodzakelijke dingen
als bijv, de brandstoffen zulke bedragen,
dat slechts lieden met zeer ruime inkomens
deze zo maar van het ..gewone geld" kunnen
betalen De spaarbank krijgt er op die ma
nier een sociale functie bij zij dient als een
stootkussen. Zij vangt allerlei schokken op
vo<w mensen, die anders heel moeilijk de
uitgaafplooien van 1 Januari tot 31 Decem
ber behoorlijk kunnen gladstrijken
Er ontstaat eigenlijk ook een zeker-
currentie tussen spaarbank en afbet.
magazijn. Bij de spaarbank spaart
vooraf. Men brengt er met een
Itjnd doel bedragen heen, die dooi
wogen kassiers worden opgestreken
noteerd. Kosten zijn er niet, rent
bij. Is het bedrag bijeen. dan ki
volstrekte vrijheid tegen de laagst
prijs zijn keus doen. Bij het af
magazijn spaart men ook. maar ad
Er° zijn kosten, die alles bijeen niet te ver
waarlozen zijn, doch daartegenover staan
vaak voordelen, die men niet mag gering- ziekentc
schatten: men krijgt jaren eeryder de be- middag
schikking over het gewenste, en als het
een nuttig voorwerp is. bijv, een na-I-
machine, waarmee de huisvrouw van aller- »pz'
lei kan bésparen, of een fiets, waarmee de rini
man tramgeld uitspaart, kan men er zeer
mee zijn gebaat Bij het afbetalingsstelsel.
waarvan men de mogelijkheden ten goede
zeker niet behoeft tc onderschatten, bestaan
er echter gevaren, bijv, het risico, dat m<
bij tegenslag voor zeer grote moeilijkhed»
komt te staan, terwijl het ma»r al te vaak
blijkt voor te komen, dat mensen te hog«
verplichtingen op zich inemen omdat zij <S.
ongemakkelijkheid van da getnakkelijki
taiingsvoorwaarden niet ten volle
hebben. Ons afbetalingsstelael is nog niet,
als bijv, in Amerika, op voorkoming van dit
euvel geheel ingesteld In enkele stalen
steken de middenstanders nu de hoofden bij
elkaar, zij scheppen er zwarte lijsten van de
wanbetalers en deze lijsten blijken al dade
lijk onrustbarend dicht bevolkt te zijn!
De spaarbanken hebben nog altijd een
even nuttige als noodzakelijke functie. Tot
de bloei van on» land, en vooral tot de wel
vaart en de onafhankelijkheid van grote en
kleine luiden hebben zij niet weinig bij
gedragen. Reeds bijna anderhalve eeuw
kent ons volk deze instellingen, die practisch
de onveilige, onproductieve en voor het na
tionaal welzijn feitelijk nutteloze kous heb
ben vervangen. In ons land ontstonden in
1817 de eerste spaarbanken De Schotten
waren ons in 1810 voor geweest. Nu ja. de
Schotten kan de Nederlander op het gebied
van de reputatie der spaarzaamheid vóór
zich velen.
Darfk zij een Internationale samenwerking
voeren de spaarbanken over de gehele be
schaafde wereld een propaganda, die haar
uitwerking nog altijd toont Dank zij deze
«amenwerking kan men ook gemakkelijk het
beloop van de besparing of de ontsparing
over de meeste Westeuropese landen volgen
en vofgens ingewijden ia het merkwaardig,
hoe in dat opzicht overal de «paarklokjes
gelijk lopen. Korea heeft ten «lotte een
flinke ontsparing teweeg gebracht, een zeer
bedenkelijk verschijnsel Thans is deze ont
sparing tot staan gekomen. Er Is in Augus
tus over de hele linie gespaard, in Sep
tember bleef men aardig in evenwicht en in
wezen is dat de normale ontwikkeling, om
dat in vele gezinnen de aanschaffingen
voor het winterseizoen worden gedaan.
Dpch voorzichtig aan gaan we weer de
goede kant uit.
Er is nog een
werp de aandacl
pere jeugd naar verhouding
meer verdient dan vroeger, is de
spaarzaamheid niet navenant
Waarschijnlijk hangt dit samen
woningnood. Het gros van de j
gaat inwonen, heeft dus eigenlijk
weinig meubels nodig en vindt het daarom
minder noodzakelijk voor een volledige in
richting te sparen Alweer een eigenaardïr-
cirkelgang: wij kunnen weinig wor„-
bouwen, omdat we 4e krap in ons kapitaal
zitten, m a w. ©mdat er te weinig wordt
weggelegd, en aangezien wij dus minder
meubilair nodig hebben, wordt er minder
gespaard' En toch is het van zo’n groot be
lang, dat de jonge gezinften zich op dit punt
volledig wapenen, om moeilijkheden te ver
mijden voor de tijd, dib er een volledige
woning ter beschikking komt.
Er is nog altijd reden tot spaarzaamheid
te over. Het vertrouwen in de gulden is
groeiende, ook al nu de schuld bij de Euro
pese Betalingsunie zo mooi terugloopt. Dat
i* eigenlijk de beste reclame voor het
■paren die er bestaat Want zelf» het mo
derne sparen voor een doel op korte ter
mijn heeft dén vooral zin, als het geld op de
bank zijn waarde houdt. In dat opzicht staat
de barometer op Wereldspaardag 1951 zelfs
beter dan een jaar tevoren.
per vfeek
vper maand
per
17— 8
19—11
16—H
16— 11
17— 16
19
-15
11—17
15-20
nige
litse
en
tekot
)en Haat
lebben”.
«u b.acht minister-president Dr«es In een
-ik hulde aan de onvermoeide rheu-
|der. die In 1901 promoveerde.
Instituut voor Physische The
se October
Zon
Maan
SVV
Quick (N
